Your search found 14337 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 12320-12380:

parabat enim Ferdinandus nuptias cum Iohanna Pertrandilla filia Henrici 4‑i regis Castiliae, quae in monasterio jam erat; cum tamen videret se per status Castiliae nihil efficere possit !, duxit Foxanam Germanam; voluit administrator fieri Castiliae Ferdinandus, sed nec hoc successit; interim dissensio exorta est inter status Castiliae, quis succedere debeat; Philippus Pulcher missus a patre Maximiliano venit statim in Castiliam, ut uxoris suae jus retineat; etiam Ferdinandus comparuit, sed status Philippo concesserunt ibique rex electus est

Geneva in libertatem restituta est. 7 3‑o) Ducatum Burgundiae Carolo tradat proxime. 8 4‑o) Renunciet supremo juri in comitatus Flandriae et Artesiae. 9 5‑o) Nunquam velit agere ad recuperandum regnum Navarram, nec pro se, nec pro alio. 10 6‑o) Promittat se ducere velle Eleonoram sororem Caroli. 11 7‑o) Duos filios obsides relinquat. 12 8‑o) Omnia haec puncta solenni jure jurando confirmet. 13 Praeter

libertatem restituta est. 7 3‑o) Ducatum Burgundiae Carolo tradat proxime. 8 4‑o) Renunciet supremo juri in comitatus Flandriae et Artesiae. 9 5‑o) Nunquam velit agere ad recuperandum regnum Navarram, nec pro se, nec pro alio. 10 6‑o) Promittat se ducere velle Eleonoram sororem Caroli. 11 7‑o) Duos filios obsides relinquat. 12 8‑o) Omnia haec puncta solenni jure jurando confirmet. 13 Praeter haec

Andalusiae videntes oportunitatem ad haec; impedita tamen est haec rebellio et oppressa in semine; omnia haec mala Philippus videns causam eorum omnem in ministerium suum retrusit; hinc remoto etiam primario ministro Gasparo de Gusmalium ei suffecit nempe Ludovicum Harem, sed nec hac re multum effecit; nam anno 1647. in regno Neapolitano emersit rebellio, quae usque Siciliam se extendit; per multitudinem bellorum accidit ut penuria in aerario enasceret; hinc ad contributiones exagerrandas, noviter inducendas, deventum est;

expugnata arce Lutzeburgensi; et eo scivit vi pecuniarum suarum adducere Belgas et Anglos Ludovicus ut, licet garantirisaverint pacem Noviomagensem, tamen non tantum Hispanos non juverint, sed potius Angli juverunt Gallos; contra Leopoldum vero suscitavit Turcas in Hungaria, ut nec is juvare potuerit Hispanos; Hispani ergo deserti ad 20 annos coacti sunt inducias facere cum Gallis 1684, ut nempe duo loca munita in Belgis recipiant Hispani, cetera vero occupata a Hispanis servarent sibi Galli; pax tamen non nisi 4 annis duravit; nam 1688. bellum restauravit;

in America ! promontorium Capitis viridis. 3 Sabaudiae dux recepit suas terras, quas prius Galli arripuerunt, nempe usque Alpium altitudines. 4 Hollandi desiderabant ut Belgium Hispanicum nec Hispanis, nec Gallis detur, sed alteri tertio remotiori detur, nempe Austriacis remotis; secundo, sciverunt Hollandi se perpetuis rixis Gallorum expositos esse ob defectum munimentorum in limitibus; hinc egerunt ut arces suas habere et iis militiam propriam illocare possint; hae

! promontorium Capitis viridis. 3 Sabaudiae dux recepit suas terras, quas prius Galli arripuerunt, nempe usque Alpium altitudines. 4 Hollandi desiderabant ut Belgium Hispanicum nec Hispanis, nec Gallis detur, sed alteri tertio remotiori detur, nempe Austriacis remotis; secundo, sciverunt Hollandi se perpetuis rixis Gallorum expositos esse ob defectum munimentorum in limitibus; hinc egerunt ut arces suas habere et iis militiam propriam illocare possint; hae urbes dein

