Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: haud

Your search found 3467 occurrences

More search results (batches of 100)
First 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1640-1924:


1640. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vulgi testimoniis minime ducitur, neque imperitorum conventus, ac plausus consectatur, sed paucis contenta judicibus in sapientiorum duntaxat comprobatione conquiescit. Sapientes autem viros non modo libenter excepturos arbitror, sed haud levem nobis etiam gratiam habituros, cum quae ipsi cogitant, quaeque in doctrinae quasi penetralibus delitescunt, aliena industria ornatiora, ac meliora in lucem proferri videant. Plurima hoc loco et veterum, et recentiorum


1641. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


62  Edidit, illustrans praeclaro munere vitam,
63  Sectari si rite aveo, si maxima rerum
64  Inventa in longos aetatum immittere cursus,
65   Huc ades, atque tuum fine saltem haud mollibus ausis
66  Posse tenere animum, qui semper grandia gestit
67  Moliri rerum, et praestantes volvere curas.
68  Praesertim cum Te noster labor auspice primum


1642. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

licet omnia late
128  Lustremus, caelum, terras, pelagusque profundum,
129   Tot mutata locis, variis et corpora formis;
130  Attamen illum ipsum praesentem haud cernere quimus,
131  Namque suos in se obtutus convertere nunquam
132  Ipse potest, sibique ex adverso occurrere; clara
133  E speculo nisi forte sui referatur imago.
134  


1643. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


225  Quid faciet? rere hic subito, quod inutile, falsum.
226  Indita quapropter rerum quia mulla fatemur
227  Principia in nobis, non est, ut multa videri
228   Certa minus possint, verumque haud rebus in ullis
229  Prodat se, caecaque ideo se in nocte recondat;
230  Fulgurat illud enim, et perfundit lumine claro
231  Quaedam, cum primum nostrae sunt obvia menti,


1644. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

noctuque revolvit,
245  Percensetque videns, longùmque moratur in illis.
246  Talia qui fieri vere putat, ille profecto
247  Desipit, atque omni procul a ratione recedit.
248   Haud equidem ante animis genera ipsa, et nomina
249  Pluribus aptari quae possint rebus, habemus, (quaedam,
250  Quàm singillatim multas res, unde necesse est,
251  Notitiae quaedam communes exoriantur:


1645. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

quaeque.
271  Propterea, simili queis nos ratione ciemur,
272  Sunt eadem fortita vocabula; cogimus illa
273   Nam quasdam in species, et sub communia signa.
274  Haud secus ac sumptis miles Romanus in armis,
275  Undique cum sese sua sub vexilla recepit,
276  Pluribus e junctis fulgentes aere manipli
277  Principio exsurgunt, ex istis deinde cohortes,


1646. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

deinde cohortes,
278   E multis prodit legio una cohortibus; uni
279  Si jungas aliam, atque aliam bis, terve, quaterve,
280  Fit Poenum ausurus tentare exercitus hostem.
281  Haud frustra vocum haec compendia repperit usus,
282  Innumerabilibus ne mens oppressa labascat
283   Tot rerum signis, quot sunt res undique privae,
284  Et sit opus nova quaeque novis dare nomina rebus.


1647. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

duxit per opaca silentia noctis?
366  Scilicet illam ipsam vestigarunt rationem,
367  Qui causas rerum vestigavere latentes.
368   Infinita tamen causarum summa profecto est
369  Haud minus idcirco, quas ignoramus, et ullo
370  Conatu, aut ullis opibus pertingere non est:
371  Ipsa latet quoniam rerum Natura tenebris
372  Obsita, nec, tenuem nobis nisi, protulit, umbram.


1648. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

natura lateret
421  Intima, et officiis superessent plura retectis
422  Infinitaque, quae fluere illa ab origine possunt,
423   Quorum notities in mentem nulla venirent.
424  Haud aliter quàm quos oculorum lumine cassos
425  Ex utero miserans mater profudit in auras,
426  Illi non lucem, perfusaque corpora luce
427  Agnoscunt: datur haud ullas formare colorum


1649. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

venirent.
424  Haud aliter quàm quos oculorum lumine cassos
425  Ex utero miserans mater profudit in auras,
426  Illi non lucem, perfusaque corpora luce
427  Agnoscunt: datur haud ullas formare colorum
428   Effigies animo: nec res succendere possunt
429  Ignotae desiderium; haud se proinde carentes
430  Credunt, nec nimium, si credant forte, molestum est.


1650. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

in auras,
426  Illi non lucem, perfusaque corpora luce
427  Agnoscunt: datur haud ullas formare colorum
428   Effigies animo: nec res succendere possunt
429  Ignotae desiderium; haud se proinde carentes
430  Credunt, nec nimium, si credant forte, molestum est.
431  Sed si oculis ars deinde Medentum accesserit aegris,
432  Suffusasque acies purgaverit; ecce repente


1651. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


468   Aestivae lenis Zephyrorum sibilus aurae,
469  Aut per saxa strepens muscoso margine rivus,
470  Aut rari tenuis rumor per compita vulgi,
471  Obruat immani strepitu aures haud minus, ac si
472  A gelido Boreas truculentas sidere pennas
473   Concutiat, qualis, cum sustulit Orithyam:
474  Aut si Nilus aquas spumoso gurgite labens
475  Protinus


1652. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

potestas
489  Harum, quas memoro, vel de genere hoc aliarum
490  Rerum notitias in nostra mente ciendi;
491  Quas mens ipsa quidem per sese, experta nisi esset,
492  Efficere haud ullo pacto, et formare valeret;
493   Nam neque cyanei qui sint, rufique colores,
494  Et veneti, seu vecta procul quo mala sapore,
495  Novimus, aut ullo mentis pertingere quimus


1653. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

vigorque:
521  Namque alias ultra nos mentes esse, iterumque
522  Atque alias iterum: et sic semper crescere longo
523   Ordine, queis tanto plura ac majora patescant,
524  Haud dubitem; ut contra descendere saecla animantum
525  Cernimus, et parvo inter se discrimine tantùm
526  Differre, ut tenuem vix servent ultima vitam.
527  Corporibus proprium scimus quapropter inesse


1654. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

infinitas
645  Ejus, ut et spatii, semper sine fine minores.
646   Et velut immensi spatii sint, vel possint esse, videmus;
647  Temporis immensi finitas sic quoque partes
648  Haud male cunctarum dicemus nos loca quaedam,
649  Quae durant, rerum, vel queis durare daretur.
650  At quoniam hae partes, nisi tantùm mente, videri
651   Temporis, et spatii nequeunt, neque sensibus


1655. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


683  Non minus ad sensus referebant se tamen ipsos,
684  Ad suspecta sibi et loca fraudum plena relapsi.
685  Usque adeo rarum est nostris non sensibus uti
686   Rerum in judiciis, mentemque haud inde moveri.
687  Percipimus porro Tempus, sentimus ubi intus
688  Notitias aliis alias succedere semper
689  Mentis notitiis, seque inter nectier omnes
690  Continua serie,


1656. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

nobis
760  Significent ipsae species, rerumque figurae,
761   Et parili duret res mota, quietaque pacto.
762  Ducimur huc etiam nostris a sensibus, atque hinc
763  Conjungi haud aliis nisi motis tempora rebus
764  Credimus: atque ideo metimur tempora motu:
765  Inde diem solis cursu finimus, et annum,
766   Temporis atque alios stellis labentibus orbes.


1657. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


768  Qui non aequales nobis annosque, diesque
769  Partitur; modo nam citior, modo segnior idem est.
770  Jam quid erit, si solis iter, si semita caeli
771   Illa ingens cursu certe haud contunditur aequo,
772  Ullis, jam quid erit, quod nos in motibus usquam
773  Ducier aequali noscamus denique lapsu,
774  Prendere possimus mensurâ ut tempora certâ?


1658. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

motum perhibemus inesse,
791   Mutari inter se cum cernimus ipsa vicissim;
792  In summa contra sed credimus esse quiete,
793  Cum servare situs tuimur sese inter eosdem.
794  Haud secus ac abies cum fertur adunca lacunas
795  Lapsa per aequoreas remis velove tumente,
796   Dum sedet ad clavum vigilans in puppe magister,
797  Creditur a nautis per transtra vagantibus unâ


1659. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

esse severis
980   Creditur, et proprii manet ingens gloria cultus;
981  Primùm vera tibi si pandimus, atque ea deinde
982  Ordine quaeque suo manifesta in luce locamus.
983  Haud etenim haec nimio poscunt perfusa videri
984  Ornatu, qui vim rerum, et nativa retundit
985   Lumina: sunt proprii nempe, ingenuique lepores,
986  Quod canimus, Veri, verbisque his addere magnum


1660. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

vulgi,
1017  Ausus et ex illo est latratus edere nullos)
1018  Tentavere novos in rerum indagine cursus.
1019  Scilicet in rebus servantes multa, tamen quae
1020   Tantae haud sufficerent noscendae denique moli,
1021  Multaque propterea rerum temere arripientes,
1022  Mente sua magnum subito procudere mundum
1023  Ardebant, et opus naturae educere fictum;


1661. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

minutis
1046  Ingeniis natos, neque menti fidere tantùm
1047  infirmae, tenebris quae, ut caeco in carcere, septa est.
1048  Scilicet hoc regnum Naturae grande potentis
1049  Haud male possimus regnis componere nostris,
1050   Omnis res hominum queis recte publica constat;
1051  Prae multis veterum fuit olim quale Laconum,
1052  Quale tuum seu Roma, Numa regnante, vel Anco,


1662. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1242  Complexa, et nodis variantibus indupeditas;
1243  Una potest quarum tibi quaeque evertere nostram,
1244  quam struimus conjectantes, interque pretantes,
1245   Cunctarum rerum rationem, haud vera profecto
1246  Si sit, et instabili nitentem prodere arena.
1247  Proin cum quaeque tuae rationi ex omnibus una
1248  Pars bene consentit, vulgo nihil ut sit eorum,


1663. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1359  Scire sit in partes, atque omnia posse retexi.
1360   Et licet hae facili semper ratione revelli
1361  Non possint, sic interdum stipata cohaeret
1362  Materies; tamen haud, manibus quod prendere possis,
1363  Quidquam erit, ut nulla valeat vi, aut arte resolvi,
1364  Imminuique, suis divulsis partibus a se.
1365   Quatenus, at quis erit, quantoque labore secari


1664. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1368  Quae sint invicta pollentes simplicitate,
1369  Inde sinat nunquam quidquam natura revelli.
1370   Nam si eadem non sint semper primordia, rebus
1371  Natura in cunctis faciem haud servaret eandem,
1372  Et sese species, dum res sit quaeque, novaret,
1373  Perpetuòque omnis mundi hic se verteret ordo.
1374  Non minus ast ideo in quovis ita corpore magna est


1665. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1394  Denique quid lucem, quae saxa adamantina parte
1395   Permeat ex omni, neque sese occursibus usquam
1396  Impedit ipsa suis? reputans haec omnia possis
1397  Tutemet haud ullis finem per te ipse videre
1398  In rebus nostra pertingi a mente, nec ipsa
1399  Sisti ad semina nos pedetentim progredientes.
1400   Semina quae si sint, inquam, et res limite constant,


1666. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1409  Sed nimium audacis saepe illos poenitet hujus
1410   Demum consilii, nec amica, nec sibi nota,
1411  Inclusos terra; grassantur viribus hostes,
1412  Atque dolis, coguntque pedem haud sine caede referre.
1413  Maxima tum laus est, alieno abscedere si quà
1414  Possint armati regno, et non omnia perdant.
1415   Et quoniam, clara ratione, patentia quae sint


1667. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

saeclis,
1417  Jam docui; nunc, quod superest, tu caetera mecum
1418  Contemplare, virûm praestantibus edita nuper
1419  Scilicet ingeniis, et magno inventa labore,
1420   Haud minus undique materiam diffusa per omnem
1421  Officia, et nexu semper conjuncta tenaci.
1422  Horum est de numero cunctis vis indita quaedam
1423  Corporibus, qua posse videntur inertia dici:


1668. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

vis indita quaedam
1423  Corporibus, qua posse videntur inertia dici:
1424  Scilicet in quo sunt, per se conantur eundem
1425   Illa vi servare statum, si nempe quiescant,
1426  Haud mutata quiescere, et haud mutata moveri,
1427  Si moveantur: et aequali lapsusque, viaeque
1428  Ire tenore, nisi adveniat vis extera turbans,
1429  Quae mutet quacumque statum ratione receptum


1669. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1423  Corporibus, qua posse videntur inertia dici:
1424  Scilicet in quo sunt, per se conantur eundem
1425   Illa vi servare statum, si nempe quiescant,
1426  Haud mutata quiescere, et haud mutata moveri,
1427  Si moveantur: et aequali lapsusque, viaeque
1428  Ire tenore, nisi adveniat vis extera turbans,
1429  Quae mutet quacumque statum ratione receptum
1430  


1670. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

motibus illis
1432  Vel demat motus, alios addatve recentes,
1433  Aut alia transire via, et procurrere cogat.
1434  Jamque hinc ipse potes per te cognoscere, jungi
1435   Haud frustra cum vi tam distans nomen inertis;
1436  Nimirum, quoniam a nisu vim dicimus ipso,
1437  Corpora quo servare statum conantur; inertem
1438  Addimus idcirco, per se discedere eodem


1671. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1451  Planities, motum hoc citius tum sistier illum
1452  Est opus: ast idem laevi licet aequoro pergat,
1453  Aequatoque solo, et diuturno tempore, demum
1454  Sistitur haud alia de causa, quam quia motum
1455   Paulatim abradat, quantumvis laevis, et aequa,
1456  Tollere non possis quam funditus, asperitate
1457  Terra aliqua, proscissa resistat et aëris aura.


1672. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

proferat aequos;
1543  Non medium per iter compulsum corpus agetur;
1544  Sed lateri accedet magis illi, major in ipsum
1545   Exeritur quo vis, ictusque valentior urget.
1546  Haud aliter, quam cum lymphis torrentibus auctum
1547  Vere novo flumen validis ratis incita remis
1548  Trajicit, oppositamque, brevissima quo via ducit,
1549  Ad ripam recto convertit tramite proram;


1673. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1579  Nec minus idcirco a diversis viribus actum
1580   Mobilitate pari semper, rectaque feretur.
1581  Hinc facile agnosces, diversae ita pellere corpus
1582  Si pergant causae, haud conjunctim, at temporis aequi
1583  Perpetuo sibi quae succedant ordine, seorsum
1584  Quaeque sua varie pro mensuraque, plagaque,
1585   Directos ut post tot motus, atque viarum


1674. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

figuram,
1630   Constantem rectis tot nempe meatibus, ipsa
1631  Tempora jam quot erunt, quae longe parvula fingis.
1632  Interrupta loco at si corpus vis ea turbet
1633  Haud ullo, et quae propterea sit tempore in omni
1634  Continuata, viam semper curvabit eundo
1635   Illud, et inflectet: sed flexus noscere nullos
1636  Ut possis usquam, et procursus prendere rectos;


1675. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

intentata relinqui,
1814   Neu, dum cantu aveo trahere, et mulcere, labore
1815  Immodico lassem mea post vestigia euntes,
1816  Aversosque via videam decedere coepta.
1817  Haud minus insistam tamen, et quae posse videntur
1818  Musarum ingenuo tractari carmine, dicam;
1819   Multaque praeteream, quorum minor usus, opusque est,
1820  Quaeque nec includi numeris nimis aspera


1676. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1929   Altera perpetuis impulsibus urgeat usque
1930  In medium quoddam, quo tenditur undique, punctum;
1931  Perpetuos itidem ferri debere per arcus
1932  Corpus idem, flexoque haud unquam exire meatu
1933  Posse; et praeterea quaecumque feruntur in arcus
1934   Corpora vel longis sese volventia saeclis,
1935  Obliquis pelli debere a viribus illis.


1677. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

extat
1946  Revera curvis in motibus, obstat at illi,
1947  Officit et prorsus contraria, semper ut inde
1948  Abradat quiddam, et semper decerpere tentet)
1949   Protinus haud cuiquam manifestum posse videri,
1950  Ut quae perpetuo decrescunt tempore, demum
1951  Omnia vel prorsus desistant esse, vel ultra
1952  Quasvis finiti vanescant limitis oras.


1678. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1958  Quaque repraesentet tibi, quod superabit, ita omnes
1959   Quin etiam in menses, omnes ita pergat in annos,
1960  Lustraque, saeculaque, atque aeterna in tempora pergat,
1961  Haud unquam finem optatum contingere speret,
1962  Quin aliqua sit parte talenti obnoxius idem,
1963  Usque nec ulterius non solvere debeat: at si
1964   Nummum credideris non unum, at quinque, decemve,


1679. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1997  Semper erit, neque plus minuendum limite certo:
1998  Pluribus exemplum tibi, quod genus, edere nuper
1999   In nummis volui, cum dixi quinque, decemve
2000  Deberi; ad quatuor pertingi haud posse, novemve.
2001  Nam tibi rebus ab his, queis vita assuescimus omni,
2002  Et queis in varios mentem traducimus usus,
2003  Non tam difficile est ad res non sensibus ante


1680. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2043  Ordine mutato contraria prorsus ab illo
2044   Diffugiat, quid tum fiat. Certe omnia fiunt
2045  Opposita, atque in re prorsus pugnantia quaque;
2046  Nam praeter quam quod puncto haud, quae concava,
2047  Obvertet via curva, sinuque ambibit amico, (frontem
2048  At contra tergo, fugientem more, tumenti,
2049   Ut docui, et parti convexa videbitur illa;


1681. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

remota quiete,
2117  Et cruciante magis torquetur, et uritur aestu.
2118  Proin desiderio plerosque, recedere primo
2119   Forte statu quos tum violentam cernimus ob vim,
2120  Haud secus ac morbo quodam, languere putamus.
2121  Quapropter qui nil desiderat, ille, necesse est,
2122  Securus laeta, et tranquilla mente fruatur,
2123  Contentusque sui degat, nil quaerat et ultra.


1682. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2128  In nobis, dum, quae cupimus bona, suppeditentur.
2129   Propterea vitae feliciter instituendae
2130  Cum videant multi, quam virtus utilis extet,
2131  Et quam grande suis decus afferat; haud tamen illam
2132  Sectari, ut par est, porro mirabere raros;
2133  Divitiarum etenim, vel fortior ambitionis
2134   Tunc illos saepe ex transverso corripit aestus


1683. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2153  Hoc primum est certe, quod connitamur; hic extat
2154   Princeps nempe gradus vitaï, fonsque beatae.
2155  Multaque propterea quae sunt bona, cernimus ipsi
2156  Immoti, et stimulis exinde haud angimur ullis,
2157  Queis sine praesertim felicem condere vitam,
2158  Atque alibi reperire, quod instat, posse videmur.
2159   Pluribus in vita jam cum uno tempore saepe


1684. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

a parte tuendo,
2183  Ejus uti, quae sit, naturam perspiciamus,
2184   Quam praestans ea sit, praeclaraque, magnaque longe;
2185  Praesentemque velut tueamur conspicuamque
2186  Haud unquam immemores; nam protinus irrequieto
2187  Cor poterit desiderio configere nostrum,
2188  Tranquillaeque statu mentem deducere pacis.
2189   Res aliae nequeant exiles, atque fugaces,


1685. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2193  Experientis, ubi meta procul errat ab illa.
2194   Felix, quem capiunt, quae summa, aeternaque constant,
2195  Illa fames quem vexat, et expectata voluptas
2196  Suscitat; haud illum nitor auri, purpureoque
2197  Lumine collucens ostrum regale movebit,
2198  Famaque diversum rapiet, nec blanda voluptas
2199   Illiciet dulci perfusum fonte leporum.


1686. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

paulatim ut corporis; ullo
6  Si neque mens morbo, neque corpus langueat aegrum:
7  It varias solers porro, experiensque per artes,
8  Prodit et a longo semper prudentior usu:
9  Haud aliter sua Doctrinae quoque tempora mutant;
10   Ipsae ortus habuere suos, teneramque juventam,
11  Deinde novos auctus, majoraque robora sumunt;
12  Nam Genus humanum, sua quo producitur omnes


1687. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


99  Immensosque licet quoque spes extendere in annos,
100   Temporis et saevos labentis temnere morsus
101  Magnis praesertim pro rebus; nam leve queis est
102  Pondus, ferre queant aetatem haud denique multam.
103  Sed quae fata manent nostros ventura labores?
104  Quantum aevi mihi fas optare? Quid augerer ausis
105   His immortali de tempore? Concitat istis


1688. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


201  Ipse suo, atque humeris, pedibusque obstantia pellit:
202  Propterea lapis hinc, et tota movebitur aeque
203  Terra illinc; terram sed dispertius in omnem
204  Motus hic haud ulla poterit ratione videri,
205   Nec tenui sensus impellere mobilitate;
206  Accidet ad nostros sensus tamen alter, agetur
207  Quo lapis exiguo prae vasta corpore terra.


1689. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

laesa, figuram,
248  Maxima dicetur, majore excrescere porro
249  Auctu cum nequeat, summoque in culmine perstet.
250   Sed jam ex impulsu quae fit, confingere possim
251  Illi haud absimilem pugnam, terra Affrica quondam
252  Quam vidit: domitor Lernae, et Diomedis equorum
253  Ille laboribus exhaustis, odiisque novercae
254  Inclytus, exusta cum solibus esset in ora,


1690. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


627  Et rerum Dominos, qua non erat invia tellus,
628  Romanos; hominum siquidem tot millia regnum
629  Hoc aleret, quot vasta, suum quacumque per orbem
630   Incolitur, vix nunc tellus ferat. Haud tamen istic
631  Sistendum, sed adhuc opus est, ea fingere mille
632  Regna, et tam late tot per florentia regna,
633  Quotquot erunt, hominum cunctorum condere censum;


1691. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


653  Sive abies portu maneat religata quieto,
654  Seu curvo ruat aere salum; neque enim ille profecto
655   Proinde in diversum tum motus corporum abibit,
656  Inter se navi haud quidquam turbatus eunte,
657  Quanquam compositus cum motu navis eodem.
658  Hinc manifesta fluit ratio, cur, maxima cui sit
659  Vis ea, quam docui, corpus si venerit ictu


1692. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

includere cunctam?
686  At quaedam pugnare videntur, et ordine legis
687  Non stabili, fixoque teneri: quae tamen ipsa
688  Si bene percipias, et ab omni parte revolvas,
689  Haud obstare quidem, at contra prodesse videbis,
690   Et firmo magis hinc stabiliri pondere legem,
691  Haud secus ac populi constanti more probatam.
692  Hoc genus est, medio cum saxi pondera fune


1693. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quae tamen ipsa
688  Si bene percipias, et ab omni parte revolvas,
689  Haud obstare quidem, at contra prodesse videbis,
690   Et firmo magis hinc stabiliri pondere legem,
691  Haud secus ac populi constanti more probatam.
692  Hoc genus est, medio cum saxi pondera fune
693  Fortis equus trahit antevolans; cum per vada ponti
694  Ducit agens post se ventis impulsa carina


1694. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

suo mecum dicenda recense
818  Ordine. Principio gravitatem cernimus ipsam
819  Continuo urgentem conatu corpora deorsum,
820   Si quid et officiat lapsuris, illa prementem
821  Haud minus, aequali semper vi, sive locentur
822  Altius in summa turre, aut depressius ima.
823  Nonne vides, cum nos corpus grave tollere terra
824  Coepimus, ut gravitas obstat, contraque repugnat?


1695. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


993  Illaque si triplex sit, ter per terna volabit.
994  Scilicet haec animo cum cerneret ille sagaci,
995   Plus quam aliis quo se tollit Germania cive,
996  Cuique fuit tecum, praeclarum, haud regna, nec aurum
997  Propter, quaeque solent magnos committere reges,
998  Certamen Newtone, repertum propter at ingens,
999  Vanescentia quo rerum discrimina adimus,
1000  


1696. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1024  Fama volat, totum nova nomina spargit in orbem,
1025   Auctoremque refert: accedit protinus olli
1026  Judiciis pars magna suis; creditque, probatque,
1027  Ut reperisse, quod est, illum, haud finxisse reatur.
1028  Prima manus et sponte dedit Germania victas.
1029  Obstiterunt contra multi, excitique Britanni,
1030   Pugnacesque suas Galli junxere phalanges,


1697. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1062  Tempora tum quoniam fluerent in quolibet illo
1063  Ascensu; tantum spatia ipsa increscere, crescit
1064  Quantum mobilitas, non plus, opus esse videres.
1065   His tamen haud alii, quos concitat aemulus ardor,
1066  Demittunt acres animos, victique recedunt;
1067  Saevius insurgunt contra, majoraque cogunt
1068  Subsidia audaces, opibusque recentibus armant,


1698. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

si forte diebus
1115   Insudent operi, subigent plus tum quater arvi,
1116  Unus idem quam si per lucem exerceat unam;
1117  Nec cujusque ideo vis ipso a tempore crescit.
1118  Haud minus ast immota gradu pars altera perstat,
1119  Utque nihil rebus facientia tempora in istis
1120   Rejicit, et solis, quocumque ea tempore fiant,
1121  Credit ab effectis caussas debere putari.


1699. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1133  Et mage proinde viri lassari membra ferentis;
1134  Qui pariter sub eo immotus si pondere perstet,
1135   Ingemit, et longo vix tempore sustinet artus.
1136  Denique, cur ea vis haud exoriatur, ut omnes
1137  Res in natura, quarum ortus respicit unà
1138  Causam ipsam, causaeque moras, et tempus agentis?
1139  Cur sibi Natura hìc non constet, ut omnibus una


1700. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1546  Pro flexu, quose devexum dirigit aequor;
1547  Nam minus atque magis tunc officit id gravitati.
1548  At, quocumque viae flexu uno eodemque manente,
1549  Altera vis spatium manet haud mutata per omne
1550   Aequaque, parque sibi, nec agens non ictibus aequis.
1551  Illis propterea peraguntur legibus îsdem
1552  Hic quoque cuncta, quibus vacuo grave corpus agebat


1701. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1673  Ne tu forte putes etiam per quoslibet arcus,
1674  Parva tamen qui sint pars circum totius orbis,
1675   Aequis temporibus volventia corpora ferri,
1676  Scilicet ut multi, quanquam haud ingloria rebus
1677  Nomina in his, ista ducti ratione putarunt:
1678  Nam ratio, dicunt, qua fit, peragantur ut aequis
1679  Chordae temporibus, quas imus terminat axis,


1702. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1902  Ingreditur, celsique legit latera utraque dorsi
1903  Alternans, dum paulatim se in culmine sistat:
1904  Sic itidem adverso obstantem cum flamine in austrum
1905   Luctatur ratis, haud proram convertit ad oras
1906  Aestiferae regionis; ea nam protinus aura
1907  Retrorsum abriperetur; at hinc obliqua sub curum
1908  Dirigitur, zephyros illinc conversa tuetur,


1703. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

eodem
2004  Lapsa loco simul in medium protrudier intro;
2005   Alterum ut illorum constans conatibus aequis
2006  Omnibus usque locis gravitas propellat, at alterum
2007  Haud constans, verùm quae decrescentibus aequè
2008  Decrescat spatiis; tamen haec in origine motùs
2009  Ut duplici fuerit, quam prima, valentior ictu;
2010   Supremi metam cursùs contingere utrumque


1704. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

elementis
2108  Est opus ex istis constare fluentia cunctis)
2109  Ex hac parte, inquam, quantum ars processerit ista,
2110   Immane est, quantum et late distensa patescat.
2111  Haud minus at nunquam valeat tamen exhauriri,
2112  Cum nova suppeditet semper, potioraque multo,
2113  Auctior, inque dies adjuncto robore major,
2114  Nec queat aetatis summum proin tangere culmen,


1705. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


63  Hostemque, lethumque; hinc vires suppeditantur,
64  Hinc furor, et vitae mens prodiga, projiciuntque
65   Sic illaudatas animas, virtute carentes.
66  Si tamen unde venit timor ille, haud usque minaci
67  Praeque potenti etiam sit majestate Tyrannus
68  Obsitus, insultat contra, interdumque furores
69  Vertit in Auctorem, et solio deturbat ab alto
70  


1706. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in ipsum pectora Regem.
106  Per multos ubi res agitur sed publica Cives,
107  Degendum solis mortalibus esse beate
108  Creditur, aequato inter se qui jure fruuntur,
109  Haud secus, ac fratres totoidem, quibus aequa potestas.
110   Esse bonos siquidem perrarò, qui sibi subdunt
111  Omnia sublimes, fieri plerumque tyrannos,
112  Concutere ob luxum plebem, et vexare


1707. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

injustaque bellis
114  Nectere bella, suosque suorum sanguine fines
115   Velle extendere, et humanum proin depopulari
116  Saepe genus, nihili pendentes, prae ambitione,
117  Haud secus ac animas alia de stirpe creatas.
118  Ergo nomina ibi regni, atque invisa Potentum:
119  Proinde agitat non corda timor, sibine esse timori
120   Ipsi nempe queant? Nec nomen honoris inane


1708. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


125   Privatos quoniam mediocres condere census
126  Est opus, ut magnum, quidquid commune, sit unum,
127  Pro quo quisque, velut proprio, depugnet in hostem,
128  Propterea haud nimium laudem, aut stipendia poscens
129  Prae Patria incolumi; pro qua profundere vitam
130   Dulce sit: a veteri non quidquam more remittat
131  Majorum, priscisque novos a rebus ad usus


1709. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ducente, Camilli,
137  Fabricii, Curiique aderunt, et sponte revertens
138  Regulus ad Poenos, Fabii, rigidique Catones,
139  Claraque Scipiadum devicto nomina ab Orbe.
140   Haud tamen hoc hominum possunt mortalia corda
141  Culmine stare diu: virtutis imagine fallit
142  Saepe furor, mentesque rapit pro tempore flecti
143  Indociles, geminasque facit discordia partes;


1710. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

earum!
182  Quamlibet inspicias si frondem, haec est quoque, dicas,
183  Cui sua debetur curvi natura meatus
184  Una uni; nil revera nam constat, ut ipsa est:
185   Scilicet haud alia est quam qua ratione requirit
186  Illa loci regio, tellusque, illa arbor, et ille
187  Ramus, et ille aër, et quae sunt caetera circum
188  Omnia. Si, genus hoc, mens singula cernere possit


1711. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

suemus in omnia, quae sunt
370   Abdita cumque animis, felici irrumpere nisu.
371  Hoc oculis etiam, non tantùm mente, tueri
372  Possis, si ducas lignove, vel aere canalem
373  Haud aliter flexum, quam qua ratione reposcit
374  Istud iter, rectumque itidem, et quoscumque libebit
375   Diversis alios se ductibus insinuantes;
376  Tantùm ut communis sit apex, e terminus ollis.


1712. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in corpore quidquid
458  Ponderis est, puncto compressum cogier uno,
459  Expertemque omni virgam gravitate relinqui,
460   Demissum aut filum. Punctum se flectet in arcus
461  Haud alia ratione means, salietque, cadetque,
462  Ductibus ac si îsdem solido foret aere cavatum,
463  Laevi aut marmore iter, corpusque volubile sese
464  In sectos huc, atque illuc provolveret arcus.


1713. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


472  Ni proscissa viam sublimem contrahat aura,
473  Et filum, flecti dum pugnat, virgave restans.
474  Verum cum minuunt, genus hoc, obstantia motum
475   Ponderis haud parvi praesertim, in quolibet illo
476  Excursu, nequeas, turbatum in tempore quid sit,
477  Percipere; atque ideo cum sint paria arcubus orbis
478  Tempora in exiguis, ut diximus ante, necesse est,


1714. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


789  Pondera sunt variis a gentibus, ire marinos
790   Queis opus est fluctus, ut mentis suscitet ignes
791  Spes lucri mage laude potens, et quaerere cogat.
792  Haud minus idcirco tentantibus ardua semper
793  Obstiterunt, id ne Mortales assequeremur
794  Hos etiam pendentis itus post denique virgae,
795   Et reditus, ut sunt, certa ratione repertos.


1715. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1043  Propterea tantùm, quod eam praecedere cernant,
1044  Innixaeque aliis aliae denso agmine tendunt.
1045   Jamque age, magna cadant non aequaque pondera deorsum,
1046  Haud nimium tamen a sublimi culmine missa,
1047  Aspicies imam prope eodem tempore terram
1048  Percutere: at contra, si sit nimis editus, unde
1049  Sunt demissa, locus, nimium neque pondera magna;


1716. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possit
1143  Illa itidem ex aliqua constans quoque parte videri,
1144  Immutataque: vel potius tribus omnibus illam
1145   Compositam ex istis rationibus esse fatendum.
1146  Haud bene conveniunt verùm cum legibus istis,
1147  Praeque ferunt nullas leges tentamina certas:
1148  Difficile est igitur dissolvere talia posse.
1149  Esset opus motum deprendere, quantus is omnes


1717. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

addes.
1500   Turbari tamen has aliquid tu percipe vires,
1501  His probe servari nec rebus posse, ubi funes
1502  Flexibus obsistunt, et corpora pressa vicissim
1503  Desuper haud facili possunt procurrere pacto.
1504  Haec si namque forent laevissima, pressa profecto
1505   Obstarent nihil: at quia constant omnia scabra,
1506  Multos exiguos colles, queis prominet unum


1718. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rigentes
1514  Sunt, et majori vis crescit, quae premit, auctu,
1515   Motus difficilis magis hoc erit, inque peditus.
1516  At si dura nimis fuerint ae corpora, partesque
1517  Haud avellantur disruptae, parva sed unum
1518  Procurrens saliat tum per declivia corpus,
1519  Duntaxat vi vis obstans erit aucta premente.
1520   Servatum est etenim, facies, queis corpora sese


1719. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1540   At non imminui pondus, neque crescere debet,
1541  Ut trahere incipiat, tantùm si forte minuta
1542  Corporis, aut aucta est facies, qua tangitur aequor,
1543  Proin vis, mutata hac, manet haud mutata resistens.
1544  Quamvis laeve igitur corpus quodcumque globosum
1545   Vel paulum declinato non marmore possit
1546  Stare; sed, in sese quia volvitur, ire deorsum


1720. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1672  Ex hac non poterit partem deflectere in ullam:
1673  Quandoquidem hoc gemino quoque tempore distet, oportet,
1674  Aeque alia tum a planitie, quam fingimus extra
1675   Eductam haud aliter, quam prima est; scilicet îsdem
1676  Distantes spatiis sese inter ut undique constent.
1677  Si modo planities eadem loca bina per illa
1678  Altera ducatur, primam secet ipsa, necesse est,


1721. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1695   Namque ubi sunt motus aequales, oppositique,
1696  Non spatia a punctis simul omnibus omnia ducta
1697  Planitiem ad quamcumque queant mutarier; ergo
1698  illius et puncti spatia haud mutata manebunt.
1699  Nam si animo fingas, de punctis omnibus illis,
1700   Quae sunt, materiae, duo sese puncta vicissim
1701  Sola lacessere; erit, quantum unum accedat ut ipsam


1722. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est.
1796  Ut, non esse viis aeque distantibus inter
1797  Sese directam gravitatem per loca terrae
1798  Omnia, jam clara, et facili ratione repertum est;
1799  Sic facile haud reperire fuit, num par sit ubique
1800   Vis gravitatis, ut hic tantundem pendat in omni
1801  Europa, opposito quantum quoque pendit in orbe
1802  Corpus idem. Tibi nil Americae ferre sub oras


1723. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ferre sub oras
1803  Proderit id corpus, nostraeque examina lancis,
1804  Et pondus, quicum libratur; namque necesse est,
1805   Corpore si gravitas alibi mutetur in illo,
1806  Haud alio pariter mutari in pondere pacto,
1807  Pondera ut inter se hìc aeque referantur, et illic.
1808  Quodque erat hìc pondo, jam non nisi constet ubique
1809  Pondo; non eadem gravitas licet extet


1724. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

easdem
2066  Constare, et varium atque incertum pondus habere,
2067  Quas non percipere, aut agere, aut quas velle solemus,
2068  Aut illinc quacumque alia ratione moveri.
2069  Haud dubitem humanis in mentibus inseruisse
2070   Quasdam Naturam leges, praescriptaque certa,
2071  Queis, ut ponderibus, declinent, atque ferantur,
2072  Quo sit opus ferri: verum ut quo saepe locati


1725. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

undis.
2191  Plus ubi quaesitum est de moribus, ipsaque virtus
2192  Cui laudata magis, Grajae telluris alumnis
2193  Quam fuerit, studioque diu affectata severo?
2194  Haud minus hos rigidos tamen, hirsutosque magistros
2195   Fama refert teneram aetatem corrumpere suetos:
2196  Nam pulchra facie pueros, et corpore pulchro
2197  Turpiter, ipsa quod est Venus execrata,


1726. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

qui non talia perfert,
2217  Exercet durum imperium, insanire putatur.
2218  Quid Natura magis vita commendat, et atrà
2219  Quid nos morte docet crudelius esse? Tuendam
2220   Haud tamen ad vitam Naturae haec pondera, vimque
2221  Pectora senserunt aliquo obfirmata recepto
2222  Contra judicio, atque diu sub mente voluto:
2223  Ipsi etiam sensere minus, gens tota, Britanni,


1727. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2271  Sive lupis, quos nocturnis ululare tenebris
2272  Audiret, saevisque leonibus, atque elephantis?
2273  More oppressa truci ratio fors muta jaceret,
2274  Usus exciperet, quos cerneret, haud meliores:
2275   Difficile est reperire novos, et abire receptis.
2276  Praeterea quid jam repetam, quae, quantaque moti
2277  Momenta affectus in nostris mentibus addant?


1728. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

proximus ipsa
120  Extitit; ad Lunam sic certo est tramite ventum.
121   Non tam difficilis nobis fuit inde remotum
122  Transitus ad Solem, errabundaque sidera caeli.
123  Haud aliter res in terra qua lege gerantur,
124  Qui prius, et qua vi, perspexerit, ire per altum
125  Aethera tum possit, nobis vicinior ipsa
126   Qua deflectit iter bigis exercita Phoebe.


1729. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aequam
145  Conspicimus semper, circum rapiatur in orbem
146   Si non aequum, opus est, at qui vix distet ab aequo,
147  Ut prope sint gyrum spatia haud mutata per omnem.
148  A terrae medio procul illa recessit ubique
149  Sex decies spatiis, queis nos removemur ab oris
150  His ipsis terrae mediis. Si more Gygantum
151  


1730. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ab una,
226   A gravitate igitur, quae lunam, ut corpora cuncta
227  Hic gravia inter nos, semper deflectere cogit.
228  Quapropter gravis esse in terram luna videtur,
229  Haud minus, ac lignam, lapides, ac dura metalla;
230  Aequa sed an lunae gravitas, majorne, minorne
231   Harum sit rerum gravitate, age, perspice mecum.
232   A terra quantis jam tractibus illa recedat,


1731. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

converteret, orbis,
434  Servatis distare locis, verisque, nec esse
435  Non alia omnino: nimirum tanta reperta
436   Haec discrimina, uti manibusve, ullisve referri
437  Usibus haud possent oculorum, artique videndi.
438  Multos ille modos, ut nectere cuncta valeret,
439  Quae superà fiunt, tentavit; denique solers
440  Non bene res aliis aptari posse supernas


1732. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

illius arte repertum,
516   Ponere qui caelo proin visus jura, focorum
517  Semper in alterutro Solem constare, suasque
518  Errabunda vias circum astra, ut diximus, orbis
519  Haud aequi facere; haud aequo proin impete ferri,
520  Sed citius, cum sunt orbis propiore locata
521   Parte, meare; magis cum contra a Sole recedunt,
522  Serius, hanc semper motùs servantia legem;


1733. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


516   Ponere qui caelo proin visus jura, focorum
517  Semper in alterutro Solem constare, suasque
518  Errabunda vias circum astra, ut diximus, orbis
519  Haud aequi facere; haud aequo proin impete ferri,
520  Sed citius, cum sunt orbis propiore locata
521   Parte, meare; magis cum contra a Sole recedunt,
522  Serius, hanc semper motùs servantia legem;


1734. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


541   Proin varios, magis haec aequis contermina gyris,
542  Illa minus, quaedam ut ferri videantur in aequos.
543   En geminae Caeli leges: prior illa profecto est,
544  Orbis nempe via haud aequi: porro altera surgit,
545  Undique temporibus respondens area lapsis.
546   Praeterea conferre astrorum mobilitates
547  Si libeat, toto quas gyri a tempore pronum est


1735. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rotundari ex omni palantia visa
653  Sidera, more globi, circumque inflexa tumere;
654  Visum itidem Solem, et Venerem, Martemque, Jovemque,
655   Haud secus ac Terram, proprio super axe revolvi,
656  Ast illis terraque Jovem velocius; horis
657  Namque decem in se hic integrum circumplicat orbem;
658  Atque ipsum geminis compressum a partibus esse


1736. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse:
707  Primum diversos si corpora tempore eodem
708  Conficiant orbes; vires, quibus ipsa trahuntur,
709  Quo mage de medio distant, mage crescere semper
710   Esse opus, haud alia, quam qua ratione locorum
711  Augentur spatia a medio distantia puncto:
712  At si deinde pares, vel eosdem corpora in orbes
713  Tempore procurrant non aequo, esse ordine verso


1737. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

velis, et noscere, num minuantur,
770   Qua dixi, ratione; hoc natura ipsa meatus,
771  Quo properatur, erit, sinat ut deprendere curvi.
772  Haec tamen haud facilis ratio, nec pervia cuique,
773  Sed cui volvendis ingentibus incita curis
774  Vis animi est, usu et jamdudum exercita longo
775   Rerum in mensuris, quas nostro in carmine non est


1738. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cum sidere raro
918  Aequipares illos, cujus lux fulgere saepe
919  Ex improviso visa est, obtectaque rursus.
920   At cauda, et caeli partes excursus in omnes
921  Liber, et haud ullo signatus limite certo
922  ( Quamvis continuum, quodcumque est, nec sine lege
923  Ipsorum sit iter) porro est propriumque, suumque,
924  Ut distent aliis hoc uno scilicet astris.


1739. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

regione locati
953  Terrae in vicina, qua sunt regione vapores.
954  Sic nubem, vel cum loca per sublimia longe
955   Densat se, cernunt alii se flectere ad ortum,
956  Ast alii haud multis distantes millibus atram
957  Surgere ab occasu, a gelida vel mittier Arcto.
958   Propterea nimis a terrae regione Cometae
959  Cum distent, opus est ingenti corporis auctu


1740. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Arcto.
958   Propterea nimis a terrae regione Cometae
959  Cum distent, opus est ingenti corporis auctu
960   Esse; quod apparens, ut lata est, indicat ejus
961  Frons etiam; haud ideo concrescunt rebus ab illis
962  Quas vaga, uti fumos, exhalent astra (quod ipsum
963  Nosce alios docuisse), vagis non esse minores,
964  Inveniuntur enim, at majores saepius astris,


1741. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fama extulit ingens
997  Pugnaci ingenio claros, magnifique repertis,
998  Esse ait errantum de gente, et volvier astrum
999  Immenso circa phoebeam lampada gyro
1000   Ob spatia haud oculis deprensum immania nostris;
1001  Praeterea Comites, ut Saturnumque, Jovemque
1002  Circumstant, quocumque abeant, hoc cingere multos,
1003  Atque sequi; nostra qui cum se parte meantes


1742. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1076  Quare erit aut coni primo de segmine nata,
1077  Sed nimium obliquo ductu longissima forma,
1078  Altera vel species, vel tertia. Sed quia ramo
1079  Hae constant geminae haud in se redeunte, nec unquam
1080   Brachia in immensos cessant protendere tractus.
1081  Credibile est per eas ullum non ire Cometam:
1082  Nam per eas ullus si pergeret, integer unquam


1743. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est per eas ullum non ire Cometam:
1082  Nam per eas ullus si pergeret, integer unquam
1083  Non fieret circum gyrus, Solemque videre,
1084  Ni semel, haud posset propius; cum protinus inde
1085   Aufugeret, semperque magis discederet alta
1086  Per loca, mobilitate adeo tamen usque minuta,
1087  Ut torperet iners aeterno tempore demum,


1744. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1106  Nimirum opposita vix quintus quisque videtur
1107  A nobis parte; ast alia in regione prope omnes,
1108  Quamvis in Solis radiis ibi saepe latescant,
1109  Nec cerni possint, quod porro haud accidit illic:
1110   Reveraque novis offuso Sole tenebris
1111  Objectam ob Lunam, et summum subeunte laborem,
1112  Cum stellis aliis, media quae luce diei


1745. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et summum subeunte laborem,
1112  Cum stellis aliis, media quae luce diei
1113  Intempestivo furgebant tempore saepe,
1114  Interdum quoque visus erat pallere Cometes
1115   Haud a Sole procul, terrebat et anxia corda.
1116   His ita judiciis firmatis, deinde meatus,
1117  Qui sint, in veros servando inquirere coeptum est:
1118  Servatis loca nempe locis deprendere paucis


1746. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1169  Sed via posterior demum hac expensa recenti
1170   Ut ratione fuit, molem astri nempe prioris
1171  Continuasse via quae post quoque trita, repertum est,
1172  Legibus haud aliis nimirum, quam quibus una
1173  Quaeviscumque orbis pars a palantibus astris
1174  Signatur, sive a servatis ante Cometis,
1175   Proin non diversas, geminasque fuisse, sed unam


1747. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

numeris loca repperit omnia prorsus.
1199  Consentire suis, cum de tribus illa relatis
1200   Erueret queiscumque locis, et cuncta videret
1201  Haud quidquam diversa prius prodire notatis.
1202  Ipse Cometarum proin horum elementa tabella
1203  Inscripsit, doctumque etiam evulgavit in orbem:
1204  Planitiem, caelique plagam cujusque viaï


1748. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1218  Cumque Cometarum necti, illae e parte fuissent
1219  Si non prorsum omni verae, e tot rebus in alto
1220   Aethere servatis, rationi cum potuisset
1221  Res quaevis facile officere haud accommoda falsae,
1222  Saltem aliqua offecisset, et una evertere cuncta
1223  Sat foret, atque illam mendacem ostendere prorsus.
1224  Quare cum numero e tanto nec dissonet una,


1749. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

desuper aethere ab alto
1327  Demissam in terras jactabant cominus illi
1328  Sese, dum caelum convertitur, exaudire,
1329  Inter et esse choris, vulgo admirante, Deorum;
1330   Haud nimium pugnem, rem tantum auctoribus illis
1331  Tu quoque si dones, neque tum latuisse rearis.
1332   Quidquid id est, alios usus, moremque sequuti
1333  Nos, quaecumque datum est reperire, suisque


1750. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1407  Ut Tabulae illorum loca, tempora, mobilitates,
1408  Et spatia, et cursus referentes ordine certo,
1409  Incipiant saeclis confectae errare vetustis,
1410   Mutato caelo haud mutatae scilicet ipsae,
1411  Poscere et incudi se reddier, et renovari,
1412  Atque iterum ex obitu florente aetate renasci.
1413   Simplice nitatur porro cum pergere semper,


1751. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1453  Aequalem vim vi, cum sese mutuà raptant.
1454  Singula sed quae vis punctum unumquodque prioris
1455   Materiae raperet, sic puncta et in altera ferret,
1456  Par foret haud illi contra vi, quodlibet iret
1457  Qua punctum alterius stipata ad puncta prioris,
1458  Sed tanto major, quanto puncta altera plura.
1459  Vis in congerie quapropter quodlibet una


1752. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1538  Circum densa; at eam si vestiat altera crustam
1539  Extra, aut interus diversa, atque altera porro
1540   Cortice dissimili, mage quae condensam, minusve,
1541  Obtegat; ille status puncti haud mutabitur, ut si
1542  Una sinu quaevis ex illis claudat inani:
1543  Propterea neque erit, queat ut mutarier una
1544  In crusta, quae, qua crassa est, hoc ordine eodem,


1753. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

id est, respondeat ipsi.
1630   Propterea binis simili super axe figuris
1631  Conversis, quae sint primo de segmine coni,
1632  Seque inter similes, si fiant corpora bina
1633  Haud minus inter se simili constantia forma,
1634  Atque utroque super duo si regione locentur
1635   Puncta itidem simili: pariter nitetur utrumque
1636  Ovi quodque sui in medium, nisumque valebis


1754. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1695   Funde leves, tenuis vis protinus illa, necesse est,
1696  Ullos eliciat ne motus, impediatur.
1697  Nunc quam desipere est, quia non deprendere sensu
1698  Possis, quod sensu certe haud deprendere debes,
1699  Omnis materiae raptus si mutuus extat,
1700   Omnino in rebus jam raptum hunc esse negare!
1701  At neque qui triviis nutritus, vei pecus inter,


1755. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possis.
1724  Praeterea non jam qualis foret, undique laevis,
1725   Terraï positus, quique asperitate careret,
1726  Noscimus, ut varios deflexus inde petamus.
1727  Scilicet haud aliter, nisi stratae marmore lymphae
1728  Nos terrae positum finimus; sternitur unda
1729  Ast ob eam tantum rationem, pondera deorsum
1730   Qua sese directa ferunt; hinc ipsa nitentem


1756. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possis
1769  E, genus hoc, dictis, descendat si grave punctum
1770   Intra sive globum, seu molem a segmine primo
1771  Quae prodit coni alterno super axe voluto,
1772  Viribus haud aliis medii fore tendat ad oras,
1773  Quam quae respondent spatiis remanentibus usque
1774  Ad medium: quoniam punctum quo concipis intra
1775   Cumque loco, exterius tranatum est quodquid eundo


1757. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

canali
1833  Respondere aliae simili regione locatae:
1834  Propterea illa extans in summo margine debet
1835   Respectare aliam extantem quoque margine in alto
1836  Particulam haud aliter, quam qua se illius, et hujus
1837  Mutuà respectant totae ratione columnae.
1838  Quare particularum extantum in culmine summo
1839  Hujus, et illius cujusviscumque canalis


1758. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut consurgere primo
2196  Mons apice auderet novus, et prorumpere demum.
2197  Interea servebat opus genitale sub alto
2198  Oceano, atque uno scopulo apparente subibant
2199  Haud procul huc illuc brevia eruptura sub auras;
2200   Ipsa madens etiam donec caput eduxere,
2201  Jam scopuli; prior hic cretus, post alter, et alter,
2202  Divisi inter se; sed plus minuente retecti


1759. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Quos exaudibant Natuae procul, et fugiebant
2329  Ionio in magno, fumosque, ejectaque saxa,
2330   Insula dimoto visa est consurgere fluctu
2331  Haud longe aspectans Curetum regna, novaeque
2332  Invitans tum spe Cultores ubere glebae.
2333  Exuviis compacta maris sunt edita saxa,
2334  Duri etiam pisces rastris, conchaeque ruuntur.


1760. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2426  Flucibus exortam, nantemque ad littora fingant.
2427   Jam quo non mentem primus procul auferat error?
2428  Alta movet veluti qui per declivia gressus,
2429  Si ruat, haud subito valeat compescere casum,
2430   Quin ruat ulterius; tum praeceps terque, quaterque
2431  Volvitur, et multa contunditur usque ruina.
2432  Dum tamen has grandes nugas, et docta videmus,


1761. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tuaris
324  Congruere inter se non illas posse vicissim,
325   Sed magnum numeris prendas discrimen in illis.
326  At si sexque, decemque retrorsum in lustra abeamus
327  Mente haud immemori, admissique Lutetia muris
328  Pulchrarum rerum, et magnarum daedala mater,
329  Hospitioque tuo, peregrinis subjiciamus
330   Cuncta oculis, alte magnas consurgere moles


1762. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


439  Flexibus, et laterum costis, si terna patescant
440   Aut latere aut gemina haec cum flexu scilicet uno,
441  Cum latere aut contra duo flexus simplice, possis
442  Arte haud ignota Mensoribus, omnia quae sunt
443  Prendere praeterea, et sic sena elementa videre.
444  Quapropter cum tu tractum per millia certa
445   Jam noscas dimensus, ab hoc exordia duces


1763. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ante,
478  Passibus aptatis revera, ulnisque probare.
479   Ergo congruere haec ubi videris, est opus omnes,
480   Intervallorum sursum, deorsumque meantum,
481  Ut varii, haud aequo consurgunt vertice montes,
482  Obliquas series terrae demittere in aequor,
483  Atque aequare solo. Hoc facias, a monte minori
484  Si rectum extendas nec se attollente meatu,


1764. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


535   Nempe locis umbra; quod in illo tramite nullam
536  Significet fraudem, nec ad ortum vergier illinc,
537  Hinc contra occasum, medio sed pergier orbe.
538  Gaudebis tunc incassum haud cecidisse laborem;
539  Namque operum in serio tam longa, difficilique,
540   Qui, licet exiguus, subrepserit, omnia prorsus
541  Disturbet malus error, et irrita reddat, et illud


1765. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

minorem
619  Continui, minimusque gradus majore sub axe est.
620   Inde fit, ut Tellus, si in cardinem utrumque minores
621  Pergunt usque gradus, illac prodictior extet,
622  Haud secus ac ovum; sin ora augentur utraque,
623  Sit compressa, velut sunt poma, a partibus ambis;
624  Fit pariter, si distantum discrimina noscas
625   Mensurae graduum, formam ut deducere possis,


1766. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

peractum,
636  Imminuique gradus hoc viderat ordine notos.
637  Quin fuit et Lunae servatos ante labores
638  De tabulis qui cognoscens, numerisque retentans,
639  Diceret haud aequis curvarier arcubus umbras,
640   Sed flexis ovi in formam, qua praedita Tellus.
641  Scilicet haec illis pugnabat, diximus ante
642  Quae fluere ex ipsa gravitate, itidemque voluta


1767. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

magnam
744  Matrem inter Gallos; namque illos stulta premebat
745   Relligio, exanimosque Deos, et inania signa
746  Thure coli, votisque jubens, et sanguine fuso.
747   Haud dimota minus tamen haec obstantia circum
748  Omnia sunt; quid enim obstiterit, queis gloria vires
749  Addit, et exagitat velut acri pectora thyrso?
750   Unius mensura gradus tunc prodita demum


1768. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

illinc,
812  Ver agitur; pulcher nec jam unquam vertitur annus;
813   Nam paulum Sol hinc se a vertice flectit, et illinc,
814  Perpetuumque dies alternans noctibus aequos,
815  Haud mutata, facit, caeli placidissima contstet
816  Tempestas, haec Elysii videantur ut esse
817  Fortunata loca, et campi, sedesque beatae.
818   Cuncta fovet Zephyris natura tepentibus, atque


1769. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut de monte patere.
845  Aetherii demum ad mensuram scanditur arcus.
846  Protinus ipsa aliquam partim fecere labori
847  Instrumenta moram, queis sero haud fidere discunt,
848   Partim inter socios facile in diversa abeuntes
849  Discordes animi paulum, atque exorta simultas,
850  Tum fraudes etiam in servando saepe retectae,


1770. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


852  Jam toties, iterumque opera instaurata, iterumque,
853   Omnia tentantes denos tenuere per annos.
854  Tandem inventa gradus longo quaesita labore
855  Mensura est; potuere haud corrumpere quidquam
856  Extinctae nondum, atque incertam reddere lites.
857  Rerum non inter certantes scilicet harum
858   Exitus ambigitur; quin major constat ab ipsis


1771. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

utrovis.
951  Propterea mensis cum Terrae inquirere formam
952  Tentamus gradibus; revera quid sit id ipsum,
953   Quo nos mensuris tum tendimus, inspiciendum est.
954  Scilicet haud haec est, qualem spectantibus offert
955  Terra sui speciem, variatam montibus altis,
956  Et late campis discretam, et vallibus imis.
957  Haec si namque foret, nunc ille brevissimus, alti


1772. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1164  Annuit. Ast inita porro ratione Ministri
1165  Per numeros, adeunt illum, attonitique fatentur:
1166  Non si vel toto dominetur solus in Orbe,
1167   Posse reum exsolvi promissi; haud esse per amplum
1168  Navigia oceanum segeti satis ampla serendae,
1169  Omnia gente procul si conducantur ab omni.
1170  Rex stupet, atque viri magnum admiratus acumen


1773. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1408  Ut docui; ast ardens Aurorae tollitur illa
1409  Flammantis species (praesertim totius ingens
1410  Europae populis conversis lumina ad Ursas
1411   Cum micat, et Boreae haud soli videre coruscam
1412  Indigenae) plus quam sexcenta ad millia sursum,
1413  Alteraque interdum his cumulata, atque altera centum
1414  Praeterit; invia sunt quae regna vaporibus imis.


1774. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in Solem gravitate remotum.
1429  Tum subito, si praesertim cumulatior illic
1430  Forte sit, in Terram properat phoebeius aer
1431   Avulsus parte haud modica de corpore magno,
1432  Ut rupes de monte, novique fit incola regni.
1433  Nostra dat aura locum celeri; tum densior obstat,
1434  Innectitque moras sensim, cursumque refraenat:


1775. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est
1454  Phoebo, et phoebigenis mage densis aeris auris:
1455  Et globus est, nondum concepto expanditur igne
1456   Quandoquidem, terrae super auras fusa per orbem,
1457  Haud secus ac olei undas gutta tenacis:
1458  Post haec aspicimus lucentes marginis oras
1459  Nigrantis guttae, quia pars magis apta cremari,
1460  Imbuiturque prius quae flammis, altior extat


1776. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1479  Permanent haec species, nam sive absumitur illa
1480  Fumida materies, seu sese distrahit a se
1481  Mutua, divellitque, incendi protinus ardor
1482   Comparet, radiique erumpunt, haud secus, alte
1483  Ac per constratas nubes cum funditur alma
1484  Solis lux imo nigrantum nubium hiatu
1485  Eluctata, vias loca per caligne densa
1486  Distendit longas, et


1777. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

patefacti,
1767  Quippe carent famulis Dominos prodentibus: horum
1768  Deprensae tantum sunt moles, utpote pendent
1769  Quae spatio a servantum, et visae molis ab auctu.
1770  Haud tamen idcirco est, nequeas ut credere, Terrae
1771   Cum nimium ad Solem sit, saturnique, Jovisque
1772  Parvula materies, Veneris, Martisque quoque esse
1773  Fors magis exiguam, multo illis quippe


1778. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

reperta est;
1902  Tantum fixa pedum levium vestigia quaedam;
1903  Illusique recessere. Irritata sed istis
1904  Plus acuit virtus sese, atque audentior urget
1905  Magnum opus. Haud longum fors, auguror, arte latendi,
1906   Obstandique tua laetabere, Diva triformis.
1907  Est qui te nimium latebrosa indagine cinxit,
1908  Arctavitque tuos fines, intraque coegit


1779. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est.
1938  Jamque extra positus qui bina haec corpora longe
1939  Spectaret, properans utrumque videret in orbes
1940  Ire suos; at qui supra consisteret horum
1941   Alterutro, haud proprios motus sentiret, at omnes
1942  Qui fiunt, extra corpus transferret in alterum,
1943  Appareret et hoc majori flectier orbe,
1944  Unius ut radius spatio se extenderet omni,


1780. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2098  Possumus, et Luman proprio de tramite agentes:
2099  Quarum praeterea quae est altera, proderit ad res
2100   Non paucas velut in geminos disjungere ramos,
2101  Nempe iterum haud simplex in bina retexere filum.
2102  Una igitur pars est, tractum quae devenit illum
2103  Recta super, Terrae, et Lunae qui corpora jungit;
2104  Altera in hoc ipso tractu est: pars prima propellit


1781. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Inventor, eundum.
2222  Ipse igitur primo discrimen virium earum
2223  Inquirens, fieret per quas immotus, et idem
2224  Mobilis orbis, uti, quem Lunae conterit astrum,
2225  Haud temere esse orbem confingimus, extudit istud
2226   Arte sua, spatiis bis crescere pro repetitis
2227  In sese; porro in numeros, ut vincla coegit
2228  In sua, quas vires addi, demive necesse est,


1782. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2382  Efficere, ut visa quosdam nuce concutit horror,
2383  Aut oleo apposito stomachi fastidia surgunt.
2384  Namque hos a claro percussos verbere Lunae,
2385  Si non advertant animum, haud aegrescere cernas.
2386   Creditur ipsa etiam vulgo magica orsa juvare,
2387  Thessalicas et anus splendenti luce potentes
2388  Efficere ut valeant in aves, et in ora ferarum


1783. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2466   Omnia turbarum plena undique, et omnia victa
2467  A ratione repulsa, in eo confusa tumultu.
2468  Dum stupet, et sana se solum mente potiri
2469  Laetatur; laetum sinere illi haud esse: repente
2470  Ad monstrum veluti vis undique circumfusa
2471   Irruit irridens hominum, atque huc pellit, et illuc,
2472  Et vice mutata malesanum hunc incita clamat,


1784. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vitae.
2477  Acrius urgebant illi, circumque premebant.
2478  Quid faceret? Vitam intutam sibi ducere durum,
2479  Irrisamque fuit, cunctorum et ferre furores:
2480  Scilicet haud illos proprium cognoscere morbum,
2481   Stultitiamque suam caecos perferre libenter.2485
2482  Illic forte lacus pluvia collectus ab unda
2483  Nuper


1785. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

durae statio placidissima vitae,
2   Proposita est votis hominum, semperque laborum
3  Jactantes inter fluctus, curasque petita;
4  Attamen ignavae diuturna per otia vitae
5   Haud cessare homines juvat, et languescere semper:
6  Quoddam pondus inest animo, cum torpet, inerti,
7  Quod deponere quaerit, et ipsam taedia vitam
8  Lassant nil rerum peragentem; proinde teneri


1786. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


111   Aut nusquam, aversa jam Lunae in parte latentes.
112  Haec est parva tamen variantia, vixque, peritis
113  Ni vigilans oculis observes, aspicienda;
114  Ipsaque proin species Lunae haud mutata videtur.
115   At neque vel prorsus si mutaretur, in orbem
116   Visa suum verti, fors multum id denique nostra
117  Referret, colimus qui terram; prosit, et obsit


1787. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


125  Aut prope, pars tantum Mundi super aequore lato,
126   Pars medium secto super extans corpore cernunt.
127  Ast alii, quibus est ad nos loca versa negatum
128  Incolere, haud ullo prospectant tempore Terram;
129  Ut nec ab Europa boreae contraria quimus
130  Astra videre, nec his subjecta ingentia regna
131   Nobis conspicuos unquam aspexere Triones.


1788. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Deum vocitare Parentem
141   Consuescunt, et vota ferunt, et tempore certo
142  Conjunctae veniunt diversa a parte quotannis
143  Nos veneraturae, majora ut numina, turmae.
144  Haud secus ac Arabum sitibundos, advena fines
145  Multorum adjuncta sibi, Traxque, Syrusque, caterva
146   Trajicit armatus, rapturum et distinet hostem,


1789. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

a parte moventem.
229  Si tunc a terra Lunae per corpus agatur,
230  Qua medium est, moles faciens binasque paresque
231   Planites quaecumque, trahanturque a latere omni
232  Haud minus hae moles aequaliter usque, necesse est
233  Seravto jam Luna situ descendat eodem
234  Partium, ut ante fuit, super axe revolvere nec se
235  Incipiat quoquam. Gravitas in parte sed una


1790. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


238  Hac modo, quae gravior, partem ratione locari,
239  Fac, reputes, latere ut gravitas aequalis ab omni
240  In Terram rapiat; cum deinde recesserit illo
241   Luna loco haud mutata suis in partibus, ipsum
242  Quod terram punctum prius aspiciebat, abibit,
243  Aspicietque aliud; circum at nova puncta manebit
244  Jam non par gravitas, cum nec globus illa, nec aeque


1791. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


258  Paulum nempe, suo tenues dans corpore nutus.
259  Sic quoque cum lapidem non omni a parte rotundum,
260  Aut ferrum aequoreis projectum mergimius undis,
261   Volvitur in fundum haud libratis partibus, et se
262  Incipit in gyros hac illac vertere frustra;
263  Dimotae redeunt nam partes, ad mediumque
264  Se subito flectunt: sic


1792. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


332  Se facie ad prima, et dominantia sidera, proinde
333  Densa aeque mole, ac prorsus constare rotunda.
334  Sed si nec prorsus tornata mole, nec aeque
335  Esse velis densa, variantibus haud male circum
336   Id referas maculis; velut in Jovis ore videtur
337  Multiplex, variosque situs formasque receptans
338  Fascia, quae varia lucem quoque parte retundit.


1793. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

harum
356   Nodorum positum mutet, videatur, oportet,
357  Annulus ut quidam circum (quanquam ipse solutis
358  Partibus inter se est ) totum se ferre per orbem;
359  Atque ille, haud aliter nodos variare, videntur
360  Quam varie in Luna mutari simplice nodi.
361   Nunc aliquo facias compingi glutine Lunas,360
362  Ut solidus, nullaque fluentes in parte sit orbis;


1794. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

par est
471   Quid fiat, motusque, ut sunt, evolvere cunctos,
472  Et seriem veluti gestarum pandere rerum.
473  Tunc effecta suis tribuentur cognita causis
474  Perfacile: haud illas opus est finxisse, potentes.
475  Sed cognoscere et hic, quae pluribus ante repertae
476   In rebus jam sunt nobis, variisque per artem
477  Nexibus, et varia ratione aptare, modisque.


1795. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


622  Induere, ut motus nil turbent ante recepti;
623  Tunc adjuncto alio quid in istis accidat astro,
624  Quid Terra partim solida constare, quid ipsis
625  Undis ad primum subito haud parentibus ictum,
626   Propter inertem vim, mutari quaeque vetantem.
627   Principio Luna nitente adducere Terram.
628  Terra liquens possit non amplius esse rotunda,


1796. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

oras
669  Continuo, donec recta ad latera ipsa secentur:
670  Axis ad occasum quoque Terrae avulsus abire
671   Principio; sed cum discesserit intervallo
672  Aegre aliquo, verum haud longo (cum scilicet a e
673  Multo phoebejus properans velocius axis
674  Digressus sit quinque gradus, deciesque quaternos )
675  Restrorsum sua facta modo in vestigia fertur,


1797. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


720  Omnis, aqua in subitam nequeat se vertere formam,
721   Quam poscunt, rerum quae sunt praesentia; motus
722  Nam remanent prius impressi, turbantque recentem:
723  Pendula virga velut vibrata haud sistitur imo
724  Desuper adveniens puncto, sed surgit in arcum
725  Oppositum contra gravitatem, quo prior urget
726   Impetus; usque recens gravitas demum addita vincet.


1798. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vires?
777   At cur progrediens aequantem Luna per orbem
778  Majores fluctus extollat, et arctet inundans
779  Littores nautis plusquam ullo tempore arenas,
780  Protinus haud illo pateat, quo caetera, pacto.
781   Est, super alterutro qui Lunam proinde polorum
782  Cardine perstantem fingat, mutarier undas
783  Et cum percipiat tum non debere, tumorem


1799. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est,
789  Sive aequante magis quo deducetur ab orbe,
790  Aequoreos aestus tanto vult esse minores,
791   Verum quantumvis mutari tum minus aequor
792  Contingat; tamen esse loco haud quocumque minores
793  Debebunt aestus. Aequantem quae loca longe
794  Prospiciunt orbem, veluti nos, maximus aestus
795  Abluet haud alio nimirum tempore, quam quo
796  


1800. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

minus aequor
792  Contingat; tamen esse loco haud quocumque minores
793  Debebunt aestus. Aequantem quae loca longe
794  Prospiciunt orbem, veluti nos, maximus aestus
795  Abluet haud alio nimirum tempore, quam quo
796   Luna aequante procul tantundem abscesserit illo,
797  Si queat, orbe; tumor nam tum, qui maximus, illins
798  Praeterit: at tumor hic certe haud pertinget eodem,


1801. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


795  Abluet haud alio nimirum tempore, quam quo
796   Luna aequante procul tantundem abscesserit illo,
797  Si queat, orbe; tumor nam tum, qui maximus, illins
798  Praeterit: at tumor hic certe haud pertinget eodem,
799  Luna iter aequantis medium cum conteret orbis.
800  Sed loca conradet supposta. Ergo incipit orbem
801   Deserere aequantem si Luna, atque usque recedit,


1802. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


878  Luna tibi aequanti (ciet unde valentius) orbi;
879  Ast alio procul excurrit quoque, signaque lustrat
880  Hyberna, aut aestiva; ideo minus incitat unas.
881   Attamen haud subito summi, vim propter inertem,
882  Adveniunt aestus, minimive, ut diximus ante,
883  Summus erit minimusque sed alter deinde, vel alter.
884   Denique cognosces quoque fluctibus augmina reddi


1803. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1095  Credible est etiam.Terram velut obsidet aer,
1096   Cur non ipse Jovem, cur non convestiat astra
1097  Errabunda alia, et similem praetendat amictum?
1098  Scilicet in Mundo Natura haud protulit unam
1099  Usquam rem, nisi fors portenta informia quaedam;
1100  Nulla avis est, similis cui non sit plurima, nullis
1101   Proinde suum phoenica vetus conspexerat aetas


1804. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1162   Num tamen idcirco privanda est tegmine prorsus
1163  Luna suo, careatque fluenti ipsa unica amictu?
1164  Quin mage sese aliis pudibunda involvere quaerit.
1165  Funditur haud certe circum illam, noster ut aer,
1166  At tegit, immensum late velut aequor aquarum,
1167   Paulatim quod non sursum tenuetur eundo,
1168  Aeque densata consurgat at undique mole,


1805. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1185  Corpore qui, circa quod funditur, amplior esse
1186  Ter decies saepe est conspectus: cernimus ipsum
1187   Quin quod et in medio corpus, nucleumque Cometae
1188  Dicimus, haud solidum est, at ut aer crassior extra
1189  Nec bene finitus, nebullarum more, remotis
1190  Insedere procul quae vallibus, altaque condunt
1191  Culmina villarum, et frondentes per juga sylvas.


1806. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vitae,
1204  Nobis distribuit quod lucem, quodque calorem
1205  Undique; tamque bonas terram res spargit in omnem.
1206  Si radios aer, et spicula dia reflectens
1207   Abforet, haud aditus, referataque septa domorum
1208  Vel mediae lux alma diei transgrederetur,
1209  Oppositus radios nisi sol immitteret intro
1210  Directos, nimiumque fugaces: caetera semper


1807. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pariter sic ore Cometae:
1267   Non horum faciem nos inspexisse queamus
1268  Intectam densa semper caligine; vertum
1269  Illuc forte oculis nostris via siqua daretur,
1270  Haud equidem partem, quae Soli obvertitur, esse
1271  Opposita multo mage clarum perciperemus.
1272   Qui penetrant in eam recti trans nubila tanta,
1273  Languentes radii nimirum sunt, vincere longe


1808. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1325   Quodque vices redeundi, iterumque a Sole abeundi
1326  Ingentes peragunt, caudatos esse Cometas
1327   Dicemus, vicibusque carent quod caetera tantis
1328  Astra vaga, haud ullis ea caelum verrere caudis.
1329  Dum loca discedens Soli vicina relinquit
1330  Quisque Cometarum, et Phoebei trajicit auras
1331  Aeris, et tenum semper magis aethera tranat;


1809. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1445  Quod perhibent, nempe avulsos a sidere sumos
1446  Impete phoebeae transferri lucis ad oras
1447   Oppositas Solis: tenui lux corpore longe est,
1448  Quamlibet atque leves res ullo haud concitet ictu;
1449  Quid? dare perceleres in motus ut queat? Illi
1450  Nam celeres constant fumi, cum nempe Cometis
1451  Vicini, nec adhuc sese inflexisse videntur.
1452  


1810. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

atque ex una quantum ejus parte Cometae
1550  Emittunt, alia tantundem a parte receptant;
1551  Perpetuoque ita circuitu Natura gerit rem;
1552   Haud secus ac alias gyro res cernimus isto
1553  Versari, atque illinc repariri damna, profusae
1554  Sunt ubi opes: recipit, quos reddit Terra, vapores,
1555  Aequora fluminibus non exsaturata redundant,


1811. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

poenasque dedisse
1614  Protinus, aerata religata ut compede circum.
1615  Quin ex impulsu valido (et si vastior ipse
1616  Sit multo Terra, percussaque Terra resultet,
1617   Haud secus ac vitrum, vel ebur) sic crescere Terrae
1618  Possit mobilitas, atque impetus exsilientis,
1619  Sidera fixa queat procul ire invisere ut hospes,
1620  Et contundat iter coni de segmine forma


1812. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

superest, quamvis lustrantem talia mecum
1704  Te reor ambigua non jam consistere mente,
1705  Certa solo stabili tua sed vestigia figi;
1706  Attamen haud operae pretium non esse putarim
1707   Multa refellere, quae positis rationibus ante,
1708  Et nostrae possint gravitati obstare videri,
1709  Deque via veluti spinas exscindere cunctas,


1813. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1709  Deque via veluti spinas exscindere cunctas,
1710  Vel paulum ne te properantem forte morentur.
1711  Illa quidem magicis velut artibus edita constant
1712   Omnia; namque procul prospecta, haud vana videntur,
1713  Et terrent animos simulacris grandibus; at, si
1714  Accedat propius ratio, evanescere debent.
1715  Jamque horum quaedam ante mihi dimota profecto


1814. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1752   Demat in his, aliisque aliquid regionibus addat,
1753  Ut proin librari non aequo pondere possint;
1754  Idcirco tollantur et hic, labantur et illic,
1755  Ponderis haud aequi donec discrimina pensent.
1756   Partim at sunt potiora alia, et rem credita totam
1757   Conficere, et magnam valida vi vertere molem:
1758  Quippe putant, gravitas si sit per corpora late


1815. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

debere, suoque,
1924  In tot vorticibus, pulsari quemque Cometam,
1925  Deduci et proprio nusquam, et deflectere cursu?
1926  Nonne hoc a vera demum ratione remotum est
1927   Haud minus, in nostro pariter quam si aere fingas
1928  Flumina materiae totidem procurrere, quot sunt
1929  Diversi rerum projectarum aere motus?
1930  Cumque lubet lapidem varianti emittere nisu


1816. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1941  Debebant occursantes in finibus altis
1942   Paulatim, multique a multis vincier, atque
1943  Confundi, fieri junctis et omnibus unus?
1944  Ultimus hic perstare diu tamen haud potuisset;
1945  Nam per se confusus, et in sua concitus isset
1946  Pernix exitia: adversis offenisibus inter
1947   Se partes aliquid de motu amittere primo,
1948  Et


1817. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

laudem.
2332   Jura vetant nil proficere, atque labore alieno
2333  Pasci, et non partis per sese accumbere mensis.
2334  Arte favus mira compingitur, et licet ollis
2335  Haud ulla artifici tractetur regula dextra,
2336  Appositis tamen et flexus novere, modosque
2337   Senorum laterum; spatia implent cuncta, caventque,
2338  Nusquam ne constet cerae parcissimus usus.


1818. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2398  Agnoscunt. Virtus fert ludem, et honesta probantur.
2399  Ipsae etiam mentes intra se nonne trahuntur
2400  Mutua? Cur igitur solas tam taedeat esse?
2401  Cur sociale genus sumus haud deferta per arva
2402   Dispersum, vel per sylvas, vacuosque recessus?
2403  Unde tot in populos, tantasque coivimus urbes?
2404  Unica non homines junxerunt mutua vitae


1819. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

penates,
2412   Affluere atque esca regali, deliciisque;
2413  Num minus exagitet quaedam vis insita mentem,
2414  Et faciat, vitam socialem ut protinus istis
2415  Praeferat? Haud ulla est sociis sine pura voluptas;
2416  Crescunt, cum sociis partimur gaudia nostra,
2417   Curaque dividitur narrata, minusque dolores
2418  Saevire, inque animos incumbere moeror et angor.


1820. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2421  Non fluat? Ambitio non vires exerat illinc,
2422   Qua primi in rebus contendimus omnibus esse,
2423  Et praeferri aliis, regnare, atque esse potentes;
2424  Quod solis petere haud unquam, neque nosse liceret.
2425  Postremo nexus inter corpusque animamque
2426  Cernimus esse aliquos, et mutua foedera quaedam.
2427   Ulla neque apparet, potuit quae jungere causa


1821. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


31  Crura gerit, magne moli substructa ferendae.
32  At duplos et adhuc hic si excrevisset in artus,
33  Plusquam dupliciter lata et distenta fuissent
34  Crura; secus molem haud possent fulcire minantem,
35   Et tum fors vitae non usibus apta fuissent.
36  Aere sed quoniam est gravius tamen unda elementum,
37  Monstra ibi nant majora; queas ibi grandia Cete


1822. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Dignus ob hoc signis ardentibus addere nomen,
572  Et caelo sacrare suum, servaverat illos
573   Longo instans operi curaque expenderat acri
574  Haud frustra; magno merces fuit aequa labori,
575  Vel si Tellurem ob motam distantia longe
576  Sidera non facarent diversos pro regione
577  Aspectus varia, docuit tamen ipse, meante


1823. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

metimur, et astra,
593   Divisis vel cum signamus jugera campis.
594  At nos ut moti possimus cernere, quod sit
595  Immotum, trans illa foramina, num manifestum
596  Non erit, haud debere tubum convertier illuc?
597  Pars etenim lucis jam primum ingressa foramen
598   Non poterit transire alio, sensumque ferire,
599  Deproperante tubo interea, sed proinde relicta


1824. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ferire,
633   Atque suum tabulis super obliquasse meantum,
634  Tum lateri innixum nautam si laeserit ictus,
635  Ille regens oculos, via qua signata, manumque,
636  Littoris haud veram, pila venerit unde, notabit,
637  Inscius ast aliam, anterior quae sit, regionem;
638   Ludentemque videns diversa culpat in acta
639  Innocuum Juvenem mirantem, atque increpat ardens,


1825. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


850  Credere sis itidem subitam: sed define prorsus
851  Mirari, genus id, volvens exempla per usus
852  Vitae multa tuos servata, expostaque sensu;
853   Ut sonitus, qui se haud momento fundit in uno
854  Per spatia: ipsum abiit fulmen, cum signa tonante
855  Fulminis audimus caelo: vox missa per auras
856  Saepe et adhuc resonat, clauso procul ore vocantum:


1826. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

turbine nimbum,
1036  Obruit et cana involvens aspergine montem.
1037  Horribilis longe strepitus, tantaeque ruinae,
1038   Anne avis, anne lepus, serpens an causa sit una?
1039  Haud certe; quid enim possit? sua rupibus altis
1040  Indita sed gravitas, suaque undis, causa profecto est,
1041  Sed suspensa prius, tacitae tum longa quietis


1827. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1128   Res capias tenues multo, nubila, sumos,
1129  Sithoniae aut unde Aurorae deduximus ortus,
1130   Altior hac nostra quae quanto, et tenuior aura est!
1131  Omnia quae tamen haud impulsu lucis aguntur
1132  Per spatium, quod nos sentire aut nosse queamus.
1133   Nunc ea contradens numeris, atque ordine certo
1134  Multimodis versans credi vix posse videtur,


1828. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1165  Nempe fit, ut radius tunc reflectatur, eatque
1166  Retrorsum, ad fines geminorum ubi corporum, ut undae,
1167  Contiguaeque aurae venit aeris, ulteriusque
1168   Non meat, et prima a regione haud corporis exit,
1169  Proin redit atque viam retro sibi construit illic:
1170  At si transiliat fines, alioque receptus
1171  Corpore progrediatur, iter torquebit in ipso


1829. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

reposcit.
1264  Omnia si demum conjungas fila, reditur
1265  Candens ad radii jubar, albentemque nitorem.
1266  Corpora jam facile est ex his cognoscere nobis
1267  Debere haud alio prorsus perfusa videri
1268  Cuncta colore, ferunt quam quem commixta, lacessunt
1269  Corporea a facie cum sensum fila repulsa;
1270  Posterius longo ut clarari carmine debet.


1830. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

saepe
1436  Ignarum fallat; proin omnem excludere debes
1437  Lucem, praeter eam, quam res tentare per omnes
1438  Aggrederis. Te clausum ergo in penetrale recepta
1439  Haud amplum linquens, quod pertransire foramen
1440  Lux possit; tum prorsus et hoc rota contegat intus
1441  Aerea, quae limbo non pauca foramina circum,
1442  Et non aequa gerat, queat ut conversa meatum


1831. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ambos
1453  Advertes flexus, pariter perstare sed aequos.
1454  Pro speculo opponeus undam, resilire videbis
1455  Ex undae prima facie quoque flexibus aequis
1456  Partem haud exiguam lucis; vel si ipse metalli
1457  Pro speculo capias vitreum, obvertasque, remitti
1458  Solis ab hoc binam speciem miraberis, alteram
1459  Extra de speculi rejectis aequore primo


1832. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1513  Se cessat motu, ut, quos haustos Solis ab alta 1515
1514  Lampade, reflectit radios, quia semper ad aequos
1515  Exsiliunt flexus, quos cum venere, habuerunt,
1516  Cogat adire via haud mutata, et semper eadem,
1517  Qua libeat, loca clausa: potes quos deinde receptos
1518  Intra alio a speculo quodvis convertere flexos 1520
1519  In latus, atque plaga quacumque inferre cupita.


1833. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tingetur ibidem
1649  Filis, ut nequeant dignosci proinde colores.
1650  Adde quoque, ipse suos si puncto mitteret uno
1651  Tantum Sol radios, quia plures inde veniret,
1652  Haud fore, ut excepit vitro, frons utraque cui sit
1653   Inter se distans aeque, non fila colorum
1654  Confundant, aliisque alia involvantur in uno
1655  Juncta loco; siquidem radius, qui fronte priore


1834. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

proinde per aera ductu
1659  Debebunt aeque inter se distante meare;
1660  Sed situs hunc subter pacto frangetur eodem
1661  Alter item radius, rarasque emittet in auras
1662  Haud alia regione viae sua fila colorum.
1663   Quapropter per quae color illius indicus, hujus
1664  Per loca diffugiet violae color, et simul ibunt
1665  Caeruleus, viridisque amborum; ita junge


1835. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

artem,
1692  Dum lucem dissolvit, et in septena coegit
1693   Stamina partiri, et proprios disjungere cultus,
1694  Multiplices quanquam invitam et dediscere fraudes!
1695  Haud ego praetulerim, quidquid fabricasse sub antris
1696  Fertur Lemniacis olim faber ille Deorum
1697  Mulciber artifici, qua cudit fulmina, dextra,
1698   Fictis fas veras si res componere rebus.


1836. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

colores
1835  Servant et propriam vim, qua detorta recedunt.
1836  Ergo cuique colorem intrinsecus indidit illum
1837  Ipsa, et vim certam filo natura nitenti;
1838  Extrorsum haud igitur tunc advenit aut color, aut vis,
1839   Vitrea tranantur cum a lumine septa; videtur
1840  Nullus quin alius filis modus accidere unquam,
1841  Tantum at fila modis septenis esse vicissim


1837. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

lente receptem,
1930  Ut distracta prius coeant modo fila, brevique
1931  Ut puncti in spatio jungantur; candor ibidem
1932  Protinus apparet, nec jam nisi candida lucet,
1933  Haud secus ac primo radio percussa papyrus.
1934   Collibeat sed si lenti admovisse papyrum,
1935  Ut super excipiat nondum conjuncta colorum
1936  Fila, eadem incipiunt dignosci certa vicissim.


1838. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

simul omnes
1972  Propterea impellant, ut candor percipiatur;
1973  Sensus enim in nobis non interrumpitur iste,
1974   Quanquam interrupti veniunt, fugiuntque colores:
1975  Haud aliter, quam ligna rotes si ardentia circum,
1976  Tum via curva simul succensa videbitur omnis.
1977   Sed magis ut firmem naturam, vimque colorum
1978  Servari in candore, age chartam, fila ubi


1839. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

excipiunt filo septemplice lucem;
2135  At non omnigenam revomunt, non fila remittunt
2136  Omnia. Septenis jaciant ex omnibus unum
2137  Si filum, haud alia perfundi luce coloris
2138  Apparere, nisi hac, possint; cum plura repellunt,
2139   Vi majore quod est, atque uberiore repulsum,
2140  Imbuit; aut si vis jactis est pluribus aequa,


1840. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2204   Nulla ubi sunt, queis se confundant, caetera prorsus;
2205  Aut contra mage se retrahentia, quae mage frangi
2206  Possunt, extremo linquent in limite sola,
2207  Fracta minus quae sunt, alio haud confusa colore.
2208  Sic fucata illos signabit simbria fines
2209   Alba et nigra inter loca; sic ubicumque minorem est
2210  Transitus ad lucem, duci quoque simbria debet,


1841. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

laquearibus aureis.
2366  Quam sensu per res inducimur uno,
2367  Bruta ut saecla solent animantur; invertimus omnem
2368   Sic miseri naturam, et nostra haud vivimus arte.
2369  Si quicumque color perfunderet unicus omnes
2370  Undique res, uno si nos et picta colore
2371  Cuncta videremus, quae mundo corpora constant,
2372  Haud


1842. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

haud vivimus arte.
2369  Si quicumque color perfunderet unicus omnes
2370  Undique res, uno si nos et picta colore
2371  Cuncta videremus, quae mundo corpora constant,
2372  Haud secus ac faciunt arquati, lurida circum
2373   Omnia cernentes, discrimina perciperemus
2374  Vix, cinctis quae sunt late rebusque, locisque,
2375  Et semper similis mundi taederet


1843. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


46  Insinuans aditus, si fors se frugis inanem
47  Inveniat, vitiisque gravari, et vivere nullis
48  Liberum, et crectum rebus, sed compede multa
49  Adstringi, imperiisque urgeri haud mollibus usque;
50  Improbat, atque horret, sua tristia, duraque damnat
51  Servitia, ereptum sibi se suspirat, et illam
52  Libertatem animi sublatam; vincula rumpit


1844. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

exsiliendi,
111  Quodque minus praestet jucunda, et idonea vitae?
112  Principio facies si laevis, planaque constet
113  Corporis; incurrens retro convertitur, itque
114  Haud aliter radius, faciem quam corporis ultra
115  Si puncto ex alio venisset, tamque remoto,
116  Quam citra res est revera lucida jactans
117  Tela, atque hujus item prorsum e regione locato.


1845. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quod parte remotum.
208  Postremo radii densentur si magis usque,
209  Cum veniunt, ultra partem ut concurrere quartam
210  Illam deberent; porro in sua terga redibunt
211  Haud ideo semper non agmine rarescente,
212  Diductoque locis, veluti communis origo
213  Ultra illam pariter partem foret. At venientes
214  Si punctum hoc una spectassent; mox redeuntes


1846. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

terra jam queat esse
433  Assurgens? etenim cum nos solemque sit inter
434  Tum prope luna, videt phoebeo lumine terram
435  Fulgentem, pleno velut orbe, et percipit illinc
436  Haud aliter lucem, quam nos de lumine lunae
437  Percipimus, cum plena micat; quin latior extet
438  Mensura cum terra quater distenta quaterna,
439  Quam luna, hanc ipsam majori lumine tellus,


1847. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

plerumque tuemur
548  Ejus; ab hac tantum nam parti deficit idem,
549  Quanto Sol Terrae supra micat altior aequor.
550  Iste coloratis septem distinguitur arcus
551  Ductibus, haud aliis quam, queis collucet imago
552  Vitrum post triquetrum, et diverso haud ordine nexis;
553  Stat ruber in summo, violae imo in margine fucus.
554  De medio in terra puncto altas orbis ad oras


1848. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


549  Quanto Sol Terrae supra micat altior aequor.
550  Iste coloratis septem distinguitur arcus
551  Ductibus, haud aliis quam, queis collucet imago
552  Vitrum post triquetrum, et diverso haud ordine nexis;
553  Stat ruber in summo, violae imo in margine fucus.
554  De medio in terra puncto altas orbis ad oras
555  Si tractum gradibus caelestem dinumerare


1849. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

latus ibidem est,
560  Quanta est pars gradibus quarta unius addita binis.
561  Exterius rubeus splendescit vividus ille
562  Limes; at interior, violae qui luce refulget,
563  Haud, ubi desinat, agnosces, nam rarior usque
564  Attenuatur, et in nubem dispergitur ipsam.
565  Si pluvia uber erit, phoebeosque omnis ad ictus
566  Exposita, aspicies alia simul Iride caelum


1850. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

parjete eandem
778  Semper it, et nunquam sua se in vestigia volvit;
779  Altera per murum medio decedere ab axe
780  Pergit tractu aliquo, coeptat tum deinde reverti,
781  Haud secus, ac meta contacta, axique propinquat.
782  Altera sic pariter series, atque altera porro
783  Ordine perpetuo procursus atque recursus
784  Quaeque suos faciet. Quo coeptat quaeque redire


1851. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


795  Protinus immisso lucis torrente rigetur:
796  Lumine tota domus circum perfusa nitebit.
797  Sed quos ante situs signaveris, iridis illos
798  Aspicies fulgere coloribus, haud aliis, quam
799  Quos mutare viam cernebas nuper ibidem.
800  Debilis aut ea lux si sit tibi lapsa colorum,
801  Signati ut nequeant muro infixique


1852. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

transferre, et in illis Iridis ortus
838  Noscere! ab hoc primum patuit tentamine certe
839  Et res et ratio paulatim, adapertaque tota est.
840  Multarum haud primum rationes noscere rerum
841  Posse datum est nobis, post in discrimina notas
842  Ducere; quid tali mens unquam more videret
843  Res nova nam, tentes quam prendere non habet ullum


1853. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

non commovet ullas
850  Instans res; superant illae invictaeque rigescunt;
851  Deficiunt vires, nec acumen proficit acre,
852  Nec numerus contendentum, seseque juvantum.
853  Haud aliter, quam cum sunt pondera magna movenda,
854  Non valeant homines manibus convertere solis;
855  Ut si forte ingens sit humo attollenda columna,
856  Aut moles Libycis excisae montibus olim;


1854. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

meatus
953  Qui transit, mutatur, item mutatur et ille,
954  Intra oculum certo qui flexa hunc trajicit ipsum:
955  Tute per hunc ipsum vel si more re meatum,
956  Haud minus ille quidem mutabitur; aëra tranat
957  Diversum, atque aliis occurrit in aëre guttis.
958  Proinde Iris sequitur, qui te fugit, et fugit ipsum,


1855. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

unus
970  Inter; at est minimus rubro qui deinde colori,
971  Omnium erit minimus, super Iride nempe secunda
972  Quotquot sunt; igitur qua se rubicundus in ora
973  Collocat, haud ulli e serie advenisse licebit
974  Atque immisceri, rubeasque retundere vires:
975  Aureus ast ubi sit, rubro datur esse colori,
976  Quamvis uberior, constetque valentior aureus


1856. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sed vertitur ordo
1105  Et loca vertuntur, veluti jam diximus ante,
1106  Vitrea lens clausum in thalamum simulacra meare
1107  Cum faceret rerum: tuimur tamen omnia recta
1108  Haud minus; ipsa etenim radios mens docta secari,
1109  Nempe docet natura, revolvit cuncta, situsque
1110  Ad proprios, ad vera refert loca quasque figuras;
1111  Sive quod interius motus utrumque


1857. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

forma
1178  Si detur, quae fila uno egredientia puncto
1179  Cogere non aliter, quam punctum possit in unum.
1180  Si defuncta tamen natura hac parte fuisset,
1181  Fila alia haud possent, alioque fluentia puncto
1182  Unum itidem jungi in punctum, pariterque coïre,
1183  Circum aliquem diffusa sed irent quaque per orbem:
1184  Vel si detur eam non densis partibus aeque


1858. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

alter:
1292  Tum subito haec citior ventis et fulminis igne
1293  Evasura prior subit: at provolvitur alterum
1294  Ante pedes malum, cum jam jam proxima meta est;
1295  Haud minus illa tamen sectatur capta nitore,
1296  Digrediturque via; metam tenet alter, et ipsa
1297  Interea sine honore sinu mala aurea portans
1298  Sub juga conjugii nequidquam ditior ibit.


1859. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1376  Lens, mittitque, foco proprio ut jungantur; at illi
1377  Agmine densato inter se, lentisque petentes
1378  Alterius loca ficti foci, quae diximus, illa
1379  Franguntur rursus lente; haud conducier exin
1380  Debent, ast aequo distantes ordine ferri,
1381  Ut totidem veluti fasces de lente cavata
1382  Aeque densati radiorum progrediantur
1383  In sensum, quot


1860. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

prorsus,
1450  Ipsam si vitris sine perciperemus, ut esset.
1451  At si non ea lens spatio, quo debet, aperta est,
1452  Arctior at paulo; poterit sat clara videri
1453  Haud minus, imbuerit rem si lux plurima, imago.
1454  Arctior at multo si fiat, pallida rerum
1455  Effigies confit visarum, offusaque nocte,
1456  Expers nec vitio constabit machina turpi.


1861. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1465  Ut quondam Herculei remos fregere lacerti;
1466  Tentarent canos quoties impellere fluctus,
1467  Cum Minyae prima ruerent vada salsa carina.
1468  At vitium no deest, geminaque haud commoda parte est
1469  Machina; parvam etenim demonstrat corporis ejus,
1470  Quod tuimur, partem, neque certo hanc limite finit.
1471  Nam rarescentes radiorum e lente cavata


1862. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

hydrae e vertice vertex.
1519  Usque tamen leviora manent incommoda, quippe
1520  Profecisse, eadem minuendo, semper oportet,
1521  Et semper majora minoribus immutando.
1522  Haud facile est subito vitia omnia vellere prorsus:
1523  Ramus ita avulso de ramo suppeditatur
1524  Exoriens, iterum ex avulso provenit alter,
1525  Atque alter, donec cesset pubescere stipes.


1863. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nam tum lens distantes excipit aeque
1536  Inter se radios, distantes quartaque mittit
1537  Aeque etiam inter se; proin, ut fuit ante, figura
1538  Haud minus adveniet distincta, oculumque lacesset.
1539  Ast ipsi fasces postquam junxere foco se
1540  Communi mediarum, abeuntes mutua franget
1541  Tertia lens, facietque aequo post currere tractu:


1864. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1545  Ordine; restituet lateri proin omnia vero.
1546  Tunc in ea coëuntum oculus regione locatus
1547  Omnes hos fasces simul excipit, effigiemque
1548  Auctam, et finitam haud incerto limite cernit.
1549  Hic quoque jam fasces coëuntes denique in ipsa
1550  Pupilla, flexu sese inclinare vicissim
1551  Majori tanto debent, quam quem sine vitris


1865. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

volvenda futuro.
1603  Sed jam posse tubis (geminis seu lentibus illi,
1604  Seu sint bis geminis instructi) forte rearis,
1605  Quae tu conspicias, augeri corpora molem
1606  Haud secus in quamvis, ac si tribus illa recedant
1607  Passibus, aut ulnis, inter quae millia multa
1608  Sunt, et quae medium mare vasto interluit aestu:
1609  Nam tantum cum res oculorum in imagine


1866. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

includeret undas;
1698  Nam tunc errores vitrorum erroribus undae
1699  Pugnarent, nec non prope pensarentur utrinque.
1700  At quia de varia filorum provenit error
1701  Natura, haud possis alia meliore mederi
1702  Huic ratione, tubo quam, jam diximus, arte
1703  Producto; quanquam nimium cum longa fit hujus
1704  Moles, fit nostro pariter male commoda ad usus,


1867. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

horum.
1729  Quae primum ars olli prolata est, tempore crevit,
1730  Venit et ad summum crescendi tempore culmen.
1731  Quanquam tempus edax rerum est, atque omnia vertit,
1732  Haud minus at primos tempus dat et artibus ortus,
1733  Et magna incrementa: Virûm praestantia tempus
1734  Ingenia exacuit, fecundat, alitque, sub auras


1868. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

recta figura;
1871  Et quoniam cepit terna augmina flexus eorum,
1872  Ingens, quas tuimur, rerum fit imaginis auctus.
1873  Jam tubus e genere hoc te per caelestia ferre,
1874  Haud secus ac alii, queat, amplum et pandere mundum,
1875  Si geminas inter lentes, ubi jungitur omnis
1876  Cum radio radius, qui puncto advenit eodem,
1877  Et puncti fit imago, loces tu scilicet


1869. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1876  Cum radio radius, qui puncto advenit eodem,
1877  Et puncti fit imago, loces tu scilicet orbem,
1878  Interius qui sit vacuus; quod cernitur intus,
1879  Ut bene distingui haud confuso limite possit;
1880  Praeterea quoque fila loces subtilia, ut ante
1881  Diximus, ut valeas mensuras prendere certas.
1882  At tubus hic alios superat, longeque relinquit


1870. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

corporis unum
1898  Non bene conjungi radii, et concurrere possint
1899  In punctum. Certis hinc prendere finibus auctum
1900  Est opus, et speciem quavis grandescere mole
1901  Haud sinere; haud sit enim distinctaque, claraque semper.
1902  Proin nobis praeclusa tubos spes condere tantos
1903  Posse, ut res, quarum cupidi nimis esse videmur,
1904  Ostendant unquam, Lunae super orbe


1871. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1898  Non bene conjungi radii, et concurrere possint
1899  In punctum. Certis hinc prendere finibus auctum
1900  Est opus, et speciem quavis grandescere mole
1901  Haud sinere; haud sit enim distinctaque, claraque semper.
1902  Proin nobis praeclusa tubos spes condere tantos
1903  Posse, ut res, quarum cupidi nimis esse videmur,
1904  Ostendant unquam, Lunae super orbe nitenti


1872. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

si rem prospiciamus inermi,
1925  Scilicet, ut supera jam paulo ostendimus ante.
1926  Jam nos velle puta quiddam ipso in corpore lunae
1927  Aspicere haud aliter, quam passus mille remotum
1928  Si foret a nobis; fieri tum major imago
1929  Deberet toties, quot millibus edita luna est:
1930  Illa sed a nobis tot milibus edita distat,


1873. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2111  Quorum non populum solis deprendere possis
2112  Ipse oculis, adeo tenues sunt, exiguique,
2113  Seque esse ingentes sunt protinus admirati
2114  Tam parvis mundos animantibus, haud aliter quam
2115  Usque adeo natura locorum est indiga, ut illic
2116  Constituat sobolis viventia corpora multae?
2117  Inde seri genus humanum voluere putantes


1874. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2164  Quam pulchris constructa modis, variisque plicata
2165  Omnia! quae stant arte, sed ars procul invia nobis,
2166  Quantumvis tenuis pars quaeque appareat ingens;
2167  Scilicet haud valeas artem illam prendere quam sit
2168  Subtilis; nil tam minimum est, sit ut illius expers,
2169  Quin magis in tenui propriam vim, juraque servat.
2170  Conspice jam porro nostras quaecumque per


1875. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est,
2186  Tum magis atque magis primo decedere cultu,
2187  Et speciem, crassis quae sensibus obvia, pulchram
2188  Ponere paulatim, et demum in contemptibus esse,
2189  Haud secus ac umbras longe et vestigia rerum.
2190  Nonne vides igitur, vel ab ista parte tuaris
2191  Naturam, qua nos infra descendit, et amplam
2192  Esse, et magnificam nihilo minus, immensamque,


1876. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quid sit,
171  Pleraque, quae congesta premant nos, praetereuntes.
172  Namque solent, congesto ut pondere, plurima mentem
173  Opprimere, et veri quaesitos condere fontes;
174  Haud aliter quam, cum nimiis se frondibus arbor
175  Induit, et viridem ramorum protulit audax
176  Luxuriem, nequeas pubentes cernere fructus,
177  Promissisque novi spem pascere grandibus anni;


1877. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

reposcit.
353  Tot bene clarata rebus jam lege videbis
354  Hoc quoque firmatum: cum discessere meantes
355  A facie radii semel, atque abiere remota,
356  Ut libet, in spatia, haud mutari prorsus eundo,
357  Ante vices quae jam fuerant, manet una viaï
358  Dum plaga, filorum nec iter torsere nitores.
359  At quod in annellis mirum tibi fors videatur


1878. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


394  Quantum in se est, sed opaca videntur, partibus extant
395  Cum non texta aequis, quia lux in viscera lapsa,
396  Accidet, ut partim semper frangatur, itemque
397  Flectatur partim, haud aequales particularum
398  Objectarum ob contextus, interque sitarum.
399  Omnis nam varia haec pars corporis ingredientem
400  In sese radium detorquet, et egredientem;


1879. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


410  Crassa, et dissimili quae scimus praedita textu;
411  Ligna vides ut opaca, quia haec variantibus ipsis
412  Fibris non aeque contortis, conque volutis
413  Texuntur, tubulisque haud uno humore repletis,
414  Verum mille intus conclusis undique succis.
415  Propterea et pelles animantibus, ossaque, dentesque,
416  Et venae, et teretes nervi, et sunt viscera opaca.


1880. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


485  Proinde uno textu quae paulo crassior extet,
486  concipe lamellam, cujus fila omnia primam
487  In faciem incurrant parte advenientia quavis.
488  Quoque in filorum genere uno, haud omnibus una
489  Cum vicium tum sit ratio, verum altera perstent
490  In vicibus facilis transmissus, altera contra
491  Regressus facilis; trans debent mittere sese


1881. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


666  Lamella infringens radios, et corpora circum
667  Fundantur multo minus infringentia eosdem,
668  Unos quosque ipsi stabiles constare colores,
669  Et mutato oculi positu haud mutarier illos;
670  Instabiles contra fieri, si debile robur
671  Frangendi radios lamellae est, quam sita circum
672  Corpora sint nimium fregisse potentia lucem;


1882. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1124  Objecti, ut nequeat transire, et proinde reverti
1125  Debeat, atque aequos retrorsum condere flexus,
1126  Ut pila, ab adverso resilit quae parjete pulsa:
1127  Sed contra certum ratione haud simplice vincas,
1128  Nempe repercussos radios resilire sine ictu
1129  Corporis in faciem, quaedam ut vis esse repellens
1130  Debeat hinc, faciatque suos curvare meatus


1883. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

lumen
1202  Partium ab offensu, quia prorsus in aequore scabro
1203  Partes sunt, alia nequeat ratione remitti,
1204  Quam quae confusa est, et in omnes spargier oras,
1205  Haud aliter, quam cum quavis de fronte resultat.
1206  Quanam igitur speculum radios ratione repulset,
1207  Quo venere, statim referantur ut ordine certo?
1208  Scilicet est quaedam vis corporis undique


1884. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1227  Interceptum ullis offensibus, extinctumque
1228  Esse, et pulsatis tumulatum partibus intra.
1229  Proin etiam quae sunt pellucida corpora, luce
1230  Non tamen integra, solidis haud illa putandum est
1231  Partibus officere, et quosdam retinere, sub auras
1232  Ne redeant, radios; sed tum spatia illa necesse est
1233  Inter particulas tranandi corporis extent


1885. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

undas, nec non distantibus itur
1274  Sic spatiis: apti ast adeunti haec corpora luci
1275  Qua ratione aditus constent, et progredienti
1276  Apta via, haud facile est comprendere; non tamen omnis
1277  Est ratio praeclusa, queat quae pandere verum.
1278  Ut super ostensum est, de certa particularum
1279  Mole suus rebus color advenit: inter easdem


1886. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

agit vis.
1432  Jam me per sentes sequere, et rem fortiter urge,
1433  Nec lassare via, quae veri ducat ad oras,
1434  Quamvis clivosa, scruposaque, inque pedita:
1435  Scilicet haud facili possis quoque tendere gressu
1436  Sublimis properans ad summa cacumina montis,
1437  Qui superet nebulas, fuscantesque aethera nubes,
1438  Prospicere unde queas circum, longeque videre


1887. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

corporis ipso
1476  Tertii in ingressu, transmisso hoc corpore porro
1477  Destruitur; sic et quartum, sic caetera nullum
1478  Discrimen faciunt radii in regione meantis.
1479  Haud aliter quam forte talento ditior unum
1480  Si fiam ob jactum, et tantundem ditior ipse
1481  Tu quoque, detineat sed te tamen alea pernox
1482  Praeterea paribus variantem impendia lucris;


1888. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1620  Omnigenos radios, et quavis ire sub oras:
1621  Sic ubi stillicidi lapsu percussa frequenti
1622  Aequora strata lacus, turbantur motibus undae
1623  Incertis, numerus quanquam haud immensus earum est;
1624  Sic sonus incertus vocum quoque, si simul aures
1625  Percellent nostras, subeantque uno ordine sensum.
1626  Quare, quod


1889. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

particularum.
1633  Hae si sunt aliis compactae partibus infra
1634  Perquam pauxillis, non aequo mutua nexu
1635  Undique conjunctis; dum motum alicunde receptant,
1636  Haud illum excipient aequalem, disque tributum
1637  Aeque per partes omnes, elementaque cuncta,
1638  Sed magis hinc, illinc minus, ut varius sit ubique.
1639  Particula idcirco debebit mota vicissim


1890. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ad causam, quartum licet, aggrediamur,
1663  More quidem certi non unquam abscedere nostro;
1664  Nam non propterea tentemus in ultima rerum
1665  Delabi; haud etenim sub nostros ducere sensus,
1666  In numero rerum quae constant, cuncta valemus:
1667  Confingens quae mente velis si forte feraci
1668  Cudere, et ambiguas causis adnectere causas,


1891. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

velis si forte feraci
1668  Cudere, et ambiguas causis adnectere causas,
1669  Quas non natura tute edocearis ab ipsa,
1670  Quam procul a vera rerum ratione recedes!
1671  Haud ita, naturam si quaerens, sensibus uti
1672  Constituas, et ab his rationum ducere pondus,
1673  Et paulum proferre, et certos figere gressus.
1674  Prendere quanquam ipsi non possunt omnia sensus,


1892. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

uti
1672  Constituas, et ab his rationum ducere pondus,
1673  Et paulum proferre, et certos figere gressus.
1674  Prendere quanquam ipsi non possunt omnia sensus,
1675  Certior haud ratio tamen est, et pulchrior ulla
1676  Rerum in natura quaerenda: haud omnia subdit
1677  Mens sibi, et extremis abstitit sobria causis,
1678  Arripit at, quae sunt propiores, et mage certae,


1893. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1673  Et paulum proferre, et certos figere gressus.
1674  Prendere quanquam ipsi non possunt omnia sensus,
1675  Certior haud ratio tamen est, et pulchrior ulla
1676  Rerum in natura quaerenda: haud omnia subdit
1677  Mens sibi, et extremis abstitit sobria causis,
1678  Arripit at, quae sunt propiores, et mage certae,
1679  Naturamque videt, quantum sinit ipsa videri.


1894. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1839  Limitibus, nec jam possint nisi continuatum
1840  Quantumvis variae inter se dimittere lumen.
1841  At contra thalami perventum est imminuendo
1842  Rimam, ut languenti haud incertum lumine saepe
1843  Quarta sui daret indicium, inciperetque sub auras
1844  Fimbria prodire, atque suos monstrare colores.
1845  Ast adducendo post ad se mutua cultros


1895. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

omnes alii sex fronte retusi
2013  Sunt tantum ex una, sed frontibus exacuuntur
2014  E geminis: facile in crustas diffinditur idem
2015  Ad quodvis latus haud prona ratione locatas,
2016  Ejus sed lateris distentas in regionem.
2017  Exsurgens crustae facies nitida ipsa manebit,
2018  Prorsus ubique tamen non aequa, sed aspera paulum.


1896. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vis dispositi tabulam super ordine, parca
2207  Illinc tentemur moti dulcedine sensus.
2208  Jam pronum tibi erit porro cognoscere, quare
2209  Haud pauci, quibus est simplex natura, colores
2210  Commixti possint unius gignere nobis
2211  Notitiam, qualem naturae simplicis alter
2212  Deferat in cerebrum prorsus diversus ad illis;


1897. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

trabemve
2230  Impingas, oculosque teras si forte, premasve,
2231  Menti obversatur species inopina colorum:
2232  Illo nempe tremunt violento concita motu
2233  Fibrarum texta haud aliter, quam verus adesset
2234  Si praesto color, et projecta luce feriret;
2235  Et tremor ad cerebrum producitur ille animumque.
2236  Quin solet externo sine motu saepe cerebri


1898. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

liquore,
2311  Igne tamen faciens crebro stillare per artem,
2312  Figes in terrae quoddam genus, induat igne
2313  Quod sese facile apposito, et vertatur in illum.
2314  Haud minus idcirco nobis tamen esse videtur
2315  Credibile hoc, in natura non omnia posse
2316  Corpora candentem sese convertere in ignem;
2317  Igni oportunum quin uno de genere esse


1899. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vel adhuc natura latebris;
69  Et nostro interdum pugnamus marte, sed armis
70  Instructi tectique tuis; se quisque valentem
71  Tanto sub clypei veluti septemplicis orbe
72  Haud minus esse putat, quam cui circumdare Achillis
73  Contigit arma, vel Hercules tractare sagittas
74  Immanes, Trojae fatum crudele ferentes.
75  Jamque per ambiguos calles, lucemque malignam,


1900. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vapores,
190  Protinus atque abeant resoluta efflataque in auras.
191  Corpora cum lente solvuntur mixta, calore
192  Lente servescunt modico; ferventior uret
193  Hic tamen, haud adeo si lente solvier illa
194  Contingat; demum extemplo, quae mixta, soluta
195  Si sint, fit validus subito fervorque calorque,
196  Flammaque cum tonitru, cum fulminibus projectis.


1901. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

movere,
441  Vis effoeta fit, et nullo tractare palatum
442  Quit sensu, ut nullus sapor illo a corpore manet;
443  Nam quod non valeat lingua, aut humente palato
444  Solvier, haud valeat sensum ullum inferre saporis.
445  Utque facit gravitas, pelagus fundatur ut omne
446  Tellurem circum, magis est quae densa gravisque;
447  Sic facere hic raptus quoque possit, aquosa


1902. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quoque possit, aquosa superne
448  Particulis ut fundantur terrestribus (ut quae
449  Sunt mage compactae), salis et corpuscula fiant;
450  Nam secus haud acidae partes mediae esse videri
451  Possint terram inter, sal et qua solvitur, undam;
452  Nec sale de testis collecto acida extraheremus
453  Corpora tam facile, in queis nant resoluta metalla.


1903. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


670  Sed jam iterum lati duplex sit lamina vitri;
671  Altera planitie jaceat telluris in aequa,
672  Altera at huic ipsi parte innitatur ab una,
673  Suspensa ast aliâ parte haud contingat; ut hiscant
674  Sic paulum inter se, mediamque attingere guttam,
675  Guttam olei, Hesperidum quod sudant aurea mala,
676  Admotam possint:


1904. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


961  Instruitur, quotque argentum aut induxeris aurum,
962  Quot ferrum in formas? quanta et variantia rerum
963  Visitur in pictis tabulis per templa, per aedes
964  Pulvere de mixto haud multorum nempe colorum?
965  De latere, et saxis constat, lignisque, quod ipsi
966  Aedificant homines; tamen alta palatia surgunt,
967  Magnificaeque domus, et turres, atque tabernae,


1905. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1067  Et qua contingi non possunt, sunt tamen omnes
1068  Vicinae inter se frontes, pollentque trahendo.
1069  Tertium ad his porro consurgere particularum
1070  Conjunctis genus haud tam durum, conque ligatum,
1071  Tangentum quoniam punctorum rarior extat
1072  Jam pro materie numerus: sic deinde sequentes
1073  Nasci particulae; perventum dum sit ad illas,


1906. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

visum
1083  In mediis queisdam spatiis agnoscere certas
1084  Esse repellentes vires, atque esse trahentes;
1085  Inde queant motu partes turbante agitari,
1086  Qui secus haud certe constet, nam sola repellens
1087  Vis subito quasvis procul in spatia ampla fugaret,
1088  Et vis sola trahens densaret corpus in unum.
1089  Proin non haec rerum, gravium velut, et coëuntum,


1907. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

deduxit ad omnis
1127  Munus, ut id nullam possit penetrarier ob vim:
1128  Sic etiam munus, duris per cuncta repertis
1129  Corpora particulis, hoc credimus omnibus esse.
1130  Haud equidem pugnem non plus durescere parvas
1131  Particulas, magni quam crassum corporis augmen;
1132  At clare evictum pugnem non esse, minora
1133  Intervalla ubi sunt, magis et contactibus ipsis


1908. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1179  Sic quod continuum rimis per dura sine ullis
1180  Corpora distendi rebamur, luce meante
1181  Sublatum est; et ubique patet via pervia luci.
1182  At quia nil pugnare repertum est, haud penetrari
1183  Corpora remur adhuc (quod primum est mente receptum)
1184  Particularum ipso in contactu: at corpora eodem
1185  Si sensu, quo nunc, nos possent hoc sine partium


1909. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tecta immota tuetur,
1194  Immotas urbes, immota cacumina montium,
1195  Immotum pariter quoque terrae existimat orbem;
1196  Esset enim, terra vel mota, immota domorum
1197  Haud jam tecta minus, montesque, urbesque, videre.
1198  In minimis nunc si spatiis sit forte repulsus
1199  Ingens materiae punctorum, sed minuatur
1200  Protinus ut tractu paulum aucto, et desinat,


1910. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

protinus aequa.
1498  Sin primo alterutrum immotum jam tum moveatur
1499  Impulsu alterius, non crescere motus in illo
1500  Paulatim valeat, verum simul omnis oriri;
1501  Haud aliter quam vipereis e dentibus agmen
1502  Non nudum, tremulis non artubus imbecillum,
1503  Sed latis humeris jam pugnax, jam galeatum,
1504  Protinus e terra vidit consurgere Cadmus.


1911. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1532  Quae super imposito, tantumque premente videmus
1533  Rumpier interdum, et dispergi in fragmina mille.
1534  His ita subjunctis, cum non sint corpora, dicunt,
1535  Dura, haud imprimitur tota uno tempore plaga,
1536  Ni primis in particulis minimisque, sub ictu
1537  Quae tum paulatim cedendo, et percutientis
1538  Carpendo nimiam vim corporis, efficiunt, sit


1912. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

uno tempore plaga,
1536  Ni primis in particulis minimisque, sub ictu
1537  Quae tum paulatim cedendo, et percutientis
1538  Carpendo nimiam vim corporis, efficiunt, sit
1539  Haud sic effugiunt saltum tamen, omnibus esse
1540  Qui si in particulis nequeat simul, attamen ipsa
1541  Primarum nequeat non esse in particularum
1542  Suprema facie, quae toto impellitur ictu,


1913. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1660  Sic queat ipsa suam simul et respondeat apte;
1661  Et capite ipsa suo, dum nunc longissima currit,
1662  Nunc brevior, curvas designet tramitis oras;
1663  Aequata haud aliter quam si volvatur arena.
1664  Ut varie inter se fuerint res, sic quoque curvum
1665  Hoc iter efficiunt varium, ut mutarier omnes
1666  In formas valeat, recto et quandoque meatu


1914. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nec ipsi
1730  Non magis atque magis vicinum; accedere semper
1731  Scilicet ut sit opus, sed non attingere; vel si
1732  Attingat fors, et transmittat denique tactum,
1733  Haud certe id faciat, ni post immensa locorum.
1734  Haec quae sunt axem tot puncta secantia, raptus
1735  Dicemus fines, et fines esse repulsus.
1736  Limitum item gaudere queant ea nomine vero;


1915. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rationem
1782  Deferre; haec ratio non sensibus esse jubebit
1783  Fidendum in rebus; quae sensus denique constant
1784  Infra omnes: sensus usurpant corpora nostri
1785  Tantum, haud corporibus quae sunt elementa creandis.
1786  Vel partes habeant ea prima elementa, vel ipsas
1787  Non habeant, scindi seu possint, sive repugnent;


1916. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

meare
1838  Perfacile; ut lux est, quae saxa adamantia transit
1839  Omni a parte means, veluti per inane, nec intra
1840  Insinuata viam torquet, distortaque currit.
1841  Haud igitur rectos res impedit ulla meatus;
1842  Immensum hinc etiam spatiorum summa vacantum
1843  Major erit spatiis in quovis corpore plenis.
1844  Et quamvis vires possit sentire valentes


1917. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1895  Dumque repellentes coeptant obsistere vires,
1896  Praetereat; duo sic inter magnesia saxa
1897  Si magnes alius transcurrere tentet, utrique
1898  Se latere obvertens inimico, haud ipse profecto
1899  Transcurret, tenui dum mobilitate meabit,
1900  Perque suum depulsus iter deflectetur, et illa
1901  Exagitabit item pulsans,


1918. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2106  Fiat propterea in regiones tramite ab illo.
2107  Illic perfacile est sita cogere puncta moveri
2108  Parva a vi, spatiis auctis, vel forte minutis,
2109  Proinde videbuntur vinciri haud glutine duro:
2110  Ast hic cum sita sunt, contra compage tenentur
2111  Dura; atque excursus quia curvi tramitis ille
2112  Esse potest longus, quantum libet, haec quoque quantum


1919. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

puncta,
2214  Hanc aget in massam punctorum massa priorum,
2215  Ut nequeat proprio decedere limite cogi
2216  Haec facile, et positum inter se mutare receptum,
2217  Scilicet haud aliter, quam si puncta ipsa coissent
2218  In medio gravitatis, et unum denique punctum
2219  Bina forent, atque hinc atque illinc, eque quaternis
2220  Constarent gemina, at quorum diversa profecto


1920. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2238  Corpora sunt ad multa effoetae et prorsus inertes.
2239  Adde his ad gelidas quod magnes vertitur ursas,
2240  Quandoquidem occultis terrâ illâ plurima venis
2241  Ferrea progenies educitur; haud tamen illuc
2242  Vertitur, ut nunquam non et declinet eoas,
2243  Aut etiam occiduas paulum deflexus ad oras;
2244  Scilicet ut tellus aut laeva aut dextera ferri


1921. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2243  Aut etiam occiduas paulum deflexus ad oras;
2244  Scilicet ut tellus aut laeva aut dextera ferri
2245  Succrescit venis, quae sunt sine lege feraces
2246  Hinc illinc; ideo haud aequus deflexus ubique est,
2247  Una aut in regione plagas it semper in unas.
2248  Denique contactum ferrum a magnete, sub Ursas
2249  Tendit item, celsaque diu si in turre locatum


1922. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Veneremve, Jovemve
2577  Non adeo ductu vario trans aethera currunt
2578  Se collata inter, quantum collata Cometae
2579  Punctis si fuerint, aliisve vagantibus astris:
2580  Haud minus in summa tamen est diversa potestas
2581  Omnibus in punctis, neque sunt discrimina nusquam,
2582  Nulla ut res alii similis sit, parve profecto.
2583  At si nostra viae species, quam diximus


1923. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

fabulis fere dissimili? Hoc loco A. bene, inquit, narras, cum has poetarum formas, ac dicendi figuras fabulis similes affirmas. Ex iis enim, quae paulo ante commemorata sunt, tam inter se finitimae atque affines videntur, ut haud sciam, an eandem, sed certe parem utroque in genere vim inesse opinantur. Nam quid aliud sunt demum haec simulacra, ac figurae, nisi breviores quaedam fabulae, quarum ambages quidem amputentur, retineatur vis ac lepor? Quid enim


1924. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Quotus enim quisque ad haec quaeso se conferet? Si iis rebus moventur homines, quas intelligunt, videtis, quam pauci sint, qui horum scientia trahantur. Atque hi quidem ipsi, nisi humanitatem litterarum cum doctrina conjunxerint, haud scio, an haec ita versibus exornata facile respuant. Quo igitur recidet ea tam gloriosa suavitas, quae ipsa audientium infrequentia palam refellitur? Quod eo magis in hoc scribendi genere erit


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].


More search results (batches of 100)
First 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.