Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: ille Your search found 7118 occurrences
First 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 1318-1539:1318. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]
distantiam quidam faciunt |
inter credere Deo |
et credere in Deum,
ut credere in Deum sit per fidem operari |
et eius cui credimus pręcepta exequi.
Hinc idem ait:
1319. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] statum peruenire,
futuri ędificii fundamenta non alibi ponenda sunt |
quam supra firmissimam petram Christum ,
qui de semet loquens ait:
1320. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] adorabant,
non ut eum uenerarentur,
sed ut deriderent;
uel etiam illis simillimi, qui eidem sitienti uinum quidem porrigebant,
sed felle mixtum.
1321. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Et cum summi boni participes esse nullo modo possunt increduli,
additur dolori cumulus,
quod continuo post uitę huius finem summum malum subire cogantur.
1322. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Huius mundi dominus diabolus est.
Apostolus enim cum de diabolo loqueretur, Princeps mundi huius inquit.
et ne incertum esset de quo mundo diceret, addidit:
1323. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ędificata est Ecclesia supra firmissimam petram Christum, Dei Filium, Dominum nostrum. Si fideles simus ipsi sanctę Dei Ecclesię | cujus caput est Christus, membra corporis Christi sumus. Qui autem non credit Ecclesię | nec potestati eius subjicitur, ille abscisus et abiectus est | atque cum mortuis computatus, nisi forte poenituerit eum erroris | ac rursum per fidem iunxerit se Ecclesię mandata-que ejus perfecerit. Solo enim fidei glutino corporis huius membra ferruminantur, spe firmantur, charitate perficiuntur. Igitur
1324. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Ecclesię uero sanctę fortissimi parietes sunt | Lex et Euangelium.
Nihil enim (ut Apostolus ait) ad perfectum adduxit Lex.
1325. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Atque ideo dicitur:
1326. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] prorsus repudiat ad se cum peccatorum
poenitudine accedentem.
1327. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Altera duodeuiginti annos morbi ui inclinata,
Domino manum ei imponente curatur |
et cęlum aspicere incipit,
quę tanto tempore pecudum more terram tantum spectauerat.
1328. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] His autem curationibus tam diutina tabe marcescentium corporum significauit tibi Dominus, quod ipse medicus animorum sit, quanuis ad multam ętatem in peccatis uersati fuerint, tantum ut curari cupiant et rogent. Non enim sanat ille nisi uolentem. Nam et hunc prius interrogasse dicitur, an uellet sanus fieri, atque ut uelle audiuit, non distulit, quin statim sanum redderet. Nemo ergo desperet; quamdiu uiuimus, misericordię locus est. tunc judicamur, cum morimur.
1329. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] si te auditus et loquendi intemperies in malum pręcipitant,
surdus et mutus es.
quia, dum te audire uel loqui ea quę mundi sunt nimium delectat,
ab his quę Dei sunt,
et aures auertis ne audias,
et os comprimis ne loquaris.
Cum surdo igitur et muto a Domino posce remedium |
Ille huiusmodi | hominis aures digito tetigit et saliua linguam,
atque is qui utroque malo affectus fuerat,
utroque liberatus abiit.
1330. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1331. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
grauiter insistere et os eius opprimere.
De quibus in Ioanne conquęritur Saluator et ait:
1332. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] festinant.
Ab his quidem quicunque se illęsum incontaminatum-que custodierit,
hic uere Christi discipulus erit.
cui idem Dominus iure ac merito dicere poterit:
1333. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] . Syri enim diuitias mammonam appellant. Qui autem diuitias pręferunt Christo | et nihil egeno porrigunt, ipso Dei Filio in fine iudicante | audituri sunt: Esuriui et non dedistis mihi manducare. cuius criminis conuictus diues ille, qui se tantum pascebat, in inferno sepelitur. ut semper miser sit, quem miserorum non tetigit pietas, dum sua cupide retinet | et pecuniam magis quam Christum diligit. Imbecillus item es,
1334. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ita allucinantur ut se peccatores esse non agnoscant cum laudantur! Cares pręterea mentis fortitudine, si te iracundia occupat et furere compellit. Talis fuit sacerdotum ille princeps, qui cum audisset Iesum confitentem se a dextris Dei sedere, in rabiem concitatus uestimenta scidit | et in clamorem prorupit | blasphemum eum uocans, qui assertor erat ueritatis. Neque enim potuit quod uerum erat intelligere ira prępeditus | aut quod rectum est
1335. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] scidit | et in clamorem prorupit | blasphemum eum uocans, qui assertor erat ueritatis. Neque enim potuit quod uerum erat intelligere ira prępeditus | aut quod rectum est iudicare. usque adeo excęcari solent, qui supramodum irascuntur. Sed neque ille fortis est habendus, qui uentri seruit | et omne suum studium in cibo potu-que delicatius quam uitę ratio postulat comparando ponit. Vt autem cognoscas quam perniciosa gulę seruitus sit, de manducante et bibente cum ebriosis
1336. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Pręterea imbecilli animi certissimum argumentum est | uoluntas incerta. nunc hoc nunc aliud placet, proposito semper labanti et instabili . Quod si ille qui bene institutus perseuerat usque in finem saluus erit, nonne is qui in uia uitę multiplex ac uarius est, procul erit a salute? Profecto nihil prodest corrigi, ubi contingit repente deprauari. Sed cętera percurramus, cum de isto inconstantię uitio abunde dictum
1337. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] usque in finem
saluus erit,
nonne is
qui in uia uitę multiplex ac uarius est,
procul erit a salute?
Profecto nihil prodest corrigi,
ubi contingit repente deprauari.
Sed cętera percurramus,
cum de isto inconstantię uitio abunde dictum est supra.
Igitur neque ille fortis erit, qui timore perterritus delinquit |
et dum uel rerum suarum
uel corporis detrimentum
uel uitę periculum cauet,
Deum offendere non ueretur.
1338. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dicentes: Bene omnia fecit, et surdos fecit audire | et mutos loqui. pręcipiebat sane ut tacerent, sed tamen prędicantes non increpuit. Quo etiam nos opera nostra | et ad laudem nostram latere uelimus | et ad profectum aliorum non latere. Sciebat enim ille, cui etiam futura pręsentia sunt, quia magis prędicaturi erant, quod multis profuturum esset | et nequaquam ex hac causa silentium imperabat, sed ex ea, qua inanem gloriam non admittebat. Alioquin superuacaneum foret iubere aliquid eis, quos contrarium facturos non
1339. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Quare nos et pharisei ieiunamus frequenter,
discipuli autem tui non ieiunant?
Quę autem utilitas est |
uacuum cibo gerere uentrem,
et glorię cupiditate repleri?
Hac tamen et phariseus ille refertus erat,
quem certe nec coram Deo puduit arrogantius quam decebat sese efferre.
1340. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Domino promissa est tolli,
quandoquidem illi qui sic afficiuntur,
mercedem dicuntur accepisse,
contempta huiusce uanitatis cura Apostolum audiamus monentem:
1341. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] in Euangelio quotidie splendide epulari, purpura bysso-que indutum in publicum procedere, a plurimis honorari? aut quid nocuit Lazaro mendico canibus tantum qui hulcera ejus lingebant, esse notum? Si hic defunctus ab angelis in sinu Abrahę collocatur, si ille in inferno sepelitur | et in igne ardet | et gutta aquę indiget | et nullum supplicii finem sperat? Vtriusque exitum consydera et iam magis optabis inglorius et ignotus Deo seruire | quam quęrendę laudis gratia | urbibus ac prouinciis imperare.
1342. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Si diu uiuendi uel uota uel confidentiam hominum recte perpenderimus,
plurimos quidem qui ita afficiuntur, uanitatis imprudentię-que arguemus.
1343. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] qui non iam carni paret sed spiritui, non jam mundo sed mundi Domino seruit. ut longe alius sit | quam qui hactenus fuerit . Tollit autem crucem suam, qui pro ueritate asserenda nec supplicia deuitat | nec mortem horret, atque ita Christum sequitur. Ille enim cum Dominus esset, formam serui accepit | et qui in se impassibilis erat, in homine assumpto crucem passus est. ne id nos pro nomine eius subire timeremus, quod ille pro amore nostro proferre uoluit.
1344. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] suam, qui pro ueritate asserenda nec supplicia deuitat | nec mortem horret, atque ita Christum sequitur. Ille enim cum Dominus esset, formam serui accepit | et qui in se impassibilis erat, in homine assumpto crucem passus est. ne id nos pro nomine eius subire timeremus, quod ille pro amore nostro proferre uoluit. Ne autem paupertatem metuas: Quęrite inquit primum regnum Dei, et hęc omnia quę uidelicet uitę necessaria sunt | adiicientur uobis. Ne etiam mortem exhorrescas
1345. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Tanta uisione non poterant esse digni, nisi a turba secederent | et humana transgressi sublimitate contemplationis cęlestibus insererentur. Ex his quę dicta sunt, discere possumus, ut ille perquam raro conuersetur cum hominibus, qui sępe cum Deo esse desyderat. Nunc his qui sacerdotalibus initiari sacramentis uolunt ostendemus, quibus rebus et bonus constet sacerdos | et malus efficiatur, ut discant, quę sibi expetenda quę-que fugienda sint,
1346. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ad ea quę non uidentur queat
peruenire.
