Your search found 6628 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1473-1657:

sint, minus etiam eruditorum opuscula interdum non inuiti legant. Nos itaque non ista mittimus, ut doctiorem instruamus, ne prouerbio locus detur: Sus Mineruam, sed ut doctissimum honore, quo possumus, prosequamur. Abundabat et Dauid noster, quum iam regnum accepisset, diuitiarum copia, nec tamen dedignatus est a Siba seruo modici admodum precii munuscula accipere. Ita spero te quoque, sanctissime Cardinalis uirque doctissime, pro tua in omnes humanitate in nostro opere suscipiendo facturum.

Excidium Thebasue paro nec sparsa cruore
Thessala Romano bellis ciuilibus arua,
Sed cęlo cognatum opus arcanisque sacratum
1.10   Mysteriis. Quorum qui solus crederis autor,
Solus, magne deus, mihi iam cantanda ministres. Iudei
Gens quondam Iudea potens opibusque uirisque,
Orbe sub Eoo residens, non inscia uerę
Religionis erat; ritus moremque sacrorum
1.15   Edidicit

Cuius cuncta forent, coepit, terramque polumque
Qui regat et sensus cunctis uitamque ministret.
1.20   Quos uero gentes alię populique colebant,
Hos non esse deos, sed prorsus demonas ipsos,
Quorum homines capti iam pridem fraudibus errant
Vix numeranda suis uenerantes numina uotis.
Ergo Iudaicę primus moderamina gentis Saul rex
1.25   Ciso natus Saul et regni sceptra tenebat,

Hęc responsa dedit: "Quoniam tibi certa Tonantis
1.30   Iussa sequi nulli fuerit post talia curę,
Isto te indignum, quo te dignatus honore est,
Censuit atque alium, regni cui tradat habenas,
Iam sibi prospexit successoremque regendo
Constituit populo, notum pietate fideque, nota
1.35   Quanquam humili de plebe uirum. Sed sanguinis omnes
Exuperat tenebras cum laudum lumine

nota
1.35   Quanquam humili de plebe uirum. Sed sanguinis omnes
Exuperat tenebras cum laudum lumine uirtus.
Hęc effatus abit moestum tristemque relinquens
Iam Saulem et multa perculsum pectora cura.
At quia continuo tali pro crimine poena
1.40   Non inflicta fuit, iussus rex perdere gentem
Amalechitarum, rursum mandata reliquit,
Rursum iussa dei temnens seruauit Agagum,

Attulit et regi, dederat quę munera Iesseus
Ipse pater, non magna quidem, si respicis illa,
Sin hominem, magnum testantia forsan amorem. Munera oblata Sauli
1.185   Iam Bacchi et Cereris speciebus onustus
Ducitur in medium, simul et pinguissimus hędus,
Villosę sed adhuc qui paruulus ubera matris
Lambebat, niueum suctu sorbente liquorem.
Hęc oblata sibi placido Saul

Seu res uisa lyram fuerit seu poscere ferrum,
1.225   Pręsto adero, nec me segnem timidumue uidebis
Vlla in re quandoque tibi." Post talia dicta
Mens illecta magis Saulis concępit amoris
In iuuenem stimulos et iam fidentius illi
Credere se et uultu magis aspirare fauenti.
1.230   Ergo illum quoties tristis turbabat Herinis,
Arrepta toties aderat testudine Dauid.
Leua tenens capulum digitisque micantibus errans,

(Bella autem magno feruebant horrida motu),
1.290   Anne recusatis solum retineret apud se
Dauidem. Tanto solum complexus amore est.
Sed tamen instantis uicit formido pericli
Proque istis ipsum iam tandem passus abire
Assensit uotis pariter fratrumque patrisque.
1.295   Nondum erat expertus, quantum iam corporis ille
Viribus atque animi teneros excesserat annos.
Nuncius interea regis perfertur ad aures

Dauidem. Tanto solum complexus amore est.
Sed tamen instantis uicit formido pericli
Proque istis ipsum iam tandem passus abire
Assensit uotis pariter fratrumque patrisque.
1.295   Nondum erat expertus, quantum iam corporis ille
Viribus atque animi teneros excesserat annos.
Nuncius interea regis perfertur ad aures
Hostilem turmam latis descendere campis
Iamque Palestinas acies pallare per omnem
1.300  

proles
In medię uallis descendens plana Golias
Horrendo clamore tonat: qui cernere ferro
Et conferre manum secum audet, colle relicto
Deuolet, ut medio peragantur pręlia campo.
1.330   Vnius iam cęde uiri si uictor abibit
Iudeę miles, populo dominetur utrique
Rex Saul; oppresso si uicerit hoste Golias,
Turba Palestinę concędat Saulica genti.
Talia uociferans, ualido correpta lacerto

in iram
Exit et ad regem prompto sermone profatur: Dauid ad Saulem
"Psaltes ante tuus, pugilem nunc offero dextram,
Inclyte rex, ne se iactet temerarius ille
Iam uicisse omnes exclamans nemine uicto.
1.400   Est animus conferre manum, superumque fauente
Numine Getheum sternet mea dextra Goliam,
Ipse meis si me permittis sortibus uti."
Obstupuere omnes iuuenili in corpore

1.405   Admirans. Dubitat, ne sit fiducia maior
Viribus ista suis inconsultusque iuuentę
Et rationis egens in aperta pericula cursus, Saul Dauidi
Atque ait: "O iuuenum mihi iam charissime, quo te
Nunc tuus ardor agit? Transcendis nisibus annos.
1.410   Ante pilos certare cupis, tyrunculus illa
Attentare audes ueterani militis arma,
Nec tibi succurrit, quam pręstans uiribus ille est,

ęger
1.440   Non potis obstruso est halitus agitare meatu,
Fessa sed inclusa cruciantur uiscera uita,
Donec humi exanimes fugiens dimitteret artus.
Sic pręstante deo magni se cęde Golię
Iam fore pręsenti notum sęcloque futuro.
1.445   "Atque istud tam turpis" ait "foedique timoris
Dedecus effugiet, quod uobis obiicit hostis,
Quum demum uicto uos gloria certa sequetur."
Talibus instanti rex tandem

1.460   Diffindit mediam. Lethali saucius ictu
Mugiit ut taurus sacras mactatus ad aras.
Per uultus perque arma fluens miserabilis humor
Sanguinis admixto coepit manare cerebro.
Ille labans tereti iam frustra innititur hastę,
1.465   Frustra stare cupit. Mox pręceps corpore toto
Labitur in terram. Tremuit sub pondere tellus
Armaque labentis magno sonuere fragore.
Impiger hinc Dauid prostratos occupat artus

Fudissetque simul partu foecunda gemellos,
Haud maiora quidem poterant ostendere amoris
2.10   Argumenta pii inter se mentisque benignę. Ionathę dona Dauidi oblata
Iam primum Ionathas donauit uestibus illum,
Purpura quas Tyrio feruens infecit aheno
Quasque Semyramia diuersis foemina filis
Pinxit acu, dono tali testatus amorem
2.15   Ipse suum meritumque uiri. Tunc splendida panni

bis quinque et Saulis uix dextera mille."
Tunc ueluti subita confixus cuspide ceruus
Ingemit et siluas querulis mugitibus implet. Hic coepit Saulis invidia in Dauidem
2.50   Sic, ubi iam tales cantus Saul auribus hausit,
Contorquere caput furiis accensus et ira
Coepit et "En," inquit, "quo me sors egit iniqua,
Vt decuplo maior Dauidi gloria surgat,
Nostris auspiciis, nostro qui militat

Spectat honos. Ergo conuerso cardine rerum
Mancipio dominus famulabitur? Ille sedebit
In regni solio et sceptri potietur honore?"
His ardens odiis, illi, quem semper amauit,
2.60   Insidiari animo iam tandem coepit acerbo,
Non culpa ipsius, sed uulgi errore pusilli,
Si tamen est error laudes plausumque dedisse
Illi, qui uictis uicto succurrerat hoste
Quique sua cunctis peperit uirtute salutem.

Si tamen est error laudes plausumque dedisse
Illi, qui uictis uicto succurrerat hoste
Quique sua cunctis peperit uirtute salutem. Tempus
2.65   Altera flammiferi iam lampas fulgida Solis
Scandebat rapido summum super ęthera curru
Sudantesque agitabat equos, quum Saulis ab imo Saul iratus
Surgens corde furor totos perfuderat artus.

tramitis urso,
Effugium cui saxa negant obstantia, credens
Vsurum se cęde ferę, sed dentibus illa
2.145   Infrendens conuersa retro ruit impete uasto
Et notas repetens fauces latrone repulso
Iam loca tuta tenet campoque potitur aperto.
Frustra igitur sceleris peragendi tempora nactum
Apta ratus iam se Cisides, protinus instat
2.150   Occultis certare dolis et fraude latenti.
Submittit quosdam simili satis

2.145   Infrendens conuersa retro ruit impete uasto
Et notas repetens fauces latrone repulso
Iam loca tuta tenet campoque potitur aperto.
Frustra igitur sceleris peragendi tempora nactum
Apta ratus iam se Cisides, protinus instat
2.150   Occultis certare dolis et fraude latenti.
Submittit quosdam simili satis arte peritos,
Dauida incautum qui supplantare uolentes
"Macte" aiunt "uirtute tua, fortissime Dauid,

suos: "Socii, confidite," dixit
2.180   "Vicimus. Hos etenim, quos contra stare uidetis,
Iussit rex Superum uestris delerier armis.
Qui iubet, hic uobis dabit, ut pręstare queatis.
Tantum animis opus est et iam rata fata sequentur." Dauid uictor
Dixit et aduersos telum contorsit in hostes.
2.185   Sublato clamore uiri curruntque ruuntque,
Quenque suus satis ardor agit. Missilia primum

Ictibus increpitant. Miscentur pręlia, puluis
Tollitur et tristes operit caligine pugnas
2.190   Spectantumque oculi tantum ęra micantia cernunt.
Ęquo Marte diu certatum, denique lassus
Hostilis cuneus iam retro cędere coepit.
Hoc magis expauidę sparsęque insistere turbę
Iudeus certat miles: iam Marte fugatos
2.195   Opprimere et multos furuo demittere Diti.
Corpora strata iacent campo; seruauit ad urbem

