Your search found 2491 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 2249-2287:

Comitatus angulum, inaequali tamen latitudinis linea protenditur. Haec tota ferme in montes assurgit, sylvis et lignis variae speciei abundat, hisque inferiora Regni loca, quae illis destituuntur, providet. Solum habet minus fertile, et quod alendis suis incolis non sufficit. E converso producit metalla, semimetalla, lapides pretiosos, et tantam, quae vix exhauriri possit salis quantitatem.

hunc fluvium ad limites Transylvaniae procurrit. Huius extrema linea in altos iterum montes attollitur, qui perinde sylvis teguntur et metalla ferunt; huius incolae adsitos sibi comitatus planos lignis provident, sed cum solum minus fertile habeant, ab his vicissim frumentum recipiunt. §. 3. Fluvii vehiculum internae communicationis praebere possunt. Ita ipsa iam physica Regni situatio

contrahantur, hi ferme viarum beneficium supplere possint. §. 6. E converso a meridie et Septentrione nonnisi difficilem per axem exitum habet. Minus propitia est Hungariae relate ad externam communicationem situatio. Alluit quidem adnexas partes a meridie Mare Adriaticum verum in hoc nullus ex Hungaria navigabilis fluvius effunditur.

census, liberi denarii dicti fuerint. Interea donec stabilito formali civitatum statu, auctoque tantisper earum numero, hae iure suffragii in comitiis sub Zigismundo donatae sunt, constitutionem Hungaricam commercio minus favorabilem fuisse inficiari non licet. Postquam haec iam evenerunt, constitutio Regni commercio vix iam in alio adversatur, quam in exiguis, quae civitates adhuc manent subditalis obligationis reliquiis, iureque liberis

Tractatibus plena ab utrinque Libertate agatur, saepe tamen unius partis inadvertentia Tractatus eiusmodi huic onerosus, alteri admodum utilis evadit. Vectigal cuius elaboratio paucis plerumque hominibus concredi solet, sub minus recte applicato Commercialis Aequilibrii titulo facilius adhuc uni Provinciae utile, alteri onerosum evenire potest. Apprime itaque nosse interest, ad quas Provincias aut Regna Hungaria seu ope Vectigalis,

imo Canisa per Carlostadium Flumen quidem quatuor, Segniam vero quinque Postis breviorem viam habet, quam per Pettovium, Tergestum; et tamen seu inveterato iam inter Hungaricos et Pettovienses Mercatores nexu, seu minus adhuc instructae per Hungariam rei Vectoriae deffectu, seu praeindicata etiam Opinione, durat adhuc potior non tantum Inductionis, sed etiam evectionis Hungaricae cursus per Tergestum, urbsque haec eam semper relate ad

Incolae cum re agraria et peccuaria vitam unice sustentent, magna utique egent terreni extensione, parte vero ex alia, maxima septentrionalis, in sensu §. 2-di acceptae Hungariae pars adeo Populo abundat, ut cum minus fertile Regionis illius solum Incolas suos alere non possit, hi ad peragendos messis et falcaturae in fertiliori illa Plaga labores descendere, sicque vitam sustinere debeant.

alicubi invexit. Quoad Vinum. Vineas colendi Studium in Hungaria iustos plane iam limites excedit: plantatur enim etiam in minus idoneis ad id collibus, in campis ipsis qui maiorem per frumentum et olera fructum ferre possent. Ratio eas colendi vix aliquo amplius naevo laborat. Liquores ex uvis passis conficiendi norma e Tokaiensi iam

ex una Cultorum numerum continuo provexit, parte vero ex alia, aviditatem eorum ita excitavit, ut quo quantitatem eius augeant de ipsis iam consvetis Culturae Regulis remiserint. Pondus vero eius variis, saepe minus iustis artibus augere studuerint. Inde evenit, ut nec Spuria foliaa, quae legitimorum vim enervant, nec Cacumina Plantae decerpi: ut pistilli vulgo Tingl et quidem longiores, qui producto falsum

constat enim, quod in uno eodemque Loco pro ratione Culturae melior aut deterior tabaca producatur. Constat etiam, quod adhuc ante Bellum Americanum in Campo Varasdinensi, cuius solum qua sabulosum Producto hinc minus convenire videtur, industria periti manipulationis huius Itali, adeo insignem in certo Dominio Tabacam produxerit ut primae speciei Centenarius a 26., Secundae a 15. postremae a 9. fluviis in Italiam Anno

