Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: nos

Your search found 5684 occurrences

More search results (batches of 100)
First 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 4798-5079:


4798. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quaecumque a communi carminum consuetudine remota, aut aliena etiam viderentur, te diuturno jam usu paratiorem facile assequuturum. Itaque cum rem aggressus esses, experiendi magis, ut ipse ajebas, voluntate, quam perficiendi spe, putabam nos, si non omnem solidam, atque expressam, at hujusmodi certe habituros illius doctrinae formam, quae et rebus, et versibus conveniret. Verum hoc minime inficior, me nunquam arbitratum esse, in his etiam versari ut velles,


4799. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut de majoribus rebus locupletior sit oratio, atque ornatior, de tenuioribus autem pressior, ac subtilior. Hinc res publice gestas, bellique varios casus epico versu illustrare illos, ac distinguere videmus: cum autem instituere nos, ac docere velint, venustum quidem servant, at candidum, et moderatum loquendi genus; atque in hac eadem tenuiori instituendi ratione cum in faciliore argumento versantur, nonne alium sibi proponunt, quem sequantur, modum, alium, cum


4800. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

usum, atque intelligentiam sint accommodatae; nam neque hos ea fortasse curaturos, quae ex ipsis fontibus haurire malint, neque indoctos, qui intelligere non possint. Ego autem non tam inimicos alienae industriae eos dixerim, qui nos a scribendo abducant, quam hujus aetatis gloriae invidos, qui paucorum cognitione optimas artes in hac litterarum luce finiant. Quando enim unquam Philosophia aut a tot summis ingeniis exculta, aut majori hominum frequentia celebrata


4801. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

elegantissimum Poema laudat plurimum, tum vehementer se cupere ait, ut Poetarum studia magis, quam hactenus fieri soleret, ad utilitatem convertantur. Sapienter ille quidem; sed fortasse rationi philosophandi suae lenocinabatur. Nos quidem tantum doctissimi viri de illustranda Philosophiae genere seligendo veritatis ipsius, atque omnium consensu, quam tacito unius suffragio moveamur. An erat nobis diu ambigendum, quem potissimum sequeremur, cum Newtoni unius


4802. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

etiam, ac videns prope Princeps, ac Parens Philosophiae merito sit nuncupatus. Nonne enim in hac naturae obscuritate peregrinantes antea, errantesque tanquam hospites diu, multumque pluribus in rebus versabamur, cum praeclara potissimum nos illius instituta ab erroris pravitate ad germanam, diuque intermissam veri quaerendi viam restitutos quasi in veritatis domicilium deduxerunt? Quare Ennianum illud Pythii Apollinis ipsi suo jure usurpandum opinor, ut sese eum esse


4803. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

scientiam comprehendere, complectique animo velimus. Sed ubi tantae cognitionis comparandae instrumenta atque praesidia? sunt corporis sensus, sed breves illi quidem, atque angusti, quibus ea tantummodo usurpare possumus, quae prope nos sunt posita, atque ad eorundem sensuum usum perceptionemque accommodata. Ulla igitur spes erat, ut quispiam universam naturae descriptionem absolveret, quando et rei ipsius summa esset obscuritas, nobis autem adjumenta rerum


4804. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est aditus, inopia praesidiorum. Neque erit, cur nostra spes infringatur, aut languescat industria, si minus omnem causarum colligationem perspicere possimus, atque ad ipsa rerum capita, primosque ortus pertingere, cum magis contentos nos esse oporteat, ut aliquantulum progrediamur, modo nulla in quaerendo sit temeritas, nullus error, quam ut longa aberratione defatigati nil processisse animadvertamus. Atque utinam hujusmodi vestigiis institissent, quicumque


4805. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ignoremus. A vers. 95 ad vers. 114 Inter mentes, vel summam Mentem, nempe Deum, vel mentes creatas esse, ait; nobis primo vestigandam esse naturam nostrae mentis, et corporum, inde ad Dei naturam cognoscendam gradum faciendum. Nos mentis nostrae existentiam cognoscere, ejus tamen natura ignorare, cognitationem non esse, nisi unam ex ejus proprietatibus. A versu 158 non esse innatas in animis nostris ullarum rerum ideas, at rationis vi nos


4806. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Nos mentis nostrae existentiam cognoscere, ejus tamen natura ignorare, cognitationem non esse, nisi unam ex ejus proprietatibus. A versu 158 non esse innatas in animis nostris ullarum rerum ideas, at rationis vi nos vera a falsis plerumque distinguere posse ad vers. 250. Nos a singularum rerum ideis universales efformare; illas vero acquiri vel per sensus, vel per reflexionem ad vers. 318. Tum agit de conjunctione mentis cum corpore,


4807. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ignorare, cognitationem non esse, nisi unam ex ejus proprietatibus. A versu 158 non esse innatas in animis nostris ullarum rerum ideas, at rationis vi nos vera a falsis plerumque distinguere posse ad vers. 250. Nos a singularum rerum ideis universales efformare; illas vero acquiri vel per sensus, vel per reflexionem ad vers. 318. Tum agit de conjunctione mentis cum corpore, de libertate hominis, de sufficienti Leibnitii ratione, quam


4808. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ideis universales efformare; illas vero acquiri vel per sensus, vel per reflexionem ad vers. 318. Tum agit de conjunctione mentis cum corpore, de libertate hominis, de sufficienti Leibnitii ratione, quam refellit. A vers. 379 nos animae, praeter paucas proprietates, innumerabiles alias, naturamque ipsam, cui innitantur, nescire affirmat, item et corporis; sensus enim, quibus corporum notitias haurimus, ad naturam non


4809. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

item motum corporis a motu puncti. Numerus punctorum massam corporis, seu quantitatem materiae constituit; at moles est spatium externa superficie conclusum. Ex idea massae, et molis oritur densitatis idea. A vers. 952. nos vero motus corporis per massam multiplicatam in spatium, seu in velocitatem, et tempus, vel demum, posito eodem, vel aequali tempore, in solam velocitatem ad vers. 972. Qua ratione, et quibus regulis proprietates corporum,


4810. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse, quam quae Naturae phaenomenis explicandis sufficiant: tertiam; effectuum ejusdem generis easdem causas esse. His rite servatis, quamvis certi in statuendis causis esse non possimus, ab errandi tamen periculo plurimum nos abesse. Haec omnia ad versum 1260 exponit. Tum ad proprietates corporum delabitur, easque inductione probat, nempe, impenetrabilia, extensa esse, ad figuras omnes, motusque recipiendos idonea, atque in immensum


4811. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

textus, et fors varia ejusdem interior usque ad medium constitutio. Concludit idcirco a vers. 1995 non constare nobis veram Terrae figuram, si a solo aequilibrio repetatur; ad verae tamen proximam conjectura nos duci. Quaerit deinde vim generaliter in corpus figura quavis praeditum, exponitque ad vers. 2089 rationem in totius Terrae densitatem mediam inquirendi. Demum ex intimo terrestrium partium textu capta occasione episodium


4812. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

celeritatis, distantiae, orbitae inclinationis, apsidum lineae, nodorumque rationem reddit ad versum 2341. Hanc Lunae in suis motibus varietatem, atque inconstantiam hominibus ait causam fuisse, ut ejus sideri omnia hic apud nos mutationibus obnoxia tribuerent, ac animorum quoque nostrorum vitia, ac furorem, quo nostra plerumque culpa vexamur, inde deducerent; ex hoc humani generis communem insaniam fabella quadam perstringit, ac tranquillitatis


4813. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

et Gnomonicae rationes attingit. A vers. 302. ad successivam luminis propagationem delabitur, eamque probat et inertiae vi, et satellitum Jovis ecclipsibus, ac demum a vers. 527. ad vers. 706. luminis, quod a stellis fixis ad nos devenit, aberratione. Tum quae lucis celeritas sit, ex utroque hoc argumento deducit; in qua expendenda immoratur usque ad vers. 912. Immensam hinc arguit ipsius lucis tenuitatem, quam multis experimentis confirmat,


4814. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Olympi,
18  Qui mare substratum caelo diffundis, et auras
19  Mobilitas, terramque sua compage revincis,
20   Dum memoranda tuae monumenta revolvimus artis,
21  Infer legiferas nos protinus in Rationes,
22  Per quas et magni jam primum exordia mundi
23  Ponebas, cuncta invicto et nunc ordine flectis:
24  Da Verum effari, aeterna quod Mente latebat
25  


4815. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

quod uno
97  A se habet omne, quod est, finisque et originis expers:
98  Aut quae finito productae tempore mentes
99  Principium tenuere sui, vitaeque fruuntur
100   Munere. Nos illud Numenque, Deumque vocamus,
101  Rem summam utroque hoc dicentes nomine, et unam.
102  At, quoniam nostros animos impellere primum
103  In vita incipiunt res, quae sunt cumque creatae,


4816. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


105   Ante alias; ratio paulatim scandere nostra
106  Debet ab his summam ad Naturam, unde omnia pendent,
107  Et, veluti vasti lustratis undique regni
108  Finibus, ad magni solium nos sistere Regis.
109  Quapropter nosmet nobis, et corpora circum
110   Vestiganda prius: pretium, finisque laboris
111  Illud erit, propius Naturae accedere summae,
112  Et,


4817. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


197  Mens ipso quae non possit, manifestaque clament
198  Vel pueri, nunquam quos nutrix blanda, nec ipsi,
199   Talia uti subito noscant, docuere parentes.
200  Verùm, quandoquidem nos claro in lumine quaedam
201  Aspicimus, subitoque eadem percepta probamus,
202  Cur erit, ut nulla fieri id ratione reamur
203  Posse, nisi illa eadem nobiscum nata feramus,


4818. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


268   Atque alia e genere hoc, quorum sunt nomina mille,
269  Non tamen ut possint pene infinita notari
270  Vocibus, et verbis totidem discrimina quaeque.
271  Propterea, simili queis nos ratione ciemur,
272  Sunt eadem fortita vocabula; cogimus illa
273   Nam quasdam in species, et sub communia signa.
274  Haud secus ac sumptis miles Romanus in armis,


4819. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


372  Obsita, nec, tenuem nobis nisi, protulit, umbram.
373   Quapropter nostra est, ut dixi, libera prorsus
374  Mens animi; ratio neque sufficit ulla profecto,
375  Qualem nos intus sentimus, libera ne sit,
376  Arbitrioque suo se, quo libet, undique flectat.
377  Quod superest, quoniam, qua mens ratione receptet,
378   Notitias, quid et intus agat, quae corpus, et inter,


4820. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


392  Mens alio faceret quid tempore, reque, locoque,
393   Corpore proque alio, atque aliis quoque sensibus ejus,
394  Qualis morte obita, quid agat sine corpore sola?
395  Omnia quae quoniam nos ignorare fatemur,
396  Ignotam nobis etiam fateamur, oportet,
397  Multo plus mentis naturam, vimque animaï.
398   Altera praeterea in rebus quae corporis extat
399  Natura,


4821. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


409  Quaeque alia exsurgunt fors infinita, queuntque
410  Pro rebus prodire novis, novisse negatum est.
411  Praeterea nostro sensus in corpore quini
412  Cum vigeant, totidem nos percipiamus, oportet,
413   Multa modis: at si notis superadditur unus,
414  Tum species quaedam nova corporis, atque potestas
415  Exoritur: si deinde decem, aut adjungere centum


4822. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


447  Multiplex genus est animantum, quod potiatur
448   Aut aliis longe, quam nosmet, sensibus, ipsis
449  Pluribus aut multo, diversoque ordine nexis:
450  atque hi non rerum, quae nos, simulacra receptant
451  Corporearum animo, sed nulla fors ratione
452  Conveniant nostris quae prorsus, at undique distent,
453   Debeat ut, diversa, eadem natura videri,.


4823. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


518   Nosse eadem porro, si vis pollentior esset
519  Nostra animi; norunt et queis sublimior, atque
520  Mentibus est aliis potior natura, vigorque:
521  Namque alias ultra nos mentes esse, iterumque
522  Atque alias iterum: et sic semper crescere longo
523   Ordine, queis tanto plura ac majora patescant,
524  Haud dubitem; ut contra descendere saecla animantum


4824. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

percipiendam
539  Restet adhuc? quantùm in medio quantùmque relictum?
540  Nempe hic immenso distenditur aequore pontus,
541  Et non tranando densantur gurgite fluctus.
542  Nos levibus cimbis sat erit, si littora propter
543   Currimus, et tutis legimus conchylia ripis;
544  Ne nimium avectos pelago nox occupet horrens
545  Nimborum, et magnum mare fluctibus obruat atris.


4825. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


590  Post labente die, atque aliis ditabimur usque
591  Officiis, ejus licet in penetralia nunquam
592  Admissi; sic et generatim corporis ipsam
593   Naturam per certa sequi nos munera viresque
594  Est opus, et praesto quae sunt, subjectaque nostris
595  Sensibus, aut quae se vario discrimine produnt,
596  Scrutari, et semper majores ducere praedas,


4826. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


645  Ejus, ut et spatii, semper sine fine minores.
646   Et velut immensi spatii sint, vel possint esse, videmus;
647  Temporis immensi finitas sic quoque partes
648  Haud male cunctarum dicemus nos loca quaedam,
649  Quae durant, rerum, vel queis durare daretur.
650  At quoniam hae partes, nisi tantùm mente, videri
651   Temporis, et spatii nequeunt, neque sensibus ullis


4827. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


738  Protinus atque animo vigili dein exoriatur
739  Altera perpetuis vicibus (licet ille profecto
740  Obtutum non saepe vices convertat ad istas
741   Unam rem versans aliquam): nos dicimus illud
742  Momentum, species quo scilicet una videtur
743  Tantùm animo, nec adhuc decesserit advenienti,
744  Momentum, quo non pars temporis ulla videri
745  Esse


4828. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

est specierum continuatam
755  Prodire nobis seriem (quae temporis ipsa
756   Notitia est), fit, uti referamus motibus illam,
757  Et tantùm a rebus motis haurire putemus:
758  Nos veluti, starent si res, non temporis ullam
759  Intus haberemus speciem, cum tempora nobis
760  Significent ipsae species, rerumque figurae,
761   Et parili duret res mota, quietaque pacto.


4829. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


769  Partitur; modo nam citior, modo segnior idem est.
770  Jam quid erit, si solis iter, si semita caeli
771   Illa ingens cursu certe haud contunditur aequo,
772  Ullis, jam quid erit, quod nos in motibus usquam
773  Ducier aequali noscamus denique lapsu,
774  Prendere possimus mensurâ ut tempora certâ?
775  Tardior esse potest nam motus, et ocyor omnis,
776  


4830. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


806   Dum peragunt jussa, et nigra per tabulata vagantur.
807  Cunctis verus ab his oritur tum denique motus
808  Motibus, atque aliis, si in summa hac forsitan extant,
809  Quos neque nos oculis, nec noscere mente queamus.
810  Ergo gubernaclum qui torquet, dicere possis
811   Expertem motus simul, expertemque quietis,
812  Ipsum si puppis referas ad ligna cavatae,


4831. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1139  Perfacile, et nunquam cernas pugnare vicissim;
1140   illa quidem legum in numerum censumque repone
1141  Naturae, quae non possint dissolvier unquam.
1142  Munera quandoquidem, quae nos communia toti
1143  Semper materiae sensuque et mente tuemur,
1144  Quaeque nec intendi valeant, nec deinde remitti,
1145   Ut calor, aut frigus, sed perstant una, eademque,


4832. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1165   Ni plures nova fors ratio, manifestaque poscat.
1166  Simplex propterea causa est, animalia vulgò
1167  Omnia vitalem qua reddunt, atque reducunt
1168  Aëra, nimirum qua nos, hac caetera quaeque.
1169  Simplex cur etiam tibi non erit, unaque prorsus,
1170   Qua cadit in terram deorsum demissus ab alto
1171  Hic lapis ad colles septem, et Tyberina fluenta,


4833. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1192  Corporis, aut parti nimirum corpus ab una
1193  Quae trahat, opposita vel idem quae parte repellat.
1194  Ergo licet multis sat causa sit unica rebus
1195   Saepe, tamen quoniam nos inde excludere clara
1196  Propterea ratione alias non possumus omnes,
1197  Per quas multa geri quoque eorum posse tuemur,
1198  Non clara ratione illa unica certa videtur.


