Your search found 987 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 823-836:

Quale relate ad rem vinariam. Dispersi magna Regni parte colles, imo ipsi plerique mediterranei montes, latere illo, qui meridiei obvertitur, idoneam serendis vitibus glebam praebent. Glebae huius ad Tokaj et Menes tanta est praestantia, ut procreatis illic vinis nullum Europaeum comparari, solum Africanum Cap cum Ménesiensi contendere possit. Caeterum sicut idoneae colendis vitibus glebae, ita producti etiam vini tanta est per totum Regnum varietas, ut plurimos et praestantiae gradus et coloris, saporis durabilitatisque species

artis disciplinam formatus miles interteneri, et hic omnibus requisitis melius provideri, et arma, machinae totusque usque adeo apparatus bellicus perfici possit; ab eo, quem flos commercii habebat, gradu, ipsum etiam externae securitatis gradum metiendum esse facile adverterunt. Ab eo tempore nullum legislationibus populorum horum momentosius obiectum fuit quam commercium. Huc aula, huc natio omnis sua continuo studia conferebant; in hoc praecellere, huius intuitu quo maiores sibi quisque favores procurare, artificiosis tractatibus, quandoque armis etiam apertoque bello

consuletur. Hac enim ratione notabili comitatuum Szaladiensis, Veszprimiensis, Albensis et Sümeghiensis parti, directa in Danubium adeoque Mare etiam Nigrum, navigatio procuraretur. Quod omnia haec necdum sufficiant pro necessaria interna, sine qua nullum externum commercium existere potest, communicatione; sed quod debeant insuper et comitatus inter se et ipsi hi fluvii, uti et ducendi canales per vias collaterales necti, viae autem in Tibiscanis partibus ob defectum materialium, ut § 7. vidimus, aegerrime possint

commercium in Valachiam et Moldaviam defixo tantum per initum cum Aula Turcica tractatum, ut § 16. vidimus, portorio regatur; cum tamen provinciae hae, iisdem quibus Hungaria, productis abundant, et aditus ad eas per montosam Transylvaniam sit impeditus, per lineam hanc nullum notabile commercium possit exerceri. Quod licet Zemlino usque Dalmatiam Venetam, Turcicae provinciae Sclavoniam et Croatiam, ut § 18. apparuit, immediate contingant; quod tamen limitaneae illae provinciae pauperes sint, cum nullam habeant per collaterales vias facilem

ubi e contrario unus producens quinque adminus consummentes sustentare potest. § XXX. Status actualis culturae agrorum. His praecognitis, pronius iam est actualem oeconomiae publicae et commercii statum adumbrare. Postremi duo imperantes nullum promovendae in Hungaria oeconomiae publicae modum praetermisere. Suscitaverant societates agrarias; distributis, de singuli ferme obiecti cultura; in vernaculo idiomate traductis libellis populum illuminare conati sunt. Edidere idonea ad promovendum singulum oeconomiae publicae

ad Holits depulsa fuit. Verum cum hoc quoque institutum certis regulis subiaceat, ac praesertim ne mares et femellae usque ad quartam a stipite generationem commisceantur, sicut aliis in rebus, ita hic quoque evenit, ut qui regulas illas rite observarunt, apud eos bonum, apud alios nullum effectum produxerit. § XLIII. Cultura caprarum. Capras quas sylvis noxias piae memoriae Imperator simpliciter iusserat aboleri. Verum nec tum ordinatio haec undique in effectum abivit et earum propagatio postea magis

singulam incolarum classem ad fixum alimentationis statum dirigere. Casuum, quibus res humanae agitantur, varietas non admittit quidem, ut quivis incola fixum semper et determinatum habeat alimentationis statum. Debet tamen legislatio providere, ne integrae civium classes aut nullum aut precarium alimentationis statum consectentur. Cum enim precaria subsistentia saepe deficere soleat, debet tunc talis civium classis ad furta, praedas, usuras aliaque bono publico noxia media se convertere, ut vitam sustentare possit. Mala deinde haec eo difficilius a magistratibus

