Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: et Your search found 155641 occurrences
First 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 47756-48130:47756. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section] Signori Capi di X.
Encomium Thomae Nigro alias episcopi Scardonensis et Traguriensis in Vigilias
magistri Vincentii Priboeuii Pharensis ordinis praedicatorum.
47757. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]
47758. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]
47759. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]
47760. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section] Christi, populi tu dogmata Slaui,
47761. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section] Cuius et ipse fuit stirps et alumnus acer.
47762. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]
47763. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section] grates,
47764. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]
47765. Pribojević, Vinko. Oratio de origine successibusque... [Paragraph | SubSect | Section]
uita mors ineuitabilis absummeret. Sed non hac ego uana spe motus breue hoc opusculum elucubraui, sed potius clarissimorum nostri generis uirorum uita functorum sortem miseratus nactus ocium, ut in lucem restituantur, contendi. Non enim nobis solis nati sumus, sed potius patriae, amicis et communi utilitati. Quapropter, tametsi optata forsan assequutus non fuero, meus tamen labor me delectat, quia non paruam prisca nostri generis opera studiosis repetendi procul dubio materiam praebeo ac proinde, ut et ipsi aliquid laude dignum audeant, occasionem exhibeo. Historia enim ad uitae
contendi. Non enim nobis solis nati sumus, sed potius patriae, amicis et communi utilitati. Quapropter, tametsi optata forsan assequutus non fuero, meus tamen labor me delectat, quia non paruam prisca nostri generis opera studiosis repetendi procul dubio materiam praebeo ac proinde, ut et ipsi aliquid laude dignum audeant, occasionem exhibeo. Historia enim ad uitae institutionem utilima censenda est tum iunioribus, quos lectio diuersarum rerum antiquioribus aequat prudentia, tum uero aetate maturis, quibus diuturna uita rerum experimenta subministrauit uisa et audita
ut et ipsi aliquid laude dignum audeant, occasionem exhibeo. Historia enim ad uitae institutionem utilima censenda est tum iunioribus, quos lectio diuersarum rerum antiquioribus aequat prudentia, tum uero aetate maturis, quibus diuturna uita rerum experimenta subministrauit uisa et audita ad memoriam reuocando, quia historia (quemadmodum Diodorus Siculus dicit)
promptiores efficit ad pericula pro patria subeunda, improbos timore infamiae a malis facinoribus deterret multaque alia bona mortalibus affert, quae singula longum esset enarrare.
Reliquum est, Petre uir benignissime, ut quantulumcunque hoc de Slauorum ortu et euentibus opusculum hilari fronte in domestica archana reponas, non quale, sed ex quanto animi affectu offeratur, ponderando. Tibi enim in primis congruit, utpote patritio Pharensi inter omnes Dalmatas fortunarum amplitudine ac generosa maiorum tuorum gloria claro, quatuor germanorum uita ac
opusculum hilari fronte in domestica archana reponas, non quale, sed ex quanto animi affectu offeratur, ponderando. Tibi enim in primis congruit, utpote patritio Pharensi inter omnes Dalmatas fortunarum amplitudine ac generosa maiorum tuorum gloria claro, quatuor germanorum uita ac moribus et praecipua liberalitate decoratorum societate uallato et, quod maximum est (quia et genus et proauos et quae non fecimus ipsi, uix ea nostra uoco), propria uirtute excellenti, hoc opusculum offerri. Multum enim tua probitate allectus me tibi debere profiteor. Suscipe igitur, te obsecro,
non quale, sed ex quanto animi affectu offeratur, ponderando. Tibi enim in primis congruit, utpote patritio Pharensi inter omnes Dalmatas fortunarum amplitudine ac generosa maiorum tuorum gloria claro, quatuor germanorum uita ac moribus et praecipua liberalitate decoratorum societate uallato et, quod maximum est (quia et genus et proauos et quae non fecimus ipsi, uix ea nostra uoco), propria uirtute excellenti, hoc opusculum offerri. Multum enim tua probitate allectus me tibi debere profiteor. Suscipe igitur, te obsecro, perexiguum hoc opus tuoque protectum nomine ad communem minus
animi affectu offeratur, ponderando. Tibi enim in primis congruit, utpote patritio Pharensi inter omnes Dalmatas fortunarum amplitudine ac generosa maiorum tuorum gloria claro, quatuor germanorum uita ac moribus et praecipua liberalitate decoratorum societate uallato et, quod maximum est (quia et genus et proauos et quae non fecimus ipsi, uix ea nostra uoco), propria uirtute excellenti, hoc opusculum offerri. Multum enim tua probitate allectus me tibi debere profiteor. Suscipe igitur, te obsecro, perexiguum hoc opus tuoque protectum nomine ad communem minus literatorum utilitatem non
affectu offeratur, ponderando. Tibi enim in primis congruit, utpote patritio Pharensi inter omnes Dalmatas fortunarum amplitudine ac generosa maiorum tuorum gloria claro, quatuor germanorum uita ac moribus et praecipua liberalitate decoratorum societate uallato et, quod maximum est (quia et genus et proauos et quae non fecimus ipsi, uix ea nostra uoco), propria uirtute excellenti, hoc opusculum offerri. Multum enim tua probitate allectus me tibi debere profiteor. Suscipe igitur, te obsecro, perexiguum hoc opus tuoque protectum nomine ad communem minus literatorum utilitatem non
ponderando. Tibi enim in primis congruit, utpote patritio Pharensi inter omnes Dalmatas fortunarum amplitudine ac generosa maiorum tuorum gloria claro, quatuor germanorum uita ac moribus et praecipua liberalitate decoratorum societate uallato et, quod maximum est (quia et genus et proauos et quae non fecimus ipsi, uix ea nostra uoco), propria uirtute excellenti, hoc opusculum offerri. Multum enim tua probitate allectus me tibi debere profiteor. Suscipe igitur, te obsecro, perexiguum hoc opus tuoque protectum nomine ad communem minus literatorum utilitatem non ommissis,
profiteor. Suscipe igitur, te obsecro, perexiguum hoc opus tuoque protectum nomine ad communem minus literatorum utilitatem non ommissis, quae in margine ponuntur, auctorum citationibus (si uisum tibi fuerit) in publicum prodire cura.
ORATIO FRATRIS VINCENTII
Priboeui Pharensis Dalmatae ordinis
praedicatorum sacrae Theologiae
professoris de origine successibusque Slauorum Phari
habita.
notitiam, sunt immorati. Nam quum auctorum plerique non, quae puram sinceramque sapiunt ueritatem, sed magis, quae lectoribus grata forent, scribere consueuerint, necesse fuit posteros, nullo innixos fundamento, ruinosum in scribendo aedificium erigere falsumque falso addentes semet ipsos et alios secum per falsitatis praerupta praecipitare. Accedit ad haec uetustas, obliuionis auctor, nocturnas ueritati tenebras superinducere consueta et scriptorum apud plerasque gentes penuria, quae late patentia per orbem regna inhabitarunt. Quid quod multae nationes sponte aut uariis agitatae
consueuerint, necesse fuit posteros, nullo innixos fundamento, ruinosum in scribendo aedificium erigere falsumque falso addentes semet ipsos et alios secum per falsitatis praerupta praecipitare. Accedit ad haec uetustas, obliuionis auctor, nocturnas ueritati tenebras superinducere consueta et scriptorum apud plerasque gentes penuria, quae late patentia per orbem regna inhabitarunt. Quid quod multae nationes sponte aut uariis agitatae bellis patrias sedes deserentes non minus antiqua cognomina quam auita loca perdiderunt? Sic Troiae incendium clarissimarum urbium
Aenea
clarius appareat impossibile fore quempiam mortalium inconcussam de his ueritatem examusim attingere. Quapropter breuiter aliquid de nobilissima Slauorum gente dicturus curabo magis aliorum quam meam in tam abdita re opinionem referre. Nam (ut mea fert sententia) haud facile mihi exiguo et indocto comperta erunt, quae solertissimos antiquitatis scrutatores latuerunt. Enimuero ea uoluntas meam mentem frequenter incessit, ut prolixiori haec sermone retexendo quorundam auctorum dicta accuratius librarem. Vicit tamen ratio, ut uana uanis relinquens salubriora studia consectarer. Nec
Nec me penitet, quoniam (ut Plinii sermone utar)
deinde, quae haud spernenda Slauorum nationis portio est, euentus perstringam, postremo huius nostrae uetustissimae ciuitatis situm successusque depromam.
Sed quoniam deiparae uirginis Mariae
Inuocatio numinis Mariae.
christicolas opem exposcere cum ratio et gratitudo, tum necessitas et approbata apud bonos uiros consuetudo exigit, ideo, o benignissima et magis quam dicere sufficimus gratiosa beatissima uirgo Maria, humili deuotione deposco, tuis apud omnipotentem filium tuum precibus uires mihi obtineas, ingenium exacuas, labia mea soluas, dicendi
nationis portio est, euentus perstringam, postremo huius nostrae uetustissimae ciuitatis situm successusque depromam.
Sed quoniam deiparae uirginis Mariae
Inuocatio numinis Mariae.
christicolas opem exposcere cum ratio et gratitudo, tum necessitas et approbata apud bonos uiros consuetudo exigit, ideo, o benignissima et magis quam dicere sufficimus gratiosa beatissima uirgo Maria, humili deuotione deposco, tuis apud omnipotentem filium tuum precibus uires mihi obtineas, ingenium exacuas, labia mea soluas, dicendi uim corrobores, ut
uetustissimae ciuitatis situm successusque depromam.
Sed quoniam deiparae uirginis Mariae
Inuocatio numinis Mariae.
christicolas opem exposcere cum ratio et gratitudo, tum necessitas et approbata apud bonos uiros consuetudo exigit, ideo, o benignissima et magis quam dicere sufficimus gratiosa beatissima uirgo Maria, humili deuotione deposco, tuis apud omnipotentem filium tuum precibus uires mihi obtineas, ingenium exacuas, labia mea soluas, dicendi uim corrobores, ut pientissima eius interueniente largitate, quanta ipse priscis temporibus notatu
mihi obtineas, ingenium exacuas, labia mea soluas, dicendi uim corrobores, ut pientissima eius interueniente largitate, quanta ipse priscis temporibus notatu digna peculiaria munera Slauonico generi exhibuerit quantaque magis in dies conferre non desinat, in tam ampla uirorum corona felici nec non et ueraci stilo breuiter referam et concinne.
Amplitudinem et nobilitatem generis,
Primum agendum
quod nunc nouo quidem uocabulo Slauorum natio dicitur,
Slauus nouum uocabulum
repetenti a Noetico illo memorabili diluuio,
labia mea soluas, dicendi uim corrobores, ut pientissima eius interueniente largitate, quanta ipse priscis temporibus notatu digna peculiaria munera Slauonico generi exhibuerit quantaque magis in dies conferre non desinat, in tam ampla uirorum corona felici nec non et ueraci stilo breuiter referam et concinne.
Amplitudinem et nobilitatem generis,
Primum agendum
quod nunc nouo quidem uocabulo Slauorum natio dicitur,
Slauus nouum uocabulum
repetenti a Noetico illo memorabili diluuio, uiri integerrimi, exordiendum
pientissima eius interueniente largitate, quanta ipse priscis temporibus notatu digna peculiaria munera Slauonico generi exhibuerit quantaque magis in dies conferre non desinat, in tam ampla uirorum corona felici nec non et ueraci stilo breuiter referam et concinne.
Amplitudinem et nobilitatem generis,
Primum agendum
quod nunc nouo quidem uocabulo Slauorum natio dicitur,
Slauus nouum uocabulum
repetenti a Noetico illo memorabili diluuio, uiri integerrimi, exordiendum mihi esse puto, post quod, quemadmodum Genesis
(si Appiano Alexandrino credimus)
Alexandrino credimus)
sunt,
Gethae postea dicti sunt Gotthi.
simul cum Dacis ac Myssiis (ut Strabo refert)
inter ualidissimas Europae gentes in stratageas (16) quinquaginta diuiditur, in cuius finibus (Solino auctore)
c. XV. (17)
a septentrione
Fines Thraciae
Hister intenditur, ab oriente Pontus et Propontis, a meridie Aegeum mare, Macedonia autem ab occidente (ut Isidorus
oriente Pontus et Propontis, a meridie Aegeum mare, Macedonia autem ab occidente (ut Isidorus
meridie Aegeum mare, Macedonia autem ab occidente (ut Isidorus
magnae et prepotenti regioni in magnos et ferocissimos effusae populos. Nam Gethas Gethae sunt Thraces (ut Strabo inquit)
regioni in magnos et ferocissimos effusae populos. Nam Gethas Gethae sunt Thraces (ut Strabo inquit)
Salonarum (22) .
et Philippus Bergomas
et Philippus Bergomas
est manifestum) Thracii generis initium fuit ab ipsoque uniuersa, quae nunc Slauorum nomine censetur, cognatio egressa est.
Slaui a Thyra orti
Quid igitur opus est, ut Illyrium minime Graeciam esse astruam, cum armorum pugnandique compar modus idemque sermo Thracum et Illyriorum cognationem eorum ad inuicem prodat? Quid quod Lutius Florus Scordiscos,
Illyrii filio, nati sunt, pro Thracibus ponit? Illyrio enim (quemadmodum Appianus Alexandrinus meminit)
pro Thracibus ponit? Illyrio enim (quemadmodum Appianus Alexandrinus meminit)
enim (quemadmodum Appianus Alexandrinus meminit)
ac Perhebus, ex quibus nati sunt Pannonius, Scordiscus et Triballus. Fuere sibi et filiae Parta, Daorta et Dassera. Ex his ingentes ferocissimaeque Illyriorum ortae sunt nationes, uidelicet Achilei, Autharii, Dardani, Medi, Thaulantii, Perhebi, Pannonii, Scordisci, Tribali, Patheni, Darsii et Dassaretii.
Nati ab Illyrio auctores Illyriorum, qui sunt Achilei, Autharii, Dardani, Medi, Thaulantii, Perhebi, Pannonii, Scordisci, Tribali, Partheni, Darsii, Dassaretii.
Sed quis Illyrii pater fuerit, uaria super hoc fuisse fertur opinio.