4834. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1302  Ultra anni, solisque vias, stellasque minores,
1303  Scilicet, ut nunquam penetrari mutuà possint.
1304  Praeterea ratione pari quia corpora constant
1305   Omnia, quae circum nos tangimus, atque videmus,
1306  Extensa; extendi, quae sunt, opus esse fatendum est,
1307  Cuncta alia in rebus, spatiisque excurrere multis.
1308  Extenduntur item, quia non penetrarier ipsae


4835. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1396  Impedit ipsa suis? reputans haec omnia possis
1397  Tutemet haud ullis finem per te ipse videre
1398  In rebus nostra pertingi a mente, nec ipsa
1399  Sisti ad semina nos pedetentim progredientes.
1400   Semina quae si sint, inquam, et res limite constant,
1401  Magno opus est menti, transmittat ut omnia, saltu,
1402  Et subito (sine fraude tamen transcurrere tantum


4836. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1820  Quaeque nec includi numeris nimis aspera possunt,
1821  Quaeque etiam verbis vix sunt adeunda solutis.
1822  Quare, quod superest, dum curvos ire per arcus
1823  Percipimus corpus, nos quaedam hic nomina, quae res
1824   Vel signant varias, vel easdem, saepe cavendum,
1825  Ut noscamus, et ut discrimina quaeque notemus.
1826  Et nisus primò, aut conatus corporis ille,


4837. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1831  Et servat quemvis generatim in corpore constans
1832  Cumque statum; verùm ille statum jam non nisi servat
1833  Inductum, in quo corpus eo pro tempore constat.
1834   Nos hunc tangenti debemus tramite tantùm
1835  Metiri nisum, transcurri tempore certo
1836  Qui tum deberet, si nil obsisteret extra.
1837  Dicere at externam quam vim, vel fuemus agentem,


4838. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1907  Sub verbone aliud latet hoc, nisi, quae loca corpus,
1908  Extera adest cum vis, tum trajicit, ipsa fuisset
1909   Si tum absens, eadem non transmittenda fuisse?
1910  Proin quod non fieret tum, nos fore protinus illud
1911  Oppositam in partem faciendum fingimus ipsi,
1912  Oppositamque etiam causam confingimus ejus.
1913  Tibure sic Romam qui rheda vectus equove
1914  


4839. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2002  Et queis in varios mentem traducimus usus,
2003  Non tam difficile est ad res non sensibus ante
2004   Subjectas ullis induci, animoque volutas,
2005  Proin novitate sua ne nos percellere possint.
2006  Praeterea quavis in curvi parte meatus
2007  Vis ea nil aliud peraget, nisi tramite corpus
2008  Tantùm a tangenti deducet, tramitis ejus
2009  


4840. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2048  At contra tergo, fugientem more, tumenti,
2049   Ut docui, et parti convexa videbitur illa;
2050  Quae fuerat vis ante trahens, nunc facta repellens,
2051  Quamque repellentem nos ante vocavimus, ipsam
2052  Nunc contra nobis vocitare necesse trahentem est;
2053  Rectaque contingens arcus quoque semita versos
2054   Vertetur pariter, nec, ut ante, recedere corpus


4841. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2066  Ipsa queis, notique placent, retinentque labores.
2067  Scilicet in nostris vis est quoque mentibus illi
2068  Fors similis, qua materiam perhibemus inertem.
2069   Hinc non ipsa juvant nos tantùm expertia motus
2070  Otia, non requies semper jucunda laborum est;
2071  At servare statum, quo tum sumus, illus et ipsum,
2072  Quod facimus, tantùm facere, assuetisque teneri,


4842. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2087  Cuique suis, quodam et jucundo exinde tenetur
2088  Mens sensu, neque se patitur divellier a re,
2089   Quam gerit, atque, ultro quo fungitur ipsa, labore.
2090  Praeterea exortos, nos intra, saepe tumultus,
2091  Saeviter infestant qui pectora nostra, videmus
2092  Secum animum rapere, atque involvere sponte sequentem,
2093  Vix valido nisu saepe ut mitescere possint;


4843. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2122  Securus laeta, et tranquilla mente fruatur,
2123  Contentusque sui degat, nil quaerat et ultra.
2124   Nec quodcumque bonum, potiusve quod esse bonorum
2125  De genere apparet, nos nostro dimovet ad se
2126  Alliciens praesente statu, nisi suscitet intus
2127  Ante sui desiderium, et fastidia quaedam
2128  In nobis, dum, quae cupimus bona, suppeditentur.


4844. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2165  Inflectat nostros, nec rem convertat in unam:
2166  Unde tamen premimur magis, atque valentior unde
2167  Impulsus venit, in rem plus contendimus illam.
2168  Proinde aliis major raptat nos saepe cupido,
2169   Exoritur nostris quaecumque a moribus, alte
2170  Queis sumus imbuti, variis et ab usibus, atque
2171  Exemplis, demum ex ipsis affectibus intus,


4845. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

hostis,
19  Et monumenta virûm ferro populatur, et igni,
20   Inducens late pulchrarum oblivia rerum;
21  Ut quondam a gelida toties venientibus Arcto
22  Gentibus huc ad nos victum sedesque petitum.
23  Indigenas propriis pellebant sedibus ipsos,
24  Omnia vastantes late loca, et undique cultus
25   Vertentes cum non humano more latinos.
26  At


4846. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

annis,
50   Contendent si tum nostrum hunc urgere laborem,
51  Et proferre animi praeclaro ardore nepotes?
52  Proh quantam eductae molem superextruet, atque
53  Quanta nos spatii post se regione relinquet
54  Posteritas! nostros infantum gressibus aequans
55   Gressus, jactantes forsan ridebit, ut altis
56  Et magnis nos de rebus, quas esse videbit


4847. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

atque
53  Quanta nos spatii post se regione relinquet
54  Posteritas! nostros infantum gressibus aequans
55   Gressus, jactantes forsan ridebit, ut altis
56  Et magnis nos de rebus, quas esse videbit
57  Prae propriis tenues nimium, et deprendere multa
58  Non potuisse pedes mirabitur ante locata
59  Atque oculos; veluti nos longùm ignota fuisse


4848. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut altis
56  Et magnis nos de rebus, quas esse videbit
57  Prae propriis tenues nimium, et deprendere multa
58  Non potuisse pedes mirabitur ante locata
59  Atque oculos; veluti nos longùm ignota fuisse
60   Moramur, quae nunc adeo manifesta tuemur.
61  Fors etiam versis satis, et numine laevo
62  Accidet, ut, post nos quae venerit, addere rebus
63  Non


4849. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ante locata
59  Atque oculos; veluti nos longùm ignota fuisse
60   Moramur, quae nunc adeo manifesta tuemur.
61  Fors etiam versis satis, et numine laevo
62  Accidet, ut, post nos quae venerit, addere rebus
63  Non modo nil valeat detectis, sed neque nostros
64  Conatus animo pertingere, et utier illis
65   Semper languidiore animorum percita motu


4850. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


176  Transfer id ad terram pariter, quam dicere guttam
177  Possumus ingentem, pelagi convexa liquenti
178  Quae circum tergo, tamen hinc immota, tumescit.
179  Et premimus dum tam vastam nos corpore matrem
180   Quisque gravi, contra premimur tamen inde vicissim,
181  Magnaque sunt quanquam geminae discrimina molis,
182  Moles neutra locum tum victae molis habebit,


4851. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


586  Aspicies, sed ea multo, multoque minore,
587  Quam quae mobilitas primi foret, exiguique;
588  Motus at ejus erit (non tantum mobilitate,
589  Verum et materia quem nos constare fatemur)
590   Auctus in immensumprae motu denique primi.
591  Hinc noscas non in corpus de corpore motum
592  Posse per impulsus tranferrier; anteriores
593  Usque


4852. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

disque sipata,
775   Si nisu commota levi sint, ire per altum,
776  Et distracta procul nostro se semper ab usu
777  Eripere, et nunquam per se revocata reverti:
778  Ipsi nos etiam, minimo si corpora saltu
779  concita projiceremus, in auras ejaculati,
780   Sublatique leves terra fugeremus ab ima
781  Aethera per vastum, tantos nec sistere motus,


4853. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


820   Si quid et officiat lapsuris, illa prementem
821  Haud minus, aequali semper vi, sive locentur
822  Altius in summa turre, aut depressius ima.
823  Nonne vides, cum nos corpus grave tollere terra
824  Coepimus, ut gravitas obstat, contraque repugnat?
825   Ut nostrum in nobis, quo tum contendimus, ipsis
826  Sentimus nisum, quo simus cumque locorum?


4854. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


827  Sublatumque manu retinentes, pondere pressam
828  Uno, eodemque manum pariter sentire necesse est?
829  Quapropter quovis in corpore cum gravitatem.
830   Quovis atque loco nos experiamur eandem,
831  hic ipsam semper nisus nos inter oportet
832  Exercere partes, paria et facere omnia in aequis
833  Temporibus, quaecumque facit; proin temporis omni


4855. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


828  Uno, eodemque manum pariter sentire necesse est?
829  Quapropter quovis in corpore cum gravitatem.
830   Quovis atque loco nos experiamur eandem,
831  hic ipsam semper nisus nos inter oportet
832  Exercere partes, paria et facere omnia in aequis
833  Temporibus, quaecumque facit; proin temporis omni
834  Par nova mobilitas, novus impetus adveniet par


4856. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


906  Exit, et hinc aliud quoque, supremumque nec ullum est,
907  Ex quo non itidem produci plurima possint.
908  Censendis ergo in spatiis quam diximus esse,
909  Imparium ratio numerorum nos ea ducit
910   Ad noscenda simul multa intervalla viarum,
911  Si percursa velis ab origine noscere prima:
912  Nam quoniam primo spatium fit tempore simplex,
913  Tempore sed


4857. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


963  Semper in his etenim ratio est tutissima rebus,
964  Si comes incedat fido experientia sensu,
965   Et ferat auxilium persaepe, et fulciat aegram;
966  Quae si absit, neque nos rebus submittimus ipsis,
967  Naturam cupidi dum quaerimus; unde queamus
968  Verum haurire? An mens ipsa ex se cudere coeptet,
969  Veraque constituat, quae finxerit, in numeroque,


4858. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fossam,
1073  Quae tanto sit major, et in latera amplior omnia,
1074  Unde globus cecidit, quanto fuit intervallum
1075   Altius; in sese repetita, ut diximus ante,
1076  Quam nos proin sit opus metiri mobilitate:
1077  Aequa erit idcirco causae mensura quoque ejus,
1078  Per quam, nimirum vivam vim, fossa cavata est.
1079  Praeterea volvens terram se grave pondus,


4859. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vivae
1218  Vis opera omnigeno de motu posse reperta
1219  Hactenus, atque ejus nihil esse, ut debuit, actum
1220   Auxilio in rebus, si rerum existeret ipsa
1221  In numero? Qui nos, genus hoc, per plurima duxit,
1222  Quae canimus, quique hac naturam parte reclusit,
1223  Num vivas vidit, num nomine compellavit
1224  Vires, discurrens tamen undique, et omnia vincens?


4860. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1317  Nam quibus excurrit laterum productior oris,
1318  Flectentes se circum aeque curvatur in arcus,
1319  Nec magis hinc crassus, magis hinc subtilis, ut ovum est.
1320   Praeter at hoc ovi nomen, nos possumus illum
1321  Effigiem secto de cono dicere primam,
1322  Aut formam, aut etiam speciem, primamque figuram.
1323  Quo minus obliqui, cum pergis frangere, ductus


4861. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1420   Cernimus hoc etiam projecta volare meatu
1421  Corpora, per sese nec ea deflectere posse,
1422  Cum properant obliqua, viâ; quia scilicet illi
1423  Hoc proprium est, quo nos aliis dignoscere seumus;
1424  Curvantem sese ut si puncto semita in uno
1425   Contingat directa, repente recedere lege
1426  Debeat hac arcum tangens via, ducere ab ipsâ


4862. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1432  Puncto interceptis, et tractu quolibet illo.
1433  Quae ratio geminis constat quoque motibus, unde
1434  Obliquus confit, quo pergunt corpora jacta,
1435   Scilicet ut tibi nos jam paulo ostendimus ante.
1436  Ergo quod per iter projecta ita corpora tendunt,
1437  Illud idem est, species quod dicitur altera coni.
1438  Inde educta recens ars, qua fera pondera ferri


4863. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1443  Nec sat nosse fuit trisida Salmonea flamma
1444  Ambustum, ut Superûm nolit saevire furore,
1445   Audax Iapeti certe genus: ah male damno
1446  Pollemus proprio Mortales, funeraque in nos
1447  Vertimus, atque novis Libitinam instraximus armis.
1448  Ergo tonante globi cum projiciuntur ab aere,
1449  Si plaga certa prius fuit, et vis cognita jactans,
1450  


4864. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1565   Aeque longa tamen non distendantur, oportet,
1566  Per mage longa, minus spatii, minus atque fugaï,
1567  Corpora cum facimus devolvier, aspiciamus:
1568  Atque illic nos haec metimur tractibus altis,
1569  Tractibus hic longis metimur, at ordine verso;
1570   Hoc mutantur enim duplici declivia pacto.
1571  Hinc avidam veri nimium oblectantia mentem


4865. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1571  Hinc avidam veri nimium oblectantia mentem
1572  plurima Mensores deducunt, hi, quibus almae
1573  Naturae cupidis aditus datur ire per omnes,
1574  Delibare juvat quaedam nos: caetera nosce
1575   Illinc, si libeat, quae sunt permulta, animumque
1576  Tutemet haec volvens rationibus instrue veris.
1577  Principio casus finem cum corpora tangunt,


4866. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Vitamus laqueos errorum, ac frangimus omnes.
1783  Quippe aliter par est constringi compede vinctos,
1784  Sed quae sentiri nequeat, captivaque turba
1785   Cum simus, tamen ut victores plaudimus, et nos,
1786  Occiso Pythone velut, jactamus ovante.
1787  Scilicet illa animo comprendunt, vis quibus acris
1788  Ingenii est, fictumque luto meliore falit cor.
1789  Nocturnae


4867. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2081  Secretos aditus monstrabo, adeundaque paucis
2082  Qua sint haec delubra via, et quae prima, docebo.
2083  Protinus (omnis eo ratio est subnixa elemento)
2084  Rerum, perpetuò nos fingere quas variari
2085   Possumus, et veluti fluere, haec discrimina nobis
2086  Hasque vices tenues, quae parvo in tempore longe,
2087  Scilicet infinitè in parvo tempore fiunt,


