Your search found 109468 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 97093-97300:

Neven Jovanović 2005-11-17T23:43:00 Discursus in Secundum Membrum Propositionum Regiarum seu Opinio de Insurectione in Regno Hungariae Nicolai Skerletz de Lomnitza.

Discursus in Secundum Membrum Propositionum Regiarum seu Opinio de Insurectione in Regno Hungariae Nicolai Skerletz de Lomnitza. Propositio Regia Cupit Sua Maiestas Sacratissima (verba sunt

Propositio Regia Cupit Sua Maiestas Sacratissima (verba sunt Rescripti) ut Domini Status et Ordines de eo etiam sollicito studio et omni conatu agunt quo insurectionis negotium in eum redigatur ordinem ut per eius regulationem promptum atque efficax auxilium pro publica necessitate atque adeo ipsius Regni defensione in omnes eventus haberi possit.

Ordines de eo etiam sollicito studio et omni conatu agunt quo insurectionis negotium in eum redigatur ordinem ut per eius regulationem promptum atque efficax auxilium pro publica necessitate atque adeo ipsius Regni defensione in omnes eventus haberi possit. Modalitates duae per Kollárinum allatae Duplex eius rei constituenda ratio a vulgato illo notissimi libelli authore

allatae Duplex eius rei constituenda ratio a vulgato illo notissimi libelli authore proponebatur: 1-o ut nobilitas hanc insurgendi obligationem parato aere redimant, hoc vero aere stipendiarius regulatus miles conducatur, in defensionem patriae longe maiori fructu excubaturus; altera, ut absoluta ab hac insurgendi obligatione nobilitas substitutum interteneat militem qui ad eam, quae in praesens viget, disciplinae militaris normam vel ex eo instituatur,

aere redimant, hoc vero aere stipendiarius regulatus miles conducatur, in defensionem patriae longe maiori fructu excubaturus; altera, ut absoluta ab hac insurgendi obligatione nobilitas substitutum interteneat militem qui ad eam, quae in praesens viget, disciplinae militaris normam vel ex eo instituatur, quod iam anno 1602. status ipsi per articulum 9. inutilem esse personalem insurectionem recognoverint, eaque de causa substitutum iam eotum obtulerint militem.

subiiciendam ex terminis patet; id autem sine convulsione totius Ungarici systematis fieri non posse alioquin clarum est. Sed et alioquin videtur nulla per id ad aerarium Principis futura accessio; cum enim pecuniae fructus omnis in usu consistat, utcunque suos nobilitas reditus adauxerit, aes illud omne sive a possessore ipso expendatur, seu alteri in faenus tradatur, alioquin per circulationem redit ad contribuentes, atque inde sit quod Regnum hoc,

est. Sed et alioquin videtur nulla per id ad aerarium Principis futura accessio; cum enim pecuniae fructus omnis in usu consistat, utcunque suos nobilitas reditus adauxerit, aes illud omne sive a possessore ipso expendatur, seu alteri in faenus tradatur, alioquin per circulationem redit ad contribuentes, atque inde sit quod Regnum hoc, manufacturis omnisque pene distractionis naturalium beneficio destitutum, modernum praestare tributum possit. Quodsi pars aeris huius

pene distractionis naturalium beneficio destitutum, modernum praestare tributum possit. Quodsi pars aeris huius per directam nobilitatis contributionem Principi obveniret, deberet profecto tantumdem de tributo plebis relaxari atque adeo in reipsa Princeps nihil lucri faceret quam odiosam tituli permutationem, cum gravi nobilitatis alienatione, cuius devinctos sibi habere animos Principis plurimum semper interfuit. Est et alia quae consilio illi officit ratio, nimirum

summendo Hungaricum contributionale plus efficit, quam dominicale efficiat. Certum est iam cum contributio nonnisi 3.289.267 florenos exportet, dominicale ultra tres milliones computari non potest; quod si igitur nobilitas 20 per 100. (ut in Germanicis provinciis fit) contribueret, Principi hoc titulo non nisi 600.000 obvenirent; subiecta vero contributioni nobilitate illico successio fisci cessaret, tum libera in Germanicas provincias naturalium invectio reserari deberet;

computari non potest; quod si igitur nobilitas 20 per 100. (ut in Germanicis provinciis fit) contribueret, Principi hoc titulo non nisi 600.000 obvenirent; subiecta vero contributioni nobilitate illico successio fisci cessaret, tum libera in Germanicas provincias naturalium invectio reserari deberet; quae si expenduntur, plus Principi hoc titulo decessurum quam illi accessurum facile apparebit. Quid quod insurgendi obligatione nobilitas eo facto exolveretur, atque ita

provincias naturalium invectio reserari deberet; quae si expenduntur, plus Principi hoc titulo decessurum quam illi accessurum facile apparebit. Quid quod insurgendi obligatione nobilitas eo facto exolveretur, atque ita Princeps magno in quemvis insperatum eventum praesidio destitueretur; quamquam hoc quidem consilium ipsa rei natura excludere videatur; cum enim Hungariae finibus talis barbarus hostis adiacet qui bella non eo, quo aliae Christianae potentiae, civili

excludere videatur; cum enim Hungariae finibus talis barbarus hostis adiacet qui bella non eo, quo aliae Christianae potentiae, civili instituto gerere, verum urbes vicosque evertere, sumtuosas nobilium aedes flammis absummere, incolas in deterrimam rapere servitutem, verbo religionem omnem desolare consvevit; adversus hostem adeo efferum nobilitas, utcunque demum per Principem insurgendi obligatione exoluta sit, pro aris et focis, pro liberis fortunisque suis, ipso

rapere servitutem, verbo religionem omnem desolare consvevit; adversus hostem adeo efferum nobilitas, utcunque demum per Principem insurgendi obligatione exoluta sit, pro aris et focis, pro liberis fortunisque suis, ipso naturae in conservationem sui semper intentae ductu arma corripere, ut primum Regnum invaserit, alioquin intermittere non potest; vis argumenti huius facile apparebit, si ad superiorum saeculorum memoriam animum advertamus, nimirum donec

militis usum apud omnes Europae gentes viguisse certa monumentorum fide constat; postquam formatis subsidio potissimum litterarum ad humanitatem animis ipsa belli gerendi ratio certis iisque multum? civilibus regulis, quae deinde in ius gentium transiverunt, adstricta est. Evenit ut duplex apud omnes cultiores populos effecta sit civium conditio: alii, qui arma tractant, alii, qui civilibus operam dant rebus; et quia mitigato iam admodum iure belli, etiamsi

et quia mitigato iam admodum iure belli, etiamsi inimicus Princeps regionem occupet, post persoluta necessaria belli onera quemque suis vacare studiis permittit; inde fit ut alterum hoc, sive civile, incolarum genus arma amplius capere in ceteris Europae provinciis nec velit, nec obligetur; cum id apud Turcam longe aliter se habeat; ubi ille finibus imminet, nisi quis proprios everti[t] penates, coniugem liberosque in diram rapi servitutem nihil pensi habeat, arma ipse

hoc, sive civile, incolarum genus arma amplius capere in ceteris Europae provinciis nec velit, nec obligetur; cum id apud Turcam longe aliter se habeat; ubi ille finibus imminet, nisi quis proprios everti[t] penates, coniugem liberosque in diram rapi servitutem nihil pensi habeat, arma ipse etiam arripere necessario debet. Refellitur Altera Altera ex propositis modalitas in substantia cum priori alioquin

coniugem liberosque in diram rapi servitutem nihil pensi habeat, arma ipse etiam arripere necessario debet. Refellitur Altera Altera ex propositis modalitas in substantia cum priori alioquin concidit; utrumque enim complectitur: nimirum ut et nobilitas usu exuatur armorum, et ut in substituti illius militis intertentionem contribuat. Libet istud praeprimis demonstrare.

Refellitur Altera Altera ex propositis modalitas in substantia cum priori alioquin concidit; utrumque enim complectitur: nimirum ut et nobilitas usu exuatur armorum, et ut in substituti illius militis intertentionem contribuat. Libet istud praeprimis demonstrare. Substitutus ille miles ut ad eam, quae in praesens in usu est, militaris disciplinae rationem instituatur, debet primum in centurias, tum in

utrumque enim complectitur: nimirum ut et nobilitas usu exuatur armorum, et ut in substituti illius militis intertentionem contribuat. Libet istud praeprimis demonstrare. Substitutus ille miles ut ad eam, quae in praesens in usu est, militaris disciplinae rationem instituatur, debet primum in centurias, tum in legiones conscribi, solitisque provideri praefectis seu officialibus, ac ut debitam exercendae rei militari operam navare possit, ab omni

utrumque enim complectitur: nimirum ut et nobilitas usu exuatur armorum, et ut in substituti illius militis intertentionem contribuat. Libet istud praeprimis demonstrare. Substitutus ille miles ut ad eam, quae in praesens in usu est, militaris disciplinae rationem instituatur, debet primum in centurias, tum in legiones conscribi, solitisque provideri praefectis seu officialibus, ac ut debitam exercendae rei militari operam navare possit, ab omni alia

ut in substituti illius militis intertentionem contribuat. Libet istud praeprimis demonstrare. Substitutus ille miles ut ad eam, quae in praesens in usu est, militaris disciplinae rationem instituatur, debet primum in centurias, tum in legiones conscribi, solitisque provideri praefectis seu officialibus, ac ut debitam exercendae rei militari operam navare possit, ab omni alia abstrahi occupatione: sed ut praestari possit, congruo illum etiam tempore

in substituti illius militis intertentionem contribuat. Libet istud praeprimis demonstrare. Substitutus ille miles ut ad eam, quae in praesens in usu est, militaris disciplinae rationem instituatur, debet primum in centurias, tum in legiones conscribi, solitisque provideri praefectis seu officialibus, ac ut debitam exercendae rei militari operam navare possit, ab omni alia abstrahi occupatione: sed ut praestari possit, congruo illum etiam tempore pacis stipendio

nobilem praestari deberent, efferrentque perpetuum et adeo grave onus quod cuique etiam rigidae contributioni facile aequivaleret. Quid iam de stipendiis praefectorum dicam? Si haec quoque a nobilibus praestari oporteat, clare res haec in tantam exurget summam ut proximam toti nobilitati ruinam adferre debeat. Et adhuc de armis et reliqua bellica supellectile nihil diximus, quae si pariter in calculum summi debeat, prodibit insupportabile Regnicolis exiguam

praefectorum dicam? Si haec quoque a nobilibus praestari oporteat, clare res haec in tantam exurget summam ut proximam toti nobilitati ruinam adferre debeat. Et adhuc de armis et reliqua bellica supellectile nihil diximus, quae si pariter in calculum summi debeat, prodibit insupportabile Regnicolis exiguam alioquin, imo in potioribus Regni partibus nullam procreatorum in bonis suis naturalium distractionem habentibus onus; assummatur in calculum, vel minus

summam ut proximam toti nobilitati ruinam adferre debeat. Et adhuc de armis et reliqua bellica supellectile nihil diximus, quae si pariter in calculum summi debeat, prodibit insupportabile Regnicolis exiguam alioquin, imo in potioribus Regni partibus nullam procreatorum in bonis suis naturalium distractionem habentibus onus; assummatur in calculum, vel minus militis annuum stipendium, equus vestitus, et arma, et prodibit, unum equitem minoribus quam

debeat. Et adhuc de armis et reliqua bellica supellectile nihil diximus, quae si pariter in calculum summi debeat, prodibit insupportabile Regnicolis exiguam alioquin, imo in potioribus Regni partibus nullam procreatorum in bonis suis naturalium distractionem habentibus onus; assummatur in calculum, vel minus militis annuum stipendium, equus vestitus, et arma, et prodibit, unum equitem minoribus quam sexaginta florenorum impensis statui non posse; grave

diximus, quae si pariter in calculum summi debeat, prodibit insupportabile Regnicolis exiguam alioquin, imo in potioribus Regni partibus nullam procreatorum in bonis suis naturalium distractionem habentibus onus; assummatur in calculum, vel minus militis annuum stipendium, equus vestitus, et arma, et prodibit, unum equitem minoribus quam sexaginta florenorum impensis statui non posse; grave sane vel exinde, quia annuum et perenne onus; in hoc tamen necdum

onus; assummatur in calculum, vel minus militis annuum stipendium, equus vestitus, et arma, et prodibit, unum equitem minoribus quam sexaginta florenorum impensis statui non posse; grave sane vel exinde, quia annuum et perenne onus; in hoc tamen necdum subsistit eorum, qui substitutam illam insurectionem sustinent, intentio, quippe eo spectant ut praeter personalem illum militem quatuor adminus portales praestentur, ita nobilem unam possidentem portam annuum tributi

insurectionem sustinent, intentio, quippe eo spectant ut praeter personalem illum militem quatuor adminus portales praestentur, ita nobilem unam possidentem portam annuum tributi 300 florenorum onus maneat; atque usu ipso constat exigua in Regno reperiri loca ubi bona unam efficientia portam 300 florenos in parato aere inferant. Quid si praefectorum stipendii exolutionem, tentorii, lebetum, caeteraeque bellicae supellectilis comparationem a proportione concurrere deberet?

