Your search found 6628 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 5490-5689:

Tuis (NAZ, EAE vol. 112, br. 137.) de 5-ta huius Pesthino exaratis et mihi 12-ma redditis non respondi quia metuebam ne meae te Pesthini amplius non deprehendant. 2 Nunc cum e combinatione temporis te iam Viennae esse certo credam hisce respondeo. 3 Gaudeo vehementer quod tempus reditus tui iam appropinquet. 4 Vix iam fero desiderium momenti illius quo te amplecti et aliquot horis amice tecum confabulari possim. 5 Interea utere

huius Pesthino exaratis et mihi 12-ma redditis non respondi quia metuebam ne meae te Pesthini amplius non deprehendant. 2 Nunc cum e combinatione temporis te iam Viennae esse certo credam hisce respondeo. 3 Gaudeo vehementer quod tempus reditus tui iam appropinquet. 4 Vix iam fero desiderium momenti illius quo te amplecti et aliquot horis amice tecum confabulari possim. 5 Interea utere occasione ad delendam, si quae forte tibi apud Principem per calumniatores tuos inusta est, maculam. 6 Si

non respondi quia metuebam ne meae te Pesthini amplius non deprehendant. 2 Nunc cum e combinatione temporis te iam Viennae esse certo credam hisce respondeo. 3 Gaudeo vehementer quod tempus reditus tui iam appropinquet. 4 Vix iam fero desiderium momenti illius quo te amplecti et aliquot horis amice tecum confabulari possim. 5 Interea utere occasione ad delendam, si quae forte tibi apud Principem per calumniatores tuos inusta est, maculam. 6 Si hoc obtinuisti, excidet animo meo

24 Opportune evenit ut, cum litterae hae mihi redditae sunt, Franciscus adfuerit. 25> Coepi itaque ilico cum illo rem conferre. <26 Ille vero producta, quam apud se habebat, agentis tui Romani littera me edocuit quod memoratus Maidachich iam recurrerit Romam pro annullanda professione, sed quod dictus agens hanc tanquam longam et dispendiosam viam dissuadeat, e converso suadeat illi ut petat sui saecularizationem. 27 Adiecit Franciscus ad hanc obtinendam nil aliud opus esse quam ut tu illi

Zagrabia 4,37 rariorum] rationum Kolanović | Zagrabia] Zagrabiam Kolanović submittam, quorsum ultima huius me conferre constitui. 38 Non obliviscaris tibi procurare libellos quos tibi iam indicaveram, nempe descriptionem Bottany Bay et historiam itineris Angli, si bene recordor, Alzil, qui post Kockium octo annis occidentales Americae oras perlustravit. 39 De successu negotiorum tuorum si tibi molestum est

oroque te maiorem in modum, ut per Bedek. urgeas quo resolutio haec quo ocius expediatur. 3 Nisi enim pecuniam Buda ad summum usque finem Februarii accipiamus, non poterimus debito tempore continuationi aedificii manum admovere. 4> Galyuff iam heri rediit. <5 De Vukasovichio an Viennae vel alicubi in via remanserit, necdum potui explorare. 6 Prior graves cum suo statim adventu obiectiones passus est, quod res Capituli segniter curaverint. 7 At ille

res Capituli segniter curaverint. 7 At ille omnem culpam in Vukass. reiecit eumque neglectis Capituli rebus matrimonia tantumque cognatorum, resque suae familiae et Directoratum studiorum curasse affirmavit; atque ita prima, quam ego in antecessum ominabar, scaena iam evenit. 8 Superest altera ut, si Taisp. prostratum videant, hunc tanquam omnium malorum authorem gravibus criminationibus universi insectentur. 9 Videbis quod hanc quoque scaenam adhuc ludent. 10 De instantia Gotscianae, si ita,

authorem gravibus criminationibus universi insectentur. 9 Videbis quod hanc quoque scaenam adhuc ludent. 10 De instantia Gotscianae, si ita, ut scribis, se res habet, bene est. 11> Quamquam ille longe alia huc scriptitet. <12 Nempe iam quod illa exclusivum privilegium pro civitate sit obtentura, iam vero quod nulla prorsus resolutio adhuc emanaverit. 13 Si rem ad primum recisuram esse observaveris, author tibi sum ut praevenias tuamque typographiam 5,13

quod hanc quoque scaenam adhuc ludent. 10 De instantia Gotscianae, si ita, ut scribis, se res habet, bene est. 11> Quamquam ille longe alia huc scriptitet. <12 Nempe iam quod illa exclusivum privilegium pro civitate sit obtentura, iam vero quod nulla prorsus resolutio adhuc emanaverit. 13 Si rem ad primum recisuram esse observaveris, author tibi sum ut praevenias tuamque typographiam 5,13 typographiam Kolanović ] typogr. MS

sum ut praevenias tuamque typographiam 5,13 typographiam Kolanović ] typogr. MS sponte ad tuum fundum transferas. 14 Quoad secundum, scire cuperem an resolutio, qua ipsi proba imponitur, iam effective — et si ita, quando — publicata, et an eidem aliquis terminus praefixus sit? 15 Secus enim ille hoc negotium in annum extrahet. 16 Utinam res eo perduci possit ut is iuxta opinionem Consilii actione coram nobis conveniatur! 17

quae in causa fuit quod utique tardius respondeam. 2> Girtaneri continuatio rite procedit. <3 Sed, quantum memini, Schillerianae collectionis tomum 13, quem mihi nunc submisisti, iam habes; continet enim Memoires de Brantome, has autem me iam legisse probe recordor. 4 Hoc eo fine tibi significo ut mandatarium tuum moneas ne tibi, ut iam identidem evenit, duplicata submittat. 5 Patieris e contra ut te de

respondeam. 2> Girtaneri continuatio rite procedit. <3 Sed, quantum memini, Schillerianae collectionis tomum 13, quem mihi nunc submisisti, iam habes; continet enim Memoires de Brantome, has autem me iam legisse probe recordor. 4 Hoc eo fine tibi significo ut mandatarium tuum moneas ne tibi, ut iam identidem evenit, duplicata submittat. 5 Patieris e contra ut te de urgendis, quae tibi adhuc desunt, continuationibus admoneam. 6

Schillerianae collectionis tomum 13, quem mihi nunc submisisti, iam habes; continet enim Memoires de Brantome, has autem me iam legisse probe recordor. 4 Hoc eo fine tibi significo ut mandatarium tuum moneas ne tibi, ut iam identidem evenit, duplicata submittat. 5 Patieris e contra ut te de urgendis, quae tibi adhuc desunt, continuationibus admoneam. 6 Archenholzii Brittische Annalen necdum completum habes. 7 Deest tibi secundus tomus

Forte seu Peyrusii seu Malaspinae seu Angli illius (nomen mihi excidit, tu illud inter tua litteraria indubie habebis), qui iussu defuncto Russiae imperatricis proximiora Americae litora pertentebat, diaria; forte continuatio Robertsonii, Americanae suae historiae, iam prodiverunt. 11 Forte e continuatione itinerum, quae post Cookium ad septentrionali-occidentalem Americam suscepta sunt, aut de progressu coloniae in Bottany Bay nova aliqua relatio edita est. 12 Nullum etiam habes systematicum de revolutione Americana

von Nort America in seinen neuen Zustande, Berlin, et von Desodoard Philosophische Geiste der franzoesischen Revolution, 2 tom. in 8-vo. 15 Hos ut tibi praeferenter procures, eo magis tibi suadeo quod exiguo pretio veniant et quod id, postquam iam de pace (de qua immortales sint Omnipotenti gratiae) iam constat, tanto tutius praestare possis. 16 Vezda prichmu domache novine, vre szem chul nekoja, kako szu nakanyena. 17 Imas lepu priliku zezvedeti, da

et von Desodoard Philosophische Geiste der franzoesischen Revolution, 2 tom. in 8-vo. 15 Hos ut tibi praeferenter procures, eo magis tibi suadeo quod exiguo pretio veniant et quod id, postquam iam de pace (de qua immortales sint Omnipotenti gratiae) iam constat, tanto tutius praestare possis. 16 Vezda prichmu domache novine, vre szem chul nekoja, kako szu nakanyena. 17 Imas lepu priliku zezvedeti, da bu chlovek napervo miszliti y ravnati sze mogel.

Leva me, si potes, hac etiam sollicitudine. 12> De Reinvetler hactenus nihil. <13 Si intellexeris mihi consulto non responderi, quaeso te significa mihi causam huius aenigmatis. 14 Ad meam in causa Pethoiana instantiam resolutio aut iam prodivit aut certe proxime emanabit. 15 Rogo te ut iam discedentem rogavi. 16 Si quid conferre potes ad id ut proiectum internae hospitalis regulationis per Vlassichium, negotium vero de erigendo novo capitalis huiatis scholae aedificio

De Reinvetler hactenus nihil. <13 Si intellexeris mihi consulto non responderi, quaeso te significa mihi causam huius aenigmatis. 14 Ad meam in causa Pethoiana instantiam resolutio aut iam prodivit aut certe proxime emanabit. 15 Rogo te ut iam discedentem rogavi. 16 Si quid conferre potes ad id ut proiectum internae hospitalis regulationis per Vlassichium, negotium vero de erigendo novo capitalis huiatis scholae aedificio per Langium proximius conficiatur, rem publico

Optassem quidem ut in proposito tuos pauperes eorsum 8,21 tuos Kolanović ] duos MS | eorsum] seorsum Kolanović mittendi, quod mihi manifestaveras, perstitisses. 22 Interea, si iam de eo aliter apud te constituisti, quaeso te per omnia, ne exsolutionem adminus aedificii aestimationali pretio difficultes, id enim convelleret totum, iam altissimo etiam foro approbatum, fundationalium xenodochii capitalium schema, praesertim cum tuo exemplo iam

Kolanović mittendi, quod mihi manifestaveras, perstitisses. 22 Interea, si iam de eo aliter apud te constituisti, quaeso te per omnia, ne exsolutionem adminus aedificii aestimationali pretio difficultes, id enim convelleret totum, iam altissimo etiam foro approbatum, fundationalium xenodochii capitalium schema, praesertim cum tuo exemplo iam Capitulum etiam vacillare incipiat circa aedificii sui seu licitationem seu exsolutionem. 23 Et cum propter reliquas circa transferendos in festo

Interea, si iam de eo aliter apud te constituisti, quaeso te per omnia, ne exsolutionem adminus aedificii aestimationali pretio difficultes, id enim convelleret totum, iam altissimo etiam foro approbatum, fundationalium xenodochii capitalium schema, praesertim cum tuo exemplo iam Capitulum etiam vacillare incipiat circa aedificii sui seu licitationem seu exsolutionem. 23 Et cum propter reliquas circa transferendos in festo sanctae Margarethae pauperes dispositiones tuam hac in re 8,23 hac in

EAE, vol. 115, nr. 49) praeiudicium iteratarum legum hactenus nullus Croata potuit penetrare ad Septemviratum; nullus autem propiorem ad id spem habere potuit, quam noster Millos qui antea per octo, ut credo, annos in nostra Districtuali tabula, nunc vero in Regia, iam in undecimum annum servit. 2 Nuper dum ad semel novae 9,2 novae Kolanović ] ovae MS; fortasse duae vacantiae in Septemviratu enatae fuissent, porrexit ille

velis; modum et canales, per quos id efficere possis, non est quod tibi suggeram. 11 Haec tibi usus rerum et grave, quo polles, iudicium ultro indicabunt. 12 Pro aliqua tantum tui directione tibi significo, quod Millos amicum habeat comitem Amade, qui iam occasione nupernarum vacantiarum instantiam eius sustinebat et cui ille nunc etiam Viennam scribit. 13 Si haec littera illum Viennae deprehendet, posses rem cum illo concertare; sin, posses fortasse apud communem tibi et Amadeo amicum Sau...

tuam operam. 9 Satis consequeremur si vel Millos hac occasione ad Septemviratum provehi posset. 10 De alio Croata ad Tabulam regiam promovendo alia occasione agi posset. 11 Quamquam non possim combinare ea, quae de supernumerariis scribis, cum iam sub hoc regnante duo novi supernumerarii creati sint, adeoque nihil mihi videatur obstare quominus etiam in casum promotionis Milossii aliquis gentilis noster supernumerarius renuntietur. 12 De confecta cum Gallis pace iam plures etiam alii credibiles

supernumerariis scribis, cum iam sub hoc regnante duo novi supernumerarii creati sint, adeoque nihil mihi videatur obstare quominus etiam in casum promotionis Milossii aliquis gentilis noster supernumerarius renuntietur. 12 De confecta cum Gallis pace iam plures etiam alii credibiles nuntios acceperunt. 13> Immo iam condiciones eius sparguntur. <14 Ego tamen non possum id combinare cum continua et severa transportandi in Italiam frumenti adursione. 15 Ut benignae menti satisfiat, comitatus meus

creati sint, adeoque nihil mihi videatur obstare quominus etiam in casum promotionis Milossii aliquis gentilis noster supernumerarius renuntietur. 12 De confecta cum Gallis pace iam plures etiam alii credibiles nuntios acceperunt. 13> Immo iam condiciones eius sparguntur. <14 Ego tamen non possum id combinare cum continua et severa transportandi in Italiam frumenti adursione. 15 Ut benignae menti satisfiat, comitatus meus vires suas adeo intendit quod vix decem vecturae in toto comitatu domi

