Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: ille Your search found 7118 occurrences
First 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 4657-4759:4657. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 19 | Paragraph | Section] sed primus honos et gloria tanti
4658. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 19 | Paragraph | Section] referam implexis Phoeben erroribus actam,
4659. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 21 | Paragraph | Section] in gyrum et spatiis aequalibus ardent.
4660. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 25 | Paragraph | Section] ac tenues elatum mente per auras
4661. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 29 | Paragraph | Section] 16
patri comites, at gnato quattuor adstant
4662. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 29 | Paragraph | Section] et intuitu dabit usque agnoscere primo.
4663. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 43 | Paragraph | Section] ultra gnatum extremis lentissimus oris
4664. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 55 | Paragraph | Section] quo divae semita calli
4665. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 55 | Paragraph | Section] per omnes
4666. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 55 | Paragraph | Section] olim plenis dantem cava lintea ventis
4667. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 65 | Paragraph | Section] sinuetur ad undas?
4668. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 65 | Paragraph | Section] parans, vitalem ignem rapturus ab axe,
4669. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 67 | Paragraph | Section] in Eoas Phoebo velocior oras.
4670. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 67 | Paragraph | Section] terris obvertit Cynthia frontem
4671. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 71 | Paragraph | Section] digito et supremi culmen honoris
4672. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 77 | Paragraph | Section] Et faciles ultro veniunt ad carmina Musae.
4673. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 83 | Paragraph | Section] tenui distinguere naevo.
4674. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 97 | Paragraph | Section] atque rigentem
4675. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 103 | Paragraph | Section] 28
usque adeo divam tibi prodet opacam
4676. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 109 | Paragraph | Section] licet hinc spectare nigrantem
4677. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 109 | Paragraph | Section] ante
4678. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 113 | Paragraph | Section] cogat ab umbra,
4679. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 113 | Paragraph | Section]
4680. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 115 | Paragraph | Section] vultus umbraque evadat ad Eurum.
4681. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 125 | Paragraph | Section] orbes
4682. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 125 | Paragraph | Section] 17
hic filorum textus lentusque meatus,
4683. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 139 | Paragraph | Section]
4684. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 141 | Paragraph | Section] aspicient Phoeben Phoebumque nigrantem,
4685. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 143 | Paragraph | Section] nec Cynthia fratrem
4686. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 145 | Paragraph | Section] Olympus
4687. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 147 | Paragraph | Section] iterum emergunt ac nomina certa notamus,
4688. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 157 | Paragraph | Section] sed tantum quae sydera nocte serena
4689. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 157 | Paragraph | Section] et ante
4690. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 159 | Paragraph | Section] reflexa viam relegit retroque resultat.
4691. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 165 | Paragraph | Section] 10
quod et radii, quos vis ea flectit, eundo
4692. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 165 | Paragraph | Section] fugiat sensum et motus vix excitet ullos.
4693. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 169 | Paragraph | Section] sinu in medio incertisque cieri
4694. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 169 | Paragraph | Section] compressa intorto corrumpitur orbis.
4695. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 171 | Paragraph | Section] vacuo donec mutentur inani,
4696. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 177 | Paragraph | Section] nigrantes fumi nebulaeque volucres
4697. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 199 | Paragraph | Section] seu placida populos ditione quietos
4698. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 201 | Paragraph | Section]
4699. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 205 | Paragraph | Section] ad imas.
4700. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 213 | Paragraph | Section] laevaque ictus persensit, inani
4701. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 215 | Paragraph | Section] seu tecti sive alti culmina montis
4702. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 223 | Paragraph | Section] ingenio fidens, non milite denso,
4703. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 223 | Paragraph | Section] oculo pronus discurrit acuto.
4704. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 231 | Paragraph | Section] Contemplare nigrum tenuata cuspide conum
4705. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 235 | Paragraph | Section] adventantem objecta crepuscula noctem
4706. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 237 | Paragraph | Section] 28
quod et flexu non intorquentur eodem,
4707. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 237 | Paragraph | Section]
4708. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 255 | Paragraph | Section] extremis Britonum delatus ab oris
4709. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 255 | Paragraph | Section] avos atavosque. Viri jam olim tibi tanti
4710. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 255 | Paragraph | Section] rebus grande gerendis
4711. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 255 | Paragraph | Section] indulgere labori.