illum militem quatuor adminus portales praestentur, ita nobilem unam possidentem portam annuum tributi 300 florenorum onus maneat; atque usu ipso constat exigua in Regno reperiri loca ubi bona unam efficientia portam 300 florenos in parato aere inferant. Quid si praefectorum stipendii exolutionem, tentorii, lebetum, caeteraeque bellicae supellectilis comparationem a proportione concurrere deberet? Onus certe evaderet non illegale modo, sed et prorsus

Onus certe evaderet non illegale modo, sed et prorsus insupportabile. Sed cedo persolvenda a Principe praefectis stipendia. Quid quaeso inde naturalius, quam prorogandam ipso facto istam consilii bellici authoritatem, cum id ipsum in confiniario milite factum iam videamus; quorum aeque praefectis tantum stipendia Princeps exsolvit, gravius vero militat pure ab inhabitato terreno, quod ad privatas potissimum familias et non ad Principem spectat; educitur per

prekrižena riječ, odnosno dio riječi koja počinje s i a završava s iniri iniri, ut nobilis vir unam portam habens quinque e suis nominet colonos qui in album insurectionalis militis inserantur; hi armis et amictu instruantur quidem, ceterum in suis relicti aedibus ultroneam colendo agro impendere operam ita permittantur, ut statuto tantum tempore instituendi militaris exercitii causa

i a završava s iniri iniri, ut nobilis vir unam portam habens quinque e suis nominet colonos qui in album insurectionalis militis inserantur; hi armis et amictu instruantur quidem, ceterum in suis relicti aedibus ultroneam colendo agro impendere operam ita permittantur, ut statuto tantum tempore instituendi militaris exercitii causa ad destinanda sibi loca convenire sint obligati. Levius nonnihil priori onus, seu

absolvenda, aut militi aliquod pro modulo suo stipendium decernendum foret, utrumque et perenne, nec profecto exiguum pendendi indirecta hac via nobilitatem tributi onus post se trahit; quodsi semel imponatur, facile postea in immensum provehi posse luculento nobis vicinae provinciae sunt exemplo; ut alia, quae haec intertenendi militis ratio secum ferret incommoda praetereamus, sane, cum nuper tyrones statuerentur, plurimos profugisse, alios, qui fuga se

militis ratio secum ferret incommoda praetereamus, sane, cum nuper tyrones statuerentur, plurimos profugisse, alios, qui fuga se subducere non poterant, ut hoc onera se expedirent ultro se mutilasse palam constat. Quidni itaque in hoc quoque designandi perpetui militis huius ratione expectandum foret quam continua designatorum illorum profugia, desolationes villarum, effectum denique ambiguum, certum autem non modo domini terrestris, sed et ipsius Principis

prekriženo non nullis servandae pro domesticis tantum periculis eiusmodi militiae assecurationibus, nullis proficiendorum illi districtualium generalium exercendique per palatinum in eos summi imperii cautelis satis prospici possit, cum veteranum confiniarii militis, tum recens Transilvaniae exemplum, cum denique explicata nimium dilucide per Kollarium consilia satis remonstrant. Atque haec fere eadem rationum

nisi avito degener sangvine, aequo animo ferat, praesertim cum de iis, quos aetas, aut natura armis minus idoneos effecit aut quos indispensabiles alio vocant occupationes articulo 18. 1566. §. 5. 6. alioquin provisum habeatur. Porro hac in re ad funestam quae ex hoc fonte suapte flueret sequelam advertere operae profecto pretium est proinde etiam armis ultro debet conservari. Praerogativae, quibus nobilitas Hungarica gloriatur, omnes pure intuitu huius militandi oneris

pectore retineretur, procul dubio vel adversus primas eius discursiones loco cedere, vacuamque relinquere regionem cogeretur; cuius manifesto vel illud sit indicio quod experientia compertum sit, ubi Turcicum exoritur bellum, magis in remotis Styriae Carnioliaeque provinciis quam in proximis ad Turciam Hungariae finibus trepidari; prekriženo qua id unum* qua in re id unum observari oportet, non posse militaris gente

primas eius discursiones loco cedere, vacuamque relinquere regionem cogeretur; cuius manifesto vel illud sit indicio quod experientia compertum sit, ubi Turcicum exoritur bellum, magis in remotis Styriae Carnioliaeque provinciis quam in proximis ad Turciam Hungariae finibus trepidari; prekriženo qua id unum* qua in re id unum observari oportet, non posse militaris gente quapiam spiritus contineri, nisi infractum eidem

compertum sit, ubi Turcicum exoritur bellum, magis in remotis Styriae Carnioliaeque provinciis quam in proximis ad Turciam Hungariae finibus trepidari; prekriženo qua id unum* qua in re id unum observari oportet, non posse militaris gente quapiam spiritus contineri, nisi infractum eidem libertatis suae exercitium relinquatur; cuius enim collum grave premit servitutis iugum, eius certe animus in militaris spiritus

qua in re id unum observari oportet, non posse militaris gente quapiam spiritus contineri, nisi infractum eidem libertatis suae exercitium relinquatur; cuius enim collum grave premit servitutis iugum, eius certe animus in militaris spiritus non facile assurget. Quod articulo 9. 1609. inutilis recognita personalis insurrectio, id magno sententiae huius patronis praesidio esse non potest; cum enim non verba, sed ratio legis spectari

articulus ille tamen quia flos militiae et omnes bello habiles stipendia merebuntur, neque Domi, nisi bello minus idonei remanebunt, hi, etiamsi insurgerent, parum vel nihil utilitatis inde pro bello emergeret, quid quod in articulo 3. 1601. appareat, Peste, Turcarumque et Tartarorum grassationibus incolas Regni ad eas deductos fuisse angustias, tantamque redactos paucitatem ut vix amplius pristina Regni facies apparuerit. Quid itaque mirum

quibus ad veteranum hoc defendendi Regni praesidium continuo recursum fuit. Modalitas per Kollarium desiderata. Ita neutra ex propositis per Kollarium modalitatibus regiam in effectum deduci posse intentionem manifeste (ut puto) conficitur. Et vero cum ex ipso inferiori propositionum sensu tum ex subsecuto dein rescripto longe aliam, eamque benigniorem multo Suae Maiestatis intentionem esse satis apparet; id

maioris minorisve periculi determinetur insurgendi modus, una de necessariis ad eam requisitis ita proinde instituatur, ut cum periculum ingruerit, definitis iam paratisque, quae eo spectant, omnibus insurectionalis huius militiae usus in defensionem patriae illico haberi possit. Motiva pro ea fulcienda. Id nec ullum praerogativae nobilitari afferre periculum dicitur et luculento anni 1609. ad annos 20 cum Turca

pro ea fulcienda. Id nec ullum praerogativae nobilitari afferre periculum dicitur et luculento anni 1609. ad annos 20 cum Turca pacem ... exemplo; regnicolae per articulum 65. non modo salutare esse in pace de bello cogitare ultro recognoverunt, sed et effectivam pro eventuali ingruentis cuiuspiam periculi casu de insurectione provisionem constituerunt; salutare hoc exemplum anno etiam 1651. secutos esse regnicolas, quo etsi

quam sola sit insurectio, defendendi Regni medio esse deliberandum; constitutum itaque ut stabilis introducatur contributio, qua stipendiarius regulatusque miles conduci inque Regni defensionem possit interteneri; contributionem in subsequis 1723. comitiis effective inductam ac in postremis anni 1751. comitiis prekriženo effecti*** inductem* ad tres milliones ducenta octuaginta novem millia ducentos sexaginta

medio esse deliberandum; constitutum itaque ut stabilis introducatur contributio, qua stipendiarius regulatusque miles conduci inque Regni defensionem possit interteneri; contributionem in subsequis 1723. comitiis effective inductam ac in postremis anni 1751. comitiis prekriženo effecti*** inductem* ad tres milliones ducenta octuaginta novem millia ducentos sexaginta septem florenos sex cruciferos

prekriženo miles* aeque regulatus miles sexaginta amplius millia efferens, qui utique ad rationem Regni debet computari, partim quod terrenum occupet, e quo alias contributio in alterius regulatae militiae intertentionem cessura obveniret, partim quod possessa per eundem terrena sint a potiori privatarum familiarum adhucdum extantium, partim quod nongenta illa millia, quae in exolutionem praefectorum

occupet, e quo alias contributio in alterius regulatae militiae intertentionem cessura obveniret, partim quod possessa per eundem terrena sint a potiori privatarum familiarum adhucdum extantium, partim quod nongenta illa millia, quae in exolutionem praefectorum confiniariae illius militiae Princeps expendit, facile ex assignatis illi in defensionem Regni proventibus regiis conflentur. Ita constituto adversus quasvis inopinas irruptiones adeo valido, quippe nonaginta

partim quod possessa per eundem terrena sint a potiori privatarum familiarum adhucdum extantium, partim quod nongenta illa millia, quae in exolutionem praefectorum confiniariae illius militiae Princeps expendit, facile ex assignatis illi in defensionem Regni proventibus regiis conflentur. Ita constituto adversus quasvis inopinas irruptiones adeo valido, quippe nonaginta trium millium regulatae militiae, praesidio cessare iam et rationem illius, qui olim a portis

casu oblatum etiam fuisse portalem militem. Ceterum, quod intertentus hoc modo per Regnum tum regulatus, tum confiniarius miles a limitibus Regni quam remotissime educaturm id neque recte, neque ex praescripto legum fieri, atque adeo in eo potius flagitandum a principe remedium, quam ut novo rursus Hungaria onere debeat cumulari; quod si domestica haec praesidia in securitatem patriae, ut deberent, reserventur, superfuturum semper tempus, quo consilia super instituenda