Chare amice! 1 Casu (NAZ, EAE, vol. 115, nr. 77.) (quem tibi coram aperiam), sed certo mihi innotuit, quod comes Amade me loco movere et officium hoc pro se impetrare velit. 2 Spargebat ille iam Pesthini sub finem termini quod in hoc comitatu plurimi disordines vigeant, sed per amicum meum adursus ut aliquem in specifico indicet, nihil adferre potuit, quam quod acta particularium congregationum in generalibus non

pro veterana tua erga me amicitia te exorandum duxi ut tu quoque illum, quantum potes, ad id persuadeas, eidemque ingenue aperias quod ad id per me sis 10,8 sis] sim requisitus. 9 Proponas illi quod mihi negotiosa occupatio iam in naturam transiverit; quod hoc sit unicum senectutis meae solatium; quod ille etiam in Hungaria commodiorem sibi comitatum proximius obtinere possit. 10 Quod si tamen omnibus his non moveretur, utere quaeso ipsis his argumentis apud amicum tuum I. et, si potes,

datam fidem explere non potuerim. 19 Vix enim opus aggressus eram cum me febris corripuit et per tres ferme hebdomadas tenuit. 20 Post octo dies passus sum recidivam, a qua non nisi ante paucos dies liberatus sum. 21 Nunc autem video serotinum iam laborem futurum. 22> Denique senectus ipsa est morbus. <23 Nunquam amplius eiusmodi laborem in me recipiam. 24> Chare amice! Tu nimis diu abes. <25 Quas hinc inde corrasi amoenas lectiones, iam omnes exhausi. 26

Nunc autem video serotinum iam laborem futurum. 22> Denique senectus ipsa est morbus. <23 Nunquam amplius eiusmodi laborem in me recipiam. 24> Chare amice! Tu nimis diu abes. <25 Quas hinc inde corrasi amoenas lectiones, iam omnes exhausi. 26 Debeo autem has quaerere quia seriae lectioni 11,26 seriae lectioni] corr. auctor ex seriam lectionem tantum matutino tempore citra valetudinis iacturam me impendere possum. 27

11,26 seriae lectioni] corr. auctor ex seriam lectionem tantum matutino tempore citra valetudinis iacturam me impendere possum. 27 Non dubito quin tu hactenus complures eiusmodi libellos tibi comparaveris. 28 Si quos ex illis iam domum praemisisti, quaeso dispone ut etiam ante tuum adventum mihi communicentur! 29 Si per insperatum Sigraio deterius tractari et aut salarium aut comendatia emanere deberet, quaeso te, eo rem age ut posterius potius emaneat; notae enim tibi sunt

post omnes del. auctor verbum, fortasse conservatio quae adhuc de novo erigi debent viae terminandae sint, ego praeparatoria pro elaborando tali conservationis viarum plano, per quod erogatio cassae domesticae notabiliter diminuatur, iam futuro vere disponere constitui. 33 Si loco movear, nescio an successori meo occursurae sint omnes ille ideae quas ego iam ordinatas habeo. 34 Negotium cassae xenodochialis mea industria eo perductum est quod, si benigna resolutio circa

sint, ego praeparatoria pro elaborando tali conservationis viarum plano, per quod erogatio cassae domesticae notabiliter diminuatur, iam futuro vere disponere constitui. 33 Si loco movear, nescio an successori meo occursurae sint omnes ille ideae quas ego iam ordinatas habeo. 34 Negotium cassae xenodochialis mea industria eo perductum est quod, si benigna resolutio circa proiectatam totius hospitalis regulationem supervenerit, futuro aestate et xenodochium et nosocomium aperiri possit. 35 Cum

specimen collectae per illum mannae Excelso Consilio pro instituenda proba submittatur, sed etiam ut ille principi pro anticipatione alicuius summae, quam postulat, nomine publico commendetur. 3 Quod falsi de me rumores, qui ideae me iubilandi ansam dederant, iam sopiti sint, etiam a Camerae praeside intellexi. 4 Hic vir hac occasione sincerum omnino meum amicum esse ostendit. 13,4 sincerum... esse] auctor pronomen se omisisse videtur

pronomen se omisisse videtur 5 Video quod in illo aetas ipsa obfirmet constantiam et infractam animi honestatem. 6 De praetenso illo Anschuss res ita se habet. 7 Nosti ipse quod imminente iam urbi nostrae inimico, cives tui et capitulares, qui alias civitatenses aversantur, conspiraverint quod nullum currum supellectile oneratum, immo nec ullum alicuius considerationis hominem Zagrabia dimittere velint et in hunc finem ad omnes exitus vigilias authoritate

300, si non plurium hominum acta est. 16 Coalitio illa civium nulla alia ratione dissolvi poterat. 17 Et tamen inimici mei nunc primum factum hoc per odiosum terminum Anschuss mihi in crimen imputare conantur. 18 Vides quorsum iam processerit impudens eorum malignitas. 19 De te miror quod te hac 13,19 hac] repetitum in re memoria adeo deseruerit; eadem enim die apud te fui et tibi totam sessionis illius oeconomiam

conservandas comitatus praerogativas iure iurando obstrictus sim. 35> Cum parochis exigua mihi intercedit consuetudo. <36 Canonico nulli certe ansam dedi de non exhibito per me competenti honore. 37> Hactenus de odiosis. <38 Iam ad amoeniora. 39> Iter Perousii cum voluptate tero. <40 Sed in hoc ad atlantem frequenter provocatur. 41> Habesne etiam illum? <42 Sin, habes mancum opus. 43 Si ita, significa mihi an et hunc isthuc iam submiseris, ut

de odiosis. <38 Iam ad amoeniora. 39> Iter Perousii cum voluptate tero. <40 Sed in hoc ad atlantem frequenter provocatur. 41> Habesne etiam illum? <42 Sin, habes mancum opus. 43 Si ita, significa mihi an et hunc isthuc iam submiseris, ut illum a Salecz 13,43 a Salecz] Notata in MS-to. petere possim. Non dubito etiam quin Galli publicato hoc, quod multas novas detectiones

et magnates eundem, nobiles e contra et civitates distinctum Statum efficiunt, sicque Hungaria hos quattuor Status numerat, id quod reipsa etiam systemati constitutionis nostrae apprime congruit. 7 Iam evidens in stylo publico contrarietas videtur non esse porro tollenda, verum stabilito semel eo quod praelati primum, barones et magnates alterum, nobiles tertium, et civitates quartum Statum

diplomatice constat. 2 Nimirum occupata a Venetis Aurana unicum, quod e bonis prioratus huius Augusta Domus Austriaca retinuit, Gore, praepositurae Zagrabiensi cum titulo Gubernatoris Prioratus Auranae collatum fuit. 3 Iam vero priorem hunc inde a prima regum periodo pro legali magnate habitum fuisse constat. 4 Itaque praepositus Mikulich in comitiis 1625. sibi qua Priorem Auranae repraesentanti sessionem assignari petiit, et petito eius Status, forte ad

§-o 7-o 1 Relate ad Statum magnatum. In prima et secunda regum epocha pro magnatibus non nisi Barones Regni et Comites Parochianos, id est Supremos Comites, habitos fuisse palam est. 2 Constat quidem diplomatice quod iam in prima regum epocha, qui minimae alicuius rei regiae curam habuit, iam titulum comitis talis rei gesserit, veluti comes falconariorum, comes praeconum, comes piscatorum, comes clitellariorum, comes

et secunda regum epocha pro magnatibus non nisi Barones Regni et Comites Parochianos, id est Supremos Comites, habitos fuisse palam est. 2 Constat quidem diplomatice quod iam in prima regum epocha, qui minimae alicuius rei regiae curam habuit, iam titulum comitis talis rei gesserit, veluti comes falconariorum, comes praeconum, comes piscatorum, comes clitellariorum, comes horreorum, et plane comes bubalorum regiorum: verum

verum constat etiam, quod tunc vocabulum comes non importaverit caracterem magnatis, sed idem significaverit ac praefectus, v.g. Horreorum Regiorum Praefectus. 3 Exstant enim litterae Ladislai Chuni de 1275. quibus Petrum Betten, iam comitem udvornicorum , primo ad Statum nobilium elevat; constat etiam quod perpetui liberi comites, qui nec Barones Regni, nec Supremi Comites fuerunt, iam sub Bella Quarto et Stephano Quinto viguerint; verum horum etiam praerogativa non in

Praefectus. 3 Exstant enim litterae Ladislai Chuni de 1275. quibus Petrum Betten, iam comitem udvornicorum , primo ad Statum nobilium elevat; constat etiam quod perpetui liberi comites, qui nec Barones Regni, nec Supremi Comites fuerunt, iam sub Bella Quarto et Stephano Quinto viguerint; verum horum etiam praerogativa non in titulari magnatis charactere sed in eo consistebat quod populus talis dominii, in quo ipsis titulus perpetui liberi comitis concedebatur, a iurisdictione Supremorum et Vice-Comitum

satis apparet; nam et ibi magnatum universim tantum mentio sit, quin appareat an per hos lex tantum Barones Regni et Supremos Comites, vel vero omnes etiam titulares comites et barones intelligat. 8 Utcunque sit, hi iure hoc longo iam tempore gaudent, neque interest hoc eos privare, nisi realis quaepiam causa subversetur. 9 Iam vero dum usus titularibus comitibus et baronibus personale ius suffragii in Diaeta tribuere coepit, hi certe pauci tantum adhuc eotum in

Barones Regni et Supremos Comites, vel vero omnes etiam titulares comites et barones intelligat. 8 Utcunque sit, hi iure hoc longo iam tempore gaudent, neque interest hoc eos privare, nisi realis quaepiam causa subversetur. 9 Iam vero dum usus titularibus comitibus et baronibus personale ius suffragii in Diaeta tribuere coepit, hi certe pauci tantum adhuc eotum in Hungaria numerabantur; nunc numerus eorum ita auctus est ut, si omnes personaliter comparerent, non tantum Statum

non tantum Statum praelatorum, sed ipsum etiam nobilium votis longe excederent. 10 Quantas praeterea et quam molestas quaestiones Cancellaria toties quoties superare deberet antequam rex vel regales dimittere possit, nempe: qui sint iam a parentibus divisi et proprium possessorium teneant, qui e contra certam tantum pensionem accipiant; an ex indivisis fratribus uterque, vel tantum senior debeat evocari; an viduae in genere, in specie vero tales, quae nulla propria

eadem hactenus ne canonizavit quidem; proinde cum nobiles, quorum aliqui ampliora quam nonnulli magnates possessoria habent, iure suffragii tantum per repraesentantes gaudeant, si titularibus magnatibus personale votum diserte attribueretur, iam laederetur constitutionalis praerogativarum aequalitas. 13 Accedit quod, cum in Superiori Tabula vota viritim emittantur, ratio ipsa admittere non videatur ut unius titularis, quandoque vix maiorennis comitis aut baronis personale votum tanti

hactenus etiam non in Superiori, sed in Inferiori Tabula sessionem habebant. 5 Nulla ergo publica ratio subversatur quare, cum ditissimi etiam nobiles per Ablegatos comitatuum repraesententur, capitula et conventus (nisi, ut iam diximus, fidedignitatis praerogativa gaudeant) distinctos habere debeant repraesentantes; si enim hac praerogativa gaudent, iam tum illis non qua simpliciter possessionatis, sed qua custodibus locorum credibilium, quorum obiecta saepe non parvam legislationi materiam

cum ditissimi etiam nobiles per Ablegatos comitatuum repraesententur, capitula et conventus (nisi, ut iam diximus, fidedignitatis praerogativa gaudeant) distinctos habere debeant repraesentantes; si enim hac praerogativa gaudent, iam tum illis non qua simpliciter possessionatis, sed qua custodibus locorum credibilium, quorum obiecta saepe non parvam legislationi materiam praebent, votum iure attribui potest. Uti et praepositi, abbates et superiores

