Your search found 7118 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1112-1271:

iampridem intermissa condendi carminis cura, Hebraicorum nominum Latinę linguę inusitata relatio, locorum quoque a nullo prorsus geographorum nostrorum satis explanata uocabula. Has tamen omnes difficultates meus erga sanctitatem tuam amor peruicit. Ille quod intermiseram reuocauit, ille etiam nomina, quę plerumque (ut nosti) absque ulla casuum declinatione in libris diuinis proferuntur, declinare me compulit, ut sermonis nostri sensus apertior fieret, ille denique locorum situs, quos plene

cura, Hebraicorum nominum Latinę linguę inusitata relatio, locorum quoque a nullo prorsus geographorum nostrorum satis explanata uocabula. Has tamen omnes difficultates meus erga sanctitatem tuam amor peruicit. Ille quod intermiseram reuocauit, ille etiam nomina, quę plerumque (ut nosti) absque ulla casuum declinatione in libris diuinis proferuntur, declinare me compulit, ut sermonis nostri sensus apertior fieret, ille denique locorum situs, quos plene diserteque exponere non poteram, diuinare

meus erga sanctitatem tuam amor peruicit. Ille quod intermiseram reuocauit, ille etiam nomina, quę plerumque (ut nosti) absque ulla casuum declinatione in libris diuinis proferuntur, declinare me compulit, ut sermonis nostri sensus apertior fieret, ille denique locorum situs, quos plene diserteque exponere non poteram, diuinare me fecit. Appendicem etiam operi adiunxi soluta utens oratione, singulorum uoluminum argumenta. Deinde historię ueteris contextum ostendi nouę esse figuram. Quod opus si

Cui sunt et gregibus iunior qui pręsit alendis."
Tunc Samuel "Non ante dapes gustabimus" inquit
"Quam puer huc ueniens se nobis offerat ultro." Dauid
1.140   Iussis ille patris parens et pascua linquens
Accitus properauit iter seque obtulit ultro,
Insignis forma iuuenis facieque decorus,
Iocundo aspectu, suffusus et ora rubore
Atque manu promptus, uiridis tamen apta

hunc robore notum
1.160   Corporis et multa locupletem reddere gaza, Saul a spiritu agitatus
At uero Saulem furiis agitabat amaris
Immanis demon, totos infusus in artus.
Ille solo stridens prostratus uoluere sese
Huc, illuc uisus, toruo quoque lumine circum
1.165   Terrebat stantes et spumas ore uomebat Comparatio
Dentibus infrendens, rabidus ceu sępe

Despicit ętherii monitus mandataque regis,
1.170   Hic procul exclusus populi de sorte fidelis
Spirituum iuris sese sciat esse malorum
Nec nisi placato resipiscere posse Tonante.
Placatus dabit ille feros de pectore motus
Pellere tranquillamque admittere corde quietem
1.175   Et tandem nullas horrescere demonis iras. Saul, Cisi filius
Hunc ubi amicorum pietas miserata laborem

Hoc uno, cęssent ut cętera, certe
1.215   Officio tibi me uinctum memoremque tenebis."
Maiestate uiri iuuenilis territa uirtus
Obstupuit mentemque rubor turbauit et ora.
Haud multum mansere metus; sibi redditus ille Dauid respondet
Hęc demum responsa dedit: "Tua iussa capessam.
1.220   Quem me cunque uoles fieri, rex inclyte, talis
Esse uolo, tibi me totum do, dedico totum,
Insanum

Fratres Dauidis ad Saulem
"O rex magne, tui sumus" aiunt "fida clientis
(Si nescis) Iessei nos pignora Bethlemitę,
1.280   Dauidis fratres, tibi quem dimittere iussus
Ille quidem non parua suę solatia uitę
Paruit aspernans. Puerum concede parenti
Nosque loco illius teneas. Hoc poscimus omnes.
Hoc genitor Iesseus uotis petit omnibus unum.
1.285   Permitte, ut gregibus pręsit,

Tanto solum complexus amore est.
Sed tamen instantis uicit formido pericli
Proque istis ipsum iam tandem passus abire
Assensit uotis pariter fratrumque patrisque.
1.295   Nondum erat expertus, quantum iam corporis ille
Viribus atque animi teneros excesserat annos.
Nuncius interea regis perfertur ad aures
Hostilem turmam latis descendere campis
Iamque Palestinas acies pallare per omnem
1.300   Iudeę

montes interiacet altos.
Illa Palestinę cępere cacumina turmę,
Hęc Iudea phalanx. Positis certamina castris
Parua serunt cursuque leui magis arma lacessunt
Quam pugnam exercent, quum tandem maximus ille, GOLIAS
1.325   Ille Gygantei generis, sed spuria, proles
In medię uallis descendens plana Golias
Horrendo clamore tonat: qui cernere ferro
Et conferre

Hęc Iudea phalanx. Positis certamina castris
Parua serunt cursuque leui magis arma lacessunt
Quam pugnam exercent, quum tandem maximus ille, GOLIAS
1.325   Ille Gygantei generis, sed spuria, proles
In medię uallis descendens plana Golias
Horrendo clamore tonat: qui cernere ferro
Et conferre manum secum audet, colle relicto
Deuolet, ut medio peragantur pręlia

Vasti hominis moles si terret, peruia ferro
Hic quoque membra gerit. Multo si robore pręstat,
1.375   Robustum quandoque leuis prostrauit, arena
In media fixum telis, elephanta Gethulus.
Sit magnus sitque ille potens, dum uestra probatur
Dexteritas agilisque manus solersque cauere nota
Atque inferre ictus. Vires industria uincit,
1.380   Adsit tantum animus. Pauidos fortuna repellit.

uoluit certare, loco, turbatus in iram
Exit et ad regem prompto sermone profatur: Dauid ad Saulem
"Psaltes ante tuus, pugilem nunc offero dextram,
Inclyte rex, ne se iactet temerarius ille
Iam uicisse omnes exclamans nemine uicto.
1.400   Est animus conferre manum, superumque fauente
Numine Getheum sternet mea dextra Goliam,
Ipse meis si me permittis sortibus uti."
Obstupuere

iuuenum mihi iam charissime, quo te
Nunc tuus ardor agit? Transcendis nisibus annos.
1.410   Ante pilos certare cupis, tyrunculus illa
Attentare audes ueterani militis arma,
Nec tibi succurrit, quam pręstans uiribus ille est,
Quam ferro instructus, quam toto corpore magnus?
Immodico moderare animo mentemque ferocem
1.415   Refrenans melius florenti consule uitę
Et patere, ut subeant alii certamina tanta,

dicta magisque
Gliscit amor pugnę, remoratus suscitat ardor
1.420   Tentandi penitus maiora incendia belli. Comparatio
Ac uelut audacem uenator forte Molossum
Quum tenet, ille alacer uiso se porrigit urso
Vlteriusque ruens retinacula rumpere tentat,
Necdum dimissus latrat, furit, ingemit, urget,
1.425   Carpit humum, nunc huc agilis, nunc uertitur illuc.
Haud aliter Dauid: toruo

casside frontem
1.460   Diffindit mediam. Lethali saucius ictu
Mugiit ut taurus sacras mactatus ad aras.
Per uultus perque arma fluens miserabilis humor
Sanguinis admixto coepit manare cerebro.
Ille labans tereti iam frustra innititur hastę,
1.465   Frustra stare cupit. Mox pręceps corpore toto
Labitur in terram. Tremuit sub pondere tellus
Armaque labentis magno sonuere fragore.
Impiger hinc Dauid

figuris
Exornabat ebur, flauenti lora metallo
Intertexta nitent. His Gnosia spicula iungit
Corithosque leues et sęuum flexibus arcum.
2.25   Hęc cuncta ut fuerint multo licitanda triente,
Ille tamen sese maioribus undique donis
Pręstabat dignum. Regi parere paratus,
Illorum, quę iussa sibi, nec mole grauari
Nec poterat diri terreri sorte pericli
2.30   Impauidusque animo simul inuictusque labore

Vt decuplo maior Dauidi gloria surgat,
Nostris auspiciis, nostro qui militat ęre,
2.55   Quam mihi, qui regno pręsum, quem maximus unum
Spectat honos. Ergo conuerso cardine rerum
Mancipio dominus famulabitur? Ille sedebit
In regni solio et sceptri potietur honore?"
His ardens odiis, illi, quem semper amauit,
2.60   Insidiari animo iam tandem coepit acerbo,
Non culpa ipsius, sed uulgi errore pusilli,

prophanat
Effigiem turpesque serit super ora figuras.
2.75   Solicitus Dauid cytharam pulsare canoram
Accelerat notasque sono tentare medellas,
Non hanc esse putans hominis, sed demonis iram.
Ille tamen telum (telum nam forte tenebat)
Torsit in aduersos uultus atque ora sonantis.
2.80   Sed declinato Dauid bene providus ictu
Proiectaque cheli suspectam deserit aulam
Et fugiens odium uitat capitale tyranni.

colit quę plurima campos.
Merces magna, leuis labor est. Age, cęde prophanos
Et rediens cupidis amplexibus utere nymphę!"
Quanquam Dauidis lęta est audacia sorte
Hac sibi proposita, non se tamen ille fatetur
2.165   Esse thoro dignum, quem celsius euehit alta
Maiestas quam quo poterit sua tendere uirtus,
Sed tamen "Experiar dubii discrimina belli"
Inquit "et anne humiles oculis deus aspicit ęquis.

