Your search found 22809 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 17976-18011:

ut possum, exponam. Quia vero ad assumpti maiorem noticiam plurimum terrae incolarumque descriptio, ad harum autem descriptionem rudis saltem circumiacentium regionum noticia plurimum conducit, primum praemissa mappa circum iacentes regiones, tum Tarahumaram terram eiusque incolarum mores, ac demum Missionum hic existentium consuetudinem breviter referam. Circumiacentes porro provinciae quatuor orbis partes respecto 4 Tarahumarae repraesentantes hanc situationem sibi vendicant, ut Mexicana et reliquae usque Mexicum situatae regiones, in 250 circiter milliaria

abluti fuerunt. Ibidem missiones valde celebres administris Reverendis Patribus primi Ordinis Sancti Francisci longe lateque in hac America Septentrionali promulgatae optimum progressum habuere. Illius terrae incolae 8 sponte se se iam bonis moribus ac educationi Christiana tradidere. Erecta iam ubique templa ampla ornamentis sacris sufficienter instructa, picturis, imaginibus reliquoque ornatu decora spectabantur. In quibus quotidie a iuvenibus aetateque provectis doctrina Christiana recitabatur, reliquaeque sacrae psalmodiae et sacra

in omnibus pietatis officiis adiuvabant; ante duos vero annos prohdolor 9 non sine calamitosa strage multorum Hispanorum viginti 10 duorum religiosorum Ordinis Sancti Francisci violenta morte crudeli auso 11 , nefaria traditione rebellionem eiusdem incolae attentarunt ac suppeditante daemone a catholica religione deficientes, suave iugum Christianae fidei rejicientes, quo liberius scelerum immanitas ibidem vigeret, se se pristinis erroribus tradiderunt ac stygiae servituti manciparunt. Expulsis catholicis, diruta templa, profanata sacra vasa, ornamenta benedicta

Francisci violenta morte crudeli auso 11 , nefaria traditione rebellionem eiusdem incolae attentarunt ac suppeditante daemone a catholica religione deficientes, suave iugum Christianae fidei rejicientes, quo liberius scelerum immanitas ibidem vigeret, se se pristinis erroribus tradiderunt ac stygiae servituti manciparunt. Expulsis catholicis, diruta templa, profanata sacra vasa, ornamenta benedicta in usum profanum adhibita, ebrietates denuo usurpatae sunt. Pristinus idolorum cultus admissus, odium in veram religionem invaluit: libertas vitae educationem bonam, perversa vita sanam

hucusque tamen nihil Deo ni 12 permittente factum est. Expectatur in dies miles arma iam coempta, equi ad pugnam instructi parati sunt, quibus ad ultionem Divinae lesae Maiestatis Regiaeque (ni pace gratiam conciliare vellent) in tam abominandum facinus saeviatur 13 ac rei eiusdem incolae pro debito puniantur. A Novi Mexici denuo in pristinum aut meliorem statum reductione plurimum omnes hae nationes dependent, solet enim plerumque unius error plures in malum pertrahere. Et hoc iam experti sumus anno antecedenti 1681, ubi ad exemplum rebellium

pacate Indi 16 vivere videbantur. In Matachic 3 dierum spatio hinc dissito sanguineos 17 in primos 18 omnes dolos parabant. Ipse pater ibidem residens de nocte fugam molitur cum quodam iuvene Hispano, qui rerum domesticarum praediique curam habebat, in Papigochic ac demum nocte sequenti ad Sancti Borgiae pervenit, timor addidit alas, et timere debuit et fugiendo non tam suae, quam suorum vitae consulere (Rector erat). Eo mox sequenti nocte pater belga, qui in Papigochic residebat, advenit, quatociusque et nos quivis ex sua Missione advocati, ne incauti ab

Borgiae pervenit, timor addidit alas, et timere debuit et fugiendo non tam suae, quam suorum vitae consulere (Rector erat). Eo mox sequenti nocte pater belga, qui in Papigochic residebat, advenit, quatociusque et nos quivis ex sua Missione advocati, ne incauti ab ingratis opprimeremur 19 ac morti traderemur. Congregatis iam patribus proditae 20 hostium insidiae 21 nobis patefieri, meditatae mortes proponi coeperunt et simul, ut in quattuor classes distinctae centuriae arcubus sagittisque instructae omnes repente invadere coniuraverint. Hinc ablata ad montana

