Croatiae auctores Latini: inventa  
   domum |  qui sumus |  textus |  auxilia |  tolle, lege! |   
Bibliographic criteria: none (All documents)
Search criteria: nec

Your search found 14337 occurrences

More search results (batches of 100)
First 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 Last

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 9467-9989:


9467. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

velis, quae quidem usitatis verbis horridius dici solet, ut si solida similia in ratione triplicata laterum homologorum esse dicas, num idem minus intelligam, si liberalius hisce tuis versibus exponatur?
Nec tibi praeteream, similes quaecumque figurae
Si crescunt, vel si major collata minori est,
Crescere plus ipsa facie molemque, locumque,
Majoremque magis multo distendier intra;


9468. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

natura, institutoque inest, ut non eadem, quae juvenes deceat, senioribus etiam consentanea sit, quaeque in solutiore vitae genere convenire possit, eadem in graviore adhibeatur; sic in carminum artificiis suus est rebus quibusque cultus, nec qui levioribus studiis aptus esse possit lepos, atque urbanitas, idem etiam severioribus doctrinis rite adjungatur. Atque idcirco varia dicendi genera sunt a Poetis instituta, ut de majoribus rebus locupletior sit oratio, atque


9469. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

primo stellas definiens, tum quas errantes vocant, harumque a Sole distantias, motus, et conversionum tempore subjicit, quibus adjungit et Cometes. Cur diu vera caelestium corporum dispositio latuerit, exposita variis veterum, nec non et recentiorum Astronomorum erroribus, declarat, receptumque jam inter Planetas statuit, tresque proponit Keplerianas leges, ad quas intelligendas ea, quae in Ellipsi scitu necessaria sunt, breviter persequitur. A vers.


9470. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

Ex quibus infert gravitatem nostrorum corporum in Terram ejusdem esse, ac eam generis, quae primarios Planetas in Solem, secundarios in primarios trahit; propterea diffusam undique per totum Planetarum hoc ingens spatium esse, nec jam soli, ut hactenus creditum, Terrae tribuendam. A vers. 851 descendit ad problemata quaedam motus corporum projectorum, quae ejusmodi vi solicitentur, definitque, quid corpora, ut in ellipsi ferantur, aut in parabola,


9471. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

describit, quales observari solent, a sideribus ceteris distinguens; nihil mortalibus, ait, funesti ab iis significari, cum vulgo jampridem timori essent, neque Telluri proximas perstare, neque ab ejusdem Telluris illos, ut nec a Planetarum, aut Solis exhalationibus exoriri posse: esse igitur Cometas corpora mundo coaeva motu semper constante per caelum labentia. Post Cartei, Bernoullii, et Cassini propositas de Cometis, rejectasque sententias ad


9472. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section]

infinita ad v. 1600. Quare cum in magnis distantiis vigeat vis attractiva, seu gravitas, necessario debet alicubi haberi transitus a repulsione ad attractionem, ubi quidam erit velut limes contrariarum hujusmodi virium. Sed nec unus hic erit limes, cum saepe transiri possit a repulsivis viribus ad attractivas, quod ex variis naturae effectis deducetur. Quapropter admittenda quaedam est tanquam generalis materiae proprietas hujusmodi invicem sibi


9473. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


82  Namque aut corpora sunt, nostros impellere possunt
83  Quae sensus, ducunt aut unde exordia sensus,
84  Vitaque, quodcumque est, quod mens, et spiritus audit.
85   At quod nec corpus, nec mens sit, cum nequeamus
86  Scire, quid esse queat, multi nihil esse fatentur;
87  Hic veluti quiddam prohiberet, tertia constet
88  Ne natura etiam, aut vario fors ordine plures,


9474. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


82  Namque aut corpora sunt, nostros impellere possunt
83  Quae sensus, ducunt aut unde exordia sensus,
84  Vitaque, quodcumque est, quod mens, et spiritus audit.
85   At quod nec corpus, nec mens sit, cum nequeamus
86  Scire, quid esse queat, multi nihil esse fatentur;
87  Hic veluti quiddam prohiberet, tertia constet
88  Ne natura etiam, aut vario fors ordine plures,


9475. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

sui referatur imago.
134   Anne opus at speculo est, possit mens unde tueri
135  Effigiem reflexa suam? Reflectitur in se
136  Scilicet, in seseque sibi redit obvia semper,
137  Nec minus obscura sibi se in caligine condit.
138  Hinc qui nil, nisi rem, quae cogitat, esse, putavit,
139   Mentem, atque ex isto manare huic omnia fonte,
140  Prorsus id ille mihi temere arripuisse


9476. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


195  Non itidem posse in rebus non esse, quod extat,
196  Et, genus hoc, alia, obtutu non vera fateri
197  Mens ipso quae non possit, manifestaque clament
198  Vel pueri, nunquam quos nutrix blanda, nec ipsi,
199   Talia uti subito noscant, docuere parentes.
200  Verùm, quandoquidem nos claro in lumine quaedam
201  Aspicimus, subitoque eadem percepta probamus,
202  Cur erit,


9477. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


301  Scilicet aut ipsis venere a sensibus extra,
302  Aut post a variis animaï motibus intus.
303   Tertia nulla via est, qua possint insinuari
304  In nostros animos, nec ab ulla parte meare.
305  At quae sic duplici fiunt ope, semper eadem
306  Non perstant ratione, suis nec finibus haerent.
307  Mens formarum opifex nectit, disjungit, et auget,


9478. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


303   Tertia nulla via est, qua possint insinuari
304  In nostros animos, nec ab ulla parte meare.
305  At quae sic duplici fiunt ope, semper eadem
306  Non perstant ratione, suis nec finibus haerent.
307  Mens formarum opifex nectit, disjungit, et auget,
308   Extendit, minuit, transformat, et undique versat
309  Omnimodis certo, certo sine fine, sine ordine certo,


9479. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

libera partim
334  Est eadem. Internos quoque saepe extenditur ipsos
335  In motus animi vis libera; quisque quod intra
336  Percipit expertus, claraque in luce tuetur.
337  Nec mihi se contra Ratio hic, quae sufficit, ipsa
338   Efferat, et mentis moderandae frena receptet.
339  Multi illam cunctis ponunt fundamina rebus;
340  Unde etiam Veri in mentem fons defluat almus:


9480. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

est
344  Arbitrio fiant ut nostro, nullaeve constet
345  Multarum ratio rerum, nisi sola Voluntas?
346  Ipsa movet se mens, contraque moventibus ire
347  Quit causis, causis nec quoquam impellitur ullis
348   Interdum: quid Numen enim, cum conderet orbem,
349  Impulit, ut spatii solem in regione locaret
350  Hac ipsa, non qua fulget Cynosura, vel ardens


9481. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


354  Tum plures, voluit, vel contra? quidve coegit,
355  Ut faceret non pulchra magis, melioraque multo,
356  Quae fecit? Tantis faciundis summa Potestas
357  Rebus an exhausta est? majus, meliusque nec ultra est?
358   At neque se egregiam commendat ob utilitatem
359  Haec Ratio: facilis non se via, nec nova pandit
360  Propterea ad verum. Vel, si libet, indita cunctis


9482. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


356  Quae fecit? Tantis faciundis summa Potestas
357  Rebus an exhausta est? majus, meliusque nec ultra est?
358   At neque se egregiam commendat ob utilitatem
359  Haec Ratio: facilis non se via, nec nova pandit
360  Propterea ad verum. Vel, si libet, indita cunctis
361  Sit rebus Ratio, quae sufficit, illa videri
362  Idcircone queat nobis, praestoque repente
363   Esse


9483. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

summa profecto est
369  Haud minus idcirco, quas ignoramus, et ullo
370  Conatu, aut ullis opibus pertingere non est:
371  Ipsa latet quoniam rerum Natura tenebris
372  Obsita, nec, tenuem nobis nisi, protulit, umbram.
373   Quapropter nostra est, ut dixi, libera prorsus
374  Mens animi; ratio neque sufficit ulla profecto,
375  Qualem nos intus sentimus, libera ne sit,


9484. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

lumine cassos
425  Ex utero miserans mater profudit in auras,
426  Illi non lucem, perfusaque corpora luce
427  Agnoscunt: datur haud ullas formare colorum
428   Effigies animo: nec res succendere possunt
429  Ignotae desiderium; haud se proinde carentes
430  Credunt, nec nimium, si credant forte, molestum est.
431  Sed si oculis ars deinde Medentum accesserit aegris,


9485. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

corpora luce
427  Agnoscunt: datur haud ullas formare colorum
428   Effigies animo: nec res succendere possunt
429  Ignotae desiderium; haud se proinde carentes
430  Credunt, nec nimium, si credant forte, molestum est.
431  Sed si oculis ars deinde Medentum accesserit aegris,
432  Suffusasque acies purgaverit; ecce repente
433   Cum sensu nova cuncta novo, nova corpora circum


9486. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


500  Ni per se, similis queis sensus inesse videtur.
501  Has neque notitias non intus habere valemus,
502  Cum res poscit, uti cum sensus afficiuntur,
503   Aut mutare aliis; nec, cum dolor urget, eundum est
504  Non sentire potis mens, aut laetarier inde.
505  Quare in materia sensus, animumque movendi
506  Vires esse quidem has cognoscimus: at quid eadem


9487. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

cuncta
534  Corpora: quod nuper certa ratione repertum est,
535  Et quod perspicuum tibi post faciemus, ubi ante
536  Constiterit, quae vis hoc nomine subsit utroque.
537  Nec jam ultra prodire datum est: quis prendere possit
538   Corpoream quantùm ad naturam percipiendam
539  Restet adhuc? quantùm in medio quantùmque relictum?
540  Nempe hic immenso distenditur aequore


9488. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

abrumpitur ipsa
701   Mentibus in nostris series, ut nulla priorem
702  Excipiat demum; quod fit plerumque, sopore
703  Cum lassata jacent alto, resolutaque membra,
704  Nec mentem vanis illudunt somnia formis;
705  Tum subitò nobis tempus cessare videtur,
706   Ut nosmet durare ne ipsos percipiamus;
707  Nox neque momento longissima longior uno est,


9489. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

profecto
740  Obtutum non saepe vices convertat ad istas
741   Unam rem versans aliquam): nos dicimus illud
742  Momentum, species quo scilicet una videtur
743  Tantùm animo, nec adhuc decesserit advenienti,
744  Momentum, quo non pars temporis ulla videri
745  Esse minor queat, et breviori transvolet ictu;
746   Apparet mora nulla, et puncto sistit in uno:


9490. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


773  Ducier aequali noscamus denique lapsu,
774  Prendere possimus mensurâ ut tempora certâ?
775  Tardior esse potest nam motus, et ocyor omnis,
776   Temporis ast eadem est semper fuga; nec mage durant
777  Nec minus omnes res, at perstant esse profecto,
778  Seu nulli existant motus, tardive, citive.
779  Rebus ab his, spatium quibus hactenus, eque volutum


9491. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

lapsu,
774  Prendere possimus mensurâ ut tempora certâ?
775  Tardior esse potest nam motus, et ocyor omnis,
776   Temporis ast eadem est semper fuga; nec mage durant
777  Nec minus omnes res, at perstant esse profecto,
778  Seu nulli existant motus, tardive, citive.
779  Rebus ab his, spatium quibus hactenus, eque volutum
780  Tempus item est nobis, facilisque brevisque


9492. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


806   Dum peragunt jussa, et nigra per tabulata vagantur.
807  Cunctis verus ab his oritur tum denique motus
808  Motibus, atque aliis, si in summa hac forsitan extant,
809  Quos neque nos oculis, nec noscere mente queamus.
810  Ergo gubernaclum qui torquet, dicere possis
811   Expertem motus simul, expertemque quietis,
812  Ipsum si puppis referas ad ligna cavatae,
813  Et


9493. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ipsas
836   Per vires, quae tum praesentes corpora turbant,
837  Deque sui ratione status decedere cogunt?
838  Ergo qui motus nullis sunt viribus orti,
839  Apparent tantùm, nec re, sed nomine constant.
840  Scilicet impressae vires in corpora multa
841   Interdum efficiunt, aliud referatur ad illa
842  Si tum corpus, uti queat apparere moveri,


9494. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

carere
975   Carmina, non aliis nisi mentibus apta severis:
976  Nam si non vernae rident per amoena vireta
977  Hìc florum species, si non et flumina currunt
978  Lactea, nec tenerae ludunt per prata puellae;
979  Ast aliquis tamen et rebus decor esse severis
980   Creditur, et proprii manet ingens gloria cultus;
981  Primùm vera tibi si pandimus, atque ea deinde


9495. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1037  Idem prodire, atque eadem facere omnia vulgò,
1038  Quae fiunt; quis erit tam sidere cretus amico,
1039  Ut quae prima suae menti forte indicat et quae
1040   Conveniat tantum perpaucis, nec bene, rebus,
1041  Illa sit e cunctis una, et certissima causis;
1042  Cum valeant hoc Omne capaci prendere gyro
1043  Hae melius, quàm cui praeferrier obtigit uni.
1044  Non


9496. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

more, ratisque
1061  Usibus, in variis servari quos probe rebus
1062  Aspicit, illatis toties dum crimina poenis
1063  Comparat, et pulchrae noscit data praemia laudi:
1064  Nec nimium, si non, quis legum, noverit, auctor,
1065   Quaeque ferendarum ratio, et quae tempora, refert;
1066  dum liceat multas deprendere praecipuasque,
1067  Quas servare opus est, offendat ne quid in


9497. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

versantibus ampla
1074  Naturae in ditione, et mundi in grande receptis
1075   Hospitium, rerum ad causas pertingere primas
1076  Cum nullis animi liceat conatibus unquam,
1077  Nec vidisse, recens qua mundus origine, et unde
1078  Fluxissent, per quos consistunt omnia, motus;
1079  Nec nimium vitae haec intersint instituendae,
1080   Ut bene, quodcumque est, queat hoc traducier


9498. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

pertingere primas
1076  Cum nullis animi liceat conatibus unquam,
1077  Nec vidisse, recens qua mundus origine, et unde
1078  Fluxissent, per quos consistunt omnia, motus;
1079  Nec nimium vitae haec intersint instituendae,
1080   Ut bene, quodcumque est, queat hoc traducier aevi;
1081  In rebus sat erit nobis inquirere, quid sit
1082  Tantùm, et quid fiat, quasdam possimus ut


9499. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1092  Quod plerumque solet diversa in gente moranti,
1093  Praecipitem cum fert bene nondum ad cognita mentem.
1094  Post breve si namque hospitium, cum pauca profecto
1095   Viderit, et varios nec adhuc adverterit usus,
1096  Protinus illius leges comprendere gentis
1097  Speret, et ad populi scita, ad consulta Senatus
1098  A rebus, sibi quae visae, procurrere cuncta,


9500. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

repone
1141  Naturae, quae non possint dissolvier unquam.
1142  Munera quandoquidem, quae nos communia toti
1143  Semper materiae sensuque et mente tuemur,
1144  Quaeque nec intendi valeant, nec deinde remitti,
1145   Ut calor, aut frigus, sed perstant una, eademque,
1146  Munera materiae generatim ea totius esse
1147  (Quo mundi sit cumque loco, terrave sub ima,


9501. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1141  Naturae, quae non possint dissolvier unquam.
1142  Munera quandoquidem, quae nos communia toti
1143  Semper materiae sensuque et mente tuemur,
1144  Quaeque nec intendi valeant, nec deinde remitti,
1145   Ut calor, aut frigus, sed perstant una, eademque,
1146  Munera materiae generatim ea totius esse
1147  (Quo mundi sit cumque loco, terrave sub ima,


9502. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

fuere.
1280   At pertransit aquas, et vitri corpora lumen,
1281  Et radii inter se multi plectuntur in unum,
1282  Et lux mille viis spatio discurrit eodem,
1283  Itque reditque, nec una alii pars officit hilum.
1284  Omnia tu potes haec facili cognoscere pacto,
1285   Ut non propterea penetrari corpora credas;
1286  Si lucem perquàm subtili corporis auctu


9503. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

officit hilum.
1284  Omnia tu potes haec facili cognoscere pacto,
1285   Ut non propterea penetrari corpora credas;
1286  Si lucem perquàm subtili corporis auctu
1287  Esse, nec admixtum cunctis non rebus inane
1288  Percipias; atque in vitro, atque humore latere
1289  Tam varios flexus, queis permeat illa, viarum.
1290   Spongia nam lympha veluti repletur, aperta


9504. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

quandoquidem nihil est, quo vincere possis,
1297  Ipsa inter sese penetrari corpora; legem
1298  Par erit hanc etiam generatim ad corpora quaeque,
1299  Quo sint cumque loci, distendere, quaeque nec unquam
1300   Vidimus, a nobis nec longe abducta valemus
1301  Cernere, quae supra nubes, super astra locantur,
1302  Ultra anni, solisque vias, stellasque minores,


9505. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1297  Ipsa inter sese penetrari corpora; legem
1298  Par erit hanc etiam generatim ad corpora quaeque,
1299  Quo sint cumque loci, distendere, quaeque nec unquam
1300   Vidimus, a nobis nec longe abducta valemus
1301  Cernere, quae supra nubes, super astra locantur,
1302  Ultra anni, solisque vias, stellasque minores,
1303  Scilicet, ut nunquam penetrari mutuà possint.


9506. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

fronte, recondat
1331  Plus spatii; spatium sin circum contegat aequum
1332  Intra se, reliquis constet minor omnibus ina,
1333  Omni nempe capax ut sit magis una figurâ.
1334  Nec tibi praeteream, similes quaecumque figurae
1335   Si crescunt, vel si major collata minori est,
1336  Crescere plus ipsa facie molemque, locumque,
1337  Majoremque magis multo distendier intra;


9507. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1395   Permeat ex omni, neque sese occursibus usquam
1396  Impedit ipsa suis? reputans haec omnia possis
1397  Tutemet haud ullis finem per te ipse videre
1398  In rebus nostra pertingi a mente, nec ipsa
1399  Sisti ad semina nos pedetentim progredientes.
1400   Semina quae si sint, inquam, et res limite constant,
1401  Magno opus est menti, transmittat ut omnia, saltu,


9508. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1407  Arcibus et validis urbem post terga relictis,
1408  Primam urbem, regni caput ardent impetere ipsum:
1409  Sed nimium audacis saepe illos poenitet hujus
1410   Demum consilii, nec amica, nec sibi nota,
1411  Inclusos terra; grassantur viribus hostes,
1412  Atque dolis, coguntque pedem haud sine caede referre.
1413  Maxima tum laus est, alieno abscedere si quà


9509. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1407  Arcibus et validis urbem post terga relictis,
1408  Primam urbem, regni caput ardent impetere ipsum:
1409  Sed nimium audacis saepe illos poenitet hujus
1410   Demum consilii, nec amica, nec sibi nota,
1411  Inclusos terra; grassantur viribus hostes,
1412  Atque dolis, coguntque pedem haud sine caede referre.
1413  Maxima tum laus est, alieno abscedere si quà


9510. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

per aequor
1444  Ludentes pueri, per florea prata rotundum
1445   Aut ebur, aut lignum; recta fugit, et sua, vernas
1446  Quà fugit, inclinans frondes, vestigia linquit,
1447  Nec deflectit in hoc coepta a regione, nec illud
1448  In latus; a recta medius nisi forte lapillus
1449  Cogat abire via, aut secti pars edita trunci.
1450   Atque ea quo saxis, quo sit magis aspera


9511. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Ludentes pueri, per florea prata rotundum
1445   Aut ebur, aut lignum; recta fugit, et sua, vernas
1446  Quà fugit, inclinans frondes, vestigia linquit,
1447  Nec deflectit in hoc coepta a regione, nec illud
1448  In latus; a recta medius nisi forte lapillus
1449  Cogat abire via, aut secti pars edita trunci.
1450   Atque ea quo saxis, quo sit magis aspera glebis


9512. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

aëra, vel cum
1466  Tormentis lapides a grandibus excutiuntur,
1467  Non alia regione vise deflectere cernas,
1468  Quàm deorsum, sua quo gravitas, et pondera cogunt:
1469  Nec ratione alia servant per saecula longa
1470   Astra suos circa solem labentia motus;
1471  Quae, si praeterea vic nulla alicunde veniret,
1472  Perpetuò vim propter inertem deproperarent


9513. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

motibus unà
1576  Conjunctis cernes quovis post tempore eodem
1577  Esse loco, quo, vis si quaeque cieret earum,
1578  Aequis temporibus totidem, seorsumque, videres.
1579  Nec minus idcirco a diversis viribus actum
1580   Mobilitate pari semper, rectaque feretur.
1581  Hinc facile agnosces, diversae ita pellere corpus
1582  Si pergant causae, haud conjunctim, at temporis


9514. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1651  Linquat iners, quod iter jam tum tentabat, eodem
1652  Insistet recto, neque parti flectet ab ulla.
1653  Quare, unde egressa est, puncto continget in uno
1654  Curvatam via recta viam; commune nec ultra
1655   Quidquam est; discurrunt diverso caeterà tractu;
1656  Atque ita continget, non possit ut altera puncto
1657  Quaelibet ex illo nasci, et procurrere longe;


9515. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

linquat;
1714  Area temporibus respondeat ista, necesse est,
1715   Exeat ut duplex in duplice, ternaque terno,
1716  Cumque illo ratione pari paria augmina sumat.
1717  Certaque nec ratio non horum, claraque constat,
1718  Praesertim quibus est mensurâ exercita rerum
1719  Mens, artisque patent templa ad sublimia diae
1720   Primi aditus, queis ignari posuere profanas


9516. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1748  Nempe advenisset sola, et vis extera quo nunc
1749  Demittit; quae cum medium se dirigat illum
1750   Per radium, radio non ipsi cogere debet
1751  Corpus ut accedat, contra nec ut inde recedat);
1752  Par quapropter erit primo quoque. Tempore corpus,
1753  Fac, nova deinde pari immotum vis urgeat illud,
1754  Ut prius, in punctum; formae par area rursus


9517. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1761  Ictibus assiduis, ut tramite corpus agatur
1762  Incurvo; quoque tum manifestum id constet, oportet,
1763  Quod doceo, curvos quanquam est via flexa per arcus.
1764  Ambigua nec item per te ratione tueri
1765   Tutemet ipse queas, quod scilicet ordine verum,
1766  Hoc genus, inverso patefit, si dicta retexas;
1767  Invenies siquidem, curvo si tramite pergat


9518. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1768  Corpus, quaeque suis ut respondentia semper
1769  Temporibus, fili aut radii vestigia constent,
1770   Esse illas vires extrinsecùs advenientes
1771  Directas ad idem punctum debere, nec omnes
1772  Non omni de parte simul concurrere in unum.
1773  Invenies pariter, punctum quod corpore obitur,
1774  Si motu quocumque itidem moveatur, et aequis,
1775   Queis


9519. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1817  Haud minus insistam tamen, et quae posse videntur
1818  Musarum ingenuo tractari carmine, dicam;
1819   Multaque praeteream, quorum minor usus, opusque est,
1820  Quaeque nec includi numeris nimis aspera possunt,
1821  Quaeque etiam verbis vix sunt adeunda solutis.
1822  Quare, quod superest, dum curvos ire per arcus
1823  Percipimus corpus, nos quaedam hic nomina, quae


9520. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1859   Concipiunt inter vires, pugnasque moveri
1860  Ancipites, vel ab hac potiores parte, vel illâ:
1861  Inde pari si concurrant conamine utrinque
1862  Libratae, medium nec posse accedere corpus
1863  Ad punctum, contra nec posse recedere dicunt,
1864   Aequatum sed deferri debere per orbem:
1865  At mage si fugiens vis polleat, ilicet illa


9521. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1860  Ancipites, vel ab hac potiores parte, vel illâ:
1861  Inde pari si concurrant conamine utrinque
1862  Libratae, medium nec posse accedere corpus
1863  Ad punctum, contra nec posse recedere dicunt,
1864   Aequatum sed deferri debere per orbem:
1865  At mage si fugiens vis polleat, ilicet illa
1866  De parti captare fugam; sin altera vincat


9522. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

licet, hac ratione
1881  Puncti nunc odio ferri, nunc illud amore
1882  Dicatur corpus, si res ferat ipsa, metumve,
1883  Spemve inter, positum simul avertique, rapique;
1884   Nec dubitem interdum nostris in versibus ipse
1885  Aut his, aut, genus hoc, aliis quoque vocibus uti.
1886  At si his nominibus se veram exponere credant
1887  Rem, neque non propriam verborum, cum


9523. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1899   Secum ut se certo componant foedere in unum;
1900  Quidquid et hinc exit queiscumque a viribus, illa
1901  Non minus est servare tenax, et juncta tenere
1902  Effectis aliena suis, nec respuit ulla,
1903  Queiscumque adveniant laterum de partibus unquam.
1904   Non igitur pugnant, non vinci, aut vincere possunt;
1905  Cumque repulsantis, cumque impellentis eandem


9524. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1960  Lustraque, saeculaque, atque aeterna in tempora pergat,
1961  Haud unquam finem optatum contingere speret,
1962  Quin aliqua sit parte talenti obnoxius idem,
1963  Usque nec ulterius non solvere debeat: at si
1964   Nummum credideris non unum, at quinque, decemve,
1965  Atque ille unius partem tibi reddere, ut ante,
1966  Dimidiam incipiat, nec reddere desinat unquam


9525. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1963  Usque nec ulterius non solvere debeat: at si
1964   Nummum credideris non unum, at quinque, decemve,
1965  Atque ille unius partem tibi reddere, ut ante,
1966  Dimidiam incipiat, nec reddere desinat unquam
1967  Dimidiae reliquae partis; sic detrahet unum
1968  An nummum e summa quantovis tempore? semper
1969   Quin plus quàm quatuor superesse, novemve videbis.


