Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: ita

Your search found 6420 occurrences

More search results (batches of 100)
First 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 5016-5191:


5016. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

septem post annos ad conscribendas Pontificias ad Principes Viros Litteras conscendit. Hoc munere etiamnum fungitur, ac septimus ac decimus jam in exitu est annus, ex quo PIO VI Pont. Max. suam hanc navat operam, atque ita navat, ut nihil sibi potius, atque honorificentius esse ducat, quam ut doctissimo satisfaciat Principi, cujus immortalia sunt in omni laudum, meritorumque genere monumenta; ut omnino existimandum sit Divino plane consilio ipsius


5017. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse vocabula, et quasdam veluti disciplinae formulas, quae rerum vim, potestatemque duntaxat declarare valeant: has autem arcendas esse a carminibus, ac prorsus repudiandas, propterea quod quae a venustate, ac numeris omnino abhorreant: ita si persequi illa etiam velimus, quae ab intima philosophia hauriri solent, cum eadem per se satis aspera sint, atque impedita posse ea quidem quasi mollitie enervari carminum, illustrari autem non posse. At qui ita sentiunt, nimium


5018. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

omnino abhorreant: ita si persequi illa etiam velimus, quae ab intima philosophia hauriri solent, cum eadem per se satis aspera sint, atque impedita posse ea quidem quasi mollitie enervari carminum, illustrari autem non posse. At qui ita sentiunt, nimium angustis terminis amplissima Poetarum studia definiunt. Quae enim erit tanta artis hujus inopia, atque infirmitas, si primos tantummodo possit aditus, ac summa rerum vestigia persequi, majoribus autem doctrinis, ac


5019. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nullo pacto eadem illuminare, ac distinguere valeamus? Atqui scimus Poetis suum esse loquendi morem, quo ipsi omnia et comiter, et jucunde, clare item, et dilucide exhibent; pollere enim illos formis quibusdam, ac simulacris, quibus res ita conveniant, atque illustrent, ut easdem pene contrectare manibus, atque usurpare oculis videamur. Neque vero haec simulandi, efformandique ratio tantummodo in grandioribus argumentis, velut in motibus animi metu, ac


5020. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

similitudine deferri, ac pene rapi ad imitationem dicendi. Quid enim convenientius est, atque aptius, quam ut sermo rebus consentiat, aut quid magis alienum, quam, cum obscuriores sententias tractamus, orationem adhibere inaniter ita exultantem, ut legentium animi ab intelligendi contentione ad nimiam ornatus hilaritatem delabantur? Abunde enim satisfactum hic nobis censemus, si apte omnia, si composite, si ad rem accommodate exponantur. Reliquum est, ut eorum


5021. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

assequendas causas inducamur. Est enim longissima quaedam continuatio, causarumque series, ut aliae propius res ipsas attingant, ac gignant, eaedem ex aliis superioribus emanent, illae autem ex iis, quae proxime antecedunt, atque ita aliae ex aliis, tanquam ramorum aliorum ex aliis erumpentium propagines, consequantur, donec perventum sit ad prima rerum initia, summasque causas, velut altissimas stirpes, unde reliquarum omnium series procreantur ac


5022. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

causarum ordines ad ultimos rerum effectus perspiciendos descendamus; sed a rebus ipsis paulatim pedetentimque ad propinquiores primo causas movendus est cursus, deinde ad alias, quae propiores iis sunt, gradus faciendus, atque ita ad remotiorum etiam seriem, colligationemque progrediendum, quoad ingenii nostri imbecillitas admirabilem tanti ordinis magnitudinem sustinere possit. Aequo enim animo consistendum est, ubi ad reliqua persequenda


5023. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

illo mirifice, ac singulariter auctam naturae cognitionem, et nostra, et quaecumque consequetur aetas, sentiet, atque fatebitur. Quanta enim subito lux, verique species enituit, cum eam corporum omnium conjunctionem esse declararet, qua ita sese vicissim omnia pertraherent, ut gravitatis viribus haec Mundi universitas contineretur. Quam ingens inde, ac mirificus earum rerum ordo emanavit, cum errantium siderum motus, veris atque autumni antecessiones, accedentis, ac


5024. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

epulis adhibuit. Verum quae Poematis vis esset, ac virtus, quod illustrium virorum res gestas contineret, ornamentisque omnibus illustraret, a nemine quidem antea erat intellectum. Exortus est ille, qui fabulam cum invenisset, idem ita perfecit, ut legitimi carminis tum primum sit ars constituta. Cujus egregium exemplum cum omnes intuerentur, sibique ad imitandum proponerent, is optimi Poetae laudem est adeptus, qui propius ab illo abfuisset. Nam si quispiam


5025. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

commonstrarit? Is enim in Philosophia architectus, molitor, effector dicendus est, qui, quae summa, ac praecipua erant, invenit, atque absolvit, caetera item, quae tenuiora essent, adumbravit, ac aliis excolenda reliquit, atque ita idem omnia et inchoasse, et perfecisse videri possit. Atque utinam ab his, qui deinde ad has disciplinas excolendas sese conferunt, ampla quaedam, atque insignia rebus hisce, ac rationibus incrementa adjungantur. Sed nescio, quo pacto


5026. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

incrementa adjungantur. Sed nescio, quo pacto accidit in artibus fere omnibus, ac doctrinis, ut cum aliquem excellentem gradum attigerint, eo loci consistant, et non modo non ulterius proferantur, sed retro plerumque referri soleant. Ita fit, ut quemadmodum Homero bene constitutae fabulae laudem tot saeculorum comprobatione confirmatam tribuimus, sic prospiciamus animo fortasse omnium consequentium aetatum judicio gloriam perfectae atque absolutae


5027. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

naturae opificium eximie, ac singulariter pervidisset, tantam animo imbibisse summi Artificis speciem, ut commoveri se illius praesenti numine, eumque colere, ac vereri palam praeseferret: felicior quidem futurus, si, ut vim religionis, ita etiam illius castitatem intellexisset. Hoc quidem certum exploratumque est naturae contemplationem religionis, pietatisque magistram, ac ducem semper fuisse habitam. Qui enim possumus cogitatione complecti praecellentem illam, ac


5028. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

legem areae orbium Planetariorum sunt temporibus proportionales. Tertia demum lex quadrata temporum periodicorum facit esse, ut mediarum distantiarum cubos. Hae leges, ut in Planetis primariis circa Solem, ita et in secundariis, seu Satellitibus circa primarios suos servantur; iis tamen Luna aliquantulum repugnare videtur ob varias ejusdem inaequalitates. Haec ad vers. 635. Maris deinde aestus cum Sole et Luna conjunctus,


5029. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sitne, qualisque, ad vers. 1179 conjicit. Cometarum deinde, quae certissime existunt, atmosphaeras aggreditur, in earumque inquirit usus, quos a nostro deducit aere, cujus prae caeteris officium est lucem, caloremque dividere ita, ut et illam ab uno loco in alium transferat, et hunc in aliud et tempus et locum; quod profecto animantium vitae ducendae tuendaeque perneccesarium est. Is atmosphaerae usus in Cometis maximus est ob ipsorum recessus a


5030. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

faciem, axisque, super quo diurnus motus peragitur, situm immutare: at haec ipsa metuere insipientium esse, provido siquidem sapientissimi Conditoris consilio est nobis in Mundi gubernatione acquiescendum. Posteaquam ut Terra, ita Caelo quoque vigere gravitatis vim fuse, accurateque evictum est, nunc a vers. 1696 ea dissolvit, quae contra eandem gravitatem a plerisque objici solent, praecipue, cur stellae fixae ad se invicem, atque ad Solem accedere


5031. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

corporum scabrasque superficies, ab eaque inaequalitate et copiam luminis reflexi pro varia partium obliquitate, et pro distantiis ejusdem vires determinat ad vers. 419. Ut Planetae reflectunt Solis radios, ita etiam Tellus eosdem remittit, unde quoddam in Luna lumen, quod secundarium vocant, explicatur. Qua occasione ad inaequalitatem luminis in lunari facie, ejusque partibus proceditur, quae tamen in caeterorum Planetarum


5032. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

principia, legem continuitatis, ut vocant, a natura ubique servatae considerat, quae in eo posita est, ut nihil ab una magnitudine ad aliam transire possit, quin per omnes alias, quae in medio sunt, magnitudines transeat, ita ut nusquam ulla sit interruptio, aut saltus ullus. Quod variis exemplis probat, per inductionem scilicet, sed illis praesertim, quae loca Geometrica appellantur; quaeque objici possunt, dissolvit, concluditque, quascumque


5033. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

sed illis praesertim, quae loca Geometrica appellantur; quaeque objici possunt, dissolvit, concluditque, quascumque etiam improvisas velocitatis mutationes confici perquam exiguo, verum continuo tempore; ut spatium enim, ita et tempus suas habet partes, quae in infinitum imminuantur. Evicta continuitatis lege jam a v. 1485. expendit duo corpora penitus dura, quorum unum in alterum incurrat; eo incursu debere fieri velocitatis mutationes per


5034. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

putamus non inopportunum, omissis illustrationibus viri clarissimi, ipsum etiam per sese uno volumine conclusum in lucem edi separatim, quo facilius parari, atque expeditius legi, haberi, quo libeat, deferri possit. Id ita fieri placet, si modo annuerit, Reverendissimus Pater Th. M. Mamachius S.P. A. Magister; cui quidem confirmamus nihil esse in hoc praeclaro opere non consentaneum religioni ac bonis moribus.


