Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: partes

Your search found 1456 occurrences

More search results (batches of 100)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 918-1141:


918. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et supplementis Rogerij Boscovichij, Anno 1755 editum Romae fuit, Anno vero 1760 Volumen alterum. Reliqua Volumina duo continenti Typographi opera erant in lucem proditura, nisi in mora fuisset Boscovichius, qui quas in se susceperat partes, explere tum non potuit, varijs per Europam itineribus, et publice etiam sibi commissis distentus studiis, Lutetioeque Parisiorum multos porro per annos subsistens. Postremo in Italiam reversus cum attulisset reliquas quatuor


919. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ratione cum in faciliore argumento versantur, nonne alium sibi proponunt, quem sequantur, modum, alium, cum in obscuriore? neque enim quo pacto de rebus rusticis, ac de agrorum cultu dicunt, eodem etiam difficiliores Philosophiae partes pertractare possint. At dolemus profecto multa atque eximia tradendae carminibus Philosophiae exempla, sive hominum, sive temporum injuria periisse; unum tantummodo reliquum est, idem tamen locupletissimum specimen, Lucretii Poema,


920. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

carminis tum primum sit ars constituta. Cujus egregium exemplum cum omnes intuerentur, sibique ad imitandum proponerent, is optimi Poetae laudem est adeptus, qui propius ab illo abfuisset. Nam si quispiam peculiares aliquas Poematis partes expolisse accuratius, ac ulterius protulisse videri potest, quis tamen aut illum in praecipuis carminis laudibus superavit, aut hanc ipsam expoliendi, ac exornandi Poematis gloriam siquis est assequutus, non ab illo repetat, atque


921. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quispiam, aut vel conjecit quidem? Cum vero praeclare inventa ab uno eodemque Newtono perfecta, atque absoluta dicam, nequaquam aliorum gloriae detractum velim. Quamquam enim plerique etiam, qui illum subsequuti sunt, eas Philosophiae partes praeclare excoluerint, ornarit, auxerint; tamen quidnam est tam eximie ab iis adjectum, cujus non ipse antea quodammodo semina jecerit, aut vestigia apertissime commonstrarit? Is enim in Philosophia architectus, molitor, effector


922. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

quae loca Geometrica appellantur; quaeque objici possunt, dissolvit, concluditque, quascumque etiam improvisas velocitatis mutationes confici perquam exiguo, verum continuo tempore; ut spatium enim, ita et tempus suas habet partes, quae in infinitum imminuantur. Evicta continuitatis lege jam a v. 1485. expendit duo corpora penitus dura, quorum unum in alterum incurrat; eo incursu debere fieri velocitatis mutationes per saltum in ipso contactu


923. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

PHILOSOPHIAE / LIBER PRIMUS.
1  Unde per immensos regionum didita tractus
2  Fulgeat haec species vasti pulcherrima Mundi,
3  Disjunctaeque locis variae quo foedere partes
4  Conveniant, quae sint vires per corpora fusae,
5   Et quam multiplici se volvant omnia motu,
6  Aggredior suavi diffundens pandere cantu,


924. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


525  Cernimus, et parvo inter se discrimine tantùm
526  Differre, ut tenuem vix servent ultima vitam.
527  Corporibus proprium scimus quapropter inesse
528   Munus, uti multas extendant undique partes
529  Per loca multa, queant ut eadem ne penetrari
530  Partes, et plures una in statione teneri,
531  Motibus omnigenis etiam esse, atque apta figuris:
532  Inquires porro


925. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

servent ultima vitam.
527  Corporibus proprium scimus quapropter inesse
528   Munus, uti multas extendant undique partes
529  Per loca multa, queant ut eadem ne penetrari
530  Partes, et plures una in statione teneri,
531  Motibus omnigenis etiam esse, atque apta figuris:
532  Inquires porro quae tutemet omnia mecum.
533   Adde his praeterea gravia esse, et inertia cuncta


926. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


624  Naturam spatii, distare a corpore noscas;
625  Non etenim solidum est, et non penetrabile; namque
626  Rem prohibere nequit per se transire meantem;
627  Ast, ut corpus, habet partes, sed tempore nullo
628   Mutua quae possint a se disjungi, et abire
629  Diversùm, et seriem disrumpere continuatam;
630  Proinde sui simile est, immobile, continuumque,


927. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


637  Cur non esse queat? non velox, atque remissum est,
638   Sed sibi par semper, semper pede labitur aequo.
639  Propterea nullis unquam est variabile rebus.
640  Et quamvis nequeant partes simul esse, sed uni
641  Altera perpetua serie succedat, earum
642  Omnis uti constet summa infinita; necesse est,
643   Infinitum, et perpetuum, aeternumque sit illud;


928. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

simul esse, sed uni
641  Altera perpetua serie succedat, earum
642  Omnis uti constet summa infinita; necesse est,
643   Infinitum, et perpetuum, aeternumque sit illud;
644  Et partes habeat pars quaelibet infinitas
645  Ejus, ut et spatii, semper sine fine minores.
646   Et velut immensi spatii sint, vel possint esse, videmus;
647  Temporis immensi finitas sic quoque partes


929. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


644  Et partes habeat pars quaelibet infinitas
645  Ejus, ut et spatii, semper sine fine minores.
646   Et velut immensi spatii sint, vel possint esse, videmus;
647  Temporis immensi finitas sic quoque partes
648  Haud male cunctarum dicemus nos loca quaedam,
649  Quae durant, rerum, vel queis durare daretur.
650  At quoniam hae partes, nisi tantùm mente, videri
651   Temporis,


930. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

videmus;
647  Temporis immensi finitas sic quoque partes
648  Haud male cunctarum dicemus nos loca quaedam,
649  Quae durant, rerum, vel queis durare daretur.
650  At quoniam hae partes, nisi tantùm mente, videri
651   Temporis, et spatii nequeunt, neque sensibus ullis
652  Discerni inter se, et nostris non sensibus uti
653  Difficile est nobis, et non impellier inde;


931. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

sensibus ullis
652  Discerni inter se, et nostris non sensibus uti
653  Difficile est nobis, et non impellier inde;
654  Propterea a veris longe confingimus ipsi
655  Diversas partes, et quas sentire queamus.
656   Et primò spatium vulgo, spatiique vocamus
657  Partem aliquam, ejusdem certam, quae mobilis extat,
658  Mensuram, certosque situs quae servat ad ipsa


932. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


783  Non erit, ut possis motus, et prendere mente;
784  Nam quoniam motus fit, ubi transmigrat ab uno
785  Corpus quodque loco, atque alia se parte receptat
786   Immensi spatii; has ipsas cum cernere partes,
787  Aut loca non possint oculi, quod diximus ante;
788  Est opus, ut nequeant quoque motus, hoc genus, omnes,
789  Mutatos regione situs et cernere inani.
790  Vulgò at


933. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


828  Aspicies, aliique accedere deinde, quietum
829  Quod pariter spectes: neque enim spectare quieta
830  Illa sat est; ast in vera est opus esse quiete.
831   Sic igitur quasvis cum nostro corpore partes,
832  Sic moto nucleum cum cortice, cum rate malum,
833  Aëra cum tellure, opus est, fateare moveri.
834  At veri qui sunt motus, existere primùm
835  Unde queant, porro


934. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Quandoquidem in gyrum correpta recedere longe
871   Corpora nituntur, quod post tibi pluribus edam.
872  Primùm at cum vires nondum unde receperat ullas,
873  Tum neque non laterum diversas tangere partes
874  Perpetuò, neque non diversas aeris et oras
875  Respicere, in veraque situs mutare quiete.
876   Quapropter non hic conatus pendet ab undae
877  Respectu vario ad


935. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1232  Si lateant aliis, quae debet nectere in unum,
1233  Proposita, et noscat bene quae constare soluta:
1234  Quo plures etenim, quas ipsa oracula claudunt,
1235   Implexae partes unà sint, inque volutae,
1236  Hoc mage difficile est non invenisse quod optas,
1237  Conveniant rebus si partes quaeque repertis:
1238  Tum mage quandoquidem rarescunt, partibus illis


936. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1234  Quo plures etenim, quas ipsa oracula claudunt,
1235   Implexae partes unà sint, inque volutae,
1236  Hoc mage difficile est non invenisse quod optas,
1237  Conveniant rebus si partes quaeque repertis:
1238  Tum mage quandoquidem rarescunt, partibus illis
1239  Caetera sensa queant quae jungier omnibus apta.
1240   Sic itidem, quae consulimus, responsa latentis


937. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

mage quandoquidem rarescunt, partibus illis
1239  Caetera sensa queant quae jungier omnibus apta.
1240   Sic itidem, quae consulimus, responsa latentis
1241  Naturae, prorsum innumeras sunt undique partes
1242  Complexa, et nodis variantibus indupeditas;
1243  Una potest quarum tibi quaeque evertere nostram,
1244  quam struimus conjectantes, interque pretantes,
1245  


938. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1306  Extensa; extendi, quae sunt, opus esse fatendum est,
1307  Cuncta alia in rebus, spatiisque excurrere multis.
1308  Extenduntur item, quia non penetrarier ipsae
1309  Cum valeant partes, ut diximus, et simul uno
1310   Stare loco plures, aliquo diffundere debent
1311  Se spatio, quod eas velut aequo in vase receptet.
1312  Hinc quia quodque suo finitur limite corpus


939. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1349  Corpora; nam nostris non sensibus objicit ullum
1350   Se corpus, vastum quamvis, durumque moveri
1351  Quod nequeat, variosque situs mutare locorum.
1352  Novimus a motu in proprias quin corpora partes
1353  Disjungi; inter se partes nam saepe videmus
1354  Corporis unius motu variante cieri;
1355   Ocyor aut meat haec, aut tardior illa, meatu
1356  Sive alio longe latera


940. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1350   Se corpus, vastum quamvis, durumque moveri
1351  Quod nequeat, variosque situs mutare locorum.
1352  Novimus a motu in proprias quin corpora partes
1353  Disjungi; inter se partes nam saepe videmus
1354  Corporis unius motu variante cieri;
1355   Ocyor aut meat haec, aut tardior illa, meatu
1356  Sive alio longe latera in diversa feruntur;


941. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

meatu
1356  Sive alio longe latera in diversa feruntur;
1357  Atque ita discedunt a sese, disque trahuntur
1358  Mutuà, ut hinc proprias revera corpora findi
1359  Scire sit in partes, atque omnia posse retexi.
1360   Et licet hae facili semper ratione revelli
1361  Non possint, sic interdum stipata cohaeret
1362  Materies; tamen haud, manibus quod prendere possis,


942. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1515   Tum geminis, quorum primis a motibus alterum,
1516  Alterum ab adjunctis tranandum tempore seorsum
1517  Esset in aequali: vel vis nova motibus obstans
1518  Corpus in oppositas partes agit, atque repellit;
1519  Parte illa tibi sunt tanti breviora fugaï
1520   Intervalla, nova quantus vi debet oriri
1521  Motus; et idcirco si sit minor iste priore,


943. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

intus,
1676  Mucronis sese in speciem conformet acuti;
1677  Ocyor in partem fit cursus corporis illam,
1678  Partem in quam geminae contendunt mutuà vires;
1679  Tardior, in partes alias si tendat, ubi harum
1680   Amplius est spatium, flexusque obtusior exit;
1681  Officiens uni nam detrahit altera semper.
1682  Denique si recta regione secentur utrinque,


944. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1688  Quo punctum, prior et projecti quo via perstat
1689  Corporis, illo, opus est, sit in aequore, planitiemque
1690   Immotam servet, positu et prospectet easdem
1691  Aequo oras semper, neque partes nutet in ullas.
1692  Nunc ratione tibi qua tentem efferre, quod instat?
1693  Et quibus effari verbis, quo claudere versu
1694  possim, quae signis, quàm verbis, plus agitur, rem?


945. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1721  Exuvias animi, et Veri micuere profusam
1722  Ad lucem; velut in spinis cum lubrica serpens
1723  Deposuit vestem, ad solem nitidissima fulget.
1724  Principio geminas in partes divide tempus,
1725   Quo, per divisos quoque tractus, insita corpus
1726  Vis feret; ex illo tenta hinc producere puncto,
1727  Ad quod directae contendunt undique vires,


946. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

semper
1969   Quin plus quàm quatuor superesse, novemve videbis.
1970  Sic et materiae nullum quandoque movendi
1971  Sese posse dari finem quis perneget; illa
1972  Persaepe in partes licet ipsis tendere pergat
1973  Viribus oppositas, quae contra proinde trahentes
1974   Ad sese celeremque fugam, lapsumque retardent
1975  Paulatim, ast omnem non unquam extinguere possint?


947. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


169  Particulas, ut sint externa fronte rotundae;
170   Ea tamen ex omni cum circum parte prematur
171  Gutta, oritur nullus jam guttae in corpore motus.
172  Nam vel inaequales in partes concipe guttam
173  Divisam; pars ut concedat, non erit unquam,
174  Majori minor, aeternos et gutta feratur
175   Parte illâ in motus; quia vi minor officit aequa.


948. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


372  Ipsa ubi sunt primum tenui collisa duello,
373  Non cessant et adhuc magis usque accedere, mutant
374  Proinde suae speciem valide compressa figurae;
375   Primaeque introrsum pergunt concedere partes
376  Continuò, donec vel desinat omnis utrinque
377  Motus, mutato vel demum corpora ceptent
378  Impete paulatim aequali


949. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


390   His tibi subjunctis jam rebus, suppositisque,
391  Nunc duo fac properent in eandem corpora partem,
392  Cursu, quod sequitur, tamen ut citiore feratur.
393  Quandoquidem partes utriusque invertitur aeque
394  Motus in oppositas, quantus de corpore motus
395   Demitur uno, alii tantum adjecisse necesse est;
396  Proin motus utriusque prius quae summa manebat,


950. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


722  Occurrit, secumque rapit, licet utraque eandem
723  Contendant simul in partem, et communis utrique
724  Sit motus, non inde minus tamen urgeat aequa
725   Oppositas vis in partes utrumque, necesse est.
726  Quare, quam statui, lex firmaque certaque perstat.
727  Nunc age, quod superest, postremum denique dicam
728  Corporis officium, nobis quod pluribus extat


951. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sentire necesse est?
829  Quapropter quovis in corpore cum gravitatem.
830   Quovis atque loco nos experiamur eandem,
831  hic ipsam semper nisus nos inter oportet
832  Exercere partes, paria et facere omnia in aequis
833  Temporibus, quaecumque facit; proin temporis omni
834  Par nova mobilitas, novus impetus adveniet par
835   Momento; simul et labenti in corpore semper


952. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


997  Propter, quaeque solent magnos committere reges,
998  Certamen Newtone, repertum propter at ingens,
999  Vanescentia quo rerum discrimina adimus,
1000   Orbe duas scisso in partes; cum cerneret ergo
1001  Non jam per duplex geminata mobilitate
1002  Ire intervallum grave jactum corpus in auras,
1003  Sed per bis duplex: certis opus esse putavit


953. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1037  Pro decore, hinc atque hinc nullos latura triumphos.
1038  Quid tamen in vero numerus, regioque faventum
1039  Ulla facit? praeclara juvent quid nomina gentis?
1040   At quoniam in partes magno fuit undique motu
1041  Discessum, et validis certatum viribus; esse
1042  Hic operae pretium nostra divertere paulum
1043  A gravitate rear, tantosque referre tumultus


954. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Pergat, ut incepit, nisi sit gravitatis id ipsum,
1192  Cujus erit, pausa toties, totiesque sine ulla
1193  Quae pellit, pellensque fugam sic demetit omnem?
1194  Quae vivae jam vi superabunt denique partes?
1195   Sic etiam cum fossa cavatur, motus in illo
1196  Unguine non tantum producitur, argillave
1197  Dimotis primò magis altis partibus, imis
1198  Deinde per has,


955. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Subtili fragilique e vitro, rumpere possit.
1531  Et quia, quae premit, incumbat vis recta, necesse est,
1532  Desuper; idcirco gravitatem corporis omnem
1533  In geminas, opus est, pergas disjungere partes,
1534  Queis illa a sese divisis polleat aeque;
1535   Altera subjectum recta vi comprimit aequor,
1536  Altera agens corpus fert, impellitque secundùm
1537  Aequor idem:


956. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1988  Aedificare Faber, laxisve educere templa
1989  Porticibus, celsasque tholo contingere nubes,
1990   Multa prius movet in rebus, simulacraque parva
1991  Construit, et tenues pulchro locat ordine partes;
1992  Multa simul; magnasque trabes educit, et altas
1993  Suspendit moles, tabulataque longa per auras
1994  Instruit usque novans, artisque operosa retentat
1995  


957. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2087  Scilicet infinitè in parvo tempore fiunt,
2088  Est expendere opus, quoque ordine, qua ratione
2089  Mutuà sese inter referantur quaeque, videre.
2090   Primùm igitur partes, refert cognôsse, fluentes
2091  Quae, qualesque sient, inter se cum referuntur:
2092  Tum ratione ex hac, qua sese mutuà partes
2093  Respiciunt, infra quae sunt, descenditur illa


958. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Mutuà sese inter referantur quaeque, videre.
2090   Primùm igitur partes, refert cognôsse, fluentes
2091  Quae, qualesque sient, inter se cum referuntur:
2092  Tum ratione ex hac, qua sese mutuà partes
2093  Respiciunt, infra quae sunt, descenditur illa
2094  Ad discrimina; et hinc ratio quoque certa, necesse est,
2095   Quaeratur, qua se respectant ipsa vicissim:


959. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


140   Haud tamen hoc hominum possunt mortalia corda
141  Culmine stare diu: virtutis imagine fallit
142  Saepe furor, mentesque rapit pro tempore flecti
143  Indociles, geminasque facit discordia partes;
144  Et vitiis morum rigor ille obtunditur acer,
145   Luxus, et ambitio simul incubuere; labascunt
146  Tum priscae leges, consurgunt usque recentes,
147  Nequidquam;


960. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


205   Usa velut primis his mensurarum elementis,
206  Scilicet, aequales, quas congruere aspicit, esse
207  Res inter se, ititdemque pares remanere, pares si
208  Tum paribus partes addas, demasve vicissim.
209  Hinc recta ante alias via simplex esse videtur:
210   Post orbis: subeunt vario tunc ordine cuncti,
211  Hos ut contuleris notis, primisque, meatus.


961. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


554  Corpora, et hoc finem vibranti ponere virgae.
555   At quoque si corpus tantùm suspenditur unum,
556  Attamen ut filum grave sit, seu virga; locatae,
557  Corporis, et filif partes, virgaeve rigentis
558  In regione sitùs varia, varieque remotae
559  A clavo retinente super, diversa requirent
560   Tempora; propterea punctum id commune necesse est


962. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


964  Quae conjuncta simul simul corpus nectuntur in unum.
965   propterea a numero punctorum pondera pendent;
966  Non gravitas. Haec si foret una, eademque per omnem
967  Materiam, et partes agitaret viribus îsdem
968  Aequales, tamen esset, ubi plus corporis extat,
969  Majus pondus adhuc, et plus intendere nervos
970   Cogeret, idque ab humo tollentem, seu retinentem


963. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


972  Proin, quia diversis majora, minoraque constant
973  pondera corporibus, non est, ut dicere possis
974  Vim quoque inaequalem gravitatis, dissimilemque
975   Aequales per materiae se fundere partes.
976  Hìc opus est igitur scrutarier, atque videre,
977  Num, quantum numerus punctorum, materiesque
978  Crescit, crescat item pondus: foret aequa per aequas
979  Tum


964. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


976  Hìc opus est igitur scrutarier, atque videre,
977  Num, quantum numerus punctorum, materiesque
978  Crescit, crescat item pondus: foret aequa per aequas
979  Tum gravitas partes divisaque, disque tributa.
980   Quo tamen id demum possis perquirere pacto,
981  Atque videre? Sua in primordia solvere corpus,
982  Ejus et extremas quasvis dignoscere partes,


965. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


979  Tum gravitas partes divisaque, disque tributa.
980   Quo tamen id demum possis perquirere pacto,
981  Atque videre? Sua in primordia solvere corpus,
982  Ejus et extremas quasvis dignoscere partes,
983  Innumerasque queas numerare, et cernere seorsum,
984  Ut noscas, pro materia num pondera constent?
985   Num praeclusa via est proin, quo contendimus, omnis?


966. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Hìc numerus, nam materia crescente movenda,
997   Qaue movet, increscet vis toto in corpore tota,
998  Ipse itidem motus, non privas quasque, sed omnes
999  Plus agitans partes; eadem fuga proinde manebit.
1000   Nil oberit pariter, mage num sint mutuà partes
1001  Vicinaeve minus, nimirum an densus, an sit
1002  Rarius impulsum corpus. Si fingere cera


967. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

movet, increscet vis toto in corpore tota,
998  Ipse itidem motus, non privas quasque, sed omnes
999  Plus agitans partes; eadem fuga proinde manebit.
1000   Nil oberit pariter, mage num sint mutuà partes
1001  Vicinaeve minus, nimirum an densus, an sit
1002  Rarius impulsum corpus. Si fingere cera
1003  E molli tentes, aut fictas concipis esse
1004  Aequales bis quinque


968. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1014  Exaequans decimae molem, tempusne, fugamne
1015   Tum mutet? Ratio mutandi nulla profecto est.
1016  Ut prius idcirco, nempe ut decima ipsa meabit;
1017  Namque eadem in partes gravitas exercita quasque est.
1018  At contra si non gravitas sit materiaï
1019  Insita particulis aeque; reperire queamus
1020   Harum congeriem varianti in corpore talem,


969. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1095   Res igitur gemina tantùm ratione fluentes
1096  Possunt officere, atque obstare meantibus intra
1097  Corporibus: primùm, liquidae quod semper eundo
1098  Finduntur partes, et iter vi rumpitur illud:
1099  Deinde, graves quod labuntur gravia illa per auras,
1100   Aut lymphas, aut materiam quamcumque fluentem.
1101  Pendet causa prior non causa a simplice; namque est


970. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sit, obstandi in summa quae quantaque vis sit,
1123  Cum causis collata suis, notisque elementis.
1124  Adde, quod implexum mage redditur id quoque multo
1125   Propterea, quod stipantur prae corpore partes,
1126  Conque premuntur, ubi velut aër exsiliente
1127  Pollent vi; ast aliae a tergo tamen exsilienti
1128  Vi quoque pollentes ipsa hac propellere possunt
1129  Vi


971. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

proin partem aliquam motùs transmittere debent
1155   Rebus; ut his, quantum est amissum a corpore, constet.
1156  Illa sed ut fieri possent, constare necesse
1157  Nobis ante foret, quonam stent ordine partes
1158  Inter se fluidae, quas moles, quasque figuras,
1159  Quasque habeant vires. Sed qua ratione patere,
1160   Et quibus haec subici jam sensibus omnia possint?


972. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1308  Obstans vis oritur causis, dum corpus in auris
1309  Aëris est, deorsumque cadit, terraeque propinquat:
1310   Quarum quae prior est, liquidae qua scilicet ipsae
1311  Finduntur partes, quemvis quacumque fluente
1312  Motum in materia generatim tardat; at illum
1313  Praepedit altera, per spatium grave nempe, fluensque
1314  Corpus item grave cum descendit. Prima profecto


973. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1510   Ast, ut possit, erit vis adjicienda, per ipsos
1511  Quae parvos clivos sustollat, at innumerales,
1512  Vel quae rumpat, et hinc partim, et quod prominet illinc.
1513  Quare quo partes durae magis, atque rigentes
1514  Sunt, et majori vis crescit, quae premit, auctu,
1515   Motus difficilis magis hoc erit, inque peditus.
1516  At si dura nimis fuerint ae corpora, partesque


974. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1547  Debeat; at possunt, quae lataque scabraque paulum
1548  Corpora sunt, tantùm nisi flexus marmoris ille
1549  Creverit ad terram, gravitas ut tota retexta
1550   In geminas si sit partes, quarum altera rectà
1551  Insistat clivo, vi dirigat altera eodem,
1552  Scilicet ut partis pars triplex illa sit hujus.
1553  Non tamen haec


975. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1552  Scilicet ut partis pars triplex illa sit hujus.
1553  Non tamen haec lex sit tibi firma, immotaque; namque
1554  Diversa asperitas restantem vim quoque possit
1555   Diversam facere; et si partes aequore multùm
1556  Emineant, pariter major descendere flexus
1557  Non faciet positum devexo in marmore corpus,
1558  Multo etiam major, facies hinc si sit, et illinc


976. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Multùm inter sese vinclo conjuncta tenaci,
1563  Atque retenta facit; praerupto hinc vertice pendent
1564  Ipsi etiam nimium montes, deorsumque soluti
1565   Praecipitare minantur: at ipsos mutuà partes
1566  Conjunctae retinent. Si nexus longa tenaces
1567  Aetas, solque suo disjungens igne resolvat,
1568  Undave, vel fulmen, declivi plurima tergo
1569  Corpora volvuntur;


977. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1597  Jam superà a dictis punstum gravitatis id esse
1598  Deduces quovis in corpore, per quod agatur
1599  Si quascumque velis mundi protensa sub oras
1600   Planities, partes haec scindere debeat illud
1601  In geminas, parte ex una ut spatia omnia, distant
1602  Puncta a planitie queis singula, sint simul aequa
1603  Omnibus ex alia spatiis sic parte petitis.


978. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1745   Corpora directo deferre cadentia lapsu:
1746  Constratum nam si aequor aquarum obliqua ferirent
1747  Pondera, quà flexus brevis est decurreret unda
1748  Protinus ad partes alias, queis latior idem est.
1749  Aequius idcirco est, quam tellus, marmor aquarum;
1750   Fiat inaequalis cum paulum montibus illa,
1751  Vallibus atque cavis; hic surgit, sidit at illic.


979. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


366   Qui motus, quae forma viae, legesque meandi
367  Illis sint, patuit demum post saecula longa:
368  Coepimus his aliquam jam certam condere legem,
369  Orbis et immanis partes, quas trajicit astrum
370  Conspicuum, numeris supponere, mensurisque,
371   Prosequimurque diu fugiens, et prendimus alte
372  Abductum, et spatiis longe deducimus amplis.


980. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


504  Aequo inclinari flexu cognoscere possis.
505  Inde fit, ut speculi si frons hanc nempe cavetur
506   Prorsus in effigiem; genus hoc, et perstet in uno
507  Per cunctas vibrans sua partes lumina puncta
508  Aurea lampas; in objectam radiantia frontem
509  Spicula quae circum veniunt, exinde remitti
510  Omnia cum sit opus, flexuque remissa redire,
511   Quo


981. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

semper,
917  Nec diuturna sui terris, cum sidere raro
918  Aequipares illos, cujus lux fulgere saepe
919  Ex improviso visa est, obtectaque rursus.
920   At cauda, et caeli partes excursus in omnes
921  Liber, et haud ullo signatus limite certo
922  ( Quamvis continuum, quodcumque est, nec sine lege
923  Ipsorum sit iter) porro est propriumque, suumque,


982. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est
1255   Judicia exercere, quibus non jam ulla tributa est
1256  Aut blandis commendantum pars vocibus, ulla
1257  Vocibus aut contra pugnacibus adversantum;
1258  Delatae partes servatis ante sed omnes
1259  Rebus, et assiduo collectis undique ab usu,
1260   Atque eadem semper testantibus; et licet inde
1261  Obscura interdum reddantur, et indupedita,


983. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

certum est, in Sole receptas
1355   Non tantùm vires, quibus ad se cuncta reducit;
1356  Munus at hoc omnis late, quaecumque sit, esse
1357  Materiae, partes ad sese illius ut omnes
1358  Contendant, omnesque trahant, pariterque trahantur,
1359  Sintque graves omnes, quotquot sunt, undique in omnes,
1360   Plusve minusve, velut sunt intervalla minora,


984. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1372  Nempe trahit pars una aliam, trahiturque vicissim
1373  Assimili vi, nostra trahit qua corpora Tellus,
1374  Tellurem qua Sol trahit, et vaga sidera circum.
1375   Ulla sit an ratio, partes qua pergere molis
1376  In latus hoc potius, quam possint illud? Oportet
1377  Quapropter totum tendendi in corpus oriri
1378  Vires a junctis nimirum viribus, omnes


985. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1376  In latus hoc potius, quam possint illud? Oportet
1377  Quapropter totum tendendi in corpus oriri
1378  Vires a junctis nimirum viribus, omnes
1379  Queis singillatim in partes connititur omnis
1380   Undique pars, quocumque loco sita quaelibet extet,
1381  Dextrorsumve, sinistrorsumve, extrave, vel intra.
1382  Mutuus in cunctis proin nisus partibus extat.


986. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1420   Tractam et materiem fervantibus undique nobis.
1421  Nonne sat esse queant proin tot servata, videri
1422  Cunctis corporibus gravitas ut possit inesse,
1423  Quorum in se partes nitantur viribus aequis
1424  Aequis in spatiis; sed cum sunt impare tractu
1425   Distantes illae, vires. Minuantur eundo
1426  Non alio, quam quo firmatum est, more? Videtur


987. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

orbes,
1575   Pro spatio, ut dico, media a regione utriusque.
1576  Propterea vasti palantia sidera caeli
1577  Cum sint, ut sensu deprendis, fronte rotunda,
1578  Horum hac si partes raptentur lege, vicissim
1579  Hac ipsa debere trahi quoque tota fatendum est.
1580   Hoc aliis in mille, velis quas fingere cumque,
1581  Materiae fieri non possit legibus; ergo


988. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1616  Quodque suo tanta vi, respondentibus oris
1617  Metiri quantam, laterisque excursibus ipsis,
1618  Cui situs assimilis proprio sit corpore, possis.
1619  Quandoquidem similes si in partes quodque secetur
1620   Corpus, et aequali numero, quocumque libebit,
1621  Quaevis materiem comprendet pars ea tantam,
1622  Excurrens quantam referet latus, ante quod in se


989. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1803  Ad medias spatiis, quanto majora ea constant.
1804  Concipe propterea molem hanc telluris ubique
1805   Esse liquentem undam veluti, totamque fluentem,
1806  Nota lege trahant cujus se mutua partes:
1807  Atque ollae interea medio rapiantur in orbem
1808  Axe super; debent ob gyrum hunc vertere formam
1809  Exterus, faciemque extremi in finibus axis
1810   Reddere


990. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1864  Concipe propterea puncto a quocumque superni
1865   Terrae forte loci quoddam trans viscera filum
1866  Duci ad planitiem, atque incursu tangere recto
1867  Illam, quae partes tellurem findit in aequas
1868  Trajiciens mediam, quaque ipsa tumentior extra est;
1869  Nam quantum hi tractus filorum in se repetiti
1870   Crescunt, excessu crescent quoque pondera tanto,


991. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tu
2012  Conjectes melius, si, qua torretur ab aestu,
2013  Esse magis raram, magis, et, qua frigida, densam
2014  Tellurem dicas; retrahuntur frigore namque
2015   Multa, aestu partes at diducuntur in omnes;
2016  Quamquam sit, qui sub caelo contra esse reatur
2017  Densatam magis aestifero, sub verbere solis
2018  Nam veluti torretur, et indurescit ad ignem.


992. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

praecipue tranantem luce Cometam
2174  Vicina, qui plus ex una parte trahendo
2175   Obductam circum crustam confregerit, atque
2176  Confractas vario partes colliserit ictu
2177  Inter se, interea cauda involvente ruinas.
2178   Non alii libitum est violento vertier omnia
2179  Excidio, atque extra subito, et mutarier intra


993. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


230   Et latam Solis faciem, limbisque receptam
231  Oppositis, illo praesertim tempore, quo, cum
232  Servarent, satis esse putabant in capiendis
233  Mensuris magnas tantum cognoscere partes,
234  Et non partium item partes, iterumque resectas,
235   Atque iterum, quas integris demasve, vel addas.
236   Barbara cum premerent Europam bella, ferique
237  Vexarent


994. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


231  Oppositis, illo praesertim tempore, quo, cum
232  Servarent, satis esse putabant in capiendis
233  Mensuris magnas tantum cognoscere partes,
234  Et non partium item partes, iterumque resectas,
235   Atque iterum, quas integris demasve, vel addas.
236   Barbara cum premerent Europam bella, ferique
237  Vexarent usus, proin illa inculta jaceret,


995. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

recepto.
387   Propositum sed jam metiri qua ratione
388  Possimus flexum? Sensu non perva Terra est,
389  Visceraque illius penetrare sub alta negatum:
390   At non oppositas in partes ire negatum est390
391  Posse, atque in caelum contra protendere fila,
392  Ut signent nostris impendentia punctis,
393  Aetheriique arcus medios inquirere tractus.


996. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


983   Descensu in talem, modo quae constata, figuram,
984  Depressis conflata jugis, et vallibus alte
985  Sublatis? Siquidem velut undique pondera tendunt
986  Quaelibet in partes terrai totius omnes,
987  Sic quidquid varium Terrai in partibus extat
988   Texturam propter raram, densamque, necesse est,
989  Immutet varie, qua corpora sponte feruntur


997. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1056  Ante putet vinclo, proprioque ut pondere tantum
1057   Sciliet in sese niti putat; Arbiter, inquam,
1058  Sic quoque Telluri talem conflasse figuram
1059  Creditur, aequali qualem in se pondere partes
1060  Libratae poscunt, compressam ab utroque polorum,
1061  Ut docui, et paulum regione tumentem.
1062   Nunc circumfusas mecum te transfer ad auras
1063  E terra, breve


998. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1462  Inferioribus, et sistentibus undique visum:
1463  Tantum igitur fili apparet lucentis imago
1464  Circum oras, ubi praeter ea impedientia nigra
1465  Corpora subtiles expansae nant quoque partes.
1466   Tum varios illic fuscos, clarosque videbis
1467  Alternatim orbes, cum decidet altera major
1468  Massam massa super, guttam ut super altera


999. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

deorsum
1488  Praecipitant guttae, varias formae columnas
1489  Dicendum est; siquidem casu producier illo
1490  Debent, nam crassae quae sunt mage, ad ima revolvunt
1491  Se partes loca, subtiles retinentur in altis
1492   Ordine quaeque suo, tenui pro mole, locatae.
1493  Deorsum ipsas nostri si circum verticis oras
1494  Labuntur; graciles magis, apparere necesse est


1000. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

per altum
1656  Eduxit vitri tubulum; prope mille videbis
1657   Ire pedes sonitus aurarum tempore perquam
1658  Exiguo, quod nimirum pars una sit horae
1659  In decies senas partes divisae, iterumque
1660  In decies pariter senas pro qualibet illa.
1661  Atque hoc a vario tentamine constabiliri
1662   Percipies, si fors ire in tentamina rerum,


1001. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1745  Namque ea materiae bene congruit, et repetitis
1746  In sese a medio spatiis, ast ordine verso.
1747   Quapropter facie in Solis si vis gravitatis
1748  Mille ferat partes, decies feret in Jove partes
1749  Octonas, decies prope Terra est, hic ubi noster
1750  Afficitur sensus, Telluremque excipit aer.
1751   Ne vereare tibi secreta his prodium,


1002. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1745  Namque ea materiae bene congruit, et repetitis
1746  In sese a medio spatiis, ast ordine verso.
1747   Quapropter facie in Solis si vis gravitatis
1748  Mille ferat partes, decies feret in Jove partes
1749  Octonas, decies prope Terra est, hic ubi noster
1750  Afficitur sensus, Telluremque excipit aer.
1751   Ne vereare tibi secreta his prodium,
1752  Viribus et quantis,


1003. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1916   Si foret, exererentque suas si mutua vires
1917  Pro spatiis in se repetitis usque minutas,
1918  Et si tum oblique a recto nectente meatu
1919  Projiceretur in adversas simul utraque partes,
1920  Protinus excurrens atque haec, atque illa figuras
1921   Signaret circa punctum commune orientes
1922  Coni e segminibus, mediumque immobile staret
1923  Hoc


1004. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2068  Armatae obvertunt, ut ab hoc latere impetit hostis,
2069  Aut illo, saevos et oberrans dirigit ictus.
2070  Omni Lunigeri tractu namque orbis in illo,
2071   Qui jacet a facie partes ad Solis, oportet,
2072  Luna magis vicina trahatur fortius, ipsa
2073  Quam Tellus; proin deserere hanc contendat, et alta
2074  Diffugere a facie ad Fratrem, jungique vicissim.


1005. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

itur:
2115   Altera pars retrahit Terrae de corpore Lunam
2116  Vi primae officiens a fronte, adversaque prorsus.
2117   Altera vis, geminas quam nuper solvimus ipsi
2118  In partes, ea tota locis extinguitur illis,
2119  Fulget dimidia tantum queis Cynthia fronte;
2120   At subito redit in lucem, atque adolescit eunte
2121  Ulterius Luna, loca dum jungentia tangat,


1006. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse remota
2216   Debeat, in medio secta quam fronte renidens.
2217   Nunc orbis locus a terra sublimior unus
2218  Longe extrans, cur non mundi prospectet easdem
2219  Perpetuo partes, at ad has vertatur, et illas,
2220  Quaerendum est; quin, quo praecesserit inclytus harum
2221   Monstrator rerum, et rationum Inventor, eundum.
2222  Ipse igitur primo discrimen virium earum


1007. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2311   Hinc illinc acie flexus sese inter acuta,
2312  A latere ast alios obtuso culmine hiantes;
2313  Atque ita dividitur non aequas quattuor orbis
2314  Lunifer in partes: cum pars subtilior harum
2315  Lunam haber utralibet, per signa secunda feretur
2316   Nodus; ab his retro contra conversus abibit,
2317  Obtusos intra cum flexus illa vagatur.


1008. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse figura
219  Vel non conslatam simili sibi; parte sit, omni
220  Ut gravitas non aequa, nec aequo momine pulset.
221   Nam si concipias ictam procedere Lunam,
222  Ut cursu partes aeque distante ferantur
223  Omnes inter se; quo coepit, tendere, perget
224  Partibus haudquaquan conversis, nec revolutis.
225  Interea gravitas in


1009. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

projectum mergimius undis,
261   Volvitur in fundum haud libratis partibus, et se
262  Incipit in gyros hac illac vertere frustra;
263  Dimotae redeunt nam partes, ad mediumque
264  Se subito flectunt: sic non nisi nutat eundo.
265   Jam videas, quare res haec, contingere dico
266   Quam Lunae Terram cingenti, astrisque secundis


1010. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


294  Saturnique; Jovisque astris, quia cominus adstant.
295  Atque his principio si extrinsecus additus esset
296   Semper multoplices in gyros se glomerandi
297  Impetus; inducens partes libramen in omnes
298  Vis ea paulatim, seu tardans, sive secundans
299  Impressos motus, faceret tum denique, ut illi
300  Circuitus, axemque super, totumque per orbem


1011. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

semper
387  Signorum adverso, seque in contraria ferre.
388  Tempora propterea facientia noctibus aequos
389  Esse dies, redeunt non, cum rediisse videtur
390  Sol ad eas caeli partes, quas liquerit anno
391   Anteacto, verum prius, ut praecedere paulum
392  Idcirco dicantur ea ipsum tempora Solem.
393  Nodorum hunc igitur regeressum Lunaque, Solque


1012. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


475  Sed cognoscere et hic, quae pluribus ante repertae
476   In rebus jam sunt nobis, variisque per artem
477  Nexibus, et varia ratione aptare, modisque.
478   Scilicet in partes ternas tribuenda putamus
479  Effecta, in falsis quae cernimus omnia campis.
480  Prima diurna feret pars, altera menstrua porro,
481   Tertia postremo feret annua; qualibet illa


1013. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

orbis, summosque per arcus;
587  Sic etiam Terrae diversis accidit ipsis
588  Partibus ob Solem pariter, Lunamque trahentem.
589  Quae Lunae, aut Soli Telluris subjiciuntur
590  Partes, aversa vel contra fronte latescunt,
591   Has partes, veluti Luna super ipse probavi
592  Praetereunte sui haec orbis loca, perdere oportet
593  De gravitate aliquid, contraque acquirere, denis


1014. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

accidit ipsis
588  Partibus ob Solem pariter, Lunamque trahentem.
589  Quae Lunae, aut Soli Telluris subjiciuntur
590  Partes, aversa vel contra fronte latescunt,
591   Has partes, veluti Luna super ipse probavi
592  Praetereunte sui haec orbis loca, perdere oportet
593  De gravitate aliquid, contraque acquirere, denis
594  Hinc novies gradibus cum distant; proptereaque


1015. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quia vertit Terra rotatu
597  Continuo, situs ad Solem, Lunamque trahentem
598  Continuo mutatur; ac ratione fatendum est
599  Nunc has nunc illas liquidas consurgere circum
600  Partes, et nunc has et nunc demittier illas;
601   Littore proin uno non una stare fluentes
602  Undas planitie; sed terrae unoque diei
603  Circuitu, varias, summas percurrere, et imas,


1016. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

unoque diei
603  Circuitu, varias, summas percurrere, et imas,
604  Allabique ideo pontum, contraque relabi.
605  Quin alio hoc possis summatim noscere pacto.
606   Telluris partes, queis Titan, Lunaque recta
607  Desuper impedent, plus, quam Terra ipsa, trahentur,
608  Qua media est, et plus media haec, quam denique partes
609  Retrorsum positae; proin debent anteriores


1017. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

alio hoc possis summatim noscere pacto.
606   Telluris partes, queis Titan, Lunaque recta
607  Desuper impedent, plus, quam Terra ipsa, trahentur,
608  Qua media est, et plus media haec, quam denique partes
609  Retrorsum positae; proin debent anteriores
610  Scilicet a media Tellure assurgere paulum
611   Partes, posticis medium et deducere Terrae
612  Paulum corpus ab his


1018. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ipsa, trahentur,
608  Qua media est, et plus media haec, quam denique partes
609  Retrorsum positae; proin debent anteriores
610  Scilicet a media Tellure assurgere paulum
611   Partes, posticis medium et deducere Terrae
612  Paulum corpus ab his proin tota tumescere utrinque:
613  Quae sunt ad latera, interius ratione prementur


1019. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

medium et deducere Terrae
612  Paulum corpus ab his proin tota tumescere utrinque:
613  Quae sunt ad latera, interius ratione prementur
614  Obliqua partes; facient proin augmina primis.
615   Ut tamen has singillatim cognoscere causas,
616   Atque minutatim possimus, percipe primum,
617  Rebus in his fieri quid debeat, aethere sidus,


1020. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

licer ipsa
645  Sole minor: tumor ille exortus Sole trahente,
646   Quam quem Luna facit, multo minor extet, oportet.
647   Denique conjunctis amborum viribus una
648  Quid fiet? Partes si Terrae prorsus easdem
649  Commoveant, aut oppositas; super axe tumescet
650  Illas directo Terra, oppositasque per oras;
651   Namque axes geminis prognati viribus illis


1021. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


981   Ast illo magni fiunt quoque in aequore motus
982  Propterea; quoniam sive acta sit aestibus unda,
983  Seu ventis, leviterque polo propulsa propinquet,
984  Continuo admota ad partes sese applicat illas,
985  Queis minor in Terra se circa motus eunte est;
986   Cumque suum servet motum, quem coeperat illo,
987  Quo fuerat dimota, loco, transcurrit in ortum.


1022. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1243  Exciperent paucos, qui non disrumpere possent
1244  Noctem, tam longe radios, lumenque profusum
1245  Pertenue; idcirco ne commoda deficeret lux,
1246  Usus erat, partes circum dispersa per omnes
1247   Ut sit materies ea late vasta, potensque
1248  Arripere, et radios deducere praetereuntes
1249  Tam magno in spatio, venarique undique lucem,


1023. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

caudis.
1329  Dum loca discedens Soli vicina relinquit
1330  Quisque Cometarum, et Phoebei trajicit auras
1331  Aeris, et tenum semper magis aethera tranat;
1332   Aetheriae partes, primo quies densior extat
1333  Natura, atque aliae porro, quies rarior ipsa est,
1334  Et magis atque magis superis subtilis in oris,
1335  Propter et incursum findentis ut aequora prorae,


1024. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aestum.
1343  At diuturna ubi se porro fuga magna revolvit
1344  In Solem, et coeptant paulatim cuncta calere,
1345  Persentiscit et ipse novam jam vim radiorum
1346  Aer; se partes evolvunt protinus, inque
1347   Antiquam redeunt molem, primasque figuras.
1348  Quin propiora alique Soli ad loca, quam quibus ante
1349  Intro immigrarant, devectae, se mago raro,


1025. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1362   Est numeros Solem fugientum particularum.
1363  Cum porro incipiunt averti et abire Cometae,
1364  Ille tamen sequitur sumus, quia protinus uno
1365  Non possunt omnes exire in tempore partes
1366  Insinuatae olim; velut igni admota propinquo
1367   Fumant ligna diu, neque tempore jactat in uno
1368  Omnes ex sese, quae bulliat, unda vapores,
1369  In quos


1026. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1421  Propterea pars una alii, retroque relinqui
1422   Plus opus est, quae sit prior, et sublimior; et si
1423  Longior est fumi species, curvabitur alte,
1424  Lentius exsurgunt quia primae denique partes,
1425  Quam quae sunt igni propiores; namque volando
1426  Altius, inveniunt plus impedientia motum.
1427   Propterea remanent humiles magis, insiluissent
1428  Quam si


1027. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1640  Posset ab impulsu Tellus super axe revolvi
1641  Tunc alio incipere, atque aliis infigere punctis
1642   Sorte polos, alia et converti mobilitate.
1643  Fors ideo ad partes Americae visitur illas,
1644  Quae non plus Austro, quam Galli, sive Britanni
1645  Accedunt Borae, queis non tam frigidus aer,
1646  Horribili glacie cumulata, astrictaque multa


1028. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

consurgere, rursus
1797   Ulteriora aliis alia, et sic ordine longo
1798  Praeterea spatiis majoribus usque remota.
1799  Idcirco oppositas hinc illinc cuncta trahentur
1800  In partes; vires ideo elidantur, oportet,
1801  Oppositae inter se gravitatum, immotaque prorsus
1802   Sidera sint. Tantum quae Mundi in finibus ardent
1803  Extremis, paulum medio accessisse necesse est;


1029. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

avertimus arma
1903  Finibus. In rebus primo locus esse videtur
1904  Nullus vorticibus, circum quibus astra ferantur
1905  Errabunda; etenim non possint ire Cometae
1906  In partes, ut eunt, omnes, latera omnia Mundi,
1907   Neu minus et contra, quam caeli signa secundum,
1908  Trans et utrumque polum: in regiones saepe vagantum
1909  Astrorum veniunt, transcurrunt saepe vel


1030. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

omnibus unus?
1944  Ultimus hic perstare diu tamen haud potuisset;
1945  Nam per se confusus, et in sua concitus isset
1946  Pernix exitia: adversis offenisibus inter
1947   Se partes aliquid de motu amittere primo,
1948  Et detorqueri varie, et confligere semper;
1949  Crescere pernicies paulatim, et in intima labi,
1950  Demum magna quies, et iners stipata jacere


1031. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

clausis
1953  Aetas, ut Jovis, et Saturni creditur esse,
1954  Et Terrae vortex in mago vortice Solis!
1955  Nam cum in circuitus alienos ire necesse
1956  Sit, retro quae sunt partes, subterque locatae,
1957   Inveniunt, propriis obstent quae motibus extra;
1958  Ergo aut sistuntur, vel quo non convenit ire,
1959  Concitae eunt, aliasque suo immiscere tumultu


1032. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

per auras
2097   Virga suos demum procursus pendula sistit.
2098  Accidet et porro, sursum deorsumque meantis,
2099  Propter densatas non aeque in vortice partes,
2100  Astri ut non aliter varientur mobilitates,
2101  Quam res poscat, uti respondeat area semper
2102   Temporibus, conique e segmine conficiantur
2103  Tantum orbes


1033. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ulla
2104  Obstet parte ratis, aut exeat ordine certo?
2105  Nonne vides, quantas fingendo cudere leges
2106  Mens debet, varie queis densae sint celeresque
2107   Pro spatiis partes, astro et pro quoque novatae
2108  Diverso? varie commutat quodlibet astrum
2109  Nam spatia, a Solis quibus imo limite distat.
2110   Astrorum inter se varios jam confer et orbes;


1034. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2449  Nec tamen interea nostrae, quae libera, mentis
2450  Vim secludere ab his, dominam ast adsciscere talem,
2451  Arbitrio mens ipsa suo ut quascumque movere
2452   Se queat in partes, et quoslibet edere motus:
2453  Texere post contra, ad motusque redire priores
2454  Esset opus, quales nos intra percipiuntur.
2455  Ipse sequens at se sensus fugit, undique nodos


1035. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


707  Multa locis dubites tranandis denique lucem,
708   Corpus ut omne aliud, spatio quod fertur in ullo?
709  Scilicet apparens altis hinc motus in astris
710  Quadraginta aequat prope partes earum
711  Senarum decies, in quas pars quaelibet una
712  Dividitur, pars nempe, gradus quam continet unus
713   In decies senas itidem divisus; an ergo
714  Mille quidem


1036. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

longa fluendo?
1001   Tantarum at rerum quas diximus, unica causa
1002  Cur lux sit, causas prior ipsa nec excitet omnes?
1003   Scilicet in quovis sunt partes corpore parvae
1004  Viribus instructae variis sese inter, ut extant
1005  Inter se variae res, impulsusque, situsque:
1006  Stant plerumque tamen libratae, compositaeque


1037. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1194  Quam mihi post paulo est: sic cum facis ingredi ab auris
1195  Aeris in vitrum, plus intra accedit ad axem,
1196  Deque tribus, quas nuper habebat in aere, binas
1197  Servabit spatii partes, queis distat ab illo.
1198  Sed primo, alterutro pro corpore concipe inane,
1199  Unde means radius quodvis in corpus agatur:
1200  Ejus pars


1038. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1292  Egredicns fractusque, magis distabit ab axe
1293  Tum radius: sed adhuc erit amplior iste recessus
1294  In filo violae speciem referente, nitorem
1295  Quam rubrum: et spatium in partes si dividis illud,
1296  Quo filum sese rubicundum avertit ab axe,
1297  Septenas et bis denas: erit, ultimus ille
1298  Qui violas praefert color, ipso ut distet ab axe


1039. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

constet
1535  Cui sursum facies, formaque excide pilai
1536  Dimidiae; supremum orbem, prorsusque supinum
1537  Ejus, nec declivem usquam, pertranseat aeris
1538  Lamina, et in partes geminas, et dividat aequas.
1539  In medio tu lamellam hanc pertunde, meare
1540  Illac possit uti radius, cavaque antra subire.
1541  Cum subiit, signa punctum, quo incurrit, ab axe


1040. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2045   Juverit hic etiam, quantum, cognosse, recedant,
2046  Alter ab alterius quavis regione, colores
2047  Oblonga in specie, et regio quam cuique sit ampla.
2048  Illum igitur tractum in partes si dividis octo
2049   Omnem; pars harum tantum una rubebit, et una
2050  Aurea erit, scindis si in partes tresque decemque;
2051  Cunctis flavescet de septem partibus una;


1041. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2047  Oblonga in specie, et regio quam cuique sit ampla.
2048  Illum igitur tractum in partes si dividis octo
2049   Omnem; pars harum tantum una rubebit, et una
2050  Aurea erit, scindis si in partes tresque decemque;
2051  Cunctis flavescet de septem partibus una;
2052  Unaque erit de sex viridis; parilique subibit
2053  Caerulea extensa intervallo; deinde novenis


1042. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2084   Exposcit causas, animum percellat ut aeque.
2085   Quis quibus a silis porro color exoriatur
2086  Commixtis, ratio quaedam est quoque pervia nobis
2087  Scrutandi: in partes septem proin unius orbis
2088  Divide iter flexum in gyrum, respondeat harum
2089   Quaelibet ut puri spatio cuiusque coloris.
2090  Parti cuique sui nomen signare coloris


1043. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

harum
2089   Quaelibet ut puri spatio cuiusque coloris.
2090  Parti cuique sui nomen signare coloris
2091  Inscribens calamo circum peragrante memento.
2092  Ergo has tu partes, filorum ut pondera quaedam
2093  Concipe. Quapropter cupies quae fila vicissim
2094   Miscere, ipsorum medium commune, necesse est,
2095  Invenias gravitatis; in id tum totius orbis


1044. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et omni
2275  Propterea hac voluit nos cura exsolvere solers.
2276  Ille colorato vario de pulvere, ut esset
2277  In speciem similis de septem quilibet uni,
2278  Excerpsit partes, quantas par esse putavit
2279   Pro fuco cuiusque, et versans miscuit una:
2280  Ac tum cernere erat cinerum, lapidisve colorem
2281  Contusi, nec non et nostris ut in unguibus albet


1045. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2489  Hi sunt, quos aufert nobis nox atra, diesque
2490  Clara refert: demum cum nos haerere colores
2491  Percipimus rebus, nil percipiamus, oportet,
2492  Fraudem ut vitemus, nisi partes corporis una
2493  Non textas ratione, ut fila reflectere possint
2494  Idcirco varia, inque acies immittere nostras.
2495  Vulgus at haerentes hinc rebus percipite sse,


1046. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


152  Res, ut sunt, simulare, sed augent, imminuuntve,
153  Aut alia immutant variae ratione figurae,
154  Ut situs est oculi nimirum, et corporis, atque
155  Ejus uti sunt inclinatae mutua partes.
156  Praeterea quaedam specula, ut concurrere possint,
157  Efficiunt, radii, quaedam, ut discurrere contra:
158  Infinita tamen constant discrimina eorum,
159  Quippe


1047. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

profatur
238  Pro patria fecisse Senem, cum puppibus illud
239  Romuleus Ductor pelagus contexeret, acri
240  Clauderet et longum bello, circumsona late
241  Arma ferens contra partes fortemque secutos
242  Adversam; interea pugnabat desuper ille
243  Ingenio plus, quam validis gens tota lacertis,
244  Dum nova continuo repararet machina bellum.
245  At


1048. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


320  Nunc age, quid fiat, cum lux in corpora non jam
321  Laevia, sed quibus est frons aspera, scabraque contra,
322  Missa cadit, quid fiat, habe. Lux funditur omnes
323  Protinus in partes illinc, locaque omnia circum.
324  asperitas quid enim constat, nisi continuis frons
325  Flexibus interrupta, plagas et versa sub omnes,
326  Proptereaque plagas reflectens lumen in omnes?


1049. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


346  Sic mediam cum luce pilam Sol irrigat, illa
347  Quam quoque tu spectes Solis regione nitentem,
348  Comparet discus veluti, qui lucidus aeque est
349  Undique; quandoquidem quas partes augmine cernes
350  Aequali, aequa etiam conspergi luce videbis.
351  At mage quae limbo pars, hoc genus, aequa propinquat,
352  Obliquam magis, et majori esse augmine oportet


1050. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


743  Guttam intra saliens via fili nota repulsu.
744  Nam cum principio (disjungi coeptat ab axe
745  Cum radius) nimium nimiumque sit arctus utrinque
746  Flexus in oppositas partes qui vertitur, idem
747  Tum magis atque magis spatio latescit hiante,
748  Seque ipso crescit major sine limite, donec
749  Perstringat guttam, quem tu dimoveris axe,


1051. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1112  Distinguens latus, assuevit quem dicere ab una
1113  Dextrum parte, putat dextrum, oppositaque sinistrum;
1114  Judicioque suo longos constante per usus
1115  Externis junxit sic partes partibus illas,
1116  Quasque videre situ ut positas non ambigat apto.
1117  Tunc igitur rerum effigies distincta videtur,
1118  Puncto omnes radii cum conciliantur in uno


1052. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1540  Communi mediarum, abeuntes mutua franget
1541  Tertia lens, facietque aequo post currere tractu:
1542  Quarta sed infractos iterum se jungere coget;
1543  Flectet in oppositas sic partes, ante secunda
1544  Quam qua flexerat. inversoque invertet eodem
1545  Ordine; restituet lateri proin omnia vero.
1546  Tunc in ea coëuntum oculus regione locatus


1053. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

usus.
1982  Hinc longe nobis jucundus et utilis extat
1983  Naturam parte hac alia prospectus in ipsam.
1984  Juverit idcirco, genus hoc, quoque nosse tuborum
1985  Quam variae partes, qui sit modus. Est tubus, una
1986  Cui tantum vel lens, vel vitri parva rotundi
1987  Est inserta pila; est itidem cui vitrea septa
1988  Plura aptantur: ubi est lens unica, ponitur ejus


1054. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2044  Excipitur nivea si jam super illa papyro,
2045  Corporis efficiet simulacrum grande pusilli,
2046  Tanto grandius id, quanto est distantius; istic
2047  Contemplere suas partes, seorsumque figuras
2048  Omnes ignotas prius, et tueare animantis
2049  Parvula membra, suos et motus denique, et usus.
2050  Hoc genus, instrumenta, fuit qua impervia quondam,


1055. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2063  Quantis notities hominum est exaucta repertis,
2064  Corpora dum nova sunt detecta, modique recentes
2065  Omnibus in rebus, species, formaeque animantum,
2066  Ignotaeque diu partes in partibus ipsis
2067  Exiguis tenues, iterumque iterumque minutae,
2068  Et motus, et concursus, et dispositurae,
2069  Et ductus varii, varii per singula nexus;


1056. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


233  Humens non eadem dabit intervalla videri
234  Lamina, quae prius, inter se licet ordine eodem
235  Constent, at primis tantum distantia filo
236  Uno in quoque, velis ut si tres reddere partes
237  Illis, haec partes sit habere necesse quaternas;
238  Est etenim tanto lucis subeuntis in undam
239  Accessus rectam ad regionem major ab auris.
240  Sic alios etiam


1057. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

videri
234  Lamina, quae prius, inter se licet ordine eodem
235  Constent, at primis tantum distantia filo
236  Uno in quoque, velis ut si tres reddere partes
237  Illis, haec partes sit habere necesse quaternas;
238  Est etenim tanto lucis subeuntis in undam
239  Accessus rectam ad regionem major ab auris.
240  Sic alios etiam possis inferre liquores,


1058. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


381  Scilicet in rerum numero non corpus habebis
382  tam densum implexumque, suis quod partibus ausit
383  Luci obstare levi, hanc ipsam transire vetando.
384  Omnes usque adeo, quae texunt corpora, partes
385  Sunt tenues, semperque foramina pervia multa
386  Undique habent, per eas aditus sit apertus ut omnis,
387  Et trajecturae via semper libera luci.
388  Corpora


1059. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


597  Quinque ferat, deices et senas sexta, feratque
598  Ultima septenis decies septem accumulatas.
599  Sin constet lamella ex unda, aut corpore vitri,
600  Majores digiti tum partes effice tanto,
601  Illic quanta inter numeros est quattuor et tres,
602  Hic ratio numeros tres et duo quanta vicissim.
603  At ne tu numeros, quos nostro in carmine saepe


1060. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


723  Quare pulvereum vel si tenuissima frusta
724  Congeris in cumulum, cumulus dimittet eundem,
725  Quo nuper fuerat lamella imbuta, nitorem.
726  At sunt lamellae, velut ipsa haec fragmina, partes,
727  Corpora queis constant; quapropter corpora eodem
728  Tinguntur, quo tincta foret lamella, colore.
729  Praeterea his aliis in rebus fragmina


1061. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


747  Mittere trans se alios, veluti lamella, colores.
748  Denique pulveribus tritis, per quamque minutis
749  Pictores alios novere inducere fucos;
750  Nempe minus crassae contrito in pulvere partes,
751  Tunc opus est, fiant, speciemque, ut lamina, mutent,
752  Lamina quae fuerit subtiliter attenuata:
753  Idcirco herbarum flores plerumque virentum,
754  Si folia ipse


1062. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

acescens,
828  Solvat et attenuet, liquor et contrarius illa
829  Spisset, et adstringat, series si forte secunda
830  Purpuream violae lucem cohiberet, acetum
831  Attenuans partes converteret in rubra lympham
832  Lumina, quae primo stant ordine; partibus illis
833  Contra spissatis, foret ordinis ista secundi
834  Lux viridis, verum tum non tam pura niteret


1063. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


880  Scilicet ob certam, queis constant, particularum,
881  Quae nitidum jactent candorem luminis a se.
882  Nam si fors aliqua ratione hoc accidat, auctu
883  Illae ut mutentur partes, mutabitur illa
884  Tunc etiam species alios induta colores;
885  Quod calybe ignescente vides, et saepe metalli
886  Fusi in supremo faciei


1064. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est
892  Exsiliens fronte a quavis splendente metalli,
893  Quam vitrea de fronte, undosaque, aëriaque.
894  Nec videas, cur non possint, densissima quae sunt
895  Corpora, si partes habuere repulsibus aptas,
896  Lumen id omne, quod incurrit, reflectere, proinde
897  Lucenti mage, quam quidquam, candore nitere;
898  Densi ubi quandoquidem refringens corporis est vis


1065. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possis
902  Conjectans, fusis liquefacta metalla metallis
903  Si miscere velis, atque inspectare colorum
904  Mutatam speciem, conflare aut corpore quovis
905  Haec alio, ut partes alia sint mole, locoque.
906  Sic color attritis albentum, conque minutis
907  Partibus in nigram prorsus convertitur umbram
908  Degener; in serie quoque prima ut nempe videmus


1066. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


914  Tantae, ut si radius septenis distet ab axe
915  Partibus ante aditum, non post nisi debeat illis
916  Introrsum valide infractus distare duabus.
917  Hujus quapropter partes, queis exsilit idem
918  Ille color, qui de bullis resilire videtur
919  Undae, tantundem crassas minus esse necesse est
920  Partibus ipsius pinguis, quae inflatur, aquaï.


1067. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


918  Ille color, qui de bullis resilire videtur
919  Undae, tantundem crassas minus esse necesse est
920  Partibus ipsius pinguis, quae inflatur, aquaï.
921  Denique corporeae jam partes esse colore
922  Pro nigro debent, quam pro quocumque, minores;
923  Nam quae sunt paulo majores, lucis habebunt
924  Plus quam sufficiat, nigrae


1068. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tueris,
937  Et speciem nigris a frustis omnia nigram
938  Accipiunt: vestes sic luctus signa daturas
939  Fuscamus; quoniam tam parvas frustula nigra,
940  Tam multas abeunt in partes, corpora possint
941  Ut super extendi facile, et partes mage crassas
942  Omnes imbuere, et nigro contingere fuco.
943  Praeterea super aere teras si corpora vitri


1069. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


938  Accipiunt: vestes sic luctus signa daturas
939  Fuscamus; quoniam tam parvas frustula nigra,
940  Tam multas abeunt in partes, corpora possint
941  Ut super extendi facile, et partes mage crassas
942  Omnes imbuere, et nigro contingere fuco.
943  Praeterea super aere teras si corpora vitri
944  Aspera mordenti intercepto pulvere arenae,
945  Dum laevis


1070. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

evertere debent.
1042  Aequoreas etenim prope cum consistimus undas,
1043  Aspiciemus eas, angusta per ostia latos
1044  Cum subiere sinus, omnes discurrere circum
1045  In partes, vertique, et littora lambere flexa.
1046  Aspiciemus item convertier aëris undas;
1047  Ut cum trans altum pulsantur tympana murum,
1048  Aerave, percipias sonitum cis ipse locatus;


1071. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1064  Motus inire plagas sex tantum, nec simul omnes
1065  Quibit; at ex uno fugiens lux concita puncto
1066  In loca cuncta ruit circum diffusa, plagasque:
1067  Aetheris et partes quoniam ratione locantur
1068  Revera inter se confusa, et massa globorum
1069  Ingens constructa in partes se distrahit omnes,
1070  Non erit, ut possit recto procedere motus


1072. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1066  In loca cuncta ruit circum diffusa, plagasque:
1067  Aetheris et partes quoniam ratione locantur
1068  Revera inter se confusa, et massa globorum
1069  Ingens constructa in partes se distrahit omnes,
1070  Non erit, ut possit recto procedere motus
1071  Tramite, sed variis torqueri flexibus hinc atque
1072  Hinc debet; soboles veluti ramosa per auras


1073. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1135  Aeque illinc resilit, proinde ac properaret ab auris
1136  Si densum in vitrum, vel paulo fortius illinc,
1137  Fortius at multo, e vitro quam si intret in undas:
1138  Num tenuis partes habeat magis aura potentes
1139  Quam lympha, aut vitrum lucem a se projicere ictam?
1140  Vel si habeat; quid erit, vel adhuc cur esse repulsus
1141  Fortior hic queat in tenuatis aëris auris,


1074. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1140  Vel si habeat; quid erit, vel adhuc cur esse repulsus
1141  Fortior hic queat in tenuatis aëris auris,
1142  Aut prorsum eductae si sint de fornice clauso?
1143  Tamne habeat partes, spatium est quod inane potentes?
1144  Porro de vitro veniens si lumen in auras
1145  Incidat obliquo mage flexu, quam gradibus quem
1146  Exaeques denis quater, omne reflectitur inde;


1075. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1147  Sin minus obliquo flexu cadat,exit in auras.
1148  Quid facit obliquus flexus nunc iste, vel ille,
1149  Istinc inveniat trananda foramina lumen
1150  Ut prope cuncta, illinc restantes non nisi partes?
1151  Praesertim cum si in durum ruat aëre vitrum,
1152  Incidat obliquo quantumvis lux ea flexu,
1153  Semper hians aliquid, quo protinus insinuetur,
1154  Inveniat,


1076. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pars magna meatus.
1155  Hanc vitare potes neque vim rationis, ubi illum
1156  Regressum non jam tribuas obstantibus auris
1157  Aëris, at vitro, qua partes exterioris
1158  Illius extremae sunt; idem namque manebit
1159  Nodus in his etiam, non unquam dissolüendus,
1160  Partibus extremis vitri; cur deinde locata


1077. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1170  Vitri, ut caeruleum videas resilire colorem,
1171  Dum rubra transmittit lux, atque immergitur intro.
1172  Jam si transmissus fit vitri a fronte, repulsusque,
1173  Incidere in partes restantes caerula fila
1174  Fors ferat, in rimas contra rubicunda patentes?
1175  Fors ferat at nunquam hoc, ubi se duo tangere vitra
1176  Frontibus adversis facies; quia nulla reflecti


1078. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ferat at nunquam hoc, ubi se duo tangere vitra
1176  Frontibus adversis facies; quia nulla reflecti
1177  Fila queant illinc, sed, qua coepta est via, pergant:
1178  Cur multa in solidas nequeant incurrere partes?
1179  Praeterea bulla in pingui cur ducitur ordo
1180  Multiplex variusque colorum? nonne videtur
1181  Undique frons similis? cur haec jacit, illa colores
1182  Aut hos,


1079. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ductus,
1200  Sensus haec quamvis lateant loca plena viarum.
1201  Ergo si speculi reflectitur aequore lumen
1202  Partium ab offensu, quia prorsus in aequore scabro
1203  Partes sunt, alia nequeat ratione remitti,
1204  Quam quae confusa est, et in omnes spargier oras,
1205  Haud aliter, quam cum quavis de fronte resultat.
1206  Quanam igitur speculum radios ratione


1080. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in corpore coepit,
1350  Librari ulterius vires non posse fatendum est,
1351  Et nisus, quicumque fuit, non permanet aequus
1352  Ad faciem rectas in partes oppositasque.
1353  Imparium neque jam cessant discrimina virium
1354  Ante, natet rursum quam corpore totus in uno
1355  Ille globus, qui particulam circumdat, eadem


1081. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1615  Filorum quot sunt discrimina, corpore in uno,
1616  Ut sit cuique suus filo tremor, innumerali
1617  Omnes propterea numero, passimque sub omnes
1618  Undique directi simul uno tempore partes,
1619  Nam spatii puncto videas quocumque meare
1620  Omnigenos radios, et quavis ire sub oras:
1621  Sic ubi stillicidi lapsu percussa frequenti
1622  Aequora strata


1082. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

infra
1634  Perquam pauxillis, non aequo mutua nexu
1635  Undique conjunctis; dum motum alicunde receptant,
1636  Haud illum excipient aequalem, disque tributum
1637  Aeque per partes omnes, elementaque cuncta,
1638  Sed magis hinc, illinc minus, ut varius sit ubique.
1639  Particula idcirco debebit mota vicissim
1640  Expandique, in seque trahi, et disjungere paulum


1083. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1680  Sic et Apelleae, quas est mirata vetustas
1681  Ante omnes, aevum tulit id quascumque, tabellae,
1682  Extremus quamvis operi labor abforet, atque
1683  Exiguas non ars absolveret undique partes,
1684  Rerum at naturam referebant pulchrius ipsam:
1685  Proin mage jucunda spectantum et imagine veri
1686  Fallebant oculos, quam quaelibet altera, cui tum
1687  Addere


1084. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1824  Prendere, quae tum pars octingentesima constat?
1825  Inflexum magis est, propius quod currit acutam
1826  Praeter cultri aciem lumen, caudaeque remotas
1827  A media partes illabens imbuit ora.
1828  Ante accedentes acies quam mutua possent
1829  Umbram inter geminos caudarum immittere tractus,
1830  Fimbria terna etiam hinc atque illinc ordine visa


1085. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

hanc agitat molem mens edita summâ
2109  Arce velut; siquidem stans celsa in sede cerebri
2110  Jussa dat, et recipit, varius quas nuntius extra
2111  Res affer: illinc per corporibus undique partes
2112  Fundantur nervi, rami velut, exorientes
2113  Multi de paucis crassi minus, atque abeuntes
2114  Post in fila, cutem per totam tenuia longe,
2115  Et nostros late


1086. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

excita quaedam
2274  Majores motus adjungens motibus illis.
2275  Protinus a motu calor exit: fortior hic si
2276  Ob validas fiat vires, magnosque tremores,
2277  Usque adeo partes serviscent corporis omnes,
2278  Candente ignis uti circum velentur amictu,
2279  Paulatimque abeant in fumos, atque vapores;
2280  Nimirum si materies queat illa resolvi,


1087. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2289  Si flammam longe contingat, protinus illam
2290  Suscipit, et sua labentem ad primordia defert.
2291  At nequeant si forte in fumos corpora solvi
2292  Texturâ minimas partes figente tenaci,
2293  Exceptum retinent ignem tamen illa, diuque,
2294  Quo majora, magis retinent plerumque, foventque;
2295  Interius plures quoniam in majoribus ictus


1088. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2294  Quo majora, magis retinent plerumque, foventque;
2295  Interius plures quoniam in majoribus ictus
2296  Crebrescunt lucis loca subcava pervadentis,
2297  Vibratasque agitat plures vis mutua partes.
2298  Propterea validis fors viribus exagitatum
2299  Corporis omne genus, quod fixum est, imbuere igne
2300  Se queat, et rapidam in naturam vertier ejus.
2301  Fors


1089. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et agatur ab ipso
2321  Viribus internis, quod denique fiat et ignis.
2322  Involvatque suo violento caetera motu
2323  Corpora, divellat concussas undique partes
2324  Dissolvens, circum et vivo convestiat igne:
2325  Natura est vivi nimirum haec sulphuris ipsa.
2326  Ut magnes chalybem trahit ad se, caetera quidquam
2327  Corpora


1090. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2325  Natura est vivi nimirum haec sulphuris ipsa.
2326  Ut magnes chalybem trahit ad se, caetera quidquam
2327  Corpora non agitat; sic lux fors sulphura tantum
2328  Prendit, et adducit, partes et versat in omnes
2329  Immotis aliis; atque ipsa a sulphure contra
2330  Turbatur tantum, non circum caetera sentit.
2331  Hoc saltem experti scimus, graveolentia multo


1091. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2355  In sese possint sentire impune valentis
2356  Ignis vim: cohibent intra quae sulphura, densis
2357  Verum ita parjetibus conclusa, agitare negatum
2358  Vel minimas ut sit partes, vel ponere motus
2359  Ut vix conceptos illae jubeantur ob arctos
2360  Fines, et vetita ob commercia partibus ictis,
2361  Vix ea concipiant ignem, aut mutentur ab ipso.


1092. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

valentes
2395  Aetatem possint longam, neque solvier aestu,
2396  Nam si Sol illic quanto violentior extat,
2397  Corpora pollenti tanto mage praedita nexu
2398  Quaedam sint, partes quam quo hic junguntur aquarum,
2399  Illa fluant undae supera de more liquentis,
2400  Et gelidi manent fontes, et murmuret aequor
2401  Illisum;


1093. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


94  Divisum, sursumve volat, vel conciliatur,
95  Concrescitque cadens, quovis vel denique pacto
96  Mutatur mixtum, concussum, seu calefactum.
97  Aspicies parvas agitari, occurrere partes,
98  Impellique, trahique, fugam tentare, repelli,
99  Jungi, atque aptari nunc his disjungi, et abire relictas.
100  Proinde queas quasdam latitantes noscere vires,


1094. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fervere calore liquores,
144  Dum se commiscent; motum calor indicat, atque
145  Motus eas vires, queis conjunguntur, euntque
146  Mutuum in occursum partes utriusque vicissim.
147  Hic liquor, hoc oleum, seu spiritus, undave fortis,
148  Ut dicunt, valido quae surgens ignis ab aestu
149  Guttatim e gelido defluxit fornice, fortis


1095. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cietque
152  Motum in particulis ingentem, dum sibi cuncta
153  Intervalla aperit chalybis, penetratque reclusos
154  Incurrendo aditus: ponunt non ante furores,
155  Quam terri partes a sese avulserit ipsis
156  Singillatim omnes, solasque ambiverit unda
157  Undique complexu valido secum fluitantes.
158  Jam non illa potest, poterat velut ante, calore


1096. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


325  Sic sibi conjungit correptas, ut neque flamma
326  Avelli possint subjecta; lymphaque tarde
327  Ascendit fumans atque aegre, nam comitantur
328  Ascendentem olei sublatae denique partes.
329  Qui liquor a fumo hoc constricto deinde fit, idem
330  Ex oleo pariter constat, lymphaeque retecta.
331  Quid facias, lympham ut possis jam cernere seorsum?


1097. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


383  Jam nihil invenies esse, ut facile evolet auris
384  Sublatum, quin id fixis quoque partibus extet,
385  Queis quocumque volat, sibi junctis adjicit alas;
386  At dimittit eas partes, jungatur amica
387  Si mage re, rapitur dum per sublimia: flammis
388  Illud sic oleum domitantibus effugit alte,
389  Sorbere ex liquidis undas quod diximus auris,


1098. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

auris,
390  Immixtasque graves levibus sustollit in altum
391  Particulas, fixasque acidis; sed spiritus una
392  Si Bacchi sursum fumos emittat odoros,
393  Has acidas ad se partes trahit atque fluentes;
394  Ipsae adeunt solae, et comites post terga relinquunt
395  Deciduas subito, et nigras, et prorsus inertes.
396  Et quoniam, vocitant oleum quod sulphuris, extat


1099. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


432  Atque acidus sapor ipse movens, pungensque palatum
433  Attritu exoritur, quo fit, penetrentur ut intus
434  Linguae texta acidis a partibus, atque agitentur.
435  Sed junctae absorptis hae partes ante metallis
436  Non ita convellant linguam, at dulcedine saepe
437  Contrectent sensum; retinendas namque metalli
438  Versa ad particulas ea vis obtusior exit;
439  Et


1100. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possit, aquosa superne
448  Particulis ut fundantur terrestribus (ut quae
449  Sunt mage compactae), salis et corpuscula fiant;
450  Nam secus haud acidae partes mediae esse videri
451  Possint terram inter, sal et qua solvitur, undam;
452  Nec sale de testis collecto acida extraheremus
453  Corpora tam facile, in queis nant resoluta metalla.


1101. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


490  Propterea fundo non permanet, undique in omnem
491  At diffundet aquam sese summamque humilemque,
492  Sparsus et aequali per totam mole natabit.
493  Disjunguntur enim salis omnes mutua partes
494  Inter se, quantum fluidum sinit augmen aquarum,
495  Disque trahuntur, aqua hanc ut praedam partiat aeque.
496  Tum liquor educto incipiat fumare vapore;
497  Jam


1102. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est,
508  Junxerit idcirco certa has ratione modoque,
509  Quae jam absit si vis, absit lex omnis, et ordo.
510  Et quia crystalli, gelida ora Islandia longe
511  Quam mittit, partes radios ut more refringant
512  Insueto, unâ agitant lumen regione plagaque,
513  Credibile est molli cum semine formarentur,
514  Partes non solum dispôstas lege fuisse


1103. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ora Islandia longe
511  Quam mittit, partes radios ut more refringant
512  Insueto, unâ agitant lumen regione plagaque,
513  Credibile est molli cum semine formarentur,
514  Partes non solum dispôstas lege fuisse
515  Certa, ut sic certae concrescat forma figurae,
516  Sed quoque consimili, quo magnes tendit ad ursam,
517  More, latus certum certam obvertisse sub oram,


1104. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


544  Protinus effertur mixtus liquor, inque tumescit.
545  Post ubi jam ponunt aestus, et amica quies est
546  Reddita particulis, inceptat quaeque suam vim
547  Exerere, et socias partes, quas inlicit, aptat,
548  Et sibi conjungit, species tum vera videtur
549  Arboris; aspicies crasso consurgere trunco,
550  Diduci post in ramos, et brachia circum,


1105. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


645  Namque sub exhausto prorsum auris fornice fiunt
646  Haec eadem, fieri mediis quae dicimus auris.
647  Alte deinde tubo pressum cinerem ingere lato,
648  Stagnantemque imas partes dimitte sub undam;
649  Continuo cineri paulatim infigitur ipsa,
650  Atque alii atque alii, consurgens; denique senos
651  Post, septemve dies, digitos ad terve quaterve


1106. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


657  Spongia quin etiam contactas evehit undas,
658  Et tota humescit paulatim; juraque raptat
659  Sicca ceres, variosque in mensa divite succos.
660  Cur ita non raptent animantum e sanguine partes
661  Illae, quas dici glandes voluere vocando,
662  Diversae succos naturae, ut cuique potestas?
663  Sic Baccho mixtas si panni limbus in undas
664  Mergatur, liquidas


1107. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possit,
755  Possit item longe longeque propellere pulsum.
756  Nonne hinc aëris est etiam, et tam rara vaporum
757  Natura? e variis nam quae motu atque calore
758  Corporibus partes avulsae sunt, abeuntque,
759  Vix extra raptus fuerit confinia ventum,
760  Extemplo aufugiunt veteri de sede repulsae,
761  Et consanguineis abductae a partibus omnes,


1108. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


882  Electri; pollens nimium in vicina, repellit,
883  Et trahit alternis, tonat, et sua fulmina jactat:
884  Ast et adhuc tractu vis illa coacta minori est,
885  Quae facit aërias partes, fumosque, vaporesque
886  Exire e rebus, facit et ferventia multa
887  Inter se commixta, esse et flammantia multa,
888  Et multo magis idcirco, pollensque valensque est.


1109. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1001  Multas res. Bene quam distantia corpora toto
1002  Orbe vides nostrae in gravitatis legibus isdem
1003  Convenisse, eademque esse omnia munera luci!
1004  Oceani fluidae partes sunt, atque liquorum
1005  Quisque sibi constat semper par, marmora semper
1006  Dura, nitens adamas, atque aurum fusile flammis.
1007  Quidquid dissimile est, coge unam in partem, aliamque,


1110. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1082  Ut docui, fines stant intra, proin quoque visum
1083  In mediis queisdam spatiis agnoscere certas
1084  Esse repellentes vires, atque esse trahentes;
1085  Inde queant motu partes turbante agitari,
1086  Qui secus haud certe constet, nam sola repellens
1087  Vis subito quasvis procul in spatia ampla fugaret,
1088  Et vis sola trahens densaret corpus in unum.


1111. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1099  Obtutus fugitat sed adhuc plus tertia nostros;
1100  Evictum certa quin nec ratione probamus,
1101  Constet an in rebus; sed fors existere tantum
1102  Propterea dicta est, possint haerescere partes
1103  Ut minimae inter se, in solidum et durescere corpus;
1104  Nec nisi sit vis magna trahens, potuisse videntur
1105  Aptari partes, et necti; glutine quonam
1106  Ipsa


1112. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1102  Propterea dicta est, possint haerescere partes
1103  Ut minimae inter se, in solidum et durescere corpus;
1104  Nec nisi sit vis magna trahens, potuisse videntur
1105  Aptari partes, et necti; glutine quonam
1106  Ipsa quies proprio valeat, res prorsus inermis,
1107  Quippe quietem aliqui nexus hos nectere rentur?
1108  Impulsam partem num pars postica sequetur


1113. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Efficit et ramos restare, hamosque rigere?
1114  At non haec ratio firmari hinc nostra valebit,
1115  Quod, quaecumque alia est, nullo consistere possit,
1116  Quin quassata ruat, nisu, nec, mutua partes
1117  Corporeae quoniam junctae sunt, esse trahenti
1118  A vi connexas, certa ratione probatur.
1119  Arreptum est igitur, duris composta videri
1120  Corpora particulis,


1114. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1199  Ingens materiae punctorum, sed minuatur
1200  Protinus ut tractu paulum aucto, et desinat, atque
1201  Vertat se in raptum subito, patet abfore verum
1202  Contactum a punctis, at partes partibus esse
1203  Non minus in spatiis haesuras, ut modo, parvis.
1204  Nam positis, ubi sint raptus hinc, atque repulsus
1205  Illinc, inter se punctis, fit motus ibidem


1115. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1215  Pellentes propter vires; proin exagitantur
1216  Fibrae, et commoti sensus, perculsaque sensu
1217  Mens, ut si lapidem revera tangeret ipsum.
1218  An pacto hoc tenues in duro corpore partes
1219  Haerescant, porro quaeremus; nunc manifestum
1220  Hoc pateat, compage ex ipsa particularum,
1221  Et qua duritie sunt praedita corpora, certam
1222  Muniri non


1116. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1256  Num sic excludas cuncta intervalla, minutis
1257  Quin nequeat vel adhuc istis prodire repulsus?
1258  Quandoquidem cum sunt illis in finibus inter
1259  Nimirum raptum partes, interque repulsum,
1260  Mutua tam valida possunt ratione teneri,
1261  Ut fieri non sit mirum, quae facta videmus.
1262  At geminas nimium fines adducere ad istos


1117. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

locetur.
1275  At si vestiges rem funditus, et rationis
1276  Recto calle mees, contactu posse sine ullo
1277  Constare haec melius cognosces corpora, uti sunt,
1278  Nec partes haerere minus, nec proin penetrari;
1279  Cunctaque materiae quae caetera munera constant,
1280  Dissolves melius tantum uno, resque secabis
1281  Omnes principio, quae jam per corpora fiunt,


1118. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1402  Pars prius arripiet flammam, pars altera porro, et
1403  Altera, perque gradus celeres vis pulveris omnis
1404  Extemplo; primoque ipsae ut flammescere partes
1405  Incipiunt, dilatari nituntur, et ante
1406  Vastas disjiciunt non moles, edita vis est
1407  Quam magna a multis sese in spatia ampla ferendi.
1408  Imum vix aperis


1119. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1752  Tractu materies, punctisque expertibus omni
1753  Parte viget; quoniam cuncta inter puncta repellens
1754  Cum vis sit, spatiis infinita usque minutis,
1755  Materiae partes aliis non partibus esse
1756  Compositae possunt; expulsae mutua abissent
1757  Scilicet a sese subito, seorsumque manerent.
1758  Seorsum proinde manent, et sunt sine partibus omnes,


1120. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1758  Seorsum proinde manent, et sunt sine partibus omnes,
1759  Idque tenent spatium nequeat quod scindier ultra;
1760  Nam si materies spatio non simplice constet
1761  Ultima, uti spatium, partes ita habebit et ipsa:
1762  Pellentes pugnant at vires; ergo necesse est,
1763  Ipsa et ut in sese sit simplex, in spatioque.
1764  Verum extensa tamen nos corpora credimus esse


1121. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1773  Non possunt, medium quoniam stat semper Inane.
1774  Fors tibi difficile est sine partibus haec elementa
1775  Concipere: an quidquam in rebus sine partibus esse
1776  Vidimus? an partes aliis sine partibus ipsas,
1777  In quas non valeant scindi, et sine fine secari?
1778  Verum hoc judicium est nostris a sensibus ortum
1779  Tum primum, cum nos vitales hausimus auras,


1122. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1783  Fidendum in rebus; quae sensus denique constant
1784  Infra omnes: sensus usurpant corpora nostri
1785  Tantum, haud corporibus quae sunt elementa creandis.
1786  Vel partes habeant ea prima elementa, vel ipsas
1787  Non habeant, scindi seu possint, sive repugnent;
1788  Corpora semper erunt cum partibus, atque secari


1123. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1902  Concutiet magis; at transcurret denique, cursus
1903  Si nimium pernix, longeque citissimus extet,
1904  Ut neque turbetur propior, neque mutua turbet.
1905  Rebus ab his partes finitas quodlibet in se
1906  Corpus habere vides; quid enim est nisi massa natantum
1907  Punctorum in spatio, et distantum mutua sese
1908  Inter uti docui, pellentem propter eam vim,


1124. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ipsi
1949  Concipere, ut quoddam rebus commune, creatae
1950  Quae sint, hospitium, et valeant quaecumque creari.
1951  Ast infinitas quamvis quodcumque secari
1952  Non queat in partes corpus, consistere tanta
1953  Punctorum tamen exiguo sub corpore quovis
1954  Possit summa, eadem spatium ut divisa per ingens
1955  Illud idem implerent adeo, tenuissima quaevis


1125. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1955  Illud idem implerent adeo, tenuissima quaevis
1956  Ut spatii pars non punctis quotcumque vacaret:
1957  Finitum est etenim spatium, neque sunt sine fine
1958  Hae spatii partes; immensis proinde necesse est
1959  Hoc certe peragi, at infinitis denique punctis.
1960  Nempe potest parvo quovis sub corporis auctu
1961  Summa coerceri punctorum immensa, nec omnem


1126. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aequans numerum quemcumque; nova usque seri na
1963  Puncta intervallis mediis quis posse negabit?
1964  Ergo infinitas queis ausi admittere rebus
1965  Materiae partes alii sunt, posse putantes
1966  Non illas extare secus, facile efficietur
1967  Partibus id per nos finitis, accumulatis
1968  Quolibet immenso numero, et quantumlibet aucto.


1127. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est,
1985  et gravius, verum decies quater; ipsa necesse est
1986  Undae proin facies longe plus claudat inanis
1987  In sese, quam materiae, neque mutua tangi
1988  Propterea partes; sed vires esse negantes
1989  Accessum validas illic, nostramque valentes
1990  Vincere conatum: vincuntur frigore magno
1991  Sed nostros saepe ante oculos, quia lympha priusquam


1128. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1998  Mundus et ipse pila prorsus concludier unâ,
1999  Qualem ludentes volvunt per strata viarum,
2000  quamque levem digitis puerilis dextera jactat,
2001  Ut non turbentur partes tamen, et sua servent
2002  Inter se spatia, et rationes denique cunctas.
2003  Si via curva, super quam diximus, imminuatur
2004  Ipsa etiam, et tracta longe longeque minuto


1129. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in utroque parem motum, oppositumque necesse est,
2027  Hos ita servabunt agitata, agitantia ritus
2028  Corpora, quandoquidem punctis conflantur ab illis;
2029  Aeque proinde et agunt, et aguntur corpora partes
2030  Semper in oppositas. Hinc illae denique leges
2031  Fluxerunt, multo supera quas diximus, omnes:
2032  Immutabile uti medium gravitatis, ut aeque
2033  Mutatus


1130. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2063  Vis ducente, unum in motus queat ire nec ullos
2064  Punctum, quin aliud moveatur mutua propter
2065  Foedera; vis impressa uni, communis utrique est.
2066  Scilicet hic nexus jungit per corpora partes,
2067  Inde haerent valide res, ultae, unaque ligantur.
2068  Opposita alterius ratio est at limitis; ista
2069  Si duo puncta loces regione, immota manebunt:
2070  Sed


1131. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2135  Sic aqua cum nequeat spatia in breviora coire
2136  Pressa licet nimium, et nequeat distendere molem,
2137  Igne nisi exagitante suas valido impete partes;
2138  Jam tum se in tenues fugitat, pellitque vapores,
2139  Qui spatium exposcunt exorti latius usque.
2140  Sic itidem erumpunt variis corpuscula rebus
2141  Tenuia,


1132. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2452  Constaret moles, illi per lubrica possent
2453  Convolvi tenui vi, non discedere juncti;
2454  Namque trahens forti retinet compage potestas.
2455  Proin fluidis in rebus ubi discerpere partes
2456  Tentes, disrumpi paulatim, et non nisi parva
2457  Parte queunt; quare guttarum humore madentes
2458  Speluncae retinent pendentes fornice lymphas,
2459  Adventu


1133. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Proripiat procul avectum, magis usque fugantem
2504  Vim poterit reperire, locisque abscedere multis
2505  Avium, uti fumi faciunt, volucresque vapores.
2506  Tum velut amisso superant quae glutine partes,
2507  Inter se sine vi perstant, et prorsus inertes;
2508  Scilicet ut levibus cinis est spargendus ab auris.
2509  Sic multa e variis quae constant corpora rebus,


1134. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2664  Et mores vitae pariter generique tuendo;
2665  Exinde ad genus hoc nostrum mortale venirem,
2666  Exiguos velut ad mundos, huic anteferendos
2667  Fors magno tamen, et partes introrsus et extra
2668  Lustrarem, quarum modus, et praeclarior usus,
2669  Nempe aures, tremulas auras, sonitumque bibentes,
2670  Et structos oculos pro dio munere lucis,


1135. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

mihique amicissimis viris Antonio et Balbo accuratius disputata. Apud A. enim cum essem, eaque de re forte exortus esset sermo, paulatim, ut in disserendo fit, quidam nos orationis ardor in intimas illius controversiae partes induxit. In quo illud etiam gratissimum fuit, quod inde singularem A. in his etiam elegantioribus litteris intelligentiam intuerer. Nam illum quidem multis esse ac gravissimis disciplinis egregie instructum ex summa,


1136. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

tam variis exprimendis doctrinis? Ac si quis singularis ingenii facultate id etiam assequetur, quo tamen pacto efficiet, ut quae ita fingendo involverit, ea facile ab aliis intelligantur? Sint enim aliquae mitiores doctrinae partes, quae fortasse isthaec involucra non omnino respuant, verum si de difficilioribus naturae causis erit agendum, censesne res sua sponte impeditas, fabularum accessione non impeditiores etiam atque obscuriores futuras? Tum


1137. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

caelestium conversionum naturam ac mores expressit: ut quaecumque de illa trahendi vi, et gravitatis legibus deinde sunt comperta, universa fere sub hic uno fidium involucro fuisse inclusa videamus. Quare cur caeterae etiam philosophiae partes sane minus difficiles atque involutae, aeque explicari non possint, cum haec tam obscura ac multiplex gravitatis ratio fuerit unius fabulae adminiculo tam commode exposita? Tum A., egregii sane, inquit, exempli tibi in


1138. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

tuetur: sed quo demum vocabulo didascalicos appellemus, non magnopere laboraverim. Placet illa Adissoni in refellendis Miltoni obtrectatoribus urbanitas, qui negabant illius poema heroicum esse nuncupandum, propterea quod primae poematis partes Deo essent assignatae; at vos, inquit, si heroicum dici minus lubet, divinum appellatote; ita Didascalici, si minus fabulae, veritatis ac sapientiae poetae per me licet nuncupentur. Tum B., ne ego quidem, inquit,


1139. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

possent, quam cum Neptunum duobus passibus ab Euboea ad Lemnum pertingentem, aut Jovem pro Trojanis ab Ida propugnantem divini poetae versus pene oculis subjiciunt? Sed ut hominum, ac deorum actiones omittamus, cum ad alias naturae partes ab omni sensu intelligentiaque remotas sese convertit, ac caeli terraeque regionibus ob oculos positis mundi totius aspectu mirifice nos detinet, num imitatorem tum illum omnino desinere esse censebimus? Num omnem istam imitandi,


1140. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

philosophorum, ac mathematicorum etiam inventis conferat, cum utraque parem animi solertiam in dissimili genere praeseferant. Si ad hanc igitur legem Didascalicorum conatus exigemus, qui in hac ingenii contentione duas habent excellendi partes, duplicemque commendationis causam, alteram a dicendi laude, alteram a rerum praestantia deductam. Ac de dicendi quidem laude satis esse arbitror, quae hactenus sunt commemorata. Quod ad res ipsas


1141. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Quid enim quaeso commune habet cum eo, quem Didascalici sequuntur in rebus apte collocandis ordine, haec, de qua est sermo, rerum, sive fabulae constituendae ratio? Nosti eam totam Epicorum, ac Tragicorum virtutem esse, qua omnes poematis partes mira rerum consensione constringunt, unamque rem efficiunt. Quorum artificium in eo nimirum versatur, ut summa varietate distinguant omnia, rursus eadem ut inter se nectant, et posteriora prioribus, quae praecedunt, consequentibus


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].


More search results (batches of 100)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.