severitate commendata Angelorum Reginae sanctissimis patronis pericula 29 perpendimus, venit nuntius, laetiora praedicit, nec tanta esse ut timemus mala. Quamprimum 30 enim seditiosi rescierunt suum a suis patrem recessisse fugaque vitam consuluisse 31 , ac in praesidium argentifodinarum eximia receptricum 32 , oppidum Paral dictum se recepisse, suas machinas detectas, rebellionem manifestatam, seditiosa consilia in mendacia verterunt. Et dum a nostris gubernatores et 33 capita ad iudicium accita vocarentur, vetularum fabulam

noluerunt, sed potius spontanee cesserunt, nulla nostris administratio velut missionis titulo remansit, solum ibidem interea servatum est pro Collegio Parras, ubi etiamnum quidam Rector residet. Ad hos Tobosos positi erant sacerdotes saeculares, quia tamen Deus noluit, ut hi populi aeque avide ac libenter salutaria ab illis praecepta reciperent aut se subiectos regi sinerent sicut a nostris, perfracto iugo in abdita montium cum feris societatem inire maluerunt, quam sine patribus Societatis ibidem vitam degere et cum in rupibus et montibus seminare non potuerint, rapto vivere cogebantur.

subiectos regi sinerent sicut a nostris, perfracto iugo in abdita montium cum feris societatem inire maluerunt, quam sine patribus Societatis ibidem vitam degere et cum in rupibus et montibus seminare non potuerint, rapto vivere cogebantur. Hinc transeuntibus atque itinerantibus insidias struebant ac velut rebelles obvios quosque sine discrimine personarum sagittis confodiebant; et licet a pluribus annis noctu diuque excubias agerent et, quibus possint, dolis ad mortem intenti vias periculosissimas fecerint plurimosque enecuerint 35 , non tamen auditum est unquam ulli patri

mille per corpus exsectis signis et lineis feri aspectu horridi velut alii fauni 39 huc illuc per montes cursitabant excubiasque agebant in aptissimis ad dolum locis, ubi cautissimum quemque fallere in sinuosis viarum ambagibus optimo noverant. Ac minime talia meditantes horribili clamore ac vociferatione simultanea praeparatis ad feriendum sagittis ita timore percelluere, ut timore perterriti, antequam sagittis vulnerati, in terram semimortui quandoque ceciderint. Hi ipsi sunt (o grande Societati encomium), qui denuo instanter aliquot

et lineis feri aspectu horridi velut alii fauni 39 huc illuc per montes cursitabant excubiasque agebant in aptissimis ad dolum locis, ubi cautissimum quemque fallere in sinuosis viarum ambagibus optimo noverant. Ac minime talia meditantes horribili clamore ac vociferatione simultanea praeparatis ad feriendum sagittis ita timore percelluere, ut timore perterriti, antequam sagittis vulnerati, in terram semimortui quandoque ceciderint. Hi ipsi sunt (o grande Societati encomium), qui denuo instanter aliquot Societatis patres appetunt barbarieque abiecta

ita timore percelluere, ut timore perterriti, antequam sagittis vulnerati, in terram semimortui quandoque ceciderint. Hi ipsi sunt (o grande Societati encomium), qui denuo instanter aliquot Societatis patres appetunt barbarieque abiecta a Societatis Jesu sociis mansuefieri expetunt, ab illis regi ac instrui viam salutis ardenter exposcunt. In hunc finem a medio anno iam a gubernatore harum terrarum totius nimirum Biscaiae vehementi zelo et fervore agitur, ut eorundem petitionibus satisfiat. Multis iam cursoribus Mexixum ad Vice Regem missis strenue solicitatur, ut Societatis aliqui Viri

cum animarum fructu solida pietatis Christianae pro Indis fundamenta iecit, ut inter hoc temporis spatium quinque circiter animarum millia 3 aliorum patrum adiutorio fretus baptizaverit; fere omnes ad populos reduxerit, doctrinam Christianam docuerit, plurimaque bona fecerit. Cooperarius eiusdem ac subditus nunc est Pater Thomas Revell ex eadem mecum Provincia Austriaca, qui strenue inter ardua montium laborat, ut necdum fonte baptismatis ablutos, diluat, ut errantes per avia et devia oviculas ad verum ovile deducat, ut ignorantibus viam veritatis praebeat. Magna paupertate contentus,

ut ad maiorem dei gloriam animae suae salutem, Societatis praecipue Austriacae honorem plurimos lucretur. Missio eius a haureto nomen deducit. 2 circiter diebus Chinipa a Sancta Agnete, ubi pater eiusdem Rector habitat distans. Magis 43 ad occidentem sunt Cianloae Missiones ac inde versus septentrionem Sonorae missiones iacent. Omnes hae velut antiquae plerisque cognitae sunt, omnes fere Christiani ibidem vivunt. nunc adhuc magis ad praedictam orbis partem aperta est nobis ianua 44 ad novas gloriosissimas missiones. California