Primum itaque cum Propheta ad Deum conuersus dic:
1347. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] | et tellurem ab iis irrigari. quę singula si digne consyderentur, tantum admirationis habent, ut non solum Dei sapientiam a quo facta sunt testentur, sed eiusdem potentiam, qua nihil potentius | et bonitatem, qua nihil melius possit cogitari . Ille homines corporeos, ille incorporeos angelos fecit, utrosque ad fruendam cęlestis regni beatitudinem benignissime constituens. Ex his tamen non parua pars per arbitrii libertatem suo aduersata est creatori. Inter quos angeli cum
1348. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iis irrigari. quę singula si digne consyderentur, tantum admirationis habent, ut non solum Dei sapientiam a quo facta sunt testentur, sed eiusdem potentiam, qua nihil potentius | et bonitatem, qua nihil melius possit cogitari . Ille homines corporeos, ille incorporeos angelos fecit, utrosque ad fruendam cęlestis regni beatitudinem benignissime constituens. Ex his tamen non parua pars per arbitrii libertatem suo aduersata est creatori. Inter quos angeli cum peccassent, a tanto bono
1349. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quia ignoratione magis quam malicia peccauerat, datus est poenitentię locus, ut quod seductus male appetendo commisit, dolendo emendaret. Sed tamen pristinę gratię statum recuperare de radice corrupta geniti nequiuimus, donec ille qui non per copulam carnis, sed de Virgine intacta per Spiritum Sanctum est natus, in mundum ueniret | et nos corporis sui sacrificio expiatos Deo Patri reconciliaret. Exinde credentibus atque poenitentibus cęlum patere coepit. Quod siquis a malo, quod
1350. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] leuaui animam meam |
Deus meus in te confido.
et tunc fiet quod in alio psalmo dicitur:
1351. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] filium suum misit unigenitum. qui ut pro nobis satisfaceret carnem suscepit serui, cum esset omnium dominus, uiam ueritatis monstrauit , cum totus terrarum orbis pręter Iudeam | impię religionis erroribus plenus foret. Morti ęternę obnoxii eramus, ille ultro se morti crucis obtulit, ut nos a morte liberatos ad felicia uitę promissa reuocaret. Mortuus et sepultus resurrexit | cęlum-que cum homine assumpto ascendit, ut homines de terrę puluere tandem surrecturos monstraret | et cum corpore iam neque mortalitati neque
1352. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] obtulit, ut nos a morte liberatos ad felicia uitę promissa reuocaret. Mortuus et sepultus resurrexit | cęlum-que cum homine assumpto ascendit, ut homines de terrę puluere tandem surrecturos monstraret | et cum corpore iam neque mortalitati neque corruptioni subiecto, sicut nec ille subiectus est, cęlum petituros , si modo ipsum sequi fide opere-que uoluerint. Igitur tanti ac talis beneficii magnitudinem animo metiendo, quis adeo ingratus erit, ut potius eligat illa quę caro appetit,
1353. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] Pręterea si forte odio habes fratrem tuum,
si rapuisti,
si percussisti,
si occidisti,
confitere crimen,
dic te dignum supplicio,
sed tamen ut misereatur tui Dominus instanter postula.
1354. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] saluum fac teipsum et nos. Non eum erroris poenitet dubitando de Christo, non criminis, rapinas, quas fecerat, silentio prętermittendo; et tamen arroganter petit, ut saluetur. Sed licet ille de poena, quam tunc patiebatur, liberari postularit, ei tamen simillimi sunt, qui corrigi nolunt et poena quam in inferno luituri sunt, se liberos fore sperant, Deum quidem misericordem esse confitentes, iustum autem negantes. His contrarii sunt qui desperant.
1355. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] est iniquitas mea,
quam ut ueniam merear.
Si de Dei clementia recte sensisset,
profecto etiam id quod non merebatur,
ab eo se impetraturum poenitendo sperasset.
Nemo quippe ueniam accipit,
quia ipse meretur,
sed quia benignus est ille,
qui eam largitur.
Desperauit et Iudas
Domini sui proditor.
1356. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] illud. Non poteris enim illud non maxime diligere, in quo tibi tam grande bonum propositum esse intellexeris. Prudentia pręterea mirum in modum proficere et sapientia compleri incipies. Hoc tibi Baruch prophetę uerbis promittitur. Neque enim fallit ille, per cuius os Spiritus Sanctus locutus est: Audi, inquit, Israhel, mandata uitę! Auribus percipe, ut scias prudentiam. Et Iesus, Sirach filius, cuius dicta sacris uoluminibus inseri meruerunt: Fili, ait, concupiscens sapientiam, conserua iustitiam, et Deus
1357. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Dei inferenda multo melius quam illa, quę de terrę foetibus collecta offerri solent. Hę sunt decem conchę a uero Salomone positę, in quibus lauari debent, non pecudum ut olim, sed animarum nostrarum uictimę in holocaustum charitatis Deo consecrandę. Hęc est cithara illa ille-que decacordus , ad quem nos hortatur Dauid dicens: Confitemini Domino in cithara, et psalterio decem cordarum psallite ei! Hę denique sunt decem plagę illę, quibus pharao, aduersarius noster, percutitur et nos per eas liberati ad Terram
1358. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Quęris, cur ita? Ne scilicet, quamdiu per huius uitę curricula incedis, iustitię iter deseras et uel per quietem diaboli ludificationibus capiaris uel, cum euigilas, de mundo prius quam de Deo cogites. In quo quidem imitandus est nobis ille, qui ait: Quomodo dilexi legem tuam, Domine! Tota die meditatio mea est. Igitur quotidie tecum reuolue, quotidie mente rumina, quęcunque Deo placent ut scias, quęcunque displicent ut deuites.
1359. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iuste pro scelere puniuntur.
1360. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] aberras,
reuerti neglexeris,
iam tandem tuę imbecillitati derelictus peccata super peccata
cumulabis |
ac ueluti absque gubernaculo in mari fluctuans nauis,
quocunque concupiscentię tuę te impellet flatus,
eo fereris.
Id tibi futurum ille qui nouit omnia antequam fiant prędicit |
in psalmo ita loquens:
1361. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] affectibus ad malum pronis anhelet,
continuo in omne nefas pręceps feratur necesse est.
Iccirco non solum a paradisi expectatione excluditur,
verum etiam in dies grauius futurum sibi supplicium
comparat in inferno.
1362. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Demonis enim calliditas quo animo falsum aliquid suadet, eodem et uerum reuelat, utique ut nimium credulos | et iam sibi libere confidentes facilius euertat | atque in foueam alicuius mortiferi erroris pręcipitet incautos. Prudentia igitur opus est ad deuitandos dolos, quos ille ueterator nobis dormientibus per ipsa somniorum phantasmata struere consueuit. Minimum itaque erit ei credendum, qui perpetuus humani generis aduersarius esse noscitur. Quicquid ille quocunque modo suggesserit, nisi uirtute diuina compulsus suggerat, non
1363. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] pręcipitet incautos. Prudentia igitur opus est ad deuitandos dolos, quos ille ueterator nobis dormientibus per ipsa somniorum phantasmata struere consueuit. Minimum itaque erit ei credendum, qui perpetuus humani generis aduersarius esse noscitur. Quicquid ille quocunque modo suggesserit, nisi uirtute diuina compulsus suggerat, non ueritatem sed laqueos esse certo scias. tunc etiam magis erit cauendum, cum se ostenderit amicum | et palpare animum blanditiis coeperit. Illa uero insomnia, quę uel ab aliqua animi passione |
1364. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Quomodo enim tibi placatum iri Deum speras, nisi prius ipse placatus fueris proximo tuo? Tu Deum, quem semper summe reuereri debebas, offendisti, alius te, qui homo es, non Deus, creatura, non creator, peccator, non iustus. Et licet ille, qui lęsit, lędere non debuerit, tu tamen lędi merebare. Quid enim mali non meretur is, qui Deo peccat? Et si dixerimus quia peccatum non habemus, nosipsos seducimus, et ueritas in nobis non est. Nunc considera quam iuste poscas tibi ignosci, qui Deo
1365. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] crediderint. Ad hęc si precatione poposcerimus rem aliquam, cuius incertus est exitus, id est, qua impetrata nescimus, utrum commodo an incommodo nobis futura sit, Dei uoluntati committamus, ut non quod ipsi cupimus pręstet, sed quod ille nouit neque noxium neque inutile fore, quia Redemptor quoque noster, cum passionis calicem transferri a se Patrem rogasset, ita orationem clausit, ut diceret: Veruntamen non mea uoluntas, sed tua fiat! Non quod ipse nesciret crucem, quam subiturus erat, omnium
1366. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] qui in Christum non creditis? Nonne in cassum cęleste bonum speratis, quia illud in nomine Christi non petitis? Non enim potestis in eius nomine petere, quem non recipitis fide, quem Dei Filium esse negatis. Suis autem fidelibus ille ait: Si manseritis in me et uerba mea in uobis manserint, quodcunque uolueritis petetis, et fiet uobis. Manemus in Christo cum credimus, manent in nobis uerba Christi cum ea operibus comprobamus. Hoc si pręstabimus, nubes
1367. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Domino, etiam nostras offerre curabunt. Et sicut in Apocalypsi scriptum est: Fumus incensorum de orationibus sanctorum ascendit coram Deo de manu angeli, ita et nostrę orationes ascendent. Neque ulli dubium esse potest, quin ille cuncta, quę petierit, a Domino impetraturus sit, cuius internuncii spiritus ipsi angelici esse non dedignantur. Neque enim hoc ideo permittit omnium pręscius et semper ubique pręsens Deus, quod indigeat, ut hominum opera orationes-que ad se perferantur, sed ut per angelorum
1368. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Pręterea neque eorum ad impetrandam gratiam proficit oratio, qui quanuis benefecerint, iactanter tamen facta sua prędicant, cum teste conscientia contenti esse deberent | et quicquid laudabiliter egissent, non sibi sed Deo tribuere. Talis fuit phariseus ille, qui ingressus templum, ut oraret, deprimere aliorum mores coepit, suos uero insolenter efferre. Deus, gratias tibi ago, inquit, quia non sum sicut cęteri homines: raptores, iniusti, adulteri, uelut etiam hic publicanus. Ieiuno bis in sabbato, decimas do omnium, quę
1369. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Et quoniam inter orandum semetipsos non intelligunt, faciunt ut nec a Deo intelligantur. Qualem igitur affectum orandi habent, talem et fructum suę orationis referunt. Ex his, ut equidem reor, erat ille, cui in Apocalypsi Deum audimus loquentem: Vtinam frigidus esses aut calidus! Sed quia tepidus es et nec frigidus nec calidus, incipiam te euomere ex ore meo. Frigus timoris est,
1370. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] instaret diceret-que cum Propheta: Clamaui in toto corde meo: exaudi me, Domine! Qui sic non clamant, non facile exaudiuntur. Nonnulli uero satis cupide orant, sed fide dubia adhuc atque nutanti, ueluti ille in Euangelio, qui filium secum attulit ad Iesum, ut a demonis uexatione liberaretur, et ait: Siquid potes, adiuua nos misertus nostri! Quamdiu suspenso animo fuit, possit-ne id sibi a Domino pręstari, quod rogabat, non accepit. Postquam autem
1371. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] postulet a Deo, qui dat omnibus affluenter et non improperat, et dabitur ei. Postulet autem in fide nihil hęsitans. Qui enim hęsitat, similis est fluctui maris, qui a uento mouetur et circumfertur. Non ergo ęstimet homo ille, quod accipiat aliquid a Domino. Ex his igitur, quę diximus, perspicuum est eos, qui uel de religione quicquam dubitant uel in peccato aliquo perdurant, pro ęterna salute, quam credentibus ac poenitentibus promissam esse
1372. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ęgritudini, sed mentis medetur uitiis. Mens autem post peccatorum purgationem Spiritu Sancto fauente illuminatur uirtutum-que incenditur amore, ita ut ab iis, quę Deo displicent, penitus expiata cogitare incipiat, quę sint illa, quibus ille plurimum oblectatur, cupiens eidem in omnibus obsequi, in omnibus semper fideliter seruire. Hęc est igitur gratia, quę poenitentibus datur, sydus-que illud luculentum, quod magos, cum Regem mundi natum quęrerent, pręcessit. Sed
1373. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Non potest fulgere dies quamdiu pars aliqua noctis remanet neque syncerum esse triticum, donec a minutissimis etiam paleolis et cunctis pulueris micis euentilatum non fuerit. Mar. 8 Denique, ueluti cęcus ille, qui nondum satis credulus uisu recepto quasi per caliginem cernebat uidebantur-que ei homines (ut Marcus ait) tanquam arborum effigies incedentium, deinde plena fide Christum suscipiens iterum-que ab illo contactus clare uidere coepit omnia. Ita nunquam perfecte illuminari
1374. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] soluitur ac liberatur. expedita intrat in domum fortis ipsa iam fortior, et quę ante a diabolo ligata fuerat, nunc diabolum ligat uas-que eius diripit, nihil in se relinquens quod ille suum esse possit dicere. quamdiu autem serua peccati fuit, et domus et uas diaboli erat | postquam peccare desiit | et quod peccauerat poenitendo deleuit, facta est domus orationis et uas iustitię. atque ita pręualuit
1375. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] | regno quod amiserat restituitur. Iosias Ob hoc Iosias non uidit malum, quod uidisset, si delicti eum non poenituisset. Eius poenitentię merito ne impoenitens quidem populus Dei uindictam sensit, quamdiu ille uixit. Quin etiam poenitentię tanta uis est, ut immutabilis Dei mutare posse sententiam uideatur. Niniuitę Post dies quadraginta subuertendam Niniuen Ionas a Domino iussus prędixerat, et tamen Niniuitis in
1376. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Voluntas ergo ut bene de Deo mereri possit,
libera ad poenitentiam agendam accedat,
non coacta,
non ui aliqua compulsa.
