Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: in Your search found 109468 occurrences
First 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 37631-38045:37631. Grbić Ilirik,... . Aristeae historia cum conversione... [Paragraph | Section]
de legis Divinae ex Hebraica lingua in Graecam translatione, per Septuaginta
interpretes, Ptolemaei Philadelphi Aegyptiorum regis studio ac liberalitate Hierosolyma
accersitos, absoluta, Historia nunc primum Graece edita.
In qua, praeter multa alia lectu
dignissima, et pii Regis imago, et regni optime constituti forma ad unguem expressa
demonstratur.
virtute amplissimo. S. P.
Si quae, ut censent, Fuggere generosissime, ex conquisitione, vel publicatione
reconditorum scriptorum, speranda laus est: non postrema iis meo iudicio debetur, qui
monumenta, quibus regum magnorumque ducum pręclarae actiones, cum in caeteris vitae
partibus, tum rebus ac artibus utilibus conservandis, memoriae posteritatis consecratae
fuere, e tenebris in lucem eruere, et ad publicam utilitatem proferre nituntur. Etenim
dum in hoc diligente opera ac cura versantur, et iusta honorificentissima
scriptorum, speranda laus est: non postrema iis meo iudicio debetur, qui
monumenta, quibus regum magnorumque ducum pręclarae actiones, cum in caeteris vitae
partibus, tum rebus ac artibus utilibus conservandis, memoriae posteritatis consecratae
fuere, e tenebris in lucem eruere, et ad publicam utilitatem proferre nituntur. Etenim
dum in hoc diligente opera ac cura versantur, et iusta honorificentissima defunctis
soluunt, eorum memoriam ab oblivionis iniuria vindicantes, et commemoratione laudis
ipsorum, quasi
monumenta, quibus regum magnorumque ducum pręclarae actiones, cum in caeteris vitae
partibus, tum rebus ac artibus utilibus conservandis, memoriae posteritatis consecratae
fuere, e tenebris in lucem eruere, et ad publicam utilitatem proferre nituntur. Etenim
dum in hoc diligente opera ac cura versantur, et iusta honorificentissima defunctis
soluunt, eorum memoriam ab oblivionis iniuria vindicantes, et commemoratione laudis
ipsorum, quasi trophaeis Miltiadaeis viventium animos ad similium rerum studium
exuscitant
pertinere posset, nobis hoc tempore defuturum existimarem. Verum ea iam temporum ac
rerum conditio est, ut saepius, qui velint, vel maiorum negligentia, vel praesentium
invidia ab aditu pulcherrimae laudis arceantur: ac aditu concesso, ni quis utatur,
in publica commoda, ac defunctorum manes graviter deliquisse, merito censeatur.
Quamobrem cum mihi praeterita hyeme, Italiam lustrandi gratia obeunti, singulari
cuiusdam eximii viri humanitate (nomini etenim certis de causis parco) Aristeae libellus
ostensus esset,
Quamobrem cum mihi praeterita hyeme, Italiam lustrandi gratia obeunti, singulari
cuiusdam eximii viri humanitate (nomini etenim certis de causis parco) Aristeae libellus
ostensus esset, quo, quae a celebratissimo Aegypti rege Ptolemaeo, cognomine
Philadelpho, in cura legis divinae transferendae suscepta gestaque fuere, quam
elegantissime describerentur, eius obtinendi facultate data, quae ad eius descriptionem
pertinerent, perquam lubenter suscepi: maxime cum res verae religionis cultui vicinior,
vel liberali benignitate
populi Iudaici liberatione redimentis: eamque tam religiosa pietate amplectentis, ut
saepius exclamare non dubitet,
τῷ θεῷ, οὗτινός ἐστι τὰ λόγια ταῦτα: diemque
illum quo lex adferretur, in singulos vitae suae annos, non minus ac eum quo
gloriosissimam ab hoste victoria retulerit, solennem magnumque esse statuat? Celebratur
quidem in libris conquirendis, eorumque interpretandi cura, multorum clarissimorum Regum
egregia voluntas: ut Babylonicorum, Pergamenorum, Polycratis Samii, Nicocratis Cyprii:
et qui eos subsecuti fuere, Romanorum Imperatorum, Caesaris, Augusti, Traiani,
Vespasiani, Antonini,
partim
ambitione ducti, librorum conquisitioni et interpretationi studuisse putantur. Hunc
autem et religionis et pietatis studio ad legis convertendae cupiditatem abreptum, et
Eleazari testimonium, et vox ipsius cum adoratione saepius prolata, solennitasque in
honorem legis allatae instituta, aperte demonstrant: ita ut caeteros quidem omnes a
verae religionis cognitione alienos, in hoc studio longe praecelluisse, proximeque
Iuniori Theodosio aggregandus esse videatur: quo, teste Nicephoro, in Sacris libris,
pietatis studio ad legis convertendae cupiditatem abreptum, et
Eleazari testimonium, et vox ipsius cum adoratione saepius prolata, solennitasque in
honorem legis allatae instituta, aperte demonstrant: ita ut caeteros quidem omnes a
verae religionis cognitione alienos, in hoc studio longe praecelluisse, proximeque
Iuniori Theodosio aggregandus esse videatur: quo, teste Nicephoro, in Sacris libris,
eorundemque interpretibus congerendis, inter Christianos principes nullus ante
studiosior, nec forte etiam post extitit: cum insigni
saepius prolata, solennitasque in
honorem legis allatae instituta, aperte demonstrant: ita ut caeteros quidem omnes a
verae religionis cognitione alienos, in hoc studio longe praecelluisse, proximeque
Iuniori Theodosio aggregandus esse videatur: quo, teste Nicephoro, in Sacris libris,
eorundemque interpretibus congerendis, inter Christianos principes nullus ante
studiosior, nec forte etiam post extitit: cum insigni multorum dedecore, qui titulum
verae religionis prae se ferentes, in eius propagatione, rerumque ad eam
aggregandus esse videatur: quo, teste Nicephoro, in Sacris libris,
eorundemque interpretibus congerendis, inter Christianos principes nullus ante
studiosior, nec forte etiam post extitit: cum insigni multorum dedecore, qui titulum
verae religionis prae se ferentes, in eius propagatione, rerumque ad eam
pertinentium instauratione, rege Aegyptio multo remissiores esse videntur. Cum etenim
religio Christiana literis inclusa contineatur, hae vero neutiquam absque Bibliothecis,
tanquam castellis doctrinae, conservari
legis
divinae translationem, eiusque interpretes remuneravit? Philippi liberalitati maxima cum
laude datur, quod Aristotelem ingenti donatum pecunia, ad investigandas animalium
naturas a se dimiserit. Ad comprobationem insignis liberalitatis filii eius Alexandri in
doctos, vox allegatur eius, qui post mortem illius pauculo interiecto tempore,
Archestrato nobili poetae inopia presso, dixisse fertur: Tu vero si Alexandri
aetate fuisses, in praemium cuiuslibet carminis Cyprum aut Phoenicen habuisses. Porro ut
a se dimiserit. Ad comprobationem insignis liberalitatis filii eius Alexandri in
doctos, vox allegatur eius, qui post mortem illius pauculo interiecto tempore,
Archestrato nobili poetae inopia presso, dixisse fertur: Tu vero si Alexandri
aetate fuisses, in praemium cuiuslibet carminis Cyprum aut Phoenicen habuisses. Porro ut
memorabile relatum, Cherilum singulorum versuum singulos stateres aureos accepisse.
Praedicatur Lysander, quod poetae Antilocho ob pauculos versus pileum argento
impleverit. Omnium ore
Praedicatur Lysander, quod poetae Antilocho ob pauculos versus pileum argento
impleverit. Omnium ore munificentia Antonini celebratur, Oppiano, ob dedicationem
poematis de piscibus, patrem relegatum ab exilio restituentis: illumque tot aureis
donantis, quot versus in poemate de piscibus inveniebantur. Sunt haec, aliaque complura
(nec etenim singula commemorare prodest) liberalia, et benignitatis in doctos speciem
egregiam habent: sed tamen si munificentiae Ptolemaei, illorumque collatio
institueretur, fateri necesse esset,
Oppiano, ob dedicationem
poematis de piscibus, patrem relegatum ab exilio restituentis: illumque tot aureis
donantis, quot versus in poemate de piscibus inveniebantur. Sunt haec, aliaque complura
(nec etenim singula commemorare prodest) liberalia, et benignitatis in doctos speciem
egregiam habent: sed tamen si munificentiae Ptolemaei, illorumque collatio
institueretur, fateri necesse esset, illorum quidem liberalitatem praedicatam, huius
autem omni laude fuisse superiorem. Nam de rerum, Legis translationi
Nam de rerum, Legis translationi impensarum
quantitate ac summa, ne quid referam: quae secundum Aristeae narrationem, earum subducta
ratione, tanta invenietur, ut mirari potius eam quam aestimare liceat, tot centenis
talentorum millibus, partim in Iudaeorum redemptionem, partim in donaria Pontifici
mittenda erogatis: Quanta benignitas et observantia Philadelphi in interpretibus
excipiendis, tractandis et dimittendis commemoratur? Ob adventum ipsorum ita laetatur,
ut septies de eo gratias Deo agat, atque prae
Legis translationi impensarum
quantitate ac summa, ne quid referam: quae secundum Aristeae narrationem, earum subducta
ratione, tanta invenietur, ut mirari potius eam quam aestimare liceat, tot centenis
talentorum millibus, partim in Iudaeorum redemptionem, partim in donaria Pontifici
mittenda erogatis: Quanta benignitas et observantia Philadelphi in interpretibus
excipiendis, tractandis et dimittendis commemoratur? Ob adventum ipsorum ita laetatur,
ut septies de eo gratias Deo agat, atque prae gaudio in lachrymas erumpat:
Aristeae narrationem, earum subducta
ratione, tanta invenietur, ut mirari potius eam quam aestimare liceat, tot centenis
talentorum millibus, partim in Iudaeorum redemptionem, partim in donaria Pontifici
mittenda erogatis: Quanta benignitas et observantia Philadelphi in interpretibus
excipiendis, tractandis et dimittendis commemoratur? Ob adventum ipsorum ita laetatur,
ut septies de eo gratias Deo agat, atque prae gaudio in lachrymas erumpat: praesentes
tanta observantia, quanta nullos alios prosequitur: volentes abire, muneribus
redemptionem, partim in donaria Pontifici
mittenda erogatis: Quanta benignitas et observantia Philadelphi in interpretibus
excipiendis, tractandis et dimittendis commemoratur? Ob adventum ipsorum ita laetatur,
ut septies de eo gratias Deo agat, atque prae gaudio in lachrymas erumpat: praesentes
tanta observantia, quanta nullos alios prosequitur: volentes abire, muneribus
amplissimis donatos ita dimittit, ut illos subinde redire precetur, eorumque adventu
maxima bona sibi contigisse profiteatur. Neque sane id sine causa, nam et
ἂν φυλακὴν τῆς βασιλείας ἕξειν. Aristeae epistula ad Philocratem 125.2. Noratque cum
aliis regibus quamplurimis literatos charos gratosque fuisse: tum vero Alexandrum, cuius
in regno isto post patrem locum occuparat, non minus literarum et benignitatis in
doctos, quam rerum fortiter gestarum laude excelluisse. Ideoque non minus eruditionis ac
benignitatis, quam regni successionem sibi gloriosam fore. Egregia virtus, et digna
celebratissimi
Aristeae epistula ad Philocratem 125.2. Noratque cum
aliis regibus quamplurimis literatos charos gratosque fuisse: tum vero Alexandrum, cuius
in regno isto post patrem locum occuparat, non minus literarum et benignitatis in
doctos, quam rerum fortiter gestarum laude excelluisse. Ideoque non minus eruditionis ac
benignitatis, quam regni successionem sibi gloriosam fore. Egregia virtus, et digna
celebratissimi optimique regis sententia: cuius solius imitationi utinam nostri seculi
gestarum laude excelluisse. Ideoque non minus eruditionis ac
benignitatis, quam regni successionem sibi gloriosam fore. Egregia virtus, et digna
celebratissimi optimique regis sententia: cuius solius imitationi utinam nostri seculi
Principes insisterent, cum eum vel in adornandis bibliothecis, vel liberalitate
exercenda, magis facultate quam voluntate aequare non posse videantur: nae nos literas
florentiores, maioremque doctorum copiam habituri essemus. Uti namque bona
temperies, ac aeris clementia, copiam ac
maioremque doctorum copiam habituri essemus. Uti namque bona
temperies, ac aeris clementia, copiam ac ubertatem frugum: ita humanitas, honor et
beneficentia principis, bonas artes, excellentiaque ingenia producere consvevit. Verum
quam pauci et hac in parte laudem Philadelphi affectent, manifestum, et quidem nimium
manifestum est. Quotus etenim quisque iam Principum reperitur, qui literas digno amore
complectatur: literatosque benigne foveat, sustentet, honoribusque et praemiis ornet?
Itaque cum regis Aegyptii
manifestum, et quidem nimium
manifestum est. Quotus etenim quisque iam Principum reperitur, qui literas digno amore
complectatur: literatosque benigne foveat, sustentet, honoribusque et praemiis ornet?
Itaque cum regis Aegyptii tantam liberalitatem ac venerationem in doctos ab Aristea
describi perspicerem, quanta nostri seculi hominibus optanda potius quam speranda est,
non potui non voluptate lectionis eius singulari perfundi.
Quid vero dicam de variis vitae civilis ac gubernationis praeceptis, quae in hoc
ac venerationem in doctos ab Aristea
describi perspicerem, quanta nostri seculi hominibus optanda potius quam speranda est,
non potui non voluptate lectionis eius singulari perfundi.
Quid vero dicam de variis vitae civilis ac gubernationis praeceptis, quae in hoc
libello continentur? Ex omni antiquitate nec autor, nec autoris libellus ullus, meo
iudicio, facile invenietur, qui utiliora vitae, et publicae gubernationi commodiora
praecepta tradat: quique dignior sit ut in manibus principum, et eorum qui
civilis ac gubernationis praeceptis, quae in hoc
libello continentur? Ex omni antiquitate nec autor, nec autoris libellus ullus, meo
iudicio, facile invenietur, qui utiliora vitae, et publicae gubernationi commodiora
praecepta tradat: quique dignior sit ut in manibus principum, et eorum qui Rempublicam
gerunt, diligentius teratur, memoriaque circumferatur: quam hic ipse Aristeae, qui
titulo quidem LXX Interpretum historiam de legis divinae translatione pollicetur, sed
revera boni ac pii vereque Christiani principis
non laudetur, qui non solum boni, sed et boni et pii principis vivam
imaginem ostendit? Neque etenim ulla gubernationis munia incidere possunt, sive
domi, sive foris, vel cum subditis, vel cum aequalibus, cum domesticis aut extraneis,
quin quomodo in iis cum pietatis atque virtutis laude feliciter Principi versandum sit,
hic a viris non prophana, sed Spiritus sancti prudentia illuminatis, tradatur: idque
tanta brevitate, ut unumquodque facile a quolibet percipi, et in magnis variisque rerum
occupationibus atque
cum domesticis aut extraneis,
quin quomodo in iis cum pietatis atque virtutis laude feliciter Principi versandum sit,
hic a viris non prophana, sed Spiritus sancti prudentia illuminatis, tradatur: idque
tanta brevitate, ut unumquodque facile a quolibet percipi, et in magnis variisque rerum
occupationibus atque negociis in mentem redigi, et ad usum conferri possit. Quare tanto
eius lectio caeteris in hoc genere scriptis mihi gratior est visa, quanto quae pietate
nituntur, caeteris feliciora existunt: quantoque quae a Spiritu
pietatis atque virtutis laude feliciter Principi versandum sit,
hic a viris non prophana, sed Spiritus sancti prudentia illuminatis, tradatur: idque
tanta brevitate, ut unumquodque facile a quolibet percipi, et in magnis variisque rerum
occupationibus atque negociis in mentem redigi, et ad usum conferri possit. Quare tanto
eius lectio caeteris in hoc genere scriptis mihi gratior est visa, quanto quae pietate
nituntur, caeteris feliciora existunt: quantoque quae a Spiritu sancto dimanant,
prophanis veriora et certiora nobis
prophana, sed Spiritus sancti prudentia illuminatis, tradatur: idque
tanta brevitate, ut unumquodque facile a quolibet percipi, et in magnis variisque rerum
occupationibus atque negociis in mentem redigi, et ad usum conferri possit. Quare tanto
eius lectio caeteris in hoc genere scriptis mihi gratior est visa, quanto quae pietate
nituntur, caeteris feliciora existunt: quantoque quae a Spiritu sancto dimanant,
prophanis veriora et certiora nobis habentur.
Auxit porro non parum historiae huius legendae cupiditatem,
tum vero Principum vitam exemplis et praeceptis praeclare
informandam libellum accommodatissimum, et minime iucunditatis expertem esse cernerem, a
publicis commodis non alienam me rem facturum existimavi, si eum multos iam annos
latentem, cum conversione Latina in lucem eruerem. Etsi enim ante complures annos a
MATTHIA PALMERIO Pisano in linguam Latinam, et inde quoque in Italicam translatus esset,
tamen cum is (quod citra obtrectationem dictum sit) in plerisque locis sensum autoris
minus assecutus videretur, quod mihi
libellum accommodatissimum, et minime iucunditatis expertem esse cernerem, a
publicis commodis non alienam me rem facturum existimavi, si eum multos iam annos
latentem, cum conversione Latina in lucem eruerem. Etsi enim ante complures annos a
MATTHIA PALMERIO Pisano in linguam Latinam, et inde quoque in Italicam translatus esset,
tamen cum is (quod citra obtrectationem dictum sit) in plerisque locis sensum autoris
minus assecutus videretur, quod mihi in Germaniam reverso, a caeteris studiis
tempus reliquum erat,
iucunditatis expertem esse cernerem, a
publicis commodis non alienam me rem facturum existimavi, si eum multos iam annos
latentem, cum conversione Latina in lucem eruerem. Etsi enim ante complures annos a
MATTHIA PALMERIO Pisano in linguam Latinam, et inde quoque in Italicam translatus esset,
tamen cum is (quod citra obtrectationem dictum sit) in plerisque locis sensum autoris
minus assecutus videretur, quod mihi in Germaniam reverso, a caeteris studiis
tempus reliquum erat, labori eius convertendi non invitus
existimavi, si eum multos iam annos
latentem, cum conversione Latina in lucem eruerem. Etsi enim ante complures annos a
MATTHIA PALMERIO Pisano in linguam Latinam, et inde quoque in Italicam translatus esset,
tamen cum is (quod citra obtrectationem dictum sit) in plerisque locis sensum autoris
minus assecutus videretur, quod mihi in Germaniam reverso, a caeteris studiis
tempus reliquum erat, labori eius convertendi non invitus impendere coepi. Sed me eo,
fortuna magis quam voluntate, quam citissime liberari
eruerem. Etsi enim ante complures annos a
MATTHIA PALMERIO Pisano in linguam Latinam, et inde quoque in Italicam translatus esset,
tamen cum is (quod citra obtrectationem dictum sit) in plerisque locis sensum autoris
minus assecutus videretur, quod mihi in Germaniam reverso, a caeteris studiis
tempus reliquum erat, labori eius convertendi non invitus impendere coepi. Sed me eo,
fortuna magis quam voluntate, quam citissime liberari contigit. Nam dum in eo versor,
fit, ut optimo doctissimoque viro Iohanni OPORINO,
sensum autoris
minus assecutus videretur, quod mihi in Germaniam reverso, a caeteris studiis
tempus reliquum erat, labori eius convertendi non invitus impendere coepi. Sed me eo,
fortuna magis quam voluntate, quam citissime liberari contigit. Nam dum in eo versor,
fit, ut optimo doctissimoque viro Iohanni OPORINO, hospiti et amico meo, eius conversio,
authore Matthia GARBITIO pauculos ante annos in inclyta Tubingensi Academia Graece
linguae professione cum vita feliciter defuncto, per doctissimum eiusdem
non invitus impendere coepi. Sed me eo,
fortuna magis quam voluntate, quam citissime liberari contigit. Nam dum in eo versor,
fit, ut optimo doctissimoque viro Iohanni OPORINO, hospiti et amico meo, eius conversio,
authore Matthia GARBITIO pauculos ante annos in inclyta Tubingensi Academia Graece
linguae professione cum vita feliciter defuncto, per doctissimum eiusdem Academiae,
Physicae professorem, Georgium LIEBLERUM, transmittatur. Ego itaque, qui talem operam ab
eruditissimo viro in conversione illa navatam perspicerem,
Matthia GARBITIO pauculos ante annos in inclyta Tubingensi Academia Graece
linguae professione cum vita feliciter defuncto, per doctissimum eiusdem Academiae,
Physicae professorem, Georgium LIEBLERUM, transmittatur. Ego itaque, qui talem operam ab
eruditissimo viro in conversione illa navatam perspicerem, quae doctis minime improbari
posset, libenter id manibus defuncti concessi, ut debita laboris exhausti laude
frueretur, eaque conversio meae praeferretur: ita tamen, ut ad meum exemplar, quod et
integrius et correctius plerisque
conversione illa navatam perspicerem, quae doctis minime improbari
posset, libenter id manibus defuncti concessi, ut debita laboris exhausti laude
frueretur, eaque conversio meae praeferretur: ita tamen, ut ad meum exemplar, quod et
integrius et correctius plerisque in locis erat, textus Aristeae Graecus
imprimeretur.
Cum tui vero clarissimi nominis inscriptione, HULDRICHE FUGGERE generosissime, eum in
lucem producere libuit: ut meae, de praestantissimis animi tui dotibus, multorum
praedicatione
eaque conversio meae praeferretur: ita tamen, ut ad meum exemplar, quod et
integrius et correctius plerisque in locis erat, textus Aristeae Graecus
imprimeretur.
Cum tui vero clarissimi nominis inscriptione, HULDRICHE FUGGERE generosissime, eum in
lucem producere libuit: ut meae, de praestantissimis animi tui dotibus, multorum
praedicatione iampridem conceptae observantiae specimen qualecumque praeberem: et quod
nulli magis quam tibi, is convenire videretur. Tu siquidem divino Ptolemaei exemplo in
eum in
lucem producere libuit: ut meae, de praestantissimis animi tui dotibus, multorum
praedicatione iampridem conceptae observantiae specimen qualecumque praeberem: et quod
nulli magis quam tibi, is convenire videretur. Tu siquidem divino Ptolemaei exemplo in
vestra ornatissima familia renovato, non solum literarum studiosos quam plurimos
hincinde liberali sumptu alis: et peritissimos in omni doctrinarum genere professores,
Gassarum, Vuolfium, Schrimgerum, Gerstmannum, viros mihi amicitia iunctissimos, domi
observantiae specimen qualecumque praeberem: et quod
nulli magis quam tibi, is convenire videretur. Tu siquidem divino Ptolemaei exemplo in
vestra ornatissima familia renovato, non solum literarum studiosos quam plurimos
hincinde liberali sumptu alis: et peritissimos in omni doctrinarum genere professores,
Gassarum, Vuolfium, Schrimgerum, Gerstmannum, viros mihi amicitia iunctissimos, domi
tuae summa benevolentia foves, honoribusque et praemiis eximiis ornas: sed et ita
Ptolemaeum comparatione optimorum librorum, et instructione
ac studii socios quam plurimos habeas, omnes tamen post
te reliqueris. Testantur id cum alii autores complures, tua liberalitate publicae
utilitati dati: tum vero Novellarum Iustiniani absolutissima editio, nobis post longa
desideria, cum perpetua voluntatis tuae in literas laude, tandem communicata. Quare ut
libellum hunc, et tanquam speculum quoddam voluntatis tuae praeclarae in literas,
earumque sectatores, hilari fronte intueri: et compellationem hanc, ut ab eximia
virtutum tuarum admiratione et observantia singulari
tua liberalitate publicae
utilitati dati: tum vero Novellarum Iustiniani absolutissima editio, nobis post longa
desideria, cum perpetua voluntatis tuae in literas laude, tandem communicata. Quare ut
libellum hunc, et tanquam speculum quoddam voluntatis tuae praeclarae in literas,
earumque sectatores, hilari fronte intueri: et compellationem hanc, ut ab eximia
virtutum tuarum admiratione et observantia singulari profectam, pro aequitate tua in
meliorem partem interpretari: et me, qua bonos omnes, benevolentia complecti digneris,
communicata. Quare ut
libellum hunc, et tanquam speculum quoddam voluntatis tuae praeclarae in literas,
earumque sectatores, hilari fronte intueri: et compellationem hanc, ut ab eximia
virtutum tuarum admiratione et observantia singulari profectam, pro aequitate tua in
meliorem partem interpretari: et me, qua bonos omnes, benevolentia complecti digneris,
etiam atque etiam te rogo: cum benigna mentione, ut veteribus olim Romanis atque Graecis
non solum patrios atque indigetes deos pro se, sed et exteros adorare licuit: sic
gratia suae observantiae testificandae, vel vestrae benevolentiae promerendae,
compellandi veniam facile dari solere. Eius itaque a tua Magnificentia impetrandae, per
tuae praeclarae, tantumque praedicatae humanitatis famam, mihi fiducia facta, illud
polliceor: nihil in posterum mihi antiquius fore, quam ut, cuius iam tenuis umbra
conspicitur, ea in te observantia indies magis magisque clarior reddatur: et in
maioribus rebus ita sese exerat, ne, quamvis virtutis, sapientiae, eruditionis ac
humanitatis tuae admiratores innumerabiles
veniam facile dari solere. Eius itaque a tua Magnificentia impetrandae, per
tuae praeclarae, tantumque praedicatae humanitatis famam, mihi fiducia facta, illud
polliceor: nihil in posterum mihi antiquius fore, quam ut, cuius iam tenuis umbra
conspicitur, ea in te observantia indies magis magisque clarior reddatur: et in
maioribus rebus ita sese exerat, ne, quamvis virtutis, sapientiae, eruditionis ac
humanitatis tuae admiratores innumerabiles inveniantur, ego postremas inter illos
tulisse videri queam.
impetrandae, per
tuae praeclarae, tantumque praedicatae humanitatis famam, mihi fiducia facta, illud
polliceor: nihil in posterum mihi antiquius fore, quam ut, cuius iam tenuis umbra
conspicitur, ea in te observantia indies magis magisque clarior reddatur: et in
maioribus rebus ita sese exerat, ne, quamvis virtutis, sapientiae, eruditionis ac
humanitatis tuae admiratores innumerabiles inveniantur, ego postremas inter illos
tulisse videri queam.
indies magis magisque clarior reddatur: et in
maioribus rebus ita sese exerat, ne, quamvis virtutis, sapientiae, eruditionis ac
humanitatis tuae admiratores innumerabiles inveniantur, ego postremas inter illos
tulisse videri queam.