Conticuere tubę, calamos inflare choraules
Et digito pulsare leui caua cymbala psaltes
2.255   Coepit et argutis fidibus resonare lyristes
Ac Phrygios cantare modos. Nunc tinnit acuta,
Nunc tonat ille graui, media modo temperat istos
Voce sonos, agili pulchre quos gutture uibrat
Concordans cytharę linguę prolata canori.
2.260   Arrectę cunctorum aures dulcedine tanta
Et capti stabant animi. Nil murmuris

2.280   Interea Dauid tollens ad sydera mentem
Cęlicolum regem uotis precibusque petebat.
Coniugii seruare fidem, seruare pudici
Iura thori et sancte proprios educere foetus
Ipsis ille daret, quos nunc coniunxit in unum,
2.285   Arceret rixas, suspectum tolleret omnem,
Ambobus uitam uacuam rumore sinistro
Cęderet et uerę uirtutis luce nitentem,
Scilicet ut possint dominoque deoque placere,

Quando Cisides Ionatham reliquosque uocauit
Custodes lateris uulgoque in parte remoto Saul in Dauidem
Alloquitur stantes: "Quis tam temerarius" inquit
2.335   "Extat, ut ille meis penitus parere negabit
Imperiis? Iubeo Dauidem protinus ipsum
Interimi uestris armis. Ne quęrite quare.
Ille meus fiet, qui iussa refugerit, hostis.
Experiar, seruone magis seruire velitis

Dauidem
Alloquitur stantes: "Quis tam temerarius" inquit
2.335   "Extat, ut ille meis penitus parere negabit
Imperiis? Iubeo Dauidem protinus ipsum
Interimi uestris armis. Ne quęrite quare.
Ille meus fiet, qui iussa refugerit, hostis.
Experiar, seruone magis seruire velitis
2.340   An domino." Tales rabidus dabat ore loquellas.
Discessit tristis Ionathas moestusque periclo
Illius, magno fuerat cui iunctus

Illi aperit secreta patris metuendaque cędis
2.345   Consilia, his ipsum affatus pro tempore dictis: Ionathas ad Dauidem
"Infensum uites, Dauid charissime, regem
Infestumque tibi. Lictoribus ille uocatis
Dat mandata tui, quum Sol illuxerit orbi,
Quo te cunque loco poterunt reperire, necandi.
2.350   Quare efferre pedem caueas de limine portę
Ipse tuę totumque diem sub tecta sedeto

Lęsus eris si quo (deus hoc auertat) ab ictu,
Effluet ex illo noster quoque uulnere sanguis,
2.360   Commixtos animos communeque corpus habemus." Dauid
Talia dicentem Ionatham complectitur ille,
Oscula dat, summas tali pro munere grates
Lętus agit, non ipse suę discrimina uitę
Sic timet, ut fidi gratatur amore sodalis.
2.365   Mox festinatis regales passibus ędes
Ingressus

O pater alme, tui. Communis gloria tecum,
Communis tua culpa mihi. Nunc ergo rogatum
Te uenio obtestans: Dauidem perdere uelle
2.385   Desiste immeritum duroue extinguere fato
Egregium fidumque tibi. Fuit ille decori
Virtuti famęque tuę, qui cęde Goliam
Sustulit, aduersas qui fregit Marte phalanges.
Armatus quoties conflixit, uictor ad istam
2.390   Cum spoliis rediit, cunctis plaudentibus, urbem.

Iam fore promittit promissaque foedere sancit, nota
Instabili tamen ista fide. Nam dira phrenesis
Quem superat penitusque ferę uecordia mentis,
Proposito facit ille nihil laudabile certo.
2.415   Nunc huc, nunc illuc deflectitur actus ab omni
Vento, uela tamen rapidis dat sępius austris.
Rursus ad arma ferox excitus fuderat hostes Dauid

Saul in Dauidem
Rex Saul inuidię, Dauidis nomine laudem
Ipse suam uinci cernens, exarsit in iras
Feruidus et raptum magno conamine pilum
Torsit in aduersum cantantis pectus, at ille
2.455   In latus accliuo uitauit corpore telum.
Vitatam paries confixus suscipit hastam
Hastaque fixa cauis ferrata cuspide rimis
Compulit extemplo concussa fatiscere saxa.
Ipse fuga elapsus

atra
Splendentemque globum Lunę lucere uetabat.
Armati ante fores missi sedere manipli,
Vt mane egressum iugularent. Murmura sensit
2.465   Ante fores uxor metuensque pericla marito
Rettulit. Ille fugam postico fecit aperto
Incolumisque abiit. Lictores decipit uxor,
Ne subito cursu fugientis terga sequantur. Michola elusit insidiatores
Compingens mappas et linea lintea

nescio quo me
Conuertam. Sed quis prohibet depromere uerum?
2.495   A me dimissum nunquam Dauida negabo.
Si mea non ueniam pietas, rex magne, meretur,
Foemineo saltem miserans ignosce fauori.
Ille minax stricto nuper mihi dixerat ense:
'Si me non tacita emittas secretaque serues
2.500   Quęrentesque dolo fallas, mea dextera letho
Te dabit et nostro mittere ad Tartara telo.'
Arma uiri euasi, quoniam mandata

uidet, semper contundere gestit.
Credo autem nostro nihil a genitore parari,
Seu magnum id fuerit seu paruum, protinus illud
3.95   Vt mihi non pandat. Quare tibi numina iuro
Sancta dei, quicquid moliri coeperit ille,
Omne tibi arcanum penitus reserabo paternum."
Talibus auditis respondit talia Dauid: David ad Ionatham
"Credo equidem, Ionatha, nostrę discrimina uitę
3.100   Esse

te forte uolet, tractauerit ultra
3.105   Siquid triste mihi. Sed tu scrutare parentis
Mentem, quęso, tui. Festę uenere Calendę,
Quum mihi post regem lęta ad conuiuia sedes
(Vt scis) prima datur. Si me quęsiuerit ille,
Dic ad Bethlemos propere petiisse penates,
3.110   Te precibus cędente meis, solennia sacra
Vt peragam et soler tribulum consortia pręsens.
Interea latebris recubabo tectus in illis,
Dum

Apponunt famuli. Iocundo tecta tumultu
Tota strepunt. Ipso tunc demum rege sedente,
Ordine seruato proceres accumbere iussi,
Quisque suum tenuere locum. Dauidica sedes
Sola suo sessore uacat. Cur defuit ille,
3.160   Quęrenti regi Ionathas respondit abisse
Ad solenne sacrum Bethlemi forte futurum.
Hoc a se precibus multum obnixeque rogantem
Impetrasse suis atque hęc conuiuia festa,
Absens quum

putas, quantum tu diligis ipsum
Iesseo natum? Nescis, stupidissime, nescis,
3.170   Quanto amor exitio tibi sit quandoque futurus
In Dauida tuus, quanta hinc infamia nostro
Confletur regno, quod adhuc non oppetat ille?
Certum est ut pereat, quo saluo sępe salutis
Me piget ecce meę. Sed nec, si uixerit, ulla
3.175   Spes tibi regnandi post funera nostra relicta est.
Viuum plebs sequitur, uiuenti sceptra dabuntur,

Ni consessorum consurgens turba repente
Tam dirum prohibere nefas conata fuisset,
3.210   Supplicibus blandisque patri clamoribus obstans.
Inuitus tenuit, quem iam librauerat, ictum
Rex Saul. Ille lares cursu properante paternos
Linquens ora metu post se pallentia torsit
Atque uno tantum seruo comitatus adiuit
3.215   Proxima Dauidis latebris loca signaque monstrat
Certa fugę, quę se iam dixerat esse

Respondit flamen uenerandus ad ista dialis:
"Non est hic aliud nisi magni mucro Golię,
Quem tu terribili strauisti uerbere fundę,
In Terebintea dum pręlia ualle lacessit.
3.285   Ille, inquam, mucro, quo tu secuisse Gygantis
Iam strati ualido ceruicem diceris ictu,
Illic nunc etiam madidus iacet ecce cruore,
Syndone contectus, uicinus uestibus illis,
Quas humerale uocant, ad sacra

turba
"Hiccine" dixerunt "est Dauid, sępe choreis
Cantatus lętis, quum tota theatra sonarent:
Rex Saul armatus bellando corpora letho
Mille dedit, plus ipse decem dux milia Dauid!"
3.310   His ille auditis animo suspensus et hęrens Comparatio
Extitit. Vt canibus subito fera cincta Lacenis,
Quę, quo se referat, non inuenit inde cauernam
Conspicata cauum festinans irruit antrum

Vix ea fatus erat, cuncti depellere certant
Limine Dauidem, sed eundem exire morantem
3.345   Correptum manibus sublimem extra atria portant
Coenosoque solo effusum spretumque relinquunt.
Talibus ille dolis inimicam fallere gentem
Aggressus uitę manifesta pericula fugit. Odola spelunca
Mons fuit erecto contingens uertice nubes
3.350   Difficilisque aditu, spelunca notus Odola,