9526. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


1989   Extera partem aliquam vis tempore detrahit omni;
1990  Non erit ast, aliquid non semper ut ipsa relinquat,
1991  Quod carpat, minus atque minus sine fine, modoque;
1992  Nec queat id facere, ut prorsus cessare putetur;
1993  Semper ut e nummo dixi superesse quid uno.
1994   Major proposito sin impetus impete constet,
1995  Non tantùm oppositis valeat non ipse perire


9527. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2051  Quamque repellentem nos ante vocavimus, ipsam
2052  Nunc contra nobis vocitare necesse trahentem est;
2053  Rectaque contingens arcus quoque semita versos
2054   Vertetur pariter, nec, ut ante, recedere corpus
2055  A puncto per eam, sed contra accedere possit,
2056  Quandoquidem a puncto tum ipse remotius arcus
2057  Finitur quicumque, viae tangentis eundem


9528. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

putamus.
2121  Quapropter qui nil desiderat, ille, necesse est,
2122  Securus laeta, et tranquilla mente fruatur,
2123  Contentusque sui degat, nil quaerat et ultra.
2124   Nec quodcumque bonum, potiusve quod esse bonorum
2125  De genere apparet, nos nostro dimovet ad se
2126  Alliciens praesente statu, nisi suscitet intus
2127  Ante sui desiderium, et fastidia quaedam


9529. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

a
2162  Compositis silum incertum se proferat extra
2163  In nobis desiderium, huc quod raptet, et illuc,
2164   Et velut incurvo mores sine lege meatu
2165  Inflectat nostros, nec rem convertat in unam:
2166  Unde tamen premimur magis, atque valentior unde
2167  Impulsus venit, in rem plus contendimus illam.
2168  Proinde aliis major raptat nos saepe cupido,


9530. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

minor, et nulla est interdum cura, quietis
2179   Hic tantùm, intentis ad caetera, sollicitisque.
2180  Quare opus est nosmet, summum, aeternumque quod extat,
2181  Saepe volutando nostra sub mente, nec omni
2182  Non de prospectu, non omni a parte tuendo,
2183  Ejus uti, quae sit, naturam perspiciamus,
2184   Quam praestans ea sit, praeclaraque, magnaque longe;


9531. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2195  Illa fames quem vexat, et expectata voluptas
2196  Suscitat; haud illum nitor auri, purpureoque
2197  Lumine collucens ostrum regale movebit,
2198  Famaque diversum rapiet, nec blanda voluptas
2199   Illiciet dulci perfusum fonte leporum.
2200  Immotus res humanas versabitur inter,
2201  Subjiciensque sibi mortalia quaeque feretur
2202  Altius atque,


9532. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

inter,
2201  Subjiciensque sibi mortalia quaeque feretur
2202  Altius atque, caput sublimibus inferet astris,
2203  Quo neque ventorum tempestas, nigraque gliscunt
2204   Nubila, nec tonitru, nec fulmine concutitur mens,
2205  Perpetuùm at caelo ridet lux alma sereno. LIBER SECUNDUS.
1  Inscius a teneris veluti


9533. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]


2201  Subjiciensque sibi mortalia quaeque feretur
2202  Altius atque, caput sublimibus inferet astris,
2203  Quo neque ventorum tempestas, nigraque gliscunt
2204   Nubila, nec tonitru, nec fulmine concutitur mens,
2205  Perpetuùm at caelo ridet lux alma sereno. LIBER SECUNDUS.
1  Inscius a teneris veluti puer incipit


9534. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

minuentes clade: vel urbes,
77  Regnaque terraï vasto labentia motu,
78  Fluminaque, aequoraque oppositas vincentia moles
79  In loca se latis culta inducentia campis:
80   Nec non et terras qui possint obruere imbres
81  Diluvio immani, et faciem immutare locorum.
82  His instructa solet, veluti feralibus armis,
83  Praeterquam quod edax etiam sit, et undique rodat,


9535. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ire est.
108  Quapropter quoniam, praeter jam cognita semper
109  Munera quae fuerant generatim corporis omnis,
110   Omni in materie quoque inertem haerescere dixi
111  Vim, nec item certa non hanc ratione probavi;
112  Quod superest, prius ac gravitatem denique ad ipsam
113  Delabar, fieri satis uno carmine porro
114  Cui nequeat, rerum est adeo foecunda feraxque;


9536. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


149  Pondus erit, liquidum properantior altera tanto
150   Findet iter, quanto leviori merce laborat.
151  Sic itidem longo geminae si fune carinae,
152  Quae neque sint ventis, valido nec remige pulsae,
153  Mutuà nectantur, sed nulla parte retentae
154  Ex alia, nulloque haerentes ad vada morsu,
155   Aequè inter sese distento fune trahentur,


9537. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pellit:
202  Propterea lapis hinc, et tota movebitur aeque
203  Terra illinc; terram sed dispertius in omnem
204  Motus hic haud ulla poterit ratione videri,
205   Nec tenui sensus impellere mobilitate;
206  Accidet ad nostros sensus tamen alter, agetur
207  Quo lapis exiguo prae vasta corpore terra.
208  Sed nil hanc melius, nil certius uberiusque,


9538. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

acta
218  Mutant: et quamvis, ne mutent, ante resistant;
219  Cum fuerit mutata tamen, servare recentem
220   Pergunt, pro veteri et conatus edere nullos.
221  Quae fuerint nec dura tibi, nec mollia demum,
222  Illa ubi perdiderint primam compulsa figuram,
223  Vim subito exercent aliquam, amissamque receptent
224  Ut faciem, pugnant: vis haec, et pugna profecto,


9539. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


218  Mutant: et quamvis, ne mutent, ante resistant;
219  Cum fuerit mutata tamen, servare recentem
220   Pergunt, pro veteri et conatus edere nullos.
221  Quae fuerint nec dura tibi, nec mollia demum,
222  Illa ubi perdiderint primam compulsa figuram,
223  Vim subito exercent aliquam, amissamque receptent
224  Ut faciem, pugnant: vis haec, et pugna profecto,


9540. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

coëgerit auris.
269  At rerum in numero prorsus consistere dura
270   Corpora quis dicat? neque enim, quae flectier ulla
271  Non possint vi vel paulum, deprendimus usquam:
272  Nec quibus a pulsis itidem vis maxima, nullave
273  Exeritur, versae reparent ut damna figurae.
274  Nempe aliquis semper quovis in corpore nisus
275   Elicitur, genus hoc, exilis qui tamen extat


9541. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


415   (Num nequeant numeris supponier omnia veris,
416  Hoc genus, intendi quae possunt, quaeque remitti,
417  Atque, ipsi ut numeri, majora, minoraque fiunt?)
418  Protinus agnosces, quid fiet; tuta nec ulla est,
419  Nec manifesta animis ratio magis, exque pedita:
420   Proin cernes facile, an sistantur corpora ab ictu,
421  Excurrantve eadem, et quo tractu, quas et in oras,


9542. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

veris,
416  Hoc genus, intendi quae possunt, quaeque remitti,
417  Atque, ipsi ut numeri, majora, minoraque fiunt?)
418  Protinus agnosces, quid fiet; tuta nec ulla est,
419  Nec manifesta animis ratio magis, exque pedita:
420   Proin cernes facile, an sistantur corpora ab ictu,
421  Excurrantve eadem, et quo tractu, quas et in oras,
422  Cuique quid adjectum, quid demptum denique


9543. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cuique est divitiarum:
429  Proin jure aequato, fuerat qui ditior ante
430   Coetus amicorum, tanto sibi repperit auri
431  Esse minus, quanto prodit locupletior alter,
432  Ut nec opus crescant in summa, nec minuantur.
433  Proptereaque virûm numerus quo major habetur
434  In coetu, magis ille refert, nam quemque virorum
435   Uti deinde pari, atque aequato foedere dixi.


9544. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


429  Proin jure aequato, fuerat qui ditior ante
430   Coetus amicorum, tanto sibi repperit auri
431  Esse minus, quanto prodit locupletior alter,
432  Ut nec opus crescant in summa, nec minuantur.
433  Proptereaque virûm numerus quo major habetur
434  In coetu, magis ille refert, nam quemque virorum
435   Uti deinde pari, atque aequato foedere dixi.


9545. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

motum
466  Partim, et partim alios, facias quos fronte secunda
467  Pergere, uti ripam radentia flumina currunt:
468  Ex hac parte queat nullis tunc ictibus ille
469  Se turbare, nec ad contactum corpora ferre
470   Motu: quidquid id est, quod euntia corpora turbet,
471  Advenit a prima, cujus direximus ictum,
472  Parte: ita quapropter directa hac ipse recense,


9546. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

disponas continuatos,
533  Parque aliud corpus resonanti verbere primam
534  Percutiat frontem, multorumque otia turbet;
535   Fiet, ut hoc subita compôstum pace quiescat,
536  Nec se a contactu dulci divellat eorum,
537  Quae regione sua, veluti non pulsa, manebunt;
538  Tempore quanquamillo tantundem carpitur agmen
539  Extremum; quoniam excussum procul aufugit unum


9547. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fulmine belli
550   Effugeret trepidus supremo ex agmine miles,
551  Quem frustra revocent immotae ad signa cohortes
552  Non agnoscentem monitus, vocesque suorum,
553  Armaque, nec subita in formidine respectantem.
554  Sed, genus hoc, alia ut possis certamina nosse,
555   Ad geminos, sed non aequali corpore qui sunt,
556  Nunc te verte globos, quorum alter in alterum agatur


9548. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quae damna figurae,
640   Obliquo in sese incurrant si forte meatu,
641  Ipsum hunc in geminos motum debere resolvi,
642  Et qui corporibus directos inferat ictus,
643  Et qui nec fugiat contactus, nec petat ipsos,
644  Propterea qui non turbetur ab ictibus ullis:
645   Ergo, quandoquidem primus mutabitur horum
646  Tantum a conflicto; quod post superabit ab ipso,


9549. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


640   Obliquo in sese incurrant si forte meatu,
641  Ipsum hunc in geminos motum debere resolvi,
642  Et qui corporibus directos inferat ictus,
643  Et qui nec fugiat contactus, nec petat ipsos,
644  Propterea qui non turbetur ab ictibus ullis:
645   Ergo, quandoquidem primus mutabitur horum
646  Tantum a conflicto; quod post superabit ab ipso,
647  cum


9550. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


671  Inde globis, socios certantes inter, eburnis
672  Ludere qui strato volventibus aequore gaudent,
673  Accidit, ut propter non aequè obstantia spondae
674  Septa, pilae de parte nec omni vim saliendi
675   Aequalem, summamque, manu licet usque perita
676  Impellant, tamen ambiguo fallantur in ictu,
677  Et proin speratae doleant sibi praemia palmae


9551. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

reverti:
778  Ipsi nos etiam, minimo si corpora saltu
779  concita projiceremus, in auras ejaculati,
780   Sublatique leves terra fugeremus ab ima
781  Aethera per vastum, tantos nec sistere motus,
782  Obvia ni fuerint defessis astra, liceret;
783  Totaque paulatim dissolvi terra per auras
784  Deberet, motudisjectis partibus ejus.
785   Haec igitur


9552. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


903  Atque alter sese post hunc, alterque propagat
904  Alte diffusis foliis, lateque virescens;
905   A vero pariter certo sic ordine verum
906  Exit, et hinc aliud quoque, supremumque nec ullum est,
907  Ex quo non itidem produci plurima possint.
908  Censendis ergo in spatiis quam diximus esse,
909  Imparium ratio numerorum nos ea ducit
910   Ad noscenda simul


9553. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


993  Illaque si triplex sit, ter per terna volabit.
994  Scilicet haec animo cum cerneret ille sagaci,
995   Plus quam aliis quo se tollit Germania cive,
996  Cuique fuit tecum, praeclarum, haud regna, nec aurum
997  Propter, quaeque solent magnos committere reges,
998  Certamen Newtone, repertum propter at ingens,
999  Vanescentia quo rerum discrimina adimus,
1000   Orbe duas


9554. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

agitare videntur,
1007  Exanimisque trahunt proprios quae a viribus ortus:
1008  Exanimas alias nam vires credidit esse,
1009  Corpora nituntur queis sollicitata moveri,
1010   nec, moveantur uti, sit opus, sed saepe quiescunt:
1011  Hoc genus, est gravitas, tellure jacentia deorsum
1012  pondera quae pellit, vel quae magnesia ferrum
1013  Pellicit ad lapidem vis, vel cui reddimus


9555. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1044  Doctrinae, bellique novum gens, atque furores
1045   Indecores animis sublimibus: a gravitate
1046  Praesertim cum sint ea cuncta exorta, videntur
1047  Ipsa locum nostra hìc in carmine poscere, nec se,
1048  Unde fluunt, propria disjungi ab origine velle.
1049  Ergo novis, genus hoc, contra qui viribus obstant,
1050   Id spatium, sursum quo scandunt corpora, vivis


9556. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

repente,
1083  Mobilitate ubi sint geminatâ impulsa, tuentur,
1084  Ut fuit inflexum prius ipsa a simplice simplex:
1085   Quapropter tum bis geminatam vim quoque rentur.
1086  Nec minus exultant, cum queis resilire potestas,
1087  Corporibus faciunt pulsari corpora; namque
1088  Si tum particulae cujusvis mobilitates
1089  In sese repetas, omnis quae prodit, oportet,


9557. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cum jugera ferro
1114  Invertunt, duro geminis si forte diebus
1115   Insudent operi, subigent plus tum quater arvi,
1116  Unus idem quam si per lucem exerceat unam;
1117  Nec cujusque ideo vis ipso a tempore crescit.
1118  Haud minus ast immota gradu pars altera perstat,
1119  Utque nihil rebus facientia tempora in istis
1120   Rejicit, et solis, quocumque ea tempore


9558. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1149  Et conjuratos media velut Aulide Reges.
1150   Hic geminos etiam videas, capita ardua, Fratres,
1151  Ut quondam Atridas, mediisque in millibus ardet
1152  Irrumpens non jam pelta protecta, nec ense,
1153  Ut fuit ad Trojam, sed vi rationis, et usu,
1154  Altera Pentesilea, virosque impellit, et urget
1155   Praesidiumque suis, rebusque labantibus ingens.


9559. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

versat?
1157  Quantum audeat? Quantum pulchro irritata furore est?
1158  Ne Fortes, ne tanta animis committite bella:
1159  Vincat amor veri, et discordia pectora jungat.
1160   Nec tam difficile est tantas dissolvere lites,
1161  Tollimus e medio si vis nova nomina vivae:
1162  Nam quae nil peragit, nec proin queat utilis ullas
1163  Esse ad res, illi cur vitam agitare sinamus?


9560. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1159  Vincat amor veri, et discordia pectora jungat.
1160   Nec tam difficile est tantas dissolvere lites,
1161  Tollimus e medio si vis nova nomina vivae:
1162  Nam quae nil peragit, nec proin queat utilis ullas
1163  Esse ad res, illi cur vitam agitare sinamus?
1164  Scilicet a sola pendere hìc omnia noscas
1165   Mobilitate: hac tu percepta in corpore quovis


9561. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

earum
1226  Quaeratur mensura, neque ortis litibus ulla
1227  Finis adhuc; nonne ambiguis stant omnia verbis,
1228  Nil veri quibus est, certique subesse fatendum,
1229  Posse nec ipsam rem tantas dissolvere lites,
1230   Quae neque sit rerum in numero, nullamque subire
1231  Mensuram valeat, neque jam, nisi ficta, cluere?
1232  Et quoniam docui, quo temporis, atque fugaï,


9562. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ab imagine nomen;
1316  Quantumvis forma paulum quoque distet ab ovi.
1317  Nam quibus excurrit laterum productior oris,
1318  Flectentes se circum aeque curvatur in arcus,
1319  Nec magis hinc crassus, magis hinc subtilis, ut ovum est.
1320   Praeter at hoc ovi nomen, nos possumus illum
1321  Effigiem secto de cono dicere primam,
1322  Aut formam, aut etiam speciem, primamque


9563. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

formae.
1333  Sin contra obliques ductus magis usque secantes,
1334  In geminum tergum magis usque excurret utrinque
1335   Orbis, et ingentes longissimum ibit in oras.
1336  Nec finem statues ullum, quin tendere possis
1337  Ulterius, gracilemque magis proferre figuram;
1338  Alter enim queat usque obliquior esse priore
1339  Ductus, et exortam plus longe ducere formam;


9564. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

proscindere ductu
1342  Conum infinitum, latus ut contingere nunquam
1343  Tunc aliud possis, neque formam reddere fini,
1344  At superet semper, quo possis ducere eandem,
1345   Nec tamen ex alia protenso parte per oras
1346  Hoc ductu immensas, alium, qui tollitur alte,
1347  Delibare queas adverso vertice conum;
1348  Exsurget species multum diversa priore


9565. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

alium, qui tollitur alte,
1347  Delibare queas adverso vertice conum;
1348  Exsurget species multum diversa priore
1349  Curva, quòd in sese non se, velut illa, revolvit,
1350   Nec redit in gyros sua per vestigia flexos,
1351  At magis hinc atque hinc sese dilatat eundo,
1352  Ingentique velut ramo protensa patescit.
1353  Ramus enim late duo brachia, crurave pandit,


9566. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1418  Cum solem prope sunt simili properare meatu;
1419  Hinc facile et spatia, et cursus numeramus eorum.
1420   Cernimus hoc etiam projecta volare meatu
1421  Corpora, per sese nec ea deflectere posse,
1422  Cum properant obliqua, viâ; quia scilicet illi
1423  Hoc proprium est, quo nos aliis dignoscere seumus;
1424  Curvantem sese ut si puncto semita in uno


9567. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

per auras
1440   Inferimus cladem, atque imitamur murmura caeli,
1441  Iratumque Jovem, e nimbo cum fulmina sontem
1442  Projicit in terram, minuitque cacumine montes.
1443  Nec sat nosse fuit trisida Salmonea flamma
1444  Ambustum, ut Superûm nolit saevire furore,
1445   Audax Iapeti certe genus: ah male damno
1446  Pollemus proprio Mortales, funeraque in nos


9568. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1547  Nam minus atque magis tunc officit id gravitati.
1548  At, quocumque viae flexu uno eodemque manente,
1549  Altera vis spatium manet haud mutata per omne
1550   Aequaque, parque sibi, nec agens non ictibus aequis.
1551  Illis propterea peraguntur legibus îsdem
1552  Hic quoque cuncta, quibus vacuo grave corpus agebat
1553  Aere se, recto sursum deorsumve volatu.


9569. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1576  Tutemet haec volvens rationibus instrue veris.
1577  Principio casus finem cum corpora tangunt,
1578  Quae veniunt resupina viaï aequaliter altae
1579  Per loca, quantumvis non aeque longa, nec aequo
1580   Inclinata inter se flexu, mobilitates
1581  Omnes esse pares, quae tum crevere ruendo,
1582  Aspicies, terramque pari contingere cursu
1583  Corpora. Quapropter


9570. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

juguntur utraeque.
1621  Qui prior invenit, studioque subegit utrasque
1622  Ante alios, fertur fortunae munere primos
1623  Huc fecisse gradus, suaque instituisse reperta.
1624  Nec fit Fortunae magnum et memorabile nomen
1625   Rebus in humanis? argenti nempe vel auri
1626  Tantum, et non veri videatur suppeditare
1627  Thesauros, mentemque opibus ditare repostis?


9571. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1641  Impulsus; qui pendebat de fornice templi,
1642  Concussum forte huc lychnum procurrere et illuc
1643  Vidit, et aequali conjecit tempore posse
1644  Procurrentis itus peragi reditusque; nec, ille
1645   Quanquam primo amplum, porro contractius usque
1646  Signaret spatium, diuturnior ante videri
1647  Procursus poterat, citior post: namque viaï
1648  Cum


9572. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

distensa patescat.
2111  Haud minus at nunquam valeat tamen exhauriri,
2112  Cum nova suppeditet semper, potioraque multo,
2113  Auctior, inque dies adjuncto robore major,
2114  Nec queat aetatis summum proin tangere culmen,
2115   Nec queiscumque valet, cunctas educere vires.
2116  Artis et hinc itidem pars proficit utraque multum,
2117  Quod valeas quiddam contemnere, nec


9573. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tamen exhauriri,
2112  Cum nova suppeditet semper, potioraque multo,
2113  Auctior, inque dies adjuncto robore major,
2114  Nec queat aetatis summum proin tangere culmen,
2115   Nec queiscumque valet, cunctas educere vires.
2116  Artis et hinc itidem pars proficit utraque multum,
2117  Quod valeas quiddam contemnere, nec numerare
2118  Impune in rebus, tibi quod sit nempe necesse


9574. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2114  Nec queat aetatis summum proin tangere culmen,
2115   Nec queiscumque valet, cunctas educere vires.
2116  Artis et hinc itidem pars proficit utraque multum,
2117  Quod valeas quiddam contemnere, nec numerare
2118  Impune in rebus, tibi quod sit nempe necesse
2119  Tum conferre alii, collatumque usque tuaris
2120   Deficere immensùm, atque infinitè exsuperari.
2121  Nam


9575. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Atque arbusta alia, et frutices, herbaeque virentes,
2176  Quid multis sunt visa, nisi arbos parvula longe;
2177  Aut herbae, aut fruticis conductae, conque volutae
2178  In sese effigies tenuissima, nec tamen ulla
2179  Parte carens? Unde ipsa animantum saecla creantur,
2180   Esse quid ova putent, nisi eorum exilia structa,
2181  Et tenuissima jam membrorum elementa, sed aequo


9576. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

campis flaventibus ignem;
2216  Uruntur segetes, et sparsa mapalia late
2217  Pastorum, sylvis et flamma exuberat altis,
2218  Involvitque diem nimbo, et caligine fumi.
2219  Tum nec parvus obex in bellis, nec mora parva
2220   Contemni persaepe queant impune: vel hostis
2221  Interea elapsus flumen trajecit, et altos
2222  Transmisit montes citus, in tutoque resedit:


9577. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2216  Uruntur segetes, et sparsa mapalia late
2217  Pastorum, sylvis et flamma exuberat altis,
2218  Involvitque diem nimbo, et caligine fumi.
2219  Tum nec parvus obex in bellis, nec mora parva
2220   Contemni persaepe queant impune: vel hostis
2221  Interea elapsus flumen trajecit, et altos
2222  Transmisit montes citus, in tutoque resedit:
2223  Vel


9578. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


79  Hoc magnum, hoc pulchrum, porro hoc laudabile,
80   suadet Honos, aurum pro quo, vitamque pacisci (quidquid
81  Sponte velint; non dat meritis Rex praemia magnis
82  Hoc potiora, nec est poena invidiosior ulla,
83  Esse putant quam quod sibi dedecus. Et quia regno
84  Quod prodest, Regique, peramplo rentur honori
85   Esse sibi, nomenque parare, et nobilitatem,


9579. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


117  Haud secus ac animas alia de stirpe creatas.
118  Ergo nomina ibi regni, atque invisa Potentum:
119  Proinde agitat non corda timor, sibine esse timori
120   Ipsi nempe queant? Nec nomen honoris inane
121  Sollicitat; sed amor patriae, sed civica regnat
122  Libertas: nullo discrimine pollet in omnes
123  Aequum jus; absunt procul otia, luxus, opesque, et


9580. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


193  Tempore, quid nequeat, res et praediceret omnes,
194  Quae fierent, quocumque loco, quo tempore cumque.
195   Nostra sed est arcto nimium mens limite septa,
196  Et finita, nec extendit nisi per breve vires
197  Intervallum, et vix, ut constant, pauca tuetur.
198  Perspicit officium rectae, clarèque tuetur
199  Ipsa viae, quo nimirum pars quaelibet ejus


9581. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

inermes,
293  Esse solet: laudem simul Ausonis arripiebat,
294  Gallicaque ora simul: siquidem praeclara reperta
295   Ista videbantur; quantumvis pauca fuissent
296  Cognita, nec magnos, ut nunc, traducta per usus.
297  Haec quoque Tyrrheni, suetus quo vincere multa,
298  ingenio tentata Viri; quod claudit in illo,
299  Nam cupiens, via curva sinu, cognoscere, quantum


9582. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

non ocyus; aequi
341  Orbis quippe cadunt arcu, quam pondera chorda,
342  Ocyus: exoriens siquidem fuga major ibidem est
343  Ob mage praecipitem flexum; pensare ruentem
344  Nec jam ut possit iter paulo productius illam.
345   At si alii ductus aequo curventur ab orbe
346  Diversi, diversa cadet per tempora pondus:
347  Crescet mobilitas, si primo pendeat ortu


9583. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ruendo,
445   Ut prius, et partem jam pernix transvolat imam,
446  Tardatoque iterum gressu loca prima revisit,
447  Atque iterum descendit, et insilit, itque, reditque,
448  Nec mora, nec requies forte unquam, perpetuùmque
449  Sisyphio veluti clivo lapis ille, mearet,
450   Officerret nisi quid fluidus, dum scinditur, aër.
451  Propterea fiunt procursus usque minores,


9584. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


445   Ut prius, et partem jam pernix transvolat imam,
446  Tardatoque iterum gressu loca prima revisit,
447  Atque iterum descendit, et insilit, itque, reditque,
448  Nec mora, nec requies forte unquam, perpetuùmque
449  Sisyphio veluti clivo lapis ille, mearet,
450   Officerret nisi quid fluidus, dum scinditur, aër.
451  Propterea fiunt procursus usque minores,


9585. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

paria arcubus orbis
478  Tempora in exiguis, ut diximus ante, necesse est,
479  Non mutata via contractâ tempora constent,
480   Proscissis contracta auris, filove rigente.
481  nec minus et tempus pariter conferre valebis
482  Omnis itus reditusve, illo cum tempore, quo se
483  Per duplex rectà devolvere corpora possent
484  Fili intervallum (quod totum aequaliter orbem


9586. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


542  Quod superest, rigida si jam duo corpora eadem
543  Innectas virga, verùm disjuncta vicissim,
544  Hoc sit uti propius, punctoque remotius illud,
545   A quo suspensa est: nec itum jam posse videbis
546  Tam celerem fieri, quantùm, vicina, reposcit,
547  Quod loca consedit, neque tantas ducere lentum
548  Tardatumque moras, quantis distantius iret


9587. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


600   Procursus; nam si post totam denique summam
601  Parvus, in excursu supremo nempe, sit error,
602  Vanescit privos hic dispertitus in omnes,
603  Prorsus uti nequeat sentiri, pene nec esse.
604  Hac ubi quapropter tuta ratione repertum
605   Constiterit, filum quam longum debeat esse,
606  Ut decies senos procursus qualibet horae
607  Conficiat decies in


9588. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

proque voluto.
634  Quod tibi ut expediam, procurrere posse meatus
635   Incurvos, sursumque cavos quoscumque docendum est,
636  Quae suspensa moves de longo corpora filo.
637  Nec mihi festivos, facilesque his praecipe cantus
638  Scilicet in rebus, quarum praeclara, severae est
639  Plena tamen laudis, multique ars plena laboris.
640   Ut patrio aequoreas cum solvit littore


9589. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


708  Esse sui simul et sobolem, a seseque creari
709  Distenso, similique ab origine prorsus oriri.
710   Sic propriam proles non unquam vera parentem
711  Ulla referre potest, non guttam gutta, nec alta
712  In sylva glandem glans, aut frons altera frondem.
713  Quae prior extiterit via, quaeque sit edita porro,
714  Ambigeres, aliamque alii praeferre nequires,
715  


9590. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


736  Qualesque ultra se provolvens, gigneret orbis.
737  Hos parvos, magnosque velis, et quamlibet esse
738  Senper inaequales, percurri tempore prorsus
739  Est opus aequali, nec cursu non erit ullo
740   Illud prorsus idem tempus, quod diximus ante.
741  Utilis heac ratio longe est, labentis habere
742  Si veram prorsus mensuram temporis optes.


9591. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


745   Lamina det motum: verum horae aequaliter istis
746   Nin ibant, et erant momenta coërcita lapsu
747  Impare: non vires aequaliter usque movebant:
748  Machina nec motum probe dispertibat eundem.
749  Propterea caeli in servandis ignibus ipsis
750   Inde fuit saepe orta errorum plurima causa,
751  Quos qui vitarent, nova porro incommoda adibant;


9592. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


756  Instrimenta, sumus correctum his protinus ipsum
757  Solem admirati; nam Solem errare necesse est.
758  Dum fert ille dies, lapsu non labitur aequo
759  Per caelum, paribus nec anhelos urget habenis
760   Alipedes, et proinde dies non efficit aequos:
761  Exiguum tamen est discrimen, prendere vulgus
762  Quod nequeat sensu, aut ulla ratione videre.