4712. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 255 | Paragraph | Section]
4713. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 259 | Paragraph | Section] jamque ima tenebat
4714. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 267 | Paragraph | Section] moderare, incertos tu rege gressus,
4715. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 271 | Paragraph | Section] sequens; tellus olli dedit Indica nomen.
4716. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 281 | Paragraph | Section] et illa
4717. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 285 | Paragraph | Section] quibus indiciis 48
olim, quibus artibus usus
4718. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 287 | Paragraph | Section] mensuram capias si rite, latebit.
4719. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 287 | Paragraph | Section]
4720. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 291 | Paragraph | Section] atque papyro
4721. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 293 | Paragraph | Section] 59
si plenum vitris jubar atque colorum
4722. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 293 | Paragraph | Section] si plenum vitris jubar atque colorum
4723. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 293 | Paragraph | Section]
4724. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 297 | Paragraph | Section] per numeros certa versaveris arte.
4725. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 303 | Paragraph | Section] impellunt lumina forma,
4726. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 303 | Paragraph | Section] tuenti.
4727. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 315 | Paragraph | Section] ora
4728. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] non scintillant. Sed tamen, ubi coelum est satis vaporosum, ipsi etiam tremulo quodam lumine subsultant. 16 Jupiter habet, uti diximus, satellites quatuor, Saturnus quinque. Ille et fascias quasdam, ut vittas, ac in iis partes aliquas lucidiores, obscuriores alias videre est; hic annulum latum, quo cingitur in morem coronae ambientis caput. Quae quidem omnia sine telescopiis discernere nequaquam licet. Ad ea ex veterum mythologia alluditur.
4729. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] 23 Motus proprii planetarum perturbantes positionem mutuam. 24 Aequator, quem ecliptica ipsi obliqua secat in duobus punctis. Secundus ille motus stellarum, de quo adn. 21, est parallelus ipsi eclipticae ac per eam fit motus proprius Solis annuus. Concipitur ab astronomis initium ejus motus in altera a binis intersectionibus eclipticae cum aequatore, nimirum in ea, in qua zodiacus pergendo in orientem transit ab hemisphaerio
4730. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] a sectione verna aequatoris cum ecliptica. Quae ipsa sectio verna cum respectu fixarum singulis annis regrediatur in occidentem, aequinoctia annorum sequentium fiunt ante, quam Sol redeat ad eas fixas, cum quibus fuerat annis praecedentibus in ipso aequinoctio. Unde factum est etiam, ut ille fixarum motus dictus sit praecessio aequinoctiorum. Porro zodiacus prior dicitur apparens, quia oculis ipsis apparent stellae, quibus is constat. Hic autem posterior rationalis, quia eum cum ratione concipimus. Jam vero initium calculorum suorum astronomi solent
4731. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] inter Martem et Venerem, in conventu celeberrimae Romanae Arcadum Academiae epigramma Latinum recitavi olim cum versione Italica. Sic autem se habebant: Epigramma Aspicis, ut varios amor excitet iraque motus Partiti humani pectoris imperium? Hic gemit, ah, durae fraudatus amore puellae, Ille hostem insequitur torvus et arma quatit. 5 Miraris! Cerne auricomum quonam ordine Solem Disposita in gyrum sydera circumeant. Mercurius propior Phoebo, Venus axe recedit Altior, hinc Veneri proxima Terra subit. Tellurem vasto Mars orbe amplectitur, illum 10 Jupiter, hunc pigri plumbea
4732. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] rinchiuso, e non sia poi, che ei senta Tutto ondeggiar d'amor di sdegno il cuore? 32(31) Alluditur hic ad communem veterum mythologiam, partim ad physicam veritatem. Annulus ille Saturni est quaedam velut corona immanis, quam ipse Saturnus in suo motu circumfert. Ipse annulus in Saturnum gravitat juxta Newtonianam theoriam, sed ejusmodi gravitatem minuit gravitas in satellites: quivis satelles auget gravitatem particularum annuli distantium hinc et inde per quartam
