Your search found 6952 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 4986-5417:

areas temporibus proportionales, atque alia hujusmodi usurpemus? Verum quae suis enunciare nominibus ob minus elegantem dicendi modum minime audemus, an eadem ut aliter efferamus, omnis interclusus est locus? Nullane alia erit ratio, qua haec verborum asperitas leniri, ac moderari possit? Quaeque ob inamoeniorem quandam speciem conjungi eum numerorum venustate nequeant, nullo pacto eadem illuminare, ac distinguere valeamus? Atqui scimus Poetis suum esse loquendi morem,

quaecumque figurae
Si crescunt, vel si major collata minori est,
Crescere plus ipsa facie molemque, locumque,
Majoremque magis multo distendier intra;
Nam facies tantum, qua longa est, lataque crescit
Mensura duplici; debetur terna sed ipsi
Moli, quandoquidem pariter procurrit in altum.
Propterea si sint simili constructa figura
Horrea nostra

Sed cum Leibnitium et scribendis versibus dedisse operam sciam, et Philosophiae numeris explicandae rationem, consiliumque laudasse, alium neminem nostrae sententiae auctorem, laudatoremque desidero. Est illius ad Drieschium epistola, in qua cum Poligniacii elegantissimum Poema laudat plurimum, tum vehementer se cupere ait, ut Poetarum studia magis, quam hactenus fieri soleret, ad utilitatem convertantur. Sapienter ille quidem; sed fortasse rationi philosophandi suae

ampliorem formam reddita, quam unquam antea obtinuisset. Incredibilem enim ille vim, ac praestantiam addidit istiusmodi investigandi artibus, cum illam etiam adjunxisset, cujus ipse fuisset auctor, atque inventor, Infinitorum disciplinam, qua nihil ad res cognoscendas opportunius. Quapropter mihi quidem non ille tantummodo exquirendae naturae commonstrare viam caeteris, verum etiam expugnandae quodammodo comparare instrumenta atque admovere machinas videri solet. Hinc

ab illo mirifice, ac singulariter auctam naturae cognitionem, et nostra, et quaecumque consequetur aetas, sentiet, atque fatebitur. Quanta enim subito lux, verique species enituit, cum eam corporum omnium conjunctionem esse declararet, qua ita sese vicissim omnia pertraherent, ut gravitatis viribus haec Mundi universitas contineretur. Quam ingens inde, ac mirificus earum rerum ordo emanavit, cum errantium siderum motus, veris atque autumni antecessiones, accedentis, ac

perfectae atque absolutae Philosophiae Newtono tribuendam. Et mihi quidem praestantior videtur hominis commendatio, qui non leviora quaedam ornamenta, sed Naturae ipsius vim, atque artificium perspexerit, nobisque declararit. Qua quidem in re, illud nobis praecipue propositum debet esse, ut ex hac magnificentia, ac pulcherrimarum rerum cognitione facile intelligamus tanti operis effectorem, ac moderatorem Deum. Nam bene, ac sapienter est a Bacone de Verulamio

massae, et molis oritur densitatis idea. A vers. 952. nos vero motus corporis per massam multiplicatam in spatium, seu in velocitatem, et tempus, vel demum, posito eodem, vel aequali tempore, in solam velocitatem ad vers. 972. Qua ratione, et quibus regulis proprietates corporum, et naturae leges, sint inquirendae, quidque ab aliis Philosophis veccatum sit in causis rerum investigandis: quia a nobis primae rerum causae cognosci non

sit in causis rerum investigandis: quia a nobis primae rerum causae cognosci non possunt, ab effectibus et phaenomenis naturae ejus leges esse inquirendas: tum quonam pacto ex phaenomenis illae cognoscantur, et qua ratione inductio adhibenda, quantoque haec hujusmodi rebus usui sit: praecipue tamen tres in naturae investigatione regulas prae oculis habendas: primam esse; eas qualitates corporum universales esse, quas omnibus convenire

animadvertendum hoc esse ait, si corpus vi repellente impulsum a centro fugiet, figuram, quae describetur, convexitatem centro obversuram. Concludit postremo, ut corporibus, sic mentibus suam videri esse vim quandam inertiae, qua eundem, in quo sunt, statum animi conservare nituntur, nisi extrinsecus quibusdam viribus dimoveantur, velut variis motibus, ac affectibus, qui tranquillitati nostra obsunt plurimum, ac pacatam vitae rationem perturbare

praefert, et quia in posterum futurum sit, conjicit. A vers. 108 actioni contrariam semper, et aequalem esse reactionem demonstrat inductione ad vers. 208. Nulla re melius hanc legem evinci ait, quam collisione corporum, de qua hic agit: primo distinguit tria corporum genera, dura, mollia, et elastica. Nullum corpus perfecte aut durum, aut molle, aut elasticum existit. Tum quid debeat accidere in collisione corporum perfecte mollium, quid in

inertia et actionibus potentiarum pendeant. A vers. 1232 corpus ab aliqua vi oblique projiciente, et simul a gravitate impulsum curvam lineam descripturum esse, ait, quam Parabolam dicimus, quae est una e conicis Sectionibus, qua occasione coni originem, et conicas Sectiones explicat a vers. 1252, Ellipsim nempe, Parabolam, et Hyperbolam, variosque usus earum commemorat ad vers. 1509, inter quos et eum refert, nempe corpora oblique projecta

constantis, et seclusa quavis resistentia. A versu 420. ad versum 454, si, ut dictum in ascensu rectilineo, corpus cum acquisita in fine arcus velocitate per eumdem arcum impellatur, ad eandem ascendet altitudinem, a qua descenderat, et si continuetur ille arcus ex alia parte, idem prorsus accidet. His expositis transit ad oscillationes pendulorum, in quarum singulis vix ullae resistentiae percipiuntur. Tempus unius oscillationis in arcu

quae sunt in diversis terrae locis; earum directionem non esse ubique parallelam ait; ubi terrae figuram ad globi formam accedere demonstrat, et cur difficile invenire, an gravitas inaequalis constet in diversis terrae locis. Qua id ratione per pendulorum vibrationes observatum sit, quaeque porro difficultates objectae, et quomodo sublatae ad versum 1962. Inaequalitatem gravitatis Hugenius et Newtonus non ex observationibus, sed ex theoria ipsa

inter Planetas statuit, tresque proponit Keplerianas leges, ad quas intelligendas ea, quae in Ellipsi scitu necessaria sunt, breviter persequitur. A vers. 514 prima Kepleri lex Solem in altero locat e binis Ellipseos focis, qua in Curva quivis Planeta orbem percurrit suum. Per secundam legem areae orbium Planetariorum sunt temporibus proportionales. Tertia demum lex quadrata temporum periodicorum facit esse, ut mediarum distantiarum

Solem, omnesque secundarios in suos primarios illa gravitatis vi tendere, quae in ratione sit reciproca duplicata distantiarum, ea videlicet ipsa, quae inventa est in gravitate Lunae cum gravitate nostrorum corporum comparata. Qua in ratione explicanda, et confirmanda ad vers. 822 immoratur. Ex quibus infert gravitatem nostrorum corporum in Terram ejusdem esse, ac eam generis, quae primarios Planetas in Solem, secundarios in primarios trahit;

A vers. 851 descendit ad problemata quaedam motus corporum projectorum, quae ejusmodi vi solicitentur, definitque, quid corpora, ut in ellipsi ferantur, aut in parabola, determinet. Expositurus porro Cometas quoque eadem, qua Planetas, teneri gravitatis in solem vi, eas primum describit, quales observari solent, a sideribus ceteris distinguens; nihil mortalibus, ait, funesti ab iis significari, cum vulgo jampridem timori essent, neque Telluri

labentia. Post Cartei, Bernoullii, et Cassini propositas de Cometis, rejectasque sententias ad Newtonianam transit, vique gravitatis in Solem eorum explicat motus, quos in Ellipsi maxime longa et procurrente fieri probat; pro qua Newtoniana theoria Cometarum multas affert observationes; unde evincit ad vers. 1266, confirmatque generalem illam in Solem gravitatem revera existere. Eam veteres Pythagoricos agnovisse ex illa caelesti eorum harmonia

Superioribus hoc elegantissimum Newtoni inventum additur, descendendo in sphaera, vel in sphaeroide elliptica a superficie ad centrum gravitatem decrescere in ratione directa simplici distantiarum; hinc determinatur et ratio, qua gravitas decrescit aequatorem pergentibus a polo, quae res cum Telluris figura connexa est, multoque expeditius invenitur, quam datis Ellipsoidis axibus gravitas tota, sive ipsius ad haec sua incrementa ratio. Tunc quaedam

traductae sunt; quod pluribus illustratur exemplis; illud praecipue exquiritur, unde homines a naturali inter se aequalitate ad inaequalitatem transierint, et ad rerum dominia, ac terrarum pro cujusque jure divisiones, qua ex re agros dimetiendi profluxit ars, praesertim in Aegypto, exundante Nilo, quae deinde mirum aucta in modum sub Geometria nomine transiit ad universae Telluris magnitudinem, figuramque deprehendendam, et ad distantias, ac

peregerint, explicat ad vers. 270, a quo transit ad recentiorum Fernelii, et Ricciolii conatus, quorum omnium methodi aut nobis parum notae, aut intutae imperfectaeque sunt. Accuratior demum investigationis ratio reperta est, qua primi Piccartus et Cassinus Terrae gradus mensuris suis comprehenderunt, quos subsequuti sunt alii multo diligentiores, illi praesertim Parisienses Academici, polum versus alteri, alteri sub aequatorem dimissi. Horum

Bonae Spei, atque in Italia peractae sunt. Ex quibus omnibus deducitur Terram esse ad polos compressam; quatenus autem, adhuc incertum esse, cum omnia graduum dimensorum discrimina uni tantummodo formae consentire non possint. Qua occasione inquirit, quaenam ea Terrae forma sit, quae per graduum mensuras revera investigatur, ipsamque, ait, ob inaequalem textum in Terrae partibus praesertim prope superficiem, inaequalem aliquantulum esse, atque

quoque exteriorem formam a gravitate pendere necesse est; aer enim, ut caetera corpora, gravis est, proinde inferior a superiore comprimitur eo usque, dum ejus elasticitas cum ipso pondere aequilibretur. Exponit porro legem, qua aeris attenuatio progreditur in ascensu, quaque densitate in altitudine quavis sit ille praeditus, et cur hic plerumque observationes a theoria dissentiant. Eum non longe a Terra protendi, finirique debere ait ab ingenti

a Terra protendi, finirique debere ait ab ingenti Solis atmosphaera repetit, quam a vers. 1250 probat illa praesertim luce, quam zodiacalem appellant, cujus speciem describit, ortumque ab ipsa Solis atmosphaera repetit, a qua boreales quoque Auroras deducit, de quibus agit a vers. 1360 praecipua exponens earum phaenomena, phaenomenorumque rationem reddit Mairanii, rejectis aliis, inhaerens sententia ad vers. 1580: redit unde ad terrestris

proponit, tum a vers. 93 ad vers. 264 in librarionis Lunae causam inquirit, eandemque exinde librationem ad Jovis et Saturni Satellites per conjecturam transfert, carentibus eadem Planetis primariis. Ea porro, qua dicta sunt de nodis lunaris orbitae, transfert ad Saturni annulum, atque ad aequinoctiorum praecessionem explicandam, quam a vers. 376 ad vers. 449 pertractat. Tum locum ait esse ad evolvendos maris aestus delabi, quorum

diurna, menstrua, atque annua dividuntur, describit, praeterea et singularia, quaedam pro certo regionum situ indicat, tum quaeque causis attribuit suis, quae generatim in mutua Terrae in Lunam ac Solem gravitate continentur; qua occasione post fluminum quorumdam ac puteroum aestuationes, maris alios quoque motus considerat, et qui prope polos fieri observati sunt, et qui a ventis et fluminibus, atque ab ipsius Terrae exhalationibus

a vers. 1891 fit transitus, eosque neque existere, neque, si existere, perdurare, neque, si perdurarent, leges caelestium motuum servire posse ad vers. 2147 probatur. Collapso igitur vorticum systemati successit gravitas, qua tot undique in Mundo rerum distinctam perspicuamque reddimus rationem, numerisque subjecta singula singillatim solvimus, atque expedimus; eam quapropter commendans transit ad aliam quandam generaliorem celebrandam vim

celebrandam vim gravitati analogam, cujus ipsa gravitas sit quidam veluti ramus, non ejusdem tamen generis, neque moli corporeae necessario affixam, sed quae in animantes etiam agat quibusdam adhuc ignotis legibus, qua in re per variae discurrens exempla usque ad libri finem immoratur. LIBRI SEPTIMI. Aggressurus de luce, et rebus opticis agere, multo

eamque probat et inertiae vi, et satellitum Jovis ecclipsibus, ac demum a vers. 527. ad vers. 706. luminis, quod a stellis fixis ad nos devenit, aberratione. Tum quae lucis celeritas sit, ex utroque hoc argumento deducit; in qua expendenda immoratur usque ad vers. 912. Immensam hinc arguit ipsius lucis tenuitatem, quam multis experimentis confirmat, facileque ab iis, qua objici contra solent, tuetur. Progreditur deinceps ad eam luminis

aberratione. Tum quae lucis celeritas sit, ex utroque hoc argumento deducit; in qua expendenda immoratur usque ad vers. 912. Immensam hinc arguit ipsius lucis tenuitatem, quam multis experimentis confirmat, facileque ab iis, qua objici contra solent, tuetur. Progreditur deinceps ad eam luminis proprietatem, quam reflexionem, et refractionem vocant, quarum leges describens, gradum facit ad diversam radiorum naturam, a qua colorum

confirmat, facileque ab iis, qua objici contra solent, tuetur. Progreditur deinceps ad eam luminis proprietatem, quam reflexionem, et refractionem vocant, quarum leges describens, gradum facit ad diversam radiorum naturam, a qua colorum varietatem deducit; agitque pluribus de celeberrimo illo Newtoni, ac maximarum utilitatum foecundissimo hujus temporis de coloribus invento. A vers. 1435. expositas leges experimentis perspicue comprobaturus,

Narcisi fabulam non agnoscentis suam vocis a rupe repercussae, vultusque ab aqua reflexi imaginem, illamque transfert ad hominis animum extra se per res varias abeuntem, neque ea quae interius geruntur, contemplantem, qua neglecta sui ipsius cognitione, facile in vitia prolabitur, iisque consuescens naturae suae dignitatem deprimit ac deformat. Quae praefatus, a vers. 108. Speculorum rationem, quae a reflexione lucis provenit, pertractat, ac

pro varia partium obliquitate, et pro distantiis ejusdem vires determinat ad vers. 419. Ut Planetae reflectunt Solis radios, ita etiam Tellus eosdem remittit, unde quoddam in Luna lumen, quod secundarium vocant, explicatur. Qua occasione ad inaequalitatem luminis in lunari facie, ejusque partibus proceditur, quae tamen in caeterorum Planetarum superficie conspici non potest. A vers. 517. Ad pulcherrimum illum Caeli spectaculum se convertit, ac

exponenda, explicandamque descendit, crystalli nempe Montanae, atque Islandicae, quam describit. A vers. 2105. attingit alias lucis proprietates. Earumque causas, ac ipsum sensum, qui in nobis per illam excitatur, expendit. Qua occasione nonnulla affert de colorum harmonia, deque irrita spe jucundi inde sensus, ut e sonitu, orituri. Quaerit, quare e binis coloribus ad idem punctum in fundo oculi delatis gignatur in nobis sensus cujusdam medii

ad vers. 484. Inde naturalium corporum origo ac forma, ut lapidum, crystallorum, gemmarum, arborum, animalium, explicatur, ex quibus omnibus attractio minimarum in brevibus intervallis partium magis magisque adseritur, a qua et cohaesio oritur, per eamque tuborum capillarium phaenomena, similiaque alia declarantur. A vers. 699. viam sibi sternit ad vim repulsivam in minore spatio, attractivae succedentem, asserendam, eamque exemplis multis

attingere. Tum a v. 1033. paucis legibus indigere naturam probat ad ea omnia peragenda, quae tantam varietatem praeseferunt, easque posse ad vim nempe gravitatis, fermentationis, et cohaesionis reduci, sed hae postremae, qua ratione vigeant, nequaquam satis deprehensum, praesertim, in quo consistat partium cohaesio, cum dubitari jure possit, quod vulgo de illa existimatur, a praejudicatis opinionibus proficisci. Innuit hic, quantum hae, ab

adjice veris,
49  In rerum latebras, et intima Naturaï
50   Queis adyta irrumpam, longe vestigia servans
51  Magna Viri, cujus vis ignea discutit omnes,
52  Ignea vis animi, qua se cumque inferat, umbras:
53  Scilicet immensas per quem diffusa per oras
54  Omnem corpoream Gravitas agit undique molem,
55   Mutuaque in vacuos late sunt edita tractus

ab omni parte tueri?
122  An penitus, mentis quae sit natura, videmus?
123  Inde potestates etiam, viresque quot extent,
124  Quaque suos solers ratione feratur ad actus,
125   Qua moveat corpus, quo foedere juncta ligetur?
126  Non res ulla quidem praesentior, et tamen ulla
127  Nota minus non est: oculo licet omnia late
128  Lustremus, caelum, terras, pelagusque profundum,

300  Notitiae menti, quotquot sunt, suppeditantur:
301  Scilicet aut ipsis venere a sensibus extra,
302  Aut post a variis animaï motibus intus.
303   Tertia nulla via est, qua possint insinuari
304  In nostros animos, nec ab ulla parte meare.
305  At quae sic duplici fiunt ope, semper eadem
306  Non perstant ratione, suis nec finibus haerent.

ire
347  Quit causis, causis nec quoquam impellitur ullis
348   Interdum: quid Numen enim, cum conderet orbem,
349  Impulit, ut spatii solem in regione locaret
350  Hac ipsa, non qua fulget Cynosura, vel ardens
351  Sirius, aut in corde furit qua flamma Leonis,
352  Perstarent tamen hoc tunc ordine ut omnia eodem?
353   Cur neque, ab exortu rerum numerentur ut anni

348   Interdum: quid Numen enim, cum conderet orbem,
349  Impulit, ut spatii solem in regione locaret
350  Hac ipsa, non qua fulget Cynosura, vel ardens
351  Sirius, aut in corde furit qua flamma Leonis,
352  Perstarent tamen hoc tunc ordine ut omnia eodem?
353   Cur neque, ab exortu rerum numerentur ut anni
354  Tum plures, voluit, vel contra? quidve coegit,

374  Mens animi; ratio neque sufficit ulla profecto,
375  Qualem nos intus sentimus, libera ne sit,
376  Arbitrioque suo se, quo libet, undique flectat.
377  Quod superest, quoniam, qua mens ratione receptet,
378   Notitias, quid et intus agat, quae corpus, et inter,
379  Ipsam foedera sint, quid de se conscia noscat,
380  Diximus; idcirco num te cognoscere mentem,

ratione
452  Conveniant nostris quae prorsus, at undique distent,
453   Debeat ut, diversa, eadem natura videri,.
454  Adde, quod hi, queis non pollemus sensibus, aucti
455  Si qua ter crescant, deciesve, vel amplius arte,
456  Ostendant aliis circumdata corpora formis:
457  Ut cum transpicimus vitro pertenue tumenti
458   Corpus ad apricam sole illabente

548   Quamquam etenim illius secretos visere lucos,
549  Abductamque domum, fontes et adire repostos
550  Non datur, Hesperidum vigili ut servata dracone
551  Poma; ast huc illuc obeundo, qua datur, atque
552  Omnia tentando est aliquid decerpere semper.
553   Ille decus, nomenque refert, ille anteit omnes,
554  Jam notis aliquid qui adjecit, pluraque vidit