9593. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


761  Exiguum tamen est discrimen, prendere vulgus
762  Quod nequeat sensu, aut ulla ratione videre.
763  Nam cum quemque diem divisum cernat in horas
764  Esse quater fenas, nec parvula prorsus earum
765   Percipiat momenta, quibus distare necesse est,
766  Divisi quia sunt aequaliter, autumat aequos.
767  Quid vulgus tamen id discrimen tenue moretur,


9594. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

temporis omne
863  Pro varia regione locorum percipiendi
864  Discrimen, veluti cum deficit intercepto
865   Lumine luna, jovis clarum aut quae sidus oberrant
866  Astra, nec est facilis, vastum neque tuta per aequor.
867  Nunquam nauta vigil numeris rem tanget, ut illis
868  Non aliquis semper, qui turbet multa, sit error.
869  Vitraque praeterea longorum adhibere tuborum


9595. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ut illis
868  Non aliquis semper, qui turbet multa, sit error.
869  Vitraque praeterea longorum adhibere tuborum
870   Difficile est, moto cum fluctuat aequore puppis;
871  Nec bene tunc oculis, cum jam res incipit esse,
872  Apparet, sed coepta potest, et facta videri.
873  Denique vel multi possunt transcurrere menses
874  Conspecto sine defectu: spectacula non haec,


9596. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

videri.
873  Denique vel multi possunt transcurrere menses
874  Conspecto sine defectu: spectacula non haec,
875   Quando opus est, fiunt; sumptu non sunt ea nostro
876  Edita, nec nostros expectant sidera nutus.
877  Et veluti, lateat si morbi causa Medentes,
878  Ipse quoque ignotus morbus sit, non minus audent
879  A signis illi causam, morbumque latentem


9597. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


901  Ipsa eat in quosvis aequali tempore cursus;
902  Ast agitata ubi sit, veluti sub puppe cavata,
903  Tempora turbantur; certis nam motibus extra
904  Officit incertus motus, nec pellitur aeque
905   propterea, interdum et procursus desinit omnis.
906  Est etiam, ut fiat mutato pendula caelo
907  Longior aut brevior se vibrans virga, caloris


9598. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

feret, brumaeque rigorem.
912  Saepe itidem privas illae vertuntur in horas
913  Aëre converso, ventis, pluviisque coortis.
914  Tardior idcirco procursus, et ocyor exit,
915   Nec, quod opus, peragentur eodem in tempore semper.
916  Hoc tamen est nobis vitandi certa reperta
917  Jam ratio; siquidem, argenti cum pondere vivi
918  Si tubulum inductum se virgae in fine moventis


9599. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fictas concipis esse
1004  Aequales bis quinque pilas; aequaliter omnes
1005   Per sese videas seorsum descendere lapsas:
1006  Filo junge novem medio; labentur ut ante,
1007  Nec filo remorante, nec impellente ruentes.
1008  Porro conjunctas molem coalescere in unam
1009  Si facias, quid erit, descensus qui fuit ante,
1010   Nunc idem ut fieri nequeat? Cur mobilitate


9600. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1004  Aequales bis quinque pilas; aequaliter omnes
1005   Per sese videas seorsum descendere lapsas:
1006  Filo junge novem medio; labentur ut ante,
1007  Nec filo remorante, nec impellente ruentes.
1008  Porro conjunctas molem coalescere in unam
1009  Si facias, quid erit, descensus qui fuit ante,
1010   Nunc idem ut fieri nequeat? Cur mobilitate


9601. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1051  Advenient citius majora, minoraque paulo
1052  Serius; interdum contra tamen, illa patenti
1053  Sint si fronte nimis, gremio intus sive cavato.
1054  Nempe quis ignoret, nec sensibus usurpârit
1055   Saepe suis, citius plumbum descendere pluma,
1056  Et nivium floccis lapides, et vellere lanae,
1057  Et siccis foliis autumni tempore poma;


9602. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

mole, magisque
1215   Ipsi multo etiam, cum permeat, officietur:
1216  Vis etenim facie crescit crescente resistens.
1217  Quare cum in tenui tenuissima pulvere moles
1218  Sit, nec tam tenuis, multo at discrimine major,
1219  Olli sit facies, offensus dnique crescent,
1220   Pulveream ut possint retinere per aëra longùm,
1221  Et per aquam nubem; minor et frons, et mora saxis.


9603. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aequa pendit aquaï
1269  Mole: sed et latam si subtilemque metalli
1270   Desuper imponas lamellam, sustinet unda:
1271  Illa tenetur aquae vim propter nempe tenacem;
1272  Nec secus aggeribus consurgeret unda retentis
1273  Circum, sed tegeret subito diffusa superne.
1274  Cymbula tum veluti fiet; nam lamina fundi,
1275   Undaque fungetur laterum vice; proinde manebit


9604. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1285   Disjungi a sese; quod item quoque saepe videre est
1286  In guttis, si sudantes humore cavernas
1287  Ingrederis; longùm madidis suspensa tenetur
1288  Fornicibus, nec non nisi pondere decidit aucto
1289  Guttatim, liquidis quantumvis partibus unda.
1290   Non igitur satis est, ut majus corporis extet
1291  Pondus, uti queat id mergi, quam pondus aquaï:


9605. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1294  Disjungi, findique tenax; discrimen at ipsum
1295   Si non majus erit vincendis viribus, undis
1296  Immersum corpus stabit quocumque locorum
1297  Ponatur, sursum per se, deorsumque nec ibit.
1298  Ergo velut facies extra diversa figuram
1299  Diversam sequitur, qua comptum est corpus, et illam
1300   Disjungendarum numerus diversus aquaï
1301  Partium; ita


9606. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1338  Aeque sed densum, citius labetur in auris,
1339  Nam pro materia facies minor ipsius extat;
1340   Sic etiam, sit idem tantùm si densius: at cum
1341  Inter se fuerint non aeque densa nec ampla
1342  Corpora, quae celerent gravitatis ab ictibus acta;
1343  Accidet interdum, cui moles major, ut illud
1344  Serius ad terram veniat, quia partibus exstat
1345  


9607. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1404  Aequales utrinque globi, suspensaque puncto
1405   Pendeat a medio: pila nititur ire deorsum
1406  Quaelibet, et junctam sibi virgae ducere partem:
1407  Obstat at alterius par nisus, nec queat una
1408  Vel paulum labi, quin tantundem altera surgat.
1409  Quapropter quia nulla pari quit vincere nisu,
1410   Non erit, ut possint descendere, proinde, necesse est,


9608. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

crescet
1418  Adverso. Alterutrum duplici sic concipe tractu
1419  Arceri a medio, duplicem rapietur in arcum,
1420   Si moveatur, eritque duplex proin impetus ipsi,
1421  Nec nisi cum duplici librabit pondere sese
1422  Opposito. Alterutri si tum superaddere tentes
1423  Aut spatii, aut aliquid quoque ponderis, efficies, ut
1424  Pars haec vincat, at illa per auras victa


9609. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1443  Hinc est ferrea virga, super qua excurrere posse
1444  Efficimus pondus, medioque accedere puncto,
1445   Sive recedere, uit librari corpore possit
1446  Cum vario ex alia suspenso parte, nec ejus
1447  Non pondus nobis ratione ostendere certa:
1448  Tanto majus erit nam pondus, quo magis alterum
1449  A puncto, moles suspenditur unde, recedet;
1450   Proinde super


9610. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1498  Aut minui; quacumque voles ratione per illas
1499  Ponderibus demes, momentaque viribus addes.
1500   Turbari tamen has aliquid tu percipe vires,
1501  His probe servari nec rebus posse, ubi funes
1502  Flexibus obsistunt, et corpora pressa vicissim
1503  Desuper haud facili possunt procurrere pacto.
1504  Haec si namque forent laevissima, pressa profecto


9611. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sese
1521  Contingunt, seu sint amplae, contrave, prementi
1522  Addere vi nihil in restando, atque officiendo:
1523  Servatumque etiam, quibus est in frontibus ipsis
1524  Nec nimia asperitas, nimium neque parva vicissim
1525   Corporibus, motum gignendum vim, prope triplo
1526  Quae minor, esse satis, vi corpora juncta premente:
1527  Tu quoque servabis, lato super aequore


9612. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1710   Compositus fiat motus; quodcumque, necesse est,
1711  Illic sit punctum finito hoc tempore, ubi esset
1712  Denique idem, vires si succedentia tantùm
1713  Scilicet egissent per tempora; proinde nec istis
1714  Mutari junctis spatiorum summa valebit.
1715   Denique vel curvo quocumque, vel impare motu
1716  Scilicet illa tibi, quae diximus ante, ferantur
1717  Puncta, aut


9613. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

parte rotunda.
1777  Quapropter gravitas dum curvam pondere terram
1778  Desuper elapso rectà ferit; ipsa profecto
1779  Omnibus usque locis non sese dirigit aeque,
1780   Aeque nec gravium rerum via distat ubique.
1781  Quandoquidem prorsus si tellus nostra globosa est,
1782  Recta via ad terram quaevis signata cadendo,
1783  Est opus, ad medium contendat ut undique punctum,


9614. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

retentans.
1866  Quae tandem deprensa fuit certissima, fili
1867  Protinus aere super mensuram incidit, ut esset,
1868  Quam patrias remeans secum deferret ad oras.
1869  Nec minus id patriis tum demum redditus oris
1870   Pervigili longùm cura tentabat adurgens,
1871  Et repetebat opus: productius usque repertum est
1872  At filum, inciso quam quod super aere notârat:


9615. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

deinde monendum est,
2062  Credere vix possis tempora longa manere
2063  Aequales ictus gravitatis, ponderaque aequa.
2064  I nunc, atque hominum mirare in mentibus ipsis
2065   Nec semper, nec ubique uno res ordine easdem
2066  Constare, et varium atque incertum pondus habere,
2067  Quas non percipere, aut agere, aut quas velle solemus,
2068  Aut illinc quacumque alia ratione


9616. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est,
2062  Credere vix possis tempora longa manere
2063  Aequales ictus gravitatis, ponderaque aequa.
2064  I nunc, atque hominum mirare in mentibus ipsis
2065   Nec semper, nec ubique uno res ordine easdem
2066  Constare, et varium atque incertum pondus habere,
2067  Quas non percipere, aut agere, aut quas velle solemus,
2068  Aut illinc quacumque alia ratione moveri.


9617. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2101  Altius, in claro veri radiare nitore
2102  Plurima conspiciunt, manifesta imbutaque luce,
2103  Quae tamen ad Thamesim longe natalibus auris
2104  Vescentes obscura sibi, nec vera videri,
2105   Prorsus et ambigua posita in ratione fatentur;
2106  Posse nec omniparente sua contendere cum vi
2107  Illa, nec indigenis inventis aequiparari;
2108  Quae


9618. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

luce,
2103  Quae tamen ad Thamesim longe natalibus auris
2104  Vescentes obscura sibi, nec vera videri,
2105   Prorsus et ambigua posita in ratione fatentur;
2106  Posse nec omniparente sua contendere cum vi
2107  Illa, nec indigenis inventis aequiparari;
2108  Quae tamen ipsa aliis quoque rejiciuntur in oris,
2109  Nempe ubi vorticibus locus est, ternisque elementis.


9619. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

natalibus auris
2104  Vescentes obscura sibi, nec vera videri,
2105   Prorsus et ambigua posita in ratione fatentur;
2106  Posse nec omniparente sua contendere cum vi
2107  Illa, nec indigenis inventis aequiparari;
2108  Quae tamen ipsa aliis quoque rejiciuntur in oris,
2109  Nempe ubi vorticibus locus est, ternisque elementis.
2110  Nimirum quae res eadem sit saepe probari,


9620. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

corrumpere suetos:
2196  Nam pulchra facie pueros, et corpore pulchro
2197  Turpiter, ipsa quod est Venus execrata, peribant:
2198  Ponere naturma motus non posse ferinos,
2199  Nec suavi institui vitae ratione putabant,
2200   Ni pueri prius incipiant mollescere amore,
2201  Contendantque suis jam tum placuisse docenti
2202  Scilicet et factis, et corpore, flexile fiat


9621. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


175  Propterea, atque orbis loca per deflexa revolvi.
176   Vis facit haec quiddam volvendo in corpore lunae
177  Consimile, ac gravitas, quae deorsum hic corpora pellit.
178  Nec, si quid lunam rapientes tramite vires
179  Tangenti impediat subito, non protinus illa
180  Ad terrae medium recta debebit adire;
181   Nec contra, terrae grave corpus quodlibet auras


9622. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quae deorsum hic corpora pellit.
178  Nec, si quid lunam rapientes tramite vires
179  Tangenti impediat subito, non protinus illa
180  Ad terrae medium recta debebit adire;
181   Nec contra, terrae grave corpus quodlibet auras
182  Ultra restantes si mobilitate cieri,
183  Quantum opus, incipiat magna, non ibit in orbes
184  Perpetuos, terramque omnem amplectetur eundo,


9623. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


201   Praeterea ratione alios, aliosque sine ulla
202  Fine; ita perpetuùm privata quiete mearet.
203  Sed quae mobilitas haec debeat esse, referre
204  Ad sua prima pilam queat ut loca, nec minuatur,
205  Nec crescat tot per tractus, servetur ut isdem
206   Una, eademque locis, si cognoscere avebis;
207  Illa est, quam paribus gravitatis ab ictibus, atque


9624. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aliosque sine ulla
202  Fine; ita perpetuùm privata quiete mearet.
203  Sed quae mobilitas haec debeat esse, referre
204  Ad sua prima pilam queat ut loca, nec minuatur,
205  Nec crescat tot per tractus, servetur ut isdem
206   Una, eademque locis, si cognoscere avebis;
207  Illa est, quam paribus gravitatis ab ictibus, atque
208  Nusquam intermissis deorsum actum acquireret


9625. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


381   Quin etiam immotam Tellurem, cunctaque contra
382  Sidera converti, Solemque ascendere currum
383  Propterea, et circum Vestae inservire vagantem.
384  At quia erant rerum tunc absona cuncta, nec ullas
385  Idcirco quibant certas agnoscere leges,
386   Ut tunc esset opus, numerorumque ordine clausas;
387  Sollicitata aliis ratio ne motibus esset
388  Illa, nec


9626. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cuncta, nec ullas
385  Idcirco quibant certas agnoscere leges,
386   Ut tunc esset opus, numerorumque ordine clausas;
387  Sollicitata aliis ratio ne motibus esset
388  Illa, nec incolumes non orbes, assimilesque
389  Usque sibi motus, media horum de regione
390  Deducta est paulum Tellus: num proinde peracta
391   Omnia? Non caelum discors rationibus istis


9627. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


431   Sponte suo recipit, captivus et omnia prodit.
432   Namque animadversum tunc est, loca, quae daret aequus,
433  Circum si per eum Mars se converteret, orbis,
434  Servatis distare locis, verisque, nec esse
435  Non alia omnino: nimirum tanta reperta
436   Haec discrimina, uti manibusve, ullisve referri
437  Usibus haud possent oculorum, artique videndi.
438  Multos ille


9628. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


596  Ipsa aequantur enim transversis axibus apta
597  Illarum, circum peragunt quas astra, viarum.
598   Jam tribus his, quas nunc doceo, tibi sena teneri
599  Legibus astra, nec unquam illis exsolvere sese
600   Servatum est; quin et simul ipsa secunda cieri
601  His itidem, Comites Saturni his ire, Jovisque.
602  Tertia praesertim hic mage lex deprensa vigere est;


9629. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


663  (Parva etenim a saeclis discrimina percipiuntur,
664  Accumulantur ubi, et coalescunt multa, remotis)
665   Paulatim positus mutarier illius; orbem
666  Nam sinuat circum, nec jam ad loca prima revertit
667  Biscentum nisi post, decies et saecula sena.
668  Propterea quae verna, vel autumnalia puncta
669  Affigunt caelo, regredi, et simul omnia signa


9630. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


749  Viribus inter se collatis constat apertum.
750   Assiduisne vides igitur vaga viribus astra
751  Ad solem medium urgeri, pariterque Secunda
752  Praeterea ad sua Prima rapi, nec legibus îsdem
753  Non agere has vires, gravitas quibus ipsa propinquam
754  Hic agit in Lunam, atque in caetera corpora circum,
755   Scilicet ut decrescat, et imminuatur eundo


9631. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

num minuantur,
770   Qua dixi, ratione; hoc natura ipsa meatus,
771  Quo properatur, erit, sinat ut deprendere curvi.
772  Haec tamen haud facilis ratio, nec pervia cuique,
773  Sed cui volvendis ingentibus incita curis
774  Vis animi est, usu et jamdudum exercita longo
775   Rerum in mensuris, quas nostro in carmine non est


9632. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rebus
845   Multa alibi attoniti, et mirantes excipiamus?
846  At neque Pastores si solem, et sidera noctis
847  Audivere aliis terrarum fulgere in oris,
848  Mirantur, nec prata alibi non esse, neque herbas
849  Credunt, aut liquidos sola per ridentia fontes,
850   Nec rapidis cursus ventis, nec frondibus umbras.
851  


9633. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aliis terrarum fulgere in oris,
848  Mirantur, nec prata alibi non esse, neque herbas
849  Credunt, aut liquidos sola per ridentia fontes,
850   Nec rapidis cursus ventis, nec frondibus umbras.
851   Praeterea corpus gravitatis viribus istis
852  Perceptis, seu Solis ea est, Terraeve, Jovisve,
853  Falciferive Patris, si tum loca projiciatur


9634. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in oris,
848  Mirantur, nec prata alibi non esse, neque herbas
849  Credunt, aut liquidos sola per ridentia fontes,
850   Nec rapidis cursus ventis, nec frondibus umbras.
851   Praeterea corpus gravitatis viribus istis
852  Perceptis, seu Solis ea est, Terraeve, Jovisve,
853  Falciferive Patris, si tum loca projiciatur
854  In


9635. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

caudam:
914  Motu hos raptari, quo sidera cuncta, diurno,
915   Praeterea et proprio, velut astra errantia, ferri
916  Suspicimus: sed quod nova dent spactacula semper,
917  Nec diuturna sui terris, cum sidere raro
918  Aequipares illos, cujus lux fulgere saepe
919  Ex improviso visa est, obtectaque rursus.
920   At cauda, et caeli partes excursus in omnes


9636. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


919  Ex improviso visa est, obtectaque rursus.
920   At cauda, et caeli partes excursus in omnes
921  Liber, et haud ullo signatus limite certo
922  ( Quamvis continuum, quodcumque est, nec sine lege
923  Ipsorum sit iter) porro est propriumque, suumque,
924  Ut distent aliis hoc uno scilicet astris.
925   Fulgentes tanquam ferali luce Cometas,
926  Praesagaque


9637. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


926  Praesagaque mali perterrita pectora quondam
927  Indicium irati credebant lugubre Caeli,
928  Divorumque minas: populis immittere pestes,
929  Nec non sanguineo Martis praecurrere ludo,
930   Regnorum excidiis quoque, funeribusque Potentum.
931  Attamen aerumnas, atque infortunia nostra
932  Omnia si mundo, genus hoc, per signa liceret


9638. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

raptari vortice circum,
982  Accidere interdum, maculis ut fixa coortis
983  Sidera densentur quaedam, velataque circum
984  Et lucem amittant, et vires, credidit idem,
985   Nec proin tuta suo remanere in vortice posse,
986  Ast a finitimis sorberier, inque aliorum
987  Transire arbitrium veluti captiva, nec unquam
988  Cessare, inque alios fugitiva, aliosque meare,


9639. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


984  Et lucem amittant, et vires, credidit idem,
985   Nec proin tuta suo remanere in vortice posse,
986  Ast a finitimis sorberier, inque aliorum
987  Transire arbitrium veluti captiva, nec unquam
988  Cessare, inque alios fugitiva, aliosque meare,
989  Et sine lege viae, et sine motùs ordine certi,
990   Et Solem Dominum procul aspectare Cometas,


9640. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

coërcita certa
1055   Sunt gravitate, atque invicta vi Solis aguntur
1056  In Solem, quoque vimque, potestatemque Cometas
1057  Debere illius, nisusque audire trahentis,
1058  Nec proin incerta cum libertate vagari;
1059  Intorquere suum sed inter, velut astra, per oras
1060   Sublimes, et de coni signare figuris
1061  Unam proscissi, quod scilicet ante probatum est,


9641. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1063  Et sedeat velut in folio rutilante Tyrannus.
1064   Sed quae semita erit proscissi haec denique coni?
1065   Non etenim aequalis parti queat orbis ab omni
1066  Esse, nec aequalem pariter qui accedit ad orbem;
1067  Illos quandoquidem prope semper templa per alta
1068  Volvier aspiceremus, ut et vaga cernimus astra,
1069  Quae tum dumtaxat nobis obtecta latescunt,


9642. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1076  Quare erit aut coni primo de segmine nata,
1077  Sed nimium obliquo ductu longissima forma,
1078  Altera vel species, vel tertia. Sed quia ramo
1079  Hae constant geminae haud in se redeunte, nec unquam
1080   Brachia in immensos cessant protendere tractus.
1081  Credibile est per eas ullum non ire Cometam:
1082  Nam per eas ullus si pergeret, integer unquam


9643. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cum protinus inde
1085   Aufugeret, semperque magis discederet alta
1086  Per loca, mobilitate adeo tamen usque minuta,
1087  Ut torperet iners aeterno tempore demum,
1088  Nec posset vitae extinctum renovare calorem,
1089  Adventuque novo ad Solem dispellere frigus
1090   Corpore perpetuum, tepidumque haurire vigorem
1091  Partibus, aut foetus unquam, indigenasque fovere.


9644. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Oppositave?
1106  Nimirum opposita vix quintus quisque videtur
1107  A nobis parte; ast alia in regione prope omnes,
1108  Quamvis in Solis radiis ibi saepe latescant,
1109  Nec cerni possint, quod porro haud accidit illic:
1110   Reveraque novis offuso Sole tenebris
1111  Objectam ob Lunam, et summum subeunte laborem,
1112  Cum stellis aliis, media quae luce diei


9645. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

secundo,
1147  Visaque sunt positas rationes cuncta subire.
1148   Tempore jamque illo lux caelo dira refulsit,
1149  Quo non major erat, neque visa minacior ulla,
1150   Nec magis immani loca caeli vasta terebat
1151  Discurrens cauda, saevum quo tempore bellum
1152  Europae populos concussit, sanguine multo
1153  Danubii fluctus cum tingeret, imperiique


9646. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1221  Res quaevis facile officere haud accommoda falsae,
1222  Saltem aliqua offecisset, et una evertere cuncta
1223  Sat foret, atque illam mendacem ostendere prorsus.
1224  Quare cum numero e tanto nec dissonet una,
1225   Omnia sic collecta simul suffragia firmant,
1226  Quas docui, leges gravitatis in ardua fusae
1227  Illa etiam spatia, excurrunt queiscumque Cometae;


9647. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nostra Cometae,
1231  Et servati omnes, numerisque recentibus omnes
1232  Suppositi, atque omnes his convenisse reperti;
1233  Proin ut nil caelo constet jam certius omni,
1234  Nec mage quod falsi procul a regione recedat.
1235   Sex velut a spatiis astrorum, atque ordine noto,
1236  Et motu, ratio percepta est ordinis horum,
1237  Motùsque, spatiique, ad Solem scilicet una


9648. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1248  Et nihil est quod dissideat, prorsusque repugnet.
1249  Et velut incorrupta, atque optima proinde fatemur
1250   Judicia esse inter Cives, ubi rem neque turbae
1251  Aut favor, aut odium, nec dives copia fandi,
1252  At verique secant testes, mutaeque tabellae,
1253  Resque ipsae, quae sunt certa ratione peractae;
1254  Sic itidem nos de Natura recta putandum est


9649. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cogere flecti,
1265   Mendacique velut fulgore abducere captum.
1266   Propterea jam non, an forte antiqua Virorum
1267  Rebus in his eadem steterit sententia, quaeras,
1268  Nec nimis hanc prae Natura, rebusque moreris:
1269  Quanquam ita multa fides in vulgus conciliatur
1270   Dictis, et priscis accedit pondus ab annis,
1271  Ut quidam pretium tantis adjungere rebus


9650. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1411  Poscere et incudi se reddier, et renovari,
1412  Atque iterum ex obitu florente aetate renasci.
1413   Simplice nitatur porro cum pergere semper,
1414  Quidquid agit Natura, via, nec in omnibus unam
1415   Non spectet rebus rationem, consimilemve;
1416  Jam fateare, opus est, proprium quoque materiaï
1417  Scilicet hoc omnis munus trahere esse, trahique;


9651. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1434  Tanti proinde Viri vestigia fixa premendum est,
1435   Ire, redire vias Naturae simplice filo
1436  Qui novit, textumque hoc grande retexuit omnes
1437  Scrutatus vires, sua nec vestigia flectens
1438  Usquam alio, quam quo detectae denique ducunt
1439  Vires, ipsa viget per quas foecunda, novando
1440   Incubat et foetu Natura, auctumque ministrat.


9652. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1483  Ire per exempla, et vim quamque putare valebis.
1484   Si vero non sint, ut finximus, utraque nuper
1485   Corpora densata, et geminum facientia punctum,
1486  Revera ut non esse videmus, nec queat esse;
1487  Majus opus, majorque labos, ars major ibidem est
1488  Quaerere vim, in molem qua moles altera tendit.
1489  Esset opus primò vim quaerere, quodque prioris


9653. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1518   Intra si crustam quavis de parte globosam
1519  Punctum ubicumque loces unum, quod lege trahatur
1520   Jam tibi supposita, immotum perstabit ibidem,
1521  Sentiet et vires, nec victum viribus ibit;
1522  Librantur quoniam oppositae, officiuntque vicissim.
1523  Hoc fit item, primam coni si crusta figuram
1524  Proscissi referat, similem utraque, scilicet intra


9654. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

urgens,
1530   Languidior parte ex alia, ut numerosior instat
1531  Illinc, materiae plus est quo nempe trahentis;
1532  Utraque proin momenta aequo conamine pollent,
1533  Nec statione sua possint deducere punctum,
1534  Ejus nec possunt motum turbare receptum
1535   Fors alia a causa, nec demere, et addere quidquam,
1536  Quin ratione una pergatur, qua fuit ortus.