detentus eis succurrere non potuit; interim vero Hispani Brabantiam et Flandriam fere totam sibi subjecerunt ductu ducis Farnese, nempe Tenerimundam, Gent, Bruxellensem, Neomagum et Mechliniam; pressi sic omni ex parte recurrere cogitabant ad Elisabetham reginam Angliae; interim nec haec suscepit provinciam sibi oblatam, auxilia tamen sua ipsis in omnibus promisit, apertumque foedus die 12-a Aug. anni 1585. cum iis inivit, ea conditione, ut Elisabetha 5,000 peditum det Belgis, equitum vero 1,000, quod omnes Elisabetha suis expensis interteneat; Belgae suo

et subesse volebant legitimis principibus Stuardianae familiae; expetiit ergo amicitiam Belgarum et foedus cum ipsis inire voluit, illi tamen partim exhorrentes de eius facto, partim cum negotium dubium viderent, nolebant se determinare; hinc comitem Dorislar oratorem Cromvelli, nec admiserunt pro audientia, imo in ipsa Hollandia occisus est Dorislar per Scotos exules, qui Carolum exulem secuti sunt, Cromvellus ergo satisfactionem postulavit seque ipse gravi bello ultus est; interim enim Scotiam et Hiberniam devicit, et hinc totis viribus contra Belgas

sunt loca, praedia, urbes, quas Belgium foederatum possidet, sed non incorporative suo foederi, et quae provinciae ex Belgio Hispanico avulsae et retentae dein per pacem sunt); hae provinciae generalitatis ergo sunt subjectae foederato Belgio; alia est Trenczia provincia quae nec foederata, nec subjecta est, sed tantum sub praesidio statum generalium vivunt. Talis urbs generalitatis fuit Berga ad Zonam; status Hollandiae primi erant, qui Vilhelmo jure hereditario et quidem ad utrumque sexum deferri statuerunt vicariatum et capitaneatum, ut scilicet

praedia, urbes, quas Belgium foederatum possidet, sed non incorporative suo foederi, et quae provinciae ex Belgio Hispanico avulsae et retentae dein per pacem sunt); hae provinciae generalitatis ergo sunt subjectae foederato Belgio; alia est Trenczia provincia quae nec foederata, nec subjecta est, sed tantum sub praesidio statum generalium vivunt. Talis urbs generalitatis fuit Berga ad Zonam; status Hollandiae primi erant, qui Vilhelmo jure hereditario et quidem ad utrumque sexum deferri statuerunt vicariatum et capitaneatum, ut scilicet Georgio regi Angliae

coacti sunt se aggeribus, vallis et postremo etiam ducto muro se adversus Caledones munire intra Dumbritoniam et Edinburgum; dein sub Hadriano linea haec rectificata et magis extensa est. 2 Sub Antonino Pio tertium vallum ductum est per Lollium Urbicum, sed nec hoc absterruit Caledones; anno ergo 208. regnante Septimio Severo solidus altus murus erectus est ex vallo Hadriani, nihilominus tamen continua bella intercesserunt inter hos populos, donec conjuncti fuissent sub communi imperio. 3 Intermedio tempore religio,

Richardus: Henricus perperam MS sed agnitus et interceptus est, et per 15 menses retentus est donec non 100,000 marcarum argenti se redimeret; interim domi Ioannes frater, qui provincias administrabat fratris sui, usurpavit regnum seque regem obtrusit fratremque nec admisit; exarsit ergo bellum, in quo Richardus fracto Ioanne regnum suum, sed desolatum recepit; sed in Gallia eo peius stabant negotia; Philippus enim domum rediit, Normanniam invasit; expeditionem ergo suscepit in Gallos eosque reppulit ex suis provinciis, sed in obsidione

ad coronam; restabat ergo tertium adhuc, nempe ut sorores duae Eduardi incapaces declarentur; regem ergo debilem, egrotum persuasit ad exheredandas sorores suas ex causa religionis, Maria enim fuit Chatolica et Elisabetham dicebat debere excludi, ut Maria excludi possit, secus nec eam excludi posse; edidit ergo decretum, a statibus confirmatum, quo sororibus successio adempta est, et Ioannae Grayae addicta; nil ergo suberat quam mors Eduardi, et reipsa '553. non sine suspicione veneni decessit; post eius mortem Ioanna Tudlei, nata Gray, regina proclamata

ipsum hoc parlamentum et consilium bellicum ipse Cromvellus, ut voluerat, regens et gubernator omnium 3 regnorum evasit summumque imperium ei delatum est, qui sub nomine protectoris illimitate gubernavit Angliam; scivit enim nomen regis exosum esse populo, hinc illud non suscepit nec se coronari sivit, ut specie libertatis tam religionis, quam civilis obcecet populum. 2 Haec anno '653. gesta sunt; felix generatim habuit gubernium, Belgas ad internecionem vicit, ut pacem petere coacti fuerint cum maxima sui ignominia, per quod sibi in