843  Stet licet, ut nautis montesque, urbesque recedunt,
844  Aut tardove, citove magis transire meatu.
845  Non igitur veros referendo noscere motus,
846   Nam non apparent, qua sunt ratione, valemus.
847  Pluribus exemplis manifestum reddere possim
848  Hoc tibi, quae constant quoque non incognita vulgo;
849  Certius at reliquis unum tamen accipe, quodque

1074  Naturae in ditione, et mundi in grande receptis
1075   Hospitium, rerum ad causas pertingere primas
1076  Cum nullis animi liceat conatibus unquam,
1077  Nec vidisse, recens qua mundus origine, et unde
1078  Fluxissent, per quos consistunt omnia, motus;
1079  Nec nimium vitae haec intersint instituendae,
1080   Ut bene, quodcumque est, queat hoc traducier aevi;

1115   Atque ea si rebus noscamus deinde retectis
1116  Consentire, ratae leges sint, firmaque jura;
1117  Sin collata novis rebus lex claudicet hilum,
1118  Restitue adjungens, qua deficit, excidensque,
1119  Qua nimia est, et multa notans exempla reforma.
1120   Scilicet exemplis a pluribus undique lectis
1121  Mens similes facili ratione inducitur ad res:

deinde retectis
1116  Consentire, ratae leges sint, firmaque jura;
1117  Sin collata novis rebus lex claudicet hilum,
1118  Restitue adjungens, qua deficit, excidensque,
1119  Qua nimia est, et multa notans exempla reforma.
1120   Scilicet exemplis a pluribus undique lectis
1121  Mens similes facili ratione inducitur ad res:
1122  At quia per flexus sic pergimus, atque coacti

1164  Ordinis aut generis, causa peragantur ab una,
1165   Ni plures nova fors ratio, manifestaque poscat.
1166  Simplex propterea causa est, animalia vulgò
1167  Omnia vitalem qua reddunt, atque reducunt
1168  Aëra, nimirum qua nos, hac caetera quaeque.
1169  Simplex cur etiam tibi non erit, unaque prorsus,
1170   Qua cadit in terram deorsum demissus ab alto

1165   Ni plures nova fors ratio, manifestaque poscat.
1166  Simplex propterea causa est, animalia vulgò
1167  Omnia vitalem qua reddunt, atque reducunt
1168  Aëra, nimirum qua nos, hac caetera quaeque.
1169  Simplex cur etiam tibi non erit, unaque prorsus,
1170   Qua cadit in terram deorsum demissus ab alto
1171  Hic lapis ad colles septem, et Tyberina fluenta,

animalia vulgò
1167  Omnia vitalem qua reddunt, atque reducunt
1168  Aëra, nimirum qua nos, hac caetera quaeque.
1169  Simplex cur etiam tibi non erit, unaque prorsus,
1170   Qua cadit in terram deorsum demissus ab alto
1171  Hic lapis ad colles septem, et Tyberina fluenta,
1172  Quàm Thamesin propter, vel Nili, et ad ostia Gangis,
1173  Aut regna Oceani pelago divisa

1420   Haud minus undique materiam diffusa per omnem
1421  Officia, et nexu semper conjuncta tenaci.
1422  Horum est de numero cunctis vis indita quaedam
1423  Corporibus, qua posse videntur inertia dici:
1424  Scilicet in quo sunt, per se conantur eundem
1425   Illa vi servare statum, si nempe quiescant,
1426  Haud mutata quiescere, et haud mutata moveri,

1510   Compositos motus at dicimus esse, recentes
1511  Scilicet adduntur cum motibus ante receptis.
1512  Metiri facile hos possis quoque; nam vel eadem
1513  A tergo pellit vis corpora, qua prius ibant,
1514  Rapta via; spatium spatiis percurritur aequum
1515   Tum geminis, quorum primis a motibus alterum,
1516  Alterum ab adjunctis tranandum tempore seorsum

aegreque ferentem,
1568  Atque moras omnes, et tempora longa perosum.
1569  Denique cujusvis post lapsum temporis illud
1570   In regione loci reperitur corpus eadem,
1571  Qua foret, egisset si causa in id utraque per se
1572  Altera post aliam, atque aequali tempore seorsum
1573  Quaeque suo. Pariterque plagas si pluribus uno
1574  Momento a causis in multas corpus agatur,

tempore plagis
1643  Saepe brevi constans multis multangula rectis
1644  Semita tramitibus; tum protinus illa recentes
1645   Si regione aliqua vis addere desinat ictus;
1646  Qua regione viae reperitur, pergat eadem
1647  Corpus continua, et directa proinde, necesse est,
1648  Quo tantùm vis raptat iners, ut diximus ante;
1649  Sic quoque continuos dum fit via curva per

1689  Corporis, illo, opus est, sit in aequore, planitiemque
1690   Immotam servet, positu et prospectet easdem
1691  Aequo oras semper, neque partes nutet in ullas.
1692  Nunc ratione tibi qua tentem efferre, quod instat?
1693  Et quibus effari verbis, quo claudere versu
1694  possim, quae signis, quàm verbis, plus agitur, rem?
1695   Scribuntur cana variis ea signa papyro

1924   Jam superà a dictis facili deducere pacto
1925  Ipse potes, curvos cum debeat ire per arcus
1926  Incipere obliquis impulsum viribus illis
1927  Corpus, uti docui, quarum altera, qua semel illud
1928  Est ictum, recto decurrere tramite cogat,
1929   Altera perpetuis impulsibus urgeat usque
1930  In medium quoddam, quo tenditur undique, punctum;

2024   Nam quodcumque oritur vi qualibet, illud oportet,
2025  In quas vis directa, plagas servetur in illas;
2026  At cum omnes toto positus mutantur in orbe,
2027  Mutantur quoque proinde plagae; qua propter ab una
2028  Parte quod exortum est, paulatim disperit orbis
2029   Illius ex alia, redeuntque eadem omnia, ut ante,
2030  Cum primum incepit se in gyrum volvere corpus.

2035  Scilicet incurvos ductus quoscumque viarum
2036  Posse a corporibus signari quodlibet actis
2037  in punctum? Quin si punctum, certique meatus
2038  Noscere, vis, ipsum qua in punctum corpus agatur:
2039   Et se in propositos circumferat usque meatus.
2040  Quod superest, par rebus ab his advertere mentem
2041  Huc etiam tibi, uti videas, ipsa extera si vis,

2065  Verum invitus ab hac, subitoque ingrata futura est
2066  Ipsa queis, notique placent, retinentque labores.
2067  Scilicet in nostris vis est quoque mentibus illi
2068  Fors similis, qua materiam perhibemus inertem.
2069   Hinc non ipsa juvant nos tantùm expertia motus
2070  Otia, non requies semper jucunda laborum est;
2071  At servare statum, quo tum sumus, illus et ipsum,

238  Fortuna; tantum mage dura, minusve videri
239  Propterea possint nobis, non caetera turbent.
240   At turbent alio prorsum a discrimine; quippe
241  Vi formam reparant, quam qua amisere, minore
242  Multa, et propterea minus a se mutua certant,
243  Quam prius accessere, recedere, multiplicique
244  Mensura minuunt ipsum hunc diversa recessum.
245  

299  Si tingas aliquo, tum vitri, eborisve rotundi
300   Alterius, sed non fucati, incurrere cogas
301  in molem, validoque impellere verbere plagae;
302  Protinus haec etiam solâ, qua tacta, colorem
303  Parte feret, non in puncto tum scilicet uno,
304  Quod fieret, si dura foret, flectique negaret
305   Utraque, verum aliquo circum ducente per orbem

fonte videmus,
453  Quae petit, aequato cum fiunt foedera jure,
454  Ut, quod lucratur pars una, hoc altera perdat:
455   Scilicet his etiam possis ut prendere legem,
456  Qua, quod agit, tantundem etiam in contraria agatur.
457  Sed, non directo properent si tramite cursùs,
458  At duo confligant obliqua corpora plaga,
459  Et latere ex ipso belli discrimina tentent,

459  Et latere ex ipso belli discrimina tentent,
460   Protinus ut possis numeris rem tangere certis,
461  Debes in geminos utriusque resolvere motum.
462  Concipe propterea, qua sese corpora fronte
463  Contingunt, ad eam rectos te ducere tractus,
464  Quique globos media tranent regione propinquos:
465   Hos ergo rectos in tractus distrahe motum

505   Et ratione trahant, cum primùm est cognita, mira.
506  Hoc genus est, si corpus in aequum corpus agatur
507  Directa regione viae, tamen exsiliendi
508  Ut vi sit, major qua nulla est, praeditum utrumque;
509  Post ictum vicibus versis celerare videbis,
510   Nimirum, ut primum modo mobilitate feratur
511  Illa, qua corpus contenderat ante secundum;

exsiliendi
508  Ut vi sit, major qua nulla est, praeditum utrumque;
509  Post ictum vicibus versis celerare videbis,
510   Nimirum, ut primum modo mobilitate feratur
511  Illa, qua corpus contenderat ante secundum;
512  Ast hoc nunc contra, qua tum properaverat illud;
513  Atque ita, mutatis personae ut vestibus, ibunt,
514  Inter si similes, velut ante, habitumque, modumque,

509  Post ictum vicibus versis celerare videbis,
510   Nimirum, ut primum modo mobilitate feratur
511  Illa, qua corpus contenderat ante secundum;
512  Ast hoc nunc contra, qua tum properaverat illud;
513  Atque ita, mutatis personae ut vestibus, ibunt,
514  Inter si similes, velut ante, habitumque, modumque,
515   A se quaeque tamen diversa habituque, modoque.

impulsu, mage corpore multo
577  Mobilitas ut adhuc extremo crescat; et ipse
578  Immensùm celeri sese globus impete volvet
579  Illa nimirum prae mobilitate, tulisset
580   Qua sese fugiens globus ipse hic, primus ad illum
581  Expositus si tum incursum, solusque fuisset.
582  Jam si, quod minimum est corpus, sit in ordine primum
583  Perpetuo, incurrensque ictum transmittat ad

624  Florentes regni pariter ditione, quod ullis
625   Non repetas animo ex annalibus ante fuisse,
626  Quamquam olim Assyrios, Medos, Persasque revolvas,
627  Et rerum Dominos, qua non erat invia tellus,
628  Romanos; hominum siquidem tot millia regnum
629  Hoc aleret, quot vasta, suum quacumque per orbem
630   Incolitur, vix nunc tellus ferat. Haud tamen istic

649  Motus ab impulsu, quas et contendit in oras.
650   Consimile est, media transversâ corpora navi
651  Directos, genus hoc, properent si concita in ictus;
652  Post plaga, qua pergunt, motusque videbitur idem,
653  Sive abies portu maneat religata quieto,
654  Seu curvo ruat aere salum; neque enim ille profecto
655   Proinde in diversum tum motus corporum abibit,

corpus si venerit ictu
660   Recto in planitiem, quae immobilis usque resistat,
661  Exsiliens recta pariter regione viaï
662  Mobilitate pari redit illinc, ante ferebat
663  Qua veniens se: projectu jaculeris at ipsum
664  Si contra obliquo; pariter ratione meandi
665   Exsilit obliqua, redeundoque efficit aequum
666  Flexum illi, nuper quem fecit in objice duro:

repente
746  Prodita tota oculis pene est mortalibus; inde
747  Audaces post te ingredimur caelestia templa;
748  Ire iter hoc tutis liquidum licet, astraque, certa
749  Qua via, consequimur vastos tranantia tractus,
750   Et spatia immensi percurrimus orbis, et alte
751  Haerentes rerum tentamus tangere metas.
752  Atque hoc materiam diffusum munus in omnem

750   Et spatia immensi percurrimus orbis, et alte
751  Haerentes rerum tentamus tangere metas.
752  Atque hoc materiam diffusum munus in omnem
753  Cuncta movens vis est, qua corpora nempe videmus
754  Certa inter sese trahere omnia lege, trahique;
755   Unde in natura, quae fiunt, plurima pendent,
756  Tutemet ut facili poteris cognoscere pacto;

758  Gaudebis nodos dissolvere posse prope omnes
759  Scilicet, et dubios labyrinthi noscere ductus.
760   Protinus e genere hoc gravitatem hanc esse profecto
761  Ipse vides, deorsum in terram qua corpora circum
762  Contendunt; visque hac de parti cognita semper
763  Ista fuit; quis enim, terraï qui colat orbem,
764  Hanc in corporibus vim multis esse ruendi
765  

798  Ergo discussis mens primum erroribus illa
799  Inclyta, rebus in his hominum qui corda premebant,
800   Lustravit vigilans, quo deorsum corpora pacto
801  Descendant, et qua, detexit, lege, quibusque
802  Et spatii, et motus, et temporis incrementis,
803  Libera seu fuga sit, declinatove retenta
804  Aequore; constantem deduxit corpore in omni

illius agebant:
861  Scilicet aspicies, alte si quattuor ulnis
862  Sustollas ebur, et demittas deinde globosum,
863  Sic ut (contigerit subjectae cum sola terrae)
864  Illa, qua cecidit, plano super assere volvi
865   Mobilitate queat servata, et semper eadem;
866  Quod faciet, lapsùs ima si in parte revolvi
867  Incipiat se per declivia, at usque supina

865   Mobilitate queat servata, et semper eadem;
866  Quod faciet, lapsùs ima si in parte revolvi
867  Incipiat se per declivia, at usque supina
868  Illa magis, celeri fugiat qua impune volatu,
869  Aspicies, inquam, non quattuor, ut prius, aequo
870   Tempore, at octonas cursum proferre per ulnas,
871  Majorique viae duplo contendere tractu;

factum
892  Ut fuit; idcirco spatium transcurret utraque
893  Tergeminum a causa; sed tantùm mobilitatem
894  Acquiret geminam, per quattuorintervalla
895   Pergere post alio qua sola tempore posset;
896  Sola tamen non est, quoniam novus advenit ictus
897  Continuò gravitatis, eo ut delabier uno
898  Per spatium possit simplex; quo protinus illis

938  Parte, quod unius decies pars sexta sit horae,
939  Per se lapsa pedes semper decurrere deorsum
940   Pondera ter quinos prope, quos tuus accola novit,
941  Sequana, regalem tumidus qua praeteris urbem.
942  Propterea quae tum concrescit denique tali
943  Mobilitas spatio confect, deinde maneret
944  Si constans, duplex illo ipso tempore ferret
945   Corpora

1011  Hoc genus, est gravitas, tellure jacentia deorsum
1012  pondera quae pellit, vel quae magnesia ferrum
1013  Pellicit ad lapidem vis, vel cui reddimus ipso
1014  Nomen ab electro, vel qua resilire repente
1015   Corpora pressa velint contra, pugnantque retenta.
1016  Ille has metitur vires est corpore, quantum
1017  Nempe ipsum est, et quae subito exorietur in auras,

flecti
1106  Cogit ob impulsum, revolutum per sola pondus;
1107  Mobilitas si vividior sit, et impetus ejus;
1108  Tempus item quoque erit productius, et mora major,
1109  Ipsam qua sit opus paulatim mobilitatem
1110   Illo ex offensu minui omnem, et proinde perire.
1111  Propterea cum vis mage longo obstantia vincet
1112  Tempore, majus erit, quod ab illa prodit in auras.

extant.
1181  Sic cum projicitur sursum lapis, infinitum
1182  Iret per spatium infinito tempore scandens
1183  Propter inertem vim, atque impressam mobilitatem,
1184  Tempore qua in tractus aequali curreret aequos.
1185   Officit at gravitas subito, contraque repellit
1186  Ictibus assiduis salientem, et decutit omnem
1187  Paulatim surgente a corpore mobilitatem.

1435   Scilicet ut tibi nos jam paulo ostendimus ante.
1436  Ergo quod per iter projecta ita corpora tendunt,
1437  Illud idem est, species quod dicitur altera coni.
1438  Inde educta recens ars, qua fera pondera ferri
1439  Aere tonante procul jacimus, certamque per auras
1440   Inferimus cladem, atque imitamur murmura caeli,
1441  Iratumque Jovem, e nimbo cum fulmina sontem

1489  Mille aliis in rebus item deprendere possint,
1490   Hos quibus est animus curvos servare meatus.
1491  Praesertim latices, genus hoc, spectacula praebent;
1492  Inclusi latices cum, qua via facta, sub auras
1493  E plumbo erumpunt, et fial liquentia flectunt,
1494  Ut properantis aquae fons effluat usque perennis;
1495   Nam quaevis cum gutta gravis sit, flectitur arcu

se;
1497  Excicpiatque sequens cum guttam gutta priorem
1498  Perpetua serie, signatur trames aquaï
1499  Perpetuus liquidis, quibus ejaculatur, in auris.
1500   Propterea Nilus qua vertice decidit alto
1501  Aethiopum, totum quia flimen in aëre flectit;
1502  Quondam erat hoc arcus impune subire liquentes,
1503  Et siccum supra caput amnem cernere magnum

1526  Incipiens plana a facie, quaeque aequore laevi est,
1527  Nosce, inclinatum per iter descendere corpus
1528  Si grave deberet, gravitas, fore, desuper illud
1529  Urgeat unà ut parte sui, qua, si via constet
1530   Subtili fragilique e vitro, rumpere possit.
1531  Et quia, quae premit, incumbat vis recta, necesse est,
1532  Desuper; idcirco gravitatem corporis omnem

1675   Aequis temporibus volventia corpora ferri,
1676  Scilicet ut multi, quanquam haud ingloria rebus
1677  Nomina in his, ista ducti ratione putarunt:
1678  Nam ratio, dicunt, qua fit, peragantur ut aequis
1679  Chordae temporibus, quas imus terminat axis,
1680   (Se variae licet inter, inaequalesque) profecto
1681  Exiguis eadem quoque debet in arcubus esse,

inquirere malint.
1743  Jam primo cognôsse necesse est, cum grave corpus
1744  E declinato declivius aequore in aequor
1745   Transit, non tota transferrier incolumique,
1746  Qua primi sub fine ruebat mobilitate,
1747  Verum aliquam illius decussam perdere partem,
1748  Quantum conceptis tum scilicet officit aequor
1749  Motibus excipiens: quapropter, ut ante peractum

1834  Terram imam parili pertinget mobilitate.
1835   Perstat et haec, quotcumque velis consurgere sursum
1836  Aequora, perpetua sibi succedentia mole,
1837  Incolumis ratio, qua vincimus omnia demum
1838  Incrementa fugae, si nil subtraxerit inde
1839  Multiplex, variusque (licet quod fingere) flexus,
1840   Esse eadem prorsus, quae tum essent, illa per unum

1938  Triplo per triplices regiones ocyus alterum,
1939  Impete sic medium pertinget triplice punctum.
1940   Nunc fac, ut egrediantur ab hoc, unàque recedant
1941  Ejaculata pari, qua tum venere ruendo,
1942  Mobilitate; patens ratio, manifestaque prodit,
1943  Ad sua quodque, fore, ut redeat loca tempore eodem,
1944  Nimirum inter se spatiis distantia ternis:

2014  Alterius tempus, quoties via recta per orbem
2015   Quae transit medium, partesque hunc scindit in aequas,
2016  Quartam orae exsuperat partem illius, ambitus aequi,
2017  Quem modo scindebas, qua se circumtulit orbis.
2018  Jam parvi cum sint arcus, chordaeque prope ipsae
2019  Aequales, per et has gravitas agat ictibus aequis
2020   Constans, pro spatiis mutetur ubique per illos

2023  Descensùs ut mobilitas sit; at impare utrinque
2024  Tempore descendatur; uti minus effluat arcu
2025   Temporis in curvo, quam chordae in tramite recto,
2026  Ut minor est pars quarta orae, qua clauditur orbis,
2027  Ductu illo, medium hunc ipsum qui dividit orbem.
2028  Ast quid erit, si non pars orbis parvula constent,
2029  Distenti verum, atque ampli quantumlibet arcus?

