Your search found 7118 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 4419-4644:

Utrique Volumini tam illi, quod cum adnotationibus Boscovichianis, quam huic alteri, quod sine iisdem nunc prodit, in fine adjunctus est Dialogus Christophori Stay de Poesi Didascalica, quo in perscribendo ad hoc maxime Fratris opus ille animum intenderat. Hic praeterea subjiciendum est Benevolo Lectori, ne ex Titulo Philosophiae Recentioris in animum inducat; his in libris contineri, quaecumque hactenus in eo doctrinae genere reperta sunt. Ea primum

animo contraxerant, inde humanissime recreentur. Quapropter quid est, quod illos a liberaliori hac jucunditate prohibeamus, nisi forte imitari velimus L. Lucilium, qui ea, quae scriberet, a doctissimis legi recusabat. Nam facete ille quidem, qui neque ab indoctis, quos omnino contemneret, neque a doctissimis sua legi vellet, cum ea scriberet, in quibus summa profecto esset urbanitas, sed doctrina mediocris. Sed ad hujusmodi res si Musarum elegantiam

desidero. Est illius ad Drieschium epistola, in qua cum Poligniacii elegantissimum Poema laudat plurimum, tum vehementer se cupere ait, ut Poetarum studia magis, quam hactenus fieri soleret, ad utilitatem convertantur. Sapienter ille quidem; sed fortasse rationi philosophandi suae lenocinabatur. Nos quidem tantum doctissimi viri de illustranda Philosophiae genere seligendo veritatis ipsius, atque omnium consensu, quam tacito unius suffragio moveamur. An erat nobis

Sed fere interciderat aliquandiu praeclara haec Naturae inquirendae ratio iterum ad comminiscendi delapsa licentiam, donec a Newtono restituta est, atque in ampliorem formam reddita, quam unquam antea obtinuisset. Incredibilem enim ille vim, ac praestantiam addidit istiusmodi investigandi artibus, cum illam etiam adjunxisset, cujus ipse fuisset auctor, atque inventor, Infinitorum disciplinam, qua nihil ad res cognoscendas opportunius. Quapropter mihi quidem non ille

enim ille vim, ac praestantiam addidit istiusmodi investigandi artibus, cum illam etiam adjunxisset, cujus ipse fuisset auctor, atque inventor, Infinitorum disciplinam, qua nihil ad res cognoscendas opportunius. Quapropter mihi quidem non ille tantummodo exquirendae naturae commonstrare viam caeteris, verum etiam expugnandae quodammodo comparare instrumenta atque admovere machinas videri solet. Hinc minime mirum, si eo usque progressum vidimus, quo omnes simul omnium

viam caeteris, verum etiam expugnandae quodammodo comparare instrumenta atque admovere machinas videri solet. Hinc minime mirum, si eo usque progressum vidimus, quo omnes simul omnium conatus nunquam antea pertinuerunt. Quamvis enim ille potius partem aliquam Naturae attigerit, non universam perlustrarit; tamen ab illo mirifice, ac singulariter auctam naturae cognitionem, et nostra, et quaecumque consequetur aetas, sentiet, atque fatebitur. Quanta enim subito lux,

regiones, ubi amplioribus spatiis corpora excurrerent, caeli conversiones, atque astrorum cursus diligentissime considerandi, ut ex tot ingentibus, variisque motibus gravitatis mores perspicerentur, tantique muneris fides eluceret. Quae ille cum diu multumque intellexisset, cum constare omnia cerneret, singularumque rerum exemplis, ac testimoniis comprobari, tum vero ad caetera corporum officia gravitatis accessionem fieri oportere minime dubitavit, ejusdem legibus,

confirmatioque extitit, cum tot ignoti antea caeli motus, Lunae, et Cometarum incerti omnino, ac varii cursus clarissime patuissent, cumque easdem, quas ipse praescripsisset, germanas esse Naturae leges declararent! Atque hoc quidem ille in conversionibus siderum, atque ingentibus hisce mundi corporibus praestitit. Quid autem? Num leviora illa, ac minora esse censemus, quae in tenuissimis radiorum particulis perfecit? Nam quid corpore illo, quae lux dicitur, nobis

omnino singulares extitisse Viros, alterum hunc ipsum Newtonum, Poetarum principem Homerum alterum, quos quidem in dissimillimis artibus simillima laude dignos arbitror. Ante Homerum si qui fuerunt poetae, hujusmodi certe fuerunt, quales ille in Phaeacum, ac Procorum epulis adhibuit. Verum quae Poematis vis esset, ac virtus, quod illustrium virorum res gestas contineret, ornamentisque omnibus illustraret, a nemine quidem antea erat intellectum. Exortus est ille, qui

fuerunt, quales ille in Phaeacum, ac Procorum epulis adhibuit. Verum quae Poematis vis esset, ac virtus, quod illustrium virorum res gestas contineret, ornamentisque omnibus illustraret, a nemine quidem antea erat intellectum. Exortus est ille, qui fabulam cum invenisset, idem ita perfecit, ut legitimi carminis tum primum sit ars constituta. Cujus egregium exemplum cum omnes intuerentur, sibique ad imitandum proponerent, is optimi Poetae laudem est adeptus, qui propius ab

resistentia. A versu 420. ad versum 454, si, ut dictum in ascensu rectilineo, corpus cum acquisita in fine arcus velocitate per eumdem arcum impellatur, ad eandem ascendet altitudinem, a qua descenderat, et si continuetur ille arcus ex alia parte, idem prorsus accidet. His expositis transit ad oscillationes pendulorum, in quarum singulis vix ullae resistentiae percipiuntur. Tempus unius oscillationis in arcu minimo est ad casum per duplum fili

per pendulorum vibrationes observatum sit, quaeque porro difficultates objectae, et quomodo sublatae ad versum 1962. Inaequalitatem gravitatis Hugenius et Newtonus non ex observationibus, sed ex theoria ipsa determinarunt. Ille hanc inaequalitatem a vi centrifuga ob diurnum Terrae motum deduxit; Newtonus vero ad eam accuratius determinandam gravitatis generalis mutuae vires praeterea consideravit. Demum a vers. 2064 digreditur usque ad finem ad

gravis est, proinde inferior a superiore comprimitur eo usque, dum ejus elasticitas cum ipso pondere aequilibretur. Exponit porro legem, qua aeris attenuatio progreditur in ascensu, quaque densitate in altitudine quavis sit ille praeditus, et cur hic plerumque observationes a theoria dissentiant. Eum non longe a Terra protendi, finirique debere ait ab ingenti Solis atmosphaera repetit, quam a vers. 1250 probat illa praesertim luce, quam

29  Effice at interea, longos ut SILVIUS annos
30   Floreat egregius fama, et praestantibus orsis,
31  Cui vigili haec nitens instauro munera cura.
32  Hunc licet ILLE sibi moderando adjunxerit orbi,
33  Quo nihil in terris usquam divinius extat
34  Legibus, imperio, doctrina, exundat in omnes
35   Pectore quae sacro populos, lumenque profundit:

137  Nec minus obscura sibi se in caligine condit.
138  Hinc qui nil, nisi rem, quae cogitat, esse, putavit,
139   Mentem, atque ex isto manare huic omnia fonte,
140  Prorsus id ille mihi temere arripuisse videtur;
141  Namque ea si res est, quae cogitat, usque necesse est
142  Naturam servare suam; proin cogitat omni
143  Tempore, quo perstat revera in rebus: at istud

243   Cernit notitias idcirco, et plurima veri
244  Principia, illa diu pariter, noctuque revolvit,
245  Percensetque videns, longùmque moratur in illis.
246  Talia qui fieri vere putat, ille profecto
247  Desipit, atque omni procul a ratione recedit.
248   Haud equidem ante animis genera ipsa, et nomina
249  Pluribus aptari quae possint rebus, habemus, (quaedam,

et adire repostos
550  Non datur, Hesperidum vigili ut servata dracone
551  Poma; ast huc illuc obeundo, qua datur, atque
552  Omnia tentando est aliquid decerpere semper.
553   Ille decus, nomenque refert, ille anteit omnes,
554  Jam notis aliquid qui adjecit, pluraque vidit
555  Officia, et vires, quae cunctis rebus inhaerent,
556  Atque ita majorem convexit mentis opum vim,

550  Non datur, Hesperidum vigili ut servata dracone
551  Poma; ast huc illuc obeundo, qua datur, atque
552  Omnia tentando est aliquid decerpere semper.
553   Ille decus, nomenque refert, ille anteit omnes,
554  Jam notis aliquid qui adjecit, pluraque vidit
555  Officia, et vires, quae cunctis rebus inhaerent,
556  Atque ita majorem convexit mentis opum vim,

736   Jam non ipsa diu mens unam continet unquam
737  Notitiam intra se, quin protinus altera surgat,
738  Protinus atque animo vigili dein exoriatur
739  Altera perpetuis vicibus (licet ille profecto
740  Obtutum non saepe vices convertat ad istas
741   Unam rem versans aliquam): nos dicimus illud
742  Momentum, species quo scilicet una videtur
743  Tantùm

884  Non ipsae, quarum praemonstrant nomina, res sunt,
885  At quaedam, sensu quae percipiuntur, earum
886   Mensurae rerum, verae, errantesve, sed víum
887  Ob longum in populo firmatae: scilicet ille
888  Veris saepe quidem rebus permutat inanes.
889  Propterea veros rerum cognoscere nobis
890  Difficile est, atque a visis dignoscere motus;
891   At non naturae variam

926   Denique se celerans aequaliter, atque retardans
927  Motus erit, paria aequali si tempore quovis
928  Incrementa fugae, vel detrimenta noventur,
929  Imparia ast eadem si sint, erit ille profecto
930  Motus inaequali pede se accelerans, tardansve.
931   Hìc opus est puncti nobis distinguere motum
932  (Puncti, quod pars est, vel fingier ultima possit

corpus, nos quaedam hic nomina, quae res
1824   Vel signant varias, vel easdem, saepe cavendum,
1825  Ut noscamus, et ut discrimina quaeque notemus.
1826  Et nisus primò, aut conatus corporis ille,
1827  Quo tendit per iter frustra procurrere rectum,
1828  Atque viâ, flexos arcus quae tangit, abire,
1829   Illa eadem certe est, quae dicitur insita, inersque
1830  Vis;

1829   Illa eadem certe est, quae dicitur insita, inersque
1830  Vis; nisi quod species est nominis amplior hujus,
1831  Et servat quemvis generatim in corpore constans
1832  Cumque statum; verùm ille statum jam non nisi servat
1833  Inductum, in quo corpus eo pro tempore constat.
1834   Nos hunc tangenti debemus tramite tantùm
1835  Metiri nisum, transcurri tempore certo

1918  Propterea, quod iter tum non confecerit, ipsum id
1919   Oppositis carpsisse plagis, et ab Urbe Sibyllae
1920  Venisse ad fanum? quamvis id fingere possit,
1921  Si libeat; quoniam non tum minus ille videbit
1922  Spumantes Anienis aquas de vertice summo
1923  Labier, et terrae sorberi faucibus imae.
1924   Jam superà a dictis facili deducere pacto
1925  Ipse potes,

speret,
1962  Quin aliqua sit parte talenti obnoxius idem,
1963  Usque nec ulterius non solvere debeat: at si
1964   Nummum credideris non unum, at quinque, decemve,
1965  Atque ille unius partem tibi reddere, ut ante,
1966  Dimidiam incipiat, nec reddere desinat unquam
1967  Dimidiae reliquae partis; sic detrahet unum
1968  An nummum e summa quantovis tempore? semper