Argumentum libri autore Simone Schardio.
Cum rex Aegypti Ptolemaeus Philadelphus Bibliothecam insignem, omnique librorum genere
instructam, adornare constituisset, eius negocii partes Demetrio Phalereo dedit. Is
itaque singulari industria ac diligentia in coemptione et descriptione librorum
procuranda usus, brevi ducenta librorum millia Bibliothecae intulit. Inter alia autem,
quae paucissima erant, leges Iudaeorum ipsi nulla alia de causa, quam penuria
Interpretum, qui eas in linguam Graecam transferrent, deerant.
itaque singulari industria ac diligentia in coemptione et descriptione librorum
procuranda usus, brevi ducenta librorum millia Bibliothecae intulit. Inter alia autem,
quae paucissima erant, leges Iudaeorum ipsi nulla alia de causa, quam penuria
Interpretum, qui eas in linguam Graecam transferrent, deerant. Rex itaque, cui earum
desiderium singulare Demetrii oratione iniectum fuisset, ad Eleazarum pontificem
Iudaeorum, Andream praecipuum corporis sui satellitem, cum Aristea, libri huius autore,
cum amplissimis et elaboratissimis
Rex itaque, cui earum
desiderium singulare Demetrii oratione iniectum fuisset, ad Eleazarum pontificem
Iudaeorum, Andream praecipuum corporis sui satellitem, cum Aristea, libri huius autore,
cum amplissimis et elaboratissimis donis ablegat: petens, ut Interpretes Legi in linguam
Graecam transferendae idonei sibi mittantur. Utque id facilius impetret, Iudaeorum, qui
partim a Persis, cum illi rerum potirentur, Hierosolymis abducti, partim a patre regis
Ptolemaeo cognomento Lagi capti fuerant, ultra centum millia, ad preces Aristeae
millia, ad preces Aristeae
liberat: iusto precio iis a quibus captivi detinebantur, liberaliter persoluto.
Eleazarus iaque regis erga Deum pietate, et gentem Iudaicam beneficentia perspecta, ex
singulis duodecim tribubus sex seniores cum pellibus, in quibus Lex literis
aureis lingua Iudaeorum praescripta erat, ad eam transferendam dimittit. Iis itaque
Alexandriam appulsis, rex splendidissimum sex dierum epulum praeparat: et denis, quatuor
prioribus diebus: undenis, posterioribus duobus, quaestionem vel de felici
et denis, quatuor
prioribus diebus: undenis, posterioribus duobus, quaestionem vel de felici regni
gubernatione, vel vitae praeclare instituendae ratione proponit. Qua, magna cum regis
admiratione, omniumque astantium applausu et acclamatione a singulis explicata, in domum
splendide extructam, et ab omni tumultu strepituque remotam deducti, Legis
interpretationem septuaginta diebus perficiunt. Rex ergo interpretatione religiosa
veneratione accepta, eos muneribus amplissimis in patriam remittit. Haec Aristeas cum
applausu et acclamatione a singulis explicata, in domum
splendide extructam, et ab omni tumultu strepituque remotam deducti, Legis
interpretationem septuaginta diebus perficiunt. Rex ergo interpretatione religiosa
veneratione accepta, eos muneribus amplissimis in patriam remittit. Haec Aristeas cum
cognitione dignissima censeret, literis excepta, fratri Philocrati exponit: interim
magnificentiam donorum a rege pontifici missorum, civitatis Hierosolymitanae situm,
terrae Iudaicae fertilitatem,templi formam, arcis munitiones,
Antiquit. Iudaicarum, capite 2. ubi convivii mentione facta, tandem
lectorem ad hunc Aristeae librum remittit. Meminit quoque eius Epiphanius libro de
Mensuris et ponderibus, ex eo quoque non pauca ad sua transferens, ac ea Aristeae
narrationi adiiciens, in quae hominibus eruditis ac ingeniosis diligentius nonnunquam
inquirendum videtur. Nam cum sacri libri duplicis sunt generis
sacrorum librorum ea quae a liberali cognitione, et ab hoc argumento minime sunt aliena,
cognoscere poterit: ita alterius praeter Epiphanium, et a Iustiniano Imperatore Novella
146. cum singulari admiratione relati, et ab Aristea praetermissi, non possum non quasi
in transcursu mentionem iniicere: nimirum, praeter caetera occulta in hac
interpretatione et hoc accidisse, ut cum semper bini interpretes seorsim conclusi, et
singulis paribus legis translatio tradita esset, in interpretatione ita consenserint, ut
collatione
minime sunt aliena,
cognoscere poterit: ita alterius praeter Epiphanium, et a Iustiniano Imperatore Novella
146. cum singulari admiratione relati, et ab Aristea praetermissi, non possum non quasi
in transcursu mentionem iniicere: nimirum, praeter caetera occulta in hac
interpretatione et hoc accidisse, ut cum semper bini interpretes seorsim conclusi, et
singulis paribus legis translatio tradita esset, in interpretatione ita consenserint, ut
collatione conversionis facta, ubi dictio ab uno parium apposita esset, ea a caeteris
relati, et ab Aristea praetermissi, non possum non quasi
in transcursu mentionem iniicere: nimirum, praeter caetera occulta in hac
interpretatione et hoc accidisse, ut cum semper bini interpretes seorsim conclusi, et
singulis paribus legis translatio tradita esset, in interpretatione ita consenserint, ut
collatione conversionis facta, ubi dictio ab uno parium apposita esset, ea a caeteris
quoque omnibus addita: vicissim, ubi quid detractum, id aequaliter ab omnibus demptum
deprehenderetur. Tanta Dei, Interpretum corda dirigentis,
hic gratia apparuit. Caeterum haec obiter admonuisse sufficit:
demonstrationes eorum qui quaerit, eas apud Epiphanium loco prius allegato inveniet. Ad
Aristeam autem quod attinet, praeter hunc, et alius liber illius de Consultationibus
regiis, et cellulis atque iugis, in Pharo extat: Ioachimo id quoque in Chronologia
Nicephorea referente.
obiter admonuisse sufficit:
demonstrationes eorum qui quaerit, eas apud Epiphanium loco prius allegato inveniet. Ad
Aristeam autem quod attinet, praeter hunc, et alius liber illius de Consultationibus
regiis, et cellulis atque iugis, in Pharo extat: Ioachimo id quoque in Chronologia
Nicephorea referente.
regiis, et cellulis atque iugis, in Pharo extat: Ioachimo id quoque in Chronologia
Nicephorea referente.
causam missi fuissemus, plane exponerem tibi, qui semper sano animi tui iudicio et
proposito addiscere et assumere aliquid studes, vel ex historiis, vel ex negociis et
rebus ipsis vitae. Ita enim informatur animus ad purum habitum, cum colligit optima, et
in pietatem, rem omnium praestantissimam intentus, ea ut regula minime fallaci
utitur in consiliis et actionibus suis gubernandis.
Cum ergo essem animo prono ad res divinas accuratius cognoscendas, obtuli me legatum
ad virum modo nominatum,
addiscere et assumere aliquid studes, vel ex historiis, vel ex negociis et
rebus ipsis vitae. Ita enim informatur animus ad purum habitum, cum colligit optima, et
in pietatem, rem omnium praestantissimam intentus, ea ut regula minime fallaci
utitur in consiliis et actionibus suis gubernandis.
Cum ergo essem animo prono ad res divinas accuratius cognoscendas, obtuli me legatum
ad virum modo nominatum, virtute et fama prę aliis celebrem, et apud suos cives et apud
alios homines, quique apud se haberet
nominatum, virtute et fama prę aliis celebrem, et apud suos cives et apud
alios homines, quique apud se haberet rem valde utilem suis et aliarum terrarum civibus,
quae faceret ad interpretationem legis divinae: propterea quod illa Hebraicis literis
perscripta in membranis, apud ipsos Iudaeos extaret. Atque hanc quidem legationem
studiose obivimus, ita ut inde acciperemus occasionem agendi cum rege de illis, qui ex
Iudaea in Aegyptum traducti erant a patre regis, qui primum et civitate potitus est, et
Aegyptum
quae faceret ad interpretationem legis divinae: propterea quod illa Hebraicis literis
perscripta in membranis, apud ipsos Iudaeos extaret. Atque hanc quidem legationem
studiose obivimus, ita ut inde acciperemus occasionem agendi cum rege de illis, qui ex
Iudaea in Aegyptum traducti erant a patre regis, qui primum et civitate potitus est, et
Aegyptum occupavit. Sunt quidem et haec digna quae tibi exponam, licet persuasum habeant
te magis invitare nos ad gravitatem et mores exponendos illorum hominum, qui secundum
sanctas
ut rem
totam cognoscas: quoniam nuper ex insula ad nos venisti eo animo et studio, ut
cognosceres omnia quae extarent utilia ad animi informationem. Misi autem et ante ad
te illorum, quae putarem digna scitu, commentarios, quos consecuti sumus in
eloquentissima Aegypto, ab eloquentissimis et praestantissimis de genere Iudaeorum
sacerdotibus. Cum enim tu magno tenearis studio eorum quae menti prodesse possint, et
rectum sit talia quidem maxime communicare cum omnibus similiter affectis: multo tamen
similiter mecum res honestas magno studio et toto impetu
animi prosequeris. Neque enim animi splendor aut decus ullius illarum rerum quę
magni fiunt ab illis qui vana gloria ducuntur, tantum asserunt utilitatis, quantum
doctrinae et eruditionis cultura, et quę in hęc confertur cura et opera. Sed ne
protrahendo pręfationem, incidamus in vicium alicuius garrulitatis, accedere volumus ad
persequendam commemorationem susceptam.
Demetrius Phalereus Demetrius ille Phalereus,
Neque enim animi splendor aut decus ullius illarum rerum quę
magni fiunt ab illis qui vana gloria ducuntur, tantum asserunt utilitatis, quantum
doctrinae et eruditionis cultura, et quę in hęc confertur cura et opera. Sed ne
protrahendo pręfationem, incidamus in vicium alicuius garrulitatis, accedere volumus ad
persequendam commemorationem susceptam.
Demetrius Phalereus Demetrius ille Phalereus, cum esset praefectus
regiae Bibliothecae, diligenti studio multa et varia
commemorationem susceptam.
Demetrius Phalereus Demetrius ille Phalereus, cum esset praefectus
regiae Bibliothecae, diligenti studio multa et varia impendit, ad colligendos, si quo
modo fieri posset, omnes in mundo libros. nam et emptionibus et descriptionibus librorum
a se procuratis studuit, quantum in se esset, regis perficere voluntatem. Ex quo
pręsentibus nobis interrogatus, quot iam myriades librorum adessent, respondit: Assunt,
rex, ultra viginti: sed brevi
Demetrius ille Phalereus, cum esset praefectus
regiae Bibliothecae, diligenti studio multa et varia impendit, ad colligendos, si quo
modo fieri posset, omnes in mundo libros. nam et emptionibus et descriptionibus librorum
a se procuratis studuit, quantum in se esset, regis perficere voluntatem. Ex quo
pręsentibus nobis interrogatus, quot iam myriades librorum adessent, respondit: Assunt,
rex, ultra viginti: sed brevi efficiam, ut reliquis adimpleantur myriades quinquaginta.
nam narratur mihi, Iudaeorum etiam
Ex quo
pręsentibus nobis interrogatus, quot iam myriades librorum adessent, respondit: Assunt,
rex, ultra viginti: sed brevi efficiam, ut reliquis adimpleantur myriades quinquaginta.
nam narratur mihi, Iudaeorum etiam leges dignas esse quae describantur, et in tuam
Bibliothecam seponantur. Tum rex: Quid ergo est, inquit, quod te prohibet facere hoc?
nam tibi omnia quae ad huius rei procurationem faciunt, sunt commissa. Numerus
librorum bibliothecae Philadelphicae Ad haec Demetrius
inquit, quod te prohibet facere hoc?
nam tibi omnia quae ad huius rei procurationem faciunt, sunt commissa. Numerus
librorum bibliothecae Philadelphicae Ad haec Demetrius respondit: Indigent
interpretatione leges illae. nam Iudaei in sua regione, perinde ut Aegyptii literarum
dispositione, ita illi characteribus propriis utuntur iuxta pronunciationem quam
propriam habent. Putatur a nonnullis illa esse Syriaca, quod non ita est: verum est eius
alia ratio et forma. Rex his
Tarentinum
et Andream, primores regis custodes, allocutus fueram, ut liberarentur illi, qui a patre
regis traducti ex Iudęa fuerant. Nam ille adortus partes cavae Syriae et Phoeniciae, cum
et viribus pręstaret, et ubique fortunam haberet faventem, alios in colonias traducebat,
alios captos abducebat: passimque terrore iniecto ita subiugarat omnia, ut ad decem
myriades ex Iudaea in Aegyptum traduceret: ex quibus circiter tres myriades electos et
armis instructos viros assumpsit in regionem, ut in praesidiis
fuerant. Nam ille adortus partes cavae Syriae et Phoeniciae, cum
et viribus pręstaret, et ubique fortunam haberet faventem, alios in colonias traducebat,
alios captos abducebat: passimque terrore iniecto ita subiugarat omnia, ut ad decem
myriades ex Iudaea in Aegyptum traduceret: ex quibus circiter tres myriades electos et
armis instructos viros assumpsit in regionem, ut in praesidiis ipsius degerent. Sed ante
quoque satis multi pervenerant in regionem cum rege Persarum, et ante hos alii ut
auxiliarii missi erant
fortunam haberet faventem, alios in colonias traducebat,
alios captos abducebat: passimque terrore iniecto ita subiugarat omnia, ut ad decem
myriades ex Iudaea in Aegyptum traduceret: ex quibus circiter tres myriades electos et
armis instructos viros assumpsit in regionem, ut in praesidiis ipsius degerent. Sed ante
quoque satis multi pervenerant in regionem cum rege Persarum, et ante hos alii ut
auxiliarii missi erant ad Psametychum, quo cum pugnarent adversus regem Aethiopum: verum
illi non tot multitudine erant, quot
faventem, alios in colonias traducebat,
alios captos abducebat: passimque terrore iniecto ita subiugarat omnia, ut ad decem
myriades ex Iudaea in Aegyptum traduceret: ex quibus circiter tres myriades electos et
armis instructos viros assumpsit in regionem, ut in praesidiis ipsius degerent. Sed ante
quoque satis multi pervenerant in regionem cum rege Persarum, et ante hos alii ut
auxiliarii missi erant ad Psametychum, quo cum pugnarent adversus regem Aethiopum: verum
illi non tot multitudine erant, quot secum adduxerat
terrore iniecto ita subiugarat omnia, ut ad decem
myriades ex Iudaea in Aegyptum traduceret: ex quibus circiter tres myriades electos et
armis instructos viros assumpsit in regionem, ut in praesidiis ipsius degerent. Sed ante
quoque satis multi pervenerant in regionem cum rege Persarum, et ante hos alii ut
auxiliarii missi erant ad Psametychum, quo cum pugnarent adversus regem Aethiopum: verum
illi non tot multitudine erant, quot secum adduxerat Ptolemaeus ille Lagi filius.
Quemadmodum autem prius
quot secum adduxerat Ptolemaeus ille Lagi filius.
Quemadmodum autem prius diximus, electos praestantissimos, qui et aetate et robore
praestarent, armis instruxit: reliquam vero turbam seniorum et iuniorum, ac mulierum
etiam, concessit militibus in servitutem, non tam sponte et consilio suo, quam exoratus
ab illis, ad usus et necessaria in belli rebus ministeria. Nos ergo postquam nacti
essemus quandam ansam ad liberandos eos, talibus usi sumus verbis ad regem.
Aristeae cum
electos praestantissimos, qui et aetate et robore
praestarent, armis instruxit: reliquam vero turbam seniorum et iuniorum, ac mulierum
etiam, concessit militibus in servitutem, non tam sponte et consilio suo, quam exoratus
ab illis, ad usus et necessaria in belli rebus ministeria. Nos ergo postquam nacti
essemus quandam ansam ad liberandos eos, talibus usi sumus verbis ad regem.
Aristeae cum Rege consultatio de legis divinae interpretatione, et captivorum
Iudaeorum liberatione
Vide ne sit deforme, te (Rex) redargui ex rebus ipsis.
Nam cum ad omnes Iudaeos pertineant leges illae, quas cupimus non solum describere, sed
et interpretari: quam rationem habebimus mittendi ad illos, legatos, dum tam multi
Iudaeorum servituti obnoxii sunt in regno tuo? Quin age, animi voluntate perfecta et
divite libera eos, qui in aerumnis detinentur: praesertim cum idem Deus, qui ipsis legem
dedit, te tuumque regnum feliciter gubernet, quemadmodum hoc ego diligenter perpendi.
Nam illi Deum omnium inspectorem et
Iudaeos pertineant leges illae, quas cupimus non solum describere, sed
et interpretari: quam rationem habebimus mittendi ad illos, legatos, dum tam multi
Iudaeorum servituti obnoxii sunt in regno tuo? Quin age, animi voluntate perfecta et
divite libera eos, qui in aerumnis detinentur: praesertim cum idem Deus, qui ipsis legem
dedit, te tuumque regnum feliciter gubernet, quemadmodum hoc ego diligenter perpendi.
Nam illi Deum omnium inspectorem et creatorem colunt, quem etiam alii omnes homines, et
nos in primis: sed
libera eos, qui in aerumnis detinentur: praesertim cum idem Deus, qui ipsis legem
dedit, te tuumque regnum feliciter gubernet, quemadmodum hoc ego diligenter perpendi.
Nam illi Deum omnium inspectorem et creatorem colunt, quem etiam alii omnes homines, et
nos in primis: sed nominantes aliter, vocamus
unde dicatur
apud Graecos et ipsa voce maiores non incommode significarunt, eum esse omnium
gubernatorem et Dominum, per quem omnia vivificarentur et fierent. Tu ergo, qui omnes
homines superas magnificentia et claritate animi, libera eos qui detinentur in
servitute.
Nec vero ille ita diu suspensus mansit, cum nos etiam in animo ad Deum preces
funderemus, ut mentem ipsius praepararet ad liberandos universos illos. Cum enim genus
humanum sit Dei creatura, nimirum id pro voluntate ipsius et
esse omnium
gubernatorem et Dominum, per quem omnia vivificarentur et fierent. Tu ergo, qui omnes
homines superas magnificentia et claritate animi, libera eos qui detinentur in
servitute.
Nec vero ille ita diu suspensus mansit, cum nos etiam in animo ad Deum preces
funderemus, ut mentem ipsius praepararet ad liberandos universos illos. Cum enim genus
humanum sit Dei creatura, nimirum id pro voluntate ipsius et transformatur et flectitur.
Itaque multis et variis precibus in corde meo invocabam Deum
mansit, cum nos etiam in animo ad Deum preces
funderemus, ut mentem ipsius praepararet ad liberandos universos illos. Cum enim genus
humanum sit Dei creatura, nimirum id pro voluntate ipsius et transformatur et flectitur.
Itaque multis et variis precibus in corde meo invocabam Deum omnia administrantem, ut
permoveretur rex ad perficienda illa quae petieram. ac conceperam de salute illorum
hominum magnam spem, ex hac ratione persuasionis meae de voluntate Dei ad perficienda
vota mea: quia quae homines constituant
in corde meo invocabam Deum omnia administrantem, ut
permoveretur rex ad perficienda illa quae petieram. ac conceperam de salute illorum
hominum magnam spem, ex hac ratione persuasionis meae de voluntate Dei ad perficienda
vota mea: quia quae homines constituant in sanctitate animi facere ad iusticię et
bonorum operum industriam et procurationem, ad ea Deus omnia gubernans, actiones et
conatus ipsorum feliciter dirigat atque promoveat.
Tum ergo ille erecto capite et hilari vultu me aspexit, et dixit:
omnia diligenter annotentur. Ita insigni
usus est animi promptitudine, Deo omnia quae cupiebamus peragente, et impellente ipsum
ad redimendos non illos tantum qui cum patris exercitu advenerant, sed illos etiam
si qui ante aderant, aut postea in regnum fuerant adducti. Expensas autem referebant
factas ultra QUADRINGENTA TALENTA. Ipsius etiam edicti exemplum non incommode, ut puto,
est a me separatim expositum. Nam ita regis magnificentia fiet multo splendidior et
illustrior, ad quam Deus confirmabat
confirmabat et impellebat ipsum, ad hoc ut contingeret salus
multis hominum coetibus. Tale autem erat edictum ex mandato regis conscriptum.
Edictum regis Ptolemaei de liberatione Iudaeorum Quicunque militantes cum patre nostro
in regionibus Syriae et Phoeniciae, adorti terram Iudaeam obtinuerunt corpora Iudaica,
et ea secum perduxerunt huc in civitatem aut regionem, aut etiam aliis vendiderunt:
similiter si qui vel ante aderant, vel postea sunt huc adducti ex Iudaeis, volumus, ut
qui
mandato regis conscriptum.
Edictum regis Ptolemaei de liberatione Iudaeorum Quicunque militantes cum patre nostro
in regionibus Syriae et Phoeniciae, adorti terram Iudaeam obtinuerunt corpora Iudaica,
et ea secum perduxerunt huc in civitatem aut regionem, aut etiam aliis vendiderunt:
similiter si qui vel ante aderant, vel postea sunt huc adducti ex Iudaeis, volumus, ut
qui eos habent, illico dimittant a se liberos, et accipiant statim pro singulis
corporibus drachmas viginti, milites
aut regionem, aut etiam aliis vendiderunt:
similiter si qui vel ante aderant, vel postea sunt huc adducti ex Iudaeis, volumus, ut
qui eos habent, illico dimittant a se liberos, et accipiant statim pro singulis
corporibus drachmas viginti, milites quidem in distributione stipendiorum, alii vero de
mensa regia. Nam arbitramur illos neque ex patris nostri voluntate, neque ut decet et
aequum est captos fuisse: sed ex militari impetu et regionem vastatam, et Iudaeorum
in Aegyptum traductionem factam. Nam
drachmas viginti, milites quidem in distributione stipendiorum, alii vero de
mensa regia. Nam arbitramur illos neque ex patris nostri voluntate, neque ut decet et
aequum est captos fuisse: sed ex militari impetu et regionem vastatam, et Iudaeorum
in Aegyptum traductionem factam. Nam quod commodi contigit ex auxilio militum regionis,
hoc satis magnum fuit: quia vero homines etiam ipsi sunt captivi abducti, hoc est omnino
iniquum. cum ergo constitutum habeamus reddere omnibus hominibus ius suum, et multo
militum regionis,
hoc satis magnum fuit: quia vero homines etiam ipsi sunt captivi abducti, hoc est omnino
iniquum. cum ergo constitutum habeamus reddere omnibus hominibus ius suum, et multo
magis illis qui sine ratione sunt sub imperio alieno: cumque ubique et in omni negocio
eligamus quod rectum sit ratione et iusticiae et pietatis: ideo mandavimus, ut quotquot
cuique Iudaeorum corpora sint obnoxia servituti, aut quocunque alio modo in regno
detineantur nostro, qui habeant illa apud se, illi pro precio a nobis
suum, et multo
magis illis qui sine ratione sunt sub imperio alieno: cumque ubique et in omni negocio
eligamus quod rectum sit ratione et iusticiae et pietatis: ideo mandavimus, ut quotquot
cuique Iudaeorum corpora sint obnoxia servituti, aut quocunque alio modo in regno
detineantur nostro, qui habeant illa apud se, illi pro precio a nobis deputato ea
dimittant libera: neque quisquam hic callide aliquam fraudem usurpet, sed intra triduum
post hoc edictum publicatum omnes profiteantur numerum suorum apud praefectos huic
nobis deputato ea
dimittant libera: neque quisquam hic callide aliquam fraudem usurpet, sed intra triduum
post hoc edictum publicatum omnes profiteantur numerum suorum apud praefectos huic
negocio, et simul statim exhibeant corpora ipsa. Nam ut haec ita fierent, in nostra
considerata deliberatione invenimus et nobis et negocio ipsi conducere. Qui autem volet
aliquem ex contumacibus deferre, ille in deprehensum ius et potestatem habebit
plenam, bona vero talium recipientur in fiscum regium.
numerum suorum apud praefectos huic
negocio, et simul statim exhibeant corpora ipsa. Nam ut haec ita fierent, in nostra
considerata deliberatione invenimus et nobis et negocio ipsi conducere. Qui autem volet
aliquem ex contumacibus deferre, ille in deprehensum ius et potestatem habebit
plenam, bona vero talium recipientur in fiscum regium.
Oblato hoc edicto, ut regi praelegeretur, cum id omnia complecteretur, hoc excepto, ET
SI QUI VEL ANTE ADERANT, VEL POSTEA SUNT ADDUCTI EX IUDAEA: hoc rex, ex
ipsa. Nam ut haec ita fierent, in nostra
considerata deliberatione invenimus et nobis et negocio ipsi conducere. Qui autem volet
aliquem ex contumacibus deferre, ille in deprehensum ius et potestatem habebit
plenam, bona vero talium recipientur in fiscum regium.