me Mater ad amnem
2079  Pegaseum Musis germanum fuderit ipsis.
2080   Attingam paulùm tamen, atque in limine sistens
2081  Secretos aditus monstrabo, adeundaque paucis
2082  Qua sint haec delubra via, et quae prima, docebo.
2083  Protinus (omnis eo ratio est subnixa elemento)
2084  Rerum, perpetuò nos fingere quas variari
2085   Possumus, et veluti fluere, haec discrimina

2085   Possumus, et veluti fluere, haec discrimina nobis
2086  Hasque vices tenues, quae parvo in tempore longe,
2087  Scilicet infinitè in parvo tempore fiunt,
2088  Est expendere opus, quoque ordine, qua ratione
2089  Mutuà sese inter referantur quaeque, videre.
2090   Primùm igitur partes, refert cognôsse, fluentes
2091  Quae, qualesque sient, inter se cum referuntur:

2089  Mutuà sese inter referantur quaeque, videre.
2090   Primùm igitur partes, refert cognôsse, fluentes
2091  Quae, qualesque sient, inter se cum referuntur:
2092  Tum ratione ex hac, qua sese mutuà partes
2093  Respiciunt, infra quae sunt, descenditur illa
2094  Ad discrimina; et hinc ratio quoque certa, necesse est,
2095   Quaeratur, qua se respectant ipsa vicissim:

2092  Tum ratione ex hac, qua sese mutuà partes
2093  Respiciunt, infra quae sunt, descenditur illa
2094  Ad discrimina; et hinc ratio quoque certa, necesse est,
2095   Quaeratur, qua se respectant ipsa vicissim:
2096  Scilicet his parvis, infiniteque minutis
2097  Respondere aliae similes res invenientur
2098  Finitae, quaeque infinito proinde recedant

2131  Nam te aliter turpes errorum, ut diximus ante,
2132  Est opus, immittas in nodos omnia turbans.
2133  Rebus ab his igitur tribus omnis surgat, oportet,
2134  Haec Ars, haec Ratio, qua nostri educitur ingens
2135   Vis animi: simili primùm ordine magna figurat
2136  In parvis, rebusque refert pertenuibus amplas;
2137  Deinde retro res integras inquirit, et ipsam

hinc fines ditionum, regnaque quantùm
2162  Cuncta extendantur; quas oras abluat aequor,
2163  Flumina quà currant; montes, sylvaeque, lacusque
2164  Et campi, et valles, loca culta, incultaque qua sint
2165   In regione; illic inquirimus oppida, et urbes,
2166  Et quantum inter se distent, metimur, iterque
2167  Tum pergere in tabula nobis signamus ituris.
2168  Quin

ipsa
49  Innixa est ratio regnandi; Rex ubi mutis
50   Scilicet addit vim, recipitque a legibus, atque
51  Utraque se media sic temperat arte Potestas.
52  Illic, Regnantum qua flectit cuncta libido,
53  Instans incumbit timor in mortalia corda,
54  Atque animos premit horrifica vel nominis umbra,
55   Immixtumque bibunt infantes lacte timorem,

126  Est opus, ut magnum, quidquid commune, sit unum,
127  Pro quo quisque, velut proprio, depugnet in hostem,
128  Propterea haud nimium laudem, aut stipendia poscens
129  Prae Patria incolumi; pro qua profundere vitam
130   Dulce sit: a veteri non quidquam more remittat
131  Majorum, priscisque novos a rebus ad usus
132  Non abeat: delent paulatim nam nova priscam

182  Quamlibet inspicias si frondem, haec est quoque, dicas,
183  Cui sua debetur curvi natura meatus
184  Una uni; nil revera nam constat, ut ipsa est:
185   Scilicet haud alia est quam qua ratione requirit
186  Illa loci regio, tellusque, illa arbor, et ille
187  Ramus, et ille aër, et quae sunt caetera circum
188  Omnia. Si, genus hoc, mens singula cernere possit

tempore metam;
319  Tales esse loco quoniam quocumque necesse est
320   Flexus id per iter, motum ut quae sola secundat
321  Corporis a tergo gravitas, minuatur eadem,
322  Qua ratione arcus etiam minuuntur, eunte
323  Corpore qui punctoque intercipiuntur ab imo;
324  Propterea ut non esse alio diuturnior alter
325   Descensus queat, ascensusque, sit, ut libet, impar:

oppressa columba
366  Ungue super; gaudetve suo consorte recepto
367  Protinus, et teneros meditari coeptat amores.
368  At nos huc ratio natura certior ipsa
369  Induxit nuper, qua suemus in omnia, quae sunt
370   Abdita cumque animis, felici irrumpere nisu.
371  Hoc oculis etiam, non tantùm mente, tueri
372  Possis, si ducas lignove, vel aere canalem

370   Abdita cumque animis, felici irrumpere nisu.
371  Hoc oculis etiam, non tantùm mente, tueri
372  Possis, si ducas lignove, vel aere canalem
373  Haud aliter flexum, quam qua ratione reposcit
374  Istud iter, rectumque itidem, et quoscumque libebit
375   Diversis alios se ductibus insinuantes;
376  Tantùm ut communis sit apex, e terminus ollis.

387  Carmine vulgatis alio, reminiscere, quae sunt
388  Illic de vario descensu, sive per arcus,
389  Prodita, seu recto; illa aliis neque vera putato
390   Esse locis, urget nisi qua regione locorum
391  Res gravitas, aequos adjungens ictibus ictus,
392  Constans; ut terram circum diffunditur omnem,
393  Atque ubi nilve, parumve meantibus officiatur

origo est,
424  Quem tibi nimirum nuper signavimus, arcùs,
425   Aut flexi alterius cujusviscumque meatus,
426  Si convertere iter sursum cogatur eadem
427  Protinus impulsum, qua se tum denique agebat,
428  Mobilitate, viam releget, saliensque meabit,
429  Sed magis, atque magis tardatum, prorsus eadem,
430   Qua ratione prius celerabat, dones ad illud

cogatur eadem
427  Protinus impulsum, qua se tum denique agebat,
428  Mobilitate, viam releget, saliensque meabit,
429  Sed magis, atque magis tardatum, prorsus eadem,
430   Qua ratione prius celerabat, dones ad illud
431  Deveniat, labi jam coeperat unde, cacumen;
432  Nimirum veluti de recto diximus ante
433  Descensu, ascensuque, viae ratione reflexa.

sursum
435   Corpus, ubi flexipars cursùs tangitur ima,
436  Praeteriens ast aequalem similemque per arcum
437  Ulterius possit procurrere, parte subibit
438  Protinus ex alia, qua venit mobilitate,
439  In clivum, sursumque citis conscendere perget
440   Gressibus, adversos donec gravitatis ob ictus
441  Omnis paulatim sursum fuga decutiatur,
442  Non

si filum longius extet,
501  Filo alio, fiet procursus tempore duplo
502  Quilibet; hoc etenim repetitum protinus in se
503  Si foret, alterius bis duplum temporis esset,
504  Qua ratione inter se constant fila, necesse est.
505   Quandoquidem quoque si descendant recta per axes
506  Corpora; percursis respondent axibus ipsis,
507  Si repetita semel sint in se, tempora quaeque.

517  Sint plures duplo: hi, si in se repetantur, abibunt
518  Tunc in bis duplices; et proin quater exuperabunt
519  Illos; id quanto filum produtius extat.
520   Porro mobilitas, qua lapsu corpus in imo
521  Effugit, a solis fili non tractibus orta est
522  Distensi, solis ampli neque tractibus arcùs;
523  A solis verum spatiis sublimibus illis,
524  A

senectam.
659  Sic me, cum longi vel finis carminis instat,
660   Ordior aut alios iterum post otia cursus,
661  Pulchra juvat praeferre animis spectacula, et artem,
662  Qua facilis, vulgo plaudenti ostendere nostram,
663  Ludentesque velut, quo tum rapit aura, volamus
664  Parnassi vario redimentes tempora flore.
665   Non ita, cum longe provecti, cumque videmus

777  Nigrantes inter fluctus ratis, actaque ventis
778  Huc illuc variis, sinuoso et concita cursu est,
779  Spes erat, ut possint vexati per mare nautae
780   Scire, ubi sint, et qua mundi regione locentur
781  Continuò, instabilisque viae qua parte peracta
782  Quae superet, terrae spatiumque, plagamque petitae.
783  Spes rata si nautis tentantibus illa fuisset,

778  Huc illuc variis, sinuoso et concita cursu est,
779  Spes erat, ut possint vexati per mare nautae
780   Scire, ubi sint, et qua mundi regione locentur
781  Continuò, instabilisque viae qua parte peracta
782  Quae superet, terrae spatiumque, plagamque petitae.
783  Spes rata si nautis tentantibus illa fuisset,
784  Num foret inventum majus, num pulchrius isto,

882  Omnia pertentant nequidquam: viribus aeger
883  Vitae labitur absumptis, lethoque propinquat.
884  Sic alii frustra consulto denique caelo
885   Ipsum iter undisonum demissis, qua via, filis
886  Post sese, bene metiri posse, neque omnes
887  Prendere non flexus contendunt, atque putare.
888  Verum has inscriptas undis fallacibus audent
889  Mensuras

1156  Illa sed ut fieri possent, constare necesse
1157  Nobis ante foret, quonam stent ordine partes
1158  Inter se fluidae, quas moles, quasque figuras,
1159  Quasque habeant vires. Sed qua ratione patere,
1160   Et quibus haec subici jam sensibus omnia possint?
1161  Illius haec cum sint primordia notitiaï,
1162  Obruere immani numero, ambiguaque fatendum est

1163  Naturâ nostros animos, ne cernere possint,
1164  Quod cupiunt, vanumque profundant proinde laborem.
1165   Tunc equidem, obstructam nobis aperire viam fors
1166  Olim siqua volet, qua sint decernere fronte
1167  Corpora, quae minimos patiuntur mersa liquore
1168  Offensus quocumque, valebimus, atque marinos
1169  Visuris fluctus aptas praescribere formas

sit, desilietque,
1248  Si gravius, quam materiae pars aequa fluentis,
1249  Ponderis et solo motus discrimine fiet.
1250   Sic presso de crine pilam cum mergis in undas,
1251  Qua sita erit primò, stabit regione, parique
1252  Se librabit aqua: saxa, et genus omne metalli
1253  Ima petent: contra properabunt lignea sursum
1254  Plurima texta, superque undas educta liquentes,

undis
1296  Immersum corpus stabit quocumque locorum
1297  Ponatur, sursum per se, deorsumque nec ibit.
1298  Ergo velut facies extra diversa figuram
1299  Diversam sequitur, qua comptum est corpus, et illam
1300   Disjungendarum numerus diversus aquaï
1301  Partium; ita et majus discrimen ponderis illud,
1302  Quod dixi, ejusdem sub forma corporis unâ

1307  Omnis ab his igitur, quas diximus ante, duabus
1308  Obstans vis oritur causis, dum corpus in auris
1309  Aëris est, deorsumque cadit, terraeque propinquat:
1310   Quarum quae prior est, liquidae qua scilicet ipsae
1311  Finduntur partes, quemvis quacumque fluente
1312  Motum in materia generatim tardat; at illum
1313  Praepedit altera, per spatium grave nempe, fluensque

1379  Corpora proin mergens, unum quodcumque liquore
1380   Vel sub diverso corpus, variataque, semper
1381  Explorans, ut sint vario in tentamine quoque
1382  Pondera, cognosces qua corpora se ratione
1383  Quaelibet inter se respectent densa vicissim,
1384  Quilibet et densi qua sint ratione liquores:
1385   Unde Syracusiae deprensa ea furta coronae.

1381  Explorans, ut sint vario in tentamine quoque
1382  Pondera, cognosces qua corpora se ratione
1383  Quaelibet inter se respectent densa vicissim,
1384  Quilibet et densi qua sint ratione liquores:
1385   Unde Syracusiae deprensa ea furta coronae.
1386  Nunc veluti salebris obstantibus eluctati,
1387  Quod facimus, celeremus iter, gravitasque per omnem

1440   Structa, modos: perquam possit vis parva tenere
1441  Ingentem vim, ne superet; quin cedere cogat
1442  Interdum ingenti devictam mobilitate.
1443  Hinc est ferrea virga, super qua excurrere posse
1444  Efficimus pondus, medioque accedere puncto,
1445   Sive recedere, uit librari corpore possit
1446  Cum vario ex alia suspenso parte, nec ejus
1447  Non

1539  Illi accedere item molis pars tertia debet.
1540   At non imminui pondus, neque crescere debet,
1541  Ut trahere incipiat, tantùm si forte minuta
1542  Corporis, aut aucta est facies, qua tangitur aequor,
1543  Proin vis, mutata hac, manet haud mutata resistens.
1544  Quamvis laeve igitur corpus quodcumque globosum
1545   Vel paulum declinato non marmore possit

ubi flexus
1570   Est minor, accumulant sese, clivosque priores
1571  Se sternunt super, et stratis hos pluribus augent.
1572  At funes etiam jam diximus esse morantes
1573  Vim, qua convertit pendentes machina moles:
1574  Propterea tamen esset opus, si noscere certas
1575   inde moras cupias, perquirere, quaeque ibi fila
1576  Quotque, quibusque modis intorta, et viribus extent.

1644  Atque ita si pergas, quotquot sunt, corpora, eorum
1645   Commune attinges gravitatis denique punctum.
1646  Quaedam rebus ab his utens ratione sagaci
1647  Agnosces, isto varius qua defluat humor
1648  Si de fonte velut, rivosque inquirere tentes
1649  Deductos: primùm si corporis omnia puncta
1650   Unius, inter se vel corpora projiciantur

1770   Oppositoque viae mirantes tramite, non quo
1771  Decessere viri, ad patrios rediere penates.
1772  Luna magis tamen hanc, cum deficit, indicat esse
1773  Terraï formam; quoniam, qua carpitur, umbram
1774  Flectentem curvos se cernimus orbis in arcus
1775   Omni a parte; an eam tellus non projicit umbram?
1776  Est igitur tellus omni de parte rotunda.

1823  Parvula metiri, et conatus noscere veros,
1824  Quos tunc exserimus, cum pondera forte tenemus.
1825   Demum in tam duris fors adfuit optima rebus,
1826  Ostenditque viam certam, qua pondera detur
1827  Conferre inter se vario sub sidere nobis:
1828  Quod tibi nunc prima repetens ab origine pandam.
1829  Auspiciis Regis patrio vir littore Gallus
1830  

1902  Quin fila aequali vibrantia tempore sese
1903  Europae in variis regionibus experientes,
1904  Sequanicas velut ad ripas, Thamesimque remotum,
1905   Atque suam quondam in terris qua condidit urbem
1906  Uranie procul a populo, strepituque reductam.
1907  Omnia servabant tractu protendier aequo.
1908  Non prior illa tamen ratio labefacta ruebat

1908  Non prior illa tamen ratio labefacta ruebat
1909  Propterea, quoniam non tantis, quae loca filum
1910   Aeque monstrabant aequo pro tempore longum,
1911  Distabant spatiis, tellus qua lata patescit,
1912  Ut cadere in sensus discrimina parvula possent.
1913  Deinde urens quae sol, aut sole potentior ignis
1914  Addiderant longum in tractum incrementa metallis,

1975   Impiger immensas mundi penetrabat ad oras
1976  Ipsis cuncta petens a causis, evolüensque.
1977  Scilicet hinc, et quae se terram fundere circum
1978  Debuerit gravitas, et qua ratione, patebat,
1979  Quasque vices varia regione subire locorum.
1980   Namque alter, super axe suo dum volvier amplam
1981  Perciperet terram, vidit quoque, consita tota

2005   Pendet sol; tantum e toto nam deficit ipsi,
2006  Pars de tercentum prope partibus unica quanta est.
2007  Atque ex hoc etiam lex est inventa, superstes
2008  Augmina qua capiat gravitas in cardinem utrumque;
2009  Compressamque polis terrae debere figuram,
2010   In mediaque sui paulum regione tumentem, et
2011  Altius elatam perceptum est protinus esse;

2022  Propterea ut nequeat prorsus globus esse videri
2023  Terra, sed inflectat varios sua terga per arcus.
2024  Ille modum docuit pariter, quo scire queamus,
2025   Exterior quae sit, qua clauditur ipsa, figura;
2026  Denique curtatum, qua tellus arctior, esse
2027  Non plus, quam septem nimirum millibus, axem.
2028  Hactenus his veluti constructis multa profecto

2023  Terra, sed inflectat varios sua terga per arcus.
2024  Ille modum docuit pariter, quo scire queamus,
2025   Exterior quae sit, qua clauditur ipsa, figura;
2026  Denique curtatum, qua tellus arctior, esse
2027  Non plus, quam septem nimirum millibus, axem.
2028  Hactenus his veluti constructis multa profecto
2029  Contigit, et majora super, potioraque longe

2030   Addere Newtono, summumque imponere culmen.
2031  Scilicet huc ratione sua delatus, et omnem
2032  Prospiciens late in partem, quantum intulit orbi
2033  Notitiarum, et qua mentes ditavit opum vi?
2034  Principio, ratio servatis ut bene rebus
2035   Conveniat, vim non unam satis esse putavit,
2036  Quae cogat fugere; hanc etenim minus edere duplo

2045   In se materies trahiturque, trahitque vicissim,
2046  Conservatque ratas leges quae tracta trahendi:
2047  Virium uti summa gravitas coalescat ab omni,
2048  Nimirum a cunctis qua corpora quaeque trahuntur
2049  Corporibus, tellus queis constat tota, vel ultra
2050   Optes si prorsus rem tangere, quidquid ubique est
2051  Materiae, vastum quae se diffundit in orbem.

certa,
2071  Queis, ut ponderibus, declinent, atque ferantur,
2072  Quo sit opus ferri: verum ut quo saepe locati
2073  Ordine nos inter sumus, et sunt undique circum
2074  Qua varia res dispositae ratione, locisque,
2075   Sunt populi ut mores, exemplaque, juraque, quicum
2076  Vivimus, affectus ut nostri, ut tempora, et aetas;
2077  Insita Naturae quae constant pondera,

lapsu
8  Astra feruntur, et immenso quae consita tractu
9  Undique nativam diffundunt sidera lucem,
10   Cunctarum vires, et foedera denique rerum
11  Scrutari, atque artem, qua totus flectitur Orbis.
12  Quo nunc terra parens, hominum gratissima sedes,
13  Nostrae ubi sunt et opes, et maxima regna, ubi curae
14  Ingentes, nostrique metus, et gaudia nostra,

esse,
19  Te Dominam, atque uni tibi cuncta vigere, tuoque
20   Inservire bono. Cur sit tua gratia tanti?
21  Tamne queas de Natura bene sola mereri?
22  Sic quoque formicis, qua fervent agmina nigra,
23  Area, quaque trahunt praedas, latebrisque recondunt,
24  Nobilior, potiorque fuat, quam quidquid ubique est.
25  Qui sua miratur, laudatque, ubique est.