5035. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

docta revolvit,
38  Rerum etiam arcanas gaudens invisere causas;
39  Ut post naturae mundique exempla revertat
40   Protinus ad proprias magis usque industrius artes,
41  Atque ita nostra diu communia commoda condat
42  Certius, aeternis transmittens nomina fastis.
43  Tuque adeo decus Ausoniae, quo pulchra vigere
44  Sospite gaudemus studia, ingenuosque labores,


5036. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

semper.
553   Ille decus, nomenque refert, ille anteit omnes,
554  Jam notis aliquid qui adjecit, pluraque vidit
555  Officia, et vires, quae cunctis rebus inhaerent,
556  Atque ita majorem convexit mentis opum vim,
557  Amplior ut cumulus, numerusque sit auctior ejus
558   Notitiis: age sis exemplo haec percipe vero.
559  Cum fuit inventum primo mortalibus aurum,


5037. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


560  Fulva putabatur tantùm, rutilique coloris
561  Res, siquidem prius est oculis, quam cognita tactu.
562  Quae dein et manibus tractata, gravissima multo est
563   Deprensa ante alias, sed non ita dura; sub ictu
564  Nam potuit valido ferri in quascumque figuras
565  Deduci facile, et flexu quocumque plicari.
566  Tempore post aliquo paulatim his addita quaedam:


5038. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

negatum est:
893  Partim per motus, quos possis subdere sensu,
894  Partim et per causas, effectaque, scilicet ipsas
895  Per vires, veros ad motus progrediuntur,
896   Atque ita, quos nequeant unquam sentire, docentur.
897  Verum quod superest, varios distinguere motus
898  Non tam difficile est generatim mutuà, seque
899  Inter conferre, et metiri, et cernere seorsum.


5039. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1171  Hic lapis ad colles septem, et Tyberina fluenta,
1172  Quàm Thamesin propter, vel Nili, et ad ostia Gangis,
1173  Aut regna Oceani pelago divisa sonanti?
1174  Non tamen haec ita certa putes, ita tuta profecto
1175   Esse, ut non possint veluti per lubrica labi
1176  Interdum gressus, constructaque sidere moles.
1177  Nam veluti turpi pro furti crimine cum quos


5040. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1171  Hic lapis ad colles septem, et Tyberina fluenta,
1172  Quàm Thamesin propter, vel Nili, et ad ostia Gangis,
1173  Aut regna Oceani pelago divisa sonanti?
1174  Non tamen haec ita certa putes, ita tuta profecto
1175   Esse, ut non possint veluti per lubrica labi
1176  Interdum gressus, constructaque sidere moles.
1177  Nam veluti turpi pro furti crimine cum quos


5041. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

excludere clara
1196  Propterea ratione alias non possumus omnes,
1197  Per quas multa geri quoque eorum posse tuemur,
1198  Non clara ratione illa unica certa videtur.
1199  Non ita nam quidquam naturae in rebus apertum
1200   Constat, ut in claro contra se lumine pandunt
1201  Mensurae, et numeri, verum sine nube ubi fulget:
1202  Non tamen idcirco est, quaerendi his fidere


5042. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

nam saepe videmus
1354  Corporis unius motu variante cieri;
1355   Ocyor aut meat haec, aut tardior illa, meatu
1356  Sive alio longe latera in diversa feruntur;
1357  Atque ita discedunt a sese, disque trahuntur
1358  Mutuà, ut hinc proprias revera corpora findi
1359  Scire sit in partes, atque omnia posse retexi.
1360   Et licet hae facili semper ratione revelli


5043. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1371  Natura in cunctis faciem haud servaret eandem,
1372  Et sese species, dum res sit quaeque, novaret,
1373  Perpetuòque omnis mundi hic se verteret ordo.
1374  Non minus ast ideo in quovis ita corpore magna est
1375   Ubertas elementorum, numerusque, ita moles
1376  Subtilis, tenuisque, ut finem tangere nostra
1377  Mens valeat nunquam, quamvis intendat acutas


5044. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1372  Et sese species, dum res sit quaeque, novaret,
1373  Perpetuòque omnis mundi hic se verteret ordo.
1374  Non minus ast ideo in quovis ita corpore magna est
1375   Ubertas elementorum, numerusque, ita moles
1376  Subtilis, tenuisque, ut finem tangere nostra
1377  Mens valeat nunquam, quamvis intendat acutas
1378  Saepe acies, partesque iterumque iterumque resolvat,


5045. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

gignitur, ipse
1493  Auctior est motus, contractior et mora contra
1494  Temporis. Et veluti gemina re dicimus omnes
1495   Confieri motus, nimirum mobilitate,
1496  Materiaque; ita vis eadem pro tempore certo,
1497  Quanto est materies majorve, minorve, minorem
1498  Contra, et majorem tanto edet mobilitatem.
1499  Pondera sic aeque validis impulsa lacertis,


5046. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

novos; gravitatis enim novus additur ictus
1532  Continuò ad terram? contra projecta superne
1533  Spicula cretensi in nubes et sidera cornu,
1534  Quo mage conscedunt, mage tarda feruntur; ita omnem
1535   Ipsa minutatim gravitas, quae desuper urget,
1536  Decutiens motum, telum altis nubibus arcet.
1537  Corpus ab obliquo nova si vis urgeat ictu
1538  In latus


5047. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

quo via ducit,
1549  Ad ripam recto convertit tramite proram;
1550   Interea tumidis devexi fluctibus alvei
1551  Raptatur, deorsumque secundo labitur amne,
1552  Atque ita conjunctis tonsarum impulsibus, et vi
1553  Undarum obliqua excurrit, seseque cupitae
1554  Denique non ripae, quo cursum obversa tenebat,
1555   Applicat, at tanto, quia rapta est, inferiori,


5048. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1578  Aequis temporibus totidem, seorsumque, videres.
1579  Nec minus idcirco a diversis viribus actum
1580   Mobilitate pari semper, rectaque feretur.
1581  Hinc facile agnosces, diversae ita pellere corpus
1582  Si pergant causae, haud conjunctim, at temporis aequi
1583  Perpetuo sibi quae succedant ordine, seorsum
1584  Quaeque sua varie pro mensuraque, plagaque,


5049. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ulla.
1653  Quare, unde egressa est, puncto continget in uno
1654  Curvatam via recta viam; commune nec ultra
1655   Quidquam est; discurrunt diverso caeterà tractu;
1656  Atque ita continget, non possit ut altera puncto
1657  Quaelibet ex illo nasci, et procurrere longe;
1658  Illà intro de parte aliqua illabente, meatus
1659  Quin subito incurvi, et rursum elabente,


5050. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

recto,
1664  Quod dein extrorsum veniens vis flectit in arcum,
1665   (Ut de tormentis cum pondera projiciuntur,
1666  Perpetuis gravitas torquet quae nisibus urgens)
1667  Atque ita fit tangens arcum via; libera tantùm,
1668  Solaque per sese tum corpus inertia transfert,
1669  ET facit, ut cursu spatiis meet omnibus aequo.
1670   At quae conveniunt extrorsum, et tramite vires


5051. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

exempla per orbem
1808  Cantus, gauderet quo Juppiter ipse, recenset
1809  Dum vires et mensuras, et pondera rerum,
1810   Disponitque suo, quem condidit, omnia mundo;
1811  Non ita difficili Cirrhaea ad culmina gressu
1812  Rumperem iter, neque rebus in his mihi multa profecto
1813  Esset opus, ne displiceam, intentata relinqui,
1814   Neu, dum cantu aveo trahere, et mulcere,


5052. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

orbem:
1865  At mage si fugiens vis polleat, ilicet illa
1866  De parti captare fugam; sin altera vincat
1867  Fortior, in medium tantundem accedere corpus,
1868  Circuitusque ita translatum non conficere aequos.
1869   At vel si pugnet, genus hoc, vis utraque contra
1870  Inter se, imparibus non hic concurritur armis,
1871  Ut mage propterea nunc hac, nunc debeat illac


5053. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1955  Funditus at nunquam minui, penitusque perire.
1956  Ut si quis tibi forte talentum debeat unum,
1957  Incipiensque, die jam semper dimidium ejus
1958  Quaque repraesentet tibi, quod superabit, ita omnes
1959   Quin etiam in menses, omnes ita pergat in annos,
1960  Lustraque, saeculaque, atque aeterna in tempora pergat,
1961  Haud unquam finem optatum contingere speret,


5054. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1956  Ut si quis tibi forte talentum debeat unum,
1957  Incipiensque, die jam semper dimidium ejus
1958  Quaque repraesentet tibi, quod superabit, ita omnes
1959   Quin etiam in menses, omnes ita pergat in annos,
1960  Lustraque, saeculaque, atque aeterna in tempora pergat,
1961  Haud unquam finem optatum contingere speret,
1962  Quin aliqua sit parte talenti obnoxius idem,


5055. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

corpore constat,
129  Mutatis aeque tum motibus, aequa, necesse est,
130   Mutatae ratio, mensuraque mobilitatis
131  Sit quoque; motus enim hìc respondet mobilitati:
132  Non ita, materies si dispar; namque videbis,
133  Aeque ut mutentur motus, debere minori
134   Tanto plus celerem progigni in corpore lapsum,
135  Quanto in majori est


5056. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in ipsis
312  Servare, agnoscas hâc omnia lege teneri,
313  Quam doceo, aequalem nimirum corpora semper
314  Vim, cum se inter agunt, inferre, patique vicissim,
315   Atque ita natura constare hanc semper in omni
316  Legem; hac te in motus proin ducam, ac mobilitates,
317  Non alias, quam quas in rebus prendere possis.
318  Mensuras, genus hoc, tum certior ibis in omnes.


5057. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ictibus ille
469  Se turbare, nec ad contactum corpora ferre
470   Motu: quidquid id est, quod euntia corpora turbet,
471  Advenit a prima, cujus direximus ictum,
472  Parte: ita quapropter directa hac ipse recense,
473  Quid fiat, quid et a congressu possit oriri;
474  Junge, quod invenies, motùs cum parte secunda,
475   Quae nil turbavit, componens: hinc via certa,


5058. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

videbis,
510   Nimirum, ut primum modo mobilitate feratur
511  Illa, qua corpus contenderat ante secundum;
512  Ast hoc nunc contra, qua tum properaverat illud;
513  Atque ita, mutatis personae ut vestibus, ibunt,
514  Inter si similes, velut ante, habitumque, modumque,
515   A se quaeque tamen diversa habituque, modoque.
516  Proin si forte plagas in easdem corpus utrumque


5059. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


539  Extremum; quoniam excussum procul aufugit unum
540   Tam celeri, primum quam venerat, impete corpus.
541  Namque perinde istud fieri fateare necesse est,
542  Ac si non ita sint tactus stipata per ipsos,
543  Ast aliquo inter se spatio divulsa locentur,
544  Succedente aliquo et se mutuà tempore pulsent;
545   Impulsum nam quodque movebitur, inde quiescet


5060. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ictibus ullis:
645   Ergo, quandoquidem primus mutabitur horum
646  Tantum a conflicto; quod post superabit ab ipso,
647  cum motu, quem nil turbat, compone secundo;
648  Atque ita cognosces, qualis post integer exit
649  Motus ab impulsu, quas et contendit in oras.
650   Consimile est, media transversâ corpora navi
651  Directos, genus hoc, properent si concita in ictus;


5061. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

unà
1138  Causam ipsam, causaeque moras, et tempus agentis?
1139  Cur sibi Natura hìc non constet, ut omnibus una
1140   Lege tenax in rebus, ut ipsa in mobilitate?
1141  Cur ita non generet vires, non destruat ipsas?
1142  His aliisque diu, genus hoc, contenditur armis
1143  Hinc, atque hinc, et mille volant projecta per auras
1144  Tela, et mille viris miscentur fortia


5062. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1433  Quae ratio geminis constat quoque motibus, unde
1434  Obliquus confit, quo pergunt corpora jacta,
1435   Scilicet ut tibi nos jam paulo ostendimus ante.
1436  Ergo quod per iter projecta ita corpora tendunt,
1437  Illud idem est, species quod dicitur altera coni.
1438  Inde educta recens ars, qua fera pondera ferri
1439  Aere tonante procul jacimus, certamque per auras


5063. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1514  Languescat paulatim, et plus tenuetur eundo,
1515   Est opus; hinc formae quod iter signare secundae
1516  Continuò deberet, eo divertere sensim
1517  Cogitur aëriis offensibus unda; ita cedens
1518  Accedit propius, propiusque meatibus illis,
1519  Tertia queis coni est species, ut diximus ante.
1520   Nam rectae propius semper, propiusque viaï
1521  Fit


5064. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

videmus,
1692  Ipsae haec contemni nequeant discrimina flexùs.
1693  Negligere ista queas, et non errare profecto,
1694  Rebus ubi magnis referantur tenuia: verum
1695   Non ita, si parvis aeque de rebus agatur,
1696  Aut etiam fortasse minoribus; ista necesse est
1697  Non vanescentem tum partem totius esse.
1698  Nunc igitur, chordam quoniam quamcumque per omnem


5065. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

denique decrescendo
1759  Vanescat prope, differitas oritura viarum
1760   Declinatarum, quae tempore scilicet aequo
1761  Quolibet intacta cum mobilitate seorsum,
1762  Cumque ita pauxillùm tenuata conficerentur,
1763  Vanescet pariter simul, et prope desinet omnis,
1764  Respectuque viae decrescet ad infinitum,
1765   Quin et adhuc magis ad nihilum decurret inane,


5066. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

decurret inane,
1766  Ut parvis infinitè sit tenuior ipsa
1767  Rebus non novies, deciesve, sed infinitè,
1768  Scilicet infinitum aliud contingat ut infra.
1769  Quare, ita mutato quae perditur aequore quoque, est
1770   Tantula mobilitas, devolvier infinitè
1771  Ad parva ut si opus, rursusque ad parva, secundo
1772  Ordine proin possit sita dicier infinite


5067. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1815   Quadrupedesque ciere; illi interjecta repente
1816  Corripiunt cursu stadia, et non amplius, oram
1817  Cum fluvii tetigere, minis retinentur aquarum
1818  Labentum, at celeri vibrant ita corpora saltu,
1819  Ut tum ipse ad ripam ferat impetus ulteriorem.
1820   Si duo propterea superextruis aequora, quae sint
1821  Obliqua ad terram, et se mutuà non sine flexu


5068. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1887  (Quae ratio, magni si fiant, disperit, arcus).
1888  Quapropter vis haec respondet et arcubus ipsis,
1889  Nempe intercipiunt quos pondus, et infimus axis.
1890   Ergo ita conficitur cursus, quoscumque libebit,
1891  Per, genus hoc, arcus, ut conficeretur ad oras
1892  Terraï medias si libera corpora tali
1893  Vi gravitas urgeret, ut ictus fortior esset,


5069. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

magis evectumque, et utrumque propellat
1914  In medium haec gravitas: vi, quod mage distat, agetur
1915   Subtus, tergeminâ, triploque propinquius, unâ;
1916  Hoc proin dum spatium quodcumque ita conficit unum,
1917  Per tria carpit iter triplo velocius illud;
1918  At non tripla minus spatia olli, visque, necesse est,
1919  Tripla relinquatur: rursus vicinius oris


5070. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

oris
1920   Ad medium quibus accedet, dum truditur intro,
1921  Volvetur ter per totidem disjunctius oras,
1922  Olli et rursus erit triplex via, visque superstes:
1923  Atque ita post quaevis continget tempora semper,
1924  Ut mage disjunctum id triplici ruat impete corpus
1925   Per triplices pariter regiones, ternaque restet
1926  Et vis, et peragenda via. At cum denique


5071. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2123  Usque adeo rebus, deorsum ut descendere pergat
2124  Infinitè. Animum tamen hìc adverte sagacem,
2125   Contingat ne fors, ut cum discrimine parvo
2126  Quantumvis, aliquid conjungi non ita parvum
2127  Possit, eo spreto simul ut spernatur et illud,
2128  Quod sperni porro non debeat, utpote majus
2129  Hoc infinitè discrimine, et e genere ipso,
2130   Illae quo


5072. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


7  Res libuit; queis se flectant, quae publica constant,
8  Nempe modis, et quae coëant in foedera gentes,
9  Qualisque in populos sit late invecta potestas;
10   Atque ita res rebus componens, aequiparansque,
11  Protinus has illis longe distare fateri
12  Cogor, et immenso prorsus decedere tractu,
13  Utpote divinis humanas: scilicet illae


5073. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


70   Imbelles, mitesque, et proterit, et sibi quaerit,
71  Quo plus possit ali: proin saevam, praevalidamque
72  Usque potestatem super impendere necesse est,
73  Ut scelera, et fraudes, errorem ita plectere, fortisque
74  Adversae eventus ulcisci, diraque semper
75   Imperia exercere, suique augere timorem.
76  Ast ubi nil patrias in leges juris habere
77  Rex valet,


5074. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


89  In caedes, in fata ruunt: seges ampla cupiti
90   Semper honoris ibi est, vel pulchro hanc funere quaerunt.
91  Si possent Reges speciem hanc adjungere honoris,
92  Queis libeat, rebus, proprioque ita flectere mentes
93  Arbitrio, quam tuta foret, quam magna potestas!
94  Obstant saepe tamen mores, exemplaque nota
95   Majorum, et tenerae quoque patrum tradita quaedam


5075. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tramitis oris
360   Decurrunt; sed devexa regione feruntur
361  Principio, tranantque loca inferiora petitis,
362  Inflectuntque viam, clivosa ut valle, cavatam;
363  Quippe ita demissas post impetus evehit ipse
364  Ocyor apricum ad collem, frondentis ad umbras
365   Aut nemoris: tremit improviso oppressa columba
366  Ungue super; gaudetve suo consorte recepto


5076. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

gignier auris,
594  Quae faciant, certum ne possis prendere tempus.
595   At contra exiguos agitur cum pondus in arcus
596  Pendens, offensus patitur vix aëris ullos:
597  proin ita si multas facis ire, redire per horas,
598  Invenies, quanto respondent tempora filo
599  Certa, quibus quivis absolvi debeat ille
600   Procursus; nam si post totam denique summam


5077. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et artem,
662  Qua facilis, vulgo plaudenti ostendere nostram,
663  Ludentesque velut, quo tum rapit aura, volamus
664  Parnassi vario redimentes tempora flore.
665   Non ita, cum longe provecti, cumque videmus
666  Nigrantes veluti fluctus advolvier, atramque
667  Undique nativis tenebris incumbere noctem,
668  Difficilemque viam, et multis vada plena periclis.


5078. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

missa,
1047  Aspicies imam prope eodem tempore terram
1048  Percutere: at contra, si sit nimis editus, unde
1049  Sunt demissa, locus, nimium neque pondera magna;
1050   Non ita percipies aequo descendere lapsu:
1051  Advenient citius majora, minoraque paulo
1052  Serius; interdum contra tamen, illa patenti
1053  Sint si fronte nimis, gremio intus sive cavato.


5079. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nec ibit.
1298  Ergo velut facies extra diversa figuram
1299  Diversam sequitur, qua comptum est corpus, et illam
1300   Disjungendarum numerus diversus aquaï
1301  Partium; ita et majus discrimen ponderis illud,
1302  Quod dixi, ejusdem sub forma corporis unâ
1303  Esse potest, aliâque minus, quae nempe resistens
1304  Vis undae, ne scindatur; proin saepe figuram


5080. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse.
1641  Sic quoque si fuerint quantumvis plurima, primò
1642  Si bina inter se tentes, tum bina referre
1643  Ad bina, atque itidem tum terna ad terna, per omnia
1644  Atque ita si pergas, quotquot sunt, corpora, eorum
1645   Commune attinges gravitatis denique punctum.
1646  Quaedam rebus ab his utens ratione sagaci
1647  Agnosces, isto varius qua defluat humor


5081. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rationum lumine fulsit
92  Newtoni mens, a certis incerta dirempta
93  Vidimus, atque suis haec intentata relicta
94  Aeternùm in latebris, contra illa educta superne.
95  Solis ita exortu noctis fugere tenebrae,
96   Atque iter ingressis ductus patuere viarum.
97  Illum igitur placido tranantem sidera cursu
98  Usque fequens, Terra gravitas cum qualis in omni,


5082. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

minorem:
161   Proin decies sexta pariter mage parte remota est.
162  At tum dimidiam trans terram cernitur, ut si,
163  Qui spectat, medio telluris staret in ipso:
164  (Non ita, cum supera caput alte vertitur errans)
165  Dimidium id terrae decies proin sexta fatendum est
166   Sit spatii pars illius, quo Luna recessit.
167  Verum hos, atque modos alios, queis tempora,


5083. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

scilicet orbe.
199  Ac tum servata, qua primum est mobilitate
200  Jacta, parem rursum gyrum repararet, eaque
201   Praeterea ratione alios, aliosque sine ulla
202  Fine; ita perpetuùm privata quiete mearet.
203  Sed quae mobilitas haec debeat esse, referre
204  Ad sua prima pilam queat ut loca, nec minuatur,
205  Nec crescat tot per tractus, servetur ut isdem


5084. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


274  Et denis dena decies, proin in minuendo
275  Respondens semper repetitis tractibus in se,
276   In quos excurrit diffusa per ampla locorum:
277  Qandoquidem lux illa eadem, quae non ita distans
278  Ante globi brevioris erat stipata minorem
279  Per faciem, sese faciem dissundit in amplam,
280  Fingere quam possis majoris deinde pilaï.
281   Vivida propterea


5085. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


301   Vix legere ut possis, velut ante? Sat ulla profecto
302  LIBER Q U A R T U S
303  Jam non esse, micent donec centena, videbis.
304  Ergo ita diffundi a puncto cum debeat uno
305  Lux, aliaeque etiam res, quae se parte propagent
306  Ex omni circum; in mentem facile insinuabis
307   Non alio fundi gravitatis per loca pacto


5086. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

extremaque fili
468  Tum capita infigunt terrae distantia tractu
469  Inter sese aliquo majori, sive minori,
470  Ut latam hanc cupiunt minus esse, magisve figuram,
471   Post ita circumfertur acus, sit ut usque trahentis
472  Vi distensa manùs pars ipsius utraque fili
473  Continuo per acum proin transcurrentis, et illa
474  Quantum increscentis, tantum hac de parte minuti.


5087. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


569  Compositum: at repetas in se bis quemlibet horum,
570   Se sibi cum toties, quot constant partibus unis,
571  Scilicet addideris, toties, quod prodiit inde,
572  Rursum addens; ita formatos ratione videbis
573  Respondere pari primos, qua deinde secundos
574  Inter se numeros, atque ordine stare vicissim
575   Seu duplo pariter,


5088. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

media quae luce diei
1113  Intempestivo furgebant tempore saepe,
1114  Interdum quoque visus erat pallere Cometes
1115   Haud a Sole procul, terrebat et anxia corda.
1116   His ita judiciis firmatis, deinde meatus,
1117  Qui sint, in veros servando inquirere coeptum est:
1118  Servatis loca nempe locis deprendere paucis
1119  Omnia tentarunt numeris gravitatis, adiret


5089. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

jam minitantes ultima Lunas
1159  Excipere. At versis post quae fuga barbara fatis!
1160   Quae caedes! Quantum praedae, laudisque relatum est!
1161  Non ita magna quidem primo lux visa Cometae
1162  In Solem fuit ire, sua ipsum Scorpius inter
1163  Brachia cum Solem versaret praetereuntem;
1164  Condita post paulo est; per brumam lumina rursus


5090. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fixit
1242  Incertos certo, atque errore exemit ab omni;
1243  Hic et opinandi varios sic sustulit usus,
1244  Et magis inventos gravitatis constabilivit
1245   Undisque firmatos ita mores: quin magis harum
1246  Aucta fides rerum: quidquid servatur ubique
1247  Nimirum, numerus testantum crescit id ipsum;
1248  Et nihil est quod dissideat, prorsusque repugnet.


5091. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1266   Propterea jam non, an forte antiqua Virorum
1267  Rebus in his eadem steterit sententia, quaeras,
1268  Nec nimis hanc prae Natura, rebusque moreris:
1269  Quanquam ita multa fides in vulgus conciliatur
1270   Dictis, et priscis accedit pondus ab annis,
1271  Ut quidam pretium tantis adjungere rebus
1272  Optantes donent aetatibus haec nova priscis;


5092. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

invia nobis.
1736  Dirige, cum longe te monte removeris alto,
1737  Usibus his aptum quod feceris, instrumentum
1738  In quodvis, medio cum caeli est culmine, sidus;
1739  Atque ita, transierit qua filum pondere tensum
1740   Parte instrumenti, catus inspice, quos et in illo,
1741  Ut dixere, gradus signarit; deinde nec oras
1742  Prorsus ad occiduas flectens, nec prorsus coas,


5093. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1907  Quam formaque data, notisque ex axibus ipsam
1908  Prendere, qualis sit, gravitatem, quantaque tota,
1909  Servet quemque ad sua quaelibet incrementa.
1910   Hic magnus certe labor est; at non ita porro
1911  Durus, et asper erit, generatim noscere raptum
1912  Nimirum puncti, quod sit super axe locatum
1913  Corporis externo, formam cui finiat axe
1914  Curva super


5094. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2062  Stratum, et quam crassum; nosces discrimina, raptum
2063  Terrae inter quae sint, stratique liquentis, et illam,
2064  Et simul hoc aeque densato corpore fingens.
2065   Ergo ita per numeros juventus si fuerit par
2066  Hic raptus strati servato, par quoque aquaï
2067  Naturae tellus, ut densa est, constet, oportet,
2068  Ut densa est, aeque a minimo summoque remota


5095. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

parcat abuti:
77  Hinc cessere in opes privatas publica terrae
78  Jugera, quae populo quoque magno sint sat alendo,
79  Et potiundi aucti, extensique per omnia fines;
80   Nempe ita servari, quodcumque dat ubere gleba
81  Tellus ipsa, potest, nihil ulla et disperit e re.
82  Sic cui principio potiundi cura, laborque
83  Major erat, magis et servabit; major haberi


5096. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


188  Magnus ubi, et subiit parvos, ut templa, penates;
189  Tu quoque ab Arpino, largum cui flumen et aureum
190   Eloquii, cupidus fontem hunc virtutis adisti:
191  Ergo Rhodo ex humili summas ita radere ponti
192  Aspiciebat aquas sidus (dixere Canopum,
193  Fulgurat Argoae quod clavo navis inhaerens)
194  Ut subito exortum caderet, pelagusque subiret.
195   Illud at


5097. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

duces
446  Inde oculis signans varios ex ordine montes,
447  In Boream calido qui protendantur ab Austro,
448  Aut contra a Borea qui protendantur in Austrum.
449  Horum apices ita sint positi, ut prospectus in alterum
450   A geminis pateat, surgentibus ante, sequentem.
451  His ita suppositis triquetram nunc concipe formam,
452  Finibus extremis quae tractus illius ante


5098. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


448  Aut contra a Borea qui protendantur in Austrum.
449  Horum apices ita sint positi, ut prospectus in alterum
450   A geminis pateat, surgentibus ante, sequentem.
451  His ita suppositis triquetram nunc concipe formam,
452  Finibus extremis quae tractus illius ante
453  Jam mensi, geminos habeat, metirier ipse
454  Quos debes, flexus, in primi vertice montis


5099. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


614  Effigie, mage frontis curvato inflectitur arcu,
615   Qua de parte magis producitur; atque ubi distat
616  Planitie minus a recta, subtilior exit,
617  Et minor axis ibi est: ita ad axem crescere debent,
618  A majore gradus dum pergunt axe, minorem
619  Continui, minimusque gradus majore sub axe est.
620   Inde fit, ut Tellus, si in cardinem utrumque minores


5100. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sensu.
667   Proinde Virum geminas visum est dimittere turmas,
668  In domitas alios aeterno frigore terras,
669  Aeternoque alios aestu exsuperante perustas,
670   Ut spatiis ita distantes ingentibus illi
671  Inter se, tantam sperent vitare sagaces
672  Servando, sunt quanta gradus discrimina, fraudem.
673  Quis memoret, quam dura locis utrisque laborum


5101. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1135  Signat, quamque locis densata quibuslibet extet
1136  Rarior inventa est sic partibus aura quaternis,
1137   Quam nos inter, ubi est educta ad millia septem.
1138  Perge vices per quadruplices ita semper in altum,
1139  Septenis septem cumulata prioribus addens
1140  Millia, si gravitas constans sit, credere certe
1141  Difficile est, quam tum longe tenuabitur aer.


5102. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1267   Conspicuum nec idem patet omni tempore nobis.
1268  Non igitur lucem hanc cernes, si vespere summo,
1269  Vel nondum rosea Tithoni conjuge cani
1270  Exoriente, eadem non caelo ita perstet in alto,
1271  Ut superet nebulas, fuscantesque ima vapores:
1272   At perstat, superatque umbrantes ima vapores;1275
1273  Si procul altus apex


5103. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1313  Propterea nobis oblique ut visa sub illa
1314  Debeat, ut docui, rhombi apparere figura.
1315  Corporis utque sui partem quae rapta per orbem
1316  Est latum, ad nos Sol convertit, ita aera quanto
1317   Plus a se projectat agens, accedere nobis
1318  Plus facit, interdum transmittat ut oscula Terrae
1319  Contractu aetherio; quod fit, cum cernimus auras


5104. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2036   Respondet spatio claram inter lampada Solis,
2037  Lunaique globum, in sese quoque sed repetito;
2038  Nimirum gravitatis uti natura reposcit.
2039  Hanc porro Lunae gravitatem ita nempe relatam
2040  Dissolve in geminas, quarum directa sit illuc
2041   Altera, dirigitur quo tractus, corpora nectit
2042  Qui Lunae, et Terrae pariter; pars altera at illuc


5105. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pars, quae
2141   Protinus incipiet jam hoc limite praetergresso
2142  Exsuperare aliam, tanto plus, Cynthia quanto
2143  Illuc accedit, quo fulget tota, latetve.
2144  Atque ita major ibi duplo, quae distrahit, exit
2145  Vis vi, quae Terram contra impellebat ad imam
2146   Illic, dimidiam quo monstrat Delia frontem.
2147  Sic vario hinc illinc fiunt discrimine pugnae,


5106. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

secant se
2310  In medio obliqua prope semper, conficiuntque
2311   Hinc illinc acie flexus sese inter acuta,
2312  A latere ast alios obtuso culmine hiantes;
2313  Atque ita dividitur non aequas quattuor orbis
2314  Lunifer in partes: cum pars subtilior harum
2315  Lunam haber utralibet, per signa secunda feretur
2316   Nodus; ab his retro contra conversus abibit,


5107. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vacuam sed caetera mentem.
94   Diversa ut Lunae gravitas in lampada Solis
95  Diversa super orbe suo regione locatae
96   Mutari ipsius vires facit, et variari;
97  Partium ita ejusdem gravitas diversa trahentem
98  In Terram, diversa figuraque, materiesque,
99  Efficiunt, semper faciem convertat ut unam
100  Terrae Luna; licet quid in hoc appareat exlex.


5108. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fingitur, ipsa
171   Usque locum Lunae in facie tranaret eundem;
172  Proptereaque videns Lunam alto in vertice stantem
173  Aspiceret semper facie ad se vertier una;
174  Non ita, spectantis fuerit translatus in ortum
175  Si locus, occasumve; etenim mutabitur unam
176   Ad Lunae faciem positus; proin ipsa, vel illud,
177  Vel latus hoc paulum retegetque, tegetque vicissim:


5109. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


342  His tribuas pariter, fieri quae diximus ante
343  In Luna, positus dum mutat, tempora, motus?
344  Quin plures illic causae sunt, mutua turbant
345  Nam se praeterea, vicibusque ita pluribus errant.
346   Utque in lunigero supera jam diximus orbe
347  Mutatos nodos, eadem non perstet in ipso
348  Et res, et ratio Saturni scilicet augmen
349  Amplectante


5110. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


578  Instabili fundata solo nam machina, visu
579  Quanquam pulchra, trahat rimas, casumque, necesse est.
580  Denique qui reperit gravitatem, hic cuncta peregit
581   Ut Coelo, Terraque, ita magni in gurgite ponti,
582  Omnes undique res, hoc certo ut pondere, firmans.
583   Scilicet, ut supera docui, ut Sol ipse Sorori
584  In Terram vires, gravitatemque auget, ubi illa


5111. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

materies est aere Solis ab opso
1549  Hausta, atque ex una quantum ejus parte Cometae
1550  Emittunt, alia tantundem a parte receptant;
1551  Perpetuoque ita circuitu Natura gerit rem;
1552   Haud secus ac alias gyro res cernimus isto
1553  Versari, atque illinc repariri damna, profusae
1554  Sunt ubi opes: recipit, quos reddit Terra, vapores,


5112. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

repletus;
1991  Frustaque, quae possint extare natantia, rerum
1992  Clauduntur, sucata tamen, ne mersa latescant.
1993   Immoto hoc vitro super undam educta natabunt;
1994  Non ita si celeres coeptes agitare per orbes;
1995  Descendentia paulatim coguntur in axem
1996  Nam medium, non in formam stipata pilai,
1997  Sed ducentia se in longam teretemque figuram.


5113. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nimium cum grandia, labi,
60   Semper nec proprio sine possunt crescere damno,
61  Ni simul exaucta leges ditione noventur,
62  Et populi mores, et regni forma regundi.
63  Rerum ita ne pariter mirere in viribus esse
64  Quiddam, ut nec possint a magis parva referri,
65   Magna nec a parvis contra, quaecumque geruntur.65
66  Parva quidem tenuisque suis quoque viribus acta est


5114. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


313  Diversis, celerique fugae loca, tempora confert.
314   Quam tibi dum nostro conor rem pandere versu,
315  Ut possis adhibere fidem, ne singula mecum
316  Scrutari pigeat, quae sunt opus, atque ita multis
317  Multa quidem, quae sunt noscenda, evolvere dictis,
318  Tenuia praesertim rerum; nam certior omnis
319   Est ratio, tenues quoque solveres undique nodos.
320  


5115. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quae series variorum pulchra jacebit
1236  Filorum, possis numero quae prendere nullo,
1237  Continuata, quibus vires sunt, atque colores
1238  Distantes ita, vix discrimina vicinorum
1239  Sensu ut percipias, saepe et fallaris; at ipsos
1240  Distingui tamen in spatio majore videbis.
1241  Praecipua inter eos septem discrimina constant,


5116. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1662  Haud alia regione viae sua fila colorum.
1663   Quapropter per quae color illius indicus, hujus
1664  Per loca diffugiet violae color, et simul ibunt
1665  Caeruleus, viridisque amborum; ita junge sequentes.
1666  Tum junctis radiorum alia addere fila queamus,
1667  Ut sic omne loci punctum dein omnia fila
1668   Excipat, radium candentem


5117. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fila maniplo
1767  In media statione suo sese orbe coercent:
1768  Filorumque aliis implentur ab orbibus omnes
1769   Qui superant tractus a summo margine ad imum:
1770  Atque ita fit series non interrupta colorum
1771  A rubo ad volam. Species stat longa columnae
1772  Aut trabis, extremis finita in partibus orbe
1773  Dimidio inflexo; procurrunt utraque recta


5118. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

suaque color specie (non incidit illic
1788  Orbi orbis), sed erit tenuis tamen, atque videri
1789   Vix poterit, raris ea sparsis per loca filis.
1790  Jam velut haec tibi sunt praescripta, ita facta notabis
1791  Revera, bene si tentare ea noveris ante.
1792   Ne varie mixto fallaris saepe colore,
1793  Neve animo illudant, gemino qui fonte tumultus,
1794   Ut


5119. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1827  Nuptae sponte velint vernis praeferre puellae,
1828  Et crines redimire suos, strophioque nitorem
1829   Addere, post sese in Nympharum inferre catervam.
1830   Cum divisa semel fuerint ita fulgida fila,
1831  Nequidquam rursus speres ea posse retexi.
1832  Propterea speculis et flectas, atque reflectas,
1833  Infringas triquetris et vitris, atque refringas,


5120. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

flavum
1885  Sic si caeruleo tentes, viridantia cernes,
1886  Quae fient, jam non aliter, viridantia quam sunt
1887  Illa loca, in media quae sunt regione colorum.
1888  Ergo ita compositum si pertransire colorem
1889   Claustra vitri efficias triquetri pellucida, abire
1890  In sua conspicies divisum elementa repente
1891  Flava, et caerulea: at media fac transeat ille,


5121. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2003  Huic contra rubicunda, illi lux pallida in imis.
2004   Tum super imponi faciunt sic mutua, rubrum
2005  Congruat ut violae supraque infraque; necesse est
2006  Quippe ita confundi jam binos quosque colores,
2007  Praeter quam, medii qui sunt: hos proinde virentes
2008  Conspicies nimium: crescit viror ipse virore.
2009   Jam superimpositos transcerso conspice vitro


5122. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2218   Si triquetrum trans vitrum itidem tueare papyrum,
2219   Cujus dextera pars minium, violamque sinistra
2220  Hinc illinc referat, medius stet limes utrique;
2221  Atque ita si vertas vitrum, sustollier ut res
2222  Infractis filis videatur; laeva videri
2223  Pars mage sustolli chartae, quam dextera, debet,
2224   Ut si revera sit in illo limite scissa.


5123. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vere tepenti,
2462  Et blandas molli versantes pectore curas
2463  Pingunt, et pennis miscent variantque colores
2464  Multiplices, tales ut pulli deinde creentur.
2465  Atque ita componat plumas natura imitatrix.
2466  Quidquid id est, ne multa statim, cave, prodita credas;
2467  Nam crebro, nusquam quae fiunt, facta feruntur.
2468  Scilicent approperat qui causas reddere rerum


5124. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

specula inter se varie inclinata vicissim
141  Aptans, res, facies, quantumvis multiplicari,
142  Ut pro simplice saepe decem, centumve tuaris,
143  Atque ita scenaï speciem producere possis.
144  Tum duo si specula adversis sita frontibus extent,
145  Continuo, effigies repetita sit effigiei, et
146  De speculo in speculum sine fine resultat imago,


5125. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


165  Reflecti, jungique una fecere; vocamus,
166  Id, quo junguntur, punctum (succenditur ardor
167  Namque ibi saepe) focum; fumare ibi plurima cernas.
168  Ergo aliquod lucens si punctum ita distet, ut inde
169  Emissi radii regione plagae prope eadem
170  Ad speculum properent, ferventque prope aequa meando
171  Inter se spatia, excussis, retroque repulsis


5126. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

oras
599  Rursus ad extremas, partimque per aëra, ut ante,
600  Contiguum fugit, et partim interiora regressu
601  Rursus adit subito, callemque prioribus aequum
602  Signat: ita innumeros saltus novat, atque novando
603  Carpitur, externis nam delibatur ab auris.
604  Ex his ante alios radii cognosce meatum,
605  Incidit in medium qui guttae culmen, aditque


5127. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

machina saepe
867  Aptanda est, cunei, troleae, funesque voluti,
868  Atque adhibenda alia instrumenta, aliique paratus;
869  Erigitur victo sic demum pondere laxum:
870  Atque ita saepe levi peraguntur maxima nisu.
871  Scilicet hoc rerum est ire in discrimina, et usu
872  Multiplici tentare, quod optes, exque periri;
873  Quippe aliter vanos contendes edere motus


5128. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

parjete sistant.
1129  Tunc opus est res ad visus adducere nostros,
1130  Aut aegros oculos vitris fulcire cavatis,
1131  Disjungantur uti radii plus inde fluentes:
1132  Namque ita plus spatii ad coëundum a lente requirunt.
1133  Est oculis itidem vitium, crystallina forma
1134  Cum fuerit laxata annis, nec, ut ante, tumescens,
1135  Quantum opus est, nec, ut ante, a fundi limite


5129. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1155  Parvarumque itidem, ut puncti nigrantis in alba
1156  Signati chartae facie, in regione locare
1157  Quam possis illa, sensus quam, resque reposcunt.
1158  Forsitan at mirum videatur, cur ita rerum
1159  Distincta effigies fieri queat, in sua fila
1160  Cum confracti abeant radii, variosque colores:
1161  Quin duplex causa est, obsistere quae videatur,
1162  Ex


5130. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quippe
1520  Profecisse, eadem minuendo, semper oportet,
1521  Et semper majora minoribus immutando.
1522  Haud facile est subito vitia omnia vellere prorsus:
1523  Ramus ita avulso de ramo suppeditatur
1524  Exoriens, iterum ex avulso provenit alter,
1525  Atque alter, donec cesset pubescere stipes.
1526  Efficit, inversas ut formas percipiamus,


5131. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1642  Contingat formam, faciat quae jungier uno
1643  In puncto radios de puncto corporis uno
1644  Emissos; illos an erit vitare tumultus
1645  Propterea ut possis? radios ita flectere vitrum
1646  Nam si deberet digressos corporis uno
1647  E medio puncto, medio ut post jungier axe
1648  Deberent itidem; certe no flectere posset
1649  Sic alio


5132. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1718  Munera, divino qui nos hoc munere ditat.
1719  Lentes hic vitreas, refractam jungere lucem
1720  Quae possunt, mutare cavis, queis jungere lucem
1721  Reflexam liceat, speculis aggressus; ita ipsa
1722  Lux siquidem nequeat diversa in fila resolvi,
1723  Rebus et inspectis exinde inferre tumultus.
1724  Felix docta jamque exitus orsa probavit.
1725  Jam senas, vel


5133. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1911  Nostris a rebus; nec tu quoque magne latescas
1912  Juppiter, aut Saturne, tuusque ille annulus ingens,
1913  Vestraque, quotquot sunt, famulantia sidera circum;
1914  Atque ita distantum longe sit nuncia rerum
1915  Lux cita, plusque illic, quid fiat, quidve novetur,
1916  Quam trans oceanum, trans alpes, scire queamus.
1917  At magis haec multo est spes irrita propterea,


5134. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1991  Ipsorum postquam vitro confracta potestas
1992  Est a trajecto, spatio sese inter euntes
1993  Aequali visum feriunt, oculoque recluso
1994  Succedunt densi: distincta ita confit imago.
1995  Praeterea adductam tum nobis esse putandum est
1996  Tam prope rem, quam si nudus consisteret illa,
1997  Qua lens in regione, oculus; proin corporis ipsa,


5135. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

excita ferri;
16  Nempe genus nostrum certatim extollere ut omnes
17  Contendamus, et id longe validumque potesque
18  Efficere, uni alias res supposuisse minores,
19  Atque ita prorsus opes communes amplificare.
20  Hanc soli novere viam, et tenuere, profusis
21  Muneribus quos interdum sapientia ditat,
22  Illustres animas, raras tamen: artibus illi


5136. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


513  Tangent, multa vice in transmissis, multa regressus
514  In vice erunt cujusque unius fila coloris:
515  Sit par summa prope ut redeuntum, et trajicientum;
516  Atque ita, ut in prima facie, sic deinde secunda
517  Nonne vides fila omnigena, ante, retroque meare?
518  At nunc lamellam tenuari finge, coloris,
519  Non nisi purpurei ut filis tranantibus unum


5137. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et facit altam
676  Ire viam, rectaeque accedere: proinde, vel intret
677  Quantumvis obliqua ea lux, sua non via multum
678  A rectis intus distabit tramitis oris:
679  Non ita, cum tenui radios vi lamina frangit:
680  Frangit in oppositam nam partem a tramite recto;
681  Quare obliquius est multo, et productius intus
682  Lucis iter; quo fiet, uti color alter et alter


5138. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rerum munera multa,
994  Quae nunc spectamus mirantes, ambiguique;
995  Non exinde queant etenim reflectier ulli
996  In nostras acies radii, non ulla venire
997  Lumina, rerum ita nec parvarum sensus oriri
998  Ullus, notities animo quoque surgere nulla;
999  Pellucent siquidem haec corpuscula inepta colori
1000  Nunc opus est causas tantarum inquirere rerum,


5139. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tamen, illac
1012  Vel tenues parvus si pennas concitet ales,
1013  Paulum commotis post discerpantur et auris,
1014  Multa opera, et filis perquam subtilibus apta.
1015  Non ita nos certe finxit natura: ministrat
1016  Sed dum intra, quodcumque opus est rationis ad usus,
1017  Res quoque nos voluit multas extrinsecus ire
1018  Quaesitum, ratio subigat quas deinde receptas,


5140. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1079  Quod fit enim, radiis cum accenditur ignis in unum
1080  Collectis, horum naturam deliquat esse
1081  Igneam; id ex aliis pateat quoque rebus eundo
1082  Per varias ita res, et protinus evolüendo.
1083  Cum sunt jacta semel corpuscula parva vaporum,
1084  Hoc genus, in vacuum, recta regione meabunt,
1085  Quandoquidem constant vi non expertia inerti:


5141. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

eundo
1223  Offensus: siquidem in natura multa profecto
1224  Corpora compactis inter se partibus haerent,
1225  Et tamen illapsum transmittunt undique lumen,
1226  Atque ita pellucent, vix quidquam ut credere possis
1227  Interceptum ullis offensibus, extinctumque
1228  Esse, et pulsatis tumulatum partibus intra.
1229  Proin etiam quae sunt pellucida corpora, luce


5142. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1629  Proin illas varie spatia ut trajecta meantes
1630  Quaelibet afficiant; diverse sola refringi
1631  Jam neque mobilitas faciat, sed et amplius ipsa
1632  Lucentum natura ita distans particularum.
1633  Hae si sunt aliis compactae partibus infra
1634  Perquam pauxillis, non aequo mutua nexu
1635  Undique conjunctis; dum motum alicunde receptant,


5143. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sit ubique.
1639  Particula idcirco debebit mota vicissim
1640  Expandique, in seque trahi, et disjungere paulum
1641  Inter sese elementa sua, et conjungere porro,
1642  Atque ita vibrari: geminisque reciprocus iste
1643  Limitibus motus finitur, lentus in ipsis,
1644  Particulaeque aliquo formam proin tempore servans.
1645  Particula idcirco geminis his apta figuris


5144. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

velis si forte feraci
1668  Cudere, et ambiguas causis adnectere causas,
1669  Quas non natura tute edocearis ab ipsa,
1670  Quam procul a vera rerum ratione recedes!
1671  Haud ita, naturam si quaerens, sensibus uti
1672  Constituas, et ab his rationum ducere pondus,
1673  Et paulum proferre, et certos figere gressus.
1674  Prendere quanquam ipsi non possunt omnia sensus,


5145. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sonorum,
1991  Nunc adeuntibus es nostris Islandia nautis.
1992  Illudit paulum tamen illa, et sensibus offert
1993  Vix aliquid, multum nisi servent; quippe lacessit
1994  Tunc ita visum, animi mirantis ut excitet aestus.
1995  Fissilis hic lapis est, et sic pellucet, ut unda
1996  Illimis, vel crystallus de monte reflecta,
1997  Sic perfert flammas, ut non pellucidus esse


5146. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2170  Ut solet in sonitu, in sensu non simplice visus?
2171  Utque trahunt animos mira dulcedine certis
2172  Intermixta modis discrimina multa sonorum,
2173  Mixta modis aliis quae fastidimus: ita ipsi
2174  Si bene compositi sint, permixtique colores,
2175  Allicient animos, perfundentque agmine amico;
2176  Sin male, percellent ingrato lumina sensu?
2177  Utque sonus


5147. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

undam.
2354  Corpora quae nullo prope sulphure praedita constant,
2355  In sese possint sentire impune valentis
2356  Ignis vim: cohibent intra quae sulphura, densis
2357  Verum ita parjetibus conclusa, agitare negatum
2358  Vel minimas ut sit partes, vel ponere motus
2359  Ut vix conceptos illae jubeantur ob arctos
2360  Fines, et vetita ob commercia partibus ictis,


5148. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

manent fontes, et murmuret aequor
2401  Illisum; nec jam flores, arbustaque laeta,
2402  Nec sata camporum vernent viridantia? demum,
2403  Ut Tellus, ita Sol faciem non praeferat almam?
2404  Difficile est animos tamen his assuescere vulgo,
2405  Non nisi rem diram violentamque esse videntes
2406  Ignem, atque admotum nullis prope parcere rebus.


5149. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


5  Ut nequeant ire inficias, nisi pectora, contra
6  Queis sunt obfirmata, ferinoque aspera cultu,
7  Dignaque perpetua, cupiunt quam inducere, nocte.
8  At nunc multa mihi, quae non ita clara, supersunt
9  Evolvenda; movenda imis est, eque ruenda
10  Natura e latebris, et caligantibus illis,
11  Ad quae non detur, nisi longe assistere, lustris.
12  Hunc


5150. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vicissim
301  Sunt positae; tunc hinc atque illinc excitat illas,
302  Et facit, occursent ut mutua, confligantque
303  Motibus adversis incurrendo, atque calescant,
304  Atque ita correptae violento denique cursus,
305  Concussae, fractaeque ex ictibus, inque minutae
306  Ut fumos flammamque exhalent, atque vapores.
307  Cum natat in lympha ferrum rodente solutum,


5151. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

collectus odoris
311  Fundatur super, extemplo sale lapsa metalla
312  Deorsum praecipitant immisso, et libera vinclis
313  Densi more luti fundum volvuntur in imum,
314  Atque ita comparent forma, velut ante, recepta.
315  Nonne hoc est acidas undas magis esse valentes
316  Hoc sale quam ferro in raptando, proin veniente
317  Post sale, dimisso huc convertat vincula ferro;


5152. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


397  Huic oleo prope par natura; et sulphur haberi
398  Possit item geminis ut constans partibus illis,
399  His fixis, istis fugitivis, glutine amico
400  At simul aptatis ita, ut hae fugientibus istis
401  Effugiant etiam, raptataeque usque sequantur;
402  Sulphuris hinc certa in resina solvere florem
403  Si tentes, ignem et circumdare, ut efferat alte,


5153. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

palatum
433  Attritu exoritur, quo fit, penetrentur ut intus
434  Linguae texta acidis a partibus, atque agitentur.
435  Sed junctae absorptis hae partes ante metallis
436  Non ita convellant linguam, at dulcedine saepe
437  Contrectent sensum; retinendas namque metalli
438  Versa ad particulas ea vis obtusior exit;
439  Et si acidi minus est, quam ut, quod componitur, unda


5154. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fiant
474  Terra velut dura, et siccata, et densa, manensque,
475  Particulaeque tenens medium cujusque, liquenti
476  Obsita materie, velut in sale: si tamen esca
477  Non ita mutari valeat, collapsave fiat,
478  Quae terra in medio est, nec jam in se vertere possit
479  Extrorsum venientia, nec reparare ruinas,
480  Vitalis motus confunditur, omnia vitae


5155. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

non invidet undam,
657  Spongia quin etiam contactas evehit undas,
658  Et tota humescit paulatim; juraque raptat
659  Sicca ceres, variosque in mensa divite succos.
660  Cur ita non raptent animantum e sanguine partes
661  Illae, quas dici glandes voluere vocando,
662  Diversae succos naturae, ut cuique potestas?
663  Sic Baccho mixtas si panni limbus in undas


5156. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

solutae,
784  Protinus a se vi mira in spatia ampla recedunt,
785  Porro ut difficili raroque in foedera nexu
786  Conveniant, multae et coalescant corpus in unum.
787  Quippe ita servatum est, intra si vitrea septa
788  Clausa super, subter longo excipientia lymphas,
789  In queis mersa, tubo, servescere plurima rerum
790  Efficias, ut, quos carpis per dolia odorâ


5157. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


940  An potius, quanquam speciem doctrina dat amplam
941  Ista sui, et magno resonat clamore per aures,
942  Fruge bona careat prorsum, infecundaque nullos
943  Proferat in lucem foetus; ita Scylla decoram
944  Frontem oculosque gerens, vultumque, et virginis ora
945  Formosae, monstris uterum pubemque marinis
946  Cingitur: implentur latratibus omnia circum.


5158. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1023  Jam liceat, tum quae poterunt minima esse videri.
1024  Ad simplex aliquid descendent, forsan et unum,
1025  Postremo, quod det rebus fundamina cunctis.
1026  Progrediens ita nos Natura inducit ad unum.
1027  Propterea visus rationes reddere privas
1028  Privarum rerum labor irritus esse; putatum
1029  Atque ideo est rerum cunctarum, non nisi pauca


5159. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fornice vitri
1235  Omnibus exhausto suspendas aëris auris.
1236  auris si libretur idem, vix praeterit alte
1237  Ter denos digitos; decies ac scandere visum est
1238  Septenos ita saepe; quod a contactibus ipse
1239  Fors repetas crebris, disclusis scilicet auris,
1240  Argentum vitrumque vitri; insinuata liquoris
1241  Nam pars alta potest suspendi parjete scabro,


5160. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1260  Mutua tam valida possunt ratione teneri,
1261  Ut fieri non sit mirum, quae facta videmus.
1262  At geminas nimium fines adducere ad istos
1263  Difficile est frontes persaepe; ita prominet ultra
1264  Saepe aliquid scabrum, quod fines praeterit, atque
1265  Proinde repulsatur, cum nondum caetera frontis
1266  Venerit ad raptus ingentes appositae pars.


5161. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

saepe
1531  Tenuia disrumpat casu sola, pondere magno
1532  Quae super imposito, tantumque premente videmus
1533  Rumpier interdum, et dispergi in fragmina mille.
1534  His ita subjunctis, cum non sint corpora, dicunt,
1535  Dura, haud imprimitur tota uno tempore plaga,
1536  Ni primis in particulis minimisque, sub ictu
1537  Quae tum paulatim cedendo, et percutientis


5162. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

alia inter se res: una meatus
1670  Sors nempe est recti, curvi infinita, nec ipsa
1671  Non infinitis rebus prodire valebit,
1672  Nempe ita collatis. Rationem nosse duarum
1673  Proin si fors detur rerum, super axe manente
1674  Tum statuas punctum, mutandi unde omnis origo
1675  ,Invenies curvum facile ipse deinde meatum,


5163. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Praeteriens, aliamque in partem labitur infra,
1722  Tum redit intorquens sese, mediumque per axem
1723  Insilit, atque fugam molitur, at inde revertit
1724  Non minus, atque axem rursum proscindit; ita undis
1725  Errans innumeris effertur, deprimiturque;
1726  Et breve per spatium toties transmittitur axis;
1727  Donec crus ipsum pigeat demum ire, redire
1728  Alternis,


5164. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1758  Seorsum proinde manent, et sunt sine partibus omnes,
1759  Idque tenent spatium nequeat quod scindier ultra;
1760  Nam si materies spatio non simplice constet
1761  Ultima, uti spatium, partes ita habebit et ipsa:
1762  Pellentes pugnant at vires; ergo necesse est,
1763  Ipsa et ut in sese sit simplex, in spatioque.
1764  Verum extensa tamen nos corpora credimus esse


5165. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

brachia posse.
1932  Brachia metiris porro, telique volatum
1933  Passibus aut ulnis aequas, spatiumque per illud
1934  Mensuris sic ire, licet sit inane valebis.
1935  Nos ita notitiam spatii per corpora tantum
1936  Quae sita sint usquam, vel possint esse, tenemus.
1937  Materiae duo puncta locis constare necesse est
1938  In geminis, ideo distabunt plusve minusve


5166. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2024  Nostra et iners sic materies existat, oportet.
2025  Utque duo exagitant cum sese puncta vicissim,
2026  Esse in utroque parem motum, oppositumque necesse est,
2027  Hos ita servabunt agitata, agitantia ritus
2028  Corpora, quandoquidem punctis conflantur ab illis;
2029  Aeque proinde et agunt, et aguntur corpora partes
2030  Semper in oppositas. Hinc illae denique leges


5167. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2147  Verum ut quamque tulit supremi ad limitis arcum
2148  Major mobilitas magna virtute trahentem.
2149  At si puncta illo spatio stent limitis, alter,
2150  Atque alter prope sit cui limes, non ita certe
2151  Magna requiretur vis, ut loca prima relinquant
2152  Compressa, atque alio vicino in limite sese
2153  Sistant, unde negent jam tunc immota reverti.
2154  Mollia


5168. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2222  Immane est, puncto hoc quarto accedente, recentum
2223  Qui numerus legum cumuletur, quique viarum
2224  Pro vario punctorum intervalloque, situque.
2225  Crescere si facias ita puncta utrinque vel ultra,
2226  Multaque pro binis statuas, quotcumque libebit,
2227  Illarum immensa crescet ratione viarum,
2228  Formarum et numerus, possent quae exinde venire


5169. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2308  Distare, atque aeque pellive, trahive necesse est.
2309  Jam via curva recens exorta a viribus istis
2310  In magnis spatiis vix quidquam a simplice prima
2311  Differt; at spatiis in parvis non ita certe
2312  Exiguum discrimen id est; vis excita punctis
2313  A geminis illo fundetur tramite recto,
2314  Axem qui medium secat, unde est virium origo;
2315  Proin erit in


5170. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

recto,
2314  Axem qui medium secat, unde est virium origo;
2315  Proin erit in spatiis prope par distantia magnis
2316  A medio, et puncto nimirum a quolibet uno;
2317  Atque ita compositis oriens a viribus ipsa
2318  Curva via, aequalis prope erit, quae a simplice manat;
2319  Tantum intervallo procurret duplice ab axe
2320  Hinc illinc dimota suo. Distantia parvis


5171. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cavatque.
2464  Partibus illa suis libertas in latus omne
2465  Nimirum se versandi, circumque ferendi
2466  Efficit, ut possint paulatim abducier a se.
2467  Non ita cum solidae res sunt, duraeque: rigentis
2468  Ferri virga nequit gracilescere, tracta deorsum;
2469  Incipient nam cum fibrae disrumpier, omnes
2470  Tempore rumpentur prope in uno; ut prorsus in