(quemadmodum Calepinus refert)
Cadmi eum fuisse filium docuit, Appianus autem Alexandrinus
Nota est fabula Polyphaemum cum caeteris
Cyclopibus fulmina Ioui in Aetna, monte Siciliae, fabricasse, unde Virgilius:
"
fuit uariis eos appellationibus recenseri. Nam eorum iuris, ut antiqua prouintiarum cognomina ommittam, fuit Ruscia, Cassubia, Pruscia, Masouia, Vandalia, Moscouia, Polonia, Slesia, Morauia, Bohemia, Pannonia, Carniola, Hystria, Lyburnia, Croatia, Dalmatia, Bosna, Rascia, Dardania, Seruia, Myssia et Bulgaria, quae olim Macedonia dicebatur.
Prouinciae Slauorum
Quibus si Thraciam Gethasque ac Dacos necnon et Phryges, qui (ut Strabo inquit)
Moscouia, Polonia, Slesia, Morauia, Bohemia, Pannonia, Carniola, Hystria, Lyburnia, Croatia, Dalmatia, Bosna, Rascia, Dardania, Seruia, Myssia et Bulgaria, quae olim Macedonia dicebatur.
Prouinciae Slauorum
Quibus si Thraciam Gethasque ac Dacos necnon et Phryges, qui (ut Strabo inquit)
sumpserunt debitam ultionem. Quae in posterum uariis bellis proficientes magnam Asiae partem sibi subegerunt. Getulli etiam Gethae dicuntur fuisse.
Getulli Africe populi a Gethis orti.
Qui ingenti agmine a locis suis naues conscendentes loca Syrtium in Lybia occuparunt et, quia ex Gethis uenerant, deriuato nomine (ut Ioannes Balbus dicit) Getulli cognominati sunt.
ethi. li. IX. cap. II. (41)
opinio est apud Gotthos ab antiqua cognatione Mauros consanguinitate propinquos sibi uocare. Quodsi pro eo, quod Macedones Graecis, Histros autem Italis quidam authorum connumerari oportere autumant, Thyrae eos posteritatem et proinde Slauos esse quis inficiatur,
An Macedones et Hystri sint Slaui.
ego, quantum ad Macedones attinet, sibi Q. Curtii de gestis Alexandri Magni sententiam obicio,
cum materno ubere loquelle commertium concessum est. Quamobrem in illa solemni Genesis XI.
XI. (44)
Philippus Bergomas testatur),
cro. libro XII. (45)
Thucydides
appellat Macedoniam.
Ac si aperte dicat. Thraciam Myssiamque ac Illyrium a Macedonibus minime parciendas fore existimo, quia Thraces Myssiosque ac Illyrios eodem generis uinculo Macedonibus colligari non ambigo. Astipulatur his Alexandri Magni Macedonis titulus, quo se regem Macedonum et Graecorum esse manifestat, necnon et genuina Macedonum et
Graecorum in moribus et conuictu diuersitas, ut nequaquam apud uiros eiusdem generis tanta morum contrarietas facile mihi ualeat persuaderi. Unde cum Dioxippus Atheniensis cum Horrata Macedone singulari
si aperte dicat. Thraciam Myssiamque ac Illyrium a Macedonibus minime parciendas fore existimo, quia Thraces Myssiosque ac Illyrios eodem generis uinculo Macedonibus colligari non ambigo. Astipulatur his Alexandri Magni Macedonis titulus, quo se regem Macedonum et Graecorum esse manifestat, necnon et genuina Macedonum et
Graecorum in moribus et conuictu diuersitas, ut nequaquam apud uiros eiusdem generis tanta morum contrarietas facile mihi ualeat persuaderi. Unde cum Dioxippus Atheniensis cum Horrata Macedone singulari esset pugnaturus certamine, inter
Myssiamque ac Illyrium a Macedonibus minime parciendas fore existimo, quia Thraces Myssiosque ac Illyrios eodem generis uinculo Macedonibus colligari non ambigo. Astipulatur his Alexandri Magni Macedonis titulus, quo se regem Macedonum et Graecorum esse manifestat, necnon et genuina Macedonum et
Graecorum in moribus et conuictu diuersitas, ut nequaquam apud uiros eiusdem generis tanta morum contrarietas facile mihi ualeat persuaderi. Unde cum Dioxippus Atheniensis cum Horrata Macedone singulari esset pugnaturus certamine, inter milites Alexandri,
fore existimo, quia Thraces Myssiosque ac Illyrios eodem generis uinculo Macedonibus colligari non ambigo. Astipulatur his Alexandri Magni Macedonis titulus, quo se regem Macedonum et Graecorum esse manifestat, necnon et genuina Macedonum et
Graecorum in moribus et conuictu diuersitas, ut nequaquam apud uiros eiusdem generis tanta morum contrarietas facile mihi ualeat persuaderi. Unde cum Dioxippus Atheniensis cum Horrata Macedone singulari esset pugnaturus certamine, inter milites Alexandri, quemadmodum Q. Curtius auctor est, Graeci erant, qui Dioxippo
esse cognoscas,
Cur Alexander Magnus Graecus fuisse perhiberetur, praecipue a barbaris.
quod, quum ob antiqua Graecorum cum orientalibus praelia Graeci ex omnibus Europae populis magis eis innotescerent, omnes occidentis uiros Graecos esse iudicauerunt, quemadmodum et hisce nostris temporibus Graeci et Thurcae et omnes passim orientis populi uniuersos catholicae fidei occidentalis orae uiros Francos esse arbitrantur. Sed ad Histros mea nunc uergente oratione
Et Histri sunt Slaui.
mirari satis nequeo Blondi Foroliuiensis
Alexander Magnus Graecus fuisse perhiberetur, praecipue a barbaris.
quod, quum ob antiqua Graecorum cum orientalibus praelia Graeci ex omnibus Europae populis magis eis innotescerent, omnes occidentis uiros Graecos esse iudicauerunt, quemadmodum et hisce nostris temporibus Graeci et Thurcae et omnes passim orientis populi uniuersos catholicae fidei occidentalis orae uiros Francos esse arbitrantur. Sed ad Histros mea nunc uergente oratione
Et Histri sunt Slaui.
mirari satis nequeo Blondi Foroliuiensis
Alexander Magnus Graecus fuisse perhiberetur, praecipue a barbaris.
quod, quum ob antiqua Graecorum cum orientalibus praelia Graeci ex omnibus Europae populis magis eis innotescerent, omnes occidentis uiros Graecos esse iudicauerunt, quemadmodum et hisce nostris temporibus Graeci et Thurcae et omnes passim orientis populi uniuersos catholicae fidei occidentalis orae uiros Francos esse arbitrantur. Sed ad Histros mea nunc uergente oratione
Et Histri sunt Slaui.
mirari satis nequeo Blondi Foroliuiensis
innotescerent, omnes occidentis uiros Graecos esse iudicauerunt, quemadmodum et hisce nostris temporibus Graeci et Thurcae et omnes passim orientis populi uniuersos catholicae fidei occidentalis orae uiros Francos esse arbitrantur. Sed ad Histros mea nunc uergente oratione
Et Histri sunt Slaui.
mirari satis nequeo Blondi Foroliuiensis
Histri sunt Slaui.
mirari satis nequeo Blondi Foroliuiensis
ac Philippi Bergomatis
esse prouinciam astruentium erga nos aemulationem, cum situ ac moribus et sermone Histria ab Italis distinguatur omnesque circum adiacentes populi Histria Italiae intimiores, ut Tergestini
Tergestini
ac Goricienses
Goricienses.
et quidam alii, passim non alio quam Slauorum idiomate ad inuicem coutantur. Quamquam propter locorum uicinitatem et continuam cum Italis consuetudinem Histri, praesertim (ut papa Pius inquit)
omnesque circum adiacentes populi Histria Italiae intimiores, ut Tergestini
Tergestini
ac Goricienses
Goricienses.
et quidam alii, passim non alio quam Slauorum idiomate ad inuicem coutantur. Quamquam propter locorum uicinitatem et continuam cum Italis consuetudinem Histri, praesertim (ut papa Pius inquit)
non alio quam Slauorum idiomate ad inuicem coutantur. Quamquam propter locorum uicinitatem et continuam cum Italis consuetudinem Histri, praesertim (ut papa Pius inquit)
armata manu obtinuisse tradit.
Demetrius Pharius Histros Illyriorum nationem subegit.
Quapropter (sicut recte papa Pius dicit)
inconuenienter Italiae iungitur Adriatico sinu disiecta et in peninsulae modum circumdata mari.
Histria in modum peninsulae.
An non Polybius
aliquando Italis imperasse? Quapropter, Tergeste (quemadmodum Pomponius Mella dicit)
confinia complectente natum non Italum, sed Slauum extitisse. Quid quod, quemadmodum Mar. Marulus
complectente natum non Italum, sed Slauum extitisse. Quid quod, quemadmodum Mar. Marulus
super Abbacuch prophetam. (59)
confinium Pannoniae atque Illyrici Abbacuch prophetam exponendo esse dicit? Quamobrem non te praetereat (ut Strabo prodit)
ac Illyri usque ad intima Hadriatici sinus protensi? Nunquid Graecis aut Epyrotis, a quibus sermone ac moribus differunt, Thraces Myssiosque ac Illyrios connumerabimus? Quapropter fateri necesse est Thraces, Myssios ac Illyrios non ex eo, quod Macedonibus aliquando paruerunt, nam pari ratione et Graeci et Epyrotae Macedonibus ascriberentur eorumque nationes esse dicerentur, quoniam Macedanes eis aliquando imperasse non dubitamus, peculiariter Macedonum gentes esse perhiberi, quoniam Thraces, Myssii ac Illyrii eiusdem generis eiusdemque sermonis, sicut et modo sunt, cum
usque ad intima Hadriatici sinus protensi? Nunquid Graecis aut Epyrotis, a quibus sermone ac moribus differunt, Thraces Myssiosque ac Illyrios connumerabimus? Quapropter fateri necesse est Thraces, Myssios ac Illyrios non ex eo, quod Macedonibus aliquando paruerunt, nam pari ratione et Graeci et Epyrotae Macedonibus ascriberentur eorumque nationes esse dicerentur, quoniam Macedanes eis aliquando imperasse non dubitamus, peculiariter Macedonum gentes esse perhiberi, quoniam Thraces, Myssii ac Illyrii eiusdem generis eiusdemque sermonis, sicut et modo sunt, cum Macedonibus
nam pari ratione et Graeci et Epyrotae Macedonibus ascriberentur eorumque nationes esse dicerentur, quoniam Macedanes eis aliquando imperasse non dubitamus, peculiariter Macedonum gentes esse perhiberi, quoniam Thraces, Myssii ac Illyrii eiusdem generis eiusdemque sermonis, sicut et modo sunt, cum Macedonibus exstiterunt. Macedones ergo, sicut et Histri, Thyrae sunt posteritas, tametsi, per quos aut quo in tempore simul cum multis aliis nationibus ab eo descenderint, minime ualuerim reperire, quamquam (quemadmodum papa Pius
eorumque nationes esse dicerentur, quoniam Macedanes eis aliquando imperasse non dubitamus, peculiariter Macedonum gentes esse perhiberi, quoniam Thraces, Myssii ac Illyrii eiusdem generis eiusdemque sermonis, sicut et modo sunt, cum Macedonibus exstiterunt. Macedones ergo, sicut et Histri, Thyrae sunt posteritas, tametsi, per quos aut quo in tempore simul cum multis aliis nationibus ab eo descenderint, minime ualuerim reperire, quamquam (quemadmodum papa Pius
ac Mechouita
Annalesque Polonorum referunt)
Lech, Rhus auctores Bohemorum, Polonorum et Rhusciorum
uel potius hi tres fratres horum sibi populorum potestatem usurpantes sua eis cognomina contulerint, ut a Czech eorum lingua Czechi, quos Bohaemos dicimus, a Lech autem Lechi, qui nunc Poloni, a Rhus autem Rhuscii, qui et Moscouitae dicuntur, sint appellati. Sed, an aliquando priscis temporibus potentissimum
hoc uirorum genus per tot amplas in unius linguae comertio prouincias diffusum uno nomine fuerit appellatum, minime audeo diffinire, uariis tamen nuncupationibus tum a
genus per tot amplas in unius linguae comertio prouincias diffusum uno nomine fuerit appellatum, minime audeo diffinire, uariis tamen nuncupationibus tum a Graecis, tum a Latinis eos recenseri facile est demonstrare.