a limitibus Regni quam remotissime educaturm id neque recte, neque ex praescripto legum fieri, atque adeo in eo potius flagitandum a principe remedium, quam ut novo rursus Hungaria onere debeat cumulari; quod si domestica haec praesidia in securitatem patriae, ut deberent, reserventur, superfuturum semper tempus, quo consilia super instituenda insurectione expediantur; quid quod rei admittere non videatur natura, ut de instituenda insurectione quidpiam instituatur antea,

modo rationem, verum etiam necessitatem; anno 1681. et intestinos adhuc perdurasse motus, et tales a Turca continendae pacis propositas fuisse conditiones, ut facile apparet illis praetextum tantum proximo bello queri, quemadmodum illud in sequenti anno et effective intulit. Nunc stabilita primum recentissima pace bellicos meditari adparatus vel ipsum irritandorum forsan hac via aemulorum periculum admittere non videtur; nihil itaque reliquum videri, quam ut huius intuitu

stabilita primum recentissima pace bellicos meditari adparatus vel ipsum irritandorum forsan hac via aemulorum periculum admittere non videtur; nihil itaque reliquum videri, quam ut huius intuitu status ea ratione Principi respondeant, ut in consimili re 1566. regnicolae per articulum divo condam Maximiliano responderunt: nimirum de insurectione nihil novi possunt regnicolae decernere, quando iam antea satis superque his de rebus tractatum sit et satis clarae

sunt articuli 3ii eiusdem omnia) semper sese Turcarum genti opposuit, illorumque vim et ferocitatem non solum fortiter et animose multo tempore sustinuit, verum etiam saepius ab orbe Christiano repulit, sic hoc ipsum in posterum quoque, quamdiu vires suppeterent, facient, suoque ipsi proposito constanter inhaerentes pro ipsius maiestate et dulci patria sanguinem cum vita profundere nullo unquam tempore omittent. In quem firme sensum

sic hoc ipsum in posterum quoque, quamdiu vires suppeterent, facient, suoque ipsi proposito constanter inhaerentes pro ipsius maiestate et dulci patria sanguinem cum vita profundere nullo unquam tempore omittent. In quem firme sensum effective etiam responderunt. Ita status ipsum quaestionis cardinem movisse apparet. Si enim id semel conficiatur nobiles praestando portali milite non obligari, quod circa personalem insurectionem reguletur, parum

Verum longe aliter haec res a parte Principis assumitur. Nimirum triplicem esse insurgendi obligationem, personalem, realem, et naturalem. Ex primo capite quisque nobilis velut commembrum coronae in defensionem eius libertatumque suarum insurgere tenetur; atque inde fit ut omnes etiam inpossessionati nobiles insurgere teneatur, Sigismundi Decreti 6i articulo 3; 1666. ar. 5; 1687. ar. 46; verum cum nobilium possessionatorum praeter

Sigismundi Decreti 6i articulo 3; 1666. ar. 5; 1687. ar. 46; verum cum nobilium possessionatorum praeter defensionem coronae bona quoque sua conservari intersit, et nec secus naturalis admittere aequitas videatur ut nobilis, cuius annuus in plura exurgit census, nullam maiorem habeat obligationem atque ille cui praeter vitam et libertatem, quod tueatur, nihil superest. Inde exurgit realis illa obligatio ut nobiles possessionati a proportione bonorum suorum pro ratione

est ut ex naturali hac obligatione ipsi quoque rustici, antequam fixo praemerentur tributo, a certo portarum numero pro ratione periculi determinatos sibi pedites producere debuerint; postquam perennis rusticis imposita est contributio in intertentionem regulati militis convertenda, eos pristina praestandi peditis obligatione exolutos esse connaturale est ex eo principio, quod quis per alium facit, per se fecisse censetur. Sed vero quod per stabilitam

quis per alium facit, per se fecisse censetur. Sed vero quod per stabilitam contributionem ipsi nobiles possessionati obligatione praestandi a proportione colonorum militis relevati sint, sustineri nullatenus potest. Primum, quia in praesens subsistit etiam illa, ob quam primitus nobiles possessionatos hanc mansisse obligationem superius stabilivimus, ratio, stante autem ratione stare etiam debet legis dispositio. Benigne non queritur hic de obveniente a

priscis legibus dubio procul omni debitum anni 1741. articulus 63. nuspiam sustulit; cum tamen miles iste olim quoque a portis non quidem palatinalibus sed portis phisicis colonorum praestitus fuerit, ut nos quoque eundem in posterum portalis militis acceptione designemus. Certissimum est illud principium, quod nemo suam re aliena exolvere possit obligationem. Iam vero contributionem illam non a fundo, cuius dominus terrestris dominium retinet, verum a

alioquin constat. Utut igitur res torqueatur, recte inferri non potest per impositam rustico contributionem dominum eius praestandi portalis militis obligatione exolutum esse. Denique cum ante annum 1715. usum formalium banderiorum in Hungaria dudum prekriženo fuisse desiisse constet, articulus porro 8. omnes omnino nobiles non modo personaliter insurgere, verum etiam sua respective banderia producere debere

sit exolescentibus sensim banderiis nomine banderii portalem iam tunc militem venisse. Quicunque dominorum (dicit lex illa) numerum quinquaginta equitum non habuerit subsit banderio comitatus, eos vero, qui in diversis comitatibus bona habent, sufficit in eo comitatu insurgere, ubi suas personales residentias faciunt. Sensus legis huius non alter esse potest, quam quod ille, qui ex bonis in uno comitatu sitis quinquaginta aut

banderii portalem iam tunc militem venisse. Quicunque dominorum (dicit lex illa) numerum quinquaginta equitum non habuerit subsit banderio comitatus, eos vero, qui in diversis comitatibus bona habent, sufficit in eo comitatu insurgere, ubi suas personales residentias faciunt. Sensus legis huius non alter esse potest, quam quod ille, qui ex bonis in uno comitatu sitis quinquaginta aut amplius praestare equites debet, eosdem sub proprio

banderio comitatus, eos vero, qui in diversis comitatibus bona habent, sufficit in eo comitatu insurgere, ubi suas personales residentias faciunt. Sensus legis huius non alter esse potest, quam quod ille, qui ex bonis in uno comitatu sitis quinquaginta aut amplius praestare equites debet, eosdem sub proprio vexillo educere possit, qui vero infra quinquaginta producit eosdem banderio comitatus, quod ceteroquin ipsos nobiles personaliter insurgentes

amplius praestare equites debet, eosdem sub proprio vexillo educere possit, qui vero infra quinquaginta producit eosdem banderio comitatus, quod ceteroquin ipsos nobiles personaliter insurgentes complectitur, submittere debet; qui tamen in diversis comitatibus bona possidet, talis convenientes de omnibus bonis suis equites sub proprio banderio penes comitatus illius, ubi personaliter residet, copias educere potest. Sed quia postremum hoc per verba illa: Sufficit in

in diversis comitatibus bona possidet, talis convenientes de omnibus bonis suis equites sub proprio banderio penes comitatus illius, ubi personaliter residet, copias educere potest. Sed quia postremum hoc per verba illa: Sufficit in eo comitatu insurgere, ubi personales residentias faciunt subobscure expressum est, libet id ipsum aliarum legum contextibus illustrare; articulus 5. 1662, et 46. 1681. haec habent formalia: Qui in comitatibus bona

Sufficit in eo comitatu insurgere, ubi personales residentias faciunt subobscure expressum est, libet id ipsum aliarum legum contextibus illustrare; articulus 5. 1662, et 46. 1681. haec habent formalia: Qui in comitatibus bona possident tales de omnibus bonis suis equites abinde provenientes secum in exercitu illius comitatus ubi personaliter faciunt residentiam modo praenotato interteneant, pedites vero a subditis subministrandi

expressum est, libet id ipsum aliarum legum contextibus illustrare; articulus 5. 1662, et 46. 1681. haec habent formalia: Qui in comitatibus bona possident tales de omnibus bonis suis equites abinde provenientes secum in exercitu illius comitatus ubi personaliter faciunt residentiam modo praenotato interteneant, pedites vero a subditis subministrandi sub vexillo duntaxat illius comitatus, in quo resident, militare teneantur.

omnibus bonis suis equites abinde provenientes secum in exercitu illius comitatus ubi personaliter faciunt residentiam modo praenotato interteneant, pedites vero a subditis subministrandi sub vexillo duntaxat illius comitatus, in quo resident, militare teneantur. Ita sublatum articulo 11. omnem ambiguitatem indeque clare confectum, quod articulus 11. 1601, quemadmodum, dum parte posteriore de

resident, militare teneantur. Ita sublatum articulo 11. omnem ambiguitatem indeque clare confectum, quod articulus 11. 1601, quemadmodum, dum parte posteriore de possessionatis in diversis comitatibus loquimur, de equitibus portalibus intelligi debet, prekriženo ita in priori parte, dum de illis, qui in uno tantum comitatu possessionati sunt,

quod articulus 11. 1601, quemadmodum, dum parte posteriore de possessionatis in diversis comitatibus loquimur, de equitibus portalibus intelligi debet, prekriženo ita in priori parte, dum de illis, qui in uno tantum comitatu possessionati sunt, statuit pariter de portalibus equitibus, non vero de stricte talibus banderiasticis statuisse censendus sit. Quales portales equites cum banderii appellatione

quemadmodum, dum parte posteriore de possessionatis in diversis comitatibus loquimur, de equitibus portalibus intelligi debet, prekriženo ita in priori parte, dum de illis, qui in uno tantum comitatu possessionati sunt, statuit pariter de portalibus equitibus, non vero de stricte talibus banderiasticis statuisse censendus sit. Quales portales equites cum banderii appellatione afficiat, nomine banderii iam tunc

magnates vero iuxta 14. 1559. a nonis formalium banderiorum obligatio reducta habeatur articulo 63. 1741, per quem id explanatum praetenditur, quod tenore articuli 8. 1715. regnicolae ultra personalem insurectionem ad nihil obligentur; si in genuino sensu accipiatur ad summum id conficietur, quod non iam equites, sed pedites statui debeant a portis; ut primum enim generalis insurectio in praeambulo illius articuli determinatur, mox in primo recognoscitur,

8. 1715. regnicolae ultra personalem insurectionem ad nihil obligentur; si in genuino sensu accipiatur ad summum id conficietur, quod non iam equites, sed pedites statui debeant a portis; ut primum enim generalis insurectio in praeambulo illius articuli determinatur, mox in primo recognoscitur, titulo generalis huius modi insurectionis 21622. pedites erga portas Regni repartiendos esse. Ac tum primum in 4o subiungitur quod ultra

ad nihil obligentur; si in genuino sensu accipiatur ad summum id conficietur, quod non iam equites, sed pedites statui debeant a portis; ut primum enim generalis insurectio in praeambulo illius articuli determinatur, mox in primo recognoscitur, titulo generalis huius modi insurectionis 21622. pedites erga portas Regni repartiendos esse. Ac tum primum in 4o subiungitur quod ultra praemissam personalem insurectionem ex praescripto

generalis insurectio in praeambulo illius articuli determinatur, mox in primo recognoscitur, titulo generalis huius modi insurectionis 21622. pedites erga portas Regni repartiendos esse. Ac tum primum in 4o subiungitur quod ultra praemissam personalem insurectionem ex praescripto praecitati articuli 8i debitam a singulis portis prekriženo praeter* personalem insurectionem*

etiam huiusmodi periculorum gradibus certum insurgendi modum addici. Quae de intertento ex contributione Hungarica regulato alioque confiniario milite dicuntur, quanquam suo non careant pondere, necessitatem tamen regulandae in tempore insurectionis non evertunt. Quid enim si Regnum plures hostes ex diversis partibus valida manu invadant, Turca ex una, Polonus ex alia, ac ipsa nefors emensa, quae sola interiacet, Moravia Borussus ex tertia partibus? Sane

si Regnum plures hostes ex diversis partibus valida manu invadant, Turca ex una, Polonus ex alia, ac ipsa nefors emensa, quae sola interiacet, Moravia Borussus ex tertia partibus? Sane eotum nec quidem nonaginta tria millia sustinendo in tot partibus impetui sufficient, adeoque dignum providentia tam illustris Regni consilium foret eo suos dirigere conatus, ut intrinseca saecuritati in eum quoque eventum prospiciatur. Porro ubi status eo spectare

