Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: bonum Your search found 1438 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 494-629:494. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] sustentat. Nihil nobis ad perfectam consummatam-que felicitatem deesse poterit, cum ab ipsius maiestate atque gloria, quam eloqui uel excogitare nemo potest, recepti atque assumpti fuerimus. Vt igitur ad tam immensum et incomprehensibile bonum peruenire tandem ualeamus, Veteris Noui-que instrumenti, quorum Deus est autor , acta institutiones-que perscrutabimur. Tria pręcipua sunt, quę in his obseruanda nobis mandantur: fides, spes, charitas. Fides, ut credamus uerissima esse quę Moyses et
495. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Quia Lex per Moysen data est,
gratia et ueritas per Iesum Christum facta est.
Hoc certe optimum uinum in fine conuiuii reseruauit nobis benignissimus sponsus, cui dicitur:
496. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Eloquia Domini, eloquia casta,
argentum igne examinatum,
probatum terrę,
purgatum septuplum.
Nihil est his pręciosius ,
nihil suauius.
Quod idem tibi testatur ad Dominum dicens:
497. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Christo, ita ut ipse digito tangat eorum aurem | et saliua palatum, nunquam sanitatem consequentur . semper ad ea quę salutis sunt, surdi et muti erunt. atque ut ita etiam ad malum sicut ad bonum surdi et muti forent. sed ut deterius peccent, et leuam aurem habent, qua ea quę carnis sunt auidissime auriant , et sinistram linguam, qua uel nugas garriant | uel alios infament uel proximo maledicant. Quod nisi tandem ad Christum adduci se permiserint,
498. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Nunc ergo tempus acceptabile,
nunc dies salutis,
nunc accessus ad eum datur, a quo dictum est:
499. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et Gomorreorum in die iudicii
quam illi ciuitati.
Sodoma enim et Gomorra ante Euangelium subuersę sunt,
at isti ultro oblatum respuunt ac repellunt,
dum pręceptis eius contraria operantur.
O miram mentis peruersę cecitatem!
non uident quam labile bonum sit mundanę luxurię uoluptas cui
adhęrent,
quam firmum et stabile
500. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uita,
quem mortuum fuisse omnibus manifestum est,
501. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] facies suas, ut appareant hominibus ieiunantes. elemosynas faciunt et tubis insonant ostentationis, ut misericordium sibi laudem uendicent . atque ita bonum opus malo fini corrumpunt. Cum-que ab ipso bonarum actionum remuneratore Deo mercedem recipere potuissent ęternam, fragilem et caducam malunt, fucum uidelicet istum uolatilem aurę popularis. Huius tam
502. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et si finiti ad infinitum nulla est comparatio, cur quęso pro breuibus deliciis amittimus ęternas? et non potius cum breui labore transimus ad quietem gaudii perennis? Conscii igitur fragilitatis nostrę | nec per se bonum quod cupimus ualentes perficere, leuemus oculos ad montes cum psalmista | et mente cęli culmina penetremus. Inde ueniet nobis auxilium a Domino, qui fecit cęlum et terram et omnia. Non possumus recte de illo aliquid speculari,
503. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Iob optabat,
cum diceret:
504. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quam spiritui seruire decernet. Quęris quonam pacto non solum in factis aut dictis, verum etiam in ipsa cogitatione possit esse peccatum? Rem alienam iniuste concupiscis, bonum alterius inuides, lęsus uindictam appetis, uisę mulieris Venereo amore turpiter exardescis. et quodcunque malum ita cogitas, ut si posses, perficere uelles, ab illo, qui etiam occultorum iudex est, pro facto tibi imputabitur.
505. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sit | futura nosse, hoc, quod Dei est, aliis tribuere pręsumunt. Non facies sculptile. Eo uidelicet animo, ut adores illud ac pro Deo habeas. Non est sceleris huius expers, qui pecuniam seculi-que diuitias magis quam ęquum bonum-que diligit. Apostoli autoritate hoc probamus, qui Colossensibus scribens | auaritiam simulacrorum seruitutem appellat. Neque tamen per hoc mandatum ars reprobata est sculptorum uel pictorum. Non pingere aut fingere simulacra uetantur, sed adorare. Ideo sequitur:
506. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
quanto magis hoc facere debemus,
cum etiam
507. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ut maxime potens ita summe sapiens sit. Cogita etiam, quanta tibi in his obseruandis, quę pręcepta sunt, promittantur. Certe, non argentum neque aurum neque terreni regni fortunę subiecta potentia aut glorię humanę fragile bonum, sed illa firma atque stabilis beatitudo, qua nihil melius, nihil maius ab homine optari possit. Cum ista animo permensus fueris, tunc non solum quam dulcia faucibus meis eloquia tua, Domine dices, verum etiam cum eodem Propheta lętus cantabis: In uia
508. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] homine optari possit. Cum ista animo permensus fueris, tunc non solum quam dulcia faucibus meis eloquia tua, Domine dices, verum etiam cum eodem Propheta lętus cantabis: In uia testimoniorum tuorum delectatus sum, sicut in omnibus diuitiis. Et iterum: Bonum mihi lex oris tui super milia auri et argenti. Et rursum: Dilexi mandata tua super aurum et topazion. Item eodem psalmo: Lętabor ego super eloquia tua, sicut qui inuenit spolia multa. Quid enim illis preciosius, quid
509. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ut debes, quotidie reputaueris, iam tandem cęlestium mandatorum amore captus atque ad eorum autorem Deum conuersus dices: Ignitum eloquium tuum uehementer, et seruus tuus dilexit illud. Non poteris enim illud non maxime diligere, in quo tibi tam grande bonum propositum esse intellexeris. Prudentia pręterea mirum in modum proficere et sapientia compleri incipies. Hoc tibi Baruch prophetę uerbis promittitur. Neque enim fallit ille, per cuius os Spiritus Sanctus locutus est: Audi, inquit, Israhel, mandata uitę! Auribus
510. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] id est lucis ęternę candore uisionis-que diuinę dulcedine refertam. Quę non mortuuorum terra, sed uiuentium dicitur, nequis alibi uiuere cupiat quam ubi semper feliciter uiuat et mori non possit. Cum-que ad tam inęstimabile bonum hac sola uia peruenitur, ad eam ipsam Salomon sapientię dono insignis te stimulat dicens: Conserua, fili, pręcepta patris tui, id est, Dei, et ne dimittas legem matris tuę, id est, Ecclesię. Liga ea in corde tuo iugiter et circumda gutturi tuo, ut
511. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] talis etiam in illo ultimo iudicio cum corpore apparebit. Vigilare itaque iubemur, ne mors imparatos occupet. Et quoniam nescimus diem neque horam, semper est uigilandum. Semper autem uigilat, qui semper a malo abhorret | et bonum, ut Deo placeat, agere pro uiribus non cessat. Fieri quidem nequit, quin partem aliquam temporis quieti cedamus, cum nostrę conditionis imbecillitas | ut cibo | ita somno quotidie indigeat. Sed audeo dicere,
512. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uigiliarum dotes, hęc commoda. quę si tanta non essent, immo si minora forent quam dicimus, uigilandum tamen nobis esse suaderem, ne somnolentię damna subire cogamur. Quę nunc nosse operęprecium erit, ut mali comparatione bonum ipsum quanti faciendum sit, magis patescat. De malo somnolentiae. Caput VII Cuius longior quam natura postulat fuerit somnus, non
513. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uoluntas sit, ut pie iuste-que uiuamus, hoc quoque his uerbis poscimus, ut leges atque pręcepta, quę dedit nobis, per nos impleantur. Frustra enim imbecillitas nostra ad id niteretur, nisi illam gratia iuuaret diuina. Et si per se bonum aliquod agere possemus, necesse non esset orare, ut possimus. Charitas pręterea, quam omnibus debemus, exigit, ut sicut pro nobis ita et pro aliorum commodis preces offeramus Deo uota-que faciamus. Iacobi apostoli sententia est:
514. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] petieritis Patrem in nomine meo, hoc faciam. Et iterum: Siquid petieritis Patrem in nomine meo, dabo uobis. Quid ais, Iudee? Quid tu, Mahumetane? Quid uos omnes, qui in Christum non creditis? Nonne in cassum cęleste bonum speratis, quia illud in nomine Christi non petitis? Non enim potestis in eius nomine petere, quem non recipitis fide, quem Dei Filium esse negatis. Suis autem fidelibus ille ait: Si manseritis in me et uerba mea in uobis
515. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cum iam receperint gloriam hominum, quam concupierant. Vtuntur et hi quidem Dominica oratione, sanctorum psalmis precibus-que ab Ecclesia constitutis | Dominus tamen non attendit uerba, sed animum intentionem-que orantis, et magis irritatur quam placatur, cum id, quod bonum est, proposito usurpatur non bono. Tale quippe facinus et Hieremias deuouet dicens: Maledictus, qui facit opus Domini fraudulenter! Cum ergo hic quoque fraudulenter agat, qui
516. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] lauant. sed eas in sanguine Agni lauari oportet. quia poenitentia nihil iuuaret, si Christi passio sub maledicto uenundatos non redemisset. Lauantur itaque in sanguine Agni, qui in Christum credentes eius misericordiam poenitendo et sperando implorant | et eodem miserante | bonum quod cupiunt, consequuntur. Neque enim nisi fideles forent, quos peccasse poenitet, per portam, id est, per ipsum qui ait: Ego sum ostium ouium, ciuitatem illam patriam beatorum perpetuam atque perennem ingredi potuissent.
517. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quo corruunt obstinati, perpetuo cruciandus deiicieris. Nihil est quod magis cauere debes, ergo et nihil magis accelerare quam poenitentiam, per quam talia cauentur | et mutata sorte tam immensum malum uetatur, tamque immensum bonum acquiritur. Hęc sunt igitur uere poenitentis officia, quę retulimus, ut uidelicