Bibliographic criteria: none
(All documents)
Search criteria: ita
Your search found 6420 occurrences
More search results (batches of 100) First 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65
Retrieve all occurrences (This may take some time to download) Click here for a KWIC Report
Occurrences 5016-5191:
5016. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
septem post annos ad conscribendas
Pontificias ad Principes Viros Litteras conscendit. Hoc munere etiamnum
fungitur, ac septimus ac decimus jam in exitu est annus, ex quo PIO VI
Pont. Max. suam hanc navat operam, atque ita navat, ut nihil
sibi potius, atque honorificentius esse ducat, quam ut doctissimo satisfaciat
Principi, cujus immortalia sunt in omni laudum, meritorumque genere monumenta;
ut omnino existimandum sit Divino plane consilio ipsius
5017. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
esse vocabula, et quasdam
veluti disciplinae formulas, quae rerum vim, potestatemque duntaxat declarare
valeant: has autem arcendas esse a carminibus, ac prorsus repudiandas, propterea
quod quae a venustate, ac numeris omnino abhorreant: ita si persequi illa etiam
velimus, quae ab intima philosophia hauriri solent, cum eadem per se satis
aspera sint, atque impedita posse ea quidem quasi mollitie enervari carminum,
illustrari autem non posse. At qui ita sentiunt, nimium
5018. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
omnino abhorreant: ita si persequi illa etiam
velimus, quae ab intima philosophia hauriri solent, cum eadem per se satis
aspera sint, atque impedita posse ea quidem quasi mollitie enervari carminum,
illustrari autem non posse. At qui ita sentiunt, nimium angustis terminis
amplissima Poetarum studia definiunt. Quae enim erit tanta artis hujus inopia,
atque infirmitas, si primos tantummodo possit aditus, ac summa rerum vestigia
persequi, majoribus autem doctrinis, ac
5019. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
nullo pacto eadem illuminare,
ac distinguere valeamus? Atqui scimus Poetis suum esse loquendi morem, quo ipsi
omnia et comiter, et jucunde, clare item, et dilucide exhibent; pollere enim
illos formis quibusdam, ac simulacris, quibus res ita conveniant,
atque illustrent, ut easdem pene contrectare manibus, atque usurpare oculis
videamur. Neque vero haec simulandi, efformandique ratio tantummodo in
grandioribus argumentis, velut in motibus animi metu, ac
5020. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
similitudine deferri, ac pene rapi ad imitationem dicendi. Quid enim
convenientius est, atque aptius, quam ut sermo rebus consentiat, aut quid magis
alienum, quam, cum obscuriores sententias tractamus, orationem adhibere inaniter
ita exultantem, ut legentium animi ab intelligendi contentione ad nimiam ornatus
hilaritatem delabantur? Abunde enim satisfactum hic nobis censemus, si apte
omnia, si composite, si ad rem accommodate exponantur. Reliquum est, ut eorum
5021. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
assequendas causas inducamur. Est
enim longissima quaedam continuatio, causarumque series, ut aliae propius res
ipsas attingant, ac gignant, eaedem ex aliis superioribus emanent, illae autem
ex iis, quae proxime antecedunt, atque ita aliae ex aliis, tanquam ramorum
aliorum ex aliis erumpentium propagines, consequantur, donec perventum sit ad
prima rerum initia, summasque causas, velut altissimas stirpes, unde reliquarum
omnium series procreantur ac
5022. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
causarum ordines ad ultimos rerum effectus perspiciendos
descendamus; sed a rebus ipsis paulatim pedetentimque ad propinquiores primo
causas movendus est cursus, deinde ad alias, quae propiores iis sunt, gradus
faciendus, atque ita ad remotiorum etiam seriem, colligationemque progrediendum,
quoad ingenii nostri imbecillitas admirabilem tanti ordinis magnitudinem
sustinere possit. Aequo enim animo consistendum est, ubi ad reliqua
persequenda
5023. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
illo mirifice, ac singulariter auctam naturae
cognitionem, et nostra, et quaecumque consequetur aetas, sentiet, atque
fatebitur. Quanta enim subito lux, verique species enituit, cum eam corporum
omnium conjunctionem esse declararet, qua ita sese vicissim omnia pertraherent,
ut gravitatis viribus haec Mundi universitas contineretur. Quam ingens inde, ac
mirificus earum rerum ordo emanavit, cum errantium siderum motus, veris atque
autumni antecessiones, accedentis, ac
5024. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
epulis adhibuit.
Verum quae Poematis vis esset, ac virtus, quod illustrium virorum res gestas
contineret, ornamentisque omnibus illustraret, a nemine quidem antea erat
intellectum. Exortus est ille, qui fabulam cum invenisset, idem ita perfecit, ut
legitimi carminis tum primum sit ars constituta. Cujus egregium exemplum cum
omnes intuerentur, sibique ad imitandum proponerent, is optimi Poetae laudem est
adeptus, qui propius ab illo abfuisset. Nam si quispiam
5025. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
commonstrarit? Is enim in
Philosophia architectus, molitor, effector dicendus est, qui, quae summa, ac
praecipua erant, invenit, atque absolvit, caetera item, quae tenuiora essent,
adumbravit, ac aliis excolenda reliquit, atque ita idem omnia et inchoasse, et
perfecisse videri possit. Atque utinam ab his, qui deinde ad has disciplinas
excolendas sese conferunt, ampla quaedam, atque insignia rebus hisce, ac
rationibus incrementa adjungantur. Sed nescio, quo pacto
5026. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
incrementa adjungantur. Sed nescio, quo pacto accidit in artibus fere
omnibus, ac doctrinis, ut cum aliquem excellentem gradum attigerint, eo loci
consistant, et non modo non ulterius proferantur, sed retro plerumque referri
soleant. Ita fit, ut quemadmodum Homero bene constitutae fabulae laudem tot
saeculorum comprobatione confirmatam tribuimus, sic prospiciamus animo fortasse
omnium consequentium aetatum judicio gloriam perfectae atque absolutae
5027. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
naturae opificium
eximie, ac singulariter pervidisset, tantam animo imbibisse summi Artificis
speciem, ut commoveri se illius praesenti numine, eumque colere, ac vereri palam
praeseferret: felicior quidem futurus, si, ut vim religionis, ita etiam illius
castitatem intellexisset. Hoc quidem certum exploratumque est naturae
contemplationem religionis, pietatisque magistram, ac ducem semper fuisse
habitam. Qui enim possumus cogitatione complecti praecellentem illam, ac
5028. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
legem areae orbium Planetariorum sunt
temporibus proportionales. Tertia demum lex quadrata temporum periodicorum
facit esse, ut mediarum distantiarum cubos. Hae leges, ut in
Planetis primariis circa Solem, ita et in secundariis, seu Satellitibus
circa primarios suos servantur; iis tamen Luna aliquantulum repugnare
videtur ob varias ejusdem inaequalitates. Haec ad vers. 635. Maris deinde
aestus cum Sole et Luna conjunctus,
5029. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
sitne, qualisque,
ad vers. 1179 conjicit. Cometarum deinde, quae certissime existunt,
atmosphaeras aggreditur, in earumque inquirit usus, quos a nostro deducit
aere, cujus prae caeteris officium est lucem, caloremque dividere ita, ut et
illam ab uno loco in alium transferat, et hunc in aliud et tempus et locum;
quod profecto animantium vitae ducendae tuendaeque perneccesarium est. Is
atmosphaerae usus in Cometis maximus est ob ipsorum recessus a
5030. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
faciem, axisque, super quo diurnus motus peragitur,
situm immutare: at haec ipsa metuere insipientium esse, provido siquidem
sapientissimi Conditoris consilio est nobis in Mundi gubernatione
acquiescendum. Posteaquam ut Terra, ita Caelo quoque vigere gravitatis vim
fuse, accurateque evictum est, nunc a vers. 1696 ea dissolvit, quae contra
eandem gravitatem a plerisque objici solent, praecipue, cur stellae fixae ad
se invicem, atque ad Solem accedere
5031. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
corporum scabrasque superficies,
ab eaque inaequalitate et copiam luminis reflexi pro varia partium
obliquitate, et pro distantiis ejusdem vires determinat ad vers. 419. Ut
Planetae reflectunt Solis radios, ita etiam Tellus eosdem remittit, unde
quoddam in Luna lumen, quod secundarium vocant, explicatur. Qua occasione ad
inaequalitatem luminis in lunari facie, ejusque partibus proceditur, quae
tamen in caeterorum Planetarum
5032. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
principia, legem continuitatis, ut vocant, a natura ubique servatae
considerat, quae in eo posita est, ut nihil ab una magnitudine ad aliam
transire possit, quin per omnes alias, quae in medio sunt, magnitudines
transeat, ita ut nusquam ulla sit interruptio, aut saltus ullus. Quod variis
exemplis probat, per inductionem scilicet, sed illis praesertim, quae loca
Geometrica appellantur; quaeque objici possunt, dissolvit, concluditque,
quascumque
5033. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
sed illis praesertim, quae loca
Geometrica appellantur; quaeque objici possunt, dissolvit, concluditque,
quascumque etiam improvisas velocitatis mutationes confici perquam exiguo,
verum continuo tempore; ut spatium enim, ita et tempus suas habet partes,
quae in infinitum imminuantur. Evicta continuitatis lege jam a v. 1485.
expendit duo corpora penitus dura, quorum unum in alterum incurrat; eo
incursu debere fieri velocitatis mutationes per
5034. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
putamus non
inopportunum, omissis illustrationibus viri clarissimi, ipsum etiam per sese
uno volumine conclusum in lucem edi separatim, quo facilius parari, atque
expeditius legi, haberi, quo libeat, deferri possit. Id ita fieri placet, si
modo annuerit, Reverendissimus Pater Th. M. Mamachius S.P. A. Magister; cui
quidem confirmamus nihil esse in hoc praeclaro opere non consentaneum
religioni ac bonis moribus.
5035. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
docta revolvit,
38 Rerum etiam arcanas gaudens invisere causas;
39 Ut post naturae mundique exempla revertat
40 Protinus ad proprias magis usque industrius artes,
41 Atque ita nostra diu communia commoda condat
42 Certius, aeternis transmittens nomina fastis.
43 Tuque adeo decus Ausoniae, quo pulchra vigere
44 Sospite gaudemus studia, ingenuosque labores,
5036. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
semper.
553 Ille decus, nomenque refert, ille anteit omnes,
554 Jam notis aliquid qui adjecit, pluraque vidit
555 Officia, et vires, quae cunctis rebus inhaerent,
556 Atque ita majorem convexit mentis opum vim,
557 Amplior ut cumulus, numerusque sit auctior ejus
558 Notitiis: age sis exemplo haec percipe vero.
559 Cum fuit inventum primo mortalibus aurum,
5037. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
560 Fulva putabatur tantùm, rutilique coloris
561 Res, siquidem prius est oculis, quam cognita tactu.
562 Quae dein et manibus tractata, gravissima multo est
563 Deprensa ante alias, sed non ita dura; sub ictu
564 Nam potuit valido ferri in quascumque figuras
565 Deduci facile, et flexu quocumque plicari.
566 Tempore post aliquo paulatim his addita quaedam:
5038. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
negatum est:
893 Partim per motus, quos possis subdere sensu,
894 Partim et per causas, effectaque, scilicet ipsas
895 Per vires, veros ad motus progrediuntur,
896 Atque ita, quos nequeant unquam sentire, docentur.
897 Verum quod superest, varios distinguere motus
898 Non tam difficile est generatim mutuà, seque
899 Inter conferre, et metiri, et cernere seorsum.
5039. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1171 Hic lapis ad colles septem, et Tyberina fluenta,
1172 Quàm Thamesin propter, vel Nili, et ad ostia Gangis,
1173 Aut regna Oceani pelago divisa sonanti?
1174 Non tamen haec ita certa putes, ita tuta profecto
1175 Esse, ut non possint veluti per lubrica labi
1176 Interdum gressus, constructaque sidere moles.
1177 Nam veluti turpi pro furti crimine cum quos
5040. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1171 Hic lapis ad colles septem, et Tyberina fluenta,
1172 Quàm Thamesin propter, vel Nili, et ad ostia Gangis,
1173 Aut regna Oceani pelago divisa sonanti?
1174 Non tamen haec ita certa putes, ita tuta profecto
1175 Esse, ut non possint veluti per lubrica labi
1176 Interdum gressus, constructaque sidere moles.
1177 Nam veluti turpi pro furti crimine cum quos
5041. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
excludere clara
1196 Propterea ratione alias non possumus omnes,
1197 Per quas multa geri quoque eorum posse tuemur,
1198 Non clara ratione illa unica certa videtur.
1199 Non ita nam quidquam naturae in rebus apertum
1200 Constat, ut in claro contra se lumine pandunt
1201 Mensurae, et numeri, verum sine nube ubi fulget:
1202 Non tamen idcirco est, quaerendi his fidere
5042. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
nam saepe videmus
1354 Corporis unius motu variante cieri;
1355 Ocyor aut meat haec, aut tardior illa, meatu
1356 Sive alio longe latera in diversa feruntur;
1357 Atque ita discedunt a sese, disque trahuntur
1358 Mutuà, ut hinc proprias revera corpora findi
1359 Scire sit in partes, atque omnia posse retexi.
1360 Et licet hae facili semper ratione revelli
5043. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1371 Natura in cunctis faciem haud servaret eandem,
1372 Et sese species, dum res sit quaeque, novaret,
1373 Perpetuòque omnis mundi hic se verteret ordo.
1374 Non minus ast ideo in quovis ita corpore magna est
1375 Ubertas elementorum, numerusque, ita moles
1376 Subtilis, tenuisque, ut finem tangere nostra
1377 Mens valeat nunquam, quamvis intendat acutas
5044. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1372 Et sese species, dum res sit quaeque, novaret,
1373 Perpetuòque omnis mundi hic se verteret ordo.
1374 Non minus ast ideo in quovis ita corpore magna est
1375 Ubertas elementorum, numerusque, ita moles
1376 Subtilis, tenuisque, ut finem tangere nostra
1377 Mens valeat nunquam, quamvis intendat acutas
1378 Saepe acies, partesque iterumque iterumque resolvat,
5045. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
gignitur, ipse
1493 Auctior est motus, contractior et mora contra
1494 Temporis. Et veluti gemina re dicimus omnes
1495 Confieri motus, nimirum mobilitate,
1496 Materiaque; ita vis eadem pro tempore certo,
1497 Quanto est materies majorve, minorve, minorem
1498 Contra, et majorem tanto edet mobilitatem.
1499 Pondera sic aeque validis impulsa lacertis,
5046. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
novos; gravitatis enim novus additur ictus
1532 Continuò ad terram? contra projecta superne
1533 Spicula cretensi in nubes et sidera cornu,
1534 Quo mage conscedunt, mage tarda feruntur; ita omnem
1535 Ipsa minutatim gravitas, quae desuper urget,
1536 Decutiens motum, telum altis nubibus arcet.
1537 Corpus ab obliquo nova si vis urgeat ictu
1538 In latus
5047. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
quo via ducit,
1549 Ad ripam recto convertit tramite proram;
1550 Interea tumidis devexi fluctibus alvei
1551 Raptatur, deorsumque secundo labitur amne,
1552 Atque ita conjunctis tonsarum impulsibus, et vi
1553 Undarum obliqua excurrit, seseque cupitae
1554 Denique non ripae, quo cursum obversa tenebat,
1555 Applicat, at tanto, quia rapta est, inferiori,
5048. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1578 Aequis temporibus totidem, seorsumque, videres.
1579 Nec minus idcirco a diversis viribus actum
1580 Mobilitate pari semper, rectaque feretur.
1581 Hinc facile agnosces, diversae ita pellere corpus
1582 Si pergant causae, haud conjunctim, at temporis aequi
1583 Perpetuo sibi quae succedant ordine, seorsum
1584 Quaeque sua varie pro mensuraque, plagaque,
5049. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
ulla.
1653 Quare, unde egressa est, puncto continget in uno
1654 Curvatam via recta viam; commune nec ultra
1655 Quidquam est; discurrunt diverso caeterà tractu;
1656 Atque ita continget, non possit ut altera puncto
1657 Quaelibet ex illo nasci, et procurrere longe;
1658 Illà intro de parte aliqua illabente, meatus
1659 Quin subito incurvi, et rursum elabente,
5050. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
recto,
1664 Quod dein extrorsum veniens vis flectit in arcum,
1665 (Ut de tormentis cum pondera projiciuntur,
1666 Perpetuis gravitas torquet quae nisibus urgens)
1667 Atque ita fit tangens arcum via; libera tantùm,
1668 Solaque per sese tum corpus inertia transfert,
1669 ET facit, ut cursu spatiis meet omnibus aequo.
1670 At quae conveniunt extrorsum, et tramite vires
5051. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
exempla per orbem
1808 Cantus, gauderet quo Juppiter ipse, recenset
1809 Dum vires et mensuras, et pondera rerum,
1810 Disponitque suo, quem condidit, omnia mundo;
1811 Non ita difficili Cirrhaea ad culmina gressu
1812 Rumperem iter, neque rebus in his mihi multa profecto
1813 Esset opus, ne displiceam, intentata relinqui,
1814 Neu, dum cantu aveo trahere, et mulcere,
5052. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
orbem:
1865 At mage si fugiens vis polleat, ilicet illa
1866 De parti captare fugam; sin altera vincat
1867 Fortior, in medium tantundem accedere corpus,
1868 Circuitusque ita translatum non conficere aequos.
1869 At vel si pugnet, genus hoc, vis utraque contra
1870 Inter se, imparibus non hic concurritur armis,
1871 Ut mage propterea nunc hac, nunc debeat illac
5053. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1955 Funditus at nunquam minui, penitusque perire.
1956 Ut si quis tibi forte talentum debeat unum,
1957 Incipiensque, die jam semper dimidium ejus
1958 Quaque repraesentet tibi, quod superabit, ita omnes
1959 Quin etiam in menses, omnes ita pergat in annos,
1960 Lustraque, saeculaque, atque aeterna in tempora pergat,
1961 Haud unquam finem optatum contingere speret,
5054. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
1956 Ut si quis tibi forte talentum debeat unum,
1957 Incipiensque, die jam semper dimidium ejus
1958 Quaque repraesentet tibi, quod superabit, ita omnes
1959 Quin etiam in menses, omnes ita pergat in annos,
1960 Lustraque, saeculaque, atque aeterna in tempora pergat,
1961 Haud unquam finem optatum contingere speret,
1962 Quin aliqua sit parte talenti obnoxius idem,
5055. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
corpore constat,
129 Mutatis aeque tum motibus, aequa, necesse est,
130 Mutatae ratio, mensuraque mobilitatis
131 Sit quoque; motus enim hìc respondet mobilitati:
132 Non ita, materies si dispar; namque videbis,
133 Aeque ut mutentur motus, debere minori
134 Tanto plus celerem progigni in corpore lapsum,
135 Quanto in majori est
5056. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
in ipsis
312 Servare, agnoscas hâc omnia lege teneri,
313 Quam doceo, aequalem nimirum corpora semper
314 Vim, cum se inter agunt, inferre, patique vicissim,
315 Atque ita natura constare hanc semper in omni
316 Legem; hac te in motus proin ducam, ac mobilitates,
317 Non alias, quam quas in rebus prendere possis.
318 Mensuras, genus hoc, tum certior ibis in omnes.
5057. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ictibus ille
469 Se turbare, nec ad contactum corpora ferre
470 Motu: quidquid id est, quod euntia corpora turbet,
471 Advenit a prima, cujus direximus ictum,
472 Parte: ita quapropter directa hac ipse recense,
473 Quid fiat, quid et a congressu possit oriri;
474 Junge, quod invenies, motùs cum parte secunda,
475 Quae nil turbavit, componens: hinc via certa,
5058. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
videbis,
510 Nimirum, ut primum modo mobilitate feratur
511 Illa, qua corpus contenderat ante secundum;
512 Ast hoc nunc contra, qua tum properaverat illud;
513 Atque ita, mutatis personae ut vestibus, ibunt,
514 Inter si similes, velut ante, habitumque, modumque,
515 A se quaeque tamen diversa habituque, modoque.
516 Proin si forte plagas in easdem corpus utrumque
5059. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
539 Extremum; quoniam excussum procul aufugit unum
540 Tam celeri, primum quam venerat, impete corpus.
541 Namque perinde istud fieri fateare necesse est,
542 Ac si non ita sint tactus stipata per ipsos,
543 Ast aliquo inter se spatio divulsa locentur,
544 Succedente aliquo et se mutuà tempore pulsent;
545 Impulsum nam quodque movebitur, inde quiescet
5060. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
ictibus ullis:
645 Ergo, quandoquidem primus mutabitur horum
646 Tantum a conflicto; quod post superabit ab ipso,
647 cum motu, quem nil turbat, compone secundo;
648 Atque ita cognosces, qualis post integer exit
649 Motus ab impulsu, quas et contendit in oras.
650 Consimile est, media transversâ corpora navi
651 Directos, genus hoc, properent si concita in ictus;
5061. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
unà
1138 Causam ipsam, causaeque moras, et tempus agentis?
1139 Cur sibi Natura hìc non constet, ut omnibus una
1140 Lege tenax in rebus, ut ipsa in mobilitate?
1141 Cur ita non generet vires, non destruat ipsas?
1142 His aliisque diu, genus hoc, contenditur armis
1143 Hinc, atque hinc, et mille volant projecta per auras
1144 Tela, et mille viris miscentur fortia
5062. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1433 Quae ratio geminis constat quoque motibus, unde
1434 Obliquus confit, quo pergunt corpora jacta,
1435 Scilicet ut tibi nos jam paulo ostendimus ante.
1436 Ergo quod per iter projecta ita corpora tendunt,
1437 Illud idem est, species quod dicitur altera coni.
1438 Inde educta recens ars, qua fera pondera ferri
1439 Aere tonante procul jacimus, certamque per auras
5063. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1514 Languescat paulatim, et plus tenuetur eundo,
1515 Est opus; hinc formae quod iter signare secundae
1516 Continuò deberet, eo divertere sensim
1517 Cogitur aëriis offensibus unda; ita cedens
1518 Accedit propius, propiusque meatibus illis,
1519 Tertia queis coni est species, ut diximus ante.
1520 Nam rectae propius semper, propiusque viaï
1521 Fit
5064. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
videmus,
1692 Ipsae haec contemni nequeant discrimina flexùs.
1693 Negligere ista queas, et non errare profecto,
1694 Rebus ubi magnis referantur tenuia: verum
1695 Non ita, si parvis aeque de rebus agatur,
1696 Aut etiam fortasse minoribus; ista necesse est
1697 Non vanescentem tum partem totius esse.
1698 Nunc igitur, chordam quoniam quamcumque per omnem
5065. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
denique decrescendo
1759 Vanescat prope, differitas oritura viarum
1760 Declinatarum, quae tempore scilicet aequo
1761 Quolibet intacta cum mobilitate seorsum,
1762 Cumque ita pauxillùm tenuata conficerentur,
1763 Vanescet pariter simul, et prope desinet omnis,
1764 Respectuque viae decrescet ad infinitum,
1765 Quin et adhuc magis ad nihilum decurret inane,
5066. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
decurret inane,
1766 Ut parvis infinitè sit tenuior ipsa
1767 Rebus non novies, deciesve, sed infinitè,
1768 Scilicet infinitum aliud contingat ut infra.
1769 Quare, ita mutato quae perditur aequore quoque, est
1770 Tantula mobilitas, devolvier infinitè
1771 Ad parva ut si opus, rursusque ad parva, secundo
1772 Ordine proin possit sita dicier infinite
5067. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1815 Quadrupedesque ciere; illi interjecta repente
1816 Corripiunt cursu stadia, et non amplius, oram
1817 Cum fluvii tetigere, minis retinentur aquarum
1818 Labentum, at celeri vibrant ita corpora saltu,
1819 Ut tum ipse ad ripam ferat impetus ulteriorem.
1820 Si duo propterea superextruis aequora, quae sint
1821 Obliqua ad terram, et se mutuà non sine flexu
5068. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1887 (Quae ratio, magni si fiant, disperit, arcus).
1888 Quapropter vis haec respondet et arcubus ipsis,
1889 Nempe intercipiunt quos pondus, et infimus axis.
1890 Ergo ita conficitur cursus, quoscumque libebit,
1891 Per, genus hoc, arcus, ut conficeretur ad oras
1892 Terraï medias si libera corpora tali
1893 Vi gravitas urgeret, ut ictus fortior esset,
5069. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
magis evectumque, et utrumque propellat
1914 In medium haec gravitas: vi, quod mage distat, agetur
1915 Subtus, tergeminâ, triploque propinquius, unâ;
1916 Hoc proin dum spatium quodcumque ita conficit unum,
1917 Per tria carpit iter triplo velocius illud;
1918 At non tripla minus spatia olli, visque, necesse est,
1919 Tripla relinquatur: rursus vicinius oris
5070. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
oris
1920 Ad medium quibus accedet, dum truditur intro,
1921 Volvetur ter per totidem disjunctius oras,
1922 Olli et rursus erit triplex via, visque superstes:
1923 Atque ita post quaevis continget tempora semper,
1924 Ut mage disjunctum id triplici ruat impete corpus
1925 Per triplices pariter regiones, ternaque restet
1926 Et vis, et peragenda via. At cum denique
5071. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2123 Usque adeo rebus, deorsum ut descendere pergat
2124 Infinitè. Animum tamen hìc adverte sagacem,
2125 Contingat ne fors, ut cum discrimine parvo
2126 Quantumvis, aliquid conjungi non ita parvum
2127 Possit, eo spreto simul ut spernatur et illud,
2128 Quod sperni porro non debeat, utpote majus
2129 Hoc infinitè discrimine, et e genere ipso,
2130 Illae quo
5072. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
7 Res libuit; queis se flectant, quae publica constant,
8 Nempe modis, et quae coëant in foedera gentes,
9 Qualisque in populos sit late invecta potestas;
10 Atque ita res rebus componens, aequiparansque,
11 Protinus has illis longe distare fateri
12 Cogor, et immenso prorsus decedere tractu,
13 Utpote divinis humanas: scilicet illae
5073. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
70 Imbelles, mitesque, et proterit, et sibi quaerit,
71 Quo plus possit ali: proin saevam, praevalidamque
72 Usque potestatem super impendere necesse est,
73 Ut scelera, et fraudes, errorem ita plectere, fortisque
74 Adversae eventus ulcisci, diraque semper
75 Imperia exercere, suique augere timorem.
76 Ast ubi nil patrias in leges juris habere
77 Rex valet,
5074. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
89 In caedes, in fata ruunt: seges ampla cupiti
90 Semper honoris ibi est, vel pulchro hanc funere quaerunt.
91 Si possent Reges speciem hanc adjungere honoris,
92 Queis libeat, rebus, proprioque ita flectere mentes
93 Arbitrio, quam tuta foret, quam magna potestas!
94 Obstant saepe tamen mores, exemplaque nota
95 Majorum, et tenerae quoque patrum tradita quaedam
5075. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tramitis oris
360 Decurrunt; sed devexa regione feruntur
361 Principio, tranantque loca inferiora petitis,
362 Inflectuntque viam, clivosa ut valle, cavatam;
363 Quippe ita demissas post impetus evehit ipse
364 Ocyor apricum ad collem, frondentis ad umbras
365 Aut nemoris: tremit improviso oppressa columba
366 Ungue super; gaudetve suo consorte recepto
5076. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
gignier auris,
594 Quae faciant, certum ne possis prendere tempus.
595 At contra exiguos agitur cum pondus in arcus
596 Pendens, offensus patitur vix aëris ullos:
597 proin ita si multas facis ire, redire per horas,
598 Invenies, quanto respondent tempora filo
599 Certa, quibus quivis absolvi debeat ille
600 Procursus; nam si post totam denique summam
5077. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et artem,
662 Qua facilis, vulgo plaudenti ostendere nostram,
663 Ludentesque velut, quo tum rapit aura, volamus
664 Parnassi vario redimentes tempora flore.
665 Non ita, cum longe provecti, cumque videmus
666 Nigrantes veluti fluctus advolvier, atramque
667 Undique nativis tenebris incumbere noctem,
668 Difficilemque viam, et multis vada plena periclis.
5078. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
missa,
1047 Aspicies imam prope eodem tempore terram
1048 Percutere: at contra, si sit nimis editus, unde
1049 Sunt demissa, locus, nimium neque pondera magna;
1050 Non ita percipies aequo descendere lapsu:
1051 Advenient citius majora, minoraque paulo
1052 Serius; interdum contra tamen, illa patenti
1053 Sint si fronte nimis, gremio intus sive cavato.
5079. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
nec ibit.
1298 Ergo velut facies extra diversa figuram
1299 Diversam sequitur, qua comptum est corpus, et illam
1300 Disjungendarum numerus diversus aquaï
1301 Partium; ita et majus discrimen ponderis illud,
1302 Quod dixi, ejusdem sub forma corporis unâ
1303 Esse potest, aliâque minus, quae nempe resistens
1304 Vis undae, ne scindatur; proin saepe figuram
5080. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
esse.
1641 Sic quoque si fuerint quantumvis plurima, primò
1642 Si bina inter se tentes, tum bina referre
1643 Ad bina, atque itidem tum terna ad terna, per omnia
1644 Atque ita si pergas, quotquot sunt, corpora, eorum
1645 Commune attinges gravitatis denique punctum.
1646 Quaedam rebus ab his utens ratione sagaci
1647 Agnosces, isto varius qua defluat humor
5081. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
rationum lumine fulsit
92 Newtoni mens, a certis incerta dirempta
93 Vidimus, atque suis haec intentata relicta
94 Aeternùm in latebris, contra illa educta superne.
95 Solis ita exortu noctis fugere tenebrae,
96 Atque iter ingressis ductus patuere viarum.
97 Illum igitur placido tranantem sidera cursu
98 Usque fequens, Terra gravitas cum qualis in omni,
5082. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
minorem:
161 Proin decies sexta pariter mage parte remota est.
162 At tum dimidiam trans terram cernitur, ut si,
163 Qui spectat, medio telluris staret in ipso:
164 (Non ita, cum supera caput alte vertitur errans)
165 Dimidium id terrae decies proin sexta fatendum est
166 Sit spatii pars illius, quo Luna recessit.
167 Verum hos, atque modos alios, queis tempora,
5083. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
scilicet orbe.
199 Ac tum servata, qua primum est mobilitate
200 Jacta, parem rursum gyrum repararet, eaque
201 Praeterea ratione alios, aliosque sine ulla
202 Fine; ita perpetuùm privata quiete mearet.
203 Sed quae mobilitas haec debeat esse, referre
204 Ad sua prima pilam queat ut loca, nec minuatur,
205 Nec crescat tot per tractus, servetur ut isdem
5084. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
274 Et denis dena decies, proin in minuendo
275 Respondens semper repetitis tractibus in se,
276 In quos excurrit diffusa per ampla locorum:
277 Qandoquidem lux illa eadem, quae non ita distans
278 Ante globi brevioris erat stipata minorem
279 Per faciem, sese faciem dissundit in amplam,
280 Fingere quam possis majoris deinde pilaï.
281 Vivida propterea
5085. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
301 Vix legere ut possis, velut ante? Sat ulla profecto
302 LIBER Q U A R T U S
303 Jam non esse, micent donec centena, videbis.
304 Ergo ita diffundi a puncto cum debeat uno
305 Lux, aliaeque etiam res, quae se parte propagent
306 Ex omni circum; in mentem facile insinuabis
307 Non alio fundi gravitatis per loca pacto
5086. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
extremaque fili
468 Tum capita infigunt terrae distantia tractu
469 Inter sese aliquo majori, sive minori,
470 Ut latam hanc cupiunt minus esse, magisve figuram,
471 Post ita circumfertur acus, sit ut usque trahentis
472 Vi distensa manùs pars ipsius utraque fili
473 Continuo per acum proin transcurrentis, et illa
474 Quantum increscentis, tantum hac de parte minuti.
5087. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
569 Compositum: at repetas in se bis quemlibet horum,
570 Se sibi cum toties, quot constant partibus unis,
571 Scilicet addideris, toties, quod prodiit inde,
572 Rursum addens; ita formatos ratione videbis
573 Respondere pari primos, qua deinde secundos
574 Inter se numeros, atque ordine stare vicissim
575 Seu duplo pariter,
5088. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
media quae luce diei
1113 Intempestivo furgebant tempore saepe,
1114 Interdum quoque visus erat pallere Cometes
1115 Haud a Sole procul, terrebat et anxia corda.
1116 His ita judiciis firmatis, deinde meatus,
1117 Qui sint, in veros servando inquirere coeptum est:
1118 Servatis loca nempe locis deprendere paucis
1119 Omnia tentarunt numeris gravitatis, adiret
5089. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
jam minitantes ultima Lunas
1159 Excipere. At versis post quae fuga barbara fatis!
1160 Quae caedes! Quantum praedae, laudisque relatum est!
1161 Non ita magna quidem primo lux visa Cometae
1162 In Solem fuit ire, sua ipsum Scorpius inter
1163 Brachia cum Solem versaret praetereuntem;
1164 Condita post paulo est; per brumam lumina rursus
5090. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fixit
1242 Incertos certo, atque errore exemit ab omni;
1243 Hic et opinandi varios sic sustulit usus,
1244 Et magis inventos gravitatis constabilivit
1245 Undisque firmatos ita mores: quin magis harum
1246 Aucta fides rerum: quidquid servatur ubique
1247 Nimirum, numerus testantum crescit id ipsum;
1248 Et nihil est quod dissideat, prorsusque repugnet.
5091. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1266 Propterea jam non, an forte antiqua Virorum
1267 Rebus in his eadem steterit sententia, quaeras,
1268 Nec nimis hanc prae Natura, rebusque moreris:
1269 Quanquam ita multa fides in vulgus conciliatur
1270 Dictis, et priscis accedit pondus ab annis,
1271 Ut quidam pretium tantis adjungere rebus
1272 Optantes donent aetatibus haec nova priscis;
5092. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
invia nobis.
1736 Dirige, cum longe te monte removeris alto,
1737 Usibus his aptum quod feceris, instrumentum
1738 In quodvis, medio cum caeli est culmine, sidus;
1739 Atque ita, transierit qua filum pondere tensum
1740 Parte instrumenti, catus inspice, quos et in illo,
1741 Ut dixere, gradus signarit; deinde nec oras
1742 Prorsus ad occiduas flectens, nec prorsus coas,
5093. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1907 Quam formaque data, notisque ex axibus ipsam
1908 Prendere, qualis sit, gravitatem, quantaque tota,
1909 Servet quemque ad sua quaelibet incrementa.
1910 Hic magnus certe labor est; at non ita porro
1911 Durus, et asper erit, generatim noscere raptum
1912 Nimirum puncti, quod sit super axe locatum
1913 Corporis externo, formam cui finiat axe
1914 Curva super
5094. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2062 Stratum, et quam crassum; nosces discrimina, raptum
2063 Terrae inter quae sint, stratique liquentis, et illam,
2064 Et simul hoc aeque densato corpore fingens.
2065 Ergo ita per numeros juventus si fuerit par
2066 Hic raptus strati servato, par quoque aquaï
2067 Naturae tellus, ut densa est, constet, oportet,
2068 Ut densa est, aeque a minimo summoque remota
5095. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
parcat abuti:
77 Hinc cessere in opes privatas publica terrae
78 Jugera, quae populo quoque magno sint sat alendo,
79 Et potiundi aucti, extensique per omnia fines;
80 Nempe ita servari, quodcumque dat ubere gleba
81 Tellus ipsa, potest, nihil ulla et disperit e re.
82 Sic cui principio potiundi cura, laborque
83 Major erat, magis et servabit; major haberi
5096. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
188 Magnus ubi, et subiit parvos, ut templa, penates;
189 Tu quoque ab Arpino, largum cui flumen et aureum
190 Eloquii, cupidus fontem hunc virtutis adisti:
191 Ergo Rhodo ex humili summas ita radere ponti
192 Aspiciebat aquas sidus (dixere Canopum,
193 Fulgurat Argoae quod clavo navis inhaerens)
194 Ut subito exortum caderet, pelagusque subiret.
195 Illud at
5097. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
duces
446 Inde oculis signans varios ex ordine montes,
447 In Boream calido qui protendantur ab Austro,
448 Aut contra a Borea qui protendantur in Austrum.
449 Horum apices ita sint positi, ut prospectus in alterum
450 A geminis pateat, surgentibus ante, sequentem.
451 His ita suppositis triquetram nunc concipe formam,
452 Finibus extremis quae tractus illius ante
5098. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
448 Aut contra a Borea qui protendantur in Austrum.
449 Horum apices ita sint positi, ut prospectus in alterum
450 A geminis pateat, surgentibus ante, sequentem.
451 His ita suppositis triquetram nunc concipe formam,
452 Finibus extremis quae tractus illius ante
453 Jam mensi, geminos habeat, metirier ipse
454 Quos debes, flexus, in primi vertice montis
5099. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
614 Effigie, mage frontis curvato inflectitur arcu,
615 Qua de parte magis producitur; atque ubi distat
616 Planitie minus a recta, subtilior exit,
617 Et minor axis ibi est: ita ad axem crescere debent,
618 A majore gradus dum pergunt axe, minorem
619 Continui, minimusque gradus majore sub axe est.
620 Inde fit, ut Tellus, si in cardinem utrumque minores
5100. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sensu.
667 Proinde Virum geminas visum est dimittere turmas,
668 In domitas alios aeterno frigore terras,
669 Aeternoque alios aestu exsuperante perustas,
670 Ut spatiis ita distantes ingentibus illi
671 Inter se, tantam sperent vitare sagaces
672 Servando, sunt quanta gradus discrimina, fraudem.
673 Quis memoret, quam dura locis utrisque laborum
5101. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1135 Signat, quamque locis densata quibuslibet extet
1136 Rarior inventa est sic partibus aura quaternis,
1137 Quam nos inter, ubi est educta ad millia septem.
1138 Perge vices per quadruplices ita semper in altum,
1139 Septenis septem cumulata prioribus addens
1140 Millia, si gravitas constans sit, credere certe
1141 Difficile est, quam tum longe tenuabitur aer.
5102. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1267 Conspicuum nec idem patet omni tempore nobis.
1268 Non igitur lucem hanc cernes, si vespere summo,
1269 Vel nondum rosea Tithoni conjuge cani
1270 Exoriente, eadem non caelo ita perstet in alto,
1271 Ut superet nebulas, fuscantesque ima vapores:
1272 At perstat, superatque umbrantes ima vapores;1275
1273 Si procul altus apex
5103. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1313 Propterea nobis oblique ut visa sub illa
1314 Debeat, ut docui, rhombi apparere figura.
1315 Corporis utque sui partem quae rapta per orbem
1316 Est latum, ad nos Sol convertit, ita aera quanto
1317 Plus a se projectat agens, accedere nobis
1318 Plus facit, interdum transmittat ut oscula Terrae
1319 Contractu aetherio; quod fit, cum cernimus auras
5104. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2036 Respondet spatio claram inter lampada Solis,
2037 Lunaique globum, in sese quoque sed repetito;
2038 Nimirum gravitatis uti natura reposcit.
2039 Hanc porro Lunae gravitatem ita nempe relatam
2040 Dissolve in geminas, quarum directa sit illuc
2041 Altera, dirigitur quo tractus, corpora nectit
2042 Qui Lunae, et Terrae pariter; pars altera at illuc
5105. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
pars, quae
2141 Protinus incipiet jam hoc limite praetergresso
2142 Exsuperare aliam, tanto plus, Cynthia quanto
2143 Illuc accedit, quo fulget tota, latetve.
2144 Atque ita major ibi duplo, quae distrahit, exit
2145 Vis vi, quae Terram contra impellebat ad imam
2146 Illic, dimidiam quo monstrat Delia frontem.
2147 Sic vario hinc illinc fiunt discrimine pugnae,
5106. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
secant se
2310 In medio obliqua prope semper, conficiuntque
2311 Hinc illinc acie flexus sese inter acuta,
2312 A latere ast alios obtuso culmine hiantes;
2313 Atque ita dividitur non aequas quattuor orbis
2314 Lunifer in partes: cum pars subtilior harum
2315 Lunam haber utralibet, per signa secunda feretur
2316 Nodus; ab his retro contra conversus abibit,
5107. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vacuam sed caetera mentem.
94 Diversa ut Lunae gravitas in lampada Solis
95 Diversa super orbe suo regione locatae
96 Mutari ipsius vires facit, et variari;
97 Partium ita ejusdem gravitas diversa trahentem
98 In Terram, diversa figuraque, materiesque,
99 Efficiunt, semper faciem convertat ut unam
100 Terrae Luna; licet quid in hoc appareat exlex.
5108. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fingitur, ipsa
171 Usque locum Lunae in facie tranaret eundem;
172 Proptereaque videns Lunam alto in vertice stantem
173 Aspiceret semper facie ad se vertier una;
174 Non ita, spectantis fuerit translatus in ortum
175 Si locus, occasumve; etenim mutabitur unam
176 Ad Lunae faciem positus; proin ipsa, vel illud,
177 Vel latus hoc paulum retegetque, tegetque vicissim:
5109. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
342 His tribuas pariter, fieri quae diximus ante
343 In Luna, positus dum mutat, tempora, motus?
344 Quin plures illic causae sunt, mutua turbant
345 Nam se praeterea, vicibusque ita pluribus errant.
346 Utque in lunigero supera jam diximus orbe
347 Mutatos nodos, eadem non perstet in ipso
348 Et res, et ratio Saturni scilicet augmen
349 Amplectante
5110. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
578 Instabili fundata solo nam machina, visu
579 Quanquam pulchra, trahat rimas, casumque, necesse est.
580 Denique qui reperit gravitatem, hic cuncta peregit
581 Ut Coelo, Terraque, ita magni in gurgite ponti,
582 Omnes undique res, hoc certo ut pondere, firmans.
583 Scilicet, ut supera docui, ut Sol ipse Sorori
584 In Terram vires, gravitatemque auget, ubi illa
5111. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
materies est aere Solis ab opso
1549 Hausta, atque ex una quantum ejus parte Cometae
1550 Emittunt, alia tantundem a parte receptant;
1551 Perpetuoque ita circuitu Natura gerit rem;
1552 Haud secus ac alias gyro res cernimus isto
1553 Versari, atque illinc repariri damna, profusae
1554 Sunt ubi opes: recipit, quos reddit Terra, vapores,
5112. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
repletus;
1991 Frustaque, quae possint extare natantia, rerum
1992 Clauduntur, sucata tamen, ne mersa latescant.
1993 Immoto hoc vitro super undam educta natabunt;
1994 Non ita si celeres coeptes agitare per orbes;
1995 Descendentia paulatim coguntur in axem
1996 Nam medium, non in formam stipata pilai,
1997 Sed ducentia se in longam teretemque figuram.
5113. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
nimium cum grandia, labi,
60 Semper nec proprio sine possunt crescere damno,
61 Ni simul exaucta leges ditione noventur,
62 Et populi mores, et regni forma regundi.
63 Rerum ita ne pariter mirere in viribus esse
64 Quiddam, ut nec possint a magis parva referri,
65 Magna nec a parvis contra, quaecumque geruntur.65
66 Parva quidem tenuisque suis quoque viribus acta est
5114. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
313 Diversis, celerique fugae loca, tempora confert.
314 Quam tibi dum nostro conor rem pandere versu,
315 Ut possis adhibere fidem, ne singula mecum
316 Scrutari pigeat, quae sunt opus, atque ita multis
317 Multa quidem, quae sunt noscenda, evolvere dictis,
318 Tenuia praesertim rerum; nam certior omnis
319 Est ratio, tenues quoque solveres undique nodos.
320
5115. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quae series variorum pulchra jacebit
1236 Filorum, possis numero quae prendere nullo,
1237 Continuata, quibus vires sunt, atque colores
1238 Distantes ita, vix discrimina vicinorum
1239 Sensu ut percipias, saepe et fallaris; at ipsos
1240 Distingui tamen in spatio majore videbis.
1241 Praecipua inter eos septem discrimina constant,
5116. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1662 Haud alia regione viae sua fila colorum.
1663 Quapropter per quae color illius indicus, hujus
1664 Per loca diffugiet violae color, et simul ibunt
1665 Caeruleus, viridisque amborum; ita junge sequentes.
1666 Tum junctis radiorum alia addere fila queamus,
1667 Ut sic omne loci punctum dein omnia fila
1668 Excipat, radium candentem
5117. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fila maniplo
1767 In media statione suo sese orbe coercent:
1768 Filorumque aliis implentur ab orbibus omnes
1769 Qui superant tractus a summo margine ad imum:
1770 Atque ita fit series non interrupta colorum
1771 A rubo ad volam. Species stat longa columnae
1772 Aut trabis, extremis finita in partibus orbe
1773 Dimidio inflexo; procurrunt utraque recta
5118. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
suaque color specie (non incidit illic
1788 Orbi orbis), sed erit tenuis tamen, atque videri
1789 Vix poterit, raris ea sparsis per loca filis.
1790 Jam velut haec tibi sunt praescripta, ita facta notabis
1791 Revera, bene si tentare ea noveris ante.
1792 Ne varie mixto fallaris saepe colore,
1793 Neve animo illudant, gemino qui fonte tumultus,
1794 Ut
5119. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1827 Nuptae sponte velint vernis praeferre puellae,
1828 Et crines redimire suos, strophioque nitorem
1829 Addere, post sese in Nympharum inferre catervam.
1830 Cum divisa semel fuerint ita fulgida fila,
1831 Nequidquam rursus speres ea posse retexi.
1832 Propterea speculis et flectas, atque reflectas,
1833 Infringas triquetris et vitris, atque refringas,
5120. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
flavum
1885 Sic si caeruleo tentes, viridantia cernes,
1886 Quae fient, jam non aliter, viridantia quam sunt
1887 Illa loca, in media quae sunt regione colorum.
1888 Ergo ita compositum si pertransire colorem
1889 Claustra vitri efficias triquetri pellucida, abire
1890 In sua conspicies divisum elementa repente
1891 Flava, et caerulea: at media fac transeat ille,
5121. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2003 Huic contra rubicunda, illi lux pallida in imis.
2004 Tum super imponi faciunt sic mutua, rubrum
2005 Congruat ut violae supraque infraque; necesse est
2006 Quippe ita confundi jam binos quosque colores,
2007 Praeter quam, medii qui sunt: hos proinde virentes
2008 Conspicies nimium: crescit viror ipse virore.
2009 Jam superimpositos transcerso conspice vitro
5122. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2218 Si triquetrum trans vitrum itidem tueare papyrum,
2219 Cujus dextera pars minium, violamque sinistra
2220 Hinc illinc referat, medius stet limes utrique;
2221 Atque ita si vertas vitrum, sustollier ut res
2222 Infractis filis videatur; laeva videri
2223 Pars mage sustolli chartae, quam dextera, debet,
2224 Ut si revera sit in illo limite scissa.
5123. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vere tepenti,
2462 Et blandas molli versantes pectore curas
2463 Pingunt, et pennis miscent variantque colores
2464 Multiplices, tales ut pulli deinde creentur.
2465 Atque ita componat plumas natura imitatrix.
2466 Quidquid id est, ne multa statim, cave, prodita credas;
2467 Nam crebro, nusquam quae fiunt, facta feruntur.
2468 Scilicent approperat qui causas reddere rerum
5124. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
specula inter se varie inclinata vicissim
141 Aptans, res, facies, quantumvis multiplicari,
142 Ut pro simplice saepe decem, centumve tuaris,
143 Atque ita scenaï speciem producere possis.
144 Tum duo si specula adversis sita frontibus extent,
145 Continuo, effigies repetita sit effigiei, et
146 De speculo in speculum sine fine resultat imago,
5125. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
165 Reflecti, jungique una fecere; vocamus,
166 Id, quo junguntur, punctum (succenditur ardor
167 Namque ibi saepe) focum; fumare ibi plurima cernas.
168 Ergo aliquod lucens si punctum ita distet, ut inde
169 Emissi radii regione plagae prope eadem
170 Ad speculum properent, ferventque prope aequa meando
171 Inter se spatia, excussis, retroque repulsis
5126. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
oras
599 Rursus ad extremas, partimque per aëra, ut ante,
600 Contiguum fugit, et partim interiora regressu
601 Rursus adit subito, callemque prioribus aequum
602 Signat: ita innumeros saltus novat, atque novando
603 Carpitur, externis nam delibatur ab auris.
604 Ex his ante alios radii cognosce meatum,
605 Incidit in medium qui guttae culmen, aditque
5127. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
machina saepe
867 Aptanda est, cunei, troleae, funesque voluti,
868 Atque adhibenda alia instrumenta, aliique paratus;
869 Erigitur victo sic demum pondere laxum:
870 Atque ita saepe levi peraguntur maxima nisu.
871 Scilicet hoc rerum est ire in discrimina, et usu
872 Multiplici tentare, quod optes, exque periri;
873 Quippe aliter vanos contendes edere motus
5128. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
parjete sistant.
1129 Tunc opus est res ad visus adducere nostros,
1130 Aut aegros oculos vitris fulcire cavatis,
1131 Disjungantur uti radii plus inde fluentes:
1132 Namque ita plus spatii ad coëundum a lente requirunt.
1133 Est oculis itidem vitium, crystallina forma
1134 Cum fuerit laxata annis, nec, ut ante, tumescens,
1135 Quantum opus est, nec, ut ante, a fundi limite
5129. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1155 Parvarumque itidem, ut puncti nigrantis in alba
1156 Signati chartae facie, in regione locare
1157 Quam possis illa, sensus quam, resque reposcunt.
1158 Forsitan at mirum videatur, cur ita rerum
1159 Distincta effigies fieri queat, in sua fila
1160 Cum confracti abeant radii, variosque colores:
1161 Quin duplex causa est, obsistere quae videatur,
1162 Ex
5130. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
quippe
1520 Profecisse, eadem minuendo, semper oportet,
1521 Et semper majora minoribus immutando.
1522 Haud facile est subito vitia omnia vellere prorsus:
1523 Ramus ita avulso de ramo suppeditatur
1524 Exoriens, iterum ex avulso provenit alter,
1525 Atque alter, donec cesset pubescere stipes.
1526 Efficit, inversas ut formas percipiamus,
5131. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1642 Contingat formam, faciat quae jungier uno
1643 In puncto radios de puncto corporis uno
1644 Emissos; illos an erit vitare tumultus
1645 Propterea ut possis? radios ita flectere vitrum
1646 Nam si deberet digressos corporis uno
1647 E medio puncto, medio ut post jungier axe
1648 Deberent itidem; certe no flectere posset
1649 Sic alio
5132. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1718 Munera, divino qui nos hoc munere ditat.
1719 Lentes hic vitreas, refractam jungere lucem
1720 Quae possunt, mutare cavis, queis jungere lucem
1721 Reflexam liceat, speculis aggressus; ita ipsa
1722 Lux siquidem nequeat diversa in fila resolvi,
1723 Rebus et inspectis exinde inferre tumultus.
1724 Felix docta jamque exitus orsa probavit.
1725 Jam senas, vel
5133. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1911 Nostris a rebus; nec tu quoque magne latescas
1912 Juppiter, aut Saturne, tuusque ille annulus ingens,
1913 Vestraque, quotquot sunt, famulantia sidera circum;
1914 Atque ita distantum longe sit nuncia rerum
1915 Lux cita, plusque illic, quid fiat, quidve novetur,
1916 Quam trans oceanum, trans alpes, scire queamus.
1917 At magis haec multo est spes irrita propterea,
5134. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1991 Ipsorum postquam vitro confracta potestas
1992 Est a trajecto, spatio sese inter euntes
1993 Aequali visum feriunt, oculoque recluso
1994 Succedunt densi: distincta ita confit imago.
1995 Praeterea adductam tum nobis esse putandum est
1996 Tam prope rem, quam si nudus consisteret illa,
1997 Qua lens in regione, oculus; proin corporis ipsa,
5135. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
excita ferri;
16 Nempe genus nostrum certatim extollere ut omnes
17 Contendamus, et id longe validumque potesque
18 Efficere, uni alias res supposuisse minores,
19 Atque ita prorsus opes communes amplificare.
20 Hanc soli novere viam, et tenuere, profusis
21 Muneribus quos interdum sapientia ditat,
22 Illustres animas, raras tamen: artibus illi
5136. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
513 Tangent, multa vice in transmissis, multa regressus
514 In vice erunt cujusque unius fila coloris:
515 Sit par summa prope ut redeuntum, et trajicientum;
516 Atque ita, ut in prima facie, sic deinde secunda
517 Nonne vides fila omnigena, ante, retroque meare?
518 At nunc lamellam tenuari finge, coloris,
519 Non nisi purpurei ut filis tranantibus unum
5137. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
et facit altam
676 Ire viam, rectaeque accedere: proinde, vel intret
677 Quantumvis obliqua ea lux, sua non via multum
678 A rectis intus distabit tramitis oris:
679 Non ita, cum tenui radios vi lamina frangit:
680 Frangit in oppositam nam partem a tramite recto;
681 Quare obliquius est multo, et productius intus
682 Lucis iter; quo fiet, uti color alter et alter
5138. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
rerum munera multa,
994 Quae nunc spectamus mirantes, ambiguique;
995 Non exinde queant etenim reflectier ulli
996 In nostras acies radii, non ulla venire
997 Lumina, rerum ita nec parvarum sensus oriri
998 Ullus, notities animo quoque surgere nulla;
999 Pellucent siquidem haec corpuscula inepta colori
1000 Nunc opus est causas tantarum inquirere rerum,
5139. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
tamen, illac
1012 Vel tenues parvus si pennas concitet ales,
1013 Paulum commotis post discerpantur et auris,
1014 Multa opera, et filis perquam subtilibus apta.
1015 Non ita nos certe finxit natura: ministrat
1016 Sed dum intra, quodcumque opus est rationis ad usus,
1017 Res quoque nos voluit multas extrinsecus ire
1018 Quaesitum, ratio subigat quas deinde receptas,
5140. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1079 Quod fit enim, radiis cum accenditur ignis in unum
1080 Collectis, horum naturam deliquat esse
1081 Igneam; id ex aliis pateat quoque rebus eundo
1082 Per varias ita res, et protinus evolüendo.
1083 Cum sunt jacta semel corpuscula parva vaporum,
1084 Hoc genus, in vacuum, recta regione meabunt,
1085 Quandoquidem constant vi non expertia inerti:
5141. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
eundo
1223 Offensus: siquidem in natura multa profecto
1224 Corpora compactis inter se partibus haerent,
1225 Et tamen illapsum transmittunt undique lumen,
1226 Atque ita pellucent, vix quidquam ut credere possis
1227 Interceptum ullis offensibus, extinctumque
1228 Esse, et pulsatis tumulatum partibus intra.
1229 Proin etiam quae sunt pellucida corpora, luce
5142. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1629 Proin illas varie spatia ut trajecta meantes
1630 Quaelibet afficiant; diverse sola refringi
1631 Jam neque mobilitas faciat, sed et amplius ipsa
1632 Lucentum natura ita distans particularum.
1633 Hae si sunt aliis compactae partibus infra
1634 Perquam pauxillis, non aequo mutua nexu
1635 Undique conjunctis; dum motum alicunde receptant,
5143. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sit ubique.
1639 Particula idcirco debebit mota vicissim
1640 Expandique, in seque trahi, et disjungere paulum
1641 Inter sese elementa sua, et conjungere porro,
1642 Atque ita vibrari: geminisque reciprocus iste
1643 Limitibus motus finitur, lentus in ipsis,
1644 Particulaeque aliquo formam proin tempore servans.
1645 Particula idcirco geminis his apta figuris
5144. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
velis si forte feraci
1668 Cudere, et ambiguas causis adnectere causas,
1669 Quas non natura tute edocearis ab ipsa,
1670 Quam procul a vera rerum ratione recedes!
1671 Haud ita, naturam si quaerens, sensibus uti
1672 Constituas, et ab his rationum ducere pondus,
1673 Et paulum proferre, et certos figere gressus.
1674 Prendere quanquam ipsi non possunt omnia sensus,
5145. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
sonorum,
1991 Nunc adeuntibus es nostris Islandia nautis.
1992 Illudit paulum tamen illa, et sensibus offert
1993 Vix aliquid, multum nisi servent; quippe lacessit
1994 Tunc ita visum, animi mirantis ut excitet aestus.
1995 Fissilis hic lapis est, et sic pellucet, ut unda
1996 Illimis, vel crystallus de monte reflecta,
1997 Sic perfert flammas, ut non pellucidus esse
5146. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2170 Ut solet in sonitu, in sensu non simplice visus?
2171 Utque trahunt animos mira dulcedine certis
2172 Intermixta modis discrimina multa sonorum,
2173 Mixta modis aliis quae fastidimus: ita ipsi
2174 Si bene compositi sint, permixtique colores,
2175 Allicient animos, perfundentque agmine amico;
2176 Sin male, percellent ingrato lumina sensu?
2177 Utque sonus
5147. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
undam.
2354 Corpora quae nullo prope sulphure praedita constant,
2355 In sese possint sentire impune valentis
2356 Ignis vim: cohibent intra quae sulphura, densis
2357 Verum ita parjetibus conclusa, agitare negatum
2358 Vel minimas ut sit partes, vel ponere motus
2359 Ut vix conceptos illae jubeantur ob arctos
2360 Fines, et vetita ob commercia partibus ictis,
5148. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
manent fontes, et murmuret aequor
2401 Illisum; nec jam flores, arbustaque laeta,
2402 Nec sata camporum vernent viridantia? demum,
2403 Ut Tellus, ita Sol faciem non praeferat almam?
2404 Difficile est animos tamen his assuescere vulgo,
2405 Non nisi rem diram violentamque esse videntes
2406 Ignem, atque admotum nullis prope parcere rebus.
5149. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
5 Ut nequeant ire inficias, nisi pectora, contra
6 Queis sunt obfirmata, ferinoque aspera cultu,
7 Dignaque perpetua, cupiunt quam inducere, nocte.
8 At nunc multa mihi, quae non ita clara, supersunt
9 Evolvenda; movenda imis est, eque ruenda
10 Natura e latebris, et caligantibus illis,
11 Ad quae non detur, nisi longe assistere, lustris.
12 Hunc
5150. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
vicissim
301 Sunt positae; tunc hinc atque illinc excitat illas,
302 Et facit, occursent ut mutua, confligantque
303 Motibus adversis incurrendo, atque calescant,
304 Atque ita correptae violento denique cursus,
305 Concussae, fractaeque ex ictibus, inque minutae
306 Ut fumos flammamque exhalent, atque vapores.
307 Cum natat in lympha ferrum rodente solutum,
5151. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
collectus odoris
311 Fundatur super, extemplo sale lapsa metalla
312 Deorsum praecipitant immisso, et libera vinclis
313 Densi more luti fundum volvuntur in imum,
314 Atque ita comparent forma, velut ante, recepta.
315 Nonne hoc est acidas undas magis esse valentes
316 Hoc sale quam ferro in raptando, proin veniente
317 Post sale, dimisso huc convertat vincula ferro;
5152. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
397 Huic oleo prope par natura; et sulphur haberi
398 Possit item geminis ut constans partibus illis,
399 His fixis, istis fugitivis, glutine amico
400 At simul aptatis ita, ut hae fugientibus istis
401 Effugiant etiam, raptataeque usque sequantur;
402 Sulphuris hinc certa in resina solvere florem
403 Si tentes, ignem et circumdare, ut efferat alte,
5153. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
palatum
433 Attritu exoritur, quo fit, penetrentur ut intus
434 Linguae texta acidis a partibus, atque agitentur.
435 Sed junctae absorptis hae partes ante metallis
436 Non ita convellant linguam, at dulcedine saepe
437 Contrectent sensum; retinendas namque metalli
438 Versa ad particulas ea vis obtusior exit;
439 Et si acidi minus est, quam ut, quod componitur, unda
5154. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fiant
474 Terra velut dura, et siccata, et densa, manensque,
475 Particulaeque tenens medium cujusque, liquenti
476 Obsita materie, velut in sale: si tamen esca
477 Non ita mutari valeat, collapsave fiat,
478 Quae terra in medio est, nec jam in se vertere possit
479 Extrorsum venientia, nec reparare ruinas,
480 Vitalis motus confunditur, omnia vitae
5155. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
non invidet undam,
657 Spongia quin etiam contactas evehit undas,
658 Et tota humescit paulatim; juraque raptat
659 Sicca ceres, variosque in mensa divite succos.
660 Cur ita non raptent animantum e sanguine partes
661 Illae, quas dici glandes voluere vocando,
662 Diversae succos naturae, ut cuique potestas?
663 Sic Baccho mixtas si panni limbus in undas
5156. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
solutae,
784 Protinus a se vi mira in spatia ampla recedunt,
785 Porro ut difficili raroque in foedera nexu
786 Conveniant, multae et coalescant corpus in unum.
787 Quippe ita servatum est, intra si vitrea septa
788 Clausa super, subter longo excipientia lymphas,
789 In queis mersa, tubo, servescere plurima rerum
790 Efficias, ut, quos carpis per dolia odorâ
5157. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
940 An potius, quanquam speciem doctrina dat amplam
941 Ista sui, et magno resonat clamore per aures,
942 Fruge bona careat prorsum, infecundaque nullos
943 Proferat in lucem foetus; ita Scylla decoram
944 Frontem oculosque gerens, vultumque, et virginis ora
945 Formosae, monstris uterum pubemque marinis
946 Cingitur: implentur latratibus omnia circum.
5158. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1023 Jam liceat, tum quae poterunt minima esse videri.
1024 Ad simplex aliquid descendent, forsan et unum,
1025 Postremo, quod det rebus fundamina cunctis.
1026 Progrediens ita nos Natura inducit ad unum.
1027 Propterea visus rationes reddere privas
1028 Privarum rerum labor irritus esse; putatum
1029 Atque ideo est rerum cunctarum, non nisi pauca
5159. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
fornice vitri
1235 Omnibus exhausto suspendas aëris auris.
1236 auris si libretur idem, vix praeterit alte
1237 Ter denos digitos; decies ac scandere visum est
1238 Septenos ita saepe; quod a contactibus ipse
1239 Fors repetas crebris, disclusis scilicet auris,
1240 Argentum vitrumque vitri; insinuata liquoris
1241 Nam pars alta potest suspendi parjete scabro,
5160. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1260 Mutua tam valida possunt ratione teneri,
1261 Ut fieri non sit mirum, quae facta videmus.
1262 At geminas nimium fines adducere ad istos
1263 Difficile est frontes persaepe; ita prominet ultra
1264 Saepe aliquid scabrum, quod fines praeterit, atque
1265 Proinde repulsatur, cum nondum caetera frontis
1266 Venerit ad raptus ingentes appositae pars.
5161. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
saepe
1531 Tenuia disrumpat casu sola, pondere magno
1532 Quae super imposito, tantumque premente videmus
1533 Rumpier interdum, et dispergi in fragmina mille.
1534 His ita subjunctis, cum non sint corpora, dicunt,
1535 Dura, haud imprimitur tota uno tempore plaga,
1536 Ni primis in particulis minimisque, sub ictu
1537 Quae tum paulatim cedendo, et percutientis
5162. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
alia inter se res: una meatus
1670 Sors nempe est recti, curvi infinita, nec ipsa
1671 Non infinitis rebus prodire valebit,
1672 Nempe ita collatis. Rationem nosse duarum
1673 Proin si fors detur rerum, super axe manente
1674 Tum statuas punctum, mutandi unde omnis origo
1675 ,Invenies curvum facile ipse deinde meatum,
5163. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
Praeteriens, aliamque in partem labitur infra,
1722 Tum redit intorquens sese, mediumque per axem
1723 Insilit, atque fugam molitur, at inde revertit
1724 Non minus, atque axem rursum proscindit; ita undis
1725 Errans innumeris effertur, deprimiturque;
1726 Et breve per spatium toties transmittitur axis;
1727 Donec crus ipsum pigeat demum ire, redire
1728 Alternis,
5164. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
1758 Seorsum proinde manent, et sunt sine partibus omnes,
1759 Idque tenent spatium nequeat quod scindier ultra;
1760 Nam si materies spatio non simplice constet
1761 Ultima, uti spatium, partes ita habebit et ipsa:
1762 Pellentes pugnant at vires; ergo necesse est,
1763 Ipsa et ut in sese sit simplex, in spatioque.
1764 Verum extensa tamen nos corpora credimus esse
5165. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
brachia posse.
1932 Brachia metiris porro, telique volatum
1933 Passibus aut ulnis aequas, spatiumque per illud
1934 Mensuris sic ire, licet sit inane valebis.
1935 Nos ita notitiam spatii per corpora tantum
1936 Quae sita sint usquam, vel possint esse, tenemus.
1937 Materiae duo puncta locis constare necesse est
1938 In geminis, ideo distabunt plusve minusve
5166. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2024 Nostra et iners sic materies existat, oportet.
2025 Utque duo exagitant cum sese puncta vicissim,
2026 Esse in utroque parem motum, oppositumque necesse est,
2027 Hos ita servabunt agitata, agitantia ritus
2028 Corpora, quandoquidem punctis conflantur ab illis;
2029 Aeque proinde et agunt, et aguntur corpora partes
2030 Semper in oppositas. Hinc illae denique leges
5167. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2147 Verum ut quamque tulit supremi ad limitis arcum
2148 Major mobilitas magna virtute trahentem.
2149 At si puncta illo spatio stent limitis, alter,
2150 Atque alter prope sit cui limes, non ita certe
2151 Magna requiretur vis, ut loca prima relinquant
2152 Compressa, atque alio vicino in limite sese
2153 Sistant, unde negent jam tunc immota reverti.
2154 Mollia
5168. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2222 Immane est, puncto hoc quarto accedente, recentum
2223 Qui numerus legum cumuletur, quique viarum
2224 Pro vario punctorum intervalloque, situque.
2225 Crescere si facias ita puncta utrinque vel ultra,
2226 Multaque pro binis statuas, quotcumque libebit,
2227 Illarum immensa crescet ratione viarum,
2228 Formarum et numerus, possent quae exinde venire
5169. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2308 Distare, atque aeque pellive, trahive necesse est.
2309 Jam via curva recens exorta a viribus istis
2310 In magnis spatiis vix quidquam a simplice prima
2311 Differt; at spatiis in parvis non ita certe
2312 Exiguum discrimen id est; vis excita punctis
2313 A geminis illo fundetur tramite recto,
2314 Axem qui medium secat, unde est virium origo;
2315 Proin erit in
5170. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
recto,
2314 Axem qui medium secat, unde est virium origo;
2315 Proin erit in spatiis prope par distantia magnis
2316 A medio, et puncto nimirum a quolibet uno;
2317 Atque ita compositis oriens a viribus ipsa
2318 Curva via, aequalis prope erit, quae a simplice manat;
2319 Tantum intervallo procurret duplice ab axe
2320 Hinc illinc dimota suo. Distantia parvis
5171. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
cavatque.
2464 Partibus illa suis libertas in latus omne
2465 Nimirum se versandi, circumque ferendi
2466 Efficit, ut possint paulatim abducier a se.
2467 Non ita cum solidae res sunt, duraeque: rigentis
2468 Ferri virga nequit gracilescere, tracta deorsum;
2469 Incipient nam cum fibrae disrumpier, omnes
2470 Tempore rumpentur prope in uno; ut prorsus in
5172. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2509 Sic multa e variis quae constant corpora rebus,
2510 Ut ligna, et lapides, abeunt domitante calore
2511 Candentem in cinerem, aut calcem resoluta, suamque
2512 Amittunt speciem, et remanent ita simplice longe
2513 Natura fient vel adhuc mage simplice, et una;
2514 Propterea exagitata modos tribuentur in aequos,
2515 Atque aequa in spatia, ut crystallus denique fiant
5173. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
SubSect | Section]
2581 Omnibus in punctis, neque sunt discrimina nusquam,
2582 Nulla ut res alii similis sit, parve profecto.
2583 At si nostra viae species, quam diximus ante,
2584 Non ita desineret, gravitatem ut ubique referret
2585 Corradens axem, sed post immensa locorum
2586 Inciperet rursus tranare, axemque secare
2587 Se referens huc atque illuc varieque recurvans,
5174. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
aut prorsus revocant, aut, indulgentiores ut
sint, fabulis occultandas disciplinas praecipiunt. Qui secus fecerint, seu qui
perspicue philosophiam versibus tradendam susceperint; poetarum societate
interdictum his esse pronunciant. Ita uno verbo, eos omnes, quos διδασκαλους dicimus, a poetarum numero exclusos
volunt. Contra horum sententias plerique sane doctissimi Viri veterem poeticae,
ac philosophiae cognationem cum tuerentur, plurimis et
5175. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
possit? Unde tantam fabularum supellectilem accerset, quae par sit tam
multiplicibus, ac tam variis exprimendis doctrinis? Ac si quis singularis ingenii facultate id etiam assequetur, quo
tamen pacto efficiet, ut quae ita fingendo involverit, ea facile ab aliis
intelligantur? Sint enim aliquae mitiores doctrinae partes, quae fortasse isthaec
involucra non omnino respuant, verum si de difficilioribus naturae causis erit
agendum, censesne res sua sponte
5176. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
plus nos ipsi
fingimus, quam illi in lucubrandis. Sed pugnare tecum nolo, liberalius etiam
agam, et concedam illo fidium involucro fuisse revera omnem gravitatis
doctrinam, ac duplicatas reciprocas, ut vocant, illas etiam rationes, si ita
placet, inclusas. Verum ad illud, de quo agimus, quantum id referet? Neque enim
disputamus de illo fabularum genere, quae, quasi mysteria quaedam ad doctrinas
ab oculis hominum amovendas erant institutae, neque inficiamur istiusmodi
5177. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
neque inficiamur istiusmodi
fabulis difficile etiam disciplinas implicari quoquo modo posse, atque involvi.
Unum hoc defendimus: quo magis fictis his commentis involutae sint, eo
impeditiorem earumdem intelligentiam fore, atque ita fabulas ad occultandam
philosophiam opportunas esse posse, ad illustrandam non posse. Quare Pythagoreis
relinquamus hunc fabulandi morem: nos si a didascalicis illustrari philosophiam
volumus, isthaec integumenta ab earumdem versibus
5178. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
in refellendis Miltoni obtrectatoribus urbanitas, qui negabant illius
poema heroicum esse nuncupandum, propterea quod primae poematis partes Deo
essent assignatae; at vos, inquit, si heroicum dici minus lubet, divinum
appellatote; ita Didascalici, si minus fabulae, veritatis ac sapientiae poetae
per me licet nuncupentur. Tum B., ne ego quidem, inquit, controversia nominis
magnopere torquerer, nisi rem ipsam in hac verbi contentione agi viderem, et
5179. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
alias etiam habeant, quas sequi possint, rerum effingendarum rationes, tamen, si
ab hac una alieni sermonis inductione recesserint, describere illos tunc potius,
quam imitari dixeris. Hic A. sed si hac, inquit, describendi opera ita nos
commovebunt, ut res ipsae, si objicerentur sensibus, non acrius percellerent,
quid interest describere ne, an imitari istud dicamus? Quid enim refert, an
alieno sermone, an carminis vi, caeterisque artis miraculis moveamur? Non
5180. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
sit, non in illa una tamen esse omnia, sed ab alio
fonte derivandam singularem illam vim ac praestantiam. Ac si dicendum est, quod
sentio, hanc praesertim locandam arbitror in illo poetarum proprio cogitandi ac
dicendi genere, quo ita jucunde omnia admirabiliterque exprimunt, nihil ut esse
possit nec ad res cognoscendas pulchrius, nec ad legentium delectationem
praeclarius. Qui istiusmodi ornatu compti instructique sunt, hi sane in
quascumque naturae regiones
5181. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
ad hilaritatem, ad moerorem inducuntur,
inflammantur, exardescunt. Neque vero hujusmodi rerum perceptio obscuriore
quodam sensu concluditur, ut cum multae in imperitorum etiam animos aliquando
species influunt, neque causas, cur ita afficiantur, tenent. Hoc enim habent
praestantiora ingenia, summam ut sentiendi vim par intelligendi solertia
consequatur. Inter illos rerum appulsus, animique nostri motus, quae cognatio
intercedat, exquirunt: cumque ut nervos in
5182. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
tenent. Hoc enim habent
praestantiora ingenia, summam ut sentiendi vim par intelligendi solertia
consequatur. Inter illos rerum appulsus, animique nostri motus, quae cognatio
intercedat, exquirunt: cumque ut nervos in fidibus, ita a variis rerum formis
varie animos percelli sciant, eorumque motus tanquam chordarum sonos tristes,
aut jucundos esse, quae movendis atque in quamque partem inflectendis mentibus
aptiores sint imagines, vident. Atque ita in intimos
5183. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
in fidibus, ita a variis rerum formis
varie animos percelli sciant, eorumque motus tanquam chordarum sonos tristes,
aut jucundos esse, quae movendis atque in quamque partem inflectendis mentibus
aptiores sint imagines, vident. Atque ita in intimos animorum sinus, ac sensuum
et cogitationum ortus penitus illapsi ad ipsos voluptatis ac pulchritudinis
fontes perveniunt. Quam vim cum animo semel hauserunt, cultusque atque ornatus
universos contemplati sunt, postquam ad
5184. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
contemplati sunt, postquam ad scribendum accesserunt, ad illius
praeclaram speciem omnem dicendi rationem
dirigunt, illius colore ac lineamentis omnia convestiunt. Perinde enim ut ipsi
affecti sunt, ita nos movent, et quos in rebus cogitandis ipsi percipiunt
impulsus, eosdem in explicandis ad nos transferunt, nobisque impertiunt. Tum B.
ab altissimis, inquit, et pulcherrimis initiis poetarum praestantiam repetis, et
pene
5185. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
a pueris nos natura ipsa assuefecerit. Atque idcirco a sensuum societate
sevocare atque abstrahere animos, ac sequi simplex ac sincerum illud
intelligendi genus sine labore non possumus, neque sensuum conjunctionem
revocamur. Ita ex ipsis angustiis, quibus animi obsequio et indulgentiam
corporis adstricti coercentur, poetae egregiam et delectandi, et juvandi
opportunitatem quaesiverunt. Hoc loco B., tu vero, inquit, illuc, quo maxime
optabam, rem
5186. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
Didascalicorum facultatem, unde digressi sumus, praesertim attingunt, unaque
aperiunt errorem illorum, qui hos a musarum artibus propterea removent, quia res
a sensuum usu longe abductas, ac intelligentia comprehensas pertractant, atque
ita in eo reprehendunt in quo potissimum ipsi praestant. Nam si formarum illa
ubertas, in qua praecipua vis carminis est posita, a rerum ubertate
proficiscitur, undenam amplior poterit, quam a doctrinarum fontibus
efflorescere? Quae unquam
5187. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
cum inde accidet, unde minus expectabatur, quam erit hoc ipso
gratior atque pulchrior! Simile hoc videtur Graeci illius artificis industriae,
qui quo formosiorem Venerem efficeret, in Satyri idcirco excavato simulacro
collocaverat. Ita deae species ab ipsa circumpositae imaginis feritate comptior
ac venustiorum a molliore autem muliebri forma vastius viri robur, atque illi
lacertorum tori latiores videbantur. Sed aliud etiam inest, inquit A., in hac
veri
5188. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
profecta, et in omnium insita sensibus subito nos excitant; illa autem, quae tam
longe a nobis remota intelligendo diuque meditando vix assequimur, aut nullos
aut lentos certe, ac desides motus afferunt. Tum B., at ista, inquit, si ita
videtur, accuratius exquiramus: fortasse enim nec tam segniter nos ab iis rebus
moveri comperiemus, quas intelligendo meditandoque intime percipimus; nec ab iis
ipsis, quae communibus infixae sensibus videntur, impelli nos acriter
5189. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
quisque ad haec quaeso se conferet? Si iis rebus
moventur homines, quas intelligunt, videtis, quam pauci sint, qui horum scientia
trahantur. Atque hi quidem ipsi, nisi humanitatem litterarum cum doctrina
conjunxerint, haud scio, an haec ita versibus exornata facile respuant. Quo
igitur recidet ea tam gloriosa suavitas, quae
ipsa audientium infrequentia palam refellitur? Quod eo magis in hoc scribendi
genere erit reprehendendum, cum Poetae
5190. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
partes mira rerum consensione constringunt,
unamque rem efficiunt. Quorum artificium in eo nimirum versatur, ut summa
varietate distinguant omnia, rursus eadem ut inter se nectant, et posteriora
prioribus, quae praecedunt, consequentibus ita colligent, unum ut exitum cuncta
respiciant, atque ad eundem referantur, demum ut loco etiam ac tempore
congruant. Cujus quidem rei tanta vis est, ut caeterae etiam artes illam
admiratae ad sese traduxerint, nec in pictura, nec in
5191. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph |
Section]
disputationis ardor abducet, si caetera persequi volumus. Nam et Familiares
nostros brevi huc adfuturos opinor, qui si nos in eadem disceptatione
deprehendent, aut ad redintegrandam controversiam adigent, aut exclusos se aegre
ferent. Quare quae reliqua sunt, si ita videtur, in aliud tempus differamus. Cui
cum assensi essemus, vultum et orationem ad remissioris sermonis urbanitatem
traduximus.
FINIS
Bibliographia locorum inventorum
Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].
More search results (batches of 100) First 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65
Retrieve all occurrences (This may take some time to download) Click here for a KWIC Report
|