2118  Proin desiderio plerosque, recedere primo
2119   Forte statu quos tum violentam cernimus ob vim,
2120  Haud secus ac morbo quodam, languere putamus.
2121  Quapropter qui nil desiderat, ille, necesse est,
2122  Securus laeta, et tranquilla mente fruatur,
2123  Contentusque sui degat, nil quaerat et ultra.
2124   Nec quodcumque bonum, potiusve quod esse bonorum

perstet.
250   Sed jam ex impulsu quae fit, confingere possim
251  Illi haud absimilem pugnam, terra Affrica quondam
252  Quam vidit: domitor Lernae, et Diomedis equorum
253  Ille laboribus exhaustis, odiisque novercae
254  Inclytus, exusta cum solibus esset in ora,
255   Filius Alcmenae, Alemenae luctantem

luctantem corpore vasto
256  Terrigenam Antaeum valuisset vincere nunquam,
257  Nam quanto matri magis allidebat eundem,
258  Incumbensque premebat, eo magis ille novatis
259  Viribus insurgebat in hostem; et sic reparabat
260   Languentes animos, contusaque corpora clava,
261  Atque iterum in pugnas, iterum integer insiliebat;

frontem
287  Ne mutet, vel eam, cum versa, resumere certat.
288  Verum adeo hic pollens in corpore nisus uterque
289  Est aliquo, ut subita penitus ratione geratur
290   Ille vel introrsum motus, vel deinde retrorsum,
291  Et nequeat sensu, sed sola mente videri.
292  At quoniam sensu tantùm res aestimat uno,
293   Prorsum ea dura putat,

385   In partem, sed non aequales proinde, necesse est;
386  Nam sic inter eas, et corpora vertitur ordo,
387  Corpore uti majore minor, contraque minore
388  Major mobilitas sit corpore: scilicet ille
389  Ne novus exoriens impar sit motus utrinque.
390   His tibi subjunctis jam rebus, suppositisque,
391  Nunc duo fac properent in eandem corpora partem,
392  Cursu, quod

auri
431  Esse minus, quanto prodit locupletior alter,
432  Ut nec opus crescant in summa, nec minuantur.
433  Proptereaque virûm numerus quo major habetur
434  In coetu, magis ille refert, nam quemque virorum
435   Uti deinde pari, atque aequato foedere dixi.
436  Atqur hinc nonne vides, quid fiat, corpora eandem
437  Cum duo se in partem volventia congrediuntur?

465   Hos ergo rectos in tractus distrahe motum
466  Partim, et partim alios, facias quos fronte secunda
467  Pergere, uti ripam radentia flumina currunt:
468  Ex hac parte queat nullis tunc ictibus ille
469  Se turbare, nec ad contactum corpora ferre
470   Motu: quidquid id est, quod euntia corpora turbet,
471  Advenit a prima, cujus direximus ictum,
472  Parte: ita

651  Directos, genus hoc, properent si concita in ictus;
652  Post plaga, qua pergunt, motusque videbitur idem,
653  Sive abies portu maneat religata quieto,
654  Seu curvo ruat aere salum; neque enim ille profecto
655   Proinde in diversum tum motus corporum abibit,
656  Inter se navi haud quidquam turbatus eunte,
657  Quanquam compositus cum motu navis eodem.
658  Hinc

705   Quidquid agat vel equus, vel puppis, quidquid agatur.
706  Terram pellit equus pedibus, dum promovet artus,
707  Et lapidem, recipitque impulsum puppis ab auris;
708  Propterea celer ille magis procurreret, atque haec,
709  Si nihil a tergo retineret deproperantes:
710   Se pedibus movet ipsa retrorsum terra repulsa,
711  Atque hinc, atque illinc terrae par motus, equoque est:

873  Ultima mobilitate, cadens quam corpus habebat
874  Temporis in medio momento; ut tempora nam cum
875   Crescat mobilitas, media esse in tempore debet
876  Dimidio; at lapsus metitur corporis ille
877  Tantum intervalli, quantum, si mobilitate
878  Hac media fieret constanti, et semper eadem.
879  Perfacile hoc e fonte queas deducere porro,
880   Cum per inane cadit

991  Mobilitate eadem geminâ bis dupla feratur
992  Per stadia, et geminum saliat per tempus; at istud,
993  Illaque si triplex sit, ter per terna volabit.
994  Scilicet haec animo cum cerneret ille sagaci,
995   Plus quam aliis quo se tollit Germania cive,
996  Cuique fuit tecum, praeclarum, haud regna, nec aurum
997  Propter, quaeque solent magnos committere reges,

ferrum
1013  Pellicit ad lapidem vis, vel cui reddimus ipso
1014  Nomen ab electro, vel qua resilire repente
1015   Corpora pressa velint contra, pugnantque retenta.
1016  Ille has metitur vires est corpore, quantum
1017  Nempe ipsum est, et quae subito exorietur in auras,
1018  Omnia si tollas obstantia, mobilitate.
1019  Aestimat at vires, quas fingit vivere, quantum est,

consistere, quanquam
1463  In tua conversas prospectes pectora glandes.
1464  Hos tantum attingit tum ferrum missile fines
1465   Extremos, cum dirigitur resonantis hiatus
1466  Ille globi medias caeli surgentis in oras,
1467  Scilicet inter eas, quae nostro desuper alte
1468  Impendent capiti, et quas circum terminat imis
1469  Finitor serpens regionibus: a mediisque

cadat, aut recta, aut quaecumque per aequora labens
1585   Prona, pari semper terram venit impete ad imam;
1586  Non par tempus erit lapsùs tamen, et mage longum
1587  Per spatium qui fit, casus diuturnior ille est:
1588  Nam cum vis tanto minor est, quanto amplius ipsum
1589  Est spatium cursùs, eadem tunc ultima constat
1590   Mobilitas, spatio tempus respondet at illi.

foventque.
1636  Saepe iterum auxilio fors advenit, atque secundat
1637  Conatus, artes et substruit exorituras,
1638  Successusque datis amplos successibus addit.
1639  Ergo vir ille, animo cum tempora volveret acri,
1640   Excita queis prodit vibrati arteria cordis
1641  Impulsus; qui pendebat de fornice templi,
1642  Concussum forte huc lychnum procurrere et illuc

1641  Impulsus; qui pendebat de fornice templi,
1642  Concussum forte huc lychnum procurrere et illuc
1643  Vidit, et aequali conjecit tempore posse
1644  Procurrentis itus peragi reditusque; nec, ille
1645   Quanquam primo amplum, porro contractius usque
1646  Signaret spatium, diuturnior ante videri
1647  Procursus poterat, citior post: namque viaï
1648  Cum brevitate

namque viaï
1648  Cum brevitate minor conjungitur impetus usque.
1649  Haec nova tum species cupidissima pectora veri
1650   Illexit: curas agitat, volvitque recentes
1651  Ille; novam auspiciis donec felicibus artem
1652  Intulit, excoleret quam plus tamen, exque poliret
1653  Posteritas, vitae et magnos aptaret ad usus.
1654  Hinc tua vis animi Batavis effulsit ab oris

corpus in arcus.
1686  Hi procul a vera lapsi regione feruntur;
1687  Nam licet exiguus, longeque brevissimus arcus
1688  Par chordae prope sit, multisque in rebus haberi
1689  Ille queat tanti tumor, ut contemnere possis;
1690   Attamen hìc, vires ubi ab ipsis flexibus imam
1691  Obliquis varie ad terram pendere videmus,
1692  Ipsae haec contemni nequeant discrimina flexùs.

podera longe
1717  Majores; licet a medio tum deinde deorsum
1718  Usque minora fugae sint incrementa, per arcus
1719  Corpore, per chordas quam, delabente; tamen sic
1720   Ille prior vincit decursus, ut, altera motùs
1721  Pars haec cum fiat breviori tempore, jam vim
1722  Propter conceptam, nequeant discrimina proinde
1723  Denique pensari sic temporis illa prioris.

ad terram, quanto mage puncta recedunt,
1878  Aut minus haec medio de puncto, scilicet imo.
1879  Propterea, remanet cum duplo hic longior arcus,
1880   Aut brevior, duplo flexus tunc amplior ille,
1881  Tenuior aut contra est, ille, inquam, quem plaga motùs
1882  Producta ad terram cum terra conficit aequa:
1883  At supera a dictis deduces vim gravitatis

1878  Aut minus haec medio de puncto, scilicet imo.
1879  Propterea, remanet cum duplo hic longior arcus,
1880   Aut brevior, duplo flexus tunc amplior ille,
1881  Tenuior aut contra est, ille, inquam, quem plaga motùs
1882  Producta ad terram cum terra conficit aequa:
1883  At supera a dictis deduces vim gravitatis
1884  Perpetuò sese obliquantem, ut diximus ante,

est innumerarum
2056  Naturam, et vires, et munera multa; latebant
2057  Quae prius humanis animis impervia prorsus.
2058  Jam prospectus in infinite tenuia rerum
2059  Ille ubi tentatus primùm, quae, quantaque nobis
2060   Non subito reclusa, oculisque patentia nostris
2061  Vidimus, et prorsus disjectis clara tenebris.
2062  Unde magis, quam de tripode et resonantibus

63  Hostemque, lethumque; hinc vires suppeditantur,
64  Hinc furor, et vitae mens prodiga, projiciuntque
65   Sic illaudatas animas, virtute carentes.
66  Si tamen unde venit timor ille, haud usque minaci
67  Praeque potenti etiam sit majestate Tyrannus
68  Obsitus, insultat contra, interdumque furores
69  Vertit in Auctorem, et solio deturbat ab alto
70  

99  Lex vetet, an jubeat: mox ingens poena sequetur:
100   Extorres fient patria, longeque fugati:
101  Evertenda domus, carcer, tum funus acerbum:
102  Quid refert? agitat mentes Honor; ille vel acri
103  Impulit interdum patriam convellere bello,
104  Civilique ferox foedavit sanguine dextras,
105   Impiaque extimulavit in ipsum pectora Regem.
106  Per multos

141  Culmine stare diu: virtutis imagine fallit
142  Saepe furor, mentesque rapit pro tempore flecti
143  Indociles, geminasque facit discordia partes;
144  Et vitiis morum rigor ille obtunditur acer,
145   Luxus, et ambitio simul incubuere; labascunt
146  Tum priscae leges, consurgunt usque recentes,
147  Nequidquam; arbitrio versantur cuncta Potentum;

183  Cui sua debetur curvi natura meatus
184  Una uni; nil revera nam constat, ut ipsa est:
185   Scilicet haud alia est quam qua ratione requirit
186  Illa loci regio, tellusque, illa arbor, et ille
187  Ramus, et ille aër, et quae sunt caetera circum
188  Omnia. Si, genus hoc, mens singula cernere possit
189  Omnibus in rebus, cunctosque ediscere motus,
190   Quique

184  Una uni; nil revera nam constat, ut ipsa est:
185   Scilicet haud alia est quam qua ratione requirit
186  Illa loci regio, tellusque, illa arbor, et ille
187  Ramus, et ille aër, et quae sunt caetera circum
188  Omnia. Si, genus hoc, mens singula cernere possit
189  Omnibus in rebus, cunctosque ediscere motus,
190   Quique queant varii signari exinde meatus,

demittat ad oscula terrae:
279  Interea quam longus erit, se tramite recto
280   Totus humi protendet aheneus ambitus orbis.
281  Ergo sui si tum vestigia clara relinquat
282  Ille roate liquidis excurrens clavus in auris,
283  in speciem via cujusdam sinuabitur arcùs,
284  Rectà nixus humi qui dorso sidera spectat
285   Convexo, terramque sinu, sublimis et alto

arcùs,
284  Rectà nixus humi qui dorso sidera spectat
285   Convexo, terramque sinu, sublimis et alto
286  Vertice consurgit tantum, quantum editus orbis,
287  Qui genuit, fuit ille rotae, tantumque patescit,
288  In latera amplus, ut aequet aheni marginis oras
289  Orbem includentes, atque inter crura receptet.
290   Cui fuerit natura viae patefacta priori,

446  Tardatoque iterum gressu loca prima revisit,
447  Atque iterum descendit, et insilit, itque, reditque,
448  Nec mora, nec requies forte unquam, perpetuùmque
449  Sisyphio veluti clivo lapis ille, mearet,
450   Officerret nisi quid fluidus, dum scinditur, aër.
451  Propterea fiunt procursus usque minores,
452  Et loca paulatim minus edita, denique motus
453  Ut neque

