Your search found 21252 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 4201-4363:

claritate imprimis eminere sciam, me tibi deditissimum esse tuique studiosissimum nulla alia re commodius aptiusque testari potui quam ut litterarii operis aliquid ederem tuoque nomini dedicarem. Aggressus sum itaque rem plane uiribus meis imparem, sed non a uirtutibus tuis alienam: Dauidis regis gesta uersibus expressi historiam secutus, quam in sacris proditam codicibus ueram esse non ambigo. Eam poeticis numeris Pierioque lepore exornare conatus sum, quo tibi tua grauitate dignius, tuę

inuidorumque subsannationes contemmnemus, uel potius in illas incidere minime uerebimur, quando quidem tanta est tua unius apud omnes autoritas, ut quicquid abs te probatum noscitur, id ipsum uel arroganter improbare uel palam carpere audeat nemo. Sed dicet aliquis: Ut quid GLAUKA=S *)AQH/NAS, ut quid ligna in siluam portas? Quare huic, qui scientiarum omnium ornamentis affluit atque abundat, litterarium munus mittis? Cui ego ingenue respondebo: Talem uirum, tam

litteratorum naturam, ut quanuis ipsi in omni liberali doctrina politissimi excultissimique sint, minus etiam eruditorum opuscula interdum non inuiti legant. Nos itaque non ista mittimus, ut doctiorem instruamus, ne prouerbio locus detur: Sus Mineruam, sed ut doctissimum honore, quo possumus, prosequamur. Abundabat et Dauid noster, quum iam regnum accepisset, diuitiarum copia, nec tamen dedignatus est a Siba seruo modici admodum precii munuscula accipere. Ita spero te quoque, sanctissime Cardinalis

nec tamen dedignatus est a Siba seruo modici admodum precii munuscula accipere. Ita spero te quoque, sanctissime Cardinalis uirque doctissime, pro tua in omnes humanitate in nostro opere suscipiendo facturum. Quod quum feceris, non accipies beneficium, sed dabis. Exiguum est enim quod tibi mittimus, multum autem quod abs te poscimus: ut tantum digneris quod mittitur accipere meque in clientulorum tuorum numero habere. Vale!

pręcinctus Apollo,
1.5   Non Nysę numen, furiata mente Lyęus,
Pieridumque chorus. Nam non ego dicere Troię
Excidium Thebasue paro nec sparsa cruore
Thessala Romano bellis ciuilibus arua,
Sed cęlo cognatum opus arcanisque sacratum
1.10   Mysteriis. Quorum qui solus crederis autor,
Solus, magne deus, mihi iam cantanda ministres. Iudei
Gens quondam Iudea potens opibusque

Hinc unum celebrare deum, uirtute creata
Cuius cuncta forent, coepit, terramque polumque
Qui regat et sensus cunctis uitamque ministret.
1.20   Quos uero gentes alię populique colebant,
Hos non esse deos, sed prorsus demonas ipsos,
Quorum homines capti iam pridem fraudibus errant
Vix numeranda suis uenerantes numina uotis.
Ergo Iudaicę primus moderamina gentis Saul rex

Censuit atque alium, regni cui tradat habenas,
Iam sibi prospexit successoremque regendo
Constituit populo, notum pietate fideque, nota
1.35   Quanquam humili de plebe uirum. Sed sanguinis omnes
Exuperat tenebras cum laudum lumine uirtus.
Hęc effatus abit moestum tristemque relinquens
Iam Saulem et multa perculsum pectora cura.
At quia continuo tali pro crimine poena

mandata reliquit,
Rursum iussa dei temnens seruauit Agagum,
Victor commisso captum certamine regem,
Illius armentis etiam pecorique pepercit.
1.45   Ergo dei immemorem res effecere secundę.
Sed frustra excusat facinus damnante propheta, Saul
"Ignouisse uiro pietas me compulit," inquit
"Illęsas autem pecudes dimittere suasit
Religio, ut sacras stet plurima uictima ad aras."

Vrbs geminis uicina iugis, hac parte Gebalum,
1.80   Illa prospiciens uiridantem fronde Garizim.
Illic cęde pius uates ubi iussa peregit,
Iussa uerenda dei, Ramatę sua tecta petiuit
Saulis fata dolens. Sed cęlo uenit ab alto
Ipse deus uerbisque prius quod dixerat, illud Deus ad Samuelem
1.85   Re facturus ait: "Samuel fidissime, quid tu
Profusis Saulem lachrymis gemis, improba cuius

Sin hominem, magnum testantia forsan amorem. Munera oblata Sauli
1.185   Iam Bacchi et Cereris speciebus onustus
Ducitur in medium, simul et pinguissimus hędus,
Villosę sed adhuc qui paruulus ubera matris
Lambebat, niueum suctu sorbente liquorem.
Hęc oblata sibi placido Saul omnia uultu
1.190   Accipiens multas egit pro munere grates,
Sed pro mente magis facili simul atque benigna

hędus,
Villosę sed adhuc qui paruulus ubera matris
Lambebat, niueum suctu sorbente liquorem.
Hęc oblata sibi placido Saul omnia uultu
1.190   Accipiens multas egit pro munere grates,
Sed pro mente magis facili simul atque benigna
Et prompto obsequio, optatum quod mittere psalten
Curarit uotisque suis nihil inde moratus
Annuerit. Post hęc Dauidis lenia colla
1.195   Impubesque genas amplectens

1.230   Ergo illum quoties tristis turbabat Herinis,
Arrepta toties aderat testudine Dauid.
Leua tenens capulum digitisque micantibus errans,
Fila suprema lyrę nunc hęc, nunc illa premebat,
Dextera sed medios percurrens pectine neruos
1.235   Ędebat multa uariatos arte canores.
Continuo cęssare furor, decędere toto
Corpore pestilitas, monstro deformior omni,
Compellebatur sanumque relinquere regem.

fluminis undis?
Reddita mens fuerat Saulo, quum regia tecta Dauidis fratres
Tres adiere uiri, cognati sanguinis omnes
Atque uno genitore sati, quo natus et ipse est,
1.255   Sed mage felici postremus germine Dauid. Heliab
Natu inter fratres Heliabus maximus hastam,
Hastam, qua solitus syagros agitare, ferebat. Amminadab

dimitteret unum
Incertus puerum, tribus his ad bella receptis
(Bella autem magno feruebant horrida motu),
1.290   Anne recusatis solum retineret apud se
Dauidem. Tanto solum complexus amore est.
Sed tamen instantis uicit formido pericli
Proque istis ipsum iam tandem passus abire
Assensit uotis pariter fratrumque patrisque.
1.295   Nondum erat expertus, quantum iam corporis ille
Viribus atque animi teneros

Hęc Iudea phalanx. Positis certamina castris
Parua serunt cursuque leui magis arma lacessunt
Quam pugnam exercent, quum tandem maximus ille, GOLIAS
1.325   Ille Gygantei generis, sed spuria, proles
In medię uallis descendens plana Golias
Horrendo clamore tonat: qui cernere ferro
Et conferre manum secum audet, colle relicto
Deuolet, ut medio peragantur pręlia campo.

cursu,
At se contortum difractis dentibus acri
Infixisse gulę per aperta foramina saxum.
Hinc illum gemuisse diu, dum spiritus ęger
1.440   Non potis obstruso est halitus agitare meatu,
Fessa sed inclusa cruciantur uiscera uita,
Donec humi exanimes fugiens dimitteret artus.
Sic pręstante deo magni se cęde Golię
Iam fore pręsenti notum sęcloque futuro.
1.445   "Atque istud tam turpis" ait "foedique

ARGVMENTVM Regum lib. I, cap. XVIII. Amicicia inter Dauidem et Ionatham, Saulis filium. Saul Dauidem pręficit militibus. Sed quoniam plebis cantibus illum sibi pręferri audiuit, uoluit eum interficere. Gratiam simulat. Despondet ei filiam Michol. XIX. Dauid fugiens Saulem latet. Reconciliatur. Superat Palestinos.

munus obibat.
Inuidiam poterat laudis superare decore,
Si sibi pręlatum post talia facta tulisset
Non ita duro animo Saulis uecordia regis. nota
2.35   Sed nec ferre potest illos nec amare superbus,
Quos anteire uidet famę melioris honore.
Exuuias igitur quum Dauid et arma Golię
Suffixumque caput pilo portaret ad urbem,
Israhelitarum tunc undique concita

Mancipio dominus famulabitur? Ille sedebit
In regni solio et sceptri potietur honore?"
His ardens odiis, illi, quem semper amauit,
2.60   Insidiari animo iam tandem coepit acerbo,
Non culpa ipsius, sed uulgi errore pusilli,
Si tamen est error laudes plausumque dedisse
Illi, qui uictis uicto succurrerat hoste
Quique sua cunctis peperit uirtute salutem. Tempus