Vsus ait: "Quid me, quid me, gens perfida, temnis
Iesseidęque faues? Num uobis partiet agros
Arboribusque dabit uel consita uitibus arua
3.400   Aut, quibus ipse caret, flauentia porriget ęra?
Ille audet nostris ueniens considere terris
Et nostrum calcare solum, vos clauditis ora,
Ocia uos agitis muti. Quis nunciat hostem
Aduentare meum? Quis mecum signa secutus
3.405   Obuius ire parat? Noster quoque filius

Consulto ętherio super hunc Dauida Tonante,
Grata illi responsa dabat uictumque petenti
Panibus impense exibitis obsonia iunxit
Armaque porrexit cęso sublata Golię.
3.420   Talibus ille igitur donatus rebus abiuit.
Inde ego discedens celeri pede castra petiui,
Vt tibi deferrem, ne rerum nescius esses."
Rex nimis indignans accersere protinus ipsum
Pontificem cunctosque iubet, qui sacra

Coniurastis" ait "me contra tuque tuique
Cum Dauide simul, cui uictum atque arma dedistis,
Pro quo sancta dei placastis numina uotis
3.430   Supplicibus cantuque precum sacrisque litatis,
Quum tamen ille meum quęrat peruertere regnum
Insidiasque paret, sumptis et prouocet armis?"
Hęc quum terribili fudisset uerba profatu
Ira recens regis, cuius non protinus ora
3.435   Inficeret pallor, gelidos metus angeret

dederas, nos panibus illum
Iuuimus et primo quem tu dignatus honore es,
Militię statuens ductorem, huic arma negare
3.450   Duximus esse nefas aliquidue optare sinistrum.
Si quicquam posthac tibi, rex, deliquerit ille, nota
Nescimus. Venia est dignus, qui nescius errat.
Ignoscas igitur, quando est ignoscere dignum.
Credidimus generumque tuum turmęque tuorum
3.455   Pręfectum tibi,

Tu maneas mecum! Longe timor omnis abesto,
Nil dubites! Aut nostra manus te proteget, aut hanc
3.525   Si quisquam uitam mihi tollet, tollet et idem,
Abiathare, tuam. Sors ambos una manebit."
Ille igitur moestos ex hoc lenire dolores
Incipit atque suis melius confidere rebus
Nec penitus miserum se credere castraque nusquam
3.530   Linquere Dauidis uel se diuertere ab ipso.

IV
ARGVMENTVM Regum lib. 1, cap. XXIII. Ceilla a Palestinis obsidetur. A Dauide liberatur. Saul eum persequi parat. Ille fugiens uenit in Ziph. A Zipheis proditur. A Saule obsidetur, sed quum audisset Saul Palestinos irruisse in regnum, dimisso Dauide recessit. XXIIII. Dauid uenit in Engadi. Latet in spelunca. In quam Sauli

Excipitur plausu lętusque hac sede quieuit.
Tantę autem laudis uacuas uaga fama per auras
Spargitur et Saulem peruenit ad usque tyrannum. Saul in Dauidem
4.60   Ex hoc ille ratus sibi iam Dauide potiri
Esse datum dixit: "Cauea capietur in illa
Iam male tutus aper. Laqueis nunc, improbe Dauid,
Impediere meis: inclusus moenibus istis
Iam nusquam effugies. Tanti uictoria

Saul audisset, lęto sic rettulit ore:
"Summas, Ziphei, uestro pro munere grates
Non ingratus ago uobis, habeo quoque summas,
Quod tam solicito mea uota fauore iuuatis.
Ite modo, quocunque solo consederit ille,
4.130   Inspicite, ut certum quum norim, protinus illo
Accelerem et totum circumdem milite campum,
Nequa fugę clausis pateat uia. Condere si se
Sub tellure uolent, scrutabor uiscera terrę.

epulis conuiuia raris,
De tantis opibus, tibi quas diuina fauendo
4.325   Indulsit pietas, aliquid digneris amico
Impartire tuo, cui per deserta uaganti
Deficere humanę iam coepit copia frugis,
Ille tuas defendit oues, dum castra teneret
Istis fixa locis quondam. Non defuit hedus
4.330   De gregibus, non agna tuis; pecuaria nemo
Diripere est ausus nec furto abducere. Miles
Innocuas tenuit, te non offendere

His illum obsequiis siquid meruisse fateris, nota
4.335   Nunc quocunque libet dono testare. Merenti
Nam scis esse nefas si gratia nulla repensa est.
Profuit ille tuis et adhuc prodesse paratus
Est rebus. Tali quid te tribuisse pigebit?
Mittas magna licet, maius referetur ab ipso,
4.340   Hebrei quem sceptra manent insignia regni,
Si non uana sacri pandunt responsa

in Nabalem ingratum
Robora militię, quo munere uestra rependit
Obsequia ingratus Nabal, iam cernitis omnes.
Ecce preces nostras despexit et ore procaci
Vos uestrumque ducem carpsit temerarius ille
4.370   Haud minus audenter quam si uilissima cuncti
Mancipia essemus seu quicquam uilius illis:
Non noti uirtute uiri, non hoste timendi
Iam toties uicto. Qui simus, nouerit ille
Per

uestrumque ducem carpsit temerarius ille
4.370   Haud minus audenter quam si uilissima cuncti
Mancipia essemus seu quicquam uilius illis:
Non noti uirtute uiri, non hoste timendi
Iam toties uicto. Qui simus, nouerit ille
Per sceleris poenas. Nostro delebere, Nabal,
4.375   Quos temnis, ferro. Dirę petulantia linguę
Et tua tota domus tecum subuersa peribit
Et pecus omne simul." Post hęc accingit acuto
Ense

quater centena virum sua terga secuta est,
Omnes instructi ad pugnam et certare parati,
Bis quoque centenis ad castra tuenda relictis.
Interea quidam Nabalis forte bubulcus
Vxori ipsius rem defert, qualiter ille
4.385   In Dauida ducem iactarit probra, ministris
Illius insultans paucasque petentibus escas
Vt dederit celerem tumido clamore repulsam.
Inde, nisi ipsa nihil prorsus cunctata sagaci

Incipietque tibi mutata mente fauere,
Quum per cunctorum te ferri uiderit ora,
4.460   Non pietate minus quam forti pectore clarum."
Protinus ira furens blanda lenita loquella
In Dauide fuit. Verborum sensibus ille
Ornatuque simul captus formęque decore
Placatur. Precibus uenia est concessa petentis
4.465   Et promissa fides, et lęto munera uultu
Cuncta accepta quidem Dauidi, non quia rebus
Talibus

4.470   Atque his astanti respondens Abigaili Dauid ad Abigailem
Exhilaratus ait: "Summas ego debeo grates
Ętherio primum, qui temperat omnia, regi,
Summas deinde tibi. Dedit ille repente profectis
Hic hodie ut fieres armatis obuia nobis.
4.475   Tu dulci eloquio uerbisque potentibus oris
Placasti ingentem nostris in cordibus iram,
Qua succensus ego petulantis crimina linguę

et fingit se prędari Israhelitas. XXVIII. Palestini cogunt exercitum in Saulem. Saul propius castrametatus timuit. Dimissis castris abiit consultum phitonissam de euentu belli. Samuel apparens prędixit aduersa. Ille prę dolore uix exoratus, ut cibum caperet, nocte reuersus est in castra. Lib. V

et instabiles properent auferre procellę?
Ast ubi iam noctis conuiuia lęta secutę
Alta quies crapulam digessit mensque nitere
5.40   Coepta nitente die est, uerbis aggressa maritum
Abigail narrat quę gesserat. Ille periclo
Territus audito trepidos uix sustinet artus.
Inde stupens nec adhuc meritas euadere poenas Comparatio
Posse timet. Veluti mediis qui fluctibus olim
5.45  

mulctante deo stultę commissa loquellę
5.50   Et benefactori mala probra relata, repenti
Post bis quinque dies rapitur sub Tartara letho.
Morte luisse scelus Nabalem nuncius aures
Protinus impleuit Dauidis. Sustulit ille
Ad cęlum geminas gemino cum lumine palmas Dauid ad deum
5.55   Et uoce intenta "Tibi, mundi maxime rector,
Grates" inquit "ago. Tu iusto facta proterui

Dauidis uenerata prius: "Me munere tanto
Immeritam fateor. Dauidis dicier uxor
Iesseique nurus plus est quam nostra requirit
5.85   Conditio. Seruire meo, seruire parata
Sum domino, quicquid mihi iusserit ille, facessam.
Quanuis ipsa suis me crura lauare pedesque
Pręcipiat seruis, manibus complebitur istis
Vile ministerium, merear modo talis in ędes
5.90   Esse recepta uiri numeroque admissa suarum

Tradita erat Phalto cuidam sic Saule iubente nota
Contra scita dei. Nam nescit legibus uti
Cuiuscunque leuem turbat furor iraque mentem.
Hinc quia Dauidi infensus tunc extitit ille.
Soluit legitimos peruerso more hymeneos.
5.110   Illicitos iussit uinclo uincire prophano. Saul in Dauidem
Cumque iterum Saulem praui liuoris Herinis
Aduersum Dauida