11-o 1 Praepositi, abbates, et superiores religiosorum ordinum possessionati ad Statum praelatorum perinde non referuntur, adeoque pro membris Status nobilium reputari debent, prouti et reipsa in Inferiori Tabula sessionem tenent. 2 Iam quae ratio subesse posset ut unus abbas, unus praepositus, unus religiosorum aliquot superior personali voto gaudeat, ubi tot milia nobilium, quorum singulus singulo horum, et ratione Status et praerogativarum aequalitate, par esse debet, per duos tantum Ablegatos

adferat, statuendum videtur ut talium communitatum vota quarto Statui adnumerentur. Instructiones comitatuum pro consultivis, non vero pro imperativis declarandae. §-o 15-o 1 Iam quoad 15.1 quoad] quo ad B: nisi status quaestionis quoad obiectum hoc rite defigatur, nunquam illud fundate exhaurietur. 2 Iam vero status quaestionis non in eo versatur an comitatus et civitates eam, quam ipsis

imperativis declarandae. §-o 15-o 1 Iam quoad 15.1 quoad] quo ad B: nisi status quaestionis quoad obiectum hoc rite defigatur, nunquam illud fundate exhaurietur. 2 Iam vero status quaestionis non in eo versatur an comitatus et civitates eam, quam ipsis libet, activitatem tribuere adeoque eam vel ampliare vel restringere possint; id enim tritum illud axioma, quod mandatarius non nisi eam habeat potestatem, quam ipsi mandans concedit,

non praevisus in eorum instructionibus casus occurrat, aut respectu praescriptae sibi alicuius sententiae medio tempore circumstantias mutari contingat, possint novam a principali suo commissionem expetere. 7 Ad haec ferme momenta recidunt omnia ea quae iam apud alias gentes multis paginis hanc in rem disputata sunt, et tamen sententia haec nec cum principiis constitutionis Hungaricae nec cum natura legislationis cohaerere videtur. 8 Relate ad 1-mum, in Hungaria unam legislativae potestatis partem

principiis constitutionis Hungaricae nec cum natura legislationis cohaerere videtur. 8 Relate ad 1-mum, in Hungaria unam legislativae potestatis partem Princeps, aliam omnes quattuor Regni Status in comitiis congregati habent. 9 Dudum iam in constitutionale principium abivit illud quod Statum nobilium relate ad comitia non efficiant omnia nobilium individua, sed illa tantum, quae singuli comitatus nobiles pro repraesentantibus suis delegerunt. 10 Itaque penes hos etiam solos, si in comitiis

ab horum exemplo videtur lex reliquos etiam duos Status, nobilium et civitatum, in eorum Ablegatis ita personificare voluisse ut, sicut primorum duorum Statuum individua, ita horum etiam repraesentantes personali voto in comitiis gaudeant. 13 Iam vero ut primum exercitium potestatis legislativae ipsis comitatuum et civitatum Ablegatis competit, suapte sequitur quod instructiones, quas a comittentibus suis accipiunt, tantum consultivae esse debeant, non imperativae; id est quod Ablegati

natura exigere videtur; dum Princeps aut etiam privati negotia aliqua per delegatos tractant, negotia eiusmodi plerumque in paucis capitibus consistere solent; in his limitati mandatariatus facile locum habent; si enim seu aliquid impraevisi occurrat, seu circa iam mandata sibi negotia circumstantias mutari contingat, mandatarius novas super his instructiones eo facilius impetrare potest quod plerumque rem habeat cum singulari persona quae se circa proposita sibi obiecta citius determinare solet; aut si etiam cum

quattuorve, uti inter potentias evenire solet, sed 53 comitatus, 46 civitates, adeoque 99 non singulares personae, sed mere moralia corpora. 16 Si horum omnium repraesentantes in omni casu non praeviso, in casu praeterea, ubi circa iam mandata sibi negotia circumstantiae mutantur, novas a comittentibus suis accipere deberent commissiones, ex identitate rationis deberent hanc tunc etiam exposcere quando contra commissas sibi sententias talia adduci audiunt argumenta, quae ipsos quidem movent, sed in

de causa in singulo proposito superius casu novas a committentibus suis accipere debent inviationes, deliberationes comitiorum illorum adeo lentae sunt ut id pro intrinseco constitutionis Hollandicae vitio merito exponatur, et reipsa respublica tristes morae huius effectus iam saepius experta sit. 19 Quid fieret in Hungaria si 99 moralia, forte in obiectis legislationis necdum ita, ut sunt septem Hollandicae provinciae, versata corpora de singulo novo obiecto, de singula circumstantia, de singulo

in repraesentantes expensarum gravitate infructuose dissolvi, nonne sensim constitutio ipsa everti deberet? 20 Solet quidem argumento hinc id obverti quod sufficiat si pluralitas instructionum singuli huius Status sit conformis, et tunc minoritas iam non debeat recurrere pro novis instructionibus; raro autem eventurum sit ut instructiones plane in aequalibus ratis pro una et pro alia sententia conveniant. 21 Verum potest evenire et evenit certe frequenter ut obiectum aliquod non nisi exigua aliqua

quae limitatis mandatariatibus adversantur. 28 Gravissimum tamen contra illos argumentum experientia ipsa suppeditat; hanc enim in deliberationibus publicis tutiorem ipso ratiocinio ducem esse constat; constitutio Anglica iam ante saeculum constabilita est, in hac nullus datur limitatis mandatariatibus locus, immo repraesentantes neque aliquas a committentibus suis instructiones accipiunt, et tamen feliciter subsistit. 29 Nostro aevo, sub oculis nostris enatae sunt duae

salus reipublicae exigere videtur ut instructiones comitatuum et civitatum non pro imperativis, sed pro consultivis diserta eaque constitutionali lege declarentur. 32 Argumenta, quae pro contraria sententia superius attulimus, iam per motiva nostrae opinionis omnia soluta sunt, praeter metum illum ne forte repraesentantes in transversum abripiantur; verum et hunc allegata Angliae, Americae, et Galliae exempla evertunt eritque id ipsum novo incitamento ne Ablegati ad Diaetas partium studio, sed

refertur. 7 Itaque quoad 16.6 quoad] quo ad normam votizationis inter ipsa ad invicem eiusdem tabulae membra: ut primum una tabula status aequali numero, v.g. duos aut quattuor continet, iam natura sua impossibilis est votizatio per status; ut enim votizatio per status fiat, deberet singulus e duobus statibus, qui eandem tabulam constituunt, secedere, vota inter se seorsim colligere, sicque cum voto curiato ad communem tabulam

status votum pro affirmativa, alterius pro negativa concludat, quod certe frequenter eveniret; tunc ipso facto inactivum redderetur totius tabulae votum, id quod absque convulsione exercitii potestatis legislativae fieri non potest. 8 Iam vero in Hungaria singula tabula duos adeoque aequali numero status continet; natura proinde sua debet votizatio per capita in singula tabula stabiliri. 9 Et vero usus iste in Tabula Magnatum reipsa viget, lex ipsa, articulus quippe ***

10 Quominus in Inferiori Tabula hactenus usu venerit, diversa impedimenta, quibus removendis nunquam manus admota fuit, effecerunt. 11 Nihil proinde reliquum videretur quam ut id disquiratur quomodo impedimenta haec, quorum aliqua iam supra §-phis 10-o, 11-o et 12-o attingimus, tolli sicque legis illius effectus etiam quoad 16.10 quoad] quo ad Tabulam Inferiorem procurari possit? 12 Cum tamen non

coalescant, non possit tabula sensum suum etiam porro per conformem acclamationem manifestare. 15 Id tantum desiderantur ne graviora legislationis obiecta vagis clamoribus committantur, utve, si aut obstante pluralitatis silentio e paucorum tantum iam nimium protractis perorationibus aut ex ipsa acclamatione sensus pluralitatis tuto elici non possit, adsit fixa votizationis norma per quam hic tuto cognosci possit. 16 Id autem ut efficiatur, exigit ipsa mixtae legislationis natura, exigit ratio conservandae

ut, si plures eiusmodi (quamquam pluralitatem longe adhuc non efficientes) voces suas uniant, ipsi pluralitati clamoribus suis imponere possint. 20 Ut id in facto ipso appareat, deberet tantum aliquoties periculum fieri ut ea, quae prius iuxta modernum modum iam pro conclusis habebantur, denuo liberis votis subiiciantur, et apparerent certe plerumque contraria ab iis, quae iam pro decisis habebantur, conclusa. 21 Ius itaque habet princeps exigendi ut modus statuatur quo sibi certo constare possit quod

suis imponere possint. 20 Ut id in facto ipso appareat, deberet tantum aliquoties periculum fieri ut ea, quae prius iuxta modernum modum iam pro conclusis habebantur, denuo liberis votis subiiciantur, et apparerent certe plerumque contraria ab iis, quae iam pro decisis habebantur, conclusa. 21 Ius itaque habet princeps exigendi ut modus statuatur quo sibi certo constare possit quod ea, quae sibi proponuntur, sint reipsa sensa pluralitatis statuum; ius etiam relinqui debet singulo Ablegato ut, si

nec sufficientem habent capacitatem, usurpandi; sed de hoc in politia comitiorum uberius. Quod ut perficiatur, impedimenta, quae obstant, tolli debent. §-o 17-o 1 Itaque nihil iam reliqui est quam ut id disquiramus qualiter ea, quae individuali votizationi in Inferiori Tabula obstant, sufferri possint? 2 Impedimenta haec ad tria capita recidunt, 1-o: quod ad tabulam hanc repraesentantes etiam privatorum admissi

fideidignitatis praerogativa non gaudentium, et absentum magnatum. 3 2-o: Quod privatis aliquibus individuis veluti praepositis, abbatibus, et possessionatorum religiosorum superioribus personalia vota concessa fuerint. 4 Iam vero horum vota votis Ablegati unius comitatus, qui plura saepe millia nobilium repraesentat, aequiparari non posse luce meridiana clarius est; ac his quidem impedimentis non secus, quam ut iam supra dictum est, per abrogationem abusus huius subveniri potest; ut enim

superioribus personalia vota concessa fuerint. 4 Iam vero horum vota votis Ablegati unius comitatus, qui plura saepe millia nobilium repraesentat, aequiparari non posse luce meridiana clarius est; ac his quidem impedimentis non secus, quam ut iam supra dictum est, per abrogationem abusus huius subveniri potest; ut enim debitus in exercitio potestatis legislativae ordo inducatur, debet votizatio per capita etiam in Inferiori Tabula stabiliri; id autem secus perfici non potest quam si haec (demptis

5 Tertium impedimentum est ipsum inter comitatus et comitatus, civitates et civitates discrimen, nimirum quod aliquorum Ablegati plures, alii pauciores committentes repraesentent. 6 Istud iam maiorem tantisper subit considerationem. 7 Verum inaequalitas haec committentium etiam in Anglia et forte in omni temperata constitutione subsistit; ipsa enim, quae in rebus humanis viget, varietas non admittit ut id ad geometricam

ordinata votizationis ratio etiam in Inferiori Tabula introducetur. Expedit nationem in plures status dispescere, sicque plura constituere corpora legislativa. §-o 18-o 1 Iam quoad 18.1 quoad] quo ad obiectum D, conservandum nempe inter ipsa legislativa corpora aequlibrium, iam primum meminisse oportet quod hic non de aequilibrio inter duos eiusdem tabulae status agatur; quod si enim personalis in

dispescere, sicque plura constituere corpora legislativa. §-o 18-o 1 Iam quoad 18.1 quoad] quo ad obiectum D, conservandum nempe inter ipsa legislativa corpora aequlibrium, iam primum meminisse oportet quod hic non de aequilibrio inter duos eiusdem tabulae status agatur; quod si enim personalis in utraque tabula votizatio, ut paulo supra diximus, inducatur, obiecto huic iam prospectum est. 2 In eo tantum quaestio versatur quomodo

obiectum D, conservandum nempe inter ipsa legislativa corpora aequlibrium, iam primum meminisse oportet quod hic non de aequilibrio inter duos eiusdem tabulae status agatur; quod si enim personalis in utraque tabula votizatio, ut paulo supra diximus, inducatur, obiecto huic iam prospectum est. 2 In eo tantum quaestio versatur quomodo primum inter duas ad invicem tabulas, tum inter principem et status in complexo sumptos aequilibrium ita induci possit ut sua et principi et statibus, quam illis constitutio attribuit, legislationis pars

primum inter duas ad invicem tabulas, tum inter principem et status in complexo sumptos aequilibrium ita induci possit ut sua et principi et statibus, quam illis constitutio attribuit, legislationis pars sarta tectaque permanere possit? 3 Cum tamen iam id etiam in quaestionem vocari soleat an in illa etiam imperii forma, in qua pars legislativae potestatis principi, pars populo competit, hunc in plures status dispescere expediat; quaestione vero hac negative superata, supervacanea