Vsque adeo formę mens indignata prophanat
Effigiem turpesque serit super ora figuras.
2.75   Solicitus Dauid cytharam pulsare canoram
Accelerat notasque sono tentare medellas,
Non hanc esse putans hominis, sed demonis iram.
Ille tamen telum (telum nam forte tenebat)
Torsit in aduersos uultus atque ora sonantis.
2.80   Sed declinato Dauid bene providus ictu
Proiectaque cheli suspectam deserit aulam

canoram
Accelerat notasque sono tentare medellas,
Non hanc esse putans hominis, sed demonis iram.
Ille tamen telum (telum nam forte tenebat)
Torsit in aduersos uultus atque ora sonantis.
2.80   Sed declinato Dauid bene providus ictu
Proiectaque cheli suspectam deserit aulam
Et fugiens odium uitat capitale tyranni.
Sed rex cassa uidens primę molimina fraudis,
Inde dolos alios meditans, cęlare

nam forte tenebat)
Torsit in aduersos uultus atque ora sonantis.
2.80   Sed declinato Dauid bene providus ictu
Proiectaque cheli suspectam deserit aulam
Et fugiens odium uitat capitale tyranni.
Sed rex cassa uidens primę molimina fraudis,
Inde dolos alios meditans, cęlare cruentam
2.85   Nititur inuidiam mentitę nomine pacis.
Placatos pręfert uultus Dauide uocato
Et dextram dextra tangens sic ore

Comparatio
Sic gaudet cupidus prędę uenator, adacto
Inter conualles angusti tramitis urso,
Effugium cui saxa negant obstantia, credens
Vsurum se cęde ferę, sed dentibus illa
2.145   Infrendens conuersa retro ruit impete uasto
Et notas repetens fauces latrone repulso
Iam loca tuta tenet campoque potitur aperto.
Frustra igitur sceleris peragendi tempora nactum

nymphę!"
Quanquam Dauidis lęta est audacia sorte
Hac sibi proposita, non se tamen ille fatetur
2.165   Esse thoro dignum, quem celsius euehit alta
Maiestas quam quo poterit sua tendere uirtus,
Sed tamen "Experiar dubii discrimina belli"
Inquit "et anne humiles oculis deus aspicit ęquis.
Porro quum fuerim satis hoc expertus in illo,
2.170   Qui nostrę iacuit prostratus uerbere fundę.
Idem, spero, deus nec

Saul
Vix capit. In solio Cisides celsus eburno
Sederat. Ecce autem, linquens secreta cubilis
Prodiit in medium pulchris ornata Michola
2.230   Vestibus et reliquo cultu, sed pulchrior ipsa.
Circa illam pueri, quorum manui altera sponsam,
Altera succensę retinebat lumina tedę.
Stabat et indutus gemmata ueste sacerdos
Intectusque caput niuea uenerabile mytra.

Bella gerens Dauid fines tutatur et hostem
2.320   Proterit armatus. Totas quandoque phalanges
Infidę gentis Solymarum ad moenia captas
Secum uictor agit, iam fama et laudibus omnes
Et uirtute duces anteibat. Sed tamen idem,
Omnibus eximio semper dilectus amore,
2.325   Inuisus soli post tot benefacta tyranno.
Proh, miseranda nimis regum non rite regentum
Conditio! Dum sceptra timent amittere, nulli

releuat, dextram, qua Martia pręlia promptus
Egerat aut uibrans ensem aut hastilia torquens,
Transtulit ad cytharę modulantia fila sonorę Dauidis cantus
2.425   Nil uulgare canens, sed certe ut maximus olim
Exurgens Abram primo ferus impete gentes
Fuderit infidas prędamque receperit omnem,
Quę fuerat Sodomis cum Lotho ablata nepote.
Vt Hiercunteus lituum clangore sacrorum

Diuino celebrans ad sydera tollere cantu:
Vt, qui conati fuerant euertere Iabin,
Vicit Amonitas, ut turmas fuderit acres
Amalechitarum, quum regem cępit Agagum.
2.450   Plura etiam dicturus erat, sed percitus igne Saul in Dauidem
Rex Saul inuidię, Dauidis nomine laudem
Ipse suam uinci cernens, exarsit in iras
Feruidus et raptum magno conamine pilum
Torsit

Conditio! Si iussa patris complere laboro,
Ense uiri pereo. Sin, cui sum iuncta, marito
Obsequor, infenso pater infert iurgia uultu.
Quumque animum premat hęc angustia, nescio quo me
Conuertam. Sed quis prohibet depromere uerum?
2.495   A me dimissum nunquam Dauida negabo.
Si mea non ueniam pietas, rex magne, meretur,
Foemineo saltem miserans ignosce fauori.
Ille minax stricto nuper mihi dixerat ense:

ense:
'Si me non tacita emittas secretaque serues
2.500   Quęrentesque dolo fallas, mea dextera letho
Te dabit et nostro mittere ad Tartara telo.'
Arma uiri euasi, quoniam mandata peregi.
Sed falli te forte putas? Animi tibi pandam
Intima sensa mei, seu parcis uera fatenti
2.505   Seu minus ignoscis. Non tam terrore minarum
Quam pietate meum studui saluare maritum.
Si non das ueniam, genitoris malo

Damnatamque bonis per sęcula ducere uitam.
Scito fuisse tuam tunc me, quum uirgo sedebam
In laribus uerecunda tuis. Nunc, tradita quum sim
Nuptum sponte tua, iam certe non tua dicor
2.515   Esse, sed illius, cuius consortia seruo,
Cum quo communis thalamus mihi resque domusque.
Ergo tui iuris quum non sim, maxime regum,
Libertam permitte suo seruire patrono,
Si tibi et ipse tuos seruos cupis esse

2.525   Coeperat ira recens. Tacitus tamen inde recessit
Rex Saul alterius subiens penetrale cubilis,
Vt fessam curis mentem requiete foueret.
Ipsa suos repetit festina Michola penates,
Suspenso sed adhuc animo meditansque periclum
2.530   Coniugis et dirum patris immanemque furorem. Liber III

ARGVMENTVM Regum lib. I, cap. XIX. Dauid fugiens uenit ad Samuelem. Satellites missi, quum illuc uenissent, prophetabant. Venit Saul, sed etiam ipse prophetare coepit nihil ei inferens mali. XX. Dauid fugit. Cum Ionatha collocutus latebras petit. In conuiuio quęritur regis. Ionathas absentiam eius excusans a patre lancea

uitare uolentes
3.15   Insanamque iram Saulis rabiemque furentem.
Attulit id regi rumor. Tunc protinus ipsum
Dauidem iubet exquiri uinctumque referri
Adducique sibi, telis aut ense necandum.
Sed quia mortalis frustra certare potestas
3.20   Contra fata parat, missę fera turba cohortis,
Vt uidere pios uates (mirabile dictu)
Dignaque non modicis Samuelis honoribus ora,
Correpti magno deponunt arma stupore

tarda suorum
Per longasque moras duci conspexit, eisdem
Supplementa recens delecto milite misit,
Dum dubitat primos ad talia facta patranda
3.40   Vel minus audaces uel iam minus esse fideles.
Sed tamen hos etiam uatum pręsentia mouit
Conspectusque pii Samuelis et ora uirorum
Plurima cantantum supero pręconia regi.
Ergo ipsi pariter cantus dulcedine capti
3.45   Commendare deum cęli terręque potentem

Ionathas respondet
Respondit Ionathas: "Quicquid, charissime Dauid,
Te grauat, hoc ipsum nostram solet angere mentem.
Nulla tua in regem fuit unquam iniuria certe,
Sed me teste merens quam maxima pręmia uirtus. nota
3.90   Inuidus ast animus, quanuis benefeceris illi,
Est tamen impatiens alienę laudis et ipsos,
Quos anteire uidet, semper

"Credo equidem, Ionatha, nostrę discrimina uitę
3.100   Esse molesta tibi teque affectare salutem
Non mage, chare, tuam quam totis uiribus ut me
A cunctis pariter saluum tueare periclis.
Sed quia noster amor regi quoque notus habetur,
Cęlatum te forte uolet, tractauerit ultra
3.105   Siquid triste mihi. Sed tu scrutare parentis
Mentem, quęso, tui. Festę uenere Calendę,
Quum mihi post regem lęta ad

Non mage, chare, tuam quam totis uiribus ut me
A cunctis pariter saluum tueare periclis.
Sed quia noster amor regi quoque notus habetur,
Cęlatum te forte uolet, tractauerit ultra
3.105   Siquid triste mihi. Sed tu scrutare parentis
Mentem, quęso, tui. Festę uenere Calendę,
Quum mihi post regem lęta ad conuiuia sedes
(Vt scis) prima datur. Si me quęsiuerit ille,
Dic ad Bethlemos propere petiisse penates,

Quanto amor exitio tibi sit quandoque futurus
In Dauida tuus, quanta hinc infamia nostro
Confletur regno, quod adhuc non oppetat ille?
Certum est ut pereat, quo saluo sępe salutis
Me piget ecce meę. Sed nec, si uixerit, ulla
3.175   Spes tibi regnandi post funera nostra relicta est.
Viuum plebs sequitur, uiuenti sceptra dabuntur,
Et tunc priuatis tua uita sub ędibus ęuum
Exiget infelix, si non extincta recedet.

Si tulerit casus. Tenso nam protinus arcu
Emisit celerem neruo stridente sagittam.
Vtque hanc ad dominum referat tellure reuulsam,
3.220   Currebat seruus, quum rursum cornua curuans
Atque aliud iaciens telum, sed longius, ipsi
Clamauit Ionathas puero: "Cito tolle sagittam
Vltra te missam collectaque spicula defer.
Pelle moras, celera!" Seruus parere paratus
3.225   Apportat iacula, arcanę sed conscia uocis

Atque aliud iaciens telum, sed longius, ipsi
Clamauit Ionathas puero: "Cito tolle sagittam
Vltra te missam collectaque spicula defer.
Pelle moras, celera!" Seruus parere paratus
3.225   Apportat iacula, arcanę sed conscia uocis
Mens tantum Dauidis erat Ionathęque loquentis.
Cum iaculis arcuque puer dimissus in urbem
Nil remoratus abit. Seruato tempore Dauid
Prosilit e latebris et ter procliuus adorat.