"Mitte animum talem! Nequaquam criminis expers
Esse potest, quisquis perfusum chrismate sacro
Ausus erit uiolare uirum seu lędere ferro.
Absit ut hanc unquam Cisidę sanguine dextram
5.145   Foedarim! Licet ille meę dispendia uitę
Dira mente paret, semper tolerabimus illum,
Donec diuino mulctatus uerbere finem
Imponat furiis odiumque relinquat iniquum.
Nunc hastile illud, quod fixum stare uidemus

Verborum tonitru regis turbare quietem?"
Respondit Dauid: "Num non, Abnere, potestas
Illa tui donata manet tibi munere regis,
Post ipsum ut fieres primus? Taline rependis
5.165   Officium mercede suum, quum dormiat ille
Sub te custode, ut uitę tam certa pericla
Ille suę subeat? Nam quidam sustulit illi
Tela cyphumque simul, capiti quę proxima regis
Sopiti steterant. Domini custodia quem sic
5.170  

Abnere, potestas
Illa tui donata manet tibi munere regis,
Post ipsum ut fieres primus? Taline rependis
5.165   Officium mercede suum, quum dormiat ille
Sub te custode, ut uitę tam certa pericla
Ille suę subeat? Nam quidam sustulit illi
Tela cyphumque simul, capiti quę proxima regis
Sopiti steterant. Domini custodia quem sic
5.170   Delectet, mortis poenas est pendere dignus." Saul

Agnouit uocem iam rex Dauidis et idem
Commotus pietate uiri, qui parcere uitę
Insidiatoris toties quam cęde nocere
Maluit, "Heus" inquit "nunquid Iesseia proles
5.175   Et meus es Dauid?" Cui statim reddidit ille: Dauid ad Saulem
"Dauid ego seruusque tuus, uirtute fideque
Nulli non notus te pręter. Causa nefandi
Quę sit, quęso, odii? Pacem promittis, et arma

illic densata nigrescunt
Vellera, dissimiles uarie miscentur acerui. Gelboa mons
Gelboa mons primum Saulis tentoria lato
Excępit dorso. Cuius de uertice spectans
5.350   Ille Palestinas acies atque horrida telis
Castra suis, clypeos, galeas, thoracas ahenos,
Ingentes hastas, sinuatis cornibus arcus
Falcatosque enses, timuit gelidoque pauore
Constitit affectus, dum se non

ossa sepulchro
5.420   Ellicis et manes audes uexare quietos?
Quanquam non adsum cantu reuocatus iniquo
Illicitisque sacris: cęlestis numinis actus
Imperio ueni." Verbis perterritus istis
Ille refert: "Veniam mihi da, diuine sacerdos Saul respondit
5.425   Arcanique sciens uates! Ego nempe periclis
Ecce premor belli. Getheę sceptrifer urbis
Ipse Palestinam totam sub

Contra stetit acer in armis Ionathas occiditur
6.85   Et Dauidis amor Ionathas: conuersus in hostem
Se tegit ingenti clypeo simul et rotat ensem.
Mox tamen hostili circumdatus ille corona,
Corruit accepto transfixa per ilia ferro.
Infelix iuuenis moriens Dauida uocabat,
6.90   Absentem Dauida suum. De morte doloris
Nil habiturus erat, saluum si posset amicum
Ante

ictu,
Dum fugit, armigerum rogat ipsum, uulnere uulnus
Accumulet ferro, ne uiuum colligat hostis
Coniiciatque ferox in turpia uincula captum.
Id tamen et iussus timuit committere seruus.
6.100   Ille morę impatiens, conuersę protinus hastę
Incubuit. Sed dum misere superincubat, alter
Accessit fugiens et adhuc in carne morantem
Cunctantemque animam repetito propulit ictu,
Obstrictus regis

conuersę protinus hastę
Incubuit. Sed dum misere superincubat, alter
Accessit fugiens et adhuc in carne morantem
Cunctantemque animam repetito propulit ictu,
Obstrictus regis precibus. Mox armiger ille,
6.105   Mortis heri consors fieri quum uellet, et ipse,
Ipse suum aduersa transegit cuspide corpus Seruorum amor in dominos
Atque comes illi nigrum descendit ad Orcum.

Seruorum amor in dominos
Atque comes illi nigrum descendit ad Orcum.
Talis erat Gracchi Philocrates (uera Latini
Si referunt fasti), tanto quoque nomine dignus.
6.110   Pandarus ille etiam talis, quo Cassius usus
Dicitur, Augusti quum uictus uincla timeret.
Ambo isti dominis uitam rapuere rogati,
Ne raperet uiuos inimici sęua potestas
Atque infensa manus. Sua mox in uiscera ferrum

qui pręsens esse saluti,
Absens absentes prędam dimiserit hosti
6.230   Tradideritque simul. Manibus uix temperat amens
Cocio, sed fato Dauida tegente quieuit. Dauid
Ille ergo indutus sacratum protinus ephot,
Aggreditur rogitare deum, possetne repenti
Cursu castra sequi latronum ipsosque rapinis
6.235   Exuere. Vtque sibi cęlestia numina certis
Annuere agnouit signis, citat agmina

die Ionathęque dolendo
Cisidęque uicem, casus clademque nefandam
6.390   Israhelitarum, populi plebisque ruinas.
Deterso fletu Dauid sublata parumper
Ora hominem uersus flexit cuiasque rogauit
Ille foret, tam dira sibi qui nunciat acta.
"Externi generis sum," rettulit "Amalechita Dauid ad cladis nuncium
6.395   De genitore satus, uestratia castra secutus."
Dauid ait: "Quare

Isbosethum filii Renon dormientem interficiunt. Caput afferunt Dauidi in Hebron, qui eos iussit interfici et caput sepeliri. V. Vniuersę tribus couuenientes in Hebron salutauerunt Dauidem regem. Ille cum ipsis uenit Hierosolymam. Expulit Iebuseos. Arcem Syon muniuit. Lib. VII
Hactenus ipsa ducis

populis opibusque potentem, Adam, Abraham, Isaac et Iacob
Quattuor et celebrem positis ibi forte sepulchris
Primorum Hebrei generis gentisque parentum.
Huc cum coniugibus se contulit ille duabus.
7.15   Inde suos socios diuersa per oppida misit,
Subdita tunc illi, modo quam memorauimus, urbi.
Illuc Iuda tribus properans conuenit ad ipsum Dauid rex

Isbosethus erat Saulis clarissima proles.
Hunc regnare uolens pręfectus militiai
Abnerus, reliquis tribubus suadere solerti
7.80   Conatus studio, pompis regalibus ornat.
Ille quater denos uiuens impleuerat annos,
Quum talis regni moderari coepit habenas
Et regere imperio Galaadas Gessuriosque
Et Beniaminas gentes et Iezrahelitas
7.85   Israhelemque omnem. Domus unica Iuda fauebat

manu aut fundę uertigine torta.
Pars percussa cadit, celeri pars euolat ultra
Lapsa fuga atque ipsos etiam metus urget inertes.
Abnerum tunc forte ducem ducis ipse Ioabi
7.120   Frater pone sequens, Asahel, premit, ille retorta Asahel cadit
Post tergum facie clamat: "Diuerte uolatum
Hunc alio atque alios, Asahel, comprendere cura.
Quos modo despolies, ne te mea dextera telis

Quos modo despolies, ne te mea dextera telis
Irritata tuis cogatur tradere letho
7.125   Offendamque tua germanum cęde Ioabum!"
Surdis hoc Asahel concludens auribus urget
Cursu terga uiri. Conuersus protinus ille,
Aduersa rapide uenientem perculit hasta
Visceraque inguinibus fluxerunt cuspide apertis.
7.130   Sic Asahel periit, cuius quoque cęde sequentes
Turbati cursum sistebant atque dolore

facinus, quasi grande, putasti.
Scilicet indignum est bellum pro rege gerenti
De tot pellicibus regis si iungitur una?
In me dona patris quum pensas, cur mea muto
Ore pericla siles? Ductorem fecerat ille
7.230   Si me militię, nunquid non rexerit idem
Imperium uirtute mea protectus et armis
Contemptuque meę uitę assiduoque labore
Bellandi regnumque suum finesque tuendi?
Te post fata

opibusque iuuabo,
Vt regnet, regnare deus quem iusserit ipse!"
Isbosethus humi perceptis talibus ora
Pallida deiecit linguaque silente recessit,
7.245   Hiscere non audens Abneri territus ira.
Ille autem misit pacem ab Dauide petitum
Colloquiique fidem. Respondit Dauid amicum
Se fore perpetuum, si secum forte Micholam
Adducat ueniens, quę theda iuncta iugali
7.250   Prima sibi fuerat, centum licitata

decernitur unus,
7.260   Sic dicente deo: "Sceptrum Dauide tenente
Israhelitarum populum saluabo fidelem.
Arma Palestinę non illum lędere gentis
Nec uis ulla uirum poterit tectusque fauore
Ille meo semper uincet, confinia regni
7.265   Proferet ulterius, sumptis metuendus in armis."
Consensere tribus, Dauidis fata sequendi
Abnero dedidere fidem. Rebusque peractis
Abnerus Dauida petit, translatus ad urbem

sine fraude perennem,
Donec uitales uiuendo carperet auras.
Iam discedentem Dauid deducit amici
7.300   Officio fungens, pariter gradiuntur ad usque
Valuarum spacium et extremę limina portę.
Ille "Vale" dicto, turba comitante, recessit.
Ecce autem uictor cęso latrone Ioabus
Cum spoliis prędaque redit, delatus in urbem.
7.305   Audiit Abnerum blande cum rege locutum
Excessisse recens curaque accensus

ad tuta recessit."
Hęc fatus regi, coepit secreta Ioabus
Voluere consilia. Emisit, qui nomine regis
7.315   Abnerum reuocet dicens superesse, quod illi
Dicere secreto rex uellet. Nescius ergo
Ille Ioabinę fraudis, regressus in urbem Abnerum perimit Ioabus
Venit. At exceptum lęto satis ore salutat
Seque arcana loqui simulauit uelle Ioabus
7.320   Indeque semotum confodit. Corruit illic