Varia olim nomina Slauorum
Graeci enim pariter et Latini alios filiorum Thyrae Thraces, alios Myssios, alios Gethas, alios Dacos, alios Macedones, alios Illyrios, alios Rhoxanos, alios Moscos, alios Phryges, alios Vandalos siue Vindelicos,
Thraces, Missii, Gethae, Daci, Macedones, Illyrii, Rhoxani, Mosci, Phriges,
Thraces, Missii, Gethae, Daci, Macedones, Illyrii, Rhoxani, Mosci, Phriges, Vandali.
alios Getullos
Getulli
cum Amazonibus uocauerunt,
Amazones.
sub quibus innumerabiles populos contineri manifestum est. Et quamquam Cornelius Tacitus
esse dicat, Germani tamen non tantum uiros iuxta fluenta Vandali alias Visle seu Vistulae mediam perlabentis Cracouiam, in qua solent Polonorum reges statiua peragere,
Cracouia sedes regum Polonie
per late patentia Sarmatiae Europitanae arua usque ad Boristenem et mare Balteum, quod Visla influit,
Visla fluuius Polonie magnus
per uarias decurias sparsos necnon et eos, qui traiecto Visla Germanici litoris oras ac adiacentes Albio amni regiones possident, Vandalos seu Vindelicos uocare soliti sunt, uerum etiam, ubicumque
qua solent Polonorum reges statiua peragere,
Cracouia sedes regum Polonie
per late patentia Sarmatiae Europitanae arua usque ad Boristenem et mare Balteum, quod Visla influit,
Visla fluuius Polonie magnus
per uarias decurias sparsos necnon et eos, qui traiecto Visla Germanici litoris oras ac adiacentes Albio amni regiones possident, Vandalos seu Vindelicos uocare soliti sunt, uerum etiam, ubicumque terrarum Slaui consistant, Vandalos seu Vindelicos esse arbitrantur. Hoc enim nomine complectuntur Rhoxanos, qui, ut Sabelicus
regiones possident, Vandalos seu Vindelicos uocare soliti sunt, uerum etiam, ubicumque terrarum Slaui consistant, Vandalos seu Vindelicos esse arbitrantur. Hoc enim nomine complectuntur Rhoxanos, qui, ut Sabelicus
esse arbitrantur. Hoc enim nomine complectuntur Rhoxanos, qui, ut Sabelicus
ultimo.
ethy. li. IX. cap. II. (67)
Grezonislaum, Bisetislaum, Borziuislaum, Sobieslaum, Vuraddislaum, Polislaum, Sebeslaum
Haec nomina apud Slauos sunt frequentia, praecipue apud Pharenses, quemadmodum reperi in antiquis ciuium per manum scribe conuentionibus.
ac multa alia huiusmodi nomina in annalibus et historiis de Slauis perlegeris, unde Slaui dicti sunt, animaduertas.
praecipue apud Pharenses, quemadmodum reperi in antiquis ciuium per manum scribe conuentionibus.
ac multa alia huiusmodi nomina in annalibus et historiis de Slauis perlegeris, unde Slaui dicti sunt, animaduertas.
reperi in antiquis ciuium per manum scribe conuentionibus.
ac multa alia huiusmodi nomina in annalibus et historiis de Slauis perlegeris, unde Slaui dicti sunt, animaduertas.
ac multa alia huiusmodi nomina in annalibus et historiis de Slauis perlegeris, unde Slaui dicti sunt, animaduertas.
Bohe. (68)
Marulus de Regibus Illyriorum (69)
(69)
et
armis et sanguine parta ab ineunte post diluuium saeculo Thyrae filiis genuina est et haereditaria. Nam Dacos et Missos et Thraces (ut caeteros interim ommittam) bellicosos semper fuisse (ut Modestus
Iustinusque
rebus strenue gestis adaequauit? Quid demum dicam de Alexandro Magno, Philippi filio,
Alexander Magnus fuit Slauus
qui (ut primi Macabaeorum primo dicitur)
dicam de Alexandro Magno, Philippi filio,
Alexander Magnus fuit Slauus
qui (ut primi Macabaeorum primo dicitur)
(76)
nunquam tamen digne pro meritis laudauerunt. Ille enim Dario, inclyto Persarum et Medorum rege, ter aperto Marte deuicto, occupata uniuersa Scythia, euersa Aegypto, edomitis barbaris Hyrcaniam incolentibus, superato Porro, strenuissimo Indorum rege, suoque imperio adiectis Indis Bactrianos et Sogdianos,
Victoriae Alexandri Magni.
inuictum (ut ita loquar) hominum
genus, deuicit totamque Asiam et non spernendam Europae partem (quemadmodum Iustinus
edomitis barbaris Hyrcaniam incolentibus, superato Porro, strenuissimo Indorum rege, suoque imperio adiectis Indis Bactrianos et Sogdianos,
Victoriae Alexandri Magni.
inuictum (ut ita loquar) hominum
genus, deuicit totamque Asiam et non spernendam Europae partem (quemadmodum Iustinus
partem (quemadmodum Iustinus
lib. XII. (77)
ac Q. Curtius
Cur. de gestis Alexandri. (79)
et multi alii tradunt) Macedonicum iugum ferre coegit et (quemadmodum diuus refert Hieronymus)
Macedonicum iugum ferre coegit et (quemadmodum diuus refert Hieronymus)
ampliandi nominis tui desiderium ardensque adipiscendae gloriae feruor abunde produnt ea te ex gente oriundum esse, quae rebus praeclare gestis nomen ex gloria deriuatum merito est adepta. Consulto praetereo magnam ex Macedonibus Alexandri Magni sociorum successorumque multitudinem bellorum gloria et patratorum a se operum (quemadmodum Plutarcus
gestis nomen ex gloria deriuatum merito est adepta. Consulto praetereo magnam ex Macedonibus Alexandri Magni sociorum successorumque multitudinem bellorum gloria et patratorum a se operum (quemadmodum Plutarcus
in uitis diuersorum. (81)
illustres uiros computandam, nam (ut caetera mundi regna ommitam) Diodoro Siculo teste
Sicu. lib. primo. (82)
Macedones et qui ab eis manarunt annis ducentis septuaginta sex Aegyptiis imperauere. Libet solummodo Aristotelis Macedonis et proinde Slaui reminisci,
Aristoteles Slauus fuit.
ut noueris Slauis et robur corporis simul cum animi celsitudine necnon et ingenium ad prosequenda literaria studia non defuisse. Aristoteles enim (quemadmodum Diogenes Laertius tradit)
Macedones et qui ab eis manarunt annis ducentis septuaginta sex Aegyptiis imperauere. Libet solummodo Aristotelis Macedonis et proinde Slaui reminisci,
Aristoteles Slauus fuit.
ut noueris Slauis et robur corporis simul cum animi celsitudine necnon et ingenium ad prosequenda literaria studia non defuisse. Aristoteles enim (quemadmodum Diogenes Laertius tradit)
opidum Macedoniae, patria Aristotelis.
qui humani intellectus aciem transgressus uelut oraculum quoddam abdita aedidit, obscura illustrauit, dubia firmauit, ambigua remouit, respuenda contempsit,
abolita innouauit, repellenda deiecit et tanquam fidelis naturae nuncius, quicquid humano fere lumine conspici ualet, intellexit.
Vide quantus Aristoteles.
Attende, quaeso, Slauonici generis uirorum praestantiam et conspice, si tot et tanta non deficientibus, qui posteris ea legenda traderent, a
respuenda contempsit,
abolita innouauit, repellenda deiecit et tanquam fidelis naturae nuncius, quicquid humano fere lumine conspici ualet, intellexit.
Vide quantus Aristoteles.
Attende, quaeso, Slauonici generis uirorum praestantiam et conspice, si tot et tanta non deficientibus, qui posteris ea legenda traderent, a Macedonibus, exigua Slauorum portione, notatu digna opera referuntur, quid si totius Slauonici generis pristina gesta fideliter essent recensita? Heu quantum gloriae nobis ademptum credimus, quia per multa annorum
abolita innouauit, repellenda deiecit et tanquam fidelis naturae nuncius, quicquid humano fere lumine conspici ualet, intellexit.
Vide quantus Aristoteles.
Attende, quaeso, Slauonici generis uirorum praestantiam et conspice, si tot et tanta non deficientibus, qui posteris ea legenda traderent, a Macedonibus, exigua Slauorum portione, notatu digna opera referuntur, quid si totius Slauonici generis pristina gesta fideliter essent recensita? Heu quantum gloriae nobis ademptum credimus, quia per multa annorum curricula, qui
opera referuntur, quid si totius Slauonici generis pristina gesta fideliter essent recensita? Heu quantum gloriae nobis ademptum credimus, quia per multa annorum curricula, qui futuris saeculis innumerabilia Slauorum praeclara opera aspicienda proponerent, defuerunt. Nam si quid sparsim de eis et quasi praeter intentum, dum propria extollunt, ab aduersae factionis auctoribus exaratum fuit, sic ieiune aut aliter, quam res gesta est, scriptum inuenies, quod maiorem sibi historiae ethnicae partem uendicante adulatione
Adulatio maiorem ethnicae historiae partem sibi
non autem literis dimicare consuetis locutos fuisse non uerearis. Stelicon uel (ut Platina inquit)
IX. (90)
Hispanos transfretato (testibus Paulo Diacono
in legenda s. Augustini.
Gensericus rex Vandalorum.
(quemadmodum Blondus
li. primo. (96)
Diaco. lib. XV. (97)
in Vrbe abstinens Siciliam Vrbemque ac plaerasque Italiae ciuitates diripuit et uastauit. Quod, quaeso te, maius apertiusque aemulationis auctorum erga aduersarios testimonium afferri cupis, quam a tanto uiro unum eundemque populum imbellem et ignauum dici et tamen ueritate urgente fortissimos et natura pugnacissimos magnaque bellandi consuetudine ualde probatos uiros eadem tempestate paribus copiis ab eodem populo frequenter superatos fuisse fateri? Non enim casu aut ignauia, sed uirtute tot de ferocissimis hostibus uictoriae
lib. XV. (97)
in Vrbe abstinens Siciliam Vrbemque ac plaerasque Italiae ciuitates diripuit et uastauit. Quod, quaeso te, maius apertiusque aemulationis auctorum erga aduersarios testimonium afferri cupis, quam a tanto uiro unum eundemque populum imbellem et ignauum dici et tamen ueritate urgente fortissimos et natura pugnacissimos magnaque bellandi consuetudine ualde probatos uiros eadem tempestate paribus copiis ab eodem populo frequenter superatos fuisse fateri? Non enim casu aut ignauia, sed uirtute tot de ferocissimis hostibus uictoriae acquiruntur. Quapropter
in Vrbe abstinens Siciliam Vrbemque ac plaerasque Italiae ciuitates diripuit et uastauit. Quod, quaeso te, maius apertiusque aemulationis auctorum erga aduersarios testimonium afferri cupis, quam a tanto uiro unum eundemque populum imbellem et ignauum dici et tamen ueritate urgente fortissimos et natura pugnacissimos magnaque bellandi consuetudine ualde probatos uiros eadem tempestate paribus copiis ab eodem populo frequenter superatos fuisse fateri? Non enim casu aut ignauia, sed uirtute tot de ferocissimis hostibus uictoriae acquiruntur. Quapropter rectius naturam Vandalorum scrutatus
tamen pietas sic eos mites reddidit, ut nostris temporibus uix eis populus mansuetior inueniatur.
Vandali, qui nunc Poloni, ualde mites.
Hospitibus enim, quemadmodum Sabellicus meminit
eos benignitate prosequuntur. Hinc collige deficientibus, qui prisca Slauorum gesta fideli stilo excolerent, pene infinita eorum praecipua facinora nos latere. Verumtamen,
quae uel inuiti antiquitatis obseruatores de Slauis tradiderunt, abunde produnt Slauos et bellica gloria et multarum possessione prouintiarum, quas ipsimet incolunt, nulli caedere nationi, quin etiam ex Slauis oriundos esse, qui exteris nationibus imperauerunt. An non praecipui inter Augustos Slaui fuere? Fidem quaeris? Perlege, quaeso,
Nomina auctorum, ex
prosequuntur. Hinc collige deficientibus, qui prisca Slauorum gesta fideli stilo excolerent, pene infinita eorum praecipua facinora nos latere. Verumtamen,
quae uel inuiti antiquitatis obseruatores de Slauis tradiderunt, abunde produnt Slauos et bellica gloria et multarum possessione prouintiarum, quas ipsimet incolunt, nulli caedere nationi, quin etiam ex Slauis oriundos esse, qui exteris nationibus imperauerunt. An non praecipui inter Augustos Slaui fuere? Fidem quaeris? Perlege, quaeso,
Nomina auctorum, ex quibus haec de
multarum possessione prouintiarum, quas ipsimet incolunt, nulli caedere nationi, quin etiam ex Slauis oriundos esse, qui exteris nationibus imperauerunt. An non praecipui inter Augustos Slaui fuere? Fidem quaeris? Perlege, quaeso,
Nomina auctorum, ex quibus haec de Caesaribus et Augustis collecta sunt, uno quoque eorum aliquid de aliquo horum attestante. (100)
Iulii Capitolini, Tribellii Polionis, Flauii Vopisci, Sexti Aurelii Victoris Eutropiique ac Pauli Diaconi nec non et eorum, qui post gesta imperatorum scripserunt, lucubrationes, Blondi
quaeso,
Nomina auctorum, ex quibus haec de Caesaribus et Augustis collecta sunt, uno quoque eorum aliquid de aliquo horum attestante. (100)
Iulii Capitolini, Tribellii Polionis, Flauii Vopisci, Sexti Aurelii Victoris Eutropiique ac Pauli Diaconi nec non et eorum, qui post gesta imperatorum scripserunt, lucubrationes, Blondi Platinaeque ac Francisci Petrarcae uernacula lingua summos Pontifices et Caesares perstringentis, Sabellici quoque ac Pii papae diuique Antonini et Petri episcopi Echilini, quos in hac Caesarum Augustorumque ennumeratione, ubi
horum attestante. (100)
Iulii Capitolini, Tribellii Polionis, Flauii Vopisci, Sexti Aurelii Victoris Eutropiique ac Pauli Diaconi nec non et eorum, qui post gesta imperatorum scripserunt, lucubrationes, Blondi Platinaeque ac Francisci Petrarcae uernacula lingua summos Pontifices et Caesares perstringentis, Sabellici quoque ac Pii papae diuique Antonini et Petri episcopi Echilini, quos in hac Caesarum Augustorumque ennumeratione, ubi prae caeteris eos aliquid de Slauis dixisse perspexi, nominatim citatos esse uolo, et liquido comperies Claudium cognomento Flauium
Flauii Vopisci, Sexti Aurelii Victoris Eutropiique ac Pauli Diaconi nec non et eorum, qui post gesta imperatorum scripserunt, lucubrationes, Blondi Platinaeque ac Francisci Petrarcae uernacula lingua summos Pontifices et Caesares perstringentis, Sabellici quoque ac Pii papae diuique Antonini et Petri episcopi Echilini, quos in hac Caesarum Augustorumque ennumeratione, ubi prae caeteris eos aliquid de Slauis dixisse perspexi, nominatim citatos esse uolo, et liquido comperies Claudium cognomento Flauium
Nomina imperatorum ex Slauis: Claudius, Quintilius, Probus,
ac Francisci Petrarcae uernacula lingua summos Pontifices et Caesares perstringentis, Sabellici quoque ac Pii papae diuique Antonini et Petri episcopi Echilini, quos in hac Caesarum Augustorumque ennumeratione, ubi prae caeteris eos aliquid de Slauis dixisse perspexi, nominatim citatos esse uolo, et liquido comperies Claudium cognomento Flauium
Nomina imperatorum ex Slauis: Claudius, Quintilius, Probus, Carus, Carinus, Numerianus, Dioclitianus, Maximianus, Maxentius, Decii duo, Iouinianus, Valentiniani duo, Valens, Gratianus, Valentinus, Galerius, Aurelianus, Licinius,
ac Carum (testibus Onesimo ac Cerylliano) (quemadmodum Flauius Vopiscus refert)
(quemadmodum Flauius Vopiscus refert)
parentibus ortum, licet quidam eum Mediolanensem, alii autem Narbonensem fuisse tradant, cum ipsius filiis Carino et Numeriano Caesaribus ac Dioclitiano et eius (ut prodit Petrus Antistes Echilinus) (102)
te non piget Illyrium (auctore Appiano Alexandrino),
de bel. Illyri. (105)
ut supra diximus, Pannonii auum extitisse, oportet Maximianum una cum
eius filio Maxentio Slauis connumerari. Perge ulterius et Decium Augustum simul cum Decio Caesare, eius filio, ac Iouinianum necnon et duos Valentinianos Valentemque ac Gratianum et Valentinum ex Pannonibus originem ducere tibi compertum erit. Quodsi coeptam fueris lectionem prosecutus, Gallerium eiusque sororium Maximinum et, Eutropio teste,
connumerari. Perge ulterius et Decium Augustum simul cum Decio Caesare, eius filio, ac Iouinianum necnon et duos Valentinianos Valentemque ac Gratianum et Valentinum ex Pannonibus originem ducere tibi compertum erit. Quodsi coeptam fueris lectionem prosecutus, Gallerium eiusque sororium Maximinum et, Eutropio teste,
dicit,
Augustus Slauorum generis penitus expers fuit, quoniam, quemadmodum Tribelius Polio
et Platina referunt,
tibi fiet Constantium Caesarem, Constantini genitorem, Claudii Augusti Dalmatae ex filia nepotem exstitisse. Post translatum demum ad Germanos imperium Carolus ac Sigismundus et Vinceslaus, Slauorum genus ex Bohemia nacti, ut papa Pius
genitorem, Claudii Augusti Dalmatae ex filia nepotem exstitisse. Post translatum demum ad Germanos imperium Carolus ac Sigismundus et Vinceslaus, Slauorum genus ex Bohemia nacti, ut papa Pius
cum his, quos enunciaui, si uelim uel potiora tantum opera perstringere, procul dubio multa mihi forent cudenda uolumina. Aurelianus enim (ut caeteros ommittam), teste Sabellico post Theodolum,
caeteros ommittam), teste Sabellico post Theodolum,
(116)
octo et quadraginta hostes una die propria manu interfecit.