4733. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] absolvat integrum periodum. Occurrit enim nodo regredienti. Linea omnium longissima in ellipsi dicitur axis major seu axis transversus. Et ejus extrema puncta, quorum alterum est apogeum, alterum perigeum, dicuntur apsides, illa quidem apsis summa, haec apsis ima. Hinc ille axis dicitur linea apsidum. Haec linea motum itidem habet varium; jam enim progreditur in orientem, jam in occidentem redit. Sed hic e contrario in singulis conversionibus progressus est major regressu et idcirco promoventur apsides. Integram autem conversionem respectu principii Arietis
4734. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] omnia et inveniri jam admodum conformes calculis observationes. 31 Exprimitur hic effectus parallaxeos, de qua egimus lib. I. adn. 22. Est autem in umbra Solem occulente idem ille, qui debet esse in Luna. Ea deprimit astrum removendo ipsum a zenith, si aliquam habeat distantiam ab ipso zenith. Quare Luna sive recens orta ascendat sive ad occasum vergens descendat, apparet horizonti propior ob ipsam parallaxim quam revera sit. Haec parallaxis in primo casu in ascensu
4735. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] antrorsum, retrorsum, et percurrere totum telescopii campum. Interea lamellae deferenti filum mobile adnexus est indiculus eminens extra machinulam, qua micrometrum constat. Et in ipsius machinulae latere apponuntur divisiones respondentes singularum spirarum crassitudinibus, ubi indiculus ille denotat, quot integris conversionibus cochleae promotum sit filum. Manubrio autem exteriori ipsius cochleae adnexus est alter indiculus, qui cum ipsa cochlea convertitur. Et machinulae circulus immobilis, cujus circumferentia divisa in partes aequales quamplurimas et denotata ab indiculo
4736. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] totum aequatoris circulum in orientem, posterior per quadrantem circuli hinc et inde in Boream vel Austrum versus alterum e polis. Nimirum in globo Terrae habentur bini poli ut in coelo, circa quos fit motus diurnus, quorum alter dicitur borealis et alter australis. Ab iis aeque distat circulus ille maximus conversionis diurnae, quem lib. I. adn. 24 diximus appellari aequatorem. Omnes semicirculi, qui abeunt ab altero polo ad alterum, dicuntur meridiani. Et eorum aliquem ad arbitrium selectum geographi appellant primum meridianum. Plerumque autem solet esse is, qui transit per insulam
4737. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] vel Londini est is, qui transit per ipsos polos et eum locum et determinat tam longitudinem quam latitudinem geographicam ipsius loci. Nam longitudo geographica dicitur arcus aequatoris, qui excurrit a primo meridiano in orientem usque ad meridianum loci. Latitudo autem geographica dicitur ille arcus ejusdem meridiani, qui jacet inter aequatorem et ipsum locum, ac est distantia ipsius loci ab aequatore assumpta in superficie Terrae per arcum circuli maximi perpendicularem ipsi aequatori. Ipsa latitudo dicitur borealis vel australis, prout locus respectu aequatoris jacet ad Boream
4738. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] igitur, dum binae acies adhuc satis distant a se invicem, habebitur ductus lucidus unicus respondens illi rimae, sed multo amplior quam rima ipsa ob radios nimirum detortos hinc et inde prope acies. Accedentibus ad se invicem illis aciebus, ubi deventum fuerit ad certam distantiam, tum unicus ille lucidus ductus dividetur in duos separatos ab umbra intermedia. Ea umbra orietur, quia tum nulli radii transibunt recta ad chartam illam, sed radii utrinque detorti generabunt illos binos lucidos ductus hic et inde a medio.
4739. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] angulo dimidii gradus; nimirum ut sit circiter ipsa diameter una e 114 partibus aequalibus distantiae ab ipso fundo. In eodem fundo collocetur alter tubulus insertus tubo priori et mobilis intra ipsum, qui inferne sit clausus et habeat foramen, cui applicari possit oculus et per ipsum suspici ille circulus suspensus. Qui apparebit major Sole, vel aequalis, vel minor, prout ille tubulus protrudetur magis vel minus intra tubum, ut foramen accedat ad circulum minus, aeque vel plus quam requiritur, ut diameter apparens circuli sit aequalis diametro apparenti Solis.