5172. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2509  Sic multa e variis quae constant corpora rebus,
2510  Ut ligna, et lapides, abeunt domitante calore
2511  Candentem in cinerem, aut calcem resoluta, suamque
2512  Amittunt speciem, et remanent ita simplice longe
2513  Natura fient vel adhuc mage simplice, et una;
2514  Propterea exagitata modos tribuentur in aequos,
2515  Atque aequa in spatia, ut crystallus denique fiant


5173. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2581  Omnibus in punctis, neque sunt discrimina nusquam,
2582  Nulla ut res alii similis sit, parve profecto.
2583  At si nostra viae species, quam diximus ante,
2584  Non ita desineret, gravitatem ut ubique referret
2585  Corradens axem, sed post immensa locorum
2586  Inciperet rursus tranare, axemque secare
2587  Se referens huc atque illuc varieque recurvans,


5174. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

aut prorsus revocant, aut, indulgentiores ut sint, fabulis occultandas disciplinas praecipiunt. Qui secus fecerint, seu qui perspicue philosophiam versibus tradendam susceperint; poetarum societate interdictum his esse pronunciant. Ita uno verbo, eos omnes, quos διδασκαλους dicimus, a poetarum numero exclusos volunt. Contra horum sententias plerique sane doctissimi Viri veterem poeticae, ac philosophiae cognationem cum tuerentur, plurimis et


5175. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

possit? Unde tantam fabularum supellectilem accerset, quae par sit tam multiplicibus, ac tam variis exprimendis doctrinis? Ac si quis singularis ingenii facultate id etiam assequetur, quo tamen pacto efficiet, ut quae ita fingendo involverit, ea facile ab aliis intelligantur? Sint enim aliquae mitiores doctrinae partes, quae fortasse isthaec involucra non omnino respuant, verum si de difficilioribus naturae causis erit agendum, censesne res sua sponte


5176. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

plus nos ipsi fingimus, quam illi in lucubrandis. Sed pugnare tecum nolo, liberalius etiam agam, et concedam illo fidium involucro fuisse revera omnem gravitatis doctrinam, ac duplicatas reciprocas, ut vocant, illas etiam rationes, si ita placet, inclusas. Verum ad illud, de quo agimus, quantum id referet? Neque enim disputamus de illo fabularum genere, quae, quasi mysteria quaedam ad doctrinas ab oculis hominum amovendas erant institutae, neque inficiamur istiusmodi


5177. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

neque inficiamur istiusmodi fabulis difficile etiam disciplinas implicari quoquo modo posse, atque involvi. Unum hoc defendimus: quo magis fictis his commentis involutae sint, eo impeditiorem earumdem intelligentiam fore, atque ita fabulas ad occultandam philosophiam opportunas esse posse, ad illustrandam non posse. Quare Pythagoreis relinquamus hunc fabulandi morem: nos si a didascalicis illustrari philosophiam volumus, isthaec integumenta ab earumdem versibus


5178. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

in refellendis Miltoni obtrectatoribus urbanitas, qui negabant illius poema heroicum esse nuncupandum, propterea quod primae poematis partes Deo essent assignatae; at vos, inquit, si heroicum dici minus lubet, divinum appellatote; ita Didascalici, si minus fabulae, veritatis ac sapientiae poetae per me licet nuncupentur. Tum B., ne ego quidem, inquit, controversia nominis magnopere torquerer, nisi rem ipsam in hac verbi contentione agi viderem, et


5179. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

alias etiam habeant, quas sequi possint, rerum effingendarum rationes, tamen, si ab hac una alieni sermonis inductione recesserint, describere illos tunc potius, quam imitari dixeris. Hic A. sed si hac, inquit, describendi opera ita nos commovebunt, ut res ipsae, si objicerentur sensibus, non acrius percellerent, quid interest describere ne, an imitari istud dicamus? Quid enim refert, an alieno sermone, an carminis vi, caeterisque artis miraculis moveamur? Non


5180. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

sit, non in illa una tamen esse omnia, sed ab alio fonte derivandam singularem illam vim ac praestantiam. Ac si dicendum est, quod sentio, hanc praesertim locandam arbitror in illo poetarum proprio cogitandi ac dicendi genere, quo ita jucunde omnia admirabiliterque exprimunt, nihil ut esse possit nec ad res cognoscendas pulchrius, nec ad legentium delectationem praeclarius. Qui istiusmodi ornatu compti instructique sunt, hi sane in quascumque naturae regiones


5181. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ad hilaritatem, ad moerorem inducuntur, inflammantur, exardescunt. Neque vero hujusmodi rerum perceptio obscuriore quodam sensu concluditur, ut cum multae in imperitorum etiam animos aliquando species influunt, neque causas, cur ita afficiantur, tenent. Hoc enim habent praestantiora ingenia, summam ut sentiendi vim par intelligendi solertia consequatur. Inter illos rerum appulsus, animique nostri motus, quae cognatio intercedat, exquirunt: cumque ut nervos in


5182. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

tenent. Hoc enim habent praestantiora ingenia, summam ut sentiendi vim par intelligendi solertia consequatur. Inter illos rerum appulsus, animique nostri motus, quae cognatio intercedat, exquirunt: cumque ut nervos in fidibus, ita a variis rerum formis varie animos percelli sciant, eorumque motus tanquam chordarum sonos tristes, aut jucundos esse, quae movendis atque in quamque partem inflectendis mentibus aptiores sint imagines, vident. Atque ita in intimos


5183. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

in fidibus, ita a variis rerum formis varie animos percelli sciant, eorumque motus tanquam chordarum sonos tristes, aut jucundos esse, quae movendis atque in quamque partem inflectendis mentibus aptiores sint imagines, vident. Atque ita in intimos animorum sinus, ac sensuum et cogitationum ortus penitus illapsi ad ipsos voluptatis ac pulchritudinis fontes perveniunt. Quam vim cum animo semel hauserunt, cultusque atque ornatus universos contemplati sunt, postquam ad


5184. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

contemplati sunt, postquam ad scribendum accesserunt, ad illius praeclaram speciem omnem dicendi rationem dirigunt, illius colore ac lineamentis omnia convestiunt. Perinde enim ut ipsi affecti sunt, ita nos movent, et quos in rebus cogitandis ipsi percipiunt impulsus, eosdem in explicandis ad nos transferunt, nobisque impertiunt. Tum B. ab altissimis, inquit, et pulcherrimis initiis poetarum praestantiam repetis, et pene


5185. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

a pueris nos natura ipsa assuefecerit. Atque idcirco a sensuum societate sevocare atque abstrahere animos, ac sequi simplex ac sincerum illud intelligendi genus sine labore non possumus, neque sensuum conjunctionem revocamur. Ita ex ipsis angustiis, quibus animi obsequio et indulgentiam corporis adstricti coercentur, poetae egregiam et delectandi, et juvandi opportunitatem quaesiverunt. Hoc loco B., tu vero, inquit, illuc, quo maxime optabam, rem


5186. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Didascalicorum facultatem, unde digressi sumus, praesertim attingunt, unaque aperiunt errorem illorum, qui hos a musarum artibus propterea removent, quia res a sensuum usu longe abductas, ac intelligentia comprehensas pertractant, atque ita in eo reprehendunt in quo potissimum ipsi praestant. Nam si formarum illa ubertas, in qua praecipua vis carminis est posita, a rerum ubertate proficiscitur, undenam amplior poterit, quam a doctrinarum fontibus efflorescere? Quae unquam


5187. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

cum inde accidet, unde minus expectabatur, quam erit hoc ipso gratior atque pulchrior! Simile hoc videtur Graeci illius artificis industriae, qui quo formosiorem Venerem efficeret, in Satyri idcirco excavato simulacro collocaverat. Ita deae species ab ipsa circumpositae imaginis feritate comptior ac venustiorum a molliore autem muliebri forma vastius viri robur, atque illi lacertorum tori latiores videbantur. Sed aliud etiam inest, inquit A., in hac veri


5188. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

profecta, et in omnium insita sensibus subito nos excitant; illa autem, quae tam longe a nobis remota intelligendo diuque meditando vix assequimur, aut nullos aut lentos certe, ac desides motus afferunt. Tum B., at ista, inquit, si ita videtur, accuratius exquiramus: fortasse enim nec tam segniter nos ab iis rebus moveri comperiemus, quas intelligendo meditandoque intime percipimus; nec ab iis ipsis, quae communibus infixae sensibus videntur, impelli nos acriter


5189. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

quisque ad haec quaeso se conferet? Si iis rebus moventur homines, quas intelligunt, videtis, quam pauci sint, qui horum scientia trahantur. Atque hi quidem ipsi, nisi humanitatem litterarum cum doctrina conjunxerint, haud scio, an haec ita versibus exornata facile respuant. Quo igitur recidet ea tam gloriosa suavitas, quae ipsa audientium infrequentia palam refellitur? Quod eo magis in hoc scribendi genere erit reprehendendum, cum Poetae


5190. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

partes mira rerum consensione constringunt, unamque rem efficiunt. Quorum artificium in eo nimirum versatur, ut summa varietate distinguant omnia, rursus eadem ut inter se nectant, et posteriora prioribus, quae praecedunt, consequentibus ita colligent, unum ut exitum cuncta respiciant, atque ad eundem referantur, demum ut loco etiam ac tempore congruant. Cujus quidem rei tanta vis est, ut caeterae etiam artes illam admiratae ad sese traduxerint, nec in pictura, nec in


5191. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

disputationis ardor abducet, si caetera persequi volumus. Nam et Familiares nostros brevi huc adfuturos opinor, qui si nos in eadem disceptatione deprehendent, aut ad redintegrandam controversiam adigent, aut exclusos se aegre ferent. Quare quae reliqua sunt, si ita videtur, in aliud tempus differamus. Cui cum assensi essemus, vultum et orationem ad remissioris sermonis urbanitatem traduximus. FINIS


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].


More search results (batches of 100)
First 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.