42  Corporibus, si non allis concedere multis
43  Ipsa velit: si nos sumus hic Telluris alumni,
44  Fors alibi alterius variae Telluris alumni
45  Sunt alii: quid jam refert, qua parte colatur
46   Orbis hic? Orbis enim cives sumus unius omnes,
47  Quotquot ubique sumus, qui vita, qui ratione,
48  Et memori mentis motu, ingenioque potimur.
49  Non

63  Ast alii Plebs sunt, qui pauca, et prima tuentur,
64  Et velut externo Naturae in cortice adhaerent,
65  Et patriam agnoscunt, ut sensus afficit ipsos
66   Tantum, et qua stolido tractari corpore possit.
67   Sed quis is est, qui se sublimibus inferat astris,
68  Subjiciatque oculis adeo distantia nostris,
69  Factaque

celsa
115  Metiri, seseque magis distendere semper,
116   Millibus est donec tellus circumdata notis;
117  Exinde est ejus penetratum in viscera densa,
118  Tum fuit et, sensu qua nullo possit adiri,
119  Cognita. Luna gradus mensuris proximus ipsa
120  Extitit; ad Lunam sic certo est tramite ventum.
121   Non tam difficilis nobis fuit inde remotum

120  Extitit; ad Lunam sic certo est tramite ventum.
121   Non tam difficilis nobis fuit inde remotum
122  Transitus ad Solem, errabundaque sidera caeli.
123  Haud aliter res in terra qua lege gerantur,
124  Qui prius, et qua vi, perspexerit, ire per altum
125  Aethera tum possit, nobis vicinior ipsa
126   Qua deflectit iter bigis exercita Phoebe.
127  Hujus

ventum.
121   Non tam difficilis nobis fuit inde remotum
122  Transitus ad Solem, errabundaque sidera caeli.
123  Haud aliter res in terra qua lege gerantur,
124  Qui prius, et qua vi, perspexerit, ire per altum
125  Aethera tum possit, nobis vicinior ipsa
126   Qua deflectit iter bigis exercita Phoebe.
127  Hujus ubi agnorit cum nostra foedera Terra,

sidera caeli.
123  Haud aliter res in terra qua lege gerantur,
124  Qui prius, et qua vi, perspexerit, ire per altum
125  Aethera tum possit, nobis vicinior ipsa
126   Qua deflectit iter bigis exercita Phoebe.
127  Hujus ubi agnorit cum nostra foedera Terra,
128  Evolet ad Phoebum subito, atque vagantia circum
129  Corpora conscendat jam certior, ipsa, requirens,

exercita Phoebe.
127  Hujus ubi agnorit cum nostra foedera Terra,
128  Evolet ad Phoebum subito, atque vagantia circum
129  Corpora conscendat jam certior, ipsa, requirens,
130  Qua vi per caelum sese, qua lege gubernent,
131   Omnibus in summa quae sint communia jura.
132  Viribus inde etiam pergens sublimior auctis
133  Immenso haerentes invadat in aethere stellas,

127  Hujus ubi agnorit cum nostra foedera Terra,
128  Evolet ad Phoebum subito, atque vagantia circum
129  Corpora conscendat jam certior, ipsa, requirens,
130  Qua vi per caelum sese, qua lege gubernent,
131   Omnibus in summa quae sint communia jura.
132  Viribus inde etiam pergens sublimior auctis
133  Immenso haerentes invadat in aethere stellas,
134  Victor

139  Quamvis ut redeat sub Solem, conque sequatur,
140  Ipsa dies geminos his addat, praetereaque
141   Plus quam dimidium; quoniam non invenit illa
142  Solem parte, prius caeli qua parte reliquit,
143  At paulum, ad speciem, progressum hoc tempore toto.
144  Et quoniam illius molem prope corporis aequam
145  Conspicimus semper, circum rapiatur in orbem

tellus
155  Addita, et admotae frontem contingere Lunae.
156   Possumus hoc equidem facili cognoscere pacto;
157  Nam si inclusa tubo gemina inter fila receptes
158  Lunam, qua lata est, vix ortam, sive obituram,
159  Praeterit atque eadem cum summum altissima culmen,
160  Invenies decies sexta illic parte minorem:
161   Proin decies sexta pariter mage parte remota est.

ad bis,
192  Aut quater, aut decies quoque passus mille, vel ultra;
193  Impulsùs donec sic semper mobilitate
194  Increscente novi perventum ad mobilitatem
195  Illam sit, pila qua transcurrere millia mille
196   Bis decies, terrae converti denique circum
197  Totius molem queat, et loca visere prima,
198  Unde emissa fuit, confecto scilicet orbe.

millia mille
196   Bis decies, terrae converti denique circum
197  Totius molem queat, et loca visere prima,
198  Unde emissa fuit, confecto scilicet orbe.
199  Ac tum servata, qua primum est mobilitate
200  Jacta, parem rursum gyrum repararet, eaque
201   Praeterea ratione alios, aliosque sine ulla
202  Fine; ita perpetuùm privata quiete mearet.

orbem,
212  Continuoque via a tangente rediret in arcus.
213   Nonne vides, fiat quod faxi in pondere jacto,
214  Prorsus et in luna fieri? Si scilicet illud
215  Projiciatur ea, qua dixi, mobilitate,
216   Aura neque obstet, iter tum detorquebit in arcum
217  A tangente via descendes; ut quoque motu
218  Descendit luna acta suo; sin luna ferentes.
219  In

282  Est opus, ut lux sit, quanto magis ampla rotundi
283  Est spatii facies; facies sed crescere certum est
284  ( Augentur cum mole globi ) ratione profecto
285  Non alia, quam qua tractus a lumine semper
286   Scilicet in sese repetiti crescere debent.
287  Quare quo tractus puncto a flammante sit ipse
288  Major, cum repetas in se se ubi scilicet, illa

570   Se sibi cum toties, quot constant partibus unis,
571  Scilicet addideris, toties, quod prodiit inde,
572  Rursum addens; ita formatos ratione videbis
573  Respondere pari primos, qua deinde secundos
574  Inter se numeros, atque ordine stare vicissim
575   Seu duplo pariter, seu triplo, dimidiove,
576  Aut quocumque alio magno,

in regione locatum:
624  Praeterea, velut illorum, non constat in una
625   Semper planitie lunae orbita, nutat in oras
626  Sed caeli varias, diversaque sidera spectat:
627  Et, qua planitiem terrae secat ipsa meantis,
628  Vertitur haec regio,et reperitur tempore longo
629  Semper in occasum promotior; omnia demum
630   Semper, uti dico, varie mutantur ibidem.

656  Ast illis terraque Jovem velocius; horis
657  Namque decem in se hic integrum circumplicat orbem;
658  Atque ipsum geminis compressum a partibus esse
659  Hinc illinc, medius qua ducitur axis utrinque, et
660   Surgere plus oris circum distantibus aeque.
661  Denique non axem Terrai semper easdem
662  Respectare plagas mundi, sed tempore longo

707  Primum diversos si corpora tempore eodem
708  Conficiant orbes; vires, quibus ipsa trahuntur,
709  Quo mage de medio distant, mage crescere semper
710   Esse opus, haud alia, quam qua ratione locorum
711  Augentur spatia a medio distantia puncto:
712  At si deinde pares, vel eosdem corpora in orbes
713  Tempore procurrant non aequo, esse ordine verso

717  Quaevis, Mercurii velut, et Mavortis ad astrum;
718  Jamque aliud quoque finge astrum; quod Martis in orbem
719  Raptetur, non tam diuturno at tempore, sed quo
720   It Maja Genitus: Vis, qua foret istud in orbe
721  Inflexum, raptumque suo, magis exsuperaret
722  Tanto Mercurii vim, quanto majus ad ipsum
723  Solem illinc esset spatium, vi nempe quaterna;

742  Ellisa opposita, vis tota in Marte supersit
743  Tanta, ut pro spatiis decrescat non repetitis
744  Ni semel in sese; nempe haec quater ordine quarto
745   Depressa est prae vi, qua se Cyllenius infert.
746  Hac vaga item ratione queas discurrere in astra
747  Caetera, quas floret lex tertia cumque per oras,
748  Atque videre, quod hic in Martis, Mercuriique

in Solemque locis ex omnibus errans
768  Urgetur jam non illinc distantibus aeque,
769  Si conferre velis, et noscere, num minuantur,
770   Qua dixi, ratione; hoc natura ipsa meatus,
771  Quo properatur, erit, sinat ut deprendere curvi.
772  Haec tamen haud facilis ratio, nec pervia cuique,
773  Sed cui volvendis ingentibus incita curis

reverti
804  Si cupias, geminos si scilicet ipse meatus,
805   Hoc genus, inter se tentes conferre vicissim
806  Per caelum spatio quantumvis impare ductos,
807  Aspicies, illa, qua dico, si ratione
808  Vis in utroque trahens etiam collata vicissim
809  Decrescat spatiis, legem te protinus esse
810   Deducendum ad eam, quae circum

etiam collata vicissim
809  Decrescat spatiis, legem te protinus esse
810   Deducendum ad eam, quae circum tertia Solem
811  Floret de numero ternarum, qua referuntur
812  Tota ad dimidios transversos scilicet axes
813  Tempora, vel media ad spatia, ut jam diximus ante.
814  Nonne vides, certo ut junguntur foedere vera?
815   His

obliquaque via contendat abire,
855   Segminibus coni debebit de tribus unum
856  Signare, atque illo deferri semper eodem:
857  Quodque sit, ex ipsa regione, et mobilitate,
858  Qua jacias, simul et gravitatis ab impere certo
859  Cognosces, es si rebus non hospes in istis.
860   Atque hoc, quod facile est, generatim concipe verum
861  Discrimen; nam si, coepit qua currere

858  Qua jacias, simul et gravitatis ab impere certo
859  Cognosces, es si rebus non hospes in istis.
860   Atque hoc, quod facile est, generatim concipe verum
861  Discrimen; nam si, coepit qua currere corpus,
862  Mobilitas minor est ejusdem mobilitate,
863  Quae foret in medio jam puncto, denique vires
864  Quo coëunt, illuc si tum cecidisset ab alto
865   Inde

871  Convertat, removentem et transeat in levitatem,
872  At servans legem, a spatiis quae pendet, eandem;
873  Tertia tum coni effigies tranetur, oportet,
874  Proscissi, sed qua ramus contrarius ibit.
875   Ex his nonne vides, curvos quos nostra meatus
876  Corpora conficiunt vacuas projecta per oras,
877  Qui coni effigiem scissi simulare secundam

eodem
950   Partibus a variis illos, longeque remotis
951  Aspiciunt homines sub eodem sidere caeli;
952  Quod fieri nequeat, si sint regione locati
953  Terrae in vicina, qua sunt regione vapores.
954  Sic nubem, vel cum loca per sublimia longe
955   Densat se, cernunt alii se flectere ad ortum,
956  Ast alii haud multis distantes millibus atram

1101  Ejus, ut est, recto similem deprendere possis;
1102  Si vero accessit, cernes iter illud in arcum
1103  Flecti, et dimidium prope flexu hoc cingere Solem.
1104  Illi praeterea qua caeli parte videntur
1105   Crebrius? An qua Sol medius micat? Oppositave?
1106  Nimirum opposita vix quintus quisque videtur
1107  A nobis parte; ast alia in regione prope omnes,

1102  Si vero accessit, cernes iter illud in arcum
1103  Flecti, et dimidium prope flexu hoc cingere Solem.
1104  Illi praeterea qua caeli parte videntur
1105   Crebrius? An qua Sol medius micat? Oppositave?
1106  Nimirum opposita vix quintus quisque videtur
1107  A nobis parte; ast alia in regione prope omnes,
1108  Quamvis in Solis radiis ibi saepe latescant,

1125   Difficilis tamen, et prorsum insuperabilis omnes
1126  Terrebat labor hic, quoniam non puncta locorum
1127  Ultima cognita sunt, sed, quo directa, videntur
1128  Tantùm, et qua Mundi perstant de parte locata.
1129  Tandem animadversum est, cum fit longissimus orbis
1130   Proscisso primae de cono nempe figurae,
1131  Illa parte, foco propior quae constat, eandem

1151  Discurrens cauda, saevum quo tempore bellum
1152  Europae populos concussit, sanguine multo
1153  Danubii fluctus cum tingeret, imperiique
1154  Urbs Caput intremeret, qua non augustior ulla.
1155   Illa ferum Martem tum pertulit una, suasque
1156  Totum Orientem in opes ire, et disperdere velle
1157  Omnia, et horribili vidit sua quassa fragore

1180   Attamen hoc ad iter dein, ad notosque reductum
1181  Calles, constabat sibi protinus; ibat in una
1182  Nam scissi effigie coni, legemque tenebat
1183  Unam, temporibus qua consonat area notis.
1184  Quare tam varius, tam discors iste Cometae
1185   In speciem motus, tam porro legibus arctis
1186  Nexus, et adstrictus, tam certo denique constans

notatis.
1202  Ipse Cometarum proin horum elementa tabella
1203  Inscripsit, doctumque etiam evulgavit in orbem:
1204  Planitiem, caelique plagam cujusque viaï
1205   Edocet, et qua quaeque secet regione meantis
1206  Terrae iter (extremas Mundi quod finge per oras
1207  Distendi quoque, si sit opus), spatiumque, quod extet
1208  A Solis medio minimum, et qua parte locetur

1205   Edocet, et qua quaeque secet regione meantis
1206  Terrae iter (extremas Mundi quod finge per oras
1207  Distendi quoque, si sit opus), spatiumque, quod extet
1208  A Solis medio minimum, et qua parte locetur
1209  Conversum, vertex transversi scilicet axis,
1210   Quoque hic trajicitur, momentum temporis ipsum.
1211  Haec elementa tibi cum monstrent puncta secundae

quae videantur
1307  Proin vice chordarum fungi, queis nempe vicissim
1308  Nexa inter sese mediis sint astraque, Solque.
1309  En igitur ratio concentùs, harmoniaeque,
1310   Qua caeli varios per motus consonat ordo,
1311  En Phoebus vocem inflectens, cytharamque retentans,
1312  Eliciensque melos varium, et discrimina vocum
1313  Pluribus e chordis jucunda, jubensque

1321  Tentatis animis per dura, per aspera longum,
1322  Scilicet integris vitae, egregiique silent.
1323  Quamvis haec igitur solers magis esse videri,
1324  Quam mihi vera queat ratio, qua creditur aetas
1325   Prisca Virûm Solis vires texisse trahentes
1326  Voce sub harmoniae, quam desuper aethere ab alto
1327  Demissam in terras jactabant cominus illi

1367  Cuncta sit: ipse legam pauca, et potiora docebo.
1368  Astrorum quae forma vagantum est? nonne globosa?
1369  Nonne Cometarum pariter? Praelata sit una
1370   At cur haec aliis? Qua se ratione tueri
1371  Contra omnes queat, et nunquam decedere victa?
1372  Nempe trahit pars una aliam, trahiturque vicissim
1373  Assimili vi, nostra trahit qua corpora Tellus,

1370   At cur haec aliis? Qua se ratione tueri
1371  Contra omnes queat, et nunquam decedere victa?
1372  Nempe trahit pars una aliam, trahiturque vicissim
1373  Assimili vi, nostra trahit qua corpora Tellus,
1374  Tellurem qua Sol trahit, et vaga sidera circum.
1375   Ulla sit an ratio, partes qua pergere molis
1376  In latus hoc potius, quam possint illud? Oportet

1371  Contra omnes queat, et nunquam decedere victa?
1372  Nempe trahit pars una aliam, trahiturque vicissim
1373  Assimili vi, nostra trahit qua corpora Tellus,
1374  Tellurem qua Sol trahit, et vaga sidera circum.
1375   Ulla sit an ratio, partes qua pergere molis
1376  In latus hoc potius, quam possint illud? Oportet
1377  Quapropter totum tendendi in corpus oriri

1372  Nempe trahit pars una aliam, trahiturque vicissim
1373  Assimili vi, nostra trahit qua corpora Tellus,
1374  Tellurem qua Sol trahit, et vaga sidera circum.
1375   Ulla sit an ratio, partes qua pergere molis
1376  In latus hoc potius, quam possint illud? Oportet
1377  Quapropter totum tendendi in corpus oriri
1378  Vires a junctis nimirum viribus, omnes
1379  Queis

1448  Alterum item in punctum se corporis altera moles,
1449  Ast impar, quacumque velis ratione, priori;
1450   Illa prior rapietur in hanc, rapietur in illam
1451  Haec quoque; visque, prior qua nititur, est opus aeque
1452  Alterius sit vi nitentis; nam manifestum est
1453  Aequalem vim vi, cum sese mutuà raptant.
1454  Singula sed quae vis punctum unumquodque prioris

raptant.
1454  Singula sed quae vis punctum unumquodque prioris
1455   Materiae raperet, sic puncta et in altera ferret,
1456  Par foret haud illi contra vi, quodlibet iret
1457  Qua punctum alterius stipata ad puncta prioris,
1458  Sed tanto major, quanto puncta altera plura.
1459  Vis in congerie quapropter quodlibet una
1460   Qua rapitur punctum, debet pendere trahentis

vi, quodlibet iret
1457  Qua punctum alterius stipata ad puncta prioris,
1458  Sed tanto major, quanto puncta altera plura.
1459  Vis in congerie quapropter quodlibet una
1460   Qua rapitur punctum, debet pendere trahentis
1461  Punctorum a numero; numerus nihil hic suus addit
1462  Punctorum; properat quoniam unumquodque sua vi.
1463  Et qua mobilitas oritur vi, non ea certe

una
1460   Qua rapitur punctum, debet pendere trahentis
1461  Punctorum a numero; numerus nihil hic suus addit
1462  Punctorum; properat quoniam unumquodque sua vi.
1463  Et qua mobilitas oritur vi, non ea certe
1464  Materiae raptae respondet, sed rapienti.
1465   Sic superà aequali lapsu celerare probatum est
1466  Scilicet in terram parva, atque ingentia eandem

1485   Corpora densata, et geminum facientia punctum,
1486  Revera ut non esse videmus, nec queat esse;
1487  Majus opus, majorque labos, ars major ibidem est
1488  Quaerere vim, in molem qua moles altera tendit.
1489  Esset opus primò vim quaerere, quodque prioris
1490   Qua punctum in molem rapitur, celeratque secundam,
1491  Viribus e totidem constantem, compositamque

esse;
1487  Majus opus, majorque labos, ars major ibidem est
1488  Quaerere vim, in molem qua moles altera tendit.
1489  Esset opus primò vim quaerere, quodque prioris
1490   Qua punctum in molem rapitur, celeratque secundam,
1491  Viribus e totidem constantem, compositamque
1492  Nimirum, sunt alterius quot singula puncta;
1493  Colligere hinc primae vim totam, viribus omnium

1503  Cum distet, non aequam itidem vim percipit illinc;
1504  Cumque plagae varient etiam, in quas quodque agitatur,
1505   Consit diversis regio regionibus una
1506  In medio, qua puncta simul connexa ferantur.
1507   Verum has ad vires generatim perspiciendas,
1508  Et, quae sint, omnes censendas, cominus ire
1509  Difficile est plusquam possint contendere Musae,

1533  Nec statione sua possint deducere punctum,
1534  Ejus nec possunt motum turbare receptum
1535   Fors alia a causa, nec demere, et addere quidquam,
1536  Quin ratione una pergatur, qua fuit ortus.
1537  Obstabunt tamen his, si non haec crusta sit aeque
1538  Circum densa; at eam si vestiat altera crustam
1539  Extra, aut interus diversa, atque altera porro

1541  Obtegat; ille status puncti haud mutabitur, ut si
1542  Una sinu quaevis ex illis claudat inani:
1543  Propterea neque erit, queat ut mutarier una
1544  In crusta, quae, qua crassa est, hoc ordine eodem,
1545   Quo multae a medio, fiat mage densa, minusque.
1546   Extra materiae faciem nunc pone rotundae
1547  Punctum, raptus erit mediam illus in reginem,

1677  Ingens, atque illos conatus praepedit omnes,
1678  Ut Sol, cum radios caelo jaculatur ab alto,
1679  Non extincta licet stellarum lumina velat.
1680   Si fieri hoc posset, qua sese terra tumescens
1681  Flectit, uti facies plusquam de marmore laevis,
1682  Perque polita foret, quam nec circumdaret aër,
1683  Aut ullus liquor, ut vis obstans prodeat inde;

sese rapta vicissim
1687  Illa quidem, lente tamen, ut vix tempore longo
1688  Perciperes motum; cum multo debeat esse
1689  Mobilitas minor haec, si sit cum mobilitate,
1690   Qua grave descendit corpus, collata, minus quo
1691  Nimirum sunt crassa ea pondera, si referantur
1692  Ad terrae totum, qua sit crassissimus, orbem.
1693  Nunc paulum immuta faciem hanc, aut adjice

1689  Mobilitas minor haec, si sit cum mobilitate,
1690   Qua grave descendit corpus, collata, minus quo
1691  Nimirum sunt crassa ea pondera, si referantur
1692  Ad terrae totum, qua sit crassissimus, orbem.
1693  Nunc paulum immuta faciem hanc, aut adjice quiddam
1694  Asperitatis, et obstantes circum aëris auras
1695   Funde leves, tenuis vis protinus illa, necesse est,

1713  Protinus in montem, quantum eius nempe reposcit
1714  Moles usque trahens, terrae collata trahenti.
1715   Siqua tibi moles montis vi polleat aequa,
1716  Ac globus, interius qui qua est latissimus, ad bis
1717  Excurrat passus mille; id deflectere pondus
1718  Debeat in montem prope tanta parte, sit ipsa
1719  Ut decies pars sexta gradus: at qua minus ampli

1716  Ac globus, interius qui qua est latissimus, ad bis
1717  Excurrat passus mille; id deflectere pondus
1718  Debeat in montem prope tanta parte, sit ipsa
1719  Ut decies pars sexta gradus: at qua minus ampli
1720   Sunt montes, qua sunt valles, qua densior extat
1721  Interius tellus, et rarior, inque vacantes
1722  Structa specus, flexus suspensi ponderis illi

bis
1717  Excurrat passus mille; id deflectere pondus
1718  Debeat in montem prope tanta parte, sit ipsa
1719  Ut decies pars sexta gradus: at qua minus ampli
1720   Sunt montes, qua sunt valles, qua densior extat
1721  Interius tellus, et rarior, inque vacantes
1722  Structa specus, flexus suspensi ponderis illi
1723  Tam parvi esse queant, ut non deprendere possis.

