Your search found 1456 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1335-1359:

et rei peccuariae perquam idoneum, et ideo Septentrionalem Regni partem frumento, adiacentes vero Germanicas provincias et hoc, et peccoribus providet. Meridionalis haec Regni pars in respectu commerciali in tres iterum partes a ratione principalium duorum fluviorum, qui eam in totidem partes secant, dividi debet, nimirum in Cis-Danubianam, quae Austriae, Styriae, et, si partes adnexae una summantur, Carnioliae adiacet,

partem frumento, adiacentes vero Germanicas provincias et hoc, et peccoribus providet. Meridionalis haec Regni pars in respectu commerciali in tres iterum partes a ratione principalium duorum fluviorum, qui eam in totidem partes secant, dividi debet, nimirum in Cis-Danubianam, quae Austriae, Styriae, et, si partes adnexae una summantur, Carnioliae adiacet, Trans-Danubianam quae Danubio et Tibisco concluditur, et

haec Regni pars in respectu commerciali in tres iterum partes a ratione principalium duorum fluviorum, qui eam in totidem partes secant, dividi debet, nimirum in Cis-Danubianam, quae Austriae, Styriae, et, si partes adnexae una summantur, Carnioliae adiacet, Trans-Danubianam quae Danubio et Tibisco concluditur, et TransTibiscanam, quae ultra hunc fluvium ad limites Transylvaniae procurrit. Huius

communicationis canales efformandi occasionem suppeditavit. §. 5. Habet parata pro sternendis viis materialia. Cum tamen nec fluvii, nec praedictae lacus omnes Regni partes contingant, ne ad procurandam his quoque beneficio viarum internam communicationem materialia deessent, natura parte ex una Danubii, omniumque ferme in eum influentium fluviorum fundum aut zabulosum aut

ex alia in plerisque per quae viae hae duci debent locis, aut lapides aut sabulum aut arenam collocavit. In aliquibus tantum Tibiscanis partibus, natura omnia ferme haec viarum subsidia negavit. Verum ipsae illae partes seu vitioso molarum situ, seu irregulari fluviorum cursu, seu priorum temporum iniquitate tantas paludes habent, ut si istae in rite efformandos canales contrahantur, hi ferme viarum beneficium supplere possint.

§. 6. E converso a meridie et Septentrione nonnisi difficilem per axem exitum habet. Minus propitia est Hungariae relate ad externam communicationem situatio. Alluit quidem adnexas partes a meridie Mare Adriaticum verum in hoc nullus ex Hungaria navigabilis fluvius effunditur. Fluvialis versus illud navigatio Carlostadii et respective Kosztaniczae desinit, inde

debeant. Postea et quidem sub 3ae etiam Epochae Regibus Complures Civitates, quos in Legibus Depositoriales appellantur, Ius stapulae, id est talem sibi praerogativam compararunt, ut nullus ad eas partes delapsus Mercator eas aut praeterire aut per eas cum mercibus transire potuerit, quin eas per aliquot dies in tali Civitate venui exponat. Buda qua Regni Metropolis tale plane Privilegium sibi comparaverat ut omnes

Mercatorum in ordine ad hunc Quaestum liberiorem iam manum habet, possetque exiguus modo adhuc hic per Continentem nexus notabile accipere incrementum, ni una Circumstantia obstaret: nimirum licet Hungaricam adnexasque partes ab Oriente Turcicae Provinciae continuo concludant, ipsum tamen Provinciale nuspiam immediate contigunt; Hungaricum enim Provinciale Transylvania et aliqua Confinii Temessiensis pars a

haec ad 4499 quadrata milliaria, quae Hungariae extensio effert, applicetur, ad unum milliare 1777. animae obvenient, qui numerus notabilem certe exhibet Populationem, et tamen si fertilissimae meridionalis Regni Partes Danubianae et Tibiscanae spectentur, in his Loca Populosa tanto ad invicem intervallo distant, ut illic Populatio vix primum adhuc gradum attigisse videatur. Verum parte ex una in ipsis his, quae maxime

Populatio Hungariae nunc etiam in septem et medio Millione tuto assummmi posse videtur. §.24. Populi ab Industriam Dispositio. Hungaria adnexaeque partes non a solis Hungaris, sed ab aliis etiam gentibus Croatis, Sclavis, Germanis, Rascianis, Armenis, Ruttenis, Valachis, Iudaeis, Zingaris coluntur. Hungara Plebs vetus rei pecuariae studium, velut genus vitae

species simul consectantur. Quare dum de statu alimentationis agitur, non in eo res versatur, quales in specie subsistendi modos aut singulus incolarum, aut singula earum classis habeat, sed quae Regni partes? Qua specie agriculturae subsistant? Quae alios etiam subsidiarios modos consectentur? Quale partes illae habeant surrogatum, quibus seu angustia seu sterilitas soli ex agricultura subsistentiam negavit? An

quales in specie subsistendi modos aut singulus incolarum, aut singula earum classis habeat, sed quae Regni partes? Qua specie agriculturae subsistant? Quae alios etiam subsidiarios modos consectentur? Quale partes illae habeant surrogatum, quibus seu angustia seu sterilitas soli ex agricultura subsistentiam negavit? An multae sint civitates, quarum praecipua subsistentia non in opificiis, quaestu aut manufacturis, sed

si planos ex toto, frigidiores item septentrionales comitatus excipias ubique colitur. Maxime tamen floret in Soproniensibus, Posoniensibus, Budensibus, Tokaiensibus et plerisque Croatiae partibus; provident hae partes illas, in quibus vinearum culturam clima aut plana situatio non admittit. Etiam extra Regnum non exigua eius pars effertur ita, ut vinum tertiam capitalem alimentationis populi Hungarici rubricam constituat.

Mercator Raysz hanc ita definivit, ut postremum Syrmiensi, tum Bachiensi dein Banatico, porro Békesiensi et Chongradiensi, supremum vero Locum Borsodiensi assignaverint. Verum hic non omnes Regni partes peragravit, neque necessariam pro classificatione hac tuta determinanda in singulo loco moram traxisse videtur. Itaque an sit in Hungaria aliquod solum, quod vi indolis suae ita excellens Triticum, sicut

coeperunt illic, ac praesertim Comitatus Scepusiensis Incolae Moscoviticum semen sponte adhibere idque tanto cum successu ut productum ex eo Linum ad 4 pedes assurgat, et Moscovitico vix aliquid concedat, cum partes illae multas a laboribus agriculturae vacuas manus habeant. Productis etiam Lini notabiliter adaucta est, et si naturalis Industriae Cursus spectetur porro etiam quotannis augebitur.

necessitate aliquid etiam pro Commercio supersit. §. 31. Culturae Sylvarum et Ligni Surrogatorum Hungaria relate ad Sylvarum Obiectum in duas partes dispesci debet: nimirum in planam illam Danubianam et Tibiscanam Plagam, quae omni prorsus Ligno adeo destituitur, ut pauperiores Incolae Domos sibi in terra effodere, cibos vero Stramine et alio deteriori

Torfa et primae speciei Lycanthraces sub utriusque Augusti Regimine reipsa in aliquot Locis detecti sunt, verum eruebantur in talibus tantum Locis, quas alioquin Lignis abundant, et e quibus in partes illas, quas his carent transportus nimis erat Sumptuosus. Quare usus horum parum adhuc propagatus, Lycanthraces autem Secondae Speciei necdum detecti sunt.

pro Hungaria Productum hoc usque 1780. privata unius Proprietarii Industria illud in Banatu colere coepit. Verum Cultura haec vix ultra triennium perduravit, cum tamen nullae tum hac in re fuerint Publicae Administrationis partes, quali Industria illa excitata fuerit? Quem habuerit singulo Anno successum? Quibus de Causis interciderit? Non constat. Oriza perinde exoticum usque ad recentiora tempora pro Hungaria Productum

pars, longe tamen adhuc infra eam, quam vel solae Germanicae Fabricae requirunt quantitatem emendata fuit. Verum quod in compluribus aliis Productis deesse vidimus, nimirum modum illa in suas pro ratione qualitatis partes dispescendi, id in Lana etiam adhuc desideratur, necdum ea hanc pectendi ratio vulgo Partassen invecta est, quae apud alias Nationes viget, et per quam segregata in suas classes Lana cariori

Provinciis ubi eiusmodi Fabricae florent, iam viri etiam ad manus filaturae admovendas dispositi sunt. Saepe ne sic quidem necessitates Fabricae sola vicinia explere potest, verum defilandum materiale per remotiores etiam partes distribui solet. Augustus Iosephus II. Ut in Hungaria Viri etiam Plebeii ad filaturam excitentur, iteratim demandaverat eo potissimum persuasus argumento quod alioquin pauci eorum elaborandis in aliquod vitae

Vectigalia Borussica Dantisci portu, commercium orientalium et meridionalium mercium e Littorali Hungarico in Poloniam inclinare coepit. In hoc Ductu Carlostadio quidem iam Navigatio incipit, quae in varias Regni partes Communicationem praebet, Pestinum tamen, quod ferme in centro ductus huius situatur, ipse commercii cursus per continentem sponte inclinavit; nimirum quia transportus hac via minus sumptuosus

§.78. Labores pro exsiccandis Paludibus Suscepti. Proiectum exsiccandi Districtus Hanszags, et Stagnorum Förtöiensium Ut Palludes quas per varias Regni partes immensum ferme Spacium occupant exsiccentur adhuc Augusta Maria Theresia distinctos in respectivis Districtibus Commissarios, qui Opus hoc dirigant, cum necessariis Geometris ordinavit. Proponebatur eotum ut

Mercatores egent, in Districtu suo colligere et transmittere solent. Subalternum, sed respective Tibiscanarum partium Capitale emporium est Debreczinum, quod et partes illas et aliquam Transylvaniae partem per Concernentes Scalas providere solet. Verum nulli eo adhuc exteri Quaestores comparent. Eiates Mercatores potissimum a Posoniensibus et Pesthiensibus primariis providentur,

Pesthini replent, indeque ea non iterum residentibus, inhabitantibus in intermediis, relate ad Distractionis Locum Secundariis Mercatoribus, sed ipsis directe principalibus Germanicis Quaestoribus seu in massa, seu per partes vendunt. Ideo ipsi iam Germani Quaestores neglectis Pesthiniensibus Hungarica Producta per Factores suos in ipso Productionis Loco colligere, in erecta Pesthini Depositoria Congerere, indeque ad Destinationis Suae Loca

Soli Domestici Quaestores peragunt. Veniunt e Superiori praesertim Austria, qui toto fermê anno in Regno commorantur. Animalia haec per concernentes Nundinas conquirunt, sicque eorum Greges ad Provinciam suam per partes transmittunt. §.86. Reliqui Articuli e quibus aut in quas Provincias praecipue in vel evehantur. Ad haec emporia per has Scalas partim exterae merces Regno

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report