in parvis Graeciae republicis vigebat, arbitrarium imperium natura sua secum fert quia, si eadem persona vel idem corpus et legislativam et executivam (nos enim iudicialem tantum pro parte executivae reputamus) potestatem exerceat, iam omnia unice ad eius arbitrium referuntur, nulla lex stabilis adeoque nulla etiam aut personae libertas, aut proprietatis securitas existere potest, cum nullum habeat sibi oppositum corpus quod eam, ne leges aut iniustas condere

nulla ne cogitando quidem concipi posset melior gubernii forma quam simplex et illimitata monarchia. 7 Si optimates soli et legislativam et executivam exerceant potestatem, perferendis pro communi totius populi bono legibus iam tot individuorum privatum interesse obsistere solet e quot individuis senatus conflatur, et adhuc spiritus corporis, id est interesse totius in concreto ordinis optimatum, semper in bilancem venit, adeoque in pura aristocratia et longe pauciores

apud parvum angustis limitibus constrictum populum, apud quem illibata adhuc morum probitas ita vigeat ut nec ambitio nec avaritia cives corripuerit, potiorque eorum pars prona sit ad privatum suum interesse utilitati publicae sacrificandum. 10 Praeviderunt haec iam vetustissimi, qui pro aliquo populo constitutionem efformandam susceperunt, legislatores, et ideo, qui vel pro tantisper aut extenso aut corrupto populo leges dictarunt, ut intentum publicae felicitatis scopum obtineant iam democratiam

sacrificandum. 10 Praeviderunt haec iam vetustissimi, qui pro aliquo populo constitutionem efformandam susceperunt, legislatores, et ideo, qui vel pro tantisper aut extenso aut corrupto populo leges dictarunt, ut intentum publicae felicitatis scopum obtineant iam democratiam aristocratia temperavere, diviserunt nempe cives in duas classes, primam constituere e paucioribus qui alios prudentia, usu rerum gerendarum, quodque inde suapte sequi solet, opibus praecellebant, quos senatores

illud quod non duos, ut in Anglia, nec tres, uti olim in Gallia, sed quattuor plane, uti nunc in Polonia, Status numeret. 2 Verum cum omnes hi Status ad duas tantum Tabulas contracti sint; cum singula harum duos contineat; denique cum in utraque personalis, ut iam ostendimus, votizatio induci possit, res haec eandem subit considerationem ac si duos tantum Status Hungaria numeraret. 3 Hoc praemisso triplex tantum quoad inducendum inter Status aequilibrium ratio iniri potest: prima est ea quam Angli adoptarunt, nimirum ut

voluerunt. 6 Verum modalitas haec adversatur avitis Hungariae institutis; nam iuxta hanc omnes Status pari praerogativa gaudent, perinde sunt membra S. Coronae, et pro natione non nisi omnes simul sumpti Status considerantur. 7 Iam vero si Superiori Tabulae tantum ius intercedendi decisis inferioris Tabulae tribuatur, ipso facto privarentur duo Regni Status, praelatorum nempe et magnatum, iure proponendi, quo tamen semper gavisi

quidem praelatorum pro distincto porro etiam consideretur, sed Status magnatum et nobilium, qui alioquin honoris tantum praerogativa differunt, in unum redigatur. 16 Numerus Statuum post illum, quem ultima Diaeta iam fecit, passum ad quinque ea ratione augeri posset ut ab exemplo oppidorum Haidonicalium et Iazigum omnibus florentioribus ignobilibus communitatibus ius suffragii tribuatur et ex eorum repraesentantibus quintus Status

efformetur. 17 In primo casu tria, in posteriori quinque plane distincta conclavia erigenda forent ad hoc ut suffragia per Status commode colligi possint. 18 Verum nec haec aequilibrii modalitas Hungariae convenire videtur; iam primum multiplicare Status nil aliud est quam rem natura sua implexam magis adhuc intricare; si enim tanta est in conciliandis vel duarum Tabularum sententiis difficultas, tantum temporis dispendium, tot colluctationes, quid fieret si tres aut plane

singulus Status suffragium suum edidit, nulla amplius concertatione, sed sola suffragiorum numeratione opus foret, id quod minus temporis exigeret quam vel modernae inter duas tantum Tabulas concertationes; verum nisi diversi hi Status, postquam etiam singulus eorum se iam defixit, iterum in unum congrediantur et in simultanea iam consultatione obiectum denuo excutiant, nunquam certe ita accommodae communi bono leges perferentur uti perlatae fuissent si omnes in unum convenissent; potest enim et plerumque solet unus Status ex una, alter ex

concertatione, sed sola suffragiorum numeratione opus foret, id quod minus temporis exigeret quam vel modernae inter duas tantum Tabulas concertationes; verum nisi diversi hi Status, postquam etiam singulus eorum se iam defixit, iterum in unum congrediantur et in simultanea iam consultatione obiectum denuo excutiant, nunquam certe ita accommodae communi bono leges perferentur uti perlatae fuissent si omnes in unum convenissent; potest enim et plerumque solet unus Status ex una, alter ex alia, tertius ex tertia, ad quam alter nec reflexit, parte

parte idem obiectum considerare. 21 In eiusmodi autem casu eveniret non raro ut sicut privatus, ita etiam integer Status sententiam suam commutet si videat gravia omnino et decretoria esse illa argumenta quae in consultatione sua nec in reflexionem venerunt; iam vero si id stabiliatur ut non obstante eo quod pluralitas Tabularum obiectum aliquod iam deciderit, idem tamen communi rursus omnium Statuum deliberationi substerni debeat, tunc iam certum efficitur quod pluralitas conclavium, in quae Status pro casu inaequalis numeri

ut sicut privatus, ita etiam integer Status sententiam suam commutet si videat gravia omnino et decretoria esse illa argumenta quae in consultatione sua nec in reflexionem venerunt; iam vero si id stabiliatur ut non obstante eo quod pluralitas Tabularum obiectum aliquod iam deciderit, idem tamen communi rursus omnium Statuum deliberationi substerni debeat, tunc iam certum efficitur quod pluralitas conclavium, in quae Status pro casu inaequalis numeri dispesci deberent, eo maiorem iniciat moram quo plura eiusmodi conclavia exstant.

et decretoria esse illa argumenta quae in consultatione sua nec in reflexionem venerunt; iam vero si id stabiliatur ut non obstante eo quod pluralitas Tabularum obiectum aliquod iam deciderit, idem tamen communi rursus omnium Statuum deliberationi substerni debeat, tunc iam certum efficitur quod pluralitas conclavium, in quae Status pro casu inaequalis numeri dispesci deberent, eo maiorem iniciat moram quo plura eiusmodi conclavia exstant. 22 Haec autem suapte exsistere deberent quamprimum Status sunt inaequali numero et

vero et civium ultro separatus persistat, concedeturne soli civium, vel soli nobilium, vel duobus his solis ius propositionis? 28 Primum et secundum locum non habere posse ita clarum est ut superfluum sit id uberius demonstrare; quoad tertium iam supra ostensum est Tabulam magnatum hos iure simpliciter privari non posse. 29 Si Status praelatorum maneat distinctus, sed Status magnatum et nobilium uniatur, civium vero porro etiam separetur, eaedem redeunt quaestiones, eadem etiam responsa;

complicatiora et diuturniora efficerentur. 32 Restat itaque tertia tantum inducendi inter Status aequilibrii modalitas quae, et quod Hungariae omnino conveniat, et quomodo practice in effectum deduci possit, iuvat paucis explanare; in Hungaria, ut iam diximus, non unus aliquis particularis Status, uti in Anglia, totam nationem repraesentat; non potest itaque pro sensu nationis haberi nisi illud in quod pluralitas omnium Statuum consentit; inde conformis ille in praeambulo omnium decretorum Diaetalium stylus: postquam

tantum cum Statibus simul sumptis legislationis partem habet. 35 Si vero principium illud stabiliatur, tunc Principi tres plane quartae legislationis obvenirent. 36 Ut primum autem ille vel minimam ultra ratam medietatem partem obtinet, iam est arbiter totius legislationis, iam minor illa pars, quae Statibus remanet, impedire non potest quominus tales perferantur leges quae non omnibus simul sumptis corporibus legislativis, sed illi tantum, qui potiorem eius partem habet, conducant; verbo iam Status retenta

sumptis legislationis partem habet. 35 Si vero principium illud stabiliatur, tunc Principi tres plane quartae legislationis obvenirent. 36 Ut primum autem ille vel minimam ultra ratam medietatem partem obtinet, iam est arbiter totius legislationis, iam minor illa pars, quae Statibus remanet, impedire non potest quominus tales perferantur leges quae non omnibus simul sumptis corporibus legislativis, sed illi tantum, qui potiorem eius partem habet, conducant; verbo iam Status retenta solum forma, reipsa omni

partem obtinet, iam est arbiter totius legislationis, iam minor illa pars, quae Statibus remanet, impedire non potest quominus tales perferantur leges quae non omnibus simul sumptis corporibus legislativis, sed illi tantum, qui potiorem eius partem habet, conducant; verbo iam Status retenta solum forma, reipsa omni legislationis exercitio privantur; nihil igitur reliqui esse apparet quam ut, ubi duae Tabulae ad invicem discrepant, omnes in unum Status conveniant, ibi negotium denuo discutiatur sicque personalibus omnium membrorum votis

dein vero huius conclusum Superiori referatur quo haec illud expendere et aut eidem assentiri, aut aliam etiam sententiam Inferiori Tabulae proponere possit; gravissima enim sunt, quae hoc Institutum porro etiam retinendum esse suadent, argumenta. 39 Iam primum omnes in unum conclave Status compingere nil ferme aliud est quam sublato Statuum discrimine unicum efformare. 40 Quod quam tristes in Gallia producat effectus, neminem latet. 41 Deinde usu omnium saeculorum compertum est quod, quo maior est

quod primos multitudinis illius impetus intercessione sua sistere, aestum autem eius, si perduret, partim mora, partim consiliorum suorum gravitate temperare possit. 42 Nunc dum Inferior Tabula tantum nobilium et civitatum Statum continet, iam in eum assurgit numerum ut adferendo per Tabulam Superiorem eiusmodi temperamento in omnibus comitiis saepius 19.42 saepius manus altera in margine addidit opus fuerit, quid fieret si omnes adhuc Status in unam

etiam obiectis absque illa, quae nunc viget, praeparatione deliberationes statim in sessione mixta suscipiantur. 46 Si e contra omnia prius in Tabula Inferiori pertractentur, vel aestus multitudinis, si quis exardescat, moderatorum Ablegatorum consiliis iam ibi defervescet, vel si totum illud corpus reipsa abripi contingat, Superior Tabula, quae iuxta propositam superius sententiam minime esset numerosa, primum impetum intercessione sua sistet, aestum deinde per moram mutuarum concertationum temperabit; si Inferior Tabula nec

aut subversantem quaestionem simultaneae omnium Statuum in sessione mixta deliberationi et suffragiis substernere debet. Qualiter inter Principem et Status §-o 20-o 1> Iam de ipso inter Principem et Status aequilibrio. <2 Cum hic non de efformanda aut restauranda constitutione agatur, quaestio illa, qualiter inter ipsam potestatem legislativam et executivam aequilibrium induci possit, ad nostrum propositum non spectat.

aequilibrium conservari possit? 4 Cum et Princeps et Status ius reciprocum habeant et proponendi legem et propositam per alteram partem non acceptandi, id est ius et propositionis et intercessionis, quod veto appelare solemus, videtur aequilibrium iam suapte ita stabilitum esse ut, si pars una corporis legislativi ad propositas per aliud leges accedere nolit, istud vicissim ad leges per illud corpus propositas non accedendo aequalem utriusque corporis efficere possit conditionem; et vero, si Princeps praeter mediam

insuper totam ferme potestatem executivam, supervacaneum foret de alio aequilibrio cogitare. 5 Nunc cum ea sit vis potestatis executivae ut multiplices habeat concurrentia ad legislationem Statuum individua in suam partem pertrahendi modos, id autem si fiat, iam inefficax reddatur illa, quae Statibus competit, pars legislativae potestatis, et omnia demum ad Principem arbitrium recidere debeant, omnes populi, qui temperata gubernii forma gaudent, amplius aliquid in ipso legislationis exercitio nationi tribuendum existimarunt, ad