9655. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

instat
1531  Illinc, materiae plus est quo nempe trahentis;
1532  Utraque proin momenta aequo conamine pollent,
1533  Nec statione sua possint deducere punctum,
1534  Ejus nec possunt motum turbare receptum
1535   Fors alia a causa, nec demere, et addere quidquam,
1536  Quin ratione una pergatur, qua fuit ortus.
1537  Obstabunt tamen his, si non haec crusta sit aeque


9656. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1532  Utraque proin momenta aequo conamine pollent,
1533  Nec statione sua possint deducere punctum,
1534  Ejus nec possunt motum turbare receptum
1535   Fors alia a causa, nec demere, et addere quidquam,
1536  Quin ratione una pergatur, qua fuit ortus.
1537  Obstabunt tamen his, si non haec crusta sit aeque
1538  Circum densa; at eam si vestiat altera crustam


9657. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

oportet.
1559  Fiet idem, solidus si sit globus, et varianti
1560   Natura, ut libeat, repletus materiai,
1561  Tractibus e medio tamen ut densetur in aequis
1562  Aeque, nec spatio varietur, ni variatio.
1563   Rebus ab his facili possis cognoscere nisu,
1564  Si duo sese orbes, solida vel mole vicissim
1565   Sese utrinque globi raptent, ut quodlibet unum


9658. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1567  Ad punctum alterius, queis dixi legibus ante;
1568  Non agere hanc aliter gravitatem mutuam utrinque,
1569  Quam si utrinque suam conducere se regionem
1570   In mediam fingas ea corpora, nec nisi bina
1571  Ut perstent totas vires servantia puncta.
1572  Legem igitur, duo quam sese inter puncta trahendi
1573  Servant, materiae vel magna a mole necesse est


9659. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

subito a muris detorta videre,
1666  Raptaque, et evulsas rupes a montibus altis
1667  Non cadere, in diram et semper pendere ruinam,
1668  Vertice deducto nec laeta arbusta, nec herbas
1669  Flectier ad vicina trahentum structa domorum,
1670   Plurima nec molem paulatim pergere in unam
1671  Undique saxa, lyrae nec prisca exempla novari,


9660. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

videre,
1666  Raptaque, et evulsas rupes a montibus altis
1667  Non cadere, in diram et semper pendere ruinam,
1668  Vertice deducto nec laeta arbusta, nec herbas
1669  Flectier ad vicina trahentum structa domorum,
1670   Plurima nec molem paulatim pergere in unam
1671  Undique saxa, lyrae nec prisca exempla novari,
1672  Quando


9661. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in diram et semper pendere ruinam,
1668  Vertice deducto nec laeta arbusta, nec herbas
1669  Flectier ad vicina trahentum structa domorum,
1670   Plurima nec molem paulatim pergere in unam
1671  Undique saxa, lyrae nec prisca exempla novari,
1672  Quando Amphioniae coeperunt surgere Thebae.
1673  Inter faxa quidem, glebasque, herbasque virentes


9662. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1668  Vertice deducto nec laeta arbusta, nec herbas
1669  Flectier ad vicina trahentum structa domorum,
1670   Plurima nec molem paulatim pergere in unam
1671  Undique saxa, lyrae nec prisca exempla novari,
1672  Quando Amphioniae coeperunt surgere Thebae.
1673  Inter faxa quidem, glebasque, herbasque virentes
1674  Mutua vis haec est, et ligna, et dura metalla;


9663. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1679  Non extincta licet stellarum lumina velat.
1680   Si fieri hoc posset, qua sese terra tumescens
1681  Flectit, uti facies plusquam de marmore laevis,
1682  Perque polita foret, quam nec circumdaret aër,
1683  Aut ullus liquor, ut vis obstans prodeat inde;
1684  Tum, super imponas si saxea qualiacumque
1685   Bina, vel alterius cujusvis materiaï


9664. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vei pecus inter,
1702  Ingenium qui pingue gerit, puerique bilustres
1703  Si videant muscam distento insistere funi
1704  A latere, aut ramum super obreptare tenacem,
1705   Nec flecti funem, tenui nec corpore ramum
1706  Intremere, idcirco credant gravitate carentem
1707  Esse feram, nullumque in parva pondus inesse.
1708  


9665. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1702  Ingenium qui pingue gerit, puerique bilustres
1703  Si videant muscam distento insistere funi
1704  A latere, aut ramum super obreptare tenacem,
1705   Nec flecti funem, tenui nec corpore ramum
1706  Intremere, idcirco credant gravitate carentem
1707  Esse feram, nullumque in parva pondus inesse.
1708   Indicium, genus hoc, at


9666. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

In quodvis, medio cum caeli est culmine, sidus;
1739  Atque ita, transierit qua filum pondere tensum
1740   Parte instrumenti, catus inspice, quos et in illo,
1741  Ut dixere, gradus signarit; deinde nec oras
1742  Prorsus ad occiduas flectens, nec prorsus coas,
1743  Sed medio pergens, cum monti accesseris illi,
1744  Sidus idem translata per instrumenta notato,


9667. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1739  Atque ita, transierit qua filum pondere tensum
1740   Parte instrumenti, catus inspice, quos et in illo,
1741  Ut dixere, gradus signarit; deinde nec oras
1742  Prorsus ad occiduas flectens, nec prorsus coas,
1743  Sed medio pergens, cum monti accesseris illi,
1744  Sidus idem translata per instrumenta notato,
1745   Quique gradus, caelo cum sese evexerit alto,


9668. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pondera, raptu.
1761  Illos nempe Viros hac usos novimus arte,
1762  Quos miratus erat nuper novus orbis euntes
1763  Non venas quaesitum auri, argentique metalla,
1764  Munera nec pelagi, sed mensum totius orbem
1765   Terraï circum magnum, et caelestium avaros.
1766  Ingenti hi referunt vicino pendula monte
1767  Tum sibi visa situ deflecti pondera recto.


9669. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

axe locatum
1913  Corporis externo, formam cui finiat axe
1914  Curva super revoluta suo via, ductaque circum.
1915   Est, genus hoc, etiam ratio non una reperta,
1916  Ardua nec nimium. Tu nos, tu maxime rerum
1917  Inventor docuisti, e primo segmine coni
1918  Axe super verso cum nata est corporis ora
1919  Exterior, gravitas puncti ut respondeat ejus,


9670. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1921  Illi itidem puncti gravitati, est nempe polorum
1922  Quod super alterutro, docuisti in cardine semper
1923  Hanc mage pollentem, si moles scilicet extet
1924  In geminis utrinque polis compressa, nec illinc
1925   Non brevior, quam qua mediis magis eminet oris:
1926  Et si Terra magis mediis his eminet oris
1927  Centena bis parte,et adhuc trigesima quae sit
1928  Parte


9671. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

columnam
1930   In medium a superis regionibus exaequari
1931  Pondere, libraque aliam efformante columnam
1932  Cum lympha e medio protensam in cardinem utrumvis;
1933  Nec non propterea septenis millibus esse,
1934  Atque decem superextantem aestiferam regionem,
1935   Exiguum certe discrimen, quodque relatum
1936  Magnam ad terraï molem vanescat, et ipsam


9672. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2001  Scilicet, aut aeque saltem in regione remota
2002  Puncto de medio sese densare prope aeque,
2003  Formam et propterea prope eodem flectier extra
2004  Ordine, quo docui, nec posse recedere multum.
2005   At quia servantes gravitatum disseritatem,
2006  Quaeque utrisque polis, quaeque est regione calenti,
2007  Illam majorem deprendimus esse, reposcat


9673. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

veluti torretur, et indurescit ad ignem.
2019   At si forte velis vim cernere, qua traheretur
2020   Jam non inflexo, velut ante, a corpore punctum,
2021  Nec cui jam constet medium qui transeat, axis,
2022  Quamquam difficile est, rebus contendere possis
2023  Id tamen in multis, multo et pertingere lucro;
2024  Inde queas etenim, Terrae, comprendere, tota


9674. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est;
2075   Nam ratio certe non hic erit invia ( si sis
2076  Assuetus numeris versandis ) perveniendi
2077  Ad verum strati raptum, molemque fluctis:
2078  Durus et ille labor nec jam queat esse, videre,
2079  Quanta sit in vasto Terraï corpore moles;
2080   Multo opere, atque modis multis per tempora longa
2081  Postquam tentarint tellurem prendere notis


9675. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2162  Excidii antiqui: resonanti pars bona cessit
2163  Terrarum pelago; quae pars eductior, illa
2164  Rupes, et scopulos, atque inter culmina valles,
2165   Raraque camporum, nec lata sat aequora praefert;
2166  Undis interius variata est, fragminibusque
2167  Illis, de crusta quae tum cecidere ruente:
2168  Quem casus tum forte locum dedit, hunc tenuere.


9676. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possint.
2222  Sic demum patuit depresso gurgite, junctis
2223  Montibus, et magnis siccatis undique campis
2224  Terra ingens vastis tot nis par capiendis.
2225   Oceani nec jam cessat labor; additur usque,
2226  Et nova progenies fundo procuditur omni,
2227  Et scopuli augescunt, et littora distenduntur,
2228  Acquirit tellus, perdit mare. Pluribus oris,


9677. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2364  In scopulis, durae moliti viscera terrae
2365   Inveniunt homines; tactu lapis omnia constant,
2366  Sed remanet sua forma vel imis certa medullis,
2367  Et modus, atque color; nec congesta omnia casu,
2368  Projecta et temere, at veluti constrata manu sunt,
2369  Formae quaeque suae, gravitatis et ordine certo.
2370   Praeterea


9678. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

recludere flammae
2405   Undique, dum tellus ignescat denique tota
2406  Siccato oceano, atque omni cultore perempto,
2407  Factaque Sol, astrumque novum lucescat: at iste
2408  Nec quoque perpetuus constet nitor, almaque demum
2409   Lux pallescat, et absumpta vi sulphuris omni
2410  Desinat in cinerem Tellus ingloria inertem:


9679. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Principio Natura pari ratione creavit
27  Nos Homines, mortale, omnes, genus, ut neque quisquam
28  Jactet sese aliis potiori vivere ab ortu,
29  Nec majora sibi deberi, primaque rerum.
30   Omnibus aequum jus vitam, stirpemque tueri est,
31  Et capere ad victum de terra, quae velit usus;
32  Utile quidquid habet nam tellus, divitae sunt


9680. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

refelli.
161  Verum non illae mediam noctemque, diemque
162  Prorsus eodem agitant momento temporis urbes,
163  Altera ad occasum sed paulum flectit, ad ortum
164  Altera; nec prorsus Caneri sub culmine summo,
165   Quo deorsum se Sol parat intorquere, Syene est;
166  Nam non e medio venientes Sole profundos
167  Tum radii illustrant puteos, sed proximiore


9681. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

dum namque latus stat sidus in ipsum
417  Directum, filum petet alti verticis oras
418  Pendes, atque apicem caeli transcurret eundo.
419   Nec Terrae spatium gemina inter puncta locatum
420   Ipse quaes propter montes, silvasque vetantes
421  Directa ratione viae deprendere mensum,
422  Sed variis opus idcirco ambagibus uti.


9682. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


481  Ut varii, haud aequo consurgunt vertice montes,
482  Obliquas series terrae demittere in aequor,
483  Atque aequare solo. Hoc facias, a monte minori
484  Si rectum extendas nec se attollente meatu,
485   Ductu, nec contra se demittente deorsum.
486  Hunc apice ex alio celso magis in subeuntem
487  Inferius, recto incursu via, quamque cadendo


9683. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vertice montes,
482  Obliquas series terrae demittere in aequor,
483  Atque aequare solo. Hoc facias, a monte minori
484  Si rectum extendas nec se attollente meatu,
485   Ductu, nec contra se demittente deorsum.
486  Hunc apice ex alio celso magis in subeuntem
487  Inferius, recto incursu via, quamque cadendo
488  Signaret corpus, superincidat; ecce triquetra


9684. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

numeres a nocte dieve,
534  Lumen id a prima carpi videatur utrisque
535   Nempe locis umbra; quod in illo tramite nullam
536  Significet fraudem, nec ad ortum vergier illinc,
537  Hinc contra occasum, medio sed pergier orbe.
538  Gaudebis tunc incassum haud cecidisse laborem;
539  Namque operum in serio tam longa, difficilique,


9685. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


762  Progrediantur, item stammarum innoxia caelo
763  Plurima per noctem spactacula, versicolores
764  Perque diem nubes, geminosque per aethera soles
765   Saepe, coronatosque, nec unam saepe per umbras
766  Fulgentem olim pulchra cum Colchide vellere rapto,
767  Finibus a gelidis Ursae, et regione nivali
768   Gaudentes focios


9686. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


787  Atque humilis quanquam prae verticibus praeruptis,
788   Tantundem super undisonum sustollitur aequor,
789  Quantum ipsi montes convexo ad sidera dorso
790  Se super evexere, minus subvecta nec alte est,
791  Aëriis quam quae magis Alpibus edita rupes.
792  Illi recta licet violenti ad verbera Solis
793   Perstent perpetuum procero culmine montes,
794  At quoniam et


9687. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


809  Ille, terraque hiat ventis, radiisque perusta.
810  At valle in media, qua sese viribus aer
811  Temperat adversis, hinc ardens, frigidus illinc,
812  Ver agitur; pulcher nec jam unquam vertitur annus;
813   Nam paulum Sol hinc se a vertice flectit, et illinc,
814  Perpetuumque dies alternans noctibus aequos,
815  Haud mutata, facit, caeli placidissima contstet


9688. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

indagine lustrat,
875  Expertis ne multa, via intentata videri
876  Ulla queat; rursusque polis utrisque repertum est
877  Arctari terram, medioque tumere sub orbe;
878   Nec quovis tum de tentamine non tumor iste
879  Perceptus, prorsus dubitandi ut copia deesset.
880  Secura tamen hic num constes undique mente?
881  Ambiguam vel adhuc quod reddat, sollicitamque,


9689. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

de cardine prendas.
945   Ex his tute queas facili cognoscere pacto
946  Tellurem non prorsus ea constare figura,
947  Quam gravitas exposcit in aeque corpore denso;
948   Ejus nec facies, circum ut tornata, videri
949  Jam queat, et parili ratione inflectier, aeque
950  In spatio circum distante a cardine utrovis.
951  Propterea mensis cum Terrae inquirere formam


9690. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


974  Esse queant ductu formae, et sine flexibus ullis,
975  Ad quas haec redigi Terrae frons aspera possit
976  Demendo, quantum libet, addendoque vicissim.
977  Praeterea nec ad hanc tali ratione redactam
978   Possemus gradibus mensis pertingere formam;
979  Quippe gradus cum mentimur, quae pondera deorsum
980  Deducit via de tenui pendentia filo,


9691. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1225  Illic ut nivium sit, durae et grandinis ortus
1226  Tunc etiam, cum nos fervente exurimur aestu.
1227   Propterea esse aer prope nos pro pondere densus
1228  Non queat aggesto, constante nec ordine tractus
1229  Sublimis minui, nec, quae servata, manere
1230  Quoque loco possint, et tempore; tempore quovis
1231  Nam regione calor varie mutatur in omni.
1232   Ast


9692. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1226  Tunc etiam, cum nos fervente exurimur aestu.
1227   Propterea esse aer prope nos pro pondere densus
1228  Non queat aggesto, constante nec ordine tractus
1229  Sublimis minui, nec, quae servata, manere
1230  Quoque loco possint, et tempore; tempore quovis
1231  Nam regione calor varie mutatur in omni.
1232   Ast aliquo a terra tractu procul, aequa per auras


9693. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1264  Vix decies ad quinque; et longa brevisque vicissim
1265  Bellantis veluti comparet lancea Phoebi.
1266  Debile lumen id est, via qualis candida lactis,
1267   Conspicuum nec idem patet omni tempore nobis.
1268  Non igitur lucem hanc cernes, si vespere summo,
1269  Vel nondum rosea Tithoni conjuge cani
1270  Exoriente, eadem non caelo ita perstet in alto,


9694. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1305  ( Ejus ut a maculis patefit, quas cernimus omnes
1306  tempore circuitus facere aequo, et volvier uno
1307   axe super, varias quanquam, et sine lege coortas
1308  ex improviso, certa nec lege obeuntes),
1309  atque suum fecum quia pertrahit aera raptans,
1310  ipsum hunc compresssam sese constare necesse est
1311  in lentem, propter majorem particularum


9695. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

illuc posse vaporum
1401   Credendum est, uno ignescant qui tempore in ingens
1402  Distensi caeli spatium, ut de parte videri
1403  Terrai magna possint, nimiumque remota,
1404  Nec tantum educi posse in sublime volantes,
1405  Longe ut praetereant fines, qui sustinet illos,
1406   Aeris: hos fines distendi posse probatum est
1407  Vix ad dena quater nimirum millia, nuper


9696. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1413  Alteraque interdum his cumulata, atque altera centum
1414  Praeterit; invia sunt quae regna vaporibus imis.
1415   Ergo cum possit tanta ad spectacula Caeli
1416   Terra nec ima ullos, neque suppeditare paratus
1417  Imus et ipse aer; quid summus possit inani
1418  Assimilis, subtili imbellis corpore, inersque?
1419  At fors possit, ubi introrsum quid desuper haurit,


9697. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1546  Quod primum est, Terrae non aequo pendet ad orbe,
1547   Annua quo Solem cingit: quod deinde secundum,
1548  Obliquo a positu deprendes Solis ab orbem
1549  Terrai magnum; nec enim protenditur aer
1550  Ex omni circum phoebeus parte, sed ipsum
1551  Trajicit obliqua Tellus regione meando,
1552   Bis ternis conversa polum nunc mensibus istum


9698. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

invida Fama
1581  Caetera, quae saeclis longe noscenda futuris
1582   Transmisit) censeri inter memoranda Virorum
1583  Nomina, Naturae qui fuerunt pandere claustra
1584  Aerea, nec victi rerum atra nocte recedunt.
1585   Hac tibi subjuncta Borealis origine lucis,
1586  Et spatio, quo se tollit celsissima, quo tu
1587   Millia


9699. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1667   Dfficilem ostendunt: intenta percipe mente
1668  Tu tamen, et durum tecum partire laborem
1669  Me sine, verba cadant ne si irrita, protinus artem
1670  Causeris nostram, nec idonea carmina damnes,
1671  Cum tu non eadem, qua polles, mente sagaci
1672   Excipias, subeasque, animo vigilante, tuaque
1673  Proin pereat culpa nostris vis indita dictis.


9700. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

furores
1761   Marsque, Venusque tuos, polluto qualis amore es?
1762  Vestra etiam jam sigura via ad secreta daretur,
1763  Tentarem vel Lemniacis comprendere vinclis.
1764  Nec clam adeo nobis furtive, Caducifer, ires.
1765  Scilicet illa aliis incerta errantibus astris
1766   Omnia sunt; aditus nondum illuc stant patefacti,
1767  Quippe carent famulis Dominos prodentibus:


9701. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

phoebeae ad lampadis unum;
1784  Solis tum medio gravitatis ab ipso
1785  Distabit paulum puncto, nam major ibidem
1786   Quanto est materies, tanto hoc vicinus olli est;
1787  Nec turbet quidquam, medium dicantur obire
1788  Quin Solem, in mediumque suis contendere circum
1789  Flexibus errantes intra vacuum aethera stellae.
1790   Tam tenui pariter deprensos mole Cometas


9702. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1796   Illo in longinquo, simul addita materiai
1797  Materia ut faciat longe discedere punctum
1798  Id, commune quod est, medio de corpore Solis.
1799  Parvula sic quanquam, quae nec lassate ferentes
1800  Forte queant digitos, longe procul addita vecti
1801   Ingentes possint convertere pondera moles
1802  Oppositas, montesque etiam, Terramque movere.


9703. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

motu procederat aequo
1924  Semper, ut a jacto nimirum corpore Terrae,
1925  Et Lunae, suerint qui motus protinus orti,
1926   Inter sese illos aequales, oppositosque,
1927  Sive nec oppositos fingas venisse, nec aequos.
1928  Praeterea oppositus projectus corpora ferret
1929  Si recta a medio, jungit qui corpora, tractu,
1930   Primaque mobilitas si aequaret mobilitatem,


9704. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1924  Semper, ut a jacto nimirum corpore Terrae,
1925  Et Lunae, suerint qui motus protinus orti,
1926   Inter sese illos aequales, oppositosque,
1927  Sive nec oppositos fingas venisse, nec aequos.
1928  Praeterea oppositus projectus corpora ferret
1929  Si recta a medio, jungit qui corpora, tractu,
1930   Primaque mobilitas si aequaret mobilitatem,
1931   Quam


9705. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2015   Principio si vis, qua Terra, et Luna trahuntur
2016   In Solem, foret aequa atque aequis per loca distans
2017  Cuncta intervallis, quid eas turbaret euntes?
2018  Quippe fit, ut turbet, quia nec sunt tramite in uno
2019  Semper, ut obliquae nequeant non mutua vires
2020  Esse, nec inter se vario non vergere flexu,
2021   Aeque nec distant a Sole, trahantur ut aeque.


9706. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2017  Cuncta intervallis, quid eas turbaret euntes?
2018  Quippe fit, ut turbet, quia nec sunt tramite in uno
2019  Semper, ut obliquae nequeant non mutua vires
2020  Esse, nec inter se vario non vergere flexu,
2021   Aeque nec distant a Sole, trahantur ut aeque.
2022  Atque mage ut valeas turbantes noscere vires;
2023  Quae Terram via recta, et Solis lampada nectit,


9707. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2018  Quippe fit, ut turbet, quia nec sunt tramite in uno
2019  Semper, ut obliquae nequeant non mutua vires
2020  Esse, nec inter se vario non vergere flexu,
2021   Aeque nec distant a Sole, trahantur ut aeque.
2022  Atque mage ut valeas turbantes noscere vires;
2023  Quae Terram via recta, et Solis lampada nectit,
2024  Illa tibi Terrae gravitatem in lampada Solis,


9708. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vires.
2155  Prima quidem vis, alterius parsque altera, cum sint
2156   Directae ad terram, vel contra, non pote quidquam
2157  Immutare modos, queis area verritur aeque,
2158  Nec celeres Lunae multum turbare meatus;
2159  Quod prior alterius porro pars turbat utrumque:
2160  Ipsa quidem tardat motum a regione silentis
2161   Lunai, donec quarto haec se proferat arcu.


9709. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tentat
2290  Usque a planitie, semperque inferre recentem
2291   Inque aliam, inque aliam; quae iter amplius illud
2292  Terrai magnum secet una, qua prius, ora,
2293  Ipsi nec flexu inclinetur, quo prius, uno,
2294  Ast alio, atque alio pariter, flexuque, locoque.
2295  Si nunc tractum illum tenuem, quem tempore perquam
2296   Exiguo pergit, dum fertur Luna per orbam,


9710. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2403  Hinc animos furor omnis inundat, et Evius Evan,
2404  Saevities, et triste odium, et rationis egestas.
2405  In caelum evehimus sic crimina, transferimusque
2406   Nostra, nec, unde ortus ducunt, auctusque, videmus
2407  Illa, neque e medio conamur vellere corde.
2408  Scilicet infontes videamur ut esse, bonique,
2409  Non tamen, ut simus, contendimus: O mala mentis


9711. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2415  Et consanguineo turpari sanguine saepe
2416   Fas, justumque videtur, et aras vertere Divum.
2417  Talia qui damnant, nimium in contraria sese
2418  Convertunt plerumque, nec agnovere, feroces
2419  Cum videant alios furere, incusentque, furore
2420  Opposito se proinde rapi, pariterque nocenti.
2421   Quin etiam interdum sapientibus esse negatum est;


9712. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

furore
2420  Opposito se proinde rapi, pariterque nocenti.
2421   Quin etiam interdum sapientibus esse negatum est;
2422  Scilicet in furias flagrante quiescere Mundo,
2423  Nec flagrare itidem, parilique ardescere motu,
2424  Esse quidem trunco propius, lapidique videtur.
2425  Cecropidem leges mulctabant, si quis in unam
2426   Non partem civis secesserit, arma movente


9713. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quis in unam
2426   Non partem civis secesserit, arma movente
2427  Hinc illinc populo civilia, spectaritque
2428  Interno patriae lacerari viscera bello
2429  Immotus, tulerit nec opem, quam credidit aptam.
2430  Ac male quam mixtus furibundis, quamque locatus
2431   Difficili statione foret pacatus, inermis,
2432  Et sapiens inter stulta, irrequietaque corda,


9714. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


31  Spes juvat haec; verum nunquam nova cura, laborque
32  Deficit; et si fors amoti a rebus agendis
33  Tunc fuerint, taedetque sui, miserumque, dolensque
34  Incusant aevum, nec vitam agitare videntur.
35   Agricola incurvo terram molitus aratro
36  Aestivos soles ubi condidit, otia captat
37  Stratus humi, somnumque brevem, laetusque peracto


9715. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

si soles, sudaque caeli
74  Tempestas animis Zephyrorum mollibus auras
75   Mulceat, et volucrum cantu, et redolentibus herbis.
76  Has tamen inter opes naturae, deliciasque,
77  Nec longum, assueti reviviscit cura laboris,
78  Et desiderium causarum; jamque novatas
79  Acrius ardet mens illuc convertere vires,
80   Quam taedet torpere diu, et languere vacantem.


9716. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

lato,
126   Pars medium secto super extans corpore cernunt.
127  Ast alii, quibus est ad nos loca versa negatum
128  Incolere, haud ullo prospectant tempore Terram;
129  Ut nec ab Europa boreae contraria quimus
130  Astra videre, nec his subjecta ingentia regna
131   Nobis conspicuos unquam aspexere Triones.
132  Multi et spectatum peregre ibunt, oppositasque


9717. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

cernunt.
127  Ast alii, quibus est ad nos loca versa negatum
128  Incolere, haud ullo prospectant tempore Terram;
129  Ut nec ab Europa boreae contraria quimus
130  Astra videre, nec his subjecta ingentia regna
131   Nobis conspicuos unquam aspexere Triones.
132  Multi et spectatum peregre ibunt, oppositasque
133  Iuvisent gentes, tranantes aequora vasta,


9718. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


217   Dicendum est igitur Lunam vel habere suarum
218  Partium inaequalem textum; circum esse figura
219  Vel non conslatam simili sibi; parte sit, omni
220  Ut gravitas non aequa, nec aequo momine pulset.
221   Nam si concipias ictam procedere Lunam,
222  Ut cursu partes aeque distante ferantur
223  Omnes inter se; quo coepit,


9719. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ictam procedere Lunam,
222  Ut cursu partes aeque distante ferantur
223  Omnes inter se; quo coepit, tendere, perget
224  Partibus haudquaquan conversis, nec revolutis.
225  Interea gravitas in Terram flectere cogit;
226   Fune Magister equum nitentem pergere recta
227  Ut medius tenet, ille orbes iterumque, iterumque


9720. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


231   Planites quaecumque, trahanturque a latere omni
232  Haud minus hae moles aequaliter usque, necesse est
233  Seravto jam Luna situ descendat eodem
234  Partium, ut ante fuit, super axe revolvere nec se
235  Incipiat quoquam. Gravitas in parte sed una
236   Si major sit, erit pars ut magis ista deorsum
237  Descendat, Lunam et se circa flectere cogat.
238  Hac modo, quae


9721. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


241   Luna loco haud mutata suis in partibus, ipsum
242  Quod terram punctum prius aspiciebat, abibit,
243  Aspicietque aliud; circum at nova puncta manebit
244  Jam non par gravitas, cum nec globus illa, nec aeque
245  Densa sit; ad punctum subito venietur, ubi istinc
246   Pars gravior, levior pars illinc altera constet.
247  Propterea assidui conatus exorientur


9722. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Luna loco haud mutata suis in partibus, ipsum
242  Quod terram punctum prius aspiciebat, abibit,
243  Aspicietque aliud; circum at nova puncta manebit
244  Jam non par gravitas, cum nec globus illa, nec aeque
245  Densa sit; ad punctum subito venietur, ubi istinc
246   Pars gravior, levior pars illinc altera constet.
247  Propterea assidui conatus exorientur
248  Partibus ad


9723. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sequacibus astris
328  Ex aliis porro conjectes, fulgere luce
329  Dum variante vides in partibus orbis eisdem?
330  Forsitan hoc circa sese glomerata revolvi
331   Indicet illa, nec una intro convertere semper
332  Se facie ad prima, et dominantia sidera, proinde
333  Densa aeque mole, ac prorsus constare rotunda.
334  Sed si nec prorsus tornata mole, nec aeque


9724. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

revolvi
331   Indicet illa, nec una intro convertere semper
332  Se facie ad prima, et dominantia sidera, proinde
333  Densa aeque mole, ac prorsus constare rotunda.
334  Sed si nec prorsus tornata mole, nec aeque
335  Esse velis densa, variantibus haud male circum
336   Id referas maculis; velut in Jovis ore videtur
337  Multiplex, variosque situs formasque receptans


9725. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


331   Indicet illa, nec una intro convertere semper
332  Se facie ad prima, et dominantia sidera, proinde
333  Densa aeque mole, ac prorsus constare rotunda.
334  Sed si nec prorsus tornata mole, nec aeque
335  Esse velis densa, variantibus haud male circum
336   Id referas maculis; velut in Jovis ore videtur
337  Multiplex, variosque situs formasque receptans
338  Fascia,


9726. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


653  At cum axes utriusque obversi ad sideris oram
654  Non jam conveniunt, verum inclinantur utrinque
655  Mutua, et efficiunt sic quattur inclinati
656   Inter se flexus obliquos, proinde nec aequos;
657  Maximus ille tumor flexus jacet inter acutos
658  Undarum, at verso in Lunam vicinor axi,
659  Fitque axis Terrae hac media regione tumentis.
660  Tres igitur.


