Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: regis Your search found 2035 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 1103-1132:1103. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [Paragraph | Section]
in Graecam translatione, per Septuaginta
interpretes, Ptolemaei Philadelphi Aegyptiorum regis studio ac liberalitate Hierosolyma
accersitos, absoluta, Historia nunc primum Graece edita.
In qua, praeter multa alia lectu
dignissima, et pii Regis imago, et regni optime constituti forma ad unguem expressa
demonstratur.
vel liberali benignitate augustior, vel variis vitae civilis ac gubernationis
utilissimis praeceptis refertior, a nullo huius generis historico, meo iudicio,
literarum monumentis prodita reperiatur.
Cuius etenim per Deum immortalem Regis, omnium historicorum libris excussis,
factum propius ad verum veri Dei cultum accedens, quam hoc Philadelphi, invenietur: ad
instructae Bibliothecae adornationem, legis Hebraicae translationem immensis sumptibus,
et populi Iudaici liberatione redimentis: eamque
post patrem locum occuparat, non minus literarum et benignitatis in
doctos, quam rerum fortiter gestarum laude excelluisse. Ideoque non minus eruditionis ac
benignitatis, quam regni successionem sibi gloriosam fore. Egregia virtus, et digna
celebratissimi optimique regis sententia: cuius solius imitationi utinam nostri seculi
Principes insisterent, cum eum vel in adornandis bibliothecis, vel liberalitate
exercenda, magis facultate quam voluntate aequare non posse videantur: nae nos literas
florentiores, maioremque doctorum copiam
pauci et hac in parte laudem Philadelphi affectent, manifestum, et quidem nimium
manifestum est. Quotus etenim quisque iam Principum reperitur, qui literas digno amore
complectatur: literatosque benigne foveat, sustentet, honoribusque et praemiis ornet?
Itaque cum regis Aegyptii tantam liberalitatem ac venerationem in doctos ab Aristea
describi perspicerem, quanta nostri seculi hominibus optanda potius quam speranda est,
non potui non voluptate lectionis eius singulari perfundi.
Quid vero dicam de variis vitae civilis ac
autore,
cum amplissimis et elaboratissimis donis ablegat: petens, ut Interpretes Legi in linguam
Graecam transferendae idonei sibi mittantur. Utque id facilius impetret, Iudaeorum, qui
partim a Persis, cum illi rerum potirentur, Hierosolymis abducti, partim a patre regis
Ptolemaeo cognomento Lagi capti fuerant, ultra centum millia, ad preces Aristeae
liberat: iusto precio iis a quibus captivi detinebantur, liberaliter persoluto.
Eleazarus iaque regis erga Deum pietate, et gentem Iudaicam beneficentia perspecta, ex
partim a Persis, cum illi rerum potirentur, Hierosolymis abducti, partim a patre regis
Ptolemaeo cognomento Lagi capti fuerant, ultra centum millia, ad preces Aristeae
liberat: iusto precio iis a quibus captivi detinebantur, liberaliter persoluto.
Eleazarus iaque regis erga Deum pietate, et gentem Iudaicam beneficentia perspecta, ex
singulis duodecim tribubus sex seniores cum pellibus, in quibus Lex literis
aureis lingua Iudaeorum praescripta erat, ad eam transferendam dimittit. Iis itaque
Alexandriam appulsis,
Iis itaque
Alexandriam appulsis, rex splendidissimum sex dierum epulum praeparat: et denis, quatuor
prioribus diebus: undenis, posterioribus duobus, quaestionem vel de felici regni
gubernatione, vel vitae praeclare instituendae ratione proponit. Qua, magna cum regis
admiratione, omniumque astantium applausu et acclamatione a singulis explicata, in domum
splendide extructam, et ab omni tumultu strepituque remotam deducti, Legis
interpretationem septuaginta diebus perficiunt. Rex ergo interpretatione religiosa
divinae: propterea quod illa Hebraicis literis
perscripta in membranis, apud ipsos Iudaeos extaret. Atque hanc quidem legationem
studiose obivimus, ita ut inde acciperemus occasionem agendi cum rege de illis, qui ex
Iudaea in Aegyptum traducti erant a patre regis, qui primum et civitate potitus est, et
Aegyptum occupavit. Sunt quidem et haec digna quae tibi exponam, licet persuasum habeant
te magis invitare nos ad gravitatem et mores exponendos illorum hominum, qui secundum
sanctas degunt leges: id quod est
ille Phalereus, cum esset praefectus
regiae Bibliothecae, diligenti studio multa et varia impendit, ad colligendos, si quo
modo fieri posset, omnes in mundo libros. nam et emptionibus et descriptionibus librorum
a se procuratis studuit, quantum in se esset, regis perficere voluntatem. Ex quo
pręsentibus nobis interrogatus, quot iam myriades librorum adessent, respondit: Assunt,
rex, ultra viginti: sed brevi efficiam, ut reliquis adimpleantur myriades quinquaginta.
nam narratur mihi, Iudaeorum etiam leges dignas
alia ratio et forma. Rex his acceptis, dixit se scripturum ad summum Iudaeorum
sacerdotem, ut quae exposita essent, perficerentur.
