Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: uno

Your search found 1532 occurrences

More search results (batches of 100)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 996-1232:


996. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

animum statim ad perficienda pariter supplementa traduxerat. Verum intervenit mors, inchoatum jam opus intercepit. At tum plane omissa supplementorum, quae deerant, cogitatione, visum est illos quatuor cum suis adnotationibus Libros uno justo volumine comprehensos in lucem emittere. Prodeunt illi hoc ipso tempore Palearinianis, quibus primi erant, Typis impressi, omnesque etsi longo post intervallo tandem consociati in integrum Philosophiae corpus coalescunt. Eodem


997. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

etsi longo post intervallo tandem consociati in integrum Philosophiae corpus coalescunt. Eodem tempore, quo postrema pars editur, visum itidem est decem eos Carminum Libros ab adnotationibus, et supplementis sejungere, omnesque simul hoc uno Volumine concludere, ut nonnullis gereretur mos, et iis scilicet, qui minus moleste ferant in aliquam interdum obscuritatem incurrere, quam tam crebro versuum lectionem inspiciendis Commentarijs interrumpere, et iis, qui in


998. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

a sensuum usu remotissimis, quod non optime sit nobis cognitum, atque perspectum? Quibus in omnibus illud mihi mirabilius videri solet, hasce res tantas, quae plurimarum aetatum, et hominum gloriam cumulare, atque exornare potuissent, ab uno eodemque Newtono et inventas, et perfectas esse. Nam illud quidem cum in omnibus, tam in praestantioribus rebus quibusque usuvenire maxime videmus, ut paulatim suos quaeque gradus faciant, priusquam absolutam praestantiam,


999. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

hujusmodi conjiciendi operam Phaeacum carminibus comparo. Quid autem aut in rerum ordine statuendo, aut in cognoscendis viribus, aut in legibus confirmandis inchoavit quispiam, aut vel conjecit quidem? Cum vero praeclare inventa ab uno eodemque Newtono perfecta, atque absoluta dicam, nequaquam aliorum gloriae detractum velim. Quamquam enim plerique etiam, qui illum subsequuti sunt, eas Philosophiae partes praeclare excoluerint, ornarit, auxerint; tamen quidnam est


1000. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

vers. 1179 conjicit. Cometarum deinde, quae certissime existunt, atmosphaeras aggreditur, in earumque inquirit usus, quos a nostro deducit aere, cujus prae caeteris officium est lucem, caloremque dividere ita, ut et illam ab uno loco in alium transferat, et hunc in aliud et tempus et locum; quod profecto animantium vitae ducendae tuendaeque perneccesarium est. Is atmosphaerae usus in Cometis maximus est ob ipsorum recessus a Sole, ad Solemque


1001. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

illustravit, jam in lucem editum una cum interpretationibus et supplementis doctissimi Boscovichii, ac dispertitum in tria volumina, putamus non inopportunum, omissis illustrationibus viri clarissimi, ipsum etiam per sese uno volumine conclusum in lucem edi separatim, quo facilius parari, atque expeditius legi, haberi, quo libeat, deferri possit. Id ita fieri placet, si modo annuerit, Reverendissimus Pater Th. M. Mamachius S.P. A. Magister; cui


1002. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

erat, in nihilo quam mersam dicere inani,
94  Atque inter res, quae nequeant extare, referre.
95   Et jam, quae nobis geminarum est altera rerum,
96  Spiritus, aut aliquid summum est, primumque, quod uno
97  A se habet omne, quod est, finisque et originis expers:
98  Aut quae finito productae tempore mentes
99  Principium tenuere sui, vitaeque fruuntur
100   Munere. Nos illud


1003. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


438   Translatosque novum subito se rentur in orbem.
439  Post rebus caruisse bonis, caecosve fuisse
440  Agnoscunt, et quàm fuerit tum parva supellex
441  Notitiarum animi, detracto non magis uno
442  Quàm sensu: quid erit, si centum, aut mille repente
443   Auxilium menti tota cum merce venirent?
444  Forsitan et multis tam vasti in partibus orbis,
445  Tanta ubi


1004. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


704  Nec mentem vanis illudunt somnia formis;
705  Tum subitò nobis tempus cessare videtur,
706   Ut nosmet durare ne ipsos percipiamus;
707  Nox neque momento longissima longior uno est,
708  Horaque sopitis citius non praeterit anno;
709  Temporis et puncto, quo primum humentibus alis
710  Incubuit somnus, punctum illud continuatur,
711   Quo demum se


1005. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


743  Tantùm animo, nec adhuc decesserit advenienti,
744  Momentum, quo non pars temporis ulla videri
745  Esse minor queat, et breviori transvolet ictu;
746   Apparet mora nulla, et puncto sistit in uno:
747  Quamvis revera minimas has temporis infra
748  Particulas aliae quoque sint sine fine minores,
749  Atque aliae, non ut minima ulla, vel ultima constet.
750  Succedunt


1006. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


781   Transitus ad motus naturam perspiciendam est.
782  Quare age, per sensus itidem cognoscere veros,
783  Non erit, ut possis motus, et prendere mente;
784  Nam quoniam motus fit, ubi transmigrat ab uno
785  Corpus quodque loco, atque alia se parte receptat
786   Immensi spatii; has ipsas cum cernere partes,
787  Aut loca non possint oculi, quod diximus ante;
788  Est opus,


1007. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

hac
878  Propterea verus manavit origine motus.
879  Unicus hic certe est in moto corpore quovis,
880  At diversa sitùs ratio extat corpora semper
881   Ad varia, et varii proin uno in corpore motus
882  apparent, tamen effoeti et sine viribus ullis.
883  Quare quae varia possunt ratione referri,
884  Non ipsae, quarum praemonstrant nomina, res sunt,


1008. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

timendum.
1151  Praeterea res cum recta ratione geratur
1152  Publica Naturae, multis non ipsa redundat
1153  Legibus; at paucis, quibus ipsam et oporteat uti,
1154  Utitur, has uno servans per cuncta tenore:
1155   Publica nam res est vulgo corruptior omnis,
1156  Cum nimiae leges. Ergo quibus una gerendis
1157  Lex sat erit rebus, plures confingere inane est.


1009. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

extendi, quae sunt, opus esse fatendum est,
1307  Cuncta alia in rebus, spatiisque excurrere multis.
1308  Extenduntur item, quia non penetrarier ipsae
1309  Cum valeant partes, ut diximus, et simul uno
1310   Stare loco plures, aliquo diffundere debent
1311  Se spatio, quod eas velut aequo in vase receptet.
1312  Hinc quia quodque suo finitur limite corpus
1313  A variis


1010. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1436  Nimirum, quoniam a nisu vim dicimus ipso,
1437  Corpora quo servare statum conantur; inertem
1438  Addimus idcirco, per se discedere eodem
1439  Quod nequeant, veluti torpentia, fixaque in uno,
1440   Et transire per hunc modo versaque deinde per illum,
1441  Induere atque alium porro irrequieta recentem;
1442  Mutandique odium videantur inertia ob istud.


1011. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1476  Saepe statu, vires ipsi vocitamus agentes;
1477  Dicimus et duplex harum genus esse; videntur
1478  Quippe aliae valido certam dare mobilitatem
1479  Ictu corporibus, momento temporis uno;
1480   Sumunt proinde sui mensuram a motibus ipsis,
1481  Quos genuere: aliae conatibus exerceri
1482  Continuis, et nil in puncto tempore quovis,
1483  Ni tantùm premere;


1012. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

In regione loci reperitur corpus eadem,
1571  Qua foret, egisset si causa in id utraque per se
1572  Altera post aliam, atque aequali tempore seorsum
1573  Quaeque suo. Pariterque plagas si pluribus uno
1574  Momento a causis in multas corpus agatur,
1575   Corpus idem variis tot raptum motibus unà
1576  Conjunctis cernes quovis post tempore eodem
1577  Esse loco, quo, vis


1013. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1599  Omnibus, haec tantùm vis denique prodeat una,
1600   Illud quae recto possit transferre meatu
1601  Semitae ad extremas a primis sinibus oras.
1602  Quapropter vires multae uno tempore agentes
1603  Momine jam pollent aequali, ac una, queat quae
1604  Omnibus ex illis vis texier; oppositoque
1605   Ordine confingi poterit vis quaelibet una
1606  Non


1014. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Extera si subito cesset vis, et sibi corpus
1651  Linquat iners, quod iter jam tum tentabat, eodem
1652  Insistet recto, neque parti flectet ab ulla.
1653  Quare, unde egressa est, puncto continget in uno
1654  Curvatam via recta viam; commune nec ultra
1655   Quidquam est; discurrunt diverso caeterà tractu;
1656  Atque ita continget, non possit ut altera puncto


1015. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

erit ast, aliquid non semper ut ipsa relinquat,
1991  Quod carpat, minus atque minus sine fine, modoque;
1992  Nec queat id facere, ut prorsus cessare putetur;
1993  Semper ut e nummo dixi superesse quid uno.
1994   Major proposito sin impetus impete constet,
1995  Non tantùm oppositis valeat non ipse perire
1996  Viribus; ast illud finitum, quod superabit,
1997  Semper erit,


1016. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2156  Immoti, et stimulis exinde haud angimur ullis,
2157  Queis sine praesertim felicem condere vitam,
2158  Atque alibi reperire, quod instat, posse videmur.
2159   Pluribus in vita jam cum uno tempore saepe
2160  Experiamur agi stimulis torquentibus intus,
2161  Est opus, exsurgat medium quid ab omnibus, atque a
2162  Compositis silum incertum se proferat extra


1017. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

laborum
94  Ingenii, possint diffundi ut multiplicati
95   Prela per, et formas, lateque per ora virorum
96  Spargier, et tanto renovarier incremento
97  Interdum, ex uno ut nascantur millia multa;
98  Longius idcirco nobis promittimus aevum,
99  Immensosque licet quoque spes extendere in annos,
100   Temporis et saevos labentis temnere morsus


1018. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


110   Omni in materie quoque inertem haerescere dixi
111  Vim, nec item certa non hanc ratione probavi;
112  Quod superest, prius ac gravitatem denique ad ipsam
113  Delabar, fieri satis uno carmine porro
114  Cui nequeat, rerum est adeo foecunda feraxque;
115   Hic tibi non longis, at claris versibus edam,
116  Hoc etiam officium cujusvis corporis esse,
117  Ut


1019. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


289  Est aliquo, ut subita penitus ratione geratur
290   Ille vel introrsum motus, vel deinde retrorsum,
291  Et nequeat sensu, sed sola mente videri.
292  At quoniam sensu tantùm res aestimat uno,
293   Prorsum ea dura putat, vocitatque hoc nomine vulgus
294  Corpora, uti duras silices, ut robora, et ossa,
295   Atque adamantina saxa metallorumque rigores:


1020. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


300   Alterius, sed non fucati, incurrere cogas
301  in molem, validoque impellere verbere plagae;
302  Protinus haec etiam solâ, qua tacta, colorem
303  Parte feret, non in puncto tum scilicet uno,
304  Quod fieret, si dura foret, flectique negaret
305   Utraque, verum aliquo circum ducente per orbem
306  Latum se spatio, quod in ipso cesserat ictu
307  Introrsum, seque


1021. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

partem,
392  Cursu, quod sequitur, tamen ut citiore feratur.
393  Quandoquidem partes utriusque invertitur aeque
394  Motus in oppositas, quantus de corpore motus
395   Demitur uno, alii tantum adjecisse necesse est;
396  Proin motus utriusque prius quae summa manebat,
397  Hanc ipsam vel post ictum perstare fatendum est.
398  Quare cum motum rebus constare duabus


1022. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

diversa habituque, modoque.
516  Proin si forte plagas in easdem corpus utrumque
517  Ante ferebatur, cursu tamen impare; cursu
518  Impare post etiam commutatoque ferentur:
519  Uno sin aliud fuerat properante quietum,
520   Mutuo ab impulsu subito sistetur ibi illud,
521  Quodque quiescebat, fugiet, totaque recepta
522  Protinus alterius tum mobilitate meabit.


1023. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

contraque repugnat?
825   Ut nostrum in nobis, quo tum contendimus, ipsis
826  Sentimus nisum, quo simus cumque locorum?
827  Sublatumque manu retinentes, pondere pressam
828  Uno, eodemque manum pariter sentire necesse est?
829  Quapropter quovis in corpore cum gravitatem.
830   Quovis atque loco nos experiamur eandem,
831  hic ipsam semper nisus nos inter oportet


1024. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


894  Acquiret geminam, per quattuorintervalla
895   Pergere post alio qua sola tempore posset;
896  Sola tamen non est, quoniam novus advenit ictus
897  Continuò gravitatis, eo ut delabier uno
898  Per spatium possit simplex; quo protinus illis
899  Quattuor adjuncto confiant quinque, necesse est;
900   Post septem, post deinde novem, sic impare crescent


1025. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

exorietur in auras,
1018  Omnia si tollas obstantia, mobilitate.
1019  Aestimat at vires, quas fingit vivere, quantum est,
1020   Corpore, et in sese repetita mobilitate;
1021  Uno in corpore uti, duplo quod forte feratur
1022  Ocyus, aut triplo, vis incrementa receptet
1023  Bis gemina haec vivens, triplicive ter ordine crescat.
1024  Fama volat, totum nova nomina spargit in


1026. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1257  Plurimus in rebus clarandis his, aliisque.
1258  Percipe principio perstare liquentibus auris
1259  Orbem aliquem, nitida qualem signare papyro
1260   Suemus, ubi gemini nodo pendentis ab uno
1261  Pars immota manet, pars curcumducitur aeris
1262  Altera, et aequalis linquit vestigia disci.
1263  Tum super hunc media longe regione locetur
1264  Impendens aliquod,


1027. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1366  Respiciunt, tergo obverso, aversique feruntur
1367  In spatia infinita, sinu magis usque patente.
1368  Alteram item referunt olli, propiusque figuram
1369  Contingunt, ramo quae longe diffugit uno;
1370   At sunt et multis diversi in rebus ab illa,
1371  Praecipue quod, eunt cum longius, ire necesse est
1372  Hoc minus incurvos, sic ut videantur in auras
1373  Aëris


1028. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1378  At non trajiciant unquam, mirabile dictu,
1379  Brachia ramorum, tangentesve oscula jungant,
1380   Quantumvis tractu pergas distendere magno.
1381  Quare si incipiant digito non amplius uno
1382  Distare inter se rami, rectique meatus,
1383  Tum licet ex ima terra illi ad sidera currant
1384  Ultima, plusque, animi quam possint prendere nostri,
1385   Inter se


1029. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

plusque, animi quam possint prendere nostri,
1385   Inter se tantum nunuqam inclinentur, oportet,
1386  (Non cessent rami licet inclinarier illi)
1387  Usque aliquid digito medium ut non restet ab uno.
1388  Tertia proscissi est haec forma, figuraque coni.
1389  Tres igitur sunt de cono, cum scinditur, ortae
1390   Hae species grajis multùmque diuque subactae


1030. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Corpora, per sese nec ea deflectere posse,
1422  Cum properant obliqua, viâ; quia scilicet illi
1423  Hoc proprium est, quo nos aliis dignoscere seumus;
1424  Curvantem sese ut si puncto semita in uno
1425   Contingat directa, repente recedere lege
1426  Debeat hac arcum tangens via, ducere ab ipsâ
1427  Ut quos curva velis rectos ad tergora tractus
1428  Una omnes


1031. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

alio, quam quo species sese altera flectit.
1453  Si tubas eructans idem sit proinde, globique
1454  Pondus idem, certusque modus quoque pulveris intus
1455   Sulphurei, dabitur cunctos praenoscere ab uno
1456  Ictus, in quascumque plagas, altamve, humilemve
1457  Aerea convertas dirum ora vomentia fulmen.
1458  Scimus item, si quid ferro evertisse volante
1459  Tentamus, caeli


1032. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1545   Ut major fiat majore, minorque minore
1546  Pro flexu, quose devexum dirigit aequor;
1547  Nam minus atque magis tunc officit id gravitati.
1548  At, quocumque viae flexu uno eodemque manente,
1549  Altera vis spatium manet haud mutata per omne
1550   Aequaque, parque sibi, nec agens non ictibus aequis.
1551  Illis propterea peraguntur legibus îsdem


1033. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1949  Quod tibi cumque libet (ratio par omnibus extat)
1950   Multiplex spatium: manet immutabile verum
1951  Scilicet, atque unum servat per cuncta tenorem
1952  Exempla, atque uno claudit paria omnia gyro.
1953  Semper erit, spatiis queis corpora cumque locentur
1954  Bina, ut percursi tractus ab origine prima,
1955   Atque fugae incrementa pari pro tempore, et ipsae


1034. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2157  Quàm late distenta mari, quantùmque patentes
2158  Et campi, et nemora, et montes tenuere! Sed ipsam
2159  Scimus in exiguo magnam nos orbe referre,
2160   Cernereque aspectu sic omnem possumus uno.
2161  Noscimus hinc fines ditionum, regnaque quantùm
2162  Cuncta extendantur; quas oras abluat aequor,
2163  Flumina quà currant; montes, sylvaeque, lacusque
2164  Et


1035. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


27  Plus animos, quidquid quam magnum ubicumque videtur!
28  Ergo ades, atque hominum haec praeclara negotia lustra.
29  Quid magis intersit, quam jungi foedere velle
30   Inter se populos uno, quaeque optima constant,
31  Jura sequi? Quae non contra diversa probari
32  Aspicis? Imperio quantum discrimen in omni est?
33  Unius hìc flecti moderamine publica rerum


1036. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


34  Cernimus, ast illic multorum. Subditur uni
35   Quae gens, ire putat melius plerumque sibi res,
36  Hunc praefert aliis dominatum, nosque doceri
37  Hunc a Natura putat ipsa, quae jubet uno
38  Semine progenitos uni parere parenti,
39  Monstrat et in mundo simili res ordine ferri,
40   Unus cum moveat totum, qui condidit, Orbem.
41  Propterea sanctos exemplo, et


1037. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


41  Propterea sanctos exemplo, et jure superno
42  Institui Reges, terrestria numina, Divum
43  Esse genus, vix non aris, et thure colendos.
44  Num tamen idcirco est hoc regni nomine in uno
45   Vis eadem in variis ditionibus? Est, ubi tantùm
46  Arbitrio Rex cuncta suo movet, et super ipsas
47  Supremum leges caput extulit, omnia vertens
48  Ut lubet: est


1038. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


199  Ipsa viae, quo nimirum pars quaelibet ejus
200   Parti cuique super poni queat, aptarique:
201  Illud in orbe videt munus quoque, quo fit, ut arcus
202  Arcum alium ex uno possit latere integere omnem.
203  Ex his, res aptas mensuris comparat omnes
204  Inter se, et rerum mensuras percipit ipsas,
205   Usa velut primis his mensurarum elementis,


1039. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


212  Hinc velut in classes varias disjungimus illos;
213  Dum varium numerum punctorum cernimus esse,
214  Quae scindens via recta facit. Dum mutuà rectae
215   Occurunt geminae, puncto scinduntur in uno:
216  In geminis sed quos secuit via recta meatus
217  Punctis, hos generis nos ponimus ordine primi:
218  Alterius generis sunt, quos via recta ter ausit
219  Trajicere:


1040. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ratione reposcit
374  Istud iter, rectumque itidem, et quoscumque libebit
375   Diversis alios se ductibus insinuantes;
376  Tantùm ut communis sit apex, e terminus ollis.
377  Uno deinde globos si emittas tempore, ductu
378  Quemque suo; metam ante alios contingere cernes,
379  Qui ruet exortos revoluto ex orbe per arcus.
380   Praeterea quoque scire licet, cum decidit alte


1041. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


455   Mente, oculisque suos sese vibrantia in arcus
456  Consequere, et mecum, quid prodeat inde, revolve.
457  Concipe propterea suspenso in corpore quidquid
458  Ponderis est, puncto compressum cogier uno,
459  Expertemque omni virgam gravitate relinqui,
460   Demissum aut filum. Punctum se flectet in arcus
461  Haud alia ratione means, salietque, cadetque,
462  Ductibus ac si


1042. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


534  Pertentare omnes ictus, et noscere leges
535   Corporum in impulsu;superà quae carmine longo
536  Omnia te docui, et vera ratione probavi:
537  Scilicet unam ad rem non uno tramite tantùm
538  Pervenisse queas: aditus patet undique rerum,
539  Si tamen insistas rectâ regione; neque extat,
540   Quod nequeas et ab ha, et ab illa parte tueri,


1043. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

partita per omnem
988  Si fuerit, quali inter se descendere lapsu
989  Corpora debebunt, si nil descensibus obstet,
990   Ponderibus variis quantumvis praedita constent?
991  Uno nimirum descendere tempore semper
992  Esset opus per idem spatium, velocia et aeque
993  Esse, ideoque pares acquirere mobilitates.
994  Dum par vis fuerit privis in partibus urgens,


1044. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1186  Non lapidem, nisi paulatim, furtimque, suis tot
1187  Partibus intextum, multo ut locupletior extet.
1188  At si nulli essent offensus, corpore quanto
1189  Materiae minus esset in uno, projiceretur
1190   Aequali quod vi, tanto velocius iret;
1191  Idem motus enim, quo parvum sit mage corpus,
1192  Est citior, contra in majori tardior exit.
1193  Hinc etiam


1045. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1198  Ventus et aestivis sustollit, et ungula campis
1199  Nubem, quae remanet longum suspensa per auras
1200   Pulveream; at terra lapides non evehit ima.
1201  Nimirum quae de genere uno corpora constant,
1202  Formâque assimili, non, ipsâ ut mole, videbis
1203  Crescere sic facie, quae lata est, longaque tantùm,
1204  Ipsa at praeterea moles est alta; per omnes


1046. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1375   Et quanto minus est, quod erit de pondere toto
1376  Corporis amissum mersi, ipso pondere toto
1377  Nimirum, tanto densum minus esse liquorem,
1378  Corpore perspicies solido: diversa sub uno
1379  Corpora proin mergens, unum quodcumque liquore
1380   Vel sub diverso corpus, variataque, semper
1381  Explorans, ut sint vario in tentamine quoque
1382  Pondera,


1047. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1705   Punctorum paria, ut producat tempore vires
1706  Quodque suo, nequeat spatiorum ex omnibus illam
1707  Summa ad planitiem minui, neque crescere punctis.
1708  Nunc quoniam vires uno sese inter agentes
1709  Tempore se promunt omnes, ut ab omnibus istis
1710   Compositus fiat motus; quodcumque, necesse est,
1711  Illic sit punctum finito hoc tempore, ubi esset


1048. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1723  Sic servare statum, vim solam propter inertem,
1724  Punctum illud medium debere; sed addita nil vis
1725   Mutuà perturbat, neque mutat. Proinde necesse est
1726  Non minus uno ipsum semper perstare tenore.
1727  Quod superest, cum viderimus, gravitate quid ortum
1728  Sit per materiam diffusa aequaliter omnem,
1729  Cum sita nempe locis propellit, et urget in


1049. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2062  Credere vix possis tempora longa manere
2063  Aequales ictus gravitatis, ponderaque aequa.
2064  I nunc, atque hominum mirare in mentibus ipsis
2065   Nec semper, nec ubique uno res ordine easdem
2066  Constare, et varium atque incertum pondus habere,
2067  Quas non percipere, aut agere, aut quas velle solemus,
2068  Aut illinc quacumque alia ratione moveri.


1050. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


135   Sursum ergo audenti consurgere, Luna repente,
136   Extat quandoquidem vicinior, obvia fiet.
137  Tellurem circum mediam correpta diebus
138  Septenis quater haec dempto prope volvitur uno;
139  Quamvis ut redeat sub Solem, conque sequatur,
140  Ipsa dies geminos his addat, praetereaque
141   Plus quam dimidium; quoniam non invenit illa
142  Solem parte, prius


1051. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

astrum.
186   Concipe propterea resontantes (horrida Martis
187  Instrumenta) tubos jacere, atque emittere plumbi,
188  Aut ferri, lapidumve pilas: ejecta volabit
189  Ex uno pila fors passus per mille, sed illa
190  Majori ex alio, et potiori pulveris icta
191   Incita sulphurei procurret longius, ad bis,
192  Aut quater, aut decies quoque passus mille, vel ultra;


1052. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


266   Nimirum quanto loca per majora minores.
267   Utque fidem minus his renuas adjungere dictis,
268  Protinus exemplo multarum constabilire
269  Ipse queas legem hanc rerum, quas cernimus uno
270  A puncto circum exire, et diffundere vires,
271   Scilicet ut lux est, quam fulgida lumina jactant;
272  Tractibus haec etenim duplis, bis duplice debet
273  Parte sui


1053. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possis, velut ante? Sat ulla profecto
302  LIBER Q U A R T U S
303  Jam non esse, micent donec centena, videbis.
304  Ergo ita diffundi a puncto cum debeat uno
305  Lux, aliaeque etiam res, quae se parte propagent
306  Ex omni circum; in mentem facile insinuabis
307   Non alio fundi gravitatis per loca pacto
308  Vires; ipsa licet


1054. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

queas spatia, et decies dare quinque recessus.
345  Quanto et plus illo Saturni altissimus orbis?
346   Inter utrumque quater denis loca tractibus aeques.
347  At Maja genitus menses tres conficit uno
348  Circuitu, octonos Paphium contundit et astrum.
349  Annuus ingentem est telluris gyrus in orbem;
350  Volvitur et gemino circum Mars igneus anno.
351   Ad duo lustra duas


1055. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


503  Instituas, utramque ejusdem ad marginis arcum
504  Aequo inclinari flexu cognoscere possis.
505  Inde fit, ut speculi si frons hanc nempe cavetur
506   Prorsus in effigiem; genus hoc, et perstet in uno
507  Per cunctas vibrans sua partes lumina puncta
508  Aurea lampas; in objectam radiantia frontem
509  Spicula quae circum veniunt, exinde remitti
510  Omnia cum sit opus,


1056. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


575   Seu duplo pariter, seu triplo, dimidiove,
576  Aut quocumque alio magno, parvove, sed aequo.
577  Sic poscit quia Mars, ut se circumferat, octo
578  Tempora, Mercurius quorum uno volvitur ales,
579  In sese numerum semel istum post repetitum
580   Protinus insilies ad quattuor, et decies sex.
581  Quattuor at porro plus, quam ipse Caducifer, extet


1057. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


668  Propterea quae verna, vel autumnalia puncta
669  Affigunt caelo, regredi, et simul omnia signa
670   Exinde adverso motu provecta videri,
671  Sed tarde, cum tot sint gyro saecula in uno.
672   Haec Caeli facies, hic magnis constitit ordo
673  Corporibus demum, at peragentes omnia causae
674  Deerant, et diam jungentes cuncta per artem.
675   Tum vero patuere,


1058. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ab oris
784  Duc medium ad punctum, quo tendunt undique vires,
785   Rectos hinc illinc tractus; sic area certa
786  Certa ut tempori item respondes clausa sit intus.
787  Ex uno libeat tunc arcùs limite parvi
788  Tangens ducere iter; tractum quoque ducere rectum
789  Ex alio tunc, viae tangentis ad oras,
790   Qui distans aeque intervallo curreret illi,


1059. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


921  Liber, et haud ullo signatus limite certo
922  ( Quamvis continuum, quodcumque est, nec sine lege
923  Ipsorum sit iter) porro est propriumque, suumque,
924  Ut distent aliis hoc uno scilicet astris.
925   Fulgentes tanquam ferali luce Cometas,
926  Praesagaque mali perterrita pectora quondam
927  Indicium irati credebant lugubre


1060. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

his vera, fore, ingens
1122  Momentum ut positis rationibus adjiceretur,
1123  Atque ibi phoebeae gravitatis certa vigerent
1124  Jura etiam, atque uno retinerent omnia nexu.
1125   Difficilis tamen, et prorsum insuperabilis omnes
1126  Terrebat labor hic, quoniam non puncta locorum
1127  Ultima cognita sunt, sed, quo directa, videntur


1061. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1590   Materia simili, non aequa mole sed extent),
1591  Quantum distabit media a regione pilaï
1592  Quodque suae, tanta vi connitetur in ipsam:
1593  Et quamvis tum forte globo includatur in uno
1594  Tantum materiae, quanta constare minores
1595   Hos alios octo posses; non major ibidem
1596  Tanto vis erit ipsa, at duplo scilicet; illud
1597  Ut duplo a media


1062. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

minuto,
1824  Quod superest, ad idem medium; pariterque fugam vis
1825   Tentans, ipsa quoque a spatio pendebit eodem;
1826  Nam peragens gyrum quaeque uno tempore circum
1827  Quo magis a medio hoc, tanto magis axe remota est.
1828  Quare, cujusvis summa in regione columnae
1829  Particulae extantis pondus respondet eodem
1830  


1063. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2195   Planitie in fundum, fuit ut consurgere primo
2196  Mons apice auderet novus, et prorumpere demum.
2197  Interea servebat opus genitale sub alto
2198  Oceano, atque uno scopulo apparente subibant
2199  Haud procul huc illuc brevia eruptura sub auras;
2200   Ipsa madens etiam donec caput eduxere,
2201  Jam scopuli; prior hic cretus, post alter, et alter,


1064. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


166  Nam non e medio venientes Sole profundos
167  Tum radii illustrant puteos, sed proximiore
168  Extremae a puncto flammantis lampadis orae.
169  Praeterea neque sunt illo uno de rutilante
170   Emissi puncto radii, quibus ultimus umbrae
171  Finitur limes, sed limbo prorsus ab omni
172  Circum Solis, uti non possint fingier aeque
173  Distare inter


1065. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

de nomine Regis,
197  Parte aliqua aetherii sursumse totius orbis
198  Extollebat, ubi jam summum culmen adiret.
199  Et quia utrumque ratus mediae esse sub orbe diei
200   Uno eodemque locum; pariter, sese inter, utrumque
201  Percepit tantis removerier intervallis,
202  Aequa illi parti Terraï ut totius extet
203  Pars se inflectentis circum, et redeuntis in orbem.


1066. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

certa
249  Mensura tentasse (gradum quam dicimus) unam
250   Terraï partem, quae sexagesima sextae
251  Nimirum partis constat pars unius orbis;
252  Tentasse, atque situ ex uno servasse locorum
253  Campestri, gradibus quot se illic evehat alte
254  In caelum Boreae vertex; exinde sub ipsum
255   Isse polum, donec visus sublimior uno est
256  Hic


1067. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


252  Tentasse, atque situ ex uno servasse locorum
253  Campestri, gradibus quot se illic evehat alte
254  In caelum Boreae vertex; exinde sub ipsum
255   Isse polum, donec visus sublimior uno est
256  Hic crevisse gradu; dimensos esse locorum
257  Dein interceptum spatium; totiesque repertae,
258  Sunt quot in orbe gradus, numeros iterasse per orbem
259  Mensurae.


1068. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Quique colunt Thamesis ripas, Rhenique bicornis.
276  Protinus est ratio sua cuique inventa, modusque.
277  Namque fuit, qui, posset uti cognoscere Terrae
278  Id spatium, quantum est, quod scilicet ante sub uno
279  Esse gradu caeli servaverat, ibat in alto
280   Invectus curru, per quot converteret orbes
281  Se rota, dinumerans, cujus jam marginis oras
282  Aerati fuerat circum


1069. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


364  Nam neque nobilius, veteri neque majus ab aevo
365   Ad seros quidquam transmittere fama Nepotes,
366  Volvendaeque diu aetati contradere possit.
367   Ipse gradu cupias uno si noscere, quantum
368  Prendatur spatii, geminas res ante necesse est
369  Propterea tentes reperire: sub orbe diei
370   Nimirum mediae distantia puncta vicissim
371  Inter


1070. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


380   Turrita officiant vel moenia, vel nemora alta.
381  His subito mensura gradus constabit ab actis;
382  Nam gradui si flexus erit par scilicet uni,
383  Punctorum intervalla gradu claudentur ab uno;
384  Sin major, seu forte minor, minor ipsa necesse est
385   Sit tanto mensura gradus, majorve reperto
386  Terrae illo tractu gemina inter puncta recepto.
387   Propositum


1071. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Scire licet triquetra in quacumque hoc esse figura,
438  Ut rerum sex de summa, quae constat et ipsis
439  Flexibus, et laterum costis, si terna patescant
440   Aut latere aut gemina haec cum flexu scilicet uno,
441  Cum latere aut contra duo flexus simplice, possis
442  Arte haud ignota Mensoribus, omnia quae sunt
443  Prendere praeterea, et sic sena elementa videre.
444  Quapropter


1072. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


502  Inque alias, aliasque plagas pergentia Mundi,
503  Nunc opus est partem convertere cuncta sub unam,
504  Qua medius caeli orbis ab Austro tendit ad Arcton,
505   Atque uno directa utrinque extendere ductu.
506  Propterea debes servare a monte priori
507  Quovis, quot gradibus, medium quem dicimus, orbis,
508  Seu mediae malis orbem illum dicere lucis,


1073. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

camporum, extremaque signa,
524  Denique pervenies telluris in aeque ad unum
525   Perpetuum spatium de primo limite summam
526  Protensum ad metam, mediaeque sub orbe diei
527  Uno eodemque situm, mensuraque certa patebit.
528   Ne tamen addubites, dabitur, rectene peractus,
529  Explorare, labor; proin sic age, limite utroque
530   De spatii pariter servetur Luna, Jovisve


1074. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


559  Conficiunt unum, deciesque his addita sena.
560   Proditus alter at est nuper, qui consit ab ipsa
561  Terrae motu, et diuturna lucis ab alto
562  Ad nos usque via; non se uno haec namque propagat
563  Temporis in puncto, spatia et simul omnia carpit.
564  Has ob res geminis, radius qui nostra lacessit
565   Lumina, ab obliqua fert ictum parte; videmus


1075. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

formae.
570   Tertius his addi quoque motus denique possit,
571  Haec reperit nuper quem nostra fagacior aetas,
572  Scilicet exiguum quo se polus ipse per orbem
573  Bis denos uno decerpto volvit in annos,
574  Nunc ad Solis iter propius, nunc longius adstans
575   Signiferum, vastoque ad consita sidera Mundo.
576  Hos igitur


1076. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


587  Sideros illum motus, mensura, necesse est,
588  Claudicet hinc paulum. Verum qui primus in Austrum
589  Incipiens illa mensuram duxit ab urbe,
590   Distenditque gradus in quinque (in quolibet uno,
591  Si quis erat, divisus uti vanesceret error),
592  Invenit medium a geminis utrinque receptum
593  Scilicet extremis gradibus, majoribus esse
594  Distensum paulo


1077. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

manentem
708  In glaciem, silice et praedura durior extat,
709  Vinaque vincta gelu, ferroque secanda rigescunt;
710   Tantum, Bacche, tuo fera temnis frigora flore,
711  Hoc uno gelidis non stringeris aeris auris.
712  Postquam flumineo est cognita dorso
713  Illa prior; montes tum qua ratione adeundi?
714  Undique praeruptis sylvae stant montibus altae,


1078. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


726  Praesertim multa quae fecerat arte Britannus,
727  Uranie cujus tantum est munita labore:
728  Ipsa gradus, graduumque dedit cognosse per arcum
729  Particulas senas decies in quolibet uno,
730   Atque harum totidem quoque fragmina particularum,
731  Quae non convexis nisi vitris cernere tantum est.
732  Nimirum, genus hoc, arcte conclusa


1079. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


901  Sidera servatum summo labentia caelo,
902  Gallia, missus in has Civis tuus iverat oras,
903   Praesertim Lunam ut posset, Martemque rubentem,
904  Tempore quos aliis alii regionibus uno
905  Servarent, velut in Terram deducere Caelo,
906  Carmine non magico, aut cantati turbine rhombi,
907  Sed procul obliquis aspectibus, unde pateret,
908   Interjecta forent


1080. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1203  Quae de bissenis pars unica partibus extat.
1204  Tantundem dorso conscendere montis eodem
1205  Pergit; et est digiti nondum pars altera visa
1206  Descensu confecta novo; nisi donec et uno
1207   Hos decies supra fenos pede celsior esset;
1208  Conscensisque aliis decies sex, jam duo deerant
1209  Scandendi, digiti rursum ut pars aequa vacaret.
1210  Hoc igitur,


1081. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Augmine vel proprium majori effundere lumen?
1304  Ipse suum jam Sol quia circa vertitur axem
1305  ( Ejus ut a maculis patefit, quas cernimus omnes
1306  tempore circuitus facere aequo, et volvier uno
1307   axe super, varias quanquam, et sine lege coortas
1308  ex improviso, certa nec lege obeuntes),
1309  atque suum fecum quia pertrahit aera raptans,
1310  ipsum hunc


1082. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1398  Frustra alti accensos evulgavere vapores
1399  Ursas sub gelidas simul undique convenientes;
1400  Nam neque vim tantam cogi illuc posse vaporum
1401   Credendum est, uno ignescant qui tempore in ingens
1402  Distensi caeli spatium, ut de parte videri
1403  Terrai magna possint, nimiumque remota,
1404  Nec tantum educi posse in sublime volantes,


1083. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

si vis, qua Terra, et Luna trahuntur
2016   In Solem, foret aequa atque aequis per loca distans
2017  Cuncta intervallis, quid eas turbaret euntes?
2018  Quippe fit, ut turbet, quia nec sunt tramite in uno
2019  Semper, ut obliquae nequeant non mutua vires
2020  Esse, nec inter se vario non vergere flexu,
2021   Aeque nec distant a Sole, trahantur ut aeque.
2022  Atque mage ut


1084. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2290  Usque a planitie, semperque inferre recentem
2291   Inque aliam, inque aliam; quae iter amplius illud
2292  Terrai magnum secet una, qua prius, ora,
2293  Ipsi nec flexu inclinetur, quo prius, uno,
2294  Ast alio, atque alio pariter, flexuque, locoque.
2295  Si nunc tractum illum tenuem, quem tempore perquam
2296   Exiguo pergit, dum fertur Luna per orbam,


1085. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

caetera circum?
2332  Esse vices etiam diversas adjice cunctas,
2333  Non aequis spatiis ad Terram Sole manente,
2334  Non Terra ad Lunam, non orbis partibus hujus
2335  Solem uno posit, et caeli spectantibus oras.
2336   Omnes sed varios me Lunae evolvere mores
2337  Jam piget, errantemque sequi, vicibusque agitatam
2338  Perpetuis, duroque diu insudare labori.


1086. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2352  Temporibus Lunam caeli convertere mores,
2353  Non aliis, tunc imbriferas dispellere nubes,
2354  Ventorumque feros compescere posse furores,
2355  Inque aliud differt spes tempore tempus ab uno.
2356   Propterea neque nos fieri quoque tempore credunt
2357  Aegrotos alio, tantum illo solvere morbos
2358  Se, vel adaugere, atque exanguia linquere membra


1087. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

paulatim, seu tardans, sive secundans
299  Impressos motus, faceret tum denique, ut illi
300  Circuitus, axemque super, totumque per orbem
301   Qui fiunt,uno prope tempore conficerentur;
302  Propterea ut parvo sit opus discrimine densa
303  Astri in materia, sive in variante figura.
304  Quare nonne vides, rerum ut Natura reposcat


1088. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

trahentem
598  Continuo mutatur; ac ratione fatendum est
599  Nunc has nunc illas liquidas consurgere circum
600  Partes, et nunc has et nunc demittier illas;
601   Littore proin uno non una stare fluentes
602  Undas planitie; sed terrae unoque diei
603  Circuitu, varias, summas percurrere, et imas,
604  Allabique ideo pontum, contraque relabi.
605  Quin


1089. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


813  Culmine in occasum, seu supra, sive sit infra.
814  Quare inter geminas refluentes, atque fluentes
815  Undas, tempus item par intercurrat in omnes
816  Undique terrarum tractus, et uterque sub uno
817   Maximus undarum tumor accidat orbe, necesse est.
818  At cum Luna terit dextros, laevosve meatus
819  Orbe aequante procul, loca cuncta aequante remota
820  Orbe procul


1090. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


911   Tam subito, modo quam conscenderat altus inundans.
912   Aequora parva quidem, vel quae sunt clausa, lacusque
913  Nullos ferre queunt procursus, atque recursus;
914  Namque opus est, uno sese unda hic efferat, illic
915  Tempore desiliat, simul utraque proinde receptet
916   Longe diversas agitante a sidere vires.
917  Poscit at hoc tractum vastum maris, atque patentem;


1091. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cernere litem;
1116   alter ob has visas etenim id se volvere sidus
1117  Pugnabat tribas in sese, denisque bis horis:
1118  Alter quinque dies, et bis consumere denos
1119  Uno in circuitu; quoniam huic, quodcumque per unum
1120  Esset forte diem mutatum, non nisi gyri
1121   Esse videbatur tantum pars unius; illi
1122  At post


1092. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1361  Densus ibi est Solis; quapropter major earum.
1362   Est numeros Solem fugientum particularum.
1363  Cum porro incipiunt averti et abire Cometae,
1364  Ille tamen sequitur sumus, quia protinus uno
1365  Non possunt omnes exire in tempore partes
1366  Insinuatae olim; velut igni admota propinquo
1367   Fumant ligna diu, neque tempore jactat in uno
1368  Omnes ex sese,


1093. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1364  Ille tamen sequitur sumus, quia protinus uno
1365  Non possunt omnes exire in tempore partes
1366  Insinuatae olim; velut igni admota propinquo
1367   Fumant ligna diu, neque tempore jactat in uno
1368  Omnes ex sese, quae bulliat, unda vapores,
1369  In quos paulatim debet calefacta resolvi.
1370  Verum illi quanto in spatia ulteriora recedunt
1371  Decrescente calore,


1094. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ubi aut tenues curtatur sumus ob auras,
1397   Exiguumque brevis sit ob aestum, aut nostra Cometam
1398  Versatur Solemque inter cum Terra, vel ille
1399  Solem ultra eductus cum paulum de latere uno
1400  Flectit, ut et nobis fiat contraria cauda,
1401  Ceu Soli, in medioque sit astri a corpore opaco
1402   Obstructa, aut nebulae densa caligione tecta,
1403  Postremo cum


1095. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1527   Curritur id spatium, quo ter distendier auctus
1528  Ille globi possit. Quare cum tantulus auctus
1529  Fumantum constet nimirum particularum,
1530  Omnem momento debent in temporis uno
1531  Perdere, quem motum per iter tenuere Cometae,
1532   Et servare alium tantum, quo scandere pergunt,
1533  Aurarum dum librentur cum pondere eodem.
1534  Aurarum offensus


1096. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1775  Sideris. Immensum nonne hinc discrimen habebis?
1776  Quandoquidem gravitas si cuncta hic corpora cogit
1777   Per ter quinque pedes labi, quo tempore vibrat
1778  Vivida sese agitans nostra uno arteria pulsu,
1779  Jam quot erunt anni, quot saecula, mutua queis nos
1780  Haec cum sideribus gravitas compelleret ire
1781  Per ter quinque pedes? Et si contracta fuissent


1097. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1914  Vis ea, deducique suo de tramite cernas;
1915  Cum tamen usque suo properent impune meatu.
1916  Quod si quemque velis penetrari vorticis aestum
1917   Vorticibus variis, et turbine semper in uno
1918  Pluribus esse locum, proin turbine quemque Cometam
1919  Ire suo; tam diversos involvere motus
1920  In spatiis isdem, atque una regione quis ausit,
1921  Tantum nempe


1098. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

motus
1920  In spatiis isdem, atque una regione quis ausit,
1921  Tantum nempe sua fretus ratione? quis omnes
1922   Certos in caeco versari posse tumultu
1923  Asserat; atque uno pariter debere, suoque,
1924  In tot vorticibus, pulsari quemque Cometam,
1925  Deduci et proprio nusquam, et deflectere cursu?
1926  Nonne hoc a vera demum ratione remotum est


1099. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2033   Vel cur non Lunam deorsum deturbet, ut illa?
2034   Demum, quod superest, totus cum vorticis aestus,
2035  In quo versatur medius Sol, et vaga circum
2036  Sidera, converti super uno debeat axe
2037  Illo ipso, Solem qui trajicit; omnia certe
2038   Sex vaga debebunt quoque circa hunc sidera volvi;
2039  Cur igitur vario declinant omnia flexu?
2040  De


1100. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2197   Et varii pariter nexus, ut denique possit
2198  Multiplex adeo consurgere, certus et ordo
2199  In magnis, minimisque, et grandia, parvaque prendat?
2200  Stipite nimirum vis diffundatur ab uno
2201  Irrorans veluti vitalibus omnia succis,
2202   Rebus et auctificos motus dans, exagitansque,
2203  Adducens, removensque, ligans, solvensque vicissim,
2204  Non temere,


1101. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Solem;
4  Nunc almae vires ad lucis progrediendum est,
5   Fulgentisque novos ritus, moresque videndum
6  Naturae; neque enim peragi ordine cuncta putare
7  Possumus illo uno, nec quae constare tuemur
8  In magnis, subito ad tenues transferre licebit
9  Res itidem, ad magnas ut contra a tenuibus ire
10   Nec licet: e genere hoc discrimina plurima certe


1102. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ignem,
148  Si multas aeque crassas, omnique rotundas
149  Ex parte in facies, quarum ambiat interiorem
150   Perpetuo exterior, desectus mente putetur;
151  Tempore quae se uno dissundet in interiorem
152  Lux faciem, se se diffundet in exteriorem
153  Dein aliam ipsa eadem, atque aliam dein usque remotam,
154  Abductamque magis; facie quapropter in omni


1103. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


298  Aut quocumque alio, quod cernere possumus, Astro.
299   Tutemet adde alia e genere hoc permulta, videntur
300  Quae tranante viam pendere a lumine rectam.
301   Jam radios uno non tempore cuncta volare
302  Per loca: prima prius sed adire, sequentia porro,
303  Dicendum est; quo vis rationem praeter inertis
304   Ducent


1104. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


475  Sic quoque si, quae habeant congesti pondera nummi,
476  Explorare juvet, non privum examine quemque
477  Tentes; invenias siquidem discrimina saepe
478  Esse aliqua: at cumulo simul omnes exige in uno,
479   Ponderis ut quantum pretiique in quoque receptum,
480  Constituas, nummo; licet aurum dextera saepe
481  Praecidens paulum, quod ferro percutit, erret.
482  Jamque


1105. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


487  Ipse docet debere regi, jamque omnia prorsus
488  Accidere, almae quae via lucis tanta reposcit.
489   At quare plus hoc astrum, quam caetera, lucem
490  Significet spatiis non uno tempore ferri;
491  Et cur significet Terrai pro variato,
492  Non Jovis, ad Solem positu, nunc percipe paucis.
493  Nempe alia Astra suos peragunt discrimine motus
494  


1106. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


531  Desuetumque modum, et mortalia pectora raptis
532  Solis videbatur, magnum dum fertur in orbem,
533   Debere efficere, ut non unis conspicerentur
534  Sidera fixa locis, sed mutarentur in uno
535  Anni circuitu positus sese inter eorum.
536  At non has Stellas positus mutare notatum est
537  Protinus; exigno proin vastum hunc aequiparare


1107. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ire figuras,
559  Quae referant formas de coni segmine primas.
560  Atque ipsa apparent revera Sidera tali
561  Deferri motu, ratio haec quem postulat. Ille
562  Attamen hoc uno distat, super axe minore
563   Quod cum eadem sita prospicimus, majore necesse
564  Prospexisse foret formae super axe locata,
565  Inque vicem majorem axem mutare minori.


1108. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fuit aequa labori,
575  Vel si Tellurem ob motam distantia longe
576  Sidera non facarent diversos pro regione
577  Aspectus varia, docuit tamen ipse, meante
578   Terra, et non uno luce illinc deveniente
579  Ad nos momento, tales debere videri,
580  Quales in quovis apparent sidera motus:
581  Nimirum loca multa oculus si mutet, et ipsa
582  Lux pro


1109. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


694  Utraque causa etenim circum facit ire videri
695  Orbe super sidus, qui coni segmine formam
696  Praeferat e primo; sed eo discrimine tantum,
697  Altera ut haec faciat causa uno certa teneri
698   Tempore cum loca, causa prior tres differat illa
699  In menses peragranda locorum puncta; sed una
700  Conjunctae faciant causae, haec ut tempore quodam


1110. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


741  Quandoquidem Terris si Terras multiplicatis
742  Accumulates, donec bis finiat ultima denas,
743   Pernix in spatio tanto lux missa volabit,
744  Tempore quo vibrat sese uno arteria pulsu.
745  Hoc adeo celeri lucis Natura meatu
746  Nimirum valeat nobis cavisse videri,
747  Turbari sensu ne res errante per omnes
748   Vita queat; siquidem si non


1111. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


850  Credere sis itidem subitam: sed define prorsus
851  Mirari, genus id, volvens exempla per usus
852  Vitae multa tuos servata, expostaque sensu;
853   Ut sonitus, qui se haud momento fundit in uno
854  Per spatia: ipsum abiit fulmen, cum signa tonante
855  Fulminis audimus caelo: vox missa per auras
856  Saepe et adhuc resonat, clauso procul ore vocantum:
857  Quod si


1112. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


860  Forte Viri, quem jam nox viderit una diesque
861  Exanimem! Quid? Si de Luna, aut mittere Sole
862  Vocem aliquis, fixo aut quocumque a sidere posset?
863   Scilicet assueti sumus a terrestribus uno
864  Cernere corporibus momento temporis ire
865  Lucem, atque haec adeo clara dat imagine corpus
866  Percipere, illud uti revera extare putemus
867  Tunc, oculis cum


1113. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


953   Sic igitur quavis tenui quantumlibet amplum
954  Materia saptium compleri possit, uti pars
955  Nulla vacet, noscas quam sensu, propositaque
956  Major, et hinc videas digito non amplior uno
957  Quae sit materies Solis (quis sentiat illic
958   Tantula tam longe res an perstet, pereatve?
959  Cum neque multa etiam spatiorum millia tantum
960  Educta a nobis acie


1114. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1132  Per spatium, quod nos sentire aut nosse queamus.
1133   Nunc ea contradens numeris, atque ordine certo
1134  Multimodis versans credi vix posse videtur,
1135  Et tamen educes, digito plus esse sub uno
1136  Materiae, qualem nos contrectare solemus
1137  In terra, veluti lapidis, lignive, vel undae,
1138   Quam quantam possit fulgenti effundere ab ore
1139  Sol per saeclorum


1115. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1272  Has radii leges memori sub pectore conde:
1273  Primum, in planitiem mediam duo corpora utrinque
1274  Jungentem diversa (locum pro corpore inanem
1275  Supposuisse queas uno) superincidat ictu
1276  Obliquo radius, nunc et transmigret ad illud
1277  Corpore ab hoc, nunc corpus in hoc transmigret ab illo;
1278  Nempe iplos


1116. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1628  Alterius viridis, ruber hujus, caeruleusque
1629  Illius, atque ideo permixtis pluribus una
1630  Nil possit nisi lux candens nativa videri.
1631  Extremo tantum prodibit margine in uno
1632  Et ruber, et flavus vix tum color, alter habebit
1633  Pallorem violae margo, et vix caerula caeli
1634  Tum referet; quoniam misceri fila nequibunt
1635  Illa, et quae


1117. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1641  Emissi veniunt (nequeat subtilis haberi
1642  Tam radius, quem non componat innumerales
1643  Undique de tota decerpti lampade solis);
1644  Namque rubens filum radii, qui venerit uno
1645  Phoebeo a limbo, viola miscebitur ejus
1646  Pallidula persaepe, alio descenderit illinc
1647  Qui limbo ejaculatus, itemque aliis aliorum
1648  Missorum e medio mediis


1118. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1647  Qui limbo ejaculatus, itemque aliis aliorum
1648  Missorum e medio mediis tingetur ibidem
1649  Filis, ut nequeant dignosci proinde colores.
1650  Adde quoque, ipse suos si puncto mitteret uno
1651  Tantum Sol radios, quia plures inde veniret,
1652  Haud fore, ut excepit vitro, frons utraque cui sit
1653   Inter se distans aeque, non fila colorum
1654  Confundant,


1119. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1651  Tantum Sol radios, quia plures inde veniret,
1652  Haud fore, ut excepit vitro, frons utraque cui sit
1653   Inter se distans aeque, non fila colorum
1654  Confundant, aliisque alia involvantur in uno
1655  Juncta loco; siquidem radius, qui fronte priore
1656  Vitri dividitur, quoque frangi a fronte secunda
1657  Egrediens debet, partemque revolvere fila
1658   Rursus in


1120. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1717  Nondum contacto vitro, geminoque recedat
1718   Illinc bis fractum spatio; diversa feretur
1719  Plus aliis violae lux pallida, rubraque contra,
1720  Nempe minus, clarae proin utraque frontis ab uno
1721  Vel simul exierint puncto, diversa petentes
1722  Disjungentur, et vitro si longius ipso
1723   Excipans, pariterque situ, pariterque colore
1724  Distabunt, oculosque


1121. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1815  Dia sinat; nam quae de tota lampade Solis
1816  Advenere excerpta colorum fila, vicissim
1817  Singula cum varie discendat, lente necesse est
1818  Transmissa, et bis fracta ad se adducantur, et uno
1819   Conveniant spatio in tenui, propiusque locentur,
1820  Quodque suo junctum generi, pecudumque aviumque
1821  More gregi haerentum proprio, turmaeque suorum.
1822  Tunc


1122. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quod obstet
1945  Dein filis, veluti lamellam, aliamve papyrum,
1946  Sed cui sit, quantum par est, tam tenue foramen,
1947  Illac ut nequeat filum transire, nisi unum.
1948  Uno igitur filo egresso quocumque, videbis
1949   Hunc solum, qua candor erat regione, colorem.
1950  Atque id lamellae sursum, deorsumque foramen
1951  Si lente moveas, ut possint omia fila,


1123. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possit
2258  Ambigua in veri luce uberiore locare,
2259   Excerptae quam si varia res parte, modoque
2260  Multiplici inter se collatae mutua, easdem
2261  Nos ad notitias non uno tramite ducant;
2262  Haec quoque, quae rerum, genus hoc, dicenda videntur,
2263  Percipere aequo animo, mentemque advertere debes.
2264   Nimirum, veluti quoque lucis diximus ante,


1124. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2363  Suavius incolimus fulgenita marmore tecta
2364   Diversus vecto procul oris, textilibusque
2365  Picturis exornata, et laquearibus aureis.
2366  Quam sensu per res inducimur uno,
2367  Bruta ut saecla solent animantur; invertimus omnem
2368   Sic miseri naturam, et nostra haud vivimus arte.
2369  Si quicumque color perfunderet


1125. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

animantur; invertimus omnem
2368   Sic miseri naturam, et nostra haud vivimus arte.
2369  Si quicumque color perfunderet unicus omnes
2370  Undique res, uno si nos et picta colore
2371  Cuncta videremus, quae mundo corpora constant,
2372  Haud secus ac faciunt arquati, lurida circum
2373   Omnia cernentes, discrimina perciperemus


1126. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Quae nec sunt causae, nec possunt esse profecto,
2476  Sed causa; tantum quia praecessere, putantur.
2477  At cave praesertim, ne rebus nomina saepe
2478  Confundas, nequeasque ortas distinguere ab uno
2479  Notitias sonitu, turbes at plurima vocis
2480  Incetra ratione: color sic mente receptus
2481  Quid nisi sensus is est certa ratione moventis
2482  Sese animi? Proin


1127. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


20  Assimilique, ut erat par, poena est tortus amoris.
21  Tum miser ah saevos circum latrare molossos,
22  Tela jacere, feras transire impune sinebat,
23  Oblitusque sui simul, et se fixus in uno.
24  Denique erat tanto quoniam impar ipse dolori,
25  Ad vitreum, vertente Dea, flos constitit amnem. 25
26  Infelix fatum puer evitasset iniquum,


1128. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


128  Quod jacet obliqua, et si vertas denique circum,
129  Res omnes positas circum tueare, necesse est.
130  Exiguoque tubo speculum si mobile claudas
131  Exiguum, sed uti liber sit de latere uno
132  In speculum radiis per hiantia claustra receptis
133  Ingressus, nulli tum visus cuncta videre
134  Ipse queas, claususque domi, quaecumque, tueri,
135  Exterius


1129. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


220  Verum, alia cum sit ratione vicarius omni.
221  Quod sic nempe globo conflatis in speculis fit
222  Convexisve, cavisve: sit ipsum hoc certius, atque
223  Verius in speculis, quibus uno e segmine coni
224  E tribus exorta est quocumque externa figura.
225  Tunc etenim sensus prorsum non occulit ullum
226  exiguum errorem; quem non discludere totum
227  A


1130. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

mittit
375  Ex sese corpus diffundens, Solis uti fax,
376  Nimirum his spatiis in sese pro repetitis.
377  Exin percipies, lucis, quam corpora reddunt
378  Lumine collustrata uno, pendere vigorem
379  A spatiis hoc ad lumen, nec molis ab auctu
380  Non etiam visae pendere; est molis hic auctus
381  Quandoquidem nexus cum tractu, conque ligatus,


1131. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ab axe
763  Paulatim, donec terga effugientia radat.
764  Protinus aspicies a prima fronte repulsam
765  exclusamque aditu sese convertere partem
766  Retrorsum radii; pars uno excepta meatu,
767  Et nusquam reflexa, bis at refracta colorum
768  In seriem discerpta videbitur ire latus post
769  Oppositum vitri: semel et reflexa sua se
770  Constitui


1132. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quaeque redire
785  Limite, limes erit, flexus quem maximus ille
786  Efficit, aut contra minimus, quem diximus ante.
787  Jam tum te jubeo vigilem servare, retrorsum
788  Uno quemque situ non incipere ire colorem
789  Qualibet in serie, sed cunctos ante, rubentes;
790  Postremo, pallent violae qui more, referri.
791  Hos poteris signare situs, ubi quisque reverti


1133. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


812  Pondera quapropter vitri pendentia cernens
813  Undique conspicies pulchrae Thaumantidos ora
814  Plurima, sed geminis inerit laus major, honorque,
815  Ortus quae ex uno ducunt, binoque repulsu.
816  Quod nos hic solidi tentamus mole rotunda
817  Crystalli, pariter bulla tentare queamus
818  Crystalli, gremio laticem quae claudat; at istic


1134. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


881  Videre, et pulchra depingier Iride caelum.
882  Quaevis gutta facit, qua flexus maximus extat,
883  Aut minimus, pulchra luce apparete nitentem
884  Irim non unam:fit ab uno nempe repulsu
885  Vividior longe, a gemino pallentior illo.
886  At quas multiplices porro genuere repulsus,
887  Aut vix, aut nusquam comparent; debile namque
888  Lumen


1135. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

dura profecto;
1097  Incolumes radios nec enim sinit ire, sed illos
1098  Frangit in ingressuque sui simul, egressuque;
1099  Sic frangit tamen, ut qui devenere fluentes
1100  Uno de puncto, punctum jungantur in unum
1101  Dein oculi parte in postica convenientes,
1102  Et positarum extra rerum simulacra struantur:
1103  Pingitur in fundo nimirum plurima rerum


1136. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1115  Externis junxit sic partes partibus illas,
1116  Quasque videre situ ut positas non ambigat apto.
1117  Tunc igitur rerum effigies distincta videtur,
1118  Puncto omnes radii cum conciliantur in uno
1119  Uno ante a puncto digressi, vel prope punctum
1120  Quae simulet, simul exigua in regione locantur:
1121  Horum namque situs si sit distensior, atque
1122  Amplior, ex


1137. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

partibus illas,
1116  Quasque videre situ ut positas non ambigat apto.
1117  Tunc igitur rerum effigies distincta videtur,
1118  Puncto omnes radii cum conciliantur in uno
1119  Uno ante a puncto digressi, vel prope punctum
1120  Quae simulet, simul exigua in regione locantur:
1121  Horum namque situs si sit distensior, atque
1122  Amplior, ex uno venientia lumina puncto


1138. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

uno
1119  Uno ante a puncto digressi, vel prope punctum
1120  Quae simulet, simul exigua in regione locantur:
1121  Horum namque situs si sit distensior, atque
1122  Amplior, ex uno venientia lumina puncto
1123  Luminibus puncto ex alio venientibus illic
1124  Ponentur super, et partem cum parte figurae
1125  Confundent; simulacra incerto ut limite constent.


1139. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ita rerum
1159  Distincta effigies fieri queat, in sua fila
1160  Cum confracti abeant radii, variosque colores:
1161  Quin duplex causa est, obsistere quae videatur,
1162  Ex uno egressi puncto jungantur in unum
1163  Ne punctum radii, distinctaque fiat imago:
1164  Primo, vel fuerint ejusdem fila coloris,
1165  Cum tumidam lentem transmittunt, fractaque ad axem


1140. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1165  Cum tumidam lentem transmittunt, fractaque ad axem
1166  Inclinantur, erit, multa ut vicinius axi
1167  Occurrant, ut multa remotius, ipsa tumescit
1168  Si veri lens more globi, nec prorsus in uno
1169  Conveniant puncto, at spatio quod latius extet;
1170  Qui situs amplior est, quo lens patet amplior ipsa.
1171  Praeterea quae sunt diversi fila coloris,
1172  Ut


1141. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1171  Praeterea quae sunt diversi fila coloris,
1172  Ut minium, et violam referentia, tardius illa,
1173  Ocyus haec coëunt; quare rubra omnia puncto
1174  Vel si conveniant uno, non ulla profecto
1175  Altera convenient, sed circum sparsa nitebunt.
1176  Jam primum, gemina tolli ratione, quod obstat,
1177  Posse putes; alia vel lentem inflectere forma


1142. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1175  Altera convenient, sed circum sparsa nitebunt.
1176  Jam primum, gemina tolli ratione, quod obstat,
1177  Posse putes; alia vel lentem inflectere forma
1178  Si detur, quae fila uno egredientia puncto
1179  Cogere non aliter, quam punctum possit in unum.
1180  Si defuncta tamen natura hac parte fuisset,
1181  Fila alia haud possent, alioque fluentia puncto


1143. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in nostro crystalli humore videtur
1195  Hanc artem tenuisse; etenim compingitur idem
1196  Crustis, quae densae ad mediam mage sunt regionem.
1197  Attamen haec quoque sunt, quae filis de genere uno
1198  Prosint, ast aliis contra obsint; praetereaque
1199  Prosint tantum uni rerum spatioque plagaeque,
1200  Mutatis contra rerum spatiisque, plagisque
1201  Obsint, ut


1144. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1204  Posse putes, etenim mutari non queat ipsa
1205  Filorum natura, quibus discrimina tanta;
1206  Quidquid enim generi filorum conferat uni,
1207  Hoc alii officiat: si puncto jungat in uno
1208  Illud, nempe aliud diverso jungat, oportet.
1209  Quin si tenue, oculi quod ab ipsa nempe figura
1210  Promanat constet discrimen, quidquid et ipsum est,
1211  Prorsus


1145. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1213  At non idcirco, si cunctas vertere mentem
1214  In res sponte velis, nequeas agnoscere rerum
1215  Distinctas intra effigies debere videri.
1216  Egressi radii de puncto quolibet uno,
1217  Scilicet in punctum non possint jungier unum,
1218  Atque adeo parvum circum effundantur in orbem,
1219  Ut tamen effigie rerum sit major earum
1220  Orbis hic, exigua


1146. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1367  Ad sensum hinc multo veniebat major imago,
1368  Quam sine subsidio tali conspecta fuisset,
1369  Et mage clara, sua mage item distincta figura.
1370  Nam si de puncto radii qui quolibet uno
1371  Fluxerunt, veniant oculorum ad nostra prope aequo
1372  Inter se spatio distantes lumina, ut ipsos
1373  Dein in fundo oculi cogat crystallinus humor,
1374  Distincta a


1147. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nam par
1437  Lucis debilitatur, ubi loca per magis ampla
1438  It diffusa; sed huic facile est occurrere damno;
1439  Namque tubo fit, cum spatiis ut lux quoque solis,
1440  Uno tot radii de puncto quolibet intrant,
1441  Orbem quot possunt pupillae trajicere arctum:
1442  At cum vitra tubis inclusa adjungimus; illi
1443  Jam tot erunt, possit quot lens transmittere euntes


1148. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1492  Dimovere cavam nam lentem, atque inseruere
1493  Convexam, quam cum prima sic nectere visum est,
1494  Inter uti positus primam foret atque secundam
1495  Communis focus; a puncto sic corporis uno
1496  Quolibet emissi radii hac regione focorum
1497  Junguntur, porro rarescunt, denique tractu
1498  Aequo inter sese stipati a lente propinqua
1499  Erumpunt, subeuntque


1149. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1577  Convexa, aspicere, ut mos est adeuntibus astra,
1578  Et cujusque locum, et motum, et lustrantibus augmen.
1579  Intus cum radii de puncto corporis uno
1580  Quolibet emissi coëant simul, ante secundam
1581  Quam lentem tangant; ibi si subtilia fila
1582  Tendantur, debent nimium distincta videri,
1583  Et partem visi


1150. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

an tunc eadem pariter distincta manebit
1618  Claraque, quantum opus est? confusa nec omnia cernes?
1619  Lens convexa quidem, quae prima est, jungere dixi
1620  Quam radios quovis emissos corporis uno
1621  De puncto, non tam bene jungit, prorsus in uno
1622  Ut puncto coëant, at circumfunditur orbis
1623  Pro puncto (fieri crystalli humore docebam
1624  Nuper ut a


1151. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quantum opus est? confusa nec omnia cernes?
1619  Lens convexa quidem, quae prima est, jungere dixi
1620  Quam radios quovis emissos corporis uno
1621  De puncto, non tam bene jungit, prorsus in uno
1622  Ut puncto coëant, at circumfunditur orbis
1623  Pro puncto (fieri crystalli humore docebam
1624  Nuper ut a nostro), commisceturque vicissim
1625  Parti pars; haec


1152. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Esset opus radios! quod ne contingere possit,
1640  Nunc lens prima globi parvo de segmine confit.
1641  Si, quod difficile est, vitris tamen indere talem
1642  Contingat formam, faciat quae jungier uno
1643  In puncto radios de puncto corporis uno
1644  Emissos; illos an erit vitare tumultus
1645  Propterea ut possis? radios ita flectere vitrum
1646  Nam si deberet digressos


1153. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1640  Nunc lens prima globi parvo de segmine confit.
1641  Si, quod difficile est, vitris tamen indere talem
1642  Contingat formam, faciat quae jungier uno
1643  In puncto radios de puncto corporis uno
1644  Emissos; illos an erit vitare tumultus
1645  Propterea ut possis? radios ita flectere vitrum
1646  Nam si deberet digressos corporis uno
1647  E medio puncto, medio ut


1154. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1643  In puncto radios de puncto corporis uno
1644  Emissos; illos an erit vitare tumultus
1645  Propterea ut possis? radios ita flectere vitrum
1646  Nam si deberet digressos corporis uno
1647  E medio puncto, medio ut post jungier axe
1648  Deberent itidem; certe no flectere posset
1649  Sic alio egressos e puncto, et cogere, ut una
1650  Hi coëant, verum


1155. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1654  Propterea quamcumque voles inducere vitris
1655  Formam, semper erit, radii ut frangantur in orbem,
1656  Nec valeant puncto conjungi prorsus in uno;
1657  Unde venit species rebus confusa, neque error
1658  Parvus is est, etiam exiguis in rebus, at auctus
1659  Ingentes facit, et magna ad discrimina ducit.
1660  Sidera


1156. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1784  Scilicet, ut posset crystalli more poliri.
1785  Omnia sed nec erant domita his incommoda rebus:
1786  Transversa regione sitûs, fundoque minoris
1787  Adsistens oculus tubuli uno prospiciebat
1788  E latere, atque plaga res inquirebat in illa,
1789  Qua non sunt; igitur non molem dirigere illuc,
1790  Non patulum norant convertere molis hiatum


1157. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

objectum oculum tum denique pulsant.
1817  Ordine dispositi sed qui sese inter adibunt
1818  Tunc oculum radii? quis erit situs, et plaga cuique?
1819  Corporis egressi de puncto quolibet uno,
1820  In regione foci, speculo qui confit ab amplo,
1821  Junguntur radii, postquam incurrere; repente
1822  Incipiunt ab eo discedere, nempe, minoris
1823  Ante focum


1158. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1894  Pulsantes radios, at lens geminata retexit.
1895  Adde quoque errores, speculorum ex orbe cavata
1896  Huc infert quos forma, rotundaque segmina, lentes;
1897  Ut puncto ex uno digressi corporis unum
1898  Non bene conjungi radii, et concurrere possint
1899  In punctum. Certis hinc prendere finibus auctum
1900  Est opus, et speciem quavis grandescere mole


1159. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

videndis,
1940  Idem etiam montes possit jactare per auras,
1941  Incessuque gravi tellurem agitare trementem,
1942  Inserere in nubes caput altum, atque aequora late
1943  Uno vasta gradu distento transiluisse.
1944  Hac ratione velis sed si Jovis inspicere astrum,
1945  Qui bis mille locis plerumque remotior extat,
1946  Quam luna a nobis; speculum ad sex millia centum


1160. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Est inserta pila; est itidem cui vitrea septa
1988  Plura aptantur: ubi est lens unica, ponitur ejus
1989  Propter conspicienda focum res; scilicet illinc
1990  qui puncto radii tunc emittuntur ab uno,
1991  Ipsorum postquam vitro confracta potestas
1992  Est a trajecto, spatio sese inter euntes
1993  Aequali visum feriunt, oculoque recluso
1994  Succedunt densi: distincta


1161. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


184  Saepe tubis primam longis aptare solemus.
185  Crystalli utrinque aequati super aequore laevi
186  Hanc compone, ut non nisi puncto id tangat in uno:
187  Aequatam crystallum inter lentemque relinqui
188  Aëriae tenuem lamellam tunc opus aurae est,
189  Quae quo plus medio a puncto disjuncta recedit,
190  Crassior est,


1162. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

facias, aqua ut insinuetur,
233  Humens non eadem dabit intervalla videri
234  Lamina, quae prius, inter se licet ordine eodem
235  Constent, at primis tantum distantia filo
236  Uno in quoque, velis ut si tres reddere partes
237  Illis, haec partes sit habere necesse quaternas;
238  Est etenim tanto lucis subeuntis in undam
239  Accessus rectam ad regionem major ab auris.


1163. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

erit, nec caetera circum.
294  Ad primam redit a facie dum proinde secunda,
295  Intervallorum numerum debes dare filis
296  Diversum, quam quem venientia nuper habebant.
297  Uno quod filum sic deficit intervallo,
298  Aut uno augetur, rursus remeare necesse est
299  Retrorsum prima a facie, at quod forte duobus
300  Majus, vel minus est, liquidas transcurret in auras,


1164. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

a facie dum proinde secunda,
295  Intervallorum numerum debes dare filis
296  Diversum, quam quem venientia nuper habebant.
297  Uno quod filum sic deficit intervallo,
298  Aut uno augetur, rursus remeare necesse est
299  Retrorsum prima a facie, at quod forte duobus
300  Majus, vel minus est, liquidas transcurret in auras,


1165. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


410  Crassa, et dissimili quae scimus praedita textu;
411  Ligna vides ut opaca, quia haec variantibus ipsis
412  Fibris non aeque contortis, conque volutis
413  Texuntur, tubulisque haud uno humore repletis,
414  Verum mille intus conclusis undique succis.
415  Propterea et pelles animantibus, ossaque, dentesque,
416  Et venae, et teretes nervi, et sunt viscera opaca.


1166. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

naturae, fila colorum
482  Ad nostras acies diversa remittat, ut inde
483  Miremus, tot diversis circumlita fucis
484  Omnia, tam varia et naturam ludere scena.
485  Proinde uno textu quae paulo crassior extet,
486  concipe lamellam, cujus fila omnia primam
487  In faciem incurrant parte advenientia quavis.
488  Quoque in filorum genere uno, haud omnibus una


1167. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


485  Proinde uno textu quae paulo crassior extet,
486  concipe lamellam, cujus fila omnia primam
487  In faciem incurrant parte advenientia quavis.
488  Quoque in filorum genere uno, haud omnibus una
489  Cum vicium tum sit ratio, verum altera perstent
490  In vicibus facilis transmissus, altera contra
491  Regressus facilis; trans debent mittere sese


1168. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


525  Uni intervallo, vix possis prendere quidquam,
526  Adjunctum quod erit; tum quantum proinde necesse est,
527  Absit, ut idcirco geminarier intervallum
528  Illud idem queat, atque ex uno surgere bina?
529  Jam quid fiet? erit, filis sors omnibus una
530  Ut sit purpureis, mutata nam vice cuncta
531  Retrorsum redeunt, vicinis fors quoque filis
532  Unum


1169. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


532  Unum intervallum est istud; proin illa reverti
533  Tum cernes etiam; at fors accidet, aurea fila,
534  Rubraque non unum numerent sibi, sed minus uno
535  Illud sit; quare ulterius procedere pergent
536  Non vice mutata; tenuis tum lamina pellet
537  Purpurea uberiore colorum fila retro vi,
538  Porro quae propiora; sed


1170. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


545  Si jam lamellam pergas augere per omnes
546  Intervallorum numeros; venietur et illuc,
547  Scilicet ut filis viridantibus intervalla
548  Non nisi sint tribuenda decem, uno et rubra minuta,
549  Purpurea aucta uno sint; proin viridantia cunta
550  Transmittentur, at et contra rubicunda redire, et
551  Purpurea aspicies. Qua crassa est, denique nota


1171. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

omnes
546  Intervallorum numeros; venietur et illuc,
547  Scilicet ut filis viridantibus intervalla
548  Non nisi sint tribuenda decem, uno et rubra minuta,
549  Purpurea aucta uno sint; proin viridantia cunta
550  Transmittentur, at et contra rubicunda redire, et
551  Purpurea aspicies. Qua crassa est, denique nota
552  Lamina si fuerit, naturaque materiaï,


1172. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


806  Lux in flaventem convertitur illa virorem
807  Multarum, in flavum prorsum, auratumque colorem
808  Multarum, aut rubeum; quin lumine lumen in alterum
809  Itur ab uno, ut succus ab illis evolat humens,
810  Particulaeque coloratae stipantur, et una
811  Fors quoque concrescunt constrictae glutine denso.
812  Jam viridis color ille uno ordine stare colores


1173. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


809  Itur ab uno, ut succus ab illis evolat humens,
810  Particulaeque coloratae stipantur, et una
811  Fors quoque concrescunt constrictae glutine denso.
812  Jam viridis color ille uno ordine stare colores
813  Indicat, in quos paulatim immutatur abitque;
814  Qui quamvis non sint saturi plerumque, tamen sunt
815  Saepe quidem saturi magis idem et floridiores,


1174. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


969  Ostendant nam si simulacra ingentia rerum,
970  Nimirum quam res, adeo majora, repente
971  Conspiciantur uti quingentis molibus auctae
972  Res ipsae, non jam positae pede longius uno
973  A nostris oculis non arte valentibus ulla;
974  Sperem tum fore, nos servando perveniamus
975  Demum ad particulas rerumque elementa, valentes
976  Incipiunt primi


1175. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

debent:
1062  Sed si unum cingant alii sex, senaque constet
1063  exin junctorum series, exortus ab illo
1064  Motus inire plagas sex tantum, nec simul omnes
1065  Quibit; at ex uno fugiens lux concita puncto
1066  In loca cuncta ruit circum diffusa, plagasque:
1067  Aetheris et partes quoniam ratione locantur
1068  Revera inter se confusa, et massa globorum


1176. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1093  Quodque moram struit interdum, vis est ea certe,
1094  Vis quam particulae, queis obvia corpora constant,
1095  In lucem exercent pellentes, sive trahentes;
1096  atque ut par uno est in corpore particularum
1097  Natura, uno in quoque pares sunt corpore vires.
1098  Viribus exstimulata aequalibus oppositisque
1099  Proin lux cum fuerit,nusquam intorquere meatum


1177. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1094  Vis quam particulae, queis obvia corpora constant,
1095  In lucem exercent pellentes, sive trahentes;
1096  atque ut par uno est in corpore particularum
1097  Natura, uno in quoque pares sunt corpore vires.
1098  Viribus exstimulata aequalibus oppositisque
1099  Proin lux cum fuerit,nusquam intorquere meatum
1100  Cogitur, aut ullos obices tolerare morasque.


1178. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1165  Regressus a re, quae post est cumque locata?
1166  Praeterea radium vitro in sua fila triquetro
1167  Si diviseris ante, alio fac quemque colorem
1168  excipias vitro, flexu uno eodemque cadentem;
1169  Hujus enim faciem sic obliquare valebis
1170  Vitri, ut caeruleum videas resilire colorem,
1171  Dum rubra transmittit lux, atque immergitur intro.


1179. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

hos, aut illos sorbet, vel denique nullos?
1183  Pro crassa varie lamella num quoque constet
1184  Partibus in facie varius situs, atque figura?
1185  Deferat et radios fors tam bene, ut omnibus, uno
1186  Qui sunt in genere, aut rimis transmittere apertis
1187  Illic, aut duris incursibus hic resilire
1188  Contingat? num lege ulla fors ipsa tenetur?
1189  Laevia postremo


1180. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aequus
1352  Ad faciem rectas in partes oppositasque.
1353  Imparium neque jam cessant discrimina virium
1354  Ante, natet rursum quam corpore totus in uno
1355  Ille globus, qui particulam circumdat, eadem
1356  Procedente novum sub corpus, vel redeunte.
1357  Nunc age, eam lucens se rectis inferat oris
1358  Particula in


1181. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1550  Luminis ad tenuis rationem illius, in auras
1551  Quod se diffundit varie, et volat undique nullis
1552  Legibus adstrictum, seu frangi, sive reflecti
1553  Cogatur radius, nempe ut possimus ab uno
1554  Quoque loco circum salientem cernere lucem
1555  E speculo, aut nitidas subeuntem desuper undas.
1556  Quaesitis quoque plura datur reperire, sagaci
1557  Si quaeras


1182. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

at innumeros post flexus, postque repulsus,
1613  Digressuque alios, post multa obstantia rerum?
1614  Hoc neque praeterea credendum est, esse tremorum,
1615  Filorum quot sunt discrimina, corpore in uno,
1616  Ut sit cuique suus filo tremor, innumerali
1617  Omnes propterea numero, passimque sub omnes
1618  Undique directi simul uno tempore partes,
1619  Nam spatii puncto


1183. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1615  Filorum quot sunt discrimina, corpore in uno,
1616  Ut sit cuique suus filo tremor, innumerali
1617  Omnes propterea numero, passimque sub omnes
1618  Undique directi simul uno tempore partes,
1619  Nam spatii puncto videas quocumque meare
1620  Omnigenos radios, et quavis ire sub oras:
1621  Sic ubi stillicidi lapsu percussa frequenti
1622  Aequora


1184. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

undae
1623  Incertis, numerus quanquam haud immensus earum est;
1624  Sic sonus incertus vocum quoque, si simul aures
1625  Percellent nostras, subeantque uno ordine sensum.
1626  Quare, quod superest, sunt ipsae denique lucis
1627  Particulae, per quas vicium discrimina constent;
1628  Haec diversa queat quoniam textura creare,


1185. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1643  Limitibus motus finitur, lentus in ipsis,
1644  Particulaeque aliquo formam proin tempore servans.
1645  Particula idcirco geminis his apta figuris
1646  Extremis, nunc huic, nunc illi scilicet, uno
1647  Vim variam debet sentire a corpore, proinde
1648  Nunc transire alio, nunc retro concita ferri.
1649  Tantum cum fuerit mediae cita forma figurae
1650  Particulis illae


1186. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

parte, tueri
1757  Post primam tractum obscurum, nigrumque licebit;
1758  Altera deinde suos exortus fimbria ducit,
1759  Dimidia digiti cum nondum parte recessit
1760  Umbra; uno at nondum digito, tibi jam nova surgit
1761  Obscuri species tractus, atque omnia finit.
1762  Tertia tres digitos vix non sibi denique poscat
1763  Fimbria, possit uti languentem mittere lucem.


1187. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1847  Quaeque, propinquabat fini tamen: exterior jam
1848  Prima perit, media post quae regione renidet,
1849  Interior demum: tum sese lumen utrinque
1850  Longum extendebat tractu uno et continuato,
1851  Disrupto porro, medium intrans abscidit umbra
1852  Ipsa itidem crescens, donec lux omnis abiret
1853  Conjunctis cultris, in chartamque irrueret nox.


1188. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1854  Auctus quaeque suos sumebat fimbria tantos,
1855  Ut radii, interior steterat queis fimbria, lato
1856  Bis decies fierent magis augmine, tempora agente
1857  Tunc illa suprema, uno quam scilicet illinc
1858  Amoto cultro. Quapropter, fimbria prima
1859  Quo constat, lumen cultri transibat acutam
1860  Oram praeter, uti digiti


1189. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1867  Sese, ut supremum, quo se tetigere, cacumen
1868  Hinc atque hinc flexum perquam concinnet acutum,
1869  Admissumque sinas radium transire; papyro
1870  Protinus exceptum, digito non amplius uno
1871  Distante, aspicies tractus conflare colorum
1872  Inter se reclinatos, umbramque secundum
1873  Distendi rectos, neque tum latescere eundo,
1874  Dum forment parilem


1190. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

se fregerat, insuetaque,
2054  Qui prius insueta, proprium et retinere tenorem
2055  Aspicies; ipsa radii quapropter inesse
2056  In natura opus est, frangatur cur ea pacto
2057  Uno pars, alio cur altera, semper eodem:
2058  Quandoquidem modus hic si fors manaret ab ipsa
2059  Crystallo, cur crystalli non deinde recentes
2060  Id facerent etiam, radium cur frangere rursus


1191. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2201  Nescio quae, vacua tum surgit mente voluptas,
2202  Sed non tam multos propter variosque colores
2203  Conspectos, quam propter eas res, propter et haustas
2204  Illinc notitias tot in uno tempore rerum:
2205  Nam si nil simulent ipsi, referantque colores
2206  Quo vis dispositi tabulam super ordine, parca
2207  Illinc tentemur moti


1192. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

utraque si sit,
2218  Sed medio molis simul utraque constet adauctu.
2219  Utraque dum raptatur eadem mobilitate.
2220  Viribus a geminis diversa corpus agatur
2221  Si regione, uno medio tamen illud abibit
2222  Motu, quo fugeret, si simplex tertia quaedam
2223  Corriperet vis, ut nequeas distinguere prorsus.
2224  Praeterea viridis color est gratissimus unus


1193. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2314  Haud minus idcirco nobis tamen esse videtur
2315  Credibile hoc, in natura non omnia posse
2316  Corpora candentem sese convertere in ignem;
2317  Igni oportunum quin uno de genere esse
2318  Undique dispersum corpus, passimque locatum
2319  Omnia per spatia, et fibras, et viscera rerum,
2320  In quod corpus agat lux tantum, et agatur ab ipso


1194. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ab hoste
2487  Per terras famae monumenta relinqueret omnes
2488  Grandia: tartareis post eructata caminis
2489  Omnia contexere ardentis flumina massae,
2490  Et tumulo cives uno abscondere, domosque.
2491  Jam subito in duram silicem concreta, recentem
2492  Rerum ostenderunt faciem, sic finitimorum
2493  Mentibus ut locus urbis, et urba ipsa inclyta demum


1195. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


617  Altius et tanto plus ire, et surgere sursum,
618  Utraque quanto plus accedunt vitra vicissim:
619  Ut si centenis digiti de partibus unâ
620  Distent, unda manet jam pollice celsior uno;
621  Sin hac dimidia, digitis prope lympha duobus
622  Insiliet; prope nam sublatae copia aquaï
623  Est eadem, et vitris prope vis manet una eademque.
624  Jam si unâ


1196. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

suis quam particulis; sed forsitan et vis
695  Est aliqua argentum de vitri fronte repellens.
696  Credibile est etenim, vis ut ducensque, trahensque est,
697  Esse repellentem, et retrahentem in rebus; in uno
698  Quin spatio quae res contendunt jungier una,
699  Res ipsae spatio mutato inimica repente
700  Est opus exercere odia, abducique vicissim.
701  Quod tibi ne mirum possit


1197. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


714  Ire decemque urgens stadia unâ corripit horâ;
715  Impetus interea crescat torrentibus undis,
716  Et stadio prima obluctantem devehat hora
717  Uno tum duplici, triplici post, alterâ et alterâ,
718  Imminuatur uti progressus qui fuit ante,
719  Proinde novem primum, dein octo, post quoque septem
720  Percurret stadia acta ratis sudante


1198. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


762  Impete tam valido sua quaelibet in loca priva,
763  Ut vix sufficiat regio tunc ampla quietis
764  Fusa magis decies centenas mille per oras,
765  Quam fuerit, starent junctae cum corpore in uno.
766  Particulae fluido quae sunt in corpore, cum sint
767  Non adeo forti inter se compage ligatae,
768  Et nimium exiguae cum sint quoque, quippe agitari
769  Quae possint


1199. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


972  Et tot concentus melici discrimina quae sunt,
973  Ex intervallis paucis venere sonorum.
974  Non igitur mirum videatur corpora mundi
975  Cuncta a principiis vel paucis posse, vel uno
976  Delabi; in rebus nosmet discrimina cum quae
977  Praesertim sentimus, ea intus cuncta genantur
978  Fibrarum impulsus diverso sensiferarum,
979  Qui vario tantum a motu,


1200. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1007  Quidquid dissimile est, coge unam in partem, aliamque,
1008  Quodcumque est simile, et confer; jam protinus istam
1009  Agnosces longe longeque excedere partem
1010  Quovis in rerum genere uno; affectat eandem
1011  Hanc igitur Natura viam; et quod distrahit inde,
1012  Opposita propriis veniens ab origine jussis
1013  Perfert, cum nequeat fundo mala gramina ab omni e-


1201. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1152  Objectis rebus contingier, inque pediri.
1153  Notitia hinc animo prima insinuata recenti est,
1154  Non interrupto extendi circumsita tractu
1155  Corpora, posse loco neque in uno plura coire
1156  .Multis deinde modis repetita haec una eademque
1157  Notitia est animo, cum nondum luce moveri
1158  Inciperet, nec odore, sonoque, sapore nec ullo,


1202. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

repellens,
1208  Quae vetat, ut possint accedere conjungique;
1209  Contra at dimotis paulum, vis excita surgit
1210  Magna trahens, nec abire sinit de limite noto.
1211  Uno proin moto puncto, moveatur et alterum.
1212  Sic admota manus lapidi cum finibus illis
1213  Jam stetit, ad sensus spatium non accidit illud,


1203. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1277  Constare haec melius cognosces corpora, uti sunt,
1278  Nec partes haerere minus, nec proin penetrari;
1279  Cunctaque materiae quae caetera munera constant,
1280  Dissolves melius tantum uno, resque secabis
1281  Omnes principio, quae jam per corpora fiunt,
1282  Quam tribus, ut supera docui; tria namque sub unum
1283  Dum coges, dabitur naturae copia major.


1204. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1397  Sub terra cumulos graveolenti sulphure foeti,
1398  Nec mora, cum tonitru pernix rapit omnia flamma;
1399  Et facit ingentes murorum dira ruinas;
1400  At quamvis videatur, in uno temporis istud,
1401  Non erit, ut fiat momento, namque propinqua
1402  Pars prius arripiet flammam, pars altera porro, et
1403  Altera, perque gradus


1205. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Ut nequeas sensu progressum advertere inerti.
1423  At lux dum resilit, tactaque a fronte revertit
1424  Corporis, obluctans nostris rationibus edet
1425  quendam, quem dicunt, saltum, quia rumpier uno
1426  A puncto via coepta videtur protinus, atque
1427  Verti mobilitas; sed non haec corporis uno
1428  In puncto peragi, aut momento temporis uno,
1429  Improvisa licet,


1206. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1424  Corporis, obluctans nostris rationibus edet
1425  quendam, quem dicunt, saltum, quia rumpier uno
1426  A puncto via coepta videtur protinus, atque
1427  Verti mobilitas; sed non haec corporis uno
1428  In puncto peragi, aut momento temporis uno,
1429  Improvisa licet, cognosces, mente, revolvas
1430  Si memori, quae dicta super, sentire propinqui,
1431  At non


1207. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1425  quendam, quem dicunt, saltum, quia rumpier uno
1426  A puncto via coepta videtur protinus, atque
1427  Verti mobilitas; sed non haec corporis uno
1428  In puncto peragi, aut momento temporis uno,
1429  Improvisa licet, cognosces, mente, revolvas
1430  Si memori, quae dicta super, sentire propinqui,
1431  At non contacti, lucem vim corporis, atque
1432  Incipere


1208. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1493  Debebit, modo quam fuerat, mora nulla, minorem
1494  Illud retrorsum devolvi ad mobilitatem;
1495  Nempe hoc dimidium acquiret discriminis, illud
1496  Tantundem amittet; discrimen tempore in uno
1497  Scilicet omne perit; sunt omnia protinus aequa.
1498  Sin primo alterutrum immotum jam tum moveatur
1499  Impulsu alterius, non crescere motus in illo
1500  Paulatim


1209. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1532  Quae super imposito, tantumque premente videmus
1533  Rumpier interdum, et dispergi in fragmina mille.
1534  His ita subjunctis, cum non sint corpora, dicunt,
1535  Dura, haud imprimitur tota uno tempore plaga,
1536  Ni primis in particulis minimisque, sub ictu
1537  Quae tum paulatim cedendo, et percutientis
1538  Carpendo nimiam vim corporis, efficiunt, sit


1210. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1573  Et breviore minus fit temporis intervallo.
1574  Ergo tempore quo fieret contactus utrinque,
1575  Certum aliquid superaret eo e discrimine, tolli
1576  Quod tum deberet momento temporis uno.
1577  En iterum quem conamur vitare, redimus
1578  Ad saltum. Quare talem inter corpora cuncta,
1579  Particulasque repellentem vim semper oportet 1590
1580  Esse,


1211. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

particulae stent
1613  Immotae spatiisque; loca et spatia ista tot illas
1614  Multiplici signant mutatas limite vires.
1615  In magnis spatiis late diffusa tenore
1616  Vis uno est, sibi nam similis diffunditur illuc
1617  Omnem in materiam gravitas; unoque tenore
1618  In spatiis itidem minimis est, quippe minutis
1619  His infinite crescens sine fine per omnem


1212. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1829  Argenti vivi latices: quae rapta trahendo
1830  Sunt, adeunt, quae sunt adverso pulsa vigore.
1831  Omnia at a minimis etiam insinuata fugantur
1832  Particulis rerum, ut pariter consistere in uno
1833  Non possint spatio, et contactu adjungier ullo.
1834  Est etiam ut nimia quid jactum mobilitate
1835  Transcurrat per multa brevi loca tempore, tempus
1836  Propterea


1213. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

posse putantes
1966  Non illas extare secus, facile efficietur
1967  Partibus id per nos finitis, accumulatis
1968  Quolibet immenso numero, et quantumlibet aucto.
1969  Hinc uno pauca in spatio, seu plurima puncta
1970  Constituent raras massas, densasque vicissim
1971  Corporeas; et sic corpus quodcumque coactis
1972  Densius a punctis fiet sine fine, minusque,


1214. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2209  Quod tantum exagitat, quantum exagitatur ab illis,
2210  Verum motus erit duplo cunctantior illinc,
2211  Quandoquidem dupla est in punctis massa duobus.
2212  Nunc si pro puncto hoc uno, longeque remoto
2213  Bina itidem statuas in forti limite puncta,
2214  Hanc aget in massam punctorum massa priorum,
2215  Ut nequeat proprio decedere


1215. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2294  Fine, ut jam docui, jura ad communia, vimque
2295  Communem venies demum, munusque receptum
2296  Tota in materie, quo non penetrabilis ipsa est.
2297  Hac nos puncta tenus, quotcumque, expendimus uno
2298  Axe locata super: jam nunc diversa seramus
2299  Per loca. Principio punctum non perstet in axe,
2300  In quo sunt alia inter se duo juncta vicissim,
2301  Illud at


1216. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2313  A geminis illo fundetur tramite recto,
2314  Axem qui medium secat, unde est virium origo;
2315  Proin erit in spatiis prope par distantia magnis
2316  A medio, et puncto nimirum a quolibet uno;
2317  Atque ita compositis oriens a viribus ipsa
2318  Curva via, aequalis prope erit, quae a simplice manat;
2319  Tantum intervallo procurret duplice ab axe
2320  Hinc


1217. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2351  Inter puncta trahet, punctumque adducet ad ipsum
2352  Hoc spatium; opposito sed diriget utraque pellens
2353  Se contra in flexu, punctumque recedere coget.
2354  Si demum ex uno puncto trahet, ex alioque
2355  Pellet vis composta simul, commixtaque, abibit
2356  Illius ad flexum lateris, de parte trahentis
2357  Quod tibi erit puncti, et secum illud deferet actum;


1218. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2368  Aequa sit in spatiis aeque illo a limite fusis.
2369  Jam positum extremi punctum, fac, ut esse rearis
2370  Aut hinc aut illinc unis in finibus axis:
2371  Ejus erit tanto distantia major ab uno
2372  Punctorum, quam quae est ea limitis, altera quanto
2373  Est minor; idcirco quantum pelletur ab uno,
2374  Tantum alio rapietur, et huic parebit, et illi;


1219. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2370  Aut hinc aut illinc unis in finibus axis:
2371  Ejus erit tanto distantia major ab uno
2372  Punctorum, quam quae est ea limitis, altera quanto
2373  Est minor; idcirco quantum pelletur ab uno,
2374  Tantum alio rapietur, et huic parebit, et illi;
2375  Propterea immotum libramine perstat in aequo.
2376  Vertice sic etiam parvi perstabit in axis
2377  Aut hinc aut


1220. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Quandoquidem quoque tum major distantia tanto
2387  Altera erit, quanto minor altera; proinde repulsus
2388  Aequales opus est, existant raptibus; ergo
2389  Compositae hae vires raptantes e latere uno
2390  Punctum, per medium flexum, quem diximus ante,
2391  Transibunt, illis nimirum e quattuor unum;
2392  Quo pariter debet transire ora illius orbis;
2393  Ejus id


1221. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2467  Non ita cum solidae res sunt, duraeque: rigentis
2468  Ferri virga nequit gracilescere, tracta deorsum;
2469  Incipient nam cum fibrae disrumpier, omnes
2470  Tempore rumpentur prope in uno; ut prorsus in uno,
2471  Si summa solidae inter se ratione rigescant;
2472  Propterea majore opus est conamine multo;
2473  Partibus his quoniam est pariter rigor in latus ingens:


1222. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ita cum solidae res sunt, duraeque: rigentis
2468  Ferri virga nequit gracilescere, tracta deorsum;
2469  Incipient nam cum fibrae disrumpier, omnes
2470  Tempore rumpentur prope in uno; ut prorsus in uno,
2471  Si summa solidae inter se ratione rigescant;
2472  Propterea majore opus est conamine multo;
2473  Partibus his quoniam est pariter rigor in latus ingens:
2474  Tota


1223. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2602  Una ministrarum tamquam e numero innumerali,
2603  Ingens, cum libeat, quas evocet illa Potestas.
2604  Accidere in mundis etiam tot posset, eadem
2605  Id curva praestante via, ut moveantur in uno
2606  Plurima, sit motus quorum procul alter origo;
2607  Et tantum ob motus agitetur hic illius, ille
2608  Hujus, ut in mundos distantes notitiae sic
2609  Mundorum


1224. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

aut prorsus revocant, aut, indulgentiores ut sint, fabulis occultandas disciplinas praecipiunt. Qui secus fecerint, seu qui perspicue philosophiam versibus tradendam susceperint; poetarum societate interdictum his esse pronunciant. Ita uno verbo, eos omnes, quos διδασκαλους dicimus, a poetarum numero exclusos volunt. Contra horum sententias plerique sane doctissimi Viri veterem poeticae, ac philosophiae cognationem cum tuerentur, plurimis et


1225. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

doctrinam. Hunc in modum musicarum rationum effigie leviter ac venuste adumbrata caelestium conversionum naturam ac mores expressit: ut quaecumque de illa trahendi vi, et gravitatis legibus deinde sunt comperta, universa fere sub hic uno fidium involucro fuisse inclusa videamus. Quare cur caeterae etiam philosophiae partes sane minus difficiles atque involutae, aeque explicari non possint, cum haec tam obscura ac multiplex gravitatis ratio fuerit unius fabulae


1226. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

pene dejici faterer hac obscuritatis calumnia, atque his Empedoclis, atque Italicorum exemplis, nisi opportune occurreret, quem subsidio advocare, et cujus judicio fabulas tutari facile possim. An Platonis vobis in mentem non venit? Nonne uno illius exemplo omnem hanc Italicorum auctoritatem, et omnes abrogandae fabulae rationes prorsus labefactas videtis? Quis enim unquam non solum philosophorum, sed etiam poetarum est aeque atque ille istiusmodi fingendis ac fabricandis


1227. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

audimus, neque tamen idcirco minus exhorrescimus. Tam apte est enim doloris illa vis, tam ad veritatem naturae descripta, ut audire lamentantem, ac fibula sibi evellentem oculos videre videamur. An Briseidis ab Achille discedentis dolorem uno Homeri versiculo descriptum non melius intelligimus, quam si diutissime conquerentem induceret? An ulli sermones vim potestatemque deorum tantopere exprimere possent, quam cum Neptunum duobus passibus ab Euboea ad Lemnum pertingentem,


1228. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

apte potest, tamque multipliciter, quae poetae interdum ex abditioribus eruta naturae latebris educunt? Nam omnis demum pingendi fingendique ars quid aliud potest, nisi extremam tantummodo faciem ostendere, et commodiores rerum aspectus uno oculorum intuitu, uno temporis momento circumscriptos? Hi vero intimos corporum atque animorum recessus aperiunt, mutationes omnes ac vicissitudines describunt, caecasque res omnino atque ab


1229. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

multipliciter, quae poetae interdum ex abditioribus eruta naturae latebris educunt? Nam omnis demum pingendi fingendique ars quid aliud potest, nisi extremam tantummodo faciem ostendere, et commodiores rerum aspectus uno oculorum intuitu, uno temporis momento circumscriptos? Hi vero intimos corporum atque animorum recessus aperiunt, mutationes omnes ac vicissitudines describunt, caecasque res omnino atque ab aspectus judicio


1230. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

animorum motus sunt, totidem ipsis vocum mutationes, tamquam ad variandum colores occurrunt, seseque offerunt. Cum in hoc tam multiplici verborum apparatu illustriora atque ad res indicandas aptiora quaeque seligunt, quid mirum, sin uno verbo interdum magnopere nos impellunt? Et quemadmodum ex unius lineae ductu illud inter Apellem et Protogenem summi artificii certamen extitit, sic in uno vocabulo excellentium poetarum ingenia saepe cernimus. Jam vero cum varie verba


1231. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

illustriora atque ad res indicandas aptiora quaeque seligunt, quid mirum, sin uno verbo interdum magnopere nos impellunt? Et quemadmodum ex unius lineae ductu illud inter Apellem et Protogenem summi artificii certamen extitit, sic in uno vocabulo excellentium poetarum ingenia saepe cernimus. Jam vero cum varie verba component, interque se jungent, conformabunt, transferent, quantus rebus ipsis ornatus, quantus ex hac structura et collocatione vocum orationi splendor


1232. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

accommodata videtur ad illam assequendam pulchritudinem, si non corporum se varie moventium concordia putas unum illud effici, quod allicit animos, sed actione opus esse varia, praestante unius consilio directa, unum ad finem conversa, uno temporis, locique termino circumscripta, nihilne consilii subesse existimas in iis ipsis tam bene convenientibus motibus? Ex hac ipsa materiae conjunctione nullane erumpit, seseque prodit ratio atque intelligentia? Cum hanc rerum


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].


More search results (batches of 100)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.