505   Quandoquidem quoque si descendant recta per axes
506  Corpora; percursis respondent axibus ipsis,
507  Si repetita semel sint in se, tempora quaeque.
508  Quapropter motus breviore reciprocus ille
509  Crebrior in filo est, si tempore fiat eodem;
510   Nimirum numerus, semel in se quem repetiti
511  Efficerent motus, numero foret auctior illo,
512  Qui semel in se

596  Pendens, offensus patitur vix aëris ullos:
597  proin ita si multas facis ire, redire per horas,
598  Invenies, quanto respondent tempora filo
599  Certa, quibus quivis absolvi debeat ille
600   Procursus; nam si post totam denique summam
601  Parvus, in excursu supremo nempe, sit error,
602  Vanescit privos hic dispertitus in omnes,
603  Prorsus uti nequeat

607  Conficiat decies in sexta parte; videbis,
608  Transcurri geminum possit quo tempore rectà
609  Fili intervallum deorsum; proin quantaque rectae
610   intervalla viae casus tunc ille reposcat
611  Tempore perdurans, decies pars sexta quod extet
612  Partis item decies quoque sextae simplicis horae.
613  Quantum est id spatii, quod corripit iste volatus?

arcus.
755   Haec nova labentis cum temporis edita primùm
756  Instrimenta, sumus correctum his protinus ipsum
757  Solem admirati; nam Solem errare necesse est.
758  Dum fert ille dies, lapsu non labitur aequo
759  Per caelum, paribus nec anhelos urget habenis
760   Alipedes, et proinde dies non efficit aequos:
761  Exiguum tamen est discrimen, prendere vulgus

motùs
1113  Afficiet plures, tantundem et detrahet a se
1114  Corpus agens, tantumque morae patietur eundo.
1115   Plures particulae quoque dimoveantur, oportet,
1116  Si liquor ille fluens sit densior, aurave scissa:
1117  Plus retinent labens corpus, motumque retundunt.
1118  Denique si facias illas magis esse tenaces
1119  Particulas; mage difficili divellier a se

Vel paulum declinato non marmore possit
1546  Stare; sed, in sese quia volvitur, ire deorsum
1547  Debeat; at possunt, quae lataque scabraque paulum
1548  Corpora sunt, tantùm nisi flexus marmoris ille
1549  Creverit ad terram, gravitas ut tota retexta
1550   In geminas si sit partes, quarum altera rectà
1551  Insistat clivo, vi dirigat altera

1714  Mutari junctis spatiorum summa valebit.
1715   Denique vel curvo quocumque, vel impare motu
1716  Scilicet illa tibi, quae diximus ante, ferantur
1717  Puncta, aut corpora, uti tamen ille sit ortus inerti
1718  Sola a vi, solis itidem cum viribus illis
1719  Internis, quibus inter agunt se corpora, junctâ;
1720   Id punctum commune suum tum sive quietis,

adurgens,
1871  Et repetebat opus: productius usque repertum est
1872  At filum, inciso quam quod super aere notârat:
1873  Constabant decima digiti discrimina parte.
1874  Ille haec vulgavit fundens ignota per orbem
1875   Protinus, et primo commisit pectora bello;
1876  Unde tamen porro coïturae in foedera gentes
1877  Pacatis animis, verumque tuentibus essent.

1921  Altera, cum glacie circum foret obsita multa,
1922  Dein flammá calefacta, pedi quantum addidit illi?
1923  De digito bis sexta quater pars unica quantum est.
1924  Cum solis fuit ille sub orbe ardente, caloris
1925   Tantas virga vices num passa est? exposuitne
1926  Virgam, aut incisum aes, violenti ad verbera solis?
1927  Non igitur, quidquid varium servaverat illic

plurima puncta
2021  Immoti, mediam uqui terram trajicit, axis:
2022  Propterea ut nequeat prorsus globus esse videri
2023  Terra, sed inflectat varios sua terga per arcus.
2024  Ille modum docuit pariter, quo scire queamus,
2025   Exterior quae sit, qua clauditur ipsa, figura;
2026  Denique curtatum, qua tellus arctior, esse
2027  Non plus, quam septem nimirum millibus, axem.

plura, per astraque lapsus, et altum
56   Aethera mente sua domuit non ante subacta,
57  Eduxitque diu latitantia multa sub auras
58  Immensos Patriae visus distendere fines,
59  Ille aliis longe praecurrere dignior unus,
60  Ut Patriae Pater, et Princeps, viventia saecla
61   Omnia quandoquidem non auro, et viribus anteit,
62  Rerum at notitiis magnarum, Orbisque regundi;

Sed quis is est, qui se sublimibus inferat astris,
68  Subjiciatque oculis adeo distantia nostris,
69  Factaque mortali struat immortalia nisu?
70  Ille Vir, ille viam ingressus, per carmina clarum
71   Cui Pindi sacra lauro praetexere nomen
72  Instamus, potuit volucri transcurrere mente
73  Aetheris immensi tractus et cuncta tueri

quis is est, qui se sublimibus inferat astris,
68  Subjiciatque oculis adeo distantia nostris,
69  Factaque mortali struat immortalia nisu?
70  Ille Vir, ille viam ingressus, per carmina clarum
71   Cui Pindi sacra lauro praetexere nomen
72  Instamus, potuit volucri transcurrere mente
73  Aetheris immensi tractus et cuncta tueri

nec esse
435  Non alia omnino: nimirum tanta reperta
436   Haec discrimina, uti manibusve, ullisve referri
437  Usibus haud possent oculorum, artique videndi.
438  Multos ille modos, ut nectere cuncta valeret,
439  Quae superà fiunt, tentavit; denique solers
440  Non bene res aliis aptari posse supernas
441   Orbibus invenit, tantùm nisi habentibus ovi

1005   Solis, et a vultu jacientis lucida tela,
1006  Usurpari oculis, pariterque audire Cometae
1007  Coeptant; in spatia abducti se caetera condunt.
1008  Horum ille et spatia, et motus, et tempora, tantùm
1009  Nota sibi, quia ficta, docet; sed protinus auso
1010   Caelum adversatum est reditus praedicere vati.
1011   Vestigatorem magnum in caelestibus oris,

in omnia fusae,
1031  Vidimus in tenebras nativas cuncta relabi,
1032  Quae steterant prius; ut Lunam pallere tuemur
1033  Ad Solis jubar, et nitidos compescere fastus.
1034  Ille igitur sola gravitate, ut caetera, vinxit
1035   Aethera lustrantes motu variante Cometas,
1036  Orbibus et variis, spatiisque coërcuit idem
1037  Lege rata, et prorsum in communia foedera flexit.

1097  Instauret longos, Titaniaque ora Cometes,
1098  Longius, aut propius, sed ab omni parte revisat.
1099  Certius hoc geminam conjectes ob rationem:
1100   Primo, cum nimium procul editus ille, meatum
1101  Ejus, ut est, recto similem deprendere possis;
1102  Si vero accessit, cernes iter illud in arcum
1103  Flecti, et dimidium prope flexu hoc cingere Solem.

1538  Circum densa; at eam si vestiat altera crustam
1539  Extra, aut interus diversa, atque altera porro
1540   Cortice dissimili, mage quae condensam, minusve,
1541  Obtegat; ille status puncti haud mutabitur, ut si
1542  Una sinu quaevis ex illis claudat inani:
1543  Propterea neque erit, queat ut mutarier una
1544  In crusta, quae, qua crassa est, hoc ordine eodem,

quo scilicet intervallo
1755   Distare inter se par sit caelestia puncta,
1756  Impendere locis quae recta cernimus illis.
1757  Mutatus fili positus tum denique si sit
1758  Ille tibi, non jam quantum debere repertum est
1759  Mutari, credas istud discrimen oriri
1760   A montis, flectunt quo paulum pondera, raptu.
1761  Illos nempe Viros hac usos novimus arte,

2066  Hic raptus strati servato, par quoque aquaï
2067  Naturae tellus, ut densa est, constet, oportet,
2068  Ut densa est, aeque a minimo summoque remota
2069  Scilicet; at major, quem diximus, ille, minorve
2070   Si fuerit, quam quem deducto pondere filum
2071  Significat, terram tanto mage corpore spisso
2072  Esse, minusve opu, liquidum quam corpus aquarum.
2073  Ex

pondere tota est;
2075   Nam ratio certe non hic erit invia ( si sis
2076  Assuetus numeris versandis ) perveniendi
2077  Ad verum strati raptum, molemque fluctis:
2078  Durus et ille labor nec jam queat esse, videre,
2079  Quanta sit in vasto Terraï corpore moles;
2080   Multo opere, atque modis multis per tempora longa
2081  Postquam tentarint tellurem prendere notis

2179  Excidio, atque extra subito, et mutarier intra
2180   Tellurem, sed paulatim per saecula longa
2181  Esse hanc ad speciem loquido de gurgite ventum.
2182  Namque fuisse globum jam tum docet ille fluentem,
2183  Oceanumque patrem tractus tenuisse patentes
2184  Indique, materies varios unde omnis ad ortus
2185   Suppeditata fuit; secerni limus ab undis
2186  Principio

per caerula puppi,
2266  Flamine quam stridens impelleret aura secundo.
2267  Qui prior incepit Grajorum condere doctas
2268  Historias, et scripta sacrare volumina Musis,
2269  Ille refert, Memphim prope magnam, tamque remotam
2270   A pelago, aeratos sibi visos scilicet orbes,
2271  Ad quos fama fuit religatas ante carinas
2272  Haesisse, advectis starent cum mercibus auctae.

2307  Decrescunt; urbs jam fundo propiore habitatur.
2308  Amplior est Batavum regio modo, quam fuit olim,
2309  Et, licet aggeribus, ne campos obruat aestu,
2310   Arceat Oceanum, semper minor advenit ille.
2311  Tu quoque littoribus distensa Britannia circum
2312  Crescis: Vos etiam Cimbri, Boreaeque nivalis
2313  Indigenae; magis usque humilis circumsonat unda.
2314   Cunctis

2372  Quam procul a pelago, quam celsis montibus inter
2373  Duratos pisces inventa, aplustraque fracta
2374  Saxea, malus item, pars et confracta carinae.
2375   Naufragii non ille fuit locus? Ergo putandum
2376  Illa quoque anteacto juga tempore mersa fuisse.
2377  Seape etiam ad fractas tabulas in monte repertas
2378  Eruta sunt huminum mulotrum saxea memba,

dimensa parte rotundae
127  Delabi fuit ad totam, et cognoscere, quanto
128  Orbe sit, et notis circumdare millibus amplam.
129  Hoc prodit tentasse vetus quem fama, Syenem
130   Ille urbem, cum Sol per chelas Canceris iret,
131  Alti crediderat sub recto verbere Solis
132  Esse sitam; nam rumor erat tum lumine adiri
133  Immisso puteos ex omni parte profundos,

262  Sunt ea, non ipsas mensuras, quantaque prorsus
263  Millia tum fuerint, quae nunc accommodat aptans,
264  Ut vult, quisque suis mensuris: lesbia virgae
265   Regula qualis erat, ferus aut mos ille Procustis
266  Aptantis peregrina cubantum corpora lecto;
267  Exaequabat enim vi, cum breviora fuissent,
268  Distendens artus, nervorum et texta resolvens,
269  Sin contra

293  Culmine in aërii montis, prospectus in illam
294  Unde patet; flexum hunc utrumque, receperit intra
295   Quot sua crura gradus, facile exploravir, et istis
296  Percepit notis, quantus prior ille profunda
297  Consitus in Terra, qui formae in acumine summo est,
298  Constiterit; quot proinde gradus sit partibus inter
299  Se disjunctus apex turris, montisque vicissim;