1717  Excurrat passus mille; id deflectere pondus
1718  Debeat in montem prope tanta parte, sit ipsa
1719  Ut decies pars sexta gradus: at qua minus ampli
1720   Sunt montes, qua sunt valles, qua densior extat
1721  Interius tellus, et rarior, inque vacantes
1722  Structa specus, flexus suspensi ponderis illi
1723  Tam parvi esse queant, ut non deprendere possis.

inde petamus.
1727  Scilicet haud aliter, nisi stratae marmore lymphae
1728  Nos terrae positum finimus; sternitur unda
1729  Ast ob eam tantum rationem, pondera deorsum
1730   Qua sese directa ferunt; hinc ipsa nitentem
1731  Mutet planitiem, si pondera pendula notis
1732  Deflectant causis, et, quo sit cumque locorum,
1733  Scilicet excipiat labentia corpora recta.

1736  Dirige, cum longe te monte removeris alto,
1737  Usibus his aptum quod feceris, instrumentum
1738  In quodvis, medio cum caeli est culmine, sidus;
1739  Atque ita, transierit qua filum pondere tensum
1740   Parte instrumenti, catus inspice, quos et in illo,
1741  Ut dixere, gradus signarit; deinde nec oras
1742  Prorsus ad occiduas flectens, nec prorsus coas,

1833  Respondere aliae simili regione locatae:
1834  Propterea illa extans in summo margine debet
1835   Respectare aliam extantem quoque margine in alto
1836  Particulam haud aliter, quam qua se illius, et hujus
1837  Mutuà respectant totae ratione columnae.
1838  Quare particularum extantum in culmine summo
1839  Hujus, et illius cujusviscumque canalis
1840  

terrae compressa figura
1859  Molis ab effigie paulum diversa globosae,
1860   Prorsus et effigiem coni de segmine primo
1861  Quae ducat, poteris facili pertingere pacto;
1862   Qua capiat ratione sua incrementa polorum
1863  Ad glaciem aestiferis translatum pondus ab oris.
1864  Concipe propterea puncto a quocumque superni
1865  

1879  Videris ante, situsque cupitos noveris omnes.
1880   Nunc, quod te supera docui, reminiscere fila
1881  Pendula, vel virgas, quae se aeque tempore vibrant,
1882  Protendi magis in longum, qua fortior urget
1883  Vis gravitatis, itemque minus, qua languidior fit;
1884  Nam geminis varie a medio distantibus orbe
1885   Si quam longa locis haec constent pendula fila,

1880   Nunc, quod te supera docui, reminiscere fila
1881  Pendula, vel virgas, quae se aeque tempore vibrant,
1882  Protendi magis in longum, qua fortior urget
1883  Vis gravitatis, itemque minus, qua languidior fit;
1884  Nam geminis varie a medio distantibus orbe
1885   Si quam longa locis haec constent pendula fila,
1886  Servaris, fatis est, ut porro prendere possis,

1922  Quod super alterutro, docuisti in cardine semper
1923  Hanc mage pollentem, si moles scilicet extet
1924  In geminis utrinque polis compressa, nec illinc
1925   Non brevior, quam qua mediis magis eminet oris:
1926  Et si Terra magis mediis his eminet oris
1927  Centena bis parte,et adhuc trigesima quae sit
1928  Parte sui, qua lata profunda in viscera currit,

illinc
1925   Non brevior, quam qua mediis magis eminet oris:
1926  Et si Terra magis mediis his eminet oris
1927  Centena bis parte,et adhuc trigesima quae sit
1928  Parte sui, qua lata profunda in viscera currit,
1929  Vidisti tendentem undae quamcumque columnam
1930   In medium a superis regionibus exaequari
1931  Pondere, libraque aliam efformante columnam

1955   Gyros agglomerat dum circa se, subeundam,
1956  Si liquida, et molem foret aeque densa per omnem,
1957  Atque, polos inter, medias attollier oras
1958  Mensura circum, dixi qua nuper, eadem
1959  Propterea debere, atque hinc quoque crescere eodem
1960   Ordine, quo dixi, paulatim pondera rerum,
1961  Inque polos illas gravitati accedere vires.
1962  

inter se, et conjungens cum fugiente
1980   Vi multo majore illic ( convolvitur in se
1981  Nam citius multo, quam Tellus, Juppiter ipse),
1982  Qua tumet, invenient decima consurgere supra
1983  Axem parte sui debere; at de duodenis,
1984  Si serves oculis, vix partibus addier unam
1985   Illic invenis: unde, haec discrimina tanta,

addier unam
1985   Illic invenis: unde, haec discrimina tanta,
1986  Parva in re? Densatum aliquis fors autumet intus
1987  Esse Jovem varie, sive illic densius astrum,
1988  Qua tumet, esse via est quam qua devexa polorum,
1989  Praeterea reperire queas, verumque probare
1990   Rebus in his fieri contra quoque posse, polorum
1991  Ut de parte magis Tellus excurrat utraque,

1985   Illic invenis: unde, haec discrimina tanta,
1986  Parva in re? Densatum aliquis fors autumet intus
1987  Esse Jovem varie, sive illic densius astrum,
1988  Qua tumet, esse via est quam qua devexa polorum,
1989  Praeterea reperire queas, verumque probare
1990   Rebus in his fieri contra quoque posse, polorum
1991  Ut de parte magis Tellus excurrat utraque,

2009  Tellurem, idcirco conjectant esse sub altis
2010   Visceribus superà densam magis, unde oriatur
2011  In gravitate, quod est, discrimen. Forsitan hic tu
2012  Conjectes melius, si, qua torretur ab aestu,
2013  Esse magis raram, magis, et, qua frigida, densam
2014  Tellurem dicas; retrahuntur frigore namque
2015   Multa, aestu partes at diducuntur in omnes;

2010   Visceribus superà densam magis, unde oriatur
2011  In gravitate, quod est, discrimen. Forsitan hic tu
2012  Conjectes melius, si, qua torretur ab aestu,
2013  Esse magis raram, magis, et, qua frigida, densam
2014  Tellurem dicas; retrahuntur frigore namque
2015   Multa, aestu partes at diducuntur in omnes;
2016  Quamquam sit, qui sub caelo contra esse reatur

esse reatur
2017  Densatam magis aestifero, sub verbere solis
2018  Nam veluti torretur, et indurescit ad ignem.
2019   At si forte velis vim cernere, qua traheretur
2020   Jam non inflexo, velut ante, a corpore punctum,
2021  Nec cui jam constet medium qui transeat, axis,
2022  Quamquam difficile est, rebus contendere possis

aestu
2028  Per decies ubi quinque pedes, atque amplius audet
2029  Surgere pontus, humumque minatur subdere fluctu,
2030   Ut Morinos apud, et Schaldis, Rhenusque bicornis
2031  Qua pelagus subit, et falsis confunditur undis.
2032  Aggere clauduntur populi, retinentque fluentem
2033  Oceanum, qui siqua sibi via forte patescat,
2034  Irruat et canos camporum per sata fluctus

2079  Quanta sit in vasto Terraï corpore moles;
2080   Multo opere, atque modis multis per tempora longa
2081  Postquam tentarint tellurem prendere notis
2082  Mensuris Homines. Quod qua ratione peractum
2083  Saepe sit, et quantam spem veri suppeditante,
2084  Est operae porro pretium cognoscere nobis,
2085   Quandoquidem quid sit nostris magis utile rebus,

urbes, audivimus ante
2237  Quas circum pelago pulsatas, rauca furentis
2238  Exaudire sali quae vix nunc murmura possunt?
2239  Aegypti extremis in finibus, incipit ora
2240   Qua libyca, et sterilis regio, infoecundaque arena est,
2241  Visuntur, magnorum operum monumenta, ruinae,
2242  Moenia arenarum cumulis protecta, domusque
2243  Exesae, et turres diffractae, scilicet

marisque
2298  Collibeat fines; quantum illas denique culpes?
2299  Mentiri credas, cum sic mutata locorum
2300   Sit facies: virides modo campos esse videbis,
2301  Olim qua fluctus exspumavere; propinqua
2302  Insula quaque fuit terris, velut insula Circes,
2303  Insula nunc non est, sed tellus addita terrae,
2304   Qua brevia, apparent scopuli nunc, atque coluntur

esse videbis,
2301  Olim qua fluctus exspumavere; propinqua
2302  Insula quaque fuit terris, velut insula Circes,
2303  Insula nunc non est, sed tellus addita terrae,
2304   Qua brevia, apparent scopuli nunc, atque coluntur
2305   Olim altis magis est Venetam Neptunus in undis
2306  Urbem admiratus; miracula nunc es certe
2307  Decrescunt; urbs jam fundo propiore habitatur.

partem, cui filum aptarat ahenum
145   Ex imo recta surgens, mediaque cacumen
146  Summum prorsus habens sectae in regione pilaï.
147  Ergo per Cancri, qua Sol fuit altior hora,
148  Solstitium, fili vidit quam longa sit umbra;
149  Nimirum decies quintam comprendere partem
150   Ejus circuitus: tantam proin totius esse

218  Queis stadiis per humum quae corpora consita recta
219  Tolluntur, muri veluti, celsaeque cupressi,
220   Erectique situ quoque aheni proinde cylindri,
221  Ipso in Solstitio qua Sol altissimus hora est,
222  Ex ulla prorsus non ullas parte cadentes
223  Projicerent umbras; nam pars super imminet una,
224  Cuique aliqua,

257  Dein interceptum spatium; totiesque repertae,
258  Sunt quot in orbe gradus, numeros iterasse per orbem
259  Mensurae. Numeros facile hos excepimus ipsi,
260   At non cum numeris rationem, qua fuit alte
261  Quaesitus vertex, non artem, qua loca mensi
262  Sunt ea, non ipsas mensuras, quantaque prorsus
263  Millia tum fuerint, quae nunc

258  Sunt quot in orbe gradus, numeros iterasse per orbem
259  Mensurae. Numeros facile hos excepimus ipsi,
260   At non cum numeris rationem, qua fuit alte
261  Quaesitus vertex, non artem, qua loca mensi
262  Sunt ea, non ipsas mensuras, quantaque prorsus
263  Millia tum fuerint, quae nunc accommodat aptans,
264  Ut vult, quisque suis

384  Sin major, seu forte minor, minor ipsa necesse est
385   Sit tanto mensura gradus, majorve reperto
386  Terrae illo tractu gemina inter puncta recepto.
387   Propositum sed jam metiri qua ratione
388  Possimus flexum? Sensu non perva Terra est,
389  Visceraque illius penetrare sub alta negatum:
390   At non oppositas in partes ire negatum est390
391  Posse,

latusque
494  Hos apices inter notum quoque, quippe repertum est.
495   Invenies igitur, via quae subtenditur imo
496  Aequore procurrens, referatur qua latus istud,
497  Obliquum veluti projecta corpus ab umbra.
498  Haec iterum, atque iterum perage, intervallaque in aequor
499  Projice cuncta, nihil sursum, deorsumque relinquens.

projecta, locati
501  Ipsi ut sunt montes, vario serpentia ductu,
502  Inque alias, aliasque plagas pergentia Mundi,
503  Nunc opus est partem convertere cuncta sub unam,
504  Qua medius caeli orbis ab Austro tendit ad Arcton,
505   Atque uno directa utrinque extendere ductu.
506  Propterea debes servare a monte priori
507  Quovis, quot gradibus, medium quem dicimus, orbis,

563  Temporis in puncto, spatia et simul omnia carpit.
564  Has ob res geminis, radius qui nostra lacessit
565   Lumina, ab obliqua fert ictum parte; videmus
566  Properea sidus, non qua regione lacatum
567  Revera tunc est, locus at, quem cernimus ipsi,
568  Per caelum se circumfert in marginis oram
569  Exiguae coni primo de segmine formae.
570   Tertius his

Unius mensura gradus non debeat illic?
613  Ast in ea coni, quae sit de segmine primo,
614  Effigie, mage frontis curvato inflectitur arcu,
615   Qua de parte magis producitur; atque ubi distat
616  Planitie minus a recta, subtilior exit,
617  Et minor axis ibi est: ita ad axem crescere debent,
618  A majore gradus dum pergunt axe, minorem

637  Quin fuit et Lunae servatos ante labores
638  De tabulis qui cognoscens, numerisque retentans,
639  Diceret haud aequis curvarier arcubus umbras,
640   Sed flexis ovi in formam, qua praedita Tellus.
641  Scilicet haec illis pugnabat, diximus ante
642  Quae fluere ex ipsa gravitate, itidemque voluta
643  Un sese a terra; proin hoc fuit, unde coactus

642  Quae fluere ex ipsa gravitate, itidemque voluta
643  Un sese a terra; proin hoc fuit, unde coactus
644  Est alios aliquis gravitatis quaerere fontes,
645   Atque aliam legem, et rationem, qua revoluta
646  Terra licet, possit longa consistere forma;
647  Nam visum est potius Terrae transire figura
648  Ante a servata ad garvitatem, quam gravitate
649  Ad Terrae

710   Tantum, Bacche, tuo fera temnis frigora flore,
711  Hoc uno gelidis non stringeris aeris auris.
712  Postquam flumineo est cognita dorso
713  Illa prior; montes tum qua ratione adeundi?
714  Undique praeruptis sylvae stant montibus altae,
715   Verbera ventorum tantum frangentia ramos
716  Perpessae, nunquam flammas, duramque bipennem,

marique
772  Jactata Iliadas decimum protraxit in annum.
773   Vix fuit, ut magnam ad Quiti consideret urbem,
774  Atque ibi castra velut duro sub marte locaret;
775  Nimirum qua se flectit noctemque, diemque
776  Aequans, qui mediam Terram discriminat, orbis.
777  Tempore eodem illa caeli regione quis omnes
778   Aëris esse vices, atque una frigora, et aestum

807  Et post dum portus tetigere, obeuntque propinqua
808   Oppida; namque sero finduntur saxa calere
809  Ille, terraque hiat ventis, radiisque perusta.
810  At valle in media, qua sese viribus aer
811  Temperat adversis, hinc ardens, frigidus illinc,
812  Ver agitur; pulcher nec jam unquam vertitur annus;
813   Nam paulum Sol hinc se a vertice flectit, et illinc,

894  Diversis spatia in regionibus, ipsa figuram
895  Efficere hanc varie diversam, dissimilemque,
896  Seorsum aliis eadem ut gradibus collata tuaris.
897   Scilicet Oceano in magno qua se Africa terra
898   Trans nigos longe Aethiopas protraxit in Austrum,
899  Occiduoque bona lassatos aequore nautas
900  Spe reficit, pontoque repente immittit Eoo,

cum egressos longo vetus Appia colles
923   Usque sub Albanos ductu via mensa teneret.
924  Protinus in montes duro subiere labore,
925  Et juga nubiferi, qua celsior, Apennini
926  Lustravere: vagos octo post culmina donec
927  Extremum ad superi demiserit aequoris oras,
928   Queis sedet antiquis urbs longe cognita fastis,
929  Et

offert
955  Terra sui speciem, variatam montibus altis,
956  Et late campis discretam, et vallibus imis.
957  Haec si namque foret, nunc ille brevissimus, alti
958   Inflectunt qua se colles, gradus esset, et ulnis
959  Vix tribus interdum porrectus; at abforet omnis
960  Aequa in planitie campi tumor; eque supinis
961  Contra frons Terrae cava vallibus efficeretur.

tendunt
986  Quaelibet in partes terrai totius omnes,
987  Sic quidquid varium Terrai in partibus extat
988   Texturam propter raram, densamque, necesse est,
989  Immutet varie, qua corpora sponte feruntur
990  Lapsa, viam magis in densum et detorqueat augmen.
991  Proinde etiam asperitas istam facit extima Terrae
992  Incertam, variamque viam, quod noscere possis,

constet
1035  Ut facies Terrae, sedesque haec alma patescat,
1036  Esset opus tractus mensuris ire per omnes,
1037   Atque gradus, quaque ad Boream conversa, vel Astrum,
1038  Et qua Memnonia tendit de sede cubile
1039  Solis ad Hesperium Tellus queiscumque sub oris,
1040  Prendere; pro quavis demum regione repertus
1041  Crescentum

ipsis
1071  Quis vetet, et facili sic illuc scandere clivo?
1072   Nimirum videas extrinsecus aera posse
1073  Non alia fundi fictum, comptumque figura,
1074  Exornat quam qua Tellus sese ipsa revolvens,
1075  Vel si alis, propior quae sit tamen; utpote terram,
1076  Et mare cum late cingat complexibus arctis,
1077   Et parvo assurgat cumulo liquidissimus aer,

1081  Sese evolvere, et in spatium distendere majus,
1082   Constringi tamen usque sua sub mole, premique?
1083  Usque adeo premitur deorsum, arctaturque, prope imam
1084  Ut qua planitiem ponti demissior aer
1085  Contingit, tanto sit pondere, pondus ut aequet
1086  Argenti fluitantis, et undae more liquentis,
1087   Quod digitos quater in septem susupendere possis

sequeris.
1100  Invenies igitur, gravitas dum constet ubique
1101  Non mutata caput super altum, eademque per omne
1102   Aerium pelagus, binis si partibus aura
1103  Decrescat, qua densa, aliquo super edita tractu
1104  A nobis, opus esse, ut partibus ipsa quaternis
1105  Decrescat duplici in spatio, bis deinde quaternis,
1106  Deinde bis octonis, sese si scilicet ipsam