4868. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2156  Ingens quàm nobis tellus est nostra, profundo
2157  Quàm late distenta mari, quantùmque patentes
2158  Et campi, et nemora, et montes tenuere! Sed ipsam
2159  Scimus in exiguo magnam nos orbe referre,
2160   Cernereque aspectu sic omnem possumus uno.
2161  Noscimus hinc fines ditionum, regnaque quantùm
2162  Cuncta extendantur; quas oras abluat aequor,


4869. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

SILVI,
3  Per quas conditus hic summaï fulgurat ordo,
4  Perculsam veluti tam grandibus, attonitamque
5   Rebus, ad humanas interdum vertere mentem,
6  Quae mage conspicuae nos inter, magnificaeque,
7  Res libuit; queis se flectant, quae publica constant,
8  Nempe modis, et quae coëant in foedera gentes,
9  Qualisque in populos sit late invecta potestas;


4870. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


168  Proptereaque unum praeclarum, et grande, quod extat,
169  Et spectabile opus cupide hoc invisere Mundi?
170   Quo magis inceptum pergam contexere versu.
171  Hactenus in varias dum nos gravitatis adimus
172  Leges, non alios deduximus inde meatus,
173  Quam rectos, curvosque etiam, quos diximus aequi
174  Esse arcus orbis, quique hoc simul orbe, viaque
175  


4871. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


214  Quae scindens via recta facit. Dum mutuà rectae
215   Occurunt geminae, puncto scinduntur in uno:
216  In geminis sed quos secuit via recta meatus
217  Punctis, hos generis nos ponimus ordine primi:
218  Alterius generis sunt, quos via recta ter ausit
219  Trajicere: occurrat quibus at quater, his tribuendus
220   Tertius est ordo: sic esse ex ordine quarto


4872. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ad umbras
365   Aut nemoris: tremit improviso oppressa columba
366  Ungue super; gaudetve suo consorte recepto
367  Protinus, et teneros meditari coeptat amores.
368  At nos huc ratio natura certior ipsa
369  Induxit nuper, qua suemus in omnia, quae sunt
370   Abdita cumque animis, felici irrumpere nisu.
371  Hoc oculis etiam, non tantùm mente, tueri


4873. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


579  Quantum intervalli percurrant, libera deorsum
580   Corpora cum properant, penitus novisse laborant:
581  Nam tuimur cum forte cadentia; non fuga praeceps
582  Illa sinit subitum nos motum posse putare
583  Servantes quamvis animo vigilante, oculisque:
584  Exposcit mens nostra moras, oculique notantes;
585   Exiguusque, et qui nequeat vitarier error


4874. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


932  Fixum alia debebat, eo sustollere sese
933  Possit, uti spatiis aequaliter haeret altis.
934  Quod superest, demum ad nostros remeare labores,
935   Et coeptae par est jam reddere nos gravitati,
936  Unde objectarum hinc, atque illinc plurima rerum
937  Abduxere: velut qui aggressi longa viarum,
938  Non possunt recta semper regione meare,
939  At divertere


4875. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


956  Semper corpus idem ratione, an pellat eadem
957  Corpora cuncta etiam semper ratione, videndum.
958  Hìc subito rerum nobis obstare videntur
959  Pondera, diverso diversa in corpore quae nos
960   Sentimus: verùm diversa a pondere constat
961  Et gravitas, quae vis est punctum quodque repellens
962  Materiae deorsum; sunt vires pondus at omnes
963  Unà


4876. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1060   Exhalati undis, vel terra humente, vapores,
1061  Et pingues, qui sunt puerorum lusus, aquaï
1062  Folliculi, qui sustollunt se mollibus auris?
1063  Nimirum liquido nos cingimur aëre circum,
1064  Obsistit cunctis qui motibus; ipse moveri
1065   Debet enim, dum decedit tranantibus ipsum
1066  Se rebus, gravibusque sua gravitate repugnat.


4877. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vectem
1455   Magna, super nitente manu, quae innixa recedit
1456  Quo magis a fulcro, quam saxa movenda, videbis
1457  Pellier haec tanto leviori versa labore.
1458  Hinc nos et cuneis diffindere dura valemus
1459  Robora; dum penetrant hi multùm in viscera ligni
1460   Ictibus impulsi, tenues panduntur hiatus
1461  A sese paulum dimotis, atque revulsis


4878. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Natura laborem?
1584  Quae velut instrumenta suae persaepe retentat
1585   Multa artis, dum quid faciat consistere simplex;
1586  Sic in naturae clarandis rebus oportet
1587  Nos etiam, versamus opus dum quodlibet unum,
1588  Multiplices tentare modos, variisque subire
1589  Partibus, et mutare, et saepe ad nota redire
1590   Instrumenta, quibus consistat summa operaï.


4879. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1807  Pondera ut inter se hìc aeque referantur, et illic.
1808  Quodque erat hìc pondo, jam non nisi constet ubique
1809  Pondo; non eadem gravitas licet extet ubique.
1810   Si nos, cum dextra retinemus corpora, vires
1811  Metiri nostras penitus possemus, et harum
1812  Post, ubi opus fuerit, reminisci, mente tenaci;
1813  Has nostras alibi referendo denique vires


4880. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2070   Quasdam Naturam leges, praescriptaque certa,
2071  Queis, ut ponderibus, declinent, atque ferantur,
2072  Quo sit opus ferri: verum ut quo saepe locati
2073  Ordine nos inter sumus, et sunt undique circum
2074  Qua varia res dispositae ratione, locisque,
2075   Sunt populi ut mores, exemplaque, juraque, quicum
2076  Vivimus, affectus ut nostri, ut tempora, et aetas;


4881. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2121  Obruere interdum, penitusque extinguere possunt
2122  Mores, judicia, affectus, exemplaque, et usus;
2123  Propterea ut stulte videamur, sive doceri
2124  Nil a Natura nos, seu contraria prorsus.
2125   Nunc quoque, saeva tulit quales Germania quondam,
2126  Sunt variae, rapto quae semper vivere gentes
2127  Assuêrunt, quaeruntque decus crudelibus ausis:


4882. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2151  Mandere, visceribusque suis tumulare suorum
2152  Viscera: nostrorum quo, dicunt, membra sepulchro
2153  Condere possimus potiori? avellier unquam
2154  Quis ferat artubus a caris? nos reddere pacto,
2155   Quo licet, his vitam cupidi certamus ademptam
2156  Corpora corporibus miscentes mortua vivis,
2157  Et facimus pars sint nostri, in nobisque locamus.


4883. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

libido est,
2216  Et licet, et mos est, et, qui non talia perfert,
2217  Exercet durum imperium, insanire putatur.
2218  Quid Natura magis vita commendat, et atrà
2219  Quid nos morte docet crudelius esse? Tuendam
2220   Haud tamen ad vitam Naturae haec pondera, vimque
2221  Pectora senserunt aliquo obfirmata recepto
2222  Contra judicio, atque diu sub mente voluto:


4884. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2246  Sed rectum, verumque tamen cum viribus esse
2247  Conjunctum, sectamque sequi, quae pollet, et arte est
2248  Consuefacta magis dira, plerumque videbant.
2249  Exinde inter nos etiamnum barbarus iste
2250   Mos viget, ut qui sit factis, verbisque protervis
2251  Exceptus, subito in certamen provocet hostem,
2252  Atque eadem subeat simul ipse pericula vitae


4885. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

suoque
40  Munere fungatur, propriis et regent in oris.
41   Non igitur Tellus aliis se praeferat ullis
42  Corporibus, si non allis concedere multis
43  Ipsa velit: si nos sumus hic Telluris alumni,
44  Fors alibi alterius variae Telluris alumni
45  Sunt alii: quid jam refert, qua parte colatur
46   Orbis hic? Orbis enim cives sumus unius omnes,


4886. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


146   Si non aequum, opus est, at qui vix distet ab aequo,
147  Ut prope sint gyrum spatia haud mutata per omnem.
148  A terrae medio procul illa recessit ubique
149  Sex decies spatiis, queis nos removemur ab oris
150  His ipsis terrae mediis. Si more Gygantum
151   Exinde aggressus non monti imponere montem,
152  Sed terrae pergas iterum, atque iterum ordine longo


4887. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


167  Verum hos, atque modos alios, queis tempora, motus,
168  Et spatia, et moles astrorum, et caetera multa,
169  Hoc genus, inveniunt Mensores, tradere noster
170  Non labor est, nos haec et ab illis cuncta petemus
171   Mutua, cum fuerit nobis his usus, opusque.
172   Nunc quoniam curvos in terram luna meatus
173  Continuo facit, in terram vi nititur ire


4888. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


224   Sint, atque idcirco causa producier una
225  Possint; produci par est, fateamur, ab una,
226   A gravitate igitur, quae lunam, ut corpora cuncta
227  Hic gravia inter nos, semper deflectere cogit.
228  Quapropter gravis esse in terram luna videtur,
229  Haud minus, ac lignam, lapides, ac dura metalla;
230  Aequa sed an lunae gravitas, majorne, minorne


4889. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


441   Orbibus invenit, tantùm nisi habentibus ovi
442  Et speciem, et nomen, genus illud, quod libuit jam
443  Essigies secto de cono dicere primas.
444   Quanquam igitur muita effati nos ante viaï
445  Illius de natura, cum terna per auras
446   Eductos conos in segmina divideremus;
447  Hic tamen est aliquid, singillatim addere quod nos,
448  Quippe opus


4890. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


444   Quanquam igitur muita effati nos ante viaï
445  Illius de natura, cum terna per auras
446   Eductos conos in segmina divideremus;
447  Hic tamen est aliquid, singillatim addere quod nos,
448  Quippe opus est, debemus, uti pernoscere possis,
449  Quod doceo; quare mentem huc paulum ipse reflecte.
450   Trames hic in sese quoddam gerit utile longe
451   Munus,


4891. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

circum,
755   Scilicet ut decrescat, et imminuatur eundo
756  Pro spatiorum, in se si tum repetantur, adauctu.
757   Ipsa huc temporibus respondens area semper,
758  Ut docui, nos jam propius quoque duxit, ut astri
759  Esse videremus vires cujuslibet ejus
760   In medium Solem directas: namque ubi curvi
761  Corpore signantur circum properante meatus,


4892. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

eandem
1132  Esse viam prope, quae fieret via nempe secunda
1133  E specie, veraque parum re discrepitantem:
1134  Toto propterea, quo cernimus esse Cometas
1135   Tempore, nos eadem prorsum omnia cernere, quae si
1136  Formae iter alterius fiat, videamus ibidem:
1137  Difficile et non tam numerius hos esse secundos
1138  Subdere, et ad rectos, notosque referre meatus;


4893. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1251  Aut favor, aut odium, nec dives copia fandi,
1252  At verique secant testes, mutaeque tabellae,
1253  Resque ipsae, quae sunt certa ratione peractae;
1254  Sic itidem nos de Natura recta putandum est
1255   Judicia exercere, quibus non jam ulla tributa est
1256  Aut blandis commendantum pars vocibus, ulla
1257  Vocibus aut contra pugnacibus adversantum;


4894. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Deorum;
1330   Haud nimium pugnem, rem tantum auctoribus illis
1331  Tu quoque si dones, neque tum latuisse rearis.
1332   Quidquid id est, alios usus, moremque sequuti
1333  Nos, quaecumque datum est reperire, suisque latebris
1334  Eruere intectum, claris evolvere dictis
1335   Conamur, superasque palam proferre sub auras.
1336  Naturam satis est variis se obducere formis,


4895. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

undique laevis,
1725   Terraï positus, quique asperitate careret,
1726  Noscimus, ut varios deflexus inde petamus.
1727  Scilicet haud aliter, nisi stratae marmore lymphae
1728  Nos terrae positum finimus; sternitur unda
1729  Ast ob eam tantum rationem, pondera deorsum
1730   Qua sese directa ferunt; hinc ipsa nitentem
1731  Mutet planitiem, si pondera pendula notis


4896. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1913  Corporis externo, formam cui finiat axe
1914  Curva super revoluta suo via, ductaque circum.
1915   Est, genus hoc, etiam ratio non una reperta,
1916  Ardua nec nimium. Tu nos, tu maxime rerum
1917  Inventor docuisti, e primo segmine coni
1918  Axe super verso cum nata est corporis ora
1919  Exterior, gravitas puncti ut respondeat ejus,
1920  


4897. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1943  Proscissi dant, induere, et circumdare formam,
1944  Aeque etiam si densa fluensque fuisset, ut unda,
1945   Inclyte Vir, porro non hoc accepimus a te
1946  Inter munera magna, quibus nos unique ditas;
1947  Fors voluisti, alii ut quid tantis addere possent.
1948  Sic alios Rex saepe suis ditescere gaudet
1949  Thesauris, atque in vulgus diffundere dona,
1950  


4898. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

axe revolvat,
1993  Intus si nucleum mage denso corpore claudat
1994  Scilicet, atque plagas se distendente sub illas.
1995   Quare cum veram terraï particularum
1996  Naturam nos scire, situsque, sit inficiandum;
1997  Non erit, ut possimus et ejus nos gravitatem,
1998  Et formam externam clara ratione videre.
1999  Non tamen idcirco veri videatur id esse


4899. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1994  Scilicet, atque plagas se distendente sub illas.
1995   Quare cum veram terraï particularum
1996  Naturam nos scire, situsque, sit inficiandum;
1997  Non erit, ut possimus et ejus nos gravitatem,
1998  Et formam externam clara ratione videre.
1999  Non tamen idcirco veri videatur id esse
2000   Non simile, intertextam aequis aut partibus illam


4900. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2398  Innumerabilibus paulatim talia saeclis
2399  Sed fient, ut, quid terraque, marique sit ante,
2400   (Undique deletis monumentis) nesciat, actum,
2401  Posteritas tam sera, aut fors conjectet, uti nos.
2402  Interea liquido semper pereunte elemento
2403  Incipiant montes late exardescere multi,
2404  Ut nunc Aetna furens, atque ora recludere flammae
2405   Undique, dum


4901. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

atque aliis alii de moribus orti
24  Mores, atque novi cultus, distensaque longe
25   Grandia propterea res incrementa per omnes.
26   Principio Natura pari ratione creavit
27  Nos Homines, mortale, omnes, genus, ut neque quisquam
28  Jactet sese aliis potiori vivere ab ortu,
29  Nec majora sibi deberi, primaque rerum.
30   Omnibus


4902. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cum nucibus brevia, ut serventur in annum,
65   Et collapsuris victuros frugibus agnos
66  Mutare, et pretium hinc variis edicere rebus.
67  Huc igitur nos paulatim traduxit Egestas
68  Multa docens; mox hunc longe, longeque receptum
69  Protulimus morem; pretium confingere quippe
70   Rebus inutilibus libuit tunc, utpote raris,


4903. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


92  Propterea et leges ortae, cuiusque quod esset,
93  Tutum quae facerent, et habendi quae sua, normas
94  Praeciperent, lites ne litibus exciperentur.
95   Et quoniam cum nos procurrimus immoderate
96  In rebus, prima amota, nova surgere Egestas
97  Usque solet; debet nova suppeditarier usque
98  Ars etiam, multas post se tractura quoque artes.