4740. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] aequalibus distantiae ab ipso fundo. In eodem fundo collocetur alter tubulus insertus tubo priori et mobilis intra ipsum, qui inferne sit clausus et habeat foramen, cui applicari possit oculus et per ipsum suspici ille circulus suspensus. Qui apparebit major Sole, vel aequalis, vel minor, prout ille tubulus protrudetur magis vel minus intra tubum, ut foramen accedat ad circulum minus, aeque vel plus quam requiritur, ut diameter apparens circuli sit aequalis diametro apparenti Solis. Post hujusmodi constructionem dirigendus erit tubus in Solem et sistendus ita, ut
4741. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] annuli, qui apparet in eclipsibus Solis, evincitur illo experimento, de quo adn. 6. Nam per id experimentum invenitur distantia illa, in qua agit ad sensum vis radios detorquens. Quae distantia est dimidium ejus intervalli, quo binae acies distant a se invicem tum, cum primo incipit apparere ille umbrosus tractus inter duos lucidos ductus. Nam ubi acies plus distabant a se invicem adeoque a medio plus quam per dimidium illius ultimi intervalli, radii per medium transeuntes progrediebantur recti. Porro ea distantia est perquam exigua. Invenitur enim multo minor quam una centesima
4742. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] effugit, si impleatur pulvisculo tenui vel liquore, quae apparent, tanquam si in extrema vitri superficie sita essent. Phaenomeni autem ratio repetitur a dioptricae principiis et ad rem praesentem applicatur. Ac demum ostenditur, quo pacto inde deduci possit non totus ille amplus annulus, quem ego non ei fluido, sed atmosphaerae solari ibi tribuo, ut et hic inferius, verum ille usque adeo magis tenuis et vividus, qui Lunae corpus ambit. Sed ea omnia satis erit hic tantummodo innuisse.
4743. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] sita essent. Phaenomeni autem ratio repetitur a dioptricae principiis et ad rem praesentem applicatur. Ac demum ostenditur, quo pacto inde deduci possit non totus ille amplus annulus, quem ego non ei fluido, sed atmosphaerae solari ibi tribuo, ut et hic inferius, verum ille usque adeo magis tenuis et vividus, qui Lunae corpus ambit. Sed ea omnia satis erit hic tantummodo innuisse. 19 Reliquis sententiis rejectis originem latioris illius annuli et
4744. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] apud veteres, et nunc adhibentur potissimum pro solaribus horologiis vel pro crassioribus altitudinum observationibus. Omnium maxime necessarii sunt orbes secti, nimirum quadrantes et sectores metallici, in quibus et alidada cum telescopio est, quidam radius mobilis. Sed alterius generis erat ille radius, cujus nomen a veteribus pro astronomia est consecratum, juxta illud Virgilii, lib. VI: coelique meatus describent radio et surgentia sydera dicent. Demum haberi debent et momenta notantes fluxa rotae ac rigidis pendentia pondera virgis, nimirum horologia oscillatoria, sine quibus
4745. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] maris ultra 100 milliaria. Radius autem visualis horizontalis per atmosphaeram fertur ultra milliaria 560. Si altitudo atmosphaerae assumatur, uti plerumque solet, 40 circiter ejusmodi milliariorum, et si consideretur tantummodo pars ejus crassior, quae ultra 12 milliaria non assurgat, adhuc ille radius visualis protenditur ad milliaria 310, nimirum ultra tercentum millia passuum. Quamobrem in casu maxime adverso et rarissimo, ad centrum umbrae lunaris in eo superficiei Terrae puncto, in quo eclipsis est centralis, haberi potest lux reflexa a remotis montibus
4746. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] 1 Habetur initio brevissima commemoratio argumenti superioris libri, in quo agebatur de pluribus phaenomenis luminis in eclipsi Solis. Tum innuitur argumentum hujus, in quo agitur potissimum de phaenomenis luminis, quae accidunt in Lunae eclipsi: quid sit ille pallor, qui apparet in Luna ante umbram et cur Luna in sua eclipsi aliquando penitus evanescat ex oculis, quod tamen rarissime accidit, plerumque autem appareat illuminata, sed luce quadam maligna. Idcirco autem invocatur hic ipsa Phoebe, ad quam pertinent, quae hic pertractantur.