Post mortem Cronvelli usque 29. Maji 1660. species anarchiae invaluit in Anglia; valida aderat factio, quae eius filio Richardo Cronvell patris potestatem deferre volebant, hinc convocati sunt proceres de factione Cronvelli, qui ei deferebant omnem potestatem; sed Richardus nec ea mentis perspicatia nec ea authoritate pollebat ut his in rem suam uti potuisset; hinc praefecti militiae Fletvoot et Lambert primos motus facere coeperunt, convocando membra parlamenti independentium, quae Cronvellum authoritate exuit; per hoc ergo parlamentum Richardo

usque 29. Maji 1660. species anarchiae invaluit in Anglia; valida aderat factio, quae eius filio Richardo Cronvell patris potestatem deferre volebant, hinc convocati sunt proceres de factione Cronvelli, qui ei deferebant omnem potestatem; sed Richardus nec ea mentis perspicatia nec ea authoritate pollebat ut his in rem suam uti potuisset; hinc praefecti militiae Fletvoot et Lambert primos motus facere coeperunt, convocando membra parlamenti independentium, quae Cronvellum authoritate exuit; per hoc ergo parlamentum Richardo adempta est dignitas

multi Chatolici incarcerati sunt, dein etiam protestantes multi condemnati sunt; hinc novum jusjurandum invectum est pro omnibus publicis officialibus, quod Test dicitur et hodie quoque in usu est; hoc Test est fidei professio, quam solummodo episcopales elicere poterant, proin nec Chatolici nec praesbiteriani; urgebant parlamenta, ut Jacobus, ut Chatolicus, successionis incapax declaretur; ipse Carolus illi suasit ergo ut interim Angliam deserant !, quod etiam fecit et ad Belgium discessit; cum tamen parlamentum urgeret rem, cassavit illud

incarcerati sunt, dein etiam protestantes multi condemnati sunt; hinc novum jusjurandum invectum est pro omnibus publicis officialibus, quod Test dicitur et hodie quoque in usu est; hoc Test est fidei professio, quam solummodo episcopales elicere poterant, proin nec Chatolici nec praesbiteriani; urgebant parlamenta, ut Jacobus, ut Chatolicus, successionis incapax declaretur; ipse Carolus illi suasit ergo ut interim Angliam deserant !, quod etiam fecit et ad Belgium discessit; cum tamen parlamentum urgeret rem, cassavit illud '69.

tandem est homagii praestatio, ubi et subditi homagium praestant, et imperans jurejurando promittit se leges fundamentales observare velle inviolatas; haec omnia tantum in monarchicis regiminis formis locum habent, nam in aristocratia et democratia nunquam emoritur imperans, proin nec inaugurari debet. 21.1 Imperantes propriis utuntur titulis ex magnitudine sibi subjectarum provinciarum; propriisque utuntur scutis et sigillis; utuntur saepe etiam jurium conservandorum gratia titulis provinciarum quae aliis principibus pariunt.

eas provincias; rex Hispaniae se dicit archiducem Austriae. 2 Scutum est connexio certorum hyerogliphorum et signorum quibus declaratur eadem dignitas quae titulo declaratur; omnis enim provincia habet suum certum scutum; huc pertinent omnes ritus et pompa nec non caerimoniae quae in aulis principum consuetae sunt ad maiorem auctoritatem et maiestatem principum; quae omnia nomine etiquette veniunt; huc pertinent archi-officiales, aulae-officiales etc. 3 Ipse locus residentiae

societatis tantum sit, ut 10 / 40, 25 procento portet, tunc haec summa 10 vel 25 erit dividens. 6 Acciae in commercio vices pecuniae subeunt, et circulant, et jam maiorem, jam minorem valorem habent, prout maior vel minor species est lucri pro anno, imo saepe nec eo suscipiuntur in valore, quam habent internum; si nempe societas magna damna habeat aliquo anno, tunc non tantum dividens non adest lucri, sed imo damnum dividitur inter socios, proin acciae non nisi cum Rabat emuntur et recipiuntur, seu cum detractione certae summae ex valore