Ore prius, quam Solis equos demergier undis
Viderit Oceani et stabulis se condere in imis.
Talibus indiciis patuit non rege uolente
Abnerum gladio sęui periisse Ioabi.
7.360   Et licet ipsius germanum sustulit ille,
Sustulit in bello urgentem urgentique resistens.
Ergo non ideo compostę tempore pacis
Iam cum rege simul decuit sęuisse Ioabum
Vindictamque dolis et turpi fraude petisse.
7.365   Nuncius

tui te pellere sedibus istis
Tentabat, nunc bella ciens, nunc fraudibus utens,
Vt te sublato tribulum quoque sceptra tuorum
7.390   Arriperet solus. Sed qui tibi regna parauit
Tradere tota deus, Saulem iam sustulit ille
Progeniemque omnem: tutus dominabere terris." nota
O spes uana hominum, quorum mens impia credit
Perfidia reperire fidem dominisque placere
7.395   Posse aliis, quum

Isbosethi
Ęquo digna foro: "Nescitis, Saulica cędes
7.400   Quanto illi exitio fuerit, qui primus ab altis
Gelboę siluis properans uenit Sicelechum
Ac simul ipsius miserandum rettulit ultro
Ille mihi casum, se lęta et prospera credens
Enarrare nouo tristi de morte relatu?
7.405   Hic igitur sperans ex his se pręmia uerbis
Laturum, meritę subiit supplicia mortis.
Nonne magis talem mulctam persoluere

Ęquoris, acta suo quum pinus nautica uento
Sulcat iter scissique simul dant murmura fluctus,
Donec eam curuus permenso gurgite portus
8.110   Excipiat tutaque locet statione receptam."
Hęc ille. Inde loco posuit uictoria nomen Baalpharasim
Parta Baalpharasim: diuisos sonat hostes
Vox ea Iudaicis olim sic ędita uerbis.
Tum pius expulso Dauid de finibus hoste

dei et donum uenerabile Cherub. Obededon
Obededon Getheus erat pietate fideque
Nobilis ante alios, illi committere tale
8.215   Tamque ingens pignus uisum super omnia regi.
Ille domi acceptam diuini foederis arcam
Religione colens multa sentire fauorem
Numinis incoepit, uitę gaudere quiete
Et magis atque magis rebus florere secundis,
8.220   Donec peruolitans tantorum fama bonorum

Dedita corda deo. Quis enim tam magnus ubique est,
Vt, contemplatus cęlum terrasque regentem,
8.270   Se putet esse aliquid? Quare submittere si quem
Sese illi pigeat, me certe subdere nullus
Est rubor. Ille tuum genitorem sępe proteruo
Ore renitentem contempsit, iussit et idem
Pręesse suo populo Dauidem rebus egenum
8.275   Atque animis humilem. Paruos extollere magnus
Si solet ergo deus, nunquid seruire pudebit

uates,
8.295   Me magnas habitare domos, et marmore et auro
Fulgentes raręque noua compagine cedri,
Et stare extentis sacram sub pellibus arcam?" Nathan propheta
Protinus ille refert: "Dauid, celeberrime regum,
Hoc, quodcunque pio facinus sub pectore uersas,
8.300   Perfecisse stude. Illabens penetralia mentis,
Spiritus ipse tuos diuinus dirigit actus
Et facienda docet numen cęleste

Texerat umbra solum, pecudes hominesque sopora
Nocte quiescebant, quando uox uenit ab alto,
Ad uatem dicente deo: "Nathane propheta, Oraculum
Vade, meo dicas Dauidi, num dabit ille
Templa mihi fabricata manu. Quo tempore Memphis
8.310   Israhelitanam iussa est dimittere plebem,
Ex illo me nulla suo domus imbrice texit
Vobiscum gradientem monstrantemque sequente
Plebe

duro ductis de marmore lymphis
Ora perusta siti, releuasti sępe grauata
Tristi colla iugo. Toties metuentibus hostem,
8.370   Pręstantem numero atque armis, submittere nobis
Tam facile uictum placuit tibi, quam fuit ille
Difficilis uinci, nisi nos tua dextra iuuaret.
Tu sanctas nobis leges ritusque dedisti
Sacrorumque modum. Tu uatum corda piorum
8.375   Inspiras, per quos nobis arcana reueles
Consilia et

Quare equi subneruati uel suppernati
Cernis equum, quantum erecta ceruice superbit
Et quantis idem stimulis agitatur amoris
In Venerem pręceps. Igitur suppernat equinum
8.425   Ille animal, quisquis fastu prius usus iniquo
Ad mites humilis morum conuertitur actus
Et quem flammifero succenderat igne libido,
Proponit castum iam conseruare cubile
Affectus frenans recta ratione

filium. XII. Nathan arguit Dauidem de peccato. Illum penitet et dominus ignoscit. Dauid puero egrotante dolet, mortuo consolatur. Post quem Bersabe genuit ei Salomonem. Ioab expugnaturus Rabbam uocauit Dauidem, et ille ueniens capit Rabbam. Regis diadema tollit, populum trucidat, Hierosolymam redit. Lib. VIIII

paternis
9.25   Te uolo, chare, bonis et auitę copia gazę
Vt tua sit, iubeo. Mensę conuiua perennis
Ipse meę fies laribusque morabere nostris." Respondet Miphiboseth
Ille uerecundo contra sic rettulit ore:
"Ęternum salue atque uale, fortissime regum!
9.30   Haud ego me fateor tam multa ac magna mereri,
Sed te magna decet largiri munera magnum,
Sceptris apta tuis. Tantę pietatis

Ioab superat Amonitas et Syros
Qui celeri penetrans hostiles agmine campos,
9.105   Stare aduersa sibi prospexit castra Syrorum,
Hannonis uero cuneos post terga sedere.
In tam pręsenti nil territus ille periclo,
Consilium penitus prudens pro tempore cępit
Extemploque Syros contra direxit et unam
9.110   Tradit Abisę aciem, retro conuersus ut hostem
Distineat clamore fero post terga minantem,

tanto feruentius ipsi
Vrgere Hebrei atque alios disperdere ferro
Inque fugam uersos alios depellere campo. Dauid
Ductorem Dauid duro ferit ense Sobachum,
Ictus et ille semel uitam dispergit in auras, Comparatio
9.145   Protinus ad terram delabens. Qualiter ilex
Aut quercus frondosa ruit, quum fulminis ignis,
Illisus trunco, magno stridore

Iamque metens segetem serrata uillica falce,
Ebria lasciuos iuuenum cantabat amores,
Quando suum Dauid poscentem bella Ioabum Ioab in Amonitas
Emisit. Tunc ille uirum comitante cohorte
9.170   Discedens, alacri petit arua hostilia cursu Rabbam obsedit
Gentis Amonitę, populatur feruidus agros,
Vastat rura, casas igni succendit et urbem

Egregiam forma niueoque colore nitentem. Acteon
Talem (si ueterum figmentis credimur) olim
Nudam Gargaphii Titanida fontis in undis
9.190   Vidit Aristeides, tales et Troius ille Paris
Arbiter ob speciem certantes atque decorem
Spectauisse deas perhibetur, tempore longo
Incertus, cui prima daret pręconia formę.
Hanc ergo ut uidit,

humo prosternitur, aptans
Suppositum capiti tumida testudine scutum, nota
Idque uiro ceruical erat. Non mollia quęrit
Stragula belligero uirtus durata labore.
9.230   SiC ille extento resupinus corpore lentum
Captauit somnum cęlo, non fornice tectus.
Resciit hoc Dauid. Tunc illum mane uocatum
Aggreditur dictis: "Cur non tua tecta petisti?
Tedia longa uię stratu meliore

ut hoc tanto possim gaudere triumpho."
Postquam rex uidit cunctos hac parte suasus
In cassum cęssisse suos, compellit Vriam
9.255   Illo etiam perstare die secumque morari,
Hunc uino superare ratus, quo largius ille
Hausto, mente magis captus, magis appetat ipsam
Vxorem, ducis oblitus rerumque sacrarum.
Mensa reposta fuit uinique cibique paratu
9.260   Luxuriosa nimis multisque sedentibus uni
Iesseides

