Your search found 22809 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 21906-21944:

maximas honoris, benevolentiae, gratique animi significationes exposcere suo jure possit, is profecto est, patres conscripti, Rogerius Josephus Boscovichius, cujus mortem acerbissimam privatim singuli ad hanc diem flevimus, nunc publice universi vehementer dolemus ac lamentamur. Illius enim virtus, illius doctrina singularis, illius celebritas longe lateque pervagata, jam hoc effecerat, ut nulla esset toto terrarum orbe tam deserta ora, nulla tanta barbaries, quae Rhacusinum nomen non audierit admirabunda, dignumque laude ac

ac lamentamur. Illius enim virtus, illius doctrina singularis, illius celebritas longe lateque pervagata, jam hoc effecerat, ut nulla esset toto terrarum orbe tam deserta ora, nulla tanta barbaries, quae Rhacusinum nomen non audierit admirabunda, dignumque laude ac prope invidia non duxerit. Caritate autem in patriam tali est inventus omni vitae tempore, quali esse potuit civis patriae amantissimus: tum quidquid valuit dignitate, quidquid gratia, qui[d]quid virorum principum favore et in Italia et in Gallia, eo ad pericula a

amantissimus: tum quidquid valuit dignitate, quidquid gratia, qui[d]quid virorum principum favore et in Italia et in Gallia, eo ad pericula a nobis propulsanda, ad reipublicae utilitates augendas, ad sarta tecta nostra jura et commoda servanda usus est. Quare bene ac sapienter gravissimo senatus consulto, quo et illi mortuo honos habeatur, et animi aliorum civium ad optime de republica merendum excitentur, a vobis nuper provisum est, ut, quantum fieri potest, viri tanti memoria publice honestaretur. Itaque et parentalia, et

existimetis, patres conscripti, propterea dicere, quod aut vestram auctoritatem parvi faciam, quae mihi semper gravissima fuit, eritque, dum vivam, aut laborem hunc dicendi inertiae desidiaeque gratia, quae est aliena a meis moribus vitaque anteacta, defugere volui ac declinare; quin immo aperte profiteor, nihil honorificentius hac vestra mihi voluntate, nihil suavius accidere potuisse. Nam et parere ei ordini, qui in republica summus est, perhonorificum duco, et laudes ejus viri, quo in vitae consuetudine sum usus amicissimo, ac

ac declinare; quin immo aperte profiteor, nihil honorificentius hac vestra mihi voluntate, nihil suavius accidere potuisse. Nam et parere ei ordini, qui in republica summus est, perhonorificum duco, et laudes ejus viri, quo in vitae consuetudine sum usus amicissimo, ac in scientia duce atque adjutore diligentissimo, commemorare multo jucundissimum. Quamobrem adeste jam animis, quotquot huc convenistis: et quum omnia studia conatusque hujus viri eo contenderent, ut major et Deo haberetur honos, et altius ex naturae contemplatione

honos, et altius ex naturae contemplatione ipsius auctoris et potentia et sapientia et magnificentia in animis hominum imprimerentur, hoc tanto virorum doctissimorum concursu, hoc vestro splendore, hac omnium ordinum humanitate, patiamini de ingeniorum praestantia ac studiis philosophiae me paullo loqui liberius, quam sanctitas hujus templi exigere videatur. Quod si mihi a vobis tribui concedique sentiam, perficiam profecto, ut Rogerium Josephum Boscovichium civem vestrum ingenii et magnitudine et foecunditate et celebritate

nihil tenacius ad retinendum, quod semel perceperat, nihil denique aptius ad explicandum, quidquid confirmare cupiebat. Sed haec erant in puero magni quaedam ingenii tantum indicia, quasi quidam humor in stirpibus arborum adhuc teneris, qui se virore foliorum ac luxuriae prodit, non trunci robore, ac proceritate ramorum. Ut enim cibo corpora et exercitatione confirmantur, ita artium cultu et naturae contemplatione animi vis alitur. Quod quum ipse nosset, sentiretque incredibili se ardore ferri ad rerum cognitionem, ac

quod semel perceperat, nihil denique aptius ad explicandum, quidquid confirmare cupiebat. Sed haec erant in puero magni quaedam ingenii tantum indicia, quasi quidam humor in stirpibus arborum adhuc teneris, qui se virore foliorum ac luxuriae prodit, non trunci robore, ac proceritate ramorum. Ut enim cibo corpora et exercitatione confirmantur, ita artium cultu et naturae contemplatione animi vis alitur. Quod quum ipse nosset, sentiretque incredibili se ardore ferri ad rerum cognitionem, ac pariter timeret paterna in domo quamvis