313  Scilicet in mortem curvo de turre profusa
314  Tramite convexam vertente ad sidera partem,
315   Ibat lux; ideo magis apparere patentes
316  Hi flexus, quam par, gemini, et subtilior ille,
317  Quam par, tertius esse; gradus pars scilicet illa
318  Major ob hoc, et major item quoque Terra videri
319  Debuerat, quam sit, sedesque excrescere nostra.
320  

512  Planitiem sublatam alte procurrere in orbis
513  Planitiem medii, rectoqe secare meatu;
514  Nam triquetram cernas telluris in aequore formam,
515   Cujus flexus et hic rectus noscetur, et ille,
516  Quem monte in primo servaveris; adde repertum
517  Jam latus, est inter montes quod scilicet illos
518  Projectum spatium: quare, quod restat, habebis
519  Illud item

722  Pastorum de more mapalia, suspicerentur
723  Unde faces caeli, et sublimes verticis ulnae;
724  Et sunt multa locis aptanda, movendaque multis
725   Instrumenta gravi molimine, Daedalus ille
726  Praesertim multa quae fecerat arte Britannus,
727  Uranie cujus tantum est munita labore:
728  Ipsa gradus, graduumque dedit cognosse per arcum
729  Particulas senas

decies et millia sena
752  Exaequans, passus si tollas inde quaternos,
753  Et decies septem. Doctae Dux signa cohortis
754  Jam movet; excedunt laeti glacialibus oris.
755   Ille nova te tellure, novi et sub tegmine caeli
756  Multa etiam solers servaverat, esset ut inde
757  Ditior ars, quae Naturae procul abdita quaerit,
758  Pendentis tractus virgae, cum tempore certo

806  Ipsi, et dum pelago puppi fluitante feruntur,
807  Et post dum portus tetigere, obeuntque propinqua
808   Oppida; namque sero finduntur saxa calere
809  Ille, terraque hiat ventis, radiisque perusta.
810  At valle in media, qua sese viribus aer
811  Temperat adversis, hinc ardens, frigidus illinc,
812  Ver agitur; pulcher nec jam unquam vertitur annus;

fructus.
823   Visum his jamque locis mensuram inquirere primam;
824  Optima sed victu regio licet, optima certe
825  Tentandis non his fuit opportunaque rebus:
826  Nempe erat ille solo labor impendendus iniquo,
827  Ut strati per humum deberent pectore prono
828   Serpere multa Viri producto in millia tractu.
829  Protinus ad triquetras cum ventum exinde figuras

954  Scilicet haud haec est, qualem spectantibus offert
955  Terra sui speciem, variatam montibus altis,
956  Et late campis discretam, et vallibus imis.
957  Haec si namque foret, nunc ille brevissimus, alti
958   Inflectunt qua se colles, gradus esset, et ulnis
959  Vix tribus interdum porrectus; at abforet omnis
960  Aequa in planitie campi tumor; eque supinis

1017   In medio, curva hic mage scilicet, et minus illic.
1018  Non tamen idcirco prorsus verissima fronis
1019  Quaesitae species unquam limesque patebit
1020  Quacumque in regione suus, cum quilibet ille
1021  Inflecti varie diversis possit in oris.
1022   Protulit ipsa gradus sic Itala terra minores,
1023  Nam gemino hinc illinc consurgit ab aequore semper
1024  Altior, et

1365  Distincta in zonas; multiplex proditur inde
1366  Formarum ratio scenae variantis ad usum,
1367   Ludicra gaudentis velut in spectacula Caeli.
1368  Funditur in spatium globus ille, locisque recurvus
1369  Rumpitur in variis limbus, lucemque profundit
1370  Eructans, ut si retro incendia volvant
1371  Flammarum: surgunt alternis, intereuntque
1372   Ex

1440  Quae motu hoc languente polum languescit ad ipsum,
1441   Ob calidas itidem, magis et sub Sole tumentes
1442  Auras, inque polum proin ob declivia utrumque.
1443  Dum petit ille polos, interdum concipit aer
1444  Ardorem, interdumque polis procul editus ipsis,
1445  Aut quoque post multo depressior, insinuatus
1446   Auris interius terrestribus, atque deorsum

1500  Hinc illinc tractu campis protendier aequo,
1501  Extremae longe quae sunt, conjungere ramos
1502   Inter se apparent nexos, truncisque coire.
1503  Postremo rubeus color ille, et sanguine splendens,
1504  Qui sylvas montesque, paventesque imbuit urbes,
1505  Illa continctis a luce vaporibus ortum
1506  Non referat, caelo obscuro, noctisque per umbras?

clueret,
1577   Auroram; cui vix olim nomemque, locusque
1578  Constiterat, nunc est ortus, patefactaque causa,
1579  Nunc nihil ambiguum in rara aut mirabile luce est;
1580  Ille ut proinde queat ( sileat licet invida Fama
1581  Caetera, quae saeclis longe noscenda futuris
1582   Transmisit) censeri inter memoranda Virorum
1583  Nomina, Naturae qui fuerunt pandere claustra

1607   Nunc mage laxatis; proin et sua densior illic,
1608  Et compressior est, hic contra rarior aura,
1609  Et sublimior est eadem, mutataque semper.
1610   Progressus quin ille prius turbetur in auris
1611  Nonne opus aeris, quam summi limitis oras
1612   Contigerit scandens? nonne impellantur utrinque
1613  Mutua contiguae, diversoque ordine motae,

indita dictis.
1674  Sic pila non dextrae mittentis, at excipientis
1675  Saepe errore cadit, socio transmittere Lusor
1676  Nimirum debet jactu longove, brevive,
1677   Novit ut ille brevi spatio, aut colludere longo,
1678  Excipere atque oculis illic, manibusque cadentem.
1679  At licet audaci jam tum transmittere jactu,
1680  Cum contra expectat facilis manus, exque pedita,

Diva triformis.
1907  Est qui te nimium latebrosa indagine cinxit,
1908  Arctavitque tuos fines, intraque coegit
1909  Cedere sollicitam, jamjamque extrema timentem.
1910  Ille docet, queis tu possis tum denique vinci
1911   Insidiis, et nuda viris impune videri.
1912  Ille novo obsedit monstrum insuperabile bello,
1913  Scribere quod mi animus festinat, tantaque cinctis

intraque coegit
1909  Cedere sollicitam, jamjamque extrema timentem.
1910  Ille docet, queis tu possis tum denique vinci
1911   Insidiis, et nuda viris impune videri.
1912  Ille novo obsedit monstrum insuperabile bello,
1913  Scribere quod mi animus festinat, tantaque cinctis
1914  Tot veterum Heroum gestis opponere gesta.
1915   Nil usquam in rebus, nisi Tellus, Lunaque

seque retractum;
1981   Hoc ejus spatii punctum commune feretur
1982  Ternorum circa punctum, et flectetur in orbem
1983  Aut aequum, aut ovi similem, si, nempe quod orbis
1984  Ille vel iste petat, puncti ejus jactus habebit.
1985  Qui stet in alterutro geminorum corpore proinde
1986   Prospiciens longe positam, quae tertia, molem,
1987  Credet eam volvi, sese orbis stare

paulum fluitabit eodem
1996   Propterea punctum amborum. Sed quid queat ista
1997  Turbare ad sensum serpens via, conque voluta
1998  Omni cum motu circum collata, viaque?
1999  Ille tibi motus, quo corpora bina vicissim
2000  Sese ea respectant, turbabitur, atque meatus,
2001   Quo punctum inter se circa commune volarent,
2002  Invertent formas, seseque novo ordine flectant,

2170  Alterius clivum qui collis, desiliturus
2171   Porro, et dein alio subiturus, it impare gressu,
2172  Descendit celeri, tardo subit, inque pedito.
2173  Proptereaque locis lentissimus ille, necesse est,
2174  Existat motus, contraque celerrimus idem
2175  Pro variis. Verum est, veluti jam diximus ante,
2176   Ad Terram gravitas minor his, et major in illis;

Quapropter Lunae flexus minus orbis, oportet,
2192  Illic sit, quo tota latet, vel plena refulget,
2193  Et gracilis magis, et parti compressus utraque;
2194  Nam tum est liberior Lunae fuga: plus fugit ille
2195  Ut duro puer a Domino, qui callibus exit
2196   Obliquis, rectosque capessit, Crescere debet
2197  Haec fuga principio, porro decrescere furtim
2198  Furtim aucta

deproperabit:
2263  at citior progressus, et est spatiosior. Omni
2264  Ergo circuitu confecto, signa secundum
2265  Signiferi provectus erit sublimior orbis
2266   Mobilis ille locus. Sed erat, quae rodere posset
2267  Viscera Avis reparata ligati ut rupe Promethei,
2268  Caelestum non quod furto decerpserit ignem,
2269  Sed quod adhuc tanti deerat pars ultima furti:

2471   Irruit irridens hominum, atque huc pellit, et illuc,
2472  Et vice mutata malesanum hunc incita clamat,
2473  Jamque in dura parat detrudere vincula captum.
2474  Ille malum miserans tantum nunc increpitabat,
2475  Nunc frustra revocabat ad amissam rationem,
2476   Et bona praeteritae repetebat perdita vitae.
2477  Acrius urgebant illi, circumque premebant.

nutare videbitur illo
179  Tempore, in occasum quo rubro transit ab ortu.
180  Et quia si Terram de Lunae corpore spectes,
181   Aspicias binis gradibus comprendier omnem;
182  Ille gradus nequeat binos excedere nutus,
183  Qui siet. Quin in Boream nutabit ab Austro
184  Tum quoque Luna, vel a Borea dum migrat in Austrum.
185  Sed

perget
224  Partibus haudquaquan conversis, nec revolutis.
225  Interea gravitas in Terram flectere cogit;
226   Fune Magister equum nitentem pergere recta
227  Ut medius tenet, ille orbes iterumque, iterumque
228  Agglomerat circum, et videt omni a parte moventem.
229  Si tunc a terra Lunae per corpus agatur,
230  Qua medium est, moles faciens binasque paresque

perstat,
311   Forte per ambages, genus hoc, rem prodere tentet.
312  Semper, cum proprii venit ad loca certa meatus,
313  Saturni eoa cum nempe moratur in ora,
314  Deficit ille, et se quaerentes ludit acutos
315  Quamquam oculos: hujus jam non erit invia certe
316   Defectus ratio, vultus convertere eosdem
317  Illum ad Saturnum si concipis, eoaque

harum
356   Nodorum positum mutet, videatur, oportet,
357  Annulus ut quidam circum (quanquam ipse solutis
358  Partibus inter se est ) totum se ferre per orbem;
359  Atque ille, haud aliter nodos variare, videntur
360  Quam varie in Luna mutari simplice nodi.
361   Nunc aliquo facias compingi glutine Lunas,360
362  Ut solidus, nullaque fluentes in parte sit orbis;

cum pars haec poscat, at illa minorem
365  Motum; sed motus tamen, ut fuit ante, manebit,
366   Qui medius certe, qui scilicet inter utrumque est,
367  Nempe magis, celeremque minus; namque ocyor ille
368  Quantum hunc impellit, tantum tardatur eodem.
369  Hos ergo in motus Saturnius annulus ibit;
370  Proptereaqoe locis, secat illud queis iter ingens
371   Falciferi

369  Hos ergo in motus Saturnius annulus ibit;
370  Proptereaqoe locis, secat illud queis iter ingens
371   Falciferi Patris, it retrorsum, ut Lunifer orbis.
372  At si Lunarum distensior annulus ille
373  Introrsum sit, uti corpus tum denique ad ipsum
374  Pertingat, circumque infixus adhaereat arcte;
375  Tunc quoque mutantur nodi, sed lentius; omnis
376   In toto namque