Borussus ex tertia partibus? Sane eotum nec quidem nonaginta tria millia sustinendo in tot partibus impetui sufficient, adeoque dignum providentia tam illustris Regni consilium foret eo suos dirigere conatus, ut intrinseca saecuritati in eum quoque eventum prospiciatur. Porro ubi status eo spectare videntur, ut illa, quae ex contributione Hungarica alitur regulata militia, ut et confiniarius miles adversus, alios Hungariae non conterminos hostes

eos oportet, id ipsam systematis gubernii plures complectentis provincias unitatem non admittere; cuius modi systematis unitati iam tum se Hungari quoque ultro subiecere, cum ex Augusta Domo Austriaca, quam plurimis aliis Regnis etiam in provinciis imperare bene noverant, Reges sibi postmodum haereditarios effectos delegere. Quemadmodum enim omnes simul provinciae unum monarchiae corpus constituunt, ita singula per se, et omnes simul provinciae communes habere debent et

hoc ad extremam iam plene devenisse calamitatem, tum ex continuis bellorum sedibus tum vero ex eo, quod vicinae provinciae solida sua subsidia et manus auxiliares a Regnicolis subtraxerint. Quomodo ergo nihil controverti in praesens rationabiliter posset, ne regulata, quae ex contributione Hungarica alitur, militia uti et confiniarius miles ad defendendas pro ratione temporis reliquas suae maiestatis provincias adhibeatur. Qualem in casum si Regnum per

ergo nihil controverti in praesens rationabiliter posset, ne regulata, quae ex contributione Hungarica alitur, militia uti et confiniarius miles ad defendendas pro ratione temporis reliquas suae maiestatis provincias adhibeatur. Qualem in casum si Regnum per Turcas invadi contingat, interest profecto statuum congrua pro sinistro eiusmodi eventu praesidia nunc constituere, ne serum forsan postea in ea temporis perturbatione auxilium frustra exquiratur.

pro ratione temporis reliquas suae maiestatis provincias adhibeatur. Qualem in casum si Regnum per Turcas invadi contingat, interest profecto statuum congrua pro sinistro eiusmodi eventu praesidia nunc constituere, ne serum forsan postea in ea temporis perturbatione auxilium frustra exquiratur. Caeterum, ubi destinatorum in defensionem prekriženo Patriae Regni proventuum regiorum fit mentio, si status eo animum

Regnum per Turcas invadi contingat, interest profecto statuum congrua pro sinistro eiusmodi eventu praesidia nunc constituere, ne serum forsan postea in ea temporis perturbatione auxilium frustra exquiratur. Caeterum, ubi destinatorum in defensionem prekriženo Patriae Regni proventuum regiorum fit mentio, si status eo animum adverterint, quantos per exolutionem confiniariae militiae ipsa defensio Regni sumtus

Patriae Regni proventuum regiorum fit mentio, si status eo animum adverterint, quantos per exolutionem confiniariae militiae ipsa defensio Regni sumtus secum ferat, facile eis apparebit tantum praesidii hac in re non posse collocari, ut nisi quoque regnicolae efficacem parte etiam ex sua conatum adhibuerint, Regnum ea sola ratione tutum in omnes eventus queat reputari; ac primum proventum satis fere omnem absolvit dicasteriorum exolutio;

confiniariae militiae ipsa defensio Regni sumtus secum ferat, facile eis apparebit tantum praesidii hac in re non posse collocari, ut nisi quoque regnicolae efficacem parte etiam ex sua conatum adhibuerint, Regnum ea sola ratione tutum in omnes eventus queat reputari; ac primum proventum satis fere omnem absolvit dicasteriorum exolutio; reliqui tam camerales quam montanarum civitatum proventus, si immensi, qui ad erigenda praesidia, instruenda armamentaria, constituendam

proventus, si immensi, qui ad erigenda praesidia, instruenda armamentaria, constituendam conservandamque rem tormentariam; instituti praeterea cum rei architectonicae, tum pirobolariorum corporis exolutionem necessarii sunt, sumtus in aequam summantur reflexionem, vix tanti eos esse apparebit, ut omnibus his sufficiant. Demum quemadmodum procurandae Regni salutis onus omni principi incumbit, ita necessarios in aulam eiusdem sumtus ipsa etiam Hungaria pro modulo suo

pirobolariorum corporis exolutionem necessarii sunt, sumtus in aequam summantur reflexionem, vix tanti eos esse apparebit, ut omnibus his sufficiant. Demum quemadmodum procurandae Regni salutis onus omni principi incumbit, ita necessarios in aulam eiusdem sumtus ipsa etiam Hungaria pro modulo suo debet subministrare; quos si a dignitate numero et conditione modernae Augustae Aulae metiamur, facile eo gravissimos sane esse deprehendemus. Denique si

Dum enim articulus 8. 1715. ait, Regia Maiestas prekriženo ( id (nempe insurectionem), quoties necessum esse iudicaverit, ad conformitatem hactenus sancitarum superinde legum amodo in posterum quoque desiderare et exigere poterit, arbitrium cognoscendae necessitatis manifeste Principi defert. Quodsi omnes ab uno retro saeculo leges excutiantur, insurectionem etiam extra diaetam indici posse apparebit. Huius vero

insurectionis intimatio fiat tempestive per Suas Serenitates vel supremos huius Regni capitaneos. Hi autem, habet articulus 65. 1609, ad intimationem et requisitionem Suae Maiestatis, vel domini palatini statim insurgere debeant. In tali (statuitur articulo 21. 1622.) summae necessitatis casu palatinus, si Sua Maiestas annuerit, singulos comitatus tempestive requirere et in campum prodire debeat. Denique ne ullus vel dubio locus esse possit, determinatur articulo

intimationem et requisitionem Suae Maiestatis, vel domini palatini statim insurgere debeant. In tali (statuitur articulo 21. 1622.) summae necessitatis casu palatinus, si Sua Maiestas annuerit, singulos comitatus tempestive requirere et in campum prodire debeat. Denique ne ullus vel dubio locus esse possit, determinatur articulo 8. 1715. conformiter ad priores leges delatum Principi cognoscendae necessitatis arbitrium; apparet iam,

ratio una periculi constet, consequitur necessario per eum rationem periculi cognoscendam cui necessitatis cognoscendae arbitrium per leges delatum est. Porro cum lege nostra insurgendi norma semper rationi periculi attemperetur. videtur in potestate Principis collocatum eum, quem pro ratione talis generalis ipsa statuerit periculi in lege definitum invenerit insurgendi modum dum et quando etiam extra diaetam propria authoritate exigere; quanto igitur satius

cognoscendae arbitrium per leges delatum est. Porro cum lege nostra insurgendi norma semper rationi periculi attemperetur. videtur in potestate Principis collocatum eum, quem pro ratione talis generalis ipsa statuerit periculi in lege definitum invenerit insurgendi modum dum et quando etiam extra diaetam propria authoritate exigere; quanto igitur satius foret si Regnum pro delato sibi per Principem arbitrio manum quidem operi admoveat, in re tamen ipsa talem

statuerit periculi in lege definitum invenerit insurgendi modum dum et quando etiam extra diaetam propria authoritate exigere; quanto igitur satius foret si Regnum pro delato sibi per Principem arbitrio manum quidem operi admoveat, in re tamen ipsa talem insurgendi pro discrimine necessitatis normam decernat, quae nec insoluti cuiuspiam oneris periculum nec ullum nobilium libertati vulnus adferat. Ultima statuum

personam afficiat, realis certe rem ipsam afficere, seu bonis ipsis inhaerere debet. Proinde cum Principi contributio iam stabilis a bonis obveniat, apparet ea ipsa re realem insurgendi obligationem exolvi, atque ita cessare illam quoque in proportionali possessionatos inter et impossessionatos nobiles oneris rationem; vim rationis huius ea labefactare consideratio non potest, quod ipsa quoque realis obligatio ipsis nobilibus inhaereat, contributio vero a re, quae non

rationis huius ea labefactare consideratio non potest, quod ipsa quoque realis obligatio ipsis nobilibus inhaereat, contributio vero a re, quae non nobili, sed rustico propria est, persolvatur. Nisi enim ipsam illam realem obligationem in personalem itidem transformemus, sustineri nequit quod haec quoque ipsis nobilium personis inhaereat: ut vim termini receptum sensum verbi retineamus, ut primum realis est obligationis illius titulus, debet rei, seu bonis ut sic

demonstrat. Itaque id, quod articulus 8. 1715. per banderia, quorum meminit, portalem intellexerit militem eo minus sustineri potest, quod tales de insurectione leges expendenti facile appareat distinctam semper in legibus nostris banderialis portalisque militis acceptationem; neque tamen exinde illud inferre licet per legem ergo illam veterem praestandorum a decimis per ecclesiasticos, ex nonis per magnates banderiorum obligationem reductam

6., Vladislai Decreti I. articulo 48., adeoque una cum reliquis terrestralibus beneficiis illi reali insurgendi obligationis titulo inclusus, aliam quampiam, et distinctam obligationem producere non potuerit. Et hinc est quod nulla in toto iuris corpore lex extet, quae in eam rem afferri posset, praeter articulum 14. 1559. Qui tamen ipse, si penitus expendatur, apparebit in eo nihil profecto aliud contineri, quam quod Princeps praetenderit quidem ut quemadmodum a

48., adeoque una cum reliquis terrestralibus beneficiis illi reali insurgendi obligationis titulo inclusus, aliam quampiam, et distinctam obligationem producere non potuerit. Et hinc est quod nulla in toto iuris corpore lex extet, quae in eam rem afferri posset, praeter articulum 14. 1559. Qui tamen ipse, si penitus expendatur, apparebit in eo nihil profecto aliud contineri, quam quod Princeps praetenderit quidem ut quemadmodum a decimis, ita etiam a nonis banderia

aliam quampiam, et distinctam obligationem producere non potuerit. Et hinc est quod nulla in toto iuris corpore lex extet, quae in eam rem afferri posset, praeter articulum 14. 1559. Qui tamen ipse, si penitus expendatur, apparebit in eo nihil profecto aliud contineri, quam quod Princeps praetenderit quidem ut quemadmodum a decimis, ita etiam a nonis banderia interteneantur, verum regnicolae omnes hoc deprecati sunt, neque unquam in realem id effectum transierit. Nec

si penitus expendatur, apparebit in eo nihil profecto aliud contineri, quam quod Princeps praetenderit quidem ut quemadmodum a decimis, ita etiam a nonis banderia interteneantur, verum regnicolae omnes hoc deprecati sunt, neque unquam in realem id effectum transierit. Nec iuvat ex inserta articuli illius rubrica vocabula amplius urgere, cum nota sit de eo casu, quo rubrica a nigro discrepat iuris regula; sed neque alias id posset facile sustineri tum primum cessasse

obligationem, quando tempus, cum primum haec magnatibus imposita fuisset obligatio, ex lege nuspiam statui possit; sed et alias magnates intertenere nulla lege doceri possunt. Imo articulo 20. Vladislai Decreti 3i, qui pro pragmatico hac in re habendus est, postquam Bano Croatiae, vajvoda Transilvaniae, et comiti Siculorum intertenendum esse a Principe banderium statuisset, reliquos ibidem specificatos magnates a numero colonorum suorum exercituare debere

