Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: a Your search found 24234 occurrences
First 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 21671-21690:21671. Zamanja, Bernard. Oratio in funere Rogerii Josephi... [Paragraph | Section] Jovanović
VIRTUTIS TESTIBUS SEMPITERNIS ORATIONEM BERNARDUS ZAMAGNA PATRITIUS
RHACUS. EJUS OBSEQUII MONUMENTUM LUBENS OFFERT DEDICATQUE ORATIO
ac prope invidia non duxerit. Caritate autem in patriam tali est inventus
omni vitae tempore, quali esse potuit civis patriae amantissimus: tum quidquid valuit
dignitate, quidquid gratia, qui[d]quid virorum principum favore et in Italia et in Gallia,
eo ad pericula a nobis propulsanda, ad reipublicae utilitates augendas, ad sarta tecta
nostra jura et commoda servanda usus est. Quare bene ac sapienter gravissimo senatus
consulto, quo et illi mortuo honos habeatur, et animi aliorum civium ad optime de
republica merendum excitentur,
nobis propulsanda, ad reipublicae utilitates augendas, ad sarta tecta
nostra jura et commoda servanda usus est. Quare bene ac sapienter gravissimo senatus
consulto, quo et illi mortuo honos habeatur, et animi aliorum civium ad optime de
republica merendum excitentur, a vobis nuper provisum est, ut, quantum fieri potest, viri
tanti memoria publice honestaretur. Itaque et parentalia, et monumentum, et laudationem,
praesente hoc ordine universo ceterisque urbis magistratibus, eidem decrevistis. Quo sane
vestro decreto amplissimo satis
honestaretur. Itaque et parentalia, et monumentum, et laudationem,
praesente hoc ordine universo ceterisque urbis magistratibus, eidem decrevistis. Quo sane
vestro decreto amplissimo satis ostendistis, et pietatem vobis inprimis cordi esse, quum
christiano more illi a Deo Optimo Maximo beatissimam in coelis quietem exposcendam
censetis; et perennis benevolentiae testimonium, quum ejus nomen habere semper in oculis
desideratis, et vero etiam amorem singularem, quum ejus laudum recordatione dolori vestro
solatium quaerere
exposcendam
censetis; et perennis benevolentiae testimonium, quum ejus nomen habere semper in oculis
desideratis, et vero etiam amorem singularem, quum ejus laudum recordatione dolori vestro
solatium quaerere consolationemque videmini. Sed quamquam haec omnia sint a vobis, patres
conscripti, summa cum prudentia constituta, illud unum vereor, ne non satis prudenter
cautum fuerit, quod me nimirum ascendere jussistis in hunc locum ad dicendum ornatissimum,
meque inter multos, qui hac in urbe florent maxima eloquentiae fama,
ad dicendum ornatissimum,
meque inter multos, qui hac in urbe florent maxima eloquentiae fama, potissimum audire
voluistis. Quae enim res vos impellere maxime ad hanc electionem potuerunt, eaedem
vehementer adversantur mihi. Nam quod putastis, quum mihi fuerit jam a prima adolescentia
cum eo summa necessitudo, nulla temporum locorumque varietate interrupta, et eamdem vitae
rationem sim tot annos una Romae professus, ceteris me facilius posse virtutes ejus
actionesque et animo concipere et oratione comprehendere, profecto id
et animo concipere et oratione comprehendere, profecto id omnino est, ne
quidquam dicam de meae facultatis viriumque tenuitate, quod tanto oneri suscipiendo
ferendoque imparem facit, atque ab hujusmodi aggrediendo labore magis deterret. Tantus
enim vir ille semper est a me habitus, ut quid de illo tacitus sentiebam, facilius ego
intelligerem, quam sperarem aliis posse dicendo explicare. Quod quum dico, nolim
existimetis, patres conscripti, propterea dicere, quod aut vestram auctoritatem parvi
faciam, quae mihi semper gravissima
posse dicendo explicare. Quod quum dico, nolim
existimetis, patres conscripti, propterea dicere, quod aut vestram auctoritatem parvi
faciam, quae mihi semper gravissima fuit, eritque, dum vivam, aut laborem hunc dicendi
inertiae desidiaeque gratia, quae est aliena a meis moribus vitaque anteacta, defugere volui
ac declinare; quin immo aperte profiteor, nihil honorificentius hac vestra mihi voluntate,
nihil suavius accidere potuisse. Nam et parere ei ordini, qui in republica summus est,
perhonorificum duco, et laudes ejus viri,
hominum imprimerentur, hoc
tanto virorum doctissimorum concursu, hoc vestro splendore, hac omnium ordinum humanitate,
patiamini de ingeniorum praestantia ac studiis philosophiae me paullo loqui liberius, quam
sanctitas hujus templi exigere videatur. Quod si mihi a vobis tribui concedique sentiam,
perficiam profecto, ut Rogerium Josephum Boscovichium civem vestrum ingenii et magnitudine
et foecunditate et celebritate maximum esse hujusce urbis ornamentum intelligatis.
Et quoniam mihi primum de ingenii magnitudine dicendum
se comparare;
quique tandem et argutius sententiam valeat concludere suam, et alienam refellere. Quae
quum certa sint, quis vestrum est, qui nesciat, hujusmodi facultatem fuisse in Rogerio
prorsus singularem; tantaque etiam praeditam atque ornatam memoriae vi, ut jam a puero et
parentibus prudentissimis, et praeceptoribus doctissimis magnam sui expectationem fecisset.
Nihil enim illo acrius ad pervidendum erat, nihil promptius ad cognoscendum, nihil
tenacius ad retinendum, quod semel perceperat, nihil denique aptius ad
ardorem exprompsit atque contulit ad litterarum
studia Rogerius, statim ac e tirocinio excessit, ubi virtutum omnium radices tam alte
fixerat, quam postea in toto vitae cursu ejus pietas, atque excellens probitas declaravit.
Nullo tempore passus est eximii, quod a natura acceperat, ingenii aciem hebescere; sed
audiendo magistrorum institutiones, sed libros volutando, sed commentando, scribendoque
studuit quotidie magis acuere. Tantum autem conatu hoc perfecit, ut et ejus ingenium
simile quiddam portenti videretur, et memoria
illa sphaericae trigonometriae
constructione; vel investigantem continuorum legem, naturamque atque usum infinitorum, et
infinite parvorum; vel describentem circulos, quos osculatores vocant mathematici; vel
inquirentem in gravitatis punctum illud medium, quod a Graecis vocare centrum didicimus;
vel disputantem de motu corporum certa virium lege in spatio non resistente projectorum;
vel expendentem veterum philosophorum argumenta pro telluris in sphaeram conformatione; vel
docentem ipsam terrae, qualis est, figuram; vel
ut filias
veluti carissimas et amplecteretur libentissime et oscularetur, esse profecto statuendum
videtur, singulare quiddam atque eximium in iisdem contineri. Et certe si illius poematis
et elegantiam Latini sermonis, et facilitatem explicandi res difficillimas ac a poetarum
consuetudine remotissimas, et praeterea doctrinae reconditioris locupletem quamdam veluti
supellectilem summa cum venustate conjunctam attentius introspicere velimus; facile ejus
auctorem inter praecipuos hoc in genere poetas numerandum censebimus, vixque
quo magis recta philosophandi ratio ubique
terrarum coepit invalescere. Vetera obsoleverant, nova non inveniebantur, res ad
desperationem prope redacta videbatur; quum hic vir magis iis laudibus Lucretii dignus,
quam ille Atheniensis Epicurus, mutuatis hinc a Leibnitio perspectisque melius, quae et
Zenonis fuerunt, monadibus seu materiae elementis primis simplicibus atque inextensis, hinc
assumptis a Neutonio viribus mutuis, quae pro diversis monadum seu punctorum illorum
materiei in spatio inani disseminatorum distantiis
prope redacta videbatur; quum hic vir magis iis laudibus Lucretii dignus,
quam ille Atheniensis Epicurus, mutuatis hinc a Leibnitio perspectisque melius, quae et
Zenonis fuerunt, monadibus seu materiae elementis primis simplicibus atque inextensis, hinc
assumptis a Neutonio viribus mutuis, quae pro diversis monadum seu punctorum illorum
materiei in spatio inani disseminatorum distantiis sunt diversae, novum protinus aedificium
extruxit, confirmavit, vindicavit. Tum illam, de qua nulla umquam conticescet aetas, curvam
lineam
inservierit, quantum ab illa republica et honores decreti de ipso nobilitate donando, et
effusae largitiones, et singulares gratiarum actiones declararunt. Vos autem, patres
conscripti, scitis ipsi, quanto fuerit vobis adjumento, quantumque valuerit ad avertendam
a vobis, quae impendere videbatur, procellam concitatam ex suspicione quadam Britannorum
mari potentissimorum, perinde quasi in vestris portubus contra ipsos et exstruerentur et
armarentur naves. Iram gentis injuriae omnis impatientissimae placavit; animos Gallorum non
gentium viri principes ipsique reges et visendum
censuerunt, et benevolentia amplectendum tamquam doctrinae quoddam veluti monstrum ac prope
miraculum. Et erit jam, qui miretur, eum amplissimo stipendio post hanc confectam
longissimam clarissimamque peregrinationem a senatu Mediolanensi, summa cum voluntate
Mariae Teresiae imperatricis augustae, fuisse invitatum, ut Ticini primum, deinde Mediolani
mathesin astronomiamque doceret? Carum illic fuisse Mutinensium duci, qui Austriacae tunc
Insubriae praeerat; post etiam Ferdinando
in hoc amisso clarissimum philosophum
desideravit. in primis, omniumque Galliae procerum amicitia studioque sustentata.
Quare mea tandem illic conquiescat oratio, ubi et suae vitae et studiorum exitum habuit
Rogerius idibus Februariis. Petierat a rege facultatem obtinueratque se in Italiam
conferendi, ut et librorum complurium impressionem curaret praesens, et veterum amicorum
conspectu dulcissimo frueretur, et Mediolani illam, quam in regio Braidensi studiorum
Collegio, monumentum Uraniae perenne ac urbis
dicendo perturbari, abrumpam repente orationem hanc
omnem; vosque adhortabor universos, quotquot estis in hoc templo, ut postquam Rogerio
Josepho Boscovichio perennem in caelis felicitatem expetieritis rite, atque eritis
adprecati, multos ei similes in hac urbe cives a Deo Optimo Maximo postuletis, qui quod
vobis jam factum gratulor, quo angustioribus ditionis terminis potentiaeque tenemur, eo
latioribus sapientiae virtutisque finibus Rhacusinum nomen ac famam cum perpetua reipublicae
incolumitate imposterum etiam propagent atque
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.