Aurelia. uno die XLVIII hostes occidit.
Missum facio Caium et Ioannem quartum, summos
Pontifices Dalmatas,
Caius et Ioannes IIII. Summi Pontifices Dalmatae.
de quibus infra aliqua notatu digna dicturi sumus, ac Connonem papam Thracem,
Conon papa Thrax.
uirum (ut Platina inquit)
(ut Platina inquit)
et Polislaum, regem Illyriorum, qui (ut Marcus Marulus refert)
Sebeslaum Gothos (ut idem inquit) apud Schodram oppidum strenue opprimentem et Sueropillum, principem Dalmatiae, qui, ut Platina meminit,
uictorisissimus.
nostra hac tempestate habenas modestissime ac felicissime moderantis reminisci, qui ualidissimas Tartarorum copias Tamburlani ac Batti auspitiis, quemadmodum Vicentius Belluacensis
tributa
pendere coegit Vallachosque cum Turcis, quorum auxilio freti Vallachi Polonos bello lacessere ausi fuerant, non solum Poloniae fines, maiori copiarum parte amissa, maturata fuga excedere compulit, uerum etiam regionem Vallachorum ingressus totam ferro et incendiis deuastauit. Accedit ad tanti principis uirtutem eximia Polonorum in pugnando praestantia auita Slauorum traditione malentium cruenta morte decedere quam turpiter hostibus terga dare.
Poloni pugnaces.
Multa his similia per Slauos passim
furor interfuerit, semper aut uictoria comite Slauos de hostibus triumphare aut uiriliter dimicando nobilissima cede decedere. Nihil enim apud eos gloriosius uiroque forti dignius existimatur quam uincere aut strenue pugnando morti succumbere. Hinc cum aliquid sibi credi exigunt, sedula est eorum et frequens sub sacramentis imprecatio, ne lecto incubantes intereant. Quam ob causam et sacerdotes deprecantur, ut precibus a deo obtineant, quatenus ipsi gladium uibrando clypeo tecti mortem nanciscantur. Nempe hoc hominum genus, cum gloriae cupiditate incaluerit, parum sua interesse putat, utrum
dimicando nobilissima cede decedere. Nihil enim apud eos gloriosius uiroque forti dignius existimatur quam uincere aut strenue pugnando morti succumbere. Hinc cum aliquid sibi credi exigunt, sedula est eorum et frequens sub sacramentis imprecatio, ne lecto incubantes intereant. Quam ob causam et sacerdotes deprecantur, ut precibus a deo obtineant, quatenus ipsi gladium uibrando clypeo tecti mortem nanciscantur. Nempe hoc hominum genus, cum gloriae cupiditate incaluerit, parum sua interesse putat, utrum uitam cum sanguine euomat.
Slaui gloriae uitam
precibus a deo obtineant, quatenus ipsi gladium uibrando clypeo tecti mortem nanciscantur. Nempe hoc hominum genus, cum gloriae cupiditate incaluerit, parum sua interesse putat, utrum uitam cum sanguine euomat.
Slaui gloriae uitam anteponunt.
Testantur hoc creberrime et ferre incredibiles Bohemorum apud Pium papam
interesse putat, utrum uitam cum sanguine euomat.
Slaui gloriae uitam anteponunt.
Testantur hoc creberrime et ferre incredibiles Bohemorum apud Pium papam
enim compertum est, his praecipue infelicissimis nostris temporibus, Othomani posteritatem Slauorum aciae regna superare, imperia obtinere, munitissimas urbes expugnare, euertendo Romano imperio incumbere orthodoxamque religionem, nisi omnipotentis dei manus suppetias attullerit, destruere et pessundare. Veneta res etiam, praesertim per aequora, hoc milite suis se hostibus frequenter terribilem exhibuit, nec quisquam unquam Slauos segnes ad pgnam inuenit. O igitur felicisamam Slauorum nationem, quae tot millibus annorum magnam Europae partem et haud spernendam Asiae
attullerit, destruere et pessundare. Veneta res etiam, praesertim per aequora, hoc milite suis se hostibus frequenter terribilem exhibuit, nec quisquam unquam Slauos segnes ad pgnam inuenit. O igitur felicisamam Slauorum nationem, quae tot millibus annorum magnam Europae partem et haud spernendam Asiae portionem haereditario iure possidens manum adiecit, ut totius orbis habenas regeret, quod equidem per longa annorum curricula duce Alexandro Magno, Decio, Claudio, Probo, Dioclitiano caeterisque supra enumeratis imperatoribus felicissime ad uota est assecuta. Hic est,
eum fecit in gentem magnam, quae regna uicit, imperiorum uictores edidit uictriciaque arma ferre consueuit. Hinc Slaui a Bosphoro Cimerico (ut Blondus inquit)
uictores edidit uictriciaque arma ferre consueuit. Hinc Slaui a Bosphoro Cimerico (ut Blondus inquit)
Ob studium enim armorum, ut
Isidorus dicit,
Herulorum (ut Blondus inquit) rege,
(131)
lib. XVI. (132)
laetantur, quoniam ipsi praecipue eorum potentiam eneruauerunt.
Quis igitur mortalium dignis ualet Slauorum gloria laudibus extollere,
Epilogus strenuitatis Slauorum.
quorum uirtute depressa est Persarum arrogantia, eneruata Assyriorum et Medorum potentia, deiecta Aegyptiorum extollentia, debellata Graecorum prestantia, subacta Scitharum immanitas, oppressa Indorum
multitudo, superata Germanorum asperitas, deuicta Hispanorum dexteritas, prostrata Gallorum ferocitas, inclinata Romanorum sublimitas,
maxime comendari uobis,
Tria commendant prouinciam seu regionem.
uiri praestantissimi, satis compertum esse existimo, uidelicet ex situ cum fertilitate ac ex naturalibus incolarum bonis conditionibus nec non ex ipso populorum in ea degentium studio, legibus et consuetudinibus. At haec Dalmatiae quam eminenter conueniant,
Tria haec maxime conueniunt Dalmatiae.
facile considerantibus apparet, si ad singula descendendo singulorum ratio pensitetur. Dalmatia enim,
Primum.
prisca prouintiarum
maxime conueniunt Dalmatiae.
facile considerantibus apparet, si ad singula descendendo singulorum ratio pensitetur. Dalmatia enim,
Primum.
prisca prouintiarum partitione ommissa (quemadmodum nunc apud omnes inoleuit opinio), Histriam ab occidente habens Epyro et Macedonia ob oriente clauditur Bosnaeque ac Chroatiae a septentrione subiacens salo, quod Adriaticum dicitur, ab australi parte abluta, spectat ad meridiem. Regio, ut Strabo inquit,
Bosnaeque ac Chroatiae a septentrione subiacens salo, quod Adriaticum dicitur, ab australi parte abluta, spectat ad meridiem. Regio, ut Strabo inquit,
obtenta Romani imperii potestate, comendata prius cum reliquis occidentis prouintiis Italia Seuero Caesari, Maximiano item orienti praefecto, pro se retinuit omnibus totius
orbis residuis partibus Illyricam oram anteponens. Ratus (ni fallor), quod et rei ueritas habet, imperii Romani uires absque Illyrii praesidio haud facile posse diu consistere, utpote quod et uiris fortissimis abundat et ad multas regiones facilem transitum habet uariarumque rerum ad bellum necessariarum copia faecundatur. Nam tota haec ora neque nimiis caloribus exuritur
Caesari, Maximiano item orienti praefecto, pro se retinuit omnibus totius
orbis residuis partibus Illyricam oram anteponens. Ratus (ni fallor), quod et rei ueritas habet, imperii Romani uires absque Illyrii praesidio haud facile posse diu consistere, utpote quod et uiris fortissimis abundat et ad multas regiones facilem transitum habet uariarumque rerum ad bellum necessariarum copia faecundatur. Nam tota haec ora neque nimiis caloribus exuritur neque superfluo frigore aspera est aut horrida, sed inter utrunque manens semper uiret aspectuque est mirum
praefecto, pro se retinuit omnibus totius
orbis residuis partibus Illyricam oram anteponens. Ratus (ni fallor), quod et rei ueritas habet, imperii Romani uires absque Illyrii praesidio haud facile posse diu consistere, utpote quod et uiris fortissimis abundat et ad multas regiones facilem transitum habet uariarumque rerum ad bellum necessariarum copia faecundatur. Nam tota haec ora neque nimiis caloribus exuritur neque superfluo frigore aspera est aut horrida, sed inter utrunque manens semper uiret aspectuque est mirum immodum delectabilis. Maritima
in Illyrio insule.
frequentatur natura uadosi maris aestiariisque tenui alueo intercursantibus speciem magne classis per late patentia aequora prae se ferentibus. E quibus (ut Strabo inquit)
aestiariisque tenui alueo intercursantibus speciem magne classis per late patentia aequora prae se ferentibus. E quibus (ut Strabo inquit)
quanquam multae ex eis, uariis consite arboribus, olei, uini melisque ac tritici sint feracissime tutissimosque portus efficiant magnamque Illyricum sulcantibus aequor uoluptatem sua perpetua uiriditate ac oportunitate praebeant. Alique enim ex his abundant gregibus caprarum et ouium nullique totius orbis parti praeciosorum copia piscium cedunt aut e terra ibidem productorum suauitate postponuntur. Tanta est autem huius soli salubritas, ut indigenis prodigio simile appareat homines aeris intemperie morbos posse incurrere. Quo fit, ut germinandis populis Dalmatia sit
nullique totius orbis parti praeciosorum copia piscium cedunt aut e terra ibidem productorum suauitate postponuntur. Tanta est autem huius soli salubritas, ut indigenis prodigio simile appareat homines aeris intemperie morbos posse incurrere. Quo fit, ut germinandis populis Dalmatia sit aptissima et proinde pace comite hominum frequentia refertissima. Vnde ferunt ante Troie incendia Dalmatiam sic collonis plenam exstitisse, quod, cum Antenor necnon et Diomedes Illyricum sulcarent salum, nullas in Dalmatia uacuas habitatore sedes inuenerunt. Sed
prodigio simile appareat homines aeris intemperie morbos posse incurrere. Quo fit, ut germinandis populis Dalmatia sit aptissima et proinde pace comite hominum frequentia refertissima. Vnde ferunt ante Troie incendia Dalmatiam sic collonis plenam exstitisse, quod, cum Antenor necnon et Diomedes Illyricum sulcarent salum, nullas in Dalmatia uacuas habitatore sedes inuenerunt. Sed
quorsum Antenorem Diomedemque refferro, cum Argonautae longe ante litus Dalmaticum lustrantes sui transitus memoriam in eo nullibi relinquerint, quos Dalmatiam
li.
appellate sunt) nomen collatum manifestat.
Insule Absirthides ab Absirtho, Medee fratre ab ea in eis interfecto, dicuntur.
Eandem ob causam et Cholchi, Argonautarum insecutores, qui, Strabone
Medee fratre ab ea in eis interfecto, dicuntur.
Eandem ob causam et Cholchi, Argonautarum insecutores, qui, Strabone
Eandem ob causam et Cholchi, Argonautarum insecutores, qui, Strabone
diebus arena lota in Dalmatia fuderit.
Aurum in Dalmatia copiosum.