8. 1715. pristino intertenendorum banderiorum oneri postliminio subiici eo minus potuit, quod subsidium hoc annue m/80 efferens Principi longe plus importet, quam rediturus vix post 20 quandoque annos banderiorum usus, quemadmodum in alio, ubi de banderiis ex instituto egimus, opere iam demonstratum est . Quid est igitur quod articulus ille per banderia intelligere potuit, nisi adiectam illic inaniter clausulam illam statuamus? Rem

nisi adiectam illic inaniter clausulam illam statuamus? Rem paucis expediemus. Lex omnis ex illius quo perlata est temporis ratione debet explicari. Proinde cum lex illa anno saeculi huius 15o condita est, superest ut quaenam adhuc eotum in Hungaria superfuerint banderia pervestigemus; qua in re praeter alia publica temporis illius documenta lumen nobis sat clarum subministrat conditi sat longo postea intervallo anno 1741. articuli 63. §. 9. qui (post absolutam iam

Rem paucis expediemus. Lex omnis ex illius quo perlata est temporis ratione debet explicari. Proinde cum lex illa anno saeculi huius 15o condita est, superest ut quaenam adhuc eotum in Hungaria superfuerint banderia pervestigemus; qua in re praeter alia publica temporis illius documenta lumen nobis sat clarum subministrat conditi sat longo postea intervallo anno 1741. articuli 63. §. 9. qui (post absolutam iam personalis, portalisque insurectionis modalitatem)

lumen nobis sat clarum subministrat conditi sat longo postea intervallo anno 1741. articuli 63. §. 9. qui (post absolutam iam personalis, portalisque insurectionis modalitatem) nobilium praedialium, ecclesiarum et aliorum in bonis coronalibus velut alioquin a contributione liberorum meminit; hos non portaliter, ast banderialiter insurgere debuisse illud indicio est, quod nulla portarum facta mentione generatim eos

improprie et cum addito ecclesiarum nobiles dici alioquin constat, adeoque ex vi praerogativae nobilitaris personaliter insurgere non obligantur, cum tamen a contributione exemti sint, quemadmodum usque annum 1750 exemti etiam fuere omnes in Croatia banderialistae, naturale est banderialiter eos insurgere obligari. Haec sunt ergo quas adhuc in statu banderialis obligationis articulum 8. 1715. deprehendit gentes, et quas unice clausula illa suaque respective

personaliter insurgere non obligantur, cum tamen a contributione exemti sint, quemadmodum usque annum 1750 exemti etiam fuere omnes in Croatia banderialistae, naturale est banderialiter eos insurgere obligari. Haec sunt ergo quas adhuc in statu banderialis obligationis articulum 8. 1715. deprehendit gentes, et quas unice clausula illa suaque respective banderia producere officere potest; nisi forsan facta ad articuli 46. 1681. §. 10 11. et 12.

subiectos constet, articulus 63. 1741. non iam banderialiter, sed portaliter assumpsit. Quod contributionem anno 1681. iam viguisse et tamen portalem praestitum fuisse militem dicitur, de quanto formali statui nequit quando illud in 1715. comitiis stabilitum ac primo 1723. formaliter inductum fuisse constat, negari nihilominus non potest Leopoldum, propter suppressam Zrinianam factionem se Regnum iure armorum tenere praetendentem, non modo contributionem

eaque iam valida acciperet incrementa, restitutam eodem ipso anno 1681. et Regno libertatem, et reductam prioris gubernii formam, ex praefatione aliisque anni eiusdem satis apparet pro universali (dicitur in praefatione) Regni Securitate et tranquillitate procuranda ad libertatem Regno cum legum et articulorum superinde conditorum confirmatione restituendam clementer resolvere dignata sit. Quod in praefatione

(dicitur in praefatione) Regni Securitate et tranquillitate procuranda ad libertatem Regno cum legum et articulorum superinde conditorum confirmatione restituendam clementer resolvere dignata sit. Quod in praefatione pollicitus est, id eum reipsa praestitisse articuli satis testantur. Nam articulo 2o gubernium et locumtenentia his revolutionibus inducta abrogantur. Conflatum ex alicuigenis fuisse constat consilium istud, quod antiquis

articuli satis testantur. Nam articulo 2o gubernium et locumtenentia his revolutionibus inducta abrogantur. Conflatum ex alicuigenis fuisse constat consilium istud, quod antiquis omnibus veteribus Hungariae magistratibus vicarium Regis in omnibus prorsus negotiis potestatem obtinebat; articulo 1o restauratur iam oblitum Palatini munus; articulo 10. libertates nobilium renovantur ac prekriženo postliminio

qualis et quomodo eotum contributio viguerit. Ceterum non videtur naturalis illa articuli 63. 1741. explicatio qua id confici contenditur quod per legem illam non sit sublatum praestandi portalis militis onus sed tantum obligatio militis in peditem portalem praestandum commutata habeantur. Primum quia peditibus etiam illis portalibus et stipendium et amictus non dominos terrestres, verum a Principe per imputationem ex quanto contributionali praestitus est adeoque per

militiae huius incertitudo inter Regis, et Regni arcana referenda videatur. Sed et alias gravia obstare rationum momenta quominus certa, eaque determinata pro omni casu insurgendi norma constituatur. Anno 1559. cum Princeps decretum in iisdem comitiis subsidium ad sexennium constitui postulasset, status articulo 15. sic responderunt; verentur status ne, si in hos sex, vel tres postremo postulatos annos consentiant, postea per totum illud temporis spatium

certa, eaque determinata pro omni casu insurgendi norma constituatur. Anno 1559. cum Princeps decretum in iisdem comitiis subsidium ad sexennium constitui postulasset, status articulo 15. sic responderunt; verentur status ne, si in hos sex, vel tres postremo postulatos annos consentiant, postea per totum illud temporis spatium nullum habituri sint conventum publicum in quo ultra consueta offerri subsidia publica gravamina et necessitates suas declarare

constitui postulasset, status articulo 15. sic responderunt; verentur status ne, si in hos sex, vel tres postremo postulatos annos consentiant, postea per totum illud temporis spatium nullum habituri sint conventum publicum in quo ultra consueta offerri subsidia publica gravamina et necessitates suas declarare deque necessario illorum remedio communibus votis inter se decernere et concludere possent. Quanto iustius hic in praesens metus status

sint conventum publicum in quo ultra consueta offerri subsidia publica gravamina et necessitates suas declarare deque necessario illorum remedio communibus votis inter se decernere et concludere possent. Quanto iustius hic in praesens metus status incessere potest, sive rei, quae agitur, gravitatem, sive temporis, pro quo norma haec insurectionis defigi et determinari postulatur, perpetuitatem spectes, nam cum diaetales conventus unicum sint conservandae

gradibus norma insurectionis admensurari, res haec eo spectare videtur ut tres ad summum necessitatis gradus constituantur ac pro ea ratione triplex diversus insurgendi modus confirmatur reservato etiam (si ita libet) cognoscendi in quonam necessitatis gradu res publica versetur diaetae arbitrio. Atqui id ipsum et natura et constans legum nostrarum sensus excludere videtur ut tres tantum statuantur gradus periculorum, quando experientia constat periculum militis

natura et constans legum nostrarum sensus excludere videtur ut tres tantum statuantur gradus periculorum, quando experientia constat periculum militis numeris et intendi, et remitti posse, atque inde factum ut 30. amplius insurgendi modi in lege nostra constitui, horumque singulis periculi gradibus commensuratus comperiatur. Ita fixum esse legum nostrarum systema apparet insurectionem nunquam determinate figi debere a quo [tum] dum in

insurgendi modi in lege nostra constitui, horumque singulis periculi gradibus commensuratus comperiatur. Ita fixum esse legum nostrarum systema apparet insurectionem nunquam determinate figi debere a quo [tum] dum in praesens dimoveri status tanta adlaboratur contentione, vel id ipsum iustam generat suspicionem subesse in eo consilio tectos quospiam et secundos, non sine libertatis Hungaricae vulnere, ubi in consilium suum istud perduceretur

nostrarum systema apparet insurectionem nunquam determinate figi debere a quo [tum] dum in praesens dimoveri status tanta adlaboratur contentione, vel id ipsum iustam generat suspicionem subesse in eo consilio tectos quospiam et secundos, non sine libertatis Hungaricae vulnere, ubi in consilium suum istud perduceretur [finem] fines erupturos. Quid quod ab inveterato hoc legis nostrae insurgendi modum non determinati

dum in praesens dimoveri status tanta adlaboratur contentione, vel id ipsum iustam generat suspicionem subesse in eo consilio tectos quospiam et secundos, non sine libertatis Hungaricae vulnere, ubi in consilium suum istud perduceretur [finem] fines erupturos. Quid quod ab inveterato hoc legis nostrae insurgendi modum non determinati systemate regnicolae recedere nec sine periculo, nec sine aggravio possint, primum

perduceretur [finem] fines erupturos. Quid quod ab inveterato hoc legis nostrae insurgendi modum non determinati systemate regnicolae recedere nec sine periculo, nec sine aggravio possint, primum propterea, quia periculosa est in his praesertim in quibus versamur circumstantiis omnis systematis mutatio, alterum ideo, quia si v.g. statuamus viginti quatuor gradus periculorum, quorum singulus proprium habet in lege insurgendi modum, hi si ad tres tantum

fines erupturos. Quid quod ab inveterato hoc legis nostrae insurgendi modum non determinati systemate regnicolae recedere nec sine periculo, nec sine aggravio possint, primum propterea, quia periculosa est in his praesertim in quibus versamur circumstantiis omnis systematis mutatio, alterum ideo, quia si v.g. statuamus viginti quatuor gradus periculorum, quorum singulus proprium habet in lege insurgendi modum, hi si ad tres tantum reducantur, vel pro primo

aggravio possint, primum propterea, quia periculosa est in his praesertim in quibus versamur circumstantiis omnis systematis mutatio, alterum ideo, quia si v.g. statuamus viginti quatuor gradus periculorum, quorum singulus proprium habet in lege insurgendi modum, hi si ad tres tantum reducantur, vel pro primo assummi debebit qui antea fuit gradus ut 8, pro secundo qui ut 16, pro tertio qui ut 24, vel vero assumetur pro primo gradus, qui etiam antea fuit ut unus, pro

quam nunc, ubi otiosis rebus periculum non nisi e longinquo spectatur. Quod de invadendi per plures insimul hostes Regni casu adfertur, et si casus est ut Regnum immenso hostium numero imparique robore invadi oporteat, quaecunque in apparanda insurectione diligentia etiam in antecessum afferatur, divini vim decreti evitari non posse cum frequentiorum regnorum exemplo, tum tristia, quae ipsum hoc regnum etiam subivit, fata satis demonstrant. Quodsi vero hic

non nisi e longinquo spectatur. Quod de invadendi per plures insimul hostes Regni casu adfertur, et si casus est ut Regnum immenso hostium numero imparique robore invadi oporteat, quaecunque in apparanda insurectione diligentia etiam in antecessum afferatur, divini vim decreti evitari non posse cum frequentiorum regnorum exemplo, tum tristia, quae ipsum hoc regnum etiam subivit, fata satis demonstrant. Quodsi vero hic improvisae et repentinae cuiuspiam irruptionis

divini vim decreti evitari non posse cum frequentiorum regnorum exemplo, tum tristia, quae ipsum hoc regnum etiam subivit, fata satis demonstrant. Quodsi vero hic improvisae et repentinae cuiuspiam irruptionis periculum, tum nimia, quae in apparanda ut hactenus fiebat insurectione, mora urgeatur, primum constat in moderno Europae systemate, quo stabiles legatos ad vicinas aulas intertenendi usus apud ipsum etiam Turcam invaluit, improvisam non facile posse occurrere

tristia, quae ipsum hoc regnum etiam subivit, fata satis demonstrant. Quodsi vero hic improvisae et repentinae cuiuspiam irruptionis periculum, tum nimia, quae in apparanda ut hactenus fiebat insurectione, mora urgeatur, primum constat in moderno Europae systemate, quo stabiles legatos ad vicinas aulas intertenendi usus apud ipsum etiam Turcam invaluit, improvisam non facile posse occurrere irruptionem, atque adeo superesse semper expediendis defensae consiliis tempus.