ad Deum pari modo colendum inducta; haec tamen societas subesse debet imperio civili. 5 Hinc enata sunt jura imperantium circa sacra, scilicet in negotiis externis religionis, non vero in dogmatibus religionis; conscientiis enim subditorum vis imponi non potest, nec coactio; et hinc heresis certe ut delictum civile considerari non potest, nec apostasia; haec enim omnia circa dogmata religionis versantur, quae tamen imperanti non subsunt, siquidem nullum influxum in finem civitatis habeant. 34.1 Religio maximum

civili. 5 Hinc enata sunt jura imperantium circa sacra, scilicet in negotiis externis religionis, non vero in dogmatibus religionis; conscientiis enim subditorum vis imponi non potest, nec coactio; et hinc heresis certe ut delictum civile considerari non potest, nec apostasia; haec enim omnia circa dogmata religionis versantur, quae tamen imperanti non subsunt, siquidem nullum influxum in finem civitatis habeant. 34.1 Religio maximum influxum habet in finem civitatis; multa enim sunt in imperio civili, quae

gradum et 7. et 12. longitudinis sita est. 2 Eius periferia ad 180 milliaria computatur, superficies vero computatur ad 3600 milliaria ; est sub zona temperata, hinc gaudet climati utcunque temperato, frigora tamen praedominant; aer est spissus et humidus nec non insalubris, regio plena est paludibus; fluvius maior est Senus, ad 300 extenditur Anglica milliaria; dividit Hyberniam in meridionalem et septentrionalem. 3 In Hybernia pecora habentur in copia, cervi item, caprae, martes; etiam lupi et ursi

omnes a muneribus qui ecclesiae episcopali addicti non sunt. 6--o) Constitutio, quae Habeas Corpus dicitur; haec 1679. edita est, qua peculiaris praerogativa conceditur nobilibus et omnibus Anglis, vi cuius nempe sine causa sufficienti nemo incarcerari potest, nec per regem. 7--o) Constitutio, qua exauctoratur stirps Stuarda 1689. 8--o) Constitutio, qua de regni hereditate ordinationes factae sunt 1701. 9--o) Tractatus Unionis, qua duo regna Scotiae et Angliae incorporata sunt. 2 Ex

Residentia regum Angliae olim fuit Londini, Scotiae vero Edinburgae, hodie vero sedes regum omnium 3 regnorum est Augusta Tribunantum seu Londinum; originem huius urbis referunt ad [annum] 2945 orbis annum, interim origo non est certa; scriptores maximam et populosissimam nec non opulentissimam praetendunt totius orbis urbem; sita est in latere septentrionali fluvii Tamesis, in amoenissima regione in comitatu Midelseks; constat ex 3 partibus: ipsum Londinum antiquum, 2. Abbatia Vestmonasteriensis, et opidum Sudvark; in Londinensi urbe resident

6--o Turris Londinensis Tower (Tauer); nomine huius turris venit collectio plurium aedium quae moenibus cincta sunt, in quorum medio eminet turris alba; hic fuit antiquissima sedes regum, sed modo armamentarium, domus monetaria, archivum regni, et clenodia regni conservantur, nec non omnes ii incarcerant, qui contra statum delinquunt; 60 tormentis munita sunt moenia, gubernator illius est magni momenti homo. 7--o Basilica mercatorum (Börse), in qua aedes mercatores conveniunt negotiorum suorum gratia; hanc 1566. Thomas Gressham fundavit, sed

privati sunt; id ipsum in Hybernia cum catholicis accidit, quibus ademerunt omnia arma, ne protestantes invadere possint. 3 Vis bellica Angliae in classi consistit; ante Henrici 7 et 8--i tempora vix naves bellicas Anglos habuisse dicere possumus, proin nec classem habuerunt; Henricus 8. prius collegium admiralitatis instituit, et regulavit militiam navalem, iisque stipendia assignavit; temporibus Elisabethae ingens incrementum cepit potentia marina; anno 1603--o erant 42 naves bellicae et militiae navalis

