Your search found 1928 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1648-1692:

permixta est. Solum habet et agriculturae, et rei peccuariae perquam idoneum, et ideo Septentrionalem Regni partem frumento, adiacentes vero Germanicas provincias et hoc, et peccoribus providet. Meridionalis haec Regni pars in respectu commerciali in tres iterum partes a ratione principalium duorum fluviorum, qui eam in totidem partes secant, dividi debet, nimirum in Cis-Danubianam, quae Austriae, Styriae, et, si partes adnexae

in Mare Nigrum secundis fluviis perveniri potest. Cum enim Danubius flexo versus Orientem ad Almâs cursu mari huic illabatur, antea vero omnes navigabiles regni fluvios recipiat, magna Hungariae pars paratum ope navigationis in Mare Nigrum exitum habet. Neque tamen vel haec via suis obstaculis caret; scopuli enim ad Orsavam, vexationes Turcarum, mercium ad Suniam in naves maritimas transpositio, hanc quoque tantisper

Status Provinciam Communicationem habent, iam aut arbitrariis huius Portoriis obnoxii sunt, aut novum iterum cum hoc statu tractatum suscipere debent, per quem notabilis plerumque redundantis apriori Tractatus utilitatis pars intercipi solet. Inter ipsos eiusdem Principis imperio obnoxios Populos, si de exitu ad externam, seu mari seu Terrae contiguam Provinciam agitur, cum uni Populo nihil officiat, si alter quo maiorem propriarum mercium

adnexasque partes ab Oriente Turcicae Provinciae continuo concludant, ipsum tamen Provinciale nuspiam immediate contigunt; Hungaricum enim Provinciale Transylvania et aliqua Confinii Temessiensis pars a Valachia et Moldavia intercipit. Croaticum vero Provinciale a continua Bosnia et Servia per Sclavonicum Banale et Carlostadiense Confinium

Csaba et quorum numerosi Incolae cum re agraria et peccuaria vitam unice sustentent, magna utique egent terreni extensione, parte vero ex alia, maxima septentrionalis, in sensu §. 2-di acceptae Hungariae pars adeo Populo abundat, ut cum minus fertile Regionis illius solum Incolas suos alere non possit, hi ad peragendos messis et falcaturae in fertiliori illa Plaga labores descendere, sicque vitam sustinere debeant.

Ruttenis, Valachis, Iudaeis, Zingaris coluntur. Hungara Plebs vetus rei pecuariae studium, velut genus vitae minime laboriosum, si Loci Circumstantiae admittant adhucdum ultro consectatur. Et ideo nulla Regni pars ita pure ab Hungaris insidetur sicut illa Danubiana et Tibiscana plaga, in qua Latifundia istud vitae Institutum admittunt. Croatae et Slavi, seu constrictae quam habitant regionis necessitate, seu animi indole

et domesticis servitiis viveretur; verum fluxus et refluxus industriae nullos sibi limites poni sinit. Cum pleraeque civitates ampla possideant territoria, non pauca vastis promontoriis gaudeant, magna in his pars incolarum rem agrariam et vinariam exercet, sicut vicissim per pagos et oppida sparsi sunt copiosi opifices, multi minuti mercatores, quandoque notabiles etiam quaestores. Ipsae fabricae saepe ruri defiguntur,

aliqui tabacae, alii serici culturam in subsidium subsistentiae vocant. E re pecuaria et quidem pecorum cornutorum distractione potissimum subsistit illa Regni pars, quae a Comitatu Hevesiensi tam cis quam trans-Tibiscum intra Danubium et ferme Transylvaniae limites concluditur. E lanae oviumque distractione plurium quidem comitatuum incolae subsidiarium sibi

Posoniensibus, Budensibus, Tokaiensibus et plerisque Croatiae partibus; provident hae partes illas, in quibus vinearum culturam clima aut plana situatio non admittit. Etiam extra Regnum non exigua eius pars effertur ita, ut vinum tertiam capitalem alimentationis populi Hungarici rubricam constituat. §.26. Status alimentationis in partibus sterilioribus

Reliquum partim apum, lini et canabum cultura, partim manuali aliquo artefactorum praesertim ligneorum industria, partim denique olei, croci et crasssioris telae quaestu supplet. In maritimis Croatiae partibus, pars aliqua salem maritimum equis clitellariis in interiora Regni deferendo, et pro frumento permutando, victitat; longe tamen maior pars cum mari, aut viae Carolinae vel adiaceat vel inde non procul distet,

croci et crasssioris telae quaestu supplet. In maritimis Croatiae partibus, pars aliqua salem maritimum equis clitellariis in interiora Regni deferendo, et pro frumento permutando, victitat; longe tamen maior pars cum mari, aut viae Carolinae vel adiaceat vel inde non procul distet, faciendis per dictam viam vecturis aut minutiori commercio se sustentat. §.27.

beneficio gaudent, Civilis cum rurali Industria adhuc colluctari videtur. In reliquis haec illam adeo superat, ut si necessarios pro Urbe adiacenteque peripheria opifices atque officinarios excipias, reliqua tota pars Incolarum rurali Industria subsistat. §.28. Proportio intra Producentes et consummentes Omnes Civium Classes in linea Commerciali ad duas

quam exteris distrahere possit, dantur tamen Regna et Provinciae quae alimentorum Copia ita laborant, ut ea nec domi consummere nec ad extra efferre queant. Res haec inde consequi solet, quod longe maxima pars Incolarum tantum agriculturam aut rem peccuariam exerceat, ipsas aliquas alimentorum Species negligat: Civili autem Industriae pauciores adhuc, quam oportet se impendant. In hoc rerum situ interest omnino ut

agere. Pauci licet adhuc quos Regnum numerat serici Fabricantes cum talibus laboribus se tantum occupent, qui crassius sericum requirunt, metuebant, ne si subtilius illud serici genus inducatur, multa serici pars ad exteras Fabricas, quae subtiliores materias elaborant extra Regnum evehatur, sicque Fabricae suae necessario materiali destitutae remaneant. Omnes hi sustinebant Solenghianam, Mazuratianae vero

Caprarum Maialium diversae qualitatis eum numerum Hungaria profert, ut praeter domesticum usum aliquam insuper quantitatem ad vicinas Provincias divendat. Pars tamen longe maxima eorum, qui venduntur, non in Regno educantur, sed e Turcicis Provinciis coemitur. Olim Sylvosi tantum Comitatus, idque illis tantum ferme annis quibus glandes procreabantur, e Maialium

hactenus consummebant, ad promovendam per hanc viam vecturisationem conversatur. Ne tamen pretiosa haec ovium Species alibi forte degeneret, primum in Buda-Eörs periculum factum, mediaque gregis huius pars eo depulsa fuit. Postquam tentamen hoc optatum effectum produxit, statuit Augustus Iosephus IIus ut in Merkopail nonnisi, 200 Oves interteneantur, quod supernataverit, per Dominia Cameralia Fundi Religionis,

Kis-Megyer et Atsa, et haec species ovium, et modus eas curandi introductus est. Actualis Culturae huius Status. Hac ratione notabilis quidem Lanae Hungaricae pars, longe tamen adhuc infra eam, quam vel solae Germanicae Fabricae requirunt quantitatem emendata fuit. Verum quod in compluribus aliis Productis deesse vidimus, nimirum modum illa in suas pro ratione qualitatis

Plebeii ad filaturam excitentur, iteratim demandaverat eo potissimum persuasus argumento quod alioquin pauci eorum elaborandis in aliquod vitae subsidium quibusdam artefactis per hyemem tempus impendant, sed hanc pars longe maxima otiose consummat. Verum irradicata est apud Plebeios Hungaros ab hoc, velut muliebri labore aversio, quam praesens etiam utilitas vix; sola forte necesitas suo

14. dictum est, praeter Portorium Regium aliam insuper ad rationem Cassae suae Publicae Taxam mercibus imposuit. Horum exemplo etiam Legislatio Hungarica 1635. Art. 1 et 5. dimidium adhuc tantum, quantum 30ma valoris mercium pars effert, nempe fl 1. a 20. ad rationem conflandae pro Stipendiis veterani Confinii Militis Cassae, a mercibus dependendum esse constituit, sicque demum ennatum est illud tanto postea duraturum tempore 5 a Centum Portorium,

Commercium instaurare potuisset, si piam hanc Augustae Principis Intentionem explere licuisset. Nunc ante omnia impeditum fuit, ne totum Littorale Croaticum Politico Commerciali Hungaricae Iurisdictioni restituatur, sed pars tantum illa, quae Flumine usque Novi extenditur; reliqua, quae inde usque Venetum Obrovacz se extendit, confinio quidem Carlostadiensi incorporata fuit, Directio tamen rei Tricesimalis per

haec tantum usque elaborationem novi Vectigalis Hungarici disponebantur, verum et Commercium et Portus Hungarici Impedimenta haec diu adhuc sustinere debuerunt. Notae 1. In margine scripta pars prima verbi legi non potest. 2. quod MS 6. Systema Vectigalis Hungarici 1784.i

No 1o Caeterum hoc Vectigali iidem, qui priori favores Fluminensi et Tergestino Portui conceduntur, imo adnexis sub No 1o exoticis articulis, si iidem per hos Portus invehuntur, notabilis Portorii pars per separatam Resolutionem relaxata est. Generalatus etiam Carlostadiensis et illa Zagrabiensis Comitatus pars quae antea Szeverinensem constituebat in Concessis priori Vectigali

imo adnexis sub No 1o exoticis articulis, si iidem per hos Portus invehuntur, notabilis Portorii pars per separatam Resolutionem relaxata est. Generalatus etiam Carlostadiensis et illa Zagrabiensis Comitatus pars quae antea Szeverinensem constituebat in Concessis priori Vectigali favoribus stabilitur. Ita tamen prioris Vectigalis Dispositione a mercibus quae floreni valorem non aequant

salva, quae postremis etiam Comitiis agnita est Regni independentia admitti non potest. 2o restrictis ad domesticam tantum consumptionem exoticis illis Articulis, qui immediate ab extra in Hungariam invehuntur, pars maxima Beneficii illius, quod per reseratam immediatam exoticam Importationem Hungariae accessit, iam per idipsum enervatur. 3o relictis Germanis Quaestoribus Naturalisationis talium exoticorum Articulorum

seu manipulatio Tricesimalis seu Directio Commercii absolvebatur: vix aliquod Vectigal prodiit cum iam per particulares ordinationes mutari coepit. Hae adeo celerriter sibi succedere solebant, ut intra paucos Annos maxima pars Vectigalis extra usum posita fuerit. Ac id quidem inficiari non licet, quod in cursu commercii talis quandoque Circumstantia se evolvit, ut vigens quoad articulum aliquem Portorium mutari, ipsa Publicae utilitatis ratio

Hungaricum, qui exiguo duarum Postarum deflexu, una etiam Viennam ducit sicque Littorale Hungaricum cum ipsa totius Monarchiae Metropoli Connectit. In Ductu hoc intra Posonium et Sopronium notabilis adhuc viae pars instauranda restat, reliquum per Sabariam, Varasdinum, Carlostadium, ita solide exstructum est, ut non nisi periodicis reparationibus, indigeat. Ductus hic commodior admodum redditus est per id, quod quatuor

ponte constratus est, sed qui nullam interim stabilem dotem habet; caeterum ductus quidem hic Buda alium ramum etiam format, nempe per Temesvarinum in inferiorem Valachiae partem ad Zemlinum. Cum tamen maxima pars commercii Buda Zemlinum secundo Danubio cursum habeat, via haec in linea commerciali nonnisi pro collaterali haberi potest. Tertius Capitalis Ductus e

et Capronczam directe Canisam duceretur. Verum Varasdinum usque, imo usque Prelok Possessionem Comitatus Szaladiensis via iam ad Sollidum Statum Collocata est. Per Crisium et Capronczam maxima eius pars de novo primum restaurari, et Dravo ad Dernye in Statu militari Sumptuosus Pons iniici deberet. Canisa usque Tapolczam nullae adhuc viae instauratae, nec hinc usque Pestinum totus Tractus absolutus est. Pestino

et hunc exilem habeat, quid2 per accessum et recessum intelligi oporteat? Quarum quidem differentiarum is plerumque exitus esse solet, ut aut viae in desolato statu persistunt, aut certe ut maxima oneris pars in ipsum publicum recidat. §.69. Status maritimae Navigationis. Quod maritimam Navigationem attinet, habet quidem Littorale

attinet, Danubius Zemlino usque Földvarinum rippas ita demissas habet, ut eas omnis exundatio transcendat, et ideo nulla etiam toto hoc tractu semita attractoria hactenus subsistere potuit, aut enim pars semitae post omnem exundationem collabebatur, aut etiam succrescentia continuo fruticela impediebant. Et ideo naves hoc tractu non equis sed hominibus attrahuntur,

alisit, ut omnes ad m/20 aestimatae merces submersae sint. Id quod a simili tentamine alios Quaestores pro longo tempore deterrere potest. Et hi sunt Capitales Navigationis Hungaricae canales, per quos non exigua Commercii pars procedit. Circa eorum regulationem multa quidem iam adusque frustratim acta; alicubi adiacentium Paludum exsiccatio, ante regulationem ipsius fluvii praepostere suscepta, nullum tamen hactenus Generale et Systematicum

conatur, nimirum ut ostendat, quod si duorum etiam millionum Sumptus requirat, operae tamen pretium esse, ut eidem manus admoveatur, verum an omnia ita se habeant? Anve Operi huic antequam tota Danubii et Tibisci pars perfecte absolvatur manum admovere intersit? Disquirere non est huius Loci. Uti et Canalis a Danubio per Sio-Ballationem, huius Stagna et Palludes

evenire potest: si superiori fluvio promptus refluxus procuretur, antequam inferior in quem ille influit, reguletur. Admota etiam fuit manus exsiccandae Paludi Essediensi eoque Labor perductus, ut magna Terreni pars reipsa exsiccata fuerit. Verum seu quod fluvii Crisii, in quos Palludi huic effluxus procurari debuit praevie regulati non fuerint, seu quod nulla postea in Conservationem iam efformatorum Canalium Opera

aliosque minores e Comitatu Varasdinensi, Szaladiensi et Castriferrei Copiosum frumentum evehi solet. Postquam Navigatio Savana instaurata, et Carlostadii copiosa Frumenti Depositoria Stabilita sunt, iam Carniolia, imo ipsa pars Styriae, quae passui Crapinensi adiacet, in casu penuriae se Carlostadio providere coepit. Extra Casum penuriae exigua frumenti Hungarici quantitas in Provincias has distrahitur, qui enim illud eo devehit praeter onus

et in hanc e Scala Mosoniensi et e vicinioribus Comitatibus Posoniensi Nittriensi Trenchiniensi, ac praesertim Szeredino, Vagh-Ujholino Galgoczio et Trenchino aliqua frumenti Quantitas quotannis educitur: evehitur etiam pars aliqua adversa Morava Znaimium, et si fluvius iste ut nunc sub opere est debite regulatus fuerit, evectio haec notabile accipere poterit incrementum: minus adhuc emporium Transylvania praebet, in hanc tamen

Morava Znaimium, et si fluvius iste ut nunc sub opere est debite regulatus fuerit, evectio haec notabile accipere poterit incrementum: minus adhuc emporium Transylvania praebet, in hanc tamen etiam aliqua frumenti pars ex emporio Aradiensi et Temesvariensi quotannis exportatur. §.83. Domesticum notabilis Frumenti Distractionis Emporium. Et haec sunt extera distrahendi Frumenti

Neogradiensi et in parte Hevessiensi Comitatu providetur. Districtus Szomolnokiensis magnaque non tantum Monticolarum, sed reliqua etiam Comitatuum Gömoriensis, Abaujvariensis et Scepusiensis Populationis Pars, suam a Comitatibus Zempliniensi et Borsodiensi accipit provisionem. Districtui Nagy Bánya et Marmatiae Szathmariensis et Bihariensis Comitatus frumentum subministrant. In omnes autem hos

obstante gravissimo Portorio suo modo in Ditiones Borussicas promovere norunt. In Poloniam maxima Superiorum Comitatuum Vinorum, quae Submontana dicuntur pars ad recentiora usque tempora efferebatur. Utprimum Gallicia Austriaci Iuris effecta, et in Censum Germanicarum Provinciarum relata est, evectio haec notabiliter decrevit. Imposito ante non multos Annos per

In ipsa enim Gallicia Austriacorum Vinorum usus invalescere coepit. Infertur quidem etiam Austriae non obstantibus quae §.64. recensuimus Impedimentis aliqua Vini Hungarici quantitas, imo forte pars etiam aliqua eius ultro in Imperium effertur. Verum de Austriaco Vino vicissim circiter pro m/500 quotannis Hungariae importari solet. In Styriam et

partim ad Sopronienses Nundinas depellere. Ad illas Austriaci, Moravi et Bohemi, ad has Styrii Mercatores aut Lanii comparent, necessariamque sibi faciunt provisionem. Et tamen notabilis adhuc Animalium horum pars in Regno saepe invendita manet. Maiales qui in Hungarico Commercio girant, perinde non sunt omnes domesticae procreationis. Maximam eorum partem Turcicae Provinciae subministrant. Utriusque

Naturalis itaque sequela est, quod de singula hac artefactorum specie maxima quantitas ê respectiva Provincia Hungariae invehatur, et vicissim plurima necessariorum ad singulam Fabricae Speciem Crudorum materialium pars e Hungaria ad concernentem Provinciam efferatur. Inde fit, ut ex Austria plurimi Pilei, Sericeae et Semisericae materiae, et Coriacea fabricata Hungariae invehantur, sicut

Taxas recidit, neque hae diserte ad Commerciales usus, sed ad extra Ordinarias et eventuales necessitates in Comitiis 1741 destinabantur prout et reipsa maxima fundi huius pars in Domum Regnicolarem Posoniensem impensa, reliqua in capitale conversa fuit. Postquam sub Palatinatu comitis Ludovici Battyán, aliquod instaurando Archivo Regni initium factum est, Personale illud, quod et

finem 1779i manipulabatur; id quod primam Cassae huius Epocham efficit: apparet hinc primum quod Cassae huius1 in origine et prima sui Institutione pia fundatio stricte talis fuerit, cuius pars una pro Scholis Nationalibus, altera pro Noscomiis, tertia pro Orphanis e mente ipsius Fundatoris Converti debuit. Dein quod Fundatrix Beneficium eius unice ad tres Superiores Croatiae Comitatus

florenorum in perpetuum, sed non Communi ast Commerciali tantum Cassae inferantur. Et haec est secunda Fundationis huius epocha. In hac etiam ad pias causas non multum assignabatur, et ideo haec Cassae pars ad maiorem Summam sensim excrevit. Pro Commerciali e converso usu notabiles factae sunt assignationes, pro sola enim Tellonii Novigradiensis in Carolina Croatica redemptione m/36 impensa fuerunt. Et ideo haec

pars ad maiorem Summam sensim excrevit. Pro Commerciali e converso usu notabiles factae sunt assignationes, pro sola enim Tellonii Novigradiensis in Carolina Croatica redemptione m/36 impensa fuerunt. Et ideo haec pars Cassae minime assurgere potuit. Tertia Epocha. Hactenus tota haec Cassa primum per Consilium Croaticum, dein per Locumtenentiale manipulabatur.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report