Deinde uoluntarię poenitentię iungenda est submissę mentis humilitas.
Ille qui a patre recedendo peccauerat,
ueniam petendo dixit:
1377. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dimissum constat. Nunquid etiam grauius est peccatum tuum quam cęlum, quam terra quam mare? sed qui potuit creare ista, non poterit sceleris tui pondus eleuare | et ubi abundauit delictum, ibi gratiam abundare facere? Nonne ille quoque qui dicebat: Iniquitates meę supergressę sunt caput meum, et sicut onus graue grauatę sunt super me, precatus est dicens: Domine ne in furore tuo arguas me | neque in ira tua corripias me. haud ita orasset | nisi spem haberet
1378. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ueluti ante Christum reuerenter genibus prouoluti
cuncta illi exponamus,
occultemus nihil.
Manifestanda est enim medico ęgritudo,
ut ille adhibitis remediis instauret sanitatem.
Illi autem animarum nostrarum medici sunt,
quibus concessa est soluendi ligandi-que potestas
ab eo qui dixit
:
1379. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Reuela Domino opera tua,
et dirigentur cogitationes tuę.
hęc denique sancta confessio diabolo nos erreptos reddit Deo |
et de filiis tenebrarum filios efficit lucis.
1380. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] animarum uestrarum. hoc illud est quod et ipse dixeras : Beati qui non uiderunt et crediderunt! Accedimus etiam ad te Domine cum timore et humilitate. Tu es enim ille, de quo in psalmo est dictum: Escam dedit timentibus se. tu das teipsum iis qui maiestatem tuam offendere metuunt | et eidem in omnibus obsequi desyderant. Accedimus ad te in amorem tuum insinuari
1381. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et purgatos ad purius uiuendi studium dirigis. Quod si in Leuitico quicquid tetigerit carnes hostię pro peccato oblatę sanctificari dicitur, quis dubitat, quin istud quod pręcessit in figura, cumulatius impleatur in ueritate? Tu ille es qui solo tactu leprosum mundasti, mulierem sanguine fluentem curasti, puellam mortuam ad uitam reuocasti. ut ostenderes in te esse uirtutem peccata pręterita delendi, futura cauendi | et qui in peccatis mortui iacent, ad spem uitę ęternę errigendi. Tua pręterea in
1382. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ad sancta sanctorum non timueris accedere, diabolo ad te possidendum perdendum-que aditum aperies. Nam de Iuda quoque scriptum est, quod post bucellam Sathanas in eum introiuit. Atque ita ille maligna suggestione superatus maturauit scelerate perficere, quod impie cogitarat. et qui Dominicam coenam ore sacrilego delibare pręsumpsit, factus est Domini proditor. Hunc si imitari in gustando sacramento perges, nonne etiam
1383. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Dei et iustitiam eius, et hęc omnia apponentur uobis. Ne quem ergo ad Dei seruitia iterum retardet inopię metus, his Domini uerbis confirmatus in illo spem collocet. non tamen ocio et ignauię sese dedat: laborantes ille adiuuat, non desides neque somniculosos. et quoties hominis industria quantum necessitati satis est nequit parare, ipse suppeditat. Agar cum filio per desertum errans cum uehementer sitiret, angeli indicio puteum comperit | et inde hausta aqua se et puerum a pernicie
1384. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1385. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] afflixerunt, non esurient amplius (ut Esaias ait) neque sitient, et non percutiet eos ęstus et sol, quia miserator eorum reget eos | et ad fontes aquarum potabit eos. et in Apocalypsi Dominus: Ego inquit sitienti dabo de fonte aquę uiuę gratis. Igitur tu es ille Domine qui esurientes et sitientes tuo solo aspectu satias, tu panis indeficiens, tu fons uiuus. Tu da, ut tibi placeant ieiunia nostra, ut cum placuerint, a te tandem tua dulcedine satiemur. Non erit molesta inedia, quam spes eiusmodi futurę saturitatis consolabitur.
1386. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Licentioris igitur gulę sunt, quos non pudet, cęteris in silentio considentibus, corrugare nares, frontem contrahere, os distorquere | et gestu nutu-que ipso uel de cibo | uel de potu conqueri. Hic fastidit legumina, ille minutos pisciculos contemnit, alius olera aspernatur, alii cibarius panis odio est, alium uini austeritas offendit. quod si acescere coeperit, stomacho noxium argumentatur | et frigorificum esse medicorum testimonio probare nititur.
1387. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quidem uolunt? Sed si uiro Dei misso in Bethel, cui mandatum fuerat, nequid ibi gustaret, donec redisset, semel pręterisse mandatum non fuit impune | quomodo hi non punientur, qui nunquam parent? Ille sedens adhuc ad mensam a Domino sibi dictum audiuit: Quoniam non obedisti sermoni meo, non infereris in sepulchro patrum tuorum | cum-que rediret, a leone in uia oppressus occiditur | et ab hominibus ibidem tumulatur. Et hi qui
1388. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] rediret, a leone in uia oppressus occiditur | et ab hominibus ibidem tumulatur. Et hi qui assidue peccant | nullo prorsus ieiunantes die, ne scilicet siquando non coenitent, inedia extinguantur, Dei uindictam non uerentur? Ille quidem ab altero deceptus prandium cum ipso iniit ignoranter-que peccauit, et talia passus est. hi uero cum scientes uolentes-que delinquant, nihil supplicii sibi infligendum arbitrantur? "Cur ergo inquiunt
1389. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] peccauit, et talia passus est. hi uero cum scientes uolentes-que delinquant, nihil supplicii sibi infligendum arbitrantur? "Cur ergo inquiunt leonis morsibus non laceramur?" quibus respondendum est: "Quia non estis uiri Dei sicut ille, qui leui mortis genere pro reatu satisfecit, ut spiritus saluus fieret. sed estis serui diaboli. atque ideo non syluestribus feris laniandi tradimini, ut postmodum infernalibus bestiis proiecti poenas luatis acriores."
1390. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] repulsa non recessit, despecta sustinuit | et dum suppliciter orando perseuerat, facta est uoti sui compos, dicente Domino: Fiat tibi sicut uis! Testis est Barthimeus cęcus, cuius perseuerans clamor oculos ei quos non habebat impetrauit. Increpabatur ut taceret | tanto ille magis clamabat: Fili Dauid miserere mei. ab hac precatione non cessauit, donec uisum recepit. Testes sunt et apostoli, de quibus est scriptum: Omnes erant perseuerantes unanimiter in oratione cum mulieribus et Maria matre Iesu et fratribus eius. Denique, testis
1391. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uirum, cuius consilio sapientia-que regatur? Princeps fuerat prouinciarum, quia inter probatos quoque ac pręstantes eminebat, nunc autem facta est sub tributo soluit-que uectigal principi tenebrarum, non iam quomodo oportet sed quomodo ille suaserit uiuens. Lucerna eras lucens omnibus qui in domo sunt | extincto lumine multorum de te obloquentium morsibus pares. Cęli denique stella uidebaris, et in terram cecidisti, ut fulgorem qui in te fuit, in tenebras conuerteres | et de te quoque dici posset: Quomodo
1392. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Non est aptus regno Dei, qui aratrum tenens post tergum respicit. Vt quotidie proficias conare, ut semper boni aliquid agas enitere, et deficere desines. Aliorum exemplis disce cautius incedere. Sauli regi fauit Deus, quamdiu ille legi eius obediendo uixit. Post biennium regni sui innocenter exactum a mandatis diuinis desciuit, et Deo ulciscente translatum est de domo familia-que eius regnum, ipse hostium ui oppressus periit. Ioam et ipsum Hierosolymę regem, donec Ioiada sacerdos uixit, pie sancte-que
1393. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] pro diis habuerunt, deinde lapidum ictibus impellentes ciuitate ueluti inimicos eiecerunt; ne etiam simus arundo uento agitata et de nobis dici queat: Vię eorum tenebrę et lubricum. Non est mutatio ista dexterę Excelsi, sed morphosis diaboli. Non ergo simus populus ille, qui (ut Hieremias ait) dilexit mouere pedes suos | et non quieuit, et Domino non placuit; sed simus illi de quibus in psalmo dicitur: Laudate, serui Domini, Dominum, qui statis in domo Domini, in atriis domus Dei nostri! Stare enim
1394. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dicitur: Laudate, serui Domini, Dominum, qui statis in domo Domini, in atriis domus Dei nostri! Stare enim iustorum est, mouere autem pedes et huc atque illuc titubantibus uestigiis uacillare proprium peccatorum est. Non simus igitur sicut lunaticus ille de Euangelio, nunc cadens in ignem, nunc in aquam, sed simus templi sancti columna Iachin, quę interpretatur firmitas . Qui enim sic stabilitus fuerit, poterit dicere cum constantissimo uiro Iob: Donec deficiam non recedam ab innocentia mea.