1326  Carpentes noctu: cur nox hac suscior illa,
1327   Scilicet haec formas varias distinguere rerum
1328  Cur sinat, illa nigris aeque omnia contegat alis:
1329  Ignorant, id qua possit contingere causa.
1330   Aeris hujus at hic num meta, et terminus haerens,
1331  Ipsum quo monstrant oculi finire? Profecto
1332   Idem et adhuc, nequeant oculi ut pertingere, pergit

1469  tum limbum illius brevioris fumida oportet
1470  Hujus pars transcurrat, et illud corpore nigro
1471  Excipiat lucens filum, post proferat igneum
1472   Ipsa suum pariter, qua circum desint, orbem.
1473  Sed raro sit, uti plures sic accumulatae
1474  Usque magis lato distensae coepore guttae
1475  Desuper adveniant; idcirco non erit unquam,
1476  Ni

limitis oras
1612   Contigerit scandens? nonne impellantur utrinque
1613  Mutua contiguae, diversoque ordine motae,
1614  Semper et extremis pugnent in finibus aurae?
1615  Nam qua non multo est solaris densior aer
1616  Aere terrestri, tardari debet, et a se
1617   Discerpi victus multis in partibus, atque
1618  Commisceri alii, diversaque jura subire,

1619  Telluremque sequi, et leges turbare receptas.
1620   Quod superest, quoniam varie facit aera densum,
1621  Ut docui, gravitas, ab ea quqoue manet, oportet,
1622   Mobilitas, qua se resonans fluida aura propagat.
1623  Ergo auras facili se mobilitate cientes,
1624  Seque propagantes fluctu non simplice circum,
1625  Unde suus

1668  Tu tamen, et durum tecum partire laborem
1669  Me sine, verba cadant ne si irrita, protinus artem
1670  Causeris nostram, nec idonea carmina damnes,
1671  Cum tu non eadem, qua polles, mente sagaci
1672   Excipias, subeasque, animo vigilante, tuaque
1673  Proin pereat culpa nostris vis indita dictis.
1674  Sic pila non dextrae mittentis, at excipientis

2006   Ergo hos incertos, age, motus, nitere, certa
2007  Si ratione quaes, et veris prendere causis.
2008  Ipse tuo certe ingenio confisus, et arte,
2009  Rebus in his longo qua mecum exercitus usu es,
2010  Discutere horrentes adeo caliginis umbras
2011   Connitar, tamque implexos dissolvere nodos.2015
2012  Atque haec me temere aggressum non esse videri,

non esse videri,
2013  Spero equidem, efficies: duri non parva laboris
2014  Laus est, si nequeant grandes reprendier ausus.
2015   Principio si vis, qua Terra, et Luna trahuntur
2016   In Solem, foret aequa atque aequis per loca distans
2017  Cuncta intervallis, quid eas turbaret euntes?
2018  Quippe fit, ut turbet, quia nec sunt tramite in uno

2024  Illa tibi Terrae gravitatem in lampada Solis,
2025  Fac, referat; fac deinde, in lampada Solis eandem
2026   Quae Lunae est gravitas, referat vis scilicet illac
2027  Ducta, meat qua Solem inter, Lunamque locatus
2028  Trames; at hoc eadem tum sit contractior, et tum
2029  Longior, hic contra trames cum longior, atque
2030  Cum brevior fuerit, quem dixi, tramite ducto

dixi, tramite ducto
2031   A Sole ad terram: Lunai nam gravitatem
2032  Haec referens debet via respondere viai,
2033  Quae Solem est Terramque intersita (nempe refertur
2034  Qua Terrae gravitas in Solem) scilicet illo
2035  Ordine, quo semel haec in se repetita locato
2036   Respondet spatio claram inter lampada Solis,
2037  Lunaique globum, in sese quoque sed repetito;

illud
2063  Discrimen, quod jam docui, deprendere possis
2064  Triplo ex hoc inter Lunam, faciemque meatu;
2065  Directumque in eam partem sit, oportet, id ipsum,
2066   Parte in qua Luna ad faciem collata moratur.
2067  Nunc hoc, nunc illud sic in latus aera carinae
2068  Armatae obvertunt, ut ab hoc latere impetit hostis,
2069  Aut illo, saevos et oberrans dirigit ictus.

2162  Est tamen extremum minima haec ad limitem utrumque,
2163  Maximaque in medio, veluti stet culmine summo;
2164  Deinde loco a medio simili auget pars ea motum
2165  Lege, prius qua carpebat, dum lumine pleno
2166   Luna micet; rursus minuit, dum rursus aditur
2167  Alter ab adverso medius locus; accelleratque
2168  Rursum itidem, redeat dum ad nota silentia Phoebe.

2239  Quae loca sunt, tractus procedere, sive retrorsum
2240  Verti, ut vis agitas mutatur plusve, minusve
2241   Illa, quae immotos deferret corpus in orbes.
2242  Nunc vis illa prior, gravitati qua fit adauctus,
2243  Alteraque alterius pars, qua decerpitur inde,
2244  Cum non mutentur spatiorum more recepto,
2245  Efficiunt, Lunae vis tota ex omnibus una
2246  

2240  Verti, ut vis agitas mutatur plusve, minusve
2241   Illa, quae immotos deferret corpus in orbes.
2242  Nunc vis illa prior, gravitati qua fit adauctus,
2243  Alteraque alterius pars, qua decerpitur inde,
2244  Cum non mutentur spatiorum more recepto,
2245  Efficiunt, Lunae vis tota ex omnibus una
2246   Conveniens non pro spatiorum illo ordine constet,

2289  Propterea propria Lunam deducere tentat
2290  Usque a planitie, semperque inferre recentem
2291   Inque aliam, inque aliam; quae iter amplius illud
2292  Terrai magnum secet una, qua prius, ora,
2293  Ipsi nec flexu inclinetur, quo prius, uno,
2294  Ast alio, atque alio pariter, flexuque, locoque.
2295  Si nunc tractum illum tenuem, quem tempore perquam

reperire profecto
2299  Tunc erit, et quantum nodus mutetur uterque,
2300  Et quantum varient inter gemina aequora flexus.
2301   Scilcet inventum est illa procedere nodos,
2302  Qua sunt signa, plaga quoties Luna ipsa moratur
2303  Alterutrum e geminis inter latus orbis, ubi ore
2304  Dimidio fulget cum transmeat, inter et ipsum
2305  Nodum, qui alterutro huic lateri vicinior

orbe revolvunt.
2324   Atque haec per numeros posita retione oriuntur,
2325  Haec caelo servantur item; proin vera videtur
2326   Haec ratio, circa Terram qua Luna cietur
2327  Per varios motus; queis nunquam cum sibi constet,
2328  Ut docui, possit constare an tempore, gyros
2329  Quo peragit circa Tellurem? Nonne necesse est,

vesania consiliorum?
2494  omnibus in rebus virtutem audire, sequique
2495  Semper quis suevit solam, solaque moveri?
2496   Protinus invadit quaedam vis fervida pectus,
2497  Qua rapimur, magnoque obstantia quaeque fragore
2498  Dejicimus, non vitamus, non arte movemus.
2499  Vel fuerit ratio, quae nos commorit, eandem
2500  Cur furor insequitur plerumq., atque omnia turbat?

dieque
57  Interdum laudare meo, atque optare quietem
58  Coepto animo. Quae sollicitae tum oblivia vitae
59  Vel prope Tiburni resonantes ducimus undas,
60   Vel juga Telegoni qua se frondentia tollunt!
61  Quqam campis hilares late expatiamur apricis!
62  Umbrosumque juvat nemus, et lustrare perennes
63  Lenis aquae rivos, et musco consita saxa,
64  Et

quoque pondera Terrae,
85  Dum fit, uti luces aequantia noctibus omni
86   Tempora praecedat anno; veniemus ad aestus
87  Protinus aequores: et caudas esse Cometis,
88  Et qua, dicemus, finat ratione: videri
89  Denique si quidquam gracitati possit obesse,
90  Inquiremus, et id, quodcumque est, disjiciemus
91   Auras per vacuas, tela ut mucrone retuso

155  Proinde colent alto superam Thaumantida caelo.
156   Haec illis monstrabit iter fax maxima in undis
157  Aequoreis, plusquam nobis Cynosura, Heliceque;
158  Fixa manens etenim, qua sint regione, docebit,
159  Quoque loco positae volitantes per mare puppes.
160   Hoc igitur, Lunae facies quod versa videtur
161   Usque eadem ad Terram, tentant deducere multi

pergere recta
227  Ut medius tenet, ille orbes iterumque, iterumque
228  Agglomerat circum, et videt omni a parte moventem.
229  Si tunc a terra Lunae per corpus agatur,
230  Qua medium est, moles faciens binasque paresque
231   Planites quaecumque, trahanturque a latere omni
232  Haud minus hae moles aequaliter usque, necesse est
233  Seravto jam Luna situ descendat eodem

336   Id referas maculis; velut in Jovis ore videtur
337  Multiplex, variosque situs formasque receptans
338  Fascia, quae varia lucem quoque parte retundit.
339   Jam veluti ratio, qua Cynthia vertit eandem
340  Ad Terram faciem, comites quoque possit ad omnes
341   Perfacile induci; cur non et caetera multa
342  His tribuas pariter,

430  Orbem Luniferum praesertim, cum suus ille
431   Ascendens nodus, qui dicitur, utpote Luna
432  Scandente in Boream, primi secat Arjetis astrum,
433  Longius a terra media, qua ducitur aequans,
434  Flectere, decedat quam signifer orbis eadem,
435  Quinos quippe gradus Zona a torrente remotum.
436   Contra, idem tetigit cum Librae examina nodus,

scilicet aequor
542  Fluctibus, exiguum quod sit, quod et undique clausum,
543  Nullis atque lacus omnes quantumlibet amplos:
544  Majores undas cumulari ad littora porro,
545  Qua ruit angusto constrictus gurgite pontus,
546   Euripisque furit, quam qua distenditur ingens
547  In pelagus; tum saepe illic consurgere visum
548  Quinque pedes decies, et longo excurrere tractu

543  Nullis atque lacus omnes quantumlibet amplos:
544  Majores undas cumulari ad littora porro,
545  Qua ruit angusto constrictus gurgite pontus,
546   Euripisque furit, quam qua distenditur ingens
547  In pelagus; tum saepe illic consurgere visum
548  Quinque pedes decies, et longo excurrere tractu
549  In terram: locaque esse, anni ad quae tempore certo

relabi.
605  Quin alio hoc possis summatim noscere pacto.
606   Telluris partes, queis Titan, Lunaque recta
607  Desuper impedent, plus, quam Terra ipsa, trahentur,
608  Qua media est, et plus media haec, quam denique partes
609  Retrorsum positae; proin debent anteriores
610  Scilicet a media Tellure assurgere paulum
611   Partes, posticis medium et deducere Terrae

vetantem.
627   Principio Luna nitente adducere Terram.
628  Terra liquens possit non amplius esse rotunda,
629  Longior hinc illinc sed se producet, ut ovum,
630  Et Lunam, qua longa, videbit, scilicet illuc
631   Longae directo, quaecumque est, axe figurae.
632  Atque huius jam certa per artem inventa figurae
633  Natura est, oritur quae coni a segmine primo,

)
675  Restrorsum sua facta modo in vestigia fertur,
676   Et redit in Lunam, et Lunai jungitur axi
677  Tum, cum transversi media phoebeius ille
678  Se posuit regione loci; qua deinde relicta
679  Pergit ad oppositam quia Solis protinus axis,
680  Ipse quoque a Luna rursum divulsus in ortum
681   Progreditur; multum non longo at tramite; rursus

713  Impliciti extremis; saevi insonuere flagello
714  Protinus aurige, et stimulant clamore jugales,
715  Verberaque ingeminant, quippe aemulus ardor utrumque,
716   Et furor exagitat; denum qua fortior urget
717  Quadrupedum vis, itur, iterque id carpitur una
718  Tantum, quo superans vis fervida raptat equorum.
719   At quia materies vi praedita semper inerti est

pacto.
781   Est, super alterutro qui Lunam proinde polorum
782  Cardine perstantem fingat, mutarier undas
783  Et cum percipiat tum non debere, tumorem
784  Sed constare parem, qua Terrae ducitur axis;
785  Cardine disjungit paulum, parvasque creare
786   Tum noscit debere vices, nam parvus ibidem
787  Cum Terra simul est tumidarum gyrus aquarum:

825  Consurgens, aequante aequaliter orbe remotus
826   Atque hinc atque illinc, non tramite fertur eodem
827  Quaque die, sed diversos procurrit in orbes,
828  Et loca continuo mutat; nec qua regione
829  Fit prior, hac ipsa fieri queat alter in ora.
830  Jam primum si post cursum, primumque tumorem
831   Ex improviso Lunam cessare movere
832  Confingas maria, illa

sed sistitur aestus
906   Finibus objectis Americae, nec valet ultra
907  In mare porro aliud disclusus ab aggere Terrae
908  Irruere; at retinetur, et omnia littora circum,
909  Qua patet, inque tuas effusus, Gallia, late
910  Objectas oras, cessat descendere lentus
911   Tam subito, modo quam conscenderat altus inundans.
912   Aequora parva quidem, vel quae sunt clausa, lacusque

auris
1372   Phoebeis circum, sumi minus effluet usque,
1373  Tractu et se brevior distendet cauda minori.
1374  Ergo alia astra carent caudis vaga, quod regione
1375  Aeris, in qua sunt, phoebei semper in una
1376  Perstant se circum volventia: materiemque
1377   Illam exhalantem si primitus insinuatam
1378  Forte recepissent, atque illis rejicere oris

1699  Sidera, nec multas non Terrae et adivimus oras,
1700  Cunctaque diffusam gravitatem in corpora vulgo,
1701  Queis sint cumque locis, invenimus, et sua jura
1702   Fiximus, et mores, et qua quid lege geratur,
1703  Quod superest, quamvis lustrantem talia mecum
1704  Te reor ambigua non jam consistere mente,
1705  Certa solo stabili tua sed vestigia figi;

1770  Vis inter Solem, quodvis et mutua sidus
1771  Vi tanto Terrae in Solem minor esset (at ista
1772   Quam longe condat tenuissima prae gravitate,
1773  Scilicet in Terram, qua nostra hic corpora aguntur!),
1774  Quanto phoebea lux tenuior illius extat
1775  Sideris. Immensum nonne hinc discrimen habebis?
1776  Quandoquidem gravitas si cuncta hic corpora cogit

cuncta
1811  Corpora non possit, nisuque agitare valenti;
1812   Cum nisi permultis rerum contactibus, ullae
1813  Transmitti nequeant disjuncta in corpora vires.
1814  Ergo qua tot res peragi, tantasque per omnem
1815  Undique materiam clara ratione probatum est,
1816  Ipsa tamen gravitas nobis erit inficianda
1817   Propterea, quoniam ejusdem natura latescit,

1853  Inductam summi arbitrio, imperioque potenti
1854  Artificis, talem voluit qui cudere Mundum,
1855  Qualis is est, et non alia ratione ciere
1856  Auctificos motus, quam qua vis illa reposcit.
1857   An pudeat diam hic pro causa adsciscere legem?
1858  At quocumque velis alio dissolvere pacto
1859  Naturam, venies ad quosdam denique fines

1981  Omnia? Cur pelagi se flectunt aequora in orbem,
1982  Atque obeunt axem nec circum quasque per oras,
1983   Ex una planam faciunt neque parte figuram,
1984  Scilcet in Boream Tellus qua tendit ab Austro?
1985  Quandoquidem corpus, quod circumfertur, ab orbis
1986  Quodque sui medio tentat sugere, atque repellit
1987  Introrsum, quae sunt conatu versa minori.

1998   Praeterea hic mirus, qui Terram circuit aether,
1999  Unde venit rebus gravitas, ut corpora deorsum
2000  Possit trudere agens, debet majore profecto
2001   Mobilitate rapi, quam qua se Terra revolvit
2002  Axe super; super et Terra volvente locatum
2003   Corpus de medio conatum profugiendi
2004  Concipit, exiguum prae nisibus at gravitatis,
2005  Nam

exaequet eandem
2007  Conatus, sese convertere corpus in orbem
2008   Debebit circum Tellurem mobilitate,
2009  Quae bis ob octonum velocior incrementum
2010  Scilicet est illa, qua sese corpora volvunt
2011  Illic in Terra, quo latior ambitus extat.
2012  Proin et adhuc aether majori mobilitate
2013   Se convertere debet; at conatibus ipse,
2014  Dum

volvi;
2039  Cur igitur vario declinant omnia flexu?
2040  De mediique abeunt, quo vis properantior, orbis
2041  Aequore, et huc illuc tentant diversa meatus?
2042  Praeterea qua tum poterit ratione figuram
2043   Astrum unumquodvis de coni segmine primam
2044  Signare, et facere, ut respondeat area semper
2045  Temporibus? qui propterea vult ire fluentem

2127   Ut faber occurrit lapsuris aedibus, atque
2128  Tecta novat, mutatque trabes, lapidesque revolsos
2129  Inserit, et ferri nectit laxa omnia nodis;
2130  Sic fabrefactum opus hoc, qua parte est rima reperta,
2131  Cura Virum reficit, sed inanis; plurima mutant
2132   Nequidquam, quoniam faciendos omnis inepta est
2133  Materies prorsum auctificos ad vorticis aestus.

Atque onera important scrobibus, praedamque cavatis;
2265  Fervet opus, releguntque viam, repetuntque laborem.
2266  Sed tanto fera parva quid efficit utile nisu?
2267   Prospicit illa hyemi, longum qua languida torpet,
2268  Plurima cum nullas hyemes, neque viderit ulla
2269  Frigora? Nimirum sibi longo accommoda somno
2270  Tecta parat, segetemque locat, quam corpora possit

corpora possit
2271  Sternere parva inter, brumam et defendere membris.
2272   Neu tumeat faciles terra seges abdita in herbas
2273  Eruptura, illa corrodit parte, futurae
2274  Qua latet effigies in parvo semine aristae.
2275  Haec tu scire putes animantem, et noscere cuncta
2276  Mensibus aut paucit prognatam, aut forte diebus?
2277   Nempe rapit quidam has, et, quo rapit, impetus,

2379  In luctu vitam, tamen esse, et vivere dulce est.
2380  Notitiis trahimur rerum quoque, veraque nostri
2381  Exoptant animi, et dulcedine tangimur horum
2382   Mira, nescio qua; de veris exoriuntur
2383  Vera alia, et cupido se nexu in pectore jungunt.
2384  Excolere in tacita res longum, et volvere mente
2385  Ignotas, non sit propius propiusque locare,

moeror et angor.
2419  Praeterea et laudem, et famam captare, decusque
2420  Unde sit? Ex ipso vitae socialis amore
2421  Non fluat? Ambitio non vires exerat illinc,
2422   Qua primi in rebus contendimus omnibus esse,
2423  Et praeferri aliis, regnare, atque esse potentes;
2424  Quod solis petere haud unquam, neque nosse liceret.
2425  Postremo nexus inter corpusque

dissolvere, donec ad ipsa
2446  Prima retexendo sit ventum elementa; vicissim
2447   Tum conferre elementa iner se, quoque geratur
2448  Ordine quid rerum, qua quid quoque lege, videre
2449  Nec tamen interea nostrae, quae libera, mentis
2450  Vim secludere ab his, dominam ast adsciscere talem,
2451  Arbitrio mens ipsa suo ut quascumque movere

2463  Vis etiam in nobis (Rationem dicere suemus)
2464  Quaedam se prodit moderandae aptissima vitae;
2465  Humani haec veluti currus Auriga videtur
2466  Frena regens, et, recta, movens, qua semita ducit.
2467   Illius impulsus aliis secernere oportet
2468  Motibus, atque sequi solos; properare secundis
2469  Scilicet his liceat, spatioque excurrere jusso

discors, exlexque feratur. LIBER SEPTIMUS
1   Hactenus, exagitent qua vi se grandia Mundi
2   Corpora, quo constet nimirum Terra vigore,
3  Et Sol, et circa medium astra errantia Solem;
4  Nunc almae vires ad lucis progrediendum est,
5  

ausim,
88  Praemia ne longo tua sint non aequa labori,
89  Calliope o requies curarum, hominumque voluptas.
90   Primum igitur, constent luci quae reddita, dicam,
91  Munera, qua nobis possint ope deinde patere,
92  E quibus et par sit demum ipsa educere causis.
93   Corpore cum radius fugit a lucente profusus,
94  Si nihil obstet iter facienti, rectus abibit,

179   Tectaque parva, sed ut vacuas revoluta per auras,
180  Et montes, sylvasque extantes stipite crebo,
181  Et contra deorsum frondoso vertice versas;
182  Laevaque item, quae dextra manent, qua dextera, laeva;
183  Cum grege pastores per ripam fluminis errant
184   Laevam intra thalamum, loca vere dextra tenentes:
185  Cunctaque sunt propriis

simulacrum mobile Solis
224   Aspicias super, ut medium cujusque diei
225  Noscere momentum possis, distendere longa
226  Si facias, Auster Boream qua prospicit, aera.
227  Nam matutinas, vespertinasque per horas
228  Citra abit, atque ultra species nitidissima Phoebi;
229   At super aere meat, medium cum tempus utrinque est.