9727. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tum sit, polientior extat
692  Cum Phoebi vis ad Lunae collata vigorem;
693  Ocyor atque locis idem est excursus in illis,
694  Queis adversa meat Soli, conjunctaque Luna,
695  Nec non et quarta queis orbis parte recedit;
696   Proinde locis mediis, in parti scilicet orbis
697  Qualibet octava, motus lentissimus exit.
698   Jam manifesta vides, quare advolvantur aquarum


9728. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

perpetuo, dum fiat maxima, Luna
804  Aeque dimota: plus ipsa abeunte, poloque
805  Accedente uni, decrescere, diminuique
806   Paulatim, donec mutari desinat aequor,
807  Nec subeat perstante vices in cardine Luna.
808   (326)
809   Concipe propterea Lunam super orbe vagantem
810  Aequante; in Terrae tunc oris omnibus aequum
811  Temporis est


9729. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


825  Consurgens, aequante aequaliter orbe remotus
826   Atque hinc atque illinc, non tramite fertur eodem
827  Quaque die, sed diversos procurrit in orbes,
828  Et loca continuo mutat; nec qua regione
829  Fit prior, hac ipsa fieri queat alter in ora.
830  Jam primum si post cursum, primumque tumorem
831   Ex improviso Lunam cessare movere
832  Confingas maria,


9730. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


864  Quare etiam antiquae signantes cuncta tabellae,
865  Lunai quae sunt variis in moribus, omnes
866   Immane errabant, confectarentur in arcu
867  Dum Lunam gemino hoc; alia regione nec omnes,
868  Nec nimium, fraus forte illis tum siqua subesset.
869  Porro, plus debent sensum turbantia cuncta
870  Afficere in parvis rebus, quam grandibus; illis
871   Nam


9731. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

signantes cuncta tabellae,
865  Lunai quae sunt variis in moribus, omnes
866   Immane errabant, confectarentur in arcu
867  Dum Lunam gemino hoc; alia regione nec omnes,
868  Nec nimium, fraus forte illis tum siqua subesset.
869  Porro, plus debent sensum turbantia cuncta
870  Afficere in parvis rebus, quam grandibus; illis
871   Nam facile emineat, quod in his vanescat; in


9732. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


903  Post Lunam exoriatur eo, quod nomine dicunt
904  Atlantis, vasto in pelago, motumque sequatur
905  Quo rapit illa, occasum: sed sistitur aestus
906   Finibus objectis Americae, nec valet ultra
907  In mare porro aliud disclusus ab aggere Terrae
908  Irruere; at retinetur, et omnia littora circum,
909  Qua patet, inque tuas effusus, Gallia, late


9733. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1055  Centenis decies repetitis partibus esse
1056   Dicendum sit; et hinc sursum quo scandere vivum
1057  Debeat argentum, vel quo demittier infra,
1058  Tam parvum constat spatium, ut nec cernere possis,
1059  Ulla nec ratione ullam sentire per artem.
1060  Nec maris aestus item revera perciperetur,
1061   Ni deberet in hanc extrinsecus unda figuram


9734. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse
1056   Dicendum sit; et hinc sursum quo scandere vivum
1057  Debeat argentum, vel quo demittier infra,
1058  Tam parvum constat spatium, ut nec cernere possis,
1059  Ulla nec ratione ullam sentire per artem.
1060  Nec maris aestus item revera perciperetur,
1061   Ni deberet in hanc extrinsecus unda figuram
1062  Verti, quam, si Terra liquesceret omnis, haberet,


9735. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quo scandere vivum
1057  Debeat argentum, vel quo demittier infra,
1058  Tam parvum constat spatium, ut nec cernere possis,
1059  Ulla nec ratione ullam sentire per artem.
1060  Nec maris aestus item revera perciperetur,
1061   Ni deberet in hanc extrinsecus unda figuram
1062  Verti, quam, si Terra liquesceret omnis, haberet,
1063  Dimidiaeque tumor nisi respondere profundae


9736. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

rem, nisi fors portenta informia quaedam;
1100  Nulla avis est, similis cui non sit plurima, nullis
1101   Proinde suum phoenica vetus conspexerat aetas
1102  In sylvis, unum quem finxerat esse; nec ulla
1103  Est fera, non arbos usquam, non herba virescit
1104  Una genus. Multi genus unum nos sumus omnes
1105  Inter nos similes, nisi Pyrrhae ad saecula scandas.
1106  


9737. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1186  Ter decies saepe est conspectus: cernimus ipsum
1187   Quin quod et in medio corpus, nucleumque Cometae
1188  Dicimus, haud solidum est, at ut aer crassior extra
1189  Nec bene finitus, nebullarum more, remotis
1190  Insedere procul quae vallibus, altaque condunt
1191  Culmina villarum, et frondentes per juga sylvas.
1192   Quapropter quoniam tam clarus conspiuusque est


9738. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1213  Cimmerias inferret, ut alti culmina collis,
1214  Exigua ut nubes, paries, frondosaque sylva.
1215  Ex improviso tenebras offunderet atras
1216  Horrida nox, vix Sol occumberet, ulla nec esset
1217   Aurora ante ortus almae praenuncia lucis;
1218  Sed subito foret a tenebris ad lumina clara
1219  Migrandum. Tum quis vibrators luminis ictus
1220  Nulla per


9739. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1417   Obliquans, videas retro se extendere sumum;
1418  Nam quaevis saliens recta pars, desuper illi,
1419  Unde emissa, loco impendet; locus ipse sed omis
1420  Est aliusque aliusque; nec aedificata superne est
1421  Propterea pars una alii, retroque relinqui
1422   Plus opus est, quae sit prior, et sublimior; et si
1423  Longior est fumi species, curvabitur alte,


9740. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est,
1448  Quamlibet atque leves res ullo haud concitet ictu;
1449  Quid? dare perceleres in motus ut queat? Illi
1450  Nam celeres constant fumi, cum nempe Cometis
1451  Vicini, nec adhuc sese inflexisse videntur.
1452   Nostri si tenues volitantes aere fumi
1453  Percussi a radiis Sole exoriente profusis
1454  Impulsus nequent ullos sentire, neque ullos,


9741. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1540  Nam pollens longe gravitas per inane Cometae est.
1541   Dicendum est igitur mutare, novosque Cometam
1542   Induere ornatus caudae, veteremque per auras
1543  Spargere phoebeas, nullam perstare, nec unquam
1544  Desinere esse aliquam. Non solis in aere debet
1545  Materies ideo concrescere major, et isti
1546  Non aliis fumi accedent errantibus astris,
1547   Molem ut


9742. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1564  Protinus, et Caelo Terram texisse cadente?
1565  Tantula res tantos possit progignere motus?
1566  Vel parva apparent trans magnam sidera caudam;
1567   Est opus, ut constet tenuissima proinde, nec ingens
1568  Possit diluviun, fuit illud quale, creare.
1569  Sic quoque ne credas, ingens cum machina Mundi
1570  Debeat extremo flammas perferre furentes
1571  Exitio, ex


9743. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1585  Ipsum quae recidunt in Solem, non secus ac quae
1586  Sunt in eo maculae, forbentur ab illus aestu.
1587   Hac ratione tibi rerum stat summa perennis
1588  Paritbus in magnis, nec eget, quae corrigat, ulla
1589  Auxiliante manu, et deformia multa reformet:
1590  Nil ibi culpandum, nil est deforme, nec errens,
1591  Ut solet in


9744. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1588  Paritbus in magnis, nec eget, quae corrigat, ulla
1589  Auxiliante manu, et deformia multa reformet:
1590  Nil ibi culpandum, nil est deforme, nec errens,
1591  Ut solet in multis, quae nos componimus, esse
1592   Molibus, atque ideo quae poscunt saepe refingi.
1593   Transitus at propior nobis cum forte Cometae


9745. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tumultus
1696  Horrendos, atque insolves voluisse Cometas
1697   Labi, et civili non astra involvere bello.
1698   Postquam per Caelo sumus, et per multa vagati
1699  Sidera, nec multas non Terrae et adivimus oras,
1700  Cunctaque diffusam gravitatem in corpora vulgo,
1701  Queis sint cumque locis, invenimus, et sua jura
1702   Fiximus, et mores, et qua quid lege geratur,


9746. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1718  Astrum, vi quamvis illic majore trahatur,
1719  Debeat incipere in regiones ire remotas;
1720  Corpora cur gravia, a vicino parjete quamvis,
1721  Cum prope lapsa cadunt, rapentur, nec tamen imam
1722   Terram non feriant, ut non raptata, ferirent;
1723  Atque alia e genere hoc, quae sunt permulta, videbis
1724  Esse suis prolata locis, penitusqua repulsa:


9747. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1746  Accedunt quoniam Lunae sublata, suasque
1747   Percipiunt vires majores, donec in ipsam
1748  Demum abeant: id fiat item, nisi Terra trahendi
1749  Praedita majori sit vi, quam Luna, nec unquam
1750  Attolli possint maria, a gravitate nisi illa
1751  In Terram valida, vi raptans Luna minori,
1752   Demat in his, aliisque aliquid regionibus addat,
1753  Ut


9748. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1842   Nitatur, sed non ingratis, vique coactum;
1843  Ut faceret, si vel sunes, vel sentiat ictus;
1844  At veluti sponte, atque illectum ut amore, volensque;
1845  Sponte quoque extendi veluti vult, nec penetrari,
1846  Motibus et nullis, nulli pugnare figurae.
1847   Sin gravitatem et adhuc tamen ipse hoc ordine perstas
1848  Velle movere, locoque jubes decedere primo,


9749. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

corporis ipsam
1868  Naturam nempe, ad Domini vel jussa potentis.
1869   At cur astra, obeunt quae caelo errantia Solem,
1870  Perpetuos glomerent sua per vestigia gyros,
1871  Nec fluidus, per quem nant, aether denique longos
1872   Carpendo motus paulatim extinguere possit?
1873  Nimirum spatii nihil usquam prorsus inanis
1874  Si foret in rebus, stipata sed undique in aequis


9750. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1895  Idem multiplici cunctas res vortice volvunt,
1896  Et causam gravitatis in his, motusque vagantum
1897   Turbinibus statuunt astrorum, et quidquid ubique est.
1898  Sed, genus hoc, vortex nec jam queat esse, nec, esse
1899  Si possit, longos valeat durare per annos,
1900  Nec, si duret, erit, notis ut deferat astra
1901  Legibus. En bellum


9751. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

multiplici cunctas res vortice volvunt,
1896  Et causam gravitatis in his, motusque vagantum
1897   Turbinibus statuunt astrorum, et quidquid ubique est.
1898  Sed, genus hoc, vortex nec jam queat esse, nec, esse
1899  Si possit, longos valeat durare per annos,
1900  Nec, si duret, erit, notis ut deferat astra
1901  Legibus. En bellum transfertur in hostica


9752. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1897   Turbinibus statuunt astrorum, et quidquid ubique est.
1898  Sed, genus hoc, vortex nec jam queat esse, nec, esse
1899  Si possit, longos valeat durare per annos,
1900  Nec, si duret, erit, notis ut deferat astra
1901  Legibus. En bellum transfertur in hostica castra,
1902   Dum procul a nostris inimica avertimus arma


9753. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1975  Principio vortex si deorsum corpora cogit
1976  Delabi gravia in Terram, et subtilis eodem
1977   Pellit materies, quae circa vertitur axem:
1978  Cur sunt in punctum medium directa, nec ipsum
1979   (356)
1980  Terrae pulsa petunt axem propiore meatu
1981  Omnia? Cur pelagi se flectunt aequora in orbem,


9754. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1979   (356)
1980  Terrae pulsa petunt axem propiore meatu
1981  Omnia? Cur pelagi se flectunt aequora in orbem,
1982  Atque obeunt axem nec circum quasque per oras,
1983   Ex una planam faciunt neque parte figuram,
1984  Scilcet in Boream Tellus qua tendit ab Austro?
1985  Quandoquidem corpus, quod circumfertur, ab orbis


9755. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

secum
2020  Corripiat. Fors propterea sed flamine ab isto
2021  Interius prorsum penetrari corpora dictant,
2022  Sentiri aetherius ne impulsus possit, et ingens
2023   Plaga, nec avelli quidquam, raptumque moveri.
2024  Verum quae projecta cadunt, deorsumque revertunt,
2025  Cur ea non penetret quoque tunc, adeatque sine ictu?
2026  Cur latere hoc tantum, cur hac regione


9756. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ire retrorsum,
2091  Si contra gyri tempus diuturnius exit.
2092   Tanto sed quid agit rerum molimine? semper
2093  Labendique vices, faliendique esse necesse est,
2094  Nec minui, neque postremo finire fluenti
2095  Illa in materie, quae quiddam e motibus aufert
2096  Continuo obsistens? veluti vibrata per auras
2097  


9757. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et conjungere summa.
2168  Jam quibus ipsa ratis immensum temperat orbem
2169  Legibus, in lucem nobis non invida claram
2170  Extulit, et rerum communia foedera pandit;
2171  Nec levia inducit nos per vestigia tantum,
2172   Magnarum defert sed prorsus in intima rerum,
2173  Et, quae nativa sunt obsita nocte, recludit
2174  Funditus, et tenui dat quaeque evolvere filo,


9758. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2241  Condit opus: condunt de spinis undique lectis
2242   Alcyones, scopulisque infigunt tecta sub altis
2243  Usque adeo mira compagine nexa, resolvi
2244  Ut nequeant undis, nec adiri; condit et altis
2245  In ramis Philomela suos de cespite nidos.
2246  Has artes sub quo primum didicere magistro?
2247   Unde et inexpertae norunt, quid postulat usus?


9759. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2357   Quid jam aliud vulpis dolus, insidiaeque luporum,
2358  Quidve canum furor in cervos, cervique timores,
2359  In teneram accipitris quid mens inimica columbam?
2360  In nemora ire mihi nec jam vacat, inque profunda
2361  Oceani, et, quae vos agitis, spectare, leones,
2362   Atque ursi, tigresque, et corpora vasta elephantum,
2363  Et mutae Protei pecudes et suamea saecla,


9760. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

retexendo sit ventum elementa; vicissim
2447   Tum conferre elementa iner se, quoque geratur
2448  Ordine quid rerum, qua quid quoque lege, videre
2449  Nec tamen interea nostrae, quae libera, mentis
2450  Vim secludere ab his, dominam ast adsciscere talem,
2451  Arbitrio mens ipsa suo ut quascumque movere
2452   Se queat in partes, et quoslibet edere


9761. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Solem;
4  Nunc almae vires ad lucis progrediendum est,
5   Fulgentisque novos ritus, moresque videndum
6  Naturae; neque enim peragi ordine cuncta putare
7  Possumus illo uno, nec quae constare tuemur
8  In magnis, subito ad tenues transferre licebit
9  Res itidem, ad magnas ut contra a tenuibus ire
10   Nec licet: e genere hoc discrimina plurima certe


9762. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ordine cuncta putare
7  Possumus illo uno, nec quae constare tuemur
8  In magnis, subito ad tenues transferre licebit
9  Res itidem, ad magnas ut contra a tenuibus ire
10   Nec licet: e genere hoc discrimina plurima certe
11  In rebus vulgo agnosces, Naturaque cautos
12  Hic jubet esse suis exemplis. Crescere corpus
13  Humanum si forte velis, ut tangere nubes


9763. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


41  Cum ruit in terram ventis evulsa columna,
42  Per fora, porticibus vel qualis visitur altis,
43  Frangitur; exigua cum quae mole, resistat.
44  Et puer imbelli labens pede saepe, nec ullas
45   Emittit lacrymas, neque ludo absistit inani;
46  Quassata at gemitu, atque infracta voce queruntur
47  Ingentem saevire Viri per membra dolorem.
48  Si struere


9764. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


52  Scilicet ante sua solvendam ad littora mole.
53  Et parvas aedes, quas laudas, undique pulchras
54  Esse videns, solidasque, ampla si mole referre
55   Omnia consimili tentes; nec pulchra profecto
56  Consurgent vacuis, nec firma palatia in auris,
57  Incumbentibus a ventis ductura ruinas,
58  Aut tonitru a quassante, et humum obtectura patentem.


9765. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


53  Et parvas aedes, quas laudas, undique pulchras
54  Esse videns, solidasque, ampla si mole referre
55   Omnia consimili tentes; nec pulchra profecto
56  Consurgent vacuis, nec firma palatia in auris,
57  Incumbentibus a ventis ductura ruinas,
58  Aut tonitru a quassante, et humum obtectura patentem.
59  Imperia ipsa solent, nimium cum grandia, labi,


9766. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in auris,
57  Incumbentibus a ventis ductura ruinas,
58  Aut tonitru a quassante, et humum obtectura patentem.
59  Imperia ipsa solent, nimium cum grandia, labi,
60   Semper nec proprio sine possunt crescere damno,
61  Ni simul exaucta leges ditione noventur,
62  Et populi mores, et regni forma regundi.
63  Rerum ita ne pariter mirere in viribus esse


9767. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

possunt crescere damno,
61  Ni simul exaucta leges ditione noventur,
62  Et populi mores, et regni forma regundi.
63  Rerum ita ne pariter mirere in viribus esse
64  Quiddam, ut nec possint a magis parva referri,
65   Magna nec a parvis contra, quaecumque geruntur.65
66  Parva quidem tenuisque suis quoque viribus acta est
67  Lux, ut corpora magna suis; ast ordine longe


9768. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

leges ditione noventur,
62  Et populi mores, et regni forma regundi.
63  Rerum ita ne pariter mirere in viribus esse
64  Quiddam, ut nec possint a magis parva referri,
65   Magna nec a parvis contra, quaecumque geruntur.65
66  Parva quidem tenuisque suis quoque viribus acta est
67  Lux, ut corpora magna suis; ast ordine longe
68  Diverso, atque aliis consistunt legibus illae.


9769. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

magni
119  Extima, quem faceret tellus, si tota nataret.
120   Sic queat ingentis pars curvi parva meatus
121  Esse iter id lucis, quod nostris sensibus ipsi
122  Subjicimus, nec, ut apparet, proin pergere recta.
123   Haec sunt atque alia e genere hoc nonulla, fidem quae
124  Servatis minuant, ne possint condere certum
125   Nobis indicium veri, quam quaerimus, in re.


9770. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


132  Materiam esse omnem, cumque hac vi cuncta teneri
133  Illo nempe statu docui, quemcumque tuentur.
134  Vis radium haec semel emissum de lampade, recta
135   Aequalique fuga fert, nec se flectere quoquam
136  Per sese sinit, et cursus mutare tenorem
137  Primi posse, nisi adveniat vis extera mutans,
138  Causaque de coepto decedere tramite cogens.


9771. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in ovum.
215  Effigie has maculas etiam super ore natantes
216  Phoebeo videas; et subter praetereuntem
217  Mercurium, Veneremve, adeo distincta figura est,
218  Observes, nec non et Lunam congredientem,
219   Libantemque suum damnosa per oscula Fratrem.
220  Quin vel non alio spoliatum lumine templum
221  Si sit, et angustum quod erat nimis ante, foramen


9772. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


332  Propterea gyro semper devolvitur omni.
333  Ex quo detecti Comites sunt aethere in alto,
334   Servatum est, omnes subeant qua lege labores;
335  Ast in iis neqe lex bene, nec deprensa laborum
336  Tempora, ubi constant rari mage; tempora tantum
337  Propterea in propriore datum est, et prendere legem.
338  Jamque aliquis motumque Jovis, Comitisque recensens


9773. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

proin longius effluit illic,
378  At minus hic, varieque minus; paria omnia quare
379   Introitum, egressumque inter, non tempora constent;
380  Certum nec possit servando tempus haberi,
381  Quod medium est, mediam quo tam Comes occupat umbram.
382  Quidquid inaequale est sed et hic, quia pendet ab orbia
383  Illius positu, certa sub lege teneri


9774. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


641  Sic et ab impulsu radii mens nostra viaque
642  Intra oculum celerantem alias determinat oras,
643   Unde putat lucem mitti, non unde movetur
644  Revera, anteriusque, nec ad sua rem loca defert;
645  Plus defert, celeret quo plus oculusque, tubusque,
646  Atque hic tum magis in latus inclinetur; uterque
647  Si nimium at tenui, pro motu lucis, agatur


9775. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


724  Pars octava horae; atque id tempus diximus ante
725  Phoebeis radiis spatium hoc tranantibus ipsum
726  Deberi. Ergo eadem Phoebae, Sidereaeque est
727  Mobilitas lucis. Nec jam nunc credere mittas,
728   Tempore non fundi spatiis, ur caetera, lucem,
729  Corpora, cum variis adeo haec rationibus inter
730  Sese, et tam vario


9776. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


810  Altera non turbet ratio) fateare, necesse est,
811  Sidera non Terrae mutari aspectibus ullis:
812  collatur Terrae proin ad spatia annuus illa
813   Jam nihil est motus, superat nec jam ulla videndi
814  Propterea ratio nobis, quantum alta recedant.
815  Sed motu fingamus ab hoc discriminis esse
816  Tantum vera inter loca visaque, quantula pars est


9777. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


869  Cum luce ipsas res mens jungere nostra ciente
870  Sensum, hoc extantum ut rerum certum ese putetur
871  Officium; hinc novitas percellit mira legentes,
872  Corpora, quae fuerint, nec jam sint, posse videri.
873   Quin animi inter se nosce contraria nostri
874  Judicia, et secum pugnantia rebus in isdem:
875  Scilicet audimus cum lucem diffugientem


9778. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


936  Hic pronum jam sit, tanta unde effunditur usque
937  Materies nitido libata e corpore, Solem
938   Percipere imminui paulatim, et quamlibet amplum
939  Debere extingui, nec longo tempore demum.
940   Verum si contra repetam, sine fine secari
941  Corpora posse, quid est, quod tum secludere nosmet
942  A vera ratione queat, dum quamque putamus


9779. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aurique potestas
977  Difluit in guttas extemplo versa liquentes;
978   Protinus in ceneres vertuntur robora dura;
979  Denique lucis vi solvuntur cuncta coactae,
980  Nec, quod restet, habet tum natura ipsa, potenti,
981  Qui penetrat nexus, radio, laxatque tenaces.
982  Sulphureus pulvis si terra conditur ima,
983   Ut penetrare tamen radii, immittique valentes


9780. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


999  Telluris duci medio de Sole per orbem,
1000  Seque novet semper per saecula longa fluendo?
1001   Tantarum at rerum quas diximus, unica causa
1002  Cur lux sit, causas prior ipsa nec excitet omnes?
1003   Scilicet in quovis sunt partes corpore parvae
1004  Viribus instructae variis sese inter, ut extant
1005  Inter se variae res,


9781. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1046  Hoc genus; et primo, ut memini, jam diximus ante,
1047  Viribus interis oritur qui in corpore motus,
1048   Non facere, ut puctum medium gravitatis agatur,
1049  Verum hoc stare, ut erat, nec ab aestu pellier usquam;
1050  Diximus et, corpus cum corpus percutit alterum,
1051  Illud quam motus partem deperdit, eandem
1052  Esse, aliud quam corpus in ipso percipit ictu,


9782. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quamque minuta.
1114  Hoc alia multi vincunt ratione, tuentur
1115  Dum radios penetrare domum trans tenue foramen
1116  Occulsam, vario exterius de corpore missos,
1117  Arctum nec per iter confundi mutua, et una
1118   Misceri, opposito sed res in parjete veras
1119  Pingere, quales sunt, nec detorquere meatus.
1120  Verum quam


9783. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1116  Occulsam, vario exterius de corpore missos,
1117  Arctum nec per iter confundi mutua, et una
1118   Misceri, opposito sed res in parjete veras
1119  Pingere, quales sunt, nec detorquere meatus.
1120  Verum quam tenuis lux sit, plus prendimus illinc,
1121  Immanique modo tenuatam findimus ultra.
1122  Crescit in immensum sed


9784. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

flexos 1520
1519  In latus, atque plaga quacumque inferre cupita.
1520   Hac ope tu radios facili plus flectere pacto
1521  Quoviscumque queas, praedictaque cuncta tueri,
1522  Nec non et facili quoque pacto expendere fractos,
1523  Praecipueque videre, tenorem semper eundem
1524  Servari a radiis accessus inter ad axem,
1525  Illi cum migrant liquidas ex aere in undas,


9785. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

versu.
1534  Hic age, proin mecum vas effice, concava constet
1535  Cui sursum facies, formaque excide pilai
1536  Dimidiae; supremum orbem, prorsusque supinum
1537  Ejus, nec declivem usquam, pertranseat aeris
1538  Lamina, et in partes geminas, et dividat aequas.
1539  In medio tu lamellam hanc pertunde, meare
1540  Illac possit uti radius, cavaque antra subire.


9786. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1603  Et quoniam docui radios debere refractos
1604  Plurima disiungi variorum in fila colorum,
1605  Inquires certe, radium cum quodlibet ire
1606  In corpus facies, ubi sint ea fila, nec usquam
1607  Plerumque invenies: mea ne fallacia proinde
1608  Dicta putes, age nunc, nequeant cur saepe videri,
1609  Evolvam causas, quaeque ars adhibenda, colorum
1610  Ut


9787. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1796  Tollere conteris, quantum nempe ipsa sinet res.
1797  Quandoquidem ampli sunt, debebunt orbibus orbes
1798  Imponi; sed sunt ampli, et quia multa foramen
1799   Puncta gerit, nec jam paulum dimota vicissim;
1800  Et quia discurrunt diversis Solis ab oris
1801  Missa plagam fila in diversam, disque trahuntur.
1802  Primo proficies, iterumque iterumque foramen


9788. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1868  Frangatur lumen viola minus, illa, necesse est,
1869   Ad terram videatur ut inclinata; sed usque
1870  Longa erit haec series, ut jam fuit ante, colorum,
1871  Parte nec ulla alia latescens crassaque crescet;
1872  Quod fieret, siquisque color transimissus in auras
1873  Sese in septenos alios mutare valeret.
1874   Proin vitrum trans se radium non tingit euntem,


9789. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et caerulea: at media fac transeat ille,
1892  Qui viridis fulget parvae in regione columnae,
1893  Nil perages; unum viridemque tuebere semper;
1894   Quandoquidem nihil est, concreverit unde, nec ulla,
1895  Queis constet, fucata sui primordia novit.
1896   Non cuicumque tamen vitro his aptissima rebus
1897  Natura est, siquidem divisos ante colores


9790. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1897  Natura est, siquidem divisos ante colores
1898  Transmissosque iterum, multi videre revolvi.
1899   Nam si concludat turgentes aere bullas,
1900  Atque alienigenas vitrum res, parte nec aeque
1901  Densa compactaque sit omni; transgrediuntur
1902  Dum radii,?, pari nec ducta?
1903  Huc illuc via multa, suas nec quodque sub oras


9791. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

turgentes aere bullas,
1900  Atque alienigenas vitrum res, parte nec aeque
1901  Densa compactaque sit omni; transgrediuntur
1902  Dum radii,?, pari nec ducta?
1903  Huc illuc via multa, suas nec quodque sub oras
1904   It filum, in quas debet; at has modo spectat, at illas
1905  Protinus obversum: quid mirum proinde, priori


9792. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vitrum res, parte nec aeque
1901  Densa compactaque sit omni; transgrediuntur
1902  Dum radii,?, pari nec ducta?
1903  Huc illuc via multa, suas nec quodque sub oras
1904   It filum, in quas debet; at has modo spectat, at illas
1905  Protinus obversum: quid mirum proinde, priori
1906  Si disjuncta aditu coeant post, conveniantque


9793. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1929   Finxeris, objecta tum collige lente receptem,
1930  Ut distracta prius coeant modo fila, brevique
1931  Ut puncti in spatio jungantur; candor ibidem
1932  Protinus apparet, nec jam nisi candida lucet,
1933  Haud secus ac primo radio percussa papyrus.
1934   Collibeat sed si lenti admovisse papyrum,
1935  Ut super excipiat nondum conjuncta colorum


9794. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1939   Illa eadem, verum inversa regione locata,
1940  Alta prius, demisa manent nunc, imaque summa;
1941  ????????????????????????????????????
1942  Nec tamen immutant se fila secantia vires
1943  Naturamque suam. Chartam lux candida rursus
1944   Imbuat admotam; prope lentem pone, quod obstet
1945  Dein filis, veluti lamellam, aliamve papyrum,


9795. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sensum.
1961  Paulatim sed si sursum deorsumque foramen.
1962  Non moveas, dextra verum celerante, colores
1963  Nunc hos, nunc illos quanquam transire necesse est,
1964   Nec chartam imbuere una omnes; tamen esse videtur
1965  Candor ibi, languens verum, et pallentior, ante
1966  Quam fuit; ipsi etenim celeri ratione colores
1967  Cum sibi succedant, fit, uti, quae plaga


9796. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

seque secantes
2012  Mutua, communis medius color extat utrique,
2013  Quattuor oppositis extremi in partibus ardent,
2014   Nam violae color a rubro mage fractus abibit,
2015  Nec statione una poterit, velut ante, videri.
2016   Hac parva tibi jam subiisse ab imagine possit,
2017  Si quando varia cogi de gente superbum
2018  In


9797. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse profecto
2040  Constabit, multum si non sint bina remota
2041  Inter se, tractu in septeno nempe; referre
2042  Nam medium debent; sed multum bina remota
2043  Si fuerint, nec jam medium simulare valebunt,
2044   Nec quemquam e septem nativis denique fucis.
2045   Juverit hic etiam, quantum, cognosse, recedant,
2046  Alter ab alterius quavis regione, colores


9798. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

non sint bina remota
2041  Inter se, tractu in septeno nempe; referre
2042  Nam medium debent; sed multum bina remota
2043  Si fuerint, nec jam medium simulare valebunt,
2044   Nec quemquam e septem nativis denique fucis.
2045   Juverit hic etiam, quantum, cognosse, recedant,
2046  Alter ab alterius quavis regione, colores
2047  Oblonga in specie, et regio quam cuique sit ampla.