1395. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] consequantur,
psalmista sub eadem uerborum metaphora testatus est,
cum ait:
1396. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nisi ut ualeamus Deus pręstaret, coercens illorum robur | et nostram simul adiuuans imbecillitatem. Stultus est igitur, qui non totam resistendi spem atque uincendi in Deo posuerit. Sit ille licet Abraham uel Moyses uel Dauid uel Ioannes Baptista uel aliquis apostolorum, si propria uirtute | et non ope diuina niteretur, statim succumberet. in Deo autem sperans uictoria potiretur. Beemoth, inquit, quasi bos foenum
1397. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uultis facere.
Sicut enim qui opera Abrahę faciunt,
filii Abrahę sunt,
ita qui diabolum imitantur,
filii eius dicendi sunt,
non natiuitate,
sed uoluntatis corruptę similitudine.
1398. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] At etiam quęri potest: quomodo diabolus adhuc pugnat, cum Paulus dicat, quod Christus Dominus exuerit Principatus et Potestates triumphans eas in ligno crucis? Potestas quidem diaboli per crucem Christi ita fracta et triumphata est, ut eos ille dimittere liberos fuerit coactus, quos ei primorum parentum crimine corrupta origo subdiderat. quos-que idem idolorum cultura subuersos iugo perniciosę seruitutis oppresserat. Cessauit itaque mundus demones pro diis habere post
1399. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] apparent. Diabolus Diabolus appellatur, quia peccatorum accusator est. quem enim Gręci diabolum, eum nos criminatorem dicimus. Sathanas / Zabulon Sathanas et Zabulon Hebraicum est; hic fluxus noctis interpretatur, ille aduersarius. quoniam in tenebris demonum sunt opera | et perpetuo odio persequuntur sanctitatem. Spiritus
1400. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Nam cum omnibus retia intendat, muscas tantum, id est infirmos capit, fortioribus non pręualet. Mammona Mammona Syrum Hebreo mixtum uocabulum est, et diuitias uel cupiditates designat. His ille imprudentium mentes implicat, ne Deo seruire queant, cum Mammonę coeperint famulari. De nominibus demonum brutalibus. Caput XII
1401. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] eius sanguinem per concupiscentiam |
et spiritum per concupiscentię adimpletionem,
ut corpori simul animę-que noceat.
Serpens. Scorpio
Idem serpens dicitur et scorpio.
Mera enim uenena sunt,
quicquid ille suadet.
Huius tamen periculi metu seruos suos liberat Saluator dicens:
Ecce dedi uobis potestatem calcandi super serpentes et
scorpiones.
In Esaia est scriptum:
1402. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Amorrei amaritudinem adducentes uel loquentes dicuntur. Quid autem amarius heretica prauitate? Hereticorum igitur Seon iste rex est, ut cum illo simul pereant, si ab eo ad Christum qui ueritas est, non conuertentur. Hic est ille Seon superbus, qui fideles Israhelitas non sinit in pace transire per fines regni sui | obstat-que armatus, inito tamen pręlio succumbit. Tentare enim demon sanctos potest, uincere non potest, Deo cui seruiunt protegente. Hic idem est Balach rex Moabitarum, qui Balaam
1403. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sit. Hi etiam Sydonii nominantur, id est uenatores. Qui autem homines erunt et non bestię, Sydoniorum istorum uenatione capi non poterunt. Ad bestiarum enim non ad hominum capturam pertinet uenatio. Ille tamen ex homine in pecudem uertitur, qui peccat, dicente Propheta: Homo cum in honore esset, non intellexit. comparatus est iumentis insipientibus et similis factus est illis. Hi etiam Caldei nuncupantur. quos in Abbacuch propheta se suscitaturum minatur Dominus
1404. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] interpretatur hispidus | et pilosus. Diabolus quippe Esau pilosi partes secutus aduersus populum Iudę, id est, confessionis, illos uidelicet qui Christum confitebantur, sese errexerat | et montis instar superbia elatus regnabat inter infideles. His autem ad Christum conuersis | ille desolatus est et desertus. quod futurum de eodem monte Zacharias quoque uidit cum diceret: Quid tu, mons magne? Coram Zorobabel in planum. De Zorobabel enim natus est Christus, cuius uirtute concidit regnum diaboli. hic ille mons est , de quo etiam
1405. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] infideles. His autem ad Christum conuersis | ille desolatus est et desertus. quod futurum de eodem monte Zacharias quoque uidit cum diceret: Quid tu, mons magne? Coram Zorobabel in planum. De Zorobabel enim natus est Christus, cuius uirtute concidit regnum diaboli. hic ille mons est , de quo etiam in Euangelio dicitur: Si habueritis fidem ut granum sinapis, dicetis monti huic: Transi hinc , et transibit.
1406. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Quoniam hi cum Christo ibunt in uitam ęternam, diabolus autem et angeli eius et omnes impii in ignem ęternum. Ac ne plura id genus perquirere ociosi sit, hic ille est, cui nomina mille, mille nocendi artes. Cuius uiribus quis resistet? cuius insidias quis euitabit? nisi qui fidei spei-que et reliquarum uirtutum armis munitus
1407. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Fili accedens ad seruitutem Dei,
sta in iustitia et timore,
et prępara animam tuam ad tentationem.
et in Iob:
1408. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] laqueos, ut deprehensis inimici fallaciis facilius euitetur mortis periculum | et certius uitę ęternę bonum speretur. Diabolus li. 31 notandum Hic est ille teterrimus pharao, qui nos uetat exire de Aegypto | seculi-que uanitatibus renunciare | et Moysen sequi in desertum | ac tandem Iesu duce Promissionis Terram intrare. Hic est leo rugiens, qui circuit quęrens quem deuoret. Hic est fur et latro, qui non uenit nisi ut furetur
1409. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uires Saluatoris nostri aduentu,
ipso dicente:
nunc princeps huius mundi eiicietur foras.
Eiectus est enim de cordibus multorum qui idola colebant.
desiit ille nequam ita late regnare ut solebat,
nec iam tantum in se confidentię alit,
licet arrogantissimus sit,
et audito tantum Christi nomine contremiscit.
Postremo ita ille diuinę erga nos miserationis constringitur freno,
ut nocere nisi permissus nequeat.
Caput XIX
Inuidia diaboli mors introierat in orbem terrarum,
sed hac morte per Christum liberati sumus |
et ad uitam,
quam propter pręuaricationem primorum parentum amiseramus, reuocati.
Gaudebat inuidus ille sanctissimos etiam uiros in infernum descendere
|
et quasi uictor,
quia primos uicerat,
de omnibus triumphare.
Sed gaudium istud uersum est in luctum.
Ligauit fortem fortior Dominus |
et domum eius intrauit |
et uasa eius diripuit,
Dominus |
et domum eius intrauit |
et uasa eius diripuit,
suo aduentu absoluens illos qui in carcere uincti tenebantur,
de tenebris transferens in lucem.
Quin etiam uulgata Euangelii ueritate regnum mundi erripuit diabolo,
quo magis ille doleret |
ne in gentibus quidem ius esse sibi relictum,
omnibus iam a falsa ad ueram religionem conuersis.
Hac ergo potestate atque hoc regno priuatus,
quid ageret,
quo se uerteret,
nesciebat.
affectu precatus fueris,
inimici aduersum te machinamenta statim dissoluentur |
te-que omni molestia liberum ac pristinę quieti restitutum continuo cognosces.
Cum-que hoc tibi contigerit,
Deo gratias age,
qui tam cito Sathanam pedibus tuis subiecit.
Nisi enim ille opem tibi laboranti miseratus attulisset,
nunquam uicisses.
Tanta est autem Domini nostri erga nos benignitas,
ut etiam pro eo quod ipso adiuuante uincimus,
remuneret uictores |
et suum beneficium in nostrum transire patiatur
Veruntamen sępe fit,
ut ipsi cogitatus etiam inuitis nobis ingerant sese |
et suapte ui ab iis quę iusta atque honesta sunt,
auertere animum nostrum tentent.
superaturum se
affirmat,
cum ait:
Eiusdem Domini exemplo discamus |
non nostrę tantum saluti,
sed etiam aliorum prospicere,
uitę disciplinis eos imbuendo |
et exhortationibus piis,
ut ad uirtutis uiam dirigantur solicitando.
Circuibat ille totam Iudeam,
totam Galileam |
per castella et uicos |
docens ignaros |
et uerbo curans ęgrotos,
ut corpore simul et animo saluos redderet.
Pręcepta dedit discipulis in monte,
in planitie plebi,
ut discas altiores mysteriorum sensus
Cęlebs pręterea et castus sit oportet Christi discipulus.
Virgo est |
et de Virgine genitus |
et a uirgine baptizatus,
quem sequeris.
ut-que quanti sit apud ipsum uirginitas scias ,
de Ioanne apostolo quia uirgo erat,
in Euangelio dicitur:
Discipulus ille quem diligebat
Iesus.
Nam licet Iesus etiam reliquos omnes diligeret,
de nullo tamen sic est expressum |
sicut de isto,
quem mentis corporis-que puritas commendabat.
Hic solus in sinu Christi cunctis ad
suo loco disseremus.
restat uidendum cum ab his discesserimus,
ad quos accedere,
cum quibus nos frequentes esse nobis proderit.
De consortio habendo.
Caput XXVI
Si forte ille,
quo diu familiater usus es,
a uia uirtutis declinauit,
retrorsum abiit |
et sępe admonitus redire noluerit,
dimitte eum |
et membrum quod te scandalizat,
abscide atque a te proiice.
Melius enim tibi est sine illo ingredi regnum Dei |
quam cum illo mitti in gehennam.
illi amabant,
ipse uendidit.
et hic quidem de grege Domini egressus faucibus
incidit lupi ac periit.
Ipsos uero concors inter se erga Dominum affectus saluauit.
Quibus ille in Euangelio ait:
quę a nobis uisa cognita-que fuere, imitabimur.
considerantes,
quam munificus,
quam benignus Dominus noster sit,
qui mira quęque operandi confert gratiam
credentibus in se ac sperantibus.
Nisi enim ille bona cuncta suppeditaret,
ad tantam sanctitatis perfectionem hominis imbecillitas nunquam peruenisset.