Hinc Martialis
Iris Illyrica rarum Europae donum in componendis unguentis odoriferis computatur, magnaque est frugum ac fructuum abundantia, sic quod copiosa omnifariam alimenta ad alienas partes ex Dalmatia deferuntur. Saltibus ferrarum multitudine refertis gaudet, diuersis fluminibus irrigatur, caprarum et ouium gregibus, quae (ut Aristoteles meminit)
partes ex Dalmatia deferuntur. Saltibus ferrarum multitudine refertis gaudet, diuersis fluminibus irrigatur, caprarum et ouium gregibus, quae (ut Aristoteles meminit)
mirabilibus naturae. (147)
numerosa piscium non minus lacunarium et fluuiatilium quam maritimorum ubertate exuperat, conchiliorum diversitate fruens cochleas (quemadmodum Plinius meminit)
maiori ex parte procere staturae, uenustas habentes facies, albicantes, oblongas, moderato rubore perfusas, occulos bene mobiles, non uniformis coloris (quemadmodum habent Germani ac Ethiopes, hii quidem ceruleos, illi autem nigros), ceruicem uirilem, humeros musculosos, pectora lata et eminentia, apparentes brachiorum lacertos, brachia longa, ualentes digitos, lumbos restrictos, uentrem non expanssum, coxas firmissimas, crura (ut dici solet) tornatilia, surram crurium turgidam, neruorum duritia collectam, crus circa cauillam compressum, pedem amplum, ad sustinendam
digitos, lumbos restrictos, uentrem non expanssum, coxas firmissimas, crura (ut dici solet) tornatilia, surram crurium turgidam, neruorum duritia collectam, crus circa cauillam compressum, pedem amplum, ad sustinendam tantam corporis molem aptissimum, totam demum habitudinem uirilem et robustam, ad impetum ellectissamam, praestantiorem intus gestantes animum. Nam acre est eis ingenium, ad cuncta uersatile, mens ad mortem paratissima,
Qualis mens Dalmatarum
manus impigra, iocunda alacritas, constantia in pugna admirabilis. Qua factum est,
est assecutus, ac per Argonem, (152) Pleurati filium, ipsiusque coniugem Theutam, quae (sicut diuus contra Iouinianum inquit Hieronymus),
coniugem Theutam, quae (sicut diuus contra Iouinianum inquit Hieronymus),
uiris Dalmatis longo tempore imperaret et Romanos saepe bello frangeret, miraculo utique meruit castitatis, et per Demetrium Pharium nostratem ac per Scerdelaidam, Illyriorum reges, de quibus, praecipue de Demetrio Phario, accuratius tractant Polybius
bello frangeret, miraculo utique meruit castitatis, et per Demetrium Pharium nostratem ac per Scerdelaidam, Illyriorum reges, de quibus, praecipue de Demetrio Phario, accuratius tractant Polybius
Illyriorum reges, de quibus, praecipue de Demetrio Phario, accuratius tractant Polybius
de Demetrio Phario, accuratius tractant Polybius
aenea. IX. lib. VII. (158)
circa Lacum Benacii,
Quid demum diceret, si duas legiones Illyriorum
sena milia militum habentia Martiobarbulos dictas tanti momenti esse cognouisset, quod longo tempore constat per eos omnia bella strenuissime confecta fuisse usque eo, ut, dum Dioclitianus et Maximianus ad imperium uenissent, (quemadmodum Vegetius refert)
de re mi. lib. primo cap. XVII. (160)
pro merito uirtutis hos Martiobarbulos Iouiarios atque Herculianos censuerint appellandos eosque cunctis legionibus praetulisse dicantur?
Martiobarbuli milites ex Illyris Iouiarii et Herculiani appellati.
Quid quod (sicut prodit Appianus Alexandrinus)
opera perstringendo commemorare curauero. Quamobrem breuitati studens haec ommittam, tantam in obseruandis promissis Dalmatarum esse stabilitatem contestatus, ut nihil magis oderint, quam data dextera a condictis resilire. Hinc perquam difficilime ualdeque cruente Illyricarum urbium Metulinae et Segesticiae
Metulium et Segesticia urbes Illyrice.
et plurium aliarum Romanis fuere expugnationes. Nam summis uiribus maximaque vigilantia (Appiano Alexandrino
Quamobrem breuitati studens haec ommittam, tantam in obseruandis promissis Dalmatarum esse stabilitatem contestatus, ut nihil magis oderint, quam data dextera a condictis resilire. Hinc perquam difficilime ualdeque cruente Illyricarum urbium Metulinae et Segesticiae
Metulium et Segesticia urbes Illyrice.
et plurium aliarum Romanis fuere expugnationes. Nam summis uiribus maximaque vigilantia (Appiano Alexandrino
tantam in obseruandis promissis Dalmatarum esse stabilitatem contestatus, ut nihil magis oderint, quam data dextera a condictis resilire. Hinc perquam difficilime ualdeque cruente Illyricarum urbium Metulinae et Segesticiae
Metulium et Segesticia urbes Illyrice.
et plurium aliarum Romanis fuere expugnationes. Nam summis uiribus maximaque vigilantia (Appiano Alexandrino
magno cum discrimine uitae suae crus lapide ictus, uix uoti compos effectus fuit.
Octauius Caesar crus lapide ictus ab Illyriis.
Quid quod (quemadmodum supra ex Suetonio Tranquillo
non puduerit, unius Hieronymi ex omnibus auctoribus commentarios in suam linguam transferendo. Is enim, ut patrium idioma (Sabellico teste)
tempestate utuntur.
Hieronymus Slauis elementa literarum tradidit.
Sed et offitium quoque diuinum, quo Catholici utuntur christiani, in id nouum idioma (ut Blondus
(ut Blondus
Philippus Bergomas refferunt)
tempestate ex Dalmatia Marcus Marulus, qui plurima christianae pietatis uolumina compilauit, et Cypicus Coriolanus Tragurita, ad quem consolatorium carmen extat Sabellici de domus deflagratione in Dalmatia,
carmen extat Sabellici de domus deflagratione in Dalmatia,
ad Coriolanum. (170)
familiae, cum Ioanne Arbensi ordinis diui Benedicti ac Paulo Paladino Phario, de quo infra mentio fiet, qui literarum monumentis perhennem sibi
gloriam uendicauerunt. Exstant nostra hac tempestate in humanis magni nominis uiri Thomas Nigro Spalatinus et Simon Begnius Iaderita ac Vincentius et Dominicus Bucchii Catharenses ordinis praedicatorum, qui plurima catholice fidei archana suis scriptis illustrauerunt, necnon et Federicus Grisogonius Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius, Petrus Hectoreus, qui inter caetera eleganti metro
ordinis diui Benedicti ac Paulo Paladino Phario, de quo infra mentio fiet, qui literarum monumentis perhennem sibi
gloriam uendicauerunt. Exstant nostra hac tempestate in humanis magni nominis uiri Thomas Nigro Spalatinus et Simon Begnius Iaderita ac Vincentius et Dominicus Bucchii Catharenses ordinis praedicatorum, qui plurima catholice fidei archana suis scriptis illustrauerunt, necnon et Federicus Grisogonius Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius, Petrus Hectoreus, qui inter caetera eleganti metro Nasonem de remedio amoris in Illyricum
gloriam uendicauerunt. Exstant nostra hac tempestate in humanis magni nominis uiri Thomas Nigro Spalatinus et Simon Begnius Iaderita ac Vincentius et Dominicus Bucchii Catharenses ordinis praedicatorum, qui plurima catholice fidei archana suis scriptis illustrauerunt, necnon et Federicus Grisogonius Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius, Petrus Hectoreus, qui inter caetera eleganti metro Nasonem de remedio amoris in Illyricum idioma cum magna omnium admiratione transtulit uel minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum
Exstant nostra hac tempestate in humanis magni nominis uiri Thomas Nigro Spalatinus et Simon Begnius Iaderita ac Vincentius et Dominicus Bucchii Catharenses ordinis praedicatorum, qui plurima catholice fidei archana suis scriptis illustrauerunt, necnon et Federicus Grisogonius Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius, Petrus Hectoreus, qui inter caetera eleganti metro Nasonem de remedio amoris in Illyricum idioma cum magna omnium admiratione transtulit uel minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio
fidei archana suis scriptis illustrauerunt, necnon et Federicus Grisogonius Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius, Petrus Hectoreus, qui inter caetera eleganti metro Nasonem de remedio amoris in Illyricum idioma cum magna omnium admiratione transtulit uel minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit.
Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius
Iaderita et Hieronymus Atticus Hannibalque Lutius, Petrus Hectoreus, qui inter caetera eleganti metro Nasonem de remedio amoris in Illyricum idioma cum magna omnium admiratione transtulit uel minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit.
Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius Benignus, Ioannes Staphileus, Ioannes Pelicarpus, Hieronymus Priboeuius, Ioannes
metro Nasonem de remedio amoris in Illyricum idioma cum magna omnium admiratione transtulit uel minimum iota non ommittens, et Michael Peregrinus, hii quatuor Pharii, cum Andronico Tranquillo Tragurita et Georgio Bixantio Catharensi ac Francisco Niconitio Corculensi, multique alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit.
Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius Benignus, Ioannes Staphileus, Ioannes Pelicarpus, Hieronymus Priboeuius, Ioannes Arbensis, Paulus Paladinus, Thomas Nigro, Simon Begnius, Vicentius et Dominicus Buchii,
alii, quorum uirtus et eruditio in dies elucescit.
Marcus Marulus, Cypicus Coriolanus, Helius, Ioannes Stoicus, Georgius Benignus, Ioannes Staphileus, Ioannes Pelicarpus, Hieronymus Priboeuius, Ioannes Arbensis, Paulus Paladinus, Thomas Nigro, Simon Begnius, Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus Grisogonius, Hieron. Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius, Fran. Niconitius.
Fuere et alii priscis temporibus ex Dalmatia probatissimi uiri, Caius uidelicet et Ioannes quartus
Priboeuius, Ioannes Arbensis, Paulus Paladinus, Thomas Nigro, Simon Begnius, Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus Grisogonius, Hieron. Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius, Fran. Niconitius.
Fuere et alii priscis temporibus ex Dalmatia probatissimi uiri, Caius uidelicet et Ioannes quartus summi Pontifices,
Caius et Ioannes Quartus summi Pontifices.
alter quorum (quemadmodum Platina
Vicentius et Dominicus Buchii, Federicus Grisogonius, Hieron. Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius, Fran. Niconitius.
Fuere et alii priscis temporibus ex Dalmatia probatissimi uiri, Caius uidelicet et Ioannes quartus summi Pontifices,
Caius et Ioannes Quartus summi Pontifices.
alter quorum (quemadmodum Platina
Atticus, Hannibal Lucius, Petr. Hectoreus, Michael Peregrinus, Andronicus Tranquillus, Georgius Bixantius, Fran. Niconitius.
Fuere et alii priscis temporibus ex Dalmatia probatissimi uiri, Caius uidelicet et Ioannes quartus summi Pontifices,
Caius et Ioannes Quartus summi Pontifices.
alter quorum (quemadmodum Platina
Quartus summi Pontifices.
alter quorum (quemadmodum Platina
eius affine, martyrio coronatus fuit, alter uero magne pietatis uir, multis millibus captiuorum nummo redemptis, regnum coeleste largitate mercatus in pace obdormiuit. Quam pulchrum spectaculum deposita mortalitatis sue stolla Caius caelicolis exhibuit, quando eius cognationis uiri pariter et mulieres, uictoribus palmis insignes, cum triumphali pompa eum exceperunt gaudentes pontificem, ipsorum consanguineum, quem doctorem in terris habuerant, secum in caelestibus conregnare. Nam Gabinum, Cai fratrem,
Gabinus presbyter et martyr.
uirum (ut Petrus
quando eius cognationis uiri pariter et mulieres, uictoribus palmis insignes, cum triumphali pompa eum exceperunt gaudentes pontificem, ipsorum consanguineum, quem doctorem in terris habuerant, secum in caelestibus conregnare. Nam Gabinum, Cai fratrem,
Gabinus presbyter et martyr.
uirum (ut Petrus Echilinus episcopus dicit)
presbyter et martyr.
uirum (ut Petrus Echilinus episcopus dicit)
uirgo et martyr.
elegantis formae uirginae, Gabini filia, sacris litteris a patre erudita, quam (eodem Petro teste)
Gabini filia, sacris litteris a patre erudita, quam (eodem Petro teste)
litteris a patre erudita, quam (eodem Petro teste)
supra. (177)
Prepedigna, Claudii coniuge, filiisque eius Alexandro et Cucia
Prepedigna, Alexander, Cutia martyres.
pro Christi confessione Dioclitianus occidit. Quos cum palma martyrii praecesserat Ciryla, christianissima filia Decii imperatoris,
Cirylla uirgo et martyr.
pro Christo (quemadmodum Philippus Bergomas meminit)
Cirylla uirgo et martyr.
pro Christo (quemadmodum Philippus Bergomas meminit)
singulo quoque anno in loco, ubi submersis sunt, longo tempore triginta duo luminaria in die occisionis eorum apparuerunt. Ex his horumque similibus luce clarius manifestum esse existimo optimas Dalmatarum corporis et animi naturales dotes caelestis gratiae donis abunde perfici et augeri, quando quidem iuxta incarnati uerbi dei sententiam maiorem hac dilectionem nemo habet, nisi ut animam suam ponat quis pro amicis suis.
Ioannes. XV. (179)
Studia autem consuetudinesque ac leges Dalmatarum summa quadam sunt
Ioannes. XV. (179)
Studia autem consuetudinesque ac leges Dalmatarum summa quadam sunt urbanitate praedite, ut pote christiana pietate condite.
Tertium.