ac luxuriae prodit, non trunci robore, ac proceritate ramorum. Ut enim cibo corpora et exercitatione confirmantur, ita artium cultu et naturae contemplatione animi vis alitur. Quod quum ipse nosset, sentiretque incredibili se ardore ferri ad rerum cognitionem, ac pariter timeret paterna in domo quamvis esset sanctissima, primae illius aestuantis adolescentiae illecebras ad voluptatem, statuit Societati Jesu nomen dare, Romamque convolare, quo et morum innocentiae, quam castissime coluit, melius provideret, et ardentissimo

quantum nunc poenitet, quod ne dicam mediocrem, sed nec parvam ullo in genere laudem sim consequutus. Sed de me satis. Incredibile vero dictu est, quantum desiderium, quam voluntatem animique ardorem exprompsit atque contulit ad litterarum studia Rogerius, statim ac e tirocinio excessit, ubi virtutum omnium radices tam alte fixerat, quam postea in toto vitae cursu ejus pietas, atque excellens probitas declaravit. Nullo tempore passus est eximii, quod a natura acceperat, ingenii aciem hebescere; sed audiendo magistrorum

sed audiendo magistrorum institutiones, sed libros volutando, sed commentando, scribendoque studuit quotidie magis acuere. Tantum autem conatu hoc perfecit, ut et ejus ingenium simile quiddam portenti videretur, et memoria tanta, quantam paucis in aliis fuisse, ac in Themistocle inprimis legimus, cui difficilius erat oblivisci ea, quae vellet, quam recordari. Nihil erat in historia, quod ille non meminisset, nihil notatu dignum in eloquentia, quod ipsum latuisset, nihil in poesi belle excogitatum, quo non caperetur.

jussu publice docere coepit mathematicorum scientiam. Qua suscepta provincia tum demum patuit tota atque explicavit sese illa immortalis ingenii magnitudo, digna plane omnium terrarum principis urbis admiratione. Vicit enim maximam, quam de se concitaverat, opinionem ac famam. Quod quum dico, vereor sane, ne cui oratio videatur mea magis ad amicissimi hominis gloriam augendam, quam ad veritatem accommodata. Atqui mecum profecto sentiet, quicumque viderit, illum non eo solum mentis acie pervasisse, quo summi in iisdem facultatibus

nec metiri, in scholas invecta compositio. Sed haec etiam fortasse melius ex Rogerii scriptis intelligere potestis, ideoque demonstrata satis, ut opinor, magnitudine, ad ejus ego ingenii foecunditatem, patres conscripti, me vertam. Quod si jucundum ac suave est ejus ducis, quem diligimus, patriaeque vinculis nobis conjunctum habemus, et proelia et victorias et triumphos audire atque legere, propterea quia quidquid ab eo prospere gestum est, ad gloriam etiam nostram pertinere quodammodo videatur, eodem certe

eodem certe animo, eadem laetitia, eadem voluptate res praeclarissime scriptas, quae ex hujus viri admiranda ingenii foecunditate fluxerunt, debemus et recordari et amplecti: praesertim quum ducum imperatorumque res gestae non sine bellorum armorumque strepitu, ac multorum clade geri potuerint; haec autem philosophiae atque humanitatis studia summa non solum cum pace, verum etiam omnium securitate atque utilitate exerceantur. Itaque statuo et confidenter affirmo, hunc virum in omnes philosophiae partes aciem mentis

in eo, quod de cometis habetur? An in iis, quae de caussis naturaque turbinum, quae de vapore illo Lunae subtilissimo, quo tota cingitur, simili potius cuidam veluti mari, quam aeri huic nostro, quo circumfundimur; quae item de lumine, deque ipsius admiranda tenuitate ac celeritate vulgavit? An denique non optime meritus est de Solis ad meridiem appulsu vero dessignando; de erigendis ducendisque horarum lineis; de locorum metiendorum arte geographiaque corrigenda iis, quae in opus de expeditione per Pontificis Maximi provincias