228  Citra abit, atque ultra species nitidissima Phoebi;
229   At super aere meat, medium cum tempus utrinque est.
230  Felsina, jamque tuum longe isto inclaruit aere
231  Templum, et, Roma, tuum, qua scilicet admirande
232  Termarum visuntur adhuc vestigia, tanti
233  Parvula pars operis, quod nomen praetulit olim
234   Caesaris augustum: hic defessus pondere rerum

267  Corporis extremum filum, quae reddita circum
268  Forma: at si nimio fax lucida lata sit auctu;
269   Quantumvis protensa parum, non margine nigro
270  Desinet umbra tamen; sed qua sit transitus illinc
271  In lucem, ignores; paulatim quippe sit umbra
272  Densa minus, viso et nusquam discrimine, fallit.
273  Propterea, hoc genus, incertam dixere vocantes

331  Ut latescentem nimis umbram vitet; in ipsam
332  Propterea gyro semper devolvitur omni.
333  Ex quo detecti Comites sunt aethere in alto,
334   Servatum est, omnes subeant qua lege labores;
335  Ast in iis neqe lex bene, nec deprensa laborum
336  Tempora, ubi constant rari mage; tempora tantum
337  Propterea in propriore datum est, et prendere legem.

372  Inter at ingressus umbrae, egressusque necesse est
373  Esse aliquod discrimen, ad illam nam jacet orbis
374   Interior flexu vario; si scilicet ille
375  Est Comes in nodis, qua lata est, praeterit umbram,
376  Sin procul, oblique de parti praeterit una
377  Excurrens: tempus proin longius effluit illic,
378  At minus hic, varieque minus; paria omnia quare

jungit.
432   Verum si Comites alios contingeret usque
433  Respondere suis, neglecta luce, tabellis,
434   Interior vel si a ratione recederet illa
435  Nunquam, lucis iter qua primo nempe notatum est;
436  Tunc equidem, dum carpit iter lux aurea, legi,
437  Quam doceo, subici lucem debere negarem:
438  At quia neglecta hac saepe illic lege, fit, horae

493  Nempe alia Astra suos peragunt discrimine motus
494   Majori, quam sit, quod misso a lumine confit;
495  Id minus at solo discrimen in interiore est,
496  Motus quam lucis, loca qua diversa teruntur,
497  Queis distat medii Tellus de lampade Solis.
498  Illa Jovem, ut totidem Lunarum corpora, cingunt,
499   Impulsusque a Sole alios

581  Nimirum loca multa oculus si mutet, et ipsa
582  Lux pro motu oculi immensum non concita currat,
583   Immotam rem stare loco non posse videri,
584  Quo stat revera, at progressam, qua regione
585  Progreditur spactans oculus: proin effice longum,
586  Qui medio pateat, tenique foramine tantum,
587  Transpectumque tubus tibi supra, et praebeat infra,
588  

et praebeat infra,
588   Ast idem latere ex omni sit caetera clausus;
589  Tum sic dirige, uti res fulgens transpiciatur:
590  Transpicietur ea e regione, foramina constant
591  Qua sita, quis dubitet? Servamus certa plagarum
592  Sic loca, cum caelum longe metimur, et astra,
593   Divisis vel cum signamus jugera campis.
594  At nos ut moti possimus cernere, quod sit

ut cum mobilitate
625  Illa queat lucis conferri: si religatam
626  Forte pila in navim de littore projiciatur
627  Saxea, fucatis tabulis super incita gyro
628   Multiplici, qua pergit, iter signabit, ut ante,
629  Directum, opposito lateri dum deferat ictum;
630  At si navis eat ventis impulsa, videbis
631  Non in idem lateris punctum se impingere volvens

632  Saxum, sed puppi loca quae propria ferire,
633   Atque suum tabulis super obliquasse meantum,
634  Tum lateri innixum nautam si laeserit ictus,
635  Ille regens oculos, via qua signata, manumque,
636  Littoris haud veram, pila venerit unde, notabit,
637  Inscius ast aliam, anterior quae sit, regionem;
638   Ludentemque videns diversa culpat in acta

654  A celerante oculi pernix fuga lumine distet.
655   Percipe nunc oculum Terra in peragtante locatum
656  Obverti in sidus quodcumque; tuebitur ipsum
657  In regione alis, quam qua micat, utpote in illo
658   Tramite promotum in speciem, qui tramite Terrae
659  Distet ab ingenti spatiis aequalibus; et cum
660  Continuo rectos commutet Terra meatus,

772  Campis alipede, aut spumoso gurgite puppi.
773   Omnia quapropter terrestria corpora, nostram
774  Cominus afficiunt quae vitam, non regione
775  Apparent alia, quam vere qua sita constant.
776  Ast extra Terram a nobis quae corpora distant,
777  His causis perquam paulum abducuntur ab ambis
778   Errorum, quoniam quod diximus esse secundum

828   Quae trans vitra etiam vix grandia conspiciantur,
829  Tamque leve ex sese videantur fundere lumen,
830  Lumen ut hoc decies sit centum e millibus una
831  Ejus pars lucis, qua, sunt quae maxima, fulgent,
832  Plus ea dicendum est aliis disjuncta profecto
833   Esse, ut mille queas abducta ea credere saltem
834  Id genus in spatia: annorum sex millibus ad nos

recenti
932  Tam magnum immanemque globum, ut pars nulla sit hujus,
933   Usurpare queas quam sensu, quae sine lucis
934  Constet particulis vel pluribus, atque videre
935  A qua Solem ipsum non possis irradiantem.
936  Hic pronum jam sit, tanta unde effunditur usque
937  Materies nitido libata e corpore, Solem
938   Percipere imminui paulatim, et quamlibet amplum

temporis acres
1015  Motibus insultant, et turbis omnia complent.
1016  Sic declive nimis celsi latus Appennini,
1017  Aut hinc Alpina atque ollinc divortia aquarum
1018   Qua pendent, magnosque ipsa a gravitate supinum
1019  Dispositas late per dorsum disque tributos
1020  Ostentant lapides, sed eos tamen usque minores
1021  Quo mage celsa loca, atque alta in regione

1107  Densior ast et adhuc est multo luce per illud
1108   Revera spatium, quo terra a Sole recedit,
1109  Dispersa, quanto hoc nimirum est amplius ipsa
1110  Aut pluma, aut charta, qua crassa est. Si bene nosti
1111  Quantus sit digitus, si quam sit crassa papyrus,
1112  Plumave, collatae spatiis ingentibus illis,
1113   Percipies, tenuis quam sit lux, quamque minuta.

fronte
1422  Corpora, quae radii transmittat quodlibet unum
1423  Refracti filum; e postremo prosilit ipsum 1425
1424  Denique non alia prorsus regione viai,
1425  Quam qua erupisset, si primo a corpore tantum
1426  Corpus in extremum dimotis protinus isset
1427  Tot mediis; siquidem spatium, quo distat ab axe
1428  Egressus radius, duo postquam corpora tantum

ab alta 1515
1514  Lampade, reflectit radios, quia semper ad aequos
1515  Exsiliunt flexus, quos cum venere, habuerunt,
1516  Cogat adire via haud mutata, et semper eadem,
1517  Qua libeat, loca clausa: potes quos deinde receptos
1518  Intra alio a speculo quodvis convertere flexos 1520
1519  In latus, atque plaga quacumque inferre cupita.
1520   Hac ope tu radios facili plus

1552  Egere vase liquorem, atque ingere rursus eundem;
1553  Semper erit, radii spatium, quo distat ab axe,
1554  Refracti primo a spatio vincatur ut aequa
1555  Parte sui, vinci qua parte est ante notatum.
1556  Si mutes at deinde liquorem, densior ut sit,
1557  Major erit radii tum fracti accessus ad axem;
1558  Sed quanto major semel est, constabit eadem

1694  Multiplices quanquam invitam et dediscere fraudes!
1695  Haud ego praetulerim, quidquid fabricasse sub antris
1696  Fertur Lemniacis olim faber ille Deorum
1697  Mulciber artifici, qua cudit fulmina, dextra,
1698   Fictis fas veras si res componere rebus.
1699  Atque hanc pro meritis inter fulgentia nostri
1700  Signa poli sublatam alte, caeloque locatam

1701  Non procul Andromedae, neque Persei vindicis igne,
1702  Vulgarem, nova si confundere tempora priscis,
1703   Et si nostra in eam transferre inventa liceret
1704  Aetatem, Bereniceo qua vertice crinem
1705  Abstulit ille Conon, caelique in fornice fixit.
1706   Non hic cum fila erupere a fronte secunda,
1707  Inter se possunt aeque

distante meare
1708   Ductu, in quam primo regionem scilicet ibant;
1709  Non etenim, ingressu quantum detorta, revolvunt
1710  Se tantum egressu; varie inclinata priori,
1711  Qua venere, plagae proin egrediuntur in auras.
1712  Si, quam sunt primo in partem detorta, in eandem
1713   Post quoque franguntur, multum discedere fila
1714  Tum poterunt a se, et seorsum monstrare

1762  Aequa in planitie distabunt longius illinc,
1763  Nimirum quo venissent, nisi fracta fuissent:
1764   Haec igitur regione suum se flectere in orbem
1765  Debent diversa, quam qua sunt rubra locata:
1766  Sic quoque cuncta suo viridantia fila maniplo
1767  In media statione suo sese orbe coercent:
1768  Filorumque aliis implentur ab orbibus omnes
1769  

alii: medio sed in orbe videtur
1784   Quisque suus magis esse, suoque micantior ore,
1785  Quo non finitimi hinc illinc pertingere possunt.
1786  At qua orbes stringent latera excurrentia, purus
1787  Quisque, suaque color specie (non incidit illic
1788  Orbi orbis), sed erit tenuis tamen, atque videri
1789   Vix poterit, raris ea sparsis per loca

1832  Propterea speculis et flectas, atque reflectas,
1833  Infringas triquetris et vitris, atque refringas,
1834   Non variata manent, propriosque invicta colores
1835  Servant et propriam vim, qua detorta recedunt.
1836  Ergo cuique colorem intrinsecus indidit illum
1837  Ipsa, et vim certam filo natura nitenti;
1838  Extrorsum haud igitur tunc advenit aut color, aut vis,

1862  Quocumque, et mutare. Colorum vel simul omnem
1863  Si recipis speciem, dimota nempe papyro,
1864   Vitro isto super, ast alia ratione locato,
1865  Compositum quam qua primam est, ut longa colorum
1866  Incidat in longum series, projactat eandem
1867  In latus infractam rursus; nam cum rubicundum
1868  Frangatur lumen viola minus, illa, necesse est,

1946  Sed cui sit, quantum par est, tam tenue foramen,
1947  Illac ut nequeat filum transire, nisi unum.
1948  Uno igitur filo egresso quocumque, videbis
1949   Hunc solum, qua candor erat regione, colorem.
1950  Atque id lamellae sursum, deorsumque foramen
1951  Si lente moveas, ut possint omia fila,
1952  Nunc hoc, nunc illud, transmitti, transque meare,

2144   Esse colore, redit quam qui dispulsus in auris
2145  Ipsorum a facie, manifestum hoc percipe pacto.
2146  Pannum extende rubentem, et fac, superincidat unum
2147  Nunc hoc, nunc illud silum, qua diximus arte
2148  Lumine per vitrum diviso; protinus omnes
2149   Nunc hos, nunc seorsum praeferre videbitur illos,
2150  Quos recipit pannos fucos, quos proinde remittit.

solis ad ictus
2167  Aestivi citius, quam corpora cana, calescit.
2168  Quin chartam radiis collectis lente tumenti
2169   Exponens nigro servantem sensa colore,
2170  Aspices, qua est cana, repellere lucida tela,
2171  Qua nigra, exuri, doctis nec parcere sensis
2172  Vim lucis validam: praeclare dicta calescunt
2173  Protinus, et celeri tolluntur in aera sumo;

corpora cana, calescit.
2168  Quin chartam radiis collectis lente tumenti
2169   Exponens nigro servantem sensa colore,
2170  Aspices, qua est cana, repellere lucida tela,
2171  Qua nigra, exuri, doctis nec parcere sensis
2172  Vim lucis validam: praeclare dicta calescunt
2173  Protinus, et celeri tolluntur in aera sumo;
2174   Nam,

nigra, exuri, doctis nec parcere sensis
2172  Vim lucis validam: praeclare dicta calescunt
2173  Protinus, et celeri tolluntur in aera sumo;
2174   Nam, qua cana, statim non ire sub intima perfert
2175  Reflexos radios, nec vulnere laeditur alto.
2176  Quin magis expellunt quemvis, quae cana, colorem,
2177  Corpora, quam proprium, quae sunt una illita

contraque reducas,
2243  Donec splendidior super, et distinctior illa
2244   Incidat (agnosces quod nigri a staminis una
2245  Ductibus illapsis; nimirum clarius ipsum
2246  Qua regione queas stamen deprendere); ductus
2247  Staminis ipsus tum clare cernere quibus
2248  In rubea effigie, diductior ipsa tabella
2249   Paulo cum fuerit; sunt at quae stamina parte

Intexens varios, digitisque loquentibus aptans;
2404  Spem, desideriumque, timores exprimit, iras,
2405  Crudelemque vocat, nocturnaque somnia narrat,
2406  Et, rata sint, poscit; qua porro conveniatur
2407  Arte, docet, demum amplexus, atque oscula mittit.
2408   Ingeniosus amor, Veneris qui furta ministris
2409  Floribus instituens

de puncto, punctumque nitenti
179  Interea accedat speculo; focus ipse recedet
180  Continuo; donec regionem hoc occupet illam,
181  Primum stare focum qua dixi, parte remotam
182  Crassi nempe globi quarta: tum quippe repulsi
183  A speculo radii jungentur, ubi infinita
184  Transabiere loca; inter sese aequalibus ibunt

prope, vel prope limbum,
389  Seu pleno circum orbe micet, tergove tumenti,
390  Seu sinuet falcis sese de more cavatae;
391  Et cum dimidia est Luna, aequa luce nitescat,
392  Qua si plena foret, de tanta ibi fronte niteret;
393  Et videas, lucis vis imminuatur in astris
394  Qua ratione vagis, dum Terra, aut Sole recedunt;
395  In variis atque esse nitor quis debeat astris

sese de more cavatae;
391  Et cum dimidia est Luna, aequa luce nitescat,
392  Qua si plena foret, de tanta ibi fronte niteret;
393  Et videas, lucis vis imminuatur in astris
394  Qua ratione vagis, dum Terra, aut Sole recedunt;
395  In variis atque esse nitor quis debeat astris
396  Inter se; diversa tamen frons possit eorum,
397  Et circumpositus similis non omnibus aër

402  Ultra cum Solem sunt, tota fronte coruscant,
403  Sed nimium a Terra distant simul: inter at ipsum
404  Cum Solem, Terramque meant, propiusque vagantur,
405  Non poterit nobis, qua pars est clara, videri,
406  Nempe retro positis; locus ergo est inter utrumque,
407  In quo majori comparent vivida luce,
408  Quam quocumque alio: hic inter loca constet, oportet,

407  In quo majori comparent vivida luce,
408  Quam quocumque alio: hic inter loca constet, oportet,
409  Caeca silent quibus, et nitido quibus orbe refulgent.
410  Invenies ipsum, si quaeras, qua ratione
411  Fiat, ut apparens partis sit maximus auctus,
412  Scilicet illius, quae in disco est lucida, partis.
413  Tellurem hanc etiam reflexae

Scilicet illius, quae in disco est lucida, partis.
413  Tellurem hanc etiam reflexae lumina lucis
414  Mittere dicendum; ex obscuro cernere eandem
415   Illa, clara diem qua fert, si parte queamus,
416  Impare non aliis fulgentem luce tuamur.
417  Atque hoc multiplici possis cognoscere pacto:
418  Cum tu vincta aperis nocturno lumina somno,

451  Ingenitam dixere olli, propriamque dicarunt,
452  Ut nunquam toto spoliari lumine possit.
453  At spoliatur ea de parte, ubi crevit, et errat
454  Cornibus obtusis, qua Terram parte tuetur
455  Nocturno prope contectam velamine totam;
456  Nam prope vanescit tum lux ea; Terra aliorsum
457  Nempe jacit lucem, non qua se Cynthia flectit:

errat
454  Cornibus obtusis, qua Terram parte tuetur
455  Nocturno prope contectam velamine totam;
456  Nam prope vanescit tum lux ea; Terra aliorsum
457  Nempe jacit lucem, non qua se Cynthia flectit:
458  Illi non igitur propria haec, nativaque constat.
459  Ob Solis radios a Lunae fronte repulsos
460  Non una ratione queas dignoscere, rerum
461  A

et munera noscens;
533  Amplius exortam nec jam Thaumante putaret,
534  Junoni famulam nec iter consternere ab alto
535  Aethere labenti; sed veram cerneret artem
536  Naturae, qua dilabi sit multa necesse
537  Protinus ex oculis miracula, difficilemque
538  Dissolvi, qui dignus erat jam vindice, nodum.
539  Pulchra fit Iris, ubi est adversum roscida nubes

555  Si tractum gradibus caelestem dinumerare
556  Collibeat, quam sit nimirum iste amplus; oportet,
557  Ut binos gradibus denis quater, unius et pars
558  Tertia quae est, addas; at qua distinguitur arcus
559  Ductibus ardescens septenis, latus ibidem est,
560  Quanta est pars gradibus quarta unius addita binis.
561  Exterius rubeus splendescit vividus ille

extra.
583  Principio forma se flectit gutta rotunda
584  Omnis aërio tractu, circumque tumescit,
585  Ut pila, quandoquidem liquidis est partibus undae
586  Mutua vis quaedam, qua se conjungere tentant,
587  Conque ligare; ideo foliis quoque juncta tenetur
588  Gutta, suo compressa licet sit pondere paulum.
589  Dimidia est igitur pars guttae desilientis

reportant;
593  Partim intro subeunt compti quoque, compositique
594  Omnigenis filis: filum intro quodque receptum
595  Recto calle meat, pertingat donec ad oram
596  Adversam, qua tum pars libera prodit in auras,
597  Introrsum pars ad flexus reflectitur aequos,
598  Aequalemque viam primae legit; advenit oras
599  Rursus ad extremas, partimque per aëra, ut ante,

cognosce meatum,
605  Incidit in medium qui guttae culmen, aditque
606  Rectus aquam: quae pars redeat, vel progrediatur
607  Ejus cumque, plaga remanet, qua venerat, una,
608  Nimirum medium quae punctum trajicit orbis;
609  Nam radius subit has, subit illas rectus et oras,
610  Nec proin solvitur in variorum fila colorum.