locum non per hoc quidem posse praecludi. Itaque omnis haec de fortuitis raciocinatio ea statuum sententia, qua divo quondam Ferdinando 1559. per articulum 15. responderunt, optime confici posse videtur, videlicet quod omnia in solius Dei (qui adversos hostiles conatus facile alio avertere potest) et secundum eius divinam bonitatem in clementi Suae Maiestatis provisione sint constituta. Quid de non educenda Regni militia dicebatur, non eo spectabat

qua divo quondam Ferdinando 1559. per articulum 15. responderunt, optime confici posse videtur, videlicet quod omnia in solius Dei (qui adversos hostiles conatus facile alio avertere potest) et secundum eius divinam bonitatem in clementi Suae Maiestatis provisione sint constituta. Quid de non educenda Regni militia dicebatur, non eo spectabat quasi securis Hungariae rebus, si alibi quid turbarum eveniat, militia etiam Regni ad defendendos communes monarchiae

Verum ita accipi debet status non immerito praetendere, si Regnum Hungariae ab uno, alia vero quaepiam provincia ab altero hoste invadatur, ut, qui tributo Hungarico alitur, regulatus, omnisque praeterea confiniarius miles omnino in defensionem Hungariae adhibeatur. Sic enim unicus casus est, quo regnicolae fructum constitutae contributionis prekriženo nečitko *i* h*r*ti** instructorumque confiniariorum capere

negotio eveniret, Regios proventus si non ultra, ad octodecim certe assurgere milliones, praesertim si Banatus Temesiensis triunque, qui ad Transilvaniam applicati sunt comitatuum reditus una (ut fieri deberet) in calculum summantur. Iam cum Hungaria tertiam prope Ditionum austriacae Domus partem efficiat, ex ipso illo unitatis systemate non potest eidem Proventus regii in Vladislai decreti 7. articulo 1o et 2o

reditus una (ut fieri deberet) in calculum summantur. Iam cum Hungaria tertiam prope Ditionum austriacae Domus partem efficiat, ex ipso illo unitatis systemate non potest eidem Proventus regii in Vladislai decreti 7. articulo 1o et 2o recensentur, possuntque commode ad has rubricas reduci: fodinae diversorum metallorum, camerae, seu proventus salis, tricesimarum, fructus bonorum cameralium, contributio, fiscalitates; omnes hos

prepravljeno u Hungari križanjem finalnog slova a occupato regno (cum regiae nondum subiacerent potestati) eorum arbitri postquam reges sibi eligere coepissent, quod ea conditione in eos transtulerint, ut in defensionem Regni impendi debeant, copiosae Regni leges testantur; Rex (dicitur articulo 2. 1458.) contra omnes et quos libet inimicos hoc Regnum Hungariae de proventibus suis regalibus protegere et defendere

križanjem finalnog slova a occupato regno (cum regiae nondum subiacerent potestati) eorum arbitri postquam reges sibi eligere coepissent, quod ea conditione in eos transtulerint, ut in defensionem Regni impendi debeant, copiosae Regni leges testantur; Rex (dicitur articulo 2. 1458.) contra omnes et quos libet inimicos hoc Regnum Hungariae de proventibus suis regalibus protegere et defendere teneatur, atque hinc factum

copiosae Regni leges testantur; Rex (dicitur articulo 2. 1458.) contra omnes et quos libet inimicos hoc Regnum Hungariae de proventibus suis regalibus protegere et defendere teneatur, atque hinc factum est, quod iam antea Sigismundus in praefatione decreti se ita expresserit Regiae celsitudinis providentia subditorum suorum et terrarum ac regnorum suorum ditionis tuitione illaesae conservationi nedum introrsus verum potius ab extraneis invasoribus officio

insurectionem personalem locum habere. Hinc pariter factum, ut Alberti articulo 16, Vladislai decreti 7. ar. 2, anni 1608. ante coronationem articulo 22, 1662. articulo 46. statueretur, proventus regales, velut immutabili conversionis in defendendorum Regnorum conditione affecti nemini impignorari, minus abalienari possint; hinc denique factum ut articulo 2do Ladislai posthumi decreti 2di plane certi diaetaliter deputati legerentur, qui (ut dicit articulus

Id si nunc fieret, facili negotio eveniret regios proventus si non ultra, ad 18. certe assurgere milliones. praesertim si Banatus Temesiensis, triumque, qui ad Transilvaniam applicati sunt, comitatuum reditus una (ut fieri deberet) in calculum summatur. Iam cum Hungaria tertiam prope ditionum Domus Austriacae partem efficiat, ex ipso illo unitatis systemate non potest eidem nisi tertia pars intertentionis aulae aliarumque pro defensione monarchiae necessariarum

non potest eidem nisi tertia pars intertentionis aulae aliarumque pro defensione monarchiae necessariarum expensarum incumbere; assummantur itaque pro intertentione aulae a parte Hungariae duo milliones, et prodibit competens aulae in sex milliones intertentio; titulo rei tormentariae, praesidiorum, et armamentarii, si ex parte Hungariae sex milliones computabuntur, prodibit annuus 18. millionum in eam rem fundus, praeter multos alios particulares, qui in hanc rem

aulae a parte Hungariae duo milliones, et prodibit competens aulae in sex milliones intertentio; titulo rei tormentariae, praesidiorum, et armamentarii, si ex parte Hungariae sex milliones computabuntur, prodibit annuus 18. millionum in eam rem fundus, praeter multos alios particulares, qui in hanc rem deserviunt, ut est subsidium cleri, auri lotura, et alii quidam privati fundi; titulo dicasteriorum aliorumque regiorum in politicis officialium si unus millio

aulae in sex milliones intertentio; titulo rei tormentariae, praesidiorum, et armamentarii, si ex parte Hungariae sex milliones computabuntur, prodibit annuus 18. millionum in eam rem fundus, praeter multos alios particulares, qui in hanc rem deserviunt, ut est subsidium cleri, auri lotura, et alii quidam privati fundi; titulo dicasteriorum aliorumque regiorum in politicis officialium si unus millio imputetur, resultant adhuc novem milliones, proinde cum unam

computabuntur, prodibit annuus 18. millionum in eam rem fundus, praeter multos alios particulares, qui in hanc rem deserviunt, ut est subsidium cleri, auri lotura, et alii quidam privati fundi; titulo dicasteriorum aliorumque regiorum in politicis officialium si unus millio imputetur, resultant adhuc novem milliones, proinde cum unam legionem a mille capitibus computatam centum mille florenis posse sustineri supra stabilitum sit, manet intertenendae nonaginta millium

bellico apparatu, pro oppugnandis defendendisque praesidiis, pro instruendis annonariis domibus, pro continuo tum bellicae suppellectilis, tum annonae transportatione illos 18 milliones annue sufficere, verum nec id me latet pacis tempore in eas res quovis anno 18 milliones non impendi, sed nec 270 millia continuo interteneri; adeoque si ratio rite subducatur, unum cum alio combinando et praescindendo ab arithmetica exactitudine calculum hunc politicum omnino subsistere

exactitudine calculum hunc politicum omnino subsistere posse. Denique quod Principis subiacere arbitrio contenditur qualem quandoque indicare velit insurectionem, id constans legum nostrarum usus satis evertit; si enim vel citati in hanc, vel certe eosdem praecedentes articuli, rite expendantur, semper et insurectionem decretam, et modum eius in comitiis praescriptum fuisse satis apparebit, allata vero ab adverso loca nihil aliud evincunt quam quod decreta iam in

qualem quandoque indicare velit insurectionem, id constans legum nostrarum usus satis evertit; si enim vel citati in hanc, vel certe eosdem praecedentes articuli, rite expendantur, semper et insurectionem decretam, et modum eius in comitiis praescriptum fuisse satis apparebit, allata vero ab adverso loca nihil aliud evincunt quam quod decreta iam in comitiis insurectione locum et tempus contrahendae huius militiae designare iam superius capitaneis, iam

in hanc, vel certe eosdem praecedentes articuli, rite expendantur, semper et insurectionem decretam, et modum eius in comitiis praescriptum fuisse satis apparebit, allata vero ab adverso loca nihil aliud evincunt quam quod decreta iam in comitiis insurectione locum et tempus contrahendae huius militiae designare iam superius capitaneis, iam palatinis delatum, iam vero ipsi tantum reservatum fuerit. In cuius adversum ex articulo 8. 1715. eo minus argui potest

ab adverso loca nihil aliud evincunt quam quod decreta iam in comitiis insurectione locum et tempus contrahendae huius militiae designare iam superius capitaneis, iam palatinis delatum, iam vero ipsi tantum reservatum fuerit. In cuius adversum ex articulo 8. 1715. eo minus argui potest quod eundem accuratius expendenti facile apparet non posse pro regulativo insurectionis haberi, qui ex proposito de stabilienda contributione agit, ne vero propter stabilitam

contributionem obligationem insurgendi cessare quis arguat, incidenter tantum praemittit obligationem personaliter insurgendi suaque producendi banderia ultro etiam permanere; ceterum cum articulo 63. 1741. adeo clare conditus iam nunc in tam adversos trahatur sensus, verentur status ne, si ad condendum in materia insurectionis articulum descenderint, quantacunque in eo exprimendo utantur providentia novam formandis exinde tractu temporis subsumtionibus ansam

tantum praemittit obligationem personaliter insurgendi suaque producendi banderia ultro etiam permanere; ceterum cum articulo 63. 1741. adeo clare conditus iam nunc in tam adversos trahatur sensus, verentur status ne, si ad condendum in materia insurectionis articulum descenderint, quantacunque in eo exprimendo utantur providentia novam formandis exinde tractu temporis subsumtionibus ansam subministrent. Inter tam diversa rerum, rationumque momenta ut depromam, quae

producendi banderia ultro etiam permanere; ceterum cum articulo 63. 1741. adeo clare conditus iam nunc in tam adversos trahatur sensus, verentur status ne, si ad condendum in materia insurectionis articulum descenderint, quantacunque in eo exprimendo utantur providentia novam formandis exinde tractu temporis subsumtionibus ansam subministrent. Inter tam diversa rerum, rationumque momenta ut depromam, quae mea vilis sit

exinde tractu temporis subsumtionibus ansam subministrent. Inter tam diversa rerum, rationumque momenta ut depromam, quae mea vilis sit Opinio Ego postulatum istud Regium in duas accipio partes, primum quatenus insurectionis modum, secundo in quantum faciendas de necessario ad insurectionem apparatu provisiones exigere videtur; primum contineri mihi videtur in iis posterioris rescripti verbis:

tam diversa rerum, rationumque momenta ut depromam, quae mea vilis sit Opinio Ego postulatum istud Regium in duas accipio partes, primum quatenus insurectionis modum, secundo in quantum faciendas de necessario ad insurectionem apparatu provisiones exigere videtur; primum contineri mihi videtur in iis posterioris rescripti verbis: quo non modo promptum, verum quo licet efficatius ex