De pavpertate colenda.
Caput XXVII
Sed
inuidens,
humiles despiciens |
ac proinde aliorum famę non facile parcens,
opulentię ostentator,
paupertatis irrisor,
ad uitia audax,
ad bonum animi tardus.
Diuiti quoque multi inuident,
plurimi insidiantur |
et spoliis eius ditari cupiunt.
Sed quanuis nemo insidietur,
ille tamen metuit domi fures,
foris latrones |
et cibus illi pariter suspectus est et
somnus.
nec minus interdum animi solicitudinibus quam fortunis abundat.
Pauper uero ubique tutus est,
ubique securus.
nostrę bono.
exempli gratia:
sęuiente in christianos persecutione aliquis tormentorum necis-que
metu uidetur Christum negaturus;
tunc tu debes animum eius in spem uitę melioris errigere |
nec pati,
ut te tacente et mortis uitante periculum ille separetur a Christo |
iungatur-que diabolo |
et in ęternum pereat.
Mori tibi multo magis expedit,
ne frater tuus in Tartarum corruat |
quam uiuere |
et ei in tanto animę periculo fluctuanti non succurrisse.
Quod nisi ita affectus erga proximum tuum
Patris uestri qui in cęlis est,
qui solem suum oriri facit super bonos et malos.
et pluit super iustos et iniustos.
Vide quanta est huiusce dilectionis merces.
bonum pro malo reddendo filii Dei efficimur |
Deo-que similes reddimur.
Ille solis pluuię-que beneficium,
hoc est temporalium bonorum usum |
tam malis quam bonis communem esse uoluit.
ut et tu charitatem tuam sicut cum amicis ita et cum inimicis
communices,
omnibus prodesse,
nulli nocere cupiens.
Quid autem
est.
amare uero inimicum filiorum Dei proprium est et sectatorum Christi.
Quamobrem concludens ait:
Estote ergo uos perfecti,
sicut et Pater uester cęlestis perfectus est.
Sicut ille perfectus est secundum immensitatem diuinę naturę,
ita et uos estote perfecti iuxta mensuram atque paruitatem naturę
uestrę humanę.
Sed nemo in se confidat,
unusquisque imbecillitatis suę memor ad illum qui solus potest omnia
cum submisse comiter-que responderis,
magis irritetur,
huic tali pręstabis beneficium,
si a beneficiis cessaueris ,
si a mitibus responsis destiteris,
si tacueris,
si denique furentem tacitus pręterieris atque recesseris.
ea duntaxat de causa,
ut ille minus culpabilis sit ,
cum sęuierit minus.
Quod si forte ideo inflatur superbia,
quia diuitiis abundat,
quia uiribus prestat,
quia rerum prosperitatibus fruitur |
ac propterea melioribus inuidet,
multos contemnit |
nec paucos afficit iniuria,
haud
tamen ne dum talia imprecaris illi a quo mali aliquid
sustines,
odium uel inuidia te moueat,
sed sola prouocet charitas,
qua inimicum tuum meliorem effici cupias,
non miseriorem,
et emendatum non afflictum,
neque hoc propter te ne ille tibi noceat,
sed propter Deum ne Deus offendatur,
et propter proximum ne Domino suo peccando
pereat.
Dicet aliquis arduum nimis et difficile esse in eos beniuolentiam
seruare,
a quibus grauiter offensus
|
et eadem malicia os eorum qui ipsum in Hierusalem euntem laudibus
prosequebantur obstruere uolebant |
iubentes, ut tacerent.
Deinde etiam edicto statuerant,
ut siquis eum confitetur Christum,
extra synagogam fieret.
Postremo cum nullum finem inueniret inuidia,
quandiu uiueret ille cui inuidebatur,
falsis testimoniis circumuentum accusant |
et totis animis ad necem innocentis maleuoli homines concitantur.
Neque ideo te excusatum putas,
quia pharisei iustum persecuti sunt,
tu peccatorem.
Neminem sic odisse debes,
ei osculum pacis offerre,
quem tam paruo iam uendiderat.
Sed uide huiusce nefandi flagitii terribilem exitum.
conscientia pulsatus ueniam desperauit.
quam certe si petiisset impetrasset,
et qui pro suis crucifixoribus orauit,
proditori quoque pepercisset.
Ille tamen dolore superatus ipse sibi mortem consciuit,
laqueo se suspendens |
et infelicem animam ęternę mortis tenebris tradens.
Ne igitur uel Iudę uel aliis infidis et execratis,
quorum modo fecimus mentionem,
similis habearis,
maxime in
bonorum omnium quę agimus,
finem in Deo constituendum esse docet.
Nam cum omne bonum expetibile sit |
et quo melius,
eo magis expetendum,
nihil autem Deo esse potest melius,
qui solus cuiusque boni fons et origo est.
nihil ergo desyderari,
nihil concupisci supra Deum debet.
Ille itaque naturę rationi-que repugnat |
et diuinę refragatur uoluntati,
qui ea quę bene agit,
alio quam in Deum dirigit.
bibere pro Christo,
quem prior pro nobis bibit Christus.
Qui tamen hoc fecerit,
nequaquam in eo quod pro Christo sustinet,
se gratiam retulisse putet,
sed benefiicii plus accepisse.
Idem enim ille qui pro nobis pati uoluit,
ut nos pro sui nominis gloria sustinere possimus pręstat.
Faciamus quidem satis cum obedimus.
nulla tamen apud illum imperandi est causa,
nisi ut remuneret obedientes.
potest esse perfectus,
nisi pro conditione fragilitatis humanę,
secundum quam dictum est:
humanę,
secundum quam dictum est:
iniustis ignoscat.
uiuificare meruit.
Quid multa?
Diuini homines adhuc in terra degentes cęlo imperant.
alii gratia sanitatum,
alii operatio uirtutum,
alii prophetia,
alii discretio spirituum,
alii gratia linguarum,
alii interpretatio sermonum.
hęc autem omnia operatur unus atque idem Spiritus diuidens singulis prout uult.
Ex his autem efficitur corpus Christi.
hic nempe manus,
ille pes,
alius oculus,
alius aliud membrum,
corpus uero unum.
quibus dicitur:
Vos estis corpus Christi et membra de membro .
Atque membra ista nota quidem Deo sunt,
quia fortia et robusta,
quia sapientia,
quia plurimi ęstimanda.
pressior-que,
pili etiam in candorem uersi.
Hulcus in carne auaritiam esse existimo,
cuius uulnus tunc obductum uidetur,
cum auarus adeptus est quod concupierat.
Cęterum quia nec adepto satiatur,
nondum sanatum uulnus cicatrix inęqualis ac discolor ostendit.
Et quoniam ille nulla copia contentus in superfluis parandis
cumulandis-que laborat semper,
pilos habere dicitur qui sunt superflua corporis.
cicatrix autem alba delectationem in acquirendo indicat,
ruffa ardorem in concupiscendo.
Fornicatio
Quartum leprę genus
atque uitandum sit,
cum perspexerimus,
quot illud qualia-que mala sequantur.
Quae mala peccato accedant.
Caput XVI
Bonus Deus bonorum autor, non malorum est.
Cum ergo ille qui cuncta fecit ualde bona,
hominem quoque bonum fecerit,
quis eum ex bono malum reddidit |
nisi uoluntas mala de libero procedens arbitrio?
Itaque idem ipse,
qui ex Deo bonus erat,
ex se factus est malus.
Integrum illi fuit |
naturam bonam,
sicut a
Luc. 12
1445. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
nonne stultissimus est,
qui eas concupiscit?
et non potius ad diuitias nunquam perituras aspirat?
Beati enim pauperes spiritu,
quoniam ipsorum est regnum cęlorum.
Qui ergo tria hęc quę proposuimus caruit ,
ille arbor bona bonos germinans fructus erit,
mala autem malos proferens fructus esse desinet.
1446. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uirtutum ac sanctimonię odore fragrare oporteat. Quem si assecutus fuerit, quicquid naribus gratissimum suauissimum-que esse creditur, prę illo nauseam putabit. In cęlo enim, quo ille properat, non est Engadi uicus balsami ferax, non Sabea regio thuris abundans, non preciosorum unguentorum mater Arabia, sed quod his longe redolentius ac suauius habetur | diuinę pręsentię indicibile odoramentum | et cunctis animę sensibus nunquam defutura dulcedo,
1447. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 503 | Paragraph | SubSect | Section] suo loco dicemus.
Porro illos maxime mundas manus habere decet,
quibus a propheta pręceptum est dicente:
1448. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 504 | Paragraph | SubSect | Section] Et quoniam hic de quo loquimur tangendi sensus non solum ad manus pertinet, sed etiam ad reliquum hominis corpus, cuncta corporis tui membra Deo autori suo seruiant, Deo in omnibus obsequantur, nihil agant in quo ille offenditur, nihil committant in quo proximi scandalizantur. In omni prorsus contactu, immo in omni omnium sensuum officio atque operatione danda est opera, ut et uitetur peccatum, cuius pręmium est perennis apud inferos cruciatus,
1449. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 504 | Paragraph | SubSect | Section] Cęterum super omnia ad reprimendam sensuum uoluptatem remedia iuuabit animo recolere quicquid Saluatorem nostrum sponte in hac uita passum nouimus. Visus Igitur si te uana spectandi uoluptas prouocauerit, qualem ille uoluptatem capiebat cogita, cum Iudeorum cerneret perfidiam | et ob id flere compelleretur | cum-que eosdem contra se insurgere uideret, quos ipse saluare uenerat. Auditus Si tibi aurium delectatio blandiri coeperit, attende quodnam illi delectamentum
1450. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 505 | Paragraph | SubSect | Section] si gustandi luxuriosa dulcedo sui desyderium fecerit, memento illum in utraque manu pro rosis clauos ferreos pertulisse, in ore autem pro dapibus fel, pro uino acetum sumpsisse. Si te denique communis toti corpori tactus ad uoluptatem solicitauerit, quem ille toto corpore dolorem excepit mente reuolue. Cerne coronatum spinis caput, manus pedes-que clauis cruci confixos, latus lancea uulneratum, cuncta denique flagellis contusa membra. Ac ne
1451. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] monasteria confugere | se-que soli Deo dedicare. ut dum neque nubunt | neque nubuntur, angelis cęlestibus pares forent | et humanam conditionem egressi peculiare priuilegium acquirerent, cantica quę nemo alius cantare potest, coram Deo personandi | Agnum-que sequendi quocunque se ille uertisset. ut sicut Christo matri-que eius Marię ita et ipsis nullum in ęternis mansionibus habitaculum clausum esset. Quid enim non illis patere crediderimus in patria sursum, qui dum hic peregrinarentur, nulli
1452. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et in parua negligere mandatum? Nonne fatuitatis arguuntur in Euangelio uirgines, quę de sola uirginitate sibi plaudentes, oleum quo totius uitę lampas illuminatur, oleum uidelicet mandatorum Dei non comparauerant? Nonne etiam ille ab omnibus irrideretur, qui coronam auream capite pręferret | et uilibus attritis-que indumentis tegeretur? Virginitas ergo nisi imperata Domini perfecerit, tantum abest ut cęteris fidelibus altius ascendat, ut etiam cum ipsis qui in
1453. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Vnde Eliam prophetam et Ioannem Baptistam zona cinxerat pellicea,
quę significabat in carne mortificatos |
nulli-que obscoenę cupidini subiectos.
quam autem magni spiritus hi ambo fuerint,
nemo fidelis ignorat.