427  Vestiganda itidem discrimina cuncta, venirent
428  Quae Sole obliquos Terrae flectente jugales,
429  Et Luna flectente suos. Servare licebat
430  Orbem Luniferum praesertim, cum suus ille
431   Ascendens nodus, qui dicitur, utpote Luna
432  Scandente in Boream, primi secat Arjetis astrum,
433  Longius a terra media, qua ducitur aequans,
434  Flectere, decedat

necesse est
642  Longa sit in Solem simili constata figura.
643  Sed quia vis Solis longe longeque remoti
644  Vi Lunae minor est proprios, sit licer ipsa
645  Sole minor: tumor ille exortus Sole trahente,
646   Quam quem Luna facit, multo minor extet, oportet.
647   Denique conjunctis amborum viribus una
648  Quid fiet? Partes si Terrae prorsus easdem

sideris oram
654  Non jam conveniunt, verum inclinantur utrinque
655  Mutua, et efficiunt sic quattur inclinati
656   Inter se flexus obliquos, proinde nec aequos;
657  Maximus ille tumor flexus jacet inter acutos
658  Undarum, at verso in Lunam vicinor axi,
659  Fitque axis Terrae hac media regione tumentis.
660  Tres igitur. Genus hoc, axes distingue, vocaque

674  Digressus sit quinque gradus, deciesque quaternos )
675  Restrorsum sua facta modo in vestigia fertur,
676   Et redit in Lunam, et Lunai jungitur axi
677  Tum, cum transversi media phoebeius ille
678  Se posuit regione loci; qua deinde relicta
679  Pergit ad oppositam quia Solis protinus axis,
680  Ipse quoque a Luna rursum divulsus in ortum
681   Progreditur; multum

679  Pergit ad oppositam quia Solis protinus axis,
680  Ipse quoque a Luna rursum divulsus in ortum
681   Progreditur; multum non longo at tramite; rursus
682  Namque gradus relegit; cumque oram venerit ille
683  Prorsus ad oppositam, Lunae hic componitur axi.
684  Hae redeunt quoque deinde vices, phoebejus in orbem
685  Axis dum procedit, et altera dum loca visit
686   E latere,

suam quia vim validum, et situs axibus idem est.
704  At minor aestus erit, medio cum fecta nitebit
705  Corpore, ibi alter enim sustollit, ubi altera fluctus
706   Deprimit, auget et haec, ubi decutit ille vicissim,
707  Mutuaque adversis pugnantes viribus obstant,
708  Impediuntque; quod est discrimen, denique solum
709  Apparet, quantum Phoebo pollentior ipsa est
710  Nempe

ipsa Borea
759  Si per signa meet, supra caput altius ibit,
760  Oppositum id punctum quam porro scandere possit,
761   Ipsa ubi se mediae demisit noctis ad orbem;
762  Ille tumor debet proin altior esse sequente.
763   Quid memorem, cur Luna ferat conjunctave Soli
764  Majores aestus, oppostave. quam loca pregens
765  Per laterum hinc illinc? et cur non maximus aestus

872  Illa ideo apparent parvo, in majore latescunt.
873   Tempore quo Phryxi Vector, vel Libra comantem
874  Fert Solem, motum Luna a latitante sit aequor,
875  Sive etiam tota a rutilante tumentius, ille
876   Quam cum per Cancrum, perque Aegocerota vagatur;
877  Tempore namque illo saltem vicina vagatur
878  Luna tibi aequanti (ciet unde valentius) orbi;
879  Ast alio procul

multo majora, quibus Sol
886   Aspicit oppositam sibi, conjunctamve sororem,
887  Ipsi si Soli proprior sit Terra; propinquo
888  Nam magis e spatio trahit ille, magisque valenti
889  Tecum conspirat vi, Cynthia.Caetera solves
890  His facile exemplis, his causis, siqua per annum
891   Praeterea sint, vel mensem servata, diemve.

1071   Omnia praesertim fuerint cum parte locata,
1072  Vel partim opposita, possint ut jungere vires
1073  Viribus, immanes cursus, pariterque recursus
1074  Undarum parient. Quanto Jovis intimus ille
1075  Desuper incumbet Comes impete, transitus ad quem
1076   Tam brevis est, Jovis aedifices ut si tria sursum
1077  Corpora, transcurras! Tum quot mutabitur aestus
1078  Et

1256  Ulla; sed, ut Terrae, cum nubes lampada Solis
1257   Eripit ex oculis, non deficit ipsa profecto
1258  Alma dies, quam tunc defert circumsitus aer,
1259  Jam non praestet idem vastissimus ille
1260  Nunquam luce carens aer? non arceat umbras?
1261  Nam, quanquam solidi pars corporis una Cometae
1262   Solem habet aversum, lucem latere haurit ab omni
1263  Nimirum

1307   Omnis enim calor in majore tenacior auctu est.
1308  At clypeum aurarum contra ictus lumins acres
1309  Non vidit, partim quae sistunt lucida tela,
1310  Partim rejiciunt; ideo moderantior ille
1311  Debuit esse calor, neque tantas edere vires.
1312   Hic igitur calor e vicino Sole receptus
1313  Servaturque diu, et defertur ab aere vasto
1314  Avia per loca, quo

calor, et magis aer
1361  Densus ibi est Solis; quapropter major earum.
1362   Est numeros Solem fugientum particularum.
1363  Cum porro incipiunt averti et abire Cometae,
1364  Ille tamen sequitur sumus, quia protinus uno
1365  Non possunt omnes exire in tempore partes
1366  Insinuatae olim; velut igni admota propinquo
1367   Fumant ligna diu, neque tempore jactat in uno

cum tendit in ipsum, denique crines
1396  Fundit, ubi aut tenues curtatur sumus ob auras,
1397   Exiguumque brevis sit ob aestum, aut nostra Cometam
1398  Versatur Solemque inter cum Terra, vel ille
1399  Solem ultra eductus cum paulum de latere uno
1400  Flectit, ut et nobis fiat contraria cauda,
1401  Ceu Soli, in medioque sit astri a corpore opaco
1402   Obstructa,

lumine circum:
1485  Denique non tractu distincta est simplice semper
1486  Cauda, at multiplici maculantur lumina sulco
1487   Interdum; tractus medio neque semper in axe
1488  Ille oritur: varia vidi regione locorum
1489  Quaque die positus mutantem; tempore parvo
1490  Post etiam gemini conspecti, qui quoque lata
1491  Multavere situs in cauda: denique Soli

liquore,
1525  Obsisti contra tanta vi, decutere omnem
1526  Quae motum queat hunc breviori tempore, quam quo
1527   Curritur id spatium, quo ter distendier auctus
1528  Ille globi possit. Quare cum tantulus auctus
1529  Fumantum constet nimirum particularum,
1530  Omnem momento debent in temporis uno
1531  Perdere, quem motum per iter tenuere Cometae,

1656  Directa regione viae, Solemque petamus,
1657   Absumatque sua nos flamma voragine volvens.
1658  Si cladis genus hoc, aerumnarumque timendum
1659  Nobis est, aliis plus omnibus ille minari
1660  Visus erat, spaciem horribilem qui protulit olim
1661  Terris ( bis septem prope lusta abiere ) Cometa;
1662   Nam Terrae prope iter non tum illa parte vagantis

1667   Sollicito, nimis et tam rara timere pericla,
1668  Desipere est, instent cum tot propiora, premantque
1669  Undique Mortales. Novit, cum condidit orbem,
1670  Ille Opifex rerum, Mundi suprema Potestas,
1671  Facto quid sit opus, bene uti partita vicissim
1672   Maxima sint, quae sese huc illuc corpora volvunt;
1673  Quodque sua, alterius sine noxa, ut lege

1787   Adjice, sublato quod vultu, nocte serena,
1788  Ignibus innumeris tibi Caeli fulgurat ardens
1789  Scena, sed excrescit numerus, si vitrea septa
1790  In longo conclusa tubo obvertamus, et ille est
1791  Major adhuc numerus, si moles vitrea multo est
1792   Apta magis; quin innumeras superare necesse est,
1793  Quae nullis oculis valeant, nulla arte videri,

2002  Axe super; super et Terra volvente locatum
2003   Corpus de medio conatum profugiendi
2004  Concipit, exiguum prae nisibus at gravitatis,
2005  Nam prope tercentum decedit partibus ille.
2006  Ergo hic ut fugiens gravitatem exaequet eandem
2007  Conatus, sese convertere corpus in orbem
2008   Debebit circum Tellurem mobilitate,
2009  Quae bis ob octonum

2301  Oraque multiplici convertere ut ebria gyro
2302   Incipiunt; quaque ora feruntur, succus in auris
2303  Fila in tenuia flavescens deducitur; ultro
2304  Paulatim in tereti concluditur ille sepulchro,
2305  Et clausus quoque pergit opus, dum scilicet omnem
2306  Evomuit succum, atque exanguia membra reliquit,
2307   Acceptura novam porro rediviva figuram.

245  Possis illud ad aes, tam qui nempe altior intus
246  Ducetur, quam qui depressior, inde utriusque
247  Prendere discrimen, nostrique a verticis oris
248  Quantum limbus et hic Solis tum, distet et ille,
249   Lampadis et visam, quae sit, cognoscere molem
250  Aetheriae, et vario ut mutetur tempore, et ejus
251  Ad nos propterea accessus, contraque recessus,

haurit.
325  Crebrius ast aliis sublimibus imteriorem
326  Has opus est subiisse vices, et adisse laborum
327  Plus multo; in famulis tanquam ipse Vicarius esset.
328  Conficit ille orbem geminae prope tempore lucis
329   Quemque suum, multoque Jovi vicinor ipsi
330  Cum sit, non adeo cursum obliquare valebit,
331  Ut latescentem nimis umbram vitet; in ipsam

345  Deficere hoc, atque esse aequalia tempora semper
346  Debere inter se, queis quisque absolvitur orbis.
347  Fac nunc ire Jovem, et simul umbram proinde moveri
348  Aversam Soli similes, quos ille, per orbes;
349   Intimus ille unum peraget Comes ante meatum,
350  Quam motam interea rursum illabatur in umbram.
351  Aequali semper motu si Juppiter iret,
352  Proinde

346  Debere inter se, queis quisque absolvitur orbis.
347  Fac nunc ire Jovem, et simul umbram proinde moveri
348  Aversam Soli similes, quos ille, per orbes;
349   Intimus ille unum peraget Comes ante meatum,
350  Quam motam interea rursum illabatur in umbram.
351  Aequali semper motu si Juppiter iret,
352  Proinde suam aequali si motu ferret et umbram,

371  A spatiis nimiumque Jovi nimiumque propinquis.
372  Inter at ingressus umbrae, egressusque necesse est
373  Esse aliquod discrimen, ad illam nam jacet orbis
374   Interior flexu vario; si scilicet ille
375  Est Comes in nodis, qua lata est, praeterit umbram,
376  Sin procul, oblique de parti praeterit una
377  Excurrens: tempus proin longius effluit illic,
378  At minus

558   Debent in graciles magis aut minus ire figuras,
559  Quae referant formas de coni segmine primas.
560  Atque ipsa apparent revera Sidera tali
561  Deferri motu, ratio haec quem postulat. Ille
562  Attamen hoc uno distat, super axe minore
563   Quod cum eadem sita prospicimus, majore necesse
564  Prospexisse foret formae super axe locata,
565  Inque vicem majorem

quatientem fortiter alas
603   Optat, pennigerumque in corpus dirigit ictum,
604  Dum volat emissum telum, praetervolat ales,
605  Et primum mortis linquit terga timorem;
606  Ille videns culpatque manus, arcumque trementem
607  Inscius; ipso etenim praecurrere debuit ictu,
608   Posset ubi fieri celeri celer obvia ferro.
609  Ut queat illa igitur lux pertransire foramen

se impingere volvens
632  Saxum, sed puppi loca quae propria ferire,
633   Atque suum tabulis super obliquasse meantum,
634  Tum lateri innixum nautam si laeserit ictus,
635  Ille regens oculos, via qua signata, manumque,
636  Littoris haud veram, pila venerit unde, notabit,
637  Inscius ast aliam, anterior quae sit, regionem;
638   Ludentemque videns diversa culpat in acta