9799. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

salirent,
2074   Harmoniaque oculos possent mulcere tuentes,
2075  Nequidquam, similia non inde exorta profecto est
2076  In nostris oculis, fit in auribus undem voluptas,
2077  Nec captum visum est turmatim currere vulgus
2078  Ad mutum genus Harmoniae, cantusque colorum,
2079   Fucatumque melos, ut currere saepe videmus,
2080  Et repsere cavi late spatia ampla theatri,


9800. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2080  Et repsere cavi late spatia ampla theatri,
2081  Plaudereque ad numeros sidium, vocumque liquentum;
2082  Dispar sensus enim est oculorum prorsus ab illo,
2083  Qui geminas aures insedit, proinde nec aequas
2084   Exposcit causas, animum percellat ut aeque.
2085   Quis quibus a silis porro color exoriatur
2086  Commixtis, ratio quaedam est quoque pervia nobis


9801. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2140  Imbuit; aut si vis jactis est pluribus aequa,
2141  Ille color, qui fit mixtis his pluribus, exit,
2142  Corporeamque super frontem distenditur extra.
2143  Corpora nec jam alio posse illustrata videri
2144   Esse colore, redit quam qui dispulsus in auris
2145  Ipsorum a facie, manifestum hoc percipe pacto.
2146  Pannum extende rubentem, et fac, superincidat unum


9802. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2168  Quin chartam radiis collectis lente tumenti
2169   Exponens nigro servantem sensa colore,
2170  Aspices, qua est cana, repellere lucida tela,
2171  Qua nigra, exuri, doctis nec parcere sensis
2172  Vim lucis validam: praeclare dicta calescunt
2173  Protinus, et celeri tolluntur in aera sumo;
2174   Nam, qua cana, statim non ire


9803. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

praeclare dicta calescunt
2173  Protinus, et celeri tolluntur in aera sumo;
2174   Nam, qua cana, statim non ire sub intima perfert
2175  Reflexos radios, nec vulnere laeditur alto.
2176  Quin magis expellunt quemvis, quae cana, colorem,
2177  Corpora, quam proprium, quae sunt una illita fuco,
2178  Nam minium, et canam si rubra ad fila papyrum


9804. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

uni,
2278  Excerpsit partes, quantas par esse putavit
2279   Pro fuco cuiusque, et versans miscuit una:
2280  Ac tum cernere erat cinerum, lapidisve colorem
2281  Contusi, nec non et nostris ut in unguibus albet
2282  Murinus, coenosus, et a candore nivali
2283  Distans; quandoquidem si candidus ille fuisset
2284   Commixtus pulvis, jecisset quaelibet ejus


9805. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nam fulgida propter
2342  Isthaec infidis animam committimus undis,
2343  Atque aliis alacres ultro queiscumque periclis:
2344   Auri ne splendor minuatur, parcit abuti,
2345  Nec stomacho rabiem, cute nec dispellere avarus
2346  Frigora vult; metuit cunctos, terraque recondit.
2347  Foemineo in vultu suavis color excitat ignes,
2348  Et qui est caeruleis, vel nigris splendor


9806. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2342  Isthaec infidis animam committimus undis,
2343  Atque aliis alacres ultro queiscumque periclis:
2344   Auri ne splendor minuatur, parcit abuti,
2345  Nec stomacho rabiem, cute nec dispellere avarus
2346  Frigora vult; metuit cunctos, terraque recondit.
2347  Foemineo in vultu suavis color excitat ignes,
2348  Et qui est caeruleis, vel nigris splendor ocellis,


9807. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esse?
2428   At neque fuscari tantum propioris ob ictus
2429  Solis eos credas; non tam nigrare videmus
2430  Quippe alias gentes, quamvis par serveat aestus,
2431  Atraque nec membris inducitur undique pellis.
2432  Efficit ast urens aliquid sol: inspice gentes,
2433   Quae subeunt medio paulatim a Sole rigentem
2434  Ursae axem; semper cute candidiore nitere


9808. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

figens;
2472  Non res, non rumor vulgi ille expenditur ante;
2473  Nam metuit, ne si dubitet, nescire putetur.
2474  Crebro itidem causis, quae fiunt, attribuuntur,
2475  Quae nec sunt causae, nec possunt esse profecto,
2476  Sed causa; tantum quia praecessere, putantur.
2477  At cave praesertim, ne rebus nomina saepe
2478  Confundas, nequeasque ortas distinguere ab uno


9809. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2472  Non res, non rumor vulgi ille expenditur ante;
2473  Nam metuit, ne si dubitet, nescire putetur.
2474  Crebro itidem causis, quae fiunt, attribuuntur,
2475  Quae nec sunt causae, nec possunt esse profecto,
2476  Sed causa; tantum quia praecessere, putantur.
2477  At cave praesertim, ne rebus nomina saepe
2478  Confundas, nequeasque ortas distinguere ab uno


9810. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2496  Interiusque etiam clausos, altosque colores,
2497  Et veluti quandam sese disfundere formam,
2498  Aut involventem fucatam corpora vestem,
2499  Non abeunte abeat quae lumine, nec veniente
2500  Adveniat, sed non possit sine luce videri.
2501  Et quia naturam distinguere corpora fuco
2502  Sic videt, et credit; distingui nostra colore
2503  Officia,


9811. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ferarum
5  Nota sequi cupidus vestigia. Nympha sed amens
6  Interea durae riguit moerore repulsae,
7  Saxum facta, loquax tamen, atque audita remittens
8  Ultima verborum: nec tum quoque sortis iniquae
9  Hujus cum miserebat; erant sibi spicula cordi,
10  Solaque montanis in saltibus excita praeda.
11  Illimem tame nad fontem lassatus ab aestu


9812. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


56  Officiumque sequi; gaudet se teste, magisque
57  Hinc desiderium pulchri, et succedit honesti,
58  Quod videt, et cujus naturam percipit intra.
59  Tum sibi se socium non displicet esse; nec usquam
60  Effundi res in varias, nec quaerit abire
61  A sese nimis; intus habet, quo gaudeat, et quo
62  Contentus degat, pulchraeque agat otia pacis.
63  Quam contra


9813. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


57  Hinc desiderium pulchri, et succedit honesti,
58  Quod videt, et cujus naturam percipit intra.
59  Tum sibi se socium non displicet esse; nec usquam
60  Effundi res in varias, nec quaerit abire
61  A sese nimis; intus habet, quo gaudeat, et quo
62  Contentus degat, pulchraeque agat otia pacis.
63  Quam contra infelix, quae turpis, vita! Necesse est


9814. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


369  Quanto plus radios mittente a corpore distas,
370  Imminui plus quam tanto vim luminis ejus,
371  Nimirum spatiis in sese pro repetitis:
372  Nec non et reflexa, velut quoque diximus ante,
373  Vim lux imminuit spatiis (si caetera circum
374  Sint paria) abductum quibus est, quod lumina mittit
375  Ex sese corpus diffundens, Solis uti fax,


9815. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fax,
376  Nimirum his spatiis in sese pro repetitis.
377  Exin percipies, lucis, quam corpora reddunt
378  Lumine collustrata uno, pendere vigorem
379  A spatiis hoc ad lumen, nec molis ab auctu
380  Non etiam visae pendere; est molis hic auctus
381  Quandoquidem nexus cum tractu, conque ligatus,
382  Quo nos distamus, qui cernimus, obliquâque


9816. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


395  In variis atque esse nitor quis debeat astris
396  Inter se; diversa tamen frons possit eorum,
397  Et circumpositus similis non omnibus aër
398  Turbare has ipsas rationes, nec dare lucem,
399  Quae pro jam positis deberet fulgere rebus.
400  Inferior quibus est, quam nobis, interiorque
401  Ambitus, ut Veneri idaliae, Atlantisque Nepoti,
402  Ultra


9817. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


482  Muneribus, sed non famae sua nomina posse
483  Sacrare aeternae, non immortalia vitae
484  Percipere hinc decora, atque omnes transmittere in annos.
485  Ipsi ca nec reges valeant sibi; commoda cuncta
486  Mors rapit adveniens; pulchri elabuntur honores
487  Protinus, et tituli non jam auribus observantur:
488  At valeant sacri vates, et templa tenentes


9818. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

indere fastis
490  Nomina; quod fulvo munus pretiosius auro est.
491  Atque utinam, veluti sunt munera parca Potentum,
492  Illi sint pariter victurae laudis avari,
493  Nec profundere saepe velint, nec reddere saepe
494  Indignis, bene sed tantum laudare merentes;
495  Plus optanda forent aliis haec praemia vulgo;
496  Utraque et auxilio sibi tum, decorique vicissim,


9819. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


490  Nomina; quod fulvo munus pretiosius auro est.
491  Atque utinam, veluti sunt munera parca Potentum,
492  Illi sint pariter victurae laudis avari,
493  Nec profundere saepe velint, nec reddere saepe
494  Indignis, bene sed tantum laudare merentes;
495  Plus optanda forent aliis haec praemia vulgo;
496  Utraque et auxilio sibi tum, decorique vicissim,


9820. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Phoebus
530  Vibrat in adversas undarum lucida guttas,
531  Ille quidem posset, quae plurima diximus ante,
532  Edoctus, lucisque vias, et munera noscens;
533  Amplius exortam nec jam Thaumante putaret,
534  Junoni famulam nec iter consternere ab alto
535  Aethere labenti; sed veram cerneret artem
536  Naturae, qua dilabi sit multa necesse


9821. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

guttas,
531  Ille quidem posset, quae plurima diximus ante,
532  Edoctus, lucisque vias, et munera noscens;
533  Amplius exortam nec jam Thaumante putaret,
534  Junoni famulam nec iter consternere ab alto
535  Aethere labenti; sed veram cerneret artem
536  Naturae, qua dilabi sit multa necesse
537  Protinus ex oculis miracula, difficilemque


9822. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vel progrediatur
607  Ejus cumque, plaga remanet, qua venerat, una,
608  Nimirum medium quae punctum trajicit orbis;
609  Nam radius subit has, subit illas rectus et oras,
610  Nec proin solvitur in variorum fila colorum.
611  Ast alii, medium qui sunt hunc inter, et illos
612  Extremos, radunt qui guttae denique fines,
613  Ad faciem veniunt obliquo calle liquentem;


9823. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


613  Ad faciem veniunt obliquo calle liquentem;
614  Propterea quae pars intrat, frangatur, oportet,
615  Inque retexatur sua septem fila, meatum
616  Intorquentia non una vi, nec regione:
617  Parsque horum, quae de gutta post effugit, aequo
618  Flexu infringetur, quo scilicet ante, subibat
619  Cum guttam; quoniam chorda intra quaelibet orbem


9824. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fila
694  Pene aequis; nam multi aequantur pene ibi flexus:
695  Quandoquidem, quod saepe vides contingere rebus
696  In variis, cum res ad summos pervenit auctus,
697  Nec manet, ante suis quam porro damna vicissim
698  Succedant incrementis, discrimina quaeque
699  Incrementorum tenuantur in infinitum;
700  Donec vanescant crescendi in culmine summo:


9825. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

usus,
848  Omnis uti demum ratio patefiat aperte.
849  Ingenio mens freta suo non commovet ullas
850  Instans res; superant illae invictaeque rigescunt;
851  Deficiunt vires, nec acumen proficit acre,
852  Nec numerus contendentum, seseque juvantum.
853  Haud aliter, quam cum sunt pondera magna movenda,
854  Non valeant homines manibus convertere solis;


9826. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

patefiat aperte.
849  Ingenio mens freta suo non commovet ullas
850  Instans res; superant illae invictaeque rigescunt;
851  Deficiunt vires, nec acumen proficit acre,
852  Nec numerus contendentum, seseque juvantum.
853  Haud aliter, quam cum sunt pondera magna movenda,
854  Non valeant homines manibus convertere solis;
855  Ut si forte ingens sit humo attollenda columna,


9827. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

aëra tranat
957  Diversum, atque aliis occurrit in aëre guttis.
958  Proinde Iris sequitur, qui te fugit, et fugit ipsum,
959  Contra qui sequitur, nec eo transire sub arcu
960  Cuiquam contigerit, nec pulchros tangere vultus.
961  Jamne vides, quare in pluvia, quam Sol fovet almis
962  Adversus radiis fecundans, nascitur Iris?


9828. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


957  Diversum, atque aliis occurrit in aëre guttis.
958  Proinde Iris sequitur, qui te fugit, et fugit ipsum,
959  Contra qui sequitur, nec eo transire sub arcu
960  Cuiquam contigerit, nec pulchros tangere vultus.
961  Jamne vides, quare in pluvia, quam Sol fovet almis
962  Adversus radiis fecundans, nascitur Iris?
963  Quare etiam Soror interdum germana per auras,


9829. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et minimorum
987  De vario inter se discrimine, et ordine eorum,
988  De varioque situ, varia et ratione colorum
989  Tentatis rerum innixi successibus, una
990  Ambiguum nec proinde animum res ferre per istas.
991   Propterea fatis est, si noveris ante, sub undas
992  Quod ruit ex auris, quantum interiore meatu
993  Flectatur, medias nimirum


9830. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

penetrare aditus, obstructaque claustra libebit,
1033  Ut turrim Acrysii quondam aureus imber adisti),
1034  ornaret vultus non Iris prima decoros,
1035  Nec pretio crines sibi posset fingere tali,
1036  Ut possit vitro, electroque, oleoque nitere.
1037  Multi illam in multis revera fulgere rebus
1038  Interdum videre; ut sparsas rore per herbas


9831. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Irim
1045  Luce facit; sed rara quidem spectacula caelo
1046  Haec tuimur, quoniam reflexaque, fractaque saepe
1047  In guttis nimium tenuantur languida per se
1048  Lumina, nec splendior nisi pallidus imbuat Irim,
1049  Quae nequeat nostros plerumque lacessere visus.
1050  Si fluitent vacuo pendentes aëre guttae
1051  Diverso ex humore, magisque minusque vapore


9832. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

extat,
1089  Forma globi est oculo prope, convestita tenaci
1090  Exterius tunica, quae qua est de parte sub altis
1091  Anterior sita palperibus, pellucida constat,
1092  Nec trans se radiis iter obstruit; illicet illi
1093  Exiguum subeunt intro nigransque foramen;
1094  Cui dedimus nomen pupillae; exinde meandus
1095  Est Crystallinus humor, et exsuperanda tumentis


9833. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1094  Cui dedimus nomen pupillae; exinde meandus
1095  Est Crystallinus humor, et exsuperanda tumentis
1096  Hinc illinc veluti lentis via, dura profecto;
1097  Incolumes radios nec enim sinit ire, sed illos
1098  Frangit in ingressuque sui simul, egressuque;
1099  Sic frangit tamen, ut qui devenere fluentes
1100  Uno de puncto, punctum jungantur in unum


9834. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1131  Disjungantur uti radii plus inde fluentes:
1132  Namque ita plus spatii ad coëundum a lente requirunt.
1133  Est oculis itidem vitium, crystallina forma
1134  Cum fuerit laxata annis, nec, ut ante, tumescens,
1135  Quantum opus est, nec, ut ante, a fundi limite distans;
1136  Incurrunt fundo prius ipsi namque, vicissim
1137  Quam coëant, radii; confusa apparet imago


9835. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1132  Namque ita plus spatii ad coëundum a lente requirunt.
1133  Est oculis itidem vitium, crystallina forma
1134  Cum fuerit laxata annis, nec, ut ante, tumescens,
1135  Quantum opus est, nec, ut ante, a fundi limite distans;
1136  Incurrunt fundo prius ipsi namque, vicissim
1137  Quam coëant, radii; confusa apparet imago
1138  Propterea, nisi quae longe distantia rerum


9836. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1165  Cum tumidam lentem transmittunt, fractaque ad axem
1166  Inclinantur, erit, multa ut vicinius axi
1167  Occurrant, ut multa remotius, ipsa tumescit
1168  Si veri lens more globi, nec prorsus in uno
1169  Conveniant puncto, at spatio quod latius extet;
1170  Qui situs amplior est, quo lens patet amplior ipsa.
1171  Praeterea quae sunt diversi fila coloris,


9837. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1324  Aeque inter sese radii, seorsumque feruntur.
1325  Sin et adhuc punctum tractu breviore locetur,
1326  Inter se radii tumido de corpore vitri
1327  Disjungentur, erit nec jam, quo tendere possint,
1328  Conjungique, focus; sed erit tamen, unde videntur
1329  Directi effugere, ex alia jam parte receptus:
1330  Certe fictus is est, dicique vicarius idem


9838. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sat clara videri
1453  Haud minus, imbuerit rem si lux plurima, imago.
1454  Arctior at multo si fiat, pallida rerum
1455  Effigies confit visarum, offusaque nocte,
1456  Expers nec vitio constabit machina turpi.
1457  Incuset rerum tum forsitan inscius artem,
1458  Cum manus in culpa siet, atque indocta mali mens
1459  Artificis, qui turbet opus plerumque, laborem


9839. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

exitus illis,
1512  Qui vacua hac orbis coëunt in parte, negatur,
1513  Qui coëant alia, et possint confundere fines.
1514  Quapropter certo, et claro fit limite imago,
1515  Nec pallescenti paulatim desinit ora.
1516  At tubus, e genere hoc quoque, quod reprendere possis,
1517  Quiddam habet, atque novum vitium prodire videtur
1518  E vetere, abscisso velut hydrae e vertice


9840. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

oportet,
1616  Ut sine fine etiam rerum grandescat imago.
1617  Verum an tunc eadem pariter distincta manebit
1618  Claraque, quantum opus est? confusa nec omnia cernes?
1619  Lens convexa quidem, quae prima est, jungere dixi
1620  Quam radios quovis emissos corporis uno
1621  De puncto, non tam bene jungit, prorsus in uno


9841. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1634  Praeterea augeri quia primae lentis hiatus
1635  Rerum ipsa debet cum mole, extendere forsan
1636  Si nimis hanc libeat, tantus debebit hiatus
1637  Esse, globum ut superet lentis quoque, nec fatis orbis
1638  Integer esse queat. Quantum at dispergier inde
1639  Esset opus radios! quod ne contingere possit,
1640  Nunc lens prima globi parvo de segmine confit.


9842. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

uberior multo est haec causa priore.
1654  Propterea quamcumque voles inducere vitris
1655  Formam, semper erit, radii ut frangantur in orbem,
1656  Nec valeant puncto conjungi prorsus in uno;
1657  Unde venit species rebus confusa, neque error
1658  Parvus is est, etiam exiguis in rebus, at auctus
1659  Ingentes facit, et magna ad discrimina ducit.


9843. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1675  Aut novies etiam, ter eam si increscere cordi est.
1676  Ipse tubum sed jam producas, atque secundam
1677  Non mutes lentem; quod molis, imaginis illud
1678  Augmen erit; nec non quoque tunc excrescere primae
1679  Tantundem pariter debebit lentis hiatus,
1680  Constet imago eadem ut tunc aeque clara; sed orbes
1681  Dilatantur ab hoc auctu, queis fila colorum


9844. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

illos:
1696  Primum nempe quod est vitrum, si lamina duplex
1697  Id foret, inque sinu puras includeret undas;
1698  Nam tunc errores vitrorum erroribus undae
1699  Pugnarent, nec non prope pensarentur utrinque.
1700  At quia de varia filorum provenit error
1701  Natura, haud possis alia meliore mederi
1702  Huic ratione, tubo quam, jam diximus, arte


9845. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

mederi
1702  Huic ratione, tubo quam, jam diximus, arte
1703  Producto; quanquam nimium cum longa fit hujus
1704  Moles, fit nostro pariter male commoda ad usus,
1705  Denique nec pro re tractanda movendaque nostra,
1706  Tantum at iners ad rara velut spectacula moles.
1707  Quid Newtonus in his, quid mensa illa inclyta, rebus
1708  Ingeniumque sagax, naturaeque artibus aptum,


9846. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1756  Pro speculo fuit, at facies cui recta vicissim
1757  Est gemina, inclinata sed aeque tertia utrique,
1758  Exciperet radios ut earum scilicet una
1759  Omnes in sese rectos prope, proinde nec ulla
1760  Fractos parte prope ad declivem mitteret intro
1761  Frontis planitiem, resilirent unde repulsi,
1762  Transque duarum aliam recti, illaesique mearent


9847. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1782  Quapropter speculumque cavum, planumque nitenti
1783  Conflavere ex aere: ea lecta est massa metalli
1784  Scilicet, ut posset crystalli more poliri.
1785  Omnia sed nec erant domita his incommoda rebus:
1786  Transversa regione sitûs, fundoque minoris
1787  Adsistens oculus tubuli uno prospiciebat
1788  E latere, atque plaga res inquirebat in illa,


9848. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1908  Et valido ventorum agitatas verbere quercus;
1909  Mercuriique itidem, Veneris, Martisque tuamur
1910  Haec super ore eadem, diversa aut multa notemus
1911  Nostris a rebus; nec tu quoque magne latescas
1912  Juppiter, aut Saturne, tuusque ille annulus ingens,
1913  Vestraque, quotquot sunt, famulantia sidera circum;
1914  Atque ita distantum longe sit nuncia rerum


9849. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1944  Hac ratione velis sed si Jovis inspicere astrum,
1945  Qui bis mille locis plerumque remotior extat,
1946  Quam luna a nobis; speculum ad sex millia centum
1947  Expandi id certe deberet, nec minus amplum
1948  Esse, e bisdenis quam terrae partibus una est.
1949  Nostram huc anne putes operam pertingere posse?
1950  Quam tum longa foret moles, quam vasta tuborum,


9850. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

est
1996  Tam prope rem, quam si nudus consisteret illa,
1997  Qua lens in regione, oculus; proin corporis ipsa,
1998  Parva licet frons sit, magnum grandescit in auctum:
1999  Nec tamen hanc si nos oculo intueamur inermi
2000  Tam prope, tunc aliud quidquam possimus ibidem,
2001  Quam speciem incertae et confusae cernere molis.
2002  At tubuli, plures lentes quos claudimus


9851. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2025  Rem prope: at offensum radiis redeuntibus ipsa
2026  Res faciat, speculum siquidem tegat, et sinat ullos
2027  Non oculum radios impellere posse reflexos,
2028  Vel longe paucos, nec quos sentire queamus;
2029  Nec facile ipsam rem luci, quam debet habere,
2030  (Obstet idem speculum nam partim) exponere possis.
2031  Saepe tamen speculis nihilo minus utier ipsis


9852. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ipsa
2026  Res faciat, speculum siquidem tegat, et sinat ullos
2027  Non oculum radios impellere posse reflexos,
2028  Vel longe paucos, nec quos sentire queamus;
2029  Nec facile ipsam rem luci, quam debet habere,
2030  (Obstet idem speculum nam partim) exponere possis.
2031  Saepe tamen speculis nihilo minus utier ipsis
2032  Hic opus est, verum planis, varieque


9853. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2093  Increscant quorum mage vires, est adendum,
2094  Quotque infra submersa manent, atque obruta longe,
2095  Atque, ut nunc, longe semper submersa latebunt,
2096  Quae nec adhuc constent primordia, plusque elementis
2097  Distent a primis, quam magno a corpore contra?
2098  Nostrorumne aliquis quae sint discrimina novit
2099  Artuum, ubi varius secernitur humor, et


9854. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

atque saliva,
2101  Saccatusque liquor, rigat et qui viscera succus;
2102  Quique vapor nervis excurrit, si tamen ullus
2103  Excurrit nobis quem non vidisse potestas,
2104  Nec vigilis ratione ulla deprendere sensus,
2105  Denique quem laticem loca turgida semine multo
2106  Ejiciunt veneris blando irritata furore?
2107  Nuper in hoc vasti magno velut aequore ponti


9855. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et multis proin late partibus aucta,
2179  Absona jam videas, informia, scissaque multis
2180  Cuncta viis, neque non huc procurrentia, et illuc,
2181  Denique ni rectum, nil planum, laeve, nec aequum.
2182  Quanto igitur sensus acuas magis, illa profecto
2183  Naturae tanto magis admirere venustis
2184  Compta modis opera, et multam deducta per artem:
2185  Contra


9856. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in vice contra,
290  Atque iterum facilis trajectus in vice primam
291  Ad faciem, cum par spatium sit, et omnia circum.
292  At quae pars radii redit inclinator, aequum
293  Nec spatium, nec flexus erit, nec caetera circum.
294  Ad primam redit a facie dum proinde secunda,
295  Intervallorum numerum debes dare filis
296  Diversum, quam quem venientia nuper habebant.


9857. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


290  Atque iterum facilis trajectus in vice primam
291  Ad faciem, cum par spatium sit, et omnia circum.
292  At quae pars radii redit inclinator, aequum
293  Nec spatium, nec flexus erit, nec caetera circum.
294  Ad primam redit a facie dum proinde secunda,
295  Intervallorum numerum debes dare filis
296  Diversum, quam quem venientia nuper habebant.