Vxorem, ducis oblitus rerumque sacrarum.
Mensa reposta fuit uinique cibique paratu
9.260   Luxuriosa nimis multisque sedentibus uni
Iesseides cratere mero propinat Vrię.
Inter coenandum repetitis potibus ille,
Quanuis mente minus constaret, iussus abire
Decedente die, tamen intra regia mansit
9.265   Limina. Mancipiis nam mixtus claustra petiuit
Inferiora domus cęllisque quieuit in imis.
Nec

est puerum summę, si fata tulissent,
9.325   Immensęque spei. Sed crimine parta nefando
Coniugia ęterno cęlum terramque regenti
Displicuere deo. — Nathano proinde prophetę,
Arguat ut regem, mandat. Petit ille penates
Sydereos et regis adit penetrale superbum Nathan propheta ad Dauidem
9.330   Hisque illum aggreditur dictis: "Inquiro probatum,
O rex, iudicium: Gregis unus diues ouilis

Addere et his uolui. Quare ergo numine nostro
Sancitas ausus dudum contemnere leges
9.355   Lęsisti externi genialia foedera lecti
Et, cuius fueras uxore potitus, in illum
Hostili gladio sęuisti? Te ille iubente
Hostibus obiectus, telorum turbine multo
Prostratus uitam pariter cum sanguine fudit.
9.360   Non impune feres hęc tanta piacula, Dauid!
Aduersę gentis duro uexabere Marte
Atque,

et idem
Cum gemitu profusus humi lamenta ciere.
9.380   Circa illum famuli atque uxores et domus omnis,
Hortantes, saltem de terra surgat et adsit
Iam tandem mensę fratrum procerumque suorum.
Ille sed immotus perstat, solamina nulla
Admittens languenti animo mentisque dolori.
9.385   Septimus inde dies puero fuit ultimus ęui,
Postquam lethiferum suscepit corpore morbum.
Non erat hic Dauid, longe diuersus

Nam quum musantem rex cerneret ire tumultum
Et crebris uacuas ędis resonare susurris,
Vocibus insolitis motus quęsiuit, an ęger
Vita functus erat. Vita dixere gementes
Defunctum famuli. Tunc ille afflicta leuauit
9.400   Membra solo, tersit sordes erectus et artus
Abluit aspersos lymphis et odoribus unxit.
Assumit trabeam cęlesteque numen adorat.
Inde petit mensam, coenat, non pristinus ori

illum, moribus ęquis
Doctrinisque bonis quondam percultus ut esset
9.430   Atque habilis regno. Multum referre putabat, Quali magistro pueri commitendi
Non modo ut ingenuis sit pręditus artibus ille,
Sed magis ut uitio purus noscatur ab omni
Et uirtute probus, puerum cui cura docendi
Est commissa rudem. Teneros magis influit annos
9.435   Quod cernunt oculi quam quod caua percipit auris.

mali nil uelle infligere regum.
Victor deinde uirum coetu comitante suorum
Et lętas tollente simul super ęthera uoces
9.465   In patriam rediit, pręda magis an grauis armis
Incertum. Sed enim pro tantis ille triumphis
Soluit uota deo, laudes gratesque peregit. Liber X

Thamar, Absalonis sororem. Rex moleste fert. Absalon uocatum Ammonem in conuiuio interimit. Fugiens uenit in Gessur. XIIII. Ioab per mulierem Thecuitem placato rege reduxit eum in Hierusalem, ubi ille per biennium uitauit conspectum regis. Ioabi messem incendit. Rex exoratus Absalonem ad se uenientem osculatur. XV. Absalon affectat regnum. Dauid fugit. Cliuum oliuarum flens ascendit. Chusum misit, ut iungatur

penates
Ammonis petiit pultemque cibosque parauit.
10.70   Accedens ęgro proponit, porrigit, offert
Solicitansque rogat, ne sumere differat escas,
Languenti faciles illi pariterque salubres.
Ille suos uultus auertens, tedia turbę
Astantis tolerare negat se posse malignus.
10.75   Ęstuat atque gemit. Quare discedere iussis
Omnibus hi tantum soli mansere relicti.
Ille manu ipsius pręnsa testatur amorem

salubres.
Ille suos uultus auertens, tedia turbę
Astantis tolerare negat se posse malignus.
10.75   Ęstuat atque gemit. Quare discedere iussis
Omnibus hi tantum soli mansere relicti.
Ille manu ipsius pręnsa testatur amorem
Improbus et, lecto secum concumbat in illo, Ammon uitiat Thamarim
Eflagitat retinens et iam uiolentus inhęrens.
10.80   Obstupuit miseranda nefas tam grande

nefas tam grande puella
Seque trahens retro "Quid me sic opprimis?" inquit
"Quod molire scelus, cognati sanguinis, Ammon,
Oblitus legisque dei iurisque pudici
Connubii? Sine me, sine me!" clamabat. At ille
10.85   Luctantem toto contendit uincere nixu
Et tandem uincit. Miseram sceleratus amator
Germanam uiolat, ui uictus et ipse nefanda.
Iamque expleta semel iuuenis damnata libido
Exardens

crimine rumor
Atque illum multo tristem moerore repleuit.
Rex tamen Ammonem nec uerbis carpsit amaris,
Nedum supplicio post tanta piacula digno.
10.130   Vsque adeo magno semper dilexit amore
Ille Ammona suum, sibi primo germine natum.
Ast odisse fuit satius. Fortasse paterno
Ipse metu pręssus grauiter peccare caueret
Sublataque mali causa, mala tanta secuta
10.135   Non essent. — Dicenda mihi quę

Hic ubi diffusi uiridanti gramine campi
Propter aquę ripas rapido torrente fluentis
Florebant et lęta gregi dumeta ferebant.
At curis regni Dauid remoratus abire
Nequaquam se posse refert. Feruentius ille
10.170   Instare, ut fratres saltem dimittat et ipsum
Pręcipue Ammonem. Cuncti uenere rogati. Conuiuium Absalonis
Egregias tunc ille dapes et uina pararat,
Ille penu

Nequaquam se posse refert. Feruentius ille
10.170   Instare, ut fratres saltem dimittat et ipsum
Pręcipue Ammonem. Cuncti uenere rogati. Conuiuium Absalonis
Egregias tunc ille dapes et uina pararat,
Ille penu tota mensas cumularat agrestes.
Discubuere uiri. Lusu conuiuia lęto
10.175   Certatim exercent et iam magis ebrius Ammon
Coeperat implicito uoces truncare palato,

Feruentius ille
10.170   Instare, ut fratres saltem dimittat et ipsum
Pręcipue Ammonem. Cuncti uenere rogati. Conuiuium Absalonis
Egregias tunc ille dapes et uina pararat,
Ille penu tota mensas cumularat agrestes.
Discubuere uiri. Lusu conuiuia lęto
10.175   Certatim exercent et iam magis ebrius Ammon
Coeperat implicito uoces truncare palato,
Vix aperire graues temulentę frontis

Viso igitur signo, gladiis conuiuia strictis
Perturbant. Cunctis pariter pauitantibus unum Ammon interimitur
10.185   Ammonem feriunt et mensas sanguine foedant.
Ille solo lapsus misere deuoluitur imo
Persoluens meritis commissa piacula poenis.
Conscendunt mulos reliqui trepidante tumultu
Et celeri repetunt Solymarum moenia cursu.
10.190   Sed mage pręcipiti pręcurrit fama

et inquit: Ionadab regem consolatur
"Haud uerum trepidus narrauit talia rumor.
Salui aderunt omnes Ammonem pręter, ademptum
10.200   Germani insidiis et fraudibus Absalonis.
Ille quidem, memori uiolatę probra sororis
Mente tenens, non est uiuum discedere passus
Criminis autorem, pransum potumque peremit.
In reliquis moderare tuo, rex magne, dolori."
10.205   Vix ea fatus erat, summa

perempto,
Huius qui superest, oro, miserere tuęque
Consule fortunę. Longinquis exul ab oris
Iam redeat fratrisque locum genitore iubente
10.270   Impleat amissi. Gentem populumque fidelem
Ille inter periit. Propior mors ista periclo est
Ęterni interitus, in terra idola colente
Quę cui contingit. Tali de morte fideles
Errue nunc animas nati socięque cohortis
10.275   Iudiciumque tuum, populo quod

Iuratus serua. Similem confingere casum
Sors miseranda tui me compulit Absalonis."
Dauid foemineę tunc mentis acumine captus Comparatio
Non minus obstupuit quam uates ille Balamus,
10.280   Israhelitanę uetitus maledicere plebi, Balam diuinus
Quando asinam, qua uectus erat, proferre loquellas
Audiit humanas, mutata uoce rudentum,

tota necis fraternę iniuria regi
Exciderat languenti animo mentique repostum
Viscera carpebat facinus iussitque redire
10.325   Absalona suum, quas ante habitabat, ad ędes,
Vt neque spectandum se regi prębeat ille,
Nec uisum ueniat regem longeque facessat
A facie uultuque patris, licet ipse decore Absalonis forma
Corporis ante alios iret: mensura per artus
10.330   Exęquata suos

Adę atque Abrahę simul Isachique Iacobique
10.410   Vxorumque una. Rex illi cęssit, ut iret
Offerretque deo promissa et debita sacra,
Esse nefas dicens, quod recte uouimus, illud
Reddere nolle deo. Tunc Hebronam ille profectus
Cum bis centeno peruenit milite. Postquam
10.415   Illic consedit, certos direxit ad urbes
Israhelitanas, populis hęc iussa ferentes,
Vt clangente tuba magno clamore salutent

dat iura uolenti. Achitophel
Achitophel Gilone fuit uir nobilis urbe,
Artibus instructus belli. Mox Absalon illum
Accitum primo post se sublimat honore,
Vt regat ille suo semper quęcunque regenda
10.425   Consilio meliore forent castrisque domique.
Inde animi audacis iuuenis frontisque proteruę
Extemplo cędit lectas in sacra bidentes,
Necdum panda iugo detritos colla

Absaloni
10.435   Iam conquirendi creuit fiducia regni.
Nuncius ad regem tantos deferre paratus
Solicitus uenit. Verbis rex territus eius
Et secum recolens Nathani dicta prophetę,
Cum quibus ille fuit dudum mala multa minatus
10.440   Cognata de gente sibi, decreuit ab armis
Abstinere modo iussitque recedere secum Dauidis fuga
Vrbanum populum. "Cędamus sedibus istis,

uultu
11.20  Accepit placido, "Donis iocundior" inquit
"Es mihi, Siba, tuis, animum dum penso fidelem
Solicitumque mei. Sed dic, ubi natus amici
Est nostri Ionathę, cui seruis, Miphibosetus?"
Ille ex composito meditatas ante loquellas Siba in dominum suum
11.25   Tempore captato multa cum fraude ferebat:
"Absit, ut hic dominus mihi sit, qui mente fideli
Non tibi deseruit!