Oblato hoc edicto, ut regi praelegeretur, cum id omnia complecteretur, hoc excepto, ET
SI QUI VEL ANTE ADERANT, VEL POSTEA SUNT ADDUCTI EX IUDAEA: hoc rex, ex sua munificentia
et magnanimitate adiecit: iussitque solutionem, ut quae
esset
futura, partiri et distribuere inter ministros mandatorum et regios nummularios. Atque
ita hoc negocium decretum, intra septem dies fuit confirmatum et absolutum, authoritate
regia. Expensae autem protrahebantur ultra Expensarum in captivorum redemptionem
factarum summa SEXCENTA ET SEXAGINTA TALENTA. nam multi etiam lactantes pueri,
una cum matribus redimebantur. de quo et ipso cum esset ad regem delatum, num et pro
istis essent viginti drachmae pendendae: Rex hoc etiam facere
summa SEXCENTA ET SEXAGINTA TALENTA. nam multi etiam lactantes pueri,
una cum matribus redimebantur. de quo et ipso cum esset ad regem delatum, num et pro
istis essent viginti drachmae pendendae: Rex hoc etiam facere iussit, cum plene et
integre omnia in re decreta perficere studeret.
His peractis, Demetrium iussit scripto comprehenso sententiam suam offerre, de
libris Iudaeorum describendis. nam nihil inconsiderate et temere, sed omnia ex mandato
et cum magna diligentia administrantur apud
Iudaeorum
describendis Cum Rex mandaveris mihi, ut qui deessent Bibliothecae tuae
libri, eos curarem ad eam complendam conquisitos colligi: et simul si quid detrimenti
cepissent, illos ad modum convenientem reficerem: ego hactenus non segnem in hoc
operam navavi. Et nunc praeterea ad te refero, Legum Iudaicarum libros cum paucis
quibusdam deesse. Constant enim hi lingua et literis Hebraicis: sed negligentius, nec
ita ut re ipsa se habent (quemadmodum hoc perhibetur ab illis qui intelligunt)
et Poetae, tum Historici omnes abstinuerunt a mentione et librorum
istorum, et virorum illorum qui secundum leges has administrantur et administrant
Rempublicam: quia, ut Hecataeus Abderites asserit, plane sanctam quandam et venerandam
contineant in se sententiam et contemplationem. Si ergo visum fuerit tibi Rex,
scribetur ad principem sacerdotum Hierosolymis, ut mittat ad te ex quaque tribu sex
viros maxime honestate vitae, senio et prudentia legum suarum praestantes: ut ita ex
pluribus per
Epistola regis ad Eleazarum, de mittendis interpretibus Quoniam evenit,
ut multi ex Iudaeis incolerent regionem nostram, quorum alii Hierosolymis abducti sunt a
Persis tum temporis, cum illi potirentur rerum: alii cum patre nostro capti in regionem
nostram pervenerunt, ex quibus ille multos selectos in exercitum et ad militiae usum
stipendiis amplioribus recepit: et quia illos priores iudicabat plurimos esse, his loca
ad praesidia munita commisit, ne Aegypti populus sibi ab illis timeret. Nos
Quoniam evenit,
ut multi ex Iudaeis incolerent regionem nostram, quorum alii Hierosolymis abducti sunt a
Persis tum temporis, cum illi potirentur rerum: alii cum patre nostro capti in regionem
nostram pervenerunt, ex quibus ille multos selectos in exercitum et ad militiae usum
stipendiis amplioribus recepit: et quia illos priores iudicabat plurimos esse, his loca
ad praesidia munita commisit, ne Aegypti populus sibi ab illis timeret. Nos vero
consecuti regni administrationem, cum aliis
omnibus exhibemus nos humaniores, tum
vero praecipue civibus tuis, quorum captivos ultra decem myriades liberavimus, persoluto
singulis dominis pecuniae precio digno: et simul etiam corrigimus, si quae ex impetu
multitudinis perperam sunt acta. In quo persuasum habemus, nos pie agere, et offerre
munus animi grati Deo maximo, qui nobis regnum conservavit in pace et gloria, quae
praestet in toto terrarum orbe. Praeterea aetate et viribus valentiores in exercitum
recipimus: qui vero idonei essent ut circa
myriades liberavimus, persoluto
singulis dominis pecuniae precio digno: et simul etiam corrigimus, si quae ex impetu
multitudinis perperam sunt acta. In quo persuasum habemus, nos pie agere, et offerre
munus animi grati Deo maximo, qui nobis regnum conservavit in pace et gloria, quae
praestet in toto terrarum orbe. Praeterea aetate et viribus valentiores in exercitum
recipimus: qui vero idonei essent ut circa nos versarentur, illos dignos iudicavimus,
quibus negocia aulae committeremus. Sed cum non solum his cupiamus
singulis dominis pecuniae precio digno: et simul etiam corrigimus, si quae ex impetu
multitudinis perperam sunt acta. In quo persuasum habemus, nos pie agere, et offerre
munus animi grati Deo maximo, qui nobis regnum conservavit in pace et gloria, quae
praestet in toto terrarum orbe. Praeterea aetate et viribus valentiores in exercitum
recipimus: qui vero idonei essent ut circa nos versarentur, illos dignos iudicavimus,
quibus negocia aulae committeremus. Sed cum non solum his cupiamus gratificari, sed et
omnibus aliis
si quae ex impetu
multitudinis perperam sunt acta. In quo persuasum habemus, nos pie agere, et offerre
munus animi grati Deo maximo, qui nobis regnum conservavit in pace et gloria, quae
praestet in toto terrarum orbe. Praeterea aetate et viribus valentiores in exercitum
recipimus: qui vero idonei essent ut circa nos versarentur, illos dignos iudicavimus,
quibus negocia aulae committeremus. Sed cum non solum his cupiamus gratificari, sed et
omnibus aliis Iudęis in orbe terrarum, illis etiam qui sunt in posterum
terrarum orbe. Praeterea aetate et viribus valentiores in exercitum
recipimus: qui vero idonei essent ut circa nos versarentur, illos dignos iudicavimus,
quibus negocia aulae committeremus. Sed cum non solum his cupiamus gratificari, sed et
omnibus aliis Iudęis in orbe terrarum, illis etiam qui sunt in posterum futuri:
constituimus, legem vestram ex Hebraica lingua interpretatione traducere in Graecam, ut
hae leges vestrae in nostra Bibliotheca extent, cum aliis regiis libris. Praeclare ergo
et pro dignitate instituti
valentiores in exercitum
recipimus: qui vero idonei essent ut circa nos versarentur, illos dignos iudicavimus,
quibus negocia aulae committeremus. Sed cum non solum his cupiamus gratificari, sed et
omnibus aliis Iudęis in orbe terrarum, illis etiam qui sunt in posterum futuri:
constituimus, legem vestram ex Hebraica lingua interpretatione traducere in Graecam, ut
hae leges vestrae in nostra Bibliotheca extent, cum aliis regiis libris. Praeclare ergo
et pro dignitate instituti nostri feceris, si ad nos miseris
dignos iudicavimus,
quibus negocia aulae committeremus. Sed cum non solum his cupiamus gratificari, sed et
omnibus aliis Iudęis in orbe terrarum, illis etiam qui sunt in posterum futuri:
constituimus, legem vestram ex Hebraica lingua interpretatione traducere in Graecam, ut
hae leges vestrae in nostra Bibliotheca extent, cum aliis regiis libris. Praeclare ergo
et pro dignitate instituti nostri feceris, si ad nos miseris electos ex quaque tribu sex
viros seniores: qui et honeste vitam peregerunt suam, et
aulae committeremus. Sed cum non solum his cupiamus gratificari, sed et
omnibus aliis Iudęis in orbe terrarum, illis etiam qui sunt in posterum futuri:
constituimus, legem vestram ex Hebraica lingua interpretatione traducere in Graecam, ut
hae leges vestrae in nostra Bibliotheca extent, cum aliis regiis libris. Praeclare ergo
et pro dignitate instituti nostri feceris, si ad nos miseris electos ex quaque tribu sex
viros seniores: qui et honeste vitam peregerunt suam, et in legum peritia sunt
exercitati,
in Graecam, ut
hae leges vestrae in nostra Bibliotheca extent, cum aliis regiis libris. Praeclare ergo
et pro dignitate instituti nostri feceris, si ad nos miseris electos ex quaque tribu sex
viros seniores: qui et honeste vitam peregerunt suam, et in legum peritia sunt
exercitati, et interpretandi facultate pollent, ut in studio et tractatione rei magnae
germana et consentiens eius veritas a pluribus eruta deprehendatur. Nam nos quidem ex
hoc negocio peracto, arbitramur nobis magnam accessuram gloriam.
regiis libris. Praeclare ergo
et pro dignitate instituti nostri feceris, si ad nos miseris electos ex quaque tribu sex
viros seniores: qui et honeste vitam peregerunt suam, et in legum peritia sunt
exercitati, et interpretandi facultate pollent, ut in studio et tractatione rei magnae
germana et consentiens eius veritas a pluribus eruta deprehendatur. Nam nos quidem ex
hoc negocio peracto, arbitramur nobis magnam accessuram gloriam. Ablegavimus autem ad te
Andream, praecipuum corporis nostri custodem, et
magnae
germana et consentiens eius veritas a pluribus eruta deprehendatur. Nam nos quidem ex
hoc negocio peracto, arbitramur nobis magnam accessuram gloriam. Ablegavimus autem ad te
Andream, praecipuum corporis nostri custodem, et Aristeam: viros apud nos magno in
honore constitutos, qui tecum hac de re agant, et afferant tibi secum et in templum
primitias nostrae dedicationis, et ad sacra aliosque usus pecuniae talenta centum. Si
autem et tu ad nos scripseris de quibus placuerit, rem et nobis gratam, et amicitia tua
Nam nos quidem ex
hoc negocio peracto, arbitramur nobis magnam accessuram gloriam. Ablegavimus autem ad te
Andream, praecipuum corporis nostri custodem, et Aristeam: viros apud nos magno in
honore constitutos, qui tecum hac de re agant, et afferant tibi secum et in templum
primitias nostrae dedicationis, et ad sacra aliosque usus pecuniae talenta centum. Si
autem et tu ad nos scripseris de quibus placuerit, rem et nobis gratam, et amicitia tua
erga nos dignum facies. nam nos statim effecta curabimus, de quibus nos
tibi charissimus, et Aristeas, viri honesti et boni, ac doctrina
praestantes, tuaque conversatione ac iustitia per omnia digni. Qui etiam exposuerunt
nobis omnia sibi abs te commissa: et a nobis vicissim cognoverunt, quae ad literas tuas
respondenda fuerunt. Nam in omnibus quae tibi proderunt, etiamsi illa naturam nostram
superent, obtemperabimus tibi: id quod est argumentum amicitiae et dilectionis. Quoniam
et tu magnis et indelebilibus beneficiis cives nostros, et eos permultos, affecisti.
Atque ideo statim pro te,
superent, obtemperabimus tibi: id quod est argumentum amicitiae et dilectionis. Quoniam
et tu magnis et indelebilibus beneficiis cives nostros, et eos permultos, affecisti.
Atque ideo statim pro te, sorore tua, liberis et amicis sacra exhibuimus, in quibus
simul universa multitudo vota fecit, ut tibi omnia et perpetuo, quemadmodum cupias,
succederent: et Deus, qui omnia administrat, gubernatione sua conservaret regnum tuum in
pace, una cum gloria: utque tibi salutariter, et ex animi sententia, descriptio
Atque ideo statim pro te, sorore tua, liberis et amicis sacra exhibuimus, in quibus
simul universa multitudo vota fecit, ut tibi omnia et perpetuo, quemadmodum cupias,
succederent: et Deus, qui omnia administrat, gubernatione sua conservaret regnum tuum in
pace, una cum gloria: utque tibi salutariter, et ex animi sententia, descriptio legis
procederet. Atque in praesentia omnium, eligimus honestos et bonos viros ex singulis
tribubus sex seniores, quos etiam misimus ad te, una cum lege. Tu vero Rex iuste et
multitudo vota fecit, ut tibi omnia et perpetuo, quemadmodum cupias,
succederent: et Deus, qui omnia administrat, gubernatione sua conservaret regnum tuum in
pace, una cum gloria: utque tibi salutariter, et ex animi sententia, descriptio legis
procederet. Atque in praesentia omnium, eligimus honestos et bonos viros ex singulis
tribubus sex seniores, quos etiam misimus ad te, una cum lege. Tu vero Rex iuste et
praeclare facies, si post absolutam ex mandato tuo descriptionem librorum, curabis ut
isti viri rursus nobis
ut promisi, explicabo etiam Munerum a rege missorum
descriptio ornamenta et elaborationem munerum, quae varia et praestanti
solertia artificii fuerunt confecta. Cum enim rex et suppeditaret omnia large, et
artifices in conficiendis singulis observaret, non potuit fieri ut illi per oscitantiam
aliquid vel intermitterent, vel temere et perperam conficerent. Primum autem mensae
confectionem exponam.
Mensa aurea Hanc rex mole quidem valde magnam
an maiorem conficere deberet? ac
quidem tum nonnulli ex sacerdotibus et aliis dixissent, nihil obstare: ipse dixit se
paratum esse ad extruendam vel quintuplo maiorem, sed vereri ne ad ministeria inutilis
fiat. nam se non hoc respicere, ut tantum a se oblata in templo persistat: sed iudicare
multo plus gratiae consecuturum, si ministeria et sacra solita rite, quibus conveniat,
essent peracturi supra illa opera quę a se essent confecta. neque enim ob penuriam auri,
priorem mensam ita parvam factam: sed
satis auri habeat, certa
de causa et ratione ista magnitudine constare: propterea non velle, neque debere eam,
cum iusta et commoda sit, transgredi et transmutare. Sed dixit se aliam initurum
rationem, ac curavit ut quamplurimum ingenii et artificiosae operae in eam conferretur.
Nam ut erat ingenio solerti ad rerum formas et imagines concipiendas, omnia ipse
accurate perpendendo, ad speciem venerandam excogitabat. Et quidem quae coelata debebant
esse, illa iubebat facere quam speciosissime: quae vero plana et nullo
autem unius et semis, eam extruebat, undique ex auro probato solidam, non
foliaceo extrinsecus circumvoluto obductam. Coronam autem palmarem circumdederunt.
Plegmata vero et reticula circum labia et extremitates erant contorta ad modum
funiculorum, in quibus supra modum mirabile artificium torni ex tribus lateribus erat.
nam figura triangulari erant, et a quaque parte formata ad eundem effectum
dispositionis suae, ut in quamcunque partem verterentur, eandem aspicienti faciem
praeberent: a parte
et reticula circum labia et extremitates erant contorta ad modum
funiculorum, in quibus supra modum mirabile artificium torni ex tribus lateribus erat.
nam figura triangulari erant, et a quaque parte formata ad eundem effectum
dispositionis suae, ut in quamcunque partem verterentur, eandem aspicienti faciem
praeberent: a parte quidem iuxta coronam, tractus ille qui in mensam tendebat, formam
decentem habebat: sed ille qui foras spectabat, decentiorem, ut qui accommodatus esset
ad contemplationem ac
torni ex tribus lateribus erat.
nam figura triangulari erant, et a quaque parte formata ad eundem effectum
dispositionis suae, ut in quamcunque partem verterentur, eandem aspicienti faciem
praeberent: a parte quidem iuxta coronam, tractus ille qui in mensam tendebat, formam
decentem habebat: sed ille qui foras spectabat, decentiorem, ut qui accommodatus esset
ad contemplationem ac cedentium. Quia autem, ut diximus, forma triangularis erat operis
in quamcunque partem versi, hinc utriusque huius tractus pars
praeberent: a parte quidem iuxta coronam, tractus ille qui in mensam tendebat, formam
decentem habebat: sed ille qui foras spectabat, decentiorem, ut qui accommodatus esset
ad contemplationem ac cedentium. Quia autem, ut diximus, forma triangularis erat operis
in quamcunque partem versi, hinc utriusque huius tractus pars in summo acuta et elevata
erat. In hoc etiam altero tractu erant preciosi et varii lapides, in medio plegmatum
funalium situ contiguo per vices inserti ad inimitabilem connexionis formam: omnes etiam
mensam tendebat, formam
decentem habebat: sed ille qui foras spectabat, decentiorem, ut qui accommodatus esset
ad contemplationem ac cedentium. Quia autem, ut diximus, forma triangularis erat operis
in quamcunque partem versi, hinc utriusque huius tractus pars in summo acuta et elevata
erat. In hoc etiam altero tractu erant preciosi et varii lapides, in medio plegmatum
funalium situ contiguo per vices inserti ad inimitabilem connexionis formam: omnes etiam
per foramina fibulis aureis, ut firmi inessent, comprehensi.
habebat: sed ille qui foras spectabat, decentiorem, ut qui accommodatus esset
ad contemplationem ac cedentium. Quia autem, ut diximus, forma triangularis erat operis
in quamcunque partem versi, hinc utriusque huius tractus pars in summo acuta et elevata
erat. In hoc etiam altero tractu erant preciosi et varii lapides, in medio plegmatum
funalium situ contiguo per vices inserti ad inimitabilem connexionis formam: omnes etiam
per foramina fibulis aureis, ut firmi inessent, comprehensi. angulorum iuncturas
clausurae
accommodatus esset
ad contemplationem ac cedentium. Quia autem, ut diximus, forma triangularis erat operis
in quamcunque partem versi, hinc utriusque huius tractus pars in summo acuta et elevata
erat. In hoc etiam altero tractu erant preciosi et varii lapides, in medio plegmatum
funalium situ contiguo per vices inserti ad inimitabilem connexionis formam: omnes etiam
per foramina fibulis aureis, ut firmi inessent, comprehensi. angulorum iuncturas
clausurae constringebat. Circa partes autem coronae ad aspectum eminentes,
funalium situ contiguo per vices inserti ad inimitabilem connexionis formam: omnes etiam
per foramina fibulis aureis, ut firmi inessent, comprehensi. angulorum iuncturas
clausurae constringebat. Circa partes autem coronae ad aspectum eminentes, per obliquum
in circuitu erat ex lapidibus preciosis confecta quaedam ovorum facies, cum effigie
extante, et virgulis exculptis, ad formam continui et densi inter se situs, quae ambibat
totam mensam. Sub hac lapidea ovorum effigie, artifices fecerant coronam feracem
fecerant coronam feracem
omnium frugum, ita ut illi fructus extarent, et conspicui essent: ut botri, spicae,
palmae, poma, olivae, punica mala, et id genus alii fructus: quos singulos lapides non
tantum ad formam, sed et colorem fructuum elaboratos in circuitu totius mensae
alligarant ad summum orbis aurei. Post coronam ita exornatam extabat in opere similiter
et ovicularis illa facies, et illa reliqua virgularum et coelaturae forma, ut cum mensa
esset ad usum ab utraque parte confecta, ad utram eam
essent: ut botri, spicae,
palmae, poma, olivae, punica mala, et id genus alii fructus: quos singulos lapides non
tantum ad formam, sed et colorem fructuum elaboratos in circuitu totius mensae
alligarant ad summum orbis aurei. Post coronam ita exornatam extabat in opere similiter
et ovicularis illa facies, et illa reliqua virgularum et coelaturae forma, ut cum mensa
esset ad usum ab utraque parte confecta, ad utram eam erexeris, ab illa usque ad ima
pedum eandem et plegmatum et coronae speciem referret. Nam laminam
forma, ut cum mensa
esset ad usum ab utraque parte confecta, ad utram eam erexeris, ab illa usque ad ima
pedum eandem et plegmatum et coronae speciem referret. Nam laminam mensae, quam lata ea
erat, adiunxerant solidam, et latitudine quatuor digitorum, ad pedes in eam inserendos,
qui fibularum clausuris astringerentur, ut in utramvis partem erecta mensa, apta esset
usui. Atque haec quidem in externa superficie mensae utrobique ad usum
ad utram eam erexeris, ab illa usque ad ima
pedum eandem et plegmatum et coronae speciem referret. Nam laminam mensae, quam lata ea
erat, adiunxerant solidam, et latitudine quatuor digitorum, ad pedes in eam inserendos,
qui fibularum clausuris astringerentur, ut in utramvis partem erecta mensa, apta esset
usui. Atque haec quidem in externa superficie mensae utrobique ad usum
et coronae speciem referret. Nam laminam mensae, quam lata ea
erat, adiunxerant solidam, et latitudine quatuor digitorum, ad pedes in eam inserendos,
qui fibularum clausuris astringerentur, ut in utramvis partem erecta mensa, apta esset
usui. Atque haec quidem in externa superficie mensae utrobique ad usum
in utramvis partem erecta mensa, apta esset
usui. Atque haec quidem in externa superficie mensae utrobique ad usum
autem conspicium meandrum fecerant, qui in medio
haberet extantes lapides preciosos, ut pyliades, carbunculos, smaragdos, ad haec
onyches, et alios qui speciei fulgore pręstarent. Iuxta meandrum erat patens quędam
textura miro artificio confecta, in medio exprimens sublongam et rotundam figuram rhombo
similem, quae crystallum, et quod vocant electrum, ita affabre figurata habebat inserta,
ut contemplantibus videretur opus inimitabile. Pedes vero ita erant parati, ut haberent
lilia, et ea repansa in summo
in medio exprimens sublongam et rotundam figuram rhombo
similem, quae crystallum, et quod vocant electrum, ita affabre figurata habebat inserta,
ut contemplantibus videretur opus inimitabile. Pedes vero ita erant parati, ut haberent
lilia, et ea repansa in summo qua incumberet mensa. Subtus autem folia quae sub aspectum
venirent, essent erecta. Pars autem ima pedis cuiusque, qua innitebatur pavimento,
constabant carbunculo ex omni parte palmari, latitudine digitorum octo: quia erat loco
fundamenti, cui pedi
fundamenti, cui pedi reliqua moles tota incumbebat. Ex eo etiam artificiose exculpta
prodibat hedera achanto implexa et viti, quae circumvoluta toti pedi botros haberet ad
summum usque ex lapidibus preciosis confectos. Atque hęc eadem forma erat pedum quator,
in quibus omnia erant ita elaborata affabre, et coaptata, ut peritiae et artis
praestantia non solum nihil discreparent a veritate, sed etiam vento per aerem flante
moverentur eorum folia omnia, et situ et habitu ad nativam imaginem sculpta. Labia
ut neque cerni neque
inveniri posset, qua iuncturae coirent. Crassitudo autem mensae totius non minor erat
semicubito: unde sumptus ad multa millia protrahebantur. nam quia Rex semel
constituerat, non esse magnitudine ampliorem faciendam, quae insumenda fuissent in eam,
illa, atque adeo plura, contulit in crassitudinem, omniaque sunt ex ipsius sententia
perfecta ad ornatum excellentem et visu mirabilem, in quo et artificium superaret omnem
imitationem, et speciei decor esset valde conspicuus.
iuncturae coirent. Crassitudo autem mensae totius non minor erat
semicubito: unde sumptus ad multa millia protrahebantur. nam quia Rex semel
constituerat, non esse magnitudine ampliorem faciendam, quae insumenda fuissent in eam,
illa, atque adeo plura, contulit in crassitudinem, omniaque sunt ex ipsius sententia
perfecta ad ornatum excellentem et visu mirabilem, in quo et artificium superaret omnem
imitationem, et speciei decor esset valde conspicuus.
Craterum descriptio Crateres autem
protrahebantur. nam quia Rex semel
constituerat, non esse magnitudine ampliorem faciendam, quae insumenda fuissent in eam,
illa, atque adeo plura, contulit in crassitudinem, omniaque sunt ex ipsius sententia
perfecta ad ornatum excellentem et visu mirabilem, in quo et artificium superaret omnem
imitationem, et speciei decor esset valde conspicuus.
Craterum descriptio Crateres autem duo erant ornatu squammoso, ab imo
usque ad medium perquam artificiose torno exculpti, in medio
visu mirabilem, in quo et artificium superaret omnem
imitationem, et speciei decor esset valde conspicuus.
Craterum descriptio Crateres autem duo erant ornatu squammoso, ab imo
usque ad medium perquam artificiose torno exculpti, in medio squamarum intersertis
lapidibus preciosis. Hinc sequebatur meander altitudine cubitali, ita ex lapidibus
variis figuratus, ut in eo praeter speciem pulchritudinis, artis etiam insignis
industria eluceret. Post hunc erat virgularum series,
descriptio Crateres autem duo erant ornatu squammoso, ab imo
usque ad medium perquam artificiose torno exculpti, in medio squamarum intersertis
lapidibus preciosis. Hinc sequebatur meander altitudine cubitali, ita ex lapidibus
variis figuratus, ut in eo praeter speciem pulchritudinis, artis etiam insignis
industria eluceret. Post hunc erat virgularum series, super quam usque ad labia rhombi
ad similitudinem retis complicati. in medio horum scuta ex lapidibus diversi generis,
magnitudine non
meander altitudine cubitali, ita ex lapidibus
variis figuratus, ut in eo praeter speciem pulchritudinis, artis etiam insignis
industria eluceret. Post hunc erat virgularum series, super quam usque ad labia rhombi
ad similitudinem retis complicati. in medio horum scuta ex lapidibus diversi generis,
magnitudine non minore quatuor digitorum, ad summum illustrabant splendorem
pulchritudinis illa sua perpetua lapidum discrepantia. In coronae autem labiis erant
expressa lilia, et anthemides, atque botri in
series, super quam usque ad labia rhombi
ad similitudinem retis complicati. in medio horum scuta ex lapidibus diversi generis,
magnitudine non minore quatuor digitorum, ad summum illustrabant splendorem
pulchritudinis illa sua perpetua lapidum discrepantia. In coronae autem labiis erant
expressa lilia, et anthemides, atque botri in ambitu intertexti. Talem formam habebant
crateres aurei, qui capiebant plus quam duas urnas. Argentei autem erant, ad nitorem
mirifice conspicuum et splendentem, propter hoc ipsum
in medio horum scuta ex lapidibus diversi generis,
magnitudine non minore quatuor digitorum, ad summum illustrabant splendorem
pulchritudinis illa sua perpetua lapidum discrepantia. In coronae autem labiis erant
expressa lilia, et anthemides, atque botri in ambitu intertexti. Talem formam habebant
crateres aurei, qui capiebant plus quam duas urnas. Argentei autem erant, ad nitorem
mirifice conspicuum et splendentem, propter hoc ipsum elaborati, ut quidvis adhibitum in
iis multo expressius quam in ipsis speculis
expressa lilia, et anthemides, atque botri in ambitu intertexti. Talem formam habebant
crateres aurei, qui capiebant plus quam duas urnas. Argentei autem erant, ad nitorem
mirifice conspicuum et splendentem, propter hoc ipsum elaborati, ut quidvis adhibitum in
iis multo expressius quam in ipsis speculis repraesentaretur: nec sane licet oratione
assequi veram effigiem eorum. Nam postquam essent perfecti, et hoc ordine dispositi, ut
primum locum haberet argenteus, secundum aureus, deinde rursus argenteus, postea
atque botri in ambitu intertexti. Talem formam habebant
crateres aurei, qui capiebant plus quam duas urnas. Argentei autem erant, ad nitorem
mirifice conspicuum et splendentem, propter hoc ipsum elaborati, ut quidvis adhibitum in
iis multo expressius quam in ipsis speculis repraesentaretur: nec sane licet oratione
assequi veram effigiem eorum. Nam postquam essent perfecti, et hoc ordine dispositi, ut
primum locum haberet argenteus, secundum aureus, deinde rursus argenteus, postea aureus
positus esset, plane
haberet argenteus, secundum aureus, deinde rursus argenteus, postea aureus
positus esset, plane inenarrabilis spectaculi facies reddebatur: ut accedentes ad
contemplandum, non possent discedere, eo quod omnia splendore eorum illustrarentur,
et quod in contemplatione magna inesset iucunditas, et ea condita varia quadam vi
apparitionis et speciei ipsorum, dum contemplantes quidem decus aureorum craterarum
sentirent perpetuam quandam voluptatem, cum admiratione animi assidue se ab una ad aliam
artificii
varia quadam vi
apparitionis et speciei ipsorum, dum contemplantes quidem decus aureorum craterarum
sentirent perpetuam quandam voluptatem, cum admiratione animi assidue se ab una ad aliam
artificii solertiam conferentis. Respicientibus ad argenteos, undique in oculos
incurreret splendor, qui multo etiam magis caperet animos, et eos ita distineret, ut
potuisses diffluere: ex quo sane varietas et solertia artificii eorum non potest
enarrari.