iis, quae in opus de expeditione per Pontificis Maximi provincias diligenter atque erudite congessit? Plena sunt ejus scriptis Vide indicem ejus operum impressorum usque ad initium anni 1761. in editione Veneta poematis de Solis ac Lunae defectibus, multasque illic alias dissertationes, ut vocant, quae hic silentur, invenies. et Bononiensis accademiae et Lipsiensis acta; pleni doctissimorum virorum, qui vel in Italia vel in Gallia vel in Britannia vel in Germania hac aetate

vero etiam nauticam artem amplificaret, illustraretque magis? Sed infinitus prope sim, si omnia ejus opera velim enumerare. Duo tantum hic addam in genere dissimili: naturalem nempe philosophiam ad unicam legem virium in natura existentium redactam, et poema de Solis ac Lunae defectibus sex in libros distributum. Quod opus utrumque si ita semper adamavit Rogerius, ut filias veluti carissimas et amplecteretur libentissime et oscularetur, esse profecto statuendum videtur, singulare quiddam atque eximium in iisdem contineri. Et certe

ut filias veluti carissimas et amplecteretur libentissime et oscularetur, esse profecto statuendum videtur, singulare quiddam atque eximium in iisdem contineri. Et certe si illius poematis et elegantiam Latini sermonis, et facilitatem explicandi res difficillimas ac a poetarum consuetudine remotissimas, et praeterea doctrinae reconditioris locupletem quamdam veluti supellectilem summa cum venustate conjunctam attentius introspicere velimus; facile ejus auctorem inter praecipuos hoc in genere poetas numerandum censebimus, vixque

autem ad naturalem illam philosophiam pertinet, sic habetote: ipsam esse opus hujusmodi, ut si in ceteris rebus, quas pe[r]tractandas suscepit Rogerius, omnes fere semper vicerit, in hoc se ipsum vicisse videatur. Non enim expolivit rem ornavitque, sed plane condidit ac prope creavit. Ferebantur quidem de corporum principiis sententiae philosophorum plurimae tum veterum tum recentiorum, quae eo minus doctis hominibus in dies probabantur, quo magis recta philosophandi ratio ubique terrarum coepit invalescere. Vetera obsoleverant,

cruribus ad contactum accedentem, quin usquam possit omnino concurrere, proposuit ante oculos; cujus ope non intelligeretur solum, sed videretur totum earum virium certa lege modo trahentium, modo repellentium, modo copulantium artificium. Quae res statim atque fama ac rumore percrebuit, tantos clamores tantosque plausus excitavit, quantos et rei novitas eflagitabat, et ipsa magnitudo; Hujus operis praeclarissimi tres jam habentur editiones: Viennensis prima, altera Veneta, tertia Gallica. Poematis item

et rei novitas eflagitabat, et ipsa magnitudo; Hujus operis praeclarissimi tres jam habentur editiones: Viennensis prima, altera Veneta, tertia Gallica. Poematis item paullo superius nominati tres editiones sunt Londinensis nimirum, Veneta, ac Parisiensis multo ceteris locupletior ac emendatior. eaque coepit et doceri et propugnari in florentissimis Europae academiis cum Boscovichiani ac Rhacusini nominis laude singulari. Jam vero ab eo tot tantisque editis ingenii monumentis, pluribusque

Hujus operis praeclarissimi tres jam habentur editiones: Viennensis prima, altera Veneta, tertia Gallica. Poematis item paullo superius nominati tres editiones sunt Londinensis nimirum, Veneta, ac Parisiensis multo ceteris locupletior ac emendatior. eaque coepit et doceri et propugnari in florentissimis Europae academiis cum Boscovichiani ac Rhacusini nominis laude singulari. Jam vero ab eo tot tantisque editis ingenii monumentis, pluribusque aliis vobis non ignotis, quis de ejusdem

tertia Gallica. Poematis item paullo superius nominati tres editiones sunt Londinensis nimirum, Veneta, ac Parisiensis multo ceteris locupletior ac emendatior. eaque coepit et doceri et propugnari in florentissimis Europae academiis cum Boscovichiani ac Rhacusini nominis laude singulari. Jam vero ab eo tot tantisque editis ingenii monumentis, pluribusque aliis vobis non ignotis, quis de ejusdem celebritate potest dubitare? Quam tamen dicam breviter, patres conscripti, fuisse tantam, quam maxima esse potuit;