Plana incedentem, medium cingentibus alis Abisas ad regem
Pręstantum uirtute uirum. Tunc fortis Abisas
Ad regem conuersus ait: "Quonam usque procaci
11.60  In te latrabit lingua canis ille nefandus,
Optime rex? Sine me, petulantia protinus ora
Hoc cędam gladio!" Sic dicens porrigit ensis
Ad capulum dextram, Semeum quoque lumine toruo
Suspexit. Sed enim miti sermone minacem

Et quis iussa dei reprenderit? Ecce parauit
In me bella meus nimium crudelia natus,
11.70  Et non uis uerbo me gens aliena lacessat?
Mitte illum, si sic statuit deus, et mihi probra
Ingerat ille idem. Forsan patientia nostra
Placabit nobis commoti numinis iram
Et deus hęc fatis mutabit fata secundis."
11.75  Ergo ibant taciti, Semeo de rupe tonante
Vocibus indignis et scrupos puluere mixtos

castris.
Absalon interea media stetit urbe superbus. Chusus ad Absalonem
Ad quem Chusus ait: "Salue, rex inclyte, salue!" Absalon ad illum
Ast ille admirans: "Cur non Dauida secutus,
Chuse, tuum fueris, tam semper deditus illi?"
11.85  Respondit Chusus: "Meus est rex, Absalon, ille,
Quem deus elegit, quem plebs populusque probauit
Israhelitanus. Chusus quoque

Chusus ait: "Salue, rex inclyte, salue!" Absalon ad illum
Ast ille admirans: "Cur non Dauida secutus,
Chuse, tuum fueris, tam semper deditus illi?"
11.85  Respondit Chusus: "Meus est rex, Absalon, ille,
Quem deus elegit, quem plebs populusque probauit
Israhelitanus. Chusus quoque seruiet ipsi.
Obsequiosus eram regi, nunc regis alumno
Obsequiosus ero. Fas est, ut regis amicis

11.95  Sic lęto excępit Chusum tunc Absalon ore
Mellitis captus sermonibus. Impiger inde
Consilium accito sibi postulat Achitophele,
Quid facto sit opus iam primum tempore in illo.
At uero ille uidens plebis nutantia corda,
11.100  Ne sublato odio composta pace quiescant
Absalon et Dauid, tum quę manus arma secuta
Absalonis erat, regi daret emula poenas,
Vt dubiam tollat cunctis iniuria

et urbes.
11.115  Absalon admonitus pauimentum scandit apertum
Conspicuoque loco canopea repente tetendit.
Illic compulsas fertur stuprasse nouercas.
Et patuit cunctis ingens scelus, improbus ille
Quo testatus erat contra Dauida parentem
11.120  Se gerere hostiles animos infensaque corda.
Achitophel post hęc animo uersare scelesto
Euentum coepit belli pugnamque futuram.

Lectorum iuuenum sumens, tua certa uoluntas
11.125  Affuerit si forte mihi, regalia castra
Hac nocte inuadam. Populus conterritus omnis
Terga dabit, solus nostris circumdatus armis
Corruet ille senex, cuius, ne sceptra capessas,
Obstat uita tibi. Sublato salua redibit
11.130  Turba uirum. Cuncti pariter tua signa sequentur
Et iam Iudeo tutus dominaberis orbi."
Dicta quidem lęto susceperat

'Absalona meum nullis ego lędier armis
Pręcipio, parili si non succumbere fato
Me quoque percupitis'?"—"Mitte" inquit "uana" Ioabus
11.305  "Argumenta modo! Dic: quo manet ipse locorum
Sic pendens?" Tunc ille manum porrexit et ipsum
Ostendit digito. Rapiens tria pila Ioabus Absalon occiditur
Accessit propius, quę uibrans torsit in illum,
Perforat et trina pendentis cuspide pectus.

Ausus erat demens. I nunc et regna, superbe,
Non iuste quęsita para, grauis esto parenti,
11.325  Tale impune scelus si pertulit Absalon ipse! Absalonis colossus
Quanuis ille sibi non longe a moenibus urbis
Nomen marmoreo, laudem famamque colosso
Quęsierit posito. Quis non simulachra uidendo
Rettulit ad mentem uel tanti criminis ausum,
11.330  Vel plectente deo tam dignam crimine

Chusus
Applicuit Chusus. Sed pectore fessus anhello,
Vix uerba euoluens referebat et ipse phalanges
Aduersas mundi rectore fauente fugatas.
11.355  Sitne puer sanus, Dauid rogat. Ille parumper
Cunctatus dixit: "Patiatur talia quisquis
Hostiles animos in te, rex inclyte, gestat! Dauid dolet Absalonis necem
Absalon interiit." Dauidis corda dolorem

isti,
Quem tetigit pietas nati sibi regna parati
Eripere et uitam, cur non miserebitur idem
Nostri etiam? Tantum submissa uoce precemur
Errori ueniam. Placatus cuncta remittet
11.410  Ille suo populo, pro quo tot pręlia gessit
Quemque Palestinis toties tutatus ab armis
Cum uultus sudore sui est capitisque periclo."
Talia dum iactant suspensi speque metuque
Et nec adhuc parci sibi poscunt, nuncius

'Omnes ecce sumus coniuncto sanguine fratres
Fraternoque libens omnes amplector amore. Amasas
11.420   Non Amasas metuat ductoris munere functus
Me contra, nostrę uolo sit dux ille cohortis
Et collega meo noto uirtute Ioabo.
Ergo securi ueniant regemque reducant.
Prima tribus Iuda accedat reliquęque sequantur,
11.425  Victores uictique simul. Rex omnibus unus
Quum

Crinibus impexis, demissa in pectore barba,
Vestibus illotis. Cui Dauid: "Miphibosete,
Cur mea non fueris fugientis terga secutus? Miphibosetus ad Dauidem
12.60   Ille imo de corde miser suspiria ducens
"Fraudibus illusus serui, rex optime, Sibę,
Extra ferre pedem Solymasque exire nequiui,"
Inquit "quum uellem. Quid enim mihi gratius unquam
Quam tua terga sequi, seu

qui primę flore iuuentę
Perfruitur, cuius iam uis satis apta labori
Satque audax animus. Totos tibi seruiat annos
Sitque tuus semper, quando memet quoque, Dauid,
Esse tuum fateor." Correpta protinus ille Dauid ad illum
12.125   Ipsius dextra "Chamaam mihi" dixit "amice
Accipio gaudens, ut, dum tua munera nobis
Ante oblata nouo nunc accumulantur aceruo
Plura

12.255  Concidere armatas acies. Crudele profecto
Inuentum dignumque suus quo concidat autor,
Vt quondam cecidisse ferum Salmonea dicunt,
Dum cęli tonitrus demens imitatur et ignem
Ętherium. Minus ille nocens, magis iste cruentus,
12.260  Inuento similis, meruit sic plectier ergo,
Vt seu maiorem seu poenam ferret eandem.
Sed dum non segni studio laceratur Abella,
Principibus matrona uiris ęquanda,

Pollicitus fuerat, Saul abstulit." Ergo uocatis
Rex Gabaonitis: "Ceciderunt crimina Saulis
12.345  In caput ecce meum! Quia non punita reliqui,
Esuriem patimur, uacuos et frugibus annos.
In uos ille fuit crudelis: poscite poenas
Aduersus genus omne suum stirpemque cruentam,
Quandoquidem diuum sedet hęc sententia regi,
12.350  Vt Saulis facinus purgetur cęde suorum.
Oro, meo tantum uos parcite Miphiboseto,

Hostes terga tamen rursum uertere pauentes,
Quum conspexissent fortem cecidisse Goliam
Ense Deodati, Bethlemis clarus in oris
12.450  Quem genuit Salthus pręstantem robore multo
Corporis atque animi. Non est hic ille Golias,
Sed par ferme illi, quem Dauid uerbere fundę Quarta uictoria
Prostrauit pastor. Quarti uictoria belli
Hostibus ex istis Getheo morte perempto
12.455  Constitit.