omnes fere Christiani ibidem vivunt. nunc adhuc magis ad praedictam orbis partem aperta est nobis ianua 44 ad novas gloriosissimas missiones. California (insulane an peninsula sit) gratissima totisque novis 45 expedita terra, ubi aliqui margaritas ac uniones Societatis Jesu viri omnibus margaritis pretiosiores piscabuntur animas. Hoc mense novo auspicio felici, astris iuvantibus introibunt primi 3 patres nostri; duo Hispani, tertius 46 ex Germanica provincia Bavarica pater Eusebius Chinus, qui et Regii Mathematici et Geometrae

novo auspicio felici, astris iuvantibus introibunt primi 3 patres nostri; duo Hispani, tertius 46 ex Germanica provincia Bavarica pater Eusebius Chinus, qui et Regii Mathematici et Geometrae nomen adeptus est 47 . Paratae iam 3 naves eos deducent. Capitanus cum suis officialibus ac militibus iam in promptu est, ut novam Christianitatem toti mundo cooperantibus hisce patribus spectabilem reddat. Quod de terra illa interea nesciam quam diligentissime sequenti vice describam. Sic campus latissimus nobis est evangelizandi et verbum Dei disseminandi inter Tobosos,

latitudine, salubriorem ceteris aeris temperiem amoeniorumque situm a natura matre nacta; intermixtis collium camporum montiumque varietatibus gratiosam desiderabilemque se se suis exterisque praebet. Hinc ab argenti aurique fodinis pretiosa, divitum metallorum faecunda Mater totam fere Americam ac exinde Europeas partes abunde ditat, inde copiosa armentorum pecudumque ubertate facilem reddit vivendi rationem; incolarum multitudine, rivulorum aemoenitate longe extensis in planitiem campis amplissima laetitiae suppeditat argumenta, nec nimio 48 ut Africa aestu 49

reducitur, ceterorumque olerum fructuumque copia, quos vel natura educat vel ars excolit humana, ad maturitatem evocatur; nec deesset suo muneri in procreandis uvis tellus, si permitteretur excoli, sed, ne nimius ab expressis uvis liquor gentem hanc ad ebrietatem summe inclinatam in maiora vitia ac damna impellat, neve 54 commerciorum in hoc genere ex Hispania utilitas tollatur, prohibentur Indi plantare vites. Nec ad varietatem ciborum deessent volatilia (omnis enim generis coloris hic reperiuntur aves 55 ; rubicundae totae, quas

ut scilicet humanae societatis, in quod natura inclinat, et communicationis ordo servetur. Nullus hic apelles, nullus sculptor. Plus nimirum in necessaria, quam delectabilia intenti. Templa ex lateribus non coctis velut et domus, ex terrea massa stramine mixto in modum laterum formantur ac humilia eriguntur modico ornatu tolerabilia. Quo ad varietatem fructuum est valde sterilis et paucos, ut videre est, aut ad narium oblectationem gratos aut ad oculos oblectandos amoenos aut ad palati gustum gratos fructus, haec terra profert. Pauci hic ab Hispanis excoluntur, ut sunt melones,

Tarahumarae descriptionem versus Septentrionem ad altitudinem poli vigesimum 66 nono usque trigesimum tertium vel quartum gradum circiter sitam optime quam potui, exhibui, nunc et de eiusdem incolis dicendum; Tarahumari a tara, quod est emere, vulgari eorum lingua dicunt, idem ac gens, quae libenter emit, Tarahumara dicitur. Libenter comercia tractat, et hoc unicum medium altissimus dedit, quod hanc gentem alias feram tractabilem facit, caeterum gens in modum ferarum in speluncis et abderis vivere assueta, nec adaequate adhuc suam exuta naturam horret in communi vivere,

ut mortuorum instar ibi iaceant. Mentisque impotes aliqui in quaevis carnis peccata incidant, nec filia tunc 79 secura a patre, nec mater a filio, nec ibi distinctio sanguinis aut personarum, sed bestiarum instar promiscue veneri indulgent. Et quod plus est, alii dum post haustus ac saltus calefacti ad pugnam se se excitant, se invicem mactant, sagittis vulnerant, fustibus manibus irrunt, donec lamentabili casu aliquorumque ruina spiritus concitati remittant ac fatigati procumbant. Post vetulae se se invicem per crines arripientes in gyrum saltitant suosque filios aut

