Bibliographic criteria: none
(All documents)
Search criteria: scilicet
Your search found 2342 occurrences
More search results (batches of 100) First 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Retrieve all occurrences (This may take some time to download) Click here for a KWIC Report
Occurrences 1429-1826:
1429. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
corpus coalescunt. Eodem tempore, quo postrema pars editur, visum
itidem est decem eos Carminum Libros ab adnotationibus, et supplementis
sejungere, omnesque simul hoc uno Volumine concludere, ut nonnullis gereretur
mos, et iis scilicet, qui minus moleste ferant in aliquam interdum obscuritatem
incurrere, quam tam crebro versuum lectionem inspiciendis Commentarijs
interrumpere, et iis, qui in philosophicis rationibus multum exercitati nullis
indigeant ad quaeque
1430. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
in circumferentia circuli
revoluti super rectam lineam. Tum paulum ad ea, quae ad Cycloidis historiam
pertinent, delabitur, et ad aliquas ejus proprietates ad vers. 313. Hae
tamen inter alias praecipuae ejus proprietates sunt, scilicet grave corpus
per eam cadens, quantumvis arcus inaequales sint, eodem semper descendit
tempore, quod ipsum tempus hic determinatur: et per eam fit corporis
descensus brevissimus. Tum addit et hoc, corpus scilicet per
1431. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
sunt, scilicet grave corpus
per eam cadens, quantumvis arcus inaequales sint, eodem semper descendit
tempore, quod ipsum tempus hic determinatur: et per eam fit corporis
descensus brevissimus. Tum addit et hoc, corpus scilicet per ipsam
descendens aequaliter ubique ejus arcum premit. Quae omnia vera sunt in
hypothesi gravitatis constantis, et seclusa quavis resistentia. A versu 420.
ad versum 454, si, ut dictum in ascensu rectilineo, corpus
1432. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
ut ajunt, constringantur, totam vim prioris
in secundam massam fore aequalem toti vi secundae in primam. Quid, si massae
non sint in puncta constricta? Porro praecipua quaedam inferuntur a vers.
1518, scilicet si punctum materiae situm intra crustam sphaericam sit, ibi
punctum idem nulla moveri vi, quod etiam in orbe elliptico contingit; moveri
tamen, si materia ejus crusta aeque dens non sit: id punctum extra positum
1433. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
Demum vapores Cometae caudas efformantes dissipari
perpetuo, mutarique demonstrat. Quae omnia ad vers. 1555 expediuntur.
Refelluntur exinde nonnullae de Cometarum caudis, Cometisque ipsis falsae
sententiae, repetentes scilicet antiquum illud totius orbis Terrae diluvium
a cauda Cometae cujuspiam prope Terram ipsam transeuntis, contraque
praesagientes ab ipso Cometa ob Solis inflammato viciniam, Terrae totius
illud olim, quod credimus,
1434. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
in oculo, quos oberrantes
dicunt, expendit. A vers. 1268. Aggreditur argumentum de telescopiis, ac
primo praemittit ea, quae pertinent ad focos lentium, quibus telescopia
constant. Hinc Galileana telescopia describit, duas scilicet lentes, alteram
convexam, alteram cavam continentia; quid inde commodi, quidque incommodi
consecutum sit, et quomodo deinceps ad duas lentes convexas deventum, demum
et ad quatuor, quantumque inde profectum sit,
1435. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
atque eae laudes omnibus rerum Inventoribus idcirco debent
tribui, interque hos potissimum Newtono, cujus in hoc opere egregia inventa
exponuntur. Jam a vers. 77. proponit pertractandum in hoc libro argumentum,
de nova scilicet luminis proprietate, vicium nimirum facilioris reflexionis,
et facilioris transmissus, quas explicat, ac earum mutationis intervalla
valde brevia esse declarat. Ea mutatio ab his tribus pendet, a natura
nimirum
1436. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
est, ut nihil ab una magnitudine ad aliam
transire possit, quin per omnes alias, quae in medio sunt, magnitudines
transeat, ita ut nusquam ulla sit interruptio, aut saltus ullus. Quod variis
exemplis probat, per inductionem scilicet, sed illis praesertim, quae loca
Geometrica appellantur; quaeque objici possunt, dissolvit, concluditque,
quascumque etiam improvisas velocitatis mutationes confici perquam exiguo,
verum continuo tempore; ut spatium
1437. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
et intima Naturaï
50 Queis adyta irrumpam, longe vestigia servans
51 Magna Viri, cujus vis ignea discutit omnes,
52 Ignea vis animi, qua se cumque inferat, umbras:
53 Scilicet immensas per quem diffusa per oras
54 Omnem corpoream Gravitas agit undique molem,
55 Mutuaque in vacuos late sunt edita tractus
56 Pondera, quae terram, mare, solem, sidera versant:
1438. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
adverso occurrere; clara
133 E speculo nisi forte sui referatur imago.
134 Anne opus at speculo est, possit mens unde tueri
135 Effigiem reflexa suam? Reflectitur in se
136 Scilicet, in seseque sibi redit obvia semper,
137 Nec minus obscura sibi se in caligine condit.
138 Hinc qui nil, nisi rem, quae cogitat, esse, putavit,
139 Mentem, atque ex isto manare huic omnia
1439. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
147 Dulcia non etiam captare oblivia mentem,
148 Quis vincat, nunquam et requiem, suaque otia habere?
149 Quis neget hoc ipsum proin, quod mens cogitat, ejus
150 Esse facultatem de multis scilicet unam,
151 Propterea ut possit facile hoc absistere ab usu
152 Incolumis? veluti quoque corpora saepe moveri
153 Cernimus, et propriam naturam immota tueri.
154 At,
1440. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
175 Sin nihil esse velint: has formas, notitiasque,
176 Primitus insculptas quas dicunt mente, nisi ipsam
177 Vimque, potestatemque videndi plurima rerum;
178 At cur non etiam sic omnia, scilicet omni
179 Novimus in vita quaecumque, aut nosse queamus
180 Mortales? certe est nobiscum haec nata facultas,
181 Interior nostris nimirum in mentibus alma est
1441. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
ipsa, et nomina
249 Pluribus aptari quae possint rebus, habemus, (quaedam,
250 Quàm singillatim multas res, unde necesse est,
251 Notitiae quaedam communes exoriantur:
252 Scilicet in rebus cum nostri plurima sensus
253 Exempla ostendant, quae constent ordine quodam
254 Inter se certo, facile hinc se tollit ab ipsis
255 Mens sursum exemplis, rebusque abducta locisque
1442. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
vel queis data nondum
298 Nomina sunt, vel quae communi voce fruuntur.
299 His ergo geminis tantum de fontibus omnes
300 Notitiae menti, quotquot sunt, suppeditantur:
301 Scilicet aut ipsis venere a sensibus extra,
302 Aut post a variis animaï motibus intus.
303 Tertia nulla via est, qua possint insinuari
304 In nostros animos, nec ab ulla parte meare.
1443. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
veniatque quietis
327 Alterum in alterius partem, partemque laboris:
328 Alterum ab alterius proin motu pendet, et inde
329 Excipit impulsus varios, redditque vicissim:
330 Scilicet hoc animi nobis mens conscia monstrat.
331 Praeterea hanc animi vim nostri in corporis artus
332 Partim exerceri sponte, ingratisve necesse est,
333 Non id augi ut nequeat, quod
1444. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
queat nobis, praestoque repente
363 Esse tenebrosae subeuntibus abdita regna
364 Naturae; velut Aenean excita Sibylla
365 Taenariae duxit per opaca silentia noctis?
366 Scilicet illam ipsam vestigarunt rationem,
367 Qui causas rerum vestigavere latentes.
368 Infinita tamen causarum summa profecto est
369 Haud minus idcirco, quas ignoramus, et ullo
1445. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
576 Praeterea, quoniam his inventis tempore longo
577 Nil fuit adjectum, nihil addi posse putatum est.
578 Tot variis auri tentata per omnia demum
579 Cum fuerit natura modis (ut scilicet omnes
580 Semper erant avidi mortales divitiarum)
581 Extudit hoc tum sera dies, candente receptum
582 Ut lympha, Regis quam pulchro nomine dicunt,
583 Aurum
1446. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
ratione resolvat
617 Notitiam gemina, et distinguat nomina rerum:
618 Censeri siquidem natura haec utraque partim
619 a nobis poterit, velut in se est, veraque, rebus
620 Scilicet a cunctis secreta, abductaque: partim
621 Ipsa eadem possit spectari, in rebus ut extat,
622 Afficit et nostros sensus, et credita vulgo est.
623 Et primò veram, velut in se est, si tueare
1447. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
739 Altera perpetuis vicibus (licet ille profecto
740 Obtutum non saepe vices convertat ad istas
741 Unam rem versans aliquam): nos dicimus illud
742 Momentum, species quo scilicet una videtur
743 Tantùm animo, nec adhuc decesserit advenienti,
744 Momentum, quo non pars temporis ulla videri
745 Esse minor queat, et breviori transvolet ictu;
1448. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
praesentes corpora turbant,
837 Deque sui ratione status decedere cogunt?
838 Ergo qui motus nullis sunt viribus orti,
839 Apparent tantùm, nec re, sed nomine constant.
840 Scilicet impressae vires in corpora multa
841 Interdum efficiunt, aliud referatur ad illa
842 Si tum corpus, uti queat apparere moveri,
843 Stet licet, ut nautis montesque, urbesque recedunt,
1449. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
884 Non ipsae, quarum praemonstrant nomina, res sunt,
885 At quaedam, sensu quae percipiuntur, earum
886 Mensurae rerum, verae, errantesve, sed víum
887 Ob longum in populo firmatae: scilicet ille
888 Veris saepe quidem rebus permutat inanes.
889 Propterea veros rerum cognoscere nobis
890 Difficile est, atque a visis dignoscere motus;
891 At non naturae
1450. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
891 At non naturae variam callentibus artem
892 Ingeniis id semper ab omni parte negatum est:
893 Partim per motus, quos possis subdere sensu,
894 Partim et per causas, effectaque, scilicet ipsas
895 Per vires, veros ad motus progrediuntur,
896 Atque ita, quos nequeant unquam sentire, docentur.
897 Verum quod superest, varios distinguere motus
898 Non
1451. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
921 At metimur eam minimo tum in tempore quovis
922 Correpto spatio, minimo nam tempore lapsum
923 Augeri nihil, aut minui finxisse licebit;
924 Temporis ad primum minimi si scilicet ortum,
925 Auctum quidquid erit, referamus, quidquid ademptum.
926 Denique se celerans aequaliter, atque retardans
927 Motus erit, paria aequali si tempore quovis
1452. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
951 Si tamen haec eadem constet sibi. Tum quia confit
952 Pluribus e punctis corpus; jam motus in ipso
953 Corpore tantus erit, quantus de motibus exit
954 (Sed sibi qui constent aequales scilicet) ejus,
955 Queis se puncta cient nimirum, corporis unam
956 Omnibus in summam conjunctis: proinde movetur
957 Cum corpus; genus hoc, motùs mensura profecto est,
1453. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
997 Arripiat quid in his mens, quo male tuta labascat,
998 Ante erit hìc nobis, quaerendi quae via veri,
999 Firmandum: quippe hoc vertuntur cardine cuncta;
1000 Errandi vites hac scilicet arte pericla,
1001 Quae non effugere Viri, scrutarier ista
1002 Tempore qui a veteri tentârunt; proinde ruinam
1003 Fecere in rebus naturae perspiciendis.
1004 Nam
1454. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
facies tres, oraque terna
1016 Ante timor, porro fuerant ludibria vulgi,
1017 Ausus et ex illo est latratus edere nullos)
1018 Tentavere novos in rerum indagine cursus.
1019 Scilicet in rebus servantes multa, tamen quae
1020 Tantae haud sufficerent noscendae denique moli,
1021 Multaque propterea rerum temere arripientes,
1022 Mente sua magnum subito procudere mundum
1455. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
primas
1045 Ad rerum causas, mortales, atque minutis
1046 Ingeniis natos, neque menti fidere tantùm
1047 infirmae, tenebris quae, ut caeco in carcere, septa est.
1048 Scilicet hoc regnum Naturae grande potentis
1049 Haud male possimus regnis componere nostris,
1050 Omnis res hominum queis recte publica constat;
1051 Prae multis veterum fuit olim quale Laconum,
1456. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
firmaque jura;
1117 Sin collata novis rebus lex claudicet hilum,
1118 Restitue adjungens, qua deficit, excidensque,
1119 Qua nimia est, et multa notans exempla reforma.
1120 Scilicet exemplis a pluribus undique lectis
1121 Mens similes facili ratione inducitur ad res:
1122 At quia per flexus sic pergimus, atque coacti
1123 Conjicere interdum sumus, haec tutissima non est
1457. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1227 Praesertim cum conjiciens dissolveret illa
1228 Oedipus, occulta quae Sphinx involverat arte?
1229 Accidere hoc rarò, vel vix queat, ut bene cuncta
1230 Qui vertisset, in id, quod verum est, scilicet idem
1231 Tum non inciderit; praesertim plurima verbis
1232 Si lateant aliis, quae debet nectere in unum,
1233 Proposita, et noscat bene quae constare soluta:
1458. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
nec unquam
1300 Vidimus, a nobis nec longe abducta valemus
1301 Cernere, quae supra nubes, super astra locantur,
1302 Ultra anni, solisque vias, stellasque minores,
1303 Scilicet, ut nunquam penetrari mutuà possint.
1304 Praeterea ratione pari quia corpora constant
1305 Omnia, quae circum nos tangimus, atque videmus,
1306 Extensa; extendi, quae sunt, opus esse fatendum
1459. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1383 In multis, mihi quae sat erit memorâsse, vel ipsis
1384 Quae pueris (dubitemne, tibi?) notissima constant,
1385 Omnibus e genere hoc conscriptaque lectaque chartis:
1386 Scilicet exiguum cum lata extenditur aurum
1387 In folia, aut flavo producti cortice filum
1388 Contegit argenti, perparvo tincta virenti
1389 Cum sale se in viridem multa induit unda colorem,
1460. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
quae sint
1416 Munera materiae, et nullis non cognita saeclis,
1417 Jam docui; nunc, quod superest, tu caetera mecum
1418 Contemplare, virûm praestantibus edita nuper
1419 Scilicet ingeniis, et magno inventa labore,
1420 Haud minus undique materiam diffusa per omnem
1421 Officia, et nexu semper conjuncta tenaci.
1422 Horum est de numero cunctis vis indita quaedam
1461. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
diffusa per omnem
1421 Officia, et nexu semper conjuncta tenaci.
1422 Horum est de numero cunctis vis indita quaedam
1423 Corporibus, qua posse videntur inertia dici:
1424 Scilicet in quo sunt, per se conantur eundem
1425 Illa vi servare statum, si nempe quiescant,
1426 Haud mutata quiescere, et haud mutata moveri,
1427 Si moveantur: et aequali lapsusque, viaeque
1462. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1501 Saepe solent, quo materia compacta minori,
1502 Hoc mage pernices longo dant tramite saltus.
1503 Porro habet a motu nomen vis ipsa, movensque,
1504 Quam genitum referas ad motum scilicet, audit;
1505 At si eadem ad solam referatur mobilitatem,
1506 Inde trahens, veluti mutato munere, nomen
1507 Audiet accelerens; tantoque haec auctior extat,
1463. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
haec auctior extat,
1508 Auctior illa movens quanto vis; praetereaque
1509 Quanto materies minor est in corpore moto.
1510 Compositos motus at dicimus esse, recentes
1511 Scilicet adduntur cum motibus ante receptis.
1512 Metiri facile hos possis quoque; nam vel eadem
1513 A tergo pellit vis corpora, qua prius ibant,
1514 Rapta via; spatium spatiis percurritur aequum
1464. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
multas
1611 Ex una faciunt, detexuntque, atque resolvunt,
1612 Quarum quaeque plagam in diversam tendat agendo,
1613 Ut pro re fuerit. quam tunc inquirere pergunt,
1614 Scilicet ut melius possint, citiusque latentem
1615 Prendere naturam: sic quae librata tenetur
1616 Viribus obliquis moles, atque aëre pendet;
1617 Pendebit pariter librata, immotaque, si sit
1465. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1707 Crescere sic credas etiam illa, inclusa sub îsdem
1708 Fingere quae possis spatia arcubus, a radiisque
1709 Comprensa e medio puncto venientibus oras
1710 Arcuum ad extremas; quae scilicet area prodit,
1711 Hoc genus, a filo, quod tensum a corpore possis
1712 Ducere ad immotum punctum, ut cum corpore latum,
1713 Quo latum sit cumque, sui vestigia linquat;
1466. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
insita corpus
1726 Vis feret; ex illo tenta hinc producere puncto,
1727 Ad quod directae contendunt undique vires,
1728 Tres radios tres ad regiones tramitis hujus,
1729 Scilicet extremas, mediamque, ubi temporis aeque
1730 Partiti tibi sunt confinia; bina videbis
1731 Tum spatia ex illo ante oculos nascentia ductu,
1732 Tres laterum costas, ternos et habentia flexus,
1467. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1762 Incurvo; quoque tum manifestum id constet, oportet,
1763 Quod doceo, curvos quanquam est via flexa per arcus.
1764 Ambigua nec item per te ratione tueri
1765 Tutemet ipse queas, quod scilicet ordine verum,
1766 Hoc genus, inverso patefit, si dicta retexas;
1767 Invenies siquidem, curvo si tramite pergat
1768 Corpus, quaeque suis ut respondentia semper
1468. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
punctum:
1846 Quae si absit, quoniam per idem removeret ab arcu
1847 Tum spatium sola impellens vis insita corpus,
1848 Corporis a curvo foret et fuga tanta meatu;
1849 Scilicet a puncto fugientem vim quoque quandam
1850 Percipimus simul esse, a vi quae prodit inerte,
1851 Quarum non eadem, neque par (licet utraque cogat
1852 Effugere) est mensura; via metimur inertem
1469. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
perempti
1873 Corpus ut ob Patrocli quondam atrox sanguinolentum
1874 Inter pugna diu fuit Hectora Grajugenasque
1875 Littore in Iliaco Trojae sub moenibus altis.
1876 Scilicet aequales vis exerit utraque nisus,
1877 Ut docui, spatioque pari metimur utramque.
1878 Sin aliena novis aptant haec nomina rebus,
1879 Ut melius, quod fit, nota sub imagine monstrent,
1470. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
2032 Cur nunquam in medio, in quod pellitur usque, quiescat
2033 Puncto, ubi cepit agi semel illos corpus in orbes,
2034 Cum, qui per numeros, per certas ire figuras
2035 Scilicet incurvos ductus quoscumque viarum
2036 Posse a corporibus signari quodlibet actis
2037 in punctum? Quin si punctum, certique meatus
2038 Noscere, vis, ipsum qua in punctum corpus agatur:
1471. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
2064 Tantorum; quamquam non sponte avellor opella,
2065 Verum invitus ab hac, subitoque ingrata futura est
2066 Ipsa queis, notique placent, retinentque labores.
2067 Scilicet in nostris vis est quoque mentibus illi
2068 Fors similis, qua materiam perhibemus inertem.
2069 Hinc non ipsa juvant nos tantùm expertia motus
2070 Otia, non requies semper jucunda laborum
1472. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
auctus, majoraque robora sumunt;
12 Nam Genus humanum, sua quo producitur omnes
13 Annorum per circuitus diuturnior aetas,
14 Cultius in multis, longeque peritius exit;
15 Scilicet adjiciens inventis artibus artes.
16 Attamen et tristes morbi incubuere repente
17 Mentibus interdum; veluti ferus horrida cum fert
18 Arma, et barbaricis grassatur moribus hostis,
1473. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
121 Quin agere ipsa eadem sese inter, agique vicissim
122 Percipiamus, ut haec et agant, et agantur, oportet,
123 Viribus hinc illinc aequalibus, oppositisque.
124 Ast hìc ne subito reputes, cave, scilicet aequa
125 Mutari celerem semper lapsumque, fugamque
126 Mensura. Debes hanc solis motibus ipse
127 Aptare, atque in iis hanc solis quaerere legem.
128 In gemino par
1474. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
242 Multa, et propterea minus a se mutua certant,
243 Quam prius accessere, recedere, multiplicique
244 Mensura minuunt ipsum hunc diversa recessum.
245 At cum nil minuunt prorsus, cum scilicet illa est
246 Vis vi, quae formam prius immutaverat, aequa,
247 Restituitque pari, quo tempore laesa, figuram,
248 Maxima dicetur, majore excrescere porro
249 Auctu
1475. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
300 Alterius, sed non fucati, incurrere cogas
301 in molem, validoque impellere verbere plagae;
302 Protinus haec etiam solâ, qua tacta, colorem
303 Parte feret, non in puncto tum scilicet uno,
304 Quod fieret, si dura foret, flectique negaret
305 Utraque, verum aliquo circum ducente per orbem
306 Latum se spatio, quod in ipso cesserat ictu
1476. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
istud motus cum motibus incrementum
324 Si jungatur, in hoc, et corpore nuper in illo
325 Qui fuerant seorsum, nova jam tum corpus utrumque
326
Afficiet ratio: si scilicet inferat ictum
327 A tergo, inque oras vis addita pellat easdem,
328 In quas cursus erat, properantius ibitur illuc;
329 Sin de fronte recens, proin et contrarius, ante
1477. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
corpora in oras
337 Aequalem oppositas post saevae verbera plagae,
338 Quantus sit, certa ut possis ratione videre;
339 Nosse modum par est, quo corpora colliduntur.
340 Scilicet, et quanto conflictus tempore fiat.
341 Atque hìc, ut valeam prope rem supponere nostris
342 Ipsam oculis, sine me duo fingere mollia prorsus
343 Corpora, quae quamvis revera extare negatum
1478. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illac:
366 Tunc etenim haec eadem pariter via recta quoque illud
367 Trajiciet punctum, sese in quo corpora pulsant.
368 Ast alia quacumque via genus alterum, oportet,
369 Scilicet obliquae fieri inter corpora plagae.
370 Ergo quae prorsus duo mollia corpora dixi,
371 Directa accedant in mutua vulnera plaga;
372 Ipsa ubi sunt primum tenui collisa duello,
1479. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
385 In partem, sed non aequales proinde, necesse est;
386 Nam sic inter eas, et corpora vertitur ordo,
387 Corpore uti majore minor, contraque minore
388 Major mobilitas sit corpore: scilicet ille
389 Ne novus exoriens impar sit motus utrinque.
390 His tibi subjunctis jam rebus, suppositisque,
391 Nunc duo fac properent in eandem corpora partem,
1480. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
haec foedera, coetus.
452 Haec fluere ex illo rationis fonte videmus,
453 Quae petit, aequato cum fiunt foedera jure,
454 Ut, quod lucratur pars una, hoc altera perdat:
455 Scilicet his etiam possis ut prendere legem,
456 Qua, quod agit, tantundem etiam in contraria agatur.
457 Sed, non directo properent si tramite cursùs,
458 At duo confligant obliqua corpora plaga,
1481. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
inducere nostris.
636 Hic quoque, jam supera quod dixi mollia secum
637 Obliqua statuens confligere corpora plaga,
638 Est opus, ut pariter dicatur, corpora, pressae
639 Scilicet ex ictu reparant quae damna figurae,
640 Obliquo in sese incurrant si forte meatu,
641 Ipsum hunc in geminos motum debere resolvi,
642 Et qui corporibus directos inferat ictus,
1482. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
pendent,
756 Tutemet ut facili poteris cognoscere pacto;
757 Postquam ea consisterit qualisque, et quanta potestas:
758 Gaudebis nodos dissolvere posse prope omnes
759 Scilicet, et dubios labyrinthi noscere ductus.
760 Protinus e genere hoc gravitatem hanc esse profecto
761 Ipse vides, deorsum in terram qua corpora circum
762 Contendunt; visque hac de parti cognita
1483. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ardua sese
791 Regna in Naturae primus, Pater ipse profecto
792 Omnia circum avide lustrantis, et experientis
793 Doctrinae, quae nunc ingentem excrevit in auctum:
794 Scilicet ipse viam post se constravit ituris
795 Longius, et certo deduxit tramite veri,
796 Qui procul in summo sistantur culmine demum;
797 At decorum primos tamen ipse insedit honores.
1484. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
carpitur, esse
858 Prorsus dimidium spatii, quod tempore eodem
859 Conficerent eaddem constanti concita cursùs
860 Impete, quo lapsùs se in fine illius agebant:
861 Scilicet aspicies, alte si quattuor ulnis
862 Sustollas ebur, et demittas deinde globosum,
863 Sic ut (contigerit subjectae cum sola terrae)
864 Illa, qua cecidit, plano super assere volvi
1485. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
corpus, oportet,
931 Quaeras, illa forent loca quam sublimia, corpus
932 Unde cadens ipsa hac se mobilitate tulisset:
933 Omnes tum poteris, qui fiant, noscere motus
934 Scilicet, ex illis si fingas ante quieta
935 Incepisse locis per sese pondera labi.
936 Alta queas ast ut loca non inquirere frustra,
937 Scire licet decies in sexta temporis ejus
1486. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
si permeet unum,
991 Mobilitate eadem geminâ bis dupla feratur
992 Per stadia, et geminum saliat per tempus; at istud,
993 Illaque si triplex sit, ter per terna volabit.
994 Scilicet haec animo cum cerneret ille sagaci,
995 Plus quam aliis quo se tollit Germania cive,
996 Cuique fuit tecum, praeclarum, haud regna, nec aurum
997 Propter, quaeque solent magnos committere
1487. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
corpora major
1056 Tollet mobilitas, hoc plus erit in saliendo
1057 Temporis insumptum. Quod si diversa vigeret
1058 Lex gravitatis, ut haec non esset par sibi semper
1059 Scilicet, at quantum vacuas procul iret in oras
1060 Terraï a medio fugiens lapis, hoc magis ipsum
1061 Cogeret ad medium gravitas, aequalia semper
1062 Tempora tum quoniam fluerent in quolibet illo
1488. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1088 Si tum particulae cujusvis mobilitates
1089 In sese repetas, omnis quae prodit, oportet,
1090 Summa eadem sit post conflictus, quae fuit ante.
1091 Certum hinc indicium contendunt, scilicet aequas
1092 Servari vivas vires, et semper easdem.
1093 Harum proinde petunt a mobilitate vigorem,
1094 In sese sed quam repetas; ut diximus ante.
1095 Haec super
1489. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
lites,
1161 Tollimus e medio si vis nova nomina vivae:
1162 Nam quae nil peragit, nec proin queat utilis ullas
1163 Esse ad res, illi cur vitam agitare sinamus?
1164 Scilicet a sola pendere hìc omnia noscas
1165 Mobilitate: hac tu percepta in corpore quovis
1166 Percipies etiam spatium, quo debet idipsum
1167 Corpus momento quocumque in temporis esse:
1490. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1200 Excipit impulsum. Quare omnes hìc tibi motus
1201 Causarum sint tota, opus est, effecta suarum:
1202 Fossaque propterea, quod tanta est, pendet ab illo
1203 Ordine, quo motu gignuntur scilicet omnes.
1204 Denique si spectes vario exsilientia ab ictu
1205 Corpora, percipias, opus est, ibi vim reparantem
1206 Amissam frontis speciem, notamque figuram,
1491. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1419 Hinc facile et spatia, et cursus numeramus eorum.
1420 Cernimus hoc etiam projecta volare meatu
1421 Corpora, per sese nec ea deflectere posse,
1422 Cum properant obliqua, viâ; quia scilicet illi
1423 Hoc proprium est, quo nos aliis dignoscere seumus;
1424 Curvantem sese ut si puncto semita in uno
1425 Contingat directa, repente recedere lege
1426 Debeat
1492. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
mempe, viaï,
1432 Puncto interceptis, et tractu quolibet illo.
1433 Quae ratio geminis constat quoque motibus, unde
1434 Obliquus confit, quo pergunt corpora jacta,
1435 Scilicet ut tibi nos jam paulo ostendimus ante.
1436 Ergo quod per iter projecta ita corpora tendunt,
1437 Illud idem est, species quod dicitur altera coni.
1438 Inde educta recens ars, qua fera pondera
1493. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
pectora glandes.
1464 Hos tantum attingit tum ferrum missile fines
1465 Extremos, cum dirigitur resonantis hiatus
1466 Ille globi medias caeli surgentis in oras,
1467 Scilicet inter eas, quae nostro desuper alte
1468 Impendent capiti, et quas circum terminat imis
1469 Finitor serpens regionibus: a mediisque
1470 Istis quae caeli distant aequaliter oris
1494. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
oras
1479 Directam mensuram, et fines finibus apta
1480 Hujus, et illius, duplex ut denique fiat:
1481 Ac tunc extremas via, fac, curvata per oras
1482 Transeat, a cono quae scilicet altera scisso est,
1483 Et medio exurgens tantum se vertice tollat
1484 Exinde in nubes, quantum globus insiluisset
1485 Aërias sursum recta projectus in auras;
1495. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1505 Quin fabricare domos, monumentaque tollere multa,
1506 Prospiciunt nunc mortales vestigia quorum
1507 Longe, namque via est praerupta, atque obsita prorsus.
1508 Scilicet ut memorant, loca qui per inhospita tendunt.
1509 Aëris at liquidis in campis motibus aër
1510 Undarum officiens plus detrahit inde, rotundis
1511 Quam cum vel lapidum, vel ferri molibus
1496. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1660 Queis volvunt curvo se corpora missa meatu;
1661 Primum et nunc aequi nobis volvenda per arcus
1662 Orbis, dein aliis post flexibus insinuanda
1663 Carmine erunt alio, queis scilicet usus, opusque.
1664 Denique de molli filo, vel pondera virga
1665 Suspendemus, ut huc commota agitentur, et illuc,
1666 Commotisque suas leges, sua certa canemus
1497. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tempora constant;
1673 Ne tu forte putes etiam per quoslibet arcus,
1674 Parva tamen qui sint pars circum totius orbis,
1675 Aequis temporibus volventia corpora ferri,
1676 Scilicet ut multi, quanquam haud ingloria rebus
1677 Nomina in his, ista ducti ratione putarunt:
1678 Nam ratio, dicunt, qua fit, peragantur ut aequis
1679 Chordae temporibus, quas imus terminat axis,
1498. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1681 Exiguis eadem quoque debet in arcubus esse,
1682 Cum prope quique suis aequi sint denique chordis:
1683 Proinde itidem aequali procursus tempore quosque
1684 Exiguos peragi, cum scilicet itque, reditque
1685 Exiguos, at non aequales, corpus in arcus.
1686 Hi procul a vera lapsi regione feruntur;
1687 Nam licet exiguus, longeque brevissimus arcus
1499. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1745 Transit, non tota transferrier incolumique,
1746 Qua primi sub fine ruebat mobilitate,
1747 Verum aliquam illius decussam perdere partem,
1748 Quantum conceptis tum scilicet officit aequor
1749 Motibus excipiens: quapropter, ut ante peractum
1750 Saepius est, motum in geminos dissolve retexens,
1751 Alter ut hoc aliud rectus super incidat aequor,
1500. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1757 Si quoque decrescat flexus, quo se aequora nectunt.
1758 Qui si infinitè tum denique decrescendo
1759 Vanescat prope, differitas oritura viarum
1760 Declinatarum, quae tempore scilicet aequo
1761 Quolibet intacta cum mobilitate seorsum,
1762 Cumque ita pauxillùm tenuata conficerentur,
1763 Vanescet pariter simul, et prope desinet omnis,
1501. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
decrescet ad infinitum,
1765 Quin et adhuc magis ad nihilum decurret inane,
1766 Ut parvis infinitè sit tenuior ipsa
1767 Rebus non novies, deciesve, sed infinitè,
1768 Scilicet infinitum aliud contingat ut infra.
1769 Quare, ita mutato quae perditur aequore quoque, est
1770 Tantula mobilitas, devolvier infinitè
1771 Ad parva ut si opus, rursusque ad parva, secundo
1502. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
compede vinctos,
1784 Sed quae sentiri nequeat, captivaque turba
1785 Cum simus, tamen ut victores plaudimus, et nos,
1786 Occiso Pythone velut, jactamus ovante.
1787 Scilicet illa animo comprendunt, vis quibus acris
1788 Ingenii est, fictumque luto meliore falit cor.
1789 Nocturnae vitant volucres fulgentia solis
1790 Spicula: fert diam lucem Jovis armiger ales.
1503. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1875 Circuitùs partem, cursum fateare, necesse est,
1876 Queislibet in punctis tanto magis esse, minusve
1877 Obliquum ad terram, quanto mage puncta recedunt,
1878 Aut minus haec medio de puncto, scilicet imo.
1879 Propterea, remanet cum duplo hic longior arcus,
1880 Aut brevior, duplo flexus tunc amplior ille,
1881 Tenuior aut contra est, ille, inquam, quem plaga motùs
1504. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1948 Corpora queis distant, spatiorum, transfer ad omne,
1949 Quod tibi cumque libet (ratio par omnibus extat)
1950 Multiplex spatium: manet immutabile verum
1951 Scilicet, atque unum servat per cuncta tenorem
1952 Exempla, atque uno claudit paria omnia gyro.
1953 Semper erit, spatiis queis corpora cumque locentur
1954 Bina, ut percursi tractus ab origine prima,
1505. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in fronte figuras,
2068 Ast animi sustentantes et percipientis,
2069 Et memoris vim, nostra queat distendier auctu
2070 Immani ut ratio simul et comprendere multa.
2071 Scilicet eruimus multa hinc, sed plura supersunt,
2072 Quae retegi se mper valeant: inventa labores
2073 Exacuunt, cumulantque nova, ad majoraque semper
2074 Deducunt: ullus diae terminus arti est,
1506. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
elemento)
2084 Rerum, perpetuò nos fingere quas variari
2085 Possumus, et veluti fluere, haec discrimina nobis
2086 Hasque vices tenues, quae parvo in tempore longe,
2087 Scilicet infinitè in parvo tempore fiunt,
2088 Est expendere opus, quoque ordine, qua ratione
2089 Mutuà sese inter referantur quaeque, videre.
2090 Primùm igitur partes, refert cognôsse, fluentes
1507. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
partes
2093 Respiciunt, infra quae sunt, descenditur illa
2094 Ad discrimina; et hinc ratio quoque certa, necesse est,
2095 Quaeratur, qua se respectant ipsa vicissim:
2096 Scilicet his parvis, infiniteque minutis
2097 Respondere aliae similes res invenientur
2098 Finitae, quaeque infinito proinde recedant
2099 Intervallo ab eis: tibi sic dissolvitur ergo
1508. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ex orbe triumphos,
2149 Sive ignes Galatea tuos, per caerula ponti
2150 Quae veheris Siculi, flagrantia desuper altis
2151 Nubibus Idalii Pueri dum spicula vibrant;
2152 Scilicet ut parva prius omnia ficta tabella
2153 Designet vero contingens quaeque colore,
2154 Disponatque situ? rebus locus omnibus, et vis
2155 Est sua; quisque illo, quo par est, perstat in actu.
1509. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
10 Atque ita res rebus componens, aequiparansque,
11 Protinus has illis longe distare fateri
12 Cogor, et immenso prorsus decedere tractu,
13 Utpote divinis humanas: scilicet illae
14 Invictae, stabiles, pacatae, aequaeque, bonaeque:
15 Turbatae haec contra, incertaeque, levesque, videri,
16 Semperque inter se variae, et plerumque nocentes.
1510. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
suo movet, et super ipsas
47 Supremum leges caput extulit, omnia vertens
48 Ut lubet: est contra, antiquis ubi legibus ipsa
49 Innixa est ratio regnandi; Rex ubi mutis
50 Scilicet addit vim, recipitque a legibus, atque
51 Utraque se media sic temperat arte Potestas.
52 Illic, Regnantum qua flectit cuncta libido,
53 Instans incumbit timor in mortalia corda,
1511. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
est usus earum!
182 Quamlibet inspicias si frondem, haec est quoque, dicas,
183 Cui sua debetur curvi natura meatus
184 Una uni; nil revera nam constat, ut ipsa est:
185 Scilicet haud alia est quam qua ratione requirit
186 Illa loci regio, tellusque, illa arbor, et ille
187 Ramus, et ille aër, et quae sunt caetera circum
188 Omnia. Si, genus hoc, mens singula cernere
1512. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
latere integere omnem.
203 Ex his, res aptas mensuris comparat omnes
204 Inter se, et rerum mensuras percipit ipsas,
205 Usa velut primis his mensurarum elementis,
206 Scilicet, aequales, quas congruere aspicit, esse
207 Res inter se, ititdemque pares remanere, pares si
208 Tum paribus partes addas, demasve vicissim.
209 Hinc recta ante alias via simplex esse
1513. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
259 Nostrae, quam excolimus, gravitatis, quamque doceri
260 Tma cupidi sumus hìc; praesertim si quid in illo
261 Sit, quod in aequando commoti tempore prosit
262 Corporis, it currens quod scilicet, atque recurrens;
263 Ut referunt, quibus haec tentata, retectaque primis.
264 Nonne operae pretium est igitur cognoscere, quali
265 Constet natura, quos et referatur ad ortus?
1514. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
earum.
304 Ter quater intentis oculis, manibusque retractans
305 Id repetebat, uti quid ab illo denique certi
306 Conjiceret: verum lanx terque, quaterque fefellit.
307 Scilicet audenti vultum hìc fortuna retorsit.
308 Esse sed id porro pondus, spatiumque repertum
309 Est triplum, atque itidemcurvati marginis oras
310 Hujus nempe viae distendi posse quaternos
1515. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
330 Ipso dimidius nimirum est ambitus orbis.
331 Atque id propterea prope duplex tempus, oportet,
332 Temporis illius constet, quo lapsus in arcu
333 Exiguo fieret foecundi scilicet orbis
334 Illius, ut super a dictis deducere possis.
335 Hujus praeterea prae cunctis una viaï
336 Optima dos; per eam quod puncta celerrimus extet
337 Trajectus
1516. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
facili ratione cadentum
534 Pertentare omnes ictus, et noscere leges
535 Corporum in impulsu;superà quae carmine longo
536 Omnia te docui, et vera ratione probavi:
537 Scilicet unam ad rem non uno tramite tantùm
538 Pervenisse queas: aditus patet undique rerum,
539 Si tamen insistas rectâ regione; neque extat,
540 Quod nequeas et ab ha, et ab illa parte tueri,
1517. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
558 In regione sitùs varia, varieque remotae
559 A clavo retinente super, diversa requirent
560 Tempora; propterea punctum id commune necesse est
561 Omnibus esse, simul collectae ut scilicet illo,
562 Non alio facerent, quam quo nunc, tempore cursus.
563 Hoc labor ante fuit medium perquirere punctum
564 Irritus, incerta longùm regione latebat:
565 Vera
1518. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
hìc est, dicere, tota
568 Ponderis insita vis: fili virgaeve tenacis
569 Verus limes hic est: mensura hinc incipit omnis.
570 At non hos nobis numeros tentare licebit:
571 Scilicet ingredimur pedibus vada proxima arenae
572 Littoreae, nostrosque profundius in mare gressus
573 Paulatim inferimus, donec magis altus hiatus,
574 Quam valeant Musae consistere, gurgitis extet:
1519. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quae non inducta canali,
627 Suspensa e tenui sed tantùm pondera filo
628 Inflectunt aequi varios iter orbis in arcus;
629 Sic aliqua pariter fiet ratione profecto,
630 Scilicet ut filum vibrans inflectere sese
631 Sic queat, appensum ut deducat pondus in arcus
632 Illos, qui non sint aequi pars orbis, ab orbe
633 At qui gignuntur converso, proque voluto.
1520. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
posse meatus
635 Incurvos, sursumque cavos quoscumque docendum est,
636 Quae suspensa moves de longo corpora filo.
637 Nec mihi festivos, facilesque his praecipe cantus
638 Scilicet in rebus, quarum praeclara, severae est
639 Plena tamen laudis, multique ars plena laboris.
640 Ut patrio aequoreas cum solvit littore longe
641 Pinus itura vias, peregrina aut merce laborans
1521. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
agitque
655 Tantùm, et cum ventis luctatur saepe, marique,
656 Et scopulos servat, nocturnaque sidera solers.
657 Rebus ab his pulchrae assequitur dein praemia laudis
658 Scilicet, et facilem vitam, placidamque senectam.
659 Sic me, cum longi vel finis carminis instat,
660 Ordior aut alios iterum post otia cursus,
661 Pulchra juvat praeferre animis spectacula, et
1522. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
multo est tutior alter
926 His modus in rebus; neque enim de simplice virga
927 Suspendunt alii pondus, sed nectere plures
928 Compactas vario inter se voluere metallo,
929 Scilicet ut minus hoc, mage distendatur ab aestu,
930 Quantum opus est, illud; proin, cum distenditur illud,
931 Fiat, uti pondus, quod item descendere virga
932 Fixum alia debebat, eo sustollere sese
1523. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
contrave, ruendo.
1032 Interea magni defensum nominis umbra
1033 Antiquum errorem prorsus dimittere nostro
1034 Ex animo par est: stetit haec sententia quondam,
1035 Scilicet esse citos mage lapsus, pondera constant
1036 Cum majora, fugamque minoribus esse minorem.
1037 Illa abiere quidem jam tempora, cum mortales
1038 Balantum pecudum vivebant more ferino.
1524. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1076 Aëris, ut nequeat, nostros, quodcumque supersit,
1077 Accidere ad sensus ulla ratione ciendos.
1078 Clausa sub hac igitur deprendimus omnia labi
1079 Corpora non alio, quam cursu scilicet aequo,
1080 Miramurque leves procero a culmine plumas,
1081 Et simul emitti magno cum pondere plumbi,
1082 Et clausas simul ire vias, socioque volare
1083 Impete
1525. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
densior esse.
1135 Si quaedam inspicias, paria et sint caetera circum,
1136 Ipsa obstans rerum fluidarum causa videtur
1137 Congruere in sese repetitae mobilitati,
1138 Scilicet ut bis dupla ex ista duplice fiat,
1139 Ternaque ter, si tantùm auctùs tres ista receptet.
1140 Sin alia inspicias, similem auctum, causaque restans,
1141 Mobilitasque feret, nam dupla a duplice
1526. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
educta liquentes,
1255 Tanto mersa minus, quanto leviora, natabunt.
1256 Aëre sic etiam tenues consurgere fumos
1257 Cernimus, atque leves sursum volitare vapores,
1258 Scilicet undaï claudentes aëra bullas
1259 Intra se, multo rarum magis atque calentem.
1260 Quare, cum corpus super undas fluctuat, illud
1261 Esse minus debet grave sustentante liquore.
1527. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
unda.
1290 Non igitur satis est, ut majus corporis extet
1291 Pondus, uti queat id mergi, quam pondus aquaï:
1292 Ast opus est, discrimen uti quoque ponderis istud
1293 Scilicet exsuperet vires, quibus unda repugnat
1294 Disjungi, findique tenax; discrimen at ipsum
1295 Si non majus erit vincendis viribus, undis
1296 Immersum corpus stabit quocumque locorum
1528. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ab his igitur, quas diximus ante, duabus
1308 Obstans vis oritur causis, dum corpus in auris
1309 Aëris est, deorsumque cadit, terraeque propinquat:
1310 Quarum quae prior est, liquidae qua scilicet ipsae
1311 Finduntur partes, quemvis quacumque fluente
1312 Motum in materia generatim tardat; at illum
1313 Praepedit altera, per spatium grave nempe, fluensque
1529. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
de fornice vitri,
1364 Invenies, quantum tribuendum cuique profecto
1365 Aëriae pondus moli; de corpore quovis
1366 Quantum et proin furtim decerpat ponderis aër,
1367 Scilicet in mediis cum corpora pendimus auris.
1368 Si quoque corporeas cohibentes pondera moles
1369 Ignores, quantum sint augmina densa fluentum,
1370 Et solidarum inter se, possis prendere, rerum;
1530. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
suspendere corpus
1393 Sive hac, sive sitùs illa ratione, vel ipsi
1394 Inniti facias, sic ut libretur ab omni
1395 Immotum latere atque aequaliter undique pendat,
1396 Scilicet id medium punctum gravitatis habendum est;
1397 Nam puncto hoc nixum corpus convertier unquam
1398 Per sese nequeat laterum gravitate suorum,
1399 Ni simul et punctum descendat; proinde manere
1531. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
unquam
1398 Per sese nequeat laterum gravitate suorum,
1399 Ni simul et punctum descendat; proinde manere
1400 Est opus immotum corpus, si immobile punctum est,
1401 Scilicet ipsum si delabier impediatur.
1402 Propterea virgam sine pondere concipe longam,
1403 Et rigidam, cujus nectantur finibus ambis
1404 Aequales utrinque globi, suspensaque puncto
1532. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1429 Conjungat variâ inter se regione locatas;
1430 Quaeque magis tanto pollens est, quo simul in se
1431 Fortior est, et per spatium quo majus abiret,
1432 Si victrix, vel victa foret (quod scilicet ipsa
1433 Per spatium rectà vis nititur ire, vel oram
1434 Est quod in oppositam contra). Vigor omnis hic ergo,
1435 Momentumque alio quem dicere nomine suemus,
1533. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1434 Est quod in oppositam contra). Vigor omnis hic ergo,
1435 Momentumque alio quem dicere nomine suemus,
1436 Quo pugnant vires inter se, confit ab ipsa
1437 Vi simul, et spatio, repetita scilicet a vi
1438 In spatium, quo tum descendunt, insiliuntve.
1439 I nunc per varios, multiplex machina queis est
1440 Structa, modos: perquam possit vis parva tenere
1534. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1491 Usque viri, facilique simul, longoque labori
1492 Instant: pro numero trochlearum tempora crescunt,
1493 Decrescitque labor: tolli vix pondera saepe
1494 Percipimus sensu; mora prodest scilicet ipsa.
1495 Mille aliis variata modis quoque machina nobis
1496 Plurima conficitur, dentesque adhibere rotarum
1497 Proderit, ut possint augeri mobilitates,
1498 Aut
1535. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ad terram, gravitas ut tota retexta
1550 In geminas si sit partes, quarum altera rectà
1551 Insistat clivo, vi dirigat altera eodem,
1552 Scilicet ut partis pars triplex illa sit hujus.
1553 Non tamen haec lex sit tibi firma, immotaque; namque
1554 Diversa asperitas restantem vim quoque possit
1555 Diversam facere; et si partes aequore
1536. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1615 Quam docui, de natura deducere possunt;
1616 Nempe, extra corpus si quaeviscumque locetur,
1617 Planities, fore, ad hanc ducti ut simul omnibus omnes
1618 A punctis tractus, aequales scilicet illi,
1619 Summae tractuum item totidem sint, quae fieret, si
1620 In punctum medium gravitatis puncta coirent
1621 Omnia, et hac una simul in regione manerent;
1537. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ibidem est;
1636 At quo materies minor est, plus distet ab illo.
1637 Sed tria deinde tibi referantur corpora si se
1638 Inter, jam quid ages? punctum commune duorum
1639 Scilicet invenies, ibique illa coire putabis,
1640 Unum ut de geminis, duo fingas de tribus esse.
1641 Sic quoque si fuerint quantumvis plurima, primò
1642 Si bina inter se tentes, tum bina referre
1538. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
hac non poterit partem deflectere in ullam:
1673 Quandoquidem hoc gemino quoque tempore distet, oportet,
1674 Aeque alia tum a planitie, quam fingimus extra
1675 Eductam haud aliter, quam prima est; scilicet îsdem
1676 Distantes spatiis sese inter ut undique constent.
1677 Si modo planities eadem loca bina per illa
1678 Altera ducatur, primam secet ipsa, necesse est,
1539. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
omnibus istis
1710 Compositus fiat motus; quodcumque, necesse est,
1711 Illic sit punctum finito hoc tempore, ubi esset
1712 Denique idem, vires si succedentia tantùm
1713 Scilicet egissent per tempora; proinde nec istis
1714 Mutari junctis spatiorum summa valebit.
1715 Denique vel curvo quocumque, vel impare motu
1716 Scilicet illa tibi, quae diximus ante, ferantur
1540. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
succedentia tantùm
1713 Scilicet egissent per tempora; proinde nec istis
1714 Mutari junctis spatiorum summa valebit.
1715 Denique vel curvo quocumque, vel impare motu
1716 Scilicet illa tibi, quae diximus ante, ferantur
1717 Puncta, aut corpora, uti tamen ille sit ortus inerti
1718 Sola a vi, solis itidem cum viribus illis
1719 Internis, quibus inter agunt se corpora,
1541. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ante
1841 Sic patrio longam caelo, ut procurrere seno
1842 Procursu decies huc illuc qualibet horae
1843 Deberet decies in sexta concita parte;
1844 Esse moras virgae majores scilicet illic
1845 Sensit, tamque magis longos constare rotarum
1846 Circuitus, ad quamque diem de partibus horae
1847 Ut decies senis geminas prope, dimidiamque
1848 Addi
1542. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1974 Collustrare datum est, animus peregre ibat, et omnes
1975 Impiger immensas mundi penetrabat ad oras
1976 Ipsis cuncta petens a causis, evolüensque.
1977 Scilicet hinc, et quae se terram fundere circum
1978 Debuerit gravitas, et qua ratione, patebat,
1979 Quasque vices varia regione subire locorum.
1980 Namque alter, super axe suo dum volvier amplam
1543. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
circum sunt, omnia nisus
1983 Orbis de medio fugiendi, non tamen aequos,
1984 Edere; nempe locis agitur queis maximus orbis,
1985 Majores aliis conatus esse calenti
1986 Scilicet in terra; breviores ducier orbes
1987 In geminos exinde polos; proin effugiendi
1988 Continuò quoque vim minui, et decrescere, donec
1989 Vis, et circuitus vanescat cardine in ipso.
1544. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
millibus, axem.
2028 Hactenus his veluti constructis multa profecto
2029 Contigit, et majora super, potioraque longe
2030 Addere Newtono, summumque imponere culmen.
2031 Scilicet huc ratione sua delatus, et omnem
2032 Prospiciens late in partem, quantum intulit orbi
2033 Notitiarum, et qua mentes ditavit opum vi?
2034 Principio, ratio servatis ut bene rebus
1545. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
est, denique totam.
2041 Hanc ut inaequalem, neque punctum prorsus in unum
2042 Undique directam terrae regione locorum
2043 Pro varia totam gravitatem censuit esse,
2044 Scilicet exortam per vires, a quibus omnis
2045 In se materies trahiturque, trahitque vicissim,
2046 Conservatque ratas leges quae tracta trahendi:
2047 Virium uti summa gravitas coalescat ab omni,
1546. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2056 Aequos sufficient ausus: nunc pondera rerum
2057 Jam vidisse sat est terras non una per omnes,
2058 Diversisque locis urgeri corpora deorsum
2059 Dissimili nisu gravitatis, scilicet illic
2060 Tardius, hìc contra paulo cunctantius ire.
2061 Quin et forte locis îsdem, quod deinde monendum est,
2062 Credere vix possis tempora longa manere
1547. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
denique prorsus
2079 Turbata, oppositis devictaque viribus ullos
2080 Vix jam edunt nisus, vix usquam impellere possunt.
2081 Exsurgunt aliae tum prava ab origine vires
2082 Scilicet, et veluti cum nobis exoriantur,
2083 Ortum a Natura simulant duxisse potenti.
2084 Hinc varia exagitant, diversaque pondera mentes
2085 Omnibus in rebus nostras. Quid denique constat?
1548. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
non posse ferinos,
2199 Nec suavi institui vitae ratione putabant,
2200 Ni pueri prius incipiant mollescere amore,
2201 Contendantque suis jam tum placuisse docenti
2202 Scilicet et factis, et corpore, flexile fiat
2203 Ut sic ingenium, culturaeque artibus aptum:
2204 Blanditiis facile esse animos fregisse feroces.
2205 Crimen adulterium est, et dedecus; est ubi
1549. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ora Parentum
2232 Nati, atque imbelles, sed iniqua sorte, Puellae.
2233 Incita laudatis exemplis acrius usque
2234 In scelus hoc agitur plebs, atque exempla novantur.
2235 Scilicet unum plebs imitatur multa Catonem.
2236 Mos ferus Europam late olim invaserat omnem,
2237 Insimulatus, uti, fuerat qui crimine quovis,
2238 Diceret orando non coram judice causam,
1550. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
annos.
2256 Nempe animos, verum quod sit, minus incitat, ipsi
2257 Quam quod opinantur mortales, fictaque majus
2258 Plurima pondus habent; fictis stant plurima rebus.
2259 Scilicet ipsa solet varios convertere in usus
2260 Se ratio, et facies, quas tum circumspicit extra,
2261 Induit, ut, quo non paulatim assuescere possit,
2262 Nil adeo incultum constet, dirumque,
1551. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sterneret armis
2296 Hectora, raptaretque diu deforme cadaver,
2297 Exciperetque senem Priamum, stratumque videret
2298 Ante pedes nati exuvias deposcere regem.
2299 Scilicet his animi vita vertuntur in omni
2300 Perpetuis vicibus; vix idem permanent una
2301 Saepe die tenor in nobis; mutamur in horas
2302 Interdum, rebusque novis quia pellimur usque,
1552. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
nil rebus in ullis
2308 Admiratur enim nimium, nil aestimat ultra,
2309 Quam par est; tantum, quae nobis indita, sentit
2310 Pondera naturae vigilans, et ducitur illis:
2311 Scilicet huic aequam rationem accommodat uni,
2312 Incertus vita huc, illuc ne fluctuet omni.
1553. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
195 Illam sit, pila qua transcurrere millia mille
196 Bis decies, terrae converti denique circum
197 Totius molem queat, et loca visere prima,
198 Unde emissa fuit, confecto scilicet orbe.
199 Ac tum servata, qua primum est mobilitate
200 Jacta, parem rursum gyrum repararet, eaque
201 Praeterea ratione alios, aliosque sine ulla
202 Fine; ita
1554. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
211 Aequalem circum semper raperetur in orbem,
212 Continuoque via a tangente rediret in arcus.
213 Nonne vides, fiat quod faxi in pondere jacto,
214 Prorsus et in luna fieri? Si scilicet illud
215 Projiciatur ea, qua dixi, mobilitate,
216 Aura neque obstet, iter tum detorquebit in arcum
217 A tangente via descendes; ut quoque motu
218 Descendit luna
1555. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
236 Parte horae decies in sexta, scire licebit.
237 Proinde etiam quanto pars arcùs ultima tractu
238 A tangente via distet, quae parte sit ejus
239 Producta a prima, communi scilicet ortu.
240 Sola parit gravitas tantum illo tempore lapsum
241 Deducens lunam; hunc inita ratione videbis
242 Ter quinos aequare pedes; quot nempe deorsum
243 Corpora
1556. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Integrae pro non aeque distantibus esse
262 Diversas, variasque locis, decrescere semper
263 Plus, loca distando quam disjiungantur; eisdem
264 Scilicet a spatiis, in sese si repetantur
265 Mutuà, metiti, quantae sint, possumus illas,
266 Nimirum quanto loca per majora minores.
267 Utque fidem minus his renuas adjungere dictis,
1557. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
renuas adjungere dictis,
268 Protinus exemplo multarum constabilire
269 Ipse queas legem hanc rerum, quas cernimus uno
270 A puncto circum exire, et diffundere vires,
271 Scilicet ut lux est, quam fulgida lumina jactant;
272 Tractibus haec etenim duplis, bis duplice debet
273 Parte sui minui, pariter ter triplice ternis,
274 Et denis dena decies, proin in minuendo
1558. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
magis ampla rotundi
283 Est spatii facies; facies sed crescere certum est
284 ( Augentur cum mole globi ) ratione profecto
285 Non alia, quam qua tractus a lumine semper
286 Scilicet in sese repetiti crescere debent.
287 Quare quo tractus puncto a flammante sit ipse
288 Major, cum repetas in se se ubi scilicet, illa
289 Rarior hoc certe lux, languidiorque meabit.
1559. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
285 Non alia, quam qua tractus a lumine semper
286 Scilicet in sese repetiti crescere debent.
287 Quare quo tractus puncto a flammante sit ipse
288 Major, cum repetas in se se ubi scilicet, illa
289 Rarior hoc certe lux, languidiorque meabit.
290 Subjicere hanc oculis rationem sic quoque possis;
291 Lampade per noctem succensa longius adsta
292 Te
1560. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vicissim.
329 De genere hoc igitur Sol est quoque, quem loca terris
330 Non adeo disjuncta, illis longe omnibus astris
331 Majorem ostentant, lucis vitaeque parentem
332 Scilicet: hunc obeunt vario famulantia motu
333 Terna bis astra, Deûm praeclarum nomen adepta,
334 Discurruntque vago cursu in regionibus amplis.
335 Mercuriusque, Venusque vagantur, Vestaque Tellus,
1561. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
392 Tum quoque erat? Structi jam protinus orbibus orbes
393 Magnis exigui, terga ut devexa voluti
394 Hi super illorum, secum unà haerentia summo
395 Margine deferrent errantia scilicet astra,
396 Per Terrae ut convexa extantem fert rota clavum.
397 Quanquam olim at melius multis statione movere
398 Visum sit Terram, atque immotum figere Solem:
1562. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
statione movere
398 Visum sit Terram, atque immotum figere Solem:
399 Post facile effluxit, Samio Sene condita caeli
400 Quae fuerit facies, atque astris reddita jura;
401 Scilicet obliti sese sunt ire per altum
402 Aethera Mortales cum Terrae corpore magno;
403 Id quoniam sensus vulgo non afficit ullos;
404 Donec et e Veterum monumentis protulit oras
1563. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
est proditus error.
423 Sin etiam insidias hostiles Induperator,
424 Cum timuit, detexit, et evitavit; at idem
425 Secures saepe improvisum illatus in hostem est.
426 Scilicet aetherii tibi Legifer inclyte Mundi,
427 Dum dubitas, fraudemque times, nova jura per altum
428 Contigit invehere, et certissima figere caelum.
429 Mars primus indomitus cunctorum restitit
1564. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
473 Continuo per acum proin transcurrentis, et illa
474 Quantum increscentis, tantum hac de parte minuti.
475 Sic per humum circum species signabitur ovi
476 ( Subtus acùs acies signabit), scilicet illa,
477 Quam libuit secto de cono dicere primam.
478 Sed capita haec fili si non disjuncta fuissent
479 A sese, sed fixa simul, vertisset in orbem
480 Sese acus
1565. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
addens
568 Se toties sibi nempe, quot extat partibus unis
569 Compositum: at repetas in se bis quemlibet horum,
570 Se sibi cum toties, quot constant partibus unis,
571 Scilicet addideris, toties, quod prodiit inde,
572 Rursum addens; ita formatos ratione videbis
573 Respondere pari primos, qua deinde secundos
574 Inter se numeros, atque ordine stare vicissim
1566. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
752 Praeterea ad sua Prima rapi, nec legibus îsdem
753 Non agere has vires, gravitas quibus ipsa propinquam
754 Hic agit in Lunam, atque in caetera corpora circum,
755 Scilicet ut decrescat, et imminuatur eundo
756 Pro spatiorum, in se si tum repetantur, adauctu.
757 Ipsa huc temporibus respondens area semper,
758 Ut docui, nos jam propius quoque duxit, ut astri
1567. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
796 Inque locis variis expendens, quodlibet astrum
797 Queis errat, speciem dum circum terminet ovi,
798 Crescere, vel minui cernes, velut ordine verso
799 Imminui debet repetitum scilicet in se,
800 Crescere vel contra spatium, quo parvulus arcus
801 Est procul a medio puncto rapiente remotus.
802 Nunc versa si forte viae ratione subire
803 Ad
1568. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
801 Est procul a medio puncto rapiente remotus.
802 Nunc versa si forte viae ratione subire
803 Ad versum, atque illuc, discessum est unde, reverti
804 Si cupias, geminos si scilicet ipse meatus,
805 Hoc genus, inter se tentes conferre vicissim
806 Per caelum spatio quantumvis impare ductos,
807 Aspicies, illa, qua dico, si ratione
808 Vis in
1569. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
legem te protinus esse
810 Deducendum ad eam, quae circum tertia Solem
811 Floret de numero ternarum, qua referuntur
812 Tota ad dimidios transversos scilicet axes
813 Tempora, vel media ad spatia, ut jam diximus ante.
814 Nonne vides, certo ut junguntur foedere vera?
815 His veluti gradibus si progrediaris et ultra,
1570. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
817 Per speciem coni si pergat corpus, eodem
818 Illic vim fieri variam quoque more; neque ullos
819 Posse alios generis cujusviscumque meatus
820 Corpore signari, quod vis ea scilicet urget,
821 Quae spatiorum in se repetito carpitur auctu.
822 Proin circa Solem vis Solis in omnia late
823 Diffusa est spatia, et Saturui vis quoque circa
1571. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vertere coeptes
891 Forte vices, primaeque secundam sufficere, erres.
892 Sic quoque quo nocti committitur excipienti
893 Alma dies, tempus, possis ad utrumque referre,
894 Scilicet aut finem lucis, noctisque ruentis
895 Principium; nam lux erepera est, et mixta tenebris:
896 Ultima sic quae sunt hyemis, tu prima tepentis
897 Tempora item veris dicas; aetasque virilis
1572. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
908 Constiterunt tandem, sublata vi gravitatis
909 In caelum, inque suis circumvaga legibus astra,
910 Proptereaque suos etiam cohibente Cometas
911 In gyros. Ipsi sunt scilicet astra Cometae,
912 Quae caelo interdum comparent, obsita circum
913 Crine, et lucentem plerumque trahentia caudam:
914 Motu hos raptari, quo sidera cuncta, diurno,
1573. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
921 Liber, et haud ullo signatus limite certo
922 ( Quamvis continuum, quodcumque est, nec sine lege
923 Ipsorum sit iter) porro est propriumque, suumque,
924 Ut distent aliis hoc uno scilicet astris.
925 Fulgentes tanquam ferali luce Cometas,
926 Praesagaque mali perterrita pectora quondam
927 Indicium irati credebant lugubre
1574. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
secuta malorum est
936 Lumen; et id nunquam pavitantia corda fefellit?
937 Nunquamne uberior, longeque salubrior annus
938 Successit, vel composito pax laeta tumultu?
939 Scilicet insuetis, quae praecessere, solemus
940 Ignari rebus, qui sunt tum deinde secuti,
941 Eventus tristes praesertim, luctisicosque,
942 Quique premente malo nostros percellere possint
1575. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quod noscere motu
1044 Illorum inter se collato, et lumine, quo sunt
1045 Perfusi, pariter collato errantibus astris,
1046 Si varias rerum mensuras scilicet, atque
1047 Si numeros tentare ausos caelestia calles.
1048 Proin veluti, quicumque aliqua in ditione moratur,
1049 Cogitur illius leges, et jura subire
1050
1576. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et jura subire
1050 Imperii, rituque pari cum civibus uti;
1051 Sic quoque, nonne vides, oculis mortalibus ipsi
1052 Deprensi cum sunt spatio in propiore Cometae,
1053 Scilicet in noto Solis discurrere regno
1054 Nonne vides, inquam, vaga ut astra coërcita certa
1055 Sunt gravitate, atque invicta vi Solis aguntur
1056 In Solem, quoque vimque, potestatemque Cometas
1577. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1058 Nec proin incerta cum libertate vagari;
1059 Intorquere suum sed inter, velut astra, per oras
1060 Sublimes, et de coni signare figuris
1061 Unam proscissi, quod scilicet ante probatum est,
1062 Ipse foci cujus punctum Sol occupet amplus,
1063 Et sedeat velut in folio rutilante Tyrannus.
1064 Sed quae semita erit proscissi haec denique coni?
1578. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
possunt
1140 Ductibus incurvis magis, atque patescere menti.
1141 Sic quaesita via est, loca quae deferre Cometas
1142 Per servata queat, radiorum et fila secare,
1143 Scilicet ex oculis recta quae tendere fingas,
1144 In regione foci consistat ut ignivomus Sol,
1145 Temporibusque suis respondeat area quaeque.
1146 Protinus eventu res est lustrata secundo,
1579. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1206 Terrae iter (extremas Mundi quod finge per oras
1207 Distendi quoque, si sit opus), spatiumque, quod extet
1208 A Solis medio minimum, et qua parte locetur
1209 Conversum, vertex transversi scilicet axis,
1210 Quoque hic trajicitur, momentum temporis ipsum.
1211 Haec elementa tibi cum monstrent puncta secundae
1212 Omnia, quae a cono est, formae, primae quoque partim
1580. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1234 Nec mage quod falsi procul a regione recedat.
1235 Sex velut a spatiis astrorum, atque ordine noto,
1236 Et motu, ratio percepta est ordinis horum,
1237 Motùsque, spatiique, ad Solem scilicet una
1238 Lege trahens gravitas; sic a gravitate, suaque
1239 Lege, Cometarum fieri qui finxerat ipsos,
1240 Quos tum ignorabat, motus, re
1581. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1299 Efficere harmoniam possunt, sensumque movere
1300 Suaviter, et dulci perfundere pectora motu.
1301 Consimile est quiddam, si circum obeuntia Solis
1302 Extendas vires in sidera; scilicet ipsas
1303 Concipias Solis vires vaga in astra, Cometasque
1304 Intendi varie, proin et diversa referre
1305 Pondera posse, minora quidem crescentibus ipsis
1306 In
1582. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vocum
1313 Pluribus e chordis jucunda, jubensque Camoenas
1314 Ire, redire vias circum, et glomerare choreas
1315 Per varios ductas flexus, pulchrosque per orbes,
1316 Scilicet astra quilibus circumvaga corripiuntur.
1317 Mos erat hic olim, Veteres quae multa docebant,
1318 Indoctam plebem celare, animosque profanos,
1583. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
profanos,
1319 Et procul ipsas res, tenuique in parte referre,
1320 Credebant fidis tantum quas auribus, atque
1321 Tentatis animis per dura, per aspera longum,
1322 Scilicet integris vitae, egregiique silent.
1323 Quamvis haec igitur solers magis esse videri,
1324 Quam mihi vera queat ratio, qua creditur aetas
1325 Prisca Virûm Solis vires texisse trahentes
1584. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1407 Ut Tabulae illorum loca, tempora, mobilitates,
1408 Et spatia, et cursus referentes ordine certo,
1409 Incipiant saeclis confectae errare vetustis,
1410 Mutato caelo haud mutatae scilicet ipsae,
1411 Poscere et incudi se reddier, et renovari,
1412 Atque iterum ex obitu florente aetate renasci.
1413 Simplice nitatur porro cum pergere semper,
1585. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
pergere semper,
1414 Quidquid agit Natura, via, nec in omnibus unam
1415 Non spectet rebus rationem, consimilemve;
1416 Jam fateare, opus est, proprium quoque materiaï
1417 Scilicet hoc omnis munus trahere esse, trahique;
1418 Cum quae subjecta est nobis, trahat, atque trahatur,
1419 Quo possunt sensus pertingere cumque, trahentem,
1420 Tractam et materiem fervantibus undique
1586. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
unumquodque sua vi.
1463 Et qua mobilitas oritur vi, non ea certe
1464 Materiae raptae respondet, sed rapienti.
1465 Sic superà aequali lapsu celerare probatum est
1466 Scilicet in terram parva, atque ingentia eandem
1467 Pondera. Quapropter gemina ratione necesse est
1468 Mutari vim posse, haeret quae in corpore tracto,
1469 Mutato aut numero punctorum nempe
1587. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1521 Sentiet et vires, nec victum viribus ibit;
1522 Librantur quoniam oppositae, officiuntque vicissim.
1523 Hoc fit item, primam coni si crusta figuram
1524 Proscissi referat, similem utraque, scilicet intra
1525 Et quae clausa latet, quaeque extra inflectitur, atque,
1526 Inter se quibus est punctum commune relatis
1527 In medio; interno siquidem vicinus uni
1528
1588. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1582 Scrutantes quidam, quid Mundi illexerit ipsum
1583 Artificem, legem ut voluisset materiaï
1584 Ponere, quam doceo; multis rationibus addunt
1585 Hanc etiam, totis communem scilicet istam
1586 Corporibus legem, queiscumque et partibus esse
1587 Illorum exiguis, et quo libet, usque minutis.
1588 Praeterea duo puncta globorum fulta duorum
1589. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1593 Et quamvis tum forte globo includatur in uno
1594 Tantum materiae, quanta constare minores
1595 Hos alios octo posses; non major ibidem
1596 Tanto vis erit ipsa, at duplo scilicet; illud
1597 Ut duplo a media punctum regione recessit
1598 Plus quam aliud. Ratio est horum manifesta profecto;
1599 Namque rotunda trahunt duo sic ea corpora, punctum
1590. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
deprendere possis.
1724 Praeterea non jam qualis foret, undique laevis,
1725 Terraï positus, quique asperitate careret,
1726 Noscimus, ut varios deflexus inde petamus.
1727 Scilicet haud aliter, nisi stratae marmore lymphae
1728 Nos terrae positum finimus; sternitur unda
1729 Ast ob eam tantum rationem, pondera deorsum
1730 Qua sese directa ferunt; hinc ipsa nitentem
1591. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
pondera deorsum
1730 Qua sese directa ferunt; hinc ipsa nitentem
1731 Mutet planitiem, si pondera pendula notis
1732 Deflectant causis, et, quo sit cumque locorum,
1733 Scilicet excipiat labentia corpora recta.
1734 Praesertim at magnos, quos quaerimus, inveniendi
1735 Deflexus ratio constat non invia nobis.
1736 Dirige, cum longe te monte removeris alto,
1592. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1751 Haec terrae spatia exposcunt; nam cognita moles
1752 Cum terrae circum, et pars orbis cognita magni
1753 Esse queat nobis, stationi intersita binae,
1754 Cognosces itidem, quo scilicet intervallo
1755 Distare inter se par sit caelestia puncta,
1756 Impendere locis quae recta cernimus illis.
1757 Mutatus fili positus tum denique si sit
1758 Ille
1593. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1775 Cumque loco, exterius tranatum est quodquid eundo
1776 Corporis, excidens animo circum undique tolle
1777 In formam, qualis facies erat ante superna,
1778 Et prorsus seclude; omnes quia scilicet ejus
1779 Materiae, ut docui, raptus vanescere debent.
1780 Interior pars sola trahit, formam ipsa globosam,
1781 Vel referens primo revoluto a segmine coni
1594. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1920 Aequali spatio quod cardine distat utroque,
1921 Illi itidem puncti gravitati, est nempe polorum
1922 Quod super alterutro, docuisti in cardine semper
1923 Hanc mage pollentem, si moles scilicet extet
1924 In geminis utrinque polis compressa, nec illinc
1925 Non brevior, quam qua mediis magis eminet oris:
1926 Et si Terra magis mediis his eminet oris
1595. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quoque posse, polorum
1991 Ut de parte magis Tellus excurrat utraque,
1992 Quamvis ipsa suo sese super axe revolvat,
1993 Intus si nucleum mage denso corpore claudat
1994 Scilicet, atque plagas se distendente sub illas.
1995 Quare cum veram terraï particularum
1996 Naturam nos scire, situsque, sit inficiandum;
1997 Non erit, ut possimus et ejus nos gravitatem,
1596. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ejus nos gravitatem,
1998 Et formam externam clara ratione videre.
1999 Non tamen idcirco veri videatur id esse
2000 Non simile, intertextam aequis aut partibus illam
2001 Scilicet, aut aeque saltem in regione remota
2002 Puncto de medio sese densare prope aeque,
2003 Formam et propterea prope eodem flectier extra
2004 Ordine, quo docui, nec posse recedere multum.
1597. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
pervadat et urbes.
2036 Littus ad id celsae tu moenia turris adito,
2037 Pendula distendens adjuncto pondere fila.
2038 Ergo ubi se Oceani coeptat sustollere fluctus,
2039 Scilicet expulsis auris succedere stratum
2040 Undai, quod plus distendi a littore circum
2041 Concipias procul, ad decies quam millia quina,
2042 Inque Caledonias regiones, inque Britannos,
1598. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
si fuerit par
2066 Hic raptus strati servato, par quoque aquaï
2067 Naturae tellus, ut densa est, constet, oportet,
2068 Ut densa est, aeque a minimo summoque remota
2069 Scilicet; at major, quem diximus, ille, minorve
2070 Si fuerit, quam quem deducto pondere filum
2071 Significat, terram tanto mage corpore spisso
2072 Esse, minusve opu, liquidum quam corpus aquarum.
1599. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2113 Discurrunt, pacemque agitant, et gaudia gentes;
2114 Gentibus esse suum Solem, et sua sidera dicunt.
2115 At cur vos adeo transcurritis, o, ratio quos
2116 Sola regit? Cur mens, quo scilicet ire vetatur,
2117 Irruit, insano nimirum correpta furore?
2118 Vos et qualis erat Tellus, qualisque futura est,
2119 Fingitis; et primos ortus, et fata refertis
2120
1600. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2240 Qua libyca, et sterilis regio, infoecundaque arena est,
2241 Visuntur, magnorum operum monumenta, ruinae,
2242 Moenia arenarum cumulis protecta, domusque
2243 Exesae, et turres diffractae, scilicet amplae,
2244 At collapsae urbes. Non Juppiter irrigat imbre,
2245 Longum iter ad Nili ripas est, terraque nullos
2246 Fructra culta potest foetus dare; proptereaque
1601. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2267 Qui prior incepit Grajorum condere doctas
2268 Historias, et scripta sacrare volumina Musis,
2269 Ille refert, Memphim prope magnam, tamque remotam
2270 A pelago, aeratos sibi visos scilicet orbes,
2271 Ad quos fama fuit religatas ante carinas
2272 Haesisse, advectis starent cum mercibus auctae.
2273 Et geminae fuerant adlabens ad mare Syrtes
1602. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
colligat oras
2412 Diffusum humorem paulatim, et sorbeat undas;
2413 Proin iterum in magnum concrescat cooperientem
2414 Terras Oceanum, renovantemque omnia, ut ante.
2415 Scilicet Oceanus cunctis det semina rebus,
2416 Et velut altricem terram, terrestria saecla
2417 Omnia sic gigant late, volucresque, ferasque,
2418 Tritonumque genus Mortales, monstraque ponti;
1603. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tunc, utpote raris,
71 Et quae perpetuo possint servarier aevo,
72 Aes velut, argentum, atque aurum, atque adamantina saxa.
73 Hinc est signato pecore orta pecunia primum
74 Scilicet, hac nobis constant ab origine nummi.
75 Crevit avarities hinc, nam, quam servet, adepta est
76 Rem facile, accumuletque, diu si parcat abuti:
77 Hinc cessere in opes privatas publica terrae
1604. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quod tu deduxeris illinc,
179 Irrepente aliqua facili corrumpere fraude.
180 At non illa fagax ratio minus esse videtur
181 Idcirco, per quam Terrae metirier orbem
182 Scilicet inventum est, suaque ars exordia coepit.
183 Porro alium non Sol, nocturni at sideris ignis
184 Duxit, uti fines terrae praescriberet orbi.
1605. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
275 Quique colunt Thamesis ripas, Rhenique bicornis.
276 Protinus est ratio sua cuique inventa, modusque.
277 Namque fuit, qui, posset uti cognoscere Terrae
278 Id spatium, quantum est, quod scilicet ante sub uno
279 Esse gradu caeli servaverat, ibat in alto
280 Invectus curru, per quot converteret orbes
281 Se rota, dinumerans, cujus jam marginis oras
1606. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quidnam
310 Hic faciat, semper durum est, incertaque constat
311 Quaerendi hoc ratio: ratio proin semper, oportet,
312 Haec quoque servandi fallax, incertaque constet.
313 Scilicet in mortem curvo de turre profusa
314 Tramite convexam vertente ad sidera partem,
315 Ibat lux; ideo magis apparere patentes
316 Hi flexus, quam par, gemini, et subtilior ille,
1607. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
314 Tramite convexam vertente ad sidera partem,
315 Ibat lux; ideo magis apparere patentes
316 Hi flexus, quam par, gemini, et subtilior ille,
317 Quam par, tertius esse; gradus pars scilicet illa
318 Major ob hoc, et major item quoque Terra videri
319 Debuerat, quam sit, sedesque excrescere nostra.
320 Caetera quid memorem, primo velut artis in ortu
1608. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
379 Planitie, ne quid montes, vallesque supinae,
380 Turrita officiant vel moenia, vel nemora alta.
381 His subito mensura gradus constabit ab actis;
382 Nam gradui si flexus erit par scilicet uni,
383 Punctorum intervalla gradu claudentur ab uno;
384 Sin major, seu forte minor, minor ipsa necesse est
385 Sit tanto mensura gradus, majorve reperto
1609. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Scire licet triquetra in quacumque hoc esse figura,
438 Ut rerum sex de summa, quae constat et ipsis
439 Flexibus, et laterum costis, si terna patescant
440 Aut latere aut gemina haec cum flexu scilicet uno,
441 Cum latere aut contra duo flexus simplice, possis
442 Arte haud ignota Mensoribus, omnia quae sunt
443 Prendere praeterea, et sic sena elementa videre.
1610. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
463 Et flexus quoscumque; patescet proinde, quod optas,
464 Id lateris spatium, quod montem est inter utrumque.
465 Tres inter montes iterum educenda figura est,
466 Quam doceo, cujus latus unum, scilicet illud,
467 Jam patuit, quod montem est inter utrumque priorem;
468 Ex hoc, atque aditis a flexibus altera nosces
469 Jam latera; inter eos tres proin spatia omnia montes.
1611. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
514 Nam triquetram cernas telluris in aequore formam,
515 Cujus flexus et hic rectus noscetur, et ille,
516 Quem monte in primo servaveris; adde repertum
517 Jam latus, est inter montes quod scilicet illos
518 Projectum spatium: quare, quod restat, habebis
519 Illud item latus, a primo quod vertice in orbis
520 Planitie medii, et telluris in aequore tendit.
1612. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in marginis oram
569 Exiguae coni primo de segmine formae.
570 Tertius his addi quoque motus denique possit,
571 Haec reperit nuper quem nostra fagacior aetas,
572 Scilicet exiguum quo se polus ipse per orbem
573 Bis denos uno decerpto volvit in annos,
574 Nunc ad Solis iter propius, nunc longius adstans
575
1613. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
581 Protulit urbe gradum a regali mensus, eundem
582 Congruere octonis decies ad milla sena
583 Millibus adjunctis invenit, tendere et ultra
584 Plus quater ad centum quam passus, scilicet istis
585 Jam decies septem debes, atque addere binos.
586 Novimus at quoniam lentos nihil esse moratum
587 Sideros illum motus, mensura, necesse est,
588 Claudicet
1614. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
duxit ab urbe,
590 Distenditque gradus in quinque (in quolibet uno,
591 Si quis erat, divisus uti vanesceret error),
592 Invenit medium a geminis utrinque receptum
593 Scilicet extremis gradibus, majoribus esse
594 Distensum paulo spatiis, quam parte repertus
595 Qui fuit algentis Cynosurae ad lumina versa.
596 Tum discrimine ab hoc menti facile incidit aequum
1615. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ante labores
638 De tabulis qui cognoscens, numerisque retentans,
639 Diceret haud aequis curvarier arcubus umbras,
640 Sed flexis ovi in formam, qua praedita Tellus.
641 Scilicet haec illis pugnabat, diximus ante
642 Quae fluere ex ipsa gravitate, itidemque voluta
643 Un sese a terra; proin hoc fuit, unde coactus
644 Est alios aliquis gravitatis quaerere fontes,
1616. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quo carpitur, arcus:
659 Ambiguam neque rem manifesto pandere quibant
660 Mensurae indicio, vel adhuc quaecumque recenti,
661 Et fida fuerant quantumlibet arte peractae,
662 Scilicet unius conclusae limite regni.
663 Namque propinquorum garduum discrimina tam sunt
664 Parva, ut in haec longe tenues nos ducere possint
665 Errores, quos unquam ulli vitare negatum est,
1617. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
854 Tandem inventa gradus longo quaesita labore
855 Mensura est; potuere haud corrumpere quidquam
856 Extinctae nondum, atque incertam reddere lites.
857 Rerum non inter certantes scilicet harum
858 Exitus ambigitur; quin major constat ab ipsis
859 Litibus orta sides; cavere utrinque sagaces
860 Quippe Viri, ne parte queant culparier ulla,
861 Neve
1618. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
non tumor iste
879 Perceptus, prorsus dubitandi ut copia deesset.
880 Secura tamen hic num constes undique mente?
881 Ambiguam vel adhuc quod reddat, sollicitamque,
882 Scilicet est aliquid: graduum non ordine eodem
883 Inter se crescunt collatae, vel minuuntur
884 Mensurae, debent quo crescere, diminuive,
885 Si sit
1619. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quaae mensa suere
894 Diversis spatia in regionibus, ipsa figuram
895 Efficere hanc varie diversam, dissimilemque,
896 Seorsum aliis eadem ut gradibus collata tuaris.
897 Scilicet Oceano in magno qua se Africa terra
898 Trans nigos longe Aethiopas protraxit in Austrum,
899 Occiduoque bona lassatos aequore nautas
900 Spe reficit, pontoque repente immittit Eoo,
1620. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
a cardine utrovis.
951 Propterea mensis cum Terrae inquirere formam
952 Tentamus gradibus; revera quid sit id ipsum,
953 Quo nos mensuris tum tendimus, inspiciendum est.
954 Scilicet haud haec est, qualem spectantibus offert
955 Terra sui speciem, variatam montibus altis,
956 Et late campis discretam, et vallibus imis.
957 Haec si namque foret, nunc ille brevissimus, alti
1621. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1014 Esse ea sub terris intrinsecus, atque figuram
1015 Propterea turbari adeo non posse, polorum
1016 Ne regione ea sit paulum compressa, tumensque
1017 In medio, curva hic mage scilicet, et minus illic.
1018 Non tamen idcirco prorsus verissima fronis
1019 Quaesitae species unquam limesque patebit
1020 Quacumque in regione suus, cum quilibet ille
1622. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
servavimus, omnes
1045 Aptamus graduum mensuras vi gravitatis
1046 Perfacile expositae, et probe consentire videmus
1047 Inter se aptatas. Fundata est vi gravitatis
1048 Scilicet haec Terrae moles, conflataque forma,
1049 Et maris, et terrae; quanquam et rerum Arbiter amplae
1050 Compagi formam quamcumque inducere, Mundum
1051 Cum strueret, potuisset; at, ut Faber, aut
1623. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1103 Decrescat, qua densa, aliquo super edita tractu
1104 A nobis, opus esse, ut partibus ipsa quaternis
1105 Decrescat duplici in spatio, bis deinde quaternis,
1106 Deinde bis octonis, sese si scilicet ipsam
1107 Terno attollentem, spatioque sequare quaterno.
1108 Ordine quo possis invento pergere tutus,
1109 Innitique auris levibus, sursumque volare.
1110 Haec lex
1624. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sequare quaterno.
1108 Ordine quo possis invento pergere tutus,
1109 Innitique auris levibus, sursumque volare.
1110 Haec lex est, gravitas ubi constans, unaque ubique
1111 Scilicet: at spatiis eadem in se pro repetitis
1112 Si decrescat, uti vere decrescere certum est,
1113 Lex parvis ab ea paulo diversa vigebit
1114 In spatiis; magnum in magnis discrimen habebis:
1625. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
semper in altum,
1139 Septenis septem cumulata prioribus addens
1140 Millia, si gravitas constans sit, credere certe
1141 Difficile est, quam tum longe tenuabitur aer.
1142 Scilicet obruimur tanta a levitate fluentis.
1143 Fama Repertorem ludi, quem Schachida dicunt,
1144 Monstravisse refert olim, quam protulit artem,
1145 Regnatori Indo; belli simulacra placebant,
1626. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
repente
1182 Prodibit numerus? non illum efferre valebis
1183 Voce, sed exscribens per signa decemque, novemque
1184 Elicies, Arabum fuerunt quae more notari.
1185 Scilicet haec fiunt, ut paulo finximus ante,
1186 Si gravitas sursum non sit mutata: profecto
1187 Sed mutatur, uti docui, numerisque notantur
1188 Diversis paulo spatia ipsa, minusque repente
1627. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
altum
1199 Paulatim, supraque maris consisteret aequor
1200 Sex pedibus decies; quae lympha argentea vitro
1201 Clauditur, ipsa aliquem descensum prodere coepit,
1202 Scilicet hanc digito partem decerpsit ab alto,
1203 Quae de bissenis pars unica partibus extat.
1204 Tantundem dorso conscendere montis eodem
1205 Pergit; et est digiti nondum pars altera visa
1628. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vincatur vertice vertex.
1216 At variantia dicendum haec discrimina posse
1217 Ponderis aurarum producier a calefactis
1218 Hic prope nos auris varia ratione, Calores
1219 Scilicet et terra clausi ( mons plurimus unde
1220 Saepe ignem eructat ), locaque aeris ima vapores
1221 Replentes tepidi, et reflexos multiplicatae
1222 A terra ob radios vires, et densior aura
1629. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tota de nocte videri
1324 Debebit splendor tenuis: mirantur agentes
1325 Excubias proin interdum, vel longa viarum
1326 Carpentes noctu: cur nox hac suscior illa,
1327 Scilicet haec formas varias distinguere rerum
1328 Cur sinat, illa nigris aeque omnia contegat alis:
1329 Ignorant, id qua possit contingere causa.
1330 Aeris hujus at hic num meta, et terminus
1630. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
caudae
1338 Nubila fumantis speciem, sursum aere eodem
1339 Tolli credible est ( ratio tibi vera probari
1340 Quae post efficiet ), quo pacta noster et aer
1341 Nostros scilicet hinc sustollit ad alta vapores.
1342 Sic itidem noster, qui circumfunditur, aer
1343 Altior est multo, quam queis reflectere lucem
1344 Quit spatiis: statuunt hos ipsa crepuscula fines,
1631. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
possit inani
1418 Assimilis, subtili imbellis corpore, inersque?
1419 At fors possit, ubi introrsum quid desuper haurit,
1420 Foecundoque sinu caelestem percepit auram,
1421 Scilicet illam ipsam, phoebeo funditur astro
1422 Quae circum, ut docui, atque apparet saepe sub orbe
1423 Signifero, cujus formam, loca, tempora dixi.
1424 Illius ut pars densa solet protendier ipsam
1632. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
antiqua revolvas,
1516 Aurorae persaepe leges conspecta Borae
1517 Lumina, quaeque metus pavidis expresserat olim,
1518 Nomina non eadem luci sunt indita: caelum
1519 Scilicet aut ardens, pollutum aut sanguine diro,
1520 Forte vel armatas contis, pilisque cohortes
1521 Praelia miscentes dicebant, tristia proinde
1522 Vulgus in attonitum fundebant omina vates.
1633. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
extendit eundo.
1644 At quae mobilitas vibrantum particularum est?
1645 Quove modo fluit ex ipsa gravitate? Profecto
1646 Pendet mobilitas aurai a corpore denso
1647 Scilicet, et sese dilatandi, exque plicandi
1648 Nisibus assiduis: hoc porro pendet utrumque
1649 Desuper incumbente aurarum a pondere; quare
1650 Mobilitas etiam; proinde a gravitate receptat
1634. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1708 Sint, semel in sese repetiti. Proinde necesse est
1709 Tum quoque corporum item circa se versa trahentum
1710 Corpora materies, quae viribus aequiparari
1711 Jam queat ad tractus collatis scilicet aequos,
1712 Materies, inquam, duplici hac ratione putetur,
1713 Quae ratio constet repetitis tractibus in se
1714 Et semel, et rursum repetitis, at semel ipsis
1635. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Terra est, hic ubi noster
1750 Afficitur sensus, Telluremque excipit aer.
1751 Ne vereare tibi secreta his prodium,
1752 Viribus et quantis, et quanto corpore constent
1753 Scilicet. Idcirco subeundae num mihi poenae,
1754 Concilio admissus Divum quas garrulus olim
1755 Dicitur in stygiis persolvere Tantalus umbris,
1756 Dum lymphas inhians, et poma fugacia captat
1636. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
qualis amore es?
1762 Vestra etiam jam sigura via ad secreta daretur,
1763 Tentarem vel Lemniacis comprendere vinclis.
1764 Nec clam adeo nobis furtive, Caducifer, ires.
1765 Scilicet illa aliis incerta errantibus astris
1766 Omnia sunt; aditus nondum illuc stant patefacti,
1767 Quippe carent famulis Dominos prodentibus: horum
1768 Deprensae tantum sunt moles, utpote
1637. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vagantumque
1807 Astrorum punctum, fixum, immotumque vel esse
1808 Constituas semper, vel, si moveatur, eadem
1809 Usque via recta, et cursu sibi labier aequo;
1810 Scilicet ut vera, cum de communis agebam
1811 Puncti natura medii, ratione probavi.
1812 Jam quoniam positus sese inter semper eosdem
1813 Haerentes caelo conservant undique Stellae
1638. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1843 Propterea tabulae, queis Caeli condimus acta,
1844 Et leges servamus, in annos saepe recudi
1845 Exposcunt longos ( aliter non vera profantur );
1846 Illi dum numeris adeantur scilicet orbes
1847 Difficiles, curvaeque viae flectantur, uti sunt,
1848 Corpora quas varie varias projecta per oras
1849 Conficiunt, dum se retrahuntque, trahuntque vicissim.
1639. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Quae Terram via recta, et Solis lampada nectit,
2024 Illa tibi Terrae gravitatem in lampada Solis,
2025 Fac, referat; fac deinde, in lampada Solis eandem
2026 Quae Lunae est gravitas, referat vis scilicet illac
2027 Ducta, meat qua Solem inter, Lunamque locatus
2028 Trames; at hoc eadem tum sit contractior, et tum
2029 Longior, hic contra trames cum longior, atque
1640. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2031 A Sole ad terram: Lunai nam gravitatem
2032 Haec referens debet via respondere viai,
2033 Quae Solem est Terramque intersita (nempe refertur
2034 Qua Terrae gravitas in Solem) scilicet illo
2035 Ordine, quo semel haec in se repetita locato
2036 Respondet spatio claram inter lampada Solis,
2037 Lunaique globum, in sese quoque sed repetito;
1641. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Terra, neque ullus
2084 Fulgeret usquam Sol, neque solas Cynthia vires
2085 Sentiret, spatiis in sese pro repetitis
2086 Quae minuuntur, at et geminas has insuper, unam
2087 Scilicet in Terrae directam corpus, et ipsum,
2088 Crescentem, ut spatium, directamque alteram in oras,
2089 Collata ad notam faciem quas Luna peragrat;
2090 Quamque aeques noto, ut docui, cum triplice
1642. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
igitur pars est, tractum quae devenit illum
2103 Recta super, Terrae, et Lunae qui corpora jungit;
2104 Altera in hoc ipso tractu est: pars prima propellit
2105 Lunam in circuitum, cum transit scilicet illa,
2106 Quam finxi, a facile ( quo sunt loca, dimidiato
2107 Lumine queis Phoebe hinc, atque illinc clara renidet )
2108 Ad loca, quae constant suprema, atque infima, fulget
1643. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2388 Efficere ut valeant in aves, et in ora ferarum
2389 Converti, et latum deferri nocte per orbem.
2390 Stultita sed nostra sua quia construit artes
2391 Mens magicas, aliquas dum scilicet esse fatetur,
2392 Errorem ex animis tantum haec prudentior aetas
2393 Dispulit, evellens fagis volitantibus alas,
2394 Concilioque sacras nocturno diruit aedes.
1644. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
egestas.
2405 In caelum evehimus sic crimina, transferimusque
2406 Nostra, nec, unde ortus ducunt, auctusque, videmus
2407 Illa, neque e medio conamur vellere corde.
2408 Scilicet infontes videamur ut esse, bonique,
2409 Non tamen, ut simus, contendimus: O mala mentis
2410 Libertas! Quidam ignotus nos perculit ardor,
2411 Protinus aetherio percussos credimus oestro,
1645. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
feroces
2419 Cum videant alios furere, incusentque, furore
2420 Opposito se proinde rapi, pariterque nocenti.
2421 Quin etiam interdum sapientibus esse negatum est;
2422 Scilicet in furias flagrante quiescere Mundo,
2423 Nec flagrare itidem, parilique ardescere motu,
2424 Esse quidem trunco propius, lapidique videtur.
2425 Cecropidem leges mulctabant, si quis in unam
1646. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
perdita vitae.
2477 Acrius urgebant illi, circumque premebant.
2478 Quid faceret? Vitam intutam sibi ducere durum,
2479 Irrisamque fuit, cunctorum et ferre furores:
2480 Scilicet haud illos proprium cognoscere morbum,
2481 Stultitiamque suam caecos perferre libenter.2485
2482 Illic forte lacus pluvia collectus ab unda
1647. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ardor,
2503 Proterit et sata, Pastoremque interficit ipsum,
2504 Dispergitque pecus. Cur non Pax oscula jungit,
2505 Pax bona, praesentum pax munus amabile Divum?
2506 scilicet humanae status optimus est Rationis,2510
2507 Pectore pacato constans, vultuque sereno:
2508 Tunc nihil exagitit rerum, quaecumque quietis
2509 Advenisse queant, solido nil pectore stantes
1648. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
proinde teneri
9 Optat, et usque aliquo contendere vires.
10 Nil dare, quo possint exerceri, est sinere illas
11 Diffluere, et propria fraudari sorte vacantes.
12 Scilicet id volunt Naturae providus Auctor,
13 Ut nostra nunquam cessemus ab utilitate;
14 proinde voluptatem duro immiscere labori
15 Collibuit quandam, quae nos invitet, agatque
1649. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
101 Cum tuimur Lunae faciem, nos semper easdem
102 Conspicimus maculas fundi super, exiguoque
103 Vibrari tantum motu deprendimus ipsam,
104 In latus occiduum, vel eoum scilicet, oras
105 Atque in hyperboreas Ursarum, Austrive calentes.
106 Namque aliquo maculae quae tempore conspiciuntur
107 In media Lunae regione,
1650. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
idem, quod diximus esse
189 In Lunae facie trajectum a tramite recto,
190 Mutari, quantum gemini discrimina motus
191 Poscunt, quae gradibus par est comprendere multis.
192 Scilicet haec ratio jam credita, vertat eandem
193 Cur ad nos faciem, famulantum more, potenti
194 Adstant qui Domino, paulum et cur Luna tremiscat.
195 Sed praeterquam quod latera hoc mutata tremore
1651. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
qui sidera norunt;
209 Cum ficta quid perficies? An cernere, quidquid
210 Fingere collibuit, possis? In saecula longa
211 Quis tibi servari vel eandem spondeat aequam,
212 Scilicet ut causas ob tantas insinuari
213 Nullum ne possit discrimen, tempore longo
214 Multiplices ob circuitus quod denique tantum
215 Augeretur, uti Lunae foret altera prorsus
1652. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
285 Circa se motum, non illam flectere sese
286 Propter vim partis poterit. Primoribus astris
287 Proin longe evectis medio de Sole, necesse est,
288 Non inferre queat motus id scilicet ullos;
289 Ut veluti Proceres Domina videantur ab aula
290 Disjuncti procul, audentes proin regia jussa
291 Negligere, ast alios adstantes ad sua cogant
292 Imperia:
1653. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
345 Nam se praeterea, vicibusque ita pluribus errant.
346 Utque in lunigero supera jam diximus orbe
347 Mutatos nodos, eadem non perstet in ipso
348 Et res, et ratio Saturni scilicet augmen
349 Amplectante orbe, et nusquam tangente rotundum,
350 Qui mediis constat suspensus ut annulus auris?
351 Nonne etiam in Terra similis res, causaque perstet,
1654. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
363 Mutabuntur item nodi, non prorsus ut ante,
364 Majorem cum pars haec poscat, at illa minorem
365 Motum; sed motus tamen, ut fuit ante, manebit,
366 Qui medius certe, qui scilicet inter utrumque est,
367 Nempe magis, celeremque minus; namque ocyor ille
368 Quantum hunc impellit, tantum tardatur eodem.
369 Hos ergo in motus Saturnius annulus ibit;
1655. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ergo,
443 Mutaque signorum, et numerorum oracla movendo,
444 Anni regressus censerier incipientis,
445 Verus et inde potest servari, sidera fixa
446 Qui defert, motus. Non scilicet illa moveri
447 Apparent aliter, detectum quam fuit istis
448 Revera numeris nota ob discrimina certis.
449 Tam bene servatis oracla ea consona rebus.
450 Nunc locus
1656. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
potentes.
475 Sed cognoscere et hic, quae pluribus ante repertae
476 In rebus jam sunt nobis, variisque per artem
477 Nexibus, et varia ratione aptare, modisque.
478 Scilicet in partes ternas tribuenda putamus
479 Effecta, in falsis quae cernimus omnia campis.
480 Prima diurna feret pars, altera menstrua porro,
481 Tertia postremo feret annua; qualibet illa
1657. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
majus, ubi illa
522 Caeca silet, vel plena micat. Diuturnius ac tum
523 Multo tempus erit pariter, quod furgerit, ex quo
524 Illa altum ad mediae lucis devenerit orbem
525 Scilicet, ad cursus primi, qui est maximus, horam.
526 Postremo sunt haec in moribus annua moti
527 Oceani. Magis exsiliens turgescit in illis
528 Temporibus, luces queis fiunt noctibus aequae,
1658. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vertentia signa.
531 Tum quoque concussum convexius insilit aequor
532 Terra a Sole minus discedente, atque remota,
533 Quam cum se in spatis errando dimoverit alta.
534 Scilicet haec servata diu, longosque per annos
535 Collecta, et certo demum firmata Virorum
536 Judicio, motus qui magni exquirere nuper
537 Oceani
1659. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
538 Instabiles; varios proin portus, multaque ponti
539 Littora lustratum fluctus adiere sonoros.
540 Jam quoque praecipua his communibus adjice quaedam:
541 Nullis de genere hoc agitari scilicet aequor
542 Fluctibus, exiguum quod sit, quod et undique clausum,
543 Nullis atque lacus omnes quantumlibet amplos:
544 Majores undas cumulari ad littora porro,
1660. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
est.
580 Denique qui reperit gravitatem, hic cuncta peregit
581 Ut Coelo, Terraque, ita magni in gurgite ponti,
582 Omnes undique res, hoc certo ut pondere, firmans.
583 Scilicet, ut supera docui, ut Sol ipse Sorori
584 In Terram vires, gravitatemque auget, ubi illa
585 E latere excurrit, minuitque exinde vaganti
586 Duplo plus imos orbis, summosque per arcus;
1661. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
recta
607 Desuper impedent, plus, quam Terra ipsa, trahentur,
608 Qua media est, et plus media haec, quam denique partes
609 Retrorsum positae; proin debent anteriores
610 Scilicet a media Tellure assurgere paulum
611 Partes, posticis medium et deducere Terrae
612 Paulum corpus ab his proin tota tumescere utrinque:
1662. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
627 Principio Luna nitente adducere Terram.
628 Terra liquens possit non amplius esse rotunda,
629 Longior hinc illinc sed se producet, ut ovum,
630 Et Lunam, qua longa, videbit, scilicet illuc
631 Longae directo, quaecumque est, axe figurae.
632 Atque huius jam certa per artem inventa figurae
633 Natura est, oritur quae coni a segmine primo,
634 Si
1663. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
669 Continuo, donec recta ad latera ipsa secentur:
670 Axis ad occasum quoque Terrae avulsus abire
671 Principio; sed cum discesserit intervallo
672 Aegre aliquo, verum haud longo (cum scilicet a e
673 Multo phoebejus properans velocius axis
674 Digressus sit quinque gradus, deciesque quaternos )
675 Restrorsum sua facta modo in vestigia fertur,
676 Et
1664. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
693 Ocyor atque locis idem est excursus in illis,
694 Queis adversa meat Soli, conjunctaque Luna,
695 Nec non et quarta queis orbis parte recedit;
696 Proinde locis mediis, in parti scilicet orbis
697 Qualibet octava, motus lentissimus exit.
698 Jam manifesta vides, quare advolvantur aquarum
699 Majores cumuli ad portus, longeque propellant
700 Littoream
1665. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
753 Aestuum inaequalis geminorum mortus, ab orbis
754 Finibus aequantis cum distat Luna? diurno
755 Tunc motu non Luna orbem contundit eundem,
756 Ac ipsi oppositum punctum, quo scilicet errat
757 Ex ortu occasuque alias trans aetheris oras;
758 cuncttisque ad Boream regionibus, ipsa Borea
759 Si per signa meet, supra caput altius ibit,
760 Oppositum
1666. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
944 Et praedam omnigenam. Neptuno inferre sonanti,
945 Ac dape squamiferis peregrina occurrere monstris.
946 Accidit, ut certus Lunae situs excitet undas.
947 Sustineatque; brevi cum scilicet altera cursu
948 Advenit, altera post mage longa ambage vagata,
949 Cum parat illa prior jamjamque recedere, praesens
950 Impedit, et retiner, proinde ut compareat undae
1667. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ut compareat undae
951 Nullus itus, reditusque. Sed his nova deinde reperta
952 Est ratio multo solertior, unaque forsan
953 Vera; etenim rebus servatis congruit una.
954 Scilicet id pelagus, quod ab orbe aequante sub Arcton
955 Extensum est, duplo sed plus prope currit in Austrum,
956 Aestu inferviscit, boreali in margine, nullo,
957 Tempore nimirum, quo Luna aequante sub
1668. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
957 Tempore nimirum, quo Luna aequante sub orbe est;
958 Magnus namque tumor qui tollitur, omnis in Austrum
959 Tunc effunditur; ex alia proin aequa manebunt
960 Aequora parte: situm sic illum scilicet esse
961 Tonchini referunt portum, quo tollitur ullus
962 Vix aestus, certos et norunt littora fines.
963 Sunt alii portus, sunt littora multa, sinusque
1669. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
more cieri?
1010 Credidit atque aliquis, multo magis esse videret
1011 Lymphis cum tenues auras, rarasque, tumenti
1012 Desuper attolli tanto plus gurgite tractas;
1013 Scilicet Oceani pedibus si libera denis
1014 Unda fluens se sustollit, debere fluentem
1015 Aera se pedibus decies attollere mille.
1016 At vera id nequeat ratio suadere profecto,
1670. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
non et pondere vivum
1049 Comprimat argentum diverso, dum salit alte
1050 Longo suspensum in vitro? discrimina nempe
1051 Sunt tenuissima in hoc mutato pondere, totum
1052 Scilicet ad pondus confers si corporis illa.
1053 A Terrae gravitate etenim sic exsuperatur
1054 Haec Solis, Lunaeque trahentum, ut mille minorem
1055 Centenis decies repetitis partibus esse
1671. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
aere verso
1095 Credible est etiam.Terram velut obsidet aer,
1096 Cur non ipse Jovem, cur non convestiat astra
1097 Errabunda alia, et similem praetendat amictum?
1098 Scilicet in Mundo Natura haud protulit unam
1099 Usquam rem, nisi fors portenta informia quaedam;
1100 Nulla avis est, similis cui non sit plurima, nullis
1101 Proinde suum phoenica vetus conspexerat
1672. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
late velut aequor aquarum,
1167 Paulatim quod non sursum tenuetur eundo,
1168 Aeque densata consurgat at undique mole,
1169 Et non ambiguo, sed certo limite constet.
1170 Scilicet in medio facies est aspera Lunae
1171 Laevis at extremo comparet margine circum.
1172 Credere sed tantum non esse in margine scabram
1173 Difficile est: quare dicendum illa aequora densa
1673. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
queis fiat novus hic, tanusque paratus,
1199 Et longo par est per cuncta excurrere versu.
1200 Permultis suus hic Terrae datus usibus aer
1201 Scilicet est, aliisque suus quoque proficit astris
1202 Aer, si quis is est, errantibus: haec sed ab illo
1203 Commoda percipimus nostrae non ultima vitae,
1204 Nobis distribuit quod lucem, quodque
1674. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
aera tractu.
1507 Plures sunt, cum plus Solis calor auctior urit.
1508 At mutare situs quod cernimus, indicat esse
1509 Illorum prima impressos in origine motus,
1510 Scilicet ipsos se volvi super axe Cometas,
1511 Ut super axe suo sese vaga sidera volvunt.
1512 Praeterea exortam urentis prope lampada Solis
1513 In
1675. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ea pondus sidera Soli,
1770 Vis inter Solem, quodvis et mutua sidus
1771 Vi tanto Terrae in Solem minor esset (at ista
1772 Quam longe condat tenuissima prae gravitate,
1773 Scilicet in Terram, qua nostra hic corpora aguntur!),
1774 Quanto phoebea lux tenuior illius extat
1775 Sideris. Immensum nonne hinc discrimen habebis?
1776 Quandoquidem gravitas si cuncta hic corpora
1676. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fuissent,
1883 Quae vaga sunt, oblita; sed et gignuntur, et orti
1884 Perstant saepe diu motus, seque aethere volvunt
1885 Praesertim vasto incolumnes, nihil inde videre
1886 Scilicet ut longa decerptum aetate queamus.
1887 Corporibus debes proin mixtum agnoscere inane
1888 Esse, atque aetheriis late diffundier oris,
1889 Astra pati offensus ubi non deprendimus ullos.
1677. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fugiens gravitatem exaequet eandem
2007 Conatus, sese convertere corpus in orbem
2008 Debebit circum Tellurem mobilitate,
2009 Quae bis ob octonum velocior incrementum
2010 Scilicet est illa, qua sese corpora volvunt
2011 Illic in Terra, quo latior ambitus extat.
2012 Proin et adhuc aether majori mobilitate
2013 Se convertere debet; at conatibus ipse,
1678. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
de coni segmine primam
2044 Signare, et facere, ut respondeat area semper
2045 Temporibus? qui propterea vult ire fluentem
2046 Sic in vorticibus stipatam materiae vim
2047 Scilicet, ut, quidquid clausum quocumque sub arcu est,
2048 Directosque inter geminis a finibus arcuum
2049 Ad Solem, et medio coeuntes Sole meatus,
2050 Par et semper idem sit, porro quamlibet arcus
1679. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2058 Materiae dedit, ut partiri limite campos
2059 Inter se valeat? Se, quo monstrante, peritam,
2060 Mentis inpos cum sit, tam doctae reddidit artis?
2061 Scilicet impulsu id solo, plagaque geratur?
2062 Tum, si vicini sic possit motus et orbis
2063 Mercurii, qui non turbatur ab interiecto
2064 Astro alio, constare, queant consistere motus
1680. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2111 Scilcet efficies nunquam hic, ut tempora constent,
2112 Et spatia inter se, ut debent constare vicissim,
2113 Conferri in sese repetita ut tempora possint
2114 Cum spatiis at bis repetitis scilicet, ante
2115 Ut docui; quoniam ut quaevis diversa fluentis
2116 Crusta velut, quae et se circumfert, materiai
2117 Tali lege queat flexos finire meatus,
2118 Est opus,
1681. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quae nativa sunt obsita nocte, recludit
2174 Funditus, et tenui dat quaeque evolvere filo,
2175 Contemptimque sinit nil jam transcurrere, fidens
2176 Scilicet ipsa sibi, et rerum secura suarum.
2177 Humanae non haec simulacrum, ut plurima, mentis,
2178 Ingenioque refert sua non exordia nostro:
2179 Inventa est nobis, non edita; rebus ab ipsis,
1682. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2177 Humanae non haec simulacrum, ut plurima, mentis,
2178 Ingenioque refert sua non exordia nostro:
2179 Inventa est nobis, non edita; rebus ab ipsis,
2180 Quas agitat, versatque, educta est scilicet, atque
2181 Prodita, et hinc cupidas in mentes insinuata.
2182 Procedit velata caput, vultusque nitorem
2183 Obtegit, et nostris animorum obtutibus arcet;
2184 Vim
1683. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
possent?
2258 Quis Terrae faciem in tabula descripsit, ut illic
2259 Opportuna sibi legerent loca traminte certo?
2260 Quidam quo raptat vigor intus, pergitur illuc
2261 Scilicet, et varios tentant exinde volatus.
2262 Inspice pulvereos per campos ordine longo
2263 Formicarum acies; segetem sectantur in arvis,
2264 Atque onera important scrobibus, praedamque cavatis;
1684. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2302 Incipiunt; quaque ora feruntur, succus in auris
2303 Fila in tenuia flavescens deducitur; ultro
2304 Paulatim in tereti concluditur ille sepulchro,
2305 Et clausus quoque pergit opus, dum scilicet omnem
2306 Evomuit succum, atque exanguia membra reliquit,
2307 Acceptura novam porro rediviva figuram.
2308 Quae facitis ceras, et mella liquentia, parvae,
2309 Vos
1685. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2371 Impulsus, ferrique videns, quo fertur, et optans.
2372 Quis neget igniculos nobis rationis inesse?
2373 Et tamen impulsu trahimur persaepe valenti,
2374 Dum, bona quae remur, sequimur; cum scilicet illuc
2375 Experiamur agi ut naturae a pondere quodam.
2376 Has primum ingenitas in nostris mentibus intus
2377 Sentimus vires; inde esse, et vivere quemque
1686. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2437 Non opis est nostrae forsan, praesentia quamvia
2438 Omnia sint, atque intra nos peragantur, et ipsum
2439 Afficiant sensum; neque jam deprendere motus,
2440 Id quoque u liceat, sat erit, qui scilicet omnes
2441 Interius varia in nobis ratione geruntur,
2442 Cum volumus, cupimus, gaudemus, percipimusque;
2443 Compositi nimirum motus sunt; proinde necesse
2444 Hos
1687. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Auriga videtur
2466 Frena regens, et, recta, movens, qua semita ducit.
2467 Illius impulsus aliis secernere oportet
2468 Motibus, atque sequi solos; properare secundis
2469 Scilicet his liceat, spatioque excurrere jusso
2470 Securos; aliter transverso plurima calle
2471 Obsistunt, longaeque morae, certisque periclis
2472 Obsita sunt loca; quam triste et quam lugubre
1688. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ut prope dupla sit ejus,
49 Quae nunc oceani ruit atros maxima fluctus,
50 Omnia conduplicans, costas, tabulata, trabesque,
51 Non illam fluctus visuram rere marinos,
52 Scilicet ante sua solvendam ad littora mole.
53 Et parvas aedes, quas laudas, undique pulchras
54 Esse videns, solidasque, ampla si mole referre
55 Omnia consimili tentes; nec pulchra profecto
1689. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
alii concede labori
84 Pervigiles animos, da pulchram pandere lucem
85 Carminibus, quae sint ipsa dignissima luce,
86 Atque haec sparge novo, quae dicam, blanda, nitore:
87 Scilicet hanc de te spem tandem concipere ausim,
88 Praemia ne longo tua sint non aequa labori,
89 Calliope o requies curarum, hominumque voluptas.
90 Primum igitur, constent luci quae reddita, dicam,
1690. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
subjungitur istis,
127 Indicia ut testis firmantur teste recenti,
128 Illa etiam tum pondus habent; simul agmine juncto
129 Educunt, claro et perfundunt lumine verum.
130 Scilicet haec ratio est patefacta, aptataque multis
131 Jam supera rebus, cum dixi prorsus inertem
132 Materiam esse omnem, cumque hac vi cuncta teneri
133 Illo nempe statu docui, quemcumque tuentur.
1691. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
228 Citra abit, atque ultra species nitidissima Phoebi;
229 At super aere meat, medium cum tempus utrinque est.
230 Felsina, jamque tuum longe isto inclaruit aere
231 Templum, et, Roma, tuum, qua scilicet admirande
232 Termarum visuntur adhuc vestigia, tanti
233 Parvula pars operis, quod nomen praetulit olim
234 Caesaris augustum: hic defessus pondere rerum
235 Herbis
1692. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
371 A spatiis nimiumque Jovi nimiumque propinquis.
372 Inter at ingressus umbrae, egressusque necesse est
373 Esse aliquod discrimen, ad illam nam jacet orbis
374 Interior flexu vario; si scilicet ille
375 Est Comes in nodis, qua lata est, praeterit umbram,
376 Sin procul, oblique de parti praeterit una
377 Excurrens: tempus proin longius effluit illic,
378 At
1693. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quocumque ferentur
465 Omnimodis illi? Quidnam hic extundere possis
466 Confingens, quo non lucis via certior extet?
467 Praeterea non sat semel est iterumque videndis
468 Scilicet his caelum servasse, at tempora longa,
469 Multiplexque opera impendenda; ut plurima postquam
470 Per servata ieris, res et collegeris omnes,
471 Errorum uberior longe si copia constet
1694. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tempora tantum,
521 Hoc genus; a medio radii proin Sole fluentes
522 In Terram debere suos deferre necesse est
523 Ictus hoc ipso quoque tempre, simplicis horae
524 Scilicet octava est quae pars prope: scindere perges
525 Ut loca, sic lucis tempus quoque scinde meantis,
526 Sed jam multa locis exposcere tempora multis
527 Tranandis lucem, ex alia regione petendum
1695. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
de vertice cuncta.
547 Porro hic deprensus tamen altis motus in Astris
548 Discors esse tot e Terra prospectibus acta;
549 Proinde videbantur pessum tunc omnia verti.
550 Scilicet a mota si Terra Sidera fixis
551 Cernimus alta tubis, debebunt ipsa videri
552 Illa in planitie positos tunc ire per orbes,
553 Quae paribus spatiis disjuncta sit undique magno ab
1696. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Astris
706 Quae nuper detecta: reposcere tempora multis
707 Multa locis dubites tranandis denique lucem,
708 Corpus ut omne aliud, spatio quod fertur in ullo?
709 Scilicet apparens altis hinc motus in astris
710 Quadraginta aequat prope partes earum
711 Senarum decies, in quas pars quaelibet una
712 Dividitur, pars nempe, gradus quam continet unus
1697. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
712 Dividitur, pars nempe, gradus quam continet unus
713 In decies senas itidem divisus; an ergo
714 Mille quidem decies non partibus ocyus ire
715 Deprendas lumen, quam Terram, scilicet illud
716 Par spatium spatio, quod obit circum annua Tellus,
717 Tempore non alio percurrere, partibus extet
718 Quam decies quod mille minus labente per orbem
1698. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
717 Tempore non alio percurrere, partibus extet
718 Quam decies quod mille minus labente per orbem
719 Unum anno; paulum quod simplice distet ab hora
720 Propterea, decies quinas quod scilicet horae
721 Aequet particulas, binasque his insuper addat.
722 Illi at par spatium, quo Terra a Sole recedit,
723 Tempore lumen idem percurrit, quod prope constet
1699. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tentamine quae sit
735 His Terrae exiguis, quaerentes: Vosque putastis
736 Pulchrorum Socii studiorum, in tempore puncto
737 Propterea subitum diffundi lumen, Etrusci.
738 Scilicet hic Terrae, quam lata est, totius omne
739 Intervallum oculi citius transcurritur ictu
740 A radiis, nequeas ut sensu hoc prendere tempus;
741 Quandoquidem Terris si Terras multiplicatis
1700. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
777 His causis perquam paulum abducuntur ab ambis
778 Errorum, quoniam quod diximus esse secundum
779 Jam genus illorum, vix partem, tertia quae sit,
780 Aequet particulae, quae ex illis scilicet una est,
781 Unde gradus consit; spatio deducere corpus
782 Aegre illo possit, decies quod partibus extet
783 Mille minus spatio, quod nos corpusque sit inter.
1701. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ad arma cientis
860 Forte Viri, quem jam nox viderit una diesque
861 Exanimem! Quid? Si de Luna, aut mittere Sole
862 Vocem aliquis, fixo aut quocumque a sidere posset?
863 Scilicet assueti sumus a terrestribus uno
864 Cernere corporibus momento temporis ire
865 Lucem, atque haec adeo clara dat imagine corpus
866 Percipere, illud uti revera extare putemus
1702. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
mira legentes,
872 Corpora, quae fuerint, nec jam sint, posse videri.
873 Quin animi inter se nosce contraria nostri
874 Judicia, et secum pugnantia rebus in isdem:
875 Scilicet audimus cum lucem diffugientem
876 Exiguto tot vasta per intervalla viarum
877 Tempore, miramur pollentem mobilitate
878 Tanta, et vix adeo pernicem credimus esse;
1703. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
novet semper per saecula longa fluendo?
1001 Tantarum at rerum quas diximus, unica causa
1002 Cur lux sit, causas prior ipsa nec excitet omnes?
1003 Scilicet in quovis sunt partes corpore parvae
1004 Viribus instructae variis sese inter, ut extant
1005 Inter se variae res, impulsusque, situsque:
1006 Stant plerumque tamen libratae, compositaeque
1704. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ad nos usque ruentis.
1097 Et tamen immotam videas, perdentibus omnem
1098 Lucis eum motum radiis: sed finge moveri
1099 Per decimam digiti tantum illo tempore partem;
1100 Scilicet hoc spatium quam longe dissidet illo
1101 A spatio, quod nos inter solemque receptum est,
1102 Tam procul a plumae expositae, vel forte papyri
1103 Distat materie spatium diffusa per ingens
1705. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
repulsu
1382 E lymphis lapidem, repetitaque verbera dorso
1383 Inferre undisono, et multos procul, usque minores,
1384 Donec paulatim vis desinat, edere saltus.
1385 Scilicet id fieri cognosces, cum lapis ictum
1386 Obliquum nimis a dextra jaculante recepit.
1387 Protinus idem etenim liquido sorbetur hiatu,
1388 Si venit ex alto, et graviores imprimit ictus:
1706. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
loca, sese oleo demergat, et unda
1586 Post oleum, tum clara adamantina saxa pererret,
1587 Succina tum demum raras emergat in auras;
1588 Scilicet illud erit, quod, si de corpore vitri
1589 Protinus aerias immissa redisset in auras
1590 Lux, foret, et non se per confraga multa tulisset,
1591 Lassassetque diu; jam paulo ut diximus ante.
1707. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1705 Abstulit ille Conon, caelique in fornice fixit.
1706 Non hic cum fila erupere a fronte secunda,
1707 Inter se possunt aeque distante meare
1708 Ductu, in quam primo regionem scilicet ibant;
1709 Non etenim, ingressu quantum detorta, revolvunt
1710 Se tantum egressu; varie inclinata priori,
1711 Qua venere, plagae proin egrediuntur in auras.
1708. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1726 Cum nondum fuerint spatio disjuncta, fit, omnis
1727 Ut color in medio permixtus praeferat albam
1728 Tum speciem, extremo sed limite utroque prope umbra
1729 Fundatur lux versicolor; rubra scilicet illinc,
1730 Hinc violae fulgens ritu, et prope utramque colores
1731 Permixti varii, quo diximus ordine nuper.
1732 Atque haec interdum multos res visa fefellit;
1709. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
haec; nunc proinde ruborem
1982 Aspicias, aliis obliquior ictibus ictus
1983 Rubri cum fuerit fili, et spatiosior idem;
1984 Nunc alio trahitur violae lux pallida motu,
1985 Scilicet obliqua cum silum hoc incidit ora.
1986 Adde, quod, albentem si filis omnibus una
1987 Commixtis alio transpectes denique vitro
1988 In charta speciem, divisos protinus, atque
1710. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
facias, quaecumque velis, et sistere bina,
2036 Ternave se charta; de binis queislibet istis
2037 Aspicies aut de ternis, quis surgat ibidem
2038 Tum color admixtis, de septem scilicet uni
2039 Num similis, contrave; illum similem esse profecto
2040 Constabit, multum si non sint bina remota
2041 Inter se, tractu in septeno nempe; referre
2042 Nam
1711. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
refertur.
2114 Est tamen hic quiddam, quod non ratione tenetur
2115 Hac ipsa, sed subtrahitur, longeque recedit.
2116 Non permixta dabunt gemina, atque aequalia fila
2117 Scilicet ulla tibi candorem; frontibus at quae
2118 Orbe super distant adversis, edere certe
2119 Hunc debent; medium siquidem gravitatis eorum
2120 Orbe coit medio: et violae lux mixta rubore
1712. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
mixta rubore
2121 Elicit hand ullum septeno ex ordine fucum;
2122 At diversus ab his prodit; tamen arte, necesse est,
2123 Quam doceo, hac ipsa e septenis prodeat unus.
2124 Scilicet hic ratio fallax est, caetera tuta.
2125 Jam mens rebus in his cum tot tua per rationes
2126 Undique, totque tui sint per tentamina sensus
2127 Deducti, neque jam septenis esse repugnes
1713. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2330 Creditur, atque adeo quod vanum, et constet inane,
2331 Quam late fusi per corpora multa colores?
2332 Non minus ast ad res trahimur plerumque colore,
2333 Addimus atque illinc pretium: sic scilicet ipsa
2334 Judicia in nobis pugnant, dissentit et ullis
2335 Non animus rebus tam crebro, quam sibi, noster.
2336 Gemmea fors primum commendavere colores
2337 Saxa,
1714. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2454 Ad brutum pariter genus; et si proinde catellos
2455 Formosos nasci cupiant, atque addere tauris
2456 Si speciem, vel equis orituris denique raram,
2457 Profecisse putant deducta hinc scilicet arte.
2458 Quin et aves quibus est studium nutrire canoras,
2459 Quas fortunata de valle Canaria mittit
2460 Insula, uti laeto soboles ea pulchrior ortu
1715. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
avertat conscia factis
88 Mens, et se speculo veluti, in se flexa, tuatur,
89 Ne sinat illapsa corrumpi labe decorem.
90 Ut Matrona solet; pulchro quod ab ordine aberrat
91 Scilicet, et pravum est, aut hilum claudicat, aufert
92 Inspectans, mutatque, et corrigit omnia solers,
93 Prodeat ut cultu non injucunda venusto.
94 Attamen in speculum hoc irrepere fraus mala nostrum
1716. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
101 Et quam diversi mores, radiique reflexi
102 Quid vario faciant de corpore, multaque porro
103 His alia addendum radiorum munera, multas
104 Atque remigrandum, quas scilicet ante probavi,
105 Ad vires lucis, quid ab his et deinde sequatur,
106 Quosque ferant nobis usus, inquirere pergam.
107 Irrita, tu facies, ne
1717. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
denique punctum,
217 Densati magis usque redissent, atque vicissim
218 In se inclinati, concurrentesque coissent,
219 Fecissentque focum ratione hac scilicet una
220 Verum, alia cum sit ratione vicarius omni.
221 Quod sic nempe globo conflatis in speculis fit
222 Convexisve, cavisve: sit ipsum hoc certius, atque
1718. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in orbem
333 Et fugiat sursum, atque oblique per latus omne;
334 Namque aciem in quamvis oculi valet insinuari,
335 Quae sita sit circum, citra illos scilicet orbis
336 Dimidii fines; neque enim transcurrit et ultra,
337 Obstat enim parti pars altera continuata,
338 Atque intercipit audentem transcurrere lucem.
1719. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
silent quibus, et nitido quibus orbe refulgent.
410 Invenies ipsum, si quaeras, qua ratione
411 Fiat, ut apparens partis sit maximus auctus,
412 Scilicet illius, quae in disco est lucida, partis.
413 Tellurem hanc etiam reflexae lumina lucis
414 Mittere dicendum; ex obscuro cernere eandem
415
Illa, clara diem qua fert,
1720. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
615 Inque retexatur sua septem fila, meatum
616 Intorquentia non una vi, nec regione:
617 Parsque horum, quae de gutta post effugit, aequo
618 Flexu infringetur, quo scilicet ante, subibat
619 Cum guttam; quoniam chorda intra quaelibet orbem
620 Extremis flexus facit ambis partibus aequos;
621 Utque obliqua via est proin egredientibus, illis
1721. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
funesque voluti,
868 Atque adhibenda alia instrumenta, aliique paratus;
869 Erigitur victo sic demum pondere laxum:
870 Atque ita saepe levi peraguntur maxima nisu.
871 Scilicet hoc rerum est ire in discrimina, et usu
872 Multiplici tentare, quod optes, exque periri;
873 Quippe aliter vanos contendes edere motus
874 Ingenii; longe siquidem subtilior ipsa est
1722. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1014 Denique per numeros (quid non hac arte patebit?)
1015 Quantus erit, statues, ut lymphae in corpore nuper,
1016 Sic in materia qua tu vis cumque tumenti.
1017 Flexus maximus ille, in gemmis scilicet, aut in
1018 Crystallo, aut olei claro in splendore rotundi,
1019 Aut succis aliis, rore et cujuslibet herbae.
1020 Protinus hic miram rem percipe. Corpora cuncta
1723. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
magno.
1064 Saepe natant caelo compressae grandinis auctus,
1065 In medio quorum paulum nivis undique clausum est
1066 Non pellucentis, glacialis lamina cingit
1067 Scilicet extrorsum, cohibetque ut parjete vitri:
1068 Parjetis est facies inter sese utraque certo
1069 Flexu inclinata. Haec corpuscula grandinis ergo
1070 Cum sita sunt sic nos inter solemque,
1724. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
perquirere veros,
1084 Et caecas penitus sensus penetrare latebras
1085 Illius, per quem in natura cuncta videmus,
1086 Grataque tot per quem rerum spectacla patescunt,
1087 Scilicet innumerûm specie mutata leporum.
1088 Ergo ubi vitaï sensus tam commodus extat,
1089 Forma globi est oculo prope, convestita tenaci
1090 Exterius tunica, quae qua est de parte sub altis
1725. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
si cunctas vertere mentem
1214 In res sponte velis, nequeas agnoscere rerum
1215 Distinctas intra effigies debere videri.
1216 Egressi radii de puncto quolibet uno,
1217 Scilicet in punctum non possint jungier unum,
1218 Atque adeo parvum circum effundantur in orbem,
1219 Ut tamen effigie rerum sit major earum
1220 Orbis hic, exigua quae nobis mole, sed ipsa
1726. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1219 Ut tamen effigie rerum sit major earum
1220 Orbis hic, exigua quae nobis mole, sed ipsa
1221 Distincta nimis, apparent, velut augmen arenae,
1222 Et fibrae, atque pili tenues: lux scilicet orbis
1223 Illius in medio longe densissima constat
1224 Prae luce, inflexas est quae diffusa per oras;
1225 Proinde magis nervum pollens, sensumque movere.
1226 Fac
1727. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1357 Qua maneat regione, focum, qua parte locetur.
1358 His tibi subjunctis, quem primo diximus ipsi
1359 Inventum esse tubum, gemino tum corpore vitri
1360 Munibant; convexa parum lens scilicet alta
1361 Extabat de parte, in res conversa videndas:
1362 Interioris erant cava vitri septa: prioris
1363 Qui medius focus est, longe deductus abibat
1728. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vitare senectae
1402 Omnem ictum, lapsos sensim irrepentis in artus,
1403 Atque hebeti constringentis torpore cerebri
1404 Duratas fibras, vitalem et sanguinis auram.
1405 Scilicet illam artem stulte moritura propago
1406 Optemus; referunt usam qua Cholchida quondam,
1407 Effoetum ut virides revocaret corpus in annos.
1408 At toties fieri major debebat imago,
1729. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1423 Ora foci, quare tanto plus lumina nostra
1424 Intrabunt rarescentes, seseque ferentes
1425 Oblique, distat mage quanto a lente cavatâ
1426 Lens convexa, focus quam fictus scilicet ipse;
1427 Seu prope communi lens haec convexa focorum
1428 A regione magis quanto removetur: utraque
1429 Et quia qui veniunt radii de parte, refracti
1430 Omnes
1730. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1506 Margine praeterea certo distinguitur illa
1507 Effigies, si, qua focus est conjunctus uterque,
1508 In regione tubi, et radiis coëuntibus una
1509 Formatur species, orbem tu scilicet aptes,
1510 Inque feras, media pateat, quam lens est altera lata;
1511 Namque, ibi conjunctis radiis, datur exitus illis,
1512 Qui vacua hac orbis coëunt in parte, negatur,
1731. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1582 Tendantur, debent nimium distincta videri,
1583 Et partem visi tegere intus corporis unam
1584 Debent: propterea fila haec subtilia quodam
1585 Instrumento aptant, cocleis ut scilicet extra
1586 Conversis ad se possint accedere, possint
1587 Inque vicem quovis dimota recedere tractu:
1588 Tractus et hic, motusque illorum, per coclearum,
1589 Qui
1732. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
causa foret, diverso increscere moles
1693 Ordine deberet visarum tum nova rerum,
1694 Quam quem jam docui, et facilis medicina clueret,
1695 Scilicet errores quae partim tolleret illos:
1696 Primum nempe quod est vitrum, si lamina duplex
1697 Id foret, inque sinu puras includeret undas;
1698 Nam tunc errores vitrorum erroribus undae
1733. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
recentes,
1736 Rebus et affundit sua veris lumina tempus.
1737 Sed quae forma tubis, genus hoc, inductaque primum
1738 Qua ratione fuit? Speculi est inserta cavati
1739 Scilicet in fundo moles; proin altus hiabat
1740 Vertex, perque suum lucem immittebat hiatum
1741 Ad speculum, quae de speculo resilire repulsa
1742 Tentabat subito, et punctum commune petebat
1734. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1755 Materies speculi, vitrumque triforme secundo
1756 Pro speculo fuit, at facies cui recta vicissim
1757 Est gemina, inclinata sed aeque tertia utrique,
1758 Exciperet radios ut earum scilicet una
1759 Omnes in sese rectos prope, proinde nec ulla
1760 Fractos parte prope ad declivem mitteret intro
1761 Frontis planitiem, resilirent unde repulsi,
1735. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1772 Aequatas porro triquetri distendere frontes
1773 Usus erat vitri, et consternere, perque polire;
1774 Quod quam difficile est factu, durumque, profecto
1775 Tentantes novere, opera qui scilicet ista
1776 Saepius effusos frustra indoluere labores.
1777 Praeterea per tot trajectus luminis atque
1778 Tentatos aditus, radiorum pars bona abibat
1779 Errabunda,
1736. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1781 Ut posset neque clara, neque haec distincta videri.
1782 Quapropter speculumque cavum, planumque nitenti
1783 Conflavere ex aere: ea lecta est massa metalli
1784 Scilicet, ut posset crystalli more poliri.
1785 Omnia sed nec erant domita his incommoda rebus:
1786 Transversa regione sitûs, fundoque minoris
1787 Adsistens oculus tubuli uno prospiciebat
1737. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1874 Haud secus ac alii, queat, amplum et pandere mundum,
1875 Si geminas inter lentes, ubi jungitur omnis
1876 Cum radio radius, qui puncto advenit eodem,
1877 Et puncti fit imago, loces tu scilicet orbem,
1878 Interius qui sit vacuus; quod cernitur intus,
1879 Ut bene distingui haud confuso limite possit;
1880 Praeterea quoque fila loces subtilia, ut ante
1738. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
semper.
1902 Proin nobis praeclusa tubos spes condere tantos
1903 Posse, ut res, quarum cupidi nimis esse videmur,
1904 Ostendant unquam, Lunae super orbe nitenti
1905 Scilicet ut, si sunt, animantes conspiciamus,
1906 Et formam, et varios motus cernamus eorum,
1907 Noscamusque domos, et culta ligonibus arva,
1908 Et valido ventorum agitatas verbere quercus;
1739. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
minus, radios ut ahenus orbis
1922 Excipiens speculi pupilla major hiante
1923 Tanto sit, major quanto debebit imago
1924 Esse, oculo quam si rem prospiciamus inermi,
1925 Scilicet, ut supera jam paulo ostendimus ante.
1926 Jam nos velle puta quiddam ipso in corpore lunae
1927 Aspicere haud aliter, quam passus mille remotum
1740. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1986 Cui tantum vel lens, vel vitri parva rotundi
1987 Est inserta pila; est itidem cui vitrea septa
1988 Plura aptantur: ubi est lens unica, ponitur ejus
1989 Propter conspicienda focum res; scilicet illinc
1990 qui puncto radii tunc emittuntur ab uno,
1991 Ipsorum postquam vitro confracta potestas
1992 Est a trajecto, spatio sese inter euntes
1993 Aequali visum
1741. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2008 Altera, quae media interdum in regione locatur.
2009 Hic quoque perfacile est cognoscere, quidquid oportet,
2010 Ut distincta simul rerum sit, et aucta figura,
2011 Scilicet ut supera jam dictum est; clara sed esse
2012 Non poterit, limen nisi de flammante lucerna
2013 Excipias lente exterius, nimiumque coactum
2014 Rem super immittas, vel solis lumina densa
1742. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
si adjungere rimae
2038 Exili tentes tubulum hunc, extraque fenestrae
2039 Adfixum speculum sic vertere, solis ut ictus
2040 Exceptos intro rimâ transmittat aperta
2041 Scilicet in tubulum, quam dum lux fulgida tranat,
2042 Incidat in clausam tenuem rem, protinus umbra
2043 Hujus adaucta fugit, thalamumque irrumpit in ipsum;
1743. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2054 His si Democritus fulsisset lumina quondam,
2055 Se sua visurum corpuscula prima putasset,
2056 Plausissetque sibi, velut esset legifer ipse
2057 Naturae, proprio quam scilicet esse videret
2058 Exhaustam ingenio, nequidquam; nam didicisset
2059 Observans iterum, atque iterum producier usque
2060 Naturam, semperque sui majore latere
1744. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
irritata furore?
2107 Nuper in hoc vasti magno velut aequore ponti
2108 Innumeram nare, et provolvi turbam animantum
2109 Vitrea spectarunt multi trans septa tuborum
2110 Scilicet undanti serviscunt agmine vermes,
2111 Quorum non populum solis deprendere possis
2112 Ipse oculis, adeo tenues sunt, exiguique,
2113 Seque esse ingentes sunt protinus admirati
1745. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2164 Quam pulchris constructa modis, variisque plicata
2165 Omnia! quae stant arte, sed ars procul invia nobis,
2166 Quantumvis tenuis pars quaeque appareat ingens;
2167 Scilicet haud valeas artem illam prendere quam sit
2168 Subtilis; nil tam minimum est, sit ut illius expers,
2169 Quin magis in tenui propriam vim, juraque servat.
2170 Conspice jam porro nostras quaecumque
1746. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
movemus,
2198 Vertimus atque animum, mirandaque, magnaque vulgo
2199 Omnia conspicimus, nostros fugientia longe
2200 Omnia conatus, aciem exsuperantia nostram;
2201 Scilicet attonitam ut series rerum utraque mentem
2202 Hinc illinc distenta pari ratione relinquat,
2203 Et fassam nihil esse suis non altius orsis.
1747. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
opes communes amplificare.
20 Hanc soli novere viam, et tenuere, profusis
21 Muneribus quos interdum sapientia ditat,
22 Illustres animas, raras tamen: artibus illi
23 Scilicet inventis, educta et lampade clara
24 Doctrinae vitam collustravere locantes
25 Altius humanam: patuit natura repente
26 Perdomita, et generis distentum est undique nostri
1748. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
debeat ire,
98 Post iterum immigrare, iterum resilire, vicesque
99 Nunc has, nunc illas repetat sine fine; secundos
100 Nunc nisus, nunc oppositos intendit eundo
101 Scilicet; hasque vices, sive exoriantur ab ipso
102 Corpore mutatô, in quod tenditur, exoriantur
103 Mutata seu luce ipsa, quae tendit, inesse
104 In radio lucis revera plurima rerum
1749. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
192 Nunc thalamo occluso, rimaque patente fenestrae,
193 Ut supera docui, trans et mittente receptam
194 In triquetrum vitrum lucem, super excipe lente
195 Disjunctos radios alia, quae scilicet illos
196 Protentos arctet, certoque nitore colores
197 Finiat. Oppositum chartae super incidat aequor
198 Illa, ut funiculi, species, mediumque foramen
199 Parvum
1750. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
197 Finiat. Oppositum chartae super incidat aequor
198 Illa, ut funiculi, species, mediumque foramen
199 Parvum ibi sit, per quod filo extet transitus uni,
200 Cui vis cumque uni, nunc huic, nunc scilicet illi,
201 Converso paulum quod vitro immittere possis.
202 Filum id procurrens jam cujuscumque coloris
203 Irruat aequatam recta regione cadendo
204 Crystalli in
1751. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fit aura
206 Aëris intercepta, videbitur ire per ipsam
207 Lamellam, nitidae transmissum in turgida lentis.
208 Inciderit sed si medium non tam prope punctum,
209 Scilicet internus paulo est ubi crassior aër,
210 Non transisse, retro verum exsiluisse videbis;
211 Crassior ast et adhuc paulo si lamina constat,
212 Trajiciet rursum in lentem, contraque revertet
1752. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
esse minora,
227 Illa tribus numeris, binis haec posse referri:
228 In mediis filis media interponier; ut sint
229 Non alio inter se, quam quo super ordine dixi,
230 Scilicet organicis cum chordis aequipararem.
231 At si inter lentem, et crystalli corpora clara
232 Aëre pro tenui, facias, aqua ut insinuetur,
233 Humens non eadem dabit intervalla videri
1753. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
poscere flexus.
248 At non tam facile est postremam ostendere legem,
249 Conque probare, repercussae quae vincula luci
250 Nectit, et ex dictis manifestam educere rebus.
251 Scilicet arte nova est utendum, his machina rebus
252 Inducenda recens; alio aggrediendaque nobis
253 Est natura opere; insidias velut, armaque duri
254 Saepe novant hostes, quibus expugnare profunda
1754. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
arcem,
256 Et valide multo defensam milite possint.
257 Convexam ex una crystallum confice parte,
258 Parte cavam ex alia, sed convexaeque cavaeque
259 Aequus partis uti sit scilicet, unde figura
260 Est inducta, globus, quem, qui prior ista peregit,
261 Quinos ipse pedes a puncto educier oras
262 Fecit ad extremas medio,
1755. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fuerant, manet una viaï
358 Dum plaga, filorum nec iter torsere nitores.
359 At quod in annellis mirum tibi fors videatur
360 Aeque a lamella formatis undique crassa,
361 Scilicet est, peragunt majorem obliqua meando
362 Quae tum fila viam, non pluribus intervallis
363 Esse affecta, magis sed paucis, recta minorem
364 Quam quae tum tenuere viam; quia majus id extat
1756. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
378 At praenosse licet tamen id, mirabile longe
379 Quod fuerit, qui naturae miracula nescit,
380 Aut bene non animo perlustrans volvit inerti:
381 Scilicet in rerum numero non corpus habebis
382 tam densum implexumque, suis quod partibus ausit
383 Luci obstare levi, hanc ipsam transire vetando.
384 Omnes usque adeo, quae texunt corpora, partes
1757. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
495 Nimirum ut facies crystalli cernere utrumque
496 Prima dat, in multis servatum rebus et ante est.
497 Nunc ea fila, intro quae sunt illapsa, recense,
498 tamque puta crassam lamellam scilicet, unum
499 Filorum ut decies mille intervalla meando
500 Interius subeat genus, et tenuem tamen illam
501 Tu numero vel adhuc in tanto dicere possis.
502 Unius atque
1758. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
517 Nonne vides fila omnigena, ante, retroque meare?
518 At nunc lamellam tenuari finge, coloris,
519 Non nisi purpurei ut filis tranantibus unum
520 Intervallum extet, pro cunctis scilicet unum
521 Purpureis; quoniam tam parvum purpureorum est
522 Intevallorum discrimen, millibus addas
523 Pauca ut ci decies, tria, sena, novenaque nempe,
524 Magnum haec
1759. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quare rubicunda reverti,
544 Purpurea introrsum contra transire necesse est.
545 Si jam lamellam pergas augere per omnes
546 Intervallorum numeros; venietur et illuc,
547 Scilicet ut filis viridantibus intervalla
548 Non nisi sint tribuenda decem, uno et rubra minuta,
549 Purpurea aucta uno sint; proin viridantia cunta
550 Transmittentur, at et contra rubicunda redire,
1760. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
se diversa videbis
559 In transmittendo tum fila, vel in redeundo,
560 Infinita prope ut species oritura colorum
561 Ante oculos tibi sit, formasque habitura recentes.
562 Scilicet haec fient, crescendo lamina donec
563 Omnigenûm possit reflectere fila colorum.
564 Qui princeps nobis haec repperit, ille revinxit
565 Crassarum numeris discrimina lamellarum
1761. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
638 Circum annellorum varius; de vertice summo
639 Exorti incipiunt subito descendere, ut ipsa
640 Unda fugit tenuans se desuper usque, facitque
641 Post aeque inferius se crassam scilicet, altis
642 Ut fuit ante locis. Series contraria certe est
643 Haec illi, quae fit gemina inter vitra, colorum;
644 Nam minus ad crassam lamellam hic pergitur usque,
1762. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
861 Ante alios clarus longe et nitidissimus extat
862 In prima candor serie; minus esse videtur
863 Sed qui splendidus, immixtos gerit ille colores
864 Ex omni serie, quotquot sunt, scilicet omnes.
865 Candor hic est, suemus cui tradere sensa, papyri,
866 Hic undae spumantis, et hic nivis, atque pruinae,
867 Atque capillorum, queis colla senilia spargit
1763. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
a pondere solo,
877 Densatis nec habent hoc tantum a partibus; auro
878 Essent quandoquidem mage pellucentia denso;
879 Sunt eadem sed opaca ideo, et sunt candida, molem
880 Scilicet ob certam, queis constant, particularum,
881 Quae nitidum jactent candorem luminis a se.
882 Nam si fors aliqua ratione hoc accidat, auctu
883 Illae ut mutentur partes, mutabitur illa
1764. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
909 Nigra loca albenti subito contermina luci.
910 Ut tamen invenias, quam crassis partibus extent
911 Alba metalla suis, frangentes id pete solers
912 Inspiciens vires cujusque. Hae scilicet essent
913 Argento in vivo, si pelluceret, ut unda,
914 Tantae, ut si radius septenis distet ab axe
915 Partibus ante aditum, non post nisi debeat illis
1765. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
978 Vitrea septa queant res amplificare, videri
979 Omnes particulae fors possint, unde colores
980 Exoriuntur, eas praeter, queis corpora constant
981 Nigra, queant nulla retegi quae scilicet arte.
982 Ergo dicta mihi quae sunt super, omnia posses
983 Prendere per, genus hoc, tubulos, et sensibus ipsis
984 Subjicere, et dubiae curas dispellere mentis:
1766. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
neque pressas aetheris auras
1038 Esse; vel hoc multi quamquam statuere, vel illud,
1039 Nomina magna, Viri, et post se tradenda dedere.
1040 Scilicet hoc radii recta regione meantes,
1041 Si bene rem pendas, utrumque evertere debent.
1042 Aequoreas etenim prope cum consistimus undas,
1043 Aspiciemus eas, angusta per ostia latos
1767. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1111 Extent particulis, per quae via libera luci.
1112 Illa vacent vel si non prosus denique, at intra
1113 Ipsa luce magis subtilem pone fluentem
1114 Materiem; immensum subtilem scilicet ipsa
1115 Luce, mora ut brevior sensu sit percipiente
1116 Omnis, nec possis, quantum obstat, cernere; nonne
1117 Cum tenuis lux immensum sit, ut ante probavi,
1768. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1129 Corporis in faciem, quaedam ut vis esse repellens
1130 Debeat hinc, faciatque suos curvare meatus
1131 Paulatim lucem, prope cum venit, atque redire
1132 Non e contactu, qui scilicet obstet, at ante
1133 Contactum hunc ipsum, vel postquam irruperit intro.
1134 Evolat e denso cum lumen in aëra vitro,
1135 Aeque illinc resilit, proinde ac properaret ab auris
1769. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
oras,
1205 Haud aliter, quam cum quavis de fronte resultat.
1206 Quanam igitur speculum radios ratione repulset,
1207 Quo venere, statim referantur ut ordine certo?
1208 Scilicet est quaedam vis corporis undique totam
1209 Per faciem distenta aeque, sublataque paulum,
1210 Quam possint radii venientes ante subire,
1211 Impulsumque pati retro, quam corporis ipsam
1770. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1216 Ut lucis solidam in partem quamcunque meando
1217 Incurrat vitri, aut cujusvis corporis; illud
1218 Reflectat sese, flexuque resultet, oportet,
1219 Quo venit, proin huc, aut illuc scilicet extra,
1220 Aut intra, pro fronte ipsa, quam offendet, agetur.
1221 Sec paucis, rarisque, aut id vix accidat ullis
1222 Lucis particulis, ut eos patiantur eundo
1771. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
frangere tantum
1323 Quam quos possit, uti toto retro agmine jactet.
1324 Praeterea alternis lux trajicit, atque resultat
1325 Vitri e lamellis subtilibus, undarumve,
1326 Scilicet ut, crassae qua sunt, augentur; ob hanc rem
1327 Vis eadem est, quae pro crassa reflectere debet
1328 Lamella radios, vel trans se mittere fractos.
1329 Postremo facies recipit quae corporis in se
1772. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1357 Nunc age, eam lucens se rectis inferat oris
1358 Particula in faciem; tum quod de viribus omni
1359 Convenientibus exoritur de parte, vel ultra
1360 Particulam impellet, quo scilicet ibat, et addet
1361 Currenti stimulum, vel motibus ante receptis
1362 Coget in oppositos motus, sed forte minores,
1363 Nempe addens motum, seu demens progredienti,
1773. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1404 Hinc illinc, donec globus ille emerserit omnis.
1405 Idcirco rediens quia lumen flectitur aeque,
1406 Et reparat totam redeundo mobilitatem,
1407 Ad flexum saliet, quo scilicet incidit, aequum.
1408 Atque hic ut parili resilit lux incita flexu,
1409 Sic intro cum illapsa meat, conservat ad axem
1410 Accessus medium, vel ab illo lege recessus
1774. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1426 Mobilitate nova, non hac tamen impare pergent.
1427 Atque hoc, ni pigeat, fluat ex quo fonte, docebo.
1428 Hinc sua nempe trahit primordia: mobilitatis
1429 Est incrementum repetitae scilicet in se
1430 Tale, ut id et spatio pariter respondeat, et vi,
1431 Vi quae agit, et spatio nimirum, per quod agit vis.
1432 Jam me per sentes
1775. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
per quod agit vis.
1432 Jam me per sentes sequere, et rem fortiter urge,
1433 Nec lassare via, quae veri ducat ad oras,
1434 Quamvis clivosa, scruposaque, inque pedita:
1435 Scilicet haud facili possis quoque tendere gressu
1436 Sublimis properans ad summa cacumina montis,
1437 Qui superet nebulas, fuscantesque aethera nubes,
1438 Prospicere unde queas circum, longeque
1776. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
esset
1524 Hic modus, haec ratio, perquirere, quantus ab altis
1525 Sideribus constet, qui in luce est, annuus error,
1526 Atque hoc diversis in septem quaerere filis
1527 Scilicet a triquetri discretis corpore vitri;
1528 Error debet enim citiori in lumine quoque
1529 Esse minor; sed et hinc discrimina mobilitatum
1530 Tenuia sunt adeo, ut nulla ratione videri
1777. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1531 Possint, et vigiles nostros impellere sensus.
1532 Hoc statui tantum, et decerni possit in istis;
1533 Quae ratio est inter quocumque in corpore cursus
1534 Filorum, gemina componi scilicet unam
1535 Ex ratione: regit purum trans aethera cursus
1536 Altera labentum filorum, ast altera ad axem
1537 Accessus varios, subiere ubi lumina corpus.
1538 Hoc
1778. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1643 Limitibus motus finitur, lentus in ipsis,
1644 Particulaeque aliquo formam proin tempore servans.
1645 Particula idcirco geminis his apta figuris
1646 Extremis, nunc huic, nunc illi scilicet, uno
1647 Vim variam debet sentire a corpore, proinde
1648 Nunc transire alio, nunc retro concita ferri.
1649 Tantum cum fuerit mediae cita forma figurae
1779. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
more modoque
1772 Non aliis numeris, quam quos natura priores
1773 Edocet incipiens a simplice, semper et ultra
1774 Simplice paulatim ad quovis discrimine surgens.
1775 Scilicet haec fieri servatum est omnia, senis
1776 Bis pedibus procul a rima distante capillo,
1777 Amotaque pedes ternos ter ad usque papyro.
1778 Post binos, ternosve pedes nunc accidat albens
1780. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1802 Illius, quo cultri acies distabit acuti.
1803 Ullane jam queat hac ratio manifestior esse,
1804 Diffractos radios qua noscas flectier istam
1805 In partem tantum, quantum illam, scilicet aequis
1806 Corporis imperiis adducier, atque repelli.
1807 Nunc geminas cultrorum acies adducere sensim
1808 Incipias ad se, radius dum transmeat illac.
1781. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1854 Auctus quaeque suos sumebat fimbria tantos,
1855 Ut radii, interior steterat queis fimbria, lato
1856 Bis decies fierent magis augmine, tempora agente
1857 Tunc illa suprema, uno quam scilicet illinc
1858 Amoto cultro. Quapropter, fimbria prima
1859 Quo constat, lumen cultri transibat acutam
1860 Oram praeter, uti digiti distaret ab
1782. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
secundum
1873 Distendi rectos, neque tum latescere eundo,
1874 Dum forment parilem occurrentes mutua flexum.
1875 Nec jam ultra possit procurrere fimbria, flexus
1876 Scilicet oppositam ad partem, sed desinat illic.
1877 Longius objecta sed multo fronte papyri
1878 Jam dilatantur tractus, jam fimbria flexum
1879 Amplior ante ipsum est, post flexum pergit et ultra
1783. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illic
1940 Fimbria quaeque fuat simplex cujusque coloris,
1941 Proinde aliis faciles miscerier omnibus omnes,
1942 Communique suum condentes lumine lumen.
1943 Scilicet haec ratio lucis causasque, ratasque
1944 Noscendi leges, ut dixi, est optim?; cum non
1945 Fingimus has quales possint fors esse, sed ipsas
1946 Revera reperimus, uti sunt,
1784. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
at illac forte novenis
2066 Decedat decies gradibus, proin recta sit illi,
2067 Esse vices radiis diversa lege refractis
2068 Ilicet agnosces mutandas, ordine frangi
2069 Scilicet insueto, assueto quem jam ante notaras,
2070 Contraque assuetos ad ritus alterum abire.
2071 Propterea neque dicendum constare priores,
2072 In quos est lapide in primo divisus, ab auris
1785. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et caligantibus illis,
11 Ad quae non detur, nisi longe assistere, lustris.
12 Hunc etiam juvat extremum imposuisse laborem,
13 Ad vires elementorum et primordia labi
14 Scilicet, unde omnis concreta, coorta que summa est.
15 Noscere quae quanquam certa ratione negatum,
16 Atque eadem veri jucunda luce rigare;
17 At fors non adeo nigrum velamen inumbrat,
1786. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
21 Non tamen ut valeas idcirco protinus illa
22 Verarum in numero rerum, unique ordine habere,
23 Nam fors illusus specie tunc avius erres;
24 Nec contra par sit contemnere, scilicet esse
25 Quae fors vera queant, vacua et dimittere mente;
26 Credendi variis at erit par utier illic
27 Normis, nec varia pendendam non rationes
28 Arte, fidesque
1787. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
veluti lucentibus esse
89 Quas in particulis monstratum est, quaeque per artem
90 Mutantem saepe, et domitantem corpora flamma
91 Produntur varia rerum ratione modisque;
92 Scilicet ut fit, ubi quid fervet, bullit, acescit,
93 Solvitur effusum, disjungitur, atque abit a se
94 Divisum, sursumve volat, vel conciliatur,
95 Concrescitque cadens, quovis vel denique pacto
1788. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
retenta
129 Non queat ipsa suis, agitante avulsa nisi igne?
130 Porro sive salis genus est, seu forte metalli
131 Caeruleam ostentans frontem, aut plerumque virentem,
132 Scilicet aut illud scabrae ferruginis instar
133 Prognatum a ferro, aut aeruginis instar ab aere,
134 Grajo deductum quod nomine compellamus
135 Chalcanthum; inde solet subjecto educier igne,
1789. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
169 Arctius, et nequeat sat utrique quia esse ferendae,
170 Elabi propriam sinit, evehit hanc alienam
171 Ex oleo immisso, atque aequali pondere nitri
172 Flammis suppositis si educas scilicet auram
173 Hanc nitri, multis quae nitri spiritus audit
174 Compositus tenuem ob naturam, Garyophylli
175 Tum super aut oleum immittas, quocumque per artem
176 Aut
1790. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
356 Commiscetque sibi: regalem nomine dicunt,
357 Fors quia divitiis gaudet regalibus auri.
358 At non argentum queat haec libare vicissim.
359 Quare hoc? illa caret vi scilicet alliciendi
360 Aurum ad se, contra haec argentum. Si sale fortem
361 Conspergas undam, praesertim Juppiter Ammon,
362 Cui cunas nomenque sali dedit, unda repente
1791. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
faciem suspenditur, altior usque
638 Propterea, tubus eat prope quo subtilior ille.
639 Proque isdem spatiis (latera hic quae concava claudunt,
640 Scilicet a medio puncto disjuncta, vicissim
641 Recta a se illic) idem locus esse videtur
642 Undae altus, prope quem gemina inter vitra notaras.
643 Omnia quae nequeas super incumbentibus auris
1792. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quiescet, eodem
677 Praesertim fuerint si vitra humecta liquore;
678 Sed per se properabit eo, quo vitra vicissim
679 Concurrunt, spatia et celerans magis arcta subibit,
680 Scilicet unde magis compulsa trahetur, et a qua
681 Illam parte magis vis inclinata propellet,
682 Dum properat, fac vitra quoque illa parte recedant
683 Paulatim, cursus paulatim lentior exit,
1793. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ut glutine forti,
777 Fortiter haerebunt, valido neque abire nisi igne
778 A sese poterunt, aurarum et condere fluctus.
779 Corpora de genere hoc idcirco fixa vocarunt.
780 Scilicet haec motu rare jam facta valenti
781 Aëra conficiunt verum, longumque manentem;
782 Quandoquidem duro nodo quae fortiter aptae
783 Particulae fuerant, semel ut sunt deinde solutae,
1794. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
917 Atque pari, an contra diversa, dissimilique
918 Omnia, uti rerum diversa effingere possint.
919 Quaerendum porro est, spatiis quae debeat esse
920 In primis vis, et postremis, scilicet illis,
921 Effugiant nostros quae sensus, vel quia parva,
922 Vel contra quia magna nimis, nec adire queamus
923 Servantes infra longe, suprave locata.
924 Jam non
1795. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
erit, si expendere nisus
986 Illius incipias, queis quoddam tendit ad unum
987 Omnibus in rebus, simplexque, exordia prima
988 Ponere ubi coeptant, componens omnia certas
989 Scilicet ad formas, quanquam non possit ad unum
990 Id pertingere saepe; vetant obstantia circum.
991 Quam similes inter se frondes arbore crescunt,
992 Pomaque? quam similes guttae sunt? membra
1796. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
simplicitate,
1045 Quo numero visum est, quoque auctu, quaque figura
1046 Naturae summo Artifici, rerumque Parenti,
1047 Aptanti rebus primordia quaeque cupitis:
1048 Scilicet has aliis compostas partibus esse,
1049 Quae non se punctis, sed totis frontibus apte
1050 Contingant, nullo intersepto prorsus inani;
1051 Infinita ideo conjunctae vi teneantur,
1797. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in corpora ferre
1078 Fervorem, non, qua constet ratione, docemur:
1079 Sed quia sit motu fervor, mediisque tenetur
1080 Rerum in particulis, magnas inter minimasque
1081 Scilicet, et gravium quae rerum, et quae coëuntum,
1082 Ut docui, fines stant intra, proin quoque visum
1083 In mediis queisdam spatiis agnoscere certas
1084 Esse repellentes vires, atque esse trahentes;
1798. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sua per loca tractu;
1140 Attamen intenta repetentes singula mente,
1141 Quaque haec notities manarit origine primum,
1142 Judicio fultam instabili reperire licebit,
1143 Scilicet ex illo jam tempore, coepimus esse
1144 Cum primum, sensusque novos mentemque gerentes.
1145 Inclusis utero materno infantibus usus
1146 Omnis sensuum inest aliorum pene negatus,
1799. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1160 Conjuncta invicto, ut disjungi nesciat unquam a
1161 Corpore; proin omnis natura haec corporis una est:
1162 Illas res alias post hanc in corpore sensu
1163 Perceptas vario, naturae ut scilicet ipsi
1164 Haerentes, et abire illinc, et posse redire
1165 Corporeo sine discidio, at perstante putatum est
1166 Natura. Sed post quaedam coepere recudi
1167 Paulum
1800. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1236 auris si libretur idem, vix praeterit alte
1237 Ter denos digitos; decies ac scandere visum est
1238 Septenos ita saepe; quod a contactibus ipse
1239 Fors repetas crebris, disclusis scilicet auris,
1240 Argentum vitrumque vitri; insinuata liquoris
1241 Nam pars alta potest suspendi parjete scabro,
1242 Atque aliam retinere tenax, aliamque propinquam:
1801. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1288 Sidera. Si cursus distendere collibuisset
1289 Incoeptos, neque jam fama, magnisque repertis
1290 Contentus cessasset, in otia tuta recedens;
1291 Scilicet ipse suum pergendo continuasset
1292 Hac iter; ut densam per sylvam si voluisset
1293 Spinas disjicere, et ramos removere, comasque
1294 Obstantes, via se monstrasset lata patensque,
1802. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
daedala rerum
1322 Natura, ire gradus assueta est usque per omnes;
1323 Nec queat extemplo se magno immittere saltu,
1324 Paulatim sed progreditur gravis et pedetentim;
1325 Scilicet augeri aut minui res quasque videmus
1326 Continua ratione, neque unum acquirier auctum
1327 Ex alio, quin per medios sit transitus omnes.
1803. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1483 Impulsum properet regionem, ast ocyus illud
1484 Duplo, quod sequitur, tandem ut contingere fingas,
1485 Et sibi praecurrens conjungere, protinus no
1486 Plagae in momento, in contactu scilicet ipso,
1487 Esset opus, quodam ut mutaret mobilitatem
1488 Saltu urumque suam; nam pergere, quod sequeretur,
1489 Ocyus, ut nuper, qui posset, segnius alterum,
1490 E
1804. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
mora nulla, minorem
1494 Illud retrorsum devolvi ad mobilitatem;
1495 Nempe hoc dimidium acquiret discriminis, illud
1496 Tantundem amittet; discrimen tempore in uno
1497 Scilicet omne perit; sunt omnia protinus aequa.
1498 Sin primo alterutrum immotum jam tum moveatur
1499 Impulsu alterius, non crescere motus in illo
1500 Paulatim valeat, verum simul omnis oriri;
1805. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1520 Quam si per loca delabens, semperque minora
1521 Quo spatia haec capias, leviorem deferet ictum.
1522 At spatia haec possunt infinite esse minora
1523 ,Dum venias ad postremum, dum scilicet omne
1524 De medio tollas spatium, dum pondere pressa
1525 Tantum illo sit humus, jam non impulsa, jacente;
1526 Ergo infinita debet grave corpus ab alto
1806. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
alterutram rem
1649 Mutatam simulet, simuletur at altera recta
1650 Finitaque via, et transverso flexibus aequis
1651 Innitens primae positu, quam dicimus axem,
1652 Scilicet hanc primam. Super hunc fac deinde moveri
1653 Fingas, atque aequo semper discurrere flexu
1654 Illam innitentem rectam quam diximus, ire
1655 Scilicet aut sursum, res ut feret ipsa, deorsumve
1807. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
dicimus axem,
1652 Scilicet hanc primam. Super hunc fac deinde moveri
1653 Fingas, atque aequo semper discurrere flexu
1654 Illam innitentem rectam quam diximus, ire
1655 Scilicet aut sursum, res ut feret ipsa, deorsumve
1656 Inversam. Incipiens a puncto nempe quod ante
1657 Jam fuerat fixum, varie, ut mutabitur axis
1658 Rem referens variam, facito, ut mutetur et illa
1808. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
demum ire, redire
1728 Alternis, atque incipiat decurrere subter
1729 Axem infinitum prope radens, usque nec ipsi
1730 Non magis atque magis vicinum; accedere semper
1731 Scilicet ut sit opus, sed non attingere; vel si
1732 Attingat fors, et transmittat denique tactum,
1733 Haud certe id faciat, ni post immensa locorum.
1734 Haec quae sunt axem tot puncta secantia,
1809. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1738 Debent, at raptum parte inferiore locati;
1739 Ut quae materiae quovis sita puncta sub arcu
1740 Sint supero, pellantur, at inferiore, trahantur
1741 Plusve minusve, alti ut ditabunt scilicet arcus.
1742 Arcubus his varians cum constet, limitibusque
1743 Natura, officium diversum corporis omne
1744 Hinc proferre licet, qua vi, qua quodque sit arte
1810. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
inter puncta repellens
1754 Cum vis sit, spatiis infinita usque minutis,
1755 Materiae partes aliis non partibus esse
1756 Compositae possunt; expulsae mutua abissent
1757 Scilicet a sese subito, seorsumque manerent.
1758 Seorsum proinde manent, et sunt sine partibus omnes,
1759 Idque tenent spatium nequeat quod scindier ultra;
1760 Nam si materies spatio non simplice constet
1811. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1788 Corpora semper erunt cum partibus, atque secari
1789 Posse ea, dum poterunt cerni, noscemus. Ob illas,
1790 Quare non opus est, extensa elementa profecto
1791 Ipsa ut sint, quorum pars scilicet una sub ortum
1792 Versa sit, occidui sub metas altera solis.
1793 Undique punctum unum regiones spectat in omnes
1794 Totum, diversis expers quia partibus extat.
1812. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1799 Contractis spatiis esse infinita, repulsu
1800 Ut puncti quamcumque refraenet mobilitatem.
1801 Natura hinc igitur per se impenetrabilis omnis
1802 Corporea est, nequeunt penetrari; scilicet omnia in
1803 Corpore quae spatii sunt ipsius omnia puncta
1804 Non tantum in sese sunt infinita, sed ipsis
1805 Materiae punctis etiam collata, per unam
1806 Quae
1813. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
distantum mutua sese
1908 Inter uti docui, pellentem propter eam vim,
1909 Finitorum ergo, numeris quae prendere possis?
1910 Quare infinitum non possint corpora findi:
1911 Scilicet hoc munus spatii est, ad corpora quod nos
1912 Transtulimus, medium distenta per omne putantes
1913 Continuum spatium, rimas quia non licet ullas
1914 Usurpare oculis, aut ullo subdere sensu.
1814. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quam loca punctis?
1924 Nimirum haec dat habere potestas continuati
1925 Nobis notitiam spatii; quod prorsus inane
1926 Cernere cum nequeamus, erit, cognosse queamus
1927 Scilicet hoc tantum, consistere corpus ibidem
1928 Posse aliquod, certumque locum reperire modumque.
1929 Sic Mundi extremas si quis procurrat ad oras,
1930 Et jaciat telum, aut extendat brachia,
1815. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2030 Semper in oppositas. Hinc illae denique leges
2031 Fluxerunt, multo supera quas diximus, omnes:
2032 Immutabile uti medium gravitatis, ut aeque
2033 Mutatus (mutatur ubi) duo scilicet inter
2034 Corpora qui status est, ut et illi denique motus
2035 Orti ex congressu, varie qui corpora raptant.
2036 Tempore quodque suo, spatiisque, et legibus îsdem.
1816. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2041 Quam bene convenient punctis haec ipsa elementa,
2042 Quae formam mutare suam non posse necesse est,
2043 Propterea quoniam sine forma, et partibus extant.
2044 Virium ab illarum res pendent scilicet omnes
2045 Lege, haec idcirco constans invictaque cum sit,
2046 Res unas, similesque sui perstare necesse est.
2047 Nunc ut multa strui, diversaque corpora possint
1817. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et illinc
2063 Vis ducente, unum in motus queat ire nec ullos
2064 Punctum, quin aliud moveatur mutua propter
2065 Foedera; vis impressa uni, communis utrique est.
2066 Scilicet hic nexus jungit per corpora partes,
2067 Inde haerent valide res, ultae, unaque ligantur.
2068 Opposita alterius ratio est at limitis; ista
2069 Si duo puncta loces regione, immota manebunt:
1818. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
necesse est,
2091 Deproperent exinde magis celerante volatu.
2092 Hic itus et reditus jam nunc properantior, et nunc
2093 Tardior, in rebus fervoris causa videtur:
2094 Scilicet hac causa ferventia multa tuemur
2095 Corpora, cum vario demersa liquore cientur.
2096 Nec foret ulla quies unquam, si bina vicissim
2097 In se
1819. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
limite puncta,
2214 Hanc aget in massam punctorum massa priorum,
2215 Ut nequeat proprio decedere limite cogi
2216 Haec facile, et positum inter se mutare receptum,
2217 Scilicet haud aliter, quam si puncta ipsa coissent
2218 In medio gravitatis, et unum denique punctum
2219 Bina forent, atque hinc atque illinc, eque quaternis
2220 Constarent gemina, at quorum diversa
1820. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illâ plurima venis
2241 Ferrea progenies educitur; haud tamen illuc
2242 Vertitur, ut nunquam non et declinet eoas,
2243 Aut etiam occiduas paulum deflexus ad oras;
2244 Scilicet ut tellus aut laeva aut dextera ferri
2245 Succrescit venis, quae sunt sine lege feraces
2246 Hinc illinc; ideo haud aequus deflexus ubique est,
2247 Una aut in regione plagas it semper in unas.
1821. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2287 Sola tenet spatium hoc gravitas, et corpora jungit
2288 Certa lege trahens, in sese pro repetitis
2289 languescens spatiis; cui quae vicinior infra est,
2290 Magnetis rapidis vis scilicet illa, reperta
2291 Saepe est, ut licuit sensu explorare rapaci,
2292 In se bis spatiis decrescere pro repetitis:
2293 Atque ista imminuens
1822. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in aequo.
2376 Vertice sic etiam parvi perstabit in axis
2377 Aut hinc aut illinc immotum, namque ibi limes
2378 Puncto ab utroque coit; distantia limitis haec est
2379 Scilicet axi par majori dimidiato.
2380 At mediis ubicumque locis declivibus orbis
2381 Illius si sit punctum, plerumque necesse est,
2382 (Nimirum tum cum medium orbis non mage distat
1823. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
multis
2505 Avium, uti fumi faciunt, volucresque vapores.
2506 Tum velut amisso superant quae glutine partes,
2507 Inter se sine vi perstant, et prorsus inertes;
2508 Scilicet ut levibus cinis est spargendus ab auris.
2509 Sic multa e variis quae constant corpora rebus,
2510 Ut ligna, et lapides, abeunt domitante calore
2511 Candentem in cinerem, aut calcem resoluta,
1824. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
motus enim punctorum a viribus omnium,
2561 Usquam quotquot erunt, pendebit; agentur ab omni
2562 Puncto, interruptis non legibus, omnia puncta
2563 Scilicet, et motus concrescet ab omnibus omnis
2564 Non intermixta recta regione, morave.
2565 Quin neque erunt gemini motus, similesve, paresve
2566 Ulli inter se; eadem ratio nec ad omnia puncta
1825. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
nostri
2682 Vis magis atque magis distendi posset, et auctu
2683 Pro rebus circum positis excrescere magno,
2684 Tum stupor obrueret magis et magis admirantes,
2685 Scilicet ad summum conversos rebus ab istis
2686 Artificem; tum namque novas per corpora leges
2687 Credibile est nobis praesto fore, pluraque semper
2688 Naturae officia et mores, viresque paterent:
1826. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
aeque, nobisque percommoda, num
tamen idcirco perinde quadam naturae nobis tam finitimae sunt ac propinque?
Proinde quis unquam siderum, et caeli conversiones aeque, atque civitatum motus
ac mutationes ad sese pertinere existimat? Nuda scilicet ac vacua omnia animorum
perturbatione ista sunt, neque propterea cum illa humanarum rerum utilitate
comparanda, quae cum suavibus hisce motibus tam arcte conjungitur. Nosti enim,
quem ictum habent, quo pellunt animos, falsae illae
Bibliographia locorum inventorum
Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].
More search results (batches of 100) First 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Retrieve all occurrences (This may take some time to download) Click here for a KWIC Report
|