9858. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


290  Atque iterum facilis trajectus in vice primam
291  Ad faciem, cum par spatium sit, et omnia circum.
292  At quae pars radii redit inclinator, aequum
293  Nec spatium, nec flexus erit, nec caetera circum.
294  Ad primam redit a facie dum proinde secunda,
295  Intervallorum numerum debes dare filis
296  Diversum, quam quem venientia nuper habebant.
297  Uno quod


9859. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


355  A facie radii semel, atque abiere remota,
356  Ut libet, in spatia, haud mutari prorsus eundo,
357  Ante vices quae jam fuerant, manet una viaï
358  Dum plaga, filorum nec iter torsere nitores.
359  At quod in annellis mirum tibi fors videatur
360  Aeque a lamella formatis undique crassa,
361  Scilicet est, peragunt majorem obliqua meando


9860. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

constent partibus istis,
389  Non interruptis spatio seu prorsus inani,
390  Sive alienigenis repleto rebus, at aeque
391  Undique dispositis, lucem transmittere debent,
392  Nec radios intra possunt torquere receptos.
393  Propterea non sunt revera corpora opaca,
394  Quantum in se est, sed opaca videntur, partibus extant
395  Cum non texta aequis, quia lux in viscera lapsa,


9861. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


433  Namque liquorem aër, inter liquor aëra rumpit.
434  Plena globis pariter crystallus inanibus, aut qui
435  Aëre turgescunt, trans sese corpora inumbret,
436  Et faciat nec aperta nimis, nec clara videri.
437  Quin quae pellucet crystallus pura nitensque,
438  Vertatur si trita in fragmina, pulvereumque
439  In cumulum, quid tum in medio nisi multa relinqui


9862. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


433  Namque liquorem aër, inter liquor aëra rumpit.
434  Plena globis pariter crystallus inanibus, aut qui
435  Aëre turgescunt, trans sese corpora inumbret,
436  Et faciat nec aperta nimis, nec clara videri.
437  Quin quae pellucet crystallus pura nitensque,
438  Vertatur si trita in fragmina, pulvereumque
439  In cumulum, quid tum in medio nisi multa relinqui


9863. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


713  Possis, in quibus est lamellae cognitus auctus.
714  Sed quaedam tamen ante tibi vidisse necesse est.
715  jam si concipias subtilem excurrere quavis
716  Lamellam de materia, neque crescere, nec, qua
717  Crassa est, imminui, verum aequo excurrere ductu,
718  Atque unum tribuas huic tantum proinde colorem;
719  Undique dissectam tum multa in fragmina fingas,


9864. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pilis est
735  Pluma suis: qui per teretes excrescere fibras
736  Debent, per graciles folia ut tenuissima ramos.
737  Lamellam hanc itidem quoque tela imitatur Arachnes,
738  Nec non et mutant cum serica fila colores.
739  Adde, quod in lanae, vel ferum splendida texta
740  Si facias olei, vel aquae penetrare liquores,
741  Obscurum ducunt quemdam fuscumque colorem;


9865. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

in horto
821  Nempe color violae; permixta ast unda nitentis
822  Expresso succo violae, percoctaque leni
823  Igne diu, donec, quod sit dilutius, ipsum
824  Mel referat, nec non acido et dein mixta liquore,
825  Vertitur in rubram speciem, at permixta liquore
826  Diverso, ut lotj est, viridem dat cernere formam;
827  Nam perfusa liquor cum corpora solvat


9866. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


853  Tam parvis noscas concrescere partibus, illi
854  Ut nequeant nisi caeruleos hos mittere fucos:
855  Nondum etenim in densas nubes potuere coire,
856  Et nebulas, alios nec proin jactare colores
857  Non tam languidulo constantes lumine; quare
858  Caeruleus cum sit primus color, incipit a se
859  Mittere quem tenues vapor exhalatus in auras,


9867. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


865  Candor hic est, suemus cui tradere sensa, papyri,
866  Hic undae spumantis, et hic nivis, atque pruinae,
867  Atque capillorum, queis colla senilia spargit
868  Longa aetas; nec non genus hoc quae cana videmus
869  Caetera, candidaque atque albentia corpora multa.
870  At prima candent ratione metalla, nitore
871  Quae fulgent rutilo, velut est argentea massa.


9868. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

lumen?
874  Atque metalla alia a succo candente soluta
875  Pellucere, vel in vitrum conversa vicissim?
876  Proin quae candida sunt, et opaca, a pondere solo,
877  Densatis nec habent hoc tantum a partibus; auro
878  Essent quandoquidem mage pellucentia denso;
879  Sunt eadem sed opaca ideo, et sunt candida, molem
880  Scilicet ob certam, queis constant, particularum,


9869. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

de pellucentibus extra
891  Lamellis resilit, sic multo fortior idem est
892  Exsiliens fronte a quavis splendente metalli,
893  Quam vitrea de fronte, undosaque, aëriaque.
894  Nec videas, cur non possint, densissima quae sunt
895  Corpora, si partes habuere repulsibus aptas,
896  Lumen id omne, quod incurrit, reflectere, proinde
897  Lucenti mage, quam quidquam, candore


9870. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


929  Ante oculos nobis sit opus consistere ut atras;
930  Omnis et internis tum partibus insinuata
931  Ad varios saliet lux undique dissita flexus,
932  Debeat extingui ut demum, nec reddier auris
933  Ulla; nigras ideo tantum spectabimus umbras
934  Corporis ex omni, quaecumque est, fronte, situque.
935  Inde soluta igni, putrefactave corpora, partesque


9871. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

munera multa,
994  Quae nunc spectamus mirantes, ambiguique;
995  Non exinde queant etenim reflectier ulli
996  In nostras acies radii, non ulla venire
997  Lumina, rerum ita nec parvarum sensus oriri
998  Ullus, notities animo quoque surgere nulla;
999  Pellucent siquidem haec corpuscula inepta colori
1000  Nunc opus est causas tantarum inquirere rerum,


9872. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1050  Et retro positas aures sensumque lacessunt.
1051  Cur quoque non itidem lucentes aetheris undae
1052  Si quid obest, inflectantur, neque tympana possis
1053  Trans murum pariter pulsata, nec aera videre?
1054  Materies an pressa fluens non undique debet
1055  Prosiluisse, plagas nec in omnes tendere lapsa?
1056  Constent inserto fac subter aperta canali


9873. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1052  Si quid obest, inflectantur, neque tympana possis
1053  Trans murum pariter pulsata, nec aera videre?
1054  Materies an pressa fluens non undique debet
1055  Prosiluisse, plagas nec in omnes tendere lapsa?
1056  Constent inserto fac subter aperta canali
1057  Dolia, non subito Bacchi liquor effluet illuc,
1058  Quo tibi collibeat patulum vertisse foramen?


9874. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1061  Primum quo pellas, cuncti procedere debent:
1062  Sed si unum cingant alii sex, senaque constet
1063  exin junctorum series, exortus ab illo
1064  Motus inire plagas sex tantum, nec simul omnes
1065  Quibit; at ex uno fugiens lux concita puncto
1066  In loca cuncta ruit circum diffusa, plagasque:
1067  Aetheris et partes quoniam ratione locantur


9875. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1083  Cum sunt jacta semel corpuscula parva vaporum,
1084  Hoc genus, in vacuum, recta regione meabunt,
1085  Quandoquidem constant vi non expertia inerti:
1086  Nec minus et debent coepto procedere cursu,
1087  Corpora vel per iter veniant obiecta, neque ullas
1088  Ferre moras, quoniam tam tenuis, tamque minutus
1089  Est vapor, et tam sunt quoque pervia corpora,


9876. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

denique, at intra
1113  Ipsa luce magis subtilem pone fluentem
1114  Materiem; immensum subtilem scilicet ipsa
1115  Luce, mora ut brevior sensu sit percipiente
1116  Omnis, nec possis, quantum obstat, cernere; nonne
1117  Cum tenuis lux immensum sit, ut ante probavi,
1118  Immensum vel adhuc sit tenuior unda, vacanti ut


9877. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1270  Undique percurrit, vel, cum deducitur illinc
1271  Vi quavis, alio, sed recto tramite pergit
1272  Corpora trans densa et pellucida, trans adamantem,
1273  Trans vitra, atque undas, nec non distantibus itur
1274  Sic spatiis: apti ast adeunti haec corpora luci
1275  Qua ratione aditus constent, et progredienti
1276  Apta via, haud


9878. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1430  Tale, ut id et spatio pariter respondeat, et vi,
1431  Vi quae agit, et spatio nimirum, per quod agit vis.
1432  Jam me per sentes sequere, et rem fortiter urge,
1433  Nec lassare via, quae veri ducat ad oras,
1434  Quamvis clivosa, scruposaque, inque pedita:
1435  Scilicet haud facili possis quoque tendere gressu
1436  Sublimis properans ad summa cacumina montis,


9879. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sub oras
1461  Quasviscumque ierint ingressae, ut par quoque constet
1462  Intervallorum ratio, quae diximus, illis
1463  Isdem in particulis, sintque ordine semper eodem,
1464  Nec varia inter se variis pro flexibus extent.
1465  Percipies etiam radium, trans corpora mittit
1466  Cum se multa means, sortitaque mutua fines
1467  Distantes aeque, atque unas distenta sub oras,


9880. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1836  Nam si forte velis, tam lato fimbria tractu
1837  Haec sit, et illa, queat super ut distendier unam
1838  Altera, confusisque simul quoque tertia constet
1839  Limitibus, nec jam possint nisi continuatum
1840  Quantumvis variae inter se dimittere lumen.
1841  At contra thalami perventum est imminuendo
1842  Rimam, ut languenti haud incertum lumine saepe


9881. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

conflare colorum
1872  Inter se reclinatos, umbramque secundum
1873  Distendi rectos, neque tum latescere eundo,
1874  Dum forment parilem occurrentes mutua flexum.
1875  Nec jam ultra possit procurrere fimbria, flexus
1876  Scilicet oppositam ad partem, sed desinat illic.
1877  Longius objecta sed multo fronte papyri
1878  Jam dilatantur tractus, jam fimbria flexum


9882. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ipsa plagam; sed vertere ritum,
2092  Et mutare vices, cum obversa sit altera prorsus
2093  Ad primam plaga, frons dispar quia vertitur istuc.
2094  At si nec prima, nec item ratione secunda
2095  Altera crystallus statuatur, at ejus ut extet
2096  Obliqua ad primam plaga; de se reddere prolem
2097  Incipiunt radii, binam tum quisque, duosque


9883. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sed vertere ritum,
2092  Et mutare vices, cum obversa sit altera prorsus
2093  Ad primam plaga, frons dispar quia vertitur istuc.
2094  At si nec prima, nec item ratione secunda
2095  Altera crystallus statuatur, at ejus ut extet
2096  Obliqua ad primam plaga; de se reddere prolem
2097  Incipiunt radii, binam tum quisque, duosque


9884. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

invenisse videtur:
2142  Consimilem porro scimus voluisse secundae
2143  Illum, qui lucem consistere dixit in undis
2144  Aetheriis, sonus aëriis ut constat in undis.
2145  Sed nec corpora pressa, nec est lux aetheriis unda,
2146  Ut supera ostendi, verum a lucente profusa
2147  Corpore materies nimirum, et semper inundans
2148  Flumine abundanti circum loca cuncta, replensque.


9885. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2142  Consimilem porro scimus voluisse secundae
2143  Illum, qui lucem consistere dixit in undis
2144  Aetheriis, sonus aëriis ut constat in undis.
2145  Sed nec corpora pressa, nec est lux aetheriis unda,
2146  Ut supera ostendi, verum a lucente profusa
2147  Corpore materies nimirum, et semper inundans
2148  Flumine abundanti circum loca cuncta, replensque.


9886. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2195  Lumine diffusum verno, maria ipsa, lacusque,
2196  Velivolasque rates, confertaque littora nautis;
2197  Haec circumlatis oculis gratissima vulgo
2198  Omnia sunt; campo nec non instructa patente
2199  Agmina cum tuimur varios ineuntia motus
2200  Armorum, et vultus peditumque equitumque feroces,
2201  Nescio quae, vacua tum surgit mente voluptas,


9887. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ea concipiant ignem, aut mutentur ab ipso.
2362  Foristan idcirco est amianto innoxius ignis,
2363  Undaque ferviscens, perstat tamen unda, calore
2364  Nec pote majori semper ferviscere, quanquam
2365  Ignem subjicias majorem semper aheno;
2366  Nimirum certo calor undis limite constat.
2367  Ergo siqua forent expertia sulphure prorsus


9888. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

genera altivolantis,
2389  Illic quae nebulae constant, exordia ducunt
2390  Ista a materie; nam multis saepe diebus
2391  Vasti in tam valido perstant fervore camini,
2392  Nec subito ut nubes aquilone hic disjiciuntur.
2393  Corpora praeterea, quam nostra, tenaciam ulto
2394  Illa magis si sint, ignes perferre valentes
2395  Aetatem possint longam, neque solvier aestu,


9889. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

partes quam quo hic junguntur aquarum,
2399  Illa fluant undae supera de more liquentis,
2400  Et gelidi manent fontes, et murmuret aequor
2401  Illisum; nec jam flores, arbustaque laeta,
2402  Nec sata camporum vernent viridantia? demum,
2403  Ut Tellus, ita Sol faciem non praeferat almam?
2404  Difficile est animos tamen his assuescere vulgo,


9890. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fluant undae supera de more liquentis,
2400  Et gelidi manent fontes, et murmuret aequor
2401  Illisum; nec jam flores, arbustaque laeta,
2402  Nec sata camporum vernent viridantia? demum,
2403  Ut Tellus, ita Sol faciem non praeferat almam?
2404  Difficile est animos tamen his assuescere vulgo,
2405  Non nisi rem diram violentamque esse


9891. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2409  Robora, et aërias platanos, altoque cupressos
2410  Vertice sublimes consumier, atque perire
2411  Lucentes flammis circum involventibus, atque
2412  Protinus in cineres collabi, nec sua Phoebi
2413  Defendit laurum, aut oleam tutela Minervae,
2414  Nec dodonaeas texere oracula quercus;
2415  Montium honos antiquus abit, fugere Napaeae,
2416  Et sua


9892. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

atque perire
2411  Lucentes flammis circum involventibus, atque
2412  Protinus in cineres collabi, nec sua Phoebi
2413  Defendit laurum, aut oleam tutela Minervae,
2414  Nec dodonaeas texere oracula quercus;
2415  Montium honos antiquus abit, fugere Napaeae,
2416  Et sua lustra ferae, sua nota cubilia linquunt:
2417  Quaque diu umbra fuit, campi rediere patentes,


9893. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2440  Ardens per conclave fugit lymphata puella,
2441  Et varios iterat cursus, variosque recursus.
2442  Tangat eam turbo dum flammeus, abripiatque.
2443  Ponit atrox ea nec tempestas, dum sua restant
2444  Pabula; propterea multis saevire diebus
2445  Interdum magnas illa videre per urbes.
2446  Ipsi quin cives circum discindere cuncta


9894. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2535  Praeferrent et cuncta modos speciemque vetustam,
2536  Quae neque ab Arctois procul hostis barbarus oris
2537  Proterere adveniens potuit, commota elementis
2538  Terra nec ipsa suis quatere, atque evertere ab imo,
2539  Decutere aut ventis, trifido vel fulminis ictu
2540  Juppiter, aut nimbis late furialibus horrens,
2541  Denique non longis aetas consumere saeclis.


9895. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

non pugnent posse, doceri:
21  Non tamen ut valeas idcirco protinus illa
22  Verarum in numero rerum, unique ordine habere,
23  Nam fors illusus specie tunc avius erres;
24  Nec contra par sit contemnere, scilicet esse
25  Quae fors vera queant, vacua et dimittere mente;
26  Credendi variis at erit par utier illic
27  Normis, nec varia pendendam non rationes


9896. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tunc avius erres;
24  Nec contra par sit contemnere, scilicet esse
25  Quae fors vera queant, vacua et dimittere mente;
26  Credendi variis at erit par utier illic
27  Normis, nec varia pendendam non rationes
28  Arte, fidesque minor vel major rebus habenda est
29  Ut fuerint ipsae res in splendore locatae
30  Nimirum vario, minus


9897. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


36  Te, Newtone, sequi? cujus gradus altius ima
37  Infigi terra valeat? quis clarius unquam
38  Extulit e tanta rerum caligine lumen?
39  Inclyta quo tua mens prospexit cumque, nec ulla
40  Territa nigranti, nec victa refugit ab umbra,
41  Lux quaedam tanquam sublustri in nocte repente
42  Apparet, retegitque viam, qua accedere spes sit
43  Ad sacros


9898. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

gradus altius ima
37  Infigi terra valeat? quis clarius unquam
38  Extulit e tanta rerum caligine lumen?
39  Inclyta quo tua mens prospexit cumque, nec ulla
40  Territa nigranti, nec victa refugit ab umbra,
41  Lux quaedam tanquam sublustri in nocte repente
42  Apparet, retegitque viam, qua accedere spes sit
43  Ad sacros propius rerum ortus, ad ditionem


9899. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

caret aequoreus sal,
120  Atque alii multi, siccatique aëre perstant;
121  Undas quandoquidem nisu caruere trahendi
122  Vim certam cur ille tamen sal haurit aquaï,
123  Nec conviva satur sese rigat uberiori
124  Proluvie, postquam immaduit? quia deficit omnis
125  Ille vigor capta praeda, retinensque tenetur.
126  Quidve aliud jam sit, si non vigor iste trahendi est,


9900. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


136  Quod vocitant, oleum: liquor est acerque tenaxque.
137  Hic quoque contacto fluidam trahit aëre lympham.
138  Sat sibi sed postquam detractam junxerit illinc,
139  Desinit; at retinet junctam, nec surgere posthac
140  Ni validis raptam flammis permittit in auras:
141  Idem nonne trahens ideo vigor inditus ipsi est?
142  Quin super hoc oleum si infundas fluminis undas,


9901. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

quae sit natura patebit.
427  Particulas terrae siccatas quippe, et aquosa
428  Invenies acida esse sales corpuscula: jungit
429  Utraque se raptu inter se natura valenti:
430  Nec posse hanc terram dissolvi, copia ni sit
431  Tanta liquens acida, ut faciat dissolvere lympham.
432  Atque acidus sapor ipse movens, pungensque palatum
433  Attritu exoritur, quo fit, penetrentur ut


9902. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

compactae), salis et corpuscula fiant;
450  Nam secus haud acidae partes mediae esse videri
451  Possint terram inter, sal et qua solvitur, undam;
452  Nec sale de testis collecto acida extraheremus
453  Corpora tam facile, in queis nant resoluta metalla.
454  Utque globo in magno terrae graviora feruntur
455  Ad medium, fundumque magis volvuntur in


9903. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


460  Et terrestribus et densis, at mollibus extra
461  Effusis, et quae sunt rara, humentia, aquosa.
462  Proptereaque sales longum durare videntur;
463  Aegre quandoquidem divulsis, nec nisi aquosis
464  Particulis, illos destruxeris, aut nisi faxis,
465  Ut mediam subeant non magno agitante calore
466  Hae molem, donec nimium discerpta minores
467  Haec in


9904. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


475  Particulaeque tenens medium cujusque, liquenti
476  Obsita materie, velut in sale: si tamen esca
477  Non ita mutari valeat, collapsave fiat,
478  Quae terra in medio est, nec jam in se vertere possit
479  Extrorsum venientia, nec reparare ruinas,
480  Vitalis motus confunditur, omnia vitae
481  Claustra soluta labant corruptaque, conque liquescunt


9905. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


476  Obsita materie, velut in sale: si tamen esca
477  Non ita mutari valeat, collapsave fiat,
478  Quae terra in medio est, nec jam in se vertere possit
479  Extrorsum venientia, nec reparare ruinas,
480  Vitalis motus confunditur, omnia vitae
481  Claustra soluta labant corruptaque, conque liquescunt
482  Omnia fata i jam mortis falce recisa.


9906. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


601  Exagitante acri saturas, postasque calore,
602  Exercere vagam venerem ardent, atque ineundo
603  Commiscent genus. Hinc inserta toris alienis colla jubaeque,
604  Nec suffulta suis pedibus stant pectora, et armi,
605  Immansuetaque vox proprio non infremit ore;
606  Exsurgunt formae variae, semperque figuras
607  Illis serviscens lustris natura reformat,


9907. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

odia, abducique vicissim.
701  Quod tibi ne mirum possit fortasse videri,
702  Rerum multa potes jam decrescentia nosse
703  Paulatim, donec nihilum veniatur ad ipsum;
704  Nec non a nihilo si tum quoque progrediaris
705  Excerpens animo, quiddam, quod dicere possis
706  Esse minus nihilo, exoritur, velut extet id ipsum
707  Opposita prorsus ratione, et crescat ab ista


9908. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


706  Esse minus nihilo, exoritur, velut extet id ipsum
707  Opposita prorsus ratione, et crescat ab ista
708  Parte etiam. Sic, qui plusquam decoxit, ab amplis
709  Transiit ad tenues rebus, nullasque, nec istic
710  Constitit; opposita verum ratione putandi,
711  Quos debet, nummi, non quos habet, a nihiloque
712  Quantum absit, quantoque alieno proin sit in aere.
713  Nititur


9909. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


769  Quae possint facile, et fluidum componere corpus,
770  Disjungi facile hae possunt quoque, disque sipari,
771  Et rarefieri, parvoque volare vapores
772  In tenues motu; nec non et frigore contra
773  Constringi rursus parvo, et densarier una.
774  Sed quae sunt crassa et facientes corpora dura,
775  Nec facile ut possint agitari proinde, nec a se


9910. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

parvoque volare vapores
772  In tenues motu; nec non et frigore contra
773  Constringi rursus parvo, et densarier una.
774  Sed quae sunt crassa et facientes corpora dura,
775  Nec facile ut possint agitari proinde, nec a se
776   Di?elli, amplexu compactae, ut glutine forti,
777  Fortiter haerebunt, valido neque abire nisi igne
778  A sese poterunt,


9911. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


772  In tenues motu; nec non et frigore contra
773  Constringi rursus parvo, et densarier una.
774  Sed quae sunt crassa et facientes corpora dura,
775  Nec facile ut possint agitari proinde, nec a se
776   Di?elli, amplexu compactae, ut glutine forti,
777  Fortiter haerebunt, valido neque abire nisi igne
778  A sese poterunt, aurarum et condere fluctus.


9912. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


806  Propterea est levior, quam siccus et aridus idem.
807  Haec etiam debet, quam dicimus, esse repellens
808  Vis, quam propter aquae possint insistere muscae,
809  Et glomerare gradus, nec uti per sicca ferantur,
810  Humectos sibi habere pedes, nec rore retentos;
811  Propterea et latae vitrorum tangere sese
812  Non possint geminae facies, resupina supinae


9913. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


807  Haec etiam debet, quam dicimus, esse repellens
808  Vis, quam propter aquae possint insistere muscae,
809  Et glomerare gradus, nec uti per sicca ferantur,
810  Humectos sibi habere pedes, nec rore retentos;
811  Propterea et latae vitrorum tangere sese
812  Non possint geminae facies, resupina supinae
813  Quamlibet incumbat; proin et quoque pulveris una


9914. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

consistere possint:
818  Vim quoque propter eam duo concurrentia lata
819  Marmora vix valeant nimium nimiumque propinquo
820  Accessuque premi inter se, amplexuque teneri;
821  Nec non et liquefacta super vix incidit aera
822  Gutta inimica undae, subito fracta omnia circum
823  Dissiliunt strepitu magno, aeraque disjiciuntur:
824  Denique propter eam vim lymphae, oleique


9915. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


822  Gutta inimica undae, subito fracta omnia circum
823  Dissiliunt strepitu magno, aeraque disjiciuntur:
824  Denique propter eam vim lymphae, oleique liquores
825  Misceri nequeant, nec proinde madescere, quidquid
826  Unctum oleo est, olei aut natura pollet, uti pix,
827  Ut mollis cera, et quae caeterea pinguia multa
828  Corpora; e caelo magnus demittitur imber;


9916. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vires
837  Esse in corporibus, motum ipsum quippe creantes;
838  Motus enim rerum servari non queat idem
839  In summa, neque materiae peragi omnia solo
840  Impulsu valeant; nec iners par omnibus est vis.
841  Proin debes, sese inter, agentes addere vires,
842  Corporibusque statum mutantes. Ni repararet
843  Sese motus ab his revera, opus esset, ut omnis


9917. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

esset, ut omnis
844  Deficeret paulatim, et natura ipsa periret.
845  Corpora post ictum, quibus est non summa potestas
846  Exsiliendi, aliquid de motu perdere debent;
847  Nec quod perditur, affusas id transit in auras
848  Mutatum, vere in nihilum sed abire necesse est,
849  Nam pariter spatio id quoque perditur ipsum in inani.
850  Ergo cum in mundo concurrant corpora


9918. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


919  Quaerendum porro est, spatiis quae debeat esse
920  In primis vis, et postremis, scilicet illis,
921  Effugiant nostros quae sensus, vel quia parva,
922  Vel contra quia magna nimis, nec adire queamus
923  Servantes infra longe, suprave locata.
924  Jam non esse parem naturam principiorum,
925  Posse nec esse putant multi, non si velit Auctor
926  Consimiles


9919. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sensus, vel quia parva,
922  Vel contra quia magna nimis, nec adire queamus
923  Servantes infra longe, suprave locata.
924  Jam non esse parem naturam principiorum,
925  Posse nec esse putant multi, non si velit Auctor
926  Consimiles prorsus geminas res condere; quippe
927  Desit tum ratio, quae sufficit, et geminae res
928  Discerni nequeant ullo discrimine notae;


9920. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

non si velit Auctor
926  Consimiles prorsus geminas res condere; quippe
927  Desit tum ratio, quae sufficit, et geminae res
928  Discerni nequeant ullo discrimine notae;
929  Nec similis pars, quae Saturni in corpore constet,
930  Intra se quidquam, cur in Jove non sit, haberet,
931  In Venere, in Luna; nusquam ergo posset inesse.
932  At rerum variarum alii primordia contra


9921. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


948  Proinde ex servatis rationum pondera rebus.
949  Natura simile esse vident nil prorsus in omni:
950  Nimirum non frons alta par ulla virescit
951  Frondi alii in sylva, glandi glans ulla, nec uvis
952  Uva per autumnum, flori flos tempore veris,
953  Nec guttam prorsus quit gutta referre liquentem,
954  Nec vultum vultus, vocem vox; omnibus extant
955  In rebus,


9922. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nil prorsus in omni:
950  Nimirum non frons alta par ulla virescit
951  Frondi alii in sylva, glandi glans ulla, nec uvis
952  Uva per autumnum, flori flos tempore veris,
953  Nec guttam prorsus quit gutta referre liquentem,
954  Nec vultum vultus, vocem vox; omnibus extant
955  In rebus, bene si serves, discrimina multa,
956  Proin in principiis etiam, primisque elementis


9923. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ulla virescit
951  Frondi alii in sylva, glandi glans ulla, nec uvis
952  Uva per autumnum, flori flos tempore veris,
953  Nec guttam prorsus quit gutta referre liquentem,
954  Nec vultum vultus, vocem vox; omnibus extant
955  In rebus, bene si serves, discrimina multa,
956  Proin in principiis etiam, primisque elementis
957  Imparibus varie conjunctis conque ligatis,


9924. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1055  In mundo quod opus formas erat ad retinendas
1056  Perpetuas; nam si verti haec primordia quissent,
1057  Exorientia ab his deberent omnia verti,
1058  Et non perstarent, nec terra, nec unda, nec aër,
1059  Nec lux, ut fuerant, neque caetera corpora vulgo,
1060  Antiquae sua nec servarent munera formae.
1061  e primis hic


9925. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1055  In mundo quod opus formas erat ad retinendas
1056  Perpetuas; nam si verti haec primordia quissent,
1057  Exorientia ab his deberent omnia verti,
1058  Et non perstarent, nec terra, nec unda, nec aër,
1059  Nec lux, ut fuerant, neque caetera corpora vulgo,
1060  Antiquae sua nec servarent munera formae.
1061  e primis hic conjunctis,


9926. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1055  In mundo quod opus formas erat ad retinendas
1056  Perpetuas; nam si verti haec primordia quissent,
1057  Exorientia ab his deberent omnia verti,
1058  Et non perstarent, nec terra, nec unda, nec aër,
1059  Nec lux, ut fuerant, neque caetera corpora vulgo,
1060  Antiquae sua nec servarent munera formae.
1061  e primis hic conjunctis, unaque


9927. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

ad retinendas
1056  Perpetuas; nam si verti haec primordia quissent,
1057  Exorientia ab his deberent omnia verti,
1058  Et non perstarent, nec terra, nec unda, nec aër,
1059  Nec lux, ut fuerant, neque caetera corpora vulgo,
1060  Antiquae sua nec servarent munera formae.
1061  e primis hic conjunctis, unaque ligatis
1062  Visae


9928. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1057  Exorientia ab his deberent omnia verti,
1058  Et non perstarent, nec terra, nec unda, nec aër,
1059  Nec lux, ut fuerant, neque caetera corpora vulgo,
1060  Antiquae sua nec servarent munera formae.
1061  e primis hic conjunctis, unaque ligatis
1062  Visae particulae coalescere deinde secundae,
1063  Compactae longe primis


9929. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vincla recepit?
1098  Exspatiatur adhuc vaga, jure solutaque ab omni.
1099  Obtutus fugitat sed adhuc plus tertia nostros;
1100  Evictum certa quin nec ratione probamus,
1101  Constet an in rebus; sed fors existere tantum
1102  Propterea dicta est, possint haerescere partes
1103  Ut minimae inter se, in solidum et durescere corpus;


9930. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1101  Constet an in rebus; sed fors existere tantum
1102  Propterea dicta est, possint haerescere partes
1103  Ut minimae inter se, in solidum et durescere corpus;
1104  Nec nisi sit vis magna trahens, potuisse videntur
1105  Aptari partes, et necti; glutine quonam
1106  Ipsa quies proprio valeat, res prorsus inermis,
1107  Quippe quietem aliqui nexus hos nectere rentur?


