Your search found 22809 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 127-253:

IADRENSIS LIBRI DUO Liber primus 1. Prologus Domine, quid multiplicati sunt, qui tribulant me? Multi insurgunt aduersum me. Resonare audeo, tipo dicam, quoniam homo qui uanitate temporali est resancitus ac ponderosus uitiorum sicut ouis absque gubernatione in uico errasse iudicatur non recolens, ubi corruat finis eius. Tenebratus mente dicitur, salubre consilium penitus ignorans lippusque uisu proximum, ymmo ad suprema suum intuitum dirigere non atemptat. Dauid equidem uates egregius ac Deo

resancitus ac ponderosus uitiorum sicut ouis absque gubernatione in uico errasse iudicatur non recolens, ubi corruat finis eius. Tenebratus mente dicitur, salubre consilium penitus ignorans lippusque uisu proximum, ymmo ad suprema suum intuitum dirigere non atemptat. Dauid equidem uates egregius ac Deo dilectus, cognitor sui facinoris, tibicen Christi et lyra Noui testamenti, a facie iniquissimi Saulis, terribilis sui soceri, factus profugus, quodam uehementi stupore mentis ad illum, qui contra folium arboris suam inhaustibilem ostendit potentiam, et quondam in extasi sue mentis positus

sed eas procul a se abiiciens tanquam iustitiam suffocans atque studiosam politicam, quam summus Monarcha gelatus est, uelut tegens in antro. Illi Veneti Iaderanorum urbem, quę principatum inter ciuitates regionis Dalmatię dicitur obtinuisse, delere de terra uiuentium proposuerunt ac anguste et horrende dissipare, nullum genus sceleris atribuentes eidem, sed dethrahentium linguis fidem adhibentes spiritum contentum non gerere de imperii dominatione in praesenti ciuitate illi imponebant nullumque argumentum aut alicuius speciem erroris in ea comperientes, sicuti

preuentus, fingit stilum mendatiorum, qui a cunctis est cauendus, Iadrę leges periti et in trono prophetico aprobati reperiuntur. Sed de eius superbię elatione sileo, eo quod plurrimis excedit cubitis fastum de grandis Sabthael non minimus, qui diuina similitudine formatus ac eius fuerat gratia illustratus, visione decora est perpetuo priuatus ac in abissum est precipitatus. Igitur, Iadera, non uales illud elegicum metrum regis Dauid resonare. Debuit enim tam horum, quam illorum nimio librante onere uitiorum grandem tempestatis rabiem excitare. Derelinquat ergo

leges periti et in trono prophetico aprobati reperiuntur. Sed de eius superbię elatione sileo, eo quod plurrimis excedit cubitis fastum de grandis Sabthael non minimus, qui diuina similitudine formatus ac eius fuerat gratia illustratus, visione decora est perpetuo priuatus ac in abissum est precipitatus. Igitur, Iadera, non uales illud elegicum metrum regis Dauid resonare. Debuit enim tam horum, quam illorum nimio librante onere uitiorum grandem tempestatis rabiem excitare. Derelinquat ergo impius uiam suam et Deus ipsius miserebitur, reuertatur ad Dominum, et

3. Incipit pars executiua, qualiter congregauit rex Ludouicus exercitum Felix Karolus, Vngarorum rex, debitum dum sue fatalitatis exoluisset, tres reliquit natos, quorum unus Ludouicus hic primogenitus ac patris succedens, fratrum alius Andreas, Sicilię rex nondum sceptrum baiulans regale, qui iniquissimo interitu a suis extitit interfectus, et ultimus Stephanus. Hic omnibus iunior, qui Crouatię diocesis erat dux constituendus. Et idem Ludouicus rex succedens Krolo patri cum iam sui

Croatię direxit, ut imperio regio subiugaret omnia castella ipsiusque regionis ciuitates cum eorum cunctis pertinentiis, secundum quod hactenus dignitati predecessorum illius extiterunt subiecta. Quo in Croatia existente cum exercitu iuxta sui domini edictum, cepit per ipsam percurere ac discurere regionem. Tandem cum incolumitate in fines Tnini peruenit ibidemque conatus est ipsum Tnini castrum, quod tunc possidebat Vladislaua, relicta Neliptii generationis Suadcich, cum Iohanne, eius filio, sacrę subicere ditioni, quod minime obtinere

cum Iohanne, eius filio, sacrę subicere ditioni, quod minime obtinere ualuit; nam ipsum oppidum nullum genus agonis pati poterat eo, quod mire altitudinis necnon et fortitudinis est conualatum. Quod uidens ipse banus cum comitiua castri fasceninas ac defenssiones, in multa ammiratione cordis est comotus ac despiciens eundem bello capere non posse, diligentius deliberato consilio grauissima dispendia ipsi districtu imperauit impendere tam eius rura combustui tradendo, quam etiam vinearum uites et domos eradicando. Et

subicere ditioni, quod minime obtinere ualuit; nam ipsum oppidum nullum genus agonis pati poterat eo, quod mire altitudinis necnon et fortitudinis est conualatum. Quod uidens ipse banus cum comitiua castri fasceninas ac defenssiones, in multa ammiratione cordis est comotus ac despiciens eundem bello capere non posse, diligentius deliberato consilio grauissima dispendia ipsi districtu imperauit impendere tam eius rura combustui tradendo, quam etiam vinearum uites et domos eradicando. Et non ualentibus id uiolento laceratu rapere, uisus est quendam

combustui tradendo, quam etiam vinearum uites et domos eradicando. Et non ualentibus id uiolento laceratu rapere, uisus est quendam montem Spas vocatum nimia uirtute praecinctus in domini naturalis suppetere potestate, uiriliter ipsum cepit agonizare. Ibique multas probitates ac corporum strenuitates ipsa militia experta est; demonstrarunt, quod et obtinere nequiuit. Cuius exercitus probitatem et audatiam eius aduersarii intuentes putarunt non rationales homines, sed rabiosos leones sic mirabiliter pugnare in admirationem compelluntur. Quę omnia supradicta

nequiuit. Cuius exercitus probitatem et audatiam eius aduersarii intuentes putarunt non rationales homines, sed rabiosos leones sic mirabiliter pugnare in admirationem compelluntur. Quę omnia supradicta prefata Vla- dislaua considerans, timuit quippe ac tante potentię, quę erat numero quatuor milium galleatorum, non posse resistere, extimata est pacisci cum dicto Nicolao bano, qualiter ipsa et eius heres in regis dilectione fideliter permanerent, sicque confecit. Interueniente siquidem federe ac firmato, uidelicet quod ipsa

dislaua considerans, timuit quippe ac tante potentię, quę erat numero quatuor milium galleatorum, non posse resistere, extimata est pacisci cum dicto Nicolao bano, qualiter ipsa et eius heres in regis dilectione fideliter permanerent, sicque confecit. Interueniente siquidem federe ac firmato, uidelicet quod ipsa Vladislaua pro se et pro sui nati parte procuret ac presentari faciet unum idoneum ac sufficientem legatum coram Maiestate regali, qui spondeat ac uelit pro eorum parte parere, quicquid sanctum imperauerit dyadema, fideliter obedire et adimplere. Electusque nuntius

milium galleatorum, non posse resistere, extimata est pacisci cum dicto Nicolao bano, qualiter ipsa et eius heres in regis dilectione fideliter permanerent, sicque confecit. Interueniente siquidem federe ac firmato, uidelicet quod ipsa Vladislaua pro se et pro sui nati parte procuret ac presentari faciet unum idoneum ac sufficientem legatum coram Maiestate regali, qui spondeat ac uelit pro eorum parte parere, quicquid sanctum imperauerit dyadema, fideliter obedire et adimplere. Electusque nuntius uirtutibus plenus et legationibus potestatis instructus ad regem suum iter

extimata est pacisci cum dicto Nicolao bano, qualiter ipsa et eius heres in regis dilectione fideliter permanerent, sicque confecit. Interueniente siquidem federe ac firmato, uidelicet quod ipsa Vladislaua pro se et pro sui nati parte procuret ac presentari faciet unum idoneum ac sufficientem legatum coram Maiestate regali, qui spondeat ac uelit pro eorum parte parere, quicquid sanctum imperauerit dyadema, fideliter obedire et adimplere. Electusque nuntius uirtutibus plenus et legationibus potestatis instructus ad regem suum iter properauit ac, ad ipsum regem

ipsa et eius heres in regis dilectione fideliter permanerent, sicque confecit. Interueniente siquidem federe ac firmato, uidelicet quod ipsa Vladislaua pro se et pro sui nati parte procuret ac presentari faciet unum idoneum ac sufficientem legatum coram Maiestate regali, qui spondeat ac uelit pro eorum parte parere, quicquid sanctum imperauerit dyadema, fideliter obedire et adimplere. Electusque nuntius uirtutibus plenus et legationibus potestatis instructus ad regem suum iter properauit ac, ad ipsum regem accedens humili impensa reuerentia, causam sue legationis

faciet unum idoneum ac sufficientem legatum coram Maiestate regali, qui spondeat ac uelit pro eorum parte parere, quicquid sanctum imperauerit dyadema, fideliter obedire et adimplere. Electusque nuntius uirtutibus plenus et legationibus potestatis instructus ad regem suum iter properauit ac, ad ipsum regem accedens humili impensa reuerentia, causam sue legationis humiliter exposuit. Audito rege legati sermone, hec uerba ipsi nuntio est prolocutus. Responsio regis Legationum fidelitatis efficaciter informati, quamuis genitor,

reuerentia, causam sue legationis humiliter exposuit. Audito rege legati sermone, hec uerba ipsi nuntio est prolocutus. Responsio regis Legationum fidelitatis efficaciter informati, quamuis genitor, filius Neliptii nostram gratiam immeruerit ac- ceptare, cum ipse prolixo iam tempore nostre Mayestati plurimum extitit infidelitate occupatus, nihilominus nos beniuoli, qui ad nostrum accedunt solium, ad apicem honoris sublimare ac illos, pro quibus tantum nobis premonstrasti fidelitatis signum, non ut

informati, quamuis genitor, filius Neliptii nostram gratiam immeruerit ac- ceptare, cum ipse prolixo iam tempore nostre Mayestati plurimum extitit infidelitate occupatus, nihilominus nos beniuoli, qui ad nostrum accedunt solium, ad apicem honoris sublimare ac illos, pro quibus tantum nobis premonstrasti fidelitatis signum, non ut dignos interitu, sed tanquam adoptionis filios et subditos fideles tractare cum gratia nostra pollicemur. Finitoque regis famine (ipse)met nuntius multorum baronum in presentia hos prorupit sermones.