rex leges et consuetudines florentes colligi curavit in codicem, qui nomine Common Law venit; codicem hunc Vilhelmus 1. in linguam Gallicam transferri curavit, et eum novis legibus Normannicis auxit, et ab eo tempore auctus est semper codex novis regum statutis et legibus, nec non parlamenti statutis, quae omnia modo quoque in pleno vigore sunt. 2 Habentur etiam leges peculiares forestales, nec non statuta communitatum, quae leges privatae dicuntur. 2.1 Neque desunt leges militares utriusque

transferri curavit, et eum novis legibus Normannicis auxit, et ab eo tempore auctus est semper codex novis regum statutis et legibus, nec non parlamenti statutis, quae omnia modo quoque in pleno vigore sunt. 2 Habentur etiam leges peculiares forestales, nec non statuta communitatum, quae leges privatae dicuntur. 2.1 Neque desunt leges militares utriusque militiae, quae tamen tantum belli tempore vigent, et pacis tempore subsunt publicis legibus civilibus. 2 Obtinet ex parte etiam

earum legum plurimum confert earum immutabilitas; aliquando etiam citra sublationem legis occurri potest vitiis et erroribus; sic lex antiqua Angliae est quod diebus festis et Dominicis nullum mercenarium laborem peragere licet, proin nec crispare vel tondere quidem licet, et tamen lex haec sublata non est, sed haec lex poena pecuniaria munita est; interim cum non accusentur, nec judex officio suo utitur, et si accusetur etiam, judex exiguam poenam imponit transgressori. 6 Arguunt etiam

vitiis et erroribus; sic lex antiqua Angliae est quod diebus festis et Dominicis nullum mercenarium laborem peragere licet, proin nec crispare vel tondere quidem licet, et tamen lex haec sublata non est, sed haec lex poena pecuniaria munita est; interim cum non accusentur, nec judex officio suo utitur, et si accusetur etiam, judex exiguam poenam imponit transgressori. 6 Arguunt etiam legem, vi cuius creditor 15 Ł sterling possit debitorem suum solvere nolentem incarcerare, sed haec lex ad excessus praecavendos necessaria

valorem fundi a quovis centum desumuntur tot partes, quot parlamentum designat. 2--a rubrica est ex hordeo tosto (Maltz), ex quo cerevisia coquitur; harum duarum rubricarum quantitas non est defixa, quia non sunt defixae semel pro semper, licet jam a saeculo in usu sint, dein nec quantum pro omni anno est aequale. 4 Ex his titulis calculantur reditus publici Angliae horum temporum: ex teloniis circiter 2 000 000; ex accisa omnium objectorum 4 600 000; ex praestatione fundorum immobilium 2 000 000, ex hordeo tosto 113 000 Ł; ex

600 000; ex praestatione fundorum immobilium 2 000 000, ex hordeo tosto 113 000 Ł; ex ceteris adhuc reveniis ! 1 000 000, proin 10 213 000 Ł. 2.1 Habentur etiam extraordinariae rubricae, nempe titulo taxarum tempore nativitatis et mortis nec non conjugiorum. 2 Dein taxae propter expeditiones taxarum; item proventus fiscalitatum; et si haec omnia non sufficerent, recurritur ad novas portiones et titulos, ex quibus frequentissimus est lusus lotto, ea tamen differentia, quod in Anglia tota

collectarum pecuniarum distribuatur iterum inter ludentes dempto certo procento per aerarium; aliquando etiam ad titulum mutui recurritur per chartas bancales. 3.1 Ab omnibus his oneribus nemo Anglorum exemptus est, nec archiepiscopus nec nobilis. 4.1 In Scotia habentur etiam telonia et accisae sub arenda, reliqui reditus per publicos perceptores coliguntur. 2 Dispensatio redituum publicorum est penes regem; a temporibus tamen Vilhelmi

iterum inter ludentes dempto certo procento per aerarium; aliquando etiam ad titulum mutui recurritur per chartas bancales. 3.1 Ab omnibus his oneribus nemo Anglorum exemptus est, nec archiepiscopus nec nobilis. 4.1 In Scotia habentur etiam telonia et accisae sub arenda, reliqui reditus per publicos perceptores coliguntur. 2 Dispensatio redituum publicorum est penes regem; a temporibus tamen Vilhelmi regis est qualificata

omnem pinguedinem naturalem lanae et sic ad recipiendum colorem aptissimos reddunt. 4 Post laneas res texturae sericeae sunt omnium celeberrimae, intertexto etiam auro et argento, item et limbi aurei et argentei; chalibeas fabricas celeberrimas habent, nec non cupreas et ex aurichalco, quae in Eboracensi comitatu florent; coriaeae, testaceae fabricae quam plurimae habentur, item et speculorum, chrystallorum, a potiori in Eboracensi comitatu; horologia, instrumenta mathematica et chirurgica ad summum florem perducta sunt in