Ego postulatum istud Regium in duas accipio partes, primum quatenus insurectionis modum, secundo in quantum faciendas de necessario ad insurectionem apparatu provisiones exigere videtur; primum contineri mihi videtur in iis posterioris rescripti verbis: quo non modo promptum, verum quo licet efficatius ex insurectionis regulatione Regnum sortiatur praesidium. Alterum complecti videtur verba illa pariter posterioris

praesidium. Alterum complecti videtur verba illa pariter posterioris rescripti: Equidem sive illa, quae praecedere solet, diaetalium consiliorum mora numeri incertitudo sive in colligendo atque armis aliiisque necessariis providendo milite quae occurrere solent difficultates perpendantur. Quod primum adtinet, mihi primo sensu articuli 63. 1741. clarum videtur

superfuerant banderiorum praestationem ex articulo 8. 1715. ad amplius quid non obligari; id tamen e converso etiam verum est quod necessitas legem non habeat; utriusque post conditum iam citatum 1718. articulum 8. luculentum in praeteritorum annorum memoriam deprehendere mihi exemplum videor. Nimirum 1736. et subsequo triennio flagrabat funestum illud nobis Turcicum bellum quo principe Hilburgshausen ad Banya Luka, Vallisio ad Kroczkam per Turcas

quatuor sunt decreti. Tota igitur rei huius definitio ab explicatione eius, quid sit illud periculum ordinarium, quid vero illa necessitas quae legem non habet mihi pendere videtur; quod in genere ante omnia fatendum est quidem haec [hoc] in Legibus nostris nuspiam discreta, verum promiscue accepta ac generali potissimum expressione comprehensa fuisse necessitate aliqua (dicitur

explicatione eius, quid sit illud periculum ordinarium, quid vero illa necessitas quae legem non habet mihi pendere videtur; quod in genere ante omnia fatendum est quidem haec [hoc] in Legibus nostris nuspiam discreta, verum promiscue accepta ac generali potissimum expressione comprehensa fuisse necessitate aliqua (dicitur articulo 65. 1609.) universali et periculosa ab exteris, vel

universali et periculosa ab exteris, vel etiam domesticis ingruente; si tamen (habet articulus 21. 1622.) praeter expectationem aliquis hostilis impetus Regno ingrueret, et quispiam in hoc Regnum vicinasque provincias ingruere niteretur, in talis summae necessitatis casu malo suo (verba sunt articuli 7. 1659.) experti sunt regnicolae praeterito anno vicinitates magnorum

ingruente; si tamen (habet articulus 21. 1622.) praeter expectationem aliquis hostilis impetus Regno ingrueret, et quispiam in hoc Regnum vicinasque provincias ingruere niteretur, in talis summae necessitatis casu malo suo (verba sunt articuli 7. 1659.) experti sunt regnicolae praeterito anno vicinitates magnorum exercituum. Cuius exemplo permoti in

in talis summae necessitatis casu malo suo (verba sunt articuli 7. 1659.) experti sunt regnicolae praeterito anno vicinitates magnorum exercituum. Cuius exemplo permoti in casu ingruentis hostilis impetus unus articulus 5. 1662. specifice aliquid eatenus exprimit, dum ait, Belli duntaxat aperti tempore in casu extremae hostilitatis et necessitatis, ubi videlicet principale

exercituum. Cuius exemplo permoti in casu ingruentis hostilis impetus unus articulus 5. 1662. specifice aliquid eatenus exprimit, dum ait, Belli duntaxat aperti tempore in casu extremae hostilitatis et necessitatis, ubi videlicet principale aliquod praesidium per hostes obsideri et oppugnari contingeret vel vero hostis cum maioribus copiis iusti exercitus specie Regnum invaderet,

maioribus copiis iusti exercitus specie Regnum invaderet, sive sua Maiestas ad recuperandum principale aliquod fortalicium per Turcas occupatum cum exercitu procederet. Verum nunc, quemadmodum ubi parte ex una in casu ordinario Regnicolas praeter personalem insurrectionem ad amplius nihil obligari contendimus, ita parte ex altera in casu extra ordinario, seu extremi periculi, quo cessante ordinaria legum

Turcas occupatum cum exercitu procederet. Verum nunc, quemadmodum ubi parte ex una in casu ordinario Regnicolas praeter personalem insurrectionem ad amplius nihil obligari contendimus, ita parte ex altera in casu extra ordinario, seu extremi periculi, quo cessante ordinaria legum provisione ipso naturae instinctu ad nos quaqua ratione defendendis obligari certum est: nunc, inquam, hos duos casus publica lege

casus ex his ipsis principiis statui facile possent. Diximus non omne bellum, si cum contermino Hungariae hoste geratur, inferre ordinarii periculi casum; dicere non pariter necessum est non omnem irruptionem in regnum factam casum necessitatis illius, quae legem non habet, inducere; nunc, ut iam supra stabilivimus, si irruptio fiat leviori manu, et quae facile Regno exigi posse praevidetur, res haec non nisi casum ordinarii

casum statuimus: si hostis adeo valido immineat exercitu, ut regiis copiis ab invadendis finibus arceri vix posse praevideatur; sequitur ergo, si plures ad semel hostes regnum invasuri praevideantur, aut profligatis iam in finibus copiis regiis res eo posita sit loco ut hostis toto exercitu regnum proxime invasurus prospiciatur, aut universim adeo formidabiles per hostem apparatus instruantur ut, nisi suprema in iis residentia opponatur,

aut profligatis iam in finibus copiis regiis res eo posita sit loco ut hostis toto exercitu regnum proxime invasurus prospiciatur, aut universim adeo formidabiles per hostem apparatus instruantur ut, nisi suprema in iis residentia opponatur, iuste metui possit ne ultimam Regno perniciem inferant, eotum alterum illius necessitatis casum evenire; exemplum eius rei status ipsi anno 1741. ediderunt, quando bellicorum Borussi apparatuum

63. decreverunt, his ita stabilitis. Secundo videtur inter ordinarium periculum et necessitatem, quae legem non habet, illud statuendum discrimen quod ordinarium periculum nullos alios [alios] recipiat gradus, verum in una eademque ratione semper persistat; si enim minuatur, cessat esse vel ordinarium periculum; si extendatur, transit in necessitatem quae non habet legem; atque inde fit quod ordinarium periculum unam tantum et

habet, illud statuendum discrimen quod ordinarium periculum nullos alios [alios] recipiat gradus, verum in una eademque ratione semper persistat; si enim minuatur, cessat esse vel ordinarium periculum; si extendatur, transit in necessitatem quae non habet legem; atque inde fit quod ordinarium periculum unam tantum et indivisibilem respectu regnicolarum inferat obligationem, personalis nimirum insurectionis; huius ratio utique nec intendi nec

personalis nimirum insurectionis; huius ratio utique nec intendi nec remitti potest; necessitas e converso illa, quae legem non habet, minui quidem non possit, secus enim cessaret esse necessitas et in ordinarii periculi rationem transiret; intendi nihilominus possit multis modis, nam si factam per hostem valido cum exercitu in regnum irruptionem pro casu necessitatis quae legem non habet statuamus, si postea copias, quas

legem non habet, minui quidem non possit, secus enim cessaret esse necessitas et in ordinarii periculi rationem transiret; intendi nihilominus possit multis modis, nam si factam per hostem valido cum exercitu in regnum irruptionem pro casu necessitatis quae legem non habet statuamus, si postea copias, quas illi opposuimus, nostras laedi, expugnari praesidia, hostemque ultro nec in Regnum penetrare contingat, quis neget maiorem iam

modis, nam si factam per hostem valido cum exercitu in regnum irruptionem pro casu necessitatis quae legem non habet statuamus, si postea copias, quas illi opposuimus, nostras laedi, expugnari praesidia, hostemque ultro nec in Regnum penetrare contingat, quis neget maiorem iam eotum, ac antea fuerat, eventurum casum necessitatis? Porro, cum remedium malo approportionari debeat, ut primum necessitas illa gradum recipere potest, modum etiam, qui

Tertio stabilito inter ordinarium periculum et urgentem necessitatem discrimine, huius porro ipsius diversis gradibus remonstratis, superest ut et id definiatur, in cuius situm sit potestate cognoscere an sit casus ordinarii periculi vel vero urgentis necessitatis et, si hoc, in quo iam necessitatis gradu res consistat? Quo in genere quidquid ex articulo 8. 1715. arguatur, cum omnium

necessitatem discrimine, huius porro ipsius diversis gradibus remonstratis, superest ut et id definiatur, in cuius situm sit potestate cognoscere an sit casus ordinarii periculi vel vero urgentis necessitatis et, si hoc, in quo iam necessitatis gradu res consistat? Quo in genere quidquid ex articulo 8. 1715. arguatur, cum omnium insurectionum ratio, tum unice illius, quae post dictum articulum 36. 1741. decreta est, exemplo satis constat

diversis gradibus remonstratis, superest ut et id definiatur, in cuius situm sit potestate cognoscere an sit casus ordinarii periculi vel vero urgentis necessitatis et, si hoc, in quo iam necessitatis gradu res consistat? Quo in genere quidquid ex articulo 8. 1715. arguatur, cum omnium insurectionum ratio, tum unice illius, quae post dictum articulum 36. 1741. decreta est, exemplo satis constat materiam hanc in comitiis semper fuisse determinatam;

necessitatis gradu res consistat? Quo in genere quidquid ex articulo 8. 1715. arguatur, cum omnium insurectionum ratio, tum unice illius, quae post dictum articulum 36. 1741. decreta est, exemplo satis constat materiam hanc in comitiis semper fuisse determinatam; atque adeo ab hoc iure status recedere non debent, nec sine gravi periculo possunt; ceterum, Quarto cum eo, quod sola urgens necessitas diversos recipiat

per status oblata est; respectu vero urgentis et quae legem non habet necessitatis quod status profiteri possint ipso naturae [u]sui conservationi intentae ductu suis non defuturos partibus, quominus non iam in forma debitae insurectionis, sed in forma defensionis naturalis ea procurandae securitatis media decernant, quae magnitudini periculi, rationique temporis illius congruere videbuntur. Caeterum normam defensionis, quae eotum

urgentis et quae legem non habet necessitatis quod status profiteri possint ipso naturae [u]sui conservationi intentae ductu suis non defuturos partibus, quominus non iam in forma debitae insurectionis, sed in forma defensionis naturalis ea procurandae securitatis media decernant, quae magnitudini periculi, rationique temporis illius congruere videbuntur. Caeterum normam defensionis, quae eotum instruenda erit, nunc praecipere

minus necessarium videtur quod, utcumque res ad vivum resecetur, id certum sit circumstantias futuri temporis rationemque, quae emergere potest, periculi nunquam debite posse praevideri, neque aliud interesse discrimen videtur in hac, an illa, quae pro tali casu convocanda esset, diaeta specificata illa naturalis defensionis norma determinetur, nisi quod posse per inprovisum et repentinum aliquod periculum convocandae diaetae modum impediri obiici