eam ad maturitatem provexit, produxitque Colorem Coeruleum, sed eo, quem Planta haec in aliis calidioribus Regionibus dat longe inferiorem. Et tunc demum denunciavit, irritam fore omnem operam ut vel Planta haec minus vero adhuc Semen eius sub Climate Hungariae naturalisetur. Isatis tamen Cultura cum successu inducta est. Ut aliquem adminus Coeruleum Colorem Hungaria habeat. Altefatus

in respectivis Districtibus propagari curent. Verum seu inveterato Plebis adversus omnes Novitates odio seu aliquorum ex iis, qui ad docendam hanc manipulationem missi fuerant, inscitia, seu denique minus Zelosa Subalternorum Officialium Cooperatione salutare hoc Institutum paulo post intercidit, radicesque tantum in Septentrionalibus aliquot Comitatibus, Trenchiniensi Arvensi Liptoviensive defixit.

(si pauca domestica excipias) perinde atque armenta in praediis per totum annum sub Dio in Hungaria intertenentur. Verum seu quod Equi ita, ut Boves iniurias acris sustinere non possint, seu quod minus conspicuam eorum Speciem Hungari principio statim induxerint, equi Boum praestantiam non aequant. Non deest quidem Hungaricis etiam equis generosus spiritus: possuntque longos praesertim per planitiem cursus,

equi Boum praestantiam non aequant. Non deest quidem Hungaricis etiam equis generosus spiritus: possuntque longos praesertim per planitiem cursus, seu ab equite, seu cum minori onere sustinere: Corpus tamen minus spectabile habent, nec trahendis gravioribus oneribus, ita, ut aliarum Gentium Equi pares sunt. Et ideo non multo post atque Rhedarum usus apud Nobilitatem invaluit, nonnulli proprietarii

huius generis * * * floreni quotannis elati sint. §.50. Actualis Status Reliquarum Fabricarum. Reliquae Fabricae minorem subeunt Considerationem, cum earum elaborata minus notabilem vim peccuniae evehant. Ut tamen artificialis Incolarum Industriae Status penitius cognoscatur, iuvat has quoque exhibere. Relationes Iurisdictionum 23 universim Vitriarias exhibent: nimirum in

sumptibus in Regno excitatae, non multo tamen post interciderint. Ipse ille, quem exhibuimus actualis earum Status tantis, quas Administratio Publica in earum Incrementum per medium id Saeculum impendit, curis minus respondere videtur. Intrinsecae Lenti in Hungaria Fabricarum Progressus causae: Verum erectae iam Fabricae, si per Nobiles excitatae fuerant, internis manipulationis

Populationis Incrementum eandem, quod apud priores, Soli Sterilitas produxit necessitatem. Si Regio in qua seu Soli Sterilitas seu aucta vehementer Populatio artes et opificia iam provexit, alteri fertiliori, sed minus populosae Provinciae adiaceat, solent quidem aliqui opifices et artistae ex illa, in hanc sponte immigrare, sed hi aut in arte sua minus versati sunt, aut necessario ad eam provehendam Nervo destituuntur, aut

vehementer Populatio artes et opificia iam provexit, alteri fertiliori, sed minus populosae Provinciae adiaceat, solent quidem aliqui opifices et artistae ex illa, in hanc sponte immigrare, sed hi aut in arte sua minus versati sunt, aut necessario ad eam provehendam Nervo destituuntur, aut adeo exiguum Numerum efficiunt, ut nec Domesticae talis Provinciae necessitati respondeant. Qui et arte et Nervo pollent, cum Regio in