Vtque aliquo uictu ieiunos adiuuet illos,
Orabat, quando ista dedit responsa sacerdos:
"Non alii, Dauid, mihi sunt hoc tempore panes
Pręter sacratos, quibus uti lege uetantur
3.255   Omnes immundi. Sed si modo tuque tuique
Corpore purgato puraque huc mente uenitis,
Si modo uos Veneris non turpat foeda uoluptas,
His quoque fas uesci." Tunc David seque suosque
Affirmat mundos: ex quo sunt urbe profecti,

crimine ab omni
Conuenit atque animus deposta labe pudicus,
Sacratis propius quoties acceditis aris
Mystica pransuri conuiuia? Sumitur istic
3.270   Non simplex panis, non pręssi pocula musti,
Sed Christus dominus specie uelatus utraque,
Christus homo Christusque deus, lux, gloria, uerbum
Ętheriique simul uirtus et imago parentis,
Vnicus amborum quos spiritus efficit unum,
3.275   Vt nihil hoc maius possit

Liber eat quocunque uolet, si liber habetur,
Quem furor exuperat, cuius uesania mentem
Alligat inuitamque trahit sua sub iuga morbus."
Vix ea fatus erat, cuncti depellere certant
Limine Dauidem, sed eundem exire morantem
3.345   Correptum manibus sublimem extra atria portant
Coenosoque solo effusum spretumque relinquunt.
Talibus ille dolis inimicam fallere gentem
Aggressus uitę manifesta pericula fugit.

uentre
Iam lassus repetit, sic dirus alumnus Idumes
In iugulos sęuire sacros non destitit, usque
Dum pia crudeli prostrasset corpora letho
3.500   Octogena uirum numero superaddita quinque.
Sed neque tot Saulis sedata est cędibus ira.
Iussit adhuc rabidus Nobę disperdere plebem
Non ętatis agens, nec agens discrimina sexus.
Nec pecori parcens. Animantia sustulit uno
3.505   Cuncta die. Nemo de strage

Iesseius heros
Audiit et tristi respondit talia uoce:
"Nobę ego Doechum coram quum stare uiderem
Et tacitum spectare tui pia facta parentis,
3.515   'Hic referet' dixi 'Cisidę cuncta tyranno.'
Sed quisnam tantę radix et causa ruinę,
Abiathare, fuit me pręter? Criminis huius
Autor ego. Quanquam manifesta pericula uitę
Poscere compulerint, quę tunc donata recepi
3.520   Quęque reposta meę menti, non

ARGVMENTVM Regum lib. 1, cap. XXIII. Ceilla a Palestinis obsidetur. A Dauide liberatur. Saul eum persequi parat. Ille fugiens uenit in Ziph. A Zipheis proditur. A Saule obsidetur, sed quum audisset Saul Palestinos irruisse in regnum, dimisso Dauide recessit. XXIIII. Dauid uenit in Engadi. Latet in spelunca. In quam Sauli diuertenti clam accedens oram clamidis abscidit. Post abeuntem egressus

Auxilioque iuuare pios se uellet. Amica
Persensit responsa dari. Tamen arma iuuentus
4.10   Sat fore si Saulis possint uitare fremebant,
Nedum bello alias pugnaque lacessere gentes
Vt satis esse queant. Sed contra talia Dauid Dauid ad suos
"Quid timidi musatis?" ait "Victoria uobis
Promissis firmata dei est, cui terra polusque
4.15   Obsequium pręstant, diuisis ęquoris undis

Ante illum fugiens speluncam Dauid eandem
Intrarat tacitusque sua cum plebe sedebat.
De tenebris speculata uirum magis intima turba,
4.210   Protinus ad patulas Dauidis murmurat aures,
Pressa illi sed uoce loquens humilique susurro:
"Ecce dies uenit uatum promissa relatu
Responsisque dei. Vis, Dauid, protinus istum
Tradamus letho, quem solum sanguinis urget
4.215   Tanta sitis nostri nullo unquam crimine lęsum?

censesque tuum tam credulus hostem?
Proptereaque meę laqueos intendere uitę,
Heu, nunquam cessas et aperto quęrere bello,
4.245   Me miserum ut perimas, cui dudum certa potestas
Te data perdendi fuerat, sed sanguine dextram
Hanc scelerare tuo et tantum committere crimen
Nec uolo nec uolui. satis est potuisse uideri.
Aspice, sitne tuę decisa hęc fimbria uestis.
4.250   Quam mea nunc elata manus tibi monstrat et

Ipse suę, iustam tanto quum posset ab hoste
4.260   Expetiisse necem seque excussisse periclo.
Hinc uictus pietate uiri certantis honestis
Contra arma officiis, postremo nullius unquam
Offensę memoris, sed et indulgere parati
Illis omne bonum, per quos non digna recępit. Saul ad Dauidem
4.250   Hęc responsa dabat: "Fateor, mitissime Dauid,
Immerito tibi me commotum. Tu autor honoris

Ecquisnam quandoque sibi fera bella mouentem
Non periisse semel mauult quam uiuere semper?
Pro tanta pietate deus tibi pręmia digna
4.275   Conferat accipiatque preces et uota secundet.
Sed quum etiam regni tibi sit cęssurus habenas
Imperiique uices, ut plebs populusque loquuntur
Vtque canunt uates, hęc pacis foedera sunto:
Numina sancta uolo iures mihi, germina nostrę
4.280   Gentis ne tollas et

Nabal diues
Iste Maonis erat Nabal ditissimus urbis,
Pręter opes alias fuerant cui mille capellę,
4.305   Grex ouium triplo maior, nec paruus equarum
Atque boum numerus. Sed tantum mentis egenus
Ipse fuit, quantum fortunę rebus abundans.
Ingenio durus, teter, cerebrosus et asper,
Moribus incultis et in omni sordidus actu.
4.310   Huius lęta sedens olim prope pascua Dauid

meis tollam tonsoribus, illum
Vt pascam, atque homines, quorum nec nomina norim,
Nec genus aut patriam, saturem modo carnibus istis,
Quas nostris iussi pueris famulisque parari?
Regnabit, dicunt, Dauid. Sed dicite: Nabal,
4.355   Progenies magni (si nescis) clara Calephi,
Vt regnes optat felicius et sua cesses
Appetere esuriens." Hęc fatus compulit illos
Nullo donatos ingratus munere abire.
Ast

abire.
Ast ubi se uidit despectum probraque passum
4.360   Mordacisque gulę conuitia Dauid ab illo,
Cui bona contulerat, quem sumptis texerat armis,
Extemplo iratus decreuit sumere tristes,
Sed forsan meritas pro tanto crimine poenas.
Feruidus ira igitur tacuit. Mox ore soluto
4.365   Ad socios conuersus ait: "Fidissima nostrę Dauid in Nabalem ingratum
Robora militię, quo munere

Ipsa ego cuncta tuis curassem congrua uotis,
Officio poscente tuo. Nam plurima semper,
Quum multa exoluam, tibi me debere fatebor.
4.435   Quicquid habemus enim, nostra est possessio, munus
Sed, dux magne, tuum. Tamen est pro munere tanto
Facta offensa tibi. Facta est, iam uertere nemo,
Ne sit facta, potest. Qui fecit, non bene sanę
Mentis erat. Nunc ipsa tuis oransque precansque
4.440   Aduoluor

Placatur. Precibus uenia est concessa petentis
4.465   Et promissa fides, et lęto munera uultu
Cuncta accepta quidem Dauidi, non quia rebus
Talibus indiguit, dum per loca sola vagatur
Cum tot plebe uirum, sed ne delata refutans
Credatur coeptum nondum posuisse rigorem.
4.470   Atque his astanti respondens Abigaili Dauid ad Abigailem
Exhilaratus ait: "Summas ego debeo grates

iram,
Qua succensus ego petulantis crimina linguę
Et nimis ingratę scelerata obliuia mentis
In Nabale tuo properabam protinus ultum.
4.480   Hanc, hanc illius foedassem sanguine dextram!
Sed neque solius contentus cęde ruissem
In genus omne suum pariter grassanteque ferro
Orba domus dominum lugeret, pignora, seruos
Et mutas pecudes, catulis, mihi crede, nec ipsis
4.485   Parcere mentis erat. Tibi nunc

tam magis ipsum
5.25   Incaluisse aliis quanto maiore bibendi
Libertate solet dominus quam seruulus uti.
Potus Nabal erat, perplexo uerba palato
Dimidiata refert non blesę crimine linguę,
Sed uini uitio uenas inflante madentes.
5.30   Ipse idem nescitque loqui nescitque tacere.
Murmurat ore, manu gestit, conniuet ocellis.
Et nisi quod mensis innixus pectore prono
Ebrius accumbat. pedibus consistere

qui fluctibus olim
5.45   Iactatum fragili meminit se forte carina,
Quos uix effugit fluctus, exhorret eosdem
Nec potis est illos animo memorare quieto.
Liber erat poena Dauidis munere Nabal.
Sed mulctante deo stultę commissa loquellę
5.50   Et benefactori mala probra relata, repenti
Post bis quinque dies rapitur sub Tartara letho.
Morte luisse scelus Nabalem nuncius aures
Protinus impleuit Dauidis.