4747. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] ipsae lineae initio parum
admodum a se invicem distant eoque minus caeteris paribus, quo angulus est
minor. Tum eo magis recedunt a se invicem, quo magis recedunt ab illo vertice.
Ac proinde penumbra in exigua distantia a vertice est exigua. Ea vero idcirco
etiam est multo minor, quod ille angulus est exiguus. Est enim aequalis diametro
apparenti Solis, nimirum paullo major dimidio gradu. Sed eadem deinde crescit et
in ingenti distantia evadit ingens.
Facile
4748. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] in plano obliquo, fore eo majorem, quo obliquitas fuerit major, nimirum ad illas novem millesimas proxime, ut est distantia verticis projicientis umbram ab ipso loco umbrae ad distantiam ipsius perpendicularem ab eodem plano, sive trigonometrico idiomate, ut est sinus totus ad sinum anguli, quo ille radius inclinatur ad id planum. Inde facile potest computari magnitudo penumbrae pertinentis ad tectum vel montem, cujus umbra recipiatur in area horizontali vel in campis, data altitudine ipsius tecti, vel montis, et elevatione Solis supra horizontem, a quo pendet distantia, ad quam umbra
4749. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] dispergantur per spatium aequale toti semidiametro Terrae. Ut id evincatur, concipiuntur hic etiam bini radii, alter, qui tangit superficiem extimam atmosphaerae terrestris exercentis actionem sensibilem in lumen; alter vero, qui tangit superficiem ipsius Terrae. Ille transit irrefractus, hic vero ita refringitur, ut inclinationem mutet per unum circiter gradum, uti diximus hic adn. 22. Quare si concipiatur hic posterior retro continuatus in ea directione, cum qua exit ex atmosphaera, continebit cum illo priore angulum unius circiter gradus. Cujus
4750. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] uti diximus, in loca debita umbrae terrestri. Exterior vero terminatur a radiis transeuntibus per summam atmosphaeram, quam ita tetigerunt, ut directionem sui motus servaverint. Qui nimirum sunt omnium proximi ipsi Terrae ex iis radiis, qui nullam refractionem sunt passi. Ille primus conus continet illam partem umbrae terrestris, ad quam nulli pertingunt radii, nec directi nec reflexi. Secundus terminat radios irrefractos ita, ut, quod spatium continetur inter superficies horum conorum, totum habeat aliquos e radiis refractis intra atmosphaeram terrestrem, nisi
4751. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] atmosphaera, quae radios ad Lunam transmittit. Eae partes pertinent ad marginem hemisphaerii terrestris e Luna visi. Porro quotiescunque Luna versatur inter tropicos, quod in eclipsibus fit fere semper, in quibus ea parum admodum potest recedere ab ecliptica, quae intra tropicos continetur tota, ille circulus, qui id hemisphaerium terminat, transit per omnes quinque zonas, quod satis patet. Et quidem si Luna sit in ipso aequatore, is circulus transit per ipsos polos. Notum est autem, dum in altero hemisphaerio est hyems vel autumnus, in altero esse aetatem vel ver. Adeoque si
4752. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] parata pro nobis fuerant, partiri erat opus. Admodum difficulter ad Portuensem urbem contra fluminis impetum per undantes campos naviculam misimus, ut panem adveheret. Sed vix ullus ibidem inventus panis, in urbe nimirum penitus diruta, intra quam vix nunc quidem viginti homines vivant. Ipse ille pistor, qui panem rusticis circumjacentibus et ipsum ostium Tiberinum incolentibus sufficit, profugerat per eos dies aere alieno gravis nec farinae quidquam nec frumenti reliquerat. Res erat sane commiseratione dignissima, et quae lacrymas vel invitis eliceret, cum tantam miserorum turbam