9931. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1113  Efficit et ramos restare, hamosque rigere?
1114  At non haec ratio firmari hinc nostra valebit,
1115  Quod, quaecumque alia est, nullo consistere possit,
1116  Quin quassata ruat, nisu, nec, mutua partes
1117  Corporeae quoniam junctae sunt, esse trahenti
1118  A vi connexas, certa ratione probatur.
1119  Arreptum est igitur, duris composta videri
1120  Corpora


9932. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Notities nostra consurgat mente, suisque
1137  Corpora particulis tangentibus esse coorta
1138  Credamus subito, percussaque corpora tangi,
1139  Nec non perpetuo extendi sua per loca tractu;
1140  Attamen intenta repetentes singula mente,
1141  Quaque haec notities manarit origine primum,
1142  Judicio fultam instabili reperire licebit,


9933. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tractu
1155  Corpora, posse loco neque in uno plura coire
1156  .Multis deinde modis repetita haec una eademque
1157  Notitia est animo, cum nondum luce moveri
1158  Inciperet, nec odore, sonoque, sapore nec ullo,
1159  Atque insculpta alte sola, et cum corpore nexu
1160  Conjuncta invicto, ut disjungi nesciat unquam a
1161  Corpore; proin omnis natura haec corporis una est:


9934. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1155  Corpora, posse loco neque in uno plura coire
1156  .Multis deinde modis repetita haec una eademque
1157  Notitia est animo, cum nondum luce moveri
1158  Inciperet, nec odore, sonoque, sapore nec ullo,
1159  Atque insculpta alte sola, et cum corpore nexu
1160  Conjuncta invicto, ut disjungi nesciat unquam a
1161  Corpore; proin omnis natura haec corporis una est:


9935. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1207  Protinus exoritur vis magna utrumque repellens,
1208  Quae vetat, ut possint accedere conjungique;
1209  Contra at dimotis paulum, vis excita surgit
1210  Magna trahens, nec abire sinit de limite noto.
1211  Uno proin moto puncto, moveatur et alterum.
1212  Sic admota manus lapidi cum finibus illis
1213  Jam stetit, ad


9936. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

nunc manifestum
1220  Hoc pateat, compage ex ipsa particularum,
1221  Et qua duritie sunt praedita corpora, certam
1222  Muniri non posse viam ad tangentia sese
1223  Puncta, nec ad summos his in contactibus inter
1224  Se raptus. Non mens hic tuto haerescere possit.
1225  At, magis accedunt quo multa, tenacius haerent,
1226  Pluribus et quo inter se partibus attinguntur:


9937. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

regione locetur.
1275  At si vestiges rem funditus, et rationis
1276  Recto calle mees, contactu posse sine ullo
1277  Constare haec melius cognosces corpora, uti sunt,
1278  Nec partes haerere minus, nec proin penetrari;
1279  Cunctaque materiae quae caetera munera constant,
1280  Dissolves melius tantum uno, resque secabis
1281  Omnes principio, quae jam per corpora fiunt,


9938. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1275  At si vestiges rem funditus, et rationis
1276  Recto calle mees, contactu posse sine ullo
1277  Constare haec melius cognosces corpora, uti sunt,
1278  Nec partes haerere minus, nec proin penetrari;
1279  Cunctaque materiae quae caetera munera constant,
1280  Dissolves melius tantum uno, resque secabis
1281  Omnes principio, quae jam per corpora fiunt,


9939. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1320  Cum leget ipse sua, et quoque tum probet, et mihi plaudat.
1321  Principio cum quid molitur daedala rerum
1322  Natura, ire gradus assueta est usque per omnes;
1323  Nec queat extemplo se magno immittere saltu,
1324  Paulatim sed progreditur gravis et pedetentim;
1325  Scilicet augeri aut minui res quasque videmus


9940. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

se loca ramis
1362  Productis, ex infinito et saepe reductis
1363  Aut hinc aut illinc: ductus non rumpitur usquam,
1364  Non perit, atque locis oritur nec deinde remotis
1365  Diversus; nullis per sese sistitur oris,
1366  Quin eat, aut redeat vel ab ista parte, vel illa.
1367  Eductae quodcumque viae est tum munus, et ipsi


9941. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Quin eat, aut redeat vel ab ista parte, vel illa.
1367  Eductae quodcumque viae est tum munus, et ipsi
1368  Quae res cumque fuat conjunctaque nexaque, debet
1369  Sic quoque vel minui vel crescere, nec dare saltus;
1370  Quod genus est quoddam circa punctum revolutus
1371  Et curvas tractus recta distentus ad oras,
1372  Curvataeque viae flexus sinus, et plaga, motus


9942. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1370  Quod genus est quoddam circa punctum revolutus
1371  Et curvas tractus recta distentus ad oras,
1372  Curvataeque viae flexus sinus, et plaga, motus
1373  In quam dirigitur, nec non et caetera quotquot
1374  Munera sunt, regione locorum pro variata.
1375  At sunt, quae legi possunt inimica videri:
1376  Quod genus esse putes crescentes vere tepenti,


9943. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

vere tepenti,
1377  Et tabescentes autumni tempore luces;
1378  Nam quae lux sequitur, certa horae parte priorem
1379  Exsuperat, contra sive exsuperatur ab illa;
1380  Nec discrimina itum est per temporis omnia, quae sunt
1381  In medio infinita, tot et sine fine dierum.
1382  Revera at series est infinita dierum
1383  In medio, totidem et constant discrimina vera,


9944. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

subitoque videbis
1395  Transmissas, jamque adversa consistere ripa.
1396  Sic cum succendis congesti pulveris alta
1397  Sub terra cumulos graveolenti sulphure foeti,
1398  Nec mora, cum tonitru pernix rapit omnia flamma;
1399  Et facit ingentes murorum dira ruinas;
1400  At quamvis videatur, in uno temporis istud,
1401  Non erit, ut fiat momento, namque propinqua


9945. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1527  Praecipitans imam terram vi impellere prae vi,
1528  Qua premat immotum. Verum vis ista videri
1529  Ex alia nequeat parte infinita; quod alte
1530  Delapsum exiguum corpus nec vitrea saepe
1531  Tenuia disrumpat casu sola, pondere magno
1532  Quae super imposito, tantumque premente videmus
1533  Rumpier interdum, et dispergi in fragmina mille.


9946. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

et ultra;
1546  Quod quia non valeat fieri, discrimen, id omne
1547  Mobilitatis, oportet, uti vanescat in ictu.
1548  Propterea dispar nequeat Natura videri
1549  Cum sibi, nec saltus notis compareat usquam
1550  In rebus; saltum nec item impellentia sese
1551  Edere jam, quanquam videantur, corpora possint.
1552  Dicendum est igitur non sese impellere pacto,


9947. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

id omne
1547  Mobilitatis, oportet, uti vanescat in ictu.
1548  Propterea dispar nequeat Natura videri
1549  Cum sibi, nec saltus notis compareat usquam
1550  In rebus; saltum nec item impellentia sese
1551  Edere jam, quanquam videantur, corpora possint.
1552  Dicendum est igitur non sese impellere pacto,
1553  Impelli vulgo quo remur, corpora, saltus


9948. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

pari sunt
1668  Collatae, veluti bina, terna, atque quaterna,
1669  Multiplicive alia inter se res: una meatus
1670  Sors nempe est recti, curvi infinita, nec ipsa
1671  Non infinitis rebus prodire valebit,
1672  Nempe ita collatis. Rationem nosse duarum
1673  Proin si fors detur rerum, super axe manente
1674  Tum statuas punctum,


9949. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1674  Tum statuas punctum, mutandi unde omnis origo
1675  ,Invenies curvum facile ipse deinde meatum,
1676  Illam qui referat rationem, ubicumque loci sit.
1677  Atque ea si ratio simplex sit, nec varietur
1678  Ullo per sese saltu, quoque simplicis ille
1679  Curvus ductus erit naturae, reddere saltus
1680  Ut nequeat subitos, aut interrumpere cursum.
1681  Et contra


9950. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1726  Et breve per spatium toties transmittitur axis;
1727  Donec crus ipsum pigeat demum ire, redire
1728  Alternis, atque incipiat decurrere subter
1729  Axem infinitum prope radens, usque nec ipsi
1730  Non magis atque magis vicinum; accedere semper
1731  Scilicet ut sit opus, sed non attingere; vel si
1732  Attingat fors, et transmittat denique tactum,
1733  Haud


9951. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

spectat in omnes
1794  Totum, diversis expers quia partibus extat.
1795  Porro a simplicibus fiant ut corpora punctis
1796  Extensa, et nequeant penetrari plura, sub unum
1797  Nec cogi proin posse locum conjuncta, necesse est,
1798  Vicina ut nimium pellant se, visque ea possit
1799  Contractis spatiis esse infinita, repulsu
1800  Ut puncti quamcumque refraenet mobilitatem.


9952. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Contractis nimium spatiis, mage proin penetrari
1819  Ut nequeant. Aries jam moenia frangit ahenus,
1820  Non penetrat, clausis jam portis ire nequimus,
1821  Undaque non transit lapides, non vitra, nec aera;
1822  At liquor insinuat se saxis almus olivi,
1823  Occupat intra etenim intervalla, vacantia quae sunt,
1824  Et non proinde suis oleum, aut


9953. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

sunt,
1824  Et non proinde suis oleum, aut penetrabile saxum est
1825  Particulis, neque sunt Bacchi undarumque liquores,
1826  Una quod valeant misceri, nec quia lymphis
1827  Solvi quit salium natura, manentque priore
1828  Lymphae auctu, aut aditus quia habent trans plurima texta
1829  Argenti vivi latices: quae rapta trahendo


9954. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Propterea minuat, quo vis agit illa repellens,
1837  Atque ideo possit trans corpora densa meare
1838  Perfacile; ut lux est, quae saxa adamantia transit
1839  Omni a parte means, veluti per inane, nec intra
1840  Insinuata viam torquet, distortaque currit.
1841  Haud igitur rectos res impedit ulla meatus;
1842  Immensum hinc etiam spatiorum summa vacantum
1843  Major erit


9955. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

mobilitate,
1855  Cur non interius transmitteret, atque mearet
1856  Illaesum, penetransque videretur penetrari?
1857  Nulli etenim puncto puncta ulla occurrere possent,
1858  Nec vires ullis turbarent ictibus; ictus
1859  Nam celeri effugerent cursu, rapidoque volatur,
1860  Nec mora tanta foret properantibus, ut raperentur.
1861  Sic tantum si sit pila pernix aerea, murum


9956. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

penetrari?
1857  Nulli etenim puncto puncta ulla occurrere possent,
1858  Nec vires ullis turbarent ictibus; ictus
1859  Nam celeri effugerent cursu, rapidoque volatur,
1860  Nec mora tanta foret properantibus, ut raperentur.
1861  Sic tantum si sit pila pernix aerea, murum
1862  Non jam percutiat, non diruat, at sine noxa


9957. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

clavibus aurum,
1871  Ipsi non montes sub duro viscere gemmas
1872  Texissent, quin nos subito possemus adire,
1873  Et spoliare avidi, nitidique redire sub auras.
1874  Nec mirum tibi sit, cum magnos imprimere ictus
1875  Corpora conspicias praestantia mobilitate,
1876  Ictus imminui longe et vanescere demum
1877  Debere, immensos si longe pergat in auctus


9958. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1958  Hae spatii partes; immensis proinde necesse est
1959  Hoc certe peragi, at infinitis denique punctis.
1960  Nempe potest parvo quovis sub corporis auctu
1961  Summa coerceri punctorum immensa, nec omnem
1962  Non aequans numerum quemcumque; nova usque seri na
1963  Puncta intervallis mediis quis posse negabit?
1964  Ergo infinitas queis ausi admittere rebus


9959. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

non cogi posse premique,
1977  Quantum opus est auctis nimirum viribus extra.
1978  Viribus at scimus restare prementibus undas,
1979  Contrahere in molem nec sese posse minorem;
1980  Et liquidas se proinde globis tangentibus undas
1981  Si constare velis, non duplo densius usquam
1982  Ullum tum posset lymphis exidere corpus,


9960. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


1992  Durescat rigidam in glaciem, gelida ipsa liquensque
1993  Contrahitur paulo spatia in breviora coacta.
1994  Omnia cum possint igitur densarier in se
1995  Corpora, nec certus densandi finis haberi;
1996  Quamlibet exiguum valeant haec omnia Mundi
1997  In spatium cogi totius corpora, totus
1998  Mundus et ipse pila prorsus concludier unâ,


9961. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

protinus ipso
2058  Ob vim nempe repellentem, contraque recessu,
2059  Vi subito exoriente trahente, ideoque priorem
2060  Contendent postium, et stationem puncta tueri.
2061  Nec possint loca, tranquillosque relinquere fines,
2062  Extera ni cogat pellente hinc major, et illinc
2063  Vis ducente, unum in motus queat ire nec ullos
2064  Punctum, quin aliud moveatur mutua


9962. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

postium, et stationem puncta tueri.
2061  Nec possint loca, tranquillosque relinquere fines,
2062  Extera ni cogat pellente hinc major, et illinc
2063  Vis ducente, unum in motus queat ire nec ullos
2064  Punctum, quin aliud moveatur mutua propter
2065  Foedera; vis impressa uni, communis utrique est.
2066  Scilicet hic nexus jungit per corpora partes,
2067  Inde


9963. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

Tardior, in rebus fervoris causa videtur:
2094  Scilicet hac causa ferventia multa tuemur
2095  Corpora, cum vario demersa liquore cientur.
2096  Nec foret ulla quies unquam, si bina vicissim
2097  In se puncta agerent, sed cum omnibus omnia certis
2098  Viribus imperitent, et sint parere coacta,
2099  Illi, ut erant, turbentur itus reditusque, necesse


9964. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

tenebit,
2204  Vi major multo est, longeque valentior illa,
2205  Quae distante fluit de puncto; proinde moventur
2206  Hinc utrumque simul, sed eodem in limite perstant,
2207  Nec spatia inter se mutabunt, sive recedent,
2208  Seu contra accedent puncti distantis ad oras,
2209  Quod tantum exagitat, quantum exagitatur ab illis,
2210  Verum motus erit duplo cunctantior illinc,


9965. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2418  Illo in discessu crescet vis usque repellens,
2419  Usque trahens minuetur, erit quapropter, ut usque
2420  Abscedat punctum, et spatia in majora feratur.
2421  At si non extra, nec eo super orbe, sed intra
2422  Id statuas punctum; adducens vis fortior exit,
2423  Languidior contra abducens, proin tum quoque punctum
2424  Abscedit procul ora introrsum, ad punctaque tendit:


9966. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

foret undique Terra,
2443  Desuper atque globos omni asperitate carentes
2444  Ex ebore, aut vitro ferret, ratione moveri
2445  Possent hi facili circum, nec abire retenti
2446  A Terra, nam vis contraria vincere pondus
2447  Non poterit, fieri aut major fuga vi gravitatis.
2448  Caeruleum leni sic per mare flumine pulsae


9967. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2563  Scilicet, et motus concrescet ab omnibus omnis
2564  Non intermixta recta regione, morave.
2565  Quin neque erunt gemini motus, similesve, paresve
2566  Ulli inter se; eadem ratio nec ad omnia puncta
2567  Punctis esse queat geminis, siquidem loca constant
2568  Diversa, atque ideo diversis viribus errant.
2569  Attamen hoc verum est, longe longeque remotis


9968. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]

fragore,
2709  Et mare concussum est, convulsaque cardine tellus,
2710  Certa Tui in rebus qui non vestigia cernat,
2711  Atque operae monumenta tuae, tua gesta per Orbem,
2712  Nec dominum agnoscat, nec ineluctabile regnum
2713  Unius, hic media patitur de luce tenebras
2714  Infelix quoniam effari magni primordia Mundi,
2715  Et rerum causas indûxti, artemque repôstam,


9969. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | SubSect | Section]


2709  Et mare concussum est, convulsaque cardine tellus,
2710  Certa Tui in rebus qui non vestigia cernat,
2711  Atque operae monumenta tuae, tua gesta per Orbem,
2712  Nec dominum agnoscat, nec ineluctabile regnum
2713  Unius, hic media patitur de luce tenebras
2714  Infelix quoniam effari magni primordia Mundi,
2715  Et rerum causas indûxti, artemque repôstam,


9970. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

non tenerent. Sed fabularum suavitatem si probamus, non est, cur ob hujusmodi latebras sint rejiciendae. Siquidem huic obscuritatis incommodo mederi nullo negotio possumus, si ejus generis fabulas usurpamus, quae non arbitratu cujuspiam, nec opinionum, aut morum inconstantia effictae sint, sed ab ipsa naturae similitudine ac veritate depromptae. Eaedem enim neque intercidere unquam possunt, neque obsolescere. His velut a natura impressis notis ac vestigiis cum insistent


9971. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

illa esse statuit, cum poetae eos ipsos, de quibus agunt, loquentes inducunt. Si ab hac alienae personae ac sermonis simulatione quidpiam recesserint, resque gestas per se ipsi narrandas susceperint, narratores tum esse, non imitatores, nec poetas appellandos pronunciat. Quare quid Didascalicis fiet? Quid ex eo poetarum artificio reliquum illis erit? cum non modo in nulla actionum imitatione versentur, sed ipsa etiam hujus imitationis quoquo modo simulandae instrumenta


9972. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

cum alios loquentes inducit: illam autem ejus poematis partem longe majorem atque ampliorem, in qua nullo alieno indicato sermone ex se ipse nobis deorum atque hominum facta, mores, ingenia mirifice exprimit, credo, repudiabimus, nec proinde imitatorem nec poetam ibidem illum esse censebimus? Tum B. sed fortasse, inquit, Aristoteles non tam poetas, quam genera ipsa poematum exquirens, interque se comparans illud intuebatur, quanam in re potissimum vim


9973. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

inducit: illam autem ejus poematis partem longe majorem atque ampliorem, in qua nullo alieno indicato sermone ex se ipse nobis deorum atque hominum facta, mores, ingenia mirifice exprimit, credo, repudiabimus, nec proinde imitatorem nec poetam ibidem illum esse censebimus? Tum B. sed fortasse, inquit, Aristoteles non tam poetas, quam genera ipsa poematum exquirens, interque se comparans illud intuebatur, quanam in re potissimum vim naturamque carminis


9974. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

singularem illam vim ac praestantiam. Ac si dicendum est, quod sentio, hanc praesertim locandam arbitror in illo poetarum proprio cogitandi ac dicendi genere, quo ita jucunde omnia admirabiliterque exprimunt, nihil ut esse possit nec ad res cognoscendas pulchrius, nec ad legentium delectationem praeclarius. Qui istiusmodi ornatu compti instructique sunt, hi sane in quascumque naturae regiones ingrediantur, sive de hominum actionibus, sive de rerum initiis, sive de


9975. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Ac si dicendum est, quod sentio, hanc praesertim locandam arbitror in illo poetarum proprio cogitandi ac dicendi genere, quo ita jucunde omnia admirabiliterque exprimunt, nihil ut esse possit nec ad res cognoscendas pulchrius, nec ad legentium delectationem praeclarius. Qui istiusmodi ornatu compti instructique sunt, hi sane in quascumque naturae regiones ingrediantur, sive de hominum actionibus, sive de rerum initiis, sive de administranda Republica, sive de


9976. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

Tum ego, sed si Didascalici, inquam, in suis versibus efficere isthaec omnia possunt, quid jam erit ab eorumdem praestantia fabularum decessione detractum? Aut cur non aequo animo fictis illis commentis careamus, cum haec eadem nec minus ubere ornamento compensent, nec ipsi fabulis fere dissimili? Hoc loco A. bene, inquit, narras, cum has poetarum formas, ac dicendi figuras fabulis similes affirmas. Ex iis enim, quae paulo ante commemorata sunt, tam


9977. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

suis versibus efficere isthaec omnia possunt, quid jam erit ab eorumdem praestantia fabularum decessione detractum? Aut cur non aequo animo fictis illis commentis careamus, cum haec eadem nec minus ubere ornamento compensent, nec ipsi fabulis fere dissimili? Hoc loco A. bene, inquit, narras, cum has poetarum formas, ac dicendi figuras fabulis similes affirmas. Ex iis enim, quae paulo ante commemorata sunt, tam inter se finitimae atque affines


9978. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

hac cogitationum et cantus varietate aures una mentesque implebit? Nam qui carminis ac numerorum concinnitate plus aequo delectati eo usque adducti sunt, ut in ea sola poeticae vim omnem ponerent, ii mihi videntur, nec artis hujus magnitudinem, nec ipsam concinnitatis rationem intelligere, cum eandem a rebus distrahunt. Siquidem non citharoedum aut auloedum aliquem instituimus, quorum inanes etiam vocum soni per se possunt consistere, neque de


9979. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

et cantus varietate aures una mentesque implebit? Nam qui carminis ac numerorum concinnitate plus aequo delectati eo usque adducti sunt, ut in ea sola poeticae vim omnem ponerent, ii mihi videntur, nec artis hujus magnitudinem, nec ipsam concinnitatis rationem intelligere, cum eandem a rebus distrahunt. Siquidem non citharoedum aut auloedum aliquem instituimus, quorum inanes etiam vocum soni per se possunt consistere, neque de modorum quopiam artifice, sed de


9980. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ambitiosis civibus, neque ullam arbitror, aut certe levem esse posse contentionem ordinum inter se dissimilium. Sejunctae cuique sunt sedes, dispares carminum gradus, varia rerum discrimina intercedunt. Neque enim eosdem impetus omnia, nec eosdem spiritus postulant. Epici siquidem illustrium virorum gesta concinunt; patrias res etiam ab eorum versibus cognoscimus, regna ac gentes, quibuscum multa nobis communia sunt jura, discimus. Quae quidem omnia et ipsa rerum


9981. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

An solis Epicis ingentium hujusmodi argumentorum omnem apparatum tribuemus? At ne illi quidem ipsi in eadem semper magnificentia versantur. Iliadem dicendi vi ac magnitudine Odissea uberiorem ipsa rerum magnitudo ac dignitas faciebat: nec iis assentior, qui Homeri magniloquentiam cum aetate consenuisse existimant; sed πολίτειας οικονομία grandiorem opinor sonos etiam majores sua sponte protulisse. Verum quot genera


9982. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

πολίτειας οικονομία grandiorem opinor sonos etiam majores sua sponte protulisse. Verum quot genera hujusmodi sublimium rerum pertractari a Didascalicis possunt, quae ipsis Epicorum argumentis nec admirationis minus habeant, nec nostra minus intersint? Si de virtute atque honestate, si de moribus ac legibus, si de administranda civitate dicere instituent, quae series, quae ubertas orietur rerum


9983. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

οικονομία grandiorem opinor sonos etiam majores sua sponte protulisse. Verum quot genera hujusmodi sublimium rerum pertractari a Didascalicis possunt, quae ipsis Epicorum argumentis nec admirationis minus habeant, nec nostra minus intersint? Si de virtute atque honestate, si de moribus ac legibus, si de administranda civitate dicere instituent, quae series, quae ubertas orietur rerum magnificentissimarum? Sed si


9984. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

illa autem, quae tam longe a nobis remota intelligendo diuque meditando vix assequimur, aut nullos aut lentos certe, ac desides motus afferunt. Tum B., at ista, inquit, si ita videtur, accuratius exquiramus: fortasse enim nec tam segniter nos ab iis rebus moveri comperiemus, quas intelligendo meditandoque intime percipimus; nec ab iis ipsis, quae communibus infixae sensibus videntur, impelli nos acriter cognoscemus, nisi cum easdem antea animo et


9985. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

aut lentos certe, ac desides motus afferunt. Tum B., at ista, inquit, si ita videtur, accuratius exquiramus: fortasse enim nec tam segniter nos ab iis rebus moveri comperiemus, quas intelligendo meditandoque intime percipimus; nec ab iis ipsis, quae communibus infixae sensibus videntur, impelli nos acriter cognoscemus, nisi cum easdem antea animo et cogitatione probe perspexerimus. quid enim quempiam nulla cogitatione


9986. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

praecedunt, consequentibus ita colligent, unum ut exitum cuncta respiciant, atque ad eundem referantur, demum ut loco etiam ac tempore congruant. Cujus quidem rei tanta vis est, ut caeterae etiam artes illam admiratae ad sese traduxerint, nec in pictura, nec in architectura praeclarum quidquam esse possit, quod non ex hac partium conjunctione efflorescat. Sed ab ea laude Didascalicos suapte natura longe removeri vides. Ob ipsam tam multiplicem ac variam rerum inter se


9987. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

ita colligent, unum ut exitum cuncta respiciant, atque ad eundem referantur, demum ut loco etiam ac tempore congruant. Cujus quidem rei tanta vis est, ut caeterae etiam artes illam admiratae ad sese traduxerint, nec in pictura, nec in architectura praeclarum quidquam esse possit, quod non ex hac partium conjunctione efflorescat. Sed ab ea laude Didascalicos suapte natura longe removeri vides. Ob ipsam tam multiplicem ac variam rerum inter se plerumque


9988. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

patefactum intuebimur, non in animum irruet, ac sensus omnem occupabit actio varia, multiplex, infinita, una eademque simplex, integra, absoluta, rationis ac sapientiae plenissima? Quis auctorem ac moderatorem operis non subito agnoscet, nec rerum aeque, et carminis πρωταγωνισην Deum esse perspiciet varias corporibus vires, potestatesque adjungentem, atque his tanquam administris hanc rerum summam stabilientem ac servientem? Num solemnem etiam ac


9989. Stay, Benedikt. Philosophiae recentioris versibus... [Paragraph | Section]

magnificentiam tribuis, sublimius quoddam carminis genus ab iis postulas, quam quod hominum ingeniis convenire possit. Si in coetus, et concilia deorum musas introduci oporteret, nullum certe esset, quod illis dari posset, neque majus, nec diis auditoribus dignius, quam quale est a te adumbratum de rerum ordine ac mundi conformatione carmen. Cur vero, inquit A., non censeamus etiam inter homines versari posse divinos eosdem cantus, si praeclara haec


Bibliographia locorum inventorum

Stay, Benedikt (1714-1801) [1755], Philosophiae recentioris versibus traditae, versio electronica (, Rim), 24209 versus (24170 epici), verborum 184044, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - epica; poesis - epigramma; prosa oratio - dialogus] [word count] [staybphilrec].


More search results (batches of 100)
First 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 Last

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report


Powered by PhiloLogic

Creative Commons License
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom
Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.