Phialae aureae Porro phialas
splendor, qui multo etiam magis caperet animos, et eos ita distineret, ut
potuisses diffluere: ex quo sane varietas et solertia artificii eorum non potest
enarrari.
Phialae aureae Porro phialas aureas ita torno expolierant, ut in medio
haberent coronas vitis, circa labia hederae et myrti: quibus etiam coronam oleae
illustrem et lapidibus valde preciosis exornatam interserverant, et reliqua similiter
varietate sculpturę speciosa reddiderant, dum singulari industria studerent omnia
myrti: quibus etiam coronam oleae
illustrem et lapidibus valde preciosis exornatam interserverant, et reliqua similiter
varietate sculpturę speciosa reddiderant, dum singulari industria studerent omnia
absolvere ad excellentiam gloriae Regis. Nam prorsus neque in aerario regio, neque ullo
alio extabant tanti sumptus et tam artificiosa opera. Rex enim, ut erat ambitiosus
circa decus et splendorem, non parum adhibebat curae et solicitudinis ad hoc suum
institutum. Nam saepe omissis publicis occupationibus,
opera. Rex enim, ut erat ambitiosus
circa decus et splendorem, non parum adhibebat curae et solicitudinis ad hoc suum
institutum. Nam saepe omissis publicis occupationibus, studiose assidebat artificibus,
ut illi perficerent omnia ut conveniret loco in quem illa opera missurus erat. unde
quidem evenit, ut omnia essent absoluta honorifice, et pro dignitate tum regis
mittentis, tum summi sacerdotis qui pręesset loco illi. Nam lapides et magnitudine
conspicui, et numero multi, non pauciores quinque millibus
navata.
Ita habes et haec, quorum expositionem iudicavi necessariam. Sequens narratio,
continebit iter nostrum ad Eleazarum: sed primum declarabo tibi totius regionis situm.
Hierosolimae situs Postquam ergo pervenimus in loca illa, cernebamus
civitatem in medio regionis sitam super montem editum et subarduum. in
Templum huius summo erat extructum Templum, cum insigni ornatu: circum
quod erant tres muri altitudine supra septuaginta
haec, quorum expositionem iudicavi necessariam. Sequens narratio,
continebit iter nostrum ad Eleazarum: sed primum declarabo tibi totius regionis situm.
Hierosolimae situs Postquam ergo pervenimus in loca illa, cernebamus
civitatem in medio regionis sitam super montem editum et subarduum. in
Templum huius summo erat extructum Templum, cum insigni ornatu: circum
quod erant tres muri altitudine supra septuaginta cubitos, et tum latitudine pro
tali
continebit iter nostrum ad Eleazarum: sed primum declarabo tibi totius regionis situm.
Hierosolimae situs Postquam ergo pervenimus in loca illa, cernebamus
civitatem in medio regionis sitam super montem editum et subarduum. in
Templum huius summo erat extructum Templum, cum insigni ornatu: circum
quod erant tres muri altitudine supra septuaginta cubitos, et tum latitudine pro
tali altitudine, tum longitudine pro structura et mole aedificii.
septuaginta cubitos, et tum latitudine pro
tali altitudine, tum longitudine pro structura et mole aedificii. atque hęc omnia erant
exaedificata perquam magnifice, cum sumptus ex omni parte excellentia. conspicua etiam
erat magnificentia expensarum in portas, et compages partium earum inferiorum, et in
munitionem super liminarium. Velum Velum item appensum erat, ad
similitudinem ianuarum formatum, quod spectaculum quoddam iucundissimum, et quo nunquam
facile satiari posses,
pro
tali altitudine, tum longitudine pro structura et mole aedificii. atque hęc omnia erant
exaedificata perquam magnifice, cum sumptus ex omni parte excellentia. conspicua etiam
erat magnificentia expensarum in portas, et compages partium earum inferiorum, et in
munitionem super liminarium. Velum Velum item appensum erat, ad
similitudinem ianuarum formatum, quod spectaculum quoddam iucundissimum, et quo nunquam
facile satiari posses, praebebat: et quidem ideo pręcipue, quia a vento
indutorum tunicis ex bysso. Templum autem spectat ad
ortum, posterioribus eius ad occasum tendentibus. et pavimentum totum est lapide
constratum, tractusque habet aquae immittendae ad loca certa, quae immititur ad
abluendum sanguinem hostiarum: quia in solemnibus festis multa millia iumentorum
offeruntur. Aquae vero confluxus nunquam deficit: et quia fons intrinsecus magnus
naturalem, et eam perennem scaturiginem habet, et quia subtus terram sunt mira et
inenarrabili arte aquarum receptacula, confecta per
naturalem, et eam perennem scaturiginem habet, et quia subtus terram sunt mira et
inenarrabili arte aquarum receptacula, confecta per quinque stadia, quemadmodum
apparebat undequaque circum templum, quorum singula habent fistulas infinitas, utrinque
in se invicem emittentes fluxus: atque haec omnia in imo et a lateribus plumbo sunt
obducta, et multa terra accurate cooperta. Sunt praeterea multa ostia in fundo et basi,
quae nemo cernere potest, praeter illos quibus ministerium est commissum: per hęc impetu
habet, et quia subtus terram sunt mira et
inenarrabili arte aquarum receptacula, confecta per quinque stadia, quemadmodum
apparebat undequaque circum templum, quorum singula habent fistulas infinitas, utrinque
in se invicem emittentes fluxus: atque haec omnia in imo et a lateribus plumbo sunt
obducta, et multa terra accurate cooperta. Sunt praeterea multa ostia in fundo et basi,
quae nemo cernere potest, praeter illos quibus ministerium est commissum: per hęc impetu
et effluxu supermissae aquae, sanguis quantumvis
stadia, quemadmodum
apparebat undequaque circum templum, quorum singula habent fistulas infinitas, utrinque
in se invicem emittentes fluxus: atque haec omnia in imo et a lateribus plumbo sunt
obducta, et multa terra accurate cooperta. Sunt praeterea multa ostia in fundo et basi,
quae nemo cernere potest, praeter illos quibus ministerium est commissum: per hęc impetu
et effluxu supermissae aquae, sanguis quantumvis copiosus a victimis collectus, abluitur
et expurgatur.
Exponam etiam, quomodo ipse
virium robore praestant, cum summa ornatus ac silentii reverentia. nam omnes
sponte intenti sunt laboribus, licet valde molestis. Ac suae cuique demandatae partes
sunt curae, sine intermissione ministerii. alii enim ligna, alii oleum, alii similam,
alii aromata in ministerio suo curant: alii integras carnes hostiarum comburunt, utentes
in hoc magna virium et intentione et dexteritate. apprehensa enim utrisque manibus
vitulorum crura, quae singula fere talenti pondo habent, per vices utraque manu sursum
porriciunt mira
sponte intenti sunt laboribus, licet valde molestis. Ac suae cuique demandatae partes
sunt curae, sine intermissione ministerii. alii enim ligna, alii oleum, alii similam,
alii aromata in ministerio suo curant: alii integras carnes hostiarum comburunt, utentes
in hoc magna virium et intentione et dexteritate. apprehensa enim utrisque manibus
vitulorum crura, quae singula fere talenti pondo habent, per vices utraque manu sursum
porriciunt mira industria, in altitudinem satis magnam: nec in iis excipiendis errant.
Simili
suo curant: alii integras carnes hostiarum comburunt, utentes
in hoc magna virium et intentione et dexteritate. apprehensa enim utrisque manibus
vitulorum crura, quae singula fere talenti pondo habent, per vices utraque manu sursum
porriciunt mira industria, in altitudinem satis magnam: nec in iis excipiendis errant.
Simili modo porriciunt etiam ovium crura, nec non et caprarum, quae mirifice et pondere
et pinguedine excellunt. nam quod iam dictum est, ita peragitur, ut ad id, a certis
quibus hoc curae
hostiarum comburunt, utentes
in hoc magna virium et intentione et dexteritate. apprehensa enim utrisque manibus
vitulorum crura, quae singula fere talenti pondo habent, per vices utraque manu sursum
porriciunt mira industria, in altitudinem satis magnam: nec in iis excipiendis errant.
Simili modo porriciunt etiam ovium crura, nec non et caprarum, quae mirifice et pondere
et pinguedine excellunt. nam quod iam dictum est, ita peragitur, ut ad id, a certis
quibus hoc curae est, per omnia seligantur, quae et
labe reprehensionis omni
vacent, et pinguedine excellant. Ad quietem autem habent locum certum, ubi quiescentes
recumbunt: atque inde usi quiete, alacres et prompti excitantur, nemine ipsis ministerii
officia imperante. Tantumque ubique est silentium, ut putes in loco illo nullum prorsus
esse hominem: cum interim et sacerdotum ministrantium sint circiter septuaginta, et
eorum qui hostias adducant valde magnus numerus. ita omnia cum reverentia, et ut
convenit magnae divinitati, peraguntur.
divinitati, peraguntur.
Summi sacerdotis descriptio Hinc vero magnus nos subibat stupor, cum
aspexissemus Eleazarum sacra tractantem, et ornatum illum eius, et dignitatis
reverentiam, emergentem ex tunica induta, et lapidibus in ea preciosis. nam aurea
tintinabula ad pedes usque ornatus eius dependent, quae singula harmoniae edunt sonum
suum: inter quae singula sunt punica mala, et floribus variis et colore miro decorata.
Zona autem cinctus erat valde decente, et variis ac
suum: inter quae singula sunt punica mala, et floribus variis et colore miro decorata.
Zona autem cinctus erat valde decente, et variis ac pulcherrimis coloribus pertexta.
Rationale Supra pectus gestabat quod Rationale vocant: in quo
implexi et auro alligati erant duodecim lapides generum diversorum, qui splendentes
specie inenarrabili nativi et proprii coloris, inscripta habebant nomina principum
cuiusque tribus, iuxta priscam et ab initio institutam ordinationem.
Cidarim vocant: et
supra hanc inimitabilis artificii mitram, ornamentum a regibus consecratum. Hinc supra
laminam auream nomen Dei sacris literis scriptum, cum ornatu et decore summae
reverentiae per frontem ad supercilia usque protenditur. Ipse vero Eleazarus in
tractatione sacrorum videbatur his omnibus dignus esse. Qui autem splendor inde
existebat, ille metu et turbatione quadam afficiebat spectantes, cum videretur ipsis
quasi extra ornatum in alium egressus esse Eleazarus: affirmoque omnem qui accessisset,
per frontem ad supercilia usque protenditur. Ipse vero Eleazarus in
tractatione sacrorum videbatur his omnibus dignus esse. Qui autem splendor inde
existebat, ille metu et turbatione quadam afficiebat spectantes, cum videretur ipsis
quasi extra ornatum in alium egressus esse Eleazarus: affirmoque omnem qui accessisset,
ex illa contemplatione transformatum animo, deventurum fuisse in stuporem et
admirationem ineffabilem, propter illum sanctum habitum, qui in singulis videbatur
inesse.
Hinc, ut
Qui autem splendor inde
existebat, ille metu et turbatione quadam afficiebat spectantes, cum videretur ipsis
quasi extra ornatum in alium egressus esse Eleazarus: affirmoque omnem qui accessisset,
ex illa contemplatione transformatum animo, deventurum fuisse in stuporem et
admirationem ineffabilem, propter illum sanctum habitum, qui in singulis videbatur
inesse.
Hinc, ut omnia cognosceremus, in Sionis arcis descriptio adiacentem
civitatis arcem ascendentes,
spectantes, cum videretur ipsis
quasi extra ornatum in alium egressus esse Eleazarus: affirmoque omnem qui accessisset,
ex illa contemplatione transformatum animo, deventurum fuisse in stuporem et
admirationem ineffabilem, propter illum sanctum habitum, qui in singulis videbatur
inesse.
Hinc, ut omnia cognosceremus, in Sionis arcis descriptio adiacentem
civitatis arcem ascendentes, eam perlustrabamus. Haec sita in editissimo loco, munita
est turribus ad
Eleazarus: affirmoque omnem qui accessisset,
ex illa contemplatione transformatum animo, deventurum fuisse in stuporem et
admirationem ineffabilem, propter illum sanctum habitum, qui in singulis videbatur
inesse.
Hinc, ut omnia cognosceremus, in Sionis arcis descriptio adiacentem
civitatis arcem ascendentes, eam perlustrabamus. Haec sita in editissimo loco, munita
est turribus ad summum usque longis lapidibus extructis, ad illorum quae circum templum
erant
ineffabilem, propter illum sanctum habitum, qui in singulis videbatur
inesse.
Hinc, ut omnia cognosceremus, in Sionis arcis descriptio adiacentem
civitatis arcem ascendentes, eam perlustrabamus. Haec sita in editissimo loco, munita
est turribus ad summum usque longis lapidibus extructis, ad illorum quae circum templum
erant locorum, ut colligebamus, custodiam: ut si quae insidiae, aut qui tumultus, aut
hostium insultus existeret, ne quis posset aditum nancisci in
in editissimo loco, munita
est turribus ad summum usque longis lapidibus extructis, ad illorum quae circum templum
erant locorum, ut colligebamus, custodiam: ut si quae insidiae, aut qui tumultus, aut
hostium insultus existeret, ne quis posset aditum nancisci in illa circum templum
munimenta. Nam in turribus arcis erant acuta iacula, et varia bellica instrumenta:
locusque iste erat in vertice montis, et supereminens inter alia munimenta. Praeterea
turres custodiebantur a fide dignissimis, et patriae multis argumentis
ad summum usque longis lapidibus extructis, ad illorum quae circum templum
erant locorum, ut colligebamus, custodiam: ut si quae insidiae, aut qui tumultus, aut
hostium insultus existeret, ne quis posset aditum nancisci in illa circum templum
munimenta. Nam in turribus arcis erant acuta iacula, et varia bellica instrumenta:
locusque iste erat in vertice montis, et supereminens inter alia munimenta. Praeterea
turres custodiebantur a fide dignissimis, et patriae multis argumentis declaratis viris,
qui non habebant
ut colligebamus, custodiam: ut si quae insidiae, aut qui tumultus, aut
hostium insultus existeret, ne quis posset aditum nancisci in illa circum templum
munimenta. Nam in turribus arcis erant acuta iacula, et varia bellica instrumenta:
locusque iste erat in vertice montis, et supereminens inter alia munimenta. Praeterea
turres custodiebantur a fide dignissimis, et patriae multis argumentis declaratis viris,
qui non habebant facultatem egrediendi ex arce praeterquam festis diebus, idque per
partes et vices: neque
quinque. Hocque ita esse
cautum et prospectum ab illo, qui primus hanc praemunitionem extruxerat.
Urbis Hierosolymorum situs descriptio Civitatis vero amplitudo est
mediocritate quadam temperata: quae, quantum colligere potuimus, in circuitu quadraginta
stadia habet. Turres eius subtus videntur esse pervię, supra vero transitus usitatos
habent, et sunt ad formam theatralem dispositę. nam quia civitas in monte est sita, sunt
reflexae, et in se invicem pronae. Ad illos transitus sunt
vero amplitudo est
mediocritate quadam temperata: quae, quantum colligere potuimus, in circuitu quadraginta
stadia habet. Turres eius subtus videntur esse pervię, supra vero transitus usitatos
habent, et sunt ad formam theatralem dispositę. nam quia civitas in monte est sita, sunt
reflexae, et in se invicem pronae. Ad illos transitus sunt etiam parati ascensus graduum
editiores, ut alii in sublimi, alii subtus incederent. quae distinctio praecipue facta
est ob sanctos et religioni deditos viros, ut neminem
temperata: quae, quantum colligere potuimus, in circuitu quadraginta
stadia habet. Turres eius subtus videntur esse pervię, supra vero transitus usitatos
habent, et sunt ad formam theatralem dispositę. nam quia civitas in monte est sita, sunt
reflexae, et in se invicem pronae. Ad illos transitus sunt etiam parati ascensus graduum
editiores, ut alii in sublimi, alii subtus incederent. quae distinctio praecipue facta
est ob sanctos et religioni deditos viros, ut neminem attingerent, quem non liceat.
Non temere
eius subtus videntur esse pervię, supra vero transitus usitatos
habent, et sunt ad formam theatralem dispositę. nam quia civitas in monte est sita, sunt
reflexae, et in se invicem pronae. Ad illos transitus sunt etiam parati ascensus graduum
editiores, ut alii in sublimi, alii subtus incederent. quae distinctio praecipue facta
est ob sanctos et religioni deditos viros, ut neminem attingerent, quem non liceat.
Non temere autem illi primi conditores, civitatem hac convenienti amplitudinis
dimensione condiderunt: sed
temere autem illi primi conditores, civitatem hac convenienti amplitudinis
dimensione condiderunt: sed sapienti hoc consilio fecerunt. Nam regio est ampla et bona.
versus quidem Samaritas, et qua attingit Idumenaeos, magna ex parte est campestris:
in nonnullis etiam aliis locis est montosa, ubi agricolatione et diligenti terrae
elaboratione indiget. Sed fere sit, ut etiam hi cultores ob suam industriam et
diligentiam, abundantiam frugum habeant. ex quo sane sit, ut omnia excolantur: et ubique
in regione
in nonnullis etiam aliis locis est montosa, ubi agricolatione et diligenti terrae
elaboratione indiget. Sed fere sit, ut etiam hi cultores ob suam industriam et
diligentiam, abundantiam frugum habeant. ex quo sane sit, ut omnia excolantur: et ubique
in regione sit magna fructuum affluentia. At vero quae civitates sunt amplae, et pacem
foelicitatemque et affluentiam rerum habent, in illis evenit ut iuventus quidem floreat,
regiones vero negligantur, omnibus ad hilaritatem animi intentis: cum ab ortu ipso
etiam hi cultores ob suam industriam et
diligentiam, abundantiam frugum habeant. ex quo sane sit, ut omnia excolantur: et ubique
in regione sit magna fructuum affluentia. At vero quae civitates sunt amplae, et pacem
foelicitatemque et affluentiam rerum habent, in illis evenit ut iuventus quidem floreat,
regiones vero negligantur, omnibus ad hilaritatem animi intentis: cum ab ortu ipso
naturę suae omnes homines ad voluptates sint praecipites et proni. Alexandria
Aegypti urbs, deque eadem
cum ab ortu ipso
naturę suae omnes homines ad voluptates sint praecipites et proni. Alexandria
Aegypti urbs, deque eadem edictum id quod usu venit Alexandriae, quae cum
omnes civitates et magnitudine et affluentia rerum superet, in eam ex omnibus regionis
partibus commeantes incolae ad hospitales invitationes, dum morantur diutius ibi, cultum
terrae in diminutionem perducunt. unde rex, ne ibi ita morarentur, hoc mandatum
promulgavit, ut ne ultra viginti dies liceret in civitate exteros
urbs, deque eadem edictum id quod usu venit Alexandriae, quae cum
omnes civitates et magnitudine et affluentia rerum superet, in eam ex omnibus regionis
partibus commeantes incolae ad hospitales invitationes, dum morantur diutius ibi, cultum
terrae in diminutionem perducunt. unde rex, ne ibi ita morarentur, hoc mandatum
promulgavit, ut ne ultra viginti dies liceret in civitate exteros versari. Similiter
etiam illis qui haberent negocia in civitate, praescripsit modum et tempus ad
diiudicanda
rerum superet, in eam ex omnibus regionis
partibus commeantes incolae ad hospitales invitationes, dum morantur diutius ibi, cultum
terrae in diminutionem perducunt. unde rex, ne ibi ita morarentur, hoc mandatum
promulgavit, ut ne ultra viginti dies liceret in civitate exteros versari. Similiter
etiam illis qui haberent negocia in civitate, praescripsit modum et tempus ad
diiudicanda ea: ut si quis esset vocandus in ius, intra quinque dies negocium eius in
iudicio expediretur. Cumque etiam frumentarios,
ad hospitales invitationes, dum morantur diutius ibi, cultum
terrae in diminutionem perducunt. unde rex, ne ibi ita morarentur, hoc mandatum
promulgavit, ut ne ultra viginti dies liceret in civitate exteros versari. Similiter
etiam illis qui haberent negocia in civitate, praescripsit modum et tempus ad
diiudicanda ea: ut si quis esset vocandus in ius, intra quinque dies negocium eius in
iudicio expediretur. Cumque etiam frumentarios, commeatusque curatores et eorum
ministros magnifaceret, legibus
rex, ne ibi ita morarentur, hoc mandatum
promulgavit, ut ne ultra viginti dies liceret in civitate exteros versari. Similiter
etiam illis qui haberent negocia in civitate, praescripsit modum et tempus ad
diiudicanda ea: ut si quis esset vocandus in ius, intra quinque dies negocium eius in
iudicio expediretur. Cumque etiam frumentarios, commeatusque curatores et eorum
ministros magnifaceret, legibus ordinavit, ut ne agricolae et praefecti civitatis
quęstum facientes, minuerent cellas et horrea, id est,
promulgavit, ut ne ultra viginti dies liceret in civitate exteros versari. Similiter
etiam illis qui haberent negocia in civitate, praescripsit modum et tempus ad
diiudicanda ea: ut si quis esset vocandus in ius, intra quinque dies negocium eius in
iudicio expediretur. Cumque etiam frumentarios, commeatusque curatores et eorum
ministros magnifaceret, legibus ordinavit, ut ne agricolae et praefecti civitatis
quęstum facientes, minuerent cellas et horrea, id est, fructus agriculturae.
commeatusque curatores et eorum
ministros magnifaceret, legibus ordinavit, ut ne agricolae et praefecti civitatis
quęstum facientes, minuerent cellas et horrea, id est, fructus agriculturae.
Fertilitas terrae Iudaicae In haec autem ideo digressi sumus, quia
Eleazarus ea nobis accurate demonstravit. Est ergo ibi magnum studium agriculturae: et
ideo regio eorum consita est arboribus olivarum, et ferax est omnis generis frumenti et
leguminum: ad haec, vineis et mellificio
artificibus: nec
deest ei quicquam eorum quae mari advehi solent, cum habeat portus opportunos, qui
abunde suppeditent res et Ascalonae, et Ioppae, et Iazae, Ptolemais
similiter etiam Ptolemaidis, civitatis a rege conditae. Iam in medio istorum locorum est
sita, nec ab illis multum distat, sed ipsa per se omnia abunde habet, cum sit et irrigua
undique regio, et ad magnam securitatem munita. Iordanus fluvius Nam
Iordanus, fluvius ille perennis, circumfluit
istorum locorum est
sita, nec ab illis multum distat, sed ipsa per se omnia abunde habet, cum sit et irrigua
undique regio, et ad magnam securitatem munita. Iordanus fluvius Nam
Iordanus, fluvius ille perennis, circumfluit ipsam, in se ab antiquo continentem non
minus arvorum quam sex millia myriadum. Deinde ex vicinia sexaginta myriades hominum in
ipsam pervenerunt, qui singuli possessionem centum iugerum agri sunt consecuti.
Iordani exundatio annua Fluvius
undique regio, et ad magnam securitatem munita. Iordanus fluvius Nam
Iordanus, fluvius ille perennis, circumfluit ipsam, in se ab antiquo continentem non
minus arvorum quam sex millia myriadum. Deinde ex vicinia sexaginta myriades hominum in
ipsam pervenerunt, qui singuli possessionem centum iugerum agri sunt consecuti.
Iordani exundatio annua Fluvius autem, perinde ut Nilus, circa tempus
messis exundans, multum terrae irrigat, et circa regionem Ptolemaeorum in alium
hominum in
ipsam pervenerunt, qui singuli possessionem centum iugerum agri sunt consecuti.
Iordani exundatio annua Fluvius autem, perinde ut Nilus, circa tempus
messis exundans, multum terrae irrigat, et circa regionem Ptolemaeorum in alium fluvium
illabitur, qui deinde in mare ingreditur. alii etiam qui vocantur Torrentes defluunt,
qui loca illa ad Gazam et regionem Asotiorum inundant. Ad haec naturalibus munimentis
circumdatur, cum ob angustias viarum et praecipitia ad fauces
possessionem centum iugerum agri sunt consecuti.