Finitoque regis famine (ipse)met nuntius multorum baronum in presentia hos prorupit sermones. Verba legati ad regem “Serenissime domine princeps! Vladislaua et genitus eius Iohannes, pro quibus ad uos sum legatus, plicatis manibus ac ambobus genibus flexis totos se offerunt eorumque bona, ita oppida quam etiam arua et quasque fortilicias et que et quas regalis Benignitas duxerit acceptandas iuxta mayestatis regię uoluntatem atque mandatum.” Cum rex patefecit sui uoluntatem ac illa habere uelle, quę idem nuntius

pro quibus ad uos sum legatus, plicatis manibus ac ambobus genibus flexis totos se offerunt eorumque bona, ita oppida quam etiam arua et quasque fortilicias et que et quas regalis Benignitas duxerit acceptandas iuxta mayestatis regię uoluntatem atque mandatum.” Cum rex patefecit sui uoluntatem ac illa habere uelle, quę idem nuntius spoponderat se exhibiturum, nam prefatus rex, ut diximus, intendebat omnia castra ipsorum suo imperio uelle supponere, tamen in aliis finibus ablatis proposuit restituere maiora. Et recesso inde nuntio, uenit ad partes

4. Qualiter Ludouicus rex mouit se uersus Croatiam Fluente itaque Anuntiationis Iesu Christi MCCCXLV, indictione tertiadecima Iulii mensis memoratus Ludouicus rex agregauit validam militiam, numero uiginta milia galleatorum, cupiens ac proponens tam ciuitates, quam castra prouintię Dalmatię et Croatię sue succumbere potestati. Et accipiente dicta comitiua itinere, cum incolumitate peruenit in fines Bihach, ibi castrametatus est fere per decem et octo diebus. Omnes Slaui sublimes, mediocres et infimi aduentum

timuerunt quippe, necnon ciuitates maritime, quas tunc temporis Venetorum potentia gubernabat, vehementer conceperunt formidinem, atque ad eum omnes Croati preter tantum duos, quos confestim nominabo, transmearunt debitam reueren- tiam impendentes ac claues castrorum cunctarumque suarum uallationum et possessionum offerentes. Quas rex gratanter suscepit illumque Iohannem cum sua genitrice offendentes iam bis ad sui gratiam benigne conuocauit ab eis recipiens Tnini oppidum cum suis pertinentiis, quod et ipse rex suo

nequiuit possidere, videlicet Ostrouicam, Clissam et Scardonam, tunc temporis eo, quod comes Paulus Banich seu generationis Subichieuich, cuius brachio oppidum Ostrouice manutenetur, nec non comes Mladinus generationis eiusdem, cuius mandato Clissa et Scardona protegitur, rebelliones sacro imperio ac eius inspirationem adinuicem contra prefatum regem conficientes nec aliquod fidelitatis signum regie celsitudini nolle impendere, sicque per eos extitit exactum et firmatum. Ciuitates siquidem Dalmatię ad dictum regem in dictis metis Bihach castrametantem solemnes destinant

quamuis alter eorum S. Michael tirannis apponebat, sed quia duo ut maior pars et uis, oportuit aquiescere eorum uoluntati. Immensam suscipientes Veneti letitiam propter regis reuersionem, clare estimantes nullos alios miscuisse regis motionem preter Iaderanorum industriam ac asserentes Iadram fore fidelem regis ac eius inductu omnia castra Croatica regi tradita ipse uiriliter gubernat. Propter quod inanimati ipsi Veneti dirissimum furorem contra Iadertinos eructarunt, sicut Deo concedente studui propalare.

tirannis apponebat, sed quia duo ut maior pars et uis, oportuit aquiescere eorum uoluntati. Immensam suscipientes Veneti letitiam propter regis reuersionem, clare estimantes nullos alios miscuisse regis motionem preter Iaderanorum industriam ac asserentes Iadram fore fidelem regis ac eius inductu omnia castra Croatica regi tradita ipse uiriliter gubernat. Propter quod inanimati ipsi Veneti dirissimum furorem contra Iadertinos eructarunt, sicut Deo concedente studui propalare. 5.

Prima epistola Andreas Dandulo, Dei gratia Venetiarum, Dalmatię atque Croatię dux, dominus quarte partis et dimidii totius imperii Romanię, nobili et sapienti uiro Marco Cornario, de suo mandato comiti Iadrę, ac prudentibus uiris iudicibus, consilio et comuni Iadrę, fidelibus dilectis salutem et dilectionis affectum. Intelligentes de aduentu Vngarorum in partes Slauonię ac gerentes curam specialem ad conseruationem uestram et aliorum nostrorum

partis et dimidii totius imperii Romanię, nobili et sapienti uiro Marco Cornario, de suo mandato comiti Iadrę, ac prudentibus uiris iudicibus, consilio et comuni Iadrę, fidelibus dilectis salutem et dilectionis affectum. Intelligentes de aduentu Vngarorum in partes Slauonię ac gerentes curam specialem ad conseruationem uestram et aliorum nostrorum fidelium, nostros prouisores ad uos et ad alios nostros fideles prouidimus destinare, qui hinc sine mora discedent, per quos uobis nostram intentionem et desiderium curabimus

fidelitatem uestram merito comendamus hortantes uestram prudentiam, qualiter circa conseruationem nostri honoris illesam et bonum uestrum, quod proprium reputamus, sollicite et fideliter insistatis. Sumus enim feruenter dispositi et parati ad conseruationem uestram, pariter et bonum, ac degente et alio necessario subsidio uobis subueniri intendimus, sicut fuerit opportunum. Datum in nostro Ducali palatio die X Iulii, XIII Indictione. Quarta epistola Andreas Dandolo, Dei gratia Venetiarum,

in omnibus nostris honoribus fideliter preparatam, ut confidimus et speramus. De nouis autem sitis solliciti inquirere et nobis facere manifesta. Datum in nostro Ducali pallatio die XXIII Iulii, XIII Indictione. Quas epistolas Iadertini suscipientes ingenti gaudio ac ipsos prouisores, quos aliqua istarum epistolarum commemorat, honorifice perceperunt spondentes eisdem fidem infrangibillem et deuotiorem fidelitatem gerere ac in cunctis uelle parere, quicquid Ducalis sublimitas iusserit exercendum. Et morantibus ipsis prouisoribus Iadrę tantum uno naturali

in nostro Ducali pallatio die XXIII Iulii, XIII Indictione. Quas epistolas Iadertini suscipientes ingenti gaudio ac ipsos prouisores, quos aliqua istarum epistolarum commemorat, honorifice perceperunt spondentes eisdem fidem infrangibillem et deuotiorem fidelitatem gerere ac in cunctis uelle parere, quicquid Ducalis sublimitas iusserit exercendum. Et morantibus ipsis prouisoribus Iadrę tantum uno naturali die, uersus reliquas maritimas ciuitates Dalmatie transfretarunt ibidem fideles eorum hortantes, ut fidelitatem, quam ceperant, constantiorem

iusserit exercendum. Et morantibus ipsis prouisoribus Iadrę tantum uno naturali die, uersus reliquas maritimas ciuitates Dalmatie transfretarunt ibidem fideles eorum hortantes, ut fidelitatem, quam ceperant, constantiorem efficerent. Epistolas quidem superius perscriptas ac prouisores ipsi Veneti ad ipsas partes destinarunt nondum ipso Ludouico rege a finibus Bihacii sequestrato. 6. De Venetorum fraudulenta perpetratione Et quamplures alias

aliquot dies captiuatis manentibus, Venetias eos destinarunt. Quibus Venetiis manentibus ductis nocte tenebrosa, ipsos in aspero clauserunt ergastulo. Grandem equidem copiam uirorum armatorum in ciuitate Nonę, tam peditum quam equitum, ipsi Veneti stabilierunt, omnesque ciuitatum homines ac castra regionis Croatię et Dalmatię contra Iadram arma sumpserunt et in tutelam Venetorum, nec non Ragusienses, Spalatenses et Arbenses atque Tragurienses, quilibet eorum unam classem seu galeolam in obsidium et iacturam Iadrę in fauoremque Venetorum armauerunt. Alieque ciuitates

minime gliscebat, de huius actu inter ipsos ciues Iadrę grandis dicitur fuisse admiratio, cum simile opus, cuius non habetur memoria, extitit perpetratum. Ibique idem Capitaneus cum dicto Marco comite in multorum archanorum uerborum prolatione simul protraxisse fertur nec non ipsum ac eius collegas in classe detinuit redireque in ciuitate eos non permisit. Denique suasu et rogatu prefati comitis Biualdum, eius sotium, libere relaxauit ac Iadram conduci saluum fecit et Georgium, reliquum consortem, in classe detinuit nec ipsum abire permisit. Nam totam familiam