4753. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] Nam licet Newtonus et leges et consectaria ejus vis deprehenderit, praefulserant quodammodo velut quaedam aurora, quae Keplerus de magnetismo Solis, Galileus de motu gravium, Hugenius de vi centrifuga protulerant. At nihil omnino ante ipsum inventum fuerat, quod ego sciam, unde admirabilis ille lucis textus et diversa ac permanens filorum coloratorum natura derivari posset. Haec autem philosophiae Newtonianae pars minus sublimiore geometria indigens, vulgo etiam est notior. Quae cum ipsis quoque puellis nota dicitur, alluditur ad Algarotti opus, quod ipse inscripsit Il
4754. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] si illud filum appellat ad superficiem quamcumque, quae in plena luce soleat esse coloris cujuscumque, sed appellat ipsum solum, ad quod requiritur, ut illa superficies collocata sit in loco penitus obscuro, ad quem nulli radii adveniant praeter illum, in illa superficie non apparebit ille color solitus illius superficiei, sed color debitus illi filo luminis separato. 26 Haec fila diversae naturae in quovis tenuissimo radio albo sunt ita multa, ut numerum omnem
4755. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] sed color debitus illi filo luminis separato. 26 Haec fila diversae naturae in quovis tenuissimo radio albo sunt ita multa, ut numerum omnem videantur excedere. Ductus enim ille luminis colorati, in quem is radius dividitur, videtur esse prorsus continuus adeoque divisibilis in infinitum. Est sane admodum ingens eorum filorum numerus, quorum singula diversum habent refrangibilitatis gradum et colorem innatum. Adhuc tamen inter hosce diversos colores innatos multi
4756. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] distantia a se invicem augetur in progressu semper magis. Et si rite adhibeatur prisma, refractio in egressu ad partes easdem inflectit radios et auget divergentiam ac separationem. Quod exprimitur per illud magis avia tendent. Hinc ubi ad majorem distantiam devenit ille conus radiosus egressus e prismate, ut ad oppositum parietem, oritur illud, quod appellari solet spectrum coloratum. Nimirum pro imagine Solis rotunda et alba habetur ductus quidam oblongus et distinctus illis septem primigeniis coloribus. Statim autem ex ipsa ejus
4757. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] circa quos experimenta institui possint. Licebit enim excipere spectrum coloratum papyro crassiore, in qua sit exiguum foramen. Per id foramen licebit transmittere quemvis e radiis coloratis et ipsum novis prismatis vel speculis detorquere, ut libuerit, refringendo vel reflectendo. Nunquam ille radius novis refractionibus discindetur in duos nec unquam mutabit colorem suum. Et quod magis videtur mirum primo aspectu, ad quamcumque superficiem corporis cujuscumque deflectatur, semper retinebit colorem suum, uti supra innuimus adn. 25. et hic exemplis illustratur.
4758. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] eo loco axis, ad quem Luna appellit. Et quoniam adhuc ascendendo sursum semper debet occurrere mixtum quoddam ex omnibus coloribus, in Lunam incurrunt omnium colorum fila. Sed quoniam rubea minus distrahuntur et disperguntur per minus spatium, ipsa in ejusmodi mixtura praevalent adeoque ille color compositus debet ad rubeum accedere. 39 Haec causa, quam primo loco proposui, praestat aliquid, sed non ita multum. Nam discrimen illud refractionis radiorum
4759. Bošković, Ruđer. De solis ac lunae defectibus,... [page 321 | Paragraph | Section] radiorum extremorum, rubei et violacei, est exiguum.
Newtonus in experimentis, quae instituit suis prismatis, invenit hoc discrimen esse
ejusmodi, ut differentia sinuum anguli incidentiae et anguli refracti esset in filo
rubeo extremo minor quam in violaceo per 1/27 sui partem. Id quidem ille censuit in
omnibus vitris et vero etiam in omnibus substantiis constanter evenire. Et id ipsum
expressi.
Bibliographia locorum inventorumBošković, Ruđer (1711-1787) [1761], De solis ac lunae defectibus, versio electronica (), 5828 versus, 91294 verborum, Ed. Branimir Glavičić [genre: poesis - epica; poesis - epistula; paratextus prosaici - commenta] [word count] [boskovicrdsld].
First 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.