Americae; post defectum vero 13 provinciarum mirum in modum imminutum est commercium. 4.1 Scotia cum Anglia aliisque provinciis et regnis commercium facit, partim artefactis suis, partim sebo, lithantracibus, salpis, halecibus et carnibus fumatis, nec non pellis crudis. 2 Hybernia etiam exercet commercium cum aliis gentibus; restricti tamen sunt ad eas merces quas Anglia ipsa non evehit, ne civitas matrix detrimentum capiat, neque permittuntur ad summum florem perduci fabricae mercium, quae in Anglia

sedem habent Londini; eminet inter has societas regia eruditorum, quae ex proprio et privato se sustinet, et ingentes sumptus in rem litterariam facit, praecipue in historia nationali, mechanica, physica, geographica et astronomia, et architectura tam militari quam civili, nec non in re rustica et agricultura; et haec societas excitavit etiam alias gentes ad erigendas tales utilissimas ! societates; praeter hanc habentur multae tam privatae, quam publicae societates, circa diversa objecta litteraria versantes sic, circa antiquitates

tractant; unus nempe provincias septemtrionales Europae pertractat, alter meridionales; prius habet Belgium, Germaniam, Borussiam, Poloniam, Russiam, Daniam et Sveciam; ad meridianam spectat Gallia, Hispania, Portugallia, Italia et Helvetia, nec non Sabaudia. 2 Uterque habet suam cancellariam et subalternos; archivum, sigillumque regni his commissum est; praeter hos a tempore unionis habetur secretarius tertius ex parte Scotiae, qui etiam est consiliarius status; et ex parte coloniarum

habentur lithantraces, sed ligna exigua, etiam gleba focaria gaudent. 2 Modicum ferrum habentur in Sudfania, aliud nullum beneficium regni mineralis; laborat ergo Belgium penuria frumenti, vini, ligni, metallorum et lapidum, imo in quibusdam plagis nec aquam potabilem habent, et cisternis collectis aquis pluvialibus utuntur. 3 Summam ergo naturae penuriam incredibili industria et fatigiis suis superant, et ditissimas reddiderunt provincias suas per unicum commercium et fabricas. 4

quod ligna a saeculo 13. necdum sint a vermibus corrosa; in hoc palatio vicarius habet residentiam et status consident; alias potissimum in bonis suis in Silva Ducis residet; ibi residet et consilium status et camera rationaria, adest officina monetaria, et consilium bellicum, nec non sedes est omnium legatorum aularum exterarum. § 5 Externae securitatis remedia 1.1 Exercitus Belgicus opera Mauritii eiusque successorum in vicariatu

magnos progressus fecerunt, non tamen Gallos et Anglos superant; sculptura aeque non est in maximo flore; in pictura tamen maximum gradum perfectionis adepti sunt cum Italis. 2 In calcographia (Kupferststecherei) Belgae jam magistri erant, cum aliae gentes nec manum adjecisset huic arti. 3 In arte fusoria, praecipue litteras, excellunt Belgae; inventionem typographiae Belgae adscribunt Laurentio Costa, Germani vero Ioanni Guttenberg; summi artifices sunt Belgae in conficiendis mappis geographicis.

Philippinas; in America septentrionali habent antiquum regnum Mexicanum, item novum regnum Mexicanum, Californiam; in meridionali habent Terram firmam, provinciam Quitto, regnum Peruvianum, provinciam Chilensem, Tuccomanniam, Patagoniam et Paraguariam; etiam Terra Magelanica, nec non insulae Antillae, Cuba et Porto Rio, nec non insula S. Domingo, etiam Caraindicae quaedam insulae. 5 Ditiones hae summe utiles sunt Hispanis; copiosum aurum, argentum, cuprum, stannum ex his provinciis habent, quandam