inclinarier aeque,
624  Ac prius, endogredi cum jam tentabat in undam.
625  Proin intercipiens radiis iter omnibus, unum
626  Si jubeas tantum in guttam transire, videbis,
627  Qua primum elabi molitur parte, resolvi
628  Filorum in seriem, queis non reflectier intra
629  Contigit; inter se quae rarescentia tractu
630  Post aliquo, notam speciem formare valerent,

649  Continuò tractus sese confundere debent
650  Immixta: at reflexa semel, vel saepius intra
651  Guttam quae fuerint, aliqua regione videri
652  Discreta inter se poterunt, qua fila coloris
653  Unius uberiora meant, atque agmine longe
654  Densato; color ut vivus consistere possit.
655  Haec plaga diverso certe diversa colori est.
656  At bene,

auras.
659  Flectitur iugrediens, paulum tamen, atque revertit
660  Paulum diverso reflexum calle, meatus
661  Quam prior est; regioque viae, discurrit in auras
662  Qua porro elapsum, paulum inclinata quoque extat
663  Ad regionem illam, qua discurrebat id ante.
664  Has geminas tu deinde vias, quarum altera lumen
665  Sistit ad ingressam, post egressum altera

660  Paulum diverso reflexum calle, meatus
661  Quam prior est; regioque viae, discurrit in auras
662  Qua porro elapsum, paulum inclinata quoque extat
663  Ad regionem illam, qua discurrebat id ante.
664  Has geminas tu deinde vias, quarum altera lumen
665  Sistit ad ingressam, post egressum altera defert,
666  Productas recta distende, occurrere ut ultra

et fide ministris
755  Praesertim hic oculis. Solidum crystallina moles
756  In pondus conflata, et ab omni parte rotundum,
757  Pendeat ex alto laqueari, laxaque constet,
758  Qua pendet, domus, et seclusa a luce diei.
759  Ex una tenuem sed rima admitte comanti
760  A sole excerptum radium, et converte, prope axem ut
761  str.454.
762  Irruat in

879  Ad guttas, pluviamque gradum; per roscida nempe
880  Nubila multiplices duci debere colores
881  Videre, et pulchra depingier Iride caelum.
882  Quaevis gutta facit, qua flexus maximus extat,
883  Aut minimus, pulchra luce apparete nitentem
884  Irim non unam:fit ab uno nempe repulsu
885  Vividior longe, a gemino pallentior illo.
886  At quas

894  Flectitur Iris, et incurvo se tramite ducit;
895  Fila etenim fuci cujusque, valentia quae sunt,
896  Illa exire plaga debent, formare necesse est
897  Quam certum, ut docui, cum prima, qua prius illa
898  Advenere, plaga flexum. Jam finge recentem
899  Duci acies nunc per nostras a Sole meatum;
900  Hunc etiam simili pollentia fila secabunt
901  Flexu;

969  Maximus est rubro, cunctos est maximus unus
970  Inter; at est minimus rubro qui deinde colori,
971  Omnium erit minimus, super Iride nempe secunda
972  Quotquot sunt; igitur qua se rubicundus in ora
973  Collocat, haud ulli e serie advenisse licebit
974  Atque immisceri, rubeasque retundere vires:
975  Aureus ast ubi sit, rubro datur esse colori,

esse colori,
976  Quamvis uberior, constetque valentior aureus
977  In ditione sua; flaventes inter, et aurei,
978  Et rubei irrepunt; potior flaventibus at vis.
979  Denique qua violae funduntur, fundier illa,
980  Parte minore sui tamen, omnes est opus ora.
981  Languescunt violae proin, pallescuntque per auras;
982  Praeterquam quod lux quoque per se pallida earum est;

1013  Nempe hanc interno, externo illam ardere rubore.
1014  Denique per numeros (quid non hac arte patebit?)
1015  Quantus erit, statues, ut lymphae in corpore nuper,
1016  Sic in materia qua tu vis cumque tumenti.
1017  Flexus maximus ille, in gemmis scilicet, aut in
1018  Crystallo, aut olei claro in splendore rotundi,
1019  Aut succis aliis, rore et cujuslibet herbae.

non par foret, et varianti
1058  Gigneret eductos sursum regione colores.
1059  Porro particulis volitantibus aëre forma
1060  Si varie confletur, uti diversa priore
1061  Sit, qua gutta fuit; flexi orbes aethere multi
1062  Jam poterunt ipsa Solis de parte videri,
1063  Atque illum spatio late circumdare magno.
1064  Saepe natant caelo compressae grandinis auctus,

1087  Scilicet innumerûm specie mutata leporum.
1088  Ergo ubi vitaï sensus tam commodus extat,
1089  Forma globi est oculo prope, convestita tenaci
1090  Exterius tunica, quae qua est de parte sub altis
1091  Anterior sita palperibus, pellucida constat,
1092  Nec trans se radiis iter obstruit; illicet illi
1093  Exiguum subeunt intro nigransque foramen;

figura
1354  Vitri quam sit, ubi cognôris, quamque remotum
1355  Punctum, quo tendunt radiorum tela, vel unde
1356  Ipsa fluunt, dabitur fictum, aut deprendere verum,
1357  Qua maneat regione, focum, qua parte locetur.
1358  His tibi subjunctis, quem primo diximus ipsi
1359  Inventum esse tubum, gemino tum corpore vitri
1360  Munibant; convexa parum lens scilicet alta

1354  Vitri quam sit, ubi cognôris, quamque remotum
1355  Punctum, quo tendunt radiorum tela, vel unde
1356  Ipsa fluunt, dabitur fictum, aut deprendere verum,
1357  Qua maneat regione, focum, qua parte locetur.
1358  His tibi subjunctis, quem primo diximus ipsi
1359  Inventum esse tubum, gemino tum corpore vitri
1360  Munibant; convexa parum lens scilicet alta

1403  Atque hebeti constringentis torpore cerebri
1404  Duratas fibras, vitalem et sanguinis auram.
1405  Scilicet illam artem stulte moritura propago
1406  Optemus; referunt usam qua Cholchida quondam,
1407  Effoetum ut virides revocaret corpus in annos.
1408  At toties fieri major debebat imago,
1409  Majus erat quoties spatium, convexa sui lens

1416  Hinc sese atque illinc dextris, orisque sinistris.
1417  Angulus huic par est alter prope, qui sit in ipsa,
1418  Nempe tubo admoto, convexa lente, secantur
1419  Primam in qua radii sese inter, deinde cavatam
1420  Cum lentem tetigere, magis rarescere multo
1421  Mutua jam debent, ut si discedere puncto
1422  Ex illo incipiant prope, ficti ubi conditur ejus

1500  Congesti totidem in fasces, sunt puncta quot illa:
1501  Ast ipsi conventuri erupere vicissim
1502  Fasces, contenduntque sui densarier omnes
1503  In regione foci; qua si regione locetur
1504  Ipsa adaperta acies oculorum, una excipit omnes,
1505  Excipit, et partem non parvam corporis haurit.
1506  Margine praeterea certo distinguitur illa

1504  Ipsa adaperta acies oculorum, una excipit omnes,
1505  Excipit, et partem non parvam corporis haurit.
1506  Margine praeterea certo distinguitur illa
1507  Effigies, si, qua focus est conjunctus uterque,
1508  In regione tubi, et radiis coëuntibus una
1509  Formatur species, orbem tu scilicet aptes,
1510  Inque feras, media pateat, quam lens est altera lata;

1541  Tertia lens, facietque aequo post currere tractu:
1542  Quarta sed infractos iterum se jungere coget;
1543  Flectet in oppositas sic partes, ante secunda
1544  Quam qua flexerat. inversoque invertet eodem
1545  Ordine; restituet lateri proin omnia vero.
1546  Tunc in ea coëuntum oculus regione locatus
1547  Omnes hos fasces simul excipit, effigiemque

sub auras
1735  Educitque animi foetus, tollitque recentes,
1736  Rebus et affundit sua veris lumina tempus.
1737  Sed quae forma tubis, genus hoc, inductaque primum
1738  Qua ratione fuit? Speculi est inserta cavati
1739  Scilicet in fundo moles; proin altus hiabat
1740  Vertex, perque suum lucem immittebat hiatum
1741  Ad speculum, quae de speculo resilire repulsa

his incommoda rebus:
1786  Transversa regione sitûs, fundoque minoris
1787  Adsistens oculus tubuli uno prospiciebat
1788  E latere, atque plaga res inquirebat in illa,
1789  Qua non sunt; igitur non molem dirigere illuc,
1790  Non patulum norant convertere molis hiatum
1791  Extemplo; longa ista mora, et fastidia longa
1792  Lassabant oculumque nihil cernentem, animumque.

1838  Majore e speculo speculum minus, atque reflexi
1839  Proin radii inter se minus, aut plus forte vicissim
1840  Inclinari, ut deinde refracti lentibus intrent
1841  Sic oculum, atque levent aegrum, qua parte laborat.
1842  Quin abducendo speculum minus efficis ista
1843  Hoc ratione etiam, nimium ut vicina queamus
1844  Transpicere; ex ipso vicino corpore namque
1845  Qui

recluso
1994  Succedunt densi: distincta ita confit imago.
1995  Praeterea adductam tum nobis esse putandum est
1996  Tam prope rem, quam si nudus consisteret illa,
1997  Qua lens in regione, oculus; proin corporis ipsa,
1998  Parva licet frons sit, magnum grandescit in auctum:
1999  Nec tamen hanc si nos oculo intueamur inermi
2000  Tam prope, tunc aliud quidquam possimus

2047  Contemplere suas partes, seorsumque figuras
2048  Omnes ignotas prius, et tueare animantis
2049  Parvula membra, suos et motus denique, et usus.
2050  Hoc genus, instrumenta, fuit qua impervia quondam,
2051  Naturam patefecerunt, artesque, dederunt,
2052  Ejus multiplices admissi ut conspiciamus,
2053  Spectemusque novo veluti miranda theatro.
2054  His si

multa
2085  Inducta huc illuc; cordos, cerebrique latebras
2086  Excutimus, cujusque et adimus in intima sensus;
2087  Intuimurque itidem corpuscula rubra cruoris,
2088  Qua sint forma, auctu, concursu, concilioque.
2089  In nostris quot multiplices deprendimus usus
2090  Visceribus, quot sunt ad vitam inventa tuendam,
2091  Quot morbos ad pellendos, aegrosque dolores?

2188  Ponere paulatim, et demum in contemptibus esse,
2189  Haud secus ac umbras longe et vestigia rerum.
2190  Nonne vides igitur, vel ab ista parte tuaris
2191  Naturam, qua nos infra descendit, et amplam
2192  Esse, et magnificam nihilo minus, immensamque,
2193  Quam late aetherios supera dum construit orbes,
2194  Et vastas mundi sese distendit in oras?

85  Quanquam surgit ab hoc ratio, queis corpora fulgent,
86  Et nobis ea cuncta esse hinc fucata putandum.
87  Eductum id claras nunc denique venit in auras
88  Illa mente Viri, qua nil solertius usquam est,
89  Propositumque alte, claraque in luce locatum.
90  Lucis particulae dum frontem ad corporis unam
91  Perveniunt aliae atque aliae sese excipientes,

188  Aëriae tenuem lamellam tunc opus aurae est,
189  Quae quo plus medio a puncto disjuncta recedit,
190  Crassior est, quantum deposcit nota rotundi
191  Nimirum ratio, qua lens inflexa, tumoris.
192  Nunc thalamo occluso, rimaque patente fenestrae,
193  Ut supera docui, trans et mittente receptam
194  In triquetrum vitrum lucem, super excipe lente

possis.
202  Filum id procurrens jam cujuscumque coloris
203  Irruat aequatam recta regione cadendo
204  Crystalli in faciem; medium si tum prope punctum
205  Inciderit, qua subtilis gracilisque fit aura
206  Aëris intercepta, videbitur ire per ipsam
207  Lamellam, nitidae transmissum in turgida lentis.
208  Inciderit sed si medium non tam prope punctum,

venient, ambire foramen
283  Aspicies medium diversis orbibus, atque
284  Prodere se varie, suaque intervalla docere.
285  Concipe jam reddi partem, quae recta revertit,
286  Qua venit quoque recta, via; hanc, dum trajicit intrans
287  In primam speculi faciem, constare necesse est
288  In vice trajectus facilis, constare secunda
289  Post facie facilis regressus in vice

344  Quae fiant filis; quantum et sint longa ea (constent
345  Caetera si paria), a flexu pendere, reflexi
346  Sive ipsa a facie radii sint, sive refracti.
347  Jam si, qua speculi crassa est, crystallina moles
348  Mutetur, cernes mutari non minus ipsos
349  Tunc ampli qua sunt, annellos ordine eodem,
350  Et ratione una. Varias inducere pergas

reflexi
346  Sive ipsa a facie radii sint, sive refracti.
347  Jam si, qua speculi crassa est, crystallina moles
348  Mutetur, cernes mutari non minus ipsos
349  Tunc ampli qua sunt, annellos ordine eodem,
350  Et ratione una. Varias inducere pergas
351  Si porro formas speculo, distendier illos
352  Aspicies tantum, quantum lex ista reposcit.

548  Non nisi sint tribuenda decem, uno et rubra minuta,
549  Purpurea aucta uno sint; proin viridantia cunta
550  Transmittentur, at et contra rubicunda redire, et
551  Purpurea aspicies. Qua crassa est, denique nota
552  Lamina si fuerit, naturaque materiaï,
553  Qua compingitur illa, per has, paulo ante probavi
554  Quas leges, illuc poteris pertingere, fila

viridantia cunta
550  Transmittentur, at et contra rubicunda redire, et
551  Purpurea aspicies. Qua crassa est, denique nota
552  Lamina si fuerit, naturaque materiaï,
553  Qua compingitur illa, per has, paulo ante probavi
554  Quas leges, illuc poteris pertingere, fila
555  Ut noscas, quae quotque pares aliosve reposcent
556  Intervallorum numeros, quae proinde habitura

659  Unda inflata solet; spatio confunditur omnis
660  Haec series tamen e longo; proin candida spuma est.
661  Inde sequi facile est rationem, ut noscere possis,
662  In qua corpora re distent, quibus unus et idem
663  Semper inest color, et quibus immutatur, et unquam
664  Non stabilis manet, at pro lucis vertitur oris.
665  Invenies siquidem expertus, si fortior adstet

707  Aut res siqua alia est subtilis, raraque circum,
708  Aut spatio, quo languidius nihil extat, inani.
709  Praeterea quoque scire licet, quam crassa sit omnis
710  Pars ea multiplex, quaevis qua corpora constant,
711  Corpora diversos a se mittentia fucos:
712  Hoc facile ex ipsis annellis nosse colorum
713  Possis, in quibus est lamellae cognitus auctus.
714  Sed

713  Possis, in quibus est lamellae cognitus auctus.
714  Sed quaedam tamen ante tibi vidisse necesse est.
715  jam si concipias subtilem excurrere quavis
716  Lamellam de materia, neque crescere, nec, qua
717  Crassa est, imminui, verum aequo excurrere ductu,
718  Atque unum tribuas huic tantum proinde colorem;
719  Undique dissectam tum multa in fragmina fingas,
720  Aeque

sive coloris
755  Immutant quacumque alia ratione nitorem.
756  Sic etiam varios si commiscere liquores
757  Incipias, oritur species diversa coloris
758  Interdum: quod qua causa, ni forsitan ista
759  Contingat? quod et hinc salium corpuscula mixta
760  Exercent vires, quod et illinc, et sua mutant
761  Pondera, naturam, molem, aut tenuata vicissim,

novos pars magna meatus.
1155  Hanc vitare potes neque vim rationis, ubi illum
1156  Regressum non jam tribuas obstantibus auris
1157  Aëris, at vitro, qua partes exterioris
1158  Illius extremae sunt; idem namque manebit
1159  Nodus in his etiam, non unquam dissolüendus,
1160  Partibus extremis vitri; cur deinde locata

1174  Fors ferat, in rimas contra rubicunda patentes?
1175  Fors ferat at nunquam hoc, ubi se duo tangere vitra
1176  Frontibus adversis facies; quia nulla reflecti
1177  Fila queant illinc, sed, qua coepta est via, pergant:
1178  Cur multa in solidas nequeant incurrere partes?
1179  Praeterea bulla in pingui cur ducitur ordo
1180  Multiplex variusque colorum? nonne videtur

1265  Esse quidem vel adhuc longe mage praedita raro,
1266  Quantum collibeat nimirum, molis adauctu,
1267  Pellucente sa?is spatii ut sit corpore inanis,
1268  Undique qua radii possint transire meantes;
1269  Nam lucis radius directas tramitis oras
1270  Undique percurrit, vel, cum deducitur illinc
1271  Vi quavis, alio, sed recto tramite pergit

densa et pellucida, trans adamantem,
1273  Trans vitra, atque undas, nec non distantibus itur
1274  Sic spatiis: apti ast adeunti haec corpora luci
1275  Qua ratione aditus constent, et progredienti
1276  Apta via, haud facile est comprendere; non tamen omnis
1277  Est ratio praeclusa, queat quae pandere verum.
1278  Ut super ostensum est, de certa

1323  Quam quos possit, uti toto retro agmine jactet.
1324  Praeterea alternis lux trajicit, atque resultat
1325  Vitri e lamellis subtilibus, undarumve,
1326  Scilicet ut, crassae qua sunt, augentur; ob hanc rem
1327  Vis eadem est, quae pro crassa reflectere debet
1328  Lamella radios, vel trans se mittere fractos.
1329  Postremo facies recipit quae corporis in se

1333  Una igitur vis est, lucem quae mutat euntem,
1334  Quo vis cumque modo mutet, quo tramite cumque.
1335  Hinc tibi reflexae, et refractae munera lucis
1336  Cernere erit, de qua nascantur origine cuncta.
1337  Concipe propterea properantem luminis unam
1338  Particulam, faciem ad certam dum tendit, ubi sint
1339  Inter se diversorum confinia corporum

fronte; meatus
1379  Non hic ob adjunctas vires mutabitur illas;
1380  Unica quae recta est, pars immutetur, oportet,
1381  Non aliter, modo quam docui; si nempe secundis,
1382  Qua via, motus item concrescat viribus, ipse
1383  Conjunctus socio cum motu, quem modo findens
1384  Disjunxi, mage tum directior ibit, ab illa
1385  Decedens facie, atque introrsum proin via rectis

Propterea lux est inter nos ocyor, ipsa
1493  Quam sit in aetheriis, ad nos dum labitur, oris
1494  A sole et stellis, quoniam plus corpora nostra
1495  Refringunt illam, in regione levissima quam qua est,
1496  Si qua est aura super; nostrumque per aëra primo
1497  Incipiet celerare, parum tamen, ut neque parte
1498  Increscat quae sit te mille e partibus una.
1499  ast

1493  Quam sit in aetheriis, ad nos dum labitur, oris
1494  A sole et stellis, quoniam plus corpora nostra
1495  Refringunt illam, in regione levissima quam qua est,
1496  Si qua est aura super; nostrumque per aëra primo
1497  Incipiet celerare, parum tamen, ut neque parte
1498  Increscat quae sit te mille e partibus una.
1499  ast altis citior, longeque fugacior ibit