Corporis erecto priscorum more colosso.
12.460  Hunc alacer Ionathas, Sameę notissima proles
Dauidisque nepos, contento perculit arcu,
Et penetrans costas intra pręcordia ferrum
Delituit. Tunc ille ferox immania torquens
Membra dedit tristes gemitus uictusque dolore
12.465  Corruit et uitam lapsus dispersit in auras.

Hebreę et palmę decora alta cupitę. Dauid
13.80   Me primum uoluit summi clementia regis
In numero residere trium uirtute priorum.
Corporis et mentis uires mihi pręstitit ille,
Illius hoc donum est, illi sit gloria laudis
Ista meę semper, cuius sunt omnia munus.
13.85   Eius ope adiuti pugnantum corpora contra
Octingenta uirum congressu uicimus uno.

Vertere terga fuga, redierunt atque peremptę
Exuuias turmę tuti lętique tulere. Semmas
Post illum Semmas Ararites, filius Aggę,
13.100   Laudetur, quoniam sociis fugientibus ille
Castra Palestinę nisuque animoque feroci
Irrumpens gentis, uallos deiecit et hostem
Compulit ense furens decędere protinus aruo,
In quo tunc paruę lentis sata lęta uirebant,
13.105  

Et tu Ioiadę, Banaias, uiuida proles,
13.135   Tu Moabitarum geminos, acerrima quorum
Vis erat, audaci potuisti uincere pugna.
Tu cum terribili solus certasse leone
In foueam saliens, in quam delapsus et ille
Forte fuit, uictorque fera rediisse perempta
13.140   Diceris. O uires animis pręstantibus ęquas!
Tu post hęc hominem procero corpore, Nili
Ad ripas genitum, nodosę robore clauę

Arma squalent tactu, candentia uela uapore
Pulueris aut fumi, rursum polita priorem
13.225   Accipiunt uultum, sic iusti uita cadendo
Non perimit iusti nomen meritumue bonorum
Ante peractorum. Nam protinus ille relicta
Surgit humo tollitque suum de puluere corpus
Efficiturque magis post nota pericula cautus. Dauid
13.230   Hinc etiam Dauid, quanuis uirtutibus ingens

Verberat et pugnis pectus similisque furenti
Intento clamore tonat, dum nomine quenque
Inuocat extinctum, dum pignora muta loquellis
Affatur uanis uitamque in morte requirit.
Ingemit infelix fratrem soror, ille sororem
13.330   Effert cum lachrymis. Tumulo qui condere portant
Corpora, mox eodem fracti langore peribant
Perque uias passim ęgri defunctique iacebant.
Defecere manus, tam multa cadauera terrę

area campi.
Atque ideo nunc ipse tuos, Arreuna, penates
Accessi cupiens hęc illi reddere uota,
Pestifer ut cesset placato numine morbus." Respondet
13.400   Ille sub hoc: "O rex, nulla mercede petitum
Accipe ponendis sacris altaribus agrum
Et positis offer poscentia munera pacem.
Ecce boues etiam gratis tibi soluo iugales,
Do stiuam, burim, temonem: suscipe

marmoris ara
Sacra offerre deo coepit ueniamque precari,
Fila mouere lyrę et modulatos dicere cantus.
13.415   Placatum numen depulsa nube malorum
Iam claro Hebreas spectabat lumine terras.
Ille ętate grauis fractusque senilibus annis
Sustentata leui gestabat membra bacillo.
Frigidus atque tremens. Nulla ratione calere
13.420   Quum posset, medicis placuit debere requiri
Florentem tenera uiridique ętate

horum,
Quę nunc te uiuo fiunt. Mactauit opimos
Ecce boues ouiumque gregem fratresque uocauit
14.55   Militięque ducem pręcepit adesse Ioabum
Atque Abiatharum. Spreuit Salomona superbus
Ille tuum pariterque meum spretumque reliquit.
Ergo tuo post te sceptro potietur et idem
Nos tua proiectos longe de sede repellet?"
14.60   Nondum cessarant Bersabes uerba loquentis, Nathan

te genitum Salomonem. Talia forsan
Permissu sunt acta tuo, nec dicere nobis,
Rex, tibi cura fuit, quem post te sceptra tenere
Decernas regni solioque sedere superbo."
Hęc ubi dicta dedit Nathanus, protinus ille
14.85   Imperat acciri Bersaben. Cęsserat ipsa
Hinc etenim, fieret quo libera copia fandi
Nathano, quicquid uellet. Coramque uocata
Astitit atque ipsi respondit talia Dauid:

frenauit equini
Gressum desiliens circumque stetere manipli,
14.125   Sanctaque Sadochus sumens unguenta sacerdos, SALOMON REX
Bersaba genitrice satum Salomona perunxit.
Ille magis gratum spirauit inunctus odorem Sacra unctio
Quam succi, quos iactat Arabs Babylonque superba
Assyriumque solum. Non sic opobalsama fragrant,
14.130   Non nardus, non myrrha simul, non

clangore canoro
Intonuere tubę, psalmos cecinere Leuitę
14.135   Belligerique uiri lętas ad sydera uoces
Iactarunt pariter: "Salomon regnator in omnes
Aspirante deo uiuat feliciter annos!"
Ille hinc principibus Solymas comitatus abibat,
Omnis post illum populi pia cantica coetus
14.140   Vocibus elatis ędunt et cymbala pulsant.
Pars bifores calamos buccis spirantibus inflant
Et pars fila lyrę plectro

assonat eccho.
Vrbana intrarunt cum tali tecta triumpho.
Sensit Adonias, cuncti sensere tumultum
Conuiuę. Fuerant lecti mensęque remotę.
14.150   Inde Ioabus ait: "Quorsum nunc clamor in urbe
Ille uirum clangorque tubę? Quidnam ista requirit
Lętitię species?" Nec adhuc cessauerat ipse
Velle loqui, nunc hoc, nunc illud mente uolutans,
Ecce Ionathanus, sacri puer Abiathari,
14.155   A Solymis ueniens illuc

Adonias
Dixit Adonias: "Huc adsis, sancte Leuita,
Nuncius esto boni, felicis et omine sortis
Consolare tuos, quando fortuna secundo
Successu mea uota fouet." Respondit at ille: Ionathan
14.160   "Fallit, Adonia, tua te spes, optime, fallit,
Aduersa est fortuna tibi. Salomona locauit
In solio Dauid. Sadochus quippe sacerdos
Et

Solus Adonias, quo se conuertat, ab omni
Iam spe depositus, nescit pactoque suorum
Deceptus pariter. Tandem tentoria sacra
14.190   Irruit et cornu stantis complectitur arę.
Illic ille quidem iam tali tutus asyllo
Exposcit ueniam. Quanto nunc tutius esse
Confugium debent nobis iam sanguine Christi
Templa sacrata pio, pecudum si sparsa cruore Confugium ad

patientia regno
14.270  Ętherio dignos et qui, sua iussa secuti,
Inter sanctorum meruerunt agmina poni.
Omnes circa illum stabunt infraque supraque,
In dextrum leuumque latus cum lumine multo.
Ille super niuea sublimis nube sedebit,
14.275  Maiestate potens, patria uirtute uerendus,
Numine conspicuus, terrarum ut iudicet orbem.
Completo arbitrio iustos ad sydera ducet,
Iniustum prauumque genus sub Tartara

repelles.
Ergo memor legis cura punire nocentes
Et seruare pios. Causas examine iusto Ioab
Perpendas semper. Facinus crudele Ioabi
Nosti, credo, satis, fuerit quam perfidus ille
14.320  Israhelitanę geminis ductoribus alę:
Alloquio miti et uultu simulante fidelem
Ambobus nutum decęptos perdidit ictu
Mucronis duri, qui tunc sub ueste latebat.
Hinc uelut ille

perfidus ille
14.320  Israhelitanę geminis ductoribus alę:
Alloquio miti et uultu simulante fidelem
Ambobus nutum decęptos perdidit ictu
Mucronis duri, qui tunc sub ueste latebat.
Hinc uelut ille ducum tranquilla in pace cruorem
14.325  Fundere non timuit, sic idem sanguine poenas
Fac luat atque imas Herebi descendat ad umbras. Semeus
Est etiam Semeus, Geminina stirpe superbus,

et propriis exutos sensibus artus
Traiiciunt illo, liquidis et odoribus unctos
14.395  Depositosque nouo tandem texere sepulchro. Regnauit annos XL
Lustra decem lustris regnans minus ille duobus,
Hebronę septem sceptrum gestauerat annos,
Tres et triginta sanctam translatus in urbem,
Vrbem pręcipuę longinqua per oppida famę,
14.400  Sed mage Dauidis celebratam nomine regis.

Nullaque sęclorum poterit delere uetustas.
Stabunt, Sole dies donec ueniente nitebit,
Donec terra parens cum frugibus efferet herbas,
Ęra dum uolucres percurrent, ęquora pisces.
Virtutum meritis nunc felix ille suarum,
14.415  Pro fragili regno stabili dominatur in aula
Conspicuus consorsque sui super ęthera Christi.
Hęc mihi cantanti non doctus fauit Apollo,
Non Helicon, non turba nouem celebrata sororum,

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report