6 Angli per negatum Principi ius propositionis, Galli per suspensivum tantum, quod Principi attribuere, veto, id efficere statuerunt. 7 Verum neuter ex his modis in Hungaria locum habere potest; Hungari enim iam per pactum illud, quo Augustae Domui Austriacae haereditatem detulere, regi omnia ea, quibus tunc gaudebat, iura confirmarunt; iam vero certum est regi tunc et ius propositionis et absolutum veto competiisse; non possunt itaque

quod Principi attribuere, veto, id efficere statuerunt. 7 Verum neuter ex his modis in Hungaria locum habere potest; Hungari enim iam per pactum illud, quo Augustae Domui Austriacae haereditatem detulere, regi omnia ea, quibus tunc gaudebat, iura confirmarunt; iam vero certum est regi tunc et ius propositionis et absolutum veto competiisse; non possunt itaque nunc illud revocare, quod tam sollemni eoque 20.7 eoque] eaque bilaterali pacto largiti

supremum Principis ad Statuum propositiones responsum. 13 Interest itaque ut obiectum hoc tandem diserta lege determinetur; interest ut per illud iustum in exercitio legislationis aequilibrium inter Principem et Status stabiliatur. 14 Iam vero id res ipsa non patitur ut utriusque corporis legislativi propositiones simultanee et uno eodemque tempore definiantur; si Principis seu de subsidiis seu de aliis obiectis factae propositiones primum decidi debent, cum Status sponte sua in eas proniores esse

Principis propositiones in comitiis superentur. An constitutionalia obiecta comitialibus deliberationibus subiicienda sint? §-o 21-o 1> Iam quoad obiectum E. <2 Hanc quoque quaestionem, nimirum: an ipsa constitutionalia obiecta comitialibus deliberationibus subiaceant, per omnium eorum, qui mixtam imperii formam adoptaverunt, populorum legislationes agitata fuit. 21.2

simile quoddam), si Latine dictum esse velis 3 Affirmativa inconcusso illo argumento sustinetur quod, sicut aliae leges, ita etiam constitutio per illius, quo condebatur, temporis corpus legislativum stabilita fuerit; iam vero certum est quod, sicut una generatio in aliam, ita etiam corpus legislativum unius temporis in aliud, quod idem ius posteriori tempore exercet, adeo absolutum imperium non habeat ut isthoc de illius institutis nihil audeat commutare. 4 Negativa vicissim

deferat, seu illas in corpus aliquod patriciorum ultro transferat, seu denique, statim ac primam sibi imperii formam efformaret, 21.8 efformaret] ex constitueret corr. manus altera eas sibi reservet, iam tunc exsistit arbitraria quidem, quia pura, sed constitutionalis seu monarchia, seu aristocratia, seu democratia; constitutionis tamen significatio maximam in mixtis seu temperatis imperii formis proprietatem habet, v.g. si

ut hanc communi suo bono adversari natio ipsa agnoverit. 29 Poterant illi vitia eius emendare, poterant illam aliter organizare, poterant novam et causae publicae utiliorem summi imperii partitionem constituere; maluerunt tamen nostro iam saeculo omni, quam antea natio in summo imperio habuit, parti cedere, totumque absque ulla restrictione in Principem transferre, id est illimitatam constituere monarchiam. 30 Cum id non vi, sed libero potioris nationis partis facto

in Principem transferre, id est illimitatam constituere monarchiam. 30 Cum id non vi, sed libero potioris nationis partis facto evenerit, licet pauca fortasse individua reluctata sint, iure factum esse negari non potest; fingamus iam quod natio Danica nunc iterum monarchiae temperatae systema exoptet et Princeps absque ulla vi, ulla seditione in illud ultro consentiat: quis negabit legalem futuram hanc populi illius constitutionem? 31 Apparet itaque quod constitutio ipsa non

non tantum modificari, temperari, restaurari, sed et simpliciter abrogari et alias iterum restitui possit si liber et spontaneus utriusque partis consensus accedat. 32 Ut primum constitutionem ipsam comitialibus deliberationibus subiacere apparuit, iam de constitutionalibus legibus et praesidiis constitutionis omnis quaestio cessat; libet tantum id uno adhuc aliove domestico exemplo illustrare. 33 Primitivum et constitutionale fuit Hungarorum institutum ut singulus nobilis ius

legibus et praesidiis constitutionis omnis quaestio cessat; libet tantum id uno adhuc aliove domestico exemplo illustrare. 33 Primitivum et constitutionale fuit Hungarorum institutum ut singulus nobilis ius suffragii in Diaeta exerceat; ab eo tamen iam ante multa saecula recessum et institutum repraesentantum adoptatum fuit; constitutionalis certe Hungariae fuit lex quod sit regnum electivum, et tamen ab ea 1687. in favorem masculini, anno vero 1723. in favorem feminei sexus Augustae Domus Austriacae recessum fuit;

modo constitutionales leges, sed ipsa usque adeo constitutio cum omnium eorum, quorum interest, consensu mutari possint; e contra 2-o si vel unius legislativi corporis assensus non accedat, quod horum nihil mutari possit. 36 Prima propositio ex exemplis iam comprobata est et e principio illo plana efficitur quod nihil sit in rebus humanis quod non eodem modo dissolvi possit quo coaluit; sunt quidem qui contrariam sententiam apud nos iam lege stabilitam esse ex articulo 8-o 1741. contendant, cum ibi dicatur quod

accedat, quod horum nihil mutari possit. 36 Prima propositio ex exemplis iam comprobata est et e principio illo plana efficitur quod nihil sit in rebus humanis quod non eodem modo dissolvi possit quo coaluit; sunt quidem qui contrariam sententiam apud nos iam lege stabilitam esse ex articulo 8-o 1741. contendant, cum ibi dicatur quod fundamentalia (id est constitutionalia) Statuum iura sub sensum diplomaticae clausulae: prout super eorum usu et intellectu regio et communi Statuum consensu

erga notabilem individuorum suorum pluralitatem assensum praebere debeat. 38 Altera propositio exinde elucescit quod nulla sit pars constitutionis, nulla lex constitutionalis, quae non ius aliquod unius e legislativis corporibus involvat. 39 Iam vero nemo quaesito iure, nisi ipse consentiat, absque iniustitia privari potest. 40 Sunt quidem qui hoc in genere nescio quas inter privatos et corpora legislativa distinctiones somniant; verum omnes hae distinctiones Machiavelismum olent; iustitia semper

Haec est illa inter constitutionales et alias pure directivas leges distinctio. 48 Haec est basis cui constitutio ita firme innititur ut reipsa non nisi tunc, dum id commune bonum exigit, mutari possit. 49 Unico hoc principio iam satis prospicitur metui illi ne, si constitutionalia mutari possint, status reipublicae continuo fluctuet; omnes enim Status ad mutandum aliquod constitutionale institutum certe tunc tantum consentient quando id commune bonum reipsa exposcere agnoscent. 50 Per

de aliquo eiusmodi obiecto quaestio occurrat, hanc ad committentes comitatus et civitates, id est ipsum nationis corpus remittendam, neque in eo secus mutationem admittendam esse arbitrantur quam si omnes omnium comitatuum et civitatum sententiae consentiant. 54 Iam enim supra §-o 4-o ostendimus quod totum corpus nationis partem illam legislationis, qua primitus gaudebat, constitutionali sancito in Status ita transtulerit ut illam primi quidem duo Status personaliter, reliqui duo per repraesentantes exerceant. 55 Non

§-o 4-o ostendimus quod totum corpus nationis partem illam legislationis, qua primitus gaudebat, constitutionali sancito in Status ita transtulerit ut illam primi quidem duo Status personaliter, reliqui duo per repraesentantes exerceant. 55 Non possunt itaque iam Status constitutionaliter congregati 21.55 post congregati deleta sequentia: quo ad ullum, etiam constitutionale objectum hoc iure suo privari. 56 Deinde in hac sententia dupplex

numero facile evenire possunt, casus antevertantur, debet necessarius quoad 25.1 quoad] quo ad | detulit add. manus altera ipsum accessum et recessum ordo stabiliri; curam hanc iam usus ipse in Hungaria magistro ianitorum regalium detulit, verum cum ille absque aliqua manu hoc officium explere non possit, de hac vero assumenda variae quaestiones obmoveri soleant, diserte statuendum censetur ut ille e comitatensibus Haidonibus et equitibus tot

necessarios esse existimaverit. De securitate personae nuntiorum. §-o 26-o 1 Ad 5-tum; securitati nuntiorum leges per attributum iis salvi conductus beneficium iam prospexerunt, neque aliud superest quam ut eorum observationi intendatur. 2 Et his ferme punctis exterior comitiorum politia absolvitur. De libertate in edendis suffragiis. §-o

intendatur. 2 Et his ferme punctis exterior comitiorum politia absolvitur. De libertate in edendis suffragiis. §-o 27-o 1 Ad 6-tum; libertas in edendis suffragiis iam ad interiorem politiam spectat. 2 Huic duo impedimenta poni possunt: primum si comitia bellici alicuius apparatus imagine constringantur, dein si nuntii propter edita libere suffragia aliquam seu in persona, seu in officio etiam suo, si quod gerunt, molestiam

supersit quam ut sessionem dissolvat. 5 Si aestus eiusmodi rarius eveniant, est naturalis libertatis votorum effectus, neque multa de eo impediendo cura suscipi debet. 6 Si frequentiores sint, vix secus superari possunt quam si nuntiis, postquam animi iam defervuerunt, graviter ob oculos ponatur et loci et personae, quam sustinent, dignitas et iactura existimationis, quam exinde tota natio patitur, et ipsum denique, quod inde constitutioni imminere potest, periculum.

quippe id etiam authoritate praesidis posse impediri, et tamen nisi Ablegati ipsi et proprium et totius nationis decorem prae oculis habeant, nunquam impedietur; apud Anglos, apud quos morum gravitas regnat, nulla eatenus regula opus fuit; Galli, cum sint loquaciores, iam eam rationem inire debuerunt ut, qui de obiecto aliquo perorare velit, pridie apud praesidem se insinuare, hic vero sequenti die eodem ordine, quo se insinuarunt, eos ad perorandum admittere debeat. 4 Nisi apud nos deputati ea adinvicem discretione utantur ut

primum negotiis motum dare debent. 12 Ut hic rursus vis motrix moli machinae respondeat, requiritur primum capacitas referentum, deinde ut quisque pro genio et sphaera capacitatis applicetur. 13 Primum per recentior factam nonnullorum iubilationem iam superatum videtur. 14 Libet tamen quaedam universim eatenus adnotare. 15 Selectum quandoque intercepit gradualis ab infimis officiis promotio. 16 Mechanismum exterioris manipulationis edoctus quandoque et sibi et consilio

1 Si instructio consilii systematice compilata inque eius conformitate manipulatio instructa et propagata fuisset, non esset fortasse quod in hoc genere desiderari posset. 2 Nunc certe complura sunt quae emendari posse videntur. 3 Iam primum discutiendum videtur an decem, quae actu subsistunt, commisiones ultro conservandae, aut penitus abrogandae, vel quot et quae retinendae sint? 4 Si moles agendorum et copiosus consiliariorum numerus spectetur, tempus vix suppetiturum

in una commissione quattuor aut quinque consiliariis, tredecim aliis vacat alia interea negotia praeparare. 7 Accedit quod pleraeque commissiones per positivas benignas resolutiones stabilitae sint, quodve intra pauciora et de statu ac nexu talium obiectorum iam informata individua negotia et solidius discutiantur et citius decidantur. 8 Ego tamen omnes commissiones ad generalia illa quattor agendorum capita, nimirum publico-politica, publico-oeconomica, publico-ecclesiastica, et commissariatico-exactoralia