iniuriam eripi haud posse arbitretur. Si in hoc indolentiae statu, numerus populi tantisper increscat, cum omnes tantum agriculturae aut primae necessitatis opificiis operam navent, naturale est, ut numerus consumentium sit longe infra numerum producentium, ut ipsa terrae producta aut nullum aut exiguum pretium habeant; denique, ut ipsa terram colendi ratio sensim deterior evadat. Interea si gens una, alteri iam magis industrioso populo adiaceat, potest sola propagari primum ad finitimos sibi accolas, tum ad interiora etiam illius regionis exempli vi, ad maiorem industriam

activitatem et privatam industriam refertur. DE CULTURA APUM § CXIX. Quomodo alicubi cultura apum sensim perfecta sit. In regionibus desertis sed temperatis sylvestres apes suapte multiplicantur; cum enim illic nullum vomer terram vertat totam, quae a sylvis reliqua est plaga mero gramine, quod mille speciei melliferos flores producit, contegitur. Qui primi mel apibus adimere tentarunt homines, id utique non aliter quam per earum enecationem obtinere valuerunt. Postquam in loco tali, ubi sylvestres apes

Quorum manipulatio agriculturam minime impedit. 3) Quae certam et pene illimitatam habent distractionem. 4) E quorum cultura utilitas ad plurima incolarum individua dimanat. 5) Cuius cultura notabilem Regno seu infert seu exire impedit pecuniae quantitatem, tunc post primae necessitatis obiecta, nullum Hungariae utilius productum, quam sit sericum, vel cogitari potest. Relate enim ad primum, si montanos frigidos comitatus excipias, in aliis omnibus sericum, modo recte manipuletur, tam bonae qualitatis atque Italicum est, produci posse iam usus ipse ostendit. Constat autem, quod

haec illis tanto magis videtur convenire. Ideo hae ad promovendam serici culturam per instantias suas magis adhuc adstringantur. Cum nullus melior propagandi instituti huius modus existere possit quam ille, qui hactenus receptus fuit, comitatus illi et civitates, quae nullum practicantem habent, se eodem providere debeant, neque tamen obvium quemquam, uti hactenus alicubi factum est assumere possint, verum aut talem a superiori inspectore Eszekiensi requirere eundemque competenti salario debeant providere, aut si ille talem paratum non haberet, idoneum iuvenem

liber fuerit, culturam eius principio domestica consumptio excitavit, necessitas, quam producti huius abaldo Viennense habet, provexit. § CXXVI. Quid eamn provexit, quid iterum depressit. Donec eius distractio his limitibus continebatur, nullum adhuc fuit eius in exteris provinciis nomen. Hae sola Levantina et Americana utebantur. Postquam enato Americano bello tabaccae e regionibus illis inductio impedita evasit, eos, qui hac utebantur, populos, ut Hungaricam quaerant, necessitas ipsa coegit. Antea quia plures erant producentes

plane e Turcia familias Levantinae tabaccae culturae gnaras educi procuravit, sed incassum. Iam primum novum quotannis semen seu Levantinum seu Americanum procurare et sumptuosum et molestum fuisset; de eo autem, an procurata haec exotica semina, post unam aliamve seminaturam non degenerent, nullum decretorium experimentum captum fuit. Deinde subsistebat adhuc continuo illud Viennensis abaldo monopolium, quod illud, quod ipsi collibuit tabaccae pretium statuere potuit; statuit autem semper tale, quod maximo directionis lucro cessit. Frustra itaque fuit id a cultoribus exigere, ut illi

liberam conventionem pro militari accipiendi sint; curatores instituti huius agasones et periti fabri erga moderata salaria conducendi admittebantur; denique permittebatur, quod elustratae e regiminibus caballae, foetus adhuc capaces comitatibus moderato admodum pretio cedendae sint. Ut nullum instituto huic subsidium deesset, arendavit eodem anno iussu eiusdem Imperatricis directio propagationis equorum Bohemica praedium Enyed in insula Csallóköz, et praedium Ormosd in comitatu Borsodiensi situm fine eo, ut illic hinnulos Bohemicos educet eosdemque

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report