911  Lustravi per vasta, eadem nunc percipe, quam sit
912  Prorsus pertenui, et subtili corporis auctu.
913   Forte putes, id si flumen de Sole veniret
914  Emissum radiorum, et tantas funderet ille
915  Ex se lucis opes, fieri debere minorem
916  Ipsum perpetuo fontem, ut tum denique prorsus
917  Effuso exhaustus vanescat lumine Phoebus.
918   Si mille undecies cumulans

1199  Unde means radius quodvis in corpus agatur:
1200  Ejus pars semper, reflexa, repulsaque retro
1201  Una salit radii, pars altera corpus adibit
1202  Mersa novum: jam si tum venerit ille per axem,
1203  Pars saliens axem releget quoque, mersaque coeptum
1204  Ante sequetur iter, neque ab axe recedet eundo.
1205  At, si cum radius venit, inclinetur ad illum,

1294  In filo violae speciem referente, nitorem
1295  Quam rubrum: et spatium in partes si dividis illud,
1296  Quo filum sese rubicundum avertit ab axe,
1297  Septenas et bis denas: erit, ultimus ille
1298  Qui violas praefert color, ipso ut distet ab axe
1299  Parte magis, genus hoc, una. Quapropter oportet,
1300  Inter ut hunc summum, quod erit, minimumque recessum,

1302  Septem et bis denas quod continet, ipsa recessit
1303  Quo spatio lux prima rubens; discrimina partem
1304  Caetera sunt per eam mediorum fusa colorum.
1305  Primus id inventum qui profert, ille coloris
1306  Quem cujusque ferat numerum natura, recenset;
1307  Ipsa in natura radii quem nempe receptum
1308  Esse putat, non possit ut haec, trans corpora certa

1316  Rara sed ut constent violatae haec crimina legis.
1317  Fac radius varie nunc inclinetur ad axem
1318  Ingrediens, quoque iter filis mutabitur ipsum
1319  Ingressis varie; quanto inclinatur et ille
1320  Jam magis, hoc etiam mage fila infracta feruntur,
1321  A veterique recens plus distat semita ductu;
1322  Semper at inter se discrimina certa manebunt.
1323  Quod

1332  Si radius fugiens de corpore tentet inane
1333  Elabi in spatium; tunc ejus flexibus aequis
1334  Pars radii incurrens redit una, ast altera transit,
1335  Inclinatus ubi est non jam nimis ille (rediret
1336  Quippe aliter totus): dum transit, frangitur, atque
1337  Infractus medio tantum decedit ab axe,
1338  Quantum opus est, ratio ut constet, quae debita binis

1342  Si nimium radius meet inclinatus; abire
1343  Proin nequeat fractus; certi quapropter oportet
1344  Sint, genus hoc, fines: nimium inclinatus ad illos
1345  Ergo si veniat fines, non frangitur, ille
1346  Sed resilit totus porro, prorsusque revertit.
1347  Limitem et invenies hunc ipsum, totus abire
1348  Quo coeptat retro primum, regione meantem
1349  Si statues adeo

ab axe
1353  Quo radius, si jam fractus tranaret inane;
1354  Quod fieri ut possit, ratio manifesta refellit.
1355  Ergo prior qui sic deducitur, ille reflecti
1356  Integer incipiet radius, venientia ad illos
1357  Caetera tum fines radiorum fila nequibunt
1358  In vacuum penetrare, suosque immittere tractus.
1359  Proin

oportet,
1361  Continuo radii si flexus imminuantur
1362  Ad faciem, postquam filorum videris omnem
1363  Exivisse diu seriem, tum denique primus
1364  Deficiat violae ille color, totusque reflecti
1365  Refractis aliis, et carpi parte colorum
1366  Agmen ab hac coeptet; saltuque abit inde fugaci
1367  Indicus, exsiliet post qui caelestis habetur,

ictus:
1389  Ut varius plagae obliquatae hic sit quoque limes,
1390  Pondere pro vario, forma, impulsuque lapilli;
1391  Hic etenim majora viae declivia poscet,
1392  Ille minora, levi ut se possit tollere saltu,
1393  Protinus et fundum non devolvatur in imum.
1394  Cum petet at radius jam non, ut nuper, inane,

1394  Cum petet at radius jam non, ut nuper, inane,
1395  Ast alio immigrans aliud de corpore corpus,
1396  Semper erit quoque, pars una ut reflexa revertat;
1397  Et, si non omnis reflectitur ille, profecto
1398  Altera semper erit confringi debeat ut pars.
1399  Si veniat minus a frangente, ut ab aere in undas,
1400  Corpore, fit medium, rectumque accessus ad axem,

1569  Inter jam lymphas speculum nunc pone liquentes,
1570  Quod fractum excipiat radium, exceptumque repellat;
1571  Percipies et iter, claras quo trajicit undas
1572  Ille repulsus, iterque reversus quo volat auris,
1573  Et quantum a recto egrediens decesserit axe.
1574  Sic etiam radius crystalli corpora postquam
1575  Ingressus trajecit, et ipsis redditur auris,

Stamina partiri, et proprios disjungere cultus,
1694  Multiplices quanquam invitam et dediscere fraudes!
1695  Haud ego praetulerim, quidquid fabricasse sub antris
1696  Fertur Lemniacis olim faber ille Deorum
1697  Mulciber artifici, qua cudit fulmina, dextra,
1698   Fictis fas veras si res componere rebus.
1699  Atque hanc pro meritis inter fulgentia nostri
1700  Signa

nova si confundere tempora priscis,
1703   Et si nostra in eam transferre inventa liceret
1704  Aetatem, Bereniceo qua vertice crinem
1705  Abstulit ille Conon, caelique in fornice fixit.
1706   Non hic cum fila erupere a fronte secunda,
1707  Inter se possunt aeque distante meare
1708   Ductu, in quam primo regionem scilicet ibant;

Quodque suum educet, qualis fuit ante, colorem:
1848  Et quamvis una, parilive viaque plagaque
1849   Nunc rubicundus eat, viridis nunc, caeruleusve
1850  Trans vitrum splendor; viridi munus attamen ille,
1851  Caeruleo viridis refringitur; et rubicundus
1852  Qui fuit ante, rubet quoque tum, viridisque virescit,
1853  Caeruleus, qui caeruleus jam venerat, exit.
1854   Ergo

in nativos prorsus certosque colores,
1877  Nil erit, ulterius quod dividat; et licet istos
1878  Trans se aliud frangat, jam non transformat, ut ante.
1879   Sin transformet, ibi non est color ultimus ille,
1880  Editus ast aliis commixtis; nam velut alba
1881  Lux radii venit a confusis mutua cunctis,
1882  Sic a confusis binis, ternisve, coloris
1883  Effigies oritur quaedam,

Ergo ita compositum si pertransire colorem
1889   Claustra vitri efficias triquetri pellucida, abire
1890  In sua conspicies divisum elementa repente
1891  Flava, et caerulea: at media fac transeat ille,
1892  Qui viridis fulget parvae in regione columnae,
1893  Nil perages; unum viridemque tuebere semper;
1894   Quandoquidem nihil est, concreverit unde, nec ulla,

luce coloris
2138  Apparere, nisi hac, possint; cum plura repellunt,
2139   Vi majore quod est, atque uberiore repulsum,
2140  Imbuit; aut si vis jactis est pluribus aequa,
2141  Ille color, qui fit mixtis his pluribus, exit,
2142  Corporeamque super frontem distenditur extra.
2143  Corpora nec jam alio posse illustrata videri
2144   Esse colore, redit quam qui dispulsus in auris

2161  Et, quae corpora sunt contra nigrantia, nullum?
2162  E certa nequeat natura proinde colorum
2163  Esse niger color, et candens; hic namque colores
2164   Colligit una omnes in se, caret omnibus ille:
2165  Cur caret? Idcirco quia, quos excepit, eosdem
2166  Intra se retinet corpus: proin solis ad ictus
2167  Aestivi citius, quam corpora cana, calescit.
2168  Quin chartam

2273  Quae species nostrum ad sensum, quae forma lacessat.
2274   Rerum harum inventor tentavit primus, et omni
2275  Propterea hac voluit nos cura exsolvere solers.
2276  Ille colorato vario de pulvere, ut esset
2277  In speciem similis de septem quilibet uni,
2278  Excerpsit partes, quantas par esse putavit
2279   Pro fuco cuiusque, et versans miscuit una:

2280  Ac tum cernere erat cinerum, lapidisve colorem
2281  Contusi, nec non et nostris ut in unguibus albet
2282  Murinus, coenosus, et a candore nivali
2283  Distans; quandoquidem si candidus ille fuisset
2284   Commixtus pulvis, jecisset quaelibet ejus
2285  Ad nostras facies pars ubertim omnia fila;
2286  At quia quaeque suo ejusdem pars tincta colore est,

2469  Cunctarum, quidquid vulgi sermone feratur,
2470  Arripit, et credit, tum causam quaerit, et instat
2471  Noctes, atque dies in terram lumina figens;
2472  Non res, non rumor vulgi ille expenditur ante;
2473  Nam metuit, ne si dubitet, nescire putetur.
2474  Crebro itidem causis, quae fiunt, attribuuntur,
2475  Quae nec sunt causae, nec possunt esse profecto,

LIBER OCTAVUS.
1  Vicina quondam Nympham de rupe vocantem,
2  Fertur, et in teneros amplexus ire parantem,
3  Ah miseram, sprevisse puer Cephisius: ille
4  Latratus audire canum, tantumque ferarum
5  Nota sequi cupidus vestigia. Nympha sed amens
6  Interea durae riguit moerore repulsae,
7  Saxum facta, loquax tamen, atque

speculum properent, ferventque prope aequa meando
171  Inter se spatia, excussis, retroque repulsis
172  Fit focus a speculi tantum laevore remotus,
173  Quantum pars quarta est spatii, quo extenditur ille
174  Per medium globus, unde fluit conflata figura.
175  At si dum veniunt, densentur spicula lucis,
176  Jungentur propius reflexa, focoque locabunt
177  Se mage vicino:

239  Romuleus Ductor pelagus contexeret, acri
240  Clauderet et longum bello, circumsona late
241  Arma ferens contra partes fortemque secutos
242  Adversam; interea pugnabat desuper ille
243  Ingenio plus, quam validis gens tota lacertis,
244  Dum nova continuo repararet machina bellum.
245  At nunc hostiles imitato fulmine caeli
246  Moenibus arcemus

528  Irim ut qui nunquam vidisset, dicere, qualis
529  Surgere deberet caelo, cum spicula Phoebus
530  Vibrat in adversas undarum lucida guttas,
531  Ille quidem posset, quae plurima diximus ante,
532  Edoctus, lucisque vias, et munera noscens;
533  Amplius exortam nec jam Thaumante putaret,
534  Junoni famulam nec iter consternere ab alto

Tertia quae est, addas; at qua distinguitur arcus
559  Ductibus ardescens septenis, latus ibidem est,
560  Quanta est pars gradibus quarta unius addita binis.
561  Exterius rubeus splendescit vividus ille
562  Limes; at interior, violae qui luce refulget,
563  Haud, ubi desinat, agnosces, nam rarior usque
564  Attenuatur, et in nubem dispergitur ipsam.
565  Si pluvia uber

quae confit in unda,
681  Paulatim decrescit, erit, decrescat et illud,
682  In quo lucis iter reditum mutatur ob unum.
683  Angulus idcirco, quem diximus, ille, meatu
684  Qui pendet semel a reflexo, bisque refracto,
685  Cum radius certum ad spatium decessit ab axe,
686  Pervenit ad summum crescendi culmen; at illo
687  Dimoto vel

782  Altera sic pariter series, atque altera porro
783  Ordine perpetuo procursus atque recursus
784  Quaeque suos faciet. Quo coeptat quaeque redire
785  Limite, limes erit, flexus quem maximus ille
786  Efficit, aut contra minimus, quem diximus ante.
787  Jam tum te jubeo vigilem servare, retrorsum
788  Uno quemque situ non incipere ire colorem
789  Qualibet in serie,