facta proterui
Ingratique uiri poenarum uerbere pulsas
Nec potes ipse pati, collata iniuria seruis
Vt sit inulta tuis. Tu me decędere ab ira
5.60   Curasti incoepta, ne lęsus lędere pergam,
Sed magis ignoscam. Nunc te dixisse recordor:
'Cędite uindictam mihimet, punire malignos
Iuris quippe mei est dignisque indigna ferentes
Accumulare bonis.' Tu uindex, tu pater idem
5.65   Attollens humiles semper

Signa dedit, facto quum Dauid fine quieuit.
Inde subit mentem formę decor Abigailis
Submissusque animus prudensque loquentia linguę
5.75   Nec facunda minus, quanta curaque fideque
Quęsierit ueniam, sed et impetrarit iniquo
Et uenia indigno post impia facta marito.
Ergo suis illam thalamis admittere secum
Decernens quosdam genialia iura petitum
5.80   Emisit. Quibus ipsa trahens a pectore uocem

Et uenia indigno post impia facta marito.
Ergo suis illam thalamis admittere secum
Decernens quosdam genialia iura petitum
5.80   Emisit. Quibus ipsa trahens a pectore uocem
Hęc responsa dedit, sed prono uertice nomen Abigail ad Dauidis legatos
Dauidis uenerata prius: "Me munere tanto
Immeritam fateor. Dauidis dicier uxor
Iesseique nurus plus est quam nostra requirit

Crede fore, ipse meam quando superesse salutem
Quam periisse magis cupias. Quod credere nunquam
Induci posset mea mens, nisi talibus esset
Edocta indiciis, fateor nil certius istis."
5.215   Sed nec adhuc Dauid se prorsus credidit illi
Raptaque restituens "Velut" inquit "sępe peperci
Ipse tuę uitę, sic rebus fata secundis
Me seruent sortemque uelint auferre sinistram."
Tunc et Cisides illi

Foecundam multo et sterilem pomis Amalechum
5.280   Prędari solitus, gentis loca nota prophanę.
Auertens armenta boum pecudumque rudentum
Lanigerosque greges et ruptos terga camellos
Exuuiasque uirum. Sed nequis nuncius ista
Deferre ad regem patulasque onerare querelis
5.285   Aures illius posset, trucidare colonos
Moris erat. Superesse puer iuuenisue senexue,
Vel iam mater anus, uel adhuc innupta puella

Castra suis, clypeos, galeas, thoracas ahenos,
Ingentes hastas, sinuatis cornibus arcus
Falcatosque enses, timuit gelidoque pauore
Constitit affectus, dum se non crederet ipsis
5.355   Esse parem, numero sed enim pręstare uirorum
Hostilem turmam et duri munimine ferri.
Ęstuat infelix curisque urentibus ęger
Consulit ętherii, quę lęsit, numina regis.
Vt sibi nulla dari uidit responsa, nec ulla

Dauidi Saulisque domus priuata dolebit.
5.445   Hoc mea uenturum tibi, rex, predixerat olim
Mens afflata deo, cuius tu spernere iussa
Ausus es, indulgens genti inconcessa prophanę
Amalechitarum. Sed nequaquam tibi parcent
Arma Palestinę, quę iam fugis, impia gentis.
5.450   Succumbes uictus tecumque exercitus omnis
Hostis in arbitrium superatus protinus ibit.
Tu quoque cum natis Stygias demissus ad umbras,

Dauid,
Quod de te dubitem. Nota est uirtusque fidesque,
Quas mihi testantur toties ex hoste relatę
6.55   Exuuię et regni protectio sedula nostri.
Interea nec culpa leuis tua facta notauit,
Sed de me semper belle sancteque fuisti
Promeritus factusque mihi es per talia charus.
Militię proceres istis decędere castris
6.60   Te tamen ecce uolunt: illis parere necesse est.
Ergo tuos tecum tollens, seu uis

agmen
6.75   Iezrahelitanos, hostilia terga secutum,
Accessit campos. Saulis cęssere phalanges Saul uictus
Dilapsosque fuga Gelboę proxima montis
Culmina suscipiunt. Sed uictrix turma secuta
Ardenterque premens, illos euertere contis
6.80   Coeperat, hos gladiis aliosque ferire sagittis.
Sternuntur passim, colles clamore resultant
Armorumque sono, cruor effluit undique riuis.

Accumulet ferro, ne uiuum colligat hostis
Coniiciatque ferox in turpia uincula captum.
Id tamen et iussus timuit committere seruus.
6.100   Ille morę impatiens, conuersę protinus hastę
Incubuit. Sed dum misere superincubat, alter
Accessit fugiens et adhuc in carne morantem
Cunctantemque animam repetito propulit ictu,
Obstrictus regis precibus. Mox armiger ille,
6.105   Mortis heri consors fieri quum uellet, et

Ambo isti dominis uitam rapuere rogati,
Ne raperet uiuos inimici sęua potestas
Atque infensa manus. Sua mox in uiscera ferrum
6.115   Condunt nollentes illis superesse peremptis.
Magna hęc seruorum pietas, sed maius amoris
Armigeri specimen: ne regis sanguine dextram
Polluat, illius tunc iussa facessere cauit,
Nec tamen extincto uoluit uixisse superstes. nota

nota
6.120   Siqua autem talem nobis contingere casum
Fors dabit, affectus iusta ratione regendus
Tunc erit arcendęque manus a cęde nefanda,
Quam lex sancta uetat. Sed nec permittitur ulli
In sua fata suis uiolenter uiribus uti.
6.125   Nonne etiam maior uirtus et fortior illa est,
Vincere quę mauult durissima quęque ferendo,
Quam quicquam metuens ignauam arcessere mortem?

Exangui gelidosque iacens disiecerat artus. Aminadab
6.165   Aminadabus erat proiectum in puluere corpus,
Sanguine concreto sparsumque cruore cadauer
Et capite exciso truncum. Sed cuspide guttur Melchis
Fixum Melchis habens genibus contexerat ora
Atque iacens modicum sese sinuarat in orbem.
6.170   Hos armis tunicisque simul spoliare cruentis
Primum

Insultare duci causamque hunc esse malorum
Dicere, quod poterat qui pręsens esse saluti,
Absens absentes prędam dimiserit hosti
6.230   Tradideritque simul. Manibus uix temperat amens
Cocio, sed fato Dauida tegente quieuit. Dauid
Ille ergo indutus sacratum protinus ephot,
Aggreditur rogitare deum, possetne repenti
Cursu castra sequi latronum ipsosque rapinis

Atque ubi peruentum est propius Besora fluenta,
Bis centena cohors, illis quę fessa resedit
In ripis, uisum surgens Dauida salutat
Seque illi penitus coniungit. Cętera turba,
6.300   Non omnis, sed uexat amor quos ęris habendi.
Reclamant. "Dabimus nihil his" dixere "bonorum,
Quę uehimus! Quoniam quos nunc absentia pugnę
Fecerat exortes, nostrę quoque iura rapinę
Nequaquam cędi decet his.

Dauidi laudes gratesque a ciuibus actę,
Dauidis nomen iuuenesque senesque canebant
Per fora perque domos, per compita cuncta uiarum:
Solum hunc inuictum, quo sospite nullius arma,
6.325   Nullius insidias metuant, sed iam omnia sperent
Ad uotum fluxura sibi iocundaque semper.
His aliisque simul celebrabant undique uerbis
Virtutem animumque ducis. Tamen ipse suorum
Gestorum laudem cęli terręque potenti

Tu mihi in aduersis requies, dulcedo secundis,
Spes dubiis fueras, in magnis sępe periclis
Tu uitę tutella meę, tu causa salutis.
Nunc sine te nil dulce mihi: moerore replebor,
6.445   Quo me cunque feram. Sed si tua scilicet una
Mors mihi perpetuos fuit allatura dolores,
Quanto flenda magis tantis comitata tuorum
Funeribus fatoque patris populique ruina?
Talia, fama, sile! Getheam nullus ad urbem

Nunc subeunt cantanda mihi quę gesserit idem
Sceptra tenens regni. Meliori carmina nobis
Digna lyra donate, deę! Non numina celsi
7.5   Inuoco Parnasi lotasue Helicone sorores,
Sed uos, diuinas Charites, quę culmine lapsę
Ętherio colitis Iordanis fluminis undas
Et loca nota piis. Saulis post fata tyranni
Accepit responsa dei Iesseius heros
7.10   Atque his admonitus Iudę migrauit in urbem

Victorem alloquitur blando sermone Ioabum: Abnerus ad Ioabum
"Quonam hic usque tuus perget sęuire, Ioabe,
7.145   Districtus gladius? Nullumne relinquere uiuum
Decernis penitus? Sed desperantibus una
Velle mori fiet collato Marte uoluntas.
Si uinces, uinces magna cum strage tuorum,
Si uictus fueris, uictum te nonne pudebit
7.150   A uictis? Desiste igitur reuocaque phalanges

superbę
Hebronis gratesque deo laudesque canendo
7.185   Dauidi, cui sacra suas Victoria palmas
Porrigit et solio sublimem collocat alto.
Acre autem certamen erat cum Saulis iniqua
Stirpe diu, sed fata deo statuente secunda
Iesseo generi, Dauid successibus usus
7.190   Proficit inque dies magis amplum reddere regnum
Festinat lateque suum diffundere nomen. Comparatio

transit ad Dauidem
Exin Abnerus Saulis genus omne reliquit,
Ad Dauida pium studiis conuersus amicis.
Ergo fauens illi blandis affatibus omnes
7.255   Solicitare tribus coepit mollique precatu,
Sed Beniaminam cura maiore uocare
Ad Iudę partes, diuino numine lectę,
Israhelitani ut gestet diademata regni.
Ex qua nunc primum Dauid decernitur unus,
7.260   Sic dicente deo: "Sceptrum Dauide tenente