Per cumularia ea intelligo in quibus omnes, aut certe pleraeque iurisdictiones audiuntur, et quae propterea ad cumulum reponi solent dum omnes conveniant. 30 In utriusque huius generis negotiis defectus facillime enascuntur nisi in separatis, quas iam proiectavi, tabellis consignentur, e quibus uno obtutu appareat quae iurisdictiones iam retulerint, quae non item. 31 E periodicis, quae semestrales sunt, plerasque in annuas relationes convertendas existimarem, veluti de moris, de salicibus, de

audiuntur, et quae propterea ad cumulum reponi solent dum omnes conveniant. 30 In utriusque huius generis negotiis defectus facillime enascuntur nisi in separatis, quas iam proiectavi, tabellis consignentur, e quibus uno obtutu appareat quae iurisdictiones iam retulerint, quae non item. 31 E periodicis, quae semestrales sunt, plerasque in annuas relationes convertendas existimarem, veluti de moris, de salicibus, de causis civilibus et criminalibus, etc. cum quod scriptionis hac ratione fieret

relationes nonnisi postquam confluxerunt, praevie combinatas cum opinione submittendas puto. 35 Scio in tanto iurisdictionum subalternarum numero et morositate longius ad id tempus requiri. 36 Verum sufficiens ea in re compulsivum medium praebere possunt iam proiectatae tabellae. 37 Unica hoc in genere difficultas subversatur quod cumulares eiusmodi materiae saepe debilioribus consiliariis obtingant quorum vires excedit eas debite combinare, ab iis vero absque cordolio eorum eotum

innumeris illis de receptione in concivilitatem et coetum recursibus finis imponatur; civitatibusque iniungatur ut omnes, nisi iustae et meritoriae exceptioni obnoxii sint, suscipere debeant. 40 Ita fiet ut non omnes qui petunt, sed ii tantum, qui per civitates iam remoti sunt, recurrant. 41 Haec quoad vim motricem, seu internam manipulationem. 3. De secretariis. 1 Relate ad ordinationem externarum partium secretarii et concipistae praecipuam obtinent

non soleant, sed meritoria tantum vota depromere, maius utique et iudicium et capacitas requiritur pro his votis in conceptum redigere, 3,3 redigere] sic quam in expediendis e benignis mandatis et protocollis, ubi iam parata est tota expeditionis oeconomia, conceptibus. 4 Et tamen in praesens usus contra obtinet. 5 Quare id emendandum existimarem. 4. De protocollistatu consilii. 1 Inducto currenti

cancellariae pertinebit. 7 Quod per accuratum scontro facillime obtinebitur. 8 Praemittenda tamen erit instructio circa id ne adnexa haud voluminosa, et quorum usus frequenter recurrit, uti hactenus, in originali submittantur; ita etiam ut iam expedita acta cum suis adnexis ordinatius reponantur ne, uti hactenus toties, perdantur. 9 Activitatem officii huius non parum retardat tot individuorum ad alia departamenta translatio, sed de hoc in coordinatione

extradandis pro Excelsa Camera oeconomicis instrumentis manus admota fuit, ad eam confusionem deductum sit 7,6 post factum deletum erat fuit | deductum sit] sit corr. ex est ut exinde iam non nisi fortuito referatur. 7 Croaticum ordinate certe regestratum est, sed non per clavem fasciculorum, sed instrumentorum, quae clavis vastitati actorum Consilii huius convenire non potest. 8 Multa de manipulatione regestraturae in instructione

et cancellista providenda sicque actuarii commissionum abrogandi videntur, adeoque cum actu non nisi tres sint concipistae, unus adhuc benigne adiciendus videretur. 4 E converso, cum in hoc systemate longe plures quam antea e pleno dimanarent expeditiones, iam vero et his et commissionibus quattuor secretarii vix sufficerent, duo adhuc aut adminus unum secretarium titulo etiam infirmitatis, vel legalis absentiae benigne adiciendum existimarem. 5 Cum sublatione interioris protocolli tres statim individua

quae in individuo negotio involat consignatio sub A. 9,14 post involat deletum eadem | sub A.] addidit manus altera remonstrat. 15 Negotium tamen asyli inde exmissum est quod determinatis iam suprema potestate asyli casibus magis ad politica spectare videatur. 16 Ecclesiastica Graeci non uniti ritus negotia ad concernentes rubricas sua serie illata sunt quoniam natura sua re ipsa huc referuntur. 17 Rubricam sextam in

et causis fundi litterarii. (4tae) 11-o Negotia repetentum. (4tae) 12-o Negotia ecclesiae universitatis. (3tiae) 13-o Litteraria: De observanda benigne praescripta norma litteraria. (3tiae) 14-o De novarum cathedrarum inductione et iam exstantium regulatione. (3tiae) 15-o De libellorum ad usum scholarum conscriptorum revisione. (3tiae) 16-o De semestralibus relationibus senatus et Theresiani Budensis. (3tiae) 17-o De universitate studiorum per religiosos observanda et eorum

Quare ultra superiores quinta adhuc, seu politico-camerali commissione opus esse apparet. 14 Septimo: cum praesidium commissionis ecclesiasticae eminentissimus primas, oeconomicae comes Georgius Csaky iam obtineat, commissariaticae praesidium Directori Provincialis Commissariatus natura sua competere videtur, si commissioni politicae praesidium Comiti Tavernico, politico- vero cameralis Comiti Thesaurario 10,14

ea ratione satis enervetur, si tantum voluminosiora negotia ad commissiones relegentur, reliqua in pleno pertractentur, ipsae commissionum elucubrationes in pleno meritorie referantur, ego priori sententiae adstipulandum puto. 24 Duodecimo: iam vero qui ad quas commissiones destinandi, quomodo negotia inter eos subdividenda, altiori determinationi substerno. 25 Superest ut adhuc subiciatur 11 Planum regulandae politico-cameralis manipulationis.

necdum assignatas erogationes requirunt, veluti subsidia commercii, navigationis, erectio pontium et viarum in bonis cameralibus etc. — secundo, quae cum negotio vectigalis aut re tricesimali nexum habent, veluti elevatio iam defixae quoad aliquas merces tariffae, excessus tricesimatorum etc. — tertio, quae aliquas e cassis civitatum domesticis erogationes involvunt, uti sunt omnia ferme politiae et sanitatis obiecta, ordo incendiarius, strata, lampades

primo ut limites eius activitatis definiantur, secundo ut interna eius manipulatio coordinetur, tertio ut modus, quo ad extra agere debeat, reguletur. 2 Primum relate ad Consilium Locumtenentiale leges patriae iam praestiterunt dum illi et custodiam legum et earum effectuationis modum principi quidem proponendum, subalternis vero iurisdictionibus praescribendum detulerunt. 3 Itaque donec illud se his limitibus continet, nulla ulteriori hac in re indiget organizatione.

§-o 3-o. Consiliariorum numerus pro singulo districtu diserte defigendus. 1 Ad internam etiam Consilii organizationem pertinet numerum interni gremii definire; subalterni enim status numerum, quem pro ratione circumstantiarum iam augere, iam minuere interest, determinare iterum ad executivam refertur potestatem. 2 Ac leges quidem nostrae non tantum numerum consiliariorum in viginti duobus defixerunt, sed illud etiam provide sane constituerunt, ut hi

§-o 3-o. Consiliariorum numerus pro singulo districtu diserte defigendus. 1 Ad internam etiam Consilii organizationem pertinet numerum interni gremii definire; subalterni enim status numerum, quem pro ratione circumstantiarum iam augere, iam minuere interest, determinare iterum ad executivam refertur potestatem. 2 Ac leges quidem nostrae non tantum numerum consiliariorum in viginti duobus defixerunt, sed illud etiam provide sane constituerunt, ut hi ex omnibus

sane constituerunt, ut hi ex omnibus regni partibus deligantur. 3 Verum id quod aliis generaliter tantum conceptis ordinationibus evenire solet, ut raro in realem effectum perducantur, id quoque huic legi evenisse experimur. 4 Interest itaque ut lex haec iam ad specificum reducatur, et singulo circulo Hungariae, uti et Regnis his, certus consiliariorum numerus ita determinetur ut enascitura imposterum vacantia nonnisi ex individuis concernentis circuli aut Regnis nostris suppleri possit. 5 Et quia plerumque fieri

in subalternis officiis formata fuerit, censemus totam prioris paragraphi dispositionem etiam ad subalterna officia extendendam esse. §-o 5-o. Praeses nomine Consilii nil ausit expedire quod in pleno non concluditur. 1 Iam relate ad tertium obiectum: Consilium ad extra operatur dum aut principi repraesentat, aut apud subalternas iurisdictiones disponit. 2 Ut certo constare possit quod, quidquid seu sursum seu deorsum expeditur, reipsa sit mens et opinio maioritatis

votorum pluralitate. 1 Denique ideo leges nostrae tam numerosum constituerunt dicasterium, ideo pluralitatem votorum ad hoc, ut determinatio aliqua in factum Consilii transeat, requisiverunt, ne quid unius aut paucorum arbitrio agi possit. 2 Iam vero nisi in gravioribus praesertim obiectis vota singulorum exquirantur, nisi in his plena libertas regnet, debent utique omnia ad unius aut paucorum tantum arbitrium recidere. 3 Constituendum itaque censemus ut, quoties commembrum aliquod votizationem

regnumque, cum pro se non potuisset, Ferdinando coepit procurare. 3 Nec defuit sibi Ferdinandus, etsi gravi in imperio bello implicitus, et qui ante Mohachianam cladem ob eius belli magnitudinem affini Ludovico opem ferre recusaverat, tunc regno a Turca misere iam alioquin dilacerato, ut suae ambitioni deserviret, eo non obstante bello novam belli facem misso valido in Ungariam exercitu inferre non dubitavit, cepitque ante omnia Posonium et indictis per reginam (quod monstrum!) comitiis regem se fecit proclamari. 4 Ita

nescio quae Mathiam inter et Uladislaum, ac Fridericum imperatorem inita recurrit quibus tributum sit illi, in casum quo ii sine liberis decesissent, ius in Ungariam, quasi vero Mathias aut quispiam alter mortalium de corona sine regno potuisset disponere, aut hereditarium iam tum fuisset Ungariae regnum. 6 Sed ut ulterius procedamus: postquam se regem eligi vi fecisset Ferdinandus, eodem exercitu ulterius progressus, cum Turca Dravanas regni partes popularetur, ipse egregius Turcicae feritatis aemulator Danubianas regni

ob oppressiones, quas supra docuimus, ita in eum animata ut nihil minus posset sperare quam permissuros post fata sua Hungaros ut suus vi eius declarationis filius succedat. 2 Quid fecit? Imitatus vestigia patrum suorum, qui per continuam filiorum electionem iam centum antea annis domui Austriacae hereditatem in imperio sub vano electionis nomine stabiliverunt, ipse etiam se vivo Maximilianum filium eligi procuravit, sane cum consueto regnum in cunctis suis libertatibus conservandi iuramento; qua deinde arte omnes eius

eius successores ad Leopoldi usque tempora usi sunt; qui tandem ad evertendam penitus libertatem fato datus funestus Ungariae rex et hereditatem et despoticum imperium iuxta stabilivit. § 6. 1 Interea attigerat iam aetatem viri Zapolius moxque sive praeteritarum iniuriarum memor, sive ambitione occupandaeque totius Ungariae consilio, sive etiam quod Austriacis machinationibus ad id ultro compulsus fuerit, bellum Maximiliano, qui Ferdinando

ilico armis Transylvaniam fratri tradidit cardinali, ipse in Poloniam sive taedio humanarum vicissitudinum sive secretiori quadam de causa profectus. 3 Miscuere illico armis omnia Austriaci ut recipere possent Transylvaniam sublatoque horrendo facinore cardinali iam iam voti damnabantur cum inclinato rursus in Bathorium populari favore ingenti cum applausu e Polonia receptus est. § 8. 1 Nec conquiescere Austriaca arma dum cedente tandem fatis Bathorio, quod tam

armis Transylvaniam fratri tradidit cardinali, ipse in Poloniam sive taedio humanarum vicissitudinum sive secretiori quadam de causa profectus. 3 Miscuere illico armis omnia Austriaci ut recipere possent Transylvaniam sublatoque horrendo facinore cardinali iam iam voti damnabantur cum inclinato rursus in Bathorium populari favore ingenti cum applausu e Polonia receptus est. § 8. 1 Nec conquiescere Austriaca arma dum cedente tandem fatis Bathorio, quod tam efflictim

est. § 8. 1 Nec conquiescere Austriaca arma dum cedente tandem fatis Bathorio, quod tam efflictim cupiverant, Transylvania potirentur. 2 Tum demum libere coepit saevire Austriacus furor; cum nullum iam in vivos crudelitatis genus superesset, in mortuos saevitum fuisse indubitata tradunt monumenta; nempe subiugata iam Transylvania Ungariam, Austriam inter et illam mediam, nullum respuere posse servitutis iugum existimabant. 3 Protrita omnia regni iura,

tandem fatis Bathorio, quod tam efflictim cupiverant, Transylvania potirentur. 2 Tum demum libere coepit saevire Austriacus furor; cum nullum iam in vivos crudelitatis genus superesset, in mortuos saevitum fuisse indubitata tradunt monumenta; nempe subiugata iam Transylvania Ungariam, Austriam inter et illam mediam, nullum respuere posse servitutis iugum existimabant. 3 Protrita omnia regni iura, violatae militari licentia nobilitatis libertates (3:1598), inducta rursus externorum dominatio, clausae gentilibus

et illam mediam, nullum respuere posse servitutis iugum existimabant. 3 Protrita omnia regni iura, violatae militari licentia nobilitatis libertates (3:1598), inducta rursus externorum dominatio, clausae gentilibus dignitates, palatini munus rursus suppressum, ut iam cuique liceat existimare an non in tanta legum ruina lex Andreae periuro principi resistendi tribuens facultatem locum habere debuerit et effectum. 4 In tanta tamen ruina patriae silebant adhuc leves (ut volunt Austriaci) et nati ad perduellionem Ungari, satis

uti coeperunt semper religionis motivo, cum opus foret, Ungaros in diversa distrahentes. 13> Erat quod a regno petendum haberet princeps? <14 Templa, scholae, universitates Lutheranis promittebantur. 15 Fuit id semel obtentum? 16 Iam nulla de iis mentio; ut esset catholicis quoque quod eos consoletur, cuncta in horum favorem dicebantur. 17 Coeperat violatas libertates regnum lamentari? 18 Instigati sunt Lutherani suas praetensiones ne omitterent, catholici ne cederent; sic

