Your search found 24234 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 21276-21670:

primique homines naturaque divum
Exstiterint, longaeque sequens vestigia famae
Vsque Chao a veteri Troianae ad tempora cladis
Fataque fortunasque virum tenebrosaque regna
Omnia

H 110 JOY TOY ASKPAIOY 0 E О Г О N I A. HESIODI
OPERA OMNIA
LATINIS VERSIBVS EXPRESSA
ATQVE

HESIODI
OPERA OMNIA
LATINIS VERSIBVS EXPRESSA
ATQVE ILLVSTRATA
A
BERNARDO ZAMAGNA
RAGVSINO. EX REGIO PARMENSI TYPOGRAPHIO. ANNO CICIDCCLXXXV. PRAESIDVM LICENTIA.

instituere, deque fide, qua in eiusdem sententiis alia lingua poetice exprimendis sum usus, iudiCare; eorum cessi voluntati, praesertim quum et iure uterentur suo, nec aliena a me, aut iniusta flagitarent. Quare habes heic et graeca Hesiodi carmina, quemadmodum impressa exstant in editione Graeviana, quae ceteris multo habetur accuratior, et simul eadem versibus a me latine reddita atque illustrata eo studio, quo certe potui

voluntati, praesertim quum et iure uterentur suo, nec aliena a me, aut iniusta flagitarent. Quare habes heic et graeca Hesiodi carmina, quemadmodum impressa exstant in editione Graeviana, quae ceteris multo habetur accuratior, et simul eadem versibus a me latine reddita atque illustrata eo studio, quo certe potui maximo, pro ingenii mei tenuitate ac exigua eruditionis copia. Scio (1) quidem id operis et ab aliis viris doctissimis, quos apud Fabricium videre potes, fuisse

vertit; exstantque Venetiis in Bibl. Apost. Zeni eaedem editiones. fama stet atque laus: nihil a me cuiquam celebritatis, quam consequuti sunt, imminutum volo. Id unum ego, quod nemo facile non concedendum arbitrabitur, peto, ut quod illis bona doctorum hominum venia facere licuit, mihi etiam sine cuiusquam invidia atque offensione liceat

ita me geram, ut brevitati maximopere consulam, eorumque perstringam summa veluti capita, quae ab aliis iam dicta sunt. Novi enim parum aut fere nihil, quod dicam, in tanta hominum copia, qui iisdem ante me de rebus conscripserunt, relictum est. Itaque a primo exordiamur. Natus est Hesiodus Dio patre Ampelidis filio, qui ex Menalopo Ithogenaeo Critonis filio originem ducebat, et matre

prius obscuro, postea maximam eius carminum gloria celebritatem adepto. Exiguas habuit fortunas: nam et humili loco, et pauperibus natus erat parentibus, et praeterea bona (1) , quae ipsi ex patris haereditate obvenerant, a fratre (2) seu patruele Persa homine maxime rapaci ac litium cupido magna ex parte fuerunt adempta. Eam autem exercuit facultatem, quae admodum paucos quovis tempore locupletavit, poesim nimirum, divinam artem sed inopem.

tibi multa, invertere hiantum
Muneribus largis aggressus pectora regum,
Nos inter voluere ortam qui cernere litem.
(2) Dixi a fratre seu patruele; nam vates ad Persam loquens v. 784 Oper. et Dier. ait obscurius: „ Non aliter genitorque meus, stultissime Persa,
Atque tuus pelagi

turpe erat facere aut inhonestum. Quo antiquiora nempe tempora, eo et mollities rarior, et mores hominum simpliciores. Adolescens vero, quod a natura, credo, ad poesim maxime ferretur, ingenioque abundaret acutissimo, vel suo ipse ductu compulsus, vel a parentibus amicisque ita iussus, totum se contulit ad litterarum studia, vatesque, quantum nunc admiramur, evasit. Ille quidem se, ut id

turpe erat facere aut inhonestum. Quo antiquiora nempe tempora, eo et mollities rarior, et mores hominum simpliciores. Adolescens vero, quod a natura, credo, ad poesim maxime ferretur, ingenioque abundaret acutissimo, vel suo ipse ductu compulsus, vel a parentibus amicisque ita iussus, totum se contulit ad litterarum studia, vatesque, quantum nunc admiramur, evasit. Ille quidem se, ut id faceret, a Musis, quas impense coluit, dicato etiam in Helicone (1) earumdem honori tripode, quem

credo, ad poesim maxime ferretur, ingenioque abundaret acutissimo, vel suo ipse ductu compulsus, vel a parentibus amicisque ita iussus, totum se contulit ad litterarum studia, vatesque, quantum nunc admiramur, evasit. Ille quidem se, ut id faceret, a Musis, quas impense coluit, dicato etiam in Helicone (1) earumdem honori tripode, quem dono victor acceperat, fecisse persuasum refert: nos vero poetae, qui a Musis mentiri etiam se didicisse testatur, sine ulla

vatesque, quantum nunc admiramur, evasit. Ille quidem se, ut id faceret, a Musis, quas impense coluit, dicato etiam in Helicone (1) earumdem honori tripode, quem dono victor acceperat, fecisse persuasum refert: nos vero poetae, qui a Musis mentiri etiam se didicisse testatur, sine ulla urbanitatis offensione nequaquam tenemur credere. Quod eius carmina elegantissima ac multis (1) Sic in Oper. et Dier. v. 813

(1) Praeter Tkeogoniam et Scutum Herculis, de quibus aliqui dubitasse videntur, an essent genuina Hesiodi carmina, ac Opera et Dies, nominantur a Tzetze, aliisque grammaticis alia carmina, de Heroum nempe et Heroidum Genealogiis, de Vaticinandi arte, de Mulierum laudibus, de Pelei et Thetidis nuptiis, de Dactylis Idaeis, de Medicina, de Herbis, de Batracho amico, in quem scripsisse dicitur

in quo ita de se testabatur. Magnam certe Graeciae partem invisisse credibile est, sapientissimorumque hominum usum esse consuetudine. Ctemenen Physigei (1) filiam sororemque Amphiphanis et Ganyctoris duxisse uxorem a quibusdam dicitur, a qua filium, ut fama est, suscepit Stesichorum poetam et ipsum celebrem. Quidam autem hanc non eius coniugem, sed tantum amicam fuisse putant. Certe filius videtur ei natus esse: filii (2) enim

se testabatur. Magnam certe Graeciae partem invisisse credibile est, sapientissimorumque hominum usum esse consuetudine. Ctemenen Physigei (1) filiam sororemque Amphiphanis et Ganyctoris duxisse uxorem a quibusdam dicitur, a qua filium, ut fama est, suscepit Stesichorum poetam et ipsum celebrem. Quidam autem hanc non eius coniugem, sed tantum amicam fuisse putant. Certe filius videtur ei natus esse: filii (2) enim mentionem facit in

sed tantum amicam fuisse putant. Certe filius videtur ei natus esse: filii (2) enim mentionem facit in Operibus . In Ascra ut plurimum latuit, Ascraeisque suis popularibus non usus est amicissimis, a quibus et mulctatus fuisse fertur (1) Quam Ctemenen multi dixerunt, alii vocant Climenen vel Archiepen. Sed male, ut animadverterunt et Giraldus, et alii. Male etiam et Mnaseas intrusus Hesiodi filius, qui per

Ceterum moribus videtur fuisse suavissimis; simplicique quadam sapientia, ac virtutis amore plenus. Proditum est autem non naturae conditione, sed violenta (1) morte decessisse in ultima senectute, ut non solum passim a poetis appelletur senex, verum etiam in proverbium abierit Hesiodia senectus, quam ei apprecamur, quem diutissime (1) Pausanias quidem in Boeoticis, Filii, inquit, Ganyctoris Ctimenus et Antiphus in Molycrian ex Naupacto

Hesiodi necem, ubi in Neptunum impii existimati sunt, deque illis facta est quaestio. Quod lege apud Giraldum. Plutarchus autem in Dioclis convivio paullo aliter, quam est apud ipsum Lil. Giraldum, rem narrat. A Milesio, inquit, Troilo Hesiodi amico apud Locros, ubi hospitabatur, vitiata fuit Hospitis filia: rei conscium Hesiodum rati puellae fratres, sed reticuisse crimen, utrumque in nemore nacti occiderunt, et cadavera in mare proiecerunt. Troili quidem

rei conscium Hesiodum rati puellae fratres, sed reticuisse crimen, utrumque in nemore nacti occiderunt, et cadavera in mare proiecerunt. Troili quidem corpus ad oras fluminis Daphnes adhaesit scopulo, qui et nomen ab eo accepit; Hesiodi vero delatum a Delphine in littus, quo tum Locri Neptunalia agebant. Qui quum agnovissent, extulerunt ad humandum, conquisitisque occisoribus, inventisque, vivos aquis suffocarunt. Alii tradunt occisores mari fugam tentasse, sed coorta tempestate omnes naufragio

agebant. Qui quum agnovissent, extulerunt ad humandum, conquisitisque occisoribus, inventisque, vivos aquis suffocarunt. Alii tradunt occisores mari fugam tentasse, sed coorta tempestate omnes naufragio periisse. Itaque primum Hesiodus sepultus fuit a Locris: hinc Alcaeus poeta graecum scripsit epigramma, quod quum fere in omnibus exstet Hesiodi editionibus, latine a me redditum tantum subiiciam: Hesiodi corpus nemorosa in Locridis umbra
Naiades irriguis fontibus abluerunt,
Ac tumulum

Alii tradunt occisores mari fugam tentasse, sed coorta tempestate omnes naufragio periisse. Itaque primum Hesiodus sepultus fuit a Locris: hinc Alcaeus poeta graecum scripsit epigramma, quod quum fere in omnibus exstet Hesiodi editionibus, latine a me redditum tantum subiiciam: Hesiodi corpus nemorosa in Locridis umbra
Naiades irriguis fontibus abluerunt,
Ac tumulum statuere, albo quem rustica pubcs
Lacte, et commixto mellis honore rigat.
Tam dulcis vox namque seni spirabat

in Oenonem Locridis, ubi templum erat Iovis Nemeaei, ibique mortem invenit, sepulcrumque. Orchomenii autem, qui acceperant ab oraculo non prius pestem, qua afflictabantur, cessaturam, quam Hesiodi corpus Orchomenum deportaretur, diligenter inquisierunt a Locris occultatum, deprehenderuntque teste Pausania indicio non hirundinis, ut legit Fabricius et Menagius, sed cornicis, ut constat auctore etiam Luciano Samos. in emendatiore vita Pellegrini. Elogium vero illud graece passim legitur; dabo solum

micans Sophiae. Sed (1) pleraque, ut quod sentio fatear, quae de eius morte narrantur et a Plutarcho et a Pausania, fabulosa censeo. Quo vero post mortem ubique esset in honore, et ingens interpretum copia, qui eius scripta illustrarunt, inter quos et Zeno est Philosophus, et signa ac monumenta in multis Graeciae urbibus eiusdem nomini

micans Sophiae. Sed (1) pleraque, ut quod sentio fatear, quae de eius morte narrantur et a Plutarcho et a Pausania, fabulosa censeo. Quo vero post mortem ubique esset in honore, et ingens interpretum copia, qui eius scripta illustrarunt, inter quos et Zeno est Philosophus, et signa ac monumenta in multis Graeciae urbibus eiusdem nomini erecta, satis

Quo vero post mortem ubique esset in honore, et ingens interpretum copia, qui eius scripta illustrarunt, inter quos et Zeno est Philosophus, et signa ac monumenta in multis Graeciae urbibus eiusdem nomini erecta, satis luculenter demonstrant. Horum unum a se visum in Iovis Olympii templo Pausanias memorat in Eliacis, alterum in Thespiorum foro, tertium in Helicone sedentis habitu citharamque inter genua continentis efformatum. In publico praeterea Byzantino gymnasio seu Zeuxippo eius ex aere statua

columnam apud inferos vinctam miserandos eiulatus effundere, quod multa impie atque falso de diis vivus conscripserit. (1) Inepta enim et illa cornix, quae Orchomeniis sepulcrum detexit, mihi videtur, et pestis, a qua, huiusmodi re facta, liberati sunt ii populi; ne dicam de delphine, qui corpus Hesiodi in terram detulit, deque oraculo etc.

floruisse debuerunt: tot enim anni sunt ad Olympiadis quinquagesimae quartae exitum, qua (1) Vide hac de re doctissime disserentem Ioan. Rinaldum Carlium in Epistola ad Hieron. Tartarottum data, a qua ego fere haec omnia mutuatus sum; et Prideauxium in Notis ad Marm. Arund.

vero propius Dccccxx . Quod discrimen profecto tenue est in tanta temporum antiquitate, praesertim si animadvertamus, et illam particulam circiter a Petavio appositam, et ab eodem annum duodecimum imperii Megaclis assignari ad dccccvi annum ante Christum, quo tempore iuxta marmorum consignatorem Diognetus Athenis imperabat. Hinc Petavium inter et

annum ante Christum, quo tempore iuxta marmorum consignatorem Diognetus Athenis imperabat. Hinc Petavium inter et graecum Chronologum annorum decem et octo spatium discrepat: nam inter Diognetum et Creontem anni a Petavio ducenti quinque numerantur; contra a graeco Scriptore viginti duo et ducenti. Verum quum Petavius anno ante Ch. dccccvi , quod tempus a nobis Homeri aevo iam est tributum, annum duodecimum notet Megaclis, si alii

ante Christum, quo tempore iuxta marmorum consignatorem Diognetus Athenis imperabat. Hinc Petavium inter et graecum Chronologum annorum decem et octo spatium discrepat: nam inter Diognetum et Creontem anni a Petavio ducenti quinque numerantur; contra a graeco Scriptore viginti duo et ducenti. Verum quum Petavius anno ante Ch. dccccvi , quod tempus a nobis Homeri aevo iam est tributum, annum duodecimum notet Megaclis, si alii anni decem et octo addantur,

annorum decem et octo spatium discrepat: nam inter Diognetum et Creontem anni a Petavio ducenti quinque numerantur; contra a graeco Scriptore viginti duo et ducenti. Verum quum Petavius anno ante Ch. dccccvi , quod tempus a nobis Homeri aevo iam est tributum, annum duodecimum notet Megaclis, si alii anni decem et octo addantur, integrum Megaclis imperium, quod triginta annorum fuisse (1) In Adnot. ad hist. Plinii.

Archontibus Diognetum signant nec Corsinio dissentiente. Fixum ergo ratumque maneat, Homerum ante Christum vixisse, ut supra diximus, annis DccccvI et Diogneti primo. Iam vero in his ipsis Oxon. marmoribus Hesiodi etiam, cuius gratia haec omnis a nobis instituta ratio est, aetatem habemus. Ita enim illa adnotant: Ex Qvo TEMPORE HESIODVS POETA VIXIT, ANNI DLXX.... Athenis Imperante .... Reliqua invidit vetustas, quae notas abolevit. Sed quidquid

habemus. Ita enim illa adnotant: Ex Qvo TEMPORE HESIODVS POETA VIXIT, ANNI DLXX.... Athenis Imperante .... Reliqua invidit vetustas, quae notas abolevit. Sed quidquid desit, non pauciores esse possunt a marmorum conscriptore ad Hesiodum, quam anni saltem sexcenti et septuaginta. Hinc Hesiodus annis ante Homerum ad minimum viginti septem mortuus esse intelligitur, Megaclis nempe imperii tertio. Haec propterea assignanda Hesiodo nostro aetas est, quam

et illum inter MMdccxv anni. Quare non sine ratione et ab Herodoto, uti vidimus, quum dicit Hesiodum et Homerum docuisse Theogonias , prior Hesiodus nominatur; et a Platone in Socratis apologia , ubi poetas antiquissimos memorat, Musaeus primum, tum Orpheus, tertius Hesiodus recensetur, deinde Homerus. Nec aliter et a Plinio factum est, et ab antiquo Pindari Scholiaste,

prior Hesiodus nominatur; et a Platone in Socratis apologia , ubi poetas antiquissimos memorat, Musaeus primum, tum Orpheus, tertius Hesiodus recensetur, deinde Homerus. Nec aliter et a Plinio factum est, et ab antiquo Pindari Scholiaste, et ab Heraclide Pontico, et a Cyrillo, et a Iulio Caes. Scaligero, et ab aliis multis, quos et Sextus Empiricus, et Tzetzes referunt, quibusque in primis L. Accius poeta est accensendus, et Ephorus

apologia , ubi poetas antiquissimos memorat, Musaeus primum, tum Orpheus, tertius Hesiodus recensetur, deinde Homerus. Nec aliter et a Plinio factum est, et ab antiquo Pindari Scholiaste, et ab Heraclide Pontico, et a Cyrillo, et a Iulio Caes. Scaligero, et ab aliis multis, quos et Sextus Empiricus, et Tzetzes referunt, quibusque in primis L. Accius poeta est accensendus, et Ephorus Historicus, et M. Varro ab A. Gellio commemorati. Mitto iam ea, quae ipse Hesiodus

apologia , ubi poetas antiquissimos memorat, Musaeus primum, tum Orpheus, tertius Hesiodus recensetur, deinde Homerus. Nec aliter et a Plinio factum est, et ab antiquo Pindari Scholiaste, et ab Heraclide Pontico, et a Cyrillo, et a Iulio Caes. Scaligero, et ab aliis multis, quos et Sextus Empiricus, et Tzetzes referunt, quibusque in primis L. Accius poeta est accensendus, et Ephorus Historicus, et M. Varro ab A. Gellio commemorati. Mitto iam ea, quae ipse Hesiodus de Arcturi

antiquo Pindari Scholiaste, et ab Heraclide Pontico, et a Cyrillo, et a Iulio Caes. Scaligero, et ab aliis multis, quos et Sextus Empiricus, et Tzetzes referunt, quibusque in primis L. Accius poeta est accensendus, et Ephorus Historicus, et M. Varro ab A. Gellio commemorati. Mitto iam ea, quae ipse Hesiodus de Arcturi apparitione in Operibus scripsit, quaeque accidisse anno ante Ch. dccccliii circiter debuere, inita a Ricciolio astronomica supputatione; et

et Ephorus Historicus, et M. Varro ab A. Gellio commemorati. Mitto iam ea, quae ipse Hesiodus de Arcturi apparitione in Operibus scripsit, quaeque accidisse anno ante Ch. dccccliii circiter debuere, inita a Ricciolio astronomica supputatione; et ea item quae Suidas e nonnullorum sententia affert, fuisse nimirum Hesiodi consobrini filium Homerum,- et quae demum alii Scriptores memorant de eius cum Homero concertatione (1)

essent (1) Versus, qui tunc dicuntur ab Homero recitati, hi sunt: hique alii ab Hesiodo, qui maiori laude digni visi sunt: quos et latine habeas a me versos ita: Musa mihi dic illa canens, quae facta nec ante
Exstiterunt, nec secla ferent venientia etc.
Ast ubi cornipedum certans vis excita equorum
Circum busta Iovis rapido quatit impete currus

vulgataeque ferebantur, Lini in primis Chalcidensis, Orphei Thracis, Musaei Atheniensis, Thamyris, ut fama est, ex Agriopa nympha in Thraciam profuga nati, Melampodis Phoenicum mysteriis initiati, Abaris, aliorumque veterum Theologorum. Postea vero a Theologis tum graecis, tum aegyptiis, chaldaeisque hoc studium ad alios poetas transiit, Theogoniasque docuerunt et Epimenidas Cretensis, de

narrandi non ubique servat; et diversos Theogoniarum Auctores nulla habita temporum, locorumque distinctione sequitur, in unumque doctrinae veluti corpus quidquid vel e Thracia, vel e Phoenicia, vel ex Aegypto, vel ex aliis barbaris regionibus a diversis coloniis in Graeciam commigrantibus advectum acceperat de diis, rerumque principiis, conflare conatur. Religioni vero in primis, quae eius tempore foeda late

videt in aliarum rerum, nominumque quamplurium explicatione eosdem haerere, quod necesse est, angi, torquerique, atque ad extremum quadam animi desperatione correptos, quia quod intenderant, consequi non potuissent, in alienas omnino coniecturas, atque a communi sensu remotas fictiones, hypothesesque redigi? Itaque fateri satius duco, fieri a nobis nequaquam posse, ut quae ab hominibus ingenio foecundissimo, effroenataque fingendi libidine, ac licentia praeditis pro libito, arbitrioque scripta sunt, ea

est, angi, torquerique, atque ad extremum quadam animi desperatione correptos, quia quod intenderant, consequi non potuissent, in alienas omnino coniecturas, atque a communi sensu remotas fictiones, hypothesesque redigi? Itaque fateri satius duco, fieri a nobis nequaquam posse, ut quae ab hominibus ingenio foecundissimo, effroenataque fingendi libidine, ac licentia praeditis pro libito, arbitrioque scripta sunt, ea videantur fuisse, quamvis et allegoriis spolientur, et poeticis ornamentis exuantur, cum

insidentis numinis magnam vim hauserunt, qua instructi beneficiis et inventis utilissimis humanum genus sibi ita devinxerunt, ut post condita imperia mortalitatemque depositam ad sedes divinitatis reversi divinoque honore digni passim a populis crederentur. Huius autem opinionis ne falsitas teneretur, a sapientioribus, id est a magis fraudulentis, quibus erat bono, obscurissimis involucris monstrosisque allegoriis, quae ad religionem pertinebant, omnia obtegebantur.

et inventis utilissimis humanum genus sibi ita devinxerunt, ut post condita imperia mortalitatemque depositam ad sedes divinitatis reversi divinoque honore digni passim a populis crederentur. Huius autem opinionis ne falsitas teneretur, a sapientioribus, id est a magis fraudulentis, quibus erat bono, obscurissimis involucris monstrosisque allegoriis, quae ad religionem pertinebant, omnia obtegebantur. Haec fere cuncta, quae e Brucheri doctrina attuli, illud evincunt

humanum genus sibi ita devinxerunt, ut post condita imperia mortalitatemque depositam ad sedes divinitatis reversi divinoque honore digni passim a populis crederentur. Huius autem opinionis ne falsitas teneretur, a sapientioribus, id est a magis fraudulentis, quibus erat bono, obscurissimis involucris monstrosisque allegoriis, quae ad religionem pertinebant, omnia obtegebantur. Haec fere cuncta, quae e Brucheri doctrina attuli, illud evincunt manifeste, graecos theogoniarum scriptores,

postquam fabulam audieris. Incipiamus ab ea parte, quam primam proposui. Mundum hunc, qualem nunc intuemur, non fuisse aeternum, Hesiodum legenti patet: sed nulla opificis dei in eius constructione seu constitutione ab eodem fit mentio. A quo igitur ipsa materies seu rerum principia exstiterunt? A deo certe, quem quum non omnino neget Hesiodus, potius supponere dicendus est; ita enim vetus ferebat traditio. A celebri autem Chao, ut ceteri omnes theogoniarum scriptores, initium facit,

parte, quam primam proposui. Mundum hunc, qualem nunc intuemur, non fuisse aeternum, Hesiodum legenti patet: sed nulla opificis dei in eius constructione seu constitutione ab eodem fit mentio. A quo igitur ipsa materies seu rerum principia exstiterunt? A deo certe, quem quum non omnino neget Hesiodus, potius supponere dicendus est; ita enim vetus ferebat traditio. A celebri autem Chao, ut ceteri omnes theogoniarum scriptores, initium facit, terramque ubi nominavit, tartarumque et amorem, erebi atque

nulla opificis dei in eius constructione seu constitutione ab eodem fit mentio. A quo igitur ipsa materies seu rerum principia exstiterunt? A deo certe, quem quum non omnino neget Hesiodus, potius supponere dicendus est; ita enim vetus ferebat traditio. A celebri autem Chao, ut ceteri omnes theogoniarum scriptores, initium facit, terramque ubi nominavit, tartarumque et amorem, erebi atque noctis e Chao, rursumque aetheris dieique ex nocte atque erebo generationes auspicatur. Tellus rite iam efformata ac

abolet. Id certe ea, quae ab Hesiodo de Iove praedicantur, si fabularum pigmentis poeticarumque fictionum ornamentis spolientur, quis non videat significare? Nihil enim de caeli Saturnique nobis providentia nihil de iure, nihil de legibus iudiciisque a poeta dictum. Quare homines ante Iovem nullius imperio subiecti vixisse videntur: quo quisque erat fortior, eo magis viribus in aliorum perniciem abuti, aliena rapere, alternis iniurias ulcisci caedibus consueverant. Contra vero quum Iupiter rex,

spectare facile videntur. Statuatur igitur, in Hesiodi Theogonia non unam mundi physicam constitutionem, sed politicam etiam contineri praesertim in iis, quae de Iovis imperio perhibentur. Iam vero quum haec esset a veteri traditione accepta fama, magnique facerent homines benefacta, quibus eos affecisse Iupiter eiusque socii liberique ferebantur, vero non absimile est, eosdem fuisse ab iis creditos in caelum elatos, et immortalitate potentiaque

superstitionis illam Idololatriam (,) , quae humanum genus turpiter deformavit, teterrimisque ignorantiae tenebris infecit. Quamcumque ista originem habeat, quae, quod necesse est in tanta rerum temporumque obscuritate, a diversis diversa scriptoribus assignatur, est omnem extra dubitationem, Hesiodi aetate eam in Graecia viguisse ita, ut (i) Dignus est praeter ceteros Comes Carlius, qui inter recentiores hac de re legatur in

absoluta erit, quam proposui, disquisitio. Age iam, quid totum oro hoc Hesiodi carmen, nisi quaedam antiquissimorum nominum factorumque congeries, quorum tum fama vigebat, dicendum est? Nonne ab ipso narratur, quaeque habuerit principia mundus, a quibusque res singulae, quoque modo efFectae sint? Quae forma, qui status, quae vis cuiusque erat partis? Nonne hominum generationes a Chao atque Caelo incipientes ad Saturnum usque recensentur; ab hoc autem ad Iovem, ac demum a Iove ad Herculem, ad

congeries, quorum tum fama vigebat, dicendum est? Nonne ab ipso narratur, quaeque habuerit principia mundus, a quibusque res singulae, quoque modo efFectae sint? Quae forma, qui status, quae vis cuiusque erat partis? Nonne hominum generationes a Chao atque Caelo incipientes ad Saturnum usque recensentur; ab hoc autem ad Iovem, ac demum a Iove ad Herculem, ad Memnonem, ad Iasonem, ad Peleum, ad Aeneam, ad Vlyssem aliosque huiusmodi viros heroicorum temporum, quae in Troiani belli aetate

principia mundus, a quibusque res singulae, quoque modo efFectae sint? Quae forma, qui status, quae vis cuiusque erat partis? Nonne hominum generationes a Chao atque Caelo incipientes ad Saturnum usque recensentur; ab hoc autem ad Iovem, ac demum a Iove ad Herculem, ad Memnonem, ad Iasonem, ad Peleum, ad Aeneam, ad Vlyssem aliosque huiusmodi viros heroicorum temporum, quae in Troiani belli aetate desiisse scimus, perpetua successione deducuntur? Quid illa Echidna, quid Typhon, quid Chimaera, quid

et politicam formam, et religionis statum, et veteris historiae traditionem contineri. Neque vero me fugit, e doctis hominibus futuros fortasse aliquos, qui hunc in partes quatuor divisum Theo goniae prospectum, heic a me adumbratum magis, quam demonstratum, et ineptum esse arbitrentur et vehementer improbent. Sint ii sane; neque enim pugnabo cum hominibus praeconcepta alia quadam opinione preoccupatoque iudicio. Erunt certe alii et fortasse aequiores, qui sedulo

et ineptum esse arbitrentur et vehementer improbent. Sint ii sane; neque enim pugnabo cum hominibus praeconcepta alia quadam opinione preoccupatoque iudicio. Erunt certe alii et fortasse aequiores, qui sedulo perpendentes excutientesque quae a ceteris interpretibus dicta sunt, quamque impeditas alienasque abierint in sententias, pervidentes, hanc meam si non tamquam certam, quam timidius proposui, at probabiliorem saltem verisimilioremque putent coniecturam. Omnis profecto, si quid

iam temporibus assutos fuisse credidit et Pausanias et Scaliger et Heinsius et Clericus; ita et Theo goniae priores hos cxv versus suppositos esse censuit Guietus. Illi Opera et Dies a contentionum divisione incipere affirmarunt; hic a Chao Theogoniam auspicatus est. Verum huic Guietiano placito non solum antiquitas tota adversari videtur, sed et poetarum consuetudo, qui antequam rem

Heinsius et Clericus; ita et Theo goniae priores hos cxv versus suppositos esse censuit Guietus. Illi Opera et Dies a contentionum divisione incipere affirmarunt; hic a Chao Theogoniam auspicatus est. Verum huic Guietiano placito non solum antiquitas tota adversari videtur, sed et poetarum consuetudo, qui antequam rem ipsam aggrediuntur, de qua scribere constituerunt,

consuetudo, qui antequam rem ipsam aggrediuntur, de qua scribere constituerunt, solent aliquid praefari, Musasque invocare, ut quidquid canunt, earum afflatu incitati canere videantur. Multo magis id Hesiodum fecisse credibile est, qui se a Musis edoctum non uno in loco gloriatur. 2 Heliconis et umbras eto Quas nisi patrias Boeotus vates Musas invocet? Helicon enim Boeotiae mons est Ascrae imminens. Porro si Sam.

non notum. In eo autem et aram Iovis fuisse ab Hesiodo discimus • 5 Permessove, Olmiove , aut etc. Clericus Olmium Permessum atque Hippocrenem a vocibus phoeniciis deducit, ut Olmius sit ab hhol majo , quod valet dulcis aquis ; Permessus a pheer-metso , quod est puteus aut

aut etc. Clericus Olmium Permessum atque Hippocrenem a vocibus phoeniciis deducit, ut Olmius sit ab hhol majo , quod valet dulcis aquis ; Permessus a pheer-metso , quod est puteus aut fons purus ; Hippocrene sit happhigran , hoc est fons erumpens.

quod est puteus aut fons purus ; Hippocrene sit happhigran , hoc est fons erumpens. Haec ille e Bocharti doctrina, a quo tantum dissentit in interpretatione Permessi, qui per ipsum derivandus est a beer-metso , idest fons processus . Sed ego quamvis sciam graecos a phoenicibus multa didicisse, quae

purus ; Hippocrene sit happhigran , hoc est fons erumpens. Haec ille e Bocharti doctrina, a quo tantum dissentit in interpretatione Permessi, qui per ipsum derivandus est a beer-metso , idest fons processus . Sed ego quamvis sciam graecos a phoenicibus multa didicisse, quae uti sua posteris venditarunt, tamen plus iusto phoenicissantes, si ita loqui fas

ille e Bocharti doctrina, a quo tantum dissentit in interpretatione Permessi, qui per ipsum derivandus est a beer-metso , idest fons processus . Sed ego quamvis sciam graecos a phoenicibus multa didicisse, quae uti sua posteris venditarunt, tamen plus iusto phoenicissantes, si ita loqui fas est, graecos fuisse factos et a Bocharto et a Clerico suspicor. Ad rem redeamus. Permcssus ex Helicone ortus cum Olmio confluit

idest fons processus . Sed ego quamvis sciam graecos a phoenicibus multa didicisse, quae uti sua posteris venditarunt, tamen plus iusto phoenicissantes, si ita loqui fas est, graecos fuisse factos et a Bocharto et a Clerico suspicor. Ad rem redeamus. Permcssus ex Helicone ortus cum Olmio confluit in Copaidem lacum, uti docet Strabo lib. ix. Hippocrene autem graecis est equi fons, quem a Pegasi ungula excitatum ferunt Poetae; quamobrem non

fons processus . Sed ego quamvis sciam graecos a phoenicibus multa didicisse, quae uti sua posteris venditarunt, tamen plus iusto phoenicissantes, si ita loqui fas est, graecos fuisse factos et a Bocharto et a Clerico suspicor. Ad rem redeamus. Permcssus ex Helicone ortus cum Olmio confluit in Copaidem lacum, uti docet Strabo lib. ix. Hippocrene autem graecis est equi fons, quem a Pegasi ungula excitatum ferunt Poetae; quamobrem non immerito

si ita loqui fas est, graecos fuisse factos et a Bocharto et a Clerico suspicor. Ad rem redeamus. Permcssus ex Helicone ortus cum Olmio confluit in Copaidem lacum, uti docet Strabo lib. ix. Hippocrene autem graecis est equi fons, quem a Pegasi ungula excitatum ferunt Poetae; quamobrem non immerito fortasse addidi in versione illud Pegaseo. 9 noctis caligine septae etc. Musas noctu

Heben serto, pulcramque Dionen, 11 Aegida qui etc. Iupiter dictus est Kiylo-/cq , quod a capra enutritus, e cuius pelle Aegis postea compacta, horrendum nempe Iovis scutum, quo et Minerva utitur, iuxta illud Virgilii: „ Aegida terrificam turbatae Palladis arma etc. Sed hac de re etiam

Palladis arma etc. Sed hac de re etiam alibi. 12 te , Iuno argiva ; etc. In Argo potissimum Iuno co lcbatur, passimque eadem a poetis argiva dicitur. Hinc Horatius Od. vil inquit: „ Plurimus in Iunonis honorem „ Aptum dicit equis Argos etc. 13 Caeruleo insignem etc. Nempe

caeruleum ac cacsium idem ferme sonat apud latinos poetas, quum de oculorum colore sermo est; licet aliqui discrimen agnoscant. 17 oculorum Cypridis ictus, etc. E c A/Jt0ioA£<pa£ov Clericus interpretatur volubilibus palpebris id est paetam , ut latini vocabant Venerem; additque lasciviae esse indicium nictare frequenter et signum amantium.

simplicitatem, quam et in loeupletissimis Hebraeorum Patriarcliis admiramur, et in maximorum regum filiis apud Homerum. Quid quod „ Pavit et Admeti tauros formosus Apollo etc? Caeterum ego crediderim, fuisse Hesiodum a puero pascendis gregibus destinatum, sed quum maximum a natura ad poeticam facultatem habuisset ingenium, litteris deinde sese excoluisse diligentcr, atque artium disciplinis imbuisse, quas illa ferebant tempora. 27

Patriarcliis admiramur, et in maximorum regum filiis apud Homerum. Quid quod „ Pavit et Admeti tauros formosus Apollo etc? Caeterum ego crediderim, fuisse Hesiodum a puero pascendis gregibus destinatum, sed quum maximum a natura ad poeticam facultatem habuisset ingenium, litteris deinde sese excoluisse diligentcr, atque artium disciplinis imbuisse, quas illa ferebant tempora. 27 probra virorum, etc. Haec

iussere virens etc. Mitto quae vetus Scholiastes parum 'ad rem hoc loco dicit, quaeque itidem multis docet Salmasius in Solini Polyhist. pag. 609. Duo heic dicit sibi poeta munera a 4 Musis data, insignia nempe poetarum et ipsam poeticam facultatem, quam qui profitebantur, laureum gestare in manibus rarmim consueverunt. Id vero Hesiodo maxime fuit peculiare, ut docet praeter alios Pausanias

37  Cur tamen haec quercuque super petraque revolvo thol. lib. iv. A'urcu 7roijJ-a.ivovra, etc. Lauri etiam ramum gerebant, et folia admordebant, qui vaticinandi scientiam profitebantur. 34 venturaque vates etc. Lucianus, in

Hv/o&jv i eum furtive de more interrogat, quae et quando futura cecinerit detexeritque hominibus? Vide Hesiodi responsionem; et illud in primis tibi persuadeas, non quaerendam esse a poetis nimis religiose rationem rerum omnium, quas dixerint; sed sciendum, multa a poetis et metri caussa et aurium voluptatis proferri. Sed Lucianus his dictis minime aquiescit, eumque ludibundus exagitat. 36

de more interrogat, quae et quando futura cecinerit detexeritque hominibus? Vide Hesiodi responsionem; et illud in primis tibi persuadeas, non quaerendam esse a poetis nimis religiose rationem rerum omnium, quas dixerint; sed sciendum, multa a poetis et metri caussa et aurium voluptatis proferri. Sed Lucianus his dictis minime aquiescit, eumque ludibundus exagitat. 36 Seque adeo primo etc. Virgilius Eclog.

metri caussa et aurium voluptatis proferri. Sed Lucianus his dictis minime aquiescit, eumque ludibundus exagitat. 36 Seque adeo primo etc. Virgilius Eclog. vnl: „ A te principium, tibi desinet etc.; et Horatius etiam multo pressius ep. I lib. I: „ Prima dicte mihi, summa dicende Camoena etc. Porro hinc sese totum effundit Hesiodus in Musarum laudes, quarum et suavitatem et

Cur tamen haec quercuque super etc. Optime quidem haec explicat Scholiastes inquiens: Quid haec ad rem quam aggressus sum ? Quem sequutus ego, illa avius a coepto addidi, ut clarior sententia sit. Homerus habet huiusmodi loquutionem Hiad. X et Odyss. Y. Primo loco ea utitur ad inanes sermones, quos Achilles

loquutionem Hiad. X et Odyss. Y. Primo loco ea utitur ad inanes sermones, quos Achilles latuius non erat, significandos; in secundo ad fabulam respicit, qua homines a quercubus lapidibusque nati ferebantur, Penelopemque inducit alloquentem Ulyssem, quem adhuc, unde et quis esset, non cognoscebat. Dixi

Penelopemque inducit alloquentem Ulyssem, quem adhuc, unde et quis esset, non cognoscebat. Dixi
38   Avius a coepto? quin Musas, numina nostra,
39  Nunc age dicamus. summo illae cuncta parenti,
40  40 Quae sunt, quae venient, quae iam fugere peracta,

igeio dico. An hinc et Homeri nomen? Non certe male Clericus suspicatur, id ei nomen fuisse inditum, postquam divinis carminibus per totam Graeciam vates maximus inclaruit, quum prius Melesigenas appellaretur a Melete fluvio non procul a Cumis aeolicis fluente, de quo et Moschus in Epitaph. j3ionis, et Herodotus loquitur in Homeri Vita ; iuxta quem, ait, eum mater Critheis

dico. An hinc et Homeri nomen? Non certe male Clericus suspicatur, id ei nomen fuisse inditum, postquam divinis carminibus per totam Graeciam vates maximus inclaruit, quum prius Melesigenas appellaretur a Melete fluvio non procul a Cumis aeolicis fluente, de quo et Moschus in Epitaph. j3ionis, et Herodotus loquitur in Homeri Vita ; iuxta quem, ait, eum mater Critheis pepererat. Notandum,

caeli
46  Pulsa sonant. illae cantu genus omne deorum
47  Concelebrant, quos Terra parens, quos Caelus in auras
48  Aetherias fudit, quorumque a stirpe creatos
49  Novimus egregios post prima exordia divos
50  50 Cunctorum auctores servatoresque bonorum.
51  Hinc Iovis ad laudes redeunt,

superum visus, placito gavisus amore est.
64  Sed quum transierant circumvolventibus horis unde et Pimplaeae et Pierides Musae dicuntur. An vero Musae a Motsa, voce phoenicia, quae inventricem sonat, nomen antiquitus acceperunt? Certe ab omnibus carminis inventrices celebrantur. 59 ubi se tollit

sonat, nomen antiquitus acceperunt? Certe ab omnibus carminis inventrices celebrantur. 59 ubi se tollit Eleuther etc. Eleuther urbs Boeotiae a quodam rege eius urbis sic dicta, inquit Scholiastes, pergitque docens; est etiam mons, ut perhibent, cognomento Herois. Ad Citheronis radices sitae erant Eleutherae, de quibus in Atticis ita Pausanias: „ Eleutherarum

mensibus annus,
66  Illa novem peperit concordi pectore gnatas,
67  Carmina queis cordi securaque gaudia mentis.
68  Nec procul imbriferi distant a vertice Olympi,
69  Semper ubi laetosque choros, laeta atria complent
70  70 Sedibus adiunctae Quiritum, queis ipse Cupido
71  Additus est,

Ignea, Saturno iam vi genitore subacto,
81  Singula rite regit, dis et partitur honorem.
82  Tali voce canunt Musae supera alta tenentes,
83  A magno genitore novem Iove germina nata,
84  Clioque, Euterpeque, Thaliaque, Melpomeneque,
85  85 Terpsichoreque, Eratoque, Polymniaque, Uranieque,

& Iove nutriti . 108 Olli vox dulcis etc. Homerusne ab Hesiodo, an Hesiodus ab Homero hanc loquutionem accepit, qui in Iliad. A. ait de Nestore iuxta versionem vere Virgilianam mei Cunichii: » Cui vox manabat ab ore
» Suaviloquo iucunda, ipso dulcis mage melle etc.

133  Tartaraque immenso subter tenebrosa recessu, ille Homil. vl. Sed si hoc cogitasset poeta, dicit optime Clericus, caussam aliquam commeatus esset, a qua genitum Chaos dixisset. Addo ego, si et vitam ipsi denegasset, quiddam aliud in scenam produxisset, cuius efficacia atque vi omnia prodierunt: saltem adduxisset fortuitam illam Epicuraearum atomorum concursationem, de qua passim Lucretius.

Scriptura didicimus, mundi adstruatur, semper caecutiemus eque uno errore in alium perpetuo deferemur. Ex illo unice fonte doctrina vera petenda est. 131 Terra domus sedesque etc. Altera a Chao Terra est; sed a quo ipsa facta sit, quum sileatur, eam etiam iuxta Hesiodum dye— vvrriv dicere necesse est, saltem quod pertinet ad eius informem originem, qualem fortasse et Aristoteles

adstruatur, semper caecutiemus eque uno errore in alium perpetuo deferemur. Ex illo unice fonte doctrina vera petenda est. 131 Terra domus sedesque etc. Altera a Chao Terra est; sed a quo ipsa facta sit, quum sileatur, eam etiam iuxta Hesiodum dye— vvrriv dicere necesse est, saltem quod pertinet ad eius informem originem, qualem fortasse et Aristoteles statuebat. Quomodo autem ea

134  Atque Amor, ille deos inter pulcherrimus omnes, locatur. Vbicumque sit, Clericus docet vocem phoeniciam tarahh tarahh derivari a radice hebraea et arabica tarakh , et sianificare mo lestiam creare et longe amovere. Itaque Tartarus erit molestissimus ac remotissimus

sua firmarent stabiles vestigia divi. et ipse apud Aristophanem productus est ab ovo illo ventoso: apud Hesiodum improductus est, ut Chaos, ut Terra, ac Tartarus. Quae quatuor a quo sunt genita, plane ignoramus ope huius Theogoniae, nisi fortasse ipsa statuantur r\ $ti]Uaf>y{x.7) Svvccjak; , quum ex nihilo nihil

137 Nigra Chao sata Nox etc. Prima haec est omnium generatio sine ullius, ut apparet, admixtione. Neque enim necesse erat, ut res quae in privatione lucis consistunt, ab alio quam a solo Chao, informi illo ac tenebricoso spatio, exordium ducerent. Porro Nox et Erebus idem est, si vocis vim spectes; nam et Moysi hereb aut erbo tenebrae sunt.

are^ (piXorriTog dicit maxime convenire Euxino, quod antiquitus Axenos vocabatur, quasi inhospitalis et propter insulas Cyaneas naufragiis famosas, et propter barbararum gentium, a quibus incolebatur, feritatem. Id et Ovidii testimonio pluribus in locis et Plinii Hist. lib. vl cap. 1 facile esset confirmare. 147

Illa autem aquarum congregatio, quae in maximum telluris hiatum resedit, Oceanum efTecit, cuius nomen vel repetatur ab antiquissima graecorum voce Q^yriv vel ab hebraea Aggan , vel a chaldaica Ogan , sonat lacum , crate— rem , cavitatem etc. Vide adnot. Clerici, et Bocharti

Haec vero nomina, ut bene monet Clericus, partim sunt hominum mulierumque, partim poeticarum personarum, de quibus suo loco iterum sermo erit. 151 Vltimus hos inter etc. Saturnus a Caelo Terraque ultimus in lucem emissus esse, non quod ipsa natu minimus fuerit omnium fratrum, sed horum tantum, quos hucusque recensuimus, dicitur. An YLfJovoq appellatus, quod tempus mutat

non solum naturam aeternam ac divinam, sed etiam eximiam ac venerandam, et hominibus supra vulgus evectis tribui solitam. Vide part. ll Art. crit. sect. I cap. nl apud eundem. A ®eoq autem verbum est 6rieo]j.ui admiror; unde illud Evangelii dii critis significat fortasse, eritis admirabiles, clari, spectandi etc.

vixere parenti.
173  Namque illos, dias ut quisque in luminis oras
174  Exortus primum veniebat, protinus atris
175  175 In tenebris abdens radianti a sole tegebat
176  Gaudebatque auso crudeli saevus. at aegra
177  Intus Terra gemens, durisque exercita curis,

Namque illos etc. Ne sibi imperium ab his tribus fortissimis ferocissimisque natis eriperetur, eos pater, ut primum pubertatem attingebant, vel teterrimo mandabat carceri, vel longe a se in alias regiones mittebat custodiendos. Sed a Iove liberati fuere. 177 Intus Terra gemens etc. Aegre nimirum ferebat mater tantam patris in liberos crudelitatem: matrum

Ne sibi imperium ab his tribus fortissimis ferocissimisque natis eriperetur, eos pater, ut primum pubertatem attingebant, vel teterrimo mandabat carceri, vel longe a se in alias regiones mittebat custodiendos. Sed a Iove liberati fuere. 177 Intus Terra gemens etc. Aegre nimirum ferebat mater tantam patris in liberos crudelitatem: matrum enim ingenia procliviora plerumque quam patrum erga

199  Incubat in partes. affusum protinus acer
200  200 Excitus insidiis gnatus laeva occupat ipsum, Qua ex re videlicet falcatus et falcifer a poetis postea Saturnus clictus est, ut maxime improbitatis indicium perpetuo exstaret. 198 Coniugis in gremium properat etc. Hinc fortasse illud Virgilii

foecundis imbribus Aether » Coniugis in gremium laetae descendit, et omnes » Magnus alit magno commixtus corpore foetus. Itaque, ut alias monui, si quis dicat, hanc omnem caeli cum tellure commixtionem nihil esse aliud, quam terram a pluviis irrigatam iisdemque foecundatam, Virgilii etiam auctoritate se tuebitur. 200 Excitus insidiis gnatus etc. Habitus heic metentis optime describitur: laeva enim aristas

in ea est opinione, quae et verisimilior et communior, primos Graeciae incolas sive Bosporum transfretantes, sive Euxinum circumeuntes ex Asia venisse, sedesque in Macedonia et Thessalia fixisse, quandoquidem illic erat Saturnus, quum a Iove victus est, ipseque postea Iupiter ibidem regnavit e Creta devectus. Haec vere digna sunt quae dicantur, nugae canorae. An hinc etiam antiqua illa Venus sine concubitu, et recens Spallantiana confirmabitur?

207 Eiid.it immanes ct Erinnyas etc. Nihil heic aliud fortasse, ut Clerico placeamus, nobis innuere videtur Hesiodus, nisi maxima bella caedesque exstitisse per terras Caelo devicto a filio Saturno. Erinnyes enim furiae sunt bellorum comites pugnarumque asseclae; Gigantes fortissimi milites, qui bellum contra Saturnum reparantes caedibus longe lateque saeviebant; nymphae autem Maliae hominum occisorum

quas nomine gentes.
210  Quin ferro postquam, ceu fama est, natus acuto
211  Foeda pudenda patris secuit, proiecit in undas
212  Aequoreas longe a terra. sic tempore multo
213  Summa ferebantur pelago: circumundique spuma
214  Excita caeruleos tingebat candida fluctus,

magis mirandum prodigium. Illa enim ferebantur ponto spumantia, eque ista thaumaturga spuma dearum pulcberrima concreta est Venus. At quid hoc monstri? Clericus opinioni, cui semel adhaesit, insistens, ait Caeli consiliarios a Saturno expulsos marique expositos Cythera pvimum appulisse, ex eaque sinus Laconici insula in Cyprum Veneris cultum seu Aphrodisia attulisse. Sed per Herodotum Cyprii non a Cytheris, sed e Syria hunc sacrorum morem accepe— runt,

cui semel adhaesit, insistens, ait Caeli consiliarios a Saturno expulsos marique expositos Cythera pvimum appulisse, ex eaque sinus Laconici insula in Cyprum Veneris cultum seu Aphrodisia attulisse. Sed per Herodotum Cyprii non a Cytheris, sed e Syria hunc sacrorum morem accepe— runt, ubi antiquissimum Veneris Vraniae templum erat in urbe Ascalone, eodemque teste Iib. I c. 105 templum, quod est in Cytheris, condiderunt phoenices ex ipsa Syria devecti. His

sunt, et ante Veneris ortum existebant; ergo non eius filii, ut posteriores poetae multi finxerunt. Amor quidem tam antiquus est, quam ipsum Chaos, uti vidimus. Cupidinem pariter vidimus Musis proximum habitare; sed Musae a Iove sunt genitae; quapropter hinc antiquitas Cupidinis nequit affirmari. An vero hae duae personae allegorice explicandae sunt, quod nimirum Venus quum in deorum hominumque conspectum se primum dedit, maximum sui amorem

laudes etc. Idest ante Iovis regnum haec illi fuit cura demandata, ut iuvenum puellarumque voluptatibus praeesset, resque amatorias administraret. Multa enim munera Saturno devicto antiquissimis deorum a Iove conservata, multa etiam addita, quae ante non habebant, ut mox videbimus, ubi de Hecata sermo erit. 235 At gnatos genitor etc. Docet Hesiodus, a patre Caelo filios

deorum a Iove conservata, multa etiam addita, quae ante non habebant, ut mox videbimus, ubi de Hecata sermo erit. 235 At gnatos genitor etc. Docet Hesiodus, a patre Caelo filios esse dictos Titanes a,7to rov rirctiveiVy quod est plectere, quod nimirum ausi sunt in patrem manus iniicere. A Callimacho autem multisque aliis poetis Titanes

quae ante non habebant, ut mox videbimus, ubi de Hecata sermo erit. 235 At gnatos genitor etc. Docet Hesiodus, a patre Caelo filios esse dictos Titanes a,7to rov rirctiveiVy quod est plectere, quod nimirum ausi sunt in patrem manus iniicere. A Callimacho autem multisque aliis poetis Titanes dicti sunt ynyeveiq et

Docet Hesiodus, a patre Caelo filios esse dictos Titanes a,7to rov rirctiveiVy quod est plectere, quod nimirum ausi sunt in patrem manus iniicere. A Callimacho autem multisque aliis poetis Titanes dicti sunt ynyeveiq et 7tr\\6yovoi e terra seu luto geniti, quod cum phoenicia explicatione nominis consentit nam

aurea hominum aetas ab Hesiodo in Oper. et Dieb. descripta, ac post illum ab aliis passim poetis? Vide quae ipse ad hunc locum illustrandum affert; ubi illud in primis placet, quod dicit, sic homines a natura esse factos, ut praesentia dumtaxat mala sentiant, praeteritaque facile oblivioni mandent: quapropter scnes ea, in quibus vivunt, tempora vituperare, exacta iam, laudare solent. Omnes enim, qui suam cum praeteritis

241... sopor quoque natus ab illa etc. Praeter Fatum Parcain Mortemque Nox genuit Somnum atque somnia suapte virtute. Nox enim, in qua propter tenebras ereptumque solis lumen a labore diur110 desistimus, nos ad somnum allicit, facitque ut dormientes somniemus diversis rerum caussis agitati. Hinc etiam illa Virgilii: » Et consanguineus lethi sopor et mala mentis »

minus libere quam lepide carpentem. Nemo autem est qui non videat, eum idcirco Noctis filium dici ab Hesiodo, quod magis in usu sit aliena clam mordere quam palam allatrare. Clericus autem, phoenicissans de more, hoc nomen a voce phoenicia Moum aut Morn , quae vitium sonat, derivat. Quare et adiectivum

nomen a voce phoenicia Moum aut Morn , quae vitium sonat, derivat. Quare et adiectivum a,u.ciOjj.o; , quod habetur inferius, recte explicabitur sine vitio seu quod ab ipsa maledicendi libidine carpi nequeat. Aerumna item Noctis filia ex eo credo, quod curae noctu

vitio seu quod ab ipsa maledicendi libidine carpi nequeat. Aerumna item Noctis filia ex eo credo, quod curae noctu augentur; est enim per Ovidium Nox curarum maxima nutrix, quod mens in iis defixa, nec a sensu rerum
244  Aerumnam Hesperidasque, quibus sunt aurea curae

scriptores eum fuisse in Africae continente, quidam in mari perhibent, iuxtaque Atlantem ad Occasum. Graevius immerito contendit, locum hunc fuisse insulas Gorgadas, quae sitae contra EWi^s Ke^ag a Pomponio Mela lib. 11I c. x olim descriptum, nunc a recentioribus geographis dictum Caput viride . Itaque nec iuxta Plinium horti Hesperidum statuendi in Berenice Cyrenaicae urbe, nec in Lixo urbe

iuxtaque Atlantem ad Occasum. Graevius immerito contendit, locum hunc fuisse insulas Gorgadas, quae sitae contra EWi^s Ke^ag a Pomponio Mela lib. 11I c. x olim descriptum, nunc a recentioribus geographis dictum Caput viride . Itaque nec iuxta Plinium horti Hesperidum statuendi in Berenice Cyrenaicae urbe, nec in Lixo urbe Mauritaniae Tingitanae; ubi, ait, regia Antaei certamenque cum

dictas ab Hespero xil hispaniarum rege, qui regnavit anno Mdclviii ante Christum, nullius profecto momenti est. Non enim videtur is locus nomen ab ullo rege Hespero accepisse, sed a stella, quae noctem praecedit. Itaque graecis Hesperia est et Italia et aliae etiam regiones, quae ad noctem seu occasum solis respectu ipsorum sitae sunt. Vide Ovidium prope flnem lib. iv

diis apponi solita, ac grati esse odoris, sed non comedi etc. Rursusque eodem loco Aemilianum dixisse docet, Iubam Mauritaniae regem virum doctissimum in commentariis de Libya meminisse citri, et affirmare vocari a Libybus malum hespericum; a quibus etiam Herculem tulisse in Graeciam mala, quae ob

ac grati esse odoris, sed non comedi etc. Rursusque eodem loco Aemilianum dixisse docet, Iubam Mauritaniae regem virum doctissimum in commentariis de Libya meminisse citri, et affirmare vocari a Libybus malum hespericum; a quibus etiam Herculem tulisse in Graeciam mala, quae ob
246  Oceani longe ad fines trans

arborum, quarum fructus sunt mala aurea. 247 Ipsa etiam immitesque deas etc. Hesiodus quidem habet x,ai jjA^aq , x.a< vSnqctq kyeivaro vriXeo7roiV8g , quod valet genuit Sortes et Parcas immites . Sortes autem et Parcae unum idemque sunt, tan— tumque

seu laeta seu adversa contingebant, efficere atque administrare; ac tum proprie erant Sortes. Hinc ea quae sequuntur: » Hae bona didunt, » Atque mala exortis primum mortalibus aegris. Nomina autem earum sunt, Clotho a KKco&etv, seu nere singulis ro kijj.oiqjj.kvov ; Lachesis a Kayyaveiv ,

aegris. Nomina autem earum sunt, Clotho a KKco&etv, seu nere singulis ro kijj.oiqjj.kvov ; Lachesis a Kayyaveiv , sortiri seu dividere rw jxlv ctycc Cov , rw $e kvocvriov ; Atropos ab

Et Nemesin, cladem mortalibus etc. Nemesis duplex numen. aliud poenas irrogare ac reos persequi credebatur; aliud in hominum animis pudorem excitare et quemdam metura, quo retenti a culpis abstinerent. De prima videsis quae collegit Rob. Constantinus in Le xico ; alterius ipse meminit Hesiodus in Oper. et Dieb. v. 200, ubi,

Catullus ad Calvum Licinium scribens Nemesim inimicam etiam superbis docet: »> Nunc audax cave sis, precesque nostras
» Oramus, cave, despuas ocelle,
» Ne poenas Nemesis reposcat a te;
» Est vehemens dea; laedere hanc caveto.
255 Monstra, et concubitus etc. Sequuntur aliae quatuor Noctis

sed placuit magis Horci nomen adhlbere, quod est personae, non rei. 26$ Pontus item eduxit etc. Suspicatur Clericus, Nerei nomen esse a phoenicio nomine Naharo , quod est fluvius; hinc non maris

270  270 Post hunc Thaumantem magnum, Phorcynque valentem deum sed fluviorum esse vult Nereum, recteque dici Ponti filium, quod fluvii originem trahant a mari. Sed ego video fere ab omnibus poetis ac mythologis Nereum maris deum esse habitum, ducoque omnino supervacaneum, testimonia poetarum id confirmantia afferre. Quin si liceret uti coniecturis, ut certe licet his

id confirmantia afferre. Quin si liceret uti coniecturis, ut certe licet his potissimum in rebus, ego Nereum non maris cuiuscumque, sed Ponti, idest maris Euxini filium statuerem. Pontum enim superius v. 131. Hesiodus et a Pelago et ab Oceano discrevit. De laudibus autem quas vates in Nereum congerit, nihil habeo, quod dicam, nisi velim ineptire cum Iohanne Diacono, qui ideo Nereum a poeta dictum veracem placidumque putat, quod ii qui in mari

filium statuerem. Pontum enim superius v. 131. Hesiodus et a Pelago et ab Oceano discrevit. De laudibus autem quas vates in Nereum congerit, nihil habeo, quod dicam, nisi velim ineptire cum Iohanne Diacono, qui ideo Nereum a poeta dictum veracem placidumque putat, quod ii qui in mari degunt, quum sibi quotidie mortem instare timeant periculis usque maximis agitati, re-. cte vitam instituere soleant eo metu perterriti. Bonus iste Diaconus minime

hunc Thaumantem etc. Thaumas est Iridis pater. Ideo autem eumdem Ponti Terraeque filium esse dictum credo, quod vapores quos Terra Pontusque exhalat, concrescunt in pluviam, ex qua a Sole illustrata reflexis rite refractisque radiis Iris exoritur. Ei autem Thaumanti nomen inditum puto, quod eius filia Iris illa » Mille trahens varios adverso sole colores formosa est, maximaeque

sane poetae hac in re liberiores quam latini. Eurybia vero ideo fortasse ferreum babere animum dicta est, quod late terra marique violentiam exerceret: evqvq enim est latus, a, um; et ffiog vis. Sed hoc est divinare aut potius desipere. 273 At Nereo genitore etc.

atque ex ea suscepisse Irim atque Harpyas. Iam de Iride pauca innuimus; restat animadvertendum aliquid de eiusdem nomine. Iris deorum est nuncia, uti notum, quae res ex eo fortasse ficta, quod Iridis arcus ad caelum usque a terra pertingere \idetur, quamdamque liominibus cum diis communionem efficere. Clericus notat ab Hebraeis vocari Hirim vel Irim vigiles aut monitores, quos eosdem esse

quamdamque liominibus cum diis communionem efficere. Clericus notat ab Hebraeis vocari Hirim vel Irim vigiles aut monitores, quos eosdem esse vult, ac eos, qui Angeli a Graecis appellantur. Ego Iridis nomen malim derivare cum Scholiaste Oltto Tou eiqoo 1 quod est

cervice etc. Fabula notissima, de qua vide ipsum Hesiodum in Scuto . Clericus latere heic aliquid veri suspicatur de equis nimirum ex ukima Africa in Asiam avectis a Persis, quod facinus graeci de more argivo suo Perseo tribuerunt nominis similitudine adducti. Certe Pegasus alatus equus habitus est, nempe pernicissimus, quales sunt Numidarum equi» Sed an etiam Chrysaor

» pennisque fugacem » Pegason, et fratrem matris de sanguine natos. Chrysaor enim Iovi fulmen ministrare, quod certe equorum non est, et ensem tenere ab Hesiodo dicitur. Pegasi nomen a poeta deducitur a.7To rvg Trrryvg nimirum fonte; Chrysaoris autem ab aureo ense, quem manibus tenebat: uoe enim est ensis .

fugacem » Pegason, et fratrem matris de sanguine natos. Chrysaor enim Iovi fulmen ministrare, quod certe equorum non est, et ensem tenere ab Hesiodo dicitur. Pegasi nomen a poeta deducitur a.7To rvg Trrryvg nimirum fonte; Chrysaoris autem ab aureo ense, quem manibus tenebat: uoe enim est ensis . Desiderandum esset, ut plura

aptam alendis saginandisque bobus, sed ovibus, contra quem, si vacat, Clericum disserentem in edir. sua ad hunc versum consule. Volunt praeterea quidam, hanc postea insulam dictam fuisse Aphrodisiadem, et insulam Iunonis a templis Astartes deae Tyriorum, quam et Venerem et Iunonem graeci interpretabantur. Porro recentioribus plerisque geographis Erythia nunc Barlenga dicitur, cui adiacet aUa minor insula

atraque guttis
341  Sanguineis foede maculosum terga colubrum.
342  Illa specu in vasta curvo sub montis hiatu
343  Longe hominum pariterque deorum a sede remota
344  Incolere obscuras terrarum est iussa latebras,
345  345 Fata ubi signavere domum. sic nympha sub ima
346  Terra habitans Arimos

turpi nec dirae obnoxia morti.
348  Cui perhibent ferali in amore Typhaona mixtum Echidna habitabat in una e regionibus, quae dicebantur a syris lingua patria Aram. Addit Clericus, has oras omnes fuisse ad Orientem maris interni circa Euphratem, ut auctor est et Seldenus in Proleg.

vehementissimi. Si scholiastas audias, heic allesorice Hesiodus diversas ventorum sub terra generatorum commotiones innuit; si astronomos, tempus hyemale seu solem in signis hyemalibus; si vero Clericum audias, veram historiam a Phoenicibus auditam sed male a Graecis intellectam heic fabulis involvit poeta. Is enim, et recte quidem, Arimos vult esse tractum Palaestinae, in quo erant urbes Sodoma, Gomorra,

audias, heic allesorice Hesiodus diversas ventorum sub terra generatorum commotiones innuit; si astronomos, tempus hyemale seu solem in signis hyemalibus; si vero Clericum audias, veram historiam a Phoenicibus auditam sed male a Graecis intellectam heic fabulis involvit poeta. Is enim, et recte quidem, Arimos vult esse tractum Palaestinae, in quo erant urbes Sodoma, Gomorra, Adma et Tsebohimi, quarum

bohim ; nam Tscboah serpentis genus est, ut docet etiam Sam. Bochartus in Hicro\ part. il lib. nl cap. vil. Hinc sequitur, Graecos, quum audissent a Phoenicibus, Tscbohitam cum submcrso d&scendisse in terrae cavernas in Aramaca , vertisse vipcram cum Typhone descen disse etc. Tota in eo

genuit, monstrum implacabile terris, retur Typhon . Huic autem loco, quae de Typhone a fulmine icto et de Arimis fabulae docent, afficta esse. An et illa Campaniae insula Inarime , sub qua Virgilius aliique latini poetae

Tertia Echidnae soboles Hydra, quae et ipsa centum capitum fuisse dicitur, Lernaeamque paludem insedisse, fatumque ex Herculis manu invenisse. Sub hoc nomine, ut aliqui suspicati sunt, significantur fortasse a poeta vel incolae paludis Lernaeae, vel serpentes, quibus ea loca scatebant, ferocissimi, vel septem turrium arx quaedam ab Hercule excisa. Lerna est palus in Argis, quam iuxta alios pestiferam Hercules exsiccavit. Hydram

quasi illustrationem hoc loco appositam. Nihil enim habent novi, quod dictum non fuerit; et contra Hesiodia haec Chimaerae descriptio duobus hisce Homeri versiculis recte illustratur. Vide recentissimam Graeciae historia^n a cl. Denina conscriptam lib. I cap. 4. 368 Hanc tamen aggressus etc. Equo Pegaso nimirum usus Bellerophon cepit Chimaeram monstrumne verum, an montem trium

efflare Chimaera dicebatur, cum ille mons ita dictus, quemadmodum alia loca, in quibus etiam num Vulcani visuntur, continuo arderet. Praeterea observandum est, Homerum Iliad. vl, ubi a Bellerophonte Chimaeram excisam memorat, continuo subdere: » Hinc Solymam genti ( nec durior ulla » Vsquam pugna fuit ) regis iussu intulit arma. » Fudit Amazonium post haec interritus agmen.

quod ut faceret, pene alis indiguisse; ideoque Pegaso equo illuc vectus esse dicitur, quemadmodum Clerico hunc locum illustranti visum est. 370 Sphinga luem diram etc. A Chimaera vates ortam esse ait Sphingem, quam Apollodorus JBiblioth. lib. nl dicit: Habuisse quidem faciem mulieris, pectus vero, pedes et caudam leonis, ac pennas avis. Didicisse autem

Chimaera vates ortam esse ait Sphingem, quam Apollodorus JBiblioth. lib. nl dicit: Habuisse quidem faciem mulieris, pectus vero, pedes et caudam leonis, ac pennas avis. Didicisse autem aenigmata a Musis, Phiceumque montem insedisse: haec Thaebanis solitam proponere, atque eos, qui solvere nequiebant occidere. At scholiastes inquit: Sphinx revera fuit mulier latrociniis dedita, et habuit multos secum qui una rapiebant.

fuisse reliquiarum gentium illarum, quas Bellerophon in monte Chimaera devicerat, postque varios errores in agrum Thebanum devenisse eumque latrociniis caedibusque infestasse? Sic aliqua saltem caussa haberetur, cur Sphinx a Chimaera generata esse dicatur. Alii Spbingem Laii filiam dixerunt, ut et Denina lib. I c. 4 Gr. hist. 371... Nemeaeque malum

371... Nemeaeque malum etc. Proles altera Chimaerae et Ortbi canis Geryonaei, leo Nemeaeus. Docet Pausanias in Corinth. a Cleonis Argos duas esse vias; alteram expeditis hominibus et breviorem; alteram vero Treti ita dicti angustam et ipsam, montibus undique cingentibus, sed aptiorem vehiculis. In hisce montibus, dicit, speluncam etiamnum

Argos duas esse vias; alteram expeditis hominibus et breviorem; alteram vero Treti ita dicti angustam et ipsam, montibus undique cingentibus, sed aptiorem vehiculis. In hisce montibus, dicit, speluncam etiamnum ostendi leonis, a quo Nemea vicus stadiis abest circiter quindecim. Mox subdit: In hoc etiam tractu est mons Apesas supra Nemeam. Quoniam vero semel non ineptire solum, verum etiam somniare coepimus, cur non dicamus, missis vulgarium

mons Apesas supra Nemeam. Quoniam vero semel non ineptire solum, verum etiam somniare coepimus, cur non dicamus, missis vulgarium mythologorum explicationibus, hunc ipsum Nemeaeum leonem fuisse aliquem Jatronum principem, qui a Chimaera devectus hunc tractum montium circa Nemeam insederat, atque ea loca omni crudelitatis immanissimae genere, uti Sphinx insidiis, vastaverat, antequam victus atque caesus cum sociis fuerit ab Hercule? At Dupuisius in

Istrum, 378 Ceto autem cupidi etc. Cetus et Phorcynis superius etiam mentio incidit. Hic vero serpens, qui ortus a Ceto dicitur, nihil aliud est, nisi custos arborum, quae mala aurea ferebant, et de quibus iam egimus. Serpentibus res pretiosae custodiendae ab antiquitate assignabantur, quemadmodum et Delphis oraculum servabat Python

significare, esse in aliquo loco divitiarum pleno serpentem, ac custodem bene oculatum. 383 Fudit at Oceano etc. Bene fluvii dicuntur Oceani Tethyosque filii, vel quod a mari originem ducant per intimos terrarum meatus, vel quod a pluviis solutisque nivibus, quae ipsae a maris vaporibus aliisque exhalationibus in aere concrescunt, ortum habeant. Haec autem fluminum ennumeratio est omnino vaga

ac custodem bene oculatum. 383 Fudit at Oceano etc. Bene fluvii dicuntur Oceani Tethyosque filii, vel quod a mari originem ducant per intimos terrarum meatus, vel quod a pluviis solutisque nivibus, quae ipsae a maris vaporibus aliisque exhalationibus in aere concrescunt, ortum habeant. Haec autem fluminum ennumeratio est omnino vaga ac sine ordine digesta. Eridanus pertinet ad Insubriam in

383 Fudit at Oceano etc. Bene fluvii dicuntur Oceani Tethyosque filii, vel quod a mari originem ducant per intimos terrarum meatus, vel quod a pluviis solutisque nivibus, quae ipsae a maris vaporibus aliisque exhalationibus in aere concrescunt, ortum habeant. Haec autem fluminum ennumeratio est omnino vaga ac sine ordine digesta. Eridanus pertinet ad Insubriam in Italia, Nilus ad

ad Troiam. Sic scholiastes, quem si placet, adito. 391 Praeterea et natas etc. Fluviis fontibusque sacri sunt adoleseentes, quia iisdem terra irrigatur, emittitque a sole calefacta fructus, quibus vescimur atque alimur. Videmus etiam solitos fuisse adolescentes in Graecia comas alere, easque quum primum tonderent, Apollini aut fluviis offerre. Notum illud, quod Homerus Uiai.

Sperchie, incassum Peleus pater hanc tibi vovit, » Me patrias reducem ad sedes post bella daturum » Sectam rite comam, magnorum et pinguia centum etc. deinde subdit paucis interiectis verbis quasi veniam petens a Sperchio ».... dulcem nunc tristia quando » Fata negant reditum, dccisum hunc vertice crinem » Patroclo extremos praestat dare munus in ignes. notandum vero est: vocem jcy^/^str/v, qua Hesiodus utitur, duplicem posse

418 Interea Solem magnum etc. Ex Thia atque Hyperione natus est Sol, Luna, atque Aurora. Porro, nisi fallitur Clericus, Thia est a phoenicio Thohou , quod inanitatem significat, convenitque rw Xaw, a quo illam genitam tradiderunt mythologi. Hyperion vero ideo Solis, Lunae, atque Aurorae pater dictus

Thia atque Hyperione natus est Sol, Luna, atque Aurora. Porro, nisi fallitur Clericus, Thia est a phoenicio Thohou , quod inanitatem significat, convenitque rw Xaw, a quo illam genitam tradiderunt mythologi. Hyperion vero ideo Solis, Lunae, atque Aurorae pater dictus est, quod in summa Chaus parte haec nata esse videantur. Heic autem distinguuntur a Sole et Luna, Apollo ac Diana Latonae

significat, convenitque rw Xaw, a quo illam genitam tradiderunt mythologi. Hyperion vero ideo Solis, Lunae, atque Aurorae pater dictus est, quod in summa Chaus parte haec nata esse videantur. Heic autem distinguuntur a Sole et Luna, Apollo ac Diana Latonae Iovisque filii: nam hi exstiterunt posterius, et fortasse quum homines fuissent supremumque obiissent diem, e mundo demigrantes illa astra insedisse crediti sunt.

genuit, Caelique ardentia templa 422 At Crio Eurybia etc. Nihil inveni probabile, quod dicam, cur a Crio atque Eurybia nati dicantur Astraeus, Pallas atque Perses. Nam quod affert Iohan. Diaconus plane insulsum est atque ineptum. Nec multo melius vult Clericus id esse fictum a poeta, ne tribus notissimis deabus, uti mox

Nihil inveni probabile, quod dicam, cur a Crio atque Eurybia nati dicantur Astraeus, Pallas atque Perses. Nam quod affert Iohan. Diaconus plane insulsum est atque ineptum. Nec multo melius vult Clericus id esse fictum a poeta, ne tribus notissimis deabus, uti mox videbimus, mariti deessent. An haec ad astronomiam referemus? Consule Dupuisii Commentarium. 424

Celeris Noti vehemente procella verberans , queinadmodum scholia explicant et Strabo ipse; quamquam Hesychius kpyko-rm Noroy contendat esse ventum a Graecis dictum XeuKOVoTov • Luciferum autem atque astra ideo credo dici ab Hesiodo prodiisse ab Aurora, quod ipsa sit Astraei couiux, quasi patris astrorum.

et amore potita
430  430 Zelon, formosamque educit in aethera Nicen,
431  Vimque simul, Roburque, animo praestantia firmo
432  Germina, non longa a magno queis tecta Tonante.
433  Non via, non requies ulla est, qua numinis adsint
434  Haud lateri comites; loca semper proxima servant.
435  435

antiquissimi Arcades habere solerent regii corporis stipatores. 436 Sideream in sedem divos etc. Heic dii, uti et inferius, ubi agitur de Iovis pugna contra Saturnum, a Titanibus distinguuntur: quamvis enim a Titanibus dii sint geniti, tamen hoc honoris nomine Iupiter ceterique, qui cum eo victores exstiterunt, affecti sunt Ymt

regii corporis stipatores. 436 Sideream in sedem divos etc. Heic dii, uti et inferius, ubi agitur de Iovis pugna contra Saturnum, a Titanibus distinguuntur: quamvis enim a Titanibus dii sint geniti, tamen hoc honoris nomine Iupiter ceterique, qui cum eo victores exstiterunt, affecti sunt Ymt itoxw , nam victos despicere,

466  Divitiasque, potis namque est, largitur amicas.
467  Quotquot enim a Terrae Caelique amplexibus aevum
468  Accepere sati, et certa data praemia sorte,
469  Cunctorum laudes capit una; nec abstulit olim
470  470

illa valenti 474 Nec quia et unigena etc. Dictam esse ab Hesiodo Hecatam Msvoyevrjy Clericus ait, quod a Phoenicibus baec dea dicitur Echa tha , idest unica. Id quidem recte; sed velim, rationem reddidisset aliquam, cur eadem quod unica sit aut unigena, dicatur

iuvenum, qui lumine cumque
500  500 Auroram aspiciunt nati, praefecit alumnam:
501  Haec nova cura; alias veteri possedit ab aevo.
502  Nec minus a magno Saturno pressa creavit 499 Post etiam vitae iuvenum etc. Non mirum certe, eamdem Hecaten, quae cum Luna

, quum sciamus intra novem aut decem lunas formari edique in lucem pueros. Hoc quidem munus non habebat sub regibus prioribus Caelo ac Saturno: Iovis est beneficium. 502 Aec minus a magno etc. Heic Hesiodus auspicatur maximam illam deorum turbam, qui a Rhea Saturnoque prognati sunt, Vesta nimirum, Ceres, Iuno, Pluto, Neptunus, atque ille fuhninator Iupiter omnium rex. Vesta quidem,

munus non habebat sub regibus prioribus Caelo ac Saturno: Iovis est beneficium. 502 Aec minus a magno etc. Heic Hesiodus auspicatur maximam illam deorum turbam, qui a Rhea Saturnoque prognati sunt, Vesta nimirum, Ceres, Iuno, Pluto, Neptunus, atque ille fuhninator Iupiter omnium rex. Vesta quidem, uti notum est, ignis focorumque praeses habita est, quae summa apud Romanos potissimum

Saturnoque prognati sunt, Vesta nimirum, Ceres, Iuno, Pluto, Neptunus, atque ille fuhninator Iupiter omnium rex. Vesta quidem, uti notum est, ignis focorumque praeses habita est, quae summa apud Romanos potissimum religione a Vestalibus servabatur. Huius deae nullum simulacrum fuisse in eius templo Ovidius docet Fast. lib. vl: » Esse diu stultus Vestae simulacra putavi, »

ille ut metat arva, lahore » Qui coluit. tu magna fave regina dearum, » Et bona sis facilisque mihi etc. itaque ad eam fere omnis arvorum proventus pertinehat, ideoque a Graecis ^njj.rirn^ dicta quasi $noo jj.nme ■> cuius historiam, si lihet, vide tom. vl Biblioth. Vniy.

^njj.rirn^ dicta quasi $noo jj.nme ■> cuius historiam, si lihet, vide tom. vl Biblioth. Vniy. a Clerico conscriptam. Quid de Iunone dicemus? Si phoeniciae voces Hira aut Harah, aemulam aut \e lotypam sonant, egregie Clericus

Atque ubi ego fui, in lapicidinis. et Posidonius apud Strabonem de Turditaniae fodinis lib. nl dicit: Certe apud eos subterranea loca non Hades sed Pluton habitat. Quae ego tantum delibavi, vide fusius a Clerico tractata in Adnot. ad hunc versum, et praesertim in Cereris historia, quem ipsum conscripsisse iam monui. Sit nobis igitur Epiri Pluto rex. Quid autem fuerit Neptunus, qui mari pracesse credebatur?

quicumque parentis ab alvo
511  Venerat egressus, ne Caeli ab origine quisquam
512  Ortus in aetheria sibi regnum conderet arce.
513  Namque olim a Terra audierat stellisque micante dem in custodiam dedere, ibique diligentissimc asservare, ne profugerent, novasque res in sui perniciem molirentur. Id vero tyrannorum proprium est,

quemadmodum saepe factum audivimus et apud Turcas et Persas, et apud alias barbaras nationes per caedem ac proditionem solitas in regnum involare. Non nego tamen, si verba attendamus. haec intelligenda esse atque adeo fuisse a superstitiosa antiquitate intcllecta perinde ac si revera consuessent devorari a Saturno filii. Hoc enim et illos socios magnae deorum matris Curetas tripudiantes dicit Lucretius significare, quamvis ipse, ut philosoplnim decebat, et

barbaras nationes per caedem ac proditionem solitas in regnum involare. Non nego tamen, si verba attendamus. haec intelligenda esse atque adeo fuisse a superstitiosa antiquitate intcllecta perinde ac si revera consuessent devorari a Saturno filii. Hoc enim et illos socios magnae deorum matris Curetas tripudiantes dicit Lucretius significare, quamvis ipse, ut philosoplnim decebat, et maxime Epicuraeum, rem aliter intelligat. Sic ille eleganter de more lib.

circum puerum pernice chorea » Armati in numerum pulsarent aeribus aera, » Ne Saturnus eum malis mandaret adeptus, » Aeternumque daret matri sub pectore volnus. 5 13 Namque olim a Terra auiierat etc. Oraculum heic a Terra Caeloque suis parentibus dicitur accepisse Saturnus, quod ferebat statuisse nimirum fata, imperium sibi regnumque olim a gnato ereptum

» Ne Saturnus eum malis mandaret adeptus, » Aeternumque daret matri sub pectore volnus. 5 13 Namque olim a Terra auiierat etc. Oraculum heic a Terra Caeloque suis parentibus dicitur accepisse Saturnus, quod ferebat statuisse nimirum fata, imperium sibi regnumque olim a gnato ereptum

sub pectore volnus. 5 13 Namque olim a Terra auiierat etc. Oraculum heic a Terra Caeloque suis parentibus dicitur accepisse Saturnus, quod ferebat statuisse nimirum fata, imperium sibi regnumque olim a gnato ereptum
514   A Caelo, fatale sibi, procumbere victum
515  515 Ipsius

accepisse Saturnus, quod ferebat statuisse nimirum fata, imperium sibi regnumque olim a gnato ereptum
514   A Caelo, fatale sibi, procumbere victum
515  515 Ipsius insidiis gnati. quae tristia fata
516  Permetuens curam non frustra est passus inanem,

asportatus; tum demum ex hac urbe in montem Aegaeum, non Argaeum, qui nullus est in Creta, sed in Cappadocia, cuius et Claudianus et Plinius et alii meminere, delatus est. Vetus Hesiodi scholiastes habet A?iycda Jv oqei 1 dicitque sic Cretam dictam olim ab Olenia illa capra Iovis nutrice, quasi caprae montem; atque hinc Iovem etiam dictum esse Aegiochum, quod caprae ubera suxerit, ipsumque montem Idam a

Jv oqei 1 dicitque sic Cretam dictam olim ab Olenia illa capra Iovis nutrice, quasi caprae montem; atque hinc Iovem etiam dictum esse Aegiochum, quod caprae ubera suxerit, ipsumque montem Idam a nonnullis vocatum fuisse Aegaeum, quod pars Idae fuerit Aegaeus collis. Sed Homerus Iovem vocat Aegiochum non ab Aegaeo monte, sed a propria eiusdem armatura, nirnirum aegida. Non defuere tamen, qui Aegaeum non collem, sed

montem; atque hinc Iovem etiam dictum esse Aegiochum, quod caprae ubera suxerit, ipsumque montem Idam a nonnullis vocatum fuisse Aegaeum, quod pars Idae fuerit Aegaeus collis. Sed Homerus Iovem vocat Aegiochum non ab Aegaeo monte, sed a propria eiusdem armatura, nirnirum aegida. Non defuere tamen, qui Aegaeum non collem, sed campum dixcrint. Siephanus enim de urbibus haec habet: Est et

late circum formidine tuto.
537  Tum demum, ingentem lapidem quum vafra volutis Aegaeus campus adnexus Cirrhae, ut apud Hesiodum. Dicitur autem a fluvio A?£ » qui descendit a monte ad Pythium, a quo et campus Aegaeus. Quare Graevius in Lect. Hesiod. docet hunc campum late patuisse, ut et Pythium et Govtyna in illo fuerit sita. Sed

537  Tum demum, ingentem lapidem quum vafra volutis Aegaeus campus adnexus Cirrhae, ut apud Hesiodum. Dicitur autem a fluvio A?£ » qui descendit a monte ad Pythium, a quo et campus Aegaeus. Quare Graevius in Lect. Hesiod. docet hunc campum late patuisse, ut et Pythium et Govtyna in illo fuerit sita. Sed quid illa

537  Tum demum, ingentem lapidem quum vafra volutis Aegaeus campus adnexus Cirrhae, ut apud Hesiodum. Dicitur autem a fluvio A?£ » qui descendit a monte ad Pythium, a quo et campus Aegaeus. Quare Graevius in Lect. Hesiod. docet hunc campum late patuisse, ut et Pythium et Govtyna in illo fuerit sita. Sed quid illa Cirrha, quae a Stephano

537  Tum demum, ingentem lapidem quum vafra volutis Aegaeus campus adnexus Cirrhae, ut apud Hesiodum. Dicitur autem a fluvio A?£ » qui descendit a monte ad Pythium, a quo et campus Aegaeus. Quare Graevius in Lect. Hesiod. docet hunc campum late patuisse, ut et Pythium et Govtyna in illo fuerit sita. Sed quid illa Cirrha, quae a Stephano nominatur? Nulla

descendit a monte ad Pythium, a quo et campus Aegaeus. Quare Graevius in Lect. Hesiod. docet hunc campum late patuisse, ut et Pythium et Govtyna in illo fuerit sita. Sed quid illa Cirrha, quae a Stephano nominatur? Nulla Girrha est in Creta, sed Cybra urbs; adeoque loco Cirrhae legendum est Cybrae. Plura, si cupis, apud Graevium invenies, sed et haec fortasse ad satietatem, ut Graeci loquuntur. 537

quem Pausanias narrat fuisse in templo Delphico sanctissime asservatum. Iupiter autem non solum suos e custodia fratres eduxit, sed et patruos e vinculis solvit: quamobrem ab iisdem fulmen accepit supremi quoddam imperii insigne, quod a poeta sub terra latuisse dicitur, nulli deorum nimirum ante quam Iovi datum. 565 Iapetus nympham etc. Ad Iapeti generationes gradum facit

Atlantiarum gentium, quae ultimam Africam incolebant. De his Herodotus lib. vl inquit: Hisce nomen est Adantibus, qui sine nomine ( scilicet singulorum proprio ) sunt soli hominum. Plato vero in Tim. narrat, auditum a sacerdotibus templi Heliop., exstitisse quondam et insulam maximam Atlantidarum dictam, cuius incolae astronomiae erant peritissimi, lateque ac longe dominabantur. Horum Atlantidarum mentionem etiam fecerunt Baillyus in

omni eruditione perpolitus toro. nl Epist. Americanarum edit. Cremon.. Gallus quidem scriptor BufFonii theoriam sequutus de telluris refrigeratione hanc insulam collocat in Oceano septentrionali a Spitzbergio Americam versus; Carlius vero ab Africa per Adanticum Oceanum sese Americam usque protendentem conatur ostendere, docetque per hanc insulam, quum parum distaret et ab Africae et ab Americae continentibus, uti etiamnum toto

numquam enim iis desunt nubes neque aestate neque hyeme. Hunc columnam caeli esse dicunt incolae. 569 Ac multo terrore Menoetion etc. Alter Iapeti filius, qui quod fuerit malus, a Iove dicitur ad Erebum detrusus. Nescimus autem ubi habitaverit. 570 Vafrum animum etc. De Prometheo et Epimetheo iam dixi

aut praevidere , et ad prudentiam pertinet: Epimetheus vero Olizq Tou ivu]j.a,vdctveLV ■> id est in ipsa re discere , quod est minime prudentis. Hinc factum, ut non viderit, qiiae mala consequutura erant, si Pandoram suscepisset, id est si sese suasque

<ru')k.fifi$riv jjA&e • TioLtou Te%vxi fiqoToiaiv £JC U^o]j-rj6eoog • qui videtur a Iove profugiens sedem in Scythia circa Caucasum fixisse, ibique ex fodinis magnam sibi vim opum comparasse, quod et ab Heschylo in eius Tragoed. , et a Sam. Bocharto in Phal.

U^o]j-rj6eoog • qui videtur a Iove profugiens sedem in Scythia circa Caucasum fixisse, ibique ex fodinis magnam sibi vim opum comparasse, quod et ab Heschylo in eius Tragoed. , et a Sam. Bocharto in Phal. lib. I disces.

Chabed, et efferri etiam potest Chabod, quae vox non raro divitias significat, inquit Clericus. Itaque quum a Prometheo fodinae exhauriri non possent, sed quantum metalli suam in rem educebat, tantum continuo renasci uberrimis illis videretur in venis, iecur eiusdem seu divitias quotidie augeri fictum est a fabulis.

Clericus. Itaque quum a Prometheo fodinae exhauriri non possent, sed quantum metalli suam in rem educebat, tantum continuo renasci uberrimis illis videretur in venis, iecur eiusdem seu divitias quotidie augeri fictum est a fabulis. 587 Sed diram Alcmenae etc. A graecis poetis omnia fere miranda, quae usquam terrarum contigerant, graeco Herculi tribuuntur, quum notissimum est plures

in rem educebat, tantum continuo renasci uberrimis illis videretur in venis, iecur eiusdem seu divitias quotidie augeri fictum est a fabulis. 587 Sed diram Alcmenae etc. A graecis poetis omnia fere miranda, quae usquam terrarum contigerant, graeco Herculi tribuuntur, quum notissimum est plures exstitisse Hercules. Thebanus vero, de quo heic Hesiodus, aetate Promethei multo posterior est. An

per aras. 614 Hanc quoque cognovit etc. In ea heic opinione Clericus est, irt putet reapse Iovem fuisse deceptum a Prometheo, quamvis id Hesiodus non sit ausus dicere invidiam civium pertimescens, quasi impius foret. Ego vero, si quid intelligo, omnino diversum iudico. Manifeste enim videtur mihi Hesiodus declarare, Prometheum

fraudis, et ira
628  Percitus eripuit miseris mortalibus ignem.
629   Nec caruere tamen: nam regem subdola proles
630  630 Iapeti decepit, et alta a lampade lucis 628 Percitus eripuit etc. Non id intelligendum quasi Iupiter hominibus universis usum ignis

inquit, illis, ut liberos citharam pulsare r psallere, et cauponari doceant; et brevi eos, o rex, videbis mulieres pro* viris factos. Ita Herodotus lib.- I iterumque subiungit: Tou A.vhw ^fi^a cct SvyxTeqeq l7ro^V£voyro 710.00.1 , Gvfkkyxaoii atylat (peqviu; • Vide et Iustinum de eadem re lib. I. Quidni idem contigerit Epirnetheo eiusque

700 Discordi siquidem perculsi corda labore 686 Sic quoque, ubi contra etc. Iam supra tres hosce Titanes vidimus; a patre Caelo coniectos in carcerem. Heic vero liberantur a Iove atque ab aliis Saturni filiis, monitu Telluris, quae eosdem praedixerat magno usui Iovi futuros. 700 Discordi siquidem

686 Sic quoque, ubi contra etc. Iam supra tres hosce Titanes vidimus; a patre Caelo coniectos in carcerem. Heic vero liberantur a Iove atque ab aliis Saturni filiis, monitu Telluris, quae eosdem praedixerat magno usui Iovi futuros. 700 Discordi siquidem etc. Duplex bellum Iovis cum Titanibus videtur

vestro imperio nobis pugnantibus usque cipue ad Briareum Cottum atque Gygem, quos ad defectionem vocat, ut relictis nimirum Saturni partibus memores beneficiorum, quae a sese acceperant, hoc in bello sibi opitulentur. Nec Iovem fefellit spes: Cottus pro aliis etiam respondet, suamque fratrumque operam Iovi ultro pollicetur.

737 Quam prius inctnd.it etc. Iupiter sibi adiuncto hoc auxilio acrior cum Titanibus Saturnoque congreditur, ipse ex Olympo profectus, Saturnus ex Othry, qui Phthiotidem a meridie claudit. Id placuit animadvertere, ne quis incautius crederet, copias Iovis in ipso Olympo directas pugnasse cum Titanibus longe dissitis, in monte Othry nimirum; quemadmodum videtur Hesiodus voluisse nobis persuadere, ut maior credo

Othry nimirum; quemadmodum videtur Hesiodus voluisse nobis persuadere, ut maior credo appareret miraculi vis. Huius autem pugnae descriptio plane Homerica est, plena scilicet evidentiae ac dignitatis, quamvis desint illi montes superimpositi a Titanibus, quos et Homerus in Odyssea , et Virgilius in Ceorgicis , et alii passim commemorant poetae, irridetque salse Lucianus sub Mercurii persona Charontem alloquentis iu

Caelicolum tremuere cacumina Olympi
754  Sedibus ex imis convulsa. immissus in ipsa
755  755 Pervenitque tremor nigrantia tartara, et ingens
756  A pedibus, iactisque una fragor excitus armis,
757  Omniaque indomito penitus concussa tumultu.
758   Sic illi alternos geminabant ictibus ictus

x. inferos significare, ubi Orpheus dicit: »... per ego haec te plena timoris, » Per Chaos hoc ingens, vastique silentia regni; ct apud Aristophanem in Avihus : A/a rrtq TToXeuq rvg a,>koT^a.g, xat roi Xasc T«y jj,r\qim rhv xvtffactv ou hoityofaeTE • vocem illam

inferos significare, ubi Orpheus dicit: »... per ego haec te plena timoris, » Per Chaos hoc ingens, vastique silentia regni; ct apud Aristophanem in Avihus : A/a rrtq TToXeuq rvg a,>koT^a.g, xat roi Xasc T«y jj,r\qim rhv xvtffactv ou hoityofaeTE • vocem illam

»... per ego haec te plena timoris, » Per Chaos hoc ingens, vastique silentia regni; ct apud Aristophanem in Avihus : A/a rrtq TToXeuq rvg a,>koT^a.g, xat roi Xasc T«y jj,r\qim rhv xvtffactv ou hoityofaeTE • vocem illam rov XaVc a

TToXeuq rvg a,>koT^a.g, xat roi Xasc T«y jj,r\qim rhv xvtffactv ou hoityofaeTE • vocem illam rov XaVc a Suida aliisque magistris intelligi de aere. Id ego non impugno, immo vehementer probo. Quum tamen ab Hesiodo saepissime distinguatur Chaos et ab inferis et ab aere, in mea versione eamdem retinendam vocem et proprie intelligendam iudico, ut

ubi victos
797  Concidere, ac passim stratos videre, sub imum 797 Concidere ac passim etc. Titanes a diis victi in carcerem caliginosum coniiciuntur, cuius ut horrorem squalloremque magnum esse doceat poeta, dicit eos tantum sub terra. fuisse demersos, quantus ad aetherium caeli suspectus Olympum, ut verbis utar Virgilii. Vnde etiam constat,

798  Deiecere solum, vinclisque et compede nexos
799  Tantum infra terram subter traxere superbos,
800  800 Quantum alto caeli tellus a vertice distat.
801  Par etenim spatium est a terra in tartara: noctes
802  Acta novem totidemque dies de culmine caeli
803  Luce gravis decima in

et compede nexos
799  Tantum infra terram subter traxere superbos,
800  800 Quantum alto caeli tellus a vertice distat.
801  Par etenim spatium est a terra in tartara: noctes
802  Acta novem totidemque dies de culmine caeli
803  Luce gravis decima in terram descenderet incus
804  Ferrea. rursum

quorum opinor ne ipse quidem claram sibi effinxerat notionem, fortasse propter ignorantiam formae Telluris eiusdemque constitutionis, quam et hemisphaericam, ut videtur, non sphaericam arbitrabatur, et non circumquaque septam ab aere ac a sole illustratam, sed basi quadam veluti insistentem tartaro atque Chao, lucique imperviam.
818  Insomnes aerata, Iovis

pontus etc. Mens poetae est his verbis significare, hinc nimirum omnia incipere, ac pariter huc desinere, ut vox ■nriyr) initium rerum exprimat, 7rei%a,TX finem , quod ipsum in versione satis me explicuisse puto, quamvis obscurius ab Hesiodo dictum sit. Hinc forte illa Senecae in Hercule furcnte : » Sterilis profundi vastitas squallet soli, »>

sub umbras, »> Quantus ad aetherium etc. Ex quibus omnibus patet, quod iam superius monui, et Hesiodum et alios veteres poetas in ea fuisse opinione, ut unam tantum mundi partem seu hemisphaerium quod nos incolimus, putarent a sole illuminari sideribusque distingui: quae vero sub hoc hemisphaerio iacent, aeterna caligiue, atque nocte horrescere.

828 Quam propter curvo etc. Supra hoc immane barathrum, im quo degebant Titanes, noctis sedem constituere videtur poeta. Iuxta hanc Atlantem caelum sustinentem, quod in ultimo occidente situs fuerit, a quo nox exire credebatur, quemadmodum dies ab oriente. Haec sane minime sibi consentiunt: nam ut Atlas caelum possit aliquomodo sustinere, non est collocandus sub terra, sed potius supra. Quare mihi Guieti opinio probabilis admodum videtur

non est collocandus sub terra, sed potius supra. Quare mihi Guieti opinio probabilis admodum videtur existimantis hos versus incipientes Ka/ Vwjtoc i^su.vric usque ad atrri/A tyeojc esse supposititios, aut saltem e suo loco huc temere illatos. Melius enim sententia constaret, si ita diceretur: » Monstrum

et inferni surgunt resonantia regis 841 Nec procul hinc gemini etc. Lethum et Sopor fratres sunt, ac Noctis filii, dicunturque a poeta habitare iuxta sedem noctis eiusdem ac diei, et numquam a sole illustrari, quasi aut illuc non descendat sol, aut in ea regione lucem amittat suam fons ipse lucis. 850 Heic quoque et inferni

841 Nec procul hinc gemini etc. Lethum et Sopor fratres sunt, ac Noctis filii, dicunturque a poeta habitare iuxta sedem noctis eiusdem ac diei, et numquam a sole illustrari, quasi aut illuc non descendat sol, aut in ea regione lucem amittat suam fons ipse lucis. 850 Heic quoque et inferni etc Vide haec quam magnifico verborum apparatu lib.

sol, aut in ea regione lucem amittat suam fons ipse lucis. 850 Heic quoque et inferni etc Vide haec quam magnifico verborum apparatu lib. vI Aen. a Virgilio efferuntur. Omnibus autem notum est, Plutonem e Siciiia rapuisse filiam Cereris Proserpinam, quae fTTfx/va dicitur sollemni apud Graecos adiuncto, quod sacrum

Astronomia locum habeat. 859 Iuxta autem Superis etc. Styx Oceani filia dicitur, quemadmodum et ceteri fontes. Quae vero heic de eadem praedicantur miracula partim vera sunt, partim ficta a poeta. Si Pausaniam audias, ille in Arcadicis facta mentione oppidi, cui Nonacri nomen erat, subiungit: Non procul ab his ruderibus est alta montis crepido; non aliam vidi quae in tantam altitudinem

Arcadicis facta mentione oppidi, cui Nonacri nomen erat, subiungit: Non procul ab his ruderibus est alta montis crepido; non aliam vidi quae in tantam altitudinem attollatur; aqua vero A secun— dum praeruptam stillat rupem. Vocant Graeci hanc aquam Stygis. Esse autem Stygem, Hesiodus in Theogonia cecinit. Haec Pausanias. Quare recte noster

Quisquis deorum de aliquo crimine accusatus, addito iureiurando, factaque libatione, si reus erat, in subitum incidebat lethargum, ac sine voce membrorumque usu per annum integrum perseverabat. Annua poena hac expleta per novem alios annos a concilio mensaque deorum arcebatur exul. Post anno tandem decimo, omnibus rite persolutis, revocabatur, honoresque amissos recuperabat. Ceterum huius fontis eam solam aquae partem fuisse exitialem, quae e rupe prosiliebat, non quae subtus

atque aerea surgunt
896  Limina, quae penitus fixis radicibus haerent
897  Sponte enata sua. parte anteriore repostum
898  Titanum genus acre a dis procul omnibus atra
899  Claustra tenent, Chaos ultra alta caligine septum.
900  900 Quos prope, in oceani fundo, Iovis arma sequuti

892 Fontibus , heic fincs etc. Eosdem hosce versus paullo aliter, quam extuleram superius, heic extuli, ne eadem frigidiuscule verba repetam, quod a Latinorum consuetudine prorsus est alienum, quamvis apud Graecos in usu sit. An etiam hi versus huc intrusi? Certe £os ab Hesiodo bis repetitos sine ulla probabili caussa vix crediderim. 900 Quos prope, in

etiam hi versus huc intrusi? Certe £os ab Hesiodo bis repetitos sine ulla probabili caussa vix crediderim. 900 Quos prope, in oceani etc. Iam supra vidimus tres hosce acerrimos Titanas a Iove fuisse quasi custodes additos devictis Tita
901  Ima colunt Cottusque Gygesque. immania namque

iactabantque ignea tela;
915  915 Omnigenoque sono varias imitantia voces nibus et in carcerem coniectis. Hoc novum atque indictum antea, fuisse Briareo a Neptuno in coniugem datam suam filiam Cymopoliam ob egregiam eius virtutem. 906 Titanas victor etc. Typhoeus ultimus Telluris filius e Tartaro susceptus, cuius heic a poeta fit

fuisse Briareo a Neptuno in coniugem datam suam filiam Cymopoliam ob egregiam eius virtutem. 906 Titanas victor etc. Typhoeus ultimus Telluris filius e Tartaro susceptus, cuius heic a poeta fit descriptio, maxima fuit vi corporis animique praeditus, se*d scelestissimus idem atque impudentissimus. De eodem ferme omnes loquuti sunt poetae et mythologi. Nos autem, quoniam alibi de Typhone agentes Clerici opinionem sequuti

utrinque immensa refusi
933  Caerula percurrens pelagi vastabat; et inter
934  Flammarumque globos, iaculataque turbine tela
935  935 Horribili a monstro, nimborum e sede corusca
936  Fulmina cum strepitu magno contorta cadebant.
937  Quo tellus ardore omnis, quo celsa furebant
938  Templa

flamma.
951  Dein stratum ac foedo laceratum vulnere truncum
952  Cum gemitu Telluris et anxifero ululatu
953  Dissecuit. vapor ibat ab icto a fulmine rege
954  Flammeus, ac saltus late desertaque montis
955  955 Culmina

dicam, nil vetare, Iovem etiam illuc imperium extendisse, praesertim quum et in Creta regnasset. 964 Humida vis autem ventorum etc. Venti, ut ita dicam, seeundarii dicuntur heic geniti a Typhoeo, ubi nequidquam se torquent interpretes, cur Hesiodus non et Eurum exceperit cum aliis tribus, quum et ipse /xa^au^a nequeat vocari. Idcirco quidam illam vocem ctqy&rrriv , de qua alibi dixi, volunt

quum tamen constat esse ventum occidentalem, qui et Co~
965  965 A domito, exceptis Borea, Zephyroque argesta,
966  Atque Noto genitis a dis in magna virorum
967  Commoda. flant alii pelagi per caerula frustra,

965  965 A domito, exceptis Borea, Zephyroque argesta,
966  Atque Noto genitis a dis in magna virorum
967  Commoda. flant alii pelagi per caerula frustra,
968  Aut etiam obscuro gliscentes turbine ponti
969  Per freta rauca

993  Regem educturam. prius illam at Iupiter alvum iiciuntur, ab aliis mythologis paullo aliter narrantur, deamque hanc e Iovis capite seu cerebro ortam dicunt, unde et a Romanis Capita vocabatur, ut Fast. lib. 11I suspicatur Ovidius: » Parva licet videas Capitae delubra Minervae,

urbium, firrha Iustitia et iisdem moribus praedita Pax, dispensatrices hominibus divitiarum, aureae filiae Themidis bonae consultricis. Sed graeca multo meliora. Hinc Horae et pulcritudinis omnigenae praesides habitae sunt et ab Hesiodo et a Theocrito. Aliae autem fortasse sunt Horae, quas et Homerus et Ovidius et Val. Flaccus esse dicunt caeli ianitrices. Verum cur heic Parcarum fit mentio? Nonne illis superius alii sunt parentes a poeta tributi? Vsque adeone oscitantem

omnigenae praesides habitae sunt et ab Hesiodo et a Theocrito. Aliae autem fortasse sunt Horae, quas et Homerus et Ovidius et Val. Flaccus esse dicunt caeli ianitrices. Verum cur heic Parcarum fit mentio? Nonne illis superius alii sunt parentes a poeta tributi? Vsque adeone oscitantem Hesiodum dicemus; an potius culpam in aliquem inficetum atque ineptum hominem, qui primus istos huc suae inscitiae testes intrusit versiculos, omnem transferemus? Omnino ita statuendum.

1004 Tres autem Eurynome etc. Eurynome Oceani filia, uxor Iovis tercia, ex qua tres Gratias suscepit. Neque id sine ratione: quidquid enim boni pulcrique est in rep. a summo imperii moderatore derivari censetur. 1009 Frugiferae hinc Cereris etc. Iupiter e Cerere quarta uxore Proserpinam generavit. Ceres autem non aliud significat nisi

derivari censetur. 1009 Frugiferae hinc Cereris etc. Iupiter e Cerere quarta uxore Proserpinam generavit. Ceres autem non aliud significat nisi fi ugum copiam, a qua in omne genus homirrum manat illa, felicitatis principium, abundantia. Hinc et Plutoni data fingitur Proserpina; quod Cereris filia apprime convenit divitiarum regi. 1014 Mnemosynen fiavis

quinta Iovis uxore deque Musis satis diximus in primis huiusce operis adnotationibus. Musas autem ego vittis ornatas dixi rton mitra, ut quidam expHcant ZjAVtoMt • Mitrae enim barbarae habebantur, et a graecarum matro
1017   Carmina, iucundaeque placent convivia mensae.
1018  Praeterea

dat, quis Musis florentissimis casussimisque puellis tribuat? 1018 Praeterea ipsius quondam etc. Latona sexta Iovis uxor Phoebum et Dianam peperit: ex quo vides utrumque distingui a Sole ac Luna, qui Hyperionis ac Thiae filii. Postea vero haec nomina confusa sunt, quod nimirum quum ex hac vita ambo decesserunt interque deos abierunt, Solem Apollo insederit, Lunamque Diana: quid simile et Aegyptii de Horo ac de Iside

ac de Iside commenti sunt. Plura si velis hac de re, vide Macrobium in Saturn., et Hyginum lib. il De si gnorum caelestium historiis . Lege etiam Homeri hymnum in Apollinem, si omnia Phoebi gesta, quae a mythologis narrantur, amas cognoscere. 1022 Postremam vero etc. Haec illa Iovis et soror et coniux Iuno, quae coniugis in culpa flagravit quotidiana, ut ait Catullus,

vero etc. Haec illa Iovis et soror et coniux Iuno, quae coniugis in culpa flagravit quotidiana, ut ait Catullus, quamvis numquam dimissa fuerit. Heben peperit, iuventutis deam, cuius nomen deducit Clericus a voce hebraica Eb, quae est viror , et probe iuventuti convenit. Peperit etiam Martem bellorum praesidem, qui quod fortasse inter Thraciae populos ferocissimos

ex quibus Iupiter fertur suscepisse liberos, pellices habendae sunt, non coniuges. 1026 Ipse autem e sacro etc. Ergo male paulo ante dixit Hesiodus, Minervam fuisse in alvo a Iove repositam, quum heic dicat ortam e capite. At Hesiodus facile respondebit, dicetque ex alvo, ubi concreverat, in caput Iovis migrasse, atque ex illo demum in lucem prodiisse Minervam. Affirmat Clericus, ideo Iovem dictum hanc filiam ex se

implexa est ac tenebris involuta. Nonnus in suo poemate quam plura potuit de eodem collegit lectu digna. An etiam idem cum Nemrodo? Lege Bochartiun et Clericum de eodem disserentes. Fabula autem, quod ortus sit ex Iovis femore, matre a fulmine exanimata, fortasse ficta, quia et Phoenices et Syri, quos ab aliquo generatos afErmant, dicere solent, eos e femore illius egressos. 1051 Nec minus Alcmene etc. Mortalis

uxor, Herculem protulit in lucem. Et Bacchus et Hercules et ceteri eiusmodi deorum filii ex mulieribus generati pro nothis haberi debent, quemadmodum illi omnes fuisse censendi sunt, qui in templis lucisque sacris aut propter flumina a fraudulentis hominibus ornatu saepe cultuque varios deos imitantibus generabantur; utque honori puellarum, quae vim erant passae, consuleietur, in vulgus proferebatur a diis fuisse genitos. Plena est exemplorum huiusce fraudis

censendi sunt, qui in templis lucisque sacris aut propter flumina a fraudulentis hominibus ornatu saepe cultuque varios deos imitantibus generabantur; utque honori puellarum, quae vim erant passae, consuleietur, in vulgus proferebatur a diis fuisse genitos. Plena est exemplorum huiusce fraudis vetustas, nihilque erat familiarius, quam deorum superstitione nefariam obtegere impro

bitatem ac libidinem. Tu lege sis Dionysium Halic. lib. I. Ant. Rom. de Ilia vel Rhea Numitoris filia Vestali; lege Iosephum Ant. Iud. lib. xvnl de Paullina a Decio Mundo decepta; lege denique Herodotum lib. I Dc templo Iovis JBcli , quod erat Babylone, disserentem, huiusque rei manifesta deprehendes indicia. Commodum erat id credere, ideoque facile credi simulabatur.

Homerus cum aliis poetis mythologisque multis Venerem Vulcano tribuit uxorem, non Aglaiam Gratiarum primogenitam. 1055 Bacchus itcm auricomus etc. Ariadna a Theseo in insula Dio derelicta, ibique a Baccho inventa, fuit ab eodem in caelum avecta. Nupta eidem, immortalitatem est consequuta. Vide Catullum in carmine: » Peliaco quondam

poetis mythologisque multis Venerem Vulcano tribuit uxorem, non Aglaiam Gratiarum primogenitam. 1055 Bacchus itcm auricomus etc. Ariadna a Theseo in insula Dio derelicta, ibique a Baccho inventa, fuit ab eodem in caelum avecta. Nupta eidem, immortalitatem est consequuta. Vide Catullum in carmine: » Peliaco quondam etc. Et Nonnum in primis, cuius fabulas mire

cus, quod quum Graeci unum hominem fuisse crederent, nec intelligerent, qui vita unius hominis sufficere posset ad eas res gerendas, quas et tempore et loco diversissimas gessisse dicitur, aeternam ei iuventutem a diis concessam arbitrati sunt. Harokel , unde HVa xXr\^ 1 Phoenicibus est mercator; quare fortasse hoc nomen non proprium est, sed appellativum. 1067

lib. III prope finem. 1092 Magnanimum valido Chrysaori etc. Hi versus suo de loco moti sunt, res enim et dicta est, et omnino aliena heic a poetae proposito. Chrysaor non mortalis vir est, sed immortali natura praeditus per Hesiodum, quare eius proles non est censenda in numero filiorum, qui ex deabus cum hominibus coniunctis oni sunt. 1097

et Hemathionem, quos ideo cum aliis interpretibus Aurorae filios dictos esse puro, quod ambo in superiori Aegypto, aut Aethiopia, quae regiones collatae Graeciae ad solem orientem spectant, regnaverint. Fortasse et Hemathionis nomen est a Syriaca appellatione Hhemat , inquit Clericus, ut vocabatur Syriae urbs, ad quam pertingebant septentrionales fines Palaestinae. Sed ego potius hoc nomen deduxerim ab rijta,Toq seu

fecerunt. Eadem autem Aurora e Cephalo protulit Phaethontem, sed, ut videtur, diversum ab illo, qui Solis, et Climenes filius ab Ovidio Metam. lib. il dicitur, quique mundum conflagrare fecit, ictusque a Iovis fulmine in Eridanum decidit. An hic Phaethon est sidus Veneri sacrum, nimirum Phosphorus? Lege quae de illo dicat Dupuisius in opere alias citato pag. 521. An potius ille, quem in Sole regnasse dicit Lucianus

dux Argonautarum et Aesonis filius, uxorem duxit, eamque secum in urbem Iolcum deportavit. Res est omnium sermone vulgata, ut non operae pretium sit in ea diutius morari. E Medea vero et Iasone Medaeus heic tantum ab Hesiodo natus dicitur, quem a Chirone facit educatum, quod et de Achille accepimus, et de ipso Iasone, qui
1105  1115 Praeliaque et duros

Praeliaque et duros superavit marte labores,
1106  Imperiis rex ipse suis quos ferre coactum
1107  Multos mandarat Pelias, per caerula vexit
1108  A patre abductam rediens ad moenia Iolci
1109  Aesonides nutu divum, thalamoque recepit
1110  1120 Florentem blandeque tuentem. ibi Iasone foeta

malorum suadere potuit. 1128 Aeneam in riguis etc. Quod de Phoco et Achille diximus, dicendum pariter de Aenea, cuius quum mater ignoraretur formaque csset omnibus admirationi a Venere ortus iactabatur, mendacio antiquissimis illis temporibus frequenter ad prolem cohonestandam usurpato. Vide inter homericos Hymnum in Venerem, quem admodum

finem faciens videtur polliceri, se feminarum illustrium laudes celebraturum: cuius fortasse carminis ea nobis pars una superest, quae Scutum Herculis inscribitur, incipitque, ut nunc exstat, a laudibus Alcmenae; pertinetque ad quartum Catalogum. Vide Fabr. JSibl. Gr. lib. il cap. vnl, ubi veteris auctoris scholium quod in Aldina editione subiicitur, integrum legitur:

LECTOREM
DE OPERVM AC DIERVM CARMINE. Si quae veteres Scholiastae recentioresque latini interpretes in Hesiodi Opera et Dies (1) , quod ego carmen latinis heic tibi versibus a me expressum iterum exhibeo, humanissime lector, commentati sunt, velim enumerare, dies profecto me deficeret. Nam quum et Aristoteles et Xenophon et Plato, et qui eorum voce loquitur Socrates, omnisque fere antiquitas Hesiodum semper habuerit

conditam, evolverent atque explicarent. Itaque quemadmodum Homerum disciplinarum omnium, praesertim earum, quibus ad actionum singularum prudentiam facile pervenire possemus, patrem exstitisse voluerunt; ita Hesiodum aptissimum esse statuerunt, a quo politica, ethica atque oeconomica praecepta peteremus. Nec ego quidem aliter sentio: hos enim duos totius antiquitatis poetas maximos doctissimosque praestantissima philosophiae documenta versibus tradita reliquisse fateor. Vnum tamen est

praecepta peteremus. Nec ego quidem aliter sentio: hos enim duos totius antiquitatis poetas maximos doctissimosque praestantissima philosophiae documenta versibus tradita reliquisse fateor. Vnum tamen est illud, in quo vehementer dissentio a quibusdam graeculis, qui Hesiodi scripta illustrantes non versum non syllabam non literam unam mysterio carere arbitrati sunt. Ita scelus a se commissum esse ducunt, nisi a singulis vocibus, tamquam e sacris Eleusinae Matris, aut Bonae Deae

documenta versibus tradita reliquisse fateor. Vnum tamen est illud, in quo vehementer dissentio a quibusdam graeculis, qui Hesiodi scripta illustrantes non versum non syllabam non literam unam mysterio carere arbitrati sunt. Ita scelus a se commissum esse ducunt, nisi a singulis vocibus, tamquam e sacris Eleusinae Matris, aut Bonae Deae caeremoniis, reconditiorem aliquam sententiam eruerint. Quamobrem eorum in hunc poetam commentarios legenti mihi ridere saepe contigit, quum

reliquisse fateor. Vnum tamen est illud, in quo vehementer dissentio a quibusdam graeculis, qui Hesiodi scripta illustrantes non versum non syllabam non literam unam mysterio carere arbitrati sunt. Ita scelus a se commissum esse ducunt, nisi a singulis vocibus, tamquam e sacris Eleusinae Matris, aut Bonae Deae caeremoniis, reconditiorem aliquam sententiam eruerint. Quamobrem eorum in hunc poetam commentarios legenti mihi ridere saepe contigit, quum viderem, eos tam longe studiorum

fere omnium grammaticorum proprium est, non scriptoris tantum, quem explicandum susceperunt, laudem famamque undequaque conquirere, verum etiam eruditionem suam doctrinamque venditare, quam maxime cupere. Qua in re magnopere falluntur: nam et a poetae sensu non semel longissime aberrant, et se ineptos inanisque gloriolae plus iusto cupidos apud cordatos homines ut plurimum exhibent. Atque ego sane non dubito, quin si ab inferis et Homerus et Hesiodus et multi alii auctores, repente

ego sane non dubito, quin si ab inferis et Homerus et Hesiodus et multi alii auctores, repente excitarentur, dicturi essent, quod Virgilium dixisse scribit in elysiis vates ille festivissimus Diodorus Delphicus; se quidem minus doctum, quam a Dante Aligherio fingatur, sed multo sapientiorem fuisse. Praeclare ille quidem ac vere: quid enim tam insulsum ac rectae minus rationi consonum, quam eas aliis cognitiones tribuere, quas nec habuere umquam nec habere potuerunt?

igitur adhibendus est, ac ingenio temperandum. Quod quum dico, nolim quispiam credat, me doctissimorum hominum labores industriamque, qua in explicandis illustrandisque antiquissimorum auctorum scriptis usi sunt, vituperare. Hoc et alienum a me est et summae esset ignorantiae ne dicam dementiae indicium. Illorum conatus curamque singularem ego maximi facio semperque feci, ac palam dico, eos optime de omni literarum genere meritos me existimare; lucemque maximam antiquitati

amice lector, liberavi; et ne me alienis plus iusto ornatum coloribus, tamquam illam corniculam grex avium, tot tantorumque virorum turba exueret, providi. Itaque et quid illa aetatum quatuor sibi succedentium descriptio facta in hoc carmine a poeta, et quid Pandora, quid Prometheus, eiusque frater Epimetheus significent, Heinsio diligentius docendam reliqui. Item an haec sint illa Hesiodi carmina de agrorum cultu tot laudibus ab antiquitate celebrata, et de quibus apud M. Tullium

ego haec omnia ab aliis, ut aiebam, discenda reliqui, quum non aliud mihi proposuerim, quam Ascraei vatis, placidissimi suavissimique senis, ita versus latinis versibus exprimere, ut sine taedio, aut fortasse aliqua etiam cum voluptate, quod a nemine satis bene factum adhuc noveram, a graecae linguae imperitis legi possent. Qui autem P. Virgilio aureum illum nitorem, admirandas digressiones, elegantissimam varietatem georgicarum rerum, in quibus thesauros poeticorum ornamentorum

reliqui, quum non aliud mihi proposuerim, quam Ascraei vatis, placidissimi suavissimique senis, ita versus latinis versibus exprimere, ut sine taedio, aut fortasse aliqua etiam cum voluptate, quod a nemine satis bene factum adhuc noveram, a graecae linguae imperitis legi possent. Qui autem P. Virgilio aureum illum nitorem, admirandas digressiones, elegantissimam varietatem georgicarum rerum, in quibus thesauros poeticorum ornamentorum omnes musarumque delicias vates divinus

poeticorum ornamentorum omnes musarumque delicias vates divinus effudisse videtur, in hisce versibus desiderabit, ille certe et mecum iniuriose aget, et Hesiodo non levem importabit calumniam. Nam et mihi illa tantum dicenda erant, quae non a Virgilio, sed ab Hesiodo dicta sunt; et ipse Hesiodus, quum magna ex parte in hoc opere de iustitia, de religione, de industria, deque rebus universis, quae ad vitam recte administrandam pertinent, cum fratre disserat, quem ad laborem

Alia est amoenitas florum virentiumque camporum, alia sylvarum asperrimarumque rupium: in illis placet venustas, in his horror non displicet. Possum tamen fere dicere, et Hesiodum habere multa, quae si diligentius inspiciantur, nequaquam rebus a Virgilio pertractatis cedere videantur; et me ita animum ad hanc versionem applicuisse, ut quotiescumque liceret, purissimam illam Virgilii dictionem versuumque numerum suavissimum imitarer, ac quasi meam ad rem non invite transferrem. Hoc et

alii multi luculenter loquuti sint, et ego in praelectione ad Homeri Odysseam satis disseruerim: eam facto potius, quam verbis cupio omnibus ostendere. Quae si tibi, erudite lector, placebit, iudicium a te meum probari, vehementer gaudebo: sin autem non omnino placebit, illud a te petam, ut dum habeas meliora vel a me ipso, vel potius ab aliis et otio et ingenio et elegantia abundantioribus, hisce patienter utare, iisdemque qualiacumque sunt,

Odysseam satis disseruerim: eam facto potius, quam verbis cupio omnibus ostendere. Quae si tibi, erudite lector, placebit, iudicium a te meum probari, vehementer gaudebo: sin autem non omnino placebit, illud a te petam, ut dum habeas meliora vel a me ipso, vel potius ab aliis et otio et ingenio et elegantia abundantioribus, hisce patienter utare, iisdemque qualiacumque sunt, contentus fruare. Heic autem, postquam duas exhibuero Elegias, quae in

satis disseruerim: eam facto potius, quam verbis cupio omnibus ostendere. Quae si tibi, erudite lector, placebit, iudicium a te meum probari, vehementer gaudebo: sin autem non omnino placebit, illud a te petam, ut dum habeas meliora vel a me ipso, vel potius ab aliis et otio et ingenio et elegantia abundantioribus, hisce patienter utare, iisdemque qualiacumque sunt, contentus fruare. Heic autem, postquam duas exhibuero Elegias, quae in priori editione leguntur datae ad Iosephum

editione leguntur datae ad Iosephum Spergesium virum nobilem multisque literis perpolitum, quarum una eidem opus dedicavi, altera luctuosissimam acerbissimamque M. Theresiae Imper. semper Augustae mortem, quae tum acciderat, deflevi, iampridem a Daniele Heinsio exaratum atque huic poemati praepositum, quo difficile erat quidquam distinctius pressiusque conscribere, argumentum tibi subiiciam, ut uno ferme intuitu, quid Hesiodi Opera ac Dies contineant doceantque,

IOSEPHO SPERGESIO
PALENTIAE BAR.
EQV. S. STEPH. HVNG. R.
AVG. A CONSILIIS IN AVLA VIENN.
PRO REBVS ITALIAE
ELEGIA
1  Hellada iam linquens romano indutus amictu
2  Nympharum ille ingens cura Heliconiadum,
3  Cui niveos quondam

23  Quo freta non metuit cupidus mercator adire,
24   Ac vehere externo litore divitias,
25  Pacis opus, magnos vitae mortalis in usus
26   Concessum a sancto numine caelicolum.
27  Ipse etiam Clypei referet mirabile textum,
28  Quod tenuit virtus Amphitryoniadae,
29  Quum nemore in sacro Phoebi Pagasaea per arva

50   Quum primum nostro nomine Moeoniden
51  Illi offerre ausus de me es bene multa loquutus,
52   Queis spes affulsit certa patrocinii
53  Nec sterilis nec parva: a te sunt omnia primo
54   Commoda, sunt nobis omnia nata bona;
55  Et venient maiora, animum ni lusit Apollo
56  Saepe mihi de te grandia pollicitus.

11  Irrita sed fuerunt populorum vota, nec ullas
12   Audivere polo numina magna preces.
13  Occidit heu meritis et fama maxima regum,
14   Occidit a patriis edita Caesaribus
15  Austrias illa potens pietate et grandibus orsis,
16   Quidquid virtutum, quidquid honoris erat,
17  Vna in se capiens; qua nil spectabat Olympo,

40  Exitium, ac terras umbra maligna tegat,
41  Si iura ingratae rapiunt iam ferrea mortis,
42  Quae secli longum spes melioris erat,
43  Cedentem a nobis. cessit, devictaque morbo
44   Marmoreo posuit frigida membra toro
45  Regnatrix populorum ingens, quos ipsa beatos
46   Fecerat aequatis legibus imperitans,

53  Scilicet id propter solita est gaudere, quod esset
54  In magno reliquis ditior imperio,
55  Divitiis large ut multos attollere quiret,
56  Et duram a miseris pellere pauperiem
57  Non sibi sed populis dives. velut igneus ardor
58  Solis, ab immensa lampade qui radios,

79  Felix o nimium felix, quam vincere nulla
80  Fraus valuit tanto in culmine compositam,
81  Transversamve egit sceptra inter gemmea fastus
82  A recto diae tramite iustitiae,
83  Quam sibi proposuit comitem, qua praemia, et ipsis
84  Sueta dare est poenas provida criminibus.

86  Heroinas, quot secla tulere; sed o
87  Vindobona infelix, quo nunc tua gloria cessit,
88  Quam dominae in vita dulcis alebat amor?
89  Moesta iaces, tristi perculsa a turbine luctus,
90   Ceu qui fulmineo tactus ab igne stupet.
91  Quid tamen et quereris? mortali an semine quidquam
92   Progenitum dirum fugerit interitum?

ARGVMENTVM
IN HESIODI OPERA ET DIES
A DANIELE HEINSIO
GRAECE
CONSCRIPTVM
ET POSTEA LATINE REDDITVM IN EDITIONE
GRAEVIANA. Facto a contentionum divisione initio, Poeta alteram

ARGVMENTVM
IN HESIODI OPERA ET DIES
A DANIELE HEINSIO
GRAECE
CONSCRIPTVM
ET POSTEA LATINE REDDITVM IN EDITIONE
GRAEVIANA. Facto a contentionum divisione initio, Poeta alteram quam esse reprehensione dignam et vituperio ostendit, reiicit; alteram vero ut rebus prae ferat omnibus, fratrem suum Persen monet: quod altera in fori molestiis omne fere tempus ponit;

Maxima ex parte autem ratio scribendi, quae praecepta continet, parum inter se cohaeret, ita, ut soluta quasi et nihil minus quam adstricta sit oratio. Quae subinde quoque antiquitatem spirat, et non semel idem repetit; prorsusque a scribendi ratione, qua recentiores sunt usi, qui nudas orationi sententias inserunt, abhorret. Non raro et digreditur; ut videlicet taedium fratris, quod ex admonitionibus haurire ac praeceptis poterat, dilueret. Post haec ad

ac ratione maris loquitur. Ita enim tempus ad navigandum maxime idoneum, videtur vocare. Post haec rursus in praeceptis desinit. Quum autem de debita diis reverentia inter alia loquatur, divisionem eius subiungit; et quum initium a genere, hoc est, deorum veneratione fecisset; ad singula, hoc est, eius species pergit. Atque ita quidem totum Operum ac Dierum argumentum absolvitur. Quod autem est reliquum, de bonorum, ac malorum, tum vero mediocrium dierum

et Pausanias aliique scriptores decem priores versus in vetustissimo codice deesse affirmant. Accedit etiam, Rhapsodos alienis poematibus adsuere consuevisse prooemia; quod et Pindarus docuit Od. II Nem. Quid igitur? Dicemusne poetam a duplici contentionum genere sine ullo exordio, contra quam fit plerumque a graecis etiam in minimis poematibus, carmen esse auspicatum? Mihi sane id vehementer incredibile videtur. 3 Per quem

deesse affirmant. Accedit etiam, Rhapsodos alienis poematibus adsuere consuevisse prooemia; quod et Pindarus docuit Od. II Nem. Quid igitur? Dicemusne poetam a duplici contentionum genere sine ullo exordio, contra quam fit plerumque a graecis etiam in minimis poematibus, carmen esse auspicatum? Mihi sane id vehementer incredibile videtur. 3 Per quem mortales etc. Potestas supremi numinis egregie per has

20  20 Dignatur, certa sed tantum lege coacti 12......................... sanctoque tuens etc. Vt a iudicibus serventur iura, recte quidem poeta a Iove postulat, non enim id in poetae potestate: quod ad ipsum attinet, est veritatem dicere, idque se facturum pollicetur fratrem exhortans ad eamdem amplectendam. Ceterum scio adversari

certa sed tantum lege coacti 12......................... sanctoque tuens etc. Vt a iudicibus serventur iura, recte quidem poeta a Iove postulat, non enim id in poetae potestate: quod ad ipsum attinet, est veritatem dicere, idque se facturum pollicetur fratrem exhortans ad eamdem amplectendam. Ceterum scio adversari hanc interpretationem Danieli Heinsio, cui, re

34  Invidet, et vati vates, et egenus egeno.
35  35 Omnia quae penitus tu, Persa, in pectore condens
36  Triste genus dirae litis fuge; neve labore
37  A dulci patiare tuam divertere mentem
38  Clamosoque foro caussisque intentus agendis.
39  Nam quid vana fori iuvat illum cura, reposti
40  40 Cui non multa domi stat in annum copia

47 Praeterea rapiens etc. An credendum poetae? Quidni; generi hominum videlicet minime mendaci; Hesiodo in primis, qui alio dicit in loco, se a Musis didicisse multa loqui et vera et falsa. .... invertere hiantum etc. Apud graecos poetas Bao/Afuff non semper est proprie rex: habemus enim eodem in regno plures

reges, quos iudices melius aut senatores dicas quam reges, quales ii, quos apud Phaeaces Homerus extitisse memorat. Acoqotyayoi vero ab Hesiodo appellantur, quod et publice mercedis loco dona exigebant, et privatim a litigantibus avidius accipiebant. Iustitiae maxime contraria auri sacra fames, a qua longissime tota forensis nauo abesse debet, ne mala fama laboret. 50 quanto magis utile etc.

Phaeaces Homerus extitisse memorat. Acoqotyayoi vero ab Hesiodo appellantur, quod et publice mercedis loco dona exigebant, et privatim a litigantibus avidius accipiebant. Iustitiae maxime contraria auri sacra fames, a qua longissime tota forensis nauo abesse debet, ne mala fama laboret. 50 quanto magis utile etc. Plato lib. v De Rep. hoc

deratum vero immodico et immoderato, tamquam potius peiori, antecellit etc. Quare recte Clericus hunc locum explicans: nesciunt, inquit, satius esse iis exiguo lucro et tenui victu esse contentos, adeoque leviora munera exigere a civibus, quam dum nimium lucrum concupiscunt lautiusque aequo vivunt, bonis omnibus cives spoliare: primum quia pauca exigentes et modeste viventes amorem sibi civium conciliant, quum odio sint secus agentes; deinde quia ex non

spoliare: primum quia pauca exigentes et modeste viventes amorem sibi civium conciliant, quum odio sint secus agentes; deinde quia ex non exhaustis civibus, nimia et subita rapacitate, lapsu temporis alia dona accipere possunt, quae a penitus spoliatis non amplius dantur. Haec Clericus, eademque confirmat exemplo Ciceronis desumpto e Verr. 11I quod vide apud Graevium. 51 malvaeque salubres etc. In malva et

eademque confirmat exemplo Ciceronis desumpto e Verr. 11I quod vide apud Graevium. 51 malvaeque salubres etc. In malva et asphodelo vi tae simplicitas a poeta commendatur. Ita et Horatius, quum exquisitas aliorum epulas luxumque descripsisset: me, inquit, pascunt olivae, me cichorea levesque malvae. Homerus autem mortuis ajcpo— §e \ov Keijj.ma. tribuit, quod

effrons ac deorum vaferrimus, cura datur astu impudentiaque Pandoram imbuendi. Ad quae omnia quum etiam Gratiae eademque Suada suas contulerunt illecebras, dolendum potius quam mirandum, ab hujusmodi monstro deceptum fuisse Epimetheum, a quo vel prudentissimi homines decipi potuerunt, quotidieque capiuntur. Vide sis etiam M. Garbitii explicationem allegoricam huius fabulae in adnot. ad verbum Hjpa/crrov pag. 102 editionis Hesiodi Patavinae: quae tota fere in eo est,

96  Exitiale malum, celeres iubet ire per auras
97  Mercurium, donumque Epimetheo tradere. at ille
98  Immemor heu, quondam dederat quae iussa Prometheus,
99  Ne qua sibi a supero capiat Iove munera missa,
100  100 Sed potius retro, fuerint quaecumque, remittat
101   Perniciem terris arcens; prius aspera sensit,
102  Quam potuit solvi monitus, iam

102  Quam potuit solvi monitus, iam peste recepta.
103  Namque olim in terris vitam mortalia secla
104  Degebant facilem tranquilla per otia longe
105  105 A curis morbisque feris duroque labore,
106  Queis domiti languent homines metamque senectae
107  Ocyus attingunt miseri, quam tempora poscant.

117  Pallida morborum volitant nos agmina circum,
118  Incumbuntque caput supra sine murmure. vocem
119  Scilicet exemit tacitis Saturnia proles,
120  120 Ipsius a certa ne quis foret exitus ira.
121   Possum etiam nunc rite alia admiranda referre,
122  Ni refugis: tu dicta tua sub mente repone.
123  Vt simul exorti dii sunt hominesque

aetate: qui homines in hac vixerunt, post mortem dii facti sunt aut quidam benefici genii, illisque cura demandata homines custodiendi, iudiciisque praesidendi, quod regium est. Quid vero de illa aetatum divisione, quae fertur et a Sybilla facta, dicendum? Quaecumque ea sit, nihil profecto habet commune cum hac hesiodia. Vide Fabricium in Graec. Bibl. lib. I cap. 30.

156   Sparserat enata circum lanugine malas,
157  Exigui suerat brevis illum terminus aevi
158  Excipere assiduo confossum corda dolore
159  Ob scelera. haud etenim violento a crimine quibant
160  160 Alternas prohibere manus: non magna vereri
161   Numina, non aris imponere sacra volebant,
162  Certa hominum ceu iura petunt. mox Iupiter illos,

in Salonini genethliaco? Vltima cumaei venit iam carminis aetas, et quae sequuntur. Certe et carmen cumaeum esse Hesiodi potest, cuius pater e Cuma, et ex hac aetatum continua mutatione heic a poeta descripta versibus Virgilii multa lux affulget, qui, hac adhibita veluti clave, recte omnes explicantur. Saecula enim mala, perpetua temporum vicissitudine, per nostrum poetam paullatim ad bona atque adeo optima regrediuntur,

ferendum tamen: potentiori enim resistere, insanum est. Ceterum ii etiam, qui praesunt, quales non esse debent, ex eadem fabella discant. 241 quamvis tam dulcia etc. Ideo haec a poeta addita, ut ostendat nullum esse tantum meritum, quod valeat contra vim.
250  250

illa mihi placeat, rectissima iura 254 an Horcus non subito etc. O"^x,og heic diversus et a Plutone et a iureiurando: nomen proprium est numinis, quod Hesiodus fingit religioni iudiciorum praesse. De eodem etiam in Theog. v. 231 et inferius hoc ipso in Opere.

rectissima iura 254 an Horcus non subito etc. O"^x,og heic diversus et a Plutone et a iureiurando: nomen proprium est numinis, quod Hesiodus fingit religioni iudiciorum praesse. De eodem etiam in Theog. v. 231 et inferius hoc ipso in Opere. Dicitur autem

aptius ad significandam navigationem iis gentibus potissimum esse necessariam, quae soli foecunditate carent, quum periculi plena sit? 282 Vnius ob culpam etc. Rectene heic a Clerico impietatis arcessitur Hesiodus, an iniuria, videant theologi. Mihi plane videtur, dicam pace tanti viri, omnino absolvendus, quum etiam non in uno

iuvenum armigeras acies, disiectaque perdit
292  Navigia in syrtes rapiens iactantibus undis.
293   Vos etiam, reges, vos o servate verentes
294  Iustitiam. neque enim longe a mortalibus absunt,
295  295 Sed propius cernunt divi, quicumque nefandis
296  Iudiciis alios spoliantque teruntque vicissim.
297  Ter decies sunt mille, Iovis caelestis origo,

313 Omnia dispiciens etc Hunc et sequentes sex versus, teste Proclo, expungit Plutarchus; et re quidem vera quid sibi velint, non satis liquet. Respicit fortasse poeta ad iniurias, quae sibi a fratre per iudices parabantur. 315...... non ego iustus etc. Sane Clericus non satis recte videtur ob hanc sententiam quasi virum minime bonum damnare

utilitati praeferamus, passim admonemur ab eodem vate. 322 Dicta. tuo infandos etc. Fuge nimirum utilitatem, quam sine vi ac iniuria consequi nequeas; illam tantum sequere, quae a iustitia venit. Nihil enim homine indignius, quam in aliorum perniciem opibus et facultate abuti. 324 Imposuit legem etc. Quum homini datum sit ab auctore naturae quid aequum

345  345 Qui sciat. ille autem qui nec sapit ipse, nec aures 343 Vsque sibi ad finem etc. Supposititius a plerisque interpretibus habetur hic versus, indignusque Hesiodo a Graevio ducitur. M. Tull. in Orat. pro Cluent. sic habet: » Sapientissimum esse dicunt » eum, cui quod opus sit veniat in

343 Vsque sibi ad finem etc. Supposititius a plerisque interpretibus habetur hic versus, indignusque Hesiodo a Graevio ducitur. M. Tull. in Orat. pro Cluent. sic habet: » Sapientissimum esse dicunt » eum, cui quod opus sit veniat in mentem; proxime accedere il» lum, qui alterius bene inventis

378  Res placeat concessa: ingentes namque paravit
379  Si quis opes manuum vi dura aut flumine linguae boris laudibus, quod alii intuentes ad fructus, quos a labore percepimus, nostro excitantur exemplo ad exercendam industriam, ut et ipsi tandem ditescant remque augeant » Labor omnia vincit »

intendit mentis aciem. Vera item et sapientiae plena, quae de mutuo, de largitionibus, de liberalitate, de parsimonia, de re augenda conservandaque, deque ceteris ad vitam recte in hominum societate administrandam pertinentibus heic a poeta congeruntur.
422  Ne pigeat. da sponte illi, qui pritnus egenti

viam sternit Hesiodus, initiumque ab agricultura desumit, quae est omnium artium antiquissima ac nobilissima. 464 Pleiades ostendunt etc. Hunc versum aliqui ita distinguentes a superioribus scribunt, ut sit quasi initium alterius libri eiusdem poematis: videtur autem continuo ductu totum hoc carmen Opera ac Dies esse conscriptum, nec in libros divisum, quemadmodum postea Virgilius aliique

et totidem emersio. 470... circumvolventibus annum etc. Principium anni hesiodaei videtur intra hos quadraginta dies collocandum, et referendum fortasse ad initium Tauri, a quo et Virgilius annum auspicatur, quum dicit: » Candidus auratis aperit cum cornibus annum <

cornibus annum < » Taurus etc. Per Scaligerum vero annus Thebanus tempore Hesiodi erat idem cum Delphico, et idem principium habebat a mense, qui incidebat in Geminos, Athenisque dicebatur Thargelion vere iam adulto. Haec ex Graevii adnotationibus. Si plura desideras vide Petavium in libris Variar.

471  Temporibus, quum ferri acies obtusa novatur.
472   Has terrae leges aeternaque foedera servant,
473  Seu propius pelago iaceant, sive aequore longe
474  A resono curvos inter fugere recessus,
475  475 Laetaque felici iactant uligine prata.
476   Nudus aratra move, nudus fere, nudus acuta
477  Falce seca messem, Cereris si munera

agriculturae noceat dilatio, ubi ipsius huiusce loci Hesiodaei mentionem facit. 506 Quum minus igniti etc. Autumno appropinquante hominum corpora firmiora sunt quam aestate; quod a continuo sudore relaxantur fibrae extenuaturque vis. 511 Sidus inardcscit solis etc. Etiam Guieto et aliis ^el^ioq a,arrtq hoc

sunt quam aestate; quod a continuo sudore relaxantur fibrae extenuaturque vis. 511 Sidus inardcscit solis etc. Etiam Guieto et aliis ^el^ioq a,arrtq hoc loco idem ac sol. Non ignorabat porro Hesiodus iis post aestivum solstitium, qui sunt cis aequatorem, minorem esse arcum diurnum solis; iis autem qui trans aequatorem incolunt, maiorem. 514

543  Quadrifidae octono saturatus munere quadrae, 536 E quercu dentale etc. E\Cjj,a Graecis, quod Latinis dentale. Male vero dentale cum buri, aliqui interpretes confuderunt: illa enim Tvr\ • 537 quos nona inviserit etc.

557  Acribus ipsa viri rodit praecordia curis.
558  Tunc instans camuros, plena ad praesepia clausos, torem explendum praecipit. Herculani a Fossoribus inventus est panis cum inscriptione: Siligo C. Cyrani, e Cicere ox,Tctj3\u)}J.os sive octo buccellarum. Gorius Symb. Rom. tom. il pag. 159« 553

arationibus vide copiosissime disserentem Claud. Salmasium in suis ad Solinum exercitationibus. 558 Tunc instans camuros etc. E C 'A/Ka<;> ait Guietus, idest boves curvis seu reflexis cornibus. Ita Virgilius, et camuris hirtae sub comibus aures etc.; ad quem versum Philargyrus: Camuri boum sunt, qui

erit caus sa, cur festines, quamvis otium in metendo vetent, festinationemque rei rusticae periti maxime suadeant, ut videre est, apud Columellam lib. il cap. xxl qui huius etiam rei tradit rationes. H"yx£y<jv a//.av Graevio est otiari messis tempore; quod expressi per illa verba residens despicies.
600  600 Despicies

docetque Plinius lib. xvnl cap. xxvl ante putandas esse vites, quod dedecus habebatur opprobriumque meritum, falcem ab illa volucre in vite deprehendi. 6 1 a Per triduum assiduo etc. Huius pluviae triduanae beneficio, ait Guietus, sera aratio tempestivae aequalis fuerit.

Qui residet, sociosque inter nugatur egenus 621 fuge plena pigris etc. Antiphon in Oratione contra Nicoclem ait, xi<r%a? publica vocabant loca, in quibus otiosum vulgus desidebat. Vide quae Clericus ad hunc ipsum versum ex Cleanthis libro de diis affert. Officinas autem ferrarias etiamnum, praesertim in pagis, plenas hyeme cernimus otiosis

queis tecta cutis: licet aspera villis
646  Corpora sint, aquilo gelidus tamen omnia perflat.
647  Quin et dura bovis penetrat per tergora, sese
648  Insinuans; penetratque capras a frigore setis
649  Non bene defensas. ovibus modo, longa per annum 635 Iani mala tempora etc. Hesychius ad

684   Rite laboratus, laedat ne frigidus aures
685  685 Humor, stet pileus. borea nam saepe cadente
686  Gliscit atrox aurora gelu, diffusus et aer
687  Stellifero a caelo terram super haurit ab amne
688  Matutinus aquas, rursusque elatus in altum
689  Turbine ventorum, nigro sub vespere, nimbis
690  690 Aut pluit, aut borea nubes turbante flat

aut solet pluere, aut flare. 696 quo tempore bobus etc. To "i\\M3v hoc est, ut docet Guietus, dimidia pars cibi ordinarii bobus detur 5<a rhv aeq yiocv ; homini vero plus dimidia, ut puta dodrans ex asse, hoc est, tres quartae partes cibi ordinarii, quod hyeme ventres calidiores, longarumque noctium quies diuturnior, ac propterea minor cibi

Byblinum vinum, inquit Sca liger, cuius meminit Festus et Theocritus, est vinum, cuius vitis delata erat ex urbe Syriae Byblo, ut Romae Nitiobrix. Sed tanti viri pace ego edoctus a Luca Holstenio ad vocem B/j3a/v>ji quam Steph. Byzantius docet fuisse nomen regionis Thraciae, a cjua vinum Biblinum dictum, scribo non J3cj3a/v<5v sed

erat ex urbe Syriae Byblo, ut Romae Nitiobrix. Sed tanti viri pace ego edoctus a Luca Holstenio ad vocem B/j3a/v>ji quam Steph. Byzantius docet fuisse nomen regionis Thraciae, a cjua vinum Biblinum dictum, scribo non J3cj3a/v<5v sed J3/j3a/vov • Ita vir doctissimus Athenaei fretus auctoritate dicentis lib. I pag. xxxl. Achaeus

sed J3/j3a/vov • Ita vir doctissimus Athenaei fretus auctoritate dicentis lib. I pag. xxxl. Achaeus Biblinum commendat: Excepit Biblini vini poculo. vocatur autem ita a loci cuiusdam nomine. Dicit etiam Philinus: » Praebiturum me tibi Lesbium, Chium; papae!

» Tliasium, Biblinum, Mendaeum, ita ut tu non » Inebrieris etc Epicharmus a quibusdam biblinis montibus vocatum ait. Armenides vero tradit Thraciae partem vocatam esse Bibliam, <juam Tisaram et Oesymam dicunt. Thracia quidem ob vini, quod fert praestantiam et vicina ei omnia loca, admirationi

in libro de ventis Orionem dicere oriri |y o\%yr\ OTrcoqocg, Svysiv $e h rov •x.EijJ.woc; , ibique 07rco^av pro aestate iam inclinata su mere, diebus aliquot a confecto Solstitio. In laterculo Petaviano lucida pedis Orionis heliacum ortum facit Carcinonis xvnl Iulii xil. Sed addit, Theophrasti aevo et Athenis maturius id factum esse. alia etiam si velis ex doctrina Petavii, ipsum

illud Virgilii: omnia ventorum concurrere flamina vidi etc. et illud non illa nocte per altum ire , neque a terra moneat convellere funem etc. Simplicior in tradendis praeceptis Hesiodus; multo festivior venustiorque Virgilius. 778 Velorumque legens alas

caussantur. 789 Exigua vero etc. Ascra vicus Boeotiae in ipso monte Helicone, qui quum immineat Ascrae ita, ut hyeme non a solis calore tepefiat, contraque aestate maximos colligat reflectatque calores, quem

Carbasa in Euboeam nisi quando ex Aulide solvi, admodum habemus ab eorum locorum peritis, nil mirum toto anno habitam esse incolis Ascram incommodam. An etiam dictum id a poeta irato propter iniuriam aliquam ab Ascraeis acceptam? certe poetae omnes patriam laudant. Vide grammaticos veteres, et Pausaniam in primis, qui Ascrae situm conditoresque memorat. 794

de quo proverbium etiam <na,^ov-^v^og , quod solet in eos iactari, qui minus sapienter iudicant. Quid? ut alia omittam, tantumne laudis gloriaeque contemptorem Hesiodum fuisse arbitrabimur, ut aemuli a se victi nomen fama per totam Graeciam celebratissimum hoc loco reucuisset modestia videlicet impeditus? Minime sane. At vixerene eodem tempore Homerus et Hesiodus? Certant scriptores, et adhuc sub iudice lis est, quam si

me seie prius etc. Vide an id contrarium iis, quae in principio Theogoniae de se ipso narrat poeta. 816 Ipse Jovis metuam etc. Omnis a Iove musisque scientia. Itaque recte dicit Hesiodus, quamvis experientia navigandi careat, tamen se posse de arte navigandi bene disserere a Musis edoctum. 818

816 Ipse Jovis metuam etc. Omnis a Iove musisque scientia. Itaque recte dicit Hesiodus, quamvis experientia navigandi careat, tamen se posse de arte navigandi bene disserere a Musis edoctum. 818 Luces quinquaginta etc. Clericus suspicatur heic omissos esse a librariis duos versus iam ab antiquis temporibus eo facilius

navigandi careat, tamen se posse de arte navigandi bene disserere a Musis edoctum. 818 Luces quinquaginta etc. Clericus suspicatur heic omissos esse a librariis duos versus iam ab antiquis temporibus eo facilius quo per idem verbum incipiebant. Sibi enim persuadere non potest, tam fuisse Hesiodum rei nauticae imperitum, ut omnem navigationem coercuisset intra quinquaginta

T^07rcuov Katyotkecoq ykctvKriv e^ycurrji aura^ £7reiTct H//.ara 7reVTWKovTct etc. ut est deinde in textu. Qui versus si adessent, ita essent a me latine reddendi: » Luces quinquaginta, ante altum Phoebus Olympum » Quam tetigit, glaucum mare tutum; aliaeque sequentes » Quinquaginta, alto postquam sublimis ab axe » Vertit equos etc. Sed nihil

ante altum Phoebus Olympum » Quam tetigit, glaucum mare tutum; aliaeque sequentes » Quinquaginta, alto postquam sublimis ab axe » Vertit equos etc. Sed nihil muto, quamvis sciam huiusmodi omissiones a librariis plerasque factas, Hesiodumque in primis foede corruptum ac depravatum.
833  Tempestas

Est anima illa avido etc. Pecuniam avaris dominari, ante virtutem esse, reginam haberi, et similia passim apud scriptores invenias: ipsam vero esse animam, elegantissime dictum a solo, quod sciam, Hesiodo. 8 5 1 Atque onera inttrcant etc. Displicet Clerico ro ajj*au(>aSreiri , quod est proprie

similia, quae sunt omnia damnis periculisque obnoxia maximis, si fiant. 853 Accipe et haec etc. Hunc ego versiculum addendum putavi, ne ullo sine nexu transitus fieret a rebus nauticis ad res diversissimas. Latinorum poetarum minor, quam Graecorum libertas aut potius quaedam audacia, qua subito in ea, quae dicenda sunt, insiliunt. Pindarus inprimis huiusmodi est, ideoque obscurior vulgo

Absolutis breviter quae ad navigationem pertinere videbantur, iterum ad praecepta moralia delabitur poeta, quae non agricolis solum, sed omni hominum generi sunt accommodata, incipitque a statuenda idonea ad matrimonium aetate, quam annorum triginta in homine requirit, annorum quindecim in muliere. Pollux rero^ illud in textu graeco quatuordecim exponit. Plato vero et Aristoteles constituunt

solitum, qui aut imparati aliquid facere aggrediuntur, aut eius rei quam suscipere volunt, omnino ignari sunt. 894 Spernere quis tentet solem etc. Haec paucula verba a me addita, ut latina clarior fiat sententia. An hoc proverbium in eos, qui quum nulla in re praestant, potentioribus nobilioribusque non dubitant obtrectare; an quaedam potius superstitio? Certe Claud. Salmasius male

fiat sententia. An hoc proverbium in eos, qui quum nulla in re praestant, potentioribus nobilioribusque non dubitant obtrectare; an quaedam potius superstitio? Certe Claud. Salmasius male intellexit hunc locum, atque idcirco a Petavio castigatus est. Sed heic diutius immorari non operae pretium mihi videtur. Itaque alios si placet interpretes adito, multumque cuiusdam

Parte in secreta, aut succedens undique septae
901   Parietibus caulae. nec, si fors turpia passus,
902  Detege foedatos immundi corporis artus
903  Ante focum; nec item rediens a funere tristi,
904  Sed potius divum a dapibus, tibi germina prolis
905  905 Certa para thalami ingressus penetrale repostum.
906  Iam fluvios non ante gradu transire

901   Parietibus caulae. nec, si fors turpia passus,
902  Detege foedatos immundi corporis artus
903  Ante focum; nec item rediens a funere tristi,
904  Sed potius divum a dapibus, tibi germina prolis
905  905 Certa para thalami ingressus penetrale repostum.
906  Iam fluvios non ante gradu transire perennes
907  Ausis, quam ad sacri conversus numina

idcirco iisdem supplicandum iter facienti, ut bene fausteque omnia procedant.
912  Nec siccum a viridi sollemni in honore deorum
913  Nigranti reseca ferro conversus ad ungues;
914  Nec calices umquam crateri impone bibentum,
915  915 Exitiale subest nam fatum: ubi condere

920  920 Loturus sese, ciet ipsi haud lenia damna.
921  Ne puer annorum bis sex tibi forte sepulcris, 912 Nec siccum a viridi etc. Reddere hunc volui versum ipsa usus Hesiodi metaphora, addidi autem conversus ad ungues , ut esset minus obscura. Ceterum non modo id in convivio sollemni deorum nullo pacto

ubi incolae aquantur. 935 In primis moneo etc. Malam esse hominibus vitandam famam, omnes norunt; at in eamdem recta etiam facientes et quae a nobis virtus postulat, exsequentes incurrimus. Hinc illud Virgilianum: Fama malum quo non aliud mortalihus ullum etc. 940 Interea

mensium septimus dies Apollini sacer. 954. namque aere pendens etc. Araneum in aere suspen sum nere fila r\u.a,Toq ix, 7rK£iov idest die pleno seu adulto, dicit poeta. Ego illud die adulto seu pleno omisi, quod satis intelligatur fieri in diebus aestivis, qui non dimidiati sed pleni dicebantur. Guieto est meridies quemadmodum

dies fausti, alii vero infausti, in vitaque Camilli ostendit iisdem diebus et laeta saepe et adversa contigisse. 1027 Et sciat et servet etc. Optima sententia, si a vano deorum cultu ac superstitione ad veram sanctamque religionem transferatur: pietas enim si negligatur ut est infortuniorum caussa, ita si diligenter excolatur, maximae certaeque felicitatis origo est.

quomodocumque primam voculam legamus; sed quaenam desint et quam multa minime constat. Docet nos Hesiodus ipse duobus ultimis Theogoniae versibus, se scripsisse de altero illo Heroum genere, qui a diis ex mulieribus geniti credebantur, eiusque operis non raro meminerunt veteres, ut vel ex fragmentis liquet. Horum autem heroum quum longe praestantissimus esset Hercules, non absurde forte quis coniecerit hoc poema, cuius maxima parte

memorari, inter quae Heroogonia recensetur, non Scutum . Maximus Tyrius Dissert. xvl haec habet: Hesiodus quidem seorsim Heroum, a mulieribus initio facto, recensuit genera, et ex quanam quisque natus fuerit . Seorsim vero poemate descripta ab illo est Theologia una cum Theogonia .

quibus etiam nonnulli dubitarunt, utrum esset Hesiodi, an alterius antiqui scriptoris hoc poema. Sed ego omissa huiusmodi controversia, quae certo dirimi dissolvique nequit, ad meam venio interpretationem. Haud primum nunc latinis versibus a me redditum hoc poema in lucem prodit: aliquot iam elapsi sunt anni, ex quo Senis in Etruria vulgatum est, ut antequam Odysseam in manus hominum emitterem, haberetur aliquod meae rationis interpretandi

distributa catalogos: Aspis seu Scutum ad quartum fortasse pertinebat, ut est in Scholiis, quae in Aldina editione Aspidi subiiciuntur. An vero Heroogonia diversum opus a mulierum catalogo? Hoc etiam dubio non carere videtur. Vide Fabr. in lib. il c. vnl Bibl. Graec. Quid quod et Eustathius et Pseudo-Didymus postremam partem Iliad. 2' vocant AWiWcwav?

24  Thebarum linquens Tirynthia moenia, postquam
25  25 Irascens in caede boum Electryona peremit,
26  Atque adiit Creonta atque Eniochen formosam.
27  A quibus hospitio exceptus, quae munera cumque
28  Supplicibus fas iusque sinunt concedier ultro,
29  Multa tulit, claroque super donatus honore
30  30 Vixit ibi cara cum coniuge.

et acer etc. Iphicli filius, et Herculis auriga hac in pugna. 23 Peccavit pater etc. Amphitryon occiso Electryone exsul venit Thebas cum Alcmena: a qua urbe profectus cum exercitu vicit Taphios et Teleboos. Quo tempore Iupiter concubuit cum Alcmena, Herculemque generavit. Idcirco Iphiclo fratre melior Hercules; ille Amphitryonis, hic Iovis filius. De hac re tota lege Mythologiam

50  50 Adduxere tibi, claro ut potiare triumpho. 34 Consilium etc. Iis apud poetas mens a Iove eripi dicitur, qui male aliquid aggrediuntur, ruuntque in exitium. 35 Praetulit Eurysthei etc. Iphiclus patria relicta domo ad Eurystheum sese contulerat. Eurystheus erat Peloponnesi

Eurysthei etc. Iphiclus patria relicta domo ad Eurystheum sese contulerat. Eurystheus erat Peloponnesi rex, Herculemque continuis certaminibus periculisque exponebat: illi enim heros invictissimus decepto Iove a Iunonis fraudibus servire ac parere coactus erat. 38 At me caelicolae etc. Iuno, an potius Apollo, cui Cycnus invisus magnopere?

etc Haec omnia quasi quaedam viva corpora videbantur: sua cuique facies constabat. 102 ore cientes etc Fortasse horum serpentium ora atque dentes ita a Vulcano conflati erant, ut qiiocumque motu impellerentur, interque sese collisi resonarent. Sequitur ipsa corporum descriptio, quae quia diversis coloribus efficta exprimitur, non male quis fortasse hinc coniecturam faciet, non

quoque in clypei etc. Cui non nota Lapitharum Centaurorumque pugna? Vtrique Thessaliae populi ferocissimi ac pugnacissimi; Centauri etiam equitandi peritissimi, unde partim equi partim homines ficti a fabulis.
123  Asbolon et clarum auguriis, nigrumque Mimanta,
124  Peucidasque duos Dryalum

satis constat. An o'x\oq pro ohfioq legendum? Sed Clericus huic lectioni mmime codices favere observat. Ego suspicor, eam posse intelligi vocem de praemiis a diis Apollini et Musis pro cantu propositis. 143 At subter portus etc. Ingens quidem saltus, at pictoribus non inusitatus: qui pictores habent sane multa, quae in hoc poemate

173  Natarum supra terror: quippe horrida saevit
174  Pugna virum, tenduntque adversa in tela phalanges.
175  175 A patria hi domibusque suis gnatisque repellunt
176   Exitium; hi certant populando avertere praedas.
177  Multi utrinque iacent; sed adhuc pars maxima telis
178  Viva furit. pavidae

furor Parcarum etc. Parcae sanguinis effusi avidissimae semper inter caedes versantur. Earum praesides, nam multae sunt, Clotho, Lachesis et Atropos. Quae heic diversa fieri describuntur, non ab iisdem sed a diversis fieri intelligenda.
196  Primae aderant Clotho et Lachesis: minor una duabus

207  Ipsa autem dentes haud ulli affabilis ore
208  Exacuit stricto frendens, multoque superne
209  Pulvere sordescit latos foedata per armos,
210  210 Humidaque a fletu. non hinc procul urbis imago
211   Turrigerae sese attollit, cui postibus aureis
212  Septem inerant portae, portisque effusa iuventus
213  Laeta indulgebat choreis. nova

et ne ipse etiam inornatus esset, cycnos cum piscibus in eodem ludentes effinxerat Vulcanus. 262, Spectaclum Iove dignum etc. Quid mirum, hunc fuisse clypeum tam affabre a Vulcano elaboratum, quum ab ipso Iove sic iussus erat? 265 ... nec mole gravatur etc. Recte quidem haec a poeta animadversa, ut ingens illa vis Herculis magis

Quid mirum, hunc fuisse clypeum tam affabre a Vulcano elaboratum, quum ab ipso Iove sic iussus erat? 265 ... nec mole gravatur etc. Recte quidem haec a poeta animadversa, ut ingens illa vis Herculis magis appareret.
272   Salvete, o Lyncei proles clarissima:

Amphitryonis, Amphitryon vero Herculis et Iphicli, cuius filius Iolaus. 278 ... tu qua se parte videndum etc. Mars et Pallas ambo pugnarum praesides, sed plerumque adversi a poetis finguntur: ille enim furore, haec sapientia regitur. Porro sic eadem Dea et Diomedem in Iliade in Martem incitat. 283 ...

300 Ad magnum Ceyca, regit felicibus urbem
301  Imperiis qui iam senior: scis ipse, neque eius
302  Gnata Themistonoe frustra tibi tradita coniux.
303  Infelix! neque enim a saevo te funere Mavors,
304  Credo equidem, eripiet, si congrediemur ad arma. 296 Cycne, quid etc. Initio

304  Credo equidem, eripiet, si congrediemur ad arma. 296 Cycne, quid etc. Initio allocutionis conatur Hercules Cycnum a pugna deterrere, admonens se et Iolaum esse pugnis periculisque iamdiu adsuetos. Ex quo constat non venisse illuc Herculem data opera, ut eum occideret, sed potius ut cum Ceyce de iniuriis a Cycno Apollini illatis conquereretur.

Initio allocutionis conatur Hercules Cycnum a pugna deterrere, admonens se et Iolaum esse pugnis periculisque iamdiu adsuetos. Ex quo constat non venisse illuc Herculem data opera, ut eum occideret, sed potius ut cum Ceyce de iniuriis a Cycno Apollini illatis conquereretur. 299 Trachinem tendimus etc. Vrbs Thessaliae est Trachina non procul a sinu Maliaco. Itaque Hercules, ut iam

data opera, ut eum occideret, sed potius ut cum Ceyce de iniuriis a Cycno Apollini illatis conquereretur. 299 Trachinem tendimus etc. Vrbs Thessaliae est Trachina non procul a sinu Maliaco. Itaque Hercules, ut iam animadvertit Clericus, ex regionibus Pelio Thessaliae monti subiectis ad Oetam iter habebat. 300 Ad magnum Ceyca etc. Ceyx rex

Virgilio absurdissima; immo tota poesis absurda. Quid de Alecto illa Virgiliana tam longe personante? 332 Iupiter intonuit etc. In honorem Sarpedonis filii occisi a Patroclo fingit Homerus in Iliade sanguineas a Iove guttas demissas e caelo. Ergo prave Hesiodus fecit, qui ab eodem Iove, non a Marte Cycni patre, heic delapsas memorat. Darem quidem id Clerico, nisi optimo iure

tam longe personante? 332 Iupiter intonuit etc. In honorem Sarpedonis filii occisi a Patroclo fingit Homerus in Iliade sanguineas a Iove guttas demissas e caelo. Ergo prave Hesiodus fecit, qui ab eodem Iove, non a Marte Cycni patre, heic delapsas memorat. Darem quidem id Clerico, nisi optimo iure Hesiodo aliter facere licuisset. Homerus ob Sarpedonis occisi

intonuit etc. In honorem Sarpedonis filii occisi a Patroclo fingit Homerus in Iliade sanguineas a Iove guttas demissas e caelo. Ergo prave Hesiodus fecit, qui ab eodem Iove, non a Marte Cycni patre, heic delapsas memorat. Darem quidem id Clerico, nisi optimo iure Hesiodo aliter facere licuisset. Homerus ob Sarpedonis occisi commiserationem sanguinis guttas demittere facit Iovem, Hesiodus in signum victoriae,

355  355 Vulturii sub celsae ineunt quum rupis hiatu
356   Cerva pro pingui vel montivaga pro capra,
357  Quam iuvenis fixit conspectam e rupe sagitta
358  Eminus a nervo emissa; diversa peragrat
359  Ipse loca, ignarus qua parte sequatur; at illi
360  360 Collapsam videre, et pugnam iniere cruentam.
361  Sic gemini heroes ibant in mutua

364 ... sed non perrumpere etc. Iam superius admonuerat Hesiodus, hunc Herculis clypeum nulla vi ferrove potuisse frangi: qualia sunt arma omnia, quae a Vulcano fiunt.
366  Insurgens contra Alcides iaculatur, et alte
367  Cristatamque inter

desinat mirari Clericus, quomodo Hercules occiso genero ad socerum ivisse ab Hesiodo fingatur. Quod si etiam ad Ceycem ivisse diceretur, honestam caedis excusationem Hercules habuisset; quod et illatam vim propulsasset, et iniurias a Cycno Apollini illatas suadente Pallade vindicasset. 421 Cycnum autem etc. Sepulcrum exsequiaeque Cycno hominum concursu maximo a Ceyce adornantur. 424

illatam vim propulsasset, et iniurias a Cycno Apollini illatas suadente Pallade vindicasset. 421 Cycnum autem etc. Sepulcrum exsequiaeque Cycno hominum concursu maximo a Ceyce adornantur. 424 Myrmidonumque etc. Nomina urbium paullo immutata ab iis, quarum superius poeta meminit.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report