Dauid
Ille etiam uir sanctus ista continentię uirtute proficere optabat, qui ingemiscens ait:
Quoniam lumbi mei impleti sunt illusionibus |
et se superari sentiens auxilium implorauit:
1454. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Reg. secundo XI Nequis tamen malignę excusationi detur locus, disce non minus fugiendas esse pudicas quam impudicas | illo saltem exemplo, quo Dauid secundum cor Dei electus et pudica satis iudicata Bethsabee Vrię uxor conciderunt. Nulla hęc notabatur infamia, ille morum sanctitate non minus quam regno nobilis erat | Hanc se lauantem tantum uidit et captus est | exarsit in concupiscentiam | opere-que impleuit quod concupierat. Nunquid tu illo sanctior, ut tales foeminas non
1455. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1456. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Dauidem animi sagacitate placauit, ita ut postea marito uiduatam ipse Dauid sibi elegent uxorem, sola foeminę solertia delectatus. Quę talis fuerit etiam uiri partes agat in domo, si ille minus integrę mentis erit. reuerentiam tamen exhibeat ut maiori | et sic omnia faciat, quasi ille imperarit. Susanna Sit pudica ut Susanna, quę coniugii fide seruata malebat mori | quam amissa uiuere. sed tam sanctum foeminę propositum cum nosset Dominus, et ab accusatorum infamia purgatam | et a mortis periculo liberam reddidit.
1457. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uiro honestis nuptiis | fateor non peccasti, facta es tamen de spiritali carnalis, de cęlesti terrena, de auro purissimo ęs uilissimum. Iam non potes uenienti Christo sponso cum lampade accensa occurrere | nec inter sponsas eius censeri. uirginum ille sponsus est, non corruptarum amator. Et licet non repellat coniugatos coniugii iura seruantes, primo tamen loco habet uirgines (ut dictum est) secundo uiduas, ultimo maritas . Quod de
1458. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] .
Quod de altero sexu dicimus ,
de utroque sentimus.
Prior est apud Deum qui foeminam nescit,
deinde qui post cognitam
castitatis uotum suscipit,
postremo ille qui gignendę prolis gratia
matrimonio seruit |
et pudiciciam atque charitatem genitali thoro debitam colit.
Hęc sunt tria illa hominum genera,
de quibus in Euangelio dicitur:
1459. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] exempla docent.
Sodoma
In quibus Sodomam et Gomorram libidinibus ardentes ardentior de cęlo pluens flamma consumpsit.
Zambri
Zambri Israhelitę cędes et Madianitidis meretricis,
cui ille se coniunxerat,
Deo populo iratum placauit.
Adulteri
Lex quoque adulterii conuictos lapidibus obrui iubebat.
1460. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Qui enim miseretur pauperis, foenerat Deo. Sed etiam qui miserendo mutuum dat | nec aliquid pręterquam quod mutuatum est exigit, miserationis quidem suę capiet mercedem, maiorem tamen ille, qui nihil ab homine repetit, ut a Deo recipiat, quod ab ipso promissum esse non ignorat. Sed antequam elemosinarum rationem atque meritum demonstremus, docebimus | elemosinam aliam fructuosam esse, aliam inutilem, aliam
1461. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] esse debet | Deum non offendere, secundum hominis inopię subuenire. Quod si etiam istud ut obediamus Deo facimus, cur in cęteris parere recusamus? in uno fideles, in aliis infidi? ille in Euangelio clamat: Poenitentiam agite, et appropinquabit regnum cęlorum. et tu tibi appropinquaturum speras non agendo poenitentiam, sed porrigendo elemosinam? Dimitte iam tandem errorem istum, ne tibi magis quam aliis credens pereas . et
1462. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] prębe. Quicquid ultra necessitatem est, quicquid obesse poterit, ne prębeas etiam si flagitarit. Quod si tibi grandis rerum suppetit copia, da multa sed multis. Nam si uni dederis, licet ille acceptis non male utatur, tu tamen unum diligere uideberis, alios odisse. Christus autem non pro uno mortuus est, sed pro omnibus. Eius munificentię eris emulator, cum plurimis benefeceris. Late patens uirtus est charitas | non
1463. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] christianę est.
1464. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
et non perdes mercedem tuam.
Duo minuta ęra inopis uiduę in gazophylacio
oblata diuitum pręferuntur donariis.
Non pensat Dominus quantum das,
sed de quanto et quam libenter.
Ille plus offert,
cui minus quod offerat restat.
Illius magis accepta sunt dona,
a quo magis prompto exhibentur animo.
Hinc est pręceptum illud Salomonis:
1465. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sunt non consulis. Excolas culicem, quę leuissima sunt curę habens, et deglutis camellum, in uentrem negligentię demergens ea quę maximi momenti esse deberent. Mercenarius non pastor es | Vides lupum uenientem, et fugis. Perit ille adulterio, ille usuris, alius furto, alius odio, alius alio flagitio | et in tanto animarum periculo taces, obmutescis, hiscere non audes | et illos duntaxat perituros prędicas, qui decimas non soluerint, qui debitas ecclesię tuę pensiones in tempore non attulerint |
1466. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Excolas culicem, quę leuissima sunt curę habens, et deglutis camellum, in uentrem negligentię demergens ea quę maximi momenti esse deberent. Mercenarius non pastor es | Vides lupum uenientem, et fugis. Perit ille adulterio, ille usuris, alius furto, alius odio, alius alio flagitio | et in tanto animarum periculo taces, obmutescis, hiscere non audes | et illos duntaxat perituros prędicas, qui decimas non soluerint, qui debitas ecclesię tuę pensiones in tempore non attulerint | et eidem legata
1467. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Gezi. Iudas Timeat poenam Gezi. timeat exitum Iudę. alter mendacio munus extorsit, et reuersus est leprosus. alter iustum uendidit pro argento, et laqueo uitam finiuit. Ille quoque quem purpura tegebat, quem quotidiana saginabant conuiuia, in inferno sepultus, in flammis ardens totus | frustra guttam aquę petiit qua linguam tantum refrigeraret. Diues ille alter, qui frugum hubertate lętatus dilatare cogitabat horrea | et in annos multos
1468. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uendidit pro argento,
et laqueo uitam finiuit.
Ille quoque quem purpura tegebat,
quem quotidiana saginabant conuiuia,
in inferno sepultus,
in flammis ardens totus |
frustra guttam aquę petiit qua linguam tantum refrigeraret.
Diues ille alter,
qui frugum hubertate lętatus dilatare cogitabat horrea |
et in annos multos opulenter uiuere,
statim audiuit:
1469. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] parentum desyderatę mortes.
Laban.
1470. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et quoniam nullum beneficium ęquare potest auari hominis cupiditatem,
immemores beneficiorum fiunt.
Nabal
1471. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Timidi
Nullum postremo timidius est animal ad expectationem mortis.
Putat se statim decessurum,
si febriculę igne correptus incaluerit.
Ad medicos curritur,
nisi et hoc auaritia uetuerit.
Ille interim pauidus ingremiscit,
luget,
anxiatur |
et tristius sibi uidetur a diuitiis quam a corpore discedere.
Inde scriptum est:
1472. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] | nec peram in uia | nec duas tunicas | neque calciamenta | neque uirgam. Et quisquam opes opibus cumulando ei se placiturum confidit? Si seruus Christi es, cur ille pauper et tu diues es? Si discipulorum eius locum tenes, cur illorum paupertatem non imitaris? Quid tibi prodest si uniuersum mundum lucreris, et animę qua nihil preciosius est, detrimentum patiaris?
1473. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quam possumus diligentissime imitemur | beneficia tribuendo, sicut ipsum et fecisse et facere nouimus | tam petentibus quam non petentibus, tam inimicis quam amicis, tam ingratis quam gratis. Ille Paulum non supplicantem immo repugnantem et inuitum ad se conuertit | et de persecutore apostolum suum fecit. Aliis uero supplicantibus et sanitates restituit | et peccata donauit. Idem amicis bona largitur ęterna. pro inimicis a quibus crucifigebatur, orauit.
1474. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ingratos assiduitate emendant. Non sunt tamen omnia danda, siue illa petantur siue non petantur, sicut etiam de elemosinis est dictum. beneficium-que erit nolle dare, quod nociturum esse noueris. licet roget ille, licet instet, licet indignetur, tu pernega. Illud autem da, quod non solum accipere eum delectet , sed etiam accepisse. Si enim quod male cessurum est dederis, gratias tibi aget donec iudicio officit affectus | cum autem damnum sentire
1475. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cum statim possis dare. Minus offendes petita quamprimum denegando | quam postquam promiseris de die in diem producendo. Dum enim quod poscenti pollicitus es, pręstare remoraris, ille interim ab aliquo alio fortasse recepisset, sed tibi credens tentare aliorum beniuolentiam superuacaneum sibi iudicauit. quod si nihil tunc demum cum datum oportuit, dederis, non solum quod ipse spopondisti ei denegas, sed etiam quod alius facile tribuisset
1476. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] tentare aliorum beniuolentiam superuacaneum sibi iudicauit. quod si nihil tunc demum cum datum oportuit, dederis, non solum quod ipse spopondisti ei denegas, sed etiam quod alius facile tribuisset aufers. Dum enim ille expectat, dum sperat, dum iam dubitat atque de promissoris fide ambigit, et petendę aliunde rei tempus amisit | et occasionem fruendę. denique quicquid ex eo sibi incommodi accessit, tua causa passus est. Aut ergo statim da quod
1477. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] fruendę. denique quicquid ex eo sibi incommodi accessit, tua causa passus est. Aut ergo statim da quod petitur | aut statim nega. aut si tam cito dare nequiueris, diem certum constitue quo daturus es, et ipsum ne prętereas. ut ille sciat, an e re sua erit | tantisper expectare. Suspensum autem tenere expectantem | et cras atque aliud cras absque promissi satisfactione elabi sinere | non beneficium est sed iniuria. et breuiter, simulator est non amicus, qui
1478. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] tuo beneficio fuerit superatus, liquescat ardore charitatis | et simultatem in beniuolentiam conuertat. Ne ingratis quidem subtrahenda sunt beneficia. quanuis enim illi non referant gratiam quam debent, referet ille qui nullum bonum sua fraudat mercede, qui solem suum oriri facit super bonos et malos, et pluit super iustos et iniustos. Qvaliter nos gerere debemvs in dandis beneficiis. Caput XXIII
1479. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ipsorum erga nos amoris. Lęto uultu grato-que animo sicuti dandum ita et accipiendum erit beneficium. qui contemptim acceperit, iam ingratus est, si sibi beneuole pręstitum est. Ille uero qui hilare accipit et libenter, iam persoluit maximam beneficii partem, quę in animo est. Reddit enim pro beniuolentia beniuolentiam, licet nondum munus pro munere retulerit.