7.285   Imperet ut populo saluis per sęcula rebus
Et plebi semper charus, metuendus et hosti.
Sic epulata diu sessorum turba, remotis Abnerus ad Dauidem
Exurgunt mensis, sed adhuc Dauide sedente
Incipit Abnerus: "Grates tibi soluere dignas
7.290   Quis potis est, o rex? Porro, quod possumus, hoc est:
Nos et nostra modo tibi subdimus. Insuper ibo
Inducamque tribus tua iam sub sceptra

Venit. At exceptum lęto satis ore salutat
Seque arcana loqui simulauit uelle Ioabus
7.320   Indeque semotum confodit. Corruit illic
Accepto incautus transfixa per ilia ferro,
Non uictus uirtute uiri, sed fraude nefanda
Infidę mentis cordisque ad iniqua maligni.
Hoc immane scelus quum rex audisset, iniqua
7.325   Mente tulit gemituque graui de corde uoluto, Dauid maledicit Ioabum

7.365   Nuncius hunc rumor casum portauit ad aures,
Isbosethe, tuas. Poteras gaudere repenti
Cęde uiri, cuius metuebas territus iram
Supremasque minas. At te doluisse uetusti
Annales memorant. Sed forsan plebe dolente
7.370   Tu tristem lęto fingebas corde dolorem.
Nil iuuit finxisse tamen. Dauida parabat
Israhelitarum gens omnis condere regem.
Vnum omnes legere sibi primique cohortis

Qui tuus hostis erat, cuius mens emula regni,
O rex magne, tui te pellere sedibus istis
Tentabat, nunc bella ciens, nunc fraudibus utens,
Vt te sublato tribulum quoque sceptra tuorum
7.390   Arriperet solus. Sed qui tibi regna parauit
Tradere tota deus, Saulem iam sustulit ille
Progeniemque omnem: tutus dominabere terris." nota
O spes uana hominum, quorum mens impia credit

Propterea sortita fuit, quia Christus in illam
7.480   Sic uenturus erat, diuinam ut mitiget iram,
Conferat et uitam mortalibus ipse perennem.
Iesseides arcem muralibus undique septis
Muniuit, sed parte magis consurgere fecit
Saxorum molem, qua pronior hostibus esset
7.485   Accessus facilisque magis subeuntibus illa.
Hic posuit sedem, belli successibus usus,
Auxit opes uiresque. Fouens deus affuit illi,

iussit eam Dauid in domum Obededom. Postea reduxit in urbem. Michol ludenti regi ante arcam exprobrans damnatur sterilitate. VII. Paranti Dauidi templum construere dominus per Nathan prophetam dixit, quod non ipse, sed filius eius positurus sibi esset templum. VIII. Dauid concidit Palestinos. A Moabitis exegit tributum. Fregit Adadeserum, Sobę regem. Equos eius subneruauit. Fregit Syros fecitque tributarios. Cum spoliis

Lysięque putes sculptilia tota
Esse manum, Zeuzis tabulas opus, aut Agatharchi,
Aut, ars ista magis quem commendauit, Appellis.
8.55   Hę tamen effigies fuerant non mollis amoris
Aut luxus exempla mali, sed multa colendę
Virtutis species ueterum collecta uirorum
Et stimuli ad ueram laudem famamque perennem.
Quumque forent cunctis exactę in partibus ędes,
8.60   Seu formam, seu quis precium bene computet, illis

Taliaque ingresso pallatia maius habebant Comparatio
Ipsa sibi pondus. Veluti quum fulua micantem
Accipiunt multo splendore metalla lapillum,
Non aurum gemmę precium facit, illa sed auro
Multo plus lucis confert, plus addit honoris.
8.70   Firmato imperio genus ipsum augere uacabat,
Successor sceptro ne desit stemmatis huius
Atque domus semper generet Iesseia reges.
Ergo

At uero Dauid, dum nil decernit agendum, Responsum a deo accipit
Donec certa dei discat pręcepta, monentem
8.125   Audit, si uicto tandem cupit hoste potiri,
Non eat aduersus contra, sed lęta pirorum
Ingressus nemora, a tergis inuadere pergat,
Nec tamen ante suos pugnę committat, ab altis
Quam rumpant sonitus siluis. Ea signa daturum
8.130   Illi se dixit capiendi ex hoste trophei.

ad sanctę tecta Syonis
8.145   Perducat, pulchro sub papilione locandam. Arca foederis
Arca erat hęc ligno mire compacta setimo,
Beseleelis opus, docti non Palladis arte,
Sed dono meliore dei monitisque supernis.
Quam pulchre factam per totum lamina fuluo
8.150   Aurea resplendens circumuelabat amictu.
Quilibet ex auro formatos angulus orbes
Pendentes habuit, quibus hinc illincque

Erodens auido fructus arbustaque morsu.
8.175   Sic solet irasci atque has exposcere poenas
Offensum numen. Quibus est compulsa fidelem
Perfida gens arcam plaustris efferre per urbes,
Nunc has, nunc illas. Sed enim quicunque receptam
Admisere domi, hęc ipsos eademque malorum
8.180   Oppressit moles, donec data sacra fuere
Bethsamę primum, Gabaonis ciuibus inde,
Aminadabus ubi sua iam sub tecta sacerdos

si nactus ero cum istis, quos ludere mecum
Vna uidisti, solidę plus laudis habebo
Quam pater ipse tuus tota cum prole suorum."
His tunc auditis animo confusa Michola
8.285   Hiscere non ausa est, muto stetit ore. Sed ipsam Michol sterilitate damnatur
Mulctauit, mulctare solet qui iure procaces.
Nunquam foeta fuit posthac optataque uentris
Gaudia non uidit. Frustra complexibus usa

Memphis
8.310   Israhelitanam iussa est dimittere plebem,
Ex illo me nulla suo domus imbrice texit
Vobiscum gradientem monstrantemque sequente
Plebe uias, anteire uię quum signa iuberem,
Sed quoscunque locos, quęcunque petiuimus arua,
8.315   Tectus pellicei processi tegminis umbra
Tergoreoque sinu. Pręsentis adusque diei
Tempus ego nunquam sacram mihi condier ędem
Quęsiui, cedroue domum uel

fugatos
Huc illucque uiros, captiuos mille recępit
Et septingentos equites hominumque pedestris
Militię (nec uana fides) bis milia dena,
Et nisi seruitium nihil isti triste tulere.
8.415   Sed quadrigarum cunctos (ut fama) iugales
Suppernare iubens, numerum seruauit equorum,
Sufficiens tantum qui centum curribus esset.
Sic afflixit equos deuictis regibus olim,
Israhelitarum quum duceret agmina

moderamina regni,
Publica summarum distinxit munia rerum: Ioab
Dux bellatorum fuerat princepsque Ioabus
8.480   Saruiades, animo pręsens et fortis in armis.
Gestorum sed cura fuit conscribere fastos Iosaphat
Sola Iosaphato, Solymis Achiludus in oris
Quem genuit. Qui sacra dei ritusque colendi Sadoch

Non minor extiterat, Dauid tamen esse uolebat
Accepti memor officii oblitusque malorum. Miphiboseth Ionathę filius
E Ionatha genitum percepit Miphibosetum
9.10   Viuere, sed lęso quondam coxendice claudum
Infirmumque pedes, Lodobari moenia qui nunc
Incoleret clarique simul penetrale Machiri.
Misit eo Dauid quosdam, qui limine ab illo
Protinus eductum Solymarum sistere in

nostris." Respondet Miphiboseth
Ille uerecundo contra sic rettulit ore:
"Ęternum salue atque uale, fortissime regum!
9.30   Haud ego me fateor tam multa ac magna mereri,
Sed te magna decet largiri munera magnum,
Sceptris apta tuis. Tantę pietatis imago
Fixa meę menti per sęcula cuncta manebit,
Gratia tam grandis toto memorabitur ęuo."
9.35   Hinc libuit regi seruum compellere

Hannonem regni proceres, male cauta secuti
Consilia, ambiguis iuuenem suspectibus implent. Legati Dauidis Hannoni suspecti
Haud illos animo missos, dixere, benigno,
Sed fallente magis: non ut de morte parentis
9.70   Solentur moestum, sed spectent, curia rerum
Ipsius quid agat, quid tractet, denique regni
Quis status externi, quę uis, inferre parantes
Arma minus ualidis, sibi

Consilia, ambiguis iuuenem suspectibus implent. Legati Dauidis Hannoni suspecti
Haud illos animo missos, dixere, benigno,
Sed fallente magis: non ut de morte parentis
9.70   Solentur moestum, sed spectent, curia rerum
Ipsius quid agat, quid tractet, denique regni
Quis status externi, quę uis, inferre parantes
Arma minus ualidis, sibi quenque subdere semper
Imbellem cupidi, nec amicis parcere

nota
Proh male multorum censendis prouida rebus
Pectora! Quę ratio est suspectos plectere poena,
Qua notos uerosque reos certamque repente
Incertis pręstare fidem? Sed discite tandem,
9.85   Quam praue Hannoni talis uecordia cessit,
Quam meruit magnas indigna iniuria poenas
Vlciscente Deo! Facinus peruenit ad aures
Iesseidę regis. Tunc rex redeuntibus ipsis