antiquum regnum Mexicanum, item novum regnum Mexicanum, Californiam; in meridionali habent Terram firmam, provinciam Quitto, regnum Peruvianum, provinciam Chilensem, Tuccomanniam, Patagoniam et Paraguariam; etiam Terra Magelanica, nec non insulae Antillae, Cuba et Porto Rio, nec non insula S. Domingo, etiam Caraindicae quaedam insulae. 5 Ditiones hae summe utiles sunt Hispanis; copiosum aurum, argentum, cuprum, stannum ex his provinciis habent, quandam tincturae speciem cochenil, cacao,

habet !. 7 Iactantia et ostentatio magna est Hispanorum, mutationem faciunt in nominibus baptismalibus si ipsis non placeat antiquum, titulos vastissimos habent prouti rex ipsorum; avaritia et iracundia vituperatur non inmerito in Hispanis, nec non crudelitas et simulatio; exteros contemnunt ob rationalismum, Gallos minime ferunt, utut regem Gallum habeant, ob disparitatem morum et graves afflictiones, quas a Gallis perferebant. 8 Notatur etiam intemperantia in passionibus, praecipue in amore;

complures aliae; 32 fregattae intra 20 et 32 tormenta; 12 minores intra 12 et 30; 4 tormentariae naves cum 8 tormentis, 3 galleon cum 6 tormentis, 7 semi galleon cum 3 tormentis, 17 huccer cum 12 tormentis. 3 Hispania provisa est lignis, ferro, et cupro, nec non pice pro structura navium. 4 Numerus militiae ad 49 014 capita computabatur; accesserunt dein 8 cohortes infanteriae maritimae quae 5718 capita numerabant; dignitates bellicae sunt: General Capitain,

etiam reditus ex America; in ea nempe in usu sunt diversae accisae, decimae, sic omnes decimae ex auro, argento effosso, decimae omnium terrae productarum, contributio capitibus imposita, subsidium status ecclesiastici, lucrum rei monetariae, venditio quoque bullae cruciatae, nec non diversi tituli monopoliorum, uti in Europa, titulo teloniorum; provinciales praestationes erogatae habentur; generales vero reditus per inspectores cameratricos percipiuntur. 3 In Hispania diversae familiae habent jus colligendi accisas pro diversis

evanuerunt usque Phylippi 5--i tempora omnes manufacturae. 2 Has maxime Carolus 3. erexit, sic Madritti habetur porcellanae fabrica, ad S. Ildefonsum habetur speculorum fabrica florens, in qua mirae magnitudinis specula conficitur; lanea et linea nec non minores serici fabricae habentur Madritti, in urbe Quadalexara pannificina florens habetur; non nulli etiam privati incipiunt jam texturas serici facere. 3.1 Commercium internum in tanta rerum carentia languens est admodum,

omne commercium externum eandem habet sortem quam internum; habent quidem Hispani cum omni fere gente Europea commercium, sed non lucrosum, sed perniciosum; parato enim aere omnes necessitates suas ab exteris gentibus emere coguntur; imo nec ipsi sibi adferunt necessitates suas, sed etiam vecturarum utilitatem cedunt exteris; paucae comparent naves Hispanicae in Gallia, Italia, hodie etiam Angliam et Africae oras petunt, a quibus religionis Mahometanae aversio eos ad haec usque tempora arcebat, sic anno 1786.

legatus, cum quo tractatus commercii initi sunt; in America meridionali aliquod habent commercium Hispani. 4.1 Commercium, quod cum coloniis suis Americanis habent, est amplissimum, nam omnibus aliis gentibus praeclusi sunt portus Hispanici; interim nec hoc est admodum lucrosum, nam omnes res, quas Hispani suis colonistis vendunt, non sunt producta eorum, sed aliarum gentium Europearum, hinc Hispania est tantum canalis per quem opes et thesauri Americae in universam Europam dimanant; dein ipsi Galli et Belgae immediatum

distinctus est ab omnibus aliis procedendi modis, formam suam accepit partim ab abusibus monachorum et ignorantia iuris, partim etiam ab instructionibus Roma acceptis; tribunal hoc distinctum et independens est ab omni forma, ab omni rectoris civilis influxu, proin in eo nec rex, aut quodpiam aliud tribunal influit, nec causae nunquam ! revidentur, nec quidpiam mutari potest in sententia, nulla apellatio locum habet a sententia huius tribunalis; proceditur erga denunciationem familiarium vel aliorum quorumcumque, adeo ut filius