950  Non ire impediant, neque latus stipes inumbret.
951  Si movearis, erit, nova semper ut Iridis ora
952  Aspicias; quoniam, per solem, oculumque meatus
953  Qui transit, mutatur, item mutatur et ille,
954  Intra oculum certo qui flexa hunc trajicit ipsum:
955  Tute per hunc ipsum vel si more re meatum,
956  Haud minus ille quidem mutabitur; aëra tranat

953  Qui transit, mutatur, item mutatur et ille,
954  Intra oculum certo qui flexa hunc trajicit ipsum:
955  Tute per hunc ipsum vel si more re meatum,
956  Haud minus ille quidem mutabitur; aëra tranat
957  Diversum, atque aliis occurrit in aëre guttis.
958  Proinde Iris sequitur, qui te fugit, et fugit ipsum,

meatu
993  Flectatur, medias nimirum accedat ad oras
994  Filum lucis; ab hoc etenim constare necesse est,
995  Si bene rem subigas numeris, quis debeat ille
996  Angulus esse, facit cujusvis quem via fili
997  Duplex et gutta subeuntis, et egredientis
998  Post quotcumque moras intra, quotcumque repulsus.
999  Per numeros

1014  Denique per numeros (quid non hac arte patebit?)
1015  Quantus erit, statues, ut lymphae in corpore nuper,
1016  Sic in materia qua tu vis cumque tumenti.
1017  Flexus maximus ille, in gemmis scilicet, aut in
1018  Crystallo, aut olei claro in splendore rotundi,
1019  Aut succis aliis, rore et cujuslibet herbae.
1020  Protinus hic miram rem percipe. Corpora cuncta

1021  De genere illorum, quae pellucere videmus
1022  Nimirum, tali frangendi praedita constant
1023  Vi radios tumidum tranantes augmen, ut ipsi
1024  Reflexi semel efficiant, qui maximus ille est
1025  Angulus: ast adamas radios infringere suetus
1026  Longe aliis mage, sic frangit violenter, ut ante
1027  Perveniatur ad extremum summumque cacumen
1028  Praedurae

possint
1053  Non aeque lucem, varios sese Iridis arcus
1054  Aspicias circa medium unum inflectere punctum,
1055  Arctos hos, illos amplos, extraque meantes.
1056  Maximus ille etenim fieret qui flexus in omni
1057  Humore, aut minimus, non par foret, et varianti
1058  Gigneret eductos sursum regione colores.
1059  Porro particulis volitantibus aëre forma

1315  Hic medius focus est; densatur nam venientes
1316  Si radii, citra focus horum fiat, oportet,
1317  Sin regione illa rarescunt forte, fit ultra.
1318  Punctum hoc, unde fluunt, quo fit vicinius, ille
1319  Jam magis atque magis vitro a frangente recedit,
1320  Donec ea sistat punctum a regione, remotum
1321  Hinc sit ut a vitro tantum, quantum focus ipse,
1322  Qui

1319  Jam magis atque magis vitro a frangente recedit,
1320  Donec ea sistat punctum a regione, remotum
1321  Hinc sit ut a vitro tantum, quantum focus ipse,
1322  Qui medius; nam tunc ille infinita remotus
1323  Longe abit in spatia, et distantes egrediuntur
1324  Aeque inter sese radii, seorsumque feruntur.
1325  Sin et adhuc punctum tractu breviore locetur,

1333  Ast ea si fuerit lens aeque concava utrinque,
1334  Luminaque inter se parili distantia tractu
1335  Excipiat, faciet porro mage lata meare
1336  Perpetuo, ut citra focus ille precarius extet,
1337  Atque cavi distet quantum medium illius orbis.
1338  Hic focus est itidem medius; venientia nam si
1339  Lumina latescant, magis egredientia vitro

1339  Lumina latescant, magis egredientia vitro
1340  Latescant, facientque focum hunc accedere lenti.
1341  Paulum accedere sin ad se venientia fingas,
1342  Ut tamen a se egressa recedant, sit focus ille
1343  A vitro abductus nimium, longeque remotus.
1344  Jam nunc finge magis multo ad se accedere prima,
1345  Directa ut media sic in regione coissent

ad se accedere prima,
1345  Directa ut media sic in regione coissent
1346  Circumducti orbis, post aequo fracta meabunt
1347  Inter se spatio, et focus ille vicarius ibit
1348  Tractu infinito, ut non usquam appareat esse.
1349  Se densantia adhuc magis illa venire putato,
1350  Post quoque densari, quamvis minus, atque videbis

1909  Mercuriique itidem, Veneris, Martisque tuamur
1910  Haec super ore eadem, diversa aut multa notemus
1911  Nostris a rebus; nec tu quoque magne latescas
1912  Juppiter, aut Saturne, tuusque ille annulus ingens,
1913  Vestraque, quotquot sunt, famulantia sidera circum;
1914  Atque ita distantum longe sit nuncia rerum
1915  Lux cita, plusque illic, quid fiat, quidve novetur,

te inducam prorepens, quo licet, illic
138   Insistas. Flexus radii quo adstrictior illam
139  Ad faciem fuerit, majora exurgere contra
140  Intervalla opus est, quoque amplior ille, minora.
141  Jam si illa resilit radius de fronte, reditque,
142  Exoriuntur eo tunc intervalla repulsu
143  Non alia, in corpus, quam quae intra exorta fuissent,
144  Si

152  In facili vice regressus erit impare quovis
153  Pro numero, quovis at pro non impare contra
154  In vice transmissus facilis; sin ante reflexus
155  Sit radius, numerus par quilibet ille vicissim
156  Pro regressibus est, et pro transmissibus impar.
157  Plurima servavit, qui leges repperit istas;
158  Attamen harum aliquam rationem praeripuisse

307  Debebunt flexum; sed quae sunt recta, foramen
308  Trans medium chartae currunt, abeuntque per auras;
309  Proin quae obliqua, cadent chartam super, a medioque
310  Distabunt tantum, flexus quantum ille reposcit.
311  Jamque colorato se circum flectere gyro
312  Aspicies, idem queis flexus; proinde nitere
313  Annellos circum plures, minus hos, magis illos
314  Amplos, at

315  Nam feritur gmeinis obscurus queisque propinquis,
316  Illo nimirum, quo, quae rediere, coissent
317  Fila situ circum, si non regressa fuissent.
318  Expers lucis erit prior annulus ille, foramen
319  Tangit qui medium circum, discrimen ob illud
320  Unius intervalli, exin clarusque nitensque
321  Propter discrimen geminorum inflectitur; exin
322  Obscurus

561  Ante oculos tibi sit, formasque habitura recentes.
562  Scilicet haec fient, crescendo lamina donec
563  Omnigenûm possit reflectere fila colorum.
564  Qui princeps nobis haec repperit, ille revinxit
565  Crassarum numeris discrimina lamellarum
566  A minima incipiens, quam possunt omnia fila
567  Trajicere; et seriem variorum hac arte colorum
568  Eduxit, qui

809  Itur ab uno, ut succus ab illis evolat humens,
810  Particulaeque coloratae stipantur, et una
811  Fors quoque concrescunt constrictae glutine denso.
812  Jam viridis color ille uno ordine stare colores
813  Indicat, in quos paulatim immutatur abitque;
814  Qui quamvis non sint saturi plerumque, tamen sunt
815  Saepe quidem saturi magis idem et floridiores,

845  Quam violae constanter; ob hanc rem qui color extat
846  Purpureus satura mage luce, minusque rubente,
847  Dicitur esse color violae purissimus, atque
848  A re nomen habet simili, quanquam magis ille
849  Purpureus, serie quem cernimus esse secunda, est. 850
850  Caeruleus in primo jam qui color ordine languet,
851  Esse color verus caeli, aurarumque videtur;
852  Nam

860  Aeris hic puri color est, caelique sereni.
861  Ante alios clarus longe et nitidissimus extat
862  In prima candor serie; minus esse videtur
863  Sed qui splendidus, immixtos gerit ille colores
864  Ex omni serie, quotquot sunt, scilicet omnes.
865  Candor hic est, suemus cui tradere sensa, papyri,
866  Hic undae spumantis, et hic nivis, atque pruinae,

886  Fusi in supremo faciei cortice, quadam
887  Sive in pellicula, quae supra adnascitur, illud
888  Incipiet postquam nativo frigore stringi.
889  Praeterea ut candor qui rerum est fulgidus, ille
890  Fortior est, quam qui de pellucentibus extra
891  Lamellis resilit, sic multo fortior idem est
892  Exsiliens fronte a quavis splendente metalli,
893  Quam vitrea de

distet ab axe
915  Partibus ante aditum, non post nisi debeat illis
916  Introrsum valide infractus distare duabus.
917  Hujus quapropter partes, queis exsilit idem
918  Ille color, qui de bullis resilire videtur
919  Undae, tantundem crassas minus esse necesse est
920  Partibus ipsius pinguis, quae inflatur, aquaï.
921  Denique corporeae jam partes esse colore

Incidat obliquo mage flexu, quam gradibus quem
1146  Exaeques denis quater, omne reflectitur inde;
1147  Sin minus obliquo flexu cadat,exit in auras.
1148  Quid facit obliquus flexus nunc iste, vel ille,
1149  Istinc inveniat trananda foramina lumen
1150  Ut prope cuncta, illinc restantes non nisi partes?
1151  Praesertim cum si in durum ruat aëre vitrum,
1152  Incidat

educere possit.
1260  Jam quicumque potest rationem extundere mente,
1261  Ob quam rara adeo liquidae natura sit undae,
1262  Sed minus in spatium nulla cogenda tamen vi;
1263  Ille potest etiam tali ratione putare
1264  Aurumque, et gemmas, atque omnia corpora vulgo,
1265  Esse quidem vel adhuc longe mage praedita raro,
1266  Quantum collibeat nimirum, molis adauctu,

1346  Coeptat adhuc; pacto nequeat mutarier ullo,
1347  Dum properat, quoniam vis aequa in corpore eodem est,
1348  Undique et aequalem nisum exerit, oppositumque.
1349  Vix alio globus ille immergi in corpore coepit,
1350  Librari ulterius vires non posse fatendum est,
1351  Et nisus, quicumque fuit, non permanet aequus
1352  Ad faciem

1352  Ad faciem rectas in partes oppositasque.
1353  Imparium neque jam cessant discrimina virium
1354  Ante, natet rursum quam corpore totus in uno
1355  Ille globus, qui particulam circumdat, eadem
1356  Procedente novum sub corpus, vel redeunte.
1357  Nunc age, eam lucens se rectis inferat oris
1358  Particula in faciem; tum quod de viribus omni

facie, atque introrsum proin via rectis
1386  Finibus accedet: quod fit, cum transit ab auris
1387  Lux densum magis in vitrum, nam frangitur intro,
1388  Sin contra adversas ob vires lentior ille
1389  Motus sit, neque retrorsum tamen obvertatur
1390  Ob non aequales vires, sed languidiores,
1391  Conjunctus socio cum motu obliquior intro

1396  Introrsumve tumens, donec pila tota sub illam
1397  Descendat faciem, pila, convestire nitentem
1398  Quam finxi tibi particulam, atque includere lucis.
1399  Si demum oppositis extinctus viribus ille
1400  Vertatur retro motus, curvabitur idem
1401   Cunjunctus socio cum motu, ut diximus ante,
1402  Atque extra via curva sinum convertit hiantem,

Cunjunctus socio cum motu, ut diximus ante,
1402  Atque extra via curva sinum convertit hiantem,
1403  Terga intro tumida, et pariles excurret in arcus
1404  Hinc illinc, donec globus ille emerserit omnis.
1405  Idcirco rediens quia lumen flectitur aeque,
1406  Et reparat totam redeundo mobilitatem,
1407  Ad flexum saliet, quo scilicet incidit, aequum.