sanguinis aut personarum, sed bestiarum instar promiscue veneri indulgent. Et quod plus est, alii dum post haustus ac saltus calefacti ad pugnam se se excitant, se invicem mactant, sagittis vulnerant, fustibus manibus irrunt, donec lamentabili casu aliquorumque ruina spiritus concitati remittant ac fatigati procumbant. Post vetulae se se invicem per crines arripientes in gyrum saltitant suosque filios aut consanguineos vulneratos aut emortuos deflent. Sic festa finem sortiuntur, nec ullus inde dolor aut emendatio exsurgit, sed proxime iterum eadem attentant. Cum Deum non timeant,

quadrato aliquo spatio (velut apud nos in lusu priramidum) ex quavis parte sex aut 5 sibi invicem projiciunt, nudi 89 solo faemore tecti et super illud corneo 90 vaccino tecti, excipiunt pedibus manibusque terrae acclines, exceptam faemore librant, pilam suscipiunt 91 ac rursus alteri parti objiciunt, donec aliqua pars erret. Si femore accipere non possunt humeris saltitantem excipiunt, si autem alteram partem corporis praeter faemora aut humeros pila tangit, perdunt, et sic luditur, usque dum ad certum numerum perveniant. Iucundum videre est, qua se agilitate

manuum laborem assumunt aut pro industria suam utilitatem intendunt. Praeterea nullus eis dicursus, sed valde rudis nostrisque rusticis similis credebant nullam esse amplius terram praeter eam, quam incolunt 93 . Crines plerique longos, nigros alunt, quos non pectunt, sed caput lavant ac 94 digitis 95 pro pectine utuntur. Signati omnes in facie. Haec signa sibi radicibus exurunt, dicunt, quod puellae, quas adamant, et, quas sibi in futurum pro sponsis deligunt, in signum amoris illa exurant. Omnes alios pilos in corpore et

alios faunos in montibus et sylvis habitantes ingentis staturae sylvestres homines, quos Tetsani vocabant, qui praetereuntes inimicos mactabant. Et uxores horum faunorum, quas Vribi appellabant, quae infantes puerosque interficiebant. Ut apparet ex dictis illorum praecipuum deorum solem credebant ac lunam eius matrem. Ideo, dum saltabant tempore plenilunii, circulum formabant, eidemque veneratione cum magna circumsaltitabant, sic, quando ibant ad pugnam aut perditam rem recuperare desiderabant, lapides adorabant et serpentes invocabant. Erat et illis deus Cano, quem dicebant in arborem

orationem dominicam cum salutatione Angelica symbolo Apostolico decantant, post decem praecepta Dei, quinque Ecclesiae, septem sacramenta, Salve Regina et confessionem generalem recitant. Sua lingua tum Hispanico idiomate laudetur Sanctissimum Sacramentum et Beatissima Virgo sine macula concepta ac contritio decantatur. Sunt et alii pueri per modum ephebulorum in quavis missione, qui patri assistunt, in eadem domo cum patre vivunt, patrique serviunt in aliquibus octo, in aliis sex, in aliis 12118 ac hos pater vestit, nutrit, educat, illorumque curam gerit, ut paulatim Christianae pietatis

Hispanico idiomate laudetur Sanctissimum Sacramentum et Beatissima Virgo sine macula concepta ac contritio decantatur. Sunt et alii pueri per modum ephebulorum in quavis missione, qui patri assistunt, in eadem domo cum patre vivunt, patrique serviunt in aliquibus octo, in aliis sex, in aliis 12118 ac hos pater vestit, nutrit, educat, illorumque curam gerit, ut paulatim Christianae pietatis officiis affici discant, orationes sciant, in sacramentis administrandis patrem iuvent. Hi postea magni iam magis exculti cum patre itinera peragunt, ephippiunt 119 , onerant mulas

constituuntur et mulieres, quae patri ligna adferant, sunt et officiales, qui patrem ad infirmos vocant, est et alius ex populo sacristanus, qui Ecclesiam verit. Bis in anno festo Nativitatis et Paschatis solet quivis pater suis mactare tres aut quattuor vaccas aut tauros. Adveniunt eo omnes ac peractis sacris in templo ignem magnum construunt, iuxta quem 20 ollas ponunt repletas taurina carne ac interea, dum haec coquitur, illi se in lusibus, saltibus, curribus, vociferationibus exercent, equos exagitant ad gallum ex alto pendentem arripiendum accurrunt. Parato demum epulo hilariter