4904. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

biscentum saecula gyrum
559  Conficiunt unum, deciesque his addita sena.
560   Proditus alter at est nuper, qui consit ab ipsa
561  Terrae motu, et diuturna lucis ab alto
562  Ad nos usque via; non se uno haec namque propagat
563  Temporis in puncto, spatia et simul omnia carpit.
564  Has ob res geminis, radius qui nostra lacessit
565   Lumina, ab obliqua fert ictum parte; videmus


4905. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


661  Et fida fuerant quantumlibet arte peractae,
662  Scilicet unius conclusae limite regni.
663  Namque propinquorum garduum discrimina tam sunt
664  Parva, ut in haec longe tenues nos ducere possint
665   Errores, quos unquam ulli vitare negatum est,
666  Utpote mortali quos non est prendere sensu.
667   Proinde Virum geminas visum est dimittere turmas,


4906. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

inflectier, aeque
950  In spatio circum distante a cardine utrovis.
951  Propterea mensis cum Terrae inquirere formam
952  Tentamus gradibus; revera quid sit id ipsum,
953   Quo nos mensuris tum tendimus, inspiciendum est.
954  Scilicet haud haec est, qualem spectantibus offert
955  Terra sui speciem, variatam montibus altis,
956  Et late campis discretam, et vallibus imis.


4907. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


967  Desidunt campi, eductove cacumine surgunt.
968   Illa neque esse potest Terrae quaesita figura,
969  Quae fieret, valles si montibus aequarentur;
970  quippe incerta foret, nos utpote quam variare
971  Arbitrio nostro possemus, multiplicique
972  Deprimere hic montes, illic educere valles
973   Limite; quandoquidem infinitae continuato
974  Esse


4908. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

columna
1134  Desuper aurai compressae pondera, vimque
1135  Signat, quamque locis densata quibuslibet extet
1136  Rarior inventa est sic partibus aura quaternis,
1137   Quam nos inter, ubi est educta ad millia septem.
1138  Perge vices per quadruplices ita semper in altum,
1139  Septenis septem cumulata prioribus addens
1140  Millia, si gravitas constans sit, credere certe


4909. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

mare montes,
1215  Queis aliusque alio vincatur vertice vertex.
1216  At variantia dicendum haec discrimina posse
1217   Ponderis aurarum producier a calefactis
1218  Hic prope nos auris varia ratione, Calores
1219  Scilicet et terra clausi ( mons plurimus unde
1220  Saepe ignem eructat ), locaque aeris ima vapores
1221  Replentes tepidi, et reflexos multiplicatae


4910. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1223  Suscipere apta magis, captumque fovere clorem,
1224  Efficiunt, magis haec loca celsis ima calescant,
1225  Illic ut nivium sit, durae et grandinis ortus
1226  Tunc etiam, cum nos fervente exurimur aestu.
1227   Propterea esse aer prope nos pro pondere densus
1228  Non queat aggesto, constante nec ordine tractus
1229  Sublimis minui, nec, quae servata, manere


4911. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1224  Efficiunt, magis haec loca celsis ima calescant,
1225  Illic ut nivium sit, durae et grandinis ortus
1226  Tunc etiam, cum nos fervente exurimur aestu.
1227   Propterea esse aer prope nos pro pondere densus
1228  Non queat aggesto, constante nec ordine tractus
1229  Sublimis minui, nec, quae servata, manere
1230  Quoque loco possint, et tempore; tempore quovis


4912. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

gyri;
1313  Propterea nobis oblique ut visa sub illa
1314  Debeat, ut docui, rhombi apparere figura.
1315  Corporis utque sui partem quae rapta per orbem
1316  Est latum, ad nos Sol convertit, ita aera quanto
1317   Plus a se projectat agens, accedere nobis
1318  Plus facit, interdum transmittat ut oscula Terrae
1319  Contractu aetherio; quod fit, cum cernimus auras


4913. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sint
1347   Illa, quater denis non plus quam millibus alte
1348  Posse repulsantes inventum attollier auras,
1349  Quin denis tantum his spatiis, si forte repulsu
1350  Bino ad nos dubiam credas descendere lucem.
1351  Aura at quae radios nequeat convertere deorsum,
1352   Officione alio monstret se impervia visu?
1353  Ejus an in


4914. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1774   Hinc facile efficies, prope librae examine possis
1775  Ut Solem hinc, illinc errantia sidera cuncta
1776   Pendere, non longe secus, ac quae parva movemus
1777  Inter nos facili molimine corpora, eorum
1778  A spatiis inquirentes, et pondere noto,
1779  Quo commune loco medium gravitatis inesse
1780  Debeat, et quantum de


4915. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1813  Haerentes caelo conservant undique Stellae
1814  In speciem; punctum id dicendum est stare quietum
1815  In speciem; nam si moveatur tramite recto
1816   Perpetuum, caeli nos partem semper ad unam
1817  Accedamus, et hic sentiri saecula post tot
1818  Accessus si longa queat, confusa tuamur,
1819  Quae modo fixa, locis inter


4916. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1884  Cyclopum et validis fuerant fabricata lacertis,
1885  Omnia sunt terris late portenta perempta,
1886   Vel vasti tantum montes, terraeque remotae
1887  Hoc terrore scatent, ut nos vitare queamus;
1888  Est alio conversa Virorum illa inclyta virtus,
1889  Et diversus agit flagrantia pectora fervor:
1890  Contendunt mentis nunc viribus, atque procellas,


4917. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2353  Non aliis, tunc imbriferas dispellere nubes,
2354  Ventorumque feros compescere posse furores,
2355  Inque aliud differt spes tempore tempus ab uno.
2356   Propterea neque nos fieri quoque tempore credunt
2357  Aegrotos alio, tantum illo solvere morbos
2358  Se, vel adaugere, atque exanguia linquere membra
2359  Expirantem animam: aetates cognoscere Lunae


4918. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2407  Illa, neque e medio conamur vellere corde.
2408  Scilicet infontes videamur ut esse, bonique,
2409  Non tamen, ut simus, contendimus: O mala mentis
2410  Libertas! Quidam ignotus nos perculit ardor,
2411   Protinus aetherio percussos credimus oestro,
2412  Nosque Deum monitu velut insanire putamus:
2413  Tunc inimicitiis contendere, ad arma volare,


4919. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2489  Insani non dissimilem, atque antiqua Nepotes
2490  Semper in humano renovant deliria corde.
2491  Quidnam etenim nostris medium est in rebus, et aequum?
2492  Quae studia inter nos versamus, non ubi multam
2493  Nostra habeat partem vesania consiliorum?
2494  omnibus in rebus virtutem audire, sequique
2495  Semper quis suevit solam, solaque moveri?


4920. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2496   Protinus invadit quaedam vis fervida pectus,
2497  Qua rapimur, magnoque obstantia quaeque fragore
2498  Dejicimus, non vitamus, non arte movemus.
2499  Vel fuerit ratio, quae nos commorit, eandem
2500  Cur furor insequitur plerumq., atque omnia turbat?
2501   Ut Leo Marmaricis escam dum quaerit in arvis,
2502  Inserviscit, et ex oculis micat acribus ardor,


4921. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vacantes.
12  Scilicet id volunt Naturae providus Auctor,
13  Ut nostra nunquam cessemus ab utilitate;
14  proinde voluptatem duro immiscere labori
15   Collibuit quandam, quae nos invitet, agatque
16  Ad bona nostra trahens, blando avellatque sopore.
17  Ergo sagax lassos, defecturosque labore
18  Natura ad requiem vocat, et dulcedine spargit
19  Otia,


4922. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


98  In Terram, diversa figuraque, materiesque,
99  Efficiunt, semper faciem convertat ut unam
100  Terrae Luna; licet quid in hoc appareat exlex.
101   Cum tuimur Lunae faciem, nos semper easdem
102  Conspicimus maculas fundi super, exiguoque
103  Vibrari tantum motu deprendimus ipsam,
104  In latus occiduum, vel eoum scilicet, oras
105  Atque in


4923. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


124  Horum et pars astrum superis hoc verticis oris,
125  Aut prope, pars tantum Mundi super aequore lato,
126   Pars medium secto super extans corpore cernunt.
127  Ast alii, quibus est ad nos loca versa negatum
128  Incolere, haud ullo prospectant tempore Terram;
129  Ut nec ab Europa boreae contraria quimus
130  Astra videre, nec his subjecta ingentia regna
131  


4924. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

coluere sororem
140  Qui quondam) magnamque Deum vocitare Parentem
141   Consuescunt, et vota ferunt, et tempore certo
142  Conjunctae veniunt diversa a parte quotannis
143  Nos veneraturae, majora ut numina, turmae.
144  Haud secus ac Arabum sitibundos, advena fines
145  Multorum adjuncta sibi, Traxque, Syrusque, caterva
146  


4925. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

recto,
190  Mutari, quantum gemini discrimina motus
191   Poscunt, quae gradibus par est comprendere multis.
192   Scilicet haec ratio jam credita, vertat eandem
193  Cur ad nos faciem, famulantum more, potenti
194  Adstant qui Domino, paulum et cur Luna tremiscat.
195  Sed praeterquam quod latera hoc mutata tremore
196   Solis his causis bene non aptare valebis;


4926. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


791   Verum quantumvis mutari tum minus aequor
792  Contingat; tamen esse loco haud quocumque minores
793  Debebunt aestus. Aequantem quae loca longe
794  Prospiciunt orbem, veluti nos, maximus aestus
795  Abluet haud alio nimirum tempore, quam quo
796   Luna aequante procul tantundem abscesserit illo,
797  Si queat, orbe; tumor nam tum, qui maximus, illins


4927. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1101   Proinde suum phoenica vetus conspexerat aetas
1102  In sylvis, unum quem finxerat esse; nec ulla
1103  Est fera, non arbos usquam, non herba virescit
1104  Una genus. Multi genus unum nos sumus omnes
1105  Inter nos similes, nisi Pyrrhae ad saecula scandas.
1106   Nostrum multiplicant distantia sidera Solem.
1107  Unica cur igitur Tellus sit et unicus aer


4928. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aetas
1102  In sylvis, unum quem finxerat esse; nec ulla
1103  Est fera, non arbos usquam, non herba virescit
1104  Una genus. Multi genus unum nos sumus omnes
1105  Inter nos similes, nisi Pyrrhae ad saecula scandas.
1106   Nostrum multiplicant distantia sidera Solem.
1107  Unica cur igitur Tellus sit et unicus aer
1108  Noster hic? assimilis non circum errantia fusus


4929. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

latere
1128  Jamque parant; visa et contactum fixa sub illum
1129  Intremuisse etiam turbata sidera luce,
1130  Objecto veluti tunc aere transpicerentur
1131   Incolumes ad nos radios transire vetante.
1132  Praeterea toto Phoebus cum deficit orbe
1133  Luna interjecta, qui tum illam lucidus ambit
1134  Annulus, aeris progignier illius auris


4930. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1193  Aer hic, caelo cum lux est orta Cometae,
1194  Mirantum ut soleat convertere mentem oculosque,
1195  Et terrere Virum, diro vlut horribilique
1196  Spectaclo, proprius quod nos contingere credant
1197   Mortales; usus, exortus, et rationes,
1198  Edere, queis fiat novus hic, tanusque paratus,
1199  Et longo par est per cuncta


4931. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Tunc est obstantes, atque undique disjicientes:
1225  At cum longior est, ut mane, aut luce cadente,
1226  Aut etiam mediam per brumam, obtunditur illa
1227   Vis acris, longeque venit languentior ad nos.
1228  Quanto percuteret proin impete jacta sine auris?
1229  Esset et in quanto degendum frigore contra
1230  Quo non lux Solis pertingeret? ipse calorem
1231  Aer servat


4932. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1264  Nullaque proterea noctis discrimina sentit.
1265  Hinc ratio patefit, cur non, ut Luna, Venusque,
1266  Apparent vario pariter sic ore Cometae:
1267   Non horum faciem nos inspexisse queamus
1268  Intectam densa semper caligine; vertum
1269  Illuc forte oculis nostris via siqua daretur,
1270  Haud equidem partem, quae Soli obvertitur, esse


4933. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1287   Deberent lucis violento ardere furore,
1288  Si non densus eos radios infringeret aer.
1289  Nonne vides, quantum primo Sol debilis ortu est?
1290  Longius illud enim paulo, atque implexius ad nos
1291  Tunc iter aerium est: jam quid foret, haec via mille
1292   Si spatiis, quam nunc ips est, productior esset?
1293  Et tamen in multis tantundem est saepe Cometis


4934. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1294  Hoc nostro protensior atque implexior aer.
1295  Horrendum ante alios nostri videre Parentes
1296  Usque adeo in Solem demitti, ut abesset ab ejus
1297   Biscentum spatiis minus, ac nos, impete flammae;
1298  Mille quaterdecies proin partibus acrior illic,
1299  Quam regione hac in nostra, et ferventior esse
1300  Debebat splendor radiorum, quique rubentis


4935. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

uno
1400  Flectit, ut et nobis fiat contraria cauda,
1401  Ceu Soli, in medioque sit astri a corpore opaco
1402   Obstructa, aut nebulae densa caligione tecta,
1403  Postremo cum nos inter Solemque Cometa est,
1404  Si tamen inde queat nostros impellere visus.
1405   Prorsus at opposiats Soli ne rere sub oras
1406  Directos longe caudam protendere tractus,


4936. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

luce carentia sulcos
1497   Esse, queant reliquo nam circum lumine vinci,
1498  Et circumposito claro velamine condi,
1499  Sed mage fumantes, et nigros proinde vapores,
1500  In nos conversa qui caudae a parte ferantur:
1501  Pingibus educti fors illi corporis ejus,
1502   Aeris aut crassis surgunt regionibus imi.
1503  Sic cum nostra furunt incendia, depopulantque


4937. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1557   Quapropter quid erit, cur credas, quod fuit olim
1558  Vastam cooperiens, et mergens undique Terram
1559  Diluvium, ex propriore ortum traxisse Cometa,
1560  Qui dum transiret propter nos, liquerit unam
1561  Abreptam caudae partem, bos linquit ademptam
1562   Interdum in spinis velut, aut in rupe capella,
1563  Atque illam in magos sese vertisse liquores


4938. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quae corrigat, ulla
1589  Auxiliante manu, et deformia multa reformet:
1590  Nil ibi culpandum, nil est deforme, nec errens,
1591  Ut solet in multis, quae nos componimus, esse
1592   Molibus, atque ideo quae poscunt saepe refingi.
1593   Transitus at propior nobis cum forte Cometae
1594  Accidere interdum possit, quoque multa venire


4939. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1594  Accidere interdum possit, quoque multa venire
1595  Inde mala in Terras inerdum posse videntur.
1596  Fumantis caudae pars ejus in area nostrum
1597   Insinuata, venenifero nos laedere possit
1598  Contactu, pestemque feram, atque immittere clades,
1599  Et fata conficere, et campos vastare feraces:
1600  At queat et contra succis vitalibus auras


4940. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1622   Semper hiante, magis vel ea, quae tertia, hiante,
1623  Ut nunquam ec illo redeat post exul hiatu
1624  In Solem, lucemque suam, neque nota revisat.
1625  Jam si in nos cursu directo impingeret alte
1626  Adveniens celeri, et praegrandi mole Cometa,
1627   Omnia conquassari in puncto tempore prorsus
1628  Deberent,