Iordani exundatio annua Fluvius autem, perinde ut Nilus, circa tempus
messis exundans, multum terrae irrigat, et circa regionem Ptolemaeorum in alium fluvium
illabitur, qui deinde in mare ingreditur. alii etiam qui vocantur Torrentes defluunt,
qui loca illa ad Gazam et regionem Asotiorum inundant. Ad haec naturalibus munimentis
circumdatur, cum ob angustias viarum et praecipitia ad fauces profundas,
asperitatesque montium qui
potirentur, fuerunt intermissa: quia qui
tum praeessent, culparent illa, ut inutilis et sumptuosi laboris, et per quae etiam
regio posset perdi. Ac quidem haec ipsorum criminatio valuit: quia fere per potentiam
illorum qui intenti iis erant, regio fuit perducta in alienas manus, cum illi inde in
regionem nacti fuissent ingressum. Exposui ita strictim tibi, frater Philocrates, quae
etiam de his commemoranda fuerunt. deinceps exponam illa, quae sunt ipsius
interpretationis.
LXX
quia qui
tum praeessent, culparent illa, ut inutilis et sumptuosi laboris, et per quae etiam
regio posset perdi. Ac quidem haec ipsorum criminatio valuit: quia fere per potentiam
illorum qui intenti iis erant, regio fuit perducta in alienas manus, cum illi inde in
regionem nacti fuissent ingressum. Exposui ita strictim tibi, frater Philocrates, quae
etiam de his commemoranda fuerunt. deinceps exponam illa, quae sunt ipsius
interpretationis.
LXX interpretum electio Elegit ergo
fuerunt. deinceps exponam illa, quae sunt ipsius
interpretationis.
LXX interpretum electio Elegit ergo Eleazarus optimos et eruditione
praestantes viros, utpote pręclaris ortos parentibus: qui non solum exercitati erant in
literis Iudaeorum, sed etiam in studia et mores Graecorum non segnem operam navarant:
quique ideo idonei erant ad legationes, et eas obibant cum opus esset. Iam ad
disputationes de legibus explicandas valde solertes erant. iidem amplexabantur
sunt ipsius
interpretationis.
LXX interpretum electio Elegit ergo Eleazarus optimos et eruditione
praestantes viros, utpote pręclaris ortos parentibus: qui non solum exercitati erant in
literis Iudaeorum, sed etiam in studia et mores Graecorum non segnem operam navarant:
quique ideo idonei erant ad legationes, et eas obibant cum opus esset. Iam ad
disputationes de legibus explicandas valde solertes erant. iidem amplexabantur statum
vitae et morum medium, qui
eas obibant cum opus esset. Iam ad
disputationes de legibus explicandas valde solertes erant. iidem amplexabantur statum
vitae et morum medium, qui est optimus, deponentes a se asperitatem et barbariem animi:
nec volebant videri arrogantes, et esse in aliqua opinione elationis adversus
inferiores, sed suavitatem animi in conversationibus, et facilitatem audiendi alios,
dexteritatemque respondendi ad singula, apte et ordine recto declarare studebant:
denique omnes erant digni praeside suo, et virtute ipsius.
explicandas valde solertes erant. iidem amplexabantur statum
vitae et morum medium, qui est optimus, deponentes a se asperitatem et barbariem animi:
nec volebant videri arrogantes, et esse in aliqua opinione elationis adversus
inferiores, sed suavitatem animi in conversationibus, et facilitatem audiendi alios,
dexteritatemque respondendi ad singula, apte et ordine recto declarare studebant:
denique omnes erant digni praeside suo, et virtute ipsius. Quam vero ipsum Eleazarum
amarent, hinc licebat cognoscere, quia
amarent, hinc licebat cognoscere, quia inviti et aegre ab ipso discedebant. Ipse etiam
valde eos amabat, quod inde licebat colligere: quia praeterquam quod scripserat ad Regem
de ipsis restituendis, multum etiam rogabat Andream, ut id negocii promoveret, et in
aliis quibus possemus, ipsis gratificaremur. Cumque nos promisissemus nostram operam, et
dixissemus ipsum non debere de istis sollicitum esse: ipse respondebat, se etiam valde
angi animo ob istam rem. Compertum enim habere, Regem, cum virtutis
esse illos ab ipso missos. Praeterea
iureiurando affirmabat, se istos viros non dimissurum, si quod aliud suum negocium
instaret. Nunc vero dimittere illos, ad emendationem rei communiter omnibus civibus
utilis. Nam ut quis bene vivat, hoc situm esse in observantia et diligenti custodia
legum: hoc vero acquiri et absolvi multo magis ex auditione, quam lectione. Ex horum
ergo, et similium commemoratione, satis declarabat animi sui erga illos viros
affectum.
Nunc pauca quaedam ex illis quae
ergo, et similium commemoratione, satis declarabat animi sui erga illos viros
affectum.
Nunc pauca quaedam ex illis quae ipse nobis interrogantibus explicuit, dignum fuerit
commemorare, praesertim cum existimemus multis videri, nonnulla in lege temere
comprehensa: ut illa quae de cibo et potu, et animalibus illis quae habentur impura,
sunt tradita. Interrogantibus ergo nobis, quare cum sint unius creatione omnia condita,
alia ad esum impura habeantur, nonnulla etiam ad tactum. haec enim et alia
de cibo et potu, et animalibus illis quae habentur impura,
sunt tradita. Interrogantibus ergo nobis, quare cum sint unius creatione omnia condita,
alia ad esum impura habeantur, nonnulla etiam ad tactum. haec enim et alia multa videri
superstitiose tradita esse in lege, et observari etiam nimis superstitiose. Ad haec ipse
ita coepit loqui:
Eleazari ad quaestionem ab Aristea et Andrea propositam responsio
Cernis, inquit, quid possint et efficiant conversatio et consuetudo. quia homines
recti: ob oculos etiam positis malis et
afflictionibus, quas Deus immittat authoribus delictorum. Nam primum omnium ostendit,
unum solum esse Deum, et eius potentiam omnia pervadere, ita ut omnia sint ea
repleta, nec ipsam lateat quicquam eorum quae in terra ab hominibus clam fiant: sed
quaecunque quis vel iam faciat, vel post sit facturus, ea sint illi aperta. Quibus
quidem ita accurate traditis, hoc demonstravit et effecit, ut si quis tantum cogitet de
aliquo improbo facinore peragendo, nedum si id
quis vel iam faciat, vel post sit facturus, ea sint illi aperta. Quibus
quidem ita accurate traditis, hoc demonstravit et effecit, ut si quis tantum cogitet de
aliquo improbo facinore peragendo, nedum si id peregisset, sciret Deum id non latere:
sicque in tota lege sua Dei maiestatem et potentiam illustravit. Hoc initio ita facto,
demonstravit deinde, omnes alios homines, praeter Iudaeos, stulte multos statuere Deos,
et colere eos quibus ipsi sint multo praestantiores. Nam illos simulachra ex lapidibus
et
sacrificant? Haec ergo singula diligenter contemplatus, utpote sapiens, et a Deo omnium
rerum cognitione instructus legislator noster, circummunivit nos vallis
indissolubilibus, et ferreis moenibus, ut cum nullis prorsus aliis populis possemus ulla
in re commisceri: sed permanentes et corpore mundi, et animo liberi a falsis
opinionibus, unum Deum, et eum potentem supra universam creaturam coleremus. Ex quo
Aegyptiorum sacri praesides, postquam multa ex disciplina nostra intentius perpenderant,
Ex quo
Aegyptiorum sacri praesides, postquam multa ex disciplina nostra intentius perpenderant,
et inde assumpserant, nos Dei homines appellant: quod ex aliis nemini contingere potest,
nisi verum Deum colat. Sed fere alii homines sunt cibi et potus et vestitus, in quo toto
animo incumbunt. Nostri vero his pro nihilo habitis, per totam vitam versantur in
contemplatione maiestatis et omnipotentiae Dei. Hinc ergo ne per ullius impietatis
communicationem inficeremur, neve conversatione improborum depravaremur, circumsepsit
et inde assumpserant, nos Dei homines appellant: quod ex aliis nemini contingere potest,
nisi verum Deum colat. Sed fere alii homines sunt cibi et potus et vestitus, in quo toto
animo incumbunt. Nostri vero his pro nihilo habitis, per totam vitam versantur in
contemplatione maiestatis et omnipotentiae Dei. Hinc ergo ne per ullius impietatis
communicationem inficeremur, neve conversatione improborum depravaremur, circumsepsit
nos legitima sanctitate et puritate cibi, potus, tactus, auditus, et visus. nam in
versantur in
contemplatione maiestatis et omnipotentiae Dei. Hinc ergo ne per ullius impietatis
communicationem inficeremur, neve conversatione improborum depravaremur, circumsepsit
nos legitima sanctitate et puritate cibi, potus, tactus, auditus, et visus. nam in
universum omnia quae ipse sanxit nobis, habent naturalem causam, et ita divinitus
gubernantur: habetque unumquodque eorum quo vel abstinemus vel utimur, caussam et
rationem profundam. Ex quibus unum et alterum tibi, exempli causa, cursim exponam, ne in
nam in
universum omnia quae ipse sanxit nobis, habent naturalem causam, et ita divinitus
gubernantur: habetque unumquodque eorum quo vel abstinemus vel utimur, caussam et
rationem profundam. Ex quibus unum et alterum tibi, exempli causa, cursim exponam, ne in
has abiectas et leves de legislatore nostro cogitationes incidas, quasi ipse pro
muribus, mustelis et similibus tantopere sollicitus, talia legibus suis ordinarit:
sed ut perspicias, omnia ab ipso graviter et sancte instituta esse iusticię causa,
utimur
omnia sunt mansueta, et excellunt puritate, nutriunturque tritico et leguminibus: ut
sunt columbae, turtures, attagenę, perdices, anseres, et id genus alia volatilia. quae
autem nobis sunt prohibitae volucres, illas invenies esse agrestes, carnivoras, in alias
violentas, et illas mansuetas ad suum nutrimentum diripientes: nec vero illas solum, sed
et agnos, et hoedos, ipsosque homines et mortuos et vivos, violenta sua rapacitate
petunt. Ideo eas insigni apposita nota, vocavit immundas: hinc docens, eos quibus
mansuetas ad suum nutrimentum diripientes: nec vero illas solum, sed
et agnos, et hoedos, ipsosque homines et mortuos et vivos, violenta sua rapacitate
petunt. Ideo eas insigni apposita nota, vocavit immundas: hinc docens, eos quibus tolerat
leges, debere etiam in animis suis iusticia uti, nec quenquam potentia et viribus suis
fretos subiugare, aut re ulla spoliare alios, sed totam vitam suam instituere et
gubernare secundum iuris rationem, ad imitationem et exemplum illorum mansuetorum
animalium, quae leguminibus ex
alios opprimere. Nam cum non permisit attingere
iam enumerata animalia propter impetus et inclinationes illas, quas singula habent:
quomodo non prorsus iudicavit cavendum esse, ne moribus et vita ad ipsorum naturam
perverse afformaremur? Ita quę nobis concedit in omnibus, ut volatilibus, ita pecoribus,
figurate et ad morum informationem statuit. Nam quod praecepit, pecora geminis et fissis
debere esse ungulis: hoc symbolum eo tendit, ut diligenter, prout decet, discernamus
actiones nostras. cum enim conatuum et totius
et ad morum informationem statuit. Nam quod praecepit, pecora geminis et fissis
debere esse ungulis: hoc symbolum eo tendit, ut diligenter, prout decet, discernamus
actiones nostras. cum enim conatuum et totius corporis robur fulciatur, et quasi
colligatur in humeris et cruribus, hoc signo monere voluit, ut omnia conaremur et
perficeremus cum selectione, iuxta normam iusticiae: idque hanc etiam ob causam, quia
simus magno discrimine seiuncti ab aliis hominibus, quorum plerique se ipsi mutuo
commercio
normam iusticiae: idque hanc etiam ob causam, quia
simus magno discrimine seiuncti ab aliis hominibus, quorum plerique se ipsi mutuo
commercio inquinent, cum magna iusticiae violatione. Atque de hoc etiam civitates et
regiones integrae gloriantur, in quibus impune est, non solum cum masculis commercium
habere, sed etiam puerperas et filias polluere: a quibus nos longe sumus seiuncti: Quo
autem in loco est haec distinctionis admonitio, in eo est etiam suo charactere expressum
memoriae et recordationis
inquinent, cum magna iusticiae violatione. Atque de hoc etiam civitates et
regiones integrae gloriantur, in quibus impune est, non solum cum masculis commercium
habere, sed etiam puerperas et filias polluere: a quibus nos longe sumus seiuncti: Quo
autem in loco est haec distinctionis admonitio, in eo est etiam suo charactere expressum
memoriae et recordationis praeceptum. Nam cum dicit, Quaecunque habent fissas ungulas,
et ruminant: ibi manifeste intelligentibus proponit signum memoriae. nam ruminatio
significat
Atque de hoc etiam civitates et
regiones integrae gloriantur, in quibus impune est, non solum cum masculis commercium
habere, sed etiam puerperas et filias polluere: a quibus nos longe sumus seiuncti: Quo
autem in loco est haec distinctionis admonitio, in eo est etiam suo charactere expressum
memoriae et recordationis praeceptum. Nam cum dicit, Quaecunque habent fissas ungulas,
et ruminant: ibi manifeste intelligentibus proponit signum memoriae. nam ruminatio
significat memoriam et recordationem, ac quidam
et ruminant: ibi manifeste intelligentibus proponit signum memoriae. nam ruminatio
significat memoriam et recordationem, ac quidam praecipue vitae et constitutionis
nostrae: et quod vita constat et conservatur per alimenti sumptionem. Unde similiter
etiam in Scriptura cohortatur ille qui dicit: Memoria recordator Domini, qui fecit in te
magna et mirabilia. Apparent enim illa magna et admiranda, cum recte considerantur: ut
primum ipsa corporis compages, nutrimenti dispensatio, et singulorum membrorum sua certa
ruminatio
significat memoriam et recordationem, ac quidam praecipue vitae et constitutionis
nostrae: et quod vita constat et conservatur per alimenti sumptionem. Unde similiter
etiam in Scriptura cohortatur ille qui dicit: Memoria recordator Domini, qui fecit in te
magna et mirabilia. Apparent enim illa magna et admiranda, cum recte considerantur: ut
primum ipsa corporis compages, nutrimenti dispensatio, et singulorum membrorum sua certa
figura: deinde, et multo magis, sensuum dispositio, et mentis vis
ut
primum ipsa corporis compages, nutrimenti dispensatio, et singulorum membrorum sua certa
figura: deinde, et multo magis, sensuum dispositio, et mentis vis atque agitatio
invisibilis: tum etiam eius velocitas ad quidvis agendum, et inventio artium in immensum
sese extendunt. idcirco iubet nos haec considerare, et meminisse, quod omnia iam
commemorata virtute divina, ut sunt condita, ita conserventur. Ad haec etiam distinxit
tempora, et pulchre accommodavit ad perpetuo usurpandam istam recordationem de Deo,
tempora, et pulchre accommodavit ad perpetuo usurpandam istam recordationem de Deo, omnia
gubernante et conservante. Nam cum cibus et potus est capiendus, tum statim iubet omnes
convenire et adesse, ad libationes et precationes pias peragendas. Quinetiam in vestitu
nobis indicia et signa illustria huius memoriae tradidit: similiter etiam in portis et
ianuis mandavit praecepta Dei affigi, ad memoriam eius habendam. Atque etiam in manibus
iubet circumplicitum Dei signum expresse et manifeste gestare: quo hoc plane
Deo, omnia
gubernante et conservante. Nam cum cibus et potus est capiendus, tum statim iubet omnes
convenire et adesse, ad libationes et precationes pias peragendas. Quinetiam in vestitu
nobis indicia et signa illustria huius memoriae tradidit: similiter etiam in portis et
ianuis mandavit praecepta Dei affigi, ad memoriam eius habendam. Atque etiam in manibus
iubet circumplicitum Dei signum expresse et manifeste gestare: quo hoc plane monstrat,
omnia esse instituenda et peragenda iuste cum memoria creationis nostrae,
omnes
convenire et adesse, ad libationes et precationes pias peragendas. Quinetiam in vestitu
nobis indicia et signa illustria huius memoriae tradidit: similiter etiam in portis et
ianuis mandavit praecepta Dei affigi, ad memoriam eius habendam. Atque etiam in manibus
iubet circumplicitum Dei signum expresse et manifeste gestare: quo hoc plane monstrat,
omnia esse instituenda et peragenda iuste cum memoria creationis nostrae, et in primis
cum timore Dei, qui semper et in omnibus negociis adesse debeat. Iubet
portis et
ianuis mandavit praecepta Dei affigi, ad memoriam eius habendam. Atque etiam in manibus
iubet circumplicitum Dei signum expresse et manifeste gestare: quo hoc plane monstrat,
omnia esse instituenda et peragenda iuste cum memoria creationis nostrae, et in primis
cum timore Dei, qui semper et in omnibus negociis adesse debeat. Iubet praeterea et
cubitum euntes, et de lecto surgentes, ex ista menti humanae incomprehensibili
vicissitudine, et alteratione somni et quietis, considerare, et quidem
affigi, ad memoriam eius habendam. Atque etiam in manibus
iubet circumplicitum Dei signum expresse et manifeste gestare: quo hoc plane monstrat,
omnia esse instituenda et peragenda iuste cum memoria creationis nostrae, et in primis
cum timore Dei, qui semper et in omnibus negociis adesse debeat. Iubet praeterea et
cubitum euntes, et de lecto surgentes, ex ista menti humanae incomprehensibili
vicissitudine, et alteratione somni et quietis, considerare, et quidem diligenti animi
contemplatione, motiones et
adesse debeat. Iubet praeterea et
cubitum euntes, et de lecto surgentes, ex ista menti humanae incomprehensibili
vicissitudine, et alteratione somni et quietis, considerare, et quidem diligenti animi
contemplatione, motiones et vices ac successiones in operibus Dei.
Ostendi ita tibi in expositione ungularum fissarum et ruminationis, praestantiam
oraculi legitimi, de distinctione, delectu et memoria, ut videres non temere ista, prout
in animum inciderint, a legislatore nostro constituta esse, sed ad
euntes, et de lecto surgentes, ex ista menti humanae incomprehensibili
vicissitudine, et alteratione somni et quietis, considerare, et quidem diligenti animi
contemplatione, motiones et vices ac successiones in operibus Dei.
Ostendi ita tibi in expositione ungularum fissarum et ruminationis, praestantiam
oraculi legitimi, de distinctione, delectu et memoria, ut videres non temere ista, prout
in animum inciderint, a legislatore nostro constituta esse, sed ad veritatis et rectae
rationis declarationem.
animi
contemplatione, motiones et vices ac successiones in operibus Dei.
Ostendi ita tibi in expositione ungularum fissarum et ruminationis, praestantiam
oraculi legitimi, de distinctione, delectu et memoria, ut videres non temere ista, prout
in animum inciderint, a legislatore nostro constituta esse, sed ad veritatis et rectae
rationis declarationem. Praecepta de tactu et auditu Atque ut de esu et
de cibis disposuit, ita etiam de singulis quae ad tactum et auditum pertinent,
de cibis disposuit, ita etiam de singulis quae ad tactum et auditum pertinent,
diligenter praecipit: iubens ut neque ageremus neque audiremus quicquam temere: neque
etiam orationis facultate confisi, ad iniusta delaberemur. Horumque rationes et causas
similiter in naturis bestiarum quas prohibuit, est invenire. Nam mustelae et murium, et
id genus aliarum bestiarum, quas prohibuit, est invenire. Nam mustelae et murium, et id
genus aliarum bestiarum quae sunt prohibitae, natura est damnosa, et ad nocendum prona.
mures
et facultatem, hoc etiam proprium habet, ut auribus concipiat, ore
vero pariat foetum suum. Quo significatur, hanc naturam et consuetudinem hominum esse
impuram, qua quae auribus percipiant, verbis exaggerata, efferant ad alios malis
involvendos, inquinantes in hoc se immundicia non levi, dum plane impietatis foeditate
contaminantur. Ex quo praeclare Rex vester facit, qui (ut accipimus) hoc genus hominum
solet afficere. Hic ego: Tu videris mihi loqui de delatoribus. nam hos ille tormentis et
suppliciis capitalibus,
Tum ille: Hos ipsos et ego intelligo. nam horum vigilantia,
est scelerata aliorum hominum pernicies. Nostra vero lex iubet, ut neminem neque dicto
neque facto quis laedat. Atque ita quantum brevitas permisit, de his disseruimus, ad
ostendendum hoc tibi, omnia in legibus nostris esse statura ad iusticiam: neque
quicquam temere aut severius et durius esse ordinatum et propositum, sed ut per totam
vitam et in actionibus omnibus exerceremus et usurparemus iusticiam erga omnes homines,
et Dei gubernantis omnia
quis laedat. Atque ita quantum brevitas permisit, de his disseruimus, ad
ostendendum hoc tibi, omnia in legibus nostris esse statura ad iusticiam: neque
quicquam temere aut severius et durius esse ordinatum et propositum, sed ut per totam
vitam et in actionibus omnibus exerceremus et usurparemus iusticiam erga omnes homines,
et Dei gubernantis omnia nunquam oblivisceremur. Ita ergo, et quae de cibis, et quae de
bestiis sunt tradita, omnia spectant eo, ut iusticia excolatur, et hominum societas et
ferum et indomitum esset mactarent: ut ne sacrificantes ex
legislatoris ordinatione alicuius elationis et superbiae ansam arripere, et sibi
adscribere possent, eo quod sacrificans omnino faciat oblationem pro animi sui
affectione. Atque haec fuerunt tractata in collocutione, memoratu (ut ego puto) digna:
quae tibi Philocrates, propter studium tuum singulare cognoscendi res utiles, non potui
non exponere: ut cognosceres legis illius maiestatem, sanctitatemque, et mentem in
natura rerum reconditam. Nunc ad
affectione. Atque haec fuerunt tractata in collocutione, memoratu (ut ego puto) digna:
quae tibi Philocrates, propter studium tuum singulare cognoscendi res utiles, non potui
non exponere: ut cognosceres legis illius maiestatem, sanctitatemque, et mentem in
natura rerum reconditam. Nunc ad institutum.
Eleazarus peractis sacris, et adornatis regi muneribus, dimisit nos cum securitate
itineris. Adventus interpretum in urbem Alexandriam Postquam autem
pervenimus
legis illius maiestatem, sanctitatemque, et mentem in
natura rerum reconditam. Nunc ad institutum.
Eleazarus peractis sacris, et adornatis regi muneribus, dimisit nos cum securitate
itineris. Adventus interpretum in urbem Alexandriam Postquam autem
pervenimus Alexandriam, nunciatumque esset Regi nos advenisse, Andreas et ego statim
vocabamur in aulam: et Rege comiter salutato, obtulimus ei literas Eleazari. Qui cum
valde cuperet secum habere viros illos missos,
peractis sacris, et adornatis regi muneribus, dimisit nos cum securitate
itineris. Adventus interpretum in urbem Alexandriam Postquam autem
pervenimus Alexandriam, nunciatumque esset Regi nos advenisse, Andreas et ego statim
vocabamur in aulam: et Rege comiter salutato, obtulimus ei literas Eleazari. Qui cum
valde cuperet secum habere viros illos missos, mandavit reliquos omnes qui negociorum
causa adessent secedere, et illos vocare: quae res ut inusitata, movit omnibus
admirationem. quia hoc
in aulam: et Rege comiter salutato, obtulimus ei literas Eleazari. Qui cum
valde cuperet secum habere viros illos missos, mandavit reliquos omnes qui negociorum
causa adessent secedere, et illos vocare: quae res ut inusitata, movit omnibus
admirationem. quia hoc in more erat, ut qui ob privatum aliquod negotium venissent,
quinto demum die in conspectum regis pervenirent: qui vero a regibus et civitatibus
praestantibus missi essent, illi aegre post triginta dies in aulam admitterentur. Hos
autem viros maiori iudicans
cuperet secum habere viros illos missos, mandavit reliquos omnes qui negociorum
causa adessent secedere, et illos vocare: quae res ut inusitata, movit omnibus
admirationem. quia hoc in more erat, ut qui ob privatum aliquod negotium venissent,
quinto demum die in conspectum regis pervenirent: qui vero a regibus et civitatibus
praestantibus missi essent, illi aegre post triginta dies in aulam admitterentur. Hos
autem viros maiori iudicans honore dignos, et respiciens etiam ad excellentiam eius a
quo missi essent,
quae res ut inusitata, movit omnibus
admirationem. quia hoc in more erat, ut qui ob privatum aliquod negotium venissent,
quinto demum die in conspectum regis pervenirent: qui vero a regibus et civitatibus
praestantibus missi essent, illi aegre post triginta dies in aulam admitterentur. Hos
autem viros maiori iudicans honore dignos, et respiciens etiam ad excellentiam eius a
quo missi essent, remotis qui viderentur debere abesse, deambulans expectabat, donec
advenientes salutasset. Quos quidem ingressos cum muneribus
maiori iudicans honore dignos, et respiciens etiam ad excellentiam eius a
quo missi essent, remotis qui viderentur debere abesse, deambulans expectabat, donec
advenientes salutasset. Quos quidem ingressos cum muneribus missis, et variis
pellibus, in quibus lex aureis literis lingua Iudaeorum perscripta erat, quarumque
membranae mira arte elaboratae erant, et ita compositae ut oculis discerni non posset
earum compositio, Rex ut vidit, de libris interrogavit. Qui postquam illos involutos
revelassent, et
una et illis qui advenerant, et qui cum Rege erant
dicentibus, Bene rex facis: ille repletus gaudio, lachrimas effundere coepit: quia animi
vehemens intentio ob aliquam rem magnam et gloriosam, quae exoptata contigit, solet
elicere lachrimas. Hinc iussit illos in ordinem offerre et seponere volumina legis.
hocque facto, salutans excepit illos, et dixit: Rectum erat, viri pietate insignes, me
primum exhibere honorem illis ob quae vos accersivi huc: deinde vobis praebere dextram:
ideo illud prius feci. Hic autem dies in
in ordinem offerre et seponere volumina legis.
hocque facto, salutans excepit illos, et dixit: Rectum erat, viri pietate insignes, me
primum exhibere honorem illis ob quae vos accersivi huc: deinde vobis praebere dextram:
ideo illud prius feci. Hic autem dies in singulos annos per totam vitam meam erit
mihi solennis et magnus, quo vos ad me venistis. Et quia contigit ut ad me veniretis
tempore illo, quo ego navali adversus Antigonum praelio victoria sum potitus: ideo volo
hodie vobiscum coenare. Iussitque
illo, quo ego navali adversus Antigonum praelio victoria sum potitus: ideo volo
hodie vobiscum coenare. Iussitque suo convenienti ordine et modo convenire et adesse
omnes magnates et potentiores suos, interque eos nos quoque, cupidos et paratos.