Ibique idem Capitaneus cum dicto Marco comite in multorum archanorum uerborum prolatione simul protraxisse fertur nec non ipsum ac eius collegas in classe detinuit redireque in ciuitate eos non permisit. Denique suasu et rogatu prefati comitis Biualdum, eius sotium, libere relaxauit ac Iadram conduci saluum fecit et Georgium, reliquum consortem, in classe detinuit nec ipsum abire permisit. Nam totam familiam et supelectilia ipsius comitis eius iussu ad galeam fecit transfretare. Sed homines Iadrę ad nullius nouitatis inditium sunt

mandare duos ambassatores ad dictum Petrum de Canali, Capitaneum sepe nominatum, quod ita extitit completum, quorum nomina sunt: Petrus de Matafarro et Martinussius de Butouano. Et ad ipsius Capitanei conspectum presentati causam rumoris per ipsum illatam diligenter inquisierunt ac ut si aliquis ciuium uel commune aliquo errore est mandatus, correctio cedat iuxta uoluntatem communitatis Venetiarum, sed mirum, quare tam aspera contra Iadram perpetrantur. Dicito: Quid cupit Ducalis sublimitas a fidelibus Iadertinis, forssan uoluntati Venetiarum se adherebunt. Capitaneus,

intuitu pietatis, gladio occiderunt. Et sic illo die toto nihil aliud per eos egisse narratur. Ad quod ciues Iadrę tam parui quam magnates, in multa stupefactione cordis sunt commoti. Eundem fratrem Nicolaum ad dictum Capitaneum transmiserunt ac comissione sibi apposita: “Non modicum admirrantur Iadertini per vos, nobilis Capitanee, de gestis eisdem illatis, cum insontes se fore sentiant. Nondum naturalis dies suum cursum terminauit, quod, a vobis obtenta licentia, Iadertini tres vel plures ad Ducalem dignitatem deuote destinent

et mihi a collegis meis sit tradita in negotio Capitaneatus libera potestas. De duobus vnum eligant: Aut huius vrbis omnia męnia circumualata funditus euertant nec non omnia castra fortitudinesque, tam sitas intra quam extra ciuitatem Iadrę, tradere ac designare sine alicuius ambiguitatis obstaculo velint in potentiam Ducis et totius comunis Venetiarum – hoc addito, quod tribuant comiti electo per ipsum "# nostrum comune liberum et expressum dominium in omnibus iustitiam meditando iuxta ipsius nutum et voluntatem,

9. Qualiter Iadertini sanctius sibi elegerunt consilium Nunc Iadertini parant sibi arma, quia iam veraciter sunt certificati de Venetorum odio. Muniunt ciuitatem diuersis generibus edificiorum atque cui potissimo hero tradere ipsorum vrbem, qui velit, possit ac sciat eos et ciuitatem ipsorum ab eorum ęmulis et obsidionibus fęliciter tueri, toto conamine mutuo disputant. Vnusque illorum generosus prosapia, digniori suffultus industria, inter eos indicto silentio audacter faminauit “Diserti Iadertini, hic flos, hic vniuersa ciuitatis

et confestim clam decreuerunt vnum solemnem nuntium ad dictum Lodouicum, regem Panonię iam sępe memoratum, sagaciter destinare, qui humiliter presentare debeat precise sine vllo alicuius contradictionis obstaculo dictam vrbem Iadrę, pariter homines eorumque omnia bona, tam mouentia quam fixa, ac ei velle parere necnon fidelitatem laudabilem gerere benedictę coronę, prout subditus tenetur suo naturali domino, supplicando ipsi flexis genibus deuote, ut hoc exiguum exenium a charis eius subditis et fidelibus dignetur acceptare, quos olim piissimus dominus Krolus, fęlicissimus genitor

quondam Pauli de Georgio, ipsorum conciuem, elegerunt in missum. Qui XVI o12 die post crepusculum dicti mensis Augusti suum iter ad dictum regem accelerauit in breuibusque diebus ad dictam regionem Vngarię peruenit et ad ipsum regem debita reuerentia impensa accessit. Cui prono capite et denudato ac etiam genibus flexis causam sui aduentus et tam prolixe peregrinationis pie indicauit necnon neccessitatem ipsius vrbis presentate palam fecit iniungens, ut ipsos fideles sanctum prouideat diadema a tanto eruere discrimine, “ut ammissa, id

viginti millenarius et octo, qui in vrbe Iadre extiterat collocatus. Confidunt Iadertini in sui probitate et scitu, quod eloquentiam Alani sapientiamque philosophię putant excedere, soli gubernant vrbem in multa lentitate et inobedientia, neminem aduenam, qui sciret et posset consulere ac a tanto posset liberare discrimine, affectant accersire in gubernatorem. Verbis friuolis saciantur et aurę matutinalis potum assummunt, in magna clade se immiscunt et ad arctissimas perueniunt conditiones, ut Deo condonante gratiam satis lucide propalare studemus. Regnante vero

causa rationabili in captiuitatem deduxerunt. Tu quoque fac simile, sic ars deluditur arte. Non cessant certe ipsi Iadertini multorum sublimiorum ędificiorum decorare eorum ciuitatem atque fodere iubent iuxta ripam portus et ianuas magnas profundissimas fasceninas ac valationes decoras per girum vrbis conficiunt et in deffensionem ipsorum et tutellam nauigiorum et galearum iuxta portum quandam cathenam mire grossitiei ex tredecim tignis adinuicem ferro connexis ac confibulatis, que pęnultimo prefati mensis Augusti in

ripam portus et ianuas magnas profundissimas fasceninas ac valationes decoras per girum vrbis conficiunt et in deffensionem ipsorum et tutellam nauigiorum et galearum iuxta portum quandam cathenam mire grossitiei ex tredecim tignis adinuicem ferro connexis ac confibulatis, que pęnultimo prefati mensis Augusti in dicto maritimo portu extitit firmata et protensa. Nam a puncta S. Ioannis Euangeliste, constructa vltra portum, erat extensa vsque ad aliam partem, versus vrbem, aliquantulum a uia rectitudinis deuiando versus plagam austri. Tantę enim

Vngarorum, regem Sicilie, sed nondum regalem tyaram in cęphaliis portans, qui a suis sub crudeli succubuit interitu, supplicando eidem, vt dilectione fratris germani, Ludouici predicti, cuius Iadertini sunt fideles subditi, dignetur aliquem fauorem impendere tam clasium quam etiam ęris ac reliqua oportuna ciuitati obssessę, que causa expeditionis postponimus. Veneti utique putant per portum spaciari, sed cathena non permittit, nimio dolore comprimuntur. Cupiunt intentum suum efficacitati adimplere, sed dum quadam die, sexto dicti mensis

in publico foro, vbi multorum erat nobilium congeries et plebeorum comitiua, siquidem fecerunt. Totus vulgus lętatur, inextimabilem suscepit lętitiam, tripudia et choreas per vicos discurrere compellitur, nam tota ciuitas ingenti exultat gaudio. Nunc cantica suauia cum melodiis, campanis ac tubis totam vrbem circumeundo discurrunt, quo inimici in multa animi admirratione compelluntur, petunt, nullum responsum suscipiunt. Quantam enim potestatem et dominium Venetorum ipsi affectabant, quod qui iam post ipsius epistolę susceptionem

Congregataque ipsa militia in multo cuneo nominatus dum suum iter aripuit imperio regis, cępit deambulare in tutelam Iadrę lento gressu eo quod Veneti animi (quod est naturale) impleuerunt aurea ęra. Secundum nuntium nomine fratrem Marinum Minorum ordinis Iadrensem, qui multa scientia ac sapientia incomendabili fuerat presignitus, dicti ciues Iadrę ad dictum eorum regem sagaciter destinarunt roborando sponsionem ac Iadertinorum fidelitatem ipsi regi ac humiliter ab eo postulando iuuamen, per quod inimicis resistere valerent, et alia, que ad presens dimitto. Cui

Veneti animi (quod est naturale) impleuerunt aurea ęra. Secundum nuntium nomine fratrem Marinum Minorum ordinis Iadrensem, qui multa scientia ac sapientia incomendabili fuerat presignitus, dicti ciues Iadrę ad dictum eorum regem sagaciter destinarunt roborando sponsionem ac Iadertinorum fidelitatem ipsi regi ac humiliter ab eo postulando iuuamen, per quod inimicis resistere valerent, et alia, que ad presens dimitto. Cui rex benignum se reddidit ac suam gratiam vberiorem spopondit se exhibiturum.