9.95   Criminis interea autores atque improbus Hannon,
Gentis Amonitę rector, fera bella timentes
Dauidisque minas, magna mercede uocatos
Conduxere Syros, peditum bis milia dena
Roobi Sobique soli, sed mille Maachi,
9.100   Mille etiam decies Bistobi, horrentibus armis
Omnes instructos animisque ad bella paratis.
Hos contra Dauid Iudeas ire phalanges
Armatosque uiros iussit ductore Ioabo.

animosus Abisas
Substitit, ingressos ut proxima moenia uidit.
Illic defixo legio Iudea tropheo
Ibat ouans et signa ferens uictricia, tandem
9.125   Ciuibus intrauit sanctam plaudentibus urbem.
Sed probrum delere fugę quum forte pudendę
Assyrii uellent, reparatis uiribus omnes
Rursum bella petunt. Regis gens Adadeseri
Ad pugnam Euphratis transmisso flumine uenit,
9.130   Agmina multa nimis magno ductore

Vastat rura, casas igni succendit et urbem
Obsedit Rabbam, regni caput. Omnis in illa
Vis fuerat congesta simul rerumque uirumque,
9.175   Quod cuiuis urbi quauis ab gente tuendę
Esse satis poterat. Sed donec bella Ioabus
Dura gerit, Solymis agit ocia mollia Dauid,
Ocia uirtutis gnauę frangentia uires, Ocii malum
In uitium propensa nimis. Si uictus in illis
9.180  

putetur,
Quum grauidam partu uicino pręferet aluum.
Hęc commenta tamen casus dissoluit et aurę
Euertunt omnes cęlandi criminis astus.
Quippe suas non est ędis ingressus Vrias
9.225   Ipse, sed ante fores augustę substitit aulę
Et nuda uestitus humo prosternitur, aptans
Suppositum capiti tumida testudine scutum, nota
Idque uiro ceruical erat. Non mollia quęrit

Dauid Vriam cędi exponi iubet
His intus uerbis conscriptum: "Moenia Rabbę
Oppugnare iube; tum qua plus esse pericli
9.275   Parte scies, illa fortis dic pugnet Vrias.
Ante sed hoc comites moneas, quum comminus enses
Ensibus illisi coeptent crepitare, relinquant
Hostibus hunc solum, solus perimatur ut ipse."
Porro dum fierent sęui fera pręlia Martis,
9.280   E Rabba egreditur cuneus

Hostibus hunc solum, solus perimatur ut ipse."
Porro dum fierent sęui fera pręlia Martis,
9.280   E Rabba egreditur cuneus fortissimus urbe
Inuaditque globum, cui tunc Ętheus Vrias
Dux erat, armati certant, sed linquitur ipse
Vique uirum pręssus uita spoliatur et armis.
Nec cunctis fugisse datum, circumdata nanque
9.285   Pars non parua cadit comitum certantis Vrię,
Ne solus tristes Herebi descendat ad umbras,

Funebris pompę paucis de more diebus,
Traducta est claram regis Dauidis in aulam.
Iamque palam thalamis magni magis usa mariti,
Enixa est puerum summę, si fata tulissent,
9.325   Immensęque spei. Sed crimine parta nefando
Coniugia ęterno cęlum terramque regenti
Displicuere deo. — Nathano proinde prophetę,
Arguat ut regem, mandat. Petit ille penates
Sydereos et regis adit penetrale superbum

Non impune feres hęc tanta piacula, Dauid!
Aduersę gentis duro uexabere Marte
Atque, ut mechus eras alienę coniugis, omnes
Vxores hac urbe tuas sic polluet alter,
Nec tamen hoc tacite, turba spectante sed omni'."
9.365   Pertimuit meritas culpę mens conscia poenas. Dauidis penitentia
Hinc Dauid peccasse dolens suspirat et inquit:
"Peccaui tibi, magne deus. Tu parce fatenti!"

nota
Discite quam felix sceleris correctio, uel quam
Festinata reo uenia est indulta dolenti!
9.370   Continuo Nathanus ait: "Secernitur a te
Ęternę exitium mortis, sed murmuris autor
Quum fueris plebi, quo sunt cęlestia lęsa
Numina, quę nata est nuper tibi spuria proles,
Hac orbatus eris: teneris decędet ab annis."
9.375   Hoc dicto abscessit uates regemque reliquit.

idem
Cum gemitu profusus humi lamenta ciere.
9.380   Circa illum famuli atque uxores et domus omnis,
Hortantes, saltem de terra surgat et adsit
Iam tandem mensę fratrum procerumque suorum.
Ille sed immotus perstat, solamina nulla
Admittens languenti animo mentisque dolori.
9.385   Septimus inde dies puero fuit ultimus ęui,
Postquam lethiferum suscepit corpore morbum.
Non erat hic Dauid, longe diuersus ab

Inde petit mensam, coenat, non pristinus ori
Moeror inest, sicco stant lubrica lumina uultu.
9.405   Mirari hoc omnes atque illum poscere causas,
Cur non extinctum doleat, quem corpore uiuum,
Sed febri affectum iamdudum flerat acerbe, nota
Respondit Dauid: "Lachrymis fletuque moueri
Numina sancta solent, ieiunis gratia facta est
9.410   Sępe uiris, humiles oculis deus aspicit ęquis.

Doctrinisque bonis quondam percultus ut esset
9.430   Atque habilis regno. Multum referre putabat, Quali magistro pueri commitendi
Non modo ut ingenuis sit pręditus artibus ille,
Sed magis ut uitio purus noscatur ab omni
Et uirtute probus, puerum cui cura docendi
Est commissa rudem. Teneros magis influit annos
9.435   Quod cernunt oculi quam quod caua percipit auris.

Rabba expugnatur
9.440   A Solymis regem. "Veni," inquit "moenia Rabbę
Tormentis concussa ruunt rimisque fatiscunt.
Pars cecidit muri, patet hac ingressus in urbem,
Sed tibi seruatur capiendę gloria Rabbę,
Vt uirtute tua potius superata feratur
9.445   Quam pugna ductuque meo." Rex milite multo
Armatus uenit, primo capit impete Rabbam.
Vrbs opibus uiduata suis, simulachra deorum

Legatisque mali nil uelle infligere regum.
Victor deinde uirum coetu comitante suorum
Et lętas tollente simul super ęthera uoces
9.465   In patriam rediit, pręda magis an grauis armis
Incertum. Sed enim pro tantis ille triumphis
Soluit uota deo, laudes gratesque peregit. Liber X

Nathanus uates. Tu me, diuine, canentem,
Spiritus, ętheria cęli delapsus ab arce
10.10   Dirige per ueteres optato tramite fastos,
Non quos Pierides, nec quos dictauit Apollo
Gentibus infidis, sed quos meliore relatu
Veridicique magis nobis cecinere prophetę. Thamarim adamauit Ammon
Thamaris una fuit forma pulcherrima regis
10.15   Natarum, mater quam quondam chara Maacha

Natarum, mater quam quondam chara Maacha
Germanam pulchro generauerat Absaloni.
Hanc ardere coepit totis affectibus Ammon,
Ante omnes alia regi de coniuge natus.
Hanc solam spectare miser, cęlare sed ipsam
10.20   Intima carpentem coepit pręcordia flammam.
Nam proferre pudor turpem prohibebat amorem
Ipsaque uirginitas integrę intacta puellę
Obstabat uotis et desperare iubebat.
Sed

cęlare sed ipsam
10.20   Intima carpentem coepit pręcordia flammam.
Nam proferre pudor turpem prohibebat amorem
Ipsaque uirginitas integrę intacta puellę
Obstabat uotis et desperare iubebat.
Sed stimulis urgere feris insana cupido
10.25   Iam magis atque magis pergens, non nocte sinebat,
Non requiesse die. Iam ferre incendia cordis
Non ualet ęgroti: tacitus suspiria ducit,
Stat, sedet, huc illuc errat

Indicat aspectus. Quid habes? Mihi dicito, forsan
Opportuna dabo pellendi pharmaca morbi." Ammon
Suspirans Ammon: "Non est medicabile nostrum,
10.40   O Ionadabe, malum. Sed quid tibi demoror" inquit
"Secretum proferre meum? Me Thamaris intus
Vrit amor tenuatque iugi membra extima cura.
At tu siquid habes, tanto succurre labori.
Nam mihi siue mori est decretum siue potiri

Consultore mali. Finem prudentia rerum
Metitur. Tunc coepta probat, quum mente sagaci
Perpendens discit, qualis manet exitus illa,
10.65   Nec suadere suis quod palpet curat amicis,
Sed quod grata bonis factum commendet honestas,
Quod ius fasque putat, quod denique profore credit.
Thamaris ergo patris iussis compulsa penates
Ammonis petiit pultemque cibosque parauit.
10.70   Accedens ęgro

queri," dixit "culpa est aliena puellę
10.105   Vis illata probę. Stupratę damna rependi
Non nisi raptoris possunt pro crimine poena.
Solamen tibi sit non consensisse scelesto
Et luctasse diu. Caro est uitiata, sed ipsa,
Ipsa integra manes. Seruatur quippe pudicis
10.110   Virginitatis honos, etiam ludibria passis.
Rem tacitam teneas et dissimulare memento."
His dictis sedata silet frenatque dolorem.