Diversoria vero in quibus illi seniores quiescerent et morarentur, mandavit illis quae
proxime arcem decentissima essent dari, et simul quae ad convivium attinerent
adornari.
Nicanor Nicanor autem, medicorum princeps, accersitum Dorotheum, cui
et mora: id quod etiam circa hos
hospites est factum. Nam Dorotheus, homo diligentissimus, illis praeerat: qui curavit
omnia sibi commissa, et ad huiuscemodi exceptiones destinata, expandi et substerni, et
iuxta Regis voluntatem sessionem etiam in duas partes divisit. Nam rex voluit mediam
partem illorum virorum ante se discumbere, reliquos post suum solium: nihilque nihilque
intermittendum putavit, quod faceret ad honorandos illos viros.
Primi diei convivium
exultatione, qui satis diu duravit. hinc conversi sunt
ad oblectandum se illis quae apparata erant. Tum ministri omnes, ex Dorothei praescripto
et ordinatione ministrantes, expediebant sua munia: inter quos etiam regii pueri erant,
quique apud regem in magno essent honore.
Ibi Rex post aliquantulum spacii, per occasionem captatam, sedentibus illis ordine
secundum aetatem, eum qui primum locum in sessione habebat interrogavit:
1 QUOMODO regnum ad finem usque retinuerit extra
et ordinatione ministrantes, expediebant sua munia: inter quos etiam regii pueri erant,
quique apud regem in magno essent honore.
Ibi Rex post aliquantulum spacii, per occasionem captatam, sedentibus illis ordine
secundum aetatem, eum qui primum locum in sessione habebat interrogavit:
1 QUOMODO regnum ad finem usque retinuerit extra lapsum et offensionem?
Ad quod ille paululum cunctatus, respondit: Si in tota tua gubernatione imitatus fueris
aequitatem et mansuetudinem Dei. nam dum
captatam, sedentibus illis ordine
secundum aetatem, eum qui primum locum in sessione habebat interrogavit:
1 QUOMODO regnum ad finem usque retinuerit extra lapsum et offensionem?
Ad quod ille paululum cunctatus, respondit: Si in tota tua gubernatione imitatus fueris
aequitatem et mansuetudinem Dei. nam dum ita indignos quidem prosequeris mansuetudine et
longanimitate, dignos vero (quemadmodum par est) tractabis honorificentius et mitius,
illos etiam de sua improbitate detrudes, et
Hoc collaudato, proximum interrogabat: 2 QUOMODO quodque instituat et
agat? Ille respondit: Ita ipsum singula recte acturum, si quod iustum est erga omnes
conservet, ex eo quod statuat omnem cogitationem suam Deo notam esse: et in primis,
si cum timore Dei actiones suas inchoet, in nulla earum interruptum et parum commodum
processum habiturum.
Hoc etiam admodum benigne audito, sequentem interrogabat: 3 QUOMODO
posset nancisci et retinere sibi
QUOMODO quodque instituat et
agat? Ille respondit: Ita ipsum singula recte acturum, si quod iustum est erga omnes
conservet, ex eo quod statuat omnem cogitationem suam Deo notam esse: et in primis,
si cum timore Dei actiones suas inchoet, in nulla earum interruptum et parum commodum
processum habiturum.
Hoc etiam admodum benigne audito, sequentem interrogabat: 3 QUOMODO
posset nancisci et retinere sibi animis consentientes amicos? Cui ille: Si illi viderint
quibus praesis: tu vero ita hoc facies, si
considerabis, quomodo Deus iuvet genus humanum, qui valetudinem ipsis, alimenta, victum,
et alia omnia praeparat temporibus suis.
Suffragatus et huic, sequentem interrogabat: 4 QUOMODO in iure dicendo,
et iudiciorum sententiis ferendis, possit laudem et approbationem assequi apud illos
etiam qui non sint sui compotes facti voti? Ille dixit: Si omnibus te prębueris sermone
aequabilem, et nihil neque superbe neque pro tua potentia egeris contra
ipsorum vota esse noxia:
neque eos vel pro ipsorum delictis, vel pro suae potentiae magnitudine affligit, sed
aequitate erga illos utitur.
Et hunc suis laudibus prosecutus, interrogabat eum qui sequebatur: 5
QUOMODO in rebus bellicis posset esse invictus? Ille dixit: Si neque in multitudine,
neque in potentia et viribus fiduciam tuam collocaveris: sed Deum semper invocaveris, ut
tibi iuste omnia agenti, conatus et consilia dirigat tua.
Cum hunc etiam approbasset,
delictis, vel pro suae potentiae magnitudine affligit, sed
aequitate erga illos utitur.
Et hunc suis laudibus prosecutus, interrogabat eum qui sequebatur: 5
QUOMODO in rebus bellicis posset esse invictus? Ille dixit: Si neque in multitudine,
neque in potentia et viribus fiduciam tuam collocaveris: sed Deum semper invocaveris, ut
tibi iuste omnia agenti, conatus et consilia dirigat tua.
Cum hunc etiam approbasset, interrogabat alium: 6 QUOMODO existat
magnitudine affligit, sed
aequitate erga illos utitur.
Et hunc suis laudibus prosecutus, interrogabat eum qui sequebatur: 5
QUOMODO in rebus bellicis posset esse invictus? Ille dixit: Si neque in multitudine,
neque in potentia et viribus fiduciam tuam collocaveris: sed Deum semper invocaveris, ut
tibi iuste omnia agenti, conatus et consilia dirigat tua.
Cum hunc etiam approbasset, interrogabat alium: 6 QUOMODO existat
hostibus formidolosus?
suae omnium animis incutit terrorem.
Hoc etiam collaudato, ad sequentem dixit: 7 QUID sibi ad vitam degendam
possit esse optimum? Ille ait: Hoc cognitum habere et statuere, Deum universorum
dominari: nosque etiam in illis quae nobis maxime sunt gloriosae actiones, non dirigere
consilia nostra, sed Deum omnia perficere et gubernare pro sua potentia.
Comprobata et huius sententia, interrogabat alium: 8 QUOMODO et ipse
posset omnia conservare
se, sed sciant Deum ea largiri.
Suffragatus et huic sententiae, ex sequente percontabatur: 9 QUOMODO
quosvis eventus moderate ferat? Ille inquit: Si tibi persuaseris, homines ita creatos a
Deo, ut et malorum et bonorum maximorum in vita fiant participes: nec inveniri hominem,
qui sit huius vicissitudinis expers: Deum vero contribuere animum aequum, pro quo ille
sit orandus.
Hoc etiam benigne et cum approbatione audito, dixit, Omnes praeclare respondere:
sed
hominem,
qui sit huius vicissitudinis expers: Deum vero contribuere animum aequum, pro quo ille
sit orandus.
Hoc etiam benigne et cum approbatione audito, dixit, Omnes praeclare respondere:
sed interrogato adhuc uno tantum, velle in praesens desistere, ut conversis ad laeticiam
et oblectationem liceat hilaribus esse: sequentibus vero sex diebus, velle etiam ex
reliquis aliquid addiscere. Deinde quaesivit ex proximo: 10 QUIS finis
esset fortitudinis? Ille
ut conversis ad laeticiam
et oblectationem liceat hilaribus esse: sequentibus vero sex diebus, velle etiam ex
reliquis aliquid addiscere. Deinde quaesivit ex proximo: 10 QUIS finis
esset fortitudinis? Ille respondit: Si quod in rebus arduis et periculosis fuerit recte
deliberatum et constitutum, id etiam ita pro animi sententia expediatur. Sed tibi, o
Rex, a Deo praeclare omnia perficiuntur, qui recta et salutaria habes proposita.
Acclamantibus omnibus ad haec, et applausu suam
decem die priori erant interrogati. ac
silentio facto, quaerebat: 11 QUA ratione dives permanere posset? Tum,
qui interrogatus erat, paululum moratus, dixit: Si nihil praeter regni dignitatem et per
luxum egeris, sique sumptus nullos in inania et inutilia impenderis: tuos vero subditos
studueris beneficiis tuis perducere in benevolentiam erga te. Nam Deus est summe
beneficus, et omnium bonorum causa: quem imitari oportet.
Collaudato hoc, Rex alterum interrogabat:
QUA ratione dives permanere posset? Tum,
qui interrogatus erat, paululum moratus, dixit: Si nihil praeter regni dignitatem et per
luxum egeris, sique sumptus nullos in inania et inutilia impenderis: tuos vero subditos
studueris beneficiis tuis perducere in benevolentiam erga te. Nam Deus est summe
beneficus, et omnium bonorum causa: quem imitari oportet.
Collaudato hoc, Rex alterum interrogabat: 12 QUOMODO veritatem
diligere et colere posset? Ille respondit: Si
dedecus esse
omnibus hominibus, mentiri: multo vero magis, regibus: qui cum habeant potestatem agendi
quae velint, cur mentiantur? Deinde si hoc etiam consideraveris: Deum esse veritatis
amatorem.
Hoc etiam valde approbato, conversis oculis in sequentem, dixit ad eum:
13 QUAE esset doctrina, et qui fructus sapientiae? Ille respondit:
Quemadmodum tu mala quidem recusas habere, bonis vero omnibus abundare cupis, sapienter
egeris, si similiter affectum te erga subditos et
Ille respondit:
Quemadmodum tu mala quidem recusas habere, bonis vero omnibus abundare cupis, sapienter
egeris, si similiter affectum te erga subditos et delinquentes exhibueris, honestos vero
et probos viros humanius et animo aequiori monueris. Nam Deus etiam in sua
administratione omnes homines aequitate prosequitur.
Collaudato hoc, ad sequentem dixit: 14 QUA ratione posset esse humanus?
Ille respondit: Si consideraveris, quam longo tempore, et in quantis miseriis genus
animo aequiori monueris. Nam Deus etiam in sua
administratione omnes homines aequitate prosequitur.
Collaudato hoc, ad sequentem dixit: 14 QUA ratione posset esse humanus?
Ille respondit: Si consideraveris, quam longo tempore, et in quantis miseriis genus
humanum nascatur et crescat: quodque ideo nec facile punire oportet, neque accusare
alios, ex hac cogitatione, quia vita humana per se obnoxia sit doloribus et
afflictionibus. Ex horum enim diligenti consideratione
per se obnoxia sit doloribus et
afflictionibus. Ex horum enim diligenti consideratione inclinaberis ad misericordiam: et
eo magis, si Deum etiam cogitabis esse misericordem.
Approbato et hoc, proximum interrogavit: 15 QUI mores in regia
administratione essent in primis necessarii? Ille dixit: Ut quis se servet immunem ab
omnium munerum corruptione: ut sit sobrius maiori vitae tempore: ut iusticiam omnibus
rebus praeferat, et eius amatores amplectatur singulari benevolentia: quia et Deus
afflictionibus. Ex horum enim diligenti consideratione inclinaberis ad misericordiam: et
eo magis, si Deum etiam cogitabis esse misericordem.
Approbato et hoc, proximum interrogavit: 15 QUI mores in regia
administratione essent in primis necessarii? Ille dixit: Ut quis se servet immunem ab
omnium munerum corruptione: ut sit sobrius maiori vitae tempore: ut iusticiam omnibus
rebus praeferat, et eius amatores amplectatur singulari benevolentia: quia et Deus amat
iustos.
munerum corruptione: ut sit sobrius maiori vitae tempore: ut iusticiam omnibus
rebus praeferat, et eius amatores amplectatur singulari benevolentia: quia et Deus amat
iustos.
Hoc etiam suis laudibus ornato, ad alterum dixit: 16 IN QUO consisteret
pietas? Ille: In eo, inquit, ut persuasum habeas, Deum omnia in omnibus agere et scire,
neque ipsum latere quicquam quod homo vel bene vel male agat. proinde si, quemadmodum
Deus totum mundum sua benignitate fovet, et tu similiter feceris,
vitae tempore: ut iusticiam omnibus
rebus praeferat, et eius amatores amplectatur singulari benevolentia: quia et Deus amat
iustos.
Hoc etiam suis laudibus ornato, ad alterum dixit: 16 IN QUO consisteret
pietas? Ille: In eo, inquit, ut persuasum habeas, Deum omnia in omnibus agere et scire,
neque ipsum latere quicquam quod homo vel bene vel male agat. proinde si, quemadmodum
Deus totum mundum sua benignitate fovet, et tu similiter feceris, nunquam impinges et
delinques.
rebus praeferat, et eius amatores amplectatur singulari benevolentia: quia et Deus amat
iustos.
Hoc etiam suis laudibus ornato, ad alterum dixit: 16 IN QUO consisteret
pietas? Ille: In eo, inquit, ut persuasum habeas, Deum omnia in omnibus agere et scire,
neque ipsum latere quicquam quod homo vel bene vel male agat. proinde si, quemadmodum
Deus totum mundum sua benignitate fovet, et tu similiter feceris, nunquam impinges et
delinques.
Hoc etiam cum
cogitationes, deliberationesque? Respondit ille: Si semper proposueris tibi iusta, et
statues iniusticiam esse vitę privationem et perniciem: iustis vero Deum semper adornare
bona.
Hoc approbato, ad sequentem dixit: 19 QUOMODO in somno quietus esse
possit? Ille dixit: Quaeris rem explicatu difficilem. nam in illis quae in somno
dormientibus eveniunt, non regimus nos ipsi, sed ducimur sensu irrationali circum illa.
quae enim utcunque inciderunt, illis afficimur tanquam iis
statues iniusticiam esse vitę privationem et perniciem: iustis vero Deum semper adornare
bona.
Hoc approbato, ad sequentem dixit: 19 QUOMODO in somno quietus esse
possit? Ille dixit: Quaeris rem explicatu difficilem. nam in illis quae in somno
dormientibus eveniunt, non regimus nos ipsi, sed ducimur sensu irrationali circum illa.
quae enim utcunque inciderunt, illis afficimur tanquam iis quę cernamus: idque fit
sine ratione, quatenus putamus nos vel in mare ferri,
iniusticiam esse vitę privationem et perniciem: iustis vero Deum semper adornare
bona.
Hoc approbato, ad sequentem dixit: 19 QUOMODO in somno quietus esse
possit? Ille dixit: Quaeris rem explicatu difficilem. nam in illis quae in somno
dormientibus eveniunt, non regimus nos ipsi, sed ducimur sensu irrationali circum illa.
quae enim utcunque inciderunt, illis afficimur tanquam iis quę cernamus: idque fit
sine ratione, quatenus putamus nos vel in mare ferri, vel navibus
difficilem. nam in illis quae in somno
dormientibus eveniunt, non regimus nos ipsi, sed ducimur sensu irrationali circum illa.
quae enim utcunque inciderunt, illis afficimur tanquam iis quę cernamus: idque fit
sine ratione, quatenus putamus nos vel in mare ferri, vel navibus vehi, aut vendere
aliquid, aut volare sublatos, aut peregrinari, idque genus alia facere, quae postea
experimur non extitisse. Licet autem haec sit difficultas in hoc negocio, tamen quantum
ego possum assequi intelligentia mea, ita puto
tanquam iis quę cernamus: idque fit
sine ratione, quatenus putamus nos vel in mare ferri, vel navibus vehi, aut vendere
aliquid, aut volare sublatos, aut peregrinari, idque genus alia facere, quae postea
experimur non extitisse. Licet autem haec sit difficultas in hoc negocio, tamen quantum
ego possum assequi intelligentia mea, ita puto tibi faciendum esse Rex, ut omnia quae et
agenda et dicenda sunt tibi, illa referas ad pietatem. Nam ut ipse expertum habes, dum
meditaris et agis ea quae sunt virtutis, interim neque
esse Rex, ut omnia quae et
agenda et dicenda sunt tibi, illa referas ad pietatem. Nam ut ipse expertum habes, dum
meditaris et agis ea quae sunt virtutis, interim neque gratificaris alicui praeter
rationem, neque potentia confisus ius tollis. Fere autem, quibus in negociis quis
vigilans multum versatur, in illis etiam in somno animus eius occupatur. Hinc ergo, qui
vigilans omnem cogitationem et actionem suam ad honestissima et optima habet destinatam,
ille etiam in somno inde rectas habet commotiones: sicut et tu Rex
sunt tibi, illa referas ad pietatem. Nam ut ipse expertum habes, dum
meditaris et agis ea quae sunt virtutis, interim neque gratificaris alicui praeter
rationem, neque potentia confisus ius tollis. Fere autem, quibus in negociis quis
vigilans multum versatur, in illis etiam in somno animus eius occupatur. Hinc ergo, qui
vigilans omnem cogitationem et actionem suam ad honestissima et optima habet destinatam,
ille etiam in somno inde rectas habet commotiones: sicut et tu Rex perpetua es animi
aequabilitate
referas ad pietatem. Nam ut ipse expertum habes, dum
meditaris et agis ea quae sunt virtutis, interim neque gratificaris alicui praeter
rationem, neque potentia confisus ius tollis. Fere autem, quibus in negociis quis
vigilans multum versatur, in illis etiam in somno animus eius occupatur. Hinc ergo, qui
vigilans omnem cogitationem et actionem suam ad honestissima et optima habet destinatam,
ille etiam in somno inde rectas habet commotiones: sicut et tu Rex perpetua es animi
aequabilitate praeditus.
neque potentia confisus ius tollis. Fere autem, quibus in negociis quis
vigilans multum versatur, in illis etiam in somno animus eius occupatur. Hinc ergo, qui
vigilans omnem cogitationem et actionem suam ad honestissima et optima habet destinatam,
ille etiam in somno inde rectas habet commotiones: sicut et tu Rex perpetua es animi
aequabilitate praeditus.
Hoc etiam cum applausu audito, ad sequentem dixit: Quoniam tibi decimo loco est
respondendum, ubi pronunciaris sententiam tuam, convertemur ad
dixit: Quoniam tibi decimo loco est
respondendum, ubi pronunciaris sententiam tuam, convertemur ad coenationem. Ex te
autem cupio cognoscere: 20 QUOMODO nihil egerimus indignum nobis? Ille
inquit: inspice assidue in tuam gloriam, et excellentiam dignitatis tuae, ut ita
consentanea illis et loqui et cogitare studeas, ex hac animi sententia: Quia omnes
quibus tu imperas, de te cogitent et loquantur. Nam nihil prorsus in te debet esse
simulatum et fictum: quemadmodum neque
egerimus indignum nobis? Ille
inquit: inspice assidue in tuam gloriam, et excellentiam dignitatis tuae, ut ita
consentanea illis et loqui et cogitare studeas, ex hac animi sententia: Quia omnes
quibus tu imperas, de te cogitent et loquantur. Nam nihil prorsus in te debet esse
simulatum et fictum: quemadmodum neque personam illam quam sustines, fingere et simulare
potes. Hoc alii in te cernentes omnes, similiter studebunt agere. verum tu nihil
simulas, neque es rex personatus: sed praestas regem verum, ex gratia Dei,
illis et loqui et cogitare studeas, ex hac animi sententia: Quia omnes
quibus tu imperas, de te cogitent et loquantur. Nam nihil prorsus in te debet esse
simulatum et fictum: quemadmodum neque personam illam quam sustines, fingere et simulare
potes. Hoc alii in te cernentes omnes, similiter studebunt agere. verum tu nihil
simulas, neque es rex personatus: sed praestas regem verum, ex gratia Dei, qui pro
tuorum morum pręstantia tibi imperium dignum contribuit. Haec omnia cum Rex cum magno
approbationis suae applausu
agere. verum tu nihil
simulas, neque es rex personatus: sed praestas regem verum, ex gratia Dei, qui pro
tuorum morum pręstantia tibi imperium dignum contribuit. Haec omnia cum Rex cum magno
approbationis suae applausu accepisset, et deinde convivii hilaritatem in satis longum
tempus protraxisset, tandem iussit viros illos ducere cubitum. Quo facto, et finita hac
convivatione, apparabantur quae in sequentis diei convivium instruendum pertinerent.
Tertii diei convivium Sequenti ergo die,
dignum contribuit. Haec omnia cum Rex cum magno
approbationis suae applausu accepisset, et deinde convivii hilaritatem in satis longum
tempus protraxisset, tandem iussit viros illos ducere cubitum. Quo facto, et finita hac
convivatione, apparabantur quae in sequentis diei convivium instruendum pertinerent.
Tertii diei convivium Sequenti ergo die, cum idem discumbentium
ordo esset, Rex ubi putavit adesse tempus quaerendi aliquid ex illis, primum ex reliquis
nondum
putavit adesse tempus quaerendi aliquid ex illis, primum ex reliquis
nondum interrogatis hac allocutus est interrogatione: 21 QUOD imperium
esset optimum? Respondit: Sibi ipsi imperare, nec rapi ab affectibus suis. Nam hoc
quidem est in natura omnium hominum, ut sint animis proni et inclinati ad aliquid
prosequendum. et hinc vulgus fere putat se debere inclinari ad commessationes,
potationes, et alias huius generis voluptates: Reges vere existimant, sibi pro suae
potentiae et dignitatis
ad aliquid
prosequendum. et hinc vulgus fere putat se debere inclinari ad commessationes,
potationes, et alias huius generis voluptates: Reges vere existimant, sibi pro suae
potentiae et dignitatis amplitudine convenire regionum subiugationem: sed modus in
omnibus rebus rectus est, et probatur. Tu ergo Rex, conserves et tuearis illa quę Deus
tibi contribuit: quę vero ad te non pertinent, et ad quae non datur tibi accessus
iustus, illa ne concupiscas.
His delectatus, ad sequentem dixit:
Hoc multis collaudato, ad sequentem dixit: 23 QUOMODO spreverit hostes?
Ille dixit: Si studueris omnes homines benevolentia prosequi, et ita tibi paraveris
amicitias illorum, non te turbabit hostis ullus: se ita promeritum et in gratia esse
apud omnes homines, est praeclarum donum Dei, quo ab illo praestantius non licet
consequi aliud.
His approbatis, sequentem respondere ad hanc quaestionem iussit: 24
QUOMODO posset esse in perpetua gloria
ita promeritum et in gratia esse
apud omnes homines, est praeclarum donum Dei, quo ab illo praestantius non licet
consequi aliud.
His approbatis, sequentem respondere ad hanc quaestionem iussit: 24
QUOMODO posset esse in perpetua gloria et fama apud homines? Ille dixit: Si fueris
munificus, et propensus ad alios promptitudine animi et beneficiis demerendos, nunquam
te deficiet gloria. Sed ut ista iam dicta tibi perpetuo assint, Deus semper invocandus
erit.
Hoc
conveniret gloriose et honorifice se genere? Ille dixit: Alii omnes putant hoc
faciendum esse apud illos, qui amice erga nos sunt affecti: ego autem existimo hanc
honorificam venditationem cum gratia civilis moderationis usurpandam coram illis, qui in
contrariis gloriam et laudem quaerunt, ut hoc modo illos etiam traducamus ad id quod
conveniat, et prosit illis. Sed Deus erit orandus, ut haec ille perficiat, qui omnium
animos gubernat et moderatur.
Suffragatus huic, sextum pronunciare
erit orandus, ut haec ille perficiat, qui omnium
animos gubernat et moderatur.
Suffragatus huic, sextum pronunciare iussit sententiam suam ad hanc quaestionem:
26 QUIBUS esset gratificandum? Ille dixit: Parentibus perpetuo, et in
primis, quoniam Deus maximum dedit praeceptum De honorandis parentibus: secundo loco
amicis, quod idem vult cum dicit; Amicum ex aequo animae tuae. Sed tu Rex praeclare
facis, qui omnes homines in tuam amicitiam pertrahere studes.
Hoc etiam
QUIBUS esset gratificandum? Ille dixit: Parentibus perpetuo, et in
primis, quoniam Deus maximum dedit praeceptum De honorandis parentibus: secundo loco
amicis, quod idem vult cum dicit; Amicum ex aequo animae tuae. Sed tu Rex praeclare
facis, qui omnes homines in tuam amicitiam pertrahere studes.
Hoc etiam approbato, sciscitabatur ex sequenti: 27 QUID esset dignum
cultu decente, et exornatione? Ille inquit: Pietas. haec enim et ipsa est excellens
quaedam pulchritudo, quae vim suam sitam
amicitiam pertrahere studes.
Hoc etiam approbato, sciscitabatur ex sequenti: 27 QUID esset dignum
cultu decente, et exornatione? Ille inquit: Pietas. haec enim et ipsa est excellens
quaedam pulchritudo, quae vim suam sitam habet in charitate, dono Dei: quam tu
etiam possides, et in ea omnia bona complecteris.
Ad hęc amico admodum applausu edito, ad sequentem dixit: 28 QUOMODO
offensione aliqua imminutam gloriam recuperare posset? Ille
ex sequenti: 27 QUID esset dignum
cultu decente, et exornatione? Ille inquit: Pietas. haec enim et ipsa est excellens
quaedam pulchritudo, quae vim suam sitam habet in charitate, dono Dei: quam tu
etiam possides, et in ea omnia bona complecteris.
Ad hęc amico admodum applausu edito, ad sequentem dixit: 28 QUOMODO
offensione aliqua imminutam gloriam recuperare posset? Ille inquit: Tu quidem non potes
labi et offendere quenquam, qui in omnes
et in ea omnia bona complecteris.