1480. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] spes fuerit | tuis admonitionibus eum reuocandi | sibi-que restituendi, ne in nequitia obduratus pereat. Cum-que etiam malis benefaciendum sit, non est prętermittenda benefaciendi occasio, si tunc se offerat, cum ille qui corrigi debet, munus aliquod porrigit. Tunc etiam a malo accipiendum erit, cum ille deterior futurus timetur, nisi acceperimus. Tyranno enim aut improbo aliquo domino munus ultro
1481. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] pereat. Cum-que etiam malis benefaciendum sit, non est prętermittenda benefaciendi occasio, si tunc se offerat, cum ille qui corrigi debet, munus aliquod porrigit. Tunc etiam a malo accipiendum erit, cum ille deterior futurus timetur, nisi acceperimus. Tyranno enim aut improbo aliquo domino munus ultro porrigente, si non acceperis, contemni se putabit | et qui prodesse uolebat, mutato animo
1482. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] negociator | et terrenis tantum ac perituris inhians bonis, non ad cęlestia animum intendens et ęterna. Virtute autem contentus esse debet | et non suum sed alienum respicere commodum | tam ille qui confert beneficium, quam qui gratiam refert | atque uterque ita se gerere, ut Deo magis placeat quam hominibus. Quos hominibus placere magis delectat, ab hominibus captant gloriam | et a Deo non accipiunt mercedem. debita-que uirtuti pręmia amittunt, dum quicquid recte
1483. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] nec reddere quicquam possumus, nisi quod ipse largitus est. Si tamen esse aliquid beneficii, quod seruus domino suo tribuere possit inuenerimus, quanuis omnia quę seruus possidet, domini sint , inueniemus et quod homines offerre queant Deo | et ille oblatum beneficii loco habeat, offerre uero nolentem ingratitudinis damnet. Quęro igitur si seruus fideliter seruit, si domini iussa nauiter exequitur, si rem gratam domino facturus non dubitat subire capitis periculum, si nec uiuere cum
1484. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] erga Deum fuit Abel,
qui primogenita et pinguiora quęque gregis sui offerebat Domino.
quod autem propterea a Domino dilectus fuerit,
Scriptura testatur.
ait enim:
Respexit Deus ad sacrificia Abel,
ad Cayn autem sacrificia non respexit.
Maledixit quoque Cayno Dominus,
quia ille ob hoc ipsum fratri inuidens,
quod sibi pręferretur,
ad se euocatum interfecerat.
Enos
1485. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Cum obdormisset, scalam uidit a terra ad cęlum extentam | et in ea angelos ascendentes et descendentes | ac Dominum cacumini innixum. qui terram in qua quiescebat ei promisit | regnum-que eius longe late-que diffundendum prędixit. Inde ille parens efficitur duodecim liberorum, qui duodecim tribubus nomen dederunt | coeptus-que est uocari Israhel, hoc est, Deum uidens. et, vidi inquit Dominum facie ad faciem. In Aegyptum transmigrans multiplicatur. Liberis quę
1486. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nulla queat afferri, restat ut ea sola sit quia Saluatorem uobis, immo omnibus missum non recipitis. Messiam quem uestrę uobis indicant Scripturę non admittitis. Videte ingratitudinem uestram in Deum uestrum. Ille uobis quem promiserat uitę doctorem misit, uos ipsum occidistis. Ille dedit Redemptorem, qui pro culpa primorum parentum uestrorum satisfaceret, et uos ei non creditis, uos eum repudiatis. Quandiu igitur obstinatis mentibus fouetis errorem, negando eum, per quem solum data
1487. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] omnibus missum non recipitis. Messiam quem uestrę uobis indicant Scripturę non admittitis. Videte ingratitudinem uestram in Deum uestrum. Ille uobis quem promiserat uitę doctorem misit, uos ipsum occidistis. Ille dedit Redemptorem, qui pro culpa primorum parentum uestrorum satisfaceret, et uos ei non creditis, uos eum repudiatis. Quandiu igitur obstinatis mentibus fouetis errorem, negando eum, per quem solum data est mortalibus ad Deum accessio, fieri omnino non potest, ut ullam
1488. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
credite,
et salui eritis.
Hic est enim cui dixit Propheta:
1489. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Cum enim nullum mendacium diu stare possit, quia nihil firmi, nihil solidi habet in quo innitatur, omnis falsa religio paulatim euanescat necesse est. Itaque iampridem defecit ille diaboli fraude inductus deorum cultus. Unus autem Deus etiam ab illis inuocatur qui Christum ignorant. Defecerunt et hereses, licet falsa ueris mixta in se haberent | nihilominus quę uera erant manent, quę falsa, una cum suis autoribus interierunt.
1490. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] a mensa repulit? cum sacramentum corporis et sanguinis sui discumbentibus porrigeret, pręteriit? cum iisdem pedes lauaret, nunquid non se ad tuos inclinauit? nunquid cum amplecti eum uelles | restitit? cum osculum offerres, faciem auertit? Omnia quidem ille tanquam sibi charissimo indulsit. sed tu omnium oblitus | tanquam hosti insidiabaris, tanquam seruum uendebas, tanquam parricidam in manus perdere uolentium dabas. Porro tam cruenti facinoris, postquam ille crucifixus est, iam et ipse conscius, peccasse te fatebaris,
1491. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] osculum offerres, faciem auertit? Omnia quidem ille tanquam sibi charissimo indulsit. sed tu omnium oblitus | tanquam hosti insidiabaris, tanquam seruum uendebas, tanquam parricidam in manus perdere uolentium dabas. Porro tam cruenti facinoris, postquam ille crucifixus est, iam et ipse conscius, peccasse te fatebaris, argenteos quos acceperas proiiciebas. Poenitebat te quidem commissi sacrilegii, sed uenię spe destitutus | dolore-que superatus laqueo collum tuum confregisti | et pendens diruptis uisceribus | effluentibus-que
1492. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] animalia quę ruminant et ungulam diuidunt, munda sunt. Quia utique is ruminare uidetur, qui in lege Domini meditatur die ac nocte et tunc ungulam diuidit, cum mysticum sensum a litterali intelligentia separat. Horum igitur scientiam ille qui populum docet habeat, ut mundum cibum esurientibus offerre queat | et mentes ad audiendum intentas alere uerbo salutis. Cęterum meminerit eos lacte alendos esse, id est moralibus duntaxat pręceptis instruendos, qui proficere
1493. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] 4
Quid uultis inquit |
in uirga ueniam ad uos |
an in charitate et spiritu mansuetudinis?
Ita autem moderanda correptio est ,
ut et mordeat peccatorem |
et spe uenię consoletur,
ne ille abundantiori tristitia absorbeatur.
Fragilitatis tuę memor aliorum infirmitatibus medere |
et ad mentem reuoca pręceptum Apostoli dicentis:
1494. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Ecce ego mitto angelum meum,
qui pręparabit uiam ante faciem meam, ita et uobis dicitur:
1495. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] 13
Legatus fidelis,
sanitas.
et iterum:
Vena uitę os iusti.
Dauid quoque in psalmis:
1496. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] os iusti.
Dauid quoque in psalmis:
1497. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
quanto magis ei labor hic necessarius est,
qui neminem docet?
cui post dictas Deo laudes ociandum est,
nisi se alicui corporis labori accingat.
1498. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] genere,
qui se castrauerunt propter regnum cęlorum.
Valde quippe diuersum est |
castitatem Deo uouere |
et sterilitate boni operis torpescere,
quod non Deo sed diabolo seruire est.
1499. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ut fructum faciat. Expectat utique clementissimus Dominus ab ocioso boni operis fructum in pueritia, expectat in iuuentute, expectat in ętate uirili, denique ecclesię prępositi alicuius uerbis exoratus expectat usque in senectam, ut ille tandem eiusdem prępositi uel increpatione impulsus | uel pręceptis eruditus | ab ignauia mollitie-que animi ad studium honesti laboris excitetur et exurgat. Quod si ne tunc quidem desidiam infructuosam reliquerit, quid aliud restat, nisi ut dimittatur
1500. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] agit.
1501. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uindicando. cum illum semel atque iterum occidere potuisset noluit. Ab inimicis profligatum et interemptum fleuit. Ideo-que dignus iudicatus est, qui ei succederet in regno. Absalonis etiam filii necem lachrymis et lamentationibus prosecutus est, in eo bello interempti, quo ille nitebatur patri regnum erripere. Qua quidem pietate Dauid, uel patientia, uel humilitate, quodcunque horum dixeris, recte dictum erit, promeruit ad decrepitam usque ętatem regnare, inimicorum
1502. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] efferri mendacio |
et neque Heliam neque prophetam se esse asseruit dum humiliatur.
proinde Christi testimonio extollitur quod uidelicet in spiritu Helię uenisset,
quod plus quam propheta esset,
quod denique inter natos mulierum nemo illo maior surrexisset.