Fabricans superet, tum demum cum difficultate elaborata sua vendendi colluctari debet. Ad novam enim fabricam plerumque inexperti tantum Sodales haberi possunt. Hi quaecunque demum Magistri sit, Diligentia nonnisi minus perfecta elaborata producunt, quae Concurrentiam cum perfectionibus Stabilitae iam dudum Fabricae Productis non possunt sustinere. Et hae sunt, quae omnem Surgentem primo Fabricam premunt,

formavit, ut si unus egrediatur, alter alterius Locum per gradualem Successionem continuo occupet. Experti eiusmodi Sodales non modo perfectiora, sed plura artefacta. Pro eadem, qua minus periti mercede elaborant: adeoque vetus Fabricans, hoc etiam nomine distractionem novello praeripere potest. Sed et secus vetus Fabrica certa sibi Distractionis Loca vulto

prava insuper rivalitas invadat: si meliores novelli Sodales avocet, si emptores sparsa de imperfectione artefactorum eius sinistra opinione avertat, si denique quod effroenis passio quandoque suggerere solet, minus intrinseco valore pretium propriis mercibus pro aliquo tempore statuat tantum ut novellum qui damnum hoc sustinere non potest Fabricantem in ruinam agat. Iam vero sicut se habet novella erga

Germanicis etiam Provinciis Vectigal edi procuravit. Systema eius in Thesi in eo subsistit, quod Portorium Transitus in uno, Exitus in 3. Inductionis seu Consumptionali, pro ratione ac minus ac magis necessariae fuerunt merces in 20, 10 aut etiam 5 fl. ita defixerit, ut nihilominus Hungaricae eiusdem Speciei merces nonnisi dimiduo Portorii huius dependat.

quidpiam dependatur. Si vero exoticae merces e his Portubus in Germanicas Provincias invehebantur, ne quidem moderatum illud 20 et respective 10. pro 100 exoticum Portorium, sed quoad plurimos Articulos longe minus deponi debuerit. Ubi tamen si merces hae ex ipsis illis Portubus in Hungariam inducebantur, non tantum elevatum illud 30 a 100 Consummo indiscriminatim; sed insuper Germanicum

ne vero Fabricae in Hungaria exoriri possint, Artefacta Hungarica ad eandem Cathegoriam sunt collocata, licet Germanicorum e contra artefactorum si in Hungariam invehantur, Portorium, iam una quarta, iam una quinta minus, atque exoticis impositum fuerit. Ac Belgium quidem et Lombardia, quae mediae inter exteras Provincias iacent, adeoque varios mercium suarum exitus habent, onus hoc

Principia Portorii Consumptionalis. Systema Vectigalium horum a prioribus admodum discessit, exoticae merces in tres generales Classes distributae fuerunt nempe in minus, et magis utiles, et victualia, Tricesimalia etiam Loca per tres species distinquebantur, et alia pro Capitalibus alia pro Depositorialibus, alia

alia pro Capitalibus alia pro Depositorialibus, alia pro Ordinariis declarata sunt, horumque silabus Vectigali sub A adnexus fuit. Minus utiles merces, quarum Consignatio ibidem sub C. exhibetur nonnisi in Capitalibus Locis tricesimalem subire poterant manipulationem § Vectigalis 16, reliquae omnes exoticae merces etiam in

Limitanea Officia poterant manipulari § 20; neque tamen Singulae huic Classi aequale Consumptionale Portorium defixum, verum a ratione variarum Commercialium Speculationum aliquibus maius, aliis minus definitum fuit. §. 58. Forma Tariffae Animalium per Vectigal 1784i immutata. Denique vectigal hoc eam etiam quae 1754. stabilita fuerat, desummendi ad

ex asse conveniunt. Differt tamen modernum Taxationis Systema a priori in tribus realibus punctis, 1o quod in priori Tariffa Aequale pro omnibus exoticis Provinciis Portorium defixum fuerit, nunc Polonia distinctum et quidem minus in singula rubrica Portorium habeat. 2o Quod relate ad Turciam omnis Maialium classificatio sublata sit, sed Portorium mediae Classis pro omnibus indiscriminatim dependatur. 3o Quod Transitus Portorium, a quo

relate ad inductionem Portoria exoticarum sub prohibitionem illam non cadentium mercium magis adhuc atque in priori Vectigali variantur, nimirum prout exoticus aliquis Articulus, aut per domesticam Industriam minus suppleri potest: aut haec maiorem eius necessitatem habet, ita minore, in casu vero Contrario maiori Portorio subiicitur. Nro

haud magno quidem Germanico Portorio subsunt. No 10. Verum Polonici plane adeoque exotici aliquot in Consignatione sub Numero 10. contenti Articuli minus atque Hungarici, dum Germanicis Provinciis inferuntur Portorium dependunt. Vigent praeterea adhuc Provinciales illae impositiones, quas gravis Portorii vices subire, vel solus ordinarii