nisi quod posse per inprovisum et repentinum aliquod periculum convocandae diaetae modum impediri obiici queat; itaque, ut huic quoque rei provideatur, posset Quinto statui, ut in casu pure talis improvisi et repentini periculi norma defensionis illius ad conformitatem articuli 8. 1715. per concursum determinetur, ita tamen, ut e converso materia, quasi nunquam amplius per concursum, verum in publicis

statui, ut in casu pure talis improvisi et repentini periculi norma defensionis illius ad conformitatem articuli 8. 1715. per concursum determinetur, ita tamen, ut e converso materia, quasi nunquam amplius per concursum, verum in publicis semper diaetis vel ex eo tractetur, quod pro materia contributionis casus repentini periculi vix aequa ratione militare posse videatur; caeterum Sexto. Cum subsidium istud

exolevisse diffiteri nequeant, posse[n]t, si res ita ferret, salvis legibus et absque ullo inferendi fundamentalibus Regni legibus praeiudicii metu, obligatio haec praelatis postliminio imponi; ita tamen ut non ea ratione, qua in tam calamitoso Regni statu sub posterioribus Regibus a singulis 100 florenis primum 5, dein vero duos equites producere teneantur, verum e norma, qua integris adhuc Hungariae rebus sub Vladislao banderia producebant (facta

ut Septimo, si praelati, qui alioquin tanto praediales ecclesiae numero habent, ut definitum Vladislai Decreti 3-tii articulo 21, banderii quantitatem aut exequent, aut superius illi in nova banderia instauranda non obligantur. Posset quidem objici, si praelatis exoletae iam a decimis banderiorum obligatio postliminio imponatur, posse eos praetendere ut ipsi quoque postliminio, ubique ad sedecimorum usum

inter utrumque hoc intercedit discrimen, quod decimae publica lege pure ad usum iam restrictae sint, praelati ab onere banderii nulla sint lege absoluti. Interim haec 7o nempe et 8o utcunque accepta fuerint, haud equidem in magno discrimine ponam, praesertim cum hoc in casu eosdem a subsidio Papali praestandi absolvi ipsa sane equitas exigeret. Octavo. Quamvis veteri usu primum copias Regis, iis non

decimae publica lege pure ad usum iam restrictae sint, praelati ab onere banderii nulla sint lege absoluti. Interim haec 7o nempe et 8o utcunque accepta fuerint, haud equidem in magno discrimine ponam, praesertim cum hoc in casu eosdem a subsidio Papali praestandi absolvi ipsa sane equitas exigeret. Octavo. Quamvis veteri usu primum copias Regis, iis non sufficientibus banderia, ac si nec haec

Octavo. Quamvis veteri usu primum copias Regis, iis non sufficientibus banderia, ac si nec haec sufficerent, tum demum insurectionali militia prodire debere constitutum fuerit, cum tamen in praesens nihil nisi ordinarii periculi et urgentis necessitatis casus stabiliendus videatur, pro ipso autem ordinarii periculi casu insurectionem personalem deberi inficiari non possumus, generaliter

numeri incertitudinem nihil obstare videtur, quo minus comitatus registra eiusmodi consilio locumtenentiali annue submittant, numerum porro illius, quae pro casu extremae necessitatis praestanda foret, manus non nisi in celebranda eatenus diaeta, aut concursu definire posse, et vero id nunc evulgari nec Principis interesse iam supra stabilitum est. 2o Quoad armorum, pulveris pirii, plumbi

id nunc evulgari nec Principis interesse iam supra stabilitum est. 2o Quoad armorum, pulveris pirii, plumbi provisionem, id alterultra ex his modalitatibus provideri, ut aut princeps in singulis districtibus pro 25 peditum armamentaria constituat, unde pro casu necessitatis insurgere obligati arma pro suis gentibus coemere possint, aut vero singulus in gremio sui comitatus tempestive de instruendo a

ex his modalitatibus provideri, ut aut princeps in singulis districtibus pro 25 peditum armamentaria constituat, unde pro casu necessitatis insurgere obligati arma pro suis gentibus coemere possint, aut vero singulus in gremio sui comitatus tempestive de instruendo a proportione sibi necessario armamentario prospicere obligetur. Quibus eo modo discussis, condendi in puncto secundae propositionis regiae articuli planum hoc modo posse

obligati arma pro suis gentibus coemere possint, aut vero singulus in gremio sui comitatus tempestive de instruendo a proportione sibi necessario armamentario prospicere obligetur. Quibus eo modo discussis, condendi in puncto secundae propositionis regiae articuli planum hoc modo posse formari videtur. De Insurectione. Stabilita per articulum 8. 1715. plebis contributione

puncto secundae propositionis regiae articuli planum hoc modo posse formari videtur. De Insurectione. Stabilita per articulum 8. 1715. plebis contributione in intertentionem regulatae militiae convertenda quemadmodum securitati Regni pro quovis ordinarii periculi casu parte ex ista congruere prospectum habetur, ita coloni a praestandi portalis militis onere pro iam dicto ordinarii

praestandos seu a portis, seu a numero colonorum equites pro eodem ordinarii periculi casu imposterum quoque non obligabuntur. Personaliter tamen insurgere quoque haec tangit obligatio, sua etiam banderia producere, etiam in casu ordinarii periculi, quo videlicet fines regni ad mentem articuli 2di Sigismundi decreti 5i in proximo versarentur periculo aut eosdem hostis leviori aliqua manu iam effective invasisset, ultro etiam ita obligati

quoque non obligabuntur. Personaliter tamen insurgere quoque haec tangit obligatio, sua etiam banderia producere, etiam in casu ordinarii periculi, quo videlicet fines regni ad mentem articuli 2di Sigismundi decreti 5i in proximo versarentur periculo aut eosdem hostis leviori aliqua manu iam effective invasisset, ultro etiam ita obligati permanebunt ut mox depulso tali periculo insurectionalis illa militia admittatur.

existentia defalcentur, dein vero ut talibus praelatis, qui tantum praedialium ecclesiarum alioquin banderialiter insurgere obligatarum numerum habent ut sic incumbentis sibi banderii quantitatem omnino expleant, eaedem gentis in sortem banderii ultro imputentur, caeterum vero a praestando populi subsidio sint immunes. Praeter vero haec Banderia Iaziges et Cumani, oppida Hajdonicalia, ut et alii etiam privatorum dominorum terrestrium Hajdones et

colunt, sub hoc expresso onere a dominis suis receperunt, penes suos dominos terrestres insurgere teneantur. Haec vero utriusque ordinis banderia, ubi insurectio ordinata fuerit, semper etiam prodire teneantur. Caeterum in casu extremae articulo 5o 1662. indigentiae necessitatis, ubi videlicet plures inimici valido cum exercitu finibus Regni imminerent, vel hostis Regnum iusto cum exercitu invaderet, aut vero principale aliquod Regni

1662. indigentiae necessitatis, ubi videlicet plures inimici valido cum exercitu finibus Regni imminerent, vel hostis Regnum iusto cum exercitu invaderet, aut vero principale aliquod Regni praesidium obsideret aut oppugnaret, in tali, inquam, summae necessitatis casu status et ordines pro avita gentis huius adversus quosvis Regni aemulos constantia ea se pro renata procurandae publicae securitatis media prompte et alacriter semper decreturos

casu status et ordines pro avita gentis huius adversus quosvis Regni aemulos constantia ea se pro renata procurandae publicae securitatis media prompte et alacriter semper decreturos pollicentur, quae et perenni gentis huius in reges suos zelo et conceptae totius christianitatis de hoc antemurali expectationi omnino respondeant. Quia vero summae huius necessitatis varia, eaque multiplex ratio evenire potest, quae veluti pure eventualis in

huius in reges suos zelo et conceptae totius christianitatis de hoc antemurali expectationi omnino respondeant. Quia vero summae huius necessitatis varia, eaque multiplex ratio evenire potest, quae veluti pure eventualis in antecessum debite praevideri nunquam posset, media vero procurandae saecuritatis ad realem periculi statum accomodari deberent, hinc pro quovis sinistro eventu cum id, an casus sit ordinarii periculi vel vero summae

media vero procurandae saecuritatis ad realem periculi statum accomodari deberent, hinc pro quovis sinistro eventu cum id, an casus sit ordinarii periculi vel vero summae necessitatis, tum vero, si extrema sit necessitas, in quo illa consistat, diaetaliter semper cognosci congruaque ad actuale periculum procurandae securitatis media semper in diaeta decerni debebunt. Quodsi tamen quaedam adeo inopina et inprovisa irruptio eveniret ut

cum id, an casus sit ordinarii periculi vel vero summae necessitatis, tum vero, si extrema sit necessitas, in quo illa consistat, diaetaliter semper cognosci congruaque ad actuale periculum procurandae securitatis media semper in diaeta decerni debebunt. Quodsi tamen quaedam adeo inopina et inprovisa irruptio eveniret ut convocandae diaetae ratio non superesset, pro tali duntaxat casu ad mentem articuli 44. 1741. convocatis

casu ad mentem articuli 44. 1741. convocatis palatino, primate, praelatis, baronibus, tabula regia, uti et comitatibus ac civitatibus quo frequentiori poterit numero, semper tamen intra Regnum, de insurrectionis negotio in ordine pure ad specificum illud periculum id, quod publicae securitatis ratio exposcere videbitur, iuxta dictamen et ad sensum legum patriarum decerni possit. Ut vero in insurrectione tanto promptius praesidium possit

semper tamen intra Regnum, de insurrectionis negotio in ordine pure ad specificum illud periculum id, quod publicae securitatis ratio exposcere videbitur, iuxta dictamen et ad sensum legum patriarum decerni possit. Ut vero in insurrectione tanto promptius praesidium possit collocari, determinatum est ut numerus tam eorum, qui personaliter insurgere obligantur, quam et eorum, quos sub rationem banderii cadere supra dictum est, per comitatus medio

banderii cadunt, aeque quid Suae Maiestati, sed tamen medio comitis bani sui, annue submittant. Pro omni autem extremae nefors necessitatis casu Sua Maiestas clementer disponet ut necessaria pro 100 peditum millibus arma in Budensi, pro Regnis vero Dalmatiae Croatiae et Sclavoniae pro 12 aeque millibus peditum in erigendo finem in eum Zagrabiae armamentario semper in promptu habeantur.

aeque quid Suae Maiestati, sed tamen medio comitis bani sui, annue submittant. Pro omni autem extremae nefors necessitatis casu Sua Maiestas clementer disponet ut necessaria pro 100 peditum millibus arma in Budensi, pro Regnis vero Dalmatiae Croatiae et Sclavoniae pro 12 aeque millibus peditum in erigendo finem in eum Zagrabiae armamentario semper in promptu habeantur.

aeque quid Suae Maiestati, sed tamen medio comitis bani sui, annue submittant. Pro omni autem extremae nefors necessitatis casu Sua Maiestas clementer disponet ut necessaria pro 100 peditum millibus arma in Budensi, pro Regnis vero Dalmatiae Croatiae et Sclavoniae pro 12 aeque millibus peditum in erigendo finem in eum Zagrabiae armamentario semper in promptu habeantur.

aeque quid Suae Maiestati, sed tamen medio comitis bani sui, annue submittant. Pro omni autem extremae nefors necessitatis casu Sua Maiestas clementer disponet ut necessaria pro 100 peditum millibus arma in Budensi, pro Regnis vero Dalmatiae Croatiae et Sclavoniae pro 12 aeque millibus peditum in erigendo finem in eum Zagrabiae armamentario semper in promptu habeantur.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report