Ad hęc amico admodum applausu edito, ad sequentem dixit: 28 QUOMODO
offensione aliqua imminutam gloriam recuperare posset? Ille inquit: Tu quidem non potes
labi et offendere quenquam, qui in omnes beneficia confers, unde germinat benevolentia:
quae cum sit superior maximis armis, praestat maximum munimentum et praesidium. sed si
qui solent delabi in offensas, illi ea quibus offendunt alios, non amplius faciant: sed
reconciliatis animis offensorum,
imminutam gloriam recuperare posset? Ille inquit: Tu quidem non potes
labi et offendere quenquam, qui in omnes beneficia confers, unde germinat benevolentia:
quae cum sit superior maximis armis, praestat maximum munimentum et praesidium. sed si
qui solent delabi in offensas, illi ea quibus offendunt alios, non amplius faciant: sed
reconciliatis animis offensorum, iusta agant. Verum hoc est donum Dei, bonis et non
malis actionibus deditum esse.
His oblectatus, ad sequentem dixit: 29
sententiam
incidere solent, ut obitus, morbi, moesticia, et similia, illa etiam eum turbent.
Sed tibi, pietatis cultori, nihil horum accidere potest.
Recte autem et hoc approbato, decimum interrogabat: 30 QUID esset in
primis gloriosum, et homine dignum? Ille dixit: colere et venerari Deum, non muneribus
et sacris, sed animi puritate: et hoc sancto studio cogitandi et considerandi, ut omnia
ab ipso creentur, et gubernentur secundum voluntatem suam. Ad quem quidem tu es animo
prudentia studiis et
doctrina parari posset? Ille dixit: Est hic habitus animi, qui a divina virtute
dirigitur ad prosequenda omnia honesta, et contraria aversanda.
Suffragatus huic, sequentem interrogabat: 32 QUID in primis faceret ad
valetudinem tuendam? Ille respondit: Temperantia. Sed hanc non licet assequi, nisi Deus
ad eam mentem praeparet, et conformet.
Hoc approbato, ad alium dixit: 33 QUOMODO parentibus dignas quis posset
Hoc approbato, ad alium dixit: 33 QUOMODO parentibus dignas quis posset
referre gratias? Ille dixit: Nulla prorsus tristicia et molestia ipsos afficiendo. Sed
hoc non conceditur, nisi Deus mentis dux et gubernator extiterit in consiliis et
actionibus dirigendis ad optima quęque.
Suffragatus et huic, ad sequentem dixit: 34 QUOMODO quis fieri posset
cupidus audiendi? Si, inquit ille, existimaverit utile esse omnia cognoscere, ad hoc, ut
ex
Suffragatus et huic, ad sequentem dixit: 34 QUOMODO quis fieri posset
cupidus audiendi? Si, inquit ille, existimaverit utile esse omnia cognoscere, ad hoc, ut
ex auditis aliquid seligat, quod cum tempus postulet, depromat, et in agendo sequatur:
sub generatione tamen et quasi manuductione Dei, quia ab ipso actiones ad suos eventus
perducuntur. Hoc comprobato, ad sequentem dixit: 35 QUOMODO quis
nihil egerit contra leges? Ad hoc dixit ille: Ita
ad sequentem dixit: 35 QUOMODO quis
nihil egerit contra leges? Ad hoc dixit ille: Ita potuerit aliquis obtemperando sequi
leges, si statuerit, Deum cogitationes et inteligentiam sugessisse legumlatori ad
ferendas leges tales, in quibus salus hominum consistat.
Approbato hoc, ad sequentem dixit: 36 QUAE esset cogitationis utilitas?
Ille respondit: Si rem existimare volumus ex eventis, ut in adversa quidem fortuna una
deiiciantur, affliganturque, pro
et inteligentiam sugessisse legumlatori ad
ferendas leges tales, in quibus salus hominum consistat.
Approbato hoc, ad sequentem dixit: 36 QUAE esset cogitationis utilitas?
Ille respondit: Si rem existimare volumus ex eventis, ut in adversa quidem fortuna una
deiiciantur, affliganturque, pro magnitudine ipsorum mutuae cognationis (Quae cum fiunt,
et gloria sequitur, et cognationis vinculum fit arctius. quoniam cognatio, benevolentia
et beneficentia temperata, fit omnino indissolubilis:)
in adversa quidem fortuna una
deiiciantur, affliganturque, pro magnitudine ipsorum mutuae cognationis (Quae cum fiunt,
et gloria sequitur, et cognationis vinculum fit arctius. quoniam cognatio, benevolentia
et beneficentia temperata, fit omnino indissolubilis:) in fortuna vero secunda ultra res
ipsorum nihil amplius requirant, et aliunde petant: sed Deus orandus erit suppliciter,
ut omnia prosperet.
Hoc similiter approbato. Sequentem interrogabat: 37 QUOMODO quis posset
sinu
sinu metu esse? Ille dixit: Si habuerit mentem nullius malae actionis sibi consciam, ex
beneficio Dei, dirigentis animum ad consultationes de omnibus rebus bonas.
Huic suffragatus, ad alium dixit: 38 QUOMODO quis posset in promptu
habere rationem rectam? Ille dixit: Si semper respexerit ad hominum infortunia, et inde
hoc didicerit, Deum adimere aliis secundam fortunam, alios vero extollendo evehere ad
dignitatis decus.
Hoc etiam approbato, sequentem hortabatur
sunt officii tui.
Hoc collaudato, decimum interrogabat: 40 QUOMODO posset cognoscere
dolose secum agentes? Ille respondit: Si observaveris, quam sit cuique vita libero
homine digna, et quam constans certaque morum aequabilitas in salutationibus,
consultationibus, et reliqua conversatione, in benevolentia et reliquis vitae officiis
nihil ultra modum agant. Deus autem tibi, Rex, mentem ad optima diriget. Rex cum
applausu hoc accepto, et simul omnibus aliis nominatim
QUOMODO posset cognoscere
dolose secum agentes? Ille respondit: Si observaveris, quam sit cuique vita libero
homine digna, et quam constans certaque morum aequabilitas in salutationibus,
consultationibus, et reliqua conversatione, in benevolentia et reliquis vitae officiis
nihil ultra modum agant. Deus autem tibi, Rex, mentem ad optima diriget. Rex cum
applausu hoc accepto, et simul omnibus aliis nominatim collaudatis, idque etiam
facientibus aliis qui aderant, deinde convertuntur ad
omnes, quemadmodum hoc diligenter facis, Deo contribuente tibi erga omnes tam benignam
voluntatem, habeberis amator patriae.
Hoc audito, ex eo qui sequebatur quaerebat: 43 QUOMODO quis cum uxore
posset commode et consentienter in coniugio degere? Ille dixit: Hoc quidem certum est,
genus muliebre esse confidens et animosum, et idoneum ad rem cunque velit efficiendam:
ad haec, mutabile, ob consilii et sexus imbecilitatem naturalem: sed cum ratione et sana
mente est tractandum, nec
ad haec, mutabile, ob consilii et sexus imbecilitatem naturalem: sed cum ratione et sana
mente est tractandum, nec irritandum adversando ad contentionem. Ita enim vita recto et
foelici cursu agitur, cum gubernator eius scit et considerat ad quem scopum omnia in ea
consilia et actiones omnes oporteat referre. verum accedente invocatione opis divinae,
haec gubernatio sit foelix.
Hoc cum assensione audito, ad sequentem dixit: 44 QUOMODO sine erratis
vixerit? Ille dixit: Si
et non habueris
fidem calumniis, sed putaveris tibi singula esse expendenda: sique cum iudicio pariter
et colloqueris cum aliis, et de quibus fueris locutus, illa perficies: ita, Rex, nunquam
laberis et errabis. Sed haec ita expendere, et in iis perseverare, est opus Divinae
virtutis.
His exhilaratus, sequentem interrogabat: 45 QUOMODO possit esse liber et
vacuus ab ira? Ad hoc dixit ille: Si primum consideraveris, quod cum omnium potestatem
habeas, si
45 QUOMODO possit esse liber et
vacuus ab ira? Ad hoc dixit ille: Si primum consideraveris, quod cum omnium potestatem
habeas, si adiunxeris iram, mortem sis allaturus multis: id quod est inutile et triste,
si quis ex eo quod omnia in sua potestate habeat, multos vita privat: deinde si hoc
etiam perpenderis, cum omnes habeas subiectos, et nullum adversantem, non esse cur tibi
sit irascendum. Postremo, si et hoc expenderis, Deum totum mundum gubernare cum
mansuetudine, sine indignatione
recte agere cum
diligenti ponderatione, appositis ad consultationem ex contraria parte noxiis etiam, ut
ita singulis inspectis perpensisque et rectum consilium capiatur, et quod constitutum
sit peragatur. Sed illa demum sunt optima consilia, quae divina virtute in piis animis
reguntur.
Recte et hunc statuisse fassus, proximum interrogabat: 47 QUID esset
Philosophia? Ille dixit: Recte sentire et statuere de singulis quae eveniunt in vita,
nec de gradu moveri impetu ullius
Sed illa demum sunt optima consilia, quae divina virtute in piis animis
reguntur.
Recte et hunc statuisse fassus, proximum interrogabat: 47 QUID esset
Philosophia? Ille dixit: Recte sentire et statuere de singulis quae eveniunt in vita,
nec de gradu moveri impetu ullius cupiditatis: sed perpensis incommodis quae ex
cupiditatibus existant, pro tempore omnia agere, ut conveniat cum animi moderatione. Sed
ut horum curam habere possimus, Deus erit colendus.
Erga hunc etiam
48 QUOMODO
apud peregrinos posset nancisci hospitales et faciles ad se excipiendum? Dixit ille: Si
te erga omnes ęqualem exhibueris, aut etiam inferiorem magis quam superiorem erga illos
apud quos peregrineris. Nam primum Deus ipse in universum, quod se humiliat, acceptat ex
sua natura. Deinde etiam homines ipsi demissos humanitate prosequuntur.
Suffragatus huic, alium interrogabat: 49 QUOMODO extruere posset, quae
sint futura diuturna? Ad hoc
malorum compensatione. Nam quae per iusticiam peraguntur, illa habent
diuturnitatem.
Hunc etiam fassus recte dixisse, interrogabat decimum: 50 QUI esset
fructus sapientię? Ille dixit: Non esse sibi conscium malarum actionum, et in tota vita
degenda veritatem colere. nam ex hoc maximum gaudium, et tranquillitas animi maxima tibi
contingent Rex. Spes etiam in Deo praeclara continget tibi, pie administranti
regnum. His auditis, omnes exclamarunt cum applausu magno. deinde rex
50 QUI esset
fructus sapientię? Ille dixit: Non esse sibi conscium malarum actionum, et in tota vita
degenda veritatem colere. nam ex hoc maximum gaudium, et tranquillitas animi maxima tibi
contingent Rex. Spes etiam in Deo praeclara continget tibi, pie administranti
regnum. His auditis, omnes exclamarunt cum applausu magno. deinde rex laeticia repletus
ad propinandum est versus.
Sexti diei convivium Sequenti autem die apparato convivio,
Sexti diei convivium Sequenti autem die apparato convivio, series eadem,
quę ante, erat discumbentium. ibi Rex data opportunitate, reliquos interrogare cępit, ac
ad primum dixit: 51 QUOMODO quis vitaverit, ut non in superbiam incidat?
Ille dixit: Si primum aequalitatem servaverit: deinde ubique sibi subiecerit, quod ipse
homo praesit hominibus: tertio, si cogitaverit, Deum deprimere superbos, et exaltare
humiles.
Commendato eo, sequentem interrogabat:
subiecerit, quod ipse
homo praesit hominibus: tertio, si cogitaverit, Deum deprimere superbos, et exaltare
humiles.
Commendato eo, sequentem interrogabat: 52 QUIBUS sit utendum
consiliariis? Illis, inquit ille, qui in multis sunt exercitati negociis, et qui
sinceram erga te conservant benevolentiam, quique eisdem tecum praediti sunt moribus:
sed horum cognitio contingit dignis, ex illustratione divina.
Collaudato et eo, sequentem interrogabat:
sinceram erga te conservant benevolentiam, quique eisdem tecum praediti sunt moribus:
sed horum cognitio contingit dignis, ex illustratione divina.
Collaudato et eo, sequentem interrogabat: 53 QUAE possessio esset regi
in primis necessaria? Ille respondit: Subditorum humanitas et amor, quia ex his
benevolentię nexus existit indissolubilis. Sed Dei est, ista ex animi sententia
perficere.
Eo comprobato, ex sequente percontabatur: 54
non contra disceptando rationibus, sed adiutus ipsius adversarii
comprobatione. Verum Deus est, qui sua virtute gubernat persuasionem, ad eventum
exoptatum.
Praeclare hunc fassus dixisse, alium interrogabat: 55 QUOMODO, cum in
regno sit varia hominum multitudo, Regi cum illis convenire possit? Ille inquit: Duce
iusticia, cuique quod ei convenit attribuendo: quemadmodum tu Rex hoc facis, Deo
suppeditante tibi sanitatem et rectitudinem iudicii.
Hunc benigne amplexus,
se et suum commodum respicientes, etiam ob haec omnes homines tristantur. Caeterum ut
quis effugiat omne malum, hoc non contingit nisi virtute Dei.
Fassus hunc respondisse ut oportebat, ad proximum dixit: 57 PER quae
veniat quis in contemptum, et amittat gloriam, et existimationis famam? Ille dixit:
Quando in aliquo existit superbia et confidentia perpetua, tum supervenit contemptus, et
existimationis eius eversio. Deus tamen omnem gloriam gubernans, quo vult eam
inclinat.
quis effugiat omne malum, hoc non contingit nisi virtute Dei.
Fassus hunc respondisse ut oportebat, ad proximum dixit: 57 PER quae
veniat quis in contemptum, et amittat gloriam, et existimationis famam? Ille dixit:
Quando in aliquo existit superbia et confidentia perpetua, tum supervenit contemptus, et
existimationis eius eversio. Deus tamen omnem gloriam gubernans, quo vult eam
inclinat.
Huius etiam sententia pro rata accepta, sequentem interrogabat:
Fassus eum sapienter respondisse, dixit sequenti: 59 QUID conservet
regnum? Ad haec respondit ille: Sollicita et diligens observatio et cura, ne a
praefectis negociis expediendis, quid perperam agatur, et mali aliquid inferatur in
subditos. quam quidem curam tu sedulo adhibes, Deo subministrante tibi animi
cogitationes graves.
Hoc confirmato, sequentem interrogabat: 60 QUID conservet gratiam et
honorem? Ille dixit: Virtus, quę bona peragit
quemadmodum tu hoc donum nactus divinum, erga omnes conservas et usurpas perfectam
virtutis probitatem.
Hoc etiam libenter audito, undecimum, eo quod illorum duo supra Septuaginta essent,
interrogabat: 61 QUOMODO etiam in bello gerendo posset esse animo
tranquillo? Ille dixit: Si tibi persuaseris, nihil esse a te temere et negligenter
ordinatum, omnesque tuos ad edenda praeclara facinora inde certaturos, quia sciant,
ut maxime ex vita excesserint, te habituros
improbitatem, et imitantes mores et vitae tuae rationem, ad retinendam perpetuam
existimationis suae famam, iusta agunt: quemadmodum tu Rex hęc facis, quia
divinitus concessam iusticię coronam habes.
Approbato eo clara voce, et oculis in sequentem coniectis, dixit ad eum:
66 QUOS oporteat in belli duces eligere? Ille respondit: Fortitudine et
iusticia praestantes, et quibus potius est servare homines, quam cupiditate victoriae
per confidentiam perdere eorum vitam.
existimationis suae famam, iusta agunt: quemadmodum tu Rex hęc facis, quia
divinitus concessam iusticię coronam habes.
Approbato eo clara voce, et oculis in sequentem coniectis, dixit ad eum:
66 QUOS oporteat in belli duces eligere? Ille respondit: Fortitudine et
iusticia praestantes, et quibus potius est servare homines, quam cupiditate victoriae
per confidentiam perdere eorum vitam. Nam ut Deus beneficus est in omnes, ita tu
imitatione eius omnia beneficentia
ad eum:
66 QUOS oporteat in belli duces eligere? Ille respondit: Fortitudine et
iusticia praestantes, et quibus potius est servare homines, quam cupiditate victoriae
per confidentiam perdere eorum vitam. Nam ut Deus beneficus est in omnes, ita tu
imitatione eius omnia beneficentia prosequeris.
Fassus eum bene respondisse, alium interrogabat: 67 QUEM hominem
conveniat prosequi admiratione? Ille dixit: Eum qui cum gloria, opibus et potentia
interim tamen animo aequali sit erga omnes. quemadmodum tu Rex,
dignus es admiratione, qui dignitate, opibus et potentia excellens, hoc facis, Deo tibi
huius rei curam iniiciente.
Hoc quoque comprobato, ad proximum dixit: 68 IN quibus rebus reges
maiori tempore versari deberent? Ille inquit: In legendo et in commentariis
legationum illarum quae extant perscriptę ad reges, ad instauranda illa quę faciunt ad
rectam, salutarem et diuturnam hominum gubernationem. Quo
dignus es admiratione, qui dignitate, opibus et potentia excellens, hoc facis, Deo tibi
huius rei curam iniiciente.
Hoc quoque comprobato, ad proximum dixit: 68 IN quibus rebus reges
maiori tempore versari deberent? Ille inquit: In legendo et in commentariis
legationum illarum quae extant perscriptę ad reges, ad instauranda illa quę faciunt ad
rectam, salutarem et diuturnam hominum gubernationem. Quo studio tu, Deo promovente tuos
conatus ad eventus suos, consecutus es
qui dignitate, opibus et potentia excellens, hoc facis, Deo tibi
huius rei curam iniiciente.
Hoc quoque comprobato, ad proximum dixit: 68 IN quibus rebus reges
maiori tempore versari deberent? Ille inquit: In legendo et in commentariis
legationum illarum quae extant perscriptę ad reges, ad instauranda illa quę faciunt ad
rectam, salutarem et diuturnam hominum gubernationem. Quo studio tu, Deo promovente tuos
conatus ad eventus suos, consecutus es gloriam aliis
Quo studio tu, Deo promovente tuos
conatus ad eventus suos, consecutus es gloriam aliis inaccessibilem.
Ut res se habeat, et hunc fassus dixisse, sequentem interrogabat: 69
QUALIS vitę ratio sit ineunda, et quid agendum in ocio et remissione animorum? Ille
inquit: Contemplanda sunt illa quę sobrie, et cum animi contractione adornantur: et ob
oculos ponenda, quae in vita cum decore, honestate et moderatione fuit, gerunturque, ut
moderate et continenter vivas. Inest enim et in
dixisse, sequentem interrogabat: 69
QUALIS vitę ratio sit ineunda, et quid agendum in ocio et remissione animorum? Ille
inquit: Contemplanda sunt illa quę sobrie, et cum animi contractione adornantur: et ob
oculos ponenda, quae in vita cum decore, honestate et moderatione fuit, gerunturque, ut
moderate et continenter vivas. Inest enim et in his quaedam informatio, et saepe ex
minimis aliquid prosecutione dignum demonstratur. Tu vero, cum senio usuque vitae et
actionum sis exercitatus,
in ocio et remissione animorum? Ille
inquit: Contemplanda sunt illa quę sobrie, et cum animi contractione adornantur: et ob
oculos ponenda, quae in vita cum decore, honestate et moderatione fuit, gerunturque, ut
moderate et continenter vivas. Inest enim et in his quaedam informatio, et saepe ex
minimis aliquid prosecutione dignum demonstratur. Tu vero, cum senio usuque vitae et
actionum sis exercitatus, philosopharis in studio et actionibus virtutis perfectae, ex
illa praestantia honoris quae tibi a Deo
honestate et moderatione fuit, gerunturque, ut
moderate et continenter vivas. Inest enim et in his quaedam informatio, et saepe ex
minimis aliquid prosecutione dignum demonstratur. Tu vero, cum senio usuque vitae et
actionum sis exercitatus, philosopharis in studio et actionibus virtutis perfectae, ex
illa praestantia honoris quae tibi a Deo contigit.
Delectatus oratione huius, ad nonum dixit: 70 QUAE sit vitae ratio in
conviviis peragendis ineunda? Ille inquit: Si
senio usuque vitae et
actionum sis exercitatus, philosopharis in studio et actionibus virtutis perfectae, ex
illa praestantia honoris quae tibi a Deo contigit.
Delectatus oratione huius, ad nonum dixit: 70 QUAE sit vitae ratio in
conviviis peragendis ineunda? Ille inquit: Si adiunxeris tibi discendi cupidos,
quique possint tibi et regni negocia et subditorum mores vitamque commemorare, nihil his
concinnius et suavius poteris habere. Nam tales, cum habeant animos eruditos,
his dictis, sequentem interrogabat: 71 UTRUM sit satius
populo ut ex privatis aliquem sibi eligant regem, an vero ex regia stirpe genitum? Ille
inquit: Id est eligendum, quod est naturae gratum et exoptatum. Nam et ex regibus electi
in gubernationem regni, adversus subditos inclementes et duri solent existere: et ex
privatis, ac quidem multo magis, nonnulli et alia mala et paupertatem experti, cum ad
imperia populorum fuerunt perducti, extiterunt intolerabiliores etiam impiis tyrannis.
Sed,
indoles ingenii, et natura proba, et humanitatis cultu exornata,
idonea est ad imperandum: quemadmodum tu Rex magnus es, qui non tam dignitate imperii
et opibus praestas aliis, quam aequitate et humanitate omnes alios homines superas,
Deo tibi ista in longius tempus sua benignitate suggerente.
Hoc etiam collaudato, postremum interrogabat: 72 QUID esset in Regia
gubernatione maximum? Ad quod ille dixit: Ut subditi habeant perpetuam pacem, et
celeriter consequantur in iudiciis
imperii
et opibus praestas aliis, quam aequitate et humanitate omnes alios homines superas,
Deo tibi ista in longius tempus sua benignitate suggerente.
Hoc etiam collaudato, postremum interrogabat: 72 QUID esset in Regia
gubernatione maximum? Ad quod ille dixit: Ut subditi habeant perpetuam pacem, et
celeriter consequantur in iudiciis ius suum. quę quidem tum fiunt, quando qui pręest
imperio, est osor improborum, et proborum amator: ac maximi facit hoc, ut animam
tibi ista in longius tempus sua benignitate suggerente.
Hoc etiam collaudato, postremum interrogabat: 72 QUID esset in Regia
gubernatione maximum? Ad quod ille dixit: Ut subditi habeant perpetuam pacem, et
celeriter consequantur in iudiciis ius suum. quę quidem tum fiunt, quando qui pręest
imperio, est osor improborum, et proborum amator: ac maximi facit hoc, ut animam hominis
conservet. Quemadmodum et tu maximum semper iudicasti scelus iniusticiam: iuste vero
omnia gubernando,
Hinc
mandavit, singulis talenta tria donari, et puerum qui ea obtulerit. Haec omnibus
approbantibus, cum acclamatione convivium replebatur laeticia, Rege sine intermissione
omnia ad hilaritatem referente.
Ego autem o Philocrates fui longior in commemorandis istis: sed tu dabis veniam mihi.
nam ego supra modum admiratus sum istos viros, ita ex tempore respondentes de rebus
meditationis longi temporis. Nec vero ego solum admirabar tum interrogantis solertiam in
meditandis singulis quaestionibus, tum
Ego autem o Philocrates fui longior in commemorandis istis: sed tu dabis veniam mihi.
nam ego supra modum admiratus sum istos viros, ita ex tempore respondentes de rebus
meditationis longi temporis. Nec vero ego solum admirabar tum interrogantis solertiam in
meditandis singulis quaestionibus, tum facultatem tam promptam respondentium ita apte et
sapienter ad singulas interrogationes: sed et aliis omnibus qui aderant, videbantur haec
admiratione digna, et praecipue Philosophis. existimo autem fore, ut et aliis
et praecipue Philosophis. existimo autem fore, ut et aliis omnibus
qui haec sunt lecturi, videantur ea supra fidem esse. Sed profecto non licet aliquid
falsi narrare de illis quae excepta et annotata sunt, et nefas iudicem etiam praeterire
aliquid in huiusmodi rebus: sed ut haec sunt acta, ita ea exposui, ut vitarem omnem
errorem. Licet ipse haec omnia percepissem, tamen studiose istam expositionem meam
accepi ab illis, qui singula quae fiunt et dicuntur in regiis negociis et conviviis,
excipere et
nefas iudicem etiam praeterire
aliquid in huiusmodi rebus: sed ut haec sunt acta, ita ea exposui, ut vitarem omnem
errorem. Licet ipse haec omnia percepissem, tamen studiose istam expositionem meam
accepi ab illis, qui singula quae fiunt et dicuntur in regiis negociis et conviviis,
excipere et annotare solent. Nam, ut ipse scis, hic mos est, ut quo die Rex incipiat
publica negocia agere, omnia excipiantur scripto, et quae dicantur et quae gerantur: id
quod recte et utiliter fit. Nam hinc sequenti die et acta
perscripta, nos haec, sicut dictum est,
desumpta et selecta ad te misimus: non ignari, quantum sit tuum studium ad cognoscenda
utilia.
Post tres autem dies, quam illa quae exposuimus, sunt acta, Demetrius assumpsit ad se
illos viros, et in insulam per aggerem maris septem stadiorum est progressus, ac
traiecto ponte partes versus septemtrionem occupavit: ibi congregatis illis viris in
domo splendide extructa iuxta littus, et ab omni tumultu et strepitu remota, cum
ibi etiam adessent
utilia.