in varias Regni partes Communicationem praebet, Pestinum tamen, quod ferme in centro ductus huius situatur, ipse commercii cursus per continentem sponte inclinavit; nimirum quia transportus hac via minus sumptuosus evadit, quam per Longum illum et multis adhuc incommodis impeditum circuitum, si secundo Collapi et Savo Zemlinum, inde vero adverso Danubio Pestinum navigetur. Hunc quidem per

usque 1784um totum Pestiense Commercium per Pettovium Tergestum procedere debuerit. Verum reserata per Vectigal Anni huius ut §. 57. Ostensum est immediata exoticarum mercium per Littorale Hungaricum inductione, minus Sumptuosus iam Mercatoribus Pestiensibus per Canisam, Carlostadium ad Littorale seu domestica Producta evehere seu exoticas merces inferre. In hoc ductu via iam Zagrabia, in Ductum primo Loco recensitum

a truncis iam Saepius repurgatus sit, novi tamen eidem de tempore in tempus illabantur, qui impeditam faciunt navigationem. Quibusdam in Locis in nimium multos ramos abit, nimis multas insulas efficit id quod minus profundam tempore siccitatis aquam in principali Canali efficit; alibi per Longos nimium gyros se incurvat, qui Longiorem, adeoque magis etiam Sumptuosam reddunt navigationem, nec desunt scopuli arenosi, ad

toto suo licet sat longo Cursu ferme ratibus tantum patet, nec adversam recipit Navigationem. Hernandus et Sajio vix a confluxu suo minora Navigia sustinent, et adversae Navigationi perinde minus idonei sunt. Fluviorum horum Navigatio exiguam Commercio materiam praebet, ferme enim ligna tantum per eos in inferiores Comitatus demittuntur. Eadem est trium Crisiorum ratio, Samusius iam ad

Bachiensi vili admodum pretio venit, secus illud transportus pretium sustinere non potest, plenê tamen depuratum semper evehi posse expertus in hac Linea Mercator Susani affirmat. Aliae frumenti Species id minus adhuc tollerare possunt. Et ideo Littorale Hungaricum, Ordinariis annis de exotico Turcico Tritico pro 300is circiter millibus consummare solet. Quodsi Navigatio per Mare Nigrum Consistentiam acciperet,

Iaurinum, Vaczium Bajam gradatim se convertunt. Si Summa sit necessitas plane Neo-plantam descendunt. Omnes autem ferê hi transportus aquatici per Nautas Iaurinenses et Comaromienses perficiuntur. Minus, sed perinde stabile eductionis Frumenti Emporium Moravia praebet, nam et in hanc e Scala Mosoniensi et e vicinioribus Comitatibus Posoniensi Nittriensi Trenchiniensi, ac praesertim Szeredino, Vagh-Ujholino Galgoczio et

Trenchino aliqua frumenti Quantitas quotannis educitur: evehitur etiam pars aliqua adversa Morava Znaimium, et si fluvius iste ut nunc sub opere est debite regulatus fuerit, evectio haec notabile accipere poterit incrementum: minus adhuc emporium Transylvania praebet, in hanc tamen etiam aliqua frumenti pars ex emporio Aradiensi et Temesvariensi quotannis exportatur. §.83. Domesticum

quidem eius in aliqua Provincia pro aliquo tempore vel augeri vel minui possit, ipse tamen affluxus et refluxus certam semper teneat proportionem. Si in Hungariam via Commercii minus Aeris influeret, minus etiam per eos, quos supra memoravimus, Canales peccuniae e Regno educeretur, sicut vicissim quo plus Aeris Commercium imposterum etiam Hungariae infundet, eo etiam plus per easdem vias

Provincia pro aliquo tempore vel augeri vel minui possit, ipse tamen affluxus et refluxus certam semper teneat proportionem. Si in Hungariam via Commercii minus Aeris influeret, minus etiam per eos, quos supra memoravimus, Canales peccuniae e Regno educeretur, sicut vicissim quo plus Aeris Commercium imposterum etiam Hungariae infundet, eo etiam plus per easdem vias educetur.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report