Transylvaniae possesio, Lutherani, ut suas etiam haberent partes, in regnum per legem recepti sunt. § 10. 1 Ita avulsa ab Austriacis Transylvania Mathias, qui Rudolpho successit, non satis habuit animi ut iam contra libertatem Ungarorum quidpiam attentaret, omnem tantum cogitationem ad recuperandam Transylvaniam intenderat. 2 Igitur fovere illic turbatores, ipse etiam turbas excitare, mox mediatoris instar se ingerere, verbo iis artibus uti quibus facillimum pro

Rakoczium Transylvani principem elegere. 9 At Ferdinandus Tertius, qui priori successerat Betlenii foedera praetexens 10,8 praetexens] corr. manus altera ex praetendens a morte eius Transylvaniam, quae iam olim ad Ungariam spectaverat, ad se redire debere praetendebat. 10 Igitur quo eam in provinciae formam redigeret, misit validas adversus Rakoczium copias, quas tamen ille insigni virtute profligavit. 11 Nec ultra Suevicis rebus distento caesari

se posse stabilire. 5 Atque id ipsum etiam exteris ducibus et extraneo milite, cum contra regni leges, tum adversus votum Ungarorum, qui pro intercedente foedere succurri potius Rakoczio contra Polonum voluerunt, perfecit, ac in palatini authoritatem iam tum involavit. 6 Ad occupandam deinde Transylvaniam animum adiecit quod alienatis ob susceptam catholicam religionem a Rakoczio filio superioris Transylvanorum, quorum pars longe maxima acatholica fuit, animis Kemenius, constitutus eius adhuc minorennis tutor,

Ungarica libertate despoticum in Ungariam imperium Austriaci induxerint. 2 Quod ut magis appareat, nosse oportet vivo adhuc Veselenio palatino Zrinium, Nadasdium, Frangepanum, caeterosque maiores ordinis proceres secreto tractasse ut, quoniam Leopoldus ex binis iam uxoribus nullam proles habens defecturus in semine putabatur, eo mortuo divisis inter se comitatibus, communibus eos regendo legibus novam reipublicae formam constituerent. 3 Ignotum id aulae ad haec usque tempora fuit cum vix re cognita laeta datam sibi

fuit cum vix re cognita laeta datam sibi tandem perdendi eos, quorum potentia timebatur, occasionem, ad capiendum Zrinium Csaktornyam ilico militem expedivit. 4 Negavit ille se quidquam in caesarem perpetrasse missoque obside filio, data fide se quoque venturum, iam veniam Viennae obtinuerat cum pressus nihilominus a caesareo milite fuga sibi una cum Frangepanio consulere est coactus delatusque ad vicinum comitem Kérium, violato hospitalitatis iure, detestanda perfidia, captivus simul cum altero Viennam missus est; Rakoczius,

procurasset. 5 Fecit id ille; at in vicem praemii pro Austriaca fidelitate arctiorem custodiam tulit. 6 Data est Rakoczio venia ea lege ut in omnes arces suas (quod unice spectabat tum aula) caesarea praesidia acciperet. 7 Ungari, cum iam alias saepe, ut palatinum sufficeret, caesarem petiissent, tum hoc tempore per legatos ilico caesarem obsecravere creando ut palatino iudicandisque laesae maiestatis reis, quos de lege per comitia oportuerat iudicari (Vladislai decretum 1:53), comitia indiceret.

laesae maiestatis reis, quos de lege per comitia oportuerat iudicari (Vladislai decretum 1:53), comitia indiceret. 8 Ille pro responso innumerabilem tantum in Ungariam militiam induxit citavitque non tanquam ad comitia vocaret, sed velut ad iudicium, territam iam Zrinii Frangepanique carcere et tanto exercitu nobilitatem, impulitque tandem ut in cunctas Ungariae urbes praesidia acciperent cum nunquam antea ullam Ungariae arcem externum praesidium insedisset, acturus nempe apertis viribus si confictum perduellionis crimen non

sustinere. 16,3 supremam… posset] postea scripsit auctor pro supremam pote declaratam et supremam potestatem armis acquisitam 4 Itaque ante omnia motum in Transylvania, cuius principem favere Tökölio iam ipse quoque perspexerat, suscitavit significavitque suo apud Turcas legato causam ut illic rebellium quoquo modo sustineret. 5 Quo tamen nihil aliud est consecutus quam ut re patefacta Apafius Tököliusque, cum bello gerendo, tum pertrahendo in suas partes

salvum esse eum a quo postea, dum extortam rursus destruere pergeret libertatem, metuere debuisset. § 17. 1 Itaque Tökölius accepta in coniugem Rakoczii principis vidua partim quod necessitas et pacta sua iam sic ferebant, partim quod nullis Leopoldi semper, cum sua utilitas exigeret, perfidi promissis crederet, etsi ab Austriacis saepissime tentabatur sepositis cunctis pacis consiliis stricto foedere cum Turca iunctus futurusque, at tributarius, Ungariae, si eam occupasset,

appellantes Tökölium acriter pro Leopoldo steterunt. 3 Ille vero periculo anxius universam iterum motum religioni bellum praetendens in sui auxilium commovit Europam. 4 At enim nullum adhuc eorum in Ungariam pervenerat cum Tökölius captis iam aliquot urbibus Cassoviam comitia indixit data integra sincere consultandi libertate et eos etiam, qui caesari paruissent, invitans. 5 Leopoldus, Austriacae nunquam immemor astutiae, non modo id suis Ungaris non denegavit, verum suum etiam illuc misit legatum,

Tökölium quoquo modo suspectum Turcae redderet. 6 Verum nequiquam; soluta quippe, ut in tanta geniorum diversitate facile praevideri poterat, absque positiva aliqua determinatione comitia, Tökölius suum cursum est prosecutus. 7 Ac quamquam Leopoldo iam aucto auxiliis sexaginta amplius militum milia forent, tamen caesareo exercitu cum Turca comittere non auso Turca Tököliusque 17,7 Tököliusque] Tekeliusque ad Viennae usque moenia pervenere. 8 Tum demum

genus ab Austriacis in Ungariam fuisse praetermissum quando ipsi iurati Austriae scriptores eam rebellionem non nisi in privatis quorundam querelis, quod peius quam unquam antea ab Austriaco milite tum Ungari tractarentur, aut in veteri cum Tökölio amicitia, quam data iam a Leopoldo impunitas, siquid in eo homine fuisset fidei et humanitatis, abstergere 18,9 abstergere] abstere debuisset, constitisse? 10 Quis enim unquam in tanto captorum numero armatus deprehensus est, aut cui

remansit, Ungaris Austria invidit. 2 Itaque, quo vetus illud suum consilium penitus in effectum deduceret, novam fraudem est commenta. 3 Cogit igitur exiguum nobilitatis Viennae conventum contra datum regno ius iurandum sacrilegus imperator nec iam occulte, ast palam, ut in leges, mores, instituta, regimen, verbo in cuncta Austriaca Ungari ultro concederent, eos cohortatur. 20,3 eos cohortatur] corr. auctor ex est cohortatus 4 Minister eius consilii et

putabatur, praesidia, ne idoneum Ungaris in bellis civilibus praeberent receptum, ars etiam Austriacorum fuit. 8 Ac quamquam extorta per ingentia vectigalia omni pecunia, belli nervo, sublatis, qui duces seditionis esse poterant, illustrioribus proceribus nulla iam ab Ungaris vis metuenda videbatur, tamen ut securior ea parte Hispanicum iam 22,8 iam postea additum meditans bellum Leopoldus foret, lenire ad speciem Ungarorum animos cogitabat. 9 Lecti

ars etiam Austriacorum fuit. 8 Ac quamquam extorta per ingentia vectigalia omni pecunia, belli nervo, sublatis, qui duces seditionis esse poterant, illustrioribus proceribus nulla iam ab Ungaris vis metuenda videbatur, tamen ut securior ea parte Hispanicum iam 22,8 iam postea additum meditans bellum Leopoldus foret, lenire ad speciem Ungarorum animos cogitabat. 9 Lecti igitur e nativis ex Ungaris aliquot comissarii qui una cum praefectis et

Ac quamquam extorta per ingentia vectigalia omni pecunia, belli nervo, sublatis, qui duces seditionis esse poterant, illustrioribus proceribus nulla iam ab Ungaris vis metuenda videbatur, tamen ut securior ea parte Hispanicum iam 22,8 iam postea additum meditans bellum Leopoldus foret, lenire ad speciem Ungarorum animos cogitabat. 9 Lecti igitur e nativis ex Ungaris aliquot comissarii qui una cum praefectis et gubernatoribus in cuncta, quae

occlusam magna dexteritate in coniugem a caesare impetravit, vix tandem Rakoczium e collegii pulveribus Praga eduxit quamquam furente, dum rediisset, cardinali. 5 Tentata deinde periculis peregrinationis eius vita; e qua cum incolumis rediisset, destinabatur iam ab aula impar eius dignitati coniux cum ille specie visendi exercitus in imperium profectus landgraviam Hassiae uxorem duxit ingenti caesaris invidia, qui, quod sub sua tutela constitutus sine eius consensu ducere non potuisset praetendens, vix reducem domestico carcere

quem sedatorem tumultus condigno afficere praemio debebat, authorem insuper eius perturbationis pronunciavit, coeperantque 25,3 post coeperantque del. auctor illi iam casses illi eo praetextu tendi cum ille fideli amicorum suorum opera discriminis admonitus vix magna arte praesentem iam captivitatem effugit. 4 Sed enim opportuit tandem etiam in crudeles Austriacorum manus incidere principem infelicem; quae res ut magis

perturbationis pronunciavit, coeperantque 25,3 post coeperantque del. auctor illi iam casses illi eo praetextu tendi cum ille fideli amicorum suorum opera discriminis admonitus vix magna arte praesentem iam captivitatem effugit. 4 Sed enim opportuit tandem etiam in crudeles Austriacorum manus incidere principem infelicem; quae res ut magis pateat, altius mihi repetenda videtur. 25,4 videtur] videntur

rem totam Leymanio centurioni, cui principis commissa fuit custodia, sincere exposuit. 4 Ab eo tempore, sive sortem principis 27,4 post principis del. auctor miser supremo discrimini nimium iam proximam misertus centurio, sive ingentes spes animo volvens libertatem eius coepit meditari. 5 Igitur opportuno tempore misso accendendae candelae causa, qui prae foribus principis excubabat, vigile, eum in suum, quod prope aderat, cubiculum recepit

cui se semper Rakoczius submiserat, refugit; denique cur, quidquid de Rakoczio agebat, id tantis mysteriis summoque arcano involvit? § 29. 1 Sed quidquid de eo sit, Rakoczius iam liber Bercsenium, qui feliciori non nihil fato Austriacorum casses evaserat, in Poloniam secutus est. 2 Affulserat in principio Bercsenio regis optimatumque in eo regno favor; at mox a quodam ministro proditus, 29,2 in principio

regis optimatumque in eo regno favor; at mox a quodam ministro proditus, 29,2 in principio postea additum | post proditus del. auctor ni Ungarica fortitudine satellites evasisset dabatur iam caesaris legato in poenam, cum ille insigni virtute, caeso uno, satellites evasit in monasteriumque se tacitus recepit. 3 Rakoczius postquam Varsoviam appulisset, ignotis illi, ut in peregrina urbe, omnibus rebus Gallum se professus de sacerdote eius linguae

ullum Rakoczius Gallo auxilium nisi unum illud 30 000 librarum subsidium quod et ipsum marchio Bonacus, tum in Polonia legatus, inscio rege et sub privata fide dedit. 8 Sed ad palatinum ut redeamus. 9 Respuerunt ilico Ungari eius mediationem qui se iam aulae servum effecerat. 10 Itaque quod Secsenium Colocensem episcopum 30,10 Colocensem episcopum in margine add. auctor gentilibus carum videret Leopoldus,

post congressus del. auctor illi quidem | certo] addidit auctor perscribere bello quidem illi violatas libertates omnino ansam dedisse, ceterum iis ut mederetur, non caesari, sed principi, in cuius verba iam tota iuraverat Ungaria, incumbere comitia convocare. 12 At Ungaros ne eo quidem 30,12 ne… quidem] scr. auctor pro non quod post eo steterat contentos securitatem fiendorum tractatuum