4941. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

priorem
1654  Quiverit, et magnos nivium, demittere montes.
1655  Possit item fieri, ut dimoti praecipitemus
1656  Directa regione viae, Solemque petamus,
1657   Absumatque sua nos flamma voragine volvens.
1658  Si cladis genus hoc, aerumnarumque timendum
1659  Nobis est, aliis plus omnibus ille minari
1660  Visus erat, spaciem horribilem qui protulit olim


4942. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

gravitas si cuncta hic corpora cogit
1777   Per ter quinque pedes labi, quo tempore vibrat
1778  Vivida sese agitans nostra uno arteria pulsu,
1779  Jam quot erunt anni, quot saecula, mutua queis nos
1780  Haec cum sideribus gravitas compelleret ire
1781  Per ter quinque pedes? Et si contracta fuissent
1782   Jam spatia haec per tot, quot constant millia Solem
1783  Inter,


4943. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1792   Apta magis; quin innumeras superare necesse est,
1793  Quae nullis oculis valeant, nulla arte videri,
1794  Per Caelum stellas spatio majore remotas.
1795  Quare conspicimus quae jam nos sidera cumque,
1796  His alia ulteriora putea consurgere, rursus
1797   Ulteriora aliis alia, et sic ordine longo
1798  Praeterea spatiis majoribus usque remota.
1799  Idcirco


4944. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1801  Oppositae inter se gravitatum, immotaque prorsus
1802   Sidera sint. Tantum quae Mundi in finibus ardent
1803  Extremis, paulum medio accessisse necesse est;
1804  Sed neque sidera nos datur haec, neque cernere motum.
1805   Cum nequeant multi gravitatem in corpora fusam
1806  Omnia percipere, et quid constet, cum fateantur
1807   A se non penitus cognosci posse, neque unde


4945. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2168  Jam quibus ipsa ratis immensum temperat orbem
2169  Legibus, in lucem nobis non invida claram
2170  Extulit, et rerum communia foedera pandit;
2171  Nec levia inducit nos per vestigia tantum,
2172   Magnarum defert sed prorsus in intima rerum,
2173  Et, quae nativa sunt obsita nocte, recludit
2174  Funditus, et tenui dat quaeque evolvere filo,


4946. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

amor, rerumque voluptas,
2210  O elementorum Venus, o Natura capaci
2211  Cuncta sinu capiens, vel quo tu nomine dici
2212   Cumque velis alio, non grandibus impare factis.
2213  Nos tibi subjicimus sed inertia corpora tantum,
2214  Et Mundum hunc spatiis distensum, dispositumque.
2215  Tu ne te Mundo longe meliore regendo


4947. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2287   Sed duri mage sunt in summo fine rudentes.
2288  Expectat sic densa leves in retia muscas.
2289  Piscibus exemplum capiendis unde, ferisque
2290  Sylvicolis, avibusque homines nos hausimus ipsi.
2291  Illa sed unde hausit? Proprio talem extudit artem
2292   Ingenio? An potius quidam ingens impetus intus,
2293  Quod facit, id cogit


4948. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2435  Efficere. At, genus id, multas cognoscere vires,
2436  Quotquot sunt, ullas et earum prendere leges
2437   Non opis est nostrae forsan, praesentia quamvia
2438  Omnia sint, atque intra nos peragantur, et ipsum
2439  Afficiant sensum; neque jam deprendere motus,
2440  Id quoque u liceat, sat erit, qui scilicet omnes
2441  Interius varia in nobis ratione geruntur,


4949. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2451  Arbitrio mens ipsa suo ut quascumque movere
2452   Se queat in partes, et quoslibet edere motus:
2453  Texere post contra, ad motusque redire priores
2454  Esset opus, quales nos intra percipiuntur.
2455  Ipse sequens at se sensus fugit, undique nodos
2456  Nectens difficiles, magnoque volumine rerum
2457   Implicat, ut proprias nequeat cognoscere vires.


4950. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


108  Num tamen haec ratio est tam certa, ut sidere possis?
109  Lucis nempe viam quonam explorare queamus,
110   Rectane sit, modulo? Nam quae res cumque videtur
111  Recta, sui mittit speciem hanc ad nos ope lucis:
112  Proin ope cujus erit, recta haec videatur ut esse?
113  Sunt haec deinde brevi a spatio repetita viarum
114  Judicia, et sensus tam parvo in tramite falli


4951. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sat lumina bina,165
165  Ternave erunt, eadem ut valeas deprendere verba
166  Vix oculis? Bis erit binis, ternisve ter usus.
167  Propterea ob lucem longe, longeque minutam
168  Nos oculis stellas non usurpare valemus
169   Exiguas, lux inde oculos licet ingrediatur;
170  Proinde neque apparent abducti a Sole Cometae,
171  Ni disposta tubis luci dent vitra vigorem.


4952. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

oris
248  Quantum limbus et hic Solis tum, distet et ille,
249   Lampadis et visam, quae sit, cognoscere molem
250  Aetheriae, et vario ut mutetur tempore, et ejus
251  Ad nos propterea accessus, contraque recessus,
252  Signiferique locum, quo sit pro tempore quovis
253  Lucida Phoebi fax; quin ipsum ducere possis
254   Signiferum in terra, circum et signare meantem,


4953. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

valemus
305  Subjicere id sensu, et diuturnum lucis euntis
306  Nosse iter): ars operae multae tamen, ingeniique
307  Haec praestantis erat: ratio illuc altera defert
308  Nos Comites per bis geminos Jovis: altera motus
309   Fallentes sequitur Stellarum, tempore multo
310  Advenientem ad nos ob lucem, oculoque tuenti
311  Impressum a terra ob motum: ratio utraque nos haec


4954. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


307  Haec praestantis erat: ratio illuc altera defert
308  Nos Comites per bis geminos Jovis: altera motus
309   Fallentes sequitur Stellarum, tempore multo
310  Advenientem ad nos ob lucem, oculoque tuenti
311  Impressum a terra ob motum: ratio utraque nos haec
312  Edocet, ire locis diverso tempore lucem
313  Diversis, celerique fugae loca, tempora confert.


4955. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


308  Nos Comites per bis geminos Jovis: altera motus
309   Fallentes sequitur Stellarum, tempore multo
310  Advenientem ad nos ob lucem, oculoque tuenti
311  Impressum a terra ob motum: ratio utraque nos haec
312  Edocet, ire locis diverso tempore lucem
313  Diversis, celerique fugae loca, tempora confert.
314   Quam tibi dum nostro conor rem pandere versu,
315  Ut possis


4956. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


363  Intervallorum discriminis temporis, in quo
364   A media mediam semper Comes ibit ad umbram.
365   Obstat at hic, notae cum jam Comes intimus umbrae
366  Jungitur, ejusdem nunquam nos posse laboris
367  Principum, finemque videre, sed unius unum
368  Seu finem, seu principium; cum nempe tuemur
369   Principium, tegitur Jovis ipso a corpore finis,


4957. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

omnes,
471  Errorum uberior longe si copia constet
472  Tramite neglecto lucis, non esse profecto
473  Hunc bene neglectum noscas, non tempore puncto
474   Per loca multa ad nos proin lumina lucis adire.
475  Sic quoque si, quae habeant congesti pondera nummi,
476  Explorare juvet, non privum examine quemque
477  Tentes; invenias siquidem discrimina saepe


4958. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

arte,
483  Inque magis tutas vel adhuc exinde redegit
484   Interni tempus Comitis, motumque tabellas;
485  Atque hunc, atque alios, ut eorum tempora constent
486  Et motus, ad nos paulatim lumine misso
487  Ipse docet debere regi, jamque omnia prorsus
488  Accidere, almae quae via lucis tanta reposcit.
489   At quare plus hoc astrum, quam caetera, lucem


4959. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ob motam distantia longe
576  Sidera non facarent diversos pro regione
577  Aspectus varia, docuit tamen ipse, meante
578   Terra, et non uno luce illinc deveniente
579  Ad nos momento, tales debere videri,
580  Quales in quovis apparent sidera motus:
581  Nimirum loca multa oculus si mutet, et ipsa
582  Lux pro motu oculi immensum non concita currat,


4960. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

foramina constant
591  Qua sita, quis dubitet? Servamus certa plagarum
592  Sic loca, cum caelum longe metimur, et astra,
593   Divisis vel cum signamus jugera campis.
594  At nos ut moti possimus cernere, quod sit
595  Immotum, trans illa foramina, num manifestum
596  Non erit, haud debere tubum convertier illuc?
597  Pars etenim lucis jam primum ingressa foramen


4961. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


780  Aequet particulae, quae ex illis scilicet una est,
781  Unde gradus consit; spatio deducere corpus
782  Aegre illo possit, decies quod partibus extet
783   Mille minus spatio, quod nos corpusque sit inter.
784  Qui Venerem colit, aut propiore a Sole perustum
785  Mercurium, quoniam paulo velocius ibit,
786  Majorem paulo hunc, quam nos, at semper habebit


4962. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


783   Mille minus spatio, quod nos corpusque sit inter.
784  Qui Venerem colit, aut propiore a Sole perustum
785  Mercurium, quoniam paulo velocius ibit,
786  Majorem paulo hunc, quam nos, at semper habebit
787  Exiguum errorem: tum si quis forte Cometae
788   Convertit glebas habitator, crescere talem
789  Cerneret errorem, quantum impetus ipse propinquum


4963. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


790  In Solem augetur, si praeter lampada Solis
791  Densatas posset quoque sidera cernere ob auras.
792  Rere itidem tenuem, quem primum diximus esse,
793   Errorem. A luna momento temporis ad nos
794  Lux volat; ex aliis cunctantior accidit astris;
795  Ut disjuncta magis sunt; Saturnique remissa
796  Corpore, dimidium, super horam, conterit horae;
797  Tempore quo


4964. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pars lucis, qua, sunt quae maxima, fulgent,
832  Plus ea dicendum est aliis disjuncta profecto
833   Esse, ut mille queas abducta ea credere saltem
834  Id genus in spatia: annorum sex millibus ad nos
835  Propterea demum adveniet lux inde profusa,
836  Tantam perque viam tam pernix tempore tanto
837  Ibit. Si voluit Naturae providus Auctor,
838   Ut primum hunc orbem, et


4965. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Auctor,
838   Ut primum hunc orbem, et caelestes condidit ignes,
839  A primis visa ut subito Mortalibus essent
840  Sidera praeclaro mundum exornantia cultu,
841  Debuit hunc ad nos tractum replere creata
842  Luce itidem, qualis manasset sidere ab ipso
843   Praecedentia post annorum millia sena.
844  At contra saeclis si retro a pluribus una
845  De


4966. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

dum volvitur, ejus
904  Dimidium nunc hoc, nunc illud luce rigatur
905  Solis perpetua, radiorumque istud inundans
906  Excipit e caelo torrenti lumine flumen;
907  Propterea vix nos ista de parte subimus
908   Obversus oculis, impellunt lumina clara
909  Protinus, haurimusque diem, Solemque videmus.
910   Hactenus esffusam lucem loca tempore multo


4967. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


927  Altera; et hunc omnem numerum tot nempe per auctus
928   Exortum bis adhuc deciesque augere necesse est.
929  Et quia lux quavis octava pervenit horae
930  Parte fluens ad nos ex ipso Sole; fatendum est
931  Tempore tam parvo repleri luce recenti
932  Tam magnum immanemque globum, ut pars nulla sit hujus,
933   Usurpare queas quam sensu, quae sine lucis


4968. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1093   Expande ad Solis lucem ex oriente profusam;
1094  Parte quidem quaque octava pulsabitur horae
1095  Continuo a tota mole adveniente profusi
1096  Luminis, ex ipso Sole ad nos usque ruentis.
1097  Et tamen immotam videas, perdentibus omnem
1098   Lucis eum motum radiis: sed finge moveri
1099  Per decimam digiti tantum illo tempore partem;


4969. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1098   Lucis eum motum radiis: sed finge moveri
1099  Per decimam digiti tantum illo tempore partem;
1100  Scilicet hoc spatium quam longe dissidet illo
1101  A spatio, quod nos inter solemque receptum est,
1102  Tam procul a plumae expositae, vel forte papyri
1103   Distat materie spatium diffusa per ingens
1104  Lucis materies; quae si densetur in aequum


4970. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1129  Sithoniae aut unde Aurorae deduximus ortus,
1130   Altior hac nostra quae quanto, et tenuior aura est!
1131  Omnia quae tamen haud impulsu lucis aguntur
1132  Per spatium, quod nos sentire aut nosse queamus.
1133   Nunc ea contradens numeris, atque ordine certo
1134  Multimodis versans credi vix posse videtur,
1135  Et tamen educes, digito plus esse sub uno


4971. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1133   Nunc ea contradens numeris, atque ordine certo
1134  Multimodis versans credi vix posse videtur,
1135  Et tamen educes, digito plus esse sub uno
1136  Materiae, qualem nos contrectare solemus
1137  In terra, veluti lapidis, lignive, vel undae,
1138   Quam quantam possit fulgenti effundere ab ore
1139  Sol per saeclorum decies tot millia centum,


4972. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1161  Atque ut ne fibrae laedantur, et exurantur,
1162  Ne discindantur fata laeta, at alantur in arvis.
1163   Jam nunc officium hoc geminu quoque percipe lucis,
1164  Quod nos reflecti, et refringi dicimus, esse.
1165  Nempe fit, ut radius tunc reflectatur, eatque
1166  Retrorsum, ad fines geminorum ubi corporum, ut undae,
1167  Contiguaeque aurae venit aeris, ulteriusque


4973. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1684  Incoeptum est vitris, quorum inclinata sit omnis
1685  Inter se facies, genus hoc, in rebus abuti,
1686  Praecipue ternus cui flexus, ternaque tantum
1687  Procurrit frons in longum, nos Prismata Graja
1688   Voce vocamus, at hoc triquetrum seu dicere vitrum
1689  Carmine, si libeat, seu forte triforme queamus.
1690  Proh! quantas manibus versata haec vitrea moles


4974. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est, quod pectora possit
2258  Ambigua in veri luce uberiore locare,
2259   Excerptae quam si varia res parte, modoque
2260  Multiplici inter se collatae mutua, easdem
2261  Nos ad notitias non uno tramite ducant;
2262  Haec quoque, quae rerum, genus hoc, dicenda videntur,
2263  Percipere aequo animo, mentemque advertere debes.
2264   Nimirum, veluti quoque lucis diximus


4975. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2272  Post servans, quid fiat, et incidat inde coloris
2273  Quae species nostrum ad sensum, quae forma lacessat.
2274   Rerum harum inventor tentavit primus, et omni
2275  Propterea hac voluit nos cura exsolvere solers.
2276  Ille colorato vario de pulvere, ut esset
2277  In speciem similis de septem quilibet uni,
2278  Excerpsit partes, quantas par esse putavit
2279  


4976. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

invertimus omnem
2368   Sic miseri naturam, et nostra haud vivimus arte.
2369  Si quicumque color perfunderet unicus omnes
2370  Undique res, uno si nos et picta colore
2371  Cuncta videremus, quae mundo corpora constant,
2372  Haud secus ac faciunt arquati, lurida circum
2373   Omnia cernentes, discrimina perciperemus


4977. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2412  Natura, et nullum commendat, pulchrior ut sit,
2413   Gratior et nobis; sensus discrimina noster
2414  Ista parit, varia pro re, pro tempore, et usu,
2415  Pro regione loci varia. Nos turpia fuemus
2416  Aethiopum, quia sunt fusca, et nigrantia membra,
2417  Dicere, et haec pueris monstramus, ut horrida longe;
2418   Illi horrent, vultumque avertunt, tartareisque


4978. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2420  At suus Aethiopi est color optimus; illinit hic se
2421  Contuso carbone, nigrantior ut sit, eoque
2422  Pulchrior interdum: cum candida nostra tuetur
2423   Ora, Erebi lantos undis nos autumat esse.
2424  Ne tu forte putes poenam his, scelerisque luelam
2425  Esse colorem atrum, neu fastus Cassiopeae
2426  Objicias populis; nam poenae quod genus istud,


4979. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2479  Notitias sonitu, turbes at plurima vocis
2480  Incetra ratione: color sic mente receptus
2481  Quid nisi sensus is est certa ratione moventis
2482  Sese animi? Proin cum nos rubrum, purpureumque
2483  Dicimus, est animae diversas percipiendum
2484  Esse hoc notitas; in nostris esse colorem
2485  Nos oculis porro cum


4980. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

animi? Proin cum nos rubrum, purpureumque
2483  Dicimus, est animae diversas percipiendum
2484  Esse hoc notitas; in nostris esse colorem
2485  Nos oculis porro cum dicimus, esse putandum est
2486  Hoc simulacrum intus certum, fibraeque tremorem
2487  Concussae. Quid sunt at clara in luce colores.
2488  Quam, quae jam docui, lucis tot fila retextae?