est et alius ex populo sacristanus, qui Ecclesiam verit. Bis in anno festo Nativitatis et Paschatis solet quivis pater suis mactare tres aut quattuor vaccas aut tauros. Adveniunt eo omnes ac peractis sacris in templo ignem magnum construunt, iuxta quem 20 ollas ponunt repletas taurina carne ac interea, dum haec coquitur, illi se in lusibus, saltibus, curribus, vociferationibus exercent, equos exagitant ad gallum ex alto pendentem arripiendum accurrunt. Parato demum epulo hilariter vorant. In pervigilio festi ignes undecumque accendunt in signum laetitiae. Quaevis missio habet suas

purissimi argenti exscinduntur. A mea missione distat uno diei itinere et medio 121 , 4 milliaribus a Coyachic missione. Huic argentifodinae inposuerunt nomen Sancti Joannis dela Conception. In terra, quam administrant Patres Societatis hic nova observatio ab aliquibus adhibita, quod tot ac tantae argentifodinae in terris, ubi patres Societatis vivunt, reperiantur. Pie credi potest specialem Deum impertiri benedictionem ob fructum, qui hic a Patribus 122 Reverendis missionariis in animarum conversione habetur. Ex quolibet centenario habet Serenissimus Rex quintam partem,

fructus, nec sufficiens ob incapacitatem et malitiam cognitio et aestimatio Dei inculcari possit, patimur tamen ob parvulos (in quibus consolationem habemus, si Deus eos rapiat, antequam malitia mutet intellectum) et ut successu temporis mansuescant, Deum agnoscere incipiant, eum aestiment ac honorent, quo facto Deus se illis magis insinuare incipiat, ut paulatim cum aviditate verbum Dei audiant, bonique afficiantur, ut haec omnia ad maiorem Dei gloriam melius gubernentur, quatenus autem etiam patres sua spirituali consolatione non careant. Procul enim unus ab altero distat,

se conferunt, ibidemque more Societatis per triduum de more Societatis petunt eleemosynam. In sua missione, in qua primo ponuntur de ordinario solent diu manere, aliquando etiam toto vitae tempore, ni circumstantiae aliter exigant. Libera est praeterea ususfructus dispositio, acceptatio oblatorum ac etiam pro missis, pro qua plerumque unum solvunt imperialem, ex bonis missionis possunt libere disponere usque ad valorem 50 imperialium, si ultra velint dare, petunt licentiam a Rectore. Ut autem particulariter fructus missionum huius provinciae Tarahumarae etiam referam, cuius notitia

ipsumque ad aeternitatis iter disponendum et gaudebit tam bene peractos labores, tinget sacro fonte paulo ante mundo datas animulas, quas cum tenui ictu mors rapiet, in gloriam abscitos caeli cives suosque filios et advocatos esse laetabitur, sacras aedes hic et spirituales et materiales ornabit ac aedificabit, hic hic poterit virtutum omnium exercitia habere, charitas subministrabit ingenio, quibus modis proximos iuvare possit nunc visitando aegros, nunc pascendo essurientes, nunc ignorantes docendo, nunc cooperiendo nudos, nunc oppressos sublevando, pussilanimes confortando et denique

unus angustus vestris pectoribus apostolicis provinciae orbis ideo et e vestro gremio concessis missionariis castrensibus gaudet imperium. Dacia, Turcia, Curlandia de vestris apostolicis operariis triumphat, paenitentiariae in Italia legationes in Hispania, in Philippinis labores assidui gloriosam ac immortalem vestram reddunt Societatem. Et huc vires vestras exercite huicque gentilitate indigenti suppetias mittite, sub vestra o aquilarum puli tutela securae erunt hae alioquin miserabiles rapacis avernalis accipitris praedae. Vestra sub protectione deum Justitiae solem contemplari

rapacis avernalis accipitris praedae. Vestra sub protectione deum Justitiae solem contemplari sciant 132 et, quae ei placita sunt facere, semper vestro exemplo et verbo provocati Evangelicae doctrinae praesidio instructi facile viam salutis invenient. Sed et mei memores estote ac sanctissimis sacrificiis et orationibus vestris spiritum meum excitate, ut vocationi apostolicae satisfacere valeam, ut gratiis totque beneficiis a supremo datore acceptis correspondere studeam, ne sint in vacuum labores coepti, ne cum aliis praedicavero, ipse reprobus efficiar, ne cum aliis

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report