Nam diuino beatissimorum Petri et Pauli apostolorum pectora spiritu agente Titus a Paulo directus (quemadmodum secunde ad Thimotheum quarto idem apostolus manifestat)
principe Petro, Salonarum episcopus institutus, apud quas, sicut Petrus antistes Echilinus meminit,
etiam antiquis temporibus politicis moribus studuisse. Fuit enim Dalmatiae olim Delmin uel Dalmium,
Delmin uel Dalmium.
ampla sane (ut Strabo inquit)
Qua deuicta Polio genitum a se filium Salonium uocauit,
Salonius.
de quo Maro
Pharumque,
Pharum.
quod (ut Strabo inquit)
Strabo inquit)
XX et XXV. (191)
Liburniae domina, de re publica Romanorum, sicut in commentariis Caesaris dicitur,
urbs nobilissima, (sicut Orosius dicit)
praesens antrum ostenditur, quod demon in forma serpentis pro Esculapio inhabitauit, Romanorum (ut Plinius inquit)
XXI. (211)
autem tempestate peritorum gloria uirorum clarum. Ragusium
Ragusium
etiam haud procul ab Epidauro, cuius Philippus Bergomas meminit,
uirorum clarum. Ragusium
Ragusium
etiam haud procul ab Epidauro, cuius Philippus Bergomas meminit,
bello Asiatico. (217)
reliquiae uel, ut ipsi Catharenses incerto auctore autumant, populi ex Asia Graecorum Troiam deuastantium furorem declinantis post uaria maris discrimina ultima sedes. Quod (ut praefati sumus) duo uterini fratres ex ordine praedicatorum, Vincentius et Dominicus,
Vincentius et Dominicus fratres Catharenses.
suis scriptis et indefessis ad populum praedicationibus celebre reddiderunt. Sicumque, a nostris Sibenicum dictum,
Sibenicum alias Sicum.
uario piscium genere et rerum oppulentia delitiosum, in quem locum (ut Plinius inquit)
populi ex Asia Graecorum Troiam deuastantium furorem declinantis post uaria maris discrimina ultima sedes. Quod (ut praefati sumus) duo uterini fratres ex ordine praedicatorum, Vincentius et Dominicus,
Vincentius et Dominicus fratres Catharenses.
suis scriptis et indefessis ad populum praedicationibus celebre reddiderunt. Sicumque, a nostris Sibenicum dictum,
Sibenicum alias Sicum.
uario piscium genere et rerum oppulentia delitiosum, in quem locum (ut Plinius inquit)
Vincentius et Dominicus,
Vincentius et Dominicus fratres Catharenses.
suis scriptis et indefessis ad populum praedicationibus celebre reddiderunt. Sicumque, a nostris Sibenicum dictum,
Sibenicum alias Sicum.
uario piscium genere et rerum oppulentia delitiosum, in quem locum (ut Plinius inquit)
fructuum suauitate nota, Pagumque
Pagum.
praecipua salis facilitate praeciosum, Coricta (223)
Coricta.
quoque lanificio potens, Segnia (224)
Segnia.
etiam a mercatoribus frequentata et plura alia, et in littore maris et procul a mari, haud spernenda oppida (nos enim praeter Dalmium et Larissam non nisi maritimas tantum urbes pluribus ex eis ommissis enumerauimus). Nam quinquaginta castella dignitate praestantia Dalmatas Strabo scribit habuisse.
nota, Pagumque
Pagum.
praecipua salis facilitate praeciosum, Coricta (223)
Coricta.
quoque lanificio potens, Segnia (224)
Segnia.
etiam a mercatoribus frequentata et plura alia, et in littore maris et procul a mari, haud spernenda oppida (nos enim praeter Dalmium et Larissam non nisi maritimas tantum urbes pluribus ex eis ommissis enumerauimus). Nam quinquaginta castella dignitate praestantia Dalmatas Strabo scribit habuisse.
Pagum.
praecipua salis facilitate praeciosum, Coricta (223)
Coricta.
quoque lanificio potens, Segnia (224)
Segnia.
etiam a mercatoribus frequentata et plura alia, et in littore maris et procul a mari, haud spernenda oppida (nos enim praeter Dalmium et Larissam non nisi maritimas tantum urbes pluribus ex eis ommissis enumerauimus). Nam quinquaginta castella dignitate praestantia Dalmatas Strabo scribit habuisse.
praeciosum, Coricta (223)
Coricta.
quoque lanificio potens, Segnia (224)
Segnia.
etiam a mercatoribus frequentata et plura alia, et in littore maris et procul a mari, haud spernenda oppida (nos enim praeter Dalmium et Larissam non nisi maritimas tantum urbes pluribus ex eis ommissis enumerauimus). Nam quinquaginta castella dignitate praestantia Dalmatas Strabo scribit habuisse.
digna copiosa est sanctarum reliquiarum possessio, quas indigene praecipua colunt ueneratione largaque in
exornandis eis impensa prosequuntur. Cultissimis enim nitent Dalmatarum urbes episcopalibus ecclesiis amplaque sunt frequentia apud eos religiosorum monasteria et, quod ad rem summopere pertinere existimo, nihil fere in urbibus Dalmatiae hospitum obtutibus occurrit, quod christianam non redolet pietatem. Nam quanto acriori in pugnam feruntur impetu, tanto in conuictu Dalmatae sunt humaniores. Hinc euenit, ut quicunque siue domi siue foris intima
siue domi siue foris intima perseuerantique Dalmatarum potiuntur familiaritate, eos animo esse liberos, opere strenuos, corde impauidos, sermone gratos, manu largos, iusti tenaces, consilio prouidos, ratione solertes, in aduersis constantes, in prosperis mites fateantur, predicent, commendent et extollant. Multa et pene innumerabilia uirtutis Dalmatarum monumenta suppetunt, quae, ne uolumen cudere uidear, postponenda ad praesens esse iudico, praesertim quia ueteres lectitantibus historias nota esse non uereor.
foris intima perseuerantique Dalmatarum potiuntur familiaritate, eos animo esse liberos, opere strenuos, corde impauidos, sermone gratos, manu largos, iusti tenaces, consilio prouidos, ratione solertes, in aduersis constantes, in prosperis mites fateantur, predicent, commendent et extollant. Multa et pene innumerabilia uirtutis Dalmatarum monumenta suppetunt, quae, ne uolumen cudere uidear, postponenda ad praesens esse iudico, praesertim quia ueteres lectitantibus historias nota esse non uereor.
innumerabilia uirtutis Dalmatarum monumenta suppetunt, quae, ne uolumen cudere uidear, postponenda ad praesens esse iudico, praesertim quia ueteres lectitantibus historias nota esse non uereor.
lib.
Caesaris exercitum apud Appianum Alexandrinum
li. IIII. capi. XXXIII. (229)
sunt Dalmatae
auxilio ab Augusto fuisse uictum et apud Sabellicum Caium Marium consulem primo congressu cum Dalmatis infeliciter dimicasse multaque his similia in commentariis Caesaris
notatu digna dicturi descendamus.
CVPIENTI
Tertium agendum.
mihi huius nostrae uetustissimae ciuitatis, post uarias ab hostibus deuastationes a maioribus nostris non multum ante haec tempora instaurate, pristinas necnon et nouas fortunas, uiri integerrimi, (quemadmodum uobis policiti sumus) repetere in primis ipsum insulae, in qua haec ciuitas posita est, situm pro mei tenuitate ingenioli describere opere pretium uisum fuit, ut, comperta praecipua eius ad bellica facinora opportunitate, nulli mirum uideatur
copiis Paulo Emilio, qui (ut idem Polybius
lib.
aenea. V. lib. II. (236)
(quemadmodum supra tetigimus) urbem habens,
Pharum urbs.
circa Nerentani sinus intima uiginti quinque milibus passuum distans ab hostio Naronis amnis in littore Dalmatiae, quatuor supra uiginti stadiis a continenti diuellitur longitudinem nacta stadiorum quingentorum et sexaginta. Latitudo non est ubique eadem, sed, quod maximum spatii eius est latitudinis, sex et nonaginta stadiis mensuratur. Principium insulae a continenti planum est, insigne structura duorum oppidorum non multum ad inuicem distantium,
Duo oppida in principio insulae a
sinus intima uiginti quinque milibus passuum distans ab hostio Naronis amnis in littore Dalmatiae, quatuor supra uiginti stadiis a continenti diuellitur longitudinem nacta stadiorum quingentorum et sexaginta. Latitudo non est ubique eadem, sed, quod maximum spatii eius est latitudinis, sex et nonaginta stadiis mensuratur. Principium insulae a continenti planum est, insigne structura duorum oppidorum non multum ad inuicem distantium,
Duo oppida in principio insulae a continenti.
ignoto nobis euentu desolatorum, stratis pluribus in locis assaroto seu
(nam huius hec insule pars satis ferax est) uineasque excolant, a pastoribus pecudum inhabitate suntque hi inter Pharae incolas asperiores. Ressiduum insulae campos umbrosis montibus permixtos habet, multarum rerum in usus hominum cedentium, uini uidelicet oleique ac ficorum necnon et croci melisque ac caeterorum fructum praeter Cererem feracissimos, haud spernendo uirorum numero et robore corporis
Pharenses fortes.
et animi uiuacitate preditorum, peculiari quadam naturae probitate sobrietatem atque a superfluis uini potationibus abstinentiam
suntque hi inter Pharae incolas asperiores. Ressiduum insulae campos umbrosis montibus permixtos habet, multarum rerum in usus hominum cedentium, uini uidelicet oleique ac ficorum necnon et croci melisque ac caeterorum fructum praeter Cererem feracissimos, haud spernendo uirorum numero et robore corporis
Pharenses fortes.
et animi uiuacitate preditorum, peculiari quadam naturae probitate sobrietatem atque a superfluis uini potationibus abstinentiam amplectentium refertos.
Pharenses sobrii magna uini copia affluentes.
Nam
insulae campos umbrosis montibus permixtos habet, multarum rerum in usus hominum cedentium, uini uidelicet oleique ac ficorum necnon et croci melisque ac caeterorum fructum praeter Cererem feracissimos, haud spernendo uirorum numero et robore corporis
Pharenses fortes.
et animi uiuacitate preditorum, peculiari quadam naturae probitate sobrietatem atque a superfluis uini potationibus abstinentiam amplectentium refertos.
Pharenses sobrii magna uini copia affluentes.
Nam cum maxima sit optimi apud Pharenses uini abundantia (non enim
uelut mente captum omnes, sed praecipue pueri (quemadmodum uos ipsi probe scitis) eum iniuriis contumeliisque afficiunt derisionibusque prosequuntur.
Exstat in medio fere huius insulae ager ad septentrionem spectans, praecipua diligentia cultus, in circuitu stadiorum centum et quadraginta, totius insulae potior, undecim uicis septus,
Ager in medio insulae optime cultus, circa quem undecim sunt uile.
ex quibus minimus quadraginta, medius autem uiginti supra centum, nonnullus ducentas et triginta, supremus autem quingentas habet domos, altas
diligentia cultus, in circuitu stadiorum centum et quadraginta, totius insulae potior, undecim uicis septus,
Ager in medio insulae optime cultus, circa quem undecim sunt uile.
ex quibus minimus quadraginta, medius autem uiginti supra centum, nonnullus ducentas et triginta, supremus autem quingentas habet domos, altas et amplas, laquearibus caeterisque urbanis ornamentis optime distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad
satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem
quadraginta, totius insulae potior, undecim uicis septus,
Ager in medio insulae optime cultus, circa quem undecim sunt uile.
ex quibus minimus quadraginta, medius autem uiginti supra centum, nonnullus ducentas et triginta, supremus autem quingentas habet domos, altas et amplas, laquearibus caeterisque urbanis ornamentis optime distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad
satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et
altas et amplas, laquearibus caeterisque urbanis ornamentis optime distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad
satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii
ornamentis optime distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad
satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis
distinctas sic, ut nihil ei praeter murum in circuitu desit ad
satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt.
murum in circuitu desit ad
satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt.
Largitatis et
satas pulchre dispositae speciem ciuitatas. Quo in loco urbem olim pulcherrimam fuisse non ambigimus, cum in dies et antiquos aquarum puteos urbis ruina obstrusos et thesauros auri et argenti gemmarumque in ortis et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt.
Largitatis et opulentiae indigenarum monasterium diui Petri
et uineis sub terra latentes hic reperiri uideamus, et nobilium ibidem sint antiquorum monumenta edificiorum. Aemulantur hunc, de quo loquimur, uicum in domorum templorumque structuris duo alii maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt.
Largitatis et opulentiae indigenarum monasterium diui Petri Martyris
Monasterium sancti Petri Martyris ordinis pradicatorium.
breui tempore excellenter ab eis exstructum necnon et frequentes in singulis quoque uicis ualde pulchre nostris diebus erecte ecclesie fidele praebent
maritimam oram sortiti uici in diesque magis ac magis excrescunt.
Largitatis et opulentiae indigenarum monasterium diui Petri Martyris
Monasterium sancti Petri Martyris ordinis pradicatorium.
breui tempore excellenter ab eis exstructum necnon et frequentes in singulis quoque uicis ualde pulchre nostris diebus erecte ecclesie fidele praebent testimonium, praecipue hoc in tempore, in quo iuxta certissime ueritatis uaticinium refriguit charitas multorum.
piscibus magnam pecuniae summam sortiuntur. Aptissimam enim piscationi hanc insulae partem esse constat tum ob frequentes amplosque maris sinus, tum quia nullibi circa insulam mare est sordidum aut lutosum, sed ubique ob notabilem circa littus profunditatem clarum ac temperie quadam inter frigidum et calidum piscibus ualde grata praeditum, tum quia per late patentia aequora Ionicum
Apulumque ac Illyricum saeuientes uentorum procellae uel inuitos pisces tutiora petere loca compellunt.
Frequens hinc emendorum causa piscium ex diuersis mundi
partibus mercatorum est ad haec loca concursus,
Frequens ad Pharam mercatorum conuentus.
ex quorum conuictu non minus nostrates quandam argutam astutiam quam copiosa fortunae bona contraxerunt. Quid dicam de onerariis eorum nauibus, quibus uinum, ficus, salsamenta et huiusmodi ad longinquas partes deducunt, cum aliquem ex ipsis quinque haud spernendae quantitatis nauium nouerim esse possessorem? Industrii enim uiri sunt et torporis ignauiaeque penitus inimici.
Quapropter neminem capiat admiratio duas olim, alteram ab oriente, alteram ab
quandam argutam astutiam quam copiosa fortunae bona contraxerunt. Quid dicam de onerariis eorum nauibus, quibus uinum, ficus, salsamenta et huiusmodi ad longinquas partes deducunt, cum aliquem ex ipsis quinque haud spernendae quantitatis nauium nouerim esse possessorem? Industrii enim uiri sunt et torporis ignauiaeque penitus inimici.