4981. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2487  Concussae. Quid sunt at clara in luce colores.
2488  Quam, quae jam docui, lucis tot fila retextae?
2489  Hi sunt, quos aufert nobis nox atra, diesque
2490  Clara refert: demum cum nos haerere colores
2491  Percipimus rebus, nil percipiamus, oportet,
2492  Fraudem ut vitemus, nisi partes corporis una
2493  Non textas ratione, ut fila reflectere possint


4982. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pernox
69  Hinc placet, et ludi, pompae, convivia, cantus,
70  Et rumor populi, plausus, furor, atque tumultus,
71  Quidquid et affectus in nobis excitat ipsis,
72  Quorum ope nos nobis condi datur, atque latere.
73  His magis at turpes fieri tum proinde necesse est,
74  Augeri et causam celandi nosmet, et usque
75  Crescere; semper ut hinc crescant vitia, inque valescant,


4983. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


92  Inspectans, mutatque, et corrigit omnia solers,
93  Prodeat ut cultu non injucunda venusto.
94  Attamen in speculum hoc irrepere fraus mala nostrum
95  Saepe solet; nam de parti nos istud amoris
96  Vertimus, et tuimur, cupimus quos cernere, mores.
97  Proin omni debemus idem convertere parte
98  Undique, lustrantes et nos latus ire per omne.
99  Interea


4984. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


95  Saepe solet; nam de parti nos istud amoris
96  Vertimus, et tuimur, cupimus quos cernere, mores.
97  Proin omni debemus idem convertere parte
98  Undique, lustrantes et nos latus ire per omne.
99  Interea haec manant vitae unde exempla regendae,
100  Primum erit hic, speculi quae sit natura, videndum,
101  Et quam diversi mores, radiique reflexi


4985. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


118  Propterea in speculis, quae constant plana, videmus
119  Res, ut si starent ultra; seseque tueri
120  Qui cupit, et proprios in eo cognoscere vultus,
121  Ante oculos rectum opponit; nos flumina nobis
122  Proin etiam, si non cursu turbentur, et aura,
123  Reddunt, et tenues rivi inter saxa, lacusque,
124  Et putei illimes, tum cum sitibunda locamus


4986. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pendere vigorem
379  A spatiis hoc ad lumen, nec molis ab auctu
380  Non etiam visae pendere; est molis hic auctus
381  Quandoquidem nexus cum tractu, conque ligatus,
382  Quo nos distamus, qui cernimus, obliquâque
383  Cum regione situs; sic ut quo obliquior hic fit,
384  Amplior et tractus sese repetitus in ipsum,
385  Apparens nobis minor hoc sit corporis auctus.


4987. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


430  Nam praeter partem, quae splendida sole propinquo est,
431  Quod reliquum est ejus, lux quaedam pallida tingit.
432  Atque haec, quod nisi lux de terra jam queat esse
433  Assurgens? etenim cum nos solemque sit inter
434  Tum prope luna, videt phoebeo lumine terram
435  Fulgentem, pleno velut orbe, et percipit illinc
436  Haud aliter lucem, quam nos de lumine lunae


4988. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


433  Assurgens? etenim cum nos solemque sit inter
434  Tum prope luna, videt phoebeo lumine terram
435  Fulgentem, pleno velut orbe, et percipit illinc
436  Haud aliter lucem, quam nos de lumine lunae
437  Percipimus, cum plena micat; quin latior extet
438  Mensura cum terra quater distenta quaterna,
439  Quam luna, hanc ipsam majori lumine tellus,


4989. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


513  Illic lumina item; verum tot abire necesse
514  Non est in spatia, et vasto discedere tractu
515  A terris, nostro vel ab aëre; plura videmus
516  Nempe, repercusâ prope nos spectacula luce
517  Quae sint, fractâque itidem, et mage forsitan apta
518  Quae sint, ut lucis pateat natura meantis;
519  Praesertim tali cum sese ab origine jactet


4990. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

torpet.
711  Quapropter quae fila erumpunt, angulus impar
712  Cum sibi continuo est, nimium rarescere debent
713  Inter se, magis et disjungi semper eundo
714  A gutta, ne nos ictus sentire queamus.
715  Contra quae veniunt illo de limite, flexus
716  Est ubi maximus, ut docui, procedere debent
717  Aequis inter se spatiis, densataque ferri


4991. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cernens
813  Undique conspicies pulchrae Thaumantidos ora
814  Plurima, sed geminis inerit laus major, honorque,
815  Ortus quae ex uno ducunt, binoque repulsu.
816  Quod nos hic solidi tentamus mole rotunda
817  Crystalli, pariter bulla tentare queamus
818  Crystalli, gremio laticem quae claudat; at istic
819  Praeterea fierent trajectus caetera paulum


4992. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

earum est;
983  Quapropter debent cum fuscis aëris auris,
984  Nimbosoque die confundi, atque imbribus atris.
985  Omnia quae potis es, magno, minimoque docemus
986  Que nos de flexu, magnorumque et minimorum
987  De vario inter se discrimine, et ordine eorum,
988  De varioque situ, varia et ratione colorum
989  Tentatis rerum innixi successibus, una


4993. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1067  Scilicet extrorsum, cohibetque ut parjete vitri:
1068  Parjetis est facies inter sese utraque certo
1069  Flexu inclinata. Haec corpuscula grandinis ergo
1070  Cum sita sunt sic nos inter solemque, nitores
1071  Lucis ut ex ipso venientes sole refractos
1072  Introrsum flectant, et nostra ad lumina mittant;
1073  Lucentem ducent


4994. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in unum
1101  Dein oculi parte in postica convenientes,
1102  Et positarum extra rerum simulacra struantur:
1103  Pingitur in fundo nimirum plurima rerum
1104  Effigies, quas nos tuimur, sed vertitur ordo
1105  Et loca vertuntur, veluti jam diximus ante,
1106  Vitrea lens clausum in thalamum simulacra meare
1107  Cum faceret rerum: tuimur tamen omnia recta


4995. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ars erigit aevo
1398  Labentes oculos, et miro robore fulcit,
1399  Verum sic aliis succurrere sensibus aegris
1400  Nondum est arte datum; non tanto haec proteget unquam
1401  Nos clypeo, possimus uti vitare senectae
1402  Omnem ictum, lapsos sensim irrepentis in artus,
1403  Atque hebeti constringentis torpore cerebri
1404  Duratas fibras, vitalem et sanguinis auram.


4996. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1715  Hanc teneris manibus noctu versate diuque
1716  Gaudentes, et ad hanc doctum quoque dicite carmen;
1717  Praecipue laudate Senem, immortalia post tot
1718  Munera, divino qui nos hoc munere ditat.
1719  Lentes hic vitreas, refractam jungere lucem
1720  Quae possunt, mutare cavis, queis jungere lucem
1721  Reflexam liceat, speculis aggressus; ita ipsa


4997. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nuper,
1865  Coguntur; porro lens praeripit altera, plusque
1866  Inclinat fractos, et adhuc vicinius una
1867  Copulat, et flexu, vel adhuc majore reclinat.
1868  Sic oculo tum nos admoto prendimus omnes.
1869  Jam quoniam se bis per iter secuere vicissim,
1870  Non inversa venit, rerum sed recta figura;
1871  Et quoniam cepit terna augmina flexus eorum,


4998. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sit, major quanto debebit imago
1924  Esse, oculo quam si rem prospiciamus inermi,
1925  Scilicet, ut supera jam paulo ostendimus ante.
1926  Jam nos velle puta quiddam ipso in corpore lunae
1927  Aspicere haud aliter, quam passus mille remotum
1928  Si foret a nobis; fieri tum major imago
1929  Deberet toties, quot millibus edita luna est:


4999. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1996  Tam prope rem, quam si nudus consisteret illa,
1997  Qua lens in regione, oculus; proin corporis ipsa,
1998  Parva licet frons sit, magnum grandescit in auctum:
1999  Nec tamen hanc si nos oculo intueamur inermi
2000  Tam prope, tunc aliud quidquam possimus ibidem,
2001  Quam speciem incertae et confusae cernere molis.
2002  At tubuli, plures lentes quos claudimus intra,


5000. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2188  Ponere paulatim, et demum in contemptibus esse,
2189  Haud secus ac umbras longe et vestigia rerum.
2190  Nonne vides igitur, vel ab ista parte tuaris
2191  Naturam, qua nos infra descendit, et amplam
2192  Esse, et magnificam nihilo minus, immensamque,
2193  Quam late aetherios supera dum construit orbes,
2194  Et vastas mundi sese distendit in oras?


5001. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et magnificam nihilo minus, immensamque,
2193  Quam late aetherios supera dum construit orbes,
2194  Et vastas mundi sese distendit in oras?
2195  Nos velut in media rerum regione locati,
2196  (Quanquam hic quid mediu constet, summumque vel imu?)
2197  Quo jam cumque oculos sursum, deorsumque movemus,


5002. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

locatos
43  Trans Calpen longe, vastae regionis alumnos,
44  Incultae tamen, illa hominum sylvestria secla
45  Inspice, et a nobis quae sint discrimina, nosce;
46  Et postquam nos more Deorum, more ferarum
47  Degere eos, miserosque nimis, nos esse beatos
48  Agnôris; certe non caelo, auraeque salubri,
49  Corporibusque sitis circum, glebaeve, vel undae


5003. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


44  Incultae tamen, illa hominum sylvestria secla
45  Inspice, et a nobis quae sint discrimina, nosce;
46  Et postquam nos more Deorum, more ferarum
47  Degere eos, miserosque nimis, nos esse beatos
48  Agnôris; certe non caelo, auraeque salubri,
49  Corporibusque sitis circum, glebaeve, vel undae
50  Id referes, sed queis florescimus artibus, atque


5004. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

has prendere rebus;
166  Quamvis, perceptae cum sunt, firmarier ipsis
167  Possint exemplis, certa et ratione patere.
168  Indupedita etiam nimium haec tentamina constant:
169  Nos, queis simplicior modus est, ratioque, legemus
170  Prae multis, verum, ut possimus pandere, quid sit,
171  Pleraque, quae congesta premant nos, praetereuntes.
172  Namque solent, congesto ut pondere,


5005. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


168  Indupedita etiam nimium haec tentamina constant:
169  Nos, queis simplicior modus est, ratioque, legemus
170  Prae multis, verum, ut possimus pandere, quid sit,
171  Pleraque, quae congesta premant nos, praetereuntes.
172  Namque solent, congesto ut pondere, plurima mentem
173  Opprimere, et veri quaesitos condere fontes;
174  Haud aliter quam, cum nimiis se frondibus arbor


5006. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

protulit audax
176  Luxuriem, nequeas pubentes cernere fructus,
177  Promissisque novi spem pascere grandibus anni;
178  Omnes illa etenim sub densis occulit umbris.
179  Ac nos inde gradus ad consequa multa feremus.
180  Jamque age, per variae subtiles materiaï
181  Lamellas, radios lucentes transpiciamus.
182  Lentem igitur latam, sed cui convexa, tumensque


5007. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


962  Caerulus uberior color est permixtus in ora.
963  Forsitan et fieri ventura aetate valebunt,
964  Hac nisi facta tenus sunt, vitrea septa tuborum,
965  Per quae parvula nos in corpora transpicientes
966  Diversos auctus noscamus particularum,
967  Diversi in rebus venerunt unde colores,
968  Cujusque et molis discrimina percipiamus;


5008. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

repente
971  Conspiciantur uti quingentis molibus auctae
972  Res ipsae, non jam positae pede longius uno
973  A nostris oculis non arte valentibus ulla;
974  Sperem tum fore, nos servando perveniamus
975  Demum ad particulas rerumque elementa, valentes
976  Incipiunt primi diffundier unde colores.
977  Sed si millenos jam terve quaterve per auctus


5009. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

illac
1012  Vel tenues parvus si pennas concitet ales,
1013  Paulum commotis post discerpantur et auris,
1014  Multa opera, et filis perquam subtilibus apta.
1015  Non ita nos certe finxit natura: ministrat
1016  Sed dum intra, quodcumque opus est rationis ad usus,
1017  Res quoque nos voluit multas extrinsecus ire
1018  Quaesitum, ratio subigat quas deinde receptas,


5010. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1014  Multa opera, et filis perquam subtilibus apta.
1015  Non ita nos certe finxit natura: ministrat
1016  Sed dum intra, quodcumque opus est rationis ad usus,
1017  Res quoque nos voluit multas extrinsecus ire
1018  Quaesitum, ratio subigat quas deinde receptas,
1019  Vertat et in varios cultus, formasque, modosque,
1020  Seque exerceat intus, eoque nitescat ab usu.