aurea ęra. Secundum nuntium nomine fratrem Marinum Minorum ordinis Iadrensem, qui multa scientia ac sapientia incomendabili fuerat presignitus, dicti ciues Iadrę ad dictum eorum regem sagaciter destinarunt roborando sponsionem ac Iadertinorum fidelitatem ipsi regi ac humiliter ab eo postulando iuuamen, per quod inimicis resistere valerent, et alia, que ad presens dimitto. Cui rex benignum se reddidit ac suam gratiam vberiorem spopondit se exhibiturum. 12.

fuerat presignitus, dicti ciues Iadrę ad dictum eorum regem sagaciter destinarunt roborando sponsionem ac Iadertinorum fidelitatem ipsi regi ac humiliter ab eo postulando iuuamen, per quod inimicis resistere valerent, et alia, que ad presens dimitto. Cui rex benignum se reddidit ac suam gratiam vberiorem spopondit se exhibiturum. 12. Qualiter Veneti obsederunt Iadram per terram Diluculo applicante illius illustrę solemnitatis, qua mater Ecclesia laudes debitas horis

Nunc Veneti affectant et requirunt velle fędus inire et tam crudelia suffocare, ne adhuc pestilentior inimicitia oriatur, sed Iadertini eorum inquisitionibus adhęrere non curant, parrant quamplures parones, quas latenter in offensionem inimicorum transmittunt, enormia dispendia inferunt Venetis ac eorum aduersarios, siquos reperiunt, pestiferę morti tradunt. Nam cum quadam vigesima quinta die ipsius Septembris mensis quedam paro discurrens per mare, in qua erant fere viri Iadertini circa triginta, quendam angromagum Raguseorum alto pellago detexerunt, ipsum cum

ipse partes quieti dant operam. Sed Iadertini hortantur mero saporabili, illi egestatem mellifluę potionis patiuntur. Surgunt Iadertini in multo furore contra aduersarios impetumque in ipsos facientes dupplicant vires, crebrant ictus ictibus, instringunt missilia et tela in eorum spatulis ac ensibus cruentatis non parcunt. Veneti fugam arripiunt, hostes eos insequuntur et inuadunt usque ad fretum ęquoris et ibi viriliter Iadertini mutilant inimicorum membra. Qui multi ex Venetorum parte in mari se disponebant, quos equor absorbebat nulla

et tanta affectione dilexisse non ut herus, sed discretus pater filium. Et super hiis idem frater Marinus pro parte regis ipsis Iadertinis paginam sua secreta munitam impressione reportauit continentem in effectu, qualiter ipse rex reputat Iadertinos inter electos fideles, ac viriliter contra inimicos regis persistant, cum exercitus presidium eis prebet et in modico temporis spatio Christi gratia opitulante erit eos liberaturus. Ac comitem Gregorium Curiatii pro quo ciues regi supplicauerant, habere eundem regię celsitudini comendatum, non fore dignum ad sui

munitam impressione reportauit continentem in effectu, qualiter ipse rex reputat Iadertinos inter electos fideles, ac viriliter contra inimicos regis persistant, cum exercitus presidium eis prebet et in modico temporis spatio Christi gratia opitulante erit eos liberaturus. Ac comitem Gregorium Curiatii pro quo ciues regi supplicauerant, habere eundem regię celsitudini comendatum, non fore dignum ad sui gratiam assumere, cum ipse pluribus vicibus solio regio deuiauerat. Sed tam sublimis est fidelium subiectio dictorum

exhilarati, quod in honorem et decus sui regis vexillum grande, in quo erat depicta effigies seu insignies ipsius regalis maiestatis, dum Titan tertiarum horam pręsignabat, in eminentiori turri locatę ex plaga quirinali ianue magistre tubarum sonitu ac grandi hortatione in trunco eminentissimo erexerunt. Nunc aduersarii crebrius concordiam postulant ab aduersariis, ad quos ipsi minime aquiescere atemptant, ne iactu grauiori conturbentur. Nunc partes sepius conficiunt scaramucias, inter quas fere semper Iadertini vexillum ab

Dubraua castramentatus est. Fabricant ingenia contra Venetorum bastidam, arma et loricas cassidesque suffulciunt in multa letitia cordis. Sed Venetiani satagunt, ne hostibus appetitus mente reducatur. Grandes sumptus Iadrenses pro militia recreanda tollerant ac minimis minime parsimonizant. Inimici quidem sticatum roborando non cessant: duos altissimos trabuchos in ipso construunt, quorum vnum ab occidentali plaga, vltimum ab orientali celeriter conficiunt. Sed is, qui in occidente fabricatus fuerat, priusquam męnia iactus eiusdem attigisset,

suo naturali domino asscribere sicut ille qui magis dedecus quam laudem aquirit. Sed, o collega amantissime, sicut Aristotiles philosophus et Porphirius in eorum dialeticis et conclusionibus expresse attestantur, animalitatem rationalitatemque fore essentialiter hominis ac risibilitatem proprium eius, sic manifeste Venetis insit naturaliter excitare simoniam ac eius proprietas Vngaricęque turbę cum simonia somnium appetere. Bene ergo diffinitio hominis descripta ab amatoribus scientię, inquantum tangit illos sceleratos viros, deberet augumentari,

Sed, o collega amantissime, sicut Aristotiles philosophus et Porphirius in eorum dialeticis et conclusionibus expresse attestantur, animalitatem rationalitatemque fore essentialiter hominis ac risibilitatem proprium eius, sic manifeste Venetis insit naturaliter excitare simoniam ac eius proprietas Vngaricęque turbę cum simonia somnium appetere. Bene ergo diffinitio hominis descripta ab amatoribus scientię, inquantum tangit illos sceleratos viros, deberet augumentari, non autem tantum decapitari, prout ex premissis luculenter

ergo diffinitio hominis descripta ab amatoribus scientię, inquantum tangit illos sceleratos viros, deberet augumentari, non autem tantum decapitari, prout ex premissis luculenter designatur. Duces vero totius exercitus memorati multas occasiones ac irrationabiles excusationes ipsis legatis allegabant ad dictorum Iadertinorum suffragium nolle accedere proponentes ac conferentes tantam copiam virorum bellatorum in sticato Venetorum eorum aduentum expectasse, quod potentia horum si dupplicata fuisset, discriminosum esset vlterius ab

non autem tantum decapitari, prout ex premissis luculenter designatur. Duces vero totius exercitus memorati multas occasiones ac irrationabiles excusationes ipsis legatis allegabant ad dictorum Iadertinorum suffragium nolle accedere proponentes ac conferentes tantam copiam virorum bellatorum in sticato Venetorum eorum aduentum expectasse, quod potentia horum si dupplicata fuisset, discriminosum esset vlterius ab illis finibus procedere. Et cum dicti missi, qui propter Iadertinorum ad illos destinati fuerant mandato dominationis Iadrę,

virorum arua primitus inspiceret, non agros fructiferos nec fructus abundantes omni amęnitate saporis, sed potius desertum locum existimaret. Et quamuis Iadertini tam enorme deplorent damnum et asperimum, nihilominus firmiorem hortationem assummunt ac sperant fiduciam in illo benigno hero, qui sub protectione sui eos amplexatus est. Nullum ergo pacis et concordię cum Venetis optant offitium, pro quo ipsorum dominium in ciuitate Iadertina principaretur. 18. Quomodo

Kalendas decimi mensis, in quo precipue Iadertini solemnissime eorum pastoris festum, mirifici martiris Chrysogoni, celebrando non desistunt, dominus Nicolaus, venerabilis pater et archiepiscopus Iadrensis compatriota, in ecclesia beatissimi athletę Chrysogoni, in qua totus erat apparatus clerus ac populus vniuersus eiusdem ciuitatis ad solemnia audienda officia aduenerant, deuotam celebrauit missam. Et post Sancte euangelicę lectionis enuntiationem pulpitum ascendit multosque hortatorios pronuntiauit sermones et benedicens altissima voce omnibus audientibus, qui ad deuotionis festum

admittendas inualido huius ciuitatis cederet discrimini et in dedecus nostri domini. Componant cum felici rege; illa, que iusserit, executioni fient terminata. Sane vniuersi et singuli, qui ab hac vrbe duxerunt originem, inclytę personę se comendant propensius offeruntque grata impendere ac orando exorant, quatenus vestrum aspectum, si gratia magni Tonantis augumentum prestabit, in vestri reuersione dignemini charis fidelibus notum propallare. Ad quorum petitionem spopondit se facturum hortans eosdem Iadertinos dilectissimis sermonibus, ut fidelitatem, quam

dicti Veneti parauerunt se ad pugnam et etiam ex opposito aduersarii ordinant acies. Hii, qui ex parte Venetorum affuerant, cingunt quaque ipsum oppidum, iactant missilia, dirigunt se versus menia eiusdem, grande damnum inferunt obstantibus. Adulatoriis sermonibus ac fictitiis ac instabilibus pollicitationibus spondent, ut castrum liberum relinquatur. Ad quas ipsi Iadertini nequaquam adhibent fidem, sed ipsos cum crebrorum percusione saxorum ac sagittarum in fugam repellunt. Et illi frequentant iacere lapides cum eorum trabucho, quem