modis, formam suam accepit partim ab abusibus monachorum et ignorantia iuris, partim etiam ab instructionibus Roma acceptis; tribunal hoc distinctum et independens est ab omni forma, ab omni rectoris civilis influxu, proin in eo nec rex, aut quodpiam aliud tribunal influit, nec causae nunquam ! revidentur, nec quidpiam mutari potest in sententia, nulla apellatio locum habet a sententia huius tribunalis; proceditur erga denunciationem familiarium vel aliorum quorumcumque, adeo ut filius patrem, consanguineus consanguineam prodere possit,

monachorum et ignorantia iuris, partim etiam ab instructionibus Roma acceptis; tribunal hoc distinctum et independens est ab omni forma, ab omni rectoris civilis influxu, proin in eo nec rex, aut quodpiam aliud tribunal influit, nec causae nunquam ! revidentur, nec quidpiam mutari potest in sententia, nulla apellatio locum habet a sententia huius tribunalis; proceditur erga denunciationem familiarium vel aliorum quorumcumque, adeo ut filius patrem, consanguineus consanguineam prodere possit, quin detegatur denuncians, nulla locum

ordinarios, uvas, amigdala, olivas, ficus, poma aurantia et cytri; vina copiosissima habentur, in Algarbia optimum crescit; integra dumeta roris marini, silvae aurantia ! et cytri; procreatur etiam frumentum, siligo, triticum, sed non ea copia ut evehi possit, imo nec domi sufficit ob neglectum agriculturae. 3 In regno minerali auri et argenti ferax est, et quidem antiquorum scriptorum testimonio omni in monte et fluvio deprehendebatur aurum, detecta vero America neglexerunt domesticum auri !; cuprum,

Moysis. 4 In subscriptione rex manupropriae loco utitur 5 punctis in formam crucis Andreanae; quem ritum Quinas vocat. 5 Etiquette in Portugallia summa est, genu flectendo omnia cum rege aguntur neque in Antichambre habentur sellae, ut nec legati quidem sedere possint. 6 Aulae- et archi-officiales sunt copiosi et splendidi. 3.1 Archi-officiales olim hi erant: Connetabilis Portugalliae; 2--o) Marechallus aulae; 3--o) Supremus regni Vexillifer; 4-5) duo admirales

et aurum, ebor et nigritas coemunt. 3 Olim Indiae orientalis commercium penes ipsos solos fuit, per Belgas tamen ejecti sunt; hodie tantum in Macao et Goa commercium habent. 4 Americanum Brasiliense precipuum eorum commercium est, sed nec hoc ad optimas commercii regulas exactum est, permittunt enim etiam ibi nomine suo exteris commercium. 3.1 Sub initium liberum fuit cuicunque Portugallo commercium exercere in Brasiliam, Iosephus vero rex anno '55. fundavit mercatoriam societatem

est, sed confirmari debent; 4--tam partem redituum ecclesiasticorum trahit rex, quos in pias causas convertit; in subjectis tamen bonis, cum clerici stipendio habeant, rex non trahit 4--am partem; omnis immunitas viget clericorum in Portugallia vigore conventionis, vi huius nec jus placeti regii locum habet circa bullas pontificias, interim tamen diversae bullae pontificum subpressae sunt. 9 Tribunal ecclesiasticorum habetur Lissabonae, quod nunciatura dicitur, in quo nomine pontificis causae spirituales deciduntur, et amplos

est 130, splendidissime vivunt, reditus eorum 180 000 Cruczados aestimantur. § 11 De educatione et scholis 1.1 Educatio privata magis quam publica est, parentibus enim relicta est omnis cura educationis; scientiae nec propagatae, nec excultae sunt hactenus, hinc spissae ignorantiae tenebrae mentes Portugallorum occupant maxima ex parte. 2 Universitates habent tamen Coimbriae, quam 1290. Dionysius rex fundavit, formam tamen meliorem primo sub Iosepho accepit haec;

vivunt, reditus eorum 180 000 Cruczados aestimantur. § 11 De educatione et scholis 1.1 Educatio privata magis quam publica est, parentibus enim relicta est omnis cura educationis; scientiae nec propagatae, nec excultae sunt hactenus, hinc spissae ignorantiae tenebrae mentes Portugallorum occupant maxima ex parte. 2 Universitates habent tamen Coimbriae, quam 1290. Dionysius rex fundavit, formam tamen meliorem primo sub Iosepho accepit haec; Ullissiponae

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report