Hic ego sum ratus adesse tempus agendi illa, de quibus saepe ante Sosibium Tarentinum
et Andream, primores regis custodes, allocutus fueram, ut liberarentur illi, qui a patre
regis traducti ex Iudęa fuerant. Nam ille adortus partes cavae Syriae et Phoeniciae, cum
et viribus pręstaret, et ubique fortunam haberet faventem, alios in colonias traducebat,
alios captos
summum Iudaeorum
sacerdotem, ut quae exposita essent, perficerentur.
Hic ego sum ratus adesse tempus agendi illa, de quibus saepe ante Sosibium Tarentinum
et Andream, primores regis custodes, allocutus fueram, ut liberarentur illi, qui a patre
regis traducti ex Iudęa fuerant. Nam ille adortus partes cavae Syriae et Phoeniciae, cum
et viribus pręstaret, et ubique fortunam haberet faventem, alios in colonias traducebat,
alios captos abducebat: passimque terrore iniecto ita subiugarat omnia, ut ad decem
patris exercitu advenerant, sed illos etiam
si qui ante aderant, aut postea in regnum fuerant adducti. Expensas autem referebant
factas ultra QUADRINGENTA TALENTA. Ipsius etiam edicti exemplum non incommode, ut puto,
est a me separatim expositum. Nam ita regis magnificentia fiet multo splendidior et
illustrior, ad quam Deus confirmabat et impellebat ipsum, ad hoc ut contingeret salus
multis hominum coetibus. Tale autem erat edictum ex mandato regis conscriptum.
Edictum regis Ptolemaei
exemplum non incommode, ut puto,
est a me separatim expositum. Nam ita regis magnificentia fiet multo splendidior et
illustrior, ad quam Deus confirmabat et impellebat ipsum, ad hoc ut contingeret salus
multis hominum coetibus. Tale autem erat edictum ex mandato regis conscriptum.
Edictum regis Ptolemaei de liberatione Iudaeorum Quicunque militantes cum patre nostro
in regionibus Syriae et Phoeniciae, adorti terram Iudaeam obtinuerunt corpora Iudaica,
et ea secum perduxerunt huc in
Nam ita regis magnificentia fiet multo splendidior et
illustrior, ad quam Deus confirmabat et impellebat ipsum, ad hoc ut contingeret salus
multis hominum coetibus. Tale autem erat edictum ex mandato regis conscriptum.
Edictum regis Ptolemaei de liberatione Iudaeorum Quicunque militantes cum patre nostro
in regionibus Syriae et Phoeniciae, adorti terram Iudaeam obtinuerunt corpora Iudaica,
et ea secum perduxerunt huc in civitatem aut regionem, aut etiam aliis vendiderunt:
Sed exponemus tibi etiam, quomodo singula
fuerunt confecta, ubi epistolam regiam percurrerimus, quae ad hunc modum conscripta
fuit.
Rex Ptolemaeus Eleazaro summo sacerdotum gaudium et salutem precatur.
Epistola regis ad Eleazarum, de mittendis interpretibus Quoniam evenit,
ut multi ex Iudaeis incolerent regionem nostram, quorum alii Hierosolymis abducti sunt a
Persis tum temporis, cum illi potirentur rerum: alii cum patre nostro capti in regionem
nostram
Vale.
Ad hanc epistolam Eleazarus haec benigne rescripsit.
Eleazarus summus sacerdos regi Ptolemaeo amico sincero Salutem.
Eleazari pontifici ad regis Ptolemaei epistolam responsio Valeas et tu,
et regina Arsinoe soror tua: liberi etiam bene, et, ut cupimus, habeant: valemus
autem et nos. Accepta epistola tua, valde gavisi sumus, ob institutum et consilium tuum
tam praeclarum: ac
Ex undecima:
Samuelus, Iosephus, Iudas, Ionathas, Chabeu, Dositheus.
Ex duodecima:
Isaelus, Ioannes, Theodosius, Arsamus, Abietes, Ezekielus.
Hi omnes fuerunt numero duo et septuaginta. Atque haec quidem ad epistolam Regis sunt
ita ab Eleazaro rescripta.