dignitate et sapientia Pontifex Petri sedem tenebat Benedictus XIV. carum habuit atque in pretio. Illum de Vaticani templi pulcherrimo altissimoque fatiscente tholo consuluit; illum de aquarum alluvionibus derivandis tam in Pontinis paludibus quam in agro Bononiensi ac Ferrariensi interrogavit; illi Romanae ditionis perlustrandae describendaeque cum magno instrumentorum apparatu, duosque telluris gradus magno cum labore per Apennini juga magnoque cum sumptu dimetiendi curam demandavit. Illum idem in urbe retinendum censuit, quum

di Mantova scritti da Scipione Agnello Maffei, l. II. c. 7. ubi haec habentur: Valenti famiglia detta dal Janelli nobilissima e discesa dall' antico Epidauro, oggi Ragusa : ut refert Rogerius ipse, De Solis ac Lunae defectibus, lib. IV. ad vers. 855. origine civis, patres conscripti, quo utebatur ad sanctiora consilia, incitamento voluit adhibere ad astronomiae domicilium ponendum atque adornandum. Verum Sylvii primum, deinde Benedicti mors consequuta haec

sese in coetus litteratorum hominum ferret atque in conspectum daret? Illum omnis Italia, quod in ea erat altus atque eruditus, quasi decus proprium, summis ubique laudibus est prosequuta; illum Gallia hominum doctissimorum copia referta jam tum suis sedibus dignum ac nomine censuit; illum Britannia Comitis Macclesfieldii, praesidis Societatis Londinensis, studio fuit etiam rogatus, ut cum aliis Societatis Londinensis astronomis in Californiam trajiceret Veneris transitum sub Solis disco

et Troadis oram, et Bosphorum Thracium, et Scythiae partem, et Moesiam, et Daciam, et Sarmatiam obivit), illum, inquam, omnium gentium viri principes ipsique reges et visendum censuerunt, et benevolentia amplectendum tamquam doctrinae quoddam veluti monstrum ac prope miraculum. Et erit jam, qui miretur, eum amplissimo stipendio post hanc confectam longissimam clarissimamque peregrinationem a senatu Mediolanensi, summa cum voluntate Mariae Teresiae imperatricis augustae, fuisse invitatum, ut Ticini primum, deinde Mediolani

Jesuitae invidia multorumque odio conflagrarunt: Rogerius vero in tanta animorum simultate judiciorumque iniquitate nullam non modo sensit celebritatis diminutionem, verum etiam non leve ejusdem expertus est incrementum. Nam in ipso illo Societatis Jesu luctuosissimo ac miserando naufragio, quo demersa est atque exstincta fere omnis, in ipsa illa moerentium sociorum trepidatione atque fuga Ludovici XV. singulari patrocinio usus est. Is enim ipsum, quum nosset jam cogitare de relinquenda Insubria, honestissimis conditionibus

viri gloriam labefactaret, quum in ea ipsa Gallia, in qua tot foedi tantique tumultus rumoresque in Jesuitas exstiterunt, et Ludovici XV. perhonorifico decreto aucta fuerit, et ejusdem nepotis Ludovici XVI. amore confirmata, et utriusque regis ministrorum judicio ac sapientissimi Vergennesii Comes Vergennesius, quem honoris gratia nomino, obiit eodem tempore eodemque fere die, quo Boscovichius: in eo Gallia ministrum prudentissimum aequissimumque, in hoc amisso clarissimum philosophum

Petierat a rege facultatem obtinueratque se in Italiam conferendi, ut et librorum complurium impressionem curaret praesens, et veterum amicorum conspectu dulcissimo frueretur, et Mediolani illam, quam in regio Braidensi studiorum Collegio, monumentum Uraniae perenne ac urbis ornamentum, summa quondam cura, labore, ac aere etiam suo non exiguo collato construxerat, astronomorum speculam absolveret perficeretque, novis additis molitionibus, omnium commodissimam ac magnificentissimam. Jamque e Venetorum finibus eque Etruria Latioque

Italiam conferendi, ut et librorum complurium impressionem curaret praesens, et veterum amicorum conspectu dulcissimo frueretur, et Mediolani illam, quam in regio Braidensi studiorum Collegio, monumentum Uraniae perenne ac urbis ornamentum, summa quondam cura, labore, ac aere etiam suo non exiguo collato construxerat, astronomorum speculam absolveret perficeretque, novis additis molitionibus, omnium commodissimam ac magnificentissimam. Jamque e Venetorum finibus eque Etruria Latioque redux Mediolani constiterat,

quam in regio Braidensi studiorum Collegio, monumentum Uraniae perenne ac urbis ornamentum, summa quondam cura, labore, ac aere etiam suo non exiguo collato construxerat, astronomorum speculam absolveret perficeretque, novis additis molitionibus, omnium commodissimam ac magnificentissimam. Jamque e Venetorum finibus eque Etruria Latioque redux Mediolani constiterat, moliebaturque cum alia multa, tum Hujus doctissimi elegantissimique operis duo tomi jamdiu lucem publicam viderant; reliquorum duorum