Virginitatis honos, etiam ludibria passis.
Rem tacitam teneas et dissimulare memento."
His dictis sedata silet frenatque dolorem.
Quanuis ora rubor suffundat, iussa facessit
Incestumque tegit. Sed et Absalon, impia cordis
10.115   Condere consilia adnixus, placabilis oris
Monstrabat speciem succensaque felle tumebat
Intus mens odii. Mitis tamen extima uultus Comparatio

foedant.
Ille solo lapsus misere deuoluitur imo
Persoluens meritis commissa piacula poenis.
Conscendunt mulos reliqui trepidante tumultu
Et celeri repetunt Solymarum moenia cursu.
10.190   Sed mage pręcipiti pręcurrit fama uolatu,
Sauciat et falsis regis rumoribus aures:
Illius occisos natos narrauit ad unum,
Nec quenquam superesse patri. Perculsus atroci
Erumna genitor nudauit pectora

iustissime, mitis,
In te sęuus eris? Nati dum fata perempti
Vnius defles, pateris tam tempore longo
Alterius uitam diuersas quęrere terras
10.265   Atque uno amisso te uelle carere duobus.
Sed quum nemo queat uitam reparare perempto,
Huius qui superest, oro, miserere tuęque
Consule fortunę. Longinquis exul ab oris
Iam redeat fratrisque locum genitore iubente
10.270   Impleat amissi. Gentem populumque

Corda tibi, externis duce me translatus ab oris,
10.360   Natali gaudes terra. Quo crimine tandem,
Absalon, hoc merui, segetes ut iusseris igni
Deuastare meas? Nec me mea damna fatigant,
Sed furor iste tuus." Subridens Absalon inquit: Absalon respondet
"Haud hoc iratus feci, sed nostra, Ioabe,
10.365   Mens animusque tui cupiens, quum sępe uocatum
Non uenisse quidem cognouit, talia

Absalon, hoc merui, segetes ut iusseris igni
Deuastare meas? Nec me mea damna fatigant,
Sed furor iste tuus." Subridens Absalon inquit: Absalon respondet
"Haud hoc iratus feci, sed nostra, Ioabe,
10.365   Mens animusque tui cupiens, quum sępe uocatum
Non uenisse quidem cognouit, talia secum
Commentans egit. Te nunc pręsente fruetur
Et tibi multiplici damnum mercede rependet,

dextraque retento
Dat dulces monitus. Post hęc amplexus utraque
Candida colla manu lachrymis dabat oscula fusis
Oblitusque mali nato felicia fata nota
Optauit. Sed uota leues uanescere in auras
10.390   Consueuere, quibus nimis impia facta repugnant.
Post donata sibi fraternę crimina cędis Absalon appetit regnum
Absalon elata coepit ceruice

Perfudit lachrymis. Cui sic respondit Etheus:
10.470   "Dimisi patrios quondam, rex magne, penates
Te propter. Nunquid qui tecum prospera cępi
Hactenus, aduersa nunc pressum sorte relinquam?
Sed, peragat quodcunque uelit fortuna, sequemur
Te tergumque tuum, quoquo te uerteris, omnes.
10.475   Siue petes mortem seu uitam, numina iuro,
Nusquam abero milesque tuus morietur Etheus
Tecum una, si forte mori te

Lib. XI
Iam uix ingresso Solymarum moenia Chuso
Absalon ecce etiam magna comitante caterua
Aduenit laterique latus magis omnibus hęrens
Achitophelis erat. Sed talia dum urbe geruntur,
11.5   Iam iuga transierat montis magis ardua Dauid,
Quando illi occurrit seruus cum munere Siba, Siba seruus Miphibosetum insimulat perfidię in regem
Siba suo domino

Res angusta domi largis affectibus obstat,
Sit uoluisse satis." Postquam rex omnia uultu
11.20  Accepit placido, "Donis iocundior" inquit
"Es mihi, Siba, tuis, animum dum penso fidelem
Solicitumque mei. Sed dic, ubi natus amici
Est nostri Ionathę, cui seruis, Miphibosetus?"
Ille ex composito meditatas ante loquellas Siba in dominum suum
11.25   Tempore captato multa cum fraude ferebat:

Contra Dauidem lapides torquere furendo
Coepit et hunc ipsum contenta carpere uoce:
11.50  "I nunc, crudelis regnator, perfide serue,
Hęredi regnum qui quondam Saulis ademptum
Vi retines! Sed iusta dei uindicta scelestos
Insequitur mores. Nati propelleris armis,
Qui non iure tuis alios oppresseris ante.
11.55  Nunc tali meritas pendis pro crimine poenas."
Sic iuga percurrens montis clamabat in illum

11.60  In te latrabit lingua canis ille nefandus,
Optime rex? Sine me, petulantia protinus ora
Hoc cędam gladio!" Sic dicens porrigit ensis
Ad capulum dextram, Semeum quoque lumine toruo
Suspexit. Sed enim miti sermone minacem Rex respondit
11.65   Rex cohibere uirum conatus "Desine" dixit
"Velle illum punire hominem. Fortasse iubente
Hęc maledicta deo nobis nunc ingerit audax,

pręstantia bello
11.140  Corpora sunt illis fortesque in proelia dextrę.
Inde tuus genitor discrimine quam sit in omni
Prospiciens, quam mente sagax, quam promptus in armis,
Nemo est quem fugiat. Sed nunc fortasse periclum
Vitans ipse latet, ducibus moderanda relinquens
11.145  Illo castra loco. Quo si certamen inibit
Achitophel casuque unus de plebe tuorum
Occidet, exibit rumor cecidisse trecentos

11.235  Quando dei nutu sibi talia missa putabat
Munera et externę solertia corpora gentis
Auxilio uenisse suis, ad bella cohortes
Iam subeunda parat. Legio data prima Ioabo,
Altera Abisę, sed reliquam sortitur Etheus,
11.240  Olim Gethea Solymas qui uenit ab ora.
Prępositis ducibus quum tandem signa moueri
Cerneret, ipse etiam cum primo exire parabat
Agmine, sed proceres illum timuere periclo

Altera Abisę, sed reliquam sortitur Etheus,
11.240  Olim Gethea Solymas qui uenit ab ora.
Prępositis ducibus quum tandem signa moueri
Cerneret, ipse etiam cum primo exire parabat
Agmine, sed proceres illum timuere periclo Duces ad Dauidem
Obiectare graui. Tunc omnes "Nolumus" aiunt
11.245  "Ad bellum uenias. Nos hęc in pręlia mitte.
Tu uero maneas Castrorum tutus in

utręque acies. Instant torquentque sagittas, Pugna
Clamant, concurrunt, gladios in uulnera stringunt,
Comminus inter se pugnant et pręlia miscent.
11.270  Mars dubius primum, sed mox Dauidica turma
Acrius insistens retro sibi cędere cogit
Aduersas acies Absalonisque cohortem.
Sparguntur toto fugientum corpora campo. Comparatio
Concusso ueluti

Atque ait: "Armorum nondum reticente tumultu
11.350  Nosse nihil potui. Veni, uictoria tantum
Vt tibi nota foret." Dum talia fatur Achimas, Chusus
Applicuit Chusus. Sed pectore fessus anhello,
Vix uerba euoluens referebat et ipse phalanges
Aduersas mundi rectore fauente fugatas.
11.355  Sitne puer sanus, Dauid rogat. Ille parumper
Cunctatus dixit: "Patiatur talia quisquis

Extra ferre pedem Solymasque exire nequiui,"
Inquit "quum uellem. Quid enim mihi gratius unquam
Quam tua terga sequi, seu pręlia sęua facessas
12.65   Seu meditere fugam? Te uiuo uiuere uellem,
Te moriente mori. Sed enim quia corpore claudo
Carpere iter plantis tecumque exire pedester
Nequaquam poteram, Sibę isti mando, pararet
Afferretque mihi, qui me peruectet, asellum.
12.70   Ast hic iumento fugit malefidus abacto

Sustinet hos artus, nunquam seruire pigebit.
Deleri meruit Saulis genus omne nefandis
Illius in te odiis, at te miseratio menti,
12.80   Rex, innata tuę sic flexit, non modo ut esses
Offensę oblitus, sed me de Saule nepotem
Adiutum uelles: fundos mihi cędis auitos
Concędisque tuę conuiuia dulcia mensę
Perpetuoque foues, o rex, mea uiscera uictu,
12.85   Victu regalis luxus et frugis opimę.