Porro, ut promisi, explicabo etiam Munerum a rege missorum
descriptio ornamenta et elaborationem munerum, quae varia et praestanti
solertia artificii fuerunt
circa labia hederae et myrti: quibus etiam coronam oleae
illustrem et lapidibus valde preciosis exornatam interserverant, et reliqua similiter
varietate sculpturę speciosa reddiderant, dum singulari industria studerent omnia
absolvere ad excellentiam gloriae Regis. Nam prorsus neque in aerario regio, neque ullo
alio extabant tanti sumptus et tam artificiosa opera. Rex enim, ut erat ambitiosus
circa decus et splendorem, non parum adhibebat curae et solicitudinis ad hoc suum
institutum. Nam saepe omissis
ad hoc suum
institutum. Nam saepe omissis publicis occupationibus, studiose assidebat artificibus,
ut illi perficerent omnia ut conveniret loco in quem illa opera missurus erat. unde
quidem evenit, ut omnia essent absoluta honorifice, et pro dignitate tum regis
mittentis, tum summi sacerdotis qui pręesset loco illi. Nam lapides et magnitudine
conspicui, et numero multi, non pauciores quinque millibus adhibiti erant: tum artis
solertia omnia ita excellebant, ut quintuplo precium auri superarent lapides collati,
angi animo ob istam rem. Compertum enim habere, Regem, cum virtutis studio et amore
excellat, huius praecipue curam habere, ut ubicunque locorum celebretur aliquis doctrina
et prudentia prę aliis excellens, eum ad se accersat. Ptol. regis erga doctos
homines observantia nam et hoc ipsum dicere, et recte: Quod si habeat apud se
iustos et moderatos viros, habeat secum regni sui maximum praesidium et munimentum: eo
quod illi libere et intrepide consulant, ad communem utilitatem illorum
habere viros illos missos, mandavit reliquos omnes qui negociorum
causa adessent secedere, et illos vocare: quae res ut inusitata, movit omnibus
admirationem. quia hoc in more erat, ut qui ob privatum aliquod negotium venissent,
quinto demum die in conspectum regis pervenirent: qui vero a regibus et civitatibus
praestantibus missi essent, illi aegre post triginta dies in aulam admitterentur. Hos
autem viros maiori iudicans honore dignos, et respiciens etiam ad excellentiam eius a
quo missi essent, remotis qui
ut oculis discerni non posset
earum compositio, Rex ut vidit, de libris interrogavit. Qui postquam illos involutos
revelassent, et membranas explicuissent: ille diu subsistens, cum adoratione fere septie
ita est locutus: Salutatio Regis interpretibus facta Gratias ago vobis,
viri, sed maiores ei qui vos misit, maximas vero Deo illi cuius haec sunt oracula. Haec
unanimiter approbantibus, voceque una et illis qui advenerant, et qui cum Rege erant
dicentibus, Bene rex facis: ille
omnia adornarent sine omni molestia et mora: id quod etiam circa hos
hospites est factum. Nam Dorotheus, homo diligentissimus, illis praeerat: qui curavit
omnia sibi commissa, et ad huiuscemodi exceptiones destinata, expandi et substerni, et
iuxta Regis voluntatem sessionem etiam in duas partes divisit. Nam rex voluit mediam
partem illorum virorum ante se discumbere, reliquos post suum solium: nihilque nihilque
intermittendum putavit, quod faceret ad honorandos illos viros.
descriptio 29
Alexandria Aegypti urbs, deque eadem edictum 36
amicorum consensus quomodo et parandus, er retinendus 58
amicis gratificandum 70
Ananias 18
Andreas Ptolemaei regis procerum primas 5. ad Eleazarum legatus 16.17
animalia in lege prohibita cuiusmodi 50
animalia mansueta tantum, non ferocia, lege concessa Iudaeis cur 46.47
animalia sacrificari solita cuiusmodi 52
19
Dathaeus ibid.
delatores apud Aegyptios capitaliter puniri 51
deliberare recte quid 78
deliberationes optimas quomodo habere possis 65
Demetrius Phalereus bibliothecae regis Ptolemaei praefectus 4
Demetrii Phalerei epistola de libris Idaeorum describendis 12
Deus misericors 64. omnium inspector et creator 6. gubernator et Dominus 7. cur
Dositheus 19
murium natura damnosa 50
mustelae natura 51
ad finem usque extra lapsum et offensionem retinendum 57
regni maximum praesidium iusti et docti homines 41
rerum pub. administratores qui constituendi 86
rex ex privatis ne, an regia stirpe deligendus 89
regis mores fere subditos imitari studere 67
regis personam quid maxime deceat ib.
regi ab ira potissimum cavendum 78
regi quae possessio in primis necessaria 81
regi quomodo convenire cum subditorum varia
regni maximum praesidium iusti et docti homines 41
rerum pub. administratores qui constituendi 86
rex ex privatis ne, an regia stirpe deligendus 89
regis mores fere subditos imitari studere 67
regis personam quid maxime deceat ib.
regi ab ira potissimum cavendum 78
regi quae possessio in primis necessaria 81
regi quomodo convenire cum subditorum varia multitudine possit 82
regem neminem esse ex
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.