Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: saepe Your search found 2802 occurrences
First 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 2151-2216:2151. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 47 | Paragraph | Section] fortuna ferat vel mobilis incitet aura,
2152. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 47 | Paragraph | Section] primo densosque e faucibus ignes
2153. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 47 | Paragraph | Section] faucibus ignes
2154. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 71 | Paragraph | Section] servate perennem
2155. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 71 | Paragraph | Section]
2156. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 79 | Paragraph | Section] volantem
2157. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 81 | Paragraph | Section] Mavors, terras, Titanis et ignem
2158. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 107 | Paragraph | Section] ipsa aversae frons atra sororis, Olympum
2159. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 109 | Paragraph | Section]
2160. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 109 | Paragraph | Section]
2161. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 121 | Paragraph | Section] ad sese accedere, in ipso
2162. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 141 | Paragraph | Section] tenebras
2163. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 141 | Paragraph | Section] fratri, timeat, dum permeat oras.
2164. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 141 | Paragraph | Section] nitebit
2165. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 149 | Paragraph | Section] et victor delabitur oram.
2166. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 149 | Paragraph | Section] idem 47
quae turba Jovem comitatur euntem:
2167. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 151 | Paragraph | Section] anni, felicia saecula, causas
2168. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 151 | Paragraph | Section] cantu
2169. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 169 | Paragraph | Section] Titan jubar evomat ore.
2170. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 175 | Paragraph | Section] 20
queis Luna caret, perfunditur auris
2171. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 183 | Paragraph | Section] per autumnum, cum signifer orbis ab imis
2172. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 185 | Paragraph | Section] cum Phoebi radios excluderet omnes
2173. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 185 | Paragraph | Section] licet in medio sublimis Olympo
2174. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 189 | Paragraph | Section]
2175. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 193 | Paragraph | Section] Fulgentem Phoebi cum Cynthia vultum
2176. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 195 | Paragraph | Section] horrentis centum si millia passus
2177. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 225 | Paragraph | Section] pallor dum toto abscedat ab ore;
2178. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 225 | Paragraph | Section]
2179. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 229 | Paragraph | Section] ultra facies, quaecumque sub undis
2180. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 233 | Paragraph | Section] Hyperboreis licet eluctatus ab oris
2181. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 233 | Paragraph | Section] ex oculis, crebris micat ignibus aether,
2182. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 235 | Paragraph | Section] profundas
2183. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 249 | Paragraph | Section] inanes.
2184. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 251 | Paragraph | Section]
2185. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 301 | Paragraph | Section] lux alma sinu; circum undique contra
2186. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 301 | Paragraph | Section]
2187. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 303 | Paragraph | Section] vario picti flores ornantur amictu.
2188. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 309 | Paragraph | Section] lumen ab auris
2189. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 309 | Paragraph | Section] verni formam praebere viroris.
2190. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 311 | Paragraph | Section] Ora soror fratri radios diffundit ab alto
2191. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 319 | Paragraph | Section] superest brevis hora peractis
2192. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] gravitas generalis mutua Newtoni, a qua plurimae perturbationes oriuntur in Lunae motibus, quae itidem innuuntur. Liber quintus (sextus) totus versatur circa lucem et colores, totam Newtoni theoriam evolvens, opportunissimam ad explicandum, cur Luna in eclipsibus sit saepe rubra. Porro ibidem habetur quaedam ipsius veluti apotheosis cum invocatione et hymno, in quo omnia ejus philosophica comperta continentur. Habetur autem circa ejus finem illud, ad quod hic alluditur: Dona tibi, tibi thura parat studiosa juventus altaque marmoreis meditatur templa