parauerunt se ad pugnam et etiam ex opposito aduersarii ordinant acies. Hii, qui ex parte Venetorum affuerant, cingunt quaque ipsum oppidum, iactant missilia, dirigunt se versus menia eiusdem, grande damnum inferunt obstantibus. Adulatoriis sermonibus ac fictitiis ac instabilibus pollicitationibus spondent, ut castrum liberum relinquatur. Ad quas ipsi Iadertini nequaquam adhibent fidem, sed ipsos cum crebrorum percusione saxorum ac sagittarum in fugam repellunt. Et illi frequentant iacere lapides cum eorum trabucho, quem ibidem

se versus menia eiusdem, grande damnum inferunt obstantibus. Adulatoriis sermonibus ac fictitiis ac instabilibus pollicitationibus spondent, ut castrum liberum relinquatur. Ad quas ipsi Iadertini nequaquam adhibent fidem, sed ipsos cum crebrorum percusione saxorum ac sagittarum in fugam repellunt. Et illi frequentant iacere lapides cum eorum trabucho, quem ibidem locauerant. Sed ex utraque comitiua plurimi saucia feriuntur. Sed ipsi Veneti certamen exercendo, crebrando componunt ex flebili magisterio quendam catum ligneo laboratum artifitio,

cum salute custodiunt Venetiasque captiuatos deducunt. A meridie inchoauit pugna et vsque ad solis occasum terminauit. 21. De dolore Iadertinorum ammissionis castri et eorum quodam facinore ac confectione alterius sticati Infęlices Iadertini neminem sibi fidelem reperiunt, suum infortunium audiunt, immenso męrore confliguntur. Sed tanta est consolatio eorum pectoris naturalis, quod siquidue accidat sinistri, minime recolunt. Iam ergo Iadertini inchoant suas vires

inter ciues. Fere omnes nobiles mediocris et magnatis possibilitatis existentes elegica et lugubria induunt vestimenta. Nunc iste filium, nunc ille fratrem, nunc reliqui patrem et propinquum sepeliunt, quod multi doloris tactu similem transitum properabant. Fit etiam defectus ac penuria subtilium alimentorum appetentium morbo languido. Nihilominus tantus ac tam intimior amor ac Iadertinorum fiducia erat prefixa et in eorum mentes stabilita in Lodouico, ipsorum rege, quod tunc temporis potius eligerent fame, siti ac vita

Nunc iste filium, nunc ille fratrem, nunc reliqui patrem et propinquum sepeliunt, quod multi doloris tactu similem transitum properabant. Fit etiam defectus ac penuria subtilium alimentorum appetentium morbo languido. Nihilominus tantus ac tam intimior amor ac Iadertinorum fiducia erat prefixa et in eorum mentes stabilita in Lodouico, ipsorum rege, quod tunc temporis potius eligerent fame, siti ac vita priuari quam Venetorum principatu subiugare se velle. 22. De triumpho

nunc ille fratrem, nunc reliqui patrem et propinquum sepeliunt, quod multi doloris tactu similem transitum properabant. Fit etiam defectus ac penuria subtilium alimentorum appetentium morbo languido. Nihilominus tantus ac tam intimior amor ac Iadertinorum fiducia erat prefixa et in eorum mentes stabilita in Lodouico, ipsorum rege, quod tunc temporis potius eligerent fame, siti ac vita priuari quam Venetorum principatu subiugare se velle. 22. De triumpho quem Iadertini

defectus ac penuria subtilium alimentorum appetentium morbo languido. Nihilominus tantus ac tam intimior amor ac Iadertinorum fiducia erat prefixa et in eorum mentes stabilita in Lodouico, ipsorum rege, quod tunc temporis potius eligerent fame, siti ac vita priuari quam Venetorum principatu subiugare se velle. 22. De triumpho quem Iadertini habuerunt de quodam trabucho confecto in quodam nauigio appellato maranum Sane igitur obsidentes Iadram, que a senioribus appellata est

tramite incedendo versus ciuitatem protenderunt ipsamque in ęquore figere mandauerunt et eadem hora fere quinque trabuchos ob defensionem ipsius cathenę tensos versus ipsas girauerunt. Circaque tertia vigilia noctis tenebrosę eiusdem Iadertini in quibusdam eorum crapulis decore armigeratis ac cum quadam magna gallea, in qua constructa erant eminentissima propugnacula, ad dictum Venetorum maranum, locatum in dicta valle S. Iacobi, audacter transfretauerunt. Quas aduersarii pęnes se concernentes, in multa cordis formidine sunt

et tam grande facinus sic confessi sunt, ut presentibus instruimus, quod videlicet illam conspirationem, iam superius in pręcedenti capitulo expressam, fini adhęrere non possent commode. Saltem eo die, quo pugna foret mota ad cathenam infringendam per Venetos, studuissent ac procurassent vnam vel plures turres Iadrę prodere ac designare in eorum manibus. Quę si ipsi malefici compleuissent, ut memoratur iuxta eorum spontaneam loquellam, munus dignum ab eis erant percepturi. Multifarie multisque argumentis Veneti

illam conspirationem, iam superius in pręcedenti capitulo expressam, fini adhęrere non possent commode. Saltem eo die, quo pugna foret mota ad cathenam infringendam per Venetos, studuissent ac procurassent vnam vel plures turres Iadrę prodere ac designare in eorum manibus. Quę si ipsi malefici compleuissent, ut memoratur iuxta eorum spontaneam loquellam, munus dignum ab eis erant percepturi. Multifarie multisque argumentis Veneti ipsam vrbem conati sunt sub eorum suppetere dominio. Quam si quauis via cępissent, iuxta

diuina permittebat gratia, potenter contrastabant ipsosque maleficos sub duro detruserunt carcere. Deficiente quidem sexta hora ipsius vigesimi tertii diei Capitaneus Venetarum gallearum cum nouem galleis mirabiliter pręparatis, quarum sex erant tabulis tectę, prout superius expressimus, ac cum quadam turre lignea operata fabricatione in quodam carabo lato fere cubitorum octo, quam Italici burgum seu plathum vocant Mantuanum, pręfixa versus cathenam ad infringendam ipsam se direxit. Quę quidem turris in ipso platho fabricata huius

erat hostiolum quoddam, quod secundum libitum in dicto carabo volentium aperiebatur atque claudebatur. Et cum Iadertini Capitaneum inimicum sic excellenter paratum conspicerent ad dictam accedere cathenam, tubicula equestris clangit per vicos ciuitatis ac intonat nola pro pugna. Et in multo vigore et audacia muniti crucis signaculo ad defensandam cathenam celeriter properabant. Ascendunt in multa animositate mentis sagatiores in illa gallea, que maranum cum eius trabucho situm in valle S. Iacobi abstractum fuerat, secundum quod

Ascendunt in multa animositate mentis sagatiores in illa gallea, que maranum cum eius trabucho situm in valle S. Iacobi abstractum fuerat, secundum quod narrasse recolimus, ad dictam cathenam ex opposito inimicorum se firmauerunt. Et econtra hostes accedunt, multa misilia ac balistarum sagittas coniectant ut aer lucidus atra putabatur infectus nube. Machinat pars partem, ictus ictum, non parsimonizant, multi partium corruunt vulnerati. Iactant sex trabuchos in hostes, Iadertinorum neminem attingere valent. Nititur ille plathus cum turri ad cathenam

Ex parte Venetorum grandem defectum gentis patiuntur tam hic quam etiam ex meridionali plaga vrbis. Qui confidentes de illis proditoribus et stipendiariis incolis eorum sponsionem effectui perductam, sub meniis et turribus currebant ac cum aduersariis austerrime certantes. Quos Iadertini ita fortissime plaga percusserunt, quod ibi plurimi naturę debitum persoluerent. Quorum maleficorum carcerationes ipsi Veneti penitus ignorabant. Tunc quidem omnes Venetorum galleę, que sursum tecte fuerant,

Venetiarum. Ipsumque carabum cum dicta turri ipsi ciuitatem et iuxta męnia vrbis deduxerunt, vociferantibus quibusdam super męniis ciuitatis aliquibus de inimicis ad Meltam causa offensionis aduenientibus ignorantibus ipsorum conflictionem ac dicentibus, quod festinarent ad defensandam eorum turrim, quę nunc viriliter captata est. Illi autem putantes, quod aliquis occupasset aliquam ex turribus Iadrę eorum nomine accelerauerunt nec dato responso ad sticatum ibidemque exposuerunt sicut putauerant intellexisse.

virtutes et per galeam diuinum eloquium exponere possumus. Sed ipse doctor gentium ad quodque imperium sub quodam correctionis velamento ad euitandam huius orbis angustiam sapientissime dogmatizando alloquitur. Summe igitur tibi, Iadertinorum vrbs, illa tria arma cęlestia, et versutias ac insidias inimici dyaboli, qui dupplex dicitur morsellus, superare valebis et de omnibus angustiis et tribulationibus liberata permanebis. Tuis hostibus, antiquo pariter et dyabolus, qui iam diu te afflixit, Veneticus recitatur populus. Sit quippe tuum proprium scutum in tuo ore veritas

vestris liberabimus et liberatos regali dilectione prosequemur domino adiuuante, et certi sitis, quod tristitia vestra in gaudium conuertetur, Altissimi gratia suffragante. Data Budę die 3 o13 mensis Martii. Grandi consolatione fideles suscipiunt ipsas litteras ac multa cordis affectione pro regis salute deum piis deprecantur orationibus et tantas preces pro incolumitate ipsius apud excelsum superum fundunt, quod presul et antistes ciuitatis, rogatu nobilioris populi, et nobilissimas orationes instituit, prima videlicet secreta et pre comunione, iubens

suis tyronibus et subditis imperasset parare victui necessaria pro transmeatione defensationis aduersorum, ut iam sępius notavimus, cum quibus et ipse rex personaliter erat accessurus, eorum contra ciuitatem satagebant altioribus et plus imminentibus fundare propugnaculis et turribus ac eam cingi muro cemento linito, a boreali quidem parte turres ligneę seu decem propugnacula, ab australi totidem. Sed ex orientali plaga erant numero quatuordecim et a parte quirinali inane nullaque fortilicia ab hac plaga erat instructa ex eo, quod illic tuti fore ipsi Veneti reputabantur