30,19 aguntur] agerenter | concitavit] pro fecit scr. auctor | ob] pro ad scr. auctor Okolicsanius religione Lutheranus, qui e carcere dimissus nescio quo hamo captus in aulae partes prorsus iam fuerat pertractus, tantam inter suae sectae homines concitavit factionem ut fere aperte a principe deficerent incusso iis ob diversitatem religionis principis Gallique in Lutheranos odium metu; Rakoczius tamen data spe quoquo modo eos placavit. 20 At caesar de

eius congressus post multa inania de plenipotentiis, de titulis certamina Ungari quasi pro basi tractatus praemissum voluere per declaratam domus Austriacae succesionem hereditariam regni proprietatem haud intelligi, quasi ex eo, quod hereditarium dicatur Ungariae regnum, iam instar aliarum hereditariarum provinciarum appropriatum domui Austriacae foret illaque non tam illi praeesset quam id velut patrimonium suum possideret, proindeque quod lex Andreae sublata sit, princeps iam nulla lege, tanquam quae a subditis in eum ferri non possit,

intelligi, quasi ex eo, quod hereditarium dicatur Ungariae regnum, iam instar aliarum hereditariarum provinciarum appropriatum domui Austriacae foret illaque non tam illi praeesset quam id velut patrimonium suum possideret, proindeque quod lex Andreae sublata sit, princeps iam nulla lege, tanquam quae a subditis in eum ferri non possit, teneretur. 6 Aliam enim esse hereditariam successionem et aliam hereditariam proprietatem, sive hereditariatum alium esse successivi regiminis, alium proprietariae dominationis. 7 Nec ad

admoverint, quam vocant instructionem, seu potiora capita secundum quam magistratum suum exerceant, illi tradere, quod nihil esse aliud quam regulas, secundum quas populum iuxta iurisdictionem magistratui suo competentem gubernet, apparet; ita et populus iam tum, cum principem sibi initio constituit, immo etiam postea, dum novus semper princeps inauguratur, leges veluti tabulas, quibus omnes gubernandi regulae continentur, illi in manus tradit ut secundum eas et non aliter imperium suum administret; quas quidem ille, si modo

aetatis donec vel in cognitionem meliorum librorum deveniam, mox illos in indice illo esse comperio, tum pro dispensatione recurrendum est, interea formantur mille circa condicionem, circa aetatem difficultates. 10 Denique tum primum dispensationem illum obtineo cum iam me disciplinis uberius instructum ac ad negotia agenda iam penitus comparatum esse oporteret. 11 Ita duo maxima dominandi adminicula eodem tempore Roma consequitur ut et tarde aut plane numquam eo eruditionis quis provehatur, ut aperire oculos aestimatisque rerum

in indice illo esse comperio, tum pro dispensatione recurrendum est, interea formantur mille circa condicionem, circa aetatem difficultates. 10 Denique tum primum dispensationem illum obtineo cum iam me disciplinis uberius instructum ac ad negotia agenda iam penitus comparatum esse oporteret. 11 Ita duo maxima dominandi adminicula eodem tempore Roma consequitur ut et tarde aut plane numquam eo eruditionis quis provehatur, ut aperire oculos aestimatisque rerum momentis ex innata quasi illa erga pontifices servitute

prohiberent in statibus suis vendi 16 vendi sic omnes eos libros qui sive ad concitandos populi animos, sive ad dandam malam de gubernio opinionem conducerent. 17 Igitur pontifices quoque, cum iam fidem ipsam arte politica (quae temporum nostrorum corruptella est) regere coepissent, rationem status fidei in eo collocarunt ut omnes, qui non ad convellenda solum fidei principia faciunt, velut alioquin ex natura sua prohibiti, sed etiam qui ad dandam sive de

me Clementissimus Dominus eo loco collocare dignatus sit ubi et promovendi altissimi eius servitii, et subveniendi miseris, sed et grata omnium ordinum viris obsequia praestandi amplior mihi et uberior occasio praebeatur. 4.1 Octavus quidem supra vigesimum iam defluxit annus quo publicis admotus negotiis pro variorum, quae percurri, munerum ratione et virium mearum tenuitate studia, labores, conatusque meos in promovendum altissimum servitium, in procurandum publicum patriae huius bonum laetus semper impendi; quo praecipuum curarum

meos in promovendum altissimum servitium, in procurandum publicum patriae huius bonum laetus semper impendi; quo praecipuum curarum vigiliarumque fructum in ipsa serviendi occasione collocavi. 2 Triennium prope evolvitur quod in partem laborum communis patriae, ipsius iam etiam Hungariae vocatus sim. 3 Sed haec, quae pro exilitate virium mearum impendi, servitia, si illa cum relati modo praemii magnitudine contendam, adeo tenuia sunt, ut nil nisi meram Augusti clementiam tota hac in re suspicere debeam, colere, et venerari.

sed ipsius usque adeo humani generis felicitatem animus pulcherrimam in ipsa beneficii largitione mercedem retribuit. 4 Mihi nil aliud reliqui est quam ut conceptis verbis non fidem, quam pro avito gentis meae studio Tibi Augustaeque domui tuae inde ab ineunte aetate iam sacravi, non alacrem in exsequendis alioquin in commune bonum directis iussis tuis promptitudinem, quam hactenus etiam pro modulo virium mearum continuo praestiti, sed eam, quam supremae vires meae adhuc recipere possunt, laborum, conatuum, studiorumque in promovendo altissimo

muneri pristinam dignitatem potissimum debere nunquam intermoritura gratitudine agnosco. 2 Sospitem hunc nobis, longaevum, felicem servent boni superi hunc virum: columen patriae, refugium miserorum, proborum omnium civium solatium. 7.1 Quo iam gratitudinis officio te prosequar, Excellentissime et Illustrissime Domine Installator et Commissarie Regie, qui te ministrum conferendae mihi caesareo-regiae huius gratiae praebere voluisti. 2 Complura ego tuae in me benevolentiae argumenta ab eo inde, quo

Illustrissime Domine Installator et Commissarie Regie, quod hac potissimum occassione ad vindicandam pristinam muneris huius dignitatem studia operamque tuam, quam optatus etiam eventus coronavit, conferre volueris. 6 Cum proinde te virtus tua et Augustorum benignitas iam eo loco collocaverit ut eam, quam vellem, efficacem Tibi gratiam rependere haud possim, accipe eam, quam candido corde et ingenuis verbis praestare possum, gratitudinis testificationem. 7 Nunquam de mente mea excidet collati in me hodierna die beneficii recordatio.

eam, quam vellem, efficacem Tibi gratiam rependere haud possim, accipe eam, quam candido corde et ingenuis verbis praestare possum, gratitudinis testificationem. 7 Nunquam de mente mea excidet collati in me hodierna die beneficii recordatio. 8 Devinctum Tibi iam dudum animum meum novum hoc benevolentiae argumentum tanto arctius adstringet. 8.1 Accipe etiam debitum gratitudinis meae testimonium, Excellentissime et Illustrissime Domine Comes Bane! 2 Tuo et perennis

4 Mihi semitam, qua incedas, indicare, Tibi hanc naviter terere, non laboribus fatigari, non deterreri difficultatibus convenit. 5 Semitam hanc quoniam legibus regni et benignis ordinationibus luculenter descriptam habes, quoniam eam longiori tempore iam trivisti, nihil reliqui est quam ut in iis, quae duobus his fontibus necdum forte definita sunt, aut si quae seu in legibus, seu in benignis ordinationibus ad casus specificos applicandis difficultas exsurgat, in his tuam erga me confidentiam exposcam.

Quod pactum Sigismundi cum Alberto exmittas, rem mihi gratam admodum praestitisti. 2 Quod ingressum ad regestum Sigismundi retineas, iure tuo uteris; ego enim tantum suadendi, non vero exigendi potestatem habeo. 3 Interea patere ut, postquam opus iam prodierit (nunc enim nolo morari eius impressionem), ea, quae in postremis meis tantum indicavi, nimirum quod illic et te repetas, et tibi non constes, prolixiori oratione ostendam. 4 Mittam ego tibi tantum has reflexiones, neque cupio ut unquam publici iuris fiant;

sed supplementis secundae periodi inferas. 6 Puto enim quod dissertatio haec plurimum conferre possit, et ad edocendos initiantes de eo, qualem usum diplomatum facere, quomodo 3,6 quomodo] quomo illa combinare et per nota iam iuris principia explicare debeant, et "ad configendos," ut ait Cicero, "cornicum" (id est Loyolistarum) "oculos"; videbunt enim exinde quod ad explicanda vetera seu politica, seu iuridica systemata non sufficiat diplomata congerere, sed quod

Loyolistarum) "oculos"; videbunt enim exinde quod ad explicanda vetera seu politica, seu iuridica systemata non sufficiat diplomata congerere, sed quod oporteat in solidis et iuris patris, et statisticae principiis bene versatum esse. 4.1 Quod si iam serotinum est eam supplementis inserere, retine illam pro privato tuo usu; cum enim plures iam habeam eiusmodi dissertationes, forte easdem una procudi faciam si magnum meum opus, cui continuo incumbo, terminare non potuero. 5.1 Utcunque sit, lege quaeso illam

seu iuridica systemata non sufficiat diplomata congerere, sed quod oporteat in solidis et iuris patris, et statisticae principiis bene versatum esse. 4.1 Quod si iam serotinum est eam supplementis inserere, retine illam pro privato tuo usu; cum enim plures iam habeam eiusmodi dissertationes, forte easdem una procudi faciam si magnum meum opus, cui continuo incumbo, terminare non potuero. 5.1 Utcunque sit, lege quaeso illam attente et tuum de illa iudicium ingenue significa; omnes enim reliquae ad eandem normam

responsum Ferdinandi Primi ad Novipolense articulos eruisti. 9.1 In Secretiori Archivo Regio non est quod multum spei reponas. 2 Versatus fuit in illo non professor aliquis Zagrabiensis, sed Petrovich, antea iuris publici in universitate doctor, tunc iam asessor Tabulae Districtualis 9,2 Post Districtualis delevi repetitum Assesor integris sex hebdomadis quotidie bis, nempe per regias horas. 3 Nosti quod Kollar in opere de iure patronatus, si bene

bis, nempe per regias horas. 3 Nosti quod Kollar in opere de iure patronatus, si bene memini — scribo enim ruri ubi non est mihi ad manum mea bibliotheca — ediderit indiculum respicientium Hungariam diplomatum quae in illo archivo conservantur, praeter ea quae iam ille publici iuris fecit. 4 Mihi Kollarii fides semper suspecta fuit. 5 Quare instruxi Petrovichium: primo, edita per Kollar diplomata cum originalibus conferat et videat an ille ea sincere protulerit; secundo, ut omnia, quae in indiculo illo designantur,

concedere quod eius opera administratio publica adeo insignem acceperit reformationem. 4 In particulari hoc casu, quascunque tu contrarietates ostendas, uno hoc argumento Corpus Iuris salvabunt quod omnia haec per subsequum imperantis et statuum consensum iam sanata sint. 5 Interea perge tu, quo coepisti, calle; sat erit tibi ad nominis gloriam quod tu primus omnia haec detexeris. 14.1 Cum scribas optare te ut de constitutione Hungariae aliquid elucubrem, video ignotum tibi esse quod ego laborem

sanata sint. 5 Interea perge tu, quo coepisti, calle; sat erit tibi ad nominis gloriam quod tu primus omnia haec detexeris. 14.1 Cum scribas optare te ut de constitutione Hungariae aliquid elucubrem, video ignotum tibi esse quod ego laborem hunc iam perfecerim sub diaeta 1790-mi. 2 Si illum pro privata tua notitia legere vis, interpella Mandichium ut tibi communicet lucubrationem meam sub titulo Genuina constitutionis Hungaricae principia. 3 Verum absit ut illud vel tuam

universitatis aliquas quisquilias edere velit, inter quas tua supplementa eminebunt. 2 Quid per id dicere volueris, non assequor. 3 Si quid tamen editum fuerit, mone Milossium ut pro me emat et mihi submittat. 4 Nam id ille facturum mihi iam recepit. 5 Universim si quid de rebus Hungaricis prodierit quod mihi arrisurum esse putaveris, quaeso praesta id ipsum. 16.1 Cum Schönvisner sit renuntiatus bibliothecarius, video potentem esse adhuc, Loyolitarum factionem quae et tuis

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report