Spectantumque oculi tantum ęra micantia cernunt.
Ęquo Marte diu certatum, denique lassus
Hostilis cuneus iam retro cędere coepit.
Hoc magis expauidę sparsęque insistere turbę
Iudeus certat miles: iam Marte fugatos
2.195   Opprimere et multos furuo demittere Diti.
Corpora strata iacent campo; seruauit ad urbem
Paucos uersa fuga et uelox ad tuta recursus.
Exultat uictrix legio ditata rapina

cantus
2.265   Terreni nostręque iuuant sic carmina fecis. Angelorum cantus
Angelicum quanto fas nobis credere melos
Esse suaue magis, mulcens pia corda beatum,
Illo, ubi iam nullo clauduntur gaudia fine,
Ante dei sublime thronum clarumque tribunal?
2.270   Talibus ergo frui tam miris si libet odis,
Quę sunt perpetuę dulcedinis, ista uoluptas
Incerta, instabilis, leuis, impia,

Ergo dum curis Cisides ęstuat atris
Bella gerens Dauid fines tutatur et hostem
2.320   Proterit armatus. Totas quandoque phalanges
Infidę gentis Solymarum ad moenia captas
Secum uictor agit, iam fama et laudibus omnes
Et uirtute duces anteibat. Sed tamen idem,
Omnibus eximio semper dilectus amore,
2.325   Inuisus soli post tot benefacta tyranno.
Proh, miseranda nimis regum non rite regentum

rite regentum
Conditio! Dum sceptra timent amittere, nulli
Parcunt, suspectis tunc indignantur amicis,
Affectos aliqua quum cernunt laude merentes. Nox
2.330   Iam Nox atra diem terris dimouerat almum
Humentesque super tendens diffuderat umbras,
Quando Cisides Ionatham reliquosque uocauit
Custodes lateris uulgoque in parte remoto Saul in

Oscula dat, summas tali pro munere grates
Lętus agit, non ipse suę discrimina uitę
Sic timet, ut fidi gratatur amore sodalis.
2.365   Mox festinatis regales passibus ędes
Ingressus Ionathas iam fessa labore metuque
Nocte silente dedit placidę sua membra quieti.
Atque iacens, quali, quum crastina fulserit hora,
Mulceat affatu genitoris, cogitat, iram,
2.370   Cogitat et somno cura uigilante repugnat.

Erectosque gradus surgentis ad ęthera tecti.
Tum Ionatha comitante petit fulgentia Saulis
Atria. Rex illum placido satis accipit ore
2.410   Atque data dextra charum sibi tempore in omni
Iam fore promittit promissaque foedere sancit, nota
Instabili tamen ista fide. Nam dira phrenesis
Quem superat penitusque ferę uecordia mentis,
Proposito facit ille nihil laudabile

Excolerent quondam quum reproba numina gentes.
Reclinat lecto simulachrum, stragula supra
Iniicit et turbę respondit mane roganti
Oppressum subito morbo Dauida iacere.
Illi intro irrumpunt, ut iam uel cęde iacentem
2.480   Afficiant, recto uel uiuum tramite ducant
Ad Saulem regem. Elusi commenta lacessunt
Incusantque dolos et callida uerba Micholę.
Rem referunt regi. Natam Saul inde uocatam

Opto fida mori potius quam perfida tetram
Damnatamque bonis per sęcula ducere uitam.
Scito fuisse tuam tunc me, quum uirgo sedebam
In laribus uerecunda tuis. Nunc, tradita quum sim
Nuptum sponte tua, iam certe non tua dicor
2.515   Esse, sed illius, cuius consortia seruo,
Cum quo communis thalamus mihi resque domusque.
Ergo tui iuris quum non sim, maxime regum,
Libertam permitte suo seruire patrono,

At Saul, ut reditum per tempora tarda suorum
Per longasque moras duci conspexit, eisdem
Supplementa recens delecto milite misit,
Dum dubitat primos ad talia facta patranda
3.40   Vel minus audaces uel iam minus esse fideles.
Sed tamen hos etiam uatum pręsentia mouit
Conspectusque pii Samuelis et ora uirorum
Plurima cantantum supero pręconia regi.
Ergo ipsi pariter cantus dulcedine capti

Aioth,
3.65   Primus sistit equum, primus descendit ab illo,
Post regem reliqui. (Mirum!) ruiturus in omnes
Qui mox uisus erat, placatur protinus, ipsum
Pręsentem mitis Dauidem spectat et ipsum
Iam reuerenter adit uatem, iam carmina condit
3.70   Laudis et ipse deo reiecto nudus amictu
Ac uelut insanus. Vulgi uox ire per ora
Illa frequens coepit: "Cisides nunquid et ipse
Intra Sanctorum coetum numerandus

sistit equum, primus descendit ab illo,
Post regem reliqui. (Mirum!) ruiturus in omnes
Qui mox uisus erat, placatur protinus, ipsum
Pręsentem mitis Dauidem spectat et ipsum
Iam reuerenter adit uatem, iam carmina condit
3.70   Laudis et ipse deo reiecto nudus amictu
Ac uelut insanus. Vulgi uox ire per ora
Illa frequens coepit: "Cisides nunquid et ipse
Intra Sanctorum coetum numerandus habetur?"

nomine dicta.
Huius in occulto Dauid se condidit antro
Opperiens ibi fida sui responsa sodalis. Mane
3.150   Crastina puniceis surgens Aurora quadrigis
Aduexit iam festa nouę celeberrima lunę
Et coepit nitidę diffundere lumina lucis
Atque hilari clarere die. Conuiuia mensis
Ecce parant positis, epulas et munera Bacchi
3.155   Apponunt famuli. Iocundo tecta tumultu

Tales nulla refert, Ionathę quos ęquet amori.
Ergo idem pietate sui commotus amici
3.200   Mox ita submissa respondit uoce parenti: Ionathas ad Saulem
"Ne sęui, genitor! Iam tandem mitior esto
Atque animo perpende tuo, si iustius illum
Conseruare tibi est quam perdere." Plura paratum
Dicere correpta genitor perterruit hasta Saulis ira

Pignoris ipse sui foedaret sanguine mensas,
Ni consessorum consurgens turba repente
Tam dirum prohibere nefas conata fuisset,
3.210   Supplicibus blandisque patri clamoribus obstans.
Inuitus tenuit, quem iam librauerat, ictum
Rex Saul. Ille lares cursu properante paternos
Linquens ora metu post se pallentia torsit
Atque uno tantum seruo comitatus adiuit
3.215   Proxima Dauidis latebris loca signaque monstrat

Rex Saul. Ille lares cursu properante paternos
Linquens ora metu post se pallentia torsit
Atque uno tantum seruo comitatus adiuit
3.215   Proxima Dauidis latebris loca signaque monstrat
Certa fugę, quę se iam dixerat esse daturum, Dat signa fugę Dauidi
Si tulerit casus. Tenso nam protinus arcu
Emisit celerem neruo stridente sagittam.
Vtque hanc ad dominum referat tellure reuulsam,

dialis:
"Non est hic aliud nisi magni mucro Golię,
Quem tu terribili strauisti uerbere fundę,
In Terebintea dum pręlia ualle lacessit.
3.285   Ille, inquam, mucro, quo tu secuisse Gygantis
Iam strati ualido ceruicem diceris ictu,
Illic nunc etiam madidus iacet ecce cruore,
Syndone contectus, uicinus uestibus illis,
Quas humerale uocant, ad sacra litanda dicatas.
3.290   Illo si sit opus, tibi, Dauid,

Quę, quo se referat, non inuenit inde cauernam
Conspicata cauum festinans irruit antrum
Atque illęsa manet, donec frustrata canum uis
3.315   Compressis abeat latratibus, illa timore
Prodeat abiecto et saltus iam tuta pererret.
Haud aliter Dauid, populo deprensus ab illo
Dum timet, ad cautas trepidus prolabitur artes. Dauid simulat stultitiam
Stultitiam simulat pręsenteque rege furoris

nunciat hostem
Aduentare meum? Quis mecum signa secutus
3.405   Obuius ire parat? Noster quoque filius olli
Blanditur refugitque suo parere parenti,
Obsequitur seruo. Quid tandem, dicite, restat
Iam, nisi ut hunc uestrum libeat comprendere regem
Et manibus uinctis inimicę tradere genti
3.410   Atque autore meo me prorsus prodere nato? Doech Idumeus ad Saulem
Talia iactanti stimulos

Officium pręstare tibi reputauimus omnes,
Quum gener esse tuus cunctis sciretur et esset
Autor sępe tui superato ex hoste triumphi.
Arma cibosque illi dedimus, cui plura dedisse
3.445   Te patet. Erratum iam facto siquid in isto est,
Errorem prius ipse tuum fatearis oportet.
Nam cui tu natam dederas, nos panibus illum
Iuuimus et primo quem tu dignatus honore es,
Militię statuens ductorem, huic arma negare

Pascentesque uidens pecudes furit, irruit, urget
Ballantumque gregem mactat manditque cruentus.
3.495   Donec ieiunam laceratis carnibus aluum
Compleat, hinc saturo montana cubilia uentre
Iam lassus repetit, sic dirus alumnus Idumes
In iugulos sęuire sacros non destitit, usque
Dum pia crudeli prostrasset corpora letho
3.500   Octogena uirum numero superaddita quinque.
Sed neque tot Saulis sedata est

Non mente ancipiti, quod diximus, accipiatis.
Indue sacrati niueum uelaminis ephot,
Vt rursum consulta petas rursumque preceris,
Abiathare, deum, quo nostris mensque fidesque
4.30   Confirmata magis iam gentis castra prophanę
Inuasisse uelit cupiantque leuare Ceillam
Obsidione graui et tanto seruare periclo.
Consuluisse semel nostrum fuit istud utrique,
Abiathare, satis, dubię succurrere plebi

plausu lętusque hac sede quieuit.
Tantę autem laudis uacuas uaga fama per auras
Spargitur et Saulem peruenit ad usque tyrannum. Saul in Dauidem
4.60   Ex hoc ille ratus sibi iam Dauide potiri
Esse datum dixit: "Cauea capietur in illa
Iam male tutus aper. Laqueis nunc, improbe Dauid,
Impediere meis: inclusus moenibus istis
Iam nusquam effugies. Tanti uictoria stabit

auras
Spargitur et Saulem peruenit ad usque tyrannum. Saul in Dauidem
4.60   Ex hoc ille ratus sibi iam Dauide potiri
Esse datum dixit: "Cauea capietur in illa
Iam male tutus aper. Laqueis nunc, improbe Dauid,
Impediere meis: inclusus moenibus istis
Iam nusquam effugies. Tanti uictoria stabit
4.65   Ista tibi, ut malles pugna superatus abisse
Quam sedisse loco, de quo

4.60   Ex hoc ille ratus sibi iam Dauide potiri
Esse datum dixit: "Cauea capietur in illa
Iam male tutus aper. Laqueis nunc, improbe Dauid,
Impediere meis: inclusus moenibus istis
Iam nusquam effugies. Tanti uictoria stabit
4.65   Ista tibi, ut malles pugna superatus abisse
Quam sedisse loco, de quo proieceris hostem."
Extemplo acciri toto iubet agmina regno,
Vt quisquis ferre arma potest, mora

"En nostris sedere locis Dauidque cohorsque,
4.120   En iuga summa tenent nemorosę rupis Achilę.
Illo si totum pariter conuerteris agmen,
In manibus tunc illa tuis tibi tradere castra
Spondemus, capto quo iam Dauide quiescas."
Hęc postquam promissa, suis ęqualia uotis, Saul
4.125   Rex Saul audisset, lęto sic rettulit ore:
"Summas, Ziphei, uestro pro munere grates

opimę.
Rex uero subito collecto milite campos
Transgressus, montem peruenit ad usque Maonem
4.145   Instructaque acie coepit conscendere collem,
Ipsum cum sociis qui tunc Dauida tenebat.
Cui iam nulla fugę fuerat uia, nulla salutis
Spes nisi quam solam diuino fretus habebat
Auxilio. Quare geminas ad sydera palmas
4.150   Sustulit et tali numen cum uoce precatur: Dauid ad deum

substitit ala
Colleque dimisso retro cęssere phalanges Comparatio
Haud secus ac puppes, quę uentis uela secundis
Plena dabant, uersis repetunt mox ęquora proris
4.165   Iam sulcata suis aduersa flante procella. Saul
Cisides etenim montanum scandere culmen
Dum properat, subitus perculsit nuncius aures:
Arua Palestino uastari milite regni

Stabis proposito, summa repleberis olim
4.185   Lętitia multumque malos tolerasse iuuabit.
Quum Petra e cęlo tandem descenderit illa
Discernens mites agnos hedosque petulcos
Hosque uocans sursum, quo iam cęlestia carpant
Pabula et ęternę degustent gaudia uitę,
4.190   Ast illos sceleris conuictos atque prophanę
Mentis damnatos ad Tartara tristia trudens,
Acribus ut pensent commissa piacula poenis.

Et cohibete manus! Sortem concedite nostram
Fatis ire suis. Cessabunt ista pericla,
Quum uolet ipse deus. Nobis quoque sceptra dabuntur."
4.225   Sic ait et tacitus suspensis passibus ibat
Ad regem iam iamque manens post terga sedentis
Illius apprensam clamidis disecuit oram.
Et Saul ignarus facti tenebrosa relinquens
Antra suos adiit coeptamque per ardua tendit
4.230   Ire uiam furiis ardens stimulatus et ira

Quadrupedes tutatus erat. Custode sub ipso
Non armenta latro tetigit, non Martius ullas
Carpsit oues lupus, et pecudes quot pastor agebat
In dumos iubare exorto, tot deinde reuertens
4.315   Intra septa domus iam Sole cadente locabat. Dauid
Iesseides ideo tali sibi munere uinctum
Nabalem petiit modici subsidia uictus.
Qui missi fuerant, illi mandata fideli

Festaque concelebras epulis conuiuia raris,
De tantis opibus, tibi quas diuina fauendo
4.325   Indulsit pietas, aliquid digneris amico
Impartire tuo, cui per deserta uaganti
Deficere humanę iam coepit copia frugis,
Ille tuas defendit oues, dum castra teneret
Istis fixa locis quondam. Non defuit hedus
4.330   De gregibus, non agna tuis; pecuaria nemo
Diripere est ausus nec furto abducere. Miles

Feruidus ira igitur tacuit. Mox ore soluto
4.365   Ad socios conuersus ait: "Fidissima nostrę Dauid in Nabalem ingratum
Robora militię, quo munere uestra rependit
Obsequia ingratus Nabal, iam cernitis omnes.
Ecce preces nostras despexit et ore procaci
Vos uestrumque ducem carpsit temerarius ille
4.370   Haud minus audenter quam si uilissima cuncti
Mancipia essemus seu quicquam uilius illis:

ore procaci
Vos uestrumque ducem carpsit temerarius ille
4.370   Haud minus audenter quam si uilissima cuncti
Mancipia essemus seu quicquam uilius illis:
Non noti uirtute uiri, non hoste timendi
Iam toties uicto. Qui simus, nouerit ille
Per sceleris poenas. Nostro delebere, Nabal,
4.375   Quos temnis, ferro. Dirę petulantia linguę
Et tua tota domus tecum subuersa peribit
Et pecus omne simul." Post hęc

Per sceleris poenas. Nostro delebere, Nabal,
4.375   Quos temnis, ferro. Dirę petulantia linguę
Et tua tota domus tecum subuersa peribit
Et pecus omne simul." Post hęc accingit acuto
Ense latus reliquosque iubet iam tela parare
Seque sequi, scelus ingrati ut castiget, euntem.
4.380   Turba quater centena virum sua terga secuta est,
Omnes instructi ad pugnam et certare parati,
Bis quoque centenis ad castra tuenda relictis.

Armatam iuuenum turmam ductore feroci,
Tendentum celeri uelut in certamina cursu.
Agnoscunt Dauida ducem. Tunc protinus ipsa Abigail placat Dauidem
Desilit Abigail, quo iam ferebatur, asello
4.415   Et uenerata uirum uenientem prona salutat.
Sternitur ante pedes miserando prouida gestu
Flebilibusque modis atque illum talibus orat:
"Inclyte dux Dauid, Superum qui rege fauente

poscente tuo. Nam plurima semper,
Quum multa exoluam, tibi me debere fatebor.
4.435   Quicquid habemus enim, nostra est possessio, munus
Sed, dux magne, tuum. Tamen est pro munere tanto
Facta offensa tibi. Facta est, iam uertere nemo,
Ne sit facta, potest. Qui fecit, non bene sanę
Mentis erat. Nunc ipsa tuis oransque precansque
4.440   Aduoluor pedibus. Veniam mihi criminis huius
Ancillę concede tuę dignareque dona

Ancillę concede tuę dignareque dona
Accipere hęc oblata tibi, quę nempe fatemur
Inferiora tuis in nos, dux optime, factis,
Non spernenda tamen, quum nos atque omnia nostra
4.445   His adiuncta tuos tibi iam seruentur in usus.
Quos ita deuinctos retines si perdere pergas,
Ipsi cumque ipsis tua iam benefacta peribunt.
Sin quoque peccantem intactum dimittere malis
Quam punire, magis placidę clęmentia mentis

Inferiora tuis in nos, dux optime, factis,
Non spernenda tamen, quum nos atque omnia nostra
4.445   His adiuncta tuos tibi iam seruentur in usus.
Quos ita deuinctos retines si perdere pergas,
Ipsi cumque ipsis tua iam benefacta peribunt.
Sin quoque peccantem intactum dimittere malis
Quam punire, magis placidę clęmentia mentis
4.450   Addita peccanti forsan memorabitur olim
Quam prius insonti collatum munus amico.

Vt quisquam lęsus iusta se temperet ira
Et facile exhibeat ueniam poscentibus. Ergo
4.455   Adde tuis cumulum tam multis laudibus istum,
Vt nihil his desit. Quisquis nunc inuidet, illum
Esse tibi infestum iam tandem, credo, pudebit
Incipietque tibi mutata mente fauere,
Quum per cunctorum te ferri uiderit ora,
4.460   Non pietate minus quam forti pectore clarum."
Protinus ira furens blanda lenita loquella

nota
5.35   Vidisset, siluit. Quid enim suadere loquendo
Capto mente potest aliquis uel dicere, quod non
Ventus et instabiles properent auferre procellę?
Ast ubi iam noctis conuiuia lęta secutę
Alta quies crapulam digessit mensque nitere
5.40   Coepta nitente die est, uerbis aggressa maritum
Abigail narrat quę gesserat. Ille periclo
Territus audito trepidos uix sustinet

timida cum gente morari.
Exurgens igitur Zipheia currit in arua
Cum ter mille uiris collemque obsedit Achilę.
Stabat ibi fixis collecto milite castris. Nox
Et iam cęca suis terram nox texerat umbris
5.120   Diffundens blandum per mollia membra soporem,
Magnanimus Dauid solo comitatus Abisa,
Pręstanti uirtute uiro, descendit ad ima
Saulis castra uolens. quid tunc ageretur in

Inclinans audax animi sic fatur Abisas:
"Ecce deus, deus ecce tuum tibi tradidit hostem!
5.135   Vtere sorte data! Vis uno cuspidis ictu
Conficiam Saulem?" Quotus hoc uetuisset in hoste
Tam sibi suspecto, quem iam nec mitia uerba
Reddere placatum poterant, nec cognita fidi
Pectoris officia? At uetuit Iesseius heros.
5.140   Qui tunc tale suo responsum fudit Abisę: Dauid ad suum Abisam

Saulis militibus. Superato uertice montis
5.155   Dauid, converso ad regis tentoria uultu,
Ingenti clamore tonat: "Custodia curę Dauid ad Saulis custodes
O quibus est Saulis, iam surgite, surgite et aure
Nequaquam surda nunc nostra admittite dicta!"
Abnerus uocis sonitu uulgique tumultu
5.160   Experrectus ait: "Quis tu, qui ueneris isto
Verborum tonitru regis turbare quietem?"

Tela cyphumque simul, capiti quę proxima regis
Sopiti steterant. Domini custodia quem sic
5.170   Delectet, mortis poenas est pendere dignus." Saul placatur
Agnouit uocem iam rex Dauidis et idem
Commotus pietate uiri, qui parcere uitę
Insidiatoris toties quam cęde nocere
Maluit, "Heus" inquit "nunquid Iesseia proles
5.175   Et meus es Dauid?" Cui statim reddidit ille:

Nec mihi se cęssisse negant, certamen inire
His quoties placuit. Nunc tuti gaudia carpunt,
Quod mala, quę passi te sunt autore, meorum
Viribus atque meis, te nunc ultore ruina
5.190   Compensare mea iam sperent atque meorum.
Ergo infesta mihi, Cisides, arma mouere
Non potes, ipse tuos nisi contra iuueris hostes.
Desine me tandem, qui te colo, uelle perire
Atque fauere illis, optant qui tristia fata

Multa mei leuitas animi me traxit, inique
Talia ut inferrem tibi, Dauid. Conscius ergo
Erroris doleo. Redeas securus in urbem
Aut, mage si libeat, patrios concede penates,
Vel quocunque uelis, et nil iam denique triste,
5.210   Vim nullam metuas. Meme tibi semper amicum
Crede fore, ipse meam quando superesse salutem
Quam periisse magis cupias. Quod credere nunquam
Induci posset mea mens, nisi talibus esset

uitę.
Dic extrema igitur tuear confinia regni,
Vt tua defendens armis aliena lacessam Saul
Et discat patriis Cisides quem expulit oris,
Cisides tuus atque meus iam cognitus hostis." Sicelechus urbs data Dauidi
5.275   Annuit oranti rex illi. Tunc Sichelecum
Extremis positam concessit finibus arcem.
Transtulit ergo illo rex Dauid seque

camellos
Exuuiasque uirum. Sed nequis nuncius ista
Deferre ad regem patulasque onerare querelis
5.285   Aures illius posset, trucidare colonos
Moris erat. Superesse puer iuuenisue senexue,
Vel iam mater anus, uel adhuc innupta puella
Permissi haud fuerant. Ętas, conditio, sexus
Exitii expertem poterant tunc reddere nullum.
5.290   Et quum res raptas Getheam ferret ad urbem
Iesseides, coram iactabat talia

Achis Maochi filius
Inde Maochides Dauidem dicere semper
Vera ratus populoque putans abducere prędas
5.300   Illum sępe suo uastareque Saulica regna
Iudeumque solum, iam ipsum sibi semper amicum,
Ipsum per cunctos fidum fore credidit annos. Achis ad Dauidem
Ast ubi iam magno compelleret agmina motu
Inferretque uolens Sauli fera pręlia regi,

prędas
5.300   Illum sępe suo uastareque Saulica regna
Iudeumque solum, iam ipsum sibi semper amicum,
Ipsum per cunctos fidum fore credidit annos. Achis ad Dauidem
Ast ubi iam magno compelleret agmina motu
Inferretque uolens Sauli fera pręlia regi,
5.305   Dixit Dauidi: "Nunc te mea bella reposcunt
Ostendasque iubent, quantum uirtute feroci
Consilioque uales. Lateri te adiungere nostro

Sum quoque dona tibi. Primos eris inter amicos
Atque Palestinę ductores maximus aulę.
I nunc cumque tuis nobis in tempore adesto!" Achis aduersus Saulem regem
Post, ubi ad arma omnes iam conuenere manipli
Magnanimique duces fulgentesque ęre cateruę,
5.335   Milia multa uirum, peditum longo ordine coetus
Atque equitum numerosa cohors, effusa patentes
Per campos, lentis non multum passibus ibant.

sensus.
Cisides igitur mutatis uestibus atque
5.375   Sese alium simulans cupiensque latere, quis esset,
Non nisi cum seruis Endorę tecta duobus Nox
Solicitus petiit. Iam pullis texerat alis
Humida nox terras, animantum corpora blandos
Carpebant somnos, placida perfusa quiete,
5.380   Quando adiere magam tres isti sacra cientem
Thessala, iam multę per amica silentia noctis.

Solicitus petiit. Iam pullis texerat alis
Humida nox terras, animantum corpora blandos
Carpebant somnos, placida perfusa quiete,
5.380   Quando adiere magam tres isti sacra cientem
Thessala, iam multę per amica silentia noctis. Saul
Cisides rogat hanc, Samuelis ut ipsa prophetę
Sedibus ex imis notam sibi suscitet umbram,
Ore uolens uatis doctus iam nosse futura.

Thessala, iam multę per amica silentia noctis. Saul
Cisides rogat hanc, Samuelis ut ipsa prophetę
Sedibus ex imis notam sibi suscitet umbram,
Ore uolens uatis doctus iam nosse futura.
5.385   Tale autem facinus mulieri forte timenti
Ordiri pręsente uirum spectanteque turba,
Ne delata luat, quas lex sanctissima poenas
Constituit magici prohibens mala crimina rhombi,

ala:
Altera erat deprompta manus, manus altera tecta.
Maiestas inerat uultu canique capilli
Canaque quę pectus uenerabile barba tegebat.
5.415   Tota uiri facies diuino clara decore
Et iam mortali deposta fulgida forma.
Talis imago fuit Samuelis, quando locutus
Postremum regi Sauli sic ore profatur: Samuel ad Saulem
"Quid mea marmoreo, Cisides, ossa sepulchro

Hoc mea uenturum tibi, rex, predixerat olim
Mens afflata deo, cuius tu spernere iussa
Ausus es, indulgens genti inconcessa prophanę
Amalechitarum. Sed nequaquam tibi parcent
Arma Palestinę, quę iam fugis, impia gentis.
5.450   Succumbes uictus tecumque exercitus omnis
Hostis in arbitrium superatus protinus ibit.
Tu quoque cum natis Stygias demissus ad umbras,
Terrentem tristes animas Plutona uidebis.

lethi porrectaque prandia tandem
5.480   Delibans hausit. Tunc ipse illique, refecti
Iocundis epulis pariter dulcique Lyeo,
Surgentes abeunt mensis post terga relictis. Nox
Iam multum noctis processerat atque uolucrum
Coeperat audiri uox undique cristatarum,
5.485   Quando iter ingressi, lunari luce tenebras
Sublustres reddente, meant et passibus altos
Transmittunt colles effusique ęquora

Coeperat audiri uox undique cristatarum,
5.485   Quando iter ingressi, lunari luce tenebras
Sublustres reddente, meant et passibus altos
Transmittunt colles effusique ęquora campi
Seque suis demum, quum iam suprema ruberet Mane
Eoę regionis humus sub lampade Phoebi.
5.490   Restituunt castris et fessi corpora curant.

6.10   Agmine quadrato. Dauidica turba cohorsque,
Postremum sortita locum, munibat eundo
Regis utrumque latus, frontem quoque tergaque regis
Protegere atque animis audacibus illa tueri.
Poscere iam pugnam cuncti uibrareque tela,
6.15   Exertare manus uultumque efferre ferocem,
Succlamare etiam terrereque uocibus hostem.
Inde Palestinos chiliarchas pungere coepit
Inuidię stimulus. Non ęqua mente ferebant

Corporis ęgroti. Vestro nunc spiritus omnis
6.255   Stat meus auxilio, uestro nunc munere uiuo.
Tertia nanque dies teritur mihi sedibus istis
Quęrenti frustra pariter potumque cibumque.
Qui sim, iam nostis. Seu me seruare uelitis,
Arbitrii uestri est, seu certę tradere morti."
6.260   "Nil dubites iam" Dauid ait" modo ducito ad istam
Tu nos prędonum turmam. Seruabere liber
Iamque ibis quocunque uoles

Tertia nanque dies teritur mihi sedibus istis
Quęrenti frustra pariter potumque cibumque.
Qui sim, iam nostis. Seu me seruare uelitis,
Arbitrii uestri est, seu certę tradere morti."
6.260   "Nil dubites iam" Dauid ait" modo ducito ad istam
Tu nos prędonum turmam. Seruabere liber
Iamque ibis quocunque uoles formidinis expers
Securusque tui, tibi cęli numina iuro."
Hoc duce pergentes superatis collibus

Dauidi laudes gratesque a ciuibus actę,
Dauidis nomen iuuenesque senesque canebant
Per fora perque domos, per compita cuncta uiarum:
Solum hunc inuictum, quo sospite nullius arma,
6.325   Nullius insidias metuant, sed iam omnia sperent
Ad uotum fluxura sibi iocundaque semper.
His aliisque simul celebrabant undique uerbis
Virtutem animumque ducis. Tamen ipse suorum
Gestorum laudem cęli terręque potenti

Ceni.
Nobilis Asa lacu, sita montis uertice Rama,
Se peccasse dolens Athac Hebronque iugalis
6.345   Et magico infamis cantu, loca denique cuncta,
Cum quibus hospitii Dauidi iura fuere
Et quę iam sancto Solymarum subdita regno,
Submissa uitale iugum ceruice ferebant,
Falsorum contemnendo simulachra deorum,
6.350   Suscepto ueri uenerandi numinis usu
Moreque sacrorum. Iam tertia coeperat orbem

fuere
Et quę iam sancto Solymarum subdita regno,
Submissa uitale iugum ceruice ferebant,
Falsorum contemnendo simulachra deorum,
6.350   Suscepto ueri uenerandi numinis usu
Moreque sacrorum. Iam tertia coeperat orbem
Illustrare dies Dauide a cęde reuerso Nuncius cladis Israhelitanę
Amalechitarum, quum tristis nuncius illi
(O quam festino turbantur gaudia luctu!)

cladis Israhelitanę
Amalechitarum, quum tristis nuncius illi
(O quam festino turbantur gaudia luctu!)
6.355   Aduenit memorans Gelboi funera belli
Innumerasque neces magno certamine plebis
Iam dudum uictę, Saulis quoque regis acerbam
Et Ionathę sęuam per plurima uulnera mortem.
Horum de casu quęsitus plura duorum
6.360   "Ecce fugam capiens" inquit "per deuia saxa
Montanę rupis, regem tunc forte

Dissimilemque meę pręstent pia fata quietem,
Hanc mihi luctantem pellas de corpore uitam
Protinus ense tuo, quo mortis morte dolores
Ocyus excedant. Animam miseratus anhellam
6.370   Solue suis uinclis, da iam requiescere lassę'.
Percussi iugulum, fateor. Tunc protinus ipse
Liquit humi exanimes discedens spiritus artus.
Iamque propinquabat fugientum terga sequendo
Turma ferox, rapui regis diadema decorum

Quumque uolet nexus mors soluere corporis huius
Infernosque uidere locos me iusserit, illic
Tunc primum, Ionathas noster qua sede moratur,
Inquiram daboque amplexus atque oscula, siquid
6.465   Tale dari poterit iam carne carentibus umbris.
Illi me comitem, quoquo se uerterit idem,
Pręstabo laterique latus sociabitur omni
Tempore, collatis ultro citroque fruemur
Dulcibus alloquiis, donec felicius ęuum

misit
Turma uiros totidemque effuderat altera contra.
Vi numeroque pares congressi tela feroces
Vtrinque intorquent, mox iunctis comminus armis
7.100   Vrgent obnixi, consertis uulnera scutis
Iam breuibus siccis agitant, angustia longos
Non patitur gladios. Pariter miscentur in unum
Victores uictique globum spaciumque cadendi
Defuit in medio cęsis, subsistere firmę
7.105   Dum poterant uires

una
Velle mori fiet collato Marte uoluntas.
Si uinces, uinces magna cum strage tuorum,
Si uictus fueris, uictum te nonne pudebit
7.150   A uictis? Desiste igitur reuocaque phalanges
Iam cessent urgere suos certamine fratres
Et tandem parcant cedentibus atque fugatis!" Ioabus respondet
His placide auditis sedata mente Ioabus
Respondit: "Si me rem talem, Abnere,

Ioabus
Quum fecisset iter, coepisset et aurea uultus Mane
7.180   Ostentare suos tenebris Aurora fugatis
Eoa de parte poli lucemque propinquam
Solis puniceo iam pręmonstrare colore,
Ipse cohorsque simul subierunt tecta superbę
Hebronis gratesque deo laudesque canendo
7.185   Dauidi, cui sacra suas Victoria palmas
Porrigit et solio sublimem collocat alto.

Exurgunt mensis, sed adhuc Dauide sedente
Incipit Abnerus: "Grates tibi soluere dignas
7.290   Quis potis est, o rex? Porro, quod possumus, hoc est:
Nos et nostra modo tibi subdimus. Insuper ibo
Inducamque tribus tua iam sub sceptra fideles,
Omnibus ut pręsis, superas qui uiribus omnes
Corporis atque animi, cui cęlum sydere dextro
7.295   Aspirat pręsensque deus quem numine complet."
His dictis regi dat dextram et foedera sancit

dextro
7.295   Aspirat pręsensque deus quem numine complet."
His dictis regi dat dextram et foedera sancit
Teste deo iuratque fidem sine fraude perennem,
Donec uitales uiuendo carperet auras.
Iam discedentem Dauid deducit amici
7.300   Officio fungens, pariter gradiuntur ad usque
Valuarum spacium et extremę limina portę.
Ille "Vale" dicto, turba comitante, recessit.
Ecce autem uictor cęso latrone Ioabus

non rege uolente
Abnerum gladio sęui periisse Ioabi.
7.360   Et licet ipsius germanum sustulit ille,
Sustulit in bello urgentem urgentique resistens.
Ergo non ideo compostę tempore pacis
Iam cum rege simul decuit sęuisse Ioabum
Vindictamque dolis et turpi fraude petisse.
7.365   Nuncius hunc rumor casum portauit ad aures,
Isbosethe, tuas. Poteras gaudere repenti
Cęde uiri, cuius metuebas territus

ductores, Rhemmone nati,
7.375   Fugerunt Gethaim, Bannaas atque Rechabus.
Inde rati gratam Dauidi Iesseidę rem
Sese facturos, peregrina ueste latentes
Intrarunt urbem Isbosethique penates
Iam medio feruente die, super alta iacentem
7.380   Stragula defixo perimunt intra inguina ferro
Sublatumque caput secum sub ueste tulere
Hebronem regi Dauidi. Protinus illo
Conuento promunt manibus disecta cruentis

O rex magne, tui te pellere sedibus istis
Tentabat, nunc bella ciens, nunc fraudibus utens,
Vt te sublato tribulum quoque sceptra tuorum
7.390   Arriperet solus. Sed qui tibi regna parauit
Tradere tota deus, Saulem iam sustulit ille
Progeniemque omnem: tutus dominabere terris." nota
O spes uana hominum, quorum mens impia credit
Perfidia reperire fidem dominisque placere
7.395   Posse

Ridebat placidis mitis Neptunus in undis,
Risit humus uario florum depicta colore
Vberiusque suo pascens animantia foetu.
Inde tribus totis conuiuia facta diebus
7.455   Dauidis magna magni iam regis in aula
Ingenti semper potusque cibique paratu.
Quę siquis narrare uolet per singula, certe
Totum pene diem fando consumat oportet.
Tot res tam uarię lauti rarique saporis
7.460  

Rex fuit Hiramus Tyrię memorabilis aulę.
Diuitiis armisque potens. Virtusque decusque
Huic notum Dauidis erat. Talemque fideli
Conciliare sibi properabat foedere amicum
8.5   Atque illi Solymis iam regia tecta paranti
Condere sensuras nulla ęui incommoda cedros
Ęternasque trabes preciosaque marmora misit
Nauibus impletis et ad illa dolanda sagaces
Atque struenda uiros. Pro magno munere Dauid

Lętus agit grates et mutua dona remittit. Regia Dauidis ędificatur
Interea struitur domus ipsi congrua regi.
Fundamenta locant, patet ingens area largo
Complexu, iam saxa trahunt cementaque malta
8.15   Miscentur, surgit propero molimine murus.
Tigna ligant, grauibus subdunt laquearia tectis,
Imbricibus positis tegularum finditur ordo,
Prona per impluuium cęlestis flumina

Nunc has, nunc illas. Sed enim quicunque receptam
Admisere domi, hęc ipsos eademque malorum
8.180   Oppressit moles, donec data sacra fuere
Bethsamę primum, Gabaonis ciuibus inde,
Aminadabus ubi sua iam sub tecta sacerdos
Intulit illa, pio semper ueneratus honore.
Huc igitur ueniens multa comitante caterua
8.185   Rex Dauid penitusque lares ingressus honestos,
Submissa regem cęli ceruice salutat

quiete
Et magis atque magis rebus florere secundis,
8.220   Donec peruolitans tantorum fama bonorum
Iudeę regionis humum conscendit in ędes
Iesseidę regis mentemque illius amore
Illexit sacri iam intra sua septa locandi.
Ergo transacto rex temporis orbe trimestri
8.225   Obededona petit. Sustollitur arca Leuitis
Portaturque humeris populo plaudente simulque Dauid ludit ante arcam

Hoc, quodcunque pio facinus sub pectore uersas,
8.300   Perfecisse stude. Illabens penetralia mentis,
Spiritus ipse tuos diuinus dirigit actus
Et facienda docet numen cęleste fauendo
Omni ex parte tibi." Iam Phoebus merserat undis Vesper
Os nitidum, puro radiabant sydera cęlo,
8.305   Texerat umbra solum, pecudes hominesque sopora
Nocte quiescebant, quando uox uenit ab alto,

Nec, uelut ablata est regnandi a Saule potestas,
Sic erit a uobis: sceptro gaudere perenni
8.340   Fata tribum Iudam tandem uoluere uolentque'."
Hęc infusa suis ad regis transtulit aures
Nathanus uates, tenebris iam Sole fugatis Mane
Et iubare Eoi surgente a finibus orbis
Ac terris spargente diem. Tunc Dauid amorem
8.345   Erga se superi regis metitus adorat
Ante arcam supplex

In Venerem pręceps. Igitur suppernat equinum
8.425   Ille animal, quisquis fastu prius usus iniquo
Ad mites humilis morum conuertitur actus
Et quem flammifero succenderat igne libido,
Proponit castum iam conseruare cubile
Affectus frenans recta ratione pudendos.
8.430   Tunc quoque centenas raptas ex hoste quadrigas
Seruitio regis decerni cędere dignum est,
Quum uitę meritis de terra scandere cęlum

Huic igitur studio legatos mittere grato
Curauit Dauid, qui tantum fata uicemque
Amissi genitoris eo pręsente dolerent
Atque illi in regnum suffecto signa referrent
9.65   Lętitię et magnum iam testarentur amorem.
Hannonem regni proceres, male cauta secuti
Consilia, ambiguis iuuenem suspectibus implent. Legati Dauidis Hannoni suspecti
Haud illos animo missos, dixere,

Syri, nec segnius agmina regis
Stant illos contra. Certant et pręlia miscent
Atque utrinque ruunt. Resonat clamoribus ęther,
Tela uolant, gladii uibrantur, scuta fatiscunt
Ictibus assiduis. Acies iam fessa Syrorum
9.140   Cędere retrorsum, tanto feruentius ipsi
Vrgere Hebrei atque alios disperdere ferro
Inque fugam uersos alios depellere campo. Dauid
Ductorem Dauid

Seruire esse magis saluis optabile rebus
Quam bello amissis inopem traducere uitam.
Iamque Cleonei sudabant ora leonis, Ęstas
Solis uicino nimium succensa calore,
9.165   Iam spicis matura Ceres pallebat adustis
Iamque metens segetem serrata uillica falce,
Ebria lasciuos iuuenum cantabat amores,
Quando suum Dauid poscentem bella Ioabum Ioab in

Et quo sit spes nostra loco. Quis denique finis
Pugnandi uobis Rabbę sub moenibus altis?"
Ast illi inter se dum talia uerba uicissim
Euoluunt, prono successit uesper Olympo.
Tunc rex, ut fessum corpus iam curet Vrias
9.215   Inuisatque suos et se soletur in illis,
Iussit et ambrosias post ipsum mittier escas
Mandat, ut his rabidam postquam satiarit orexim,
Dimissos repetat chara cum coniuge risus,

Mane
Extulit, exortus quam Sol de finibus orbis
Eoi montes radiis percussit Iberos.
9.270   Conatus rex ipse dolens uanescere tantos,
Aggreditur crudele nefas: dimisit Vriam,
Vt iam castra petat, ferat et diploma Ioabo Dauid Vriam cędi exponi iubet
His intus uerbis conscriptum: "Moenia Rabbę
Oppugnare iube; tum qua plus esse pericli
9.275   Parte scies, illa fortis dic

nota
9.310   Propositoue cadant. Duranti pręmia dantur,
A cessante suas retrahit Victoria palmas.
Magno animo pugnate, uiri! Vexata superbum
Inclinat iam Rabba caput. Perstate parumper,
Illaque sub nostras mox ibit subdita leges."
9.315   Interea totam uulgatur fama per urbem
In castris quosdam nuper periisse Ioabi. Bersabe luget cędem

salute
Solicitare deum Dauid ieiunus et idem
Cum gemitu profusus humi lamenta ciere.
9.380   Circa illum famuli atque uxores et domus omnis,
Hortantes, saltem de terra surgat et adsit
Iam tandem mensę fratrum procerumque suorum.
Ille sed immotus perstat, solamina nulla
Admittens languenti animo mentisque dolori.
9.385   Septimus inde dies puero fuit ultimus ęui,
Postquam lethiferum suscepit

diuersus ab illo
Distentusque solo recubabat, et aulica turba
Infantis tunc fata suo deferre parenti
9.390   Pertimuere quidem. Nam qui languente dolebat
Demissis animis, multo funestius illum
Iam pueri audita doliturum morte putabant.
Nemo ita uenturum non crederet, et tamen hęc res
Euenit pręter cunctorum spemque fidemque.
9.395   Nam quum musantem rex cerneret ire tumultum
Et crebris uacuas ędis

Ęterni pateat regis, contendere contra
Nonne animi furor est uanęque insania mentis?
Ergo tibi grates, summi moderator Olympi,
Semper agam semperque mali minus esse fatebor,
9.420   Quod patior, quam quod mea iam delicta merentur
Et plus esse boni, quod te donante recępi,
Quam mea quo uirtus potuisset digna uideri."
Hac igitur ratione suum lenire dolorem
Dum studet, ipsa etiam solamen corde recępit

quod caua percipit auris. nota
Qualibus exemplis monitisque imbuta iuuentus
Paruula adhuc fuerit, tales dabit aucta colores.
Interea longo labefactam Marte Ioabus
Iam capturus erat Rabbam misitque uocatum Rabba expugnatur
9.440   A Solymis regem. "Veni," inquit "moenia Rabbę
Tormentis concussa ruunt rimisque fatiscunt.
Pars cecidit muri, patet

pręcordia flammam.
Nam proferre pudor turpem prohibebat amorem
Ipsaque uirginitas integrę intacta puellę
Obstabat uotis et desperare iubebat.
Sed stimulis urgere feris insana cupido
10.25   Iam magis atque magis pergens, non nocte sinebat,
Non requiesse die. Iam ferre incendia cordis
Non ualet ęgroti: tacitus suspiria ducit,
Stat, sedet, huc illuc errat secumque susurrat

Ipsaque uirginitas integrę intacta puellę
Obstabat uotis et desperare iubebat.
Sed stimulis urgere feris insana cupido
10.25   Iam magis atque magis pergens, non nocte sinebat,
Non requiesse die. Iam ferre incendia cordis
Non ualet ęgroti: tacitus suspiria ducit,
Stat, sedet, huc illuc errat secumque susurrat nota
Amenti similis. Quid enim nisi uita furentis
10.30  

Vina cibosque mihi. Solet euanescere docto
Sępe ministerio lentus de corpore langor'." In Ionadabum male consulentem
10.60   Hos monitus, Ionadabe, dabas prudensque uaferque
Iam tibi uisus eras? At non seruatur amicus nota
Consultore mali. Finem prudentia rerum
Metitur. Tunc coepta probat, quum mente sagaci
Perpendens discit, qualis manet exitus illa,

Omnibus hi tantum soli mansere relicti.
Ille manu ipsius pręnsa testatur amorem
Improbus et, lecto secum concumbat in illo, Ammon uitiat Thamarim
Eflagitat retinens et iam uiolentus inhęrens.
10.80   Obstupuit miseranda nefas tam grande puella
Seque trahens retro "Quid me sic opprimis?" inquit
"Quod molire scelus, cognati sanguinis, Ammon,
Oblitus legisque dei iurisque pudici

ipsi exempla malorum,
Pontificis sancti si sic punita refertur
Sola leuis contra prauam correptio prolem?
Inde per immensum Sol circumductus Olympum Bis ęstas
Iam bis Oebalios curru contingere fratres
10.160   Visus erat, iocunda noui bis tempora ueris
Aduexisse suo foecundans arua calore.
Absalon accedens tunc regem supplice uoto
Et fratrum turbam ad conuiuia festa uocauit,

Conuiuium Absalonis
Egregias tunc ille dapes et uina pararat,
Ille penu tota mensas cumularat agrestes.
Discubuere uiri. Lusu conuiuia lęto
10.175   Certatim exercent et iam magis ebrius Ammon
Coeperat implicito uoces truncare palato,
Vix aperire graues temulentę frontis ocellos
Ac ueluti somno pręssus deflectere colla
Nutantis capitis pronoque accumbere uultu.

usque
10.220   Ad Syrię regionis humum regisque penates
Tholomai, Gessura olim dominantis in ora,
Amiuiro genitore sati. Regionibus illis
Exegisse procul tris totos dicitur annos.
Dauidis iam longa dies molliuerat iram,
10.225   Iam magis atque magis miti placabilis ore
Esse uidebatur, Thecuites foemina quando,
Magnanimi monitis uerbisque instructa Ioabi,
Lugubres induta togas simulansque dolorem,

regisque penates
Tholomai, Gessura olim dominantis in ora,
Amiuiro genitore sati. Regionibus illis
Exegisse procul tris totos dicitur annos.
Dauidis iam longa dies molliuerat iram,
10.225   Iam magis atque magis miti placabilis ore
Esse uidebatur, Thecuites foemina quando,
Magnanimi monitis uerbisque instructa Ioabi,
Lugubres induta togas simulansque dolorem,
Accessit supplexque illi sic ore

Elata super ora manu. Miseratio regem
Mouit et huic ipsi per summi numina regis
Iurat facturum se mox operamque daturum,
10.255   Istum, qui superest, nequis de stirpe suorum
Lędat, nequis ei iam quicquam triste minetur,
Seque autore ipsam cum prole superstite matrem
Iam fore securamque metu expertemque pericli.
Ex his ergo illi dictis audacia creuit
10.260   Fandi quod uellet uocemque leuauit et inquit:

regis
Iurat facturum se mox operamque daturum,
10.255   Istum, qui superest, nequis de stirpe suorum
Lędat, nequis ei iam quicquam triste minetur,
Seque autore ipsam cum prole superstite matrem
Iam fore securamque metu expertemque pericli.
Ex his ergo illi dictis audacia creuit
10.260   Fandi quod uellet uocemque leuauit et inquit: Rursum mulier
"In me igitur, Dauid, regum iustissime,

quęrere terras
10.265   Atque uno amisso te uelle carere duobus.
Sed quum nemo queat uitam reparare perempto,
Huius qui superest, oro, miserere tuęque
Consule fortunę. Longinquis exul ab oris
Iam redeat fratrisque locum genitore iubente
10.270   Impleat amissi. Gentem populumque fidelem
Ille inter periit. Propior mors ista periclo est
Ęterni interitus, in terra idola colente
Quę cui contingit. Tali de

Vt secreta scias atque ut manifesta probato
Discernas sensu. Quicquid decreueris ergo
10.300   Iudicio, complere stude. Quum certa uoluntas
Ista dei fuerit, non est obsistere tutum.
Perfice, diuino quod iam promiseris ore,
Atque ignosce mihi, simul ipsi ignosce Ioabo.
Si meus offendit te quicquam sermo, coegit
10.305   Suggerere hunc pietas, me dicere cura sequendi
Ipsius imperium, per quem tua castra reguntur."

duo lumina stellis. Parthenopeus
Pulchior ad Thebas misso duce Parthenopeo, Nireus
Ad Troiam Nireo fuerat Dauidis alumnus.
10.335   Quum tamen ambo una iam uersarentur in urbe,
A genitore duos declinans luxerat annos.
Interdicta sibi pręsentia quippe parentis
Quum foret, exilium grauius tolerabat ibidem
Quam quum Gessuris fugiens latitauit in oris.

hoc sperans, accersere iusserat illum,
Cunctantemque iterum rursumque uenire negantem.
Postremo iratus seruos in prędia mittit, Messem Ioabi incendit Absalon
10.345   Qui iam maturam flammis incendere messem
Illius iussi, torrem iecere: Perustę
Collucent paleę, culmos comprendere flamma
Festinat, crepitantem ignis consummit aristam.
Inde leuis scintilla uolat perque ęra

unquam.
10.370   Ergo age, uade, pio defer mea dicta parenti:
Vt quid ego redii Gessuris exul ab oris,
Si grauiora pati patria contingit in urbe?
Tempore tam multo conspectus, oro, cupiti
Copia iam fiat, placidos ostendere uultus
10.375   Iam mihi dignetur. Vel si delebile crimen
Esse meum nullo sęclorum iudicat ęuo,
Iam perimat miserum. Non tam graue luce carere
Est mihi quam facie uiui charique parentis."

dicta parenti:
Vt quid ego redii Gessuris exul ab oris,
Si grauiora pati patria contingit in urbe?
Tempore tam multo conspectus, oro, cupiti
Copia iam fiat, placidos ostendere uultus
10.375   Iam mihi dignetur. Vel si delebile crimen
Esse meum nullo sęclorum iudicat ęuo,
Iam perimat miserum. Non tam graue luce carere
Est mihi quam facie uiui charique parentis."
Hęc mandata dedit. Mox

contingit in urbe?
Tempore tam multo conspectus, oro, cupiti
Copia iam fiat, placidos ostendere uultus
10.375   Iam mihi dignetur. Vel si delebile crimen
Esse meum nullo sęclorum iudicat ęuo,
Iam perimat miserum. Non tam graue luce carere
Est mihi quam facie uiui charique parentis."
Hęc mandata dedit. Mox continuoque Ioabus
10.380   Hęc eadem defert regi mollique precatu
Illius inflexit mentem ueniamque

corda
Et facilem pręstare suis se ciuibus ultro,
Hos donis, illos promissis, omnibus omnes
Solicitare modis et nil dimittere prorsus,
Quo cunctis charum fieri se posse putaret.
10.405   Iam tandem parto populi uulgique fauore,
Votum pro reditu Gessura fingit ab urbe
Iuxta primorum soluendum marmora patrum,
Hebronę tumulata iacent ubi corpora sancta
Adę atque Abrahę simul Isachique

regemque salutant.
Inque dies populus patrię de finibus orę
Concurrens turmas augebat; agmina telis
Horrebant uariis uenientum ad moenia magnę
Hebronę. Iuueni tanto magis Absaloni
10.435   Iam conquirendi creuit fiducia regni.
Nuncius ad regem tantos deferre paratus
Solicitus uenit. Verbis rex territus eius
Et secum recolens Nathani dicta prophetę,
Cum quibus ille fuit dudum mala multa

Semper in omne feret maiusque pauore periclum
Pro te proque tuo, Dauid charissime, regno.
10.480   Frustra igitur suades, ut te fugiente reuertar,
Me sine te seruem." Sic fatus in agmine mansit.
Hinc ubi iam fixam mentem cognovit Ethei
Iesseides Dauid, iussit transire cohortes
Vltra Cedronis torrentes fluminis undas.
10.485   Ibant demisso non lentis passibus ore,
Profusis moesti lachrymis et lumina retro

Censuit indignum tali se munere Dauid
Atque ait: "Hoc sacrum pignus referatur ad urbem.
10.495   Illic de nobis oracula certa petantur,
Illic quęratur, sacris modo rite litatis
Ętherio regi, quid iam parat ipse futurum.
Illum si nostri miseret iam, subtrahet istis
Suppliciis seruosque suos ad tecta reducet
10.500   Antiqui patriique soli. Sin mulcta paratur
Vlla mihi, patiar domino quodcunque libebit.

Atque ait: "Hoc sacrum pignus referatur ad urbem.
10.495   Illic de nobis oracula certa petantur,
Illic quęratur, sacris modo rite litatis
Ętherio regi, quid iam parat ipse futurum.
Illum si nostri miseret iam, subtrahet istis
Suppliciis seruosque suos ad tecta reducet
10.500   Antiqui patriique soli. Sin mulcta paratur
Vlla mihi, patiar domino quodcunque libebit.
Quicquid erit, curate mihi responsa referri.

Omnibus qui cum Absalone fuerant pepercit. Amasam eius ducem Ioabi collegam fecit. Lib. XI
Iam uix ingresso Solymarum moenia Chuso
Absalon ecce etiam magna comitante caterua
Aduenit laterique latus magis omnibus hęrens
Achitophelis erat. Sed talia dum urbe geruntur,
11.5   Iam iuga transierat montis magis

XI
Iam uix ingresso Solymarum moenia Chuso
Absalon ecce etiam magna comitante caterua
Aduenit laterique latus magis omnibus hęrens
Achitophelis erat. Sed talia dum urbe geruntur,
11.5   Iam iuga transierat montis magis ardua Dauid,
Quando illi occurrit seruus cum munere Siba, Siba seruus Miphibosetum insimulat perfidię in regem
Siba suo domino malefidus Miphiboseto.

Tunc usurus eo, quum res tempusque requiret,
11.95  Sic lęto excępit Chusum tunc Absalon ore
Mellitis captus sermonibus. Impiger inde
Consilium accito sibi postulat Achitophele,
Quid facto sit opus iam primum tempore in illo.
At uero ille uidens plebis nutantia corda,
11.100  Ne sublato odio composta pace quiescant
Absalon et Dauid, tum quę manus arma secuta
Absalonis erat, regi daret emula poenas,

Terga dabit, solus nostris circumdatus armis
Corruet ille senex, cuius, ne sceptra capessas,
Obstat uita tibi. Sublato salua redibit
11.130  Turba uirum. Cuncti pariter tua signa sequentur
Et iam Iudeo tutus dominaberis orbi."
Dicta quidem lęto susceperat Absalon ore
Quique aderant natu maiores illa probabant.
Absalon ipse tamen Chuso quum uerba uocato
11.135  Achitophelis ibi dudum prolata referret

incipient. Ergo tibi tutius istud
11.150  Accipe consilium: Totas modo collige gentes,
A Dani incipiens ad fines usque supremos
Vrbis Bersabę. Venient, si iusseris, omnes.
Vix illos capiet campus. Iam copia tanta
Arma gerens tecum, quoquo te uerteris, ibit. Comparatio
11.155   Atque hac mole uirum, ueluti quum Nilus inundans
Contegit effusis late arua patentia lymphis,

Accurrunt lixę mulierque rogata fatetur
Illos pręcipiti transisse per auia cursu.
11.195  Foemineis illusa dolis, ea turba retrorsum
Cędendo redeunt Solymarum moenia uersus,
Hi quoque de puteo surgentes iam modo coeptam
Tendunt ire uiam pariter castrisque recepti
Rem sibi commissam Dauidi ex ordine pandunt
11.200  Persuadentque fugam. Iussit rex signa mouere
Sub noctis tenebris, Iordanis protinus amne

Castra fuit nomen munitę moenibus urbi,
Illic cum tota sedit rex ipse cohorte.
11.205  Achitophel uero, postquam sua spreta uideret Achitophel se suspendit
Consilia et Chusum quam se iam pluris haberi,
Immani affectus rabie impatiensque doloris,
Discedens subito Gilonis tecta subiuit
Consciuitque necem sibimet, circumdata colla Ira

tela hostilia uincant.
Subsidio fidens diuino denique Dauid,
11.235  Quando dei nutu sibi talia missa putabat
Munera et externę solertia corpora gentis
Auxilio uenisse suis, ad bella cohortes
Iam subeunda parat. Legio data prima Ioabo,
Altera Abisę, sed reliquam sortitur Etheus,
11.240  Olim Gethea Solymas qui uenit ab ora.
Prępositis ducibus quum tandem signa moueri
Cerneret, ipse etiam cum

Ostendit digito. Rapiens tria pila Ioabus Absalon occiditur
Accessit propius, quę uibrans torsit in illum,
Perforat et trina pendentis cuspide pectus.
11.310  Atque ubi iam moriens agitaret in ęre crura
Motibus alternis, eductis ensibus illum
Armigeri pariter feriunt cęduntque Ioabi,
Donec distento dilapsa est corpore uita.
Hanc illata patri passa est iniuria poenam!

Nomen marmoreo, laudem famamque colosso
Quęsierit posito. Quis non simulachra uidendo
Rettulit ad mentem uel tanti criminis ausum,
11.330  Vel plectente deo tam dignam crimine poenam?
Quum iam reliquias uictę certamine gentis
Ad patrium rediisse solum constaret, Achimas
Sadochides petiit, domitos ut nunciet hostes,
Passibus ad regem gradiens Dauida citatis.
11.335  "Nolo," Ioabus ait "nolo, charissime

Amisso ad patrios redeunt ductore penates.
Iamque indignati nolebant moenibus urbis
Introferre pedem sparsusque per agmina murmur
Ibat damnantum regem dubitansque Ioabus,
11.375  Ab Dauide uelitne iam secedere miles
Iratusque alium sibi tandem quęrere regem,
Ingreditur portas et adhuc Dauida gementem
Talibus affatur dictis atque increpat ultro: Ioabus ad Dauidem
"Quo

Victores uultu? Turbat nanque ista maniplos,
Quam pręfers, facies. Tibi fidos uertis in iram.
Hęccine dona uiris reddis, qui sanguine uitam
Seruauere suo tibi, rex, regnumque dedere
11.385  Iam pene amissum? Quod si modo uictor abisset,
Cuius fata doles, sceptro potiretur et omnem
Delesset populum tua, Dauid, signa secutum.
Exi igitur gentique tuę magis ore fauenti
Atque hilari occurras. Quod si cunctatus

Atque hilari occurras. Quod si cunctatus id ipsum
11.390  Distuleris, sperni se credent protinus omnes
Indigneque ferent et te (mihi crede) relicto
Constituent alium, cuius mox iussa sequantur."
Talibus auditis, iam facto fine querelę,
Descendit Dauid portęque ad limina sedit
11.395  Purpureę uestis iocundo tectus amictu.
Conspicuus cunctis, diademate tempora cinctus,
Aurea sceptra tenens, inuito gaudia uultu

Tertia Adeodatus Goliam. Quarta Ionathas, Samę filius, hominem XXIIII digitos habentem. Lib. XII
Iam noctis tenebris Phoebo surgente fugatis, Mane
Quum tamen in tenera staret ros lucidus herba
Et nec adhuc radiis haustus solaribus humor
Deficeret, Dauid Castris post terga relictis

Tribus Iuda
Primaque Iuda tribus properauit prępete cursu
Ad Iordanis aquas et sacra repente fluenta
Irrumpens, regem transuexit protinus ultra.
Dum rex aduersę iam staret in aggere ripę, Semeus
12.10   Aduenit Semeus, comitatus gentibus urbis
Baurinę, quos mille uiros adiunxerat illi
Beniamina tribus. Tum culpę conscius idem.

istud." Dauid respondit
Respondit Dauid: "Deceptum me quoque uerbis
Confiteor Sibę. Nimium quod credulus illis
Extiterim, doleo; piget et decreta mouere
Iam firmata semel. Parti medeamur utrique:
12.95   Diuidite inter uos quicquid concessimus uni!"
Illic Rogela Galadites urbe profectus
Berzelaus erat, qui munera contulit ipsi
Regi, quum fugeret natum Castrisque

Post me primus eris."—"Grates ago, maxime regum,"
Berzelaus ait "quod tanti me facis unum,
Sed me tale quidem prohibet mea grandior ętas
Accipere oblatum, quanuis optabile, munus.
Octuagena meę uitę iam uoluitur ęstas
12.110   Iamque oculos uisus linquit gustusque palatum.
Surdescunt aures, ęgros tremor occupat artus
Sanguineque exhausto totum frigescere corpus
Incipit et mortem digito monstrare propinquam.

Chamaas
Hic tamen, hic nostrum Chamaam, rex inclyte, natum
(A te ne totus uidear decedere) linquo.
12.120   Ipse abeat tecum, qui primę flore iuuentę
Perfruitur, cuius iam uis satis apta labori
Satque audax animus. Totos tibi seruiat annos
Sitque tuus semper, quando memet quoque, Dauid,
Esse tuum fateor." Correpta protinus ille Dauid ad illum

Arcubus Ithireis, fundis Balearibus, hastis
Cuspidis Etholę, gladiis, quos Norica tellus
Quosque Calibs gelida fulgentes mittit ab Arcto.
12.200  Hos ita munitos iussit rex agmina Abisę
Iam dudum dimissa sequi cuneosque Ioabi,
Viribus ut iunctis Sebę molimina frangant
Marte magis facili. Portis glomerantur apertis
Armatęque ruunt Amasa moderante phalanges
12.205  Lataque festinis permensę passibus

Obsidione leuant urbem retroque uolutis
Passibus abscedunt. Tandem peana canendo
Ingressi Solymas, regem clamore salutant.
Pręfectura datur totius militiai
12.310  Post confecta quidem iam talia bella Ioabo.
Ast ipsis tantum Celetheis et Pheletheis Banaias
Banaias pręfectus erat, non tardus ad arma,
Ioiada genitore satus. Sed cura tributi

Nutrierat tuleratque sibi formosa Michola.
12.370  Hos septem morti addictos ductosque repente
Ad Gabaon gens illa tulit montisque supremo
Vertice suspensos auibus liquere ferisque.
Tempus erat, quo iam maturę germina messis
Falce secanda solent uiridem mutare colorem
12.375  Tostaque curuatis tandem flauescere aristis. Respha Saulis uxor
Affuit hic genitrix natorum Respha duorum.

ARGVMENTVM Regum lib. II, cap. XXII. Dauid ab omnibus inimicis liber cecinit laudes Domino et pro beneficiis gratias egit. XXIII. Iam morti proximus psalmos cantauit, in quibus mysteria Christi prędixit. Contexit cathalogum robustissimorum in Isręl. XXIIII. Ioab iussus numerat uiros bello idoneos per omnes tribus. Dauid hac in re se peccasse fatetur. In

Abisac Sunamitis dormiebat cum illo, ut ipsum calefaceret. Ipse uero inuiolatam reliquit. Lib. XIII
Iam post bella quies, iam sęua et tristia finem Pax
Accepere suum, iam nubila tetra serenę
Cęsserunt luci. Nihil est, quod regna lacessat,
Quod populum turbet, quod regis corda

dormiebat cum illo, ut ipsum calefaceret. Ipse uero inuiolatam reliquit. Lib. XIII
Iam post bella quies, iam sęua et tristia finem Pax
Accepere suum, iam nubila tetra serenę
Cęsserunt luci. Nihil est, quod regna lacessat,
Quod populum turbet, quod regis corda fatiget.
13.5  

Lib. XIII
Iam post bella quies, iam sęua et tristia finem Pax
Accepere suum, iam nubila tetra serenę
Cęsserunt luci. Nihil est, quod regna lacessat,
Quod populum turbet, quod regis corda fatiget.
13.5   Exin lętitię tactus dulcedine Dauid
Sustulit exutam curis ad sydera mentem

dona salutis
Expectata diu capiam. Quum tempora sęcli
Incipient melius promisso currere fato,
Tunc Dauida tuum cum gente et plebe fideli
13.30   Transfer ad ętherias ęterni luminis arces,
Vt iam, quando tuos dabitur mihi cernere uultus,
Tecum perpetuo uiuam feliciter ęuo
Angelicosque inter cuneos noua gaudia carpens
Sedibus in superis maneam sine fine beatus."
13.35   His aliisque modis dum cantat,

almos
Suppeditans uarii generis gratique saporis.
Non Dauidis erat tanti domus, omnibus unam
Vt pręferre pares, o rerum conditor, illam
13.50   Ęternęque uelis matrem firmare salutis.
Exulta iam, Iuda tribus, tibi virginis almę Christus
Debetur partus! Gaude, Iesseia radix,
Germen quippe tuum peccati morte peremptos
Restituet uitę, lapsum simul eriget orbem!

natus Ahabo,
Iesbani patruo, confertos irruit hostes
Hos illos feriens, sternebat corpora ferro
Obuia quęque uirum, donec tot cędibus actis
13.95   Lassatus rediit uictor peperitque salutem
Iam uictę plebi, quosque ante coegerat horror
Vertere terga fuga, redierunt atque peremptę
Exuuias turmę tuti lętique tulere. Semmas
Post illum Semmas Ararites, filius Aggę,

Victa cupido illis terreni languet honoris
Sub pedibusque iacet, sancti quia subdere malunt
13.185   Seruitii sua colla iugo quam sceptra tenere
Terrarumque simul toti dominarier orbi.
Nonne igitur mundum tibi iam uicisse uidentur,
Quando cupidinibus, quarum quoque sub iuga reges
Ire solent, uictis ducunt ex hoste triumphos
13.190   Ascenduntque hilares non ad Capitolia curru
Cęsareo, quę longa potest uastare uetustas,

diebus
Sanguineo cędet mortalia membra flagello.
Ellige quod mauis uel quod minus esse uidetur
Acre malum, summi sic stat sententia regis.
Ellige, ne differ, qui me tibi misit, ut illi
13.300   Iam responsa feram." Demisso flebilis ore Dauid
Dauid ait: "Quo me nunc uertam, nescio, uel quid
Optem, Gadde, prius, tam sunt heu tristia cuncta!
Ne tamen infidę gentes gaudere fidelis

Iactare, huc fruges nobis si miserit ullas,
Nos totum debere simul, quod uiuimus, illi,
Meque meosque omnes malo submittere dextrę
Cęlestis domini, cuius miseratio multa
Et facilis pietas et iam placabilis ira.
13.310   Hic nos percutiat, nobis medeatur hic idem!" Pestilentia
Vix ea finierat, quum uis teterrima morbi
Grassari in populos uacuareque ciuibus urbes,

actus
13.360   Dimittit regimen puppis tacitusque moratur
Horrisonos inter fremitus extrema minantes,
Expectans, donec tumido ratis obruta fluctu
Subsidat penitus, pereat simul ipse sub undis.
Iam desperabat tantos finire labores
13.365   Ante diem Dauid precibusque instare pigebat,
Propositi nisi quum uenisset temporis hora.
Sed deus omnipotens miseratus funera plebis
Israhelitanę, Solymas ne cęderet

reo. Peccata merebant nota
Supplicium tridui, sed poenam temperat omnem
13.375   Pro male commissis dolor acer sponte receptus.
Pręterea pietas Dauidis tanta mereri
Quid iam non potuit, populum qui morte suorum
Atque sua cupiit dira de labe redemptum?
Ad Dauida die properans accessit in illo Gad ad regem
13.380   Fatidicus Gaddus dixitque: "Altare

Exurgit Dauid placando numine lętus Arreuna
Et loca nota petit. Cernens Arreuna uenire
13.385   Tunc Dauida, nimis secum miratur et illi
Pergit in aduersum. Propior iam factus adorat
Submittitque caput "Salue, clarissime regum
Quis te casus" ait "compellit uisere serui
Tecta tui? Tali quis me dignatur honore,
13.390   Vt merear paruo tam magni nominis archon

pro iugere campi
Iussit et extructa quadrati marmoris ara
Sacra offerre deo coepit ueniamque precari,
Fila mouere lyrę et modulatos dicere cantus.
13.415   Placatum numen depulsa nube malorum
Iam claro Hebreas spectabat lumine terras.
Ille ętate grauis fractusque senilibus annis
Sustentata leui gestabat membra bacillo.
Frigidus atque tremens. Nulla ratione calere
13.420   Quum posset, medicis placuit

membra tepebant
Fomento tali lecto recubantis in uno.
Et licet illius strictis amplexibus usus
Tota nocte foret, Veneris tamen acta refugit
13.430   Illicitosque animi motus; constantia tanta
Iam senioris erat. Sic multum protulit ęui,
Sic usque extremos uiuendo uenit ad annos. Liber XIIII

Dauidi, multa confectum ętate parentem
Ad metam duxisse suę curricula uitę,
Et mente elatus regnique cupidine captus
14.5   Ędificat currus, equitum peditumque cateruam
Comparat et iussit, se iam pro rege salutent.
Pręcipui fuerant illius signa secuti
Militię princeps dimisso rege Ioabus
Atque Abiatharus pura cum ueste sacerdos.
14.10   At uero fidei sanctę mentisque probatę

Pectora militię. Salomonis matre uocata
Nathanus uates scelus hoc et facta nefanda Nathan ad Bersabam
14.30   Detestatus ait: "Num te, Bersaba, latere
Debet, Adonias quid iam molitur? En ipse
Regnat, et est facti talis mens inscia regis.
Consiliis nunc usa meis i, dicito regi:
'O rex, uiue diu! Num te iurasse pigebit
14.35   Ancillę quandoque tuę Salomona futurum,

Regnat, et est facti talis mens inscia regis.
Consiliis nunc usa meis i, dicito regi:
'O rex, uiue diu! Num te iurasse pigebit
14.35   Ancillę quandoque tuę Salomona futurum,
Quem tibi progenui, tua iam post funera regem?
Regnat Adonias.' Te sic cum rege loquentem
Adueniens sermone meo uerbisque iuuabo."
Ęger erat senio Dauid lectoque iacenti,
14.40   Quicquid opus fuerat, solers Abisaca ferebat.

Insigne et populi plausum meruisse fauentis."
Hęc illo dicente palam conterrita mens est
14.175   Cunctorum gelidusque pauor pręcordia pressit.
Auertunt sese taciti diuersa petentes
Effugia, ut tutum iam tum sibi quisque putabat. Comparatio
Non secus atque acies, quum bello fracta refugit,
Spargit se campo: proiectis ocius armis
14.180   Pręcipites currunt, illi montana capessunt,

lęta modo ad conuiuia regem
14.185   Vnanimes fecere sibi, pulsante relinquunt
Corda metu, obliti fidei iurisque sacrati. Adonias
Solus Adonias, quo se conuertat, ab omni
Iam spe depositus, nescit pactoque suorum
Deceptus pariter. Tandem tentoria sacra
14.190   Irruit et cornu stantis complectitur arę.
Illic ille quidem iam tali tutus asyllo
Exposcit ueniam. Quanto nunc tutius esse

Solus Adonias, quo se conuertat, ab omni
Iam spe depositus, nescit pactoque suorum
Deceptus pariter. Tandem tentoria sacra
14.190   Irruit et cornu stantis complectitur arę.
Illic ille quidem iam tali tutus asyllo
Exposcit ueniam. Quanto nunc tutius esse
Confugium debent nobis iam sanguine Christi
Templa sacrata pio, pecudum si sparsa cruore Confugium ad ecclesiam

Deceptus pariter. Tandem tentoria sacra
14.190   Irruit et cornu stantis complectitur arę.
Illic ille quidem iam tali tutus asyllo
Exposcit ueniam. Quanto nunc tutius esse
Confugium debent nobis iam sanguine Christi
Templa sacrata pio, pecudum si sparsa cruore Confugium ad ecclesiam
14.195   Tutata est hominem manifesti criminis ara?
Non quod pręstari debet fauor ullus

Ast illi Salomon "Rebus pręstare necesse est,
Quod spondes uerbis." inquit "si pręmia ferre
Pro meritis cupias dignosque acquirere honores." Vesper
His dictis Agita natus, iam sole cadente
14.220  Consuetasque uices fuscis cędente tenebris,
Rege salutato sua se sub tecta recępit. Dauidis de Christo uaticinia
Dauid uicinus fini mortique

14.220  Consuetasque uices fuscis cędente tenebris,
Rege salutato sua se sub tecta recępit. Dauidis de Christo uaticinia
Dauid uicinus fini mortique propinquus,
Terrenę fecis iam expers liberque futurus,
Cęlesti magis atque magis fulgere fauore
14.225  Coepit diuinumque piis componere carmen
Vocibus aggressus, psalmos cantauit et hymnos.
Et uentura nouę prospectans tempora legis,

14.240  Obliterari habeant, luci cędentibus umbris
Expediet surdis aures, uestigia claudis,
Donabit cęcis uisum mutisque loquellam
Et solo lepram uerbo morbosque repellet.
Quodque magis mirum fiet, iam morte solutis
14.245  Restituet uitam rursumque animata resurgent
Corpora, diuinas hominis testantia uires.
At neque tam miris gens impia credula gestis,
Inuidię stimulis agitata, insurget in illum.

14.280  Inque suis psalmis nobis cantanda reliquit.
Illic perlegitur quicquid uenisse fatemur,
Quicquid uenturum postremo creditur ęuo,
Tam certo euentu, sanctis ut et ipse prophetis
Asscribi mereat, trino iam dignus honore: Dauid bellator, rex, propheta
14.285   Belliger inuictus, regum rex optimus, idem
Veridicus uates. — Postquam sentire supremum
Coepit adesse diem membrisque incumbere mortem

Sic orsus mandata dabat uerbisque docebat:
14.290  "Natorum Salomon charissime nate meorum
Vltimus ecce meę consumpto tempore uitę
Iste dies agitur neque me decedere fas est,
Si non ante tibi iam nostra in sede locato
Expediam monitus, quos serues. Accipe tandem
14.295  Quę nunc pręcipio et memori tibi mente teneto! Dat pręcepta Salomoni
Iussa dei primum tibi cuncta

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report