Idus Aprilis vltraquam quinquaginta plathos Mantuanos in obsessum ciuitatis peruenire. Et tertio Madii Kalendas grande extitit hostium in sticato exactum, per quod illa edificia miri decoris, de quibus in huius capitulo tetigimus, extraxerunt versus vrbem ipsa deducendo ac intentione, ut inimici terrore compuncti ad aliquem actum fęderis possent inclinare. Quorum versutias ac dolositates hostes intelligentes, constantiores in regis fidelitate permanebant. Nam illa edificia erant duę maxime turres trium pugnarum, sustentas

sticato exactum, per quod illa edificia miri decoris, de quibus in huius capitulo tetigimus, extraxerunt versus vrbem ipsa deducendo ac intentione, ut inimici terrore compuncti ad aliquem actum fęderis possent inclinare. Quorum versutias ac dolositates hostes intelligentes, constantiores in regis fidelitate permanebant. Nam illa edificia erant duę maxime turres trium pugnarum, sustentas quelibet bina vehicula et excelsa. Aliud erat hoc ingenium: vnus cattus ligneus satis flebilis erat confectionis, quem machinę Iadre sepius

Quis ergo tanta esset fundatus audacia, quis tanto esset humano precinctus uigore, qui contemneret tam discriminosa indicia et in gestis antiquorum historiographorum minime reperibilia? Quod si prudentissimi Sansonis vteretur virtute et Alexandri sapientissimi experiretur industriam ac strenuissimi Hectoris polleret audacia, quis extasi et stupore mentis fertiliter non abundaret, immo potius relictis rebus humanis ad excelsa ethera non conuolaret? Quod si infortunium ipsos Iadertinos potentię hostium non obsistere posse conduxisset, nullus ibidem adinuentus

occupauerat, nam alicubi erant acies in tribus milibus hominum in cuneo, alibi in maiori numero et alibi in multo pluri. Quorum aliqui murum fodebant, aliqui spicula balistarum tam monospedis, quam duobus et giraculorum, arcuum et spingardarum ac aliarum specierum bellicorum armorum in hostes prosiliebant et aliqui lare ianuas cunctas, que erant intrinsecus cementato muro suffulto, cremare frequentabant. Et in tantum pontes magnarum classium et aliquorum plathorum penes littus versus męnia se adheserant, quod eorum

letaliter vulnerati. Idem Veneti ampliarunt virtutes et cum quodam catto ligneo debilis naturę confecto ad ipsam ianuam se protraxerunt, ut eam comburerent uel forsan funditus euerterent. Sed ita eos inimici a męniis horribilium saxorum et spingardorum ac balistarum iactatione percutiunt, quod multi intereunt, ac ipsum cattum in infinitas partes diruperunt et hos, qui intro se clauserant, mortaliter occiderunt. Ibique Veneti innumerabilem sui populi delinquerunt partem. Sed ipsa excelsa turris Venetorum in ipsis binis fabricata plathis

et cum quodam catto ligneo debilis naturę confecto ad ipsam ianuam se protraxerunt, ut eam comburerent uel forsan funditus euerterent. Sed ita eos inimici a męniis horribilium saxorum et spingardorum ac balistarum iactatione percutiunt, quod multi intereunt, ac ipsum cattum in infinitas partes diruperunt et hos, qui intro se clauserant, mortaliter occiderunt. Ibique Veneti innumerabilem sui populi delinquerunt partem. Sed ipsa excelsa turris Venetorum in ipsis binis fabricata plathis cupiens et putans excedere cacumen turris Iadre hedificate in

frameam bisacutam, quam enauanter animam scilicet et corpus in breui temporis spatio dolore debebat penetrare. Quod si misericordia diuina, cui nihil occultum nihilque absconditum est, sed omnia suo conspectui nude presentantur, eis dispensasset ac eis notum fecisset amaritudinem intrinseci cordis, quam supportare debebant, potius eorum vrbem derelinquerent quam ad tales deuenire conditiones, sicut in sequentibus, Saluatoris gratia oppitulante, sumus dispositi si non integraliter, adminus particulam

Iadrę ibidem astantibus attestatus est. Nunc Iadertini decorant vrbem et tres nuntios egregios ad ipsum regem in dicta confinia Selmenici castramentantem vndecimo die eiusdem mensis delegantur. Et ante conspectum regis presentantes reuerentiam condecentem impenderunt ac claues vrbis offerentes pariter et omnem vulgum. Quorum nomina nunciorum: antistes ciuitatis, Paulus de Varicassis, natus Stani, et Andreas Viti de Sloradis nec non Cerne de Fanfogna et Franciscus Pauli Georgio, qui in dicto exercitu continue morabantur atque cum eadem militia ab Vngaria

suscipiebant. Hoc iudicio lectoris est relinquendum. Certe clangunt tybicines et tubę, et nolę ad stornium pulsant plurimaque musicorum instrumentorum genera citarizant. Coreę astilidiaque equestria per vrbem uagant discurrendo et uniuersus mediocris populus, miserabiles uiduatęque femine ac orbati parentes elegicas exuunt vestes nuptialesque nimio assumunt solatio. Omnia eis prospera uidentur et nihil sinistri accidere posse arbitrantur. Soli magnates se disputantur et in tanta cordis elatione mouentur, quod supernus dominus abhorrebat, nam eis uidebatur totus orbis

ambulabat in tenebris, uidit lucem magnam et cetera, multaque nobilium comitiua a Iadra ad regem transmearunt plurimosque sermones adinuicem protraxisse narrantur. 8. De ingratitudine Et multi ex tyronibus regis ac homines ipsius exercitus non cessabant urbem uisitare. Nunc isti abeunt, nunc recentiores uictualia uenumdanda conducunt, quos Iadertini austerrime predantur, numos exercitus pro medio cambiunt prętio. Falernum trina parte lymphatum, modium unum pro sex uel septem

rex exquisitus fuerat, ut ipsi possent cum dicto rege aliquos conferre sermones. Quibus rex nec licentiam accedendi tribuebat nec ipsos tantum audire consentiebat. Sed ex quo Veneti cum ipso rege oretenus fari non presummerent, cum sublimioribus Vngaris ac bano Bosnensi ceperunt adinuicem amicari nec non inter se conficientes quoddam proditionis et conspirationis genus, quod statim indicare promittimus. Imperio ipsius regis tres cattos ligneos fortibilis fabricationis prefati Iadertini ab eorum architectoribus laborare fecerunt. A quoque

cruorem in se non sentiunt et tanto merore punguntur, quod plurimi ciuitatem ingredientes quasi semiuiui comperti sunt. Ipseque multitudinis cuneus Uenetorum versus cattos machinasque et alia Ungarorum et Bosnensium tegimmenta accelerant, student eas frequenter cremare septemque trabuchos ac quatuor spingardos in conspectu regis totiusque suę inumerabilis potentię, quos in obsessum bastidę iussu regio erexerant, nullo precincti timore incenderunt et, nisi tunc numerus illorum sexcentorum equitum adesset, certos nos reddimus, quod Iadertini, tam hi qui intra et extra erant vrbem,

deficere quam tale dedecus, quod eis minime ascribitur, sinerent per illos damnose perpetrare. Et nisi hoc fraudulentum prodimentum tunc per illos regis barones et precipue per voiuodam Laçchouich exactum fuisset, sexta quidem hora ipsius diei non consumasset, quin ipsa bastida destructa ac combusta esset et in manus hostium tradita. Nempe plusquam quattuor centenarii uirorum ex parte Iadertinorum illo Marte cicatricum vulnera plurimis portarunt diebus. Nam nullus fere nobilium reperiebatur, qui baculum in manu percusione vulnerum non habebat, et tres fuerunt neci traditi.