Quapropter neminem capiat admiratio duas olim, alteram ab oriente, alteram ab occidente, cuius supra meminimus, egregios sortitas portus hoc in agro urbes exstitisse,
Due olim urbes in hoc agro fuerunt.
ipsa
duas olim, alteram ab oriente, alteram ab occidente, cuius supra meminimus, egregios sortitas portus hoc in agro urbes exstitisse,
Due olim urbes in hoc agro fuerunt.
ipsa ruina pristinam earum dignitatem prodente, apparentibus ibidem adhuc pluribus magnis edificiis et ex Pario lapide truncatis et semicorrosis heroum imaginibus necnon et lithostratis uarias bestiarum et syderum formas prae se ferentibus. Quae non nisi praestantis uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes
alteram ab occidente, cuius supra meminimus, egregios sortitas portus hoc in agro urbes exstitisse,
Due olim urbes in hoc agro fuerunt.
ipsa ruina pristinam earum dignitatem prodente, apparentibus ibidem adhuc pluribus magnis edificiis et ex Pario lapide truncatis et semicorrosis heroum imaginibus necnon et lithostratis uarias bestiarum et syderum formas prae se ferentibus. Quae non nisi praestantis uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes quadratorum lapidum aceruos,
egregios sortitas portus hoc in agro urbes exstitisse,
Due olim urbes in hoc agro fuerunt.
ipsa ruina pristinam earum dignitatem prodente, apparentibus ibidem adhuc pluribus magnis edificiis et ex Pario lapide truncatis et semicorrosis heroum imaginibus necnon et lithostratis uarias bestiarum et syderum formas prae se ferentibus. Quae non nisi praestantis uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes quadratorum lapidum aceruos, dulcium aquarum putei multaque alia magnum
urbes exstitisse,
Due olim urbes in hoc agro fuerunt.
ipsa ruina pristinam earum dignitatem prodente, apparentibus ibidem adhuc pluribus magnis edificiis et ex Pario lapide truncatis et semicorrosis heroum imaginibus necnon et lithostratis uarias bestiarum et syderum formas prae se ferentibus. Quae non nisi praestantis uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes quadratorum lapidum aceruos, dulcium aquarum putei multaque alia magnum et nobile oppidum olim ibi fuisse
earum dignitatem prodente, apparentibus ibidem adhuc pluribus magnis edificiis et ex Pario lapide truncatis et semicorrosis heroum imaginibus necnon et lithostratis uarias bestiarum et syderum formas prae se ferentibus. Quae non nisi praestantis uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes quadratorum lapidum aceruos, dulcium aquarum putei multaque alia magnum et nobile oppidum olim ibi fuisse indicantia. Oppidum in medio agri.
Est et unum adhuc fere integrum inter montes
et lithostratis uarias bestiarum et syderum formas prae se ferentibus. Quae non nisi praestantis uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes quadratorum lapidum aceruos, dulcium aquarum putei multaque alia magnum et nobile oppidum olim ibi fuisse indicantia. Oppidum in medio agri.
Est et unum adhuc fere integrum inter montes oppidum
Oppidum inter montes adhuc fere integrum.
urbi, quae orientalem agri huius regionem obtinebat, supereminens, iuxta quod
uestigia sunt ciuitatis. Visuntur et in medio huius agri solo aequata ampla aedificia exstantque ibi, inter frequentes quadratorum lapidum aceruos, dulcium aquarum putei multaque alia magnum et nobile oppidum olim ibi fuisse indicantia. Oppidum in medio agri.
Est et unum adhuc fere integrum inter montes oppidum
Oppidum inter montes adhuc fere integrum.
urbi, quae orientalem agri huius regionem obtinebat, supereminens, iuxta quod ad iactum sagittae ex quadratis mirae magnitudinis lapidibus turris est unicum habens angustum
inter montes adhuc fere integrum.
urbi, quae orientalem agri huius regionem obtinebat, supereminens, iuxta quod ad iactum sagittae ex quadratis mirae magnitudinis lapidibus turris est unicum habens angustum hostiolum, in qua ob antiquitatem nullum cementi uestigium apparet. Sunt et in plerisque
aliis huius insulae locis humanae habitationis uestigia, in quibus antiqui illi Pharenses uicatim habitauerunt. Ex his collige praeter primariam, in qua sumus, urbem, quae a meridiolani (240) insulae parte posita Pharum proprie,
erant, exstitisse.
Sex praeter primariam urbem in insula Phara oppida.
Ex quibus pristinae Pharensium uires metiri debent, quibus olim una cum Lyburnis, qui (ut Vegetius
Dalmatae sunt, maris imperium sibi uendicauerunt. Hinc Firmicus
sulcantibus aequor utilitatem praebet tum ex obiectu cuiusdam insulae, quae Torta (247) dicitur, in qua exstat monasterium deiparae uirginis Mariae ordinis praedicatorum,
Insula Torta in qua monasterium beatissime uirginis Mariae.
circa quam frequentes et optimi portus sunt, tum ex quibusdam aliis minoribus insulis centum quinquaginta stadiis occidentem uersus a Torta distantibus, quinque millibus passuum usque ad finem Pharensis insulae paralello tractu currentibus, inter quas et Pharam mare duodecrm stadiorum latitudinis
beatissime uirginis Mariae.
circa quam frequentes et optimi portus sunt, tum ex quibusdam aliis minoribus insulis centum quinquaginta stadiis occidentem uersus a Torta distantibus, quinque millibus passuum usque ad finem Pharensis insulae paralello tractu currentibus, inter quas et Pharam mare duodecrm stadiorum latitudinis inexhauribili piscium omniphariam multitudine scaturiens,
Mare Pharium inexhauribili piscium multitudine scaturit.
nonnullis quietissimis maris sinibus hinc inde patentibus, in quibus nec uenti nec unde
multitudine scaturiens,
Mare Pharium inexhauribili piscium multitudine scaturit.
nonnullis quietissimis maris sinibus hinc inde patentibus, in quibus nec uenti nec unde
saeuiunt, situm est, licet totum hoc maris spatium inter Pharam et praefatas insulas, ipsis insulis tumentium undarum fluctus propulsantibus, tutum nauibus praestet hospitium totusque locus iste a nautis optimus portus aestimetur. Per quem necesse est, praesertim in hyeme, ex Venetiis ad Graeciam Siciliamque et ad caetera orientis loca nauigantes uel inde
est, licet totum hoc maris spatium inter Pharam et praefatas insulas, ipsis insulis tumentium undarum fluctus propulsantibus, tutum nauibus praestet hospitium totusque locus iste a nautis optimus portus aestimetur. Per quem necesse est, praesertim in hyeme, ex Venetiis ad Graeciam Siciliamque et ad caetera orientis loca nauigantes uel inde Venetias uersus tendentes, si maxima uolunt maris discrimina euitare, suum iter dirigere, quamquam (estiuo duntaxat tempore) aliquando nonnulli nautarum inter has insulas et Issam, cuius supra meminimus, octo millibus passuum ab his distantem nauigare
Per quem necesse est, praesertim in hyeme, ex Venetiis ad Graeciam Siciliamque et ad caetera orientis loca nauigantes uel inde Venetias uersus tendentes, si maxima uolunt maris discrimina euitare, suum iter dirigere, quamquam (estiuo duntaxat tempore) aliquando nonnulli nautarum inter has insulas et Issam, cuius supra meminimus, octo millibus passuum ab his distantem nauigare non uereantur.
Tendentibus enim hac Venetias uersus ex Graecia huius tractus in principio tribus clausus monticulis, medio caeteris eminentiore arcem inaccessibilem ualidissimo firmatam muro
huius tractus in principio tribus clausus monticulis, medio caeteris eminentiore arcem inaccessibilem ualidissimo firmatam muro praeruptis
Vrbs Pharum describitur.
(ut Sabellicus inquit)
describitur.
(ut Sabellicus inquit)
difficilem exhibente,
Arx Pharensis munitissima
sub qua urbs Pharum dicta per totum hunc montem expanditur magnamque partem urbs ipsa capiens plani, quod iacet inter montem ab oriente septingentarum fere domorum quadrato lapide sumptuose aedificatarum suburbio pressum et eum, in cuius uertice arcem exstare diximus, orientali ac meridionali aurae, unde portum mare influit, peruia situatur. Residuum plani inter hos duos montes duo ampla fora cathedralem perquam speciosam simul cum Antistitis domo aedem circunstantia efficit, superiori foro, qui ad
aula.
magnificis quatuor turribus ab occidentali ciuitatis parte iuxta aedem diui Marci euangelistae uallata, portui ac foro excellenter imminente, in qua late patens est curia, duae cysterne, ampla caenacula, iocunda deambulatoria, uaria aestiua ac hyemalia iudiciorum loca, et (ut breui seimone multa complectar) magnis sumptibus regio (ut dici solet) apparatu cuncta intus forisque disposita? Consulto priuata dimitto aedificia (quoniam, si cuncta sermone cpmplecti uoluero, nimium nostra excrescet oratio), nostri tamen caenobii ex opposito
nuncupatur.
Monasterium s. Marci ordinis praedicatorum.
Extra quod maiores nostri, praesertim patritii, cadauera suorum sepeliri nephas esse arbitrabantur. Quod uelut specula quaedam sic foro ac portui supereminet, ut singula in eis reperta ac fere omnes urbane et suburbanae domus et ipsa arx ac principis palatium necnon et quaedam insulae, quadraginta milibus passuum hinc distantes, facile ex eo ualeant
conspici et discerni. Missam facio competentem quo ad singula huius monasterii dispositionem, egregiam bibliothecam,
Monasterium s. Marci ordinis praedicatorum.
Extra quod maiores nostri, praesertim patritii, cadauera suorum sepeliri nephas esse arbitrabantur. Quod uelut specula quaedam sic foro ac portui supereminet, ut singula in eis reperta ac fere omnes urbane et suburbanae domus et ipsa arx ac principis palatium necnon et quaedam insulae, quadraginta milibus passuum hinc distantes, facile ex eo ualeant
conspici et discerni. Missam facio competentem quo ad singula huius monasterii dispositionem, egregiam bibliothecam, spatiosa uiridaria,
ordinis praedicatorum.
Extra quod maiores nostri, praesertim patritii, cadauera suorum sepeliri nephas esse arbitrabantur. Quod uelut specula quaedam sic foro ac portui supereminet, ut singula in eis reperta ac fere omnes urbane et suburbanae domus et ipsa arx ac principis palatium necnon et quaedam insulae, quadraginta milibus passuum hinc distantes, facile ex eo ualeant
conspici et discerni. Missam facio competentem quo ad singula huius monasterii dispositionem, egregiam bibliothecam, spatiosa uiridaria, spinam corone domini eiusque sacratassime
Quod uelut specula quaedam sic foro ac portui supereminet, ut singula in eis reperta ac fere omnes urbane et suburbanae domus et ipsa arx ac principis palatium necnon et quaedam insulae, quadraginta milibus passuum hinc distantes, facile ex eo ualeant
conspici et discerni. Missam facio competentem quo ad singula huius monasterii dispositionem, egregiam bibliothecam, spatiosa uiridaria, spinam corone domini eiusque sacratassime crucis portionem caeterasque sanctorum reliquias ac multa huiusmodi, silere tamen indignum duco docte probateque in moribus
instituti hoc in monasterio alitae numerositatem, quorum opera, deo optimo fauente, haud parum splendoris uestrae huic urbi (ni fallor) est accessurum. Nec desunt etiam hisce temporibus hoc in monasterio (quemadmodum uos ipsi cernitis) uiri apprime eruditi, qui edificare proximos in salutem uerbo et opere sunt efficaces.
In conuentu s. Marci multi uiri periti.
Exstant et duo alia monasteria, alterum ordinis Heremitarum sub titulo diui Nicolai in summo suburbani montis uertice situm,
Monasterium s. Nicolai ordinis
urbi (ni fallor) est accessurum. Nec desunt etiam hisce temporibus hoc in monasterio (quemadmodum uos ipsi cernitis) uiri apprime eruditi, qui edificare proximos in salutem uerbo et opere sunt efficaces.
In conuentu s. Marci multi uiri periti.
Exstant et duo alia monasteria, alterum ordinis Heremitarum sub titulo diui Nicolai in summo suburbani montis uertice situm,
Monasterium s. Nicolai ordinis Heremitarum.
alterum sancte Crucis parua spatii intercapedine a suburbio ad meridionalem plagam remotum ordinis Minorum
alterum ordinis Heremitarum sub titulo diui Nicolai in summo suburbani montis uertice situm,
Monasterium s. Nicolai ordinis Heremitarum.
alterum sancte Crucis parua spatii intercapedine a suburbio ad meridionalem plagam remotum ordinis Minorum regularis uitae, amplum et pulchrum, probatorum religiosorum in uita et moribus copia non minus quam edifficiis clarum.
Monasterium s. Crucis ordinis Minorum.
In quo imaginem beatissime uirginis Mariae multis et manifestis pollentem miraculis merito praecipua deuotione ueneramur.
Nicolai in summo suburbani montis uertice situm,
Monasterium s. Nicolai ordinis Heremitarum.
alterum sancte Crucis parua spatii intercapedine a suburbio ad meridionalem plagam remotum ordinis Minorum regularis uitae, amplum et pulchrum, probatorum religiosorum in uita et moribus copia non minus quam edifficiis clarum.
Monasterium s. Crucis ordinis Minorum.
In quo imaginem beatissime uirginis Mariae multis et manifestis pollentem miraculis merito praecipua deuotione ueneramur.
Cuncta haec de Pharo ideo dixerim,
a suburbio ad meridionalem plagam remotum ordinis Minorum regularis uitae, amplum et pulchrum, probatorum religiosorum in uita et moribus copia non minus quam edifficiis clarum.
Monasterium s. Crucis ordinis Minorum.
In quo imaginem beatissime uirginis Mariae multis et manifestis pollentem miraculis merito praecipua deuotione ueneramur.
Cuncta haec de Pharo ideo dixerim,
Cur haec de Pharo dicta.
ut ex continentis soli uicinitate commeatus, frumenti pecudumque ac armentorum, quorum apud adiacentes nobis regiones
merito praecipua deuotione ueneramur.