Ille tamen modis omnibus deiicere se et humiliare non destitit,
cum de Christo diceret:
1503. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section]
Quare scriptum est:
1504. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] perterritus deposita regali purpura saccum induit | et supplex Dominum orauit. Pręualuerunt preces humiliantis se aduersus furorem impotentiam-que superbi. Angelus Domini maiore parte Assyrii exercitus prostrata regem cum reliquis Niniuen redire coegit. Quo ille perueniens filiorum suorum manu interemptus occubuit. Hinc plane satis patet, quam fragiles, quam nullę sint humanę uires, si cum Deo contenderint. Ad hęc
1505. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ista instrumenta non uendicant sibi laudes operis, quę propria opificis est, et uos de bono illo, quod non tam a uobis quam per uos gestum est, totam gloriam uobis usurpatis? Cum omne bonum desursum sit, et omne donum perfectum a Patre luminum descendat in hominibus, ut quod ille iubeat, ipsi possint perficere. Qvod alii dignitate, alii hvmilitate lavdari appetvnt, alii deo qvoqve se avdent comparare. Caput V Alii sane per ambitionem magni apparere
1506. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] inimicis |
uel triduanę pestilentię.
Qua electa septingenta milia uirorum,
qui eius ditionis erant,
morte consumpta sunt.
Lugenti et in humilitate supplicanti uenia tandem data.
cessauit-que internicio ac uastitas plebis.
Hinc ille gratias agens dixit:
1507. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] est,
humilitate deiectus,
dignitate pręstans,
non quęrens quę sua sunt,
sed quę aliorum.
De superbia Diaboli | et Superborvm damnatione.
Caput VII
Ille pręterea qui tumide arroganter-que sese gerere non desierit,
hic diaboli discipulus simul et seruus erit.
1508. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 129r | Paragraph | SubSect | Section]
trecentorum et octoginta stadiorum.
quod pene idem est.
Niniue
Multo Babylone maiorem fuisse Ninum aiunt,
quam nos Niniuen dicimus.
cuius ambitum trium dierum itinere constitisse Ionę prophetę liber testatur.
quam cum ille subuertendam prędixisset,
Niniuitę poenitentię humilitate ueniam impetrarunt.
Postea uero cum ad pristinas superbię sordes reuerterentur,
quod ante timuerant,
passi sunt a Cyaxare Medorum rege,
regnante
constitutum fuerit.
Cuius unius sapientia nunquam errat |
et bonitas a sui perfectione deflectitur.
Cuicunque igitur ita ut oportet de Deo persuasum fuerit,
non inquiret quare sic aut sic aliquid ille iubeat siue mandet,
sed tantum quod imperatum est,
id persequi atque perficere curabit.
Abraham
denunciare,
cum a Domino mitterentur.
Et nisi Domino nostro obedierimus,
ne diligere quidem illum conuincemur.
inquit mandata mea seruate.
et iterum:
Qui habet mandata mea et seruat ea,
ille est qui diligit me.
Idem rursum ait:
Qui non diligit me,
sermones meos non seruat.
Mentitur igitur qui se Deum diligere dicit,
et quod ille imperauit,
hoc exequi negligit.
Quod uerbis profiteris,
operibus comproba,
et quod promittendo iactitas,
uerum esse obediendo ostende.
Ad testandam erga Deum
operibus comproba,
et quod promittendo iactitas,
uerum esse obediendo ostende.
Ad testandam erga Deum charitatem nihil magis necessarium est |
quam ipsa obedientię uirtus.
ut uidelicet facere studeamus quod ille imperat,
et eo quod prohibet abstineamus.
Cuncta quęcunque sunt,
autorem suum agnoscunt |
et ei obtemperant.
Cęlum,
terra,
mare,
uolucres,
pecora,
pisces,
nec animantia tantum,
uerum etiam inanimata eandem naturam
fructifera et omnes cedri,
bestię et uniuersa pecora,
serpentes et uolucres pennatę.
Cuncta igitur quę subsistunt,
uerbum Dei faciunt,
bruta utique ratione carentia,
sensibilia atque insensibilia,
et nos quos ille intellectu donauit,
ueritatis cognitione illuminauit,
ęternis bonis dignos reddidit,
non faciemus?
Creatori,
Redemptori,
Saluatori nostro non parebimus?
Non ille nostra indiget obedientia,
sed nos illius indigemus imperio.
ratione carentia,
sensibilia atque insensibilia,
et nos quos ille intellectu donauit,
ueritatis cognitione illuminauit,
ęternis bonis dignos reddidit,
non faciemus?
Creatori,
Redemptori,
Saluatori nostro non parebimus?
Non ille nostra indiget obedientia,
sed nos illius indigemus imperio.
qui ideo imperat aliquid,
ut bona conferat obedientibus.
Quę autem his qui obediunt conferenda sunt,
obedire nolentes mereri non poterunt.
Qualia uero et quanta sint
suis.
quid quęso prodest hostias orationes-que offerre,
et ei quem laudas,
quem deprecaris,
cui supplicas,
obedire nolle?
aduersos pati dicimur,
cum acciderint.
Primum igitur ut in omnibus patientiam conseruemus,
meminerimus |
nullum omnino ea in re malum esse,
qua non offenditur animus noster.
Quid est autem quo ille offendi queat,
pręter peccatum?
Solum ergo peccatum cauendum nobis erit,
quia malum est.
Cętera quęcunque contigerint,
ęquo animo ferenda,
quia nec bona |
nec mala sunt,
sed inter bonum malum-que media.
Quibus si applicueris
exclamat et ait:
Non est hic homo a Deo qui sabbatum non custodit .
Si ergo pro benefactis male audit iustus et innocens Dominus,
quare cum detractiones accipit,
irascitur peccator seruus?
Ille apostolis suis dicebat:
est.
Qui ergo parum patiens fuerit,
qui odientem non dilexerit,
qui denique pro iniuria beneficium beniuolentiam-que non reddiderit,
Patris cęlestis filius esse non poterit.
Ille solem suum oriri facit super bonos et malos,
et pluit super iustos et iniustos,
ut doceat te omnes diligere,
neminem lędere,
nullam appetere uindictam cum offensus fueris,
sed potius offensa te dignum iudicare.
Hęc humilitatis,
hęc patientię uirtus est.
Virtus autem
Patientia enim pauperum (ut in psalmo habetur) non peribit in fine .
Si tamen sine lite reparari res poterit,
non prohiberis exigere,
immo debes,
non tam tua quam eius qui rapuit causa.
ne uidelicet ille alienum iniuste possidendo pereat.
feceris,
illi de immensis pecudum armentorum-que gregibus nihil relictum est pręter unum seruum,
qui ab inimicis cuncta die uno direpta atque ablata nunciauit.
Si filio orbatus es,
illius filios et filias omnes unius domus ruina simul extinxit.
Si aduersa laboras ualitudine,
ille a planta pedis usque ad uerticem capitis hulceribus totus tabefactus,
non in lectulo sed in sterquilinio sedens,
non molli linteolo sed duriore fictilis uasis testa uulnerum saniem deradebat.
non habuit amicos qui sic languentem consolarentur,
sed qui magis
testa uulnerum saniem deradebat.
non habuit amicos qui sic languentem consolarentur,
sed qui magis exasperarent exprobrantes ei peccata,
quorum expers erat.
Insuper uxor ipsa ad impatientiam urgebat,
ut Deo malediceret et moreretur.
Ille tamen in se firmus |
et aduersum quęquę difficilia Spiritus Sancti uirtute stabilitus,
pro omnibus gratias agebat Deo |
et nullis erumnis,
nullis doloribus,
nullis obtrectantium molestiis ab ipsa quam in Deum habebat charitate potuit separari.
quo fortasse non doleres,
si impunitus dimittereris.
non dolendo autem |
sanari omnino non posses.
Tu puniris ut resipiscas,
percuteris ut conualescas.
Iustus autem plectitur,
ut per patientiam maius sibi futurę remunerationis meritum exquirat |
et ueluti de igne aurum,
ita ille de miseriarum angustiis purior exeat atque clarior.
Hinc satis constat,
quam male cum illis agitur,
qui nihil aduersi patiuntur,
et tamen peccare non cessant.
Manet enim eos post breuem pręsentium rerum successum nunquam finiendus
Possidere ergo animam est |
non hic sed in ęternitate uiuere.
Omnis quippe possessio in pręsenti dubia est et incerta,
in futuro autem erit stabilis et perpetua.
Quod ut luculentius intelligas,
rursum ille alibi ait:
mentis aure non admittit ueritatem.
Ipsorum enim omne studium fuit |
Domini sui uestigia obseruare |
cum morum integritate |
tum patientia persecutionum.
Prębuit ille se nobis in exemplum,
et qui resistere poterat uiolentię hominum atque omnes simul uno uerbo oris sui interficere,
maluit iniurias pati |
et ignominiosa crucis morte consumi,
ut suis fidelibus humilitatem patientiam-que commendaret.
in terris uersatus est,
non ocio delectatus sit sed fatigatione,
non uoluptatem ullam corporis appetierit,
sed tribulationes et angustias et cruciatus et conuitia et probra ab impiis illata |
et acerbissimam atque despicatissimam crucis mortem.
Ille saluandi mei gratia qui perieram,
cum Deus esset,
hominem assumpsit;
homo factus nunquam conquieuit,
Iudeam,
Galileam,
Samariam peragrando ignaros instruere,
ęgrotos curare,
mortuos suscitare,
multa mira et incredibilia operari.
Cum-que in omnibus
seruabit,
qui cohibere nescit iracundiam.
Salomonis ista sententia est dicentis:
recta uera-que sunt,
non sinit dignosci neque intelligi.
Ideo-que ista animi perturbati passio maxime in iudiciis faciendis cauenda est.
Nunquam enim iuste iudicabit,
qui iratus est.
Nam si ille cui iratus fuerit,
pro crimine delato mulctari merebitur,
hic ulciscendi auiditate iustę poenę modum excedet.
aut si de rebus lis erit,
omissa iudicii consultatione aduersus eum cui infensus est,
ferre sententiam festinabit |
rubore aut pallore suffunditur |
et breuiter nihil tam simile alienatę mentis homini quam homo pręter modum iratus.
Quod si aspectui tam foedo non satis credis,
facta inspice.
|
inedia se conficiens,
donec uxoris tandem usus consilio,
Naboth per dolum sublato agellum eius ui possedit.
lib. 18 ca. 14
1537. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] scrutari,
quantum mali maledicis et impurę linguę hominibus propositum sit.
1538. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
De calvmnia et detractione.
Caput XXX
Ad hęc quoniam omnis offensa,
quam per linguę intemperantiam alicui irrogamus,
maledictum dici potest,
etiam ille qui conuitiatur |
qui-que famam carpit aliorum non minus maledicus est,
quam qui denotatione aliquem damnat.
Conuitiis autem contendere atque rixari | insanire est.
dicente Salomone:
1539. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] |
cadent super eos carbones; in ignem deiicies eos; in miseriis non subsistent.
per carbones et ignem et miserias
Bibliographia locorum inventorumMarulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
First 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.