Your search found 6420 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 5680-5781:

fertilis Ascrae
Ille tibi cultor, paribus qui floruit annis,
Proximus ut fama, pangendi ita carmina arte,
Non placeat, magnaque tui sub nominis umbra
Eridani placidum per me

primum vita, de qua nihil scripseram, quum Opera et Dies , Scutumque Herculis edidissem, tum de ipsius Theogonia : in qua utraque re ita me geram, ut brevitati maximopere consulam, eorumque perstringam summa veluti capita, quae ab aliis iam dicta sunt. Novi enim parum aut fere nihil, quod dicam, in tanta hominum copia, qui iisdem ante me de rebus conscripserunt, relictum est. Itaque

paucos quovis tempore locupletavit, poesim nimirum, divinam artem sed inopem. Pastoritiam in ipso aetatis initio vitam egit: quod iis temporibus, quibus et ipse vixit et Homerus, nec ipsis regum filiis (1) Ita ipse Hesiodus Oper. et Dier. v. 46 inquit: Iam patrios census divisimus: ipse tulisti
Praeterea rapiens tibi multa, invertere hiantum
Muneribus largis aggressus pectora regum,
Nos

inhonestum. Quo antiquiora nempe tempora, eo et mollities rarior, et mores hominum simpliciores. Adolescens vero, quod a natura, credo, ad poesim maxime ferretur, ingenioque abundaret acutissimo, vel suo ipse ductu compulsus, vel a parentibus amicisque ita iussus, totum se contulit ad litterarum studia, vatesque, quantum nunc admiramur, evasit. Ille quidem se, ut id faceret, a Musis, quas impense coluit, dicato etiam in Helicone (1) earumdem honori tripode, quem dono victor acceperat,

fateatur utiles habere circa praecepta sententias, lenitatemque verborum et expositionis probabilem, palmamque in illo mediocri genere promereri. Ionica plerumque dialecto est delectatus, quae ut aliis vocalium concursu abundantior, ita est pronunciatu audituque mollior. Multa scripsit ac varia (1) : sed ex sexdecim operibus, quae scripsisse dicitur, solum tria nec ea integra ad nos pervenerunt. Ea tamen huiusmodi sunt, ut multiplicem exquisitamque, quae

illuc invitatus ad ludos, qui in funere Amphidamantis regio instruebantur, in quibus et vicit cantu; tamen id fecit fortasse post absolutum Operum et Dierum carmen, in quo ita de se testabatur. Magnam certe Graeciae partem invisisse credibile est, sapientissimorumque hominum usum esse consuetudine. Ctemenen Physigei (1) filiam sororemque Amphiphanis et Ganyctoris duxisse uxorem a quibusdam

et Giraldus, et alii. Male etiam et Mnaseas intrusus Hesiodi filius, qui per aliquos non Mnaseas est, sed Mnasea filia. Quos vero dixi fratres Ctemenes et Physigei liberos, dicuntur ab aliis Ganyctoris Naucletii filii Ctimenus et Antiphus. Ita omnia implicata, quae de Hesiodi coniugio et mortis caussa narrantur. (2) Versu enim Oper. et Dier. 315 id ipse innuit inquiens: ... non ego

frui Aonidum. vivere cupimus. In Nemea Locridos primum sepultus perhibetur, ut est in Alcaei carmine; deinde ab Orchomeniis, ita oraculo monente, ferunt eiusdem ossa Orchomenum translata, ibique in medio foro honorifice condita, addito etiam in tumuli fronte ad posteritatis memoriam elogio (1) . (1) Admonitus,

dissentiente. Fixum ergo ratumque maneat, Homerum ante Christum vixisse, ut supra diximus, annis DccccvI et Diogneti primo. Iam vero in his ipsis Oxon. marmoribus Hesiodi etiam, cuius gratia haec omnis a nobis instituta ratio est, aetatem habemus. Ita enim illa adnotant: Ex Qvo TEMPORE HESIODVS POETA VIXIT, ANNI DLXX.... Athenis Imperante .... Reliqua invidit vetustas, quae notas abolevit. Sed quidquid desit, non pauciores esse possunt a marmorum

(1) Versus, qui tunc dicuntur ab Homero recitati, hi sunt: hique alii ab Hesiodo, qui maiori laude digni visi sunt: quos et latine habeas a me versos ita: Musa mihi dic illa canens, quae facta nec ante
Exstiterunt, nec secla ferent venientia etc.
Ast ubi cornipedum certans vis excita equorum
Circum busta Iovis rapido quatit impete currus etc.

nihil exstitit aliud; adeoque in deo sive universo cuncta latuerunt. Illud autem sua vi agitatum impressit amorem, ut homogenea sociarentur, separarentur heterogenea. Is motus sive amor, quum e sinu dei profluxerit, et ratione et sapientia fuit plenus. Ita agitata materiae mole, leviora ascenderunt, graviora descenderunt in tartarum. Hoc autem pacto dispulsa nocte ex levioribus emicuit aether atque lux, ex hisque sol genitus: ex gravioribus terra atque montes exstiterunt. Terra vero nupta et coniuncta

conservantibus communicata. Hinc enata sunt ex Caeli Terraeque coniunctione animalia ratione praedita, homines nimirum, eorumque primi maximique insidentis numinis magnam vim hauserunt, qua instructi beneficiis et inventis utilissimis humanum genus sibi ita devinxerunt, ut post condita imperia mortalitatemque depositam ad sedes divinitatis reversi divinoque honore digni passim a populis crederentur. Huius autem opinionis ne falsitas teneretur, a sapientioribus, id est a magis

Theogoniae pars ad naturalem mihi, seu physicam mundi constitutionem pertinere videtur, altera ad socialem seu politicam, tertia ad religiosam, quarta demum ad historicam usque ad belli Troiani tempora. Pergin vero ita serio desipere, inquies? Atqui profecto sic animo fixum est, bene nec ne an male, tu iudicabis, postquam fabulam audieris. Incipiamus ab ea parte, quam primam proposui. Mundum hunc, qualem nunc intuemur, non fuisse aeternum, Hesiodum

Hesiodum legenti patet: sed nulla opificis dei in eius constructione seu constitutione ab eodem fit mentio. A quo igitur ipsa materies seu rerum principia exstiterunt? A deo certe, quem quum non omnino neget Hesiodus, potius supponere dicendus est; ita enim vetus ferebat traditio. A celebri autem Chao, ut ceteri omnes theogoniarum scriptores, initium facit, terramque ubi nominavit, tartarumque et amorem, erebi atque noctis e Chao, rursumque aetheris dieique ex nocte atque erebo generationes

ingentemque vim aquarum, quae sparsae erant prius per omnem terrarum faciem cumque rebus ceteris confusae, in maximas fecit defluere cavitates velutique crateres, unde maria ab eadem generata affirmantur, eque illis flumina fontesque varii. Hisce ita digestis rebus ordinatisque coeperunt et venti aera perflare, et ipse sol cum luna reliquisque sideribus splendescere in caelo, et dies mensesque stato ortu obituque distinguere. Homines item primi, nimirum Titanes, quos antiquitus

teterrimisque ignorantiae tenebris infecit. Quamcumque ista originem habeat, quae, quod necesse est in tanta rerum temporumque obscuritate, a diversis diversa scriptoribus assignatur, est omnem extra dubitationem, Hesiodi aetate eam in Graecia viguisse ita, ut (i) Dignus est praeter ceteros Comes Carlius, qui inter recentiores hac de re legatur in epistola data ad March. Gravisium eruditissimum virum, et ad suam italicam Theogoniam praefixa, in Veneta

alios viros doctissimos agnovisse quidem dicemus vanissimae huiusce religionis falsitatem, sed quum non haberent, ubi tuto consisterent, quod veri, uniusque esset numinis species fere abolita, se cum vulgo passos abripi, eiusdemque opinioni deservisse? Ita opinor profecto. Vt enim respublicae recte institutae haberentur, populique continerentur in officio, videbant alicuius esse numinis metum omnino necessarium; quumque iam invaluisset polytheismi doctrina, essentque ab hominum, si non omnium, saltem

nostri etc. Vti carmini Operum et Dierum priores decem versus ab amiquissimis iam temporibus assutos fuisse credidit et Pausanias et Scaliger et Heinsius et Clericus; ita et Theo goniae priores hos cxv versus suppositos esse censuit Guietus. Illi Opera et Dies a contentionum divisione incipere affirmarunt; hic a Chao

est a beer-metso , idest fons processus . Sed ego quamvis sciam graecos a phoenicibus multa didicisse, quae uti sua posteris venditarunt, tamen plus iusto phoenicissantes, si ita loqui fas est, graecos fuisse factos et a Bocharto et a Clerico suspicor. Ad rem redeamus. Permcssus ex Helicone ortus cum Olmio confluit in Copaidem lacum, uti docet Strabo lib. ix. Hippocrene autem graecis est equi fons, quem a Pegasi

ut latini vocabant Venerem; additque lasciviae esse indicium nictare frequenter et signum amantium. Scholiastes autem docet esse metaphoram desumptam ct-nro rwv iv rcuq ajJ^eXoiq kxUw* Guietus ita dictain existimat, quod Venus in arcum sinuata habeat supercilia. Sed quidquid sit de voce, ego rem ipsam saus apte, opinor, explica^vi.

urbs Boeotiae a quodam rege eius urbis sic dicta, inquit Scholiastes, pergitque docens; est etiam mons, ut perhibent, cognomento Herois. Ad Citheronis radices sitae erant Eleutherae, de quibus in Atticis ita Pausanias: „ Eleutherarum adhuc cum muri tum aedium erant vestigia. „ Manifestum autem ex his urbem paullo supra planitiem ad Cithe„ ronem fuisse conditam etc. „. Itaque quamvis Musas in Pieria natas Hesiodus concedat,

virum divosque attollere laudibus instet, 106 Ab Iovc sunt reges etc. Quemadmodum primus inter deos honore Iupiter est, ita reges inter homines. Idcirco etiam dicti sunt SloyeveHg quasi geniti love, et hoTPEtteiq & Iove nutriti . 108

Chaos exstitit etc Hoc totius Theogoniae fundamentum est Hesiodo, immo potius, ut dixi, Cosmogoniae, si Chaos ab Ovidio Metamorph. lib. I recte fuit descriptum: ita enim canit: » Ante mare et terras et quod tegit omnia caelum, » Vnus erat toto naturae vultus in orbe, » Quem dicere Chaos, rudis, indigestaque moles, » Nec quidquam nisi pondus iners, congestaque eodem » Non bene

discordia semina rerum. Postea, aliquot versiculis interiectis, pergit idem vates: » Hanc deus et melior litem natura diremit, » Nam caelo terras, et terris abscidit undas, » Et liquidum spisso secrevit ab aere caelum etc. Ita Ovidio Chaos non aliud est, nisi quaedam confusa rerum congeries, quam deus, quum voluit, suas in partes divisit ordinavitque, ex eoque ordine rerum haec summa, quam oculis usurpamus mundumque dicimus, exstitit. Hoc et Hesiodi Chaos sit

loco. Huic explicationi ea, quae Hesiodus de Titanum carcere dicit, favere maxime videntur. 134 Atque Amor, ille etc. Amor iste caussa est, opinor, generationis, seu rerum omnium, ut ita dicam, vis generatrix, et per quam, quemadmodum et Lucretius canit, „ Genus omne animantum concipitur, visitque exortuni lumina solis „. Vide autem apud Bruckerum Instit. hist. philos. pag. 67, quae ex Thooti

e Nocte etc. Aether seu serenitas et dies ipse ex Nocte Ereboque prodierunt. Ne quaeras, qua ratione ex rebus, immo ex non rebus, res omnino contrariae ac diversae exstiterint? Satis est scire, lucem post tenebras exortam ita, ut diei nox respondeat, ereboque aether. 140 Terra autem etc. Id recte, inquit Clericus, nam et Moy— ses post terram caelum formatum docet. Videtur autem Terra per

Briareusque Gygesque, superba propago.
165  165 Fortia queis centum surgebant brachia latis gnoscerent, neque hospitalitatem colerent. Ita enim, ut ego veni, ipse ait lib. ix: » proramque Cyclopum » Vertimus ad terras. haud est affabilis ulli » Effeia gens, fastuque tumens etc et post pauca »...

est molitus acerbum
186  Flagitium. sic fata parens: metus irruit ingens
187  Omnibus attonitis monitu. tum denique firma
188  Mente vafer Saturnus ita est sua dicta sequutus.
189  In me erit iste labor, genitrix: ego triste piabo
190  190 Exitium; neque enim patris mihi cura scelesti
191  Vlla

Vox u,ri$o$ duo significat pudenda et consilium , quumque audissent dici Saturnum a7roTe]J.eiv jj.n^oq , data opera ita rem acceperunt, quasi narraretur ei pudenda resecuisse, ut reqoLToKoyixiq , quas habebant, locus daretur; quamvis piobe

Cupidinis nequit affirmari. An vero hae duae personae allegorice explicandae sunt, quod nimirum Venus quum in deorum hominumque conspectum se primum dedit, maximum sui amorem desideriumque mira formae pulcritudine excitarit? Ita profecto opinor. Erit ergo Amor caussa, Cupido effectus.
230  230 Divorum in coetus

pecora maximae fuerint veterum opes. Sed huic opinioni omnium ferme poetarum consensus adversatur. Quid autem heic venit in mentem Guieto nos docere x&QTtbv xctr k^oyyv rov cnrov esse per Hesychium. Sit ita sane: sed heic ab Hesiodo non alterius fructus fit mentio, nisi earum arborum, quarum fructus sunt mala aurea. 247 Ipsa etiam immitesque deas etc.

haec nympharum multitudo Nerei proles dicitur, quod Pontus Euxinus, cuius ipse filius, multis magnisque fluminibus in se confluentibus celebris est? Clericus suspicatur, quemadmodum alias nymphas statuerat animas defunctorum, ita etiam hasce animas eorum esse, qui aut in mari vitam amiserunt, aut insulas primi coluerunt. Ne mirere autem heic Oceanum ab Hesiodo dici fluvium; nam et ab Homero saepe hoc nomine insignitur, propter aestum, credo, quo

scripta esse et apud Hyginum et apud auctorem Bibliothecae, qui Apollodorus esse creditur; complura etiam esse omissa. Notum est autem omnibus, qui graece sciunt, haec Nereidum nomina pro arbitrio poetarum ficta, sed ita tamen, ut singulis sua sit significatio et munus aliquod inditum, quo nautae aut indigere aut gaudere aut etiam adiuvari possint. Videsis singulorum nomiuum explicationem diligentem apud Hesiodi graecum Scholiasten.

. Cuius significationis luculentissimum me habere puto exemplum lib. xvnl Odyss. in ipso initio, ubi Homerus de Iro illo, qui cum Vlysse Procorum impudentia incitatus pugnavit, ita dicit iuxta latinam meam versionem: » Interea stetit ante fores tonquirere victum
»

similitudine adducti. Certe Pegasus alatus equus habitus est, nempe pernicissimus, quales sunt Numidarum equi» Sed an etiam Chrysaor aliquod simile fuerit monstrum? Minime enim vero; quamquam Ovidius sine ullo discrimine ita de utraque scribat lib. iv Metamorph. : » pennisque fugacem » Pegason, et fratrem matris de sanguine natos. Chrysaor enim Iovi fulmen ministrare, quod certe equorum non est,

crediderunt esse nomen serpentis, et nomen appellativum Tipho , quo significabantur omnes submersi in lacu Asphahite, nescio cuius monstri esse proprium nomen putarunt. Ita rem digerit ingeniose atque erudite Clericus. Ceterum Strabo qui lib. xvl docet Ari mos per Posidonium esse non locum aliquem Syriae vel Ciliciae vel alterius terrae, sed Syriam ipsam, addit

, sub qua Virgilius aliique latini poetae Typhoeum degere dixerunt, facta est ex male intellectis vocibus iiv K^ijxoiq ? Ita sane videtur coniuncta praepositione cum ipso nomine. 350 Concubitu ex isto etc. Ex Echidna et Typhaone, duobus monstris teterrimis, quid nisi monstra

contra Cycnum Martis filium usus est Hercules. Vide Scutum etc. 359... Ageliae Pallados etc. Quemadmodum Herculi Iuno semper infesta fuit, ita Pallas propitia. Porro KyeXeict Graecis dicitur Pallas, quod praedatrix est ab aya) nimirum et Xetct • Hoc vero adiunctum, quum sollemne fit

tribus cruribus femineo capiti adnexis exprimitur ad significanda tria eius insulae promontoria, propter quae etiam triquetra dicta est? Hinc patet, cur flammas efflare Chimaera dicebatur, cum ille mons ita dictus, quemadmodum alia loca, in quibus etiam num Vulcani visuntur, continuo arderet. Praeterea observandum est, Homerum Iliad. vl, ubi a Bellerophonte Chimaeram excisam memorat,

altera Chimaerae et Ortbi canis Geryonaei, leo Nemeaeus. Docet Pausanias in Corinth. a Cleonis Argos duas esse vias; alteram expeditis hominibus et breviorem; alteram vero Treti ita dicti angustam et ipsam, montibus undique cingentibus, sed aptiorem vehiculis. In hisce montibus, dicit, speluncam etiamnum ostendi leonis, a quo Nemea vicus stadiis abest circiter quindecim. Mox subdit: In hoc etiam

nullam Vcsta nec ignis habent. Et Pausanias idem affirmat lib. il: nam de Hermoniensium templo loquens, ingredientibus, inquit, in Vestae, signum quidem est nullum; tantum autem ara, in ipsaque Vestae sacrificant. Sed fuerit ita de his templis; Spanhemius tamen Dissert. xnl nummum piotulit, in quo templum et signum eminet cum ara, ad quam Vestalis maxima quinque sociis adstantibus pateram tenens libat thus. Aliis etiaiu in nummis

potissimum auis de Fato disputationibus foede corruperunt. 519 At quando iam foeta Iovem etc. Rhea quidem de natis omnibus, sed praecipue de Iove sollicita describitur. Cur ita? quia Iovem sciebat, ut oraculum Telluris ferebat, fatis designari, qui rerum rriaxime potiretur. Porro notum est antiquissimos tyrannos appellari folitos cognomento Iovis: hinc illi tot Ioves.

tulit fugiens etc. Cretensesne Lyctum noctu Iovem deportaverint, an ipsa Rhea, non satis liquet ab Hesiodi verbis? Ego matrem id fecisse arbitror: namque ea quae consequuntur hoc factum, ita videntur persuadere. Itaque Iupiter in Creta natus est; quo in loco, plane incertum, sed non longe ab urbe Lycto. Deinde Lyctum fuit asportatus; tum demum ex hac urbe in montem Aegaeum, non Argaeum, qui nullus est in Creta, sed in

ossium adolendorum diis invectam repetere consuetudinem, quum prius id non fieret, sed adeps tantum aut viscerum pars aliqua combureretur. An haec Holocautomatum institutio? Alii quoque ita putayerunt.
623  Tum gravibus stimulis actus sic voce Prometheum

postulanti, qua arte Lydi in potestate retinerentur: Edicito, inquit, illis, ut liberos citharam pulsare r psallere, et cauponari doceant; et brevi eos, o rex, videbis mulieres pro* viris factos. Ita Herodotus lib.- I iterumque subiungit: Tou A.vhw ^fi^a cct SvyxTeqeq l7ro^V£voyro 710.00.1 , Gvfkkyxaoii atylat (peqviu; • Vide et Iustinum de eadem re lib.

Vwjtoc i^su.vric usque ad atrri/A tyeojc esse supposititios, aut saltem e suo loco huc temere illatos. Melius enim sententia constaret, si ita diceretur: » Monstrum horrendum, ipsis visu admirabile divis » Scilicet est: nox atque dies ubi limina portae » Aerea linquentes

esse ac importunam; deinde dicam, nil vetare, Iovem etiam illuc imperium extendisse, praesertim quum et in Creta regnasset. 964 Humida vis autem ventorum etc. Venti, ut ita dicam, seeundarii dicuntur heic geniti a Typhoeo, ubi nequidquam se torquent interpretes, cur Hesiodus non et Eurum exceperit cum aliis tribus, quum et ipse /xa^au^a nequeat vocari. Idcirco quidam illam vocem

illis superius alii sunt parentes a poeta tributi? Vsque adeone oscitantem Hesiodum dicemus; an potius culpam in aliquem inficetum atque ineptum hominem, qui primus istos huc suae inscitiae testes intrusit versiculos, omnem transferemus? Omnino ita statuendum.
1003  Multa malis miscent, vicibusque alterna ministrant.
1004  Tres autem

1035  1035 Ex Amphitritae et Neptuni natus amore
1036  Lucem hausit validus Triton, qui stagna profundi matre Minervam in lucem edidit, ita Iuno, qua erat ambitione praedita, ne ista quoque in re minus potuisse Iove videri voluit, Vulcanumque ex se sola et concepit et peperit. Nam illa iy (piXorr\Ti ■> ut est in textu

1135 Olli Nausithoum pariter etc. Nausithous et Nausinous ex nympha Calypso item Vlyssis filii. Libenter quidem Clerico assentior, hos ita fuisse vocatos, quod Vlysses animum seu cogitationem haberet semper in nave celeri. Alius fuit Nausithous ille, de quo Homerus Odyss. lib. VII dicit: »

scriptores in eo tempus operamque collocasse, ut poetae tanti tantorumque virorum laudibus commendati vel scripta iniuria temporum foede depravata corrigerent expurgarentque, vel (1) Carmen hoc in deliciis olim Seleuco Nicatori ita fuit, ut eius mortui capiti suppositum fuerit inventum teste Ptolemaeo Hephaestione lib. v apud Photium Cod. 190 vocaturque x,ccr i£o%r]v Hesiodi opus. Boeotii autem hoc eius tantum

delectabatur, quasi involucris quibusdam conditam, evolverent atque explicarent. Itaque quemadmodum Homerum disciplinarum omnium, praesertim earum, quibus ad actionum singularum prudentiam facile pervenire possemus, patrem exstitisse voluerunt; ita Hesiodum aptissimum esse statuerunt, a quo politica, ethica atque oeconomica praecepta peteremus. Nec ego quidem aliter sentio: hos enim duos totius antiquitatis poetas maximos doctissimosque praestantissima philosophiae documenta versibus

philosophiae documenta versibus tradita reliquisse fateor. Vnum tamen est illud, in quo vehementer dissentio a quibusdam graeculis, qui Hesiodi scripta illustrantes non versum non syllabam non literam unam mysterio carere arbitrati sunt. Ita scelus a se commissum esse ducunt, nisi a singulis vocibus, tamquam e sacris Eleusinae Matris, aut Bonae Deae caeremoniis, reconditiorem aliquam sententiam eruerint. Quamobrem eorum in hunc poetam commentarios legenti mihi ridere saepe

esse, et pleraque, quae in adnotationes tum Theogoniae tum Operum ac Dierum versibus subiectas congessi, ab iisdem hausisse. In quibus tamen ita me gessi, ut quod necessarium esse ad explicanda obscuriora poetae loca arbitratus sum, ab immensa eorum veluti sylva excerperem; reliqua omitterem, quae tantum ad ostentandam eruditionis famam pertinere iudicavi. Sic et farragine quadam ac

pertractata, continerent. An Virgilius, quum gloriaretur sese carmen Ascraeum canere romana per oppida, haec imitanda sibi proposuerit tantum, an et alia quaedam Hesiodi, quae interierint carmina, et de quibus Manilius ait; ubi ita de Hesiodo: Quin etiam ruris cultus legesque sacravit Militiamque soli: quod colles Bacchus amaret, Quod foecunda Ceres campos, quod Pallas utrumque, Atque arbusta vagis essent quod adultera pomis;

ferre poterat. Sed ego haec omnia ab aliis, ut aiebam, discenda reliqui, quum non aliud mihi proposuerim, quam Ascraei vatis, placidissimi suavissimique senis, ita versus latinis versibus exprimere, ut sine taedio, aut fortasse aliqua etiam cum voluptate, quod a nemine satis bene factum adhuc noveram, a graecae linguae imperitis legi possent. Qui autem P. Virgilio aureum illum nitorem, admirandas

alia sylvarum asperrimarumque rupium: in illis placet venustas, in his horror non displicet. Possum tamen fere dicere, et Hesiodum habere multa, quae si diligentius inspiciantur, nequaquam rebus a Virgilio pertractatis cedere videantur; et me ita animum ad hanc versionem applicuisse, ut quotiescumque liceret, purissimam illam Virgilii dictionem versuumque numerum suavissimum imitarer, ac quasi meam ad rem non invite transferrem. Hoc et in Homeri

102  Sit licet, et foeda barbarie horridulum,
103  Auspiciis hoc nempe tuis et nomine tutum
104  Num metuat doctos tendere per populos?
105  Non, ita me servent musae, timet. ergo age segnem
106  Rumpe moram, i fidens culta per ora, liber.
107  Nam tibi si laudem Spergesius annuat ullam,
108  Sic quoque mutata veste legere

hoc est de comparandis facultatibus sollicitis, malum magnum, Pandoram nempe, hoc est Fortunam, quae omnia deorum dona, id est beneficia naturae, sibi vindicare coepit, in medium produxit. Ita tota vitae comparandae ratio, Fortunae est commissa: prudentiae autem hominum ac curae ea sibi comparare coepit esse difficillimum. Olim ergo ante vafrum hoc Promethei factum, omnia, quae ad vivendum erant necessaria, facile

omnia suppeditabat terra. Hoc genus leni ac iucunda morte, quum hac vita defungeretur, vitam daemonum et nomen post obitum consequebatur. Hoc autem alterum est sequutum, quod argenteum dixerunt: quod ut aureo in omnibus deterius, ita purius fuit quam sequentia. Iupiter ergo, hoc est, Fatum, etiam hoc genus aufert: quod defunctum, vitam eorum ducit, quos Beatos subterrestres vocat. Ita ad tertium, aereum nimirum transit, quod scelestum esse et impetuosum docet,

est sequutum, quod argenteum dixerunt: quod ut aureo in omnibus deterius, ita purius fuit quam sequentia. Iupiter ergo, hoc est, Fatum, etiam hoc genus aufert: quod defunctum, vitam eorum ducit, quos Beatos subterrestres vocat. Ita ad tertium, aereum nimirum transit, quod scelestum esse et impetuosum docet, qui quidem homines caede mutua et imprudentia cecidere: caeterum nec nomen, nec ut alii certam vivendi post obitum consequuti sunt rationem, ut qui

nec nomen, nec ut alii certam vivendi post obitum consequuti sunt rationem, ut qui funditus exstincti ad inferos descenderent. Hoc tertium iam genus, Heroes sequuntur ( ita tum Eteoclem ac Polynicem, reliquosque qui primum et antiquissimum Thebanum bellum, tum Agamemnona et Menelaum, reliquosque qui Troianum bellum constituerunt, vocat ) quos Homerus describit. Quorum alii morte sublati, penitus

corruptelas taxat. Reliqua pars libri, iustitiae ac iniustitiae praemia ob oculos ponit, tum et monita quaedam sapientissima Persae proponit. Maxima ex parte autem ratio scribendi, quae praecepta continet, parum inter se cohaeret, ita, ut soluta quasi et nihil minus quam adstricta sit oratio. Quae subinde quoque antiquitatem spirat, et non semel idem repetit; prorsusque a scribendi ratione, qua recentiores sunt usi, qui nudas orationi sententias inserunt,

lucri desiderio, non unum tantum aliquem lucrandi modum amplecterentur, verum omnia, quaecumque modo lucrum aliquod promitterent, adorirentur, alteram Oeconomiae aggreditur partem: qua occasione de natura ac ratione maris loquitur. Ita enim tempus ad navigandum maxime idoneum, videtur vocare. Post haec rursus in praeceptis desinit. Quum autem de debita diis reverentia inter alia loquatur, divisionem eius subiungit; et quum initium a genere, hoc est, deorum

haec rursus in praeceptis desinit. Quum autem de debita diis reverentia inter alia loquatur, divisionem eius subiungit; et quum initium a genere, hoc est, deorum veneratione fecisset; ad singula, hoc est, eius species pergit. Atque ita quidem totum Operum ac Dierum argumentum absolvitur. Quod autem est reliquum, de bonorum, ac malorum, tum vero mediocrium dierum observatione agit: tum qui eligendi, qui reiiciendi sint, breviter praecipit.

est, mo
51  Dimidium, quantumque boni malvaeque salubres
52  Asphodelusque ferat, novere: ita numina veras
53  Divitias vitae occulerunt mortalibus aegris. deratum vero immodico et immoderato, tamquam potius peiori, antecellit etc.

exemplo Ciceronis desumpto e Verr. 11I quod vide apud Graevium. 51 malvaeque salubres etc. In malva et asphodelo vi tae simplicitas a poeta commendatur. Ita et Horatius, quum exquisitas aliorum epulas luxumque descripsisset: me, inquit, pascunt olivae, me cichorea levesque malvae. Homerus autem mortuis ajcpo— §e \ov Keijj.ma. tribuit, quod victu in Elisiis

— fraude Prometheus etc. Promethei seu fabula seu allegoria notissima. Samuel autem Bochartus ait, nomen verum Promethei fuisse Magog; quia i° ut Iapheti filius Magog, ita Iapeti Prometheus; 2 0 Caucaso Prometheus affixus fuisse fingitur, quod vel ipse, vel gens Scytharum ab ipso oriunda Caucasum incoluit; 3 0 dicitur ignem e caelo

Absconditque ignem: nostros quem rursus ad usus
62  Audax Iapeti proles subduxit ab arce
63  Aetheria in ferula servans, fallensque Tonantem
64  Fulmine gaudentem saevaque ita voce loquutum.
65  65 Iapetionide, longe magis omnibus astu
66  Heu vafer! audaci nequidquam fraude superbis,
67  Ac vetitum gaudes ignem furatus. id ipsi

est in Hesiodi Theogon. v. 590 etc. 71 Sic fatus risit etc. Indignantis etiam est ridere, si sciat facile se ulcisci posse. Ita Homerus, Virgilius, aliique poetae saepissime. Sequitur vero elegans Pandorae descriptio, ubi Vulcano cura datur effingendi e limo corpus formosissimae virginis, vocemque animumque infundendi; Palladi eamdem artibus femineis

totas et saepe videmus
281  Funditus eversas poenis crudelibus urbes
282  Vnius ob culpam, scelerosa atque impia facta fera, si ita loqui fas est, evidentius? quid iis verbis: non caerula ponti etc. aptius ad significandam navigationem iis gentibus potissimum esse necessariam, quae soli foecunditate carent, quum periculi plena

dixit: reges in ipsos impcrium est Iovis. 297 Ter dccUs etc An mysterium aliquod in hoc numero? nullum opinor. Ita dictum esse credo ad significandam maximam eo— rum multitudioem.
298  Custodes hominum superi, qui semper

Cluent. sic habet: » Sapientissimum esse dicunt » eum, cui quod opus sit veniat in mentem; proxime accedere il» lum, qui alterius bene inventis obtemperet ». Livius etiam melius hanc poetae expressit sententiam ita: » Saepe egoaudivi, milites,eum » primum esse virum, qui ipse consulat quid in rem sit; secundum » eum qui bene monenti obediat: qui nec ipse consulere, nec alteri » parere sciat, esse extremi ingenii ».

Qui generi infido, fidat vel furibus idem.
454  Molle tibi pascatque pecus per prata sequutus
455  455 Vnigena, ac tutae custos penetralia sedis
456  Servet opesque omnes: ita rerum copia crescet.
457  Atque utinam moriare senex, natumque relinquas
458  Post te alium. facile dat opes et pluribus aptas
459  Iupiter: aucta viget vis pluribus, et sua

praecepta tradenda viam sternit Hesiodus, initiumque ab agricultura desumit, quae est omnium artium antiquissima ac nobilissima. 464 Pleiades ostendunt etc. Hunc versum aliqui ita distinguentes a superioribus scribunt, ut sit quasi initium alterius libri eiusdem poematis: videtur autem continuo ductu totum hoc carmen Opera ac Dies esse conscriptum, nec in libros divisum, quemadmodum postea

adverso subeunt. Quod circa initium Novembris factum tempore Hesiodi. Posteriorem vero occasum obscurius indicari, esseque heliacum occasum, qui fiebat 3 Aprilis, et post quem in radiis solaribus per quadraginta dies latebant Pleiades. Ita vero, dicit, loquutum esse Hesiodum,
469  Noctibus occultant sese totidemque diebus;

Et iuvet assiduo terram exercere labore,
486  Quem superi statuere homini, si coniugis almae 476 Nudus aratra etc. Ita et Virgilius: nudus ara, sere nudus; hyems ignava colono etc. quod praeceptum in utroque poeta, eo intelligendum sensu, non ut agricolae omnino nudi labores huiusmodi

Salmasium in suis ad Solinum exercitationibus. 558 Tunc instans camuros etc. E C 'A/Ka<;> ait Guietus, idest boves curvis seu reflexis cornibus. Ita Virgilius, et camuris hirtae sub comibus aures etc.; ad quem versum Philargyrus: Camuri boum sunt, qui conversa introrsum cornua habent: quibus contrarii Patuli, qui

ut Salmasius animadvertit pag. 517. Exerc. Plin. legitimum sementis tempus praecipue triticeae, de qua ferme sola loquitur Hesiodus, in Africa et Graecia omni erat ab occasu Vergiliarum usque ad Solstitium hibernum ita, ut quae in ipso occasu incipiebat meliorque satio habebatur, festinata diceretur; quae circa brumam deteriorque, serotina. 599 residens male pinguis etc. Nimirum

assiduo sitientem temperet agrum
613  Humorem insinuans, quantum bovis ungula subter 600 et inaequales etc. Guietus ita interpretatur ro avria $£!7/x£ C(ov 1 ut propter inaequalitatem spicarum aliae altius, aliae inferius in manipulos componantur, prout ad manus veniunt, nullo ordine

longa per annum 635 Iani mala tempora etc. Hesychius ad vocem Xyvaiuv ait, nullum mensem ita Boeotios vocare; suspicari autem Plutarchum esse fiouxxTiov , quod frigidus est, eratque primus apud Thebanos mensis, Atticoque Gamelioni respondens. Itaque ego Lenaeonem pro Ianuario habui

707  Post hunc in lucem veniet Pandionis ales, 700 noctesque diesque aequato etc. Obscurus Guieto locus, quem ita interpretatur: cibos praebe ad mensuram laboris diurni et quietis nocturnae ita, ut per totum annum dies et noctes aequentur; hoc est, labori dierum alimenta debita quietique noctium respondeant. Nullane heic de aequinoctio

700 noctesque diesque aequato etc. Obscurus Guieto locus, quem ita interpretatur: cibos praebe ad mensuram laboris diurni et quietis nocturnae ita, ut per totum annum dies et noctes aequentur; hoc est, labori dierum alimenta debita quietique noctium respondeant. Nullane heic de aequinoctio verno esse possit suspicio? 705 Arcturus

quam Steph. Byzantius docet fuisse nomen regionis Thraciae, a cjua vinum Biblinum dictum, scribo non J3cj3a/v<5v sed J3/j3a/vov • Ita vir doctissimus Athenaei fretus auctoritate dicentis lib. I pag. xxxl. Achaeus Biblinum commendat: Excepit Biblini vini poculo. vocatur autem ita a loci cuiusdam nomine. Dicit etiam Philinus:

sed J3/j3a/vov • Ita vir doctissimus Athenaei fretus auctoritate dicentis lib. I pag. xxxl. Achaeus Biblinum commendat: Excepit Biblini vini poculo. vocatur autem ita a loci cuiusdam nomine. Dicit etiam Philinus: » Praebiturum me tibi Lesbium, Chium; papae!

» Praebiturum me tibi Lesbium, Chium; papae! » Tliasium, Biblinum, Mendaeum, ita ut tu non » Inebrieris etc Epicharmus a quibusdam biblinis montibus vocatum ait. Armenides vero tradit Thraciae partem vocatam esse

ctiam hoc Virgilius imitatus est inquiens: Nec tibi cura canum fuerit postrema etc 758 Aurora Arcturum etc. Hesiodus ita autumnum significat. Intelligitur vero per Clericum aliosque Arcturi ortus heliacus, qui incidit in Virginis 27 gradum, hoc est Septembris xxl, quique Hesiodi aevo tempus id aliquot diebus praecedebat. Is est verus ortus;

Scorpii xl, Novembris iv. Sed idem Columella Suculam mane occidere ait Novembris xxl, qui est apparens occasus matutinus, posterior vero etc. Vides heic omnia intelligenda esse de occasu matutino seu cosmico. Ita et lucida pedis Orionis stella mane occidit, Scorpii v Octobris xxix Zonae mediae Scorpii xil Novembris v Humerus eiusdem dexter Scorpii xxl Novembris xiv. Igitur initio hyemis vere occidere dictus est.

debitum, quidam caedem caussantur. 789 Exigua vero etc. Ascra vicus Boeotiae in ipso monte Helicone, qui quum immineat Ascrae ita, ut hyeme non a solis calore tepefiat, contraque aestate maximos colligat reflectatque calores, quem

vo Solstitio, quum praesertim ante id Solstitium per totidem dies non minus tuto navigari omnes norint, nec ipse potuerit Hesiodus ignorare mari finitimus. Quamobrem ita supplet. H/y,ara 7tevTr\K0VTct 7T(>o hekioio T^07rcuov Katyotkecoq ykctvKriv e^ycurrji aura^ £7reiTct H//.ara 7reVTWKovTct

hekioio T^07rcuov Katyotkecoq ykctvKriv e^ycurrji aura^ £7reiTct H//.ara 7reVTWKovTct etc. ut est deinde in textu. Qui versus si adessent, ita essent a me latine reddendi: » Luces quinquaginta, ante altum Phoebus Olympum » Quam tetigit, glaucum mare tutum; aliaeque sequentes » Quinquaginta, alto postquam sublimis ab axe » Vertit equos etc. Sed

Ttiv TqioL-mSa, svr\v Kcci veccv- Porro Graeci tres in decades mensem dividebant ita ut dies priniae decadis Ittccjjjvov dicerentur, secundae Jjjzouvtoc , tertiae

quintam fuge ; pallidus Orcus, Eumenidesque satae etc. An et in Virgilio scribendum Horcus, non Orcus, quemadmodum putat Clericus, et ego iam superius animadverti? Sane ita faciendum: nam Virgilius videtur habuisse prae oculis hunc Hesiodi locum, quum ea scriberet; nullus poetarum Plutonem seu Orcum esse Eridis filium dixit et et iurisiurandi praesidem. Itaque distinguenda ea nomina, Orcusque

sciat et servet etc. Optima sententia, si a vano deorum cultu ac superstitione ad veram sanctamque religionem transferatur: pietas enim si negligatur ut est infortuniorum caussa, ita si diligenter excolatur, maximae certaeque felicitatis origo est.

Incursusque etc Haec omnia quasi quaedam viva corpora videbantur: sua cuique facies constabat. 102 ore cientes etc Fortasse horum serpentium ora atque dentes ita a Vulcano conflati erant, ut qiiocumque motu impellerentur, interque sese collisi resonarent. Sequitur ipsa corporum descriptio, quae quia diversis coloribus efficta exprimitur, non male quis fortasse hinc coniecturam faciet, non

Asbolon et clarum auguriis, nigrumque Mimanta,
124  Peucidasque duos Dryalum et fratrem Perimedem:
125  125 Ipsi ex argento, aurata gravis abiete dextra est.
126  Iamque ita nituntur membris, ut cominus ense
127  Aeratisque putes inter se cernere telis.
128  Hos inter tumidis spirantes naribus ignem
129  Martis equos biiuges, ipsumque est cernere

166 Gorgones efusae etc. Stheno et Euryale post Perseum fugientem sororis Medusae mortem ulturae ruebant. Certe haec pictura, non poesis est; ita oculis omnia, ut Horatius ait, fidelibus subiecta sunt. 172 Magnus at horrifico etc. Supra Gorgones acerrima pugna insculpta erat: ante urbem milites praeliabantur pro

239 Argento e niveo etc. Quid hac vite formosius, quid magis affabre fictum? plena sane evidentiae descriptio ita, ut oculis ipsis, tantum perlectis versibus, omnia mihi videre videar. 255 ... ex auro tripodes etc. Praemia certaminum ludorumque apud Graecos tripodes plerumque;

292  It proprior Mavors. diversa e parte ruentes
293  Convenere ut equi, subitis hinnitibus aer
294  Insonuit, circumque offensa remugiit ecbo,
295  295 Et Cycno prior Alcides ita voce profatus.
296   Cycne, quid adverso contendis tramite currum
297  Nos contra adsuetosque malo adsuetosque labori?
298  Iam nunc in diversa rotas age dirige, et ista

426  Dis superis cari gaudens Ceycis honore.
427  Sed molem illius tumulumque evertit Anaurus
428  Imbribus exundans brumali tempore: visum
429  Quippe ita Latonae gnato, cui munera Delphis
430  430 Saepius avertit rapiens, ipsosque ferentes
431   Iucundo vitae spoliavit lumine Cycnus. FINIS.

convenisse Cycni gratia, qui omnibus fortasse invisus erat, sed Ceycis optimi, regis, ac propterea dilecti superis. 427 Sed molem illius etc. Anaurus Thessaliae fluvius ita volente Apolline, ne crudelissimi iniquissimique praedonis honor aut memoria exstaret, tumulum Cycni evertit. Ceterum credit Clericus, ut initio multa desunt, ita nec finem poematis heic fuisse, quod verisimile est.

optimi, regis, ac propterea dilecti superis. 427 Sed molem illius etc. Anaurus Thessaliae fluvius ita volente Apolline, ne crudelissimi iniquissimique praedonis honor aut memoria exstaret, tumulum Cycni evertit. Ceterum credit Clericus, ut initio multa desunt, ita nec finem poematis heic fuisse, quod verisimile est.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report