Cuncta haec de Pharo ideo dixerim,
Cur haec de Pharo dicta.
ut ex continentis soli uicinitate commeatus, frumenti pecudumque ac armentorum, quorum apud adiacentes nobis regiones ingens est copia, facilitatem et ex ipsius urbis maritima opportunitate, ad quam, uelint nolintue, fere omnes Illyricum sulcantes salum cum mercibus appellere necesse est, diuitias et ex frequenti diuersarum nationum ad hanc urbem appellentium conuictu urbanitatem et uenustissimos
Pharensium
ut ex continentis soli uicinitate commeatus, frumenti pecudumque ac armentorum, quorum apud adiacentes nobis regiones ingens est copia, facilitatem et ex ipsius urbis maritima opportunitate, ad quam, uelint nolintue, fere omnes Illyricum sulcantes salum cum mercibus appellere necesse est, diuitias et ex frequenti diuersarum nationum ad hanc urbem appellentium conuictu urbanitatem et uenustissimos
Pharensium mores intuearis. Nam quicquid diues producit oriens, quicquid pingue parturit Latium, quicquid ferox gignit Illyria, quicquid aprica generat Aphrica,
apud adiacentes nobis regiones ingens est copia, facilitatem et ex ipsius urbis maritima opportunitate, ad quam, uelint nolintue, fere omnes Illyricum sulcantes salum cum mercibus appellere necesse est, diuitias et ex frequenti diuersarum nationum ad hanc urbem appellentium conuictu urbanitatem et uenustissimos
Pharensium mores intuearis. Nam quicquid diues producit oriens, quicquid pingue parturit Latium, quicquid ferox gignit Illyria, quicquid aprica generat Aphrica, quicquid aspera affert Hispania, quicquid horrida permutat Scythia, quicquid felix
aprica generat Aphrica, quicquid aspera affert Hispania, quicquid horrida permutat Scythia, quicquid felix prodit Arabia, quicquid uerbosa educit Graecia, frequenti hac in urbe est successione uenale.
Magna rerum Phari commoditas.
Iocundum spectaculum et urbana curiositate laborantibus satis expetibile singulis fere diebus diuersarum nationum uiros nauigio sibi inuicem hac in urbe succedentes intueri. Vidi frequenter portum hunc prima luce esse sine nauibus, uespere autem uiginti aut triginta naues magnas in eo numeraui. Haec non tanquam uobis
portum hunc prima luce esse sine nauibus, uespere autem uiginti aut triginta naues magnas in eo numeraui. Haec non tanquam uobis ignota refferro, sed ut priscas legentes historias nouerint Romanos olim Pharum curasse funditus euertere, ne Pharenses Dalmatas Liburnisque ac Histris et Attintanis, qui (ut Strabo inquit)
uxori suae, quam Lucius Florus Teusam,
ac Teuta, regina Illyriorum.
imperium dereliquit. Quae (sacuti ex diuo Hieronymo
supra diximus) magna praedita castitate frequenter cum Romanis feliciter decertauit. Huius auspitiis Demetrius Pharius, postea Illyriorum rex, agros Eliensium et Messeniorum tempore primi belli Punici populabundus percurrit Phaenicemque, faelicissimam (ut Polybius scribit)
iniuriis, praecipue quod, dum Theuca Issam obsideret, eorum legatum licentiosius locutum occidi fecerat, ducentarum nauium (quemadmodum Polybius dicit)
Polybius dicit)
Demetrius uelut tempestas, quo se uertebat, cuncta prosternebat.
Multa Demetrius prius audacis fortissimique uiri opera ediderat, quibus opinatissimus
reddebatur. Antigono enim, Macedonum rege, memorabile illud inter Euam et Olimpum sociale certamen contra Cleomenem, regem Lacedemoniorum, cuius Plutarchus meminit,
Illyrii imperium cum Scerdelaida,
Scerdelaida Illyrius.
qui ei in regno successit, (ut Polybius inquit)
Strabo auctor est, Cycladibus insulis, ut Plinius inquit,
Aratus dux Acheorum.
eiusdem gloriae partem (ut Polybius astruit)
quodam euertente, Romani cum ingentibus copiis Paulum Emilium et Marcum Lelium consules (quemadmodum Titus Liuius scribit)
Pharum secessisse, ueritus longam futuram obsidionem, nam (ut Polybii uerbis utar)
nam (ut Polybii uerbis utar)
lapidum super sepulchris ibi occisorum.
urbi uicinum ipse applicuit. Cui obuiantes Illyrii descensum in insulam acriter pugnando inhibebant. Exhausta interim militibus ciuitate (omnes enim ad pugnam tumultuarie confluxerant) delitescentes in sylua Romani colem inter portum et urbem natura munitissimum occupauerunt. Quod uidentes Illyrii structa acie Romanos bellum non detractantes ex cole perturbaturi agrediuntur. Cumque diu acriter pugnatum esset urgentibus a fronte et a tergo Romanis (nam ex nauibus milites in insulam descenderant), multis cum ipso Demetrio (ut
enim ad pugnam tumultuarie confluxerant) delitescentes in sylua Romani colem inter portum et urbem natura munitissimum occupauerunt. Quod uidentes Illyrii structa acie Romanos bellum non detractantes ex cole perturbaturi agrediuntur. Cumque diu acriter pugnatum esset urgentibus a fronte et a tergo Romanis (nam ex nauibus milites in insulam descenderant), multis cum ipso Demetrio (ut Appianus dicit)
datis, Romani uictores exstitere. Polybius autem,
quoue quis animo tantum audet in Demetrio uituperare, quod in Alexandro Magno, quod in Hercule, quod in Hannibale, quod in ipsis denique Romanis ac caeteris ducibus regibusque summo solet preconio laudari, efferri, commendari? An non Romani aliena rapiebant? Nunquid Alexander orbem, quo per phas et nephas potiri statuerat, ipse effinxit? Nisi forsan ideo Demetrium quis uituperet, quia minora et pauciora quam hi rapiebat. Sed ad captam Pharensium urbem reuertamur. Emilius Pharo potitus, ammissa apud Illyrios, quemadmodum Petrus Marsius dicit, notabili sui exercitus portione,
quod in Hannibale, quod in ipsis denique Romanis ac caeteris ducibus regibusque summo solet preconio laudari, efferri, commendari? An non Romani aliena rapiebant? Nunquid Alexander orbem, quo per phas et nephas potiri statuerat, ipse effinxit? Nisi forsan ideo Demetrium quis uituperet, quia minora et pauciora quam hi rapiebat. Sed ad captam Pharensium urbem reuertamur. Emilius Pharo potitus, ammissa apud Illyrios, quemadmodum Petrus Marsius dicit, notabili sui exercitus portione,
sui exercitus portione,
eorum incolumi, proprias ulturi iniurias, uendicato sibi iterum maris imperio, Romanorum in Illyrium et Graeciam nauigationes impedirent. Sed qui casus qualesque fortunae Pharensium in posterum fuerint (tametsi Strabo
Romanorum in Illyrium et Graeciam nauigationes impedirent. Sed qui casus qualesque fortunae Pharensium in posterum fuerint (tametsi Strabo
Strabo
meminerint) haud satis compertum habeo, nisi quod post longa certamina et sociale bellum, quod, quemadmodum iam praefati sumus, Pharenses cum Nerentanis gessere contra Venetos, tota fere Dalmatia Venetorum partes (sicut Sabellicus dicit)
septimo ab Vrseolo, duce Venetiarum, euersa funditus eorum urbe, quam pro moenibus fortissime, quamdiu licuit, tutati sunt, uicti fuere.
Vrseolus dux Venetorum Pharum euertit anno domini DCCCCLXXXVII.
Variis posthaec uniuersa Dalmatia ob inextinguibiles inter Venetos et Ligures inimicitias casibus agitata, aucto mirum immodum Venetorum imperio, reedificata prius per uos urbe uestra, inito cum eis perpetuae pacis foedere, praecipuis ornati priuilegiis (nam et senatum habetis et quaestores ipsi deligitis uestrique iuris est aerarium), multis donati immunitatibus,
anno domini DCCCCLXXXVII.
Variis posthaec uniuersa Dalmatia ob inextinguibiles inter Venetos et Ligures inimicitias casibus agitata, aucto mirum immodum Venetorum imperio, reedificata prius per uos urbe uestra, inito cum eis perpetuae pacis foedere, praecipuis ornati priuilegiis (nam et senatum habetis et quaestores ipsi deligitis uestrique iuris est aerarium), multis donati immunitatibus, gratissima potiti libertate Venetis usque ad hoc tempus fidelissime coniungimini. Qui etsi, dum aequam in Republica partem singuli queritis, in uarias saepe discenssiones deueneritis, semper
Variis posthaec uniuersa Dalmatia ob inextinguibiles inter Venetos et Ligures inimicitias casibus agitata, aucto mirum immodum Venetorum imperio, reedificata prius per uos urbe uestra, inito cum eis perpetuae pacis foedere, praecipuis ornati priuilegiis (nam et senatum habetis et quaestores ipsi deligitis uestrique iuris est aerarium), multis donati immunitatibus, gratissima potiti libertate Venetis usque ad hoc tempus fidelissime coniungimini. Qui etsi, dum aequam in Republica partem singuli queritis, in uarias saepe discenssiones deueneritis, semper tamen uirili
donati immunitatibus, gratissima potiti libertate Venetis usque ad hoc tempus fidelissime coniungimini. Qui etsi, dum aequam in Republica partem singuli queritis, in uarias saepe discenssiones deueneritis, semper tamen uirili strenuoque contra aduersarios usi estis animo, cum is omnium Pharensium, et nobilium et plebeorum nec non et ruralium, mos esse uideatur, ut malint mortem uiriliter oppetere quam uel leui seruili iniuria perstringi.
Hinc praeclarissimum illud facinus naualium sociorum triremis, cui praeerat Nicolaus Paladinus, patritius Pharensis
gratissima potiti libertate Venetis usque ad hoc tempus fidelissime coniungimini. Qui etsi, dum aequam in Republica partem singuli queritis, in uarias saepe discenssiones deueneritis, semper tamen uirili strenuoque contra aduersarios usi estis animo, cum is omnium Pharensium, et nobilium et plebeorum nec non et ruralium, mos esse uideatur, ut malint mortem uiriliter oppetere quam uel leui seruili iniuria perstringi.
Hinc praeclarissimum illud facinus naualium sociorum triremis, cui praeerat Nicolaus Paladinus, patritius Pharensis
Nicolaus
potiti libertate Venetis usque ad hoc tempus fidelissime coniungimini. Qui etsi, dum aequam in Republica partem singuli queritis, in uarias saepe discenssiones deueneritis, semper tamen uirili strenuoque contra aduersarios usi estis animo, cum is omnium Pharensium, et nobilium et plebeorum nec non et ruralium, mos esse uideatur, ut malint mortem uiriliter oppetere quam uel leui seruili iniuria perstringi.
Hinc praeclarissimum illud facinus naualium sociorum triremis, cui praeerat Nicolaus Paladinus, patritius Pharensis
Nicolaus Paladinus eques
desideratis caeterisque fere omnibus magnis confectis uulneribus, Pharenses clara potiti uictoria ad suos regressi sunt. Quamobrem Nicolaus Paladinus (quemadmodum nos ipsi uidimus) Senatus Veneti consulto militari honore togaque aurea ob suscepta uulnera pugnandique constantiam donatus, diuitiis et immunitatibus simul cum caeteris naualibus sotiis pro meritis auctus fuit.
Taceo filium eius Paulum, uirum utique, si ingenium, si eruditionem, si forme specimen inspicias, imperio dignum.
Paulus Paladinus aprime eruditus.
Qui post doctissimas de
suis redemptus, ob praecipuam eius uirtutem a Venetis aequitis aurati insigniis sublimatus, magno in praecio usque ad ultimum uitae suae ab eisdem Venetis habitus est. Sed nec Petri Blasei,
Petrus Blasius.
consobrini mei, partam de piratis uictoriam tacebo. Cui ampla et ad pugnam oneraria sua naue apta Aphricum littus sulcanti (Angliam enim uersus tendebat) cum allatum esset tris Venetas rostratas naues a quodam pirata Hispano uastissimam habente nauim in Carthaginensi portu longa obsidione fatigari, ita iniquo tulit animo, ut postposita propriae salutis cura
caeteros Andreas Stipichius
Andreas Stipichius.
spiculo balista excusso per medium pectus a laterae dextro (quemadmodum ego ipse cicatrices inspexi) transfixus non prius se uulneratum esse aduertit, quam direpta per socios nauales hostium naue arma deposuit. Accedit et Vittus Gazarus
Vittus Gazarus.
praeclarum inter confertissimos Turcarum
cuneos facinus in Marbegum,
Marbegus.
cuius Sabellicus meminit,
caede, propriam mortem ultus inter aceruos a se trucidatorum expirauit. Enimuero (ut fama fuit), si mille in castris Venetorum Vitto similes uiri fuissent, minime tam faeda plaga Christianum nomen affectum, minime tot castra, tot pagi, tot uille conflagrate, minime innumerabilis multitudo hominum et pecudum fuisset abducta. Nec silentio praetereundum esse puto recentem octo ruralium ex Pharensibus nautarum prius cum mioparone, deinde cum duabus biremibus mioparoni uehementer laboranti suppetias ferentium circa littus Appulum atrocem pugnam,
Atrox nauales
enim uno (sicuti Lactantius Firmianus dicit) beati in hac uita esse possumus, Quo in hac uita beati esse possumus si minime beati esse uideamur, si fugientes illecebras uoluptatum solique uirtuti seruientes in omnibus laboribus miseriisque uiuamus, quae sunt exercitia et corroboramenta uirtutum, si denique asperam illam uiamque difficilem teneamus, quae nobis ad beatitudinem patefacta est, ut, quam gloriam accepistis a maioribus, posteris reddatis. Dixi.
ad beatitudinem patefacta est, ut, quam gloriam accepistis a maioribus, posteris reddatis. Dixi.
Leonardi Ales Taurinensis Poetae Laureati Tetrasticon.
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.