illo die unanimiter omnes capite mutilati fuissent, maiori merore non deflerent. 10. Lamentatio Iadertinorum aduersus radios fortunę et ad alios Nec illis ualet conquestus ad radios fortunę, quam magno uociferabant ululatu ac inquirunt: O mirabilis fortuna et inconstans, o machina mundi condita! Que celestium et terrenorum locorum iuste principatum tenes quidue sic sagaciter tuas metas resignasti? Cur in diurnorum non dilatasti prospera euo tua, sed sic repente curriculo illos insontes Iadertinos, qui

quod Ueneti affectabant, possibilitas non denegaret, protinus abiiciebant. Quodam vero die XIIII-o Kalendas Sextilis mensis imfimus populus grandi comitiua in maiori publico foro certis armis protinus bellicosis amicti stabilierunt locum grandisque uocibus resonans ac nobiles imperiosis et minacibus insultans verbis, penitus ciuitatem velle submitti Ducali imperio quam in tali morari uelle discrimine. Denique pretores coacti pro satisfaciendo populo ac plurimi perterriti formidine duos ex egregiis et unum ex illis ad capitaneos inimicorum exercitus destinant

in maiori publico foro certis armis protinus bellicosis amicti stabilierunt locum grandisque uocibus resonans ac nobiles imperiosis et minacibus insultans verbis, penitus ciuitatem velle submitti Ducali imperio quam in tali morari uelle discrimine. Denique pretores coacti pro satisfaciendo populo ac plurimi perterriti formidine duos ex egregiis et unum ex illis ad capitaneos inimicorum exercitus destinant in nuntios. Qui constituti coram ipsis capitaneis causam suę legationis pronuntiantes et, dum ipsi legati finem suorum fecissent verborum, quidam eorum consulte in hęc verba prorupit:

uelle conditiones nec eorum patriam tali suppetere uelle imperio. Sed tum grex inflamatiori furore contra illos accenditur, ipsi obtemperare non student. Decuplat audatiam, feruet indignatione et nec saturari ualent, tanta siquidem ipsius dementis gregis geminata erat iniquitas et elatio ac in tanta seditione uniuersa ciuitas est corrupta, quod secundum libitum populi hostes remigantes iuxta littus vrbis condescendere de nauibus in terram sępius faciebat nec erat aliquis tanto uigore suffultus, qui eius poterat resistere uoluntati ac oppositum eorum nutui

erat iniquitas et elatio ac in tanta seditione uniuersa ciuitas est corrupta, quod secundum libitum populi hostes remigantes iuxta littus vrbis condescendere de nauibus in terram sępius faciebat nec erat aliquis tanto uigore suffultus, qui eius poterat resistere uoluntati ac oppositum eorum nutui aliquid retractare. Sed hi, qui hos ictus supportabant, nullum indignationis inditium propalare publice presumebant. Quodam vero decimonono Iulii hoc contigit: Vniuersa plebs armis latentibus amicta in publico ciuitatis mercato cum valido strepitu et uocis clangore

nemo pretorum seu oratorum in aliquem eorum manum extendere presumebant. Et dum idem dies penes vesperorum cantum appropinquasset, duos trabucellos in metis S. Mathei extra urbem dicti Ueneti erexerunt, quibus inimicos sepius offendebant. Et dum ipsi pretores et cęteri eorum consentanei ac urbis suę fideles in tanta essent agonia positi, quod huius uite tedium iam habebant, nemo eorum putabat a tanto euadere posse discrimine, quin in manibus corruat inimicorum. Sed ille, a quo omne datum et omne donum perfectum dignoscitur habere fundamentum, cui posse est omnem curare morbum

plaga vrbis remigantes, aliqui fideles patrię ex infimatum ordine sub specie fiducie illos ad terram conuocant. Quibus fide adhibita iuxta littus applicarunt. Insurgunt quidam, qui in latibulis erant latitati, illos conspiratores, qui erant numero quinque, potenter ceperunt ac in ipsis manus iniecerant, quos ad rectores ciuitatis captiuatos conduxerunt. Post quos totum vulgus est deualatus, nullus tanta audacia precinctus, qui tueri a manibus illos attemptaret. Ex quibus conspiratoribus excussa ueritatis origine sponte absque alicuius specie eculei,

vulgus est deualatus, nullus tanta audacia precinctus, qui tueri a manibus illos attemptaret. Ex quibus conspiratoribus excussa ueritatis origine sponte absque alicuius specie eculei, quamplures participatores huius esse delicti exposuerunt. Eligere plus cupiebant pretores, consules ac generosi conciues duram pati necem quam sancta iustitia in hoc casu per eos desistat. Undecim potentiores et elegantiores ex conditione vulgi consentanei facinoris sub grauibus affixere compedibus ac ingenuum monos Biualdum Gregorii de Botono, quem iuxta principium nostri sarcasmos

huius esse delicti exposuerunt. Eligere plus cupiebant pretores, consules ac generosi conciues duram pati necem quam sancta iustitia in hoc casu per eos desistat. Undecim potentiores et elegantiores ex conditione vulgi consentanei facinoris sub grauibus affixere compedibus ac ingenuum monos Biualdum Gregorii de Botono, quem iuxta principium nostri sarcasmos capitulo septimo recolimus nominasse, pariter cum seniori nato nomine Gregorium disiunctim tenebroso clauserunt ergastulo. Illi viri vires amittunt, disperguntur

deserunt celeritate, ea quod nobilium Iadrę imperio exactum fuerat, hostibus singulariter indicarunt. Indagataque rei ueritate modoque tam crudelis proditionis maleficorum, in festo Zebedei apostoli Iacobi in publico et medio foro ciuitatis, ubi vniuersus conuenerat populus deum benedicens ac eorum pastorem, qui patefecit et tam enorme detexit putatum, absque alicuius impeditionis obstaculo illum nobilem pariter cum filio binosque ex illis vndecim plebeiatis elegantioribus idem pretores iusserunt decolare, quatuor ex illis lumine priuari et reliquos sub perpetuis

sunt reuersi. Porro Nonas Sextilis monos capitaneus oppidi S. Michaelis Zoillus de Vrsulino nomine vocatus, cupiditate seductus castrum reliquit et ad hostes obsidentes aufugit conficiens conspirationem quamdam proditionis castri. Ac eodem solis cursum agente die nobilium vnus ex Venetis tres ingenuos quosdam ex Iadra duosque plebeiatos sub fide sponsionis a cymba ultra portum ibidem aduenientes in terram conscendere precatus est. Cui fide adhibita paratur complacere illius rogantis voluntati et nondum large ab arcella in

immediate subsequenti, scilicet solemnissimi Christi athletę Laurentii, dum hostes parauerant se ad aliam pugnam, sponte defensores illius castri S. Michaelis nullo patiente agone, numo obcecati hostibus tradiderunt castrum incolumesque promissas seruando, quod ipsi gratanter acceptarunt ac eundem fidelem capitaneum cum paucis huic exhibitioni et proditioni tenerrime contradicentibus in compedibus nodarunt et aliquos ex his fidelibus gladio occiderunt. 15. Quomodo diuinitus sticatum

cuidam tum se adhesit, in qua vnus clypeus signatus effigie diuersis admixtis coloribus S. Chrysogoni consedentis in sonipede pendebat, domiciliumque illud vniuersum pariter et clypeum concremauit nil lesionis enigma militis Christi contaminatum, sed ueluti lucis superne illuminatum ac omnium assertione, qui ipsum depictum in clypeo primitus despexerant, nunc splendidiori corruscatione splendescere. Nam sicut profari mendatium, sic occultari miraculum veritatis diuinę est. O quam subito athleta gloriosus ultus est facinus tam horrendum,

Venetorum exercitus contra illos insontes adolescentulos commisit, quos pridie leuitę Laurentii festo igni adiudicarunt. Non distulit censuram cunctorum inspector in diurniori curriculo labi. 16. Quomodo ęmuli mutuo contulerunt sermones ac etiam de quadam prouisione in Iadra peracta nec non de quadam proditione incompleta Sciscitantur obsidentes suos hostes, si adhuc in obstinata degerent duritia. Quempiam Venetorum nunciandum inimicis legant, ut ad capitaneos aliquos ex nuntiis exmittant. Mox ipso die,

eo, quia quandam paginam seriei epistolę capitaneo nouo classium per quendam cęnobitam suum collegam, hic etiam captiuatus, clam destinauerat. Cuius exemplum epistolę huius erat continentię: Exemplum epistolę Magnifico ac potenti viro et domino, domino suo, domino Andreę Maureceno, capitaneo generali, frater Michael, abbas Sanctorum Cosme et Damiani monasterii de monte diocesis Iadrę, humili reverentia et salutem prosperam tamquam patri et domino, in quem nos et domus nostra habuit spem, habet et

eorum aliqui cum obtento commeatu extra vrbem latuere, forsan aliquem ex obsidentibus adipisci potuissent, et ecce illi solitam normam penes fasceninas ciuitatis suos protrahunt gressus. Latentes sentiunt impetumque contra eos viriliter faciunt, ternum numerum ex eis capiunt et in vrbem deducunt ac plurimos ibidem sauciatos relinqunt. A quibus captiuatis ambiguitas conciuium extitit denudata amplius. Quidam Iadertini pro inferenda inimicis grauiora dispendia ac propriam patriam aliquali recreationis esu suffulcire, fabricarunt

viriliter faciunt, ternum numerum ex eis capiunt et in vrbem deducunt ac plurimos ibidem sauciatos relinqunt. A quibus captiuatis ambiguitas conciuium extitit denudata amplius. Quidam Iadertini pro inferenda inimicis grauiora dispendia ac propriam patriam aliquali recreationis esu suffulcire, fabricarunt paronem monos transtrorum viginti et trium, quem die prescripti mensis decima e terra in mare natare student, et iam fere medius in equore pulsus. Veneti cernunt, in nimia cordis angustia mouentur. Ornat octo galleas

sagittis fusticantur. Conatur etiam vna illarum classium accedere ad paronem, ut uiolenter ipsum eripiat et ad portum deducat vel saltem rogum in eum coniectet. Pro aduersariis, qui citabant supra puppi ipsius, qui erant fere pugiles duodecim, crebribus illorum percussionibus telorum ac lapidum necnon spiculorum, quod coactos repellunt, similiter etiam galleas reliquas, quippe nullus remigatorum compertus foret, qui in aliquo artu cicatricis signum non passus fuisset. Ex quibus plusquam centenarius numerus mortem consecuti sunt. Conflicteque gallee et deuicte a portu