5011. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sed et unde labore
1026  Efformare queat ceras; opere omnia fervent,
1027  Consurguntque favi miro ordine, mellaque cellis
1028  Funduntur: sic et convectis undique rerum
1029  Nos opus est spoliis nostri nunc viribus uti
1030  Ingenii, intra nos ea volvere: nempe operaï
1031  Hoc summum humanae est, natura hoc ipsa reposcit.
1032  Quare age, lectas res acri a ratione


5012. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1027  Consurguntque favi miro ordine, mellaque cellis
1028  Funduntur: sic et convectis undique rerum
1029  Nos opus est spoliis nostri nunc viribus uti
1030  Ingenii, intra nos ea volvere: nempe operaï
1031  Hoc summum humanae est, natura hoc ipsa reposcit.
1032  Quare age, lectas res acri a ratione subactas,
1033  Mutatasque animo par reddere rursus in auras,


5013. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1239  Incolumes possunt, et tanquam errore viarum
1240  Decepti lassantur, et imminuuntur, et illis
1241  Tandem evanescunt obeuntes in labyrinthis.
1242  Rara potes magis hinc cognoscere corpora, quam nos
1243  Credamus vulgo, crebrisque intersita rimis.
1244  Undai latices auro tibi sunt leviores,
1245  Partibus ut denis decedant atque novenis
1246  Ponderis; idcirco


5014. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

impendia lucris;
1483  Par utriusque fuat, quantumvis empta labore
1484  Impare, mi parvo victoria, sed tibi magno.
1485  Ex his jam facile est cognoscere, mobilitate
1486  Nos constare sua, dum mutat corpora, lucem,
1487  Ut quanto minor est medio distantia ab axe,
1488  Major mobilitas tanto sit; proinde citata
1489  Trans mage confringens corpus mage diffugit ipsa


5015. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1489  Trans mage confringens corpus mage diffugit ipsa
1490  Lux, at corpus idem motu transcurrit eodem,
1491  Quantumvis vario flexu introgressa feratur.
1492  Propterea lux est inter nos ocyor, ipsa
1493  Quam sit in aetheriis, ad nos dum labitur, oris
1494  A sole et stellis, quoniam plus corpora nostra
1495  Refringunt illam, in regione levissima quam qua est,


5016. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1490  Lux, at corpus idem motu transcurrit eodem,
1491  Quantumvis vario flexu introgressa feratur.
1492  Propterea lux est inter nos ocyor, ipsa
1493  Quam sit in aetheriis, ad nos dum labitur, oris
1494  A sole et stellis, quoniam plus corpora nostra
1495  Refringunt illam, in regione levissima quam qua est,
1496  Si qua est aura super; nostrumque per aëra primo


5017. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1547  Et circo opportunus, Olympiacoque labori.
1548  Nunc age causa subit vicium quaerenda, colores
1549  Quas ineunt varii: simul haec quaesita feret nos
1550  Luminis ad tenuis rationem illius, in auras
1551  Quod se diffundit varie, et volat undique nullis
1552  Legibus adstrictum, seu frangi, sive reflecti
1553  Cogatur


5018. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1953  Uberis ignotos foetus, plus credimus, atque
1954  Suavius audimus, quam vitae desidis omnes
1955  Abditus in patriis laribus qui duxerit annos:
1956  Quanquam idem cupidos nos per miracula ducit
1957  Plurima, quae variis fingat producier oris
1958  Terrarum, referens Cyclopum horrentia saecla, et
1959  Fervere foemineas ad Thermodoonta phalanges,


5019. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1971  Et si aliquid certo deflectere ab ordine, possit
1972  Comprendi ut facile, et veluti sua sub juga cogi,
1973  Adstringique datis jam prima ab origine rerum
1974  Moribus (arbitrio nos nostro inducere non quos
1975  Tentemus, quibus elabi, exsolvique quid obstet?)
1976  Naturaeque suae vinciri compede tantum.
1977  Quod genus exemplum


5020. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1976  Naturaeque suae vinciri compede tantum.
1977  Quod genus exemplum praesto facit esse eadem lux,
1978  Quam docui certis refringi legibus omnem
1979  Cuncta introgressam generatim corpora, quae nos
1980  Rerum in natura servamus saepe, ratasque
1981  Has ideo leges generatim dicimus esse.
1982  Attamen esse aliqua inventum dein corpora, legem
1983  Praeter communem


5021. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1985  Difficilemque, queat ratio ut tibi protinus edi,
1986  Constantem tamen usque sibi certamque, ratamque:
1987  Nempe hac illudit crystallus, quamque vocamus
1988  Montanam nos, quamque tuo de nomine, quondam
1989  Ultima seu fuerit Thule, seu cognita nulli
1990  Propter hyperboreas hiemes, pelagusque sonorum,
1991  Nunc adeuntibus es nostris Islandia nautis.


5022. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sit terra colonis.
2380  Utque scobem ferri vicinus turbat, agitque
2381  Huc illuc magnes, immotae parcit arenae;
2382  Sic elementum illud vi solvens cuncta voraci
2383  Inter nos, motuque involvens exitiali,
2384  Perniciemque ferens deprensis undique rebus,
2385  Non alibi nisi ros, zephyrorumque aura faventum
2386  Mollis sit, foetusque novos sustollat, alatque


5023. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


413  Prodeat aut aerugo, opus est, quam nomine grajo
414  Chalcanthum appellant, at si cum corpore terrae,
415  Cumque bitumine, sulphur erit, sin denique sola
416  Cum terra, faciat, quod nos vocitamus alumen,
417  Fors quia dat lumen rebus, clarumque nitorem.
418  Omnia non itidem, aut fors omnia corpora constent,
419  Quotquot sunt usquam, geminis his partibus una


5024. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


890  Collata, immane est, quanto pollentior extet.
891  Hoc lucis numeros super insiluisse videbis
892  Ad bis quinque notas, et adhuc magis, intulit usus
893  Quae ad nos olim, cum huc immigrastis in orbem
894  Nostrum Arabes, vestras una importastis et artes,
895  Sed plus barbarie legum nocuistis et armis.
896  Nam conferre queas lucis vim cum gravitate,


5025. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1023  Jam liceat, tum quae poterunt minima esse videri.
1024  Ad simplex aliquid descendent, forsan et unum,
1025  Postremo, quod det rebus fundamina cunctis.
1026  Progrediens ita nos Natura inducit ad unum.
1027  Propterea visus rationes reddere privas
1028  Privarum rerum labor irritus esse; putatum
1029  Atque ideo est rerum cunctarum, non nisi pauca


5026. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1123  Particulas, ut diversis diversa videri
1124  Munera jam laterum regionibus indita possint;
1125  Proinde, fuit nunquam penetrari ut corpore visum
1126  Corpus; materiae nos hoc deduxit ad omnis
1127  Munus, ut id nullam possit penetrarier ob vim:
1128  Sic etiam munus, duris per cuncta repertis
1129  Corpora particulis, hoc credimus omnibus esse.


5027. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1182  At quia nil pugnare repertum est, haud penetrari
1183  Corpora remur adhuc (quod primum est mente receptum)
1184  Particularum ipso in contactu: at corpora eodem
1185  Si sensu, quo nunc, nos possent hoc sine partium
1186  Afficere arrepto contactu; prosus eundem
1187  Si non extemplo a rebus secludere, saltem
1188  Esset opus tum judicium suspendere mentis.


5028. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1351  Prodiit extemplo; paulatim ad utrumque venitur.
1352  At nusquam hoc pateat clarum mage, perspicuumque,
1353  Quam sua Mensores loca quae voluere vocari.
1354  Crescere nos illic res cernimus aut tenuari
1355  Ante oculos: nunquam, quae simplex linea, rectum
1356  Interrumpere iter per se queat infinitum;
1357  Nunquam, quae curva est, non ibit sive per orbes


5029. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1452  Innumeri longe positae, inter seque remotae.
1453  Fors et adhuc constant genera infra multa animantum,
1454  Quae neque ab his valeant tam parvis parvula cerni,
1455  Quaeque sibi, ut nobis nos, possint magna videri.
1456  Hac ratione potes quoque longum dicere quodvis,
1457  Vel breve tempus; idem longum facit esse videri
1458  A nostra numerus mente ingens notitiarum,


5030. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in ictu
1465  Plurima perceleri, mutari ut plurima saltu
1466  Credas; at peragi pedetentim cuncta rearis,
1467  Crescere vel minui pedetentim, cernimus usquam
1468  Quae nos in rebus, capere incrementa, revolvi
1469  Porro et per damna; et pedetentim mobilitatem
1470  Proin quoque vel minui vel crescere, posse neque omne
1471  Protinus extingui, quin cuncta impendia, quae


5031. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1713  Parte repellentes etenim simulabimus ex hac
1714  Vires, ex alia contra inferiore trahentes.
1715  parte ex hac ergo crus quoddam extendere debet
1716  Curva infinitum via, quam nos quaerimus, atque
1717  Illam infinitam propius corradere rectam,
1718  Omnibus usque locis propius, sed tangere nunquam:
1719  Descendensque locis magis usque recedet ab illa


5032. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1761  Ultima, uti spatium, partes ita habebit et ipsa:
1762  Pellentes pugnant at vires; ergo necesse est,
1763  Ipsa et ut in sese sit simplex, in spatioque.
1764  Verum extensa tamen nos corpora credimus esse
1765  Propterea, quoniam spatium, diffusa ubi puncta
1766  Plurima sunt, triplices triplici de parte receptat
1767  Mensuras; sunt longa ideo, lata, atque profunda.


5033. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1776  Vidimus? an partes aliis sine partibus ipsas,
1777  In quas non valeant scindi, et sine fine secari?
1778  Verum hoc judicium est nostris a sensibus ortum
1779  Tum primum, cum nos vitales hausimus auras,
1780  Ut docui, et longos firmatum deinde per usus.
1781  Quod jam nunc rectam nos est opus ad rationem
1782  Deferre; haec ratio non sensibus esse jubebit


5034. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1778  Verum hoc judicium est nostris a sensibus ortum
1779  Tum primum, cum nos vitales hausimus auras,
1780  Ut docui, et longos firmatum deinde per usus.
1781  Quod jam nunc rectam nos est opus ad rationem
1782  Deferre; haec ratio non sensibus esse jubebit
1783  Fidendum in rebus; quae sensus denique constant
1784  Infra omnes: sensus usurpant corpora nostri


5035. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut raperentur.
1861  Sic tantum si sit pila pernix aerea, murum
1862  Non jam percutiat, non diruat, at sine noxa
1863  Trajiciat; tanto si ferri nos quoque cursu
1864  Interdum natura dedisset, ahena frustra
1865  Ostia portarum starent, valvaeque, feraeque;
1866  Obsisterit quid enim? vacua atque adaperta fuissent


5036. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1869  Servorum aut manibus domini secludere possent
1870  Thesauros, multisque recondere clavibus aurum,
1871  Ipsi non montes sub duro viscere gemmas
1872  Texissent, quin nos subito possemus adire,
1873  Et spoliare avidi, nitidique redire sub auras.
1874  Nec mirum tibi sit, cum magnos imprimere ictus
1875  Corpora conspicias praestantia mobilitate,


5037. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Inter uti docui, pellentem propter eam vim,
1909  Finitorum ergo, numeris quae prendere possis?
1910  Quare infinitum non possint corpora findi:
1911  Scilicet hoc munus spatii est, ad corpora quod nos
1912  Transtulimus, medium distenta per omne putantes
1913  Continuum spatium, rimas quia non licet ullas
1914  Usurpare oculis, aut ullo subdere sensu.
1915  Munus at hoc


5038. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

extendi brachia posse.
1932  Brachia metiris porro, telique volatum
1933  Passibus aut ulnis aequas, spatiumque per illud
1934  Mensuris sic ire, licet sit inane valebis.
1935  Nos ita notitiam spatii per corpora tantum
1936  Quae sita sint usquam, vel possint esse, tenemus.
1937  Materiae duo puncta locis constare necesse est
1938  In geminis, ideo distabunt plusve minusve


5039. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

negabit?
1964  Ergo infinitas queis ausi admittere rebus
1965  Materiae partes alii sunt, posse putantes
1966  Non illas extare secus, facile efficietur
1967  Partibus id per nos finitis, accumulatis
1968  Quolibet immenso numero, et quantumlibet aucto.
1969  Hinc uno pauca in spatio, seu plurima puncta
1970  Constituent raras massas, densasque vicissim


5040. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2005  Naturae referat vires, servabit eosdem,
2006  Quos prius, ipsa locis contracta recentibus, usus.
2007  Si sic revera contingeret omnia mundi
2008  Corpora mutari, non nos discrimina tanta
2009  Ullo vel minimum possemus prendere pacto
2010  Mundi habitatores; spatiorum namque maneret,
2011  Ut nunc est ratio: at nobis deprendere non est,


5041. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2268  Particulam sunt puncta, aut contra pauca coacta;
2269  Una tamen lex ad spatia, immutataque perstat.
2270  Cunctarum hinc igitur quae sunt discrimina virium
2271  In variis rebus, parvis nos esse videmus
2272  In spatiis; ultra quae res si abducere tentes,
2273  Nulla quidem reliqua est, ni mutua vis gravitatis.
2274  Ergo curva quibus spatiis via serpit, in îsdem


5042. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

parte sine ulla
2294  Fine, ut jam docui, jura ad communia, vimque
2295  Communem venies demum, munusque receptum
2296  Tota in materie, quo non penetrabilis ipsa est.
2297  Hac nos puncta tenus, quotcumque, expendimus uno
2298  Axe locata super: jam nunc diversa seramus
2299  Per loca. Principio punctum non perstet in axe,
2300  In quo sunt alia inter se duo juncta vicissim,


5043. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ille
2608  Hujus, ut in mundos distantes notitiae sic
2609  Mundorum transmittantur, neque transeat ullus,
2610  Qui doceat cursor, neque vox, neque littera migret.
2611  At nos in rebus, quae possint esse, morari
2612  Quid juvat? Omnipotens rerum quid fecerit Auctor,
2613  Conjicere e paucis, quae cernimus, exiguisque
2614  Non datur. Arbitrio sed quod deducta sit omnis


5044. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

haec quibus ingens
2642  Stat moles, qui materiae nova dixit inesse
2643  Munera, certa fides neque dictis abfuit ilis:
2644  Propterea merita super haec mortalia laude
2645  Nos illum in caelum mirati eveximus, illi
2646  Plaudimus, et nostros ultro submittimus ausus.
2647  Illam infinitam quam longe agnoscere porro
2648  Par erit, et prorsus divinam dicere Mentem,


5045. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

multa sunt quaesita, et nuper fuerunt cum eruditissimis, mihique amicissimis viris Antonio et Balbo accuratius disputata. Apud A. enim cum essem, eaque de re forte exortus esset sermo, paulatim, ut in disserendo fit, quidam nos orationis ardor in intimas illius controversiae partes induxit. In quo illud etiam gratissimum fuit, quod inde singularem A. in his etiam elegantioribus litteris intelligentiam intuerer. Nam illum quidem multis esse ac


5046. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

cum elegantissimorum hominum sermonibus omni urbanitatis, ac litterarum suavitate conditis plurimum fruebar. Sed tantum in illo inesse politiorum etiam studiorum scientiam nunquam certe animadverteram, quantam ex ea, quae inter nos fuit orta his de rebus controversia, perspexi. Nam cum maturius, quam caeteri solerent, ad illius domum me contulissem, eodem advenientem offendi B. eximiae indolis juvenem, quique ad excellens ingenium parem diligentiam,


5047. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

sed ab ipsa naturae similitudine ac veritate depromptae. Eaedem enim neque intercidere unquam possunt, neque obsolescere. His velut a natura impressis notis ac vestigiis cum insistent poetae, facile ac jucunde ad res cognoscendas nos deducent. Quare in conficiendis suis fabulis volo, ut has arripiant, ac sequantur, ex quibus appareant, quae in rebus insunt, similitudines, ac propinquitates. Has dum inter se component, atque aliarum vultus ad alias transferent,


5048. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ne conjecturam quidem faceret: sed post stellarum conversiones diu perspectas, et illas gravitatis vires ex ipsa caeli observatione tandem patefactas tum primum harmoniae similitudinem siderum motibus accomodatam fuisse, et post eventum nos Aedipos esse coepisse tecum contenderet. Ambiguas res nimirum facile ad quamcumque partem flectimus, utque lucos ac praelia in nubibus, sic in veterum fabulis multa, quae illi ne suspicati quidem fuerunt, intuemur, atque in illis


5049. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

coepisse tecum contenderet. Ambiguas res nimirum facile ad quamcumque partem flectimus, utque lucos ac praelia in nubibus, sic in veterum fabulis multa, quae illi ne suspicati quidem fuerunt, intuemur, atque in illis interpretandis plus nos ipsi fingimus, quam illi in lucubrandis. Sed pugnare tecum nolo, liberalius etiam agam, et concedam illo fidium involucro fuisse revera omnem gravitatis doctrinam, ac duplicatas reciprocas, ut vocant, illas etiam rationes, si ita


5050. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

magis fictis his commentis involutae sint, eo impeditiorem earumdem intelligentiam fore, atque ita fabulas ad occultandam philosophiam opportunas esse posse, ad illustrandam non posse. Quare Pythagoreis relinquamus hunc fabulandi morem: nos si a didascalicis illustrari philosophiam volumus, isthaec integumenta ab earumdem versibus arceamus. Quo enim pacto fabulae veritatis interpretes esse possunt, si ipsae interpretes alio interprete indigebunt? Nam si ob suavitatem


5051. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

fabulas omnino tollimus, una omnem, quae poetarum est propria, vim, et nomen ipsum adimamus. Scitis enim quam multi, neque ii quidem indocti, sacra potius sine cantu ac tibiis, ut ajunt, quam poetam sine fabulis esse posse affirmant. At nos, inquit A., non leviorem Hesiodi, quem paulo ante legebam, auctoritatem illis opponemus. Ast nimirum in Ascrae vallibus a sese auditas esse verosimiles fabulas, sed veritatem ipsam item nosse, atque etiam malle dicere.