Teque tuosque uelim. Tu nostra semper in aula Respondet
12.105   Post me primus eris."—"Grates ago, maxime regum,"
Berzelaus ait "quod tanti me facis unum,
Sed me tale quidem prohibet mea grandior ętas
Accipere oblatum, quanuis optabile, munus.
Octuagena meę uitę iam uoluitur ęstas
12.110   Iamque oculos uisus linquit gustusque palatum.
Surdescunt aures, ęgros tremor

Rex Dauid nostrę est, censemur nomine Iudę
12.145   Nos atque ipse simul. Fungi ergo munere tali
Cui mage conueniens fuerat? Traduximus illum
Non prece, non precio flexi iussuue coacti,
Sed solo obsequio studiisque ad honesta paratis.
Non est, quod nobis irasci mente proterua
12.150   Debeat hinc quisquam uel quicquam triste minari." Isręl
Israhelita cohors, nec adhuc sedata,

turmę
Israhelitanę, maneant, quos prętulit ipse
12.165   Iesseides nobis, nos nostra ad tecta petamus!"
Secessere tribus omnes et rege relicto
Sebę terga sequi coeperunt agmine longo.
Sed tantum gens sola quidem fidissima Iuda
Permansit cum rege suo regemque secuta est
12.170   Atque ipsum Solymę regalibus ędibus urbis
Intulit et solio considere fecit eburno. Separat Dauid a se

Illic occurrens Amasę collega Ioabus
Succinctus gladio "Salue, charissime" dixit Amasam dolo perimit Ioab
12.210   Apposuitque manum mento, quasi grata daturus
Oscula, sed ferro, cui se manus altera iunxit,
Perforat aduersi uentrem. Tunc corpore aperto
Intestina fluunt, trepidat percussus et albo
Ore petit terram perfusaque sanguine membra
12.215  Voluit humi et subita depressus

Dum cęli tonitrus demens imitatur et ignem
Ętherium. Minus ille nocens, magis iste cruentus,
12.260  Inuento similis, meruit sic plectier ergo,
Vt seu maiorem seu poenam ferret eandem.
Sed dum non segni studio laceratur Abella,
Principibus matrona uiris ęquanda, feroci
Nixa animo dubiisque simul bene prouida rebus,
12.265  Inscendit muros, patrię poscente periclo,
Et clamore ducem propius uocat

12.310  Post confecta quidem iam talia bella Ioabo.
Ast ipsis tantum Celetheis et Pheletheis Banaias
Banaias pręfectus erat, non tardus ad arma,
Ioiada genitore satus. Sed cura tributi Aduranus
Fertur Adurano commissa fuisse legendi. Iosaphat
12.315   Natus Ahiudo Iosaphatus gesta notare
Annua iussus erat.

gesta notare
Annua iussus erat. Scribarum maximus unus Siba Sadoch
Nomine Siba fuit. Curabant sacra Sadochus Abiathar
Atque Abiatharus, sed primus honore sacerdos Hiram
Hiramus fuerat, qui dicitur Iraithes.
12.320  Hi tunc atque alii magni moderamina regni
Rite gubernabant, homines sine fraude fideles,

pauentes,
Quum conspexissent fortem cecidisse Goliam
Ense Deodati, Bethlemis clarus in oris
12.450  Quem genuit Salthus pręstantem robore multo
Corporis atque animi. Non est hic ille Golias,
Sed par ferme illi, quem Dauid uerbere fundę Quarta uictoria
Prostrauit pastor. Quarti uictoria belli
Hostibus ex istis Getheo morte perempto
12.455  Constitit. Ante alios statura ingentior illi,

Cęlicolum regi. Coepit minus esse molesta
Ipsa sitis, gaudente animo uirtute uirorum,
Quorum nulla quidem reticebunt sęcula laudem.
Pręterea reliqui fortes certamine belli
13.125   Cantandi occurrunt, tribus his sed laude minores: Ioab
Saruiades nostri dux agminis ipse Ioabus
Bellator robustus erat, qui sępius istam
Hostibus euictis gaudens remeauit ad urbem.
Sed quia

tribus his sed laude minores: Ioab
Saruiades nostri dux agminis ipse Ioabus
Bellator robustus erat, qui sępius istam
Hostibus euictis gaudens remeauit ad urbem.
Sed quia fraude suos astuque peremit amicos,
13.130   Corrupit laudis uitii foetore decorem. Abisas
Illo igitur maior censendus frater Abisas,
Qui quondam forti uibrans hastile lacerto

reges
Ire solent, uictis ducunt ex hoste triumphos
13.190   Ascenduntque hilares non ad Capitolia curru
Cęsareo, quę longa potest uastare uetustas,
Erruere hostilis furor et consummere flamma,
Sed gradibus uerę uirtutis ad alta beatum
Regna, quibus uis nulla quidem nocitura timetur,
13.195   Nec finem positura dies, quę plena bonorum
Semper erunt penitusque malis obnoxia nullis?
Illis sancte actę perstant

superata cupido
Mollius utendę. Tamen est et turba beatum Minus perfecti
Et felix uulgus, quorum quia gesta tacentur
Non ideo exclusos cęlesti credimus aula,
Sed legis plene seruatę dona mereri,
13.210   Coniugii dum iura colunt foedusque pudici,
Dum formare suos diuino dogmate natos
Soliciti curant, dum castigare suorum
Nil errata timent, miseros solantur et idem

denique censent
Velle referre nefas, uitiis seruire recusant
Virtutique student, quanuis non illa capessant
Exequata polo perfectę culmina uitę. nota
13.220   Sed, puto, nulli hominum mortali in corpore mores
Esse adeo exacti possunt, quin labe notentur Comparatio
Interdum culpę. Leuato lucida ferro
Arma squalent tactu, candentia uela uapore

corpus
Efficiturque magis post nota pericula cautus. Dauid
13.230   Hinc etiam Dauid, quanuis uirtutibus ingens
Et pietate foret, peccasse aliquando refertur,
Sed semper fecisse satis pro crimine fusis
Ante deum lachrymis culpamque leuasse dolore. Numerare iubet populum
Nunc quoque subuersus tumidę tentigine mentis
13.235   Atque supercilio laudis per

fluctu
Subsidat penitus, pereat simul ipse sub undis.
Iam desperabat tantos finire labores
13.365   Ante diem Dauid precibusque instare pigebat,
Propositi nisi quum uenisset temporis hora.
Sed deus omnipotens miseratus funera plebis
Israhelitanę, Solymas ne cęderet ultra,
Ensifero iubet ipse suo, sęuire parato,
13.370   Donec terna dies transiret. Nanque statutum
Vindictę sic tempus erat, nisi mulcta

statutum
Vindictę sic tempus erat, nisi mulcta dolore
Compensanda foret sub lucis tempore primę
Delictum lugente reo. Peccata merebant nota
Supplicium tridui, sed poenam temperat omnem
13.375   Pro male commissis dolor acer sponte receptus.
Pręterea pietas Dauidis tanta mereri
Quid iam non potuit, populum qui morte suorum
Atque sua cupiit dira de labe redemptum?

nominis archon
Excipere hospitio? Non hoc sine numine summi
Euenisse dei mihi donum credere par est." Dauid ad Arreunam
Respondit Dauid: "Virtus me non mea magnum,
Sed multa ęterni fecit clementia regis.
13.395   Cui certe ut statuam candentis marmoris aram,
Est mercanda tui modo nobis area campi.
Atque ideo nunc ipse tuos, Arreuna, penates
Accessi cupiens hęc illi reddere

Rursum rex inquit: "Nequaquam talia gratis
Accipiam! Proprio placandum munere numen,
Et non sponte dato restat mihi." Dixit et illi
13.410   Quinquaginta dari signata numismata siclos
Pro mercede boum, sed plus pro iugere campi
Iussit et extructa quadrati marmoris ara
Sacra offerre deo coepit ueniamque precari,
Fila mouere lyrę et modulatos dicere cantus.
13.415   Placatum numen depulsa nube malorum

Templa sacrata pio, pecudum si sparsa cruore Confugium ad ecclesiam
14.195   Tutata est hominem manifesti criminis ara?
Non quod pręstari debet fauor ullus iniquis,
Sed quod multa locis danda est reuerentia sacris,
Nec uiolenta manus templis adhibenda dicatis,
Sponte repurgando sceleri, non cęde luendo.
14.200   Nuncius ad regem sic est Salomona locutus: Adonias

Affixumque cruci suspendet, pocula felis
Faucibus apponet sitientis, cuspide pectus
14.255  Transadiget dominumque pium per sęua peremptum
Supplicia angusto condent claudentque sepulchro.
Sed pro multorum qui talem ferre salute
Adueniet mortem, postquam monstrabit in istis
Esse hominem uerum sese, testabitur inde
14.260  Esse deum uerum: clauso qui nempe sepulchro
Exibit uiuus, uiuum lux tertia cernet

Probra uomens, maledicta tonans, conuitia fundens,
14.330  Quando iter arripui Castrorum moenia uersus.
Talia dimittas, quoniam Iordanis ad amnem
Occurrit supplex nobis ueniamque precanti
Ignoui crimen. Sed quid, rogo, moribus istis
Ignouisse iuuat? Freno compesce pauoris
14.335  Dissidiis assuetum animum turbasque cientem.
Imperio parere tuo si desinet, illum
Dede neci, multos male ne contaminet unus.

Lustra decem lustris regnans minus ille duobus,
Hebronę septem sceptrum gestauerat annos,
Tres et triginta sanctam translatus in urbem,
Vrbem pręcipuę longinqua per oppida famę,
14.400  Sed mage Dauidis celebratam nomine regis. Conclusio operis
Hic operis longo deducti syrmate finis,
Hic suspensa tholo sileat lyra. Diximus ecce
Quicquid bella gerens et quicquid pace

14.415  Pro fragili regno stabili dominatur in aula
Conspicuus consorsque sui super ęthera Christi.
Hęc mihi cantanti non doctus fauit Apollo,
Non Helicon, non turba nouem celebrata sororum,
Sed sacer ętheria delapsus spiritus arce
14.420  Impleuit nostram diuino lumine mentem
Et uersu memorare dedit non ficta poetum
Prodigia aut uarias hominum diuumque figuras,
Sed quę nostra fides scriptis testata

celebrata sororum,
Sed sacer ętheria delapsus spiritus arce
14.420  Impleuit nostram diuino lumine mentem
Et uersu memorare dedit non ficta poetum
Prodigia aut uarias hominum diuumque figuras,
Sed quę nostra fides scriptis testata uetustis
Hausit et arguto conata est promere cantu.
14.425  Illi ego Spiritui pro tali munere grates
Semper agam sanctaque simul delatus ab aura
Littus ad optatum subducta puppe

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report