Pozza Nicolai filius, patricius Rhacusinus qui aegrum Mediolani invenerat Boscovichium inviseratque saepius peramanter, quum dicta est haec oratio, summum in patria honorem gerebat reipublicae rector. Pozza, te inquam ipsum, quem praesentem hic rectorem ac principem senatus amplissimum intueor, testem apello; te ego in gravissimo viri summi infortunio, quum ex Austria in Insubriam descendisses, illius miserandi luctus in partem voco. Tu hominem facile omnium celeberrimum quum in eo statu vidisti, in quo ipsi mors,

in Insubriam descendisses, illius miserandi luctus in partem voco. Tu hominem facile omnium celeberrimum quum in eo statu vidisti, in quo ipsi mors, quae et brevi tuum discessum consequuta est, erat minus timenda, quam vita diuturnior exoptanda, in eo mentis errore ac falsa fortunarum desperatione, non solum lacrymis ac dolore tuo putasti dignum, verum et opes ei obtulisti tuas, et preces consolationemque adhibuisti, et communionem bonorum auxiliumque spopondisti, quo tecum in patriam atque in sororis

in partem voco. Tu hominem facile omnium celeberrimum quum in eo statu vidisti, in quo ipsi mors, quae et brevi tuum discessum consequuta est, erat minus timenda, quam vita diuturnior exoptanda, in eo mentis errore ac falsa fortunarum desperatione, non solum lacrymis ac dolore tuo putasti dignum, verum et opes ei obtulisti tuas, et preces consolationemque adhibuisti, et communionem bonorum auxiliumque spopondisti, quo tecum in patriam atque in sororis Sororis Annae faeminae eximia morum innocentia vitaeque

eximia morum innocentia vitaeque integritate praeditae, quae sola nunc ex hac familia est superstes; reliquis ejus fratribus, Bartholomaeo, qui Rogerium, utpote natu major, in Societatem Jesu anteiverat, Joanne, qui Praedicatorum regulam professus erat, Natali ac Petro jamdudum vita functis. Omnes praestantissimo ingenio ac singulari virtute ornati fuere. De illis vide Rogerium ipsum De Solis ac Lunae defectibus lib. 4. in not. 48. sub. fin. lectissimae amicorumque sinum sic aegrum atque afflictum

sola nunc ex hac familia est superstes; reliquis ejus fratribus, Bartholomaeo, qui Rogerium, utpote natu major, in Societatem Jesu anteiverat, Joanne, qui Praedicatorum regulam professus erat, Natali ac Petro jamdudum vita functis. Omnes praestantissimo ingenio ac singulari virtute ornati fuere. De illis vide Rogerium ipsum De Solis ac Lunae defectibus lib. 4. in not. 48. sub. fin. lectissimae amicorumque sinum sic aegrum atque afflictum deduceres. Et quamvis ipsum non exoraveris, cepisti tamen

qui Rogerium, utpote natu major, in Societatem Jesu anteiverat, Joanne, qui Praedicatorum regulam professus erat, Natali ac Petro jamdudum vita functis. Omnes praestantissimo ingenio ac singulari virtute ornati fuere. De illis vide Rogerium ipsum De Solis ac Lunae defectibus lib. 4. in not. 48. sub. fin. lectissimae amicorumque sinum sic aegrum atque afflictum deduceres. Et quamvis ipsum non exoraveris, cepisti tamen civicae caritatis fructum vel maximum. Itaque gaude isto tuo tam praeclaro animo, et

expetieritis rite, atque eritis adprecati, multos ei similes in hac urbe cives a Deo Optimo Maximo postuletis, qui quod vobis jam factum gratulor, quo angustioribus ditionis terminis potentiaeque tenemur, eo latioribus sapientiae virtutisque finibus Rhacusinum nomen ac famam cum perpetua reipublicae incolumitate imposterum etiam propagent atque amplificent. FINIS EPIGRAMMA
Haec tibi ego, Rogeri, ingrato in funere

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report