Quomodo ciuitas Iadrę egestatem victus patiebatur Profecto existimant Iadertini non tantum ab hominum comitiua et presidio verum etiam a dispositione supernorum fore derelictos, cum in multa clade morentur. Iam eorum anniculum pollicitum remotius prolongatur, iam Bacchi liquore ac aceti stomachus priuatur et, quod deterius est, lurco gustus saporata desinit temptare. Nam ille mendax banus, quem rex ille in fauorem tam feruentorum fidelium transmiserat, sui domini spreuit edictum, suum naturalem appetitum asseritur fore assecutum. Decet ei causa tam

Ingens, cuius non extitit in primordio ipsius vrbis edificatione similis, egestas, nam vnica libra nefrendium argenteis tribus venumdabatur. Arietum intesticulatorum copia haberi non poterat pro vno nec pro infinito obolo. Taurorum et vitulorum libra quelibet argenteo bino et semis, caballorum ac mulorum quaterna deca, pro vnica soluebatur numis ternis deca et sex, ualebat. Monos ouum galinę ereis duodecim, pullus eius pro argenteis bis tetras fiebat concambium, genitrix pullorum vel capo aureum monos et semis venumdabatur, et omnium horum grandissimam vrbs gerebat penuriam.

fiebat concambium, genitrix pullorum vel capo aureum monos et semis venumdabatur, et omnium horum grandissimam vrbs gerebat penuriam. Anonę modius vnus pro duodecim aureis haberi non poterat. Tanta quidem valida fames in ipsa ciuitate turguit, quod venatores murium ac predones cattorum plurimi efficiebantur ciues, quos ad victum conuertebant, quod iam species cattorum ibidem minime reperiri poterat, holeraque crudaque brutorum corpora saturant ventrem, ex rabie comestationis resarciebant. Nunc hic, nunc ille cumbit animal

Denique manibus Venetorum se tradendum. Et ingrediuntur isti vrbem Venetiarum. Omnes eius conciues concurrunt festinanter ad intuendam Iadertinorum mansuetudinem et multa admirratione cordis commouentur. Ingens iocunditas multiplicatur in ipsa ciuitate, exponunt honorem manthelis extortis ac humili sermone suę legationis seriem coram Duce Andrea Dandolo ac ceteris consiliariis eiusdem in hac forma et tenore: Errauimus sicut ouis, que periit. Parcite deuiatoribus! Veniam petimus, gratiam postulamus. O zelatores iustitię, intendite auribus vestrę pietatis! Peccauimus in

vrbem Venetiarum. Omnes eius conciues concurrunt festinanter ad intuendam Iadertinorum mansuetudinem et multa admirratione cordis commouentur. Ingens iocunditas multiplicatur in ipsa ciuitate, exponunt honorem manthelis extortis ac humili sermone suę legationis seriem coram Duce Andrea Dandolo ac ceteris consiliariis eiusdem in hac forma et tenore: Errauimus sicut ouis, que periit. Parcite deuiatoribus! Veniam petimus, gratiam postulamus. O zelatores iustitię, intendite auribus vestrę pietatis! Peccauimus in conspectu tantę potentię, ad uos currimus, qui non vultis mortem

angelicum emendare et diabolicum perseuerare. Duobus primis confidentes, vnde misericordia, obtemperare curauimus. Quos Dux et vniuersus comunis tam charitatiue prout dilectum filium pater ad sui amplexatur amorem, errorem per illos insensate exactum penitus inanientes ac eos suauibus elogiis amonentes, vt id quod ore pronuntiarent, plenam ratificationem obtineat, denique tribuere ipsis ciuitatem solutam et liberam vniuersumque ipsius districtum absque alicuius impedimenti obstaculo. Promiserunt illi personas et

et cunctam eorum comitiuam per ipsos electam Iadertini locant in possessione, turres fortiliciasque ciuitatis eorum manibus consignant descenduntque a littore tam terrestris quam maritimus capitaneus innumerabili comitiua hominum cum simphoniis, tubis ac timpanis et cęteris musicorum instrumentis per valuas arsanę ciuitatem ingrediuntur suosque gressus ad basilicam pastoris urbis protrahunt et ibi senior ac plurima vigens sapientia capitaneus terrestris ascendit pulpitum in multa ciuium, et nobilium et plebeiorum, ac aduenarum societate

littore tam terrestris quam maritimus capitaneus innumerabili comitiua hominum cum simphoniis, tubis ac timpanis et cęteris musicorum instrumentis per valuas arsanę ciuitatem ingrediuntur suosque gressus ad basilicam pastoris urbis protrahunt et ibi senior ac plurima vigens sapientia capitaneus terrestris ascendit pulpitum in multa ciuium, et nobilium et plebeiorum, ac aduenarum societate oratorios prorupit sermones, quibus cunctis ciuibus spondens gratiam ac indulgentiam de comissis. De quibus ciues hortati, vniuersa turba in

cum simphoniis, tubis ac timpanis et cęteris musicorum instrumentis per valuas arsanę ciuitatem ingrediuntur suosque gressus ad basilicam pastoris urbis protrahunt et ibi senior ac plurima vigens sapientia capitaneus terrestris ascendit pulpitum in multa ciuium, et nobilium et plebeiorum, ac aduenarum societate oratorios prorupit sermones, quibus cunctis ciuibus spondens gratiam ac indulgentiam de comissis. De quibus ciues hortati, vniuersa turba in spaciori peruenit foro effigiemque illius regis, que in trunco fuerat erecta, remouent, effigiem S. Marci in

ciuitatem ingrediuntur suosque gressus ad basilicam pastoris urbis protrahunt et ibi senior ac plurima vigens sapientia capitaneus terrestris ascendit pulpitum in multa ciuium, et nobilium et plebeiorum, ac aduenarum societate oratorios prorupit sermones, quibus cunctis ciuibus spondens gratiam ac indulgentiam de comissis. De quibus ciues hortati, vniuersa turba in spaciori peruenit foro effigiemque illius regis, que in trunco fuerat erecta, remouent, effigiem S. Marci in vexillo depictam in ipso cum laudis iubilatione erigunt. Tandem iunior capitaneus maris,

erecta, remouent, effigiem S. Marci in vexillo depictam in ipso cum laudis iubilatione erigunt. Tandem iunior capitaneus maris, scilicet Andreas Maureceno in logia maiori imposito silentio amonuit vniuersos ciues, ut fidelitatem, quam spoponderant, in perpetuum obtineant et quod per eos ac comune et Ducem Venetiarum stabilitum et ratificatum fuerat cum sindicis comunis Iadrę effectualiter erit obseruatum, nec aliquis formidet, sed quilibet suis vtatur vt uult et debet. Et dum hęc acta fuissent et completa usque crepusculum, ad

theatrum comunis ipsi capitanei ascenderunt. Iam gubernatur Iadra, diligentius custoditur et feruentius. Gaudent plurimum Veneti de obtenta victoria et iam per eos diu desiderata suasque constitutiones et nouas ordinaciones in ipsa ciuitate proclamant et statuunt per quosque infalibiliter ac efficaciter obseruari. 19. Quomodo Veneti cruciant Iadertinos cum molestatione non obstante eorum sponsionis iuramento Instruuntur Iadertini, qui tot anxietates sustulerunt, non tantum corporis verum etiam animę nouis escis

imfans, qui mamma priuatus et inconsuetis alimoniis depascitur. Cum vrbs omni cibo et mero cuiuslibet speciei impinguatur, ingens fit pressura turbę vendentis victum et ad sustentamentum fragilitatis humanę fulciunt ciues lares copia victualium ac vino inebriant stomacum. Denique die vicesimo tertio vltimi mensis memorati capitanei, qui vicem gerebant rectoris, grande consilium ad campanę sonum, ut moris erat, fecerunt, in quo omnes consiliarii tactis corporaliter Scripturis quam compromiserant, inuiolabiliter in perpetuum

licet in maximo persistissent tremore dicti conciues, et ecce repente, scilicet in Kalendas nono Februarii exiit edictum a capitaneis, vt vniuersa ciuium arma describerentur pariter et auferantur. Nec non hęc dum perfecta erant, et ecce aliud mandatum Ducale intonuit, quinquaginta elegantiores ac nobiliores ciues Venetias debere celeriter adire, qui sexto Kalendas Februarii ad locum eis constitutum suum iter in galleis Venetorum arriperent. Fit grandis meror in vrbe, fit priuatio tantę nobilitatis, quę in ipsa tempore felici

reconciliato. Hoc est illud frenum, de quo miserabiles Iadertini a multo iam elapso tempore formidarunt, hic est ille biceps mucro non solum corpus corruptibile sed etiam animam inmortalem videtur et epar infelicium pertransisse. Quam cito iuramentum ipsi Veneti infringerunt, ac si sine lege vt Caldei vitam ducerent, non ęquum videtur tam stupendum nouum per eos exactum fore. Vniuersa per Iadertinos illis collata inanientes pariter et delentes et nunc recentia fędera contuentur insurgere. Sed non presumendum, quod aliqua interfuit

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report