1445  Aequali late distantibus intervallo
1446  A facie, tanquam limes quae corporis haeret,
1447  Nempe ab ea tantum hinc pariter distantibus, atque
1448  Illinc, a medio quantum globus ille tumescens
1449  Excurret puncto, quem lucis finximus ante
1450  Circum particulam fundi, et vestire nitentem.
1451  Nunc cum eadem post egressum par illa supersit

1541  cum silice est multa, vel molli stratus arena,
1542  Duratove solo, vel per declivia montis
1543  Cum properat, salebrisque viam contundit iniquam.
1544  Quin hac ocyor ille, jugis effudit in altis
1545  Quem dura e duro conceptum semine mater,
1546  Illac qui tener est campestribus editus arvis,
1547  Et circo opportunus,

2041  Est spatii, quo frons adversa a fonte recedit;
2042  Inque plagam tendit semper deflexus eandem.
2043  Si porro opposita facie egrediantur uterque,
2044  Ut prius, assuetis rursus confringitur ille
2045  Legibus, insuetis, ut dicimus, iste; feruntur
2046  Propterea aequatis spatiis sese inter, et inter
2047  Advenientis iter radii, si continuetur
2048  Simplex ante

unda,
2146  Ut supera ostendi, verum a lucente profusa
2147  Corpore materies nimirum, et semper inundans
2148  Flumine abundanti circum loca cuncta, replensque.
2149  Tertius ille igitur modus est, quo lumina nostros
2150  Afficiunt visus, ut missi a rebus odores.
2151  Quare cum radiis tot rerum obstantia vincens
2152  Pervenit ad fibras, ubi pingi debet imago,

2232  Illo nempe tremunt violento concita motu
2233  Fibrarum texta haud aliter, quam verus adesset
2234  Si praesto color, et projecta luce feriret;
2235  Et tremor ad cerebrum producitur ille animumque.
2236  Quin solet externo sine motu saepe cerebri
2237  In fibris tremor idem aliqua consurgere causa,
2238  Et facere, ut praesto videamur saepe videre,

haustos.
119  Natura ast adeo bibula caret aequoreus sal,
120  Atque alii multi, siccatique aëre perstant;
121  Undas quandoquidem nisu caruere trahendi
122  Vim certam cur ille tamen sal haurit aquaï,
123  Nec conviva satur sese rigat uberiori
124  Proluvie, postquam immaduit? quia deficit omnis
125  Ille vigor capta praeda, retinensque tenetur.

nisu caruere trahendi
122  Vim certam cur ille tamen sal haurit aquaï,
123  Nec conviva satur sese rigat uberiori
124  Proluvie, postquam immaduit? quia deficit omnis
125  Ille vigor capta praeda, retinensque tenetur.
126  Quidve aliud jam sit, si non vigor iste trahendi est,
127  (Cum soleat parvo sustollier unda calore
128  In fumos) cur haec vinclis exire retenta

antro
262  Turba ferox, longum impatiensque fremensque retenta.
263  Tum quoque turbinibus convolvier aëra diris
264  Aspicias; nam qua consumens aëra figensque
265  Ille vapor pergit, circum reparare ruinas
266  Aurae deproperant subitae, et loca inania replere;
267  Idcirco impellunt, impellunturque vicissim
268  In latus, et diro contortae vortice versant,

335  Linquit amicam, oleum: vidua ipsa relictaque prodit.
336  Aëre sic tenues undarum posse vapores
337  Linqui credibile est, queiscum conjungitur ille
338  Sublatis, alioque suam vim vertier omnem
339  Jam non mixti illi sustentatique, trahuntur
340  Inter se, nubesque apparent agglomeratae,
341  Deorsum et praecipitant in

undas;
636  Unda tubum penetrans per se salit, altaque supra
637  Externam faciem suspenditur, altior usque
638  Propterea, tubus eat prope quo subtilior ille.
639  Proque isdem spatiis (latera hic quae concava claudunt,
640  Scilicet a medio puncto disjuncta, vicissim
641  Recta a se illic) idem locus esse videtur
642  Undae

lacerto.
721  Unda decem stadiis sed cum hora devehet una
722  Praecipitans, prorsus ripam spectabit eandem
723  Jam non progrediens ratis; at si crescet et ultra
724  Impetus ille ferens undarum, cursus et ultra
725  Decrescet nihilum: cum remige rapta retrorsum est
726  Cymba, et progressum mutare coacta regressu.
727  Accidit hoc itidem nostris in viribus hisce,

1337  Perque gradus varii veniunt, abeunt et odores:
1338  Paulatimque ingens sonitus vanescit in auris:
1339  Atque gravis lapidis paulatim mobilitas se
1340  Auget, vel carpit, dum desilit ille, salitve.
1341  Sic quoque quid possit loca commutare remota,
1342  Quin loca progressa convisat continuato
1343  Intercepta?quid et distantia saecula jungat
1344  Durando,

1513  Omnes perque gradus mutetur: sic quoque sese
1514  Jam facili rentur ratione hoc prendere, quare
1515  Impulsus cum vi major sine fine premente
1516  Debeat esse, tamen non omne, quod efficit ille,
1517  Esse infinitum videatur; proin grave ab alto
1518  Decidere in terram demissum concipe corpus,
1519  Plus feriet certe terram, minus alta

1675  ,Invenies curvum facile ipse deinde meatum,
1676  Illam qui referat rationem, ubicumque loci sit.
1677  Atque ea si ratio simplex sit, nec varietur
1678  Ullo per sese saltu, quoque simplicis ille
1679  Curvus ductus erit naturae, reddere saltus
1680  Ut nequeat subitos, aut interrumpere cursum.
1681  Et contra si fors detur cognoscere curvi
1682  Naturam tractus,

1879  Flammivoma aera videns, mage quo producere tentes
1880  Longa, mage infestas impulsu inferre ruinas,
1881  Fallaris, si distendi quantumlibet illa
1882  In longum debere putes, quantumlibet ille
1883  Impetus ut crescat plumbi ferus; incipiet nam
1884  Longi aeris certum post tractum denique carpi
1885  Maxima mobilitas, ictu et saevire minori;
1886  Paulatim

Parva a vi, spatiis auctis, vel forte minutis,
2109  Proinde videbuntur vinciri haud glutine duro:
2110  Ast hic cum sita sunt, contra compage tenentur
2111  Dura; atque excursus quia curvi tramitis ille
2112  Esse potest longus, quantum libet, haec quoque quantum
2113  Forte velis, crescet vis punctis dura tenaxque.
2114  Et quia multiplici via curva excurrere pacto

2118  Excursu poterit nimio procul editus arcus,
2119  At non tam magno, qui raptum continet, arcus,
2120  Quem porro excipiat discedens in loca vasta
2121  Tertius, ipse etiam, veluti prior ille, repellens.
2122  Illo igitur summa vi limite puncta resistent,
2123  Ne compressa ad se accedant, itidemque resistent,
2124  Ne quoque discedant, dilatenturque vicissim,

declivibus orbis
2381  Illius si sit punctum, plerumque necesse est,
2382  (Nimirum tum cum medium orbis non mage distat
2383  Alterutra a regione foci, quam limite limes
2384  Ille a vicino) vis ut se dirigat illac
2385  Qua flexum signatur iter, tergumque recurvum est;
2386  Quandoquidem quoque tum major distantia tanto
2387  Altera erit, quanto minor altera; proinde repulsus

ante,
2391  Transibunt, illis nimirum e quattuor unum;
2392  Quo pariter debet transire ora illius orbis;
2393  Ejus id officium est namque inter caetera notum.
2394  E genere ille tibi sit limes proinde secundo;
2395  A puncto propiore trahens vis manet, oportet,
2396  A distante magis pellens; proin verticem ad axis
2397  Majoris punctum abreptum conscendere coget.

2396  A distante magis pellens; proin verticem ad axis
2397  Majoris punctum abreptum conscendere coget.
2398  Opposita ratione minoris verticem ad axis
2399  Coget, ubi limes sit de genere ille priore.
2400  Ejus jamne vides toto circum orbe figurae
2401  Constitui alternis diversi limitis oras?
2402  Cujuscumque super nam si axis vertice ponas
2403  Punctum,

2414  Per quem vis raptat, curvo tamen exit ab orbe
2415  Protinus, exoritur de curvo nam fuga motu.
2416  Hic quoque pro vario discrimina limite fiunt;
2417  Nam si limes erat generis tunc ille secundi,
2418  Illo in discessu crescet vis usque repellens,
2419  Usque trahens minuetur, erit quapropter, ut usque
2420  Abscedat punctum, et spatia in majora feratur.

2604  Accidere in mundis etiam tot posset, eadem
2605  Id curva praestante via, ut moveantur in uno
2606  Plurima, sit motus quorum procul alter origo;
2607  Et tantum ob motus agitetur hic illius, ille
2608  Hujus, ut in mundos distantes notitiae sic
2609  Mundorum transmittantur, neque transeat ullus,
2610  Qui doceat cursor, neque vox, neque littera migret.
2611  At nos

2612  Quid juvat? Omnipotens rerum quid fecerit Auctor,
2613  Conjicere e paucis, quae cernimus, exiguisque
2614  Non datur. Arbitrio sed quod deducta sit omnis
2615  Haec natura suo, sapienti struxerit ille
2616  Hanc summam quod mente, quod almas fixerit orbi
2617  Leges, ut fieri possint, quae facta videmus,
2618  Non jam hoc conjicere est, dubiaque in luce tueri,
2619  At se

ac gravissimis disciplinis egregie instructum ex summa, quae mihi cum illo intercesserat, necessitudine satis noveram. Siquidem quotidie fere una cum aliis eruditis viris, quorum familiaritate utebamur, sive illum conveniebam, sive ad me ille commeabat. In quorum consuetudine cum elegantissimorum hominum sermonibus omni urbanitatis, ac litterarum suavitate conditis plurimum fruebar. Sed tantum in illo inesse politiorum etiam studiorum scientiam nunquam certe

Platonis vobis in mentem non venit? Nonne uno illius exemplo omnem hanc Italicorum auctoritatem, et omnes abrogandae fabulae rationes prorsus labefactas videtis? Quis enim unquam non solum philosophorum, sed etiam poetarum est aeque atque ille istiusmodi fingendis ac fabricandis commentis delectatus? Itaque ob idipsum comminiscendi studium Homerum philosophorum nuncupatum fuisse opinor. Tum A. imo, inquit, Platonem totum a nobis esse judico. Quando enim isthaec

comminiscendi licentiam removet! quam aperte omnia, quam nude pronunciat! Illius, quae in Timaeo est, de universitate naturae, disputationis velim recordere. Quod magis a fabulis remotum atque alienum esse potest loquendi genus, quam quo ille difficilem de corporum elementis quaestionem exponit? Quo planius res expediat, nonne arithmeticae etiam numeris, ac geometriae figuris utitur? nonne iisdem verbis explicat, quibus in iis artibus tradi solent? Cujus igitur rectius,

varietatem inde profectam esse existimo, quod in suis de poetis libris universum de omnibus rebus dicendi poetarum artificium exquireret; in eo autem, qui unus e multis reliquus est illius poetices liber, ut Socrates philosophiam, sic ille poeticam a mundo ac caelo ad mores transferens sola humanarum actionum, quam Epici ac Tragici sequuntur, imitatione constrictam expendat. Tu vero, inquit B., praeclare et summi viri prudentiam ab omni judicandi inconstantia

sed eo usque intelligendo perrexerit, quoad animo et cogitatione potest pertingere; si non solum fluxa haec et brevia, sed immensa etiam ac perennia mundi corpora, eorumque ingentes illos cursus conversionesque viderit, quam se ille repente e socordia colliget, ac recipiet, et hujus tantae magnitudinis animadversione excitatus, quam se antea hospitem ac peregrinum in hac naturae universitate fuisse mirabitur! Cumque se non unius loci popularem, sed mundi ipsius

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report