5052. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Tum B. sed fortasse, inquit, Aristoteles non tam poetas, quam genera ipsa poematum exquirens, interque se comparans illud intuebatur, quanam in re potissimum vim naturamque carminis poneret. Quae si in hoc sita est maxime, ut nos aeque moveat, ac si oculis atque auribus res ipsae in animos influerent, nihil propius ad hanc aurium atque oculorum fidem accedet, quae haec alienae personae ac sermonis imitatio. Atque idcirco,


5053. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

alias etiam habeant, quas sequi possint, rerum effingendarum rationes, tamen, si ab hac una alieni sermonis inductione recesserint, describere illos tunc potius, quam imitari dixeris. Hic A. sed si hac, inquit, describendi opera ita nos commovebunt, ut res ipsae, si objicerentur sensibus, non acrius percellerent, quid interest describere ne, an imitari istud dicamus? Quid enim refert, an alieno sermone, an carminis vi, caeterisque artis miraculis moveamur? Non


5054. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

versus pene oculis subjiciunt? Sed ut hominum, ac deorum actiones omittamus, cum ad alias naturae partes ab omni sensu intelligentiaque remotas sese convertit, ac caeli terraeque regionibus ob oculos positis mundi totius aspectu mirifice nos detinet, num imitatorem tum illum omnino desinere esse censebimus? Num omnem istam imitandi, nostrique percellendi rationem solis humanarum actionum finibus concludemus, perinde ac ad caeteras res nullas, cum ad naturae similitudinem


5055. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

afficiendorum animorum virtus permanaret? Nam cum in hac rerum universitate permulta sint inanima quidem, nulloque sensus praedita, in quibus tamen plurima vis inest, sive magnitudine, sive ordine, sive alia multiplici ac varia specie nos commovendi, satis erit manifestum in earundem rerum imagine exprimenda magnam aeque poetis relictam esse copiam ad voluptatem, tristitiam, admirationem, aliosque sensus in nobis excitandos. Iidemque tum


5056. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

contemplati sunt, postquam ad scribendum accesserunt, ad illius praeclaram speciem omnem dicendi rationem dirigunt, illius colore ac lineamentis omnia convestiunt. Perinde enim ut ipsi affecti sunt, ita nos movent, et quos in rebus cogitandis ipsi percipiunt impulsus, eosdem in explicandis ad nos transferunt, nobisque impertiunt. Tum B. ab altissimis, inquit, et pulcherrimis initiis poetarum praestantiam repetis, et pene ad


5057. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

speciem omnem dicendi rationem dirigunt, illius colore ac lineamentis omnia convestiunt. Perinde enim ut ipsi affecti sunt, ita nos movent, et quos in rebus cogitandis ipsi percipiunt impulsus, eosdem in explicandis ad nos transferunt, nobisque impertiunt. Tum B. ab altissimis, inquit, et pulcherrimis initiis poetarum praestantiam repetis, et pene ad similitudinem illius, qui in Platone est, opificis Dei formarum contemplatores et effectores


5058. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

initiis poetarum praestantiam repetis, et pene ad similitudinem illius, qui in Platone est, opificis Dei formarum contemplatores et effectores nobis poetas egregie describis. Quidni enim creare quodammodo res ac gignere censeantur, qui nos, in quas velint, cogitationes inducant, in quoscumque motus inflectant, nostrosque sensus dicendo validius moveant, quam praestantes res ipsae movere possent? Nimirum inde exorta est eorundem illa vis ac virtus, atque inde profecta


5059. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

distinguunt omnia, ut perjucunda ea ipsi dicendo praestent, quae experiendo ob quotidianam rerum sive pravitatem, sive satietatem, vitae ipsius taedium nobis afferunt. Ipsae aegritudines ac perturbationes animorum, quae tam acriter nos cruciant, si ab ipsis excitantur, gratissimae sunt: suaviter nos angunt, ad dolorem, ad misericordiam impellunt, metum denique, ac terrorem summa cum voluptate conjungunt. Quid quod magnitudinem, ordinem, varietatem, qualem frustra in


5060. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

quae experiendo ob quotidianam rerum sive pravitatem, sive satietatem, vitae ipsius taedium nobis afferunt. Ipsae aegritudines ac perturbationes animorum, quae tam acriter nos cruciant, si ab ipsis excitantur, gratissimae sunt: suaviter nos angunt, ad dolorem, ad misericordiam impellunt, metum denique, ac terrorem summa cum voluptate conjungunt. Quid quod magnitudinem, ordinem, varietatem, qualem frustra in rebus exquirimus, ad nostra desideria suis ipsi imaginibus


5061. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

involutas in animos inferunt, ut quae cogitando atque intelligendo assequi possumus, quasi intuendo teneamus. Consentanea nobis est haec una maxime rerum cognoscendarum ratio, utpote cui diu a pueris nos natura ipsa assuefecerit. Atque idcirco a sensuum societate sevocare atque abstrahere animos, ac sequi simplex ac sincerum illud intelligendi genus sine labore non possumus, neque sensuum conjunctionem revocamur. Ita ex ipsis


5062. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

opportunitates, et Didascalicorum virtutes quaeso pergite. Tum A., imo, inquit, ad intimam formarum atque imaginum vim penitus inspiciendam, atque ad ipsas radices ac stirpes ejus, de qua dicimus, poetarum pulchritudinis nos revocas, dum illius originem a verbis etiam ac vocibus repetis. Nam quae demum alia hujus dicendi laudis elementa sunt, quam isthaec ipsa vocabula atque nomina? Aut quo pacto conceptae illae atque


5063. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ipsis vocum mutationes, tamquam ad variandum colores occurrunt, seseque offerunt. Cum in hoc tam multiplici verborum apparatu illustriora atque ad res indicandas aptiora quaeque seligunt, quid mirum, sin uno verbo interdum magnopere nos impellunt? Et quemadmodum ex unius lineae ductu illud inter Apellem et Protogenem summi artificii certamen extitit, sic in uno vocabulo excellentium poetarum ingenia saepe cernimus. Jam vero cum varie verba component, interque se


5064. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

rerum memoriam excitari necesse erit! Quot latentium veritatum igniculos ac semina commoveri! Hinc quae intelligemus, magis a nobis ipsis inventa, quam lecta putabimus, plura nobis comprehendi, quam explicata sint, mirabimur. Quam haec nos nostri diligentes mire rapient! Quam ingenio nostro delectati satis docti nobis videbimur, nobisque placebimus! Quam vero divinos, ac humana majore vi praeditos hujusmodi poetas arbitrabimur, qui cum inusitata omnia ac


5065. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

rapient! Quam ingenio nostro delectati satis docti nobis videbimur, nobisque placebimus! Quam vero divinos, ac humana majore vi praeditos hujusmodi poetas arbitrabimur, qui cum inusitata omnia ac peregrina nobis afferant, tum nos ipsos solito beatiores, ac doctiores pene faciant! Tum ego, video, inquam, didascalici carminis tuendi studio nos esse fortasse plus aequo abreptos. Cum enim Didascalicos in poetarum civitate initio vix


5066. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

humana majore vi praeditos hujusmodi poetas arbitrabimur, qui cum inusitata omnia ac peregrina nobis afferant, tum nos ipsos solito beatiores, ac doctiores pene faciant! Tum ego, video, inquam, didascalici carminis tuendi studio nos esse fortasse plus aequo abreptos. Cum enim Didascalicos in poetarum civitate initio vix retinuerimus, paulatim ad primos subselliorum gradus adducimus, et jam cum ipsis credo majorum genitum poetis fere contendimus. Tunc


5067. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

et causis dicere, quid esse poterit ad agendum amplius, quid hac mundi universitate majus, quid nobis opportunius? Illae Graecorum concertationes, atque ipsa Romani Imperii constitutio, quam minutae res atque angustae videbuntur, quam ad nos fere nihil pertinentes, si huic tantae magnitudini, totque commodis conferantur. At de illa, inquit A., magnitudine, atque utilitate rerum agimus, quae sensu ipso per se gignitur, suaque sponte nos excitat. Sint enim haec,


5068. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

videbuntur, quam ad nos fere nihil pertinentes, si huic tantae magnitudini, totque commodis conferantur. At de illa, inquit A., magnitudine, atque utilitate rerum agimus, quae sensu ipso per se gignitur, suaque sponte nos excitat. Sint enim haec, quae de naturae causis atque effectibus dici possunt, magna aeque, nobisque percommoda, num tamen idcirco perinde quadam naturae nobis tam finitimae sunt ac propinque? Proinde quis unquam siderum, et caeli


5069. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

quae cum suavibus hisce motibus tam arcte conjungitur. Nosti enim, quem ictum habent, quo pellunt animos, falsae illae atque inanes affectiones; quam jucunde agitamur, cum amamus, cupimus, expavescimus. Similitudine rerum abrepti nos ipsos in illis fortunae commutationibus versari fere credimus, et affinitatis quadam conjunctione commovemur. Haec ab ipsis naturae initiis profecta, et in omnium insita sensibus subito nos excitant; illa autem, quae tam longe a nobis


5070. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

expavescimus. Similitudine rerum abrepti nos ipsos in illis fortunae commutationibus versari fere credimus, et affinitatis quadam conjunctione commovemur. Haec ab ipsis naturae initiis profecta, et in omnium insita sensibus subito nos excitant; illa autem, quae tam longe a nobis remota intelligendo diuque meditando vix assequimur, aut nullos aut lentos certe, ac desides motus afferunt. Tum B., at ista, inquit, si ita videtur, accuratius exquiramus:


5071. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

tam longe a nobis remota intelligendo diuque meditando vix assequimur, aut nullos aut lentos certe, ac desides motus afferunt. Tum B., at ista, inquit, si ita videtur, accuratius exquiramus: fortasse enim nec tam segniter nos ab iis rebus moveri comperiemus, quas intelligendo meditandoque intime percipimus; nec ab iis ipsis, quae communibus infixae sensibus videntur, impelli nos acriter cognoscemus, nisi cum easdem antea animo et cogitatione probe


5072. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

inquit, si ita videtur, accuratius exquiramus: fortasse enim nec tam segniter nos ab iis rebus moveri comperiemus, quas intelligendo meditandoque intime percipimus; nec ab iis ipsis, quae communibus infixae sensibus videntur, impelli nos acriter cognoscemus, nisi cum easdem antea animo et cogitatione probe perspexerimus. quid enim quempiam nulla cogitatione instructum, nisi pene stipitem aut beluam ad paulum abjectam censeas? Earum


5073. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

excellentem formam, quam et recipere ipsa possunt, et carminis vis sustinere? Num enim communibus ac vulgaribus exornandis rebus tantummodo poetae praestant, in majoribus vero omnis eorum industria concidet atque diffluet? Num magnopere nos capient concinendis tenuiorum etiam hominum casibus, quorum ignotam nobis antea fortunae conditionem praeter expectationem recognoscimus, cum vero abditas atque obscuras rerum causas, descriptionemque naturae nobis aperient, neque


5074. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

etiam hominum casibus, quorum ignotam nobis antea fortunae conditionem praeter expectationem recognoscimus, cum vero abditas atque obscuras rerum causas, descriptionemque naturae nobis aperient, neque satis allicere neque detinere nos poterunt? At si tanta est in poetarum artibus vis illius, quam αναγνωρισιν vocant, nos agnitionem reddere possumus, in nullis aliis eadem certe melius, quam in Didascalicorum cantibus enitebit. Nunquam enim


5075. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

cum vero abditas atque obscuras rerum causas, descriptionemque naturae nobis aperient, neque satis allicere neque detinere nos poterunt? At si tanta est in poetarum artibus vis illius, quam αναγνωρισιν vocant, nos agnitionem reddere possumus, in nullis aliis eadem certe melius, quam in Didascalicorum cantibus enitebit. Nunquam enim mihi persuasum erit ullis inopinatis ac mirabilibus hominum casibus nos tam jucunde posse affici, ut ex maximarum


5076. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

αναγνωρισιν vocant, nos agnitionem reddere possumus, in nullis aliis eadem certe melius, quam in Didascalicorum cantibus enitebit. Nunquam enim mihi persuasum erit ullis inopinatis ac mirabilibus hominum casibus nos tam jucunde posse affici, ut ex maximarum rerum ac naturae ipsius agnitione non multis partibus uberiorem voluptatis fructum capiamus. Cum igitur ortus ac principia intelligemus rerum hujusmodi, quarum vim atque effectus ignotis etiam


5077. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ulla antea aliorum opera perfectum vidimus. ex horum enim disciplinis ad poetarum artificia delati tanquam e rudibus tectis in ampla ac illustria domicilia, ebore, auro, picturis instructissima, virgula illa Minervae repente traductos nos esse mirabimur. Quippe soli demum poetae vitam atque animum rebus, ac divinitatem fere quamdam tribuunt. Cum haec suis illi comptibus attigerunt, non intervalla corporum tantummodo, magnitudines, celeritates cognoscimus, sed ad ipsam


5078. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

conversionesque contemplari nobis videmur, divinarum denique actionum consiliorumque testes, ac spectatores assidemus. Nullos alios ego quidem poetarum conatus, non scenas, non theatra huic tantae pulchritudini comparo. Sed nimis longe nos susceptae disputationis ardor abducet, si caetera persequi volumus. Nam et Familiares nostros brevi huc adfuturos opinor, qui si nos in eadem disceptatione deprehendent, aut ad redintegrandam controversiam adigent, aut exclusos se


5079. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ego quidem poetarum conatus, non scenas, non theatra huic tantae pulchritudini comparo. Sed nimis longe nos susceptae disputationis ardor abducet, si caetera persequi volumus. Nam et Familiares nostros brevi huc adfuturos opinor, qui si nos in eadem disceptatione deprehendent, aut ad redintegrandam controversiam adigent, aut exclusos se aegre ferent. Quare quae reliqua sunt, si ita videtur, in aliud tempus differamus. Cui cum assensi essemus, vultum et orationem ad


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].


More search results (batches of 100)
First 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.