Post tres autem dies, quam illa quae exposuimus, sunt acta, Demetrius assumpsit ad se
illos viros, et in insulam per aggerem maris septem stadiorum est progressus, ac
traiecto ponte partes versus septemtrionem occupavit: ibi congregatis illis viris in
domo splendide extructa iuxta littus, et ab omni tumultu et strepitu remota, cum
ibi etiam adessent omnia quibus opus foret, hortabatur eos ad interpretationem legis
perficiendam. Illi autem rem aggressi, singula ex collationibus ad consonantiam
ad interpretationem legis
perficiendam. Illi autem rem aggressi, singula ex collationibus ad consonantiam
elaborabant: et quod ita consonum et elaboratum erat, ut dignum esset descriptione, a
Demetrio scripto excipiebatur. Ac quidem quotidie ad nonam usque horam in tali studio
congregati erant: deinde discedebant ad curandum corpus, quibus omnia large
suppeditabantur quae cupiebant, et praeter haec quotidie de illis quae regi apparabantur
et his Dorotheus ex mandato regio subministrabat. Atque etiam quotidie bene mane
congregati erant: deinde discedebant ad curandum corpus, quibus omnia large
suppeditabantur quae cupiebant, et praeter haec quotidie de illis quae regi apparabantur
et his Dorotheus ex mandato regio subministrabat. Atque etiam quotidie bene mane
veniebat in aulam, et salutato Rege redibant ad suum locum: lotisque manibus pro communi
omnium Iudaeorum more ex mari, et votis ad Deum peractis pergebant legere, et singula
interpretari.
Quare Iudaei vota peracturi manus lavent
Iudaeorum more ex mari, et votis ad Deum peractis pergebant legere, et singula
interpretari.
Quare Iudaei vota peracturi manus lavent Interrogati autem et de hoc,
quare post lotas manus vota faciant? respondebant: hoc fieri in argumentum et
testimonium, nullius sceleris perpetrati, quoniam per manus omnes conatus soleant
expediri, ita pulchre et sancte omnia ad iusticiam referebant. In singulos ergo dies,
sicut ante diximus, convenientes in locum illum amoenum,
autem et de hoc,
quare post lotas manus vota faciant? respondebant: hoc fieri in argumentum et
testimonium, nullius sceleris perpetrati, quoniam per manus omnes conatus soleant
expediri, ita pulchre et sancte omnia ad iusticiam referebant. In singulos ergo dies,
sicut ante diximus, convenientes in locum illum amoenum, iucundumque et ob silentium et
ob lucis claritatem, rem susceptam studebant perficere. Ac quidem ita cecidit, ut illa
interpretatio eorum absolveretur diebus septuagintaduobus,
respondebant: hoc fieri in argumentum et
testimonium, nullius sceleris perpetrati, quoniam per manus omnes conatus soleant
expediri, ita pulchre et sancte omnia ad iusticiam referebant. In singulos ergo dies,
sicut ante diximus, convenientes in locum illum amoenum, iucundumque et ob silentium et
ob lucis claritatem, rem susceptam studebant perficere. Ac quidem ita cecidit, ut illa
interpretatio eorum absolveretur diebus septuagintaduobus, perinde ac si data opera hoc
ab illis factum fuisset.
interpretatio eorum absolveretur diebus septuagintaduobus, perinde ac si data opera hoc
ab illis factum fuisset.
Legis interpretatio absoluta Absoluta autem interpretatione, Demetrius
illam Iudęis omnibus congregatis in locum illum, ubi ea perfecta erat, pręlegit,
pręsentibus etiam ipsis interpretibus: qui etiam ut authores magnorum bonorum, magna
laude et approbatione sunt accepti ab ipsa Iudaeorum multitudine.
Interpretationis comprobatio
ista volumina legis, adstantes et sacerdotes et interpretes seniores,
gubernatoresque civitatis, et ipsi principes multitudinis, ita dixerunt: Quoniam recte,
sancte, et per omnia accurate perfecta est ista interpretatio, par est, ut omnia
permaneant in suo habitu, nec ulla fiat immutatio.
Omnibus ad haec cum approbatione acclamantibus: iussit Demetrius illos, ut haberent in
more, imprecari dira illi, si quis immutaturus esset quid vel addendo, vel transferendo,
vel auferendo. Quod recte fecerunt, ad hoc
ita dixerunt: Quoniam recte,
sancte, et per omnia accurate perfecta est ista interpretatio, par est, ut omnia
permaneant in suo habitu, nec ulla fiat immutatio.
Omnibus ad haec cum approbatione acclamantibus: iussit Demetrius illos, ut haberent in
more, imprecari dira illi, si quis immutaturus esset quid vel addendo, vel transferendo,
vel auferendo. Quod recte fecerunt, ad hoc ut perpetuo conservarentur illa salva, et cum
diuturnitate inviolata.
Quae et ipsa cum essent Regi denunciata,
Poetarum aggressus sit mentionem facere? Ille
inquit: Quia ista lex est sacrosancta, et divinitus lata: tum quia nonnulli aggressi,
divina plaga territi, ab instituto destiterunt. Nam audivi Theopompum, cum vellet
quaedam ex ista lege, tum non ita commode versa, in suam historiam inserere, animo
fuisse turbatum ultra dies triginta: et in morbi intermissione cum exorasset Deum
votis, ut sibi declararet, quam ob causam hoc sibi accidisset: in somno ei fuisse
indicatum, ideo accidisse, quia divina studio suo
et divinitus lata: tum quia nonnulli aggressi,
divina plaga territi, ab instituto destiterunt. Nam audivi Theopompum, cum vellet
quaedam ex ista lege, tum non ita commode versa, in suam historiam inserere, animo
fuisse turbatum ultra dies triginta: et in morbi intermissione cum exorasset Deum
votis, ut sibi declararet, quam ob causam hoc sibi accidisset: in somno ei fuisse
indicatum, ideo accidisse, quia divina studio suo evulgare conaretur, et referre ad
multos homines. Hinc cum institutum
cum vellet
quaedam ex ista lege, tum non ita commode versa, in suam historiam inserere, animo
fuisse turbatum ultra dies triginta: et in morbi intermissione cum exorasset Deum
votis, ut sibi declararet, quam ob causam hoc sibi accidisset: in somno ei fuisse
indicatum, ideo accidisse, quia divina studio suo evulgare conaretur, et referre ad
multos homines. Hinc cum institutum intermisisset, dicitur fuisse liberatus a morbo.
Accepi etiam de Theodecte tragico poeta, cum voluisset aliquid quod
ideo accidisse, quia divina studio suo evulgare conaretur, et referre ad
multos homines. Hinc cum institutum intermisisset, dicitur fuisse liberatus a morbo.
Accepi etiam de Theodecte tragico poeta, cum voluisset aliquid quod scriptum esset hoc
libro, transferre in quandam suam fabulam, fuisse visum ei ablatum, donec perpendisset
hoc sibi evenisse propter hoc suum factum, et per multos dies reconciliasset sibi Deum
votis suis.
His auditis Rex, et (sicut diximus) accepta a Demetrio legis interpretatione, religiosa
suis.
His auditis Rex, et (sicut diximus) accepta a Demetrio legis interpretatione, religiosa
veneratione est eam prosecutus: et iussit magnam curam haberi librorum istorum, eosque
religiose observare. ipsos etiam interpretes rogavit, ut post reditum suum in Iudaeam
crebrius ad se venire vellent. Iam enim iustum esse ut ipsos dimittat: sed si redirent
ad se, ipsos, ut par sit, pro amicis habiturum, et maximis muneribus ornaturum. Hinc
iussit adornari quae Dona interpretibus et
par sit, pro amicis habiturum, et maximis muneribus ornaturum. Hinc
iussit adornari quae Dona interpretibus et Eleazaro, post legis
interpretationem absolutam data facerent ad illos deducendos, magnaque
munificentia est in eos usus. dedit cuique tres pulcherrimas stolas, et duo talenta
auri, et calicem talenti unius, et omnem ornatum qui in coenaculis expandi solet.
Mittebat etiam Eleazaro simul in deductione illa, decem mensas argenteis pedibus
praeditas, et omnem earum
interpretibus et Eleazaro, post legis
interpretationem absolutam data facerent ad illos deducendos, magnaque
munificentia est in eos usus. dedit cuique tres pulcherrimas stolas, et duo talenta
auri, et calicem talenti unius, et omnem ornatum qui in coenaculis expandi solet.
Mittebat etiam Eleazaro simul in deductione illa, decem mensas argenteis pedibus
praeditas, et omnem earum ornatum, et calicem triginta talentorum. Stolas item decem, et
purpuram, ac coronam insignem decore, tum circiter centum
absolutam data facerent ad illos deducendos, magnaque
munificentia est in eos usus. dedit cuique tres pulcherrimas stolas, et duo talenta
auri, et calicem talenti unius, et omnem ornatum qui in coenaculis expandi solet.
Mittebat etiam Eleazaro simul in deductione illa, decem mensas argenteis pedibus
praeditas, et omnem earum ornatum, et calicem triginta talentorum. Stolas item decem, et
purpuram, ac coronam insignem decore, tum circiter centum linteola byssina. Ad haec,
phialas et pelves, et duos aureos
Praeterea scripsit ad
ipsum, et eum rogavit, ne prohibere vellet, si quando qui istorum virorum iter ad se
suscepturi essent. Nam sibi gratissimam futuram conversationem cum tam doctis et
intelligentibus viris: seque malle suas opes large et magnifice conferre in tales
homines, quam in alias non tanti momenti res.
Atque ita, Philocrates, quemadmodum promisi tibi, habes hanc historiam: quali puto te
magis oblectari, quam libris eorum qui fabulas continent. Nam intentus es studio
gravium
ipsum, et eum rogavit, ne prohibere vellet, si quando qui istorum virorum iter ad se
suscepturi essent. Nam sibi gratissimam futuram conversationem cum tam doctis et
intelligentibus viris: seque malle suas opes large et magnifice conferre in tales
homines, quam in alias non tanti momenti res.
Atque ita, Philocrates, quemadmodum promisi tibi, habes hanc historiam: quali puto te
magis oblectari, quam libris eorum qui fabulas continent. Nam intentus es studio
gravium rerum, et huc plus temporis impertis.
commemoratu digna nancisci potero, et illa ad te perscribam: ut illis evolutis,
consequaris studii tui pulcherrimum praemium.
ERRATA.
Pag. 11 vers. 24. omni in re decreta 25.5. clavis 27.6. craterum 29.9. superliminarium
85.16. primum 93.23. veniebant
RERUM ET VERBORUM in Aristeae Historia memorabilium INDEX.
edictum 36
amicorum consensus quomodo et parandus, er retinendus 58
amicis gratificandum 70
Ananias 18
Andreas Ptolemaei regis procerum primas 5. ad Eleazarum legatus 16.17
animalia in lege prohibita cuiusmodi 50
animalia mansueta tantum, non ferocia, lege concessa Iudaeis cur 46.47
animalia sacrificari solita cuiusmodi 52
animus hominis quomodo ad purum habitum informetur 1
Arabiae
de legis divinae interpretatione, et captivorum
Idaeorum liberatione 6
Arsamus 19
Arsinoe Ptolemaei Philadelphi soror 16
audiendi cupidus quomodo fieri quis possit 73
de Auditu qualia in lege Dei praecepta 50
audiendi cupidus quomodo fieri quis possit 73
de Auditu qualia in lege Dei praecepta 50
74
cognationis utilitas quae 74
confidentiae comes contemptus 83
consilia optima quae 79
consilia sana capere quid 78
consiliariis quibus utendum 81
in Contemptum per quae veniat quis 83
conversationis vis 42
convivium primae diei 56. secundae 62. tertiae 67. quartae 72. quintae 76. sextae
81. septimae 85
convivii adornatio 55
in
Contemptum per quae veniat quis 83
conversationis vis 42
convivium primae diei 56. secundae 62. tertiae 67. quartae 72. quintae 76. sextae
81. septimae 85
convivii adornatio 55
in Conviviis quae sit vitae ratio ineunda 88
corona mensae 23
craterum descriptio 25
credere se quibus quis debeat 83
cultu praecipue dignum quid 70
causa 62
Deus veritatis amator 63
Deus unus tantum, eiusque potentia 42. 43
Dei aequitas et mansuetudo imitanda 57. 63. 65
Dei homines, appellari soliti ab Aegyptiis Iudaei 45
Dei in conservando genere humano cura 58
Dei maiestas et potentia in tota lege illustrata 43
Dei operum vices et successiones 50
Dei voluntate hominum animos flecti 7
Deum animi puritate colere, homine in primis
unus tantum, eiusque potentia 42. 43
Dei aequitas et mansuetudo imitanda 57. 63. 65
Dei homines, appellari soliti ab Aegyptiis Iudaei 45
Dei in conservando genere humano cura 58
Dei maiestas et potentia in tota lege illustrata 43
Dei operum vices et successiones 50
Dei voluntate hominum animos flecti 7
Deum animi puritate colere, homine in primis dignum 72
Deum nihil latere 43
Deum
in conservando genere humano cura 58
Dei maiestas et potentia in tota lege illustrata 43
Dei operum vices et successiones 50
Dei voluntate hominum animos flecti 7
Deum animi puritate colere, homine in primis dignum 72
Deum nihil latere 43
Deum omnia in omnibus agere et scire 64. omnium animos gubernare et moderari 70. universorum dominari 60. 61
deorum multitudo, eorumque cultus stulte introductus 43. 44
lege illustrata 43
Dei operum vices et successiones 50
Dei voluntate hominum animos flecti 7
Deum animi puritate colere, homine in primis dignum 72
Deum nihil latere 43
Deum omnia in omnibus agere et scire 64. omnium animos gubernare et moderari 70. universorum dominari 60. 61
deorum multitudo, eorumque cultus stulte introductus 43. 44
dives qua ratione permanere quis possit 62
doctorum hominum
vivere quis possit 77
eruditionis cultura quantum utilitatis adserat 3
Eschlemias 18
eventus quiuis quomodo moderate ferantur 60
existimationis fama per quae amittatur 83
expensarum in captivorum redemptionem factarum summa 11
Ezekias 18
Ezekielus 19
in captivorum redemptionem factarum summa 11
Ezekias 18
Ezekielus 19
factarum summa 11
Ezekias 18
Ezekielus 19
regiones perdi 39
fortitudinis finis 61
Gloria per quae amittatur 83
gloria offensione aliqua imminuta quomodo recuperanda 71
in Gloria perpetua esse quomodo quis possit 69
gloriose se gerere apud quos conveniat 69
gloriosum in primis quid 72
Graecorum de diis commenta 44
gratia apud homines Dei donum 69
gratiam quid conservet 84
gratificandum quibus 70
Abderites 13
Hieremias 19
Hierosolymae urbis situs 28. 35. et amplitudo ibid.
Hierosolymorum regionis amplitudo et bonitas 35. 36. 37 inde
homo Dei creatura 62
in Hominis conditione quae potissimum admiranda 48
homine quid praecipue dignum 72
homines Dei, cibi, potus, vestitus, et c. 45
homines natura incontinentes, et ad voluptatem proclives 36. 86
homines
apud peregrinos quomodo nancisci oporteat 79
hostes quomodo spernendi 69
hostibus quomodo esse quis formidolosus possit 59
humanus qua ratione esse possis 63
humanum genus quanto tempore quantis in miseriis crescat 63
privatio et pernicies 65
interpretationis approbatio 94
interpretes LXX quomodo legis interpretationi vacarint 93
interpretum ab Eleazaro Pont. missorum ad legis D. interpretationem nomina 18 inde. eorundem electio 39. adventus in Aegyptum 53
inventores rerum stulte pro diis habitos 43. 44
ab Invidię vitio quomodo liber esse possis 68
Ioannes 18. 19
Ionathas ibid.
Iordanus fl. eiusque exundatio
vacuus quomodo quis esse possit 78
Isacus 19. Isachus. ibid
Isaelus ibid.
Isias ibid.
Iudaeae torrentes 38
Iudaei a Ptolemaeo Lagi F. e Iudaea in Aegyptum traducti, item a Persarum rege, et
aliis 5. a Philadelpho liberi dimissi 8. 9. 15
Iudaei magno discrimine seiuncti ab aliis hominibus 47
Iudaei vota peracturi, cur manus lavent 93
Iudaeorum lingua an
Iudaeorum lingua et characteres peculiares ibid.
Idaeis quae nam munda vel immunda, et cur 46
Iudaicae terrae fertilitas 37. portus 38. arva ibid.
Iudas 18. 19
in Iure dicendo quomodo approbatio etiam eorum qui succubuerunt paranda 58
iusti Deo dilecti 64. 65
iusticia omnibus rebus praeferenda 64. quibus symbolis in lege praecepta 47. 51. 52
iusticiae fructus 71
37. portus 38. arva ibid.
Iudas 18. 19
in Iure dicendo quomodo approbatio etiam eorum qui succubuerunt paranda 58
iusti Deo dilecti 64. 65
iusticia omnibus rebus praeferenda 64. quibus symbolis in lege praecepta 47. 51. 52
iusticiae fructus 71
alii abstinuerint 13
de Legis D. libris describendis, Demetrii Phalerei ad Ptolem. regem epistola 12
legis D. maiestas et sanctitas 52. 53
legis D. quare nullus veterum Scriptorum mentionem fecerit 95
in Lege D. an quaedam temere et superstitiose proposita 42. 50. 52
leges D. et sanctiores aliis, et sapientiores cur 13
legis Mosaicae omnia habere etiam naturalem causam 45. sancte et graviter instituta esse 46
legis Mosaicae
et quo ornatu instructa 21
mentiri omnibus hominibus magnum dedecus 63
metallorum fodinis regiones perdi 39
sine Metu esse quomodo quis possit 74
mitra summi sacerdotis 33
modus in omnibus rebus optimus 68
mores qui in regia administratione maxime necessarii 64
muliebre genus confidens et animosum 77. mutabile ibid.
munda Iudaeis quae 46
mundum a Deo cum summa
omnibus hominibus magnum dedecus 63
metallorum fodinis regiones perdi 39
sine Metu esse quomodo quis possit 74
mitra summi sacerdotis 33
modus in omnibus rebus optimus 68
mores qui in regia administratione maxime necessarii 64
muliebre genus confidens et animosum 77. mutabile ibid.
munda Iudaeis quae 46
mundum a Deo cum summa mansuetudine gubernari 78
munera Deo magna ab
Natthaeus 19
Neemias 18
negligentia maxima 76
Nicanor Ptol. regis medicus 55
Nili exundatio 38
Ocio quid agendum 88
opera praecipue diuturna quae 80
orationis finis quis 82
Ornias 18
persuasionem gubernari a Deo 82
phialae aureae 27
Philocrates Aristeae frater, et eius studium 3
philosophia quid 79
pietas cultu praecipue digna 70. 71
pietas in quo consistat 64
ad Pietatem omnia referenda 66
pietate ut regula infallibili in consiliis et actionibus gubernandis utendum 1. 2
possessio regi in primis necessaria quae 81
potentiae dilatione terrorem
Aristeae frater, et eius studium 3
philosophia quid 79
pietas cultu praecipue digna 70. 71
pietas in quo consistat 64
ad Pietatem omnia referenda 66
pietate ut regula infallibili in consiliis et actionibus gubernandis utendum 1. 2
possessio regi in primis necessaria quae 81
potentiae dilatione terrorem incuti 59
prudentia an studiis et doctrina parari possit 73
Psammetychus 5
pietas cultu praecipue digna 70. 71
pietas in quo consistat 64
ad Pietatem omnia referenda 66
pietate ut regula infallibili in consiliis et actionibus gubernandis utendum 1. 2
possessio regi in primis necessaria quae 81
potentiae dilatione terrorem incuti 59
prudentia an studiis et doctrina parari possit 73
Psammetychus 5
Ptolemais a Ptolemaeo condita 38
Ptolemaei
Ptolemais a Ptolemaeo condita 38
Ptolemaei Philadelphi bibliotheca 4. eiusdem circa decus et splendorem ambitio 28. de Antigono victoria 55
Ptolemaei Philadelphi de Iudaeis captivis liberandis, et lege D. ex Hebraica lingua
in Graecam vertenda consilium 7. 8. inde. Ptol. epistola ad Eleaz. Pont. Hierosol. 14. eiusdem erga doctrina et prudentia excellentes viros observantia 41
Ptolemaei Philadelphi laus 67. liberalitas 8. 14. 16. 97. eiusdem edictum de liberatione Iudaeorum 9. dona ad Eleaz.
Ptolemaei Philadelphi laus 67. liberalitas 8. 14. 16. 97. eiusdem edictum de liberatione Iudaeorum 9. dona ad Eleaz. Pontif. missa 14.17
Ptol. salutatio interpretibus facta 54
Ptolemaeo Lagi F. quot Iudaeorum myriades captae, et in Aegyptum adductae 5
Quaestiones convivantibus interpretibus a rege propositae 57
quomodo nihil egerimus indignum nobis 67
rege propositae 57
quomodo nihil egerimus indignum nobis 67
67
R
Rationale 32. 33
rationem rectam quomodo habere in promptu quis possit 75
in Regia administratione qui mores maxime necessarii 64
in Regia gubernatione quid maximum 90
in Regiis conviviis et negociis singula excipi et annotari a certis hominibus solere
92. et cur ibid.
regnandi finis et officium 65
regnum Dei donum 69
regnum quid conservet 84
rex ex privatis ne, an regia stirpe deligendus 89
regis mores fere subditos imitari studere 67
regis personam quid maxime deceat ib.
regi ab ira potissimum cavendum 78
regi quae possessio in primis necessaria 81
regi quomodo convenire cum subditorum varia multitudine possit 82
regem neminem esse ex se, sed Deo ita ordinante 69
ad Regem quando admitti soliti, qui vel ultro, vel legati in Aegyptum venissent
regi quae possessio in primis necessaria 81
regi quomodo convenire cum subditorum varia multitudine possit 82
regem neminem esse ex se, sed Deo ita ordinante 69
ad Regem quando admitti soliti, qui vel ultro, vel legati in Aegyptum venissent 53
in Rege nihil simul simulatum esse debere 67
reges quibus in rebus maiori tempore versari debeant 87. quibus potissimum debeant insistere 86
regum communis fere inclinatio 68
apud
81
regi quomodo convenire cum subditorum varia multitudine possit 82
regem neminem esse ex se, sed Deo ita ordinante 69
ad Regem quando admitti soliti, qui vel ultro, vel legati in Aegyptum venissent 53
in Rege nihil simul simulatum esse debere 67
reges quibus in rebus maiori tempore versari debeant 87. quibus potissimum debeant insistere 86
regum communis fere inclinatio 68
apud Reges nihil temere fieri 12
possit 82
regem neminem esse ex se, sed Deo ita ordinante 69
ad Regem quando admitti soliti, qui vel ultro, vel legati in Aegyptum venissent 53
in Rege nihil simul simulatum esse debere 67
reges quibus in rebus maiori tempore versari debeant 87. quibus potissimum debeant insistere 86
regum communis fere inclinatio 68
apud Reges nihil temere fieri 12
regibus maximum dedecus, mentiri 63
ruminationis symbolum
Interpretes
sibi ipsi imperare optimum imperium 68
Simoelus 19
Simon 18.19
Sionis arcis descriptio 34. eius custodes. ibid.
somniorum ratio 65. 66
in Somno fere ea observari, quae vigilans quis egit 66
in Somno quomodo quietus esse possis 65
Somoelus 18
sors cuique sua diligenter perpendenda 65
Sosibius Tarentinus 5
status vitae
Simoelus 19
Simon 18.19
Sionis arcis descriptio 34. eius custodes. ibid.
somniorum ratio 65. 66
in Somno fere ea observari, quae vigilans quis egit 66
in Somno quomodo quietus esse possis 65
Somoelus 18
sors cuique sua diligenter perpendenda 65
Sosibius Tarentinus 5
status vitae et morum medius, optimus 40
statum suum quomodo
vitae et morum medius, optimus 40
statum suum quomodo conservare quis integrum possit, et posteris etiam tradere 60
sua cuique conservanda, aliena non concupiscenda 68
superbiae comes contemptus 83
in Superbiam ne incidas, quomodo cavendum 81
sua cuique conservanda, aliena non concupiscenda 68
superbiae comes contemptus 83
in Superbiam ne incidas, quomodo cavendum 81
Dei praecepta 50
temperantiae maximum ad valetudinem tuendam momentum 73
templi Hierosol. situs 28. 29. 30. pavimentum 29.30
tempora a Deo distincta 49
Theodectes visu privatus, quod e lege divina quaedam in suam fabulam transferre esset conatus 96
Theodosius 18.19
Theodotus 19
Theophilus ibid.
Theopompus quaedam ex lege divina in suam historiam inserere conatus, divinitus mente perturbatus
Theodectes visu privatus, quod e lege divina quaedam in suam fabulam transferre esset conatus 96
Theodosius 18.19
Theodotus 19
Theophilus ibid.
Theopompus quaedam ex lege divina in suam historiam inserere conatus, divinitus mente perturbatus 95
timor Dei in omnibus negociis necessarius 49. 58
torrentes Iudaeae 38
tristandum ob quae 82
a Tristicia quomodo quis vacuus esse possit
conatus 96
Theodosius 18.19
Theodotus 19
Theophilus ibid.
Theopompus quaedam ex lege divina in suam historiam inserere conatus, divinitus mente perturbatus 95
timor Dei in omnibus negociis necessarius 49. 58
torrentes Iudaeae 38
tristandum ob quae 82
a Tristicia quomodo quis vacuus esse possit 71
49. 58
torrentes Iudaeae 38
tristandum ob quae 82
a Tristicia quomodo quis vacuus esse possit 71
ad Valetudinem tuendam quid in primis faciat 73
velum templi 29
verbis aliorum ne seducaris quomodo cavendum 85
veritatem quomodo diligere quis et colere possit 63
quae Vigilantes agimus, ea in somno etiam fere observari 66
virtutis usus 86
virtutem quare plerique homines non amplexentur ibid.
virtute potissimum conservari gratiam et honorem 84
vita humana variis afflictionibus
virtute potissimum conservari gratiam et honorem 84
vita humana variis afflictionibus obnoxia 64
vita qualiter instituenda 88
ad Vitam degendam quid optimum 59. 60
ungularum fissarum in pecoribus lege permissis symbolum 47. 48. 50
volucres mundae aut immundae quae 46
ad Voluptates proni omnes homines 36
Voluptatibus quomodo sibi cavere quis, ne ad eas distrahatur, possit 75
vota
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.