2193. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] perihelium, et in illo quidem casu debeant refrigescere plurimum, in hoc incalescere et fere inflammari. Quo calore excitati vapores, dum in atmosphaera Solis ascendunt ad partes Solis oppositas, caudam generant Soli ipsi semper aversam, quam ego cum unicam esse putem causam caudae cometicae, saepe ipsas caudas fumantes appello, vel cum cometas nomino, ad fumum alludo. 13 Luna est Telluri proxima: ipsius media distantia a Terra est semidiametrorum terrestrium quam
2194. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] quae ab ipsa prima origine plurimum statim inclaruit. Extant autem jam multa ejus Academiae volumina typis impressa tam Italicae, quam Latinae poeseos plena. Est autem ibi perpetua quaedam allegoria, qua nomen pastorum Arcadiae accipiunt academici et campum, quem excolant. Ac in ipsis poematis saepe ad id alluditur. Ipse locus, in quo convenitur, appellatur Italice il bosco parrasio. Insigne Academiae est fistula, praeses dicitur custos, tempora numerantur per Olympiades. Partes plurimas hujusce operis legi in conventibus, qui solent celebrari singulis hebdomadis
2195. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] ita, ut in locis satis remotis totus appareat lucidus de more. Facile est ex astronomicis principiis demonstrare illud, nunquam posse in toto hemisphaerio Terrae simul apparere eclipsim Solis, ne partialem quidem. Sed hic provocatur ad observationem, et quidem ad ipsa nova publica, in quibus saepe imprimatur id etiam, quod ad ejusmodi phaenomena pertinet, ex quibus idcirco potest rei veritas innotescere. 4 Affertur in eam rem exemplum eclipsis Solis anni 1715, quae fuit
2196. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] id praestandum. At Saturnus, Jupiter et Mars juxta num. 11, lib. I. orbita sua amplectuntur ipsam Terram; adeoque non possunt interponi inter Solem et Terram. Venus et Mercurius, planetae inferiores juxta num. 11. lib. I. possunt subire inter Solem et Terram, et subeunt saepe, nimirum in singulis conjunctionibus inferioribus, in quibus citra Solem jacent; saepe quidem. Nam in Venere id accidit post menses circiter 19 et in Mercurio post menses circiter quatuor. Si eo tempore sint ii planetae proximi nodis, debent itidem apparere in ipso Sole. Nam ubi sunt
2197. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] ipsam Terram; adeoque non possunt interponi inter Solem et Terram. Venus et Mercurius, planetae inferiores juxta num. 11. lib. I. possunt subire inter Solem et Terram, et subeunt saepe, nimirum in singulis conjunctionibus inferioribus, in quibus citra Solem jacent; saepe quidem. Nam in Venere id accidit post menses circiter 19 et in Mercurio post menses circiter quatuor. Si eo tempore sint ii planetae proximi nodis, debent itidem apparere in ipso Sole. Nam ubi sunt remotiores aliquanto a nodis, distant a plano eclipticae, adeoque respondent puncto coeli
2198. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section]
litteraria expeditione per pontificiam ditionem. Cum equo veherer secundum
ipsius Truenti ripam Asculum versus, ipse fluvius suggessit mihi Peneum, Blandusiam, Hippocrenen, quibus hic ad carmen adornandum et demulcendum lectoris animum sum usus. Et ipsi equo insidens hoc episodium elucubravi, ut saepe
alias inter equitandum ipsa locorum indoles, sive hilaris seu tristis, imagines mihi
sibi ipsi conformes exhibuit et carmina, quae saepe in ipso conscripsi itinere, ac
ipsum locorum ingenium satis redolent.
Peneum, Blandusiam, Hippocrenen, quibus hic ad carmen adornandum et demulcendum lectoris animum sum usus. Et ipsi equo insidens hoc episodium elucubravi, ut saepe
alias inter equitandum ipsa locorum indoles, sive hilaris seu tristis, imagines mihi
sibi ipsi conformes exhibuit et carmina, quae saepe in ipso conscripsi itinere, ac
ipsum locorum ingenium satis redolent.
Haec tanta conformitas horum
omnium abunde evincit Solis eclipsim oriri ab interpositione Lunae inter Solem et
Terram, quod demonstrandum susceperamus.
32 Luna et fixas saepe tegit, et planetas non raro, sub ipsis transiens, quod multo
manifestius apparet ibi quam in Sole. Tum enim Luna ipsa sub aspectum cadit. Et
quidem ante plenilunium solent ea astra immergi sub Lunam ex parte limbi ejus
obscuri, et post plenilunium ex parte limbi lucidi. Nam Luna appellit
ut observationes per
majora telescopia et Dollondianum micrometrum ac per alia instrumenta inter
ipsam jactationem aeque facile et accurate in ipso mari institui possint ac in
terra, teste inter alios Sissono, qui ejus ope plurimas observationes instituit,
inter quas diametrum apparentem Solis saepe iteratis vicibus assumpsit sine
unius minuti secundi discrimine.
47(II 79) Eclipses satellitum Jovis multo aptiores sunt ad determinandas longitudines,
tum quia sunt
23 Solis atmosphaeram protendi longissime a Sole suadet ipsa tanta vis caloris ipsius
Solis. Sed et lumen ipsum zodiacale, de quo mox agemus, et cometarum caudae,
quas jam saepe diximus oriri ab ascensu vaporum cometicorum in atmosphaera
Solis, habentur autem etiam in cometis remotioribus a Sole, quam sit Terra, evincunt ipsam protendi, ut hic affirmo, longissime a Sole.
Ejus gravitas in Solem deberet ipsi inducere figuram sphaericam ob
Idcirco tum apparent ipsae stellae, saltem eae, quae sunt lucidiores.
31 Telescopiorum etiam mediocriorum ope lucidiores stellas interdiu quoque observant astronomi. Quas ego saepe admodum observavi. Intra tubum est quaedam veluti nox, et objectivum vitrum plures ejusdem stellae radios colligit quam
simplex oculi pupilla possit admittere.
32 Haec adjeci
innuitur, admota per noctem oculo candela, tum remota per vices. Statim enim
apparebit alterna contractio et dilatatio pupillae.
47 Ea, saltem ex parte, est ratio phaenomeni, quod saepe omnibus occurrit. Ingressi
in locum obscurum e multo lumine, initio quidem nihil discernimus nec ullum
agnoscimus ex iis, qui ibi sunt et nos vident ac agnoscunt. Sed paullatim clarescunt omnia et post aliquantulum temporis nos etiam omnia distinguimus. Dilatatur nimirum interea pupilla et
initio emersionis ad finem, a fine hujus ad finem penumbrae,
erunt utique longiora. Et mora in umbra totali vel etiam tempus ab initio immersionis ad finem emersionis erunt breviora. Id quidem admodum facile demonstrari potest geometrice ope illius schematis. Patet autem illud, quod hic additur,
saepe fieri, ut orbita lunaris nimis distet a media umbra, ut idcirco pars tantummodo disci Lunae incurrat in umbram. Saepe enim plenilunium eclipticum celebrari debet in majore distantia a nodo.
tempus ab initio immersionis ad finem emersionis erunt breviora. Id quidem admodum facile demonstrari potest geometrice ope illius schematis. Patet autem illud, quod hic additur,
saepe fieri, ut orbita lunaris nimis distet a media umbra, ut idcirco pars tantummodo disci Lunae incurrat in umbram. Saepe enim plenilunium eclipticum celebrari debet in majore distantia a nodo.
16 Facile patet, quod hic affirmatur, non semper haberi debere accurate eadem illa
tempora, quae
ab ejus nomine et adhuc dicant Pontem Felicem. Nam ipse ante
pontificatum appellabatur Felix. Porro cum hunc poematis locum elaborarem,
per ipsum transibam pontem Romam regrediens ex eo itinere, cujus facta est
mentio superius adn. 12. Quod quidem huic expressioni occasionem dedit, ut et
alibi saepe mihi contigit.
30 Ea, quae in superiore calculo assumpta sunt, jamdudum innotuerunt et astronomis et geographis, nimirum distantia Lunae a Terra, magnitudo semidiametri
quae nimirum diximus
distare a margine Lunae per intervallum circiter aequale ejus diametro.
40 Ex iis, quae dicta sunt, facile redditur ratio plurium phaenomenorum, quae saepe
observantur ut illius, quod saepe notavi ego ipse; quod nimirum aliquanto post
immersionem totalem incipiat augeri plurimum lumen ipsius Lunae, quae saepe in
media eclipsi ita inclarescat, ut etiam ejus maculae discerni possint. Et ea quidem
phaenomena haberentur semper, uti theoria
a margine Lunae per intervallum circiter aequale ejus diametro.
40 Ex iis, quae dicta sunt, facile redditur ratio plurium phaenomenorum, quae saepe
observantur ut illius, quod saepe notavi ego ipse; quod nimirum aliquanto post
immersionem totalem incipiat augeri plurimum lumen ipsius Lunae, quae saepe in
media eclipsi ita inclarescat, ut etiam ejus maculae discerni possint. Et ea quidem
phaenomena haberentur semper, uti theoria requirit, si semper atmosphaera
40 Ex iis, quae dicta sunt, facile redditur ratio plurium phaenomenorum, quae saepe
observantur ut illius, quod saepe notavi ego ipse; quod nimirum aliquanto post
immersionem totalem incipiat augeri plurimum lumen ipsius Lunae, quae saepe in
media eclipsi ita inclarescat, ut etiam ejus maculae discerni possint. Et ea quidem
phaenomena haberentur semper, uti theoria requirit, si semper atmosphaera terrestris circumquaque esset serena sine ullis nubibus hinc et inde in illo circulo
terrestri, qui terminat hemisphaerium e Luna
in illo circulo
terrestri, qui terminat hemisphaerium e Luna visum. Sed quoniam saepissime
habentur nebulae crassiores, quae plus luminis intercipiant ac nubes, quae illius
transitum penitus impediant, et eae sunt hac illac dispersae sine ullo ordine, satis
patet debere etiam in Luna haberi saepe mutationes luminis admodum irregulares,
ut sine ullo ordine partes aliquae illuminentur plurimum, aliae omni etiam luce
destitutae penitus nigrescant.
Fortasse et montium diversa positio turbabit theoriam. Altissima enim quaedam
montium juga, ut eorum, qui ad 4
amor ac cultus et, quod caput est, summa
itidem vitae integritas atque probitas, sincera religio et pietas, opum contemptus
et liberalitas. Quorum omnium exempla plurima perspexi ego ipse luculentissima
sane, pro ea, qua mecum egit humanitate maxima, qua mihi semper aditum ad se
patere voluit, saepe et ad mensam adhibens et ad familiarissimas cum paucis
amicorum confabulationes, quibus animum a tot curis fatigatum recrearet.
Quantum autem ipsi deberem, nunquam itidem verbis satis efferre possum.
Exhibui quidem, sed admodum tenuem grati animi significationem tam
magna intervalla vacua
vel diversae densitatis, inter particulas densitatis alterius, id corpus, cujuscumque
densitatis, est pellucidum. Si illa intervalla adsint, est opacum. Colorem autem
habebit eum, quem exposcit crassitudo lamellarum, ex quibus ejus particulae constant. Quae crassitudo saepe definitur determinate ex illis superioribus seriebus
superioris adnotat(ionis). Et quidem si particulae multo densiores sunt inclusae in
vacuo vel in medio multo rariore, color est permanens; si particulae rariores vel
vacuum in medio densiore, color est variabilis.
Sed quoniam ea corpora sunt satis tenuia, fieri potest, ut ibi separatio
pendeat etiam a tenuitate lamellae et vacuolo spatio incluso. Nam pili sunt quidam
tubulus, atque id ea ratione, quam exponemus in sequenti adnotatione. Quam ob
causam apposui illud fors dicens Sic fors et tenues fucantur saepe capilli.
67 Alterum genus colorum variabilium est illud, quod apparet in collo columbae, in
cauda pavonis et aliis pluribus corporibus, quae pro varia sui positione ad oculum
fiat, ut quaedam corpora progressu
temporis colorem mutent. Id fiet vel admissa nova materia, qua particulae fiant
crassiores vel pinguiores, ut ubi poma vel flores maturitatem et colores acquirunt,
vel amissa parte veteris materiae, ut ubi liquore per expirationem amisso siccantur folia, quae saepe colorem viridem mutant in rubeum, tum etiam in nigrum. Ac
Newtonus definivit etiam ex hujusmodi successione colorum, ad quam e seriebus
computatis pro diversa tenuium lamellarum crassitudine pertineant quaedam corpora, et proinde cujus determinate sint crassitudinis earum particulae.
78 Postremi hujusce episodii fundamentum omne consistit in veterum mythologia.
Phoebus, Diana, Vesta erant apud ipsos Sol, Luna et Terra. Satis enim constat
veteres nomine Vestae Terram saepe intellexisse. Luna in plenilunio nobis lucidissima apparet et Solis quodammodo veluti vices gerit per noctem. Quo casu pronum est fingere Dianam sua forma superbientem celebrare festa cum ingenti
comitatu Oreadum ac Dryadum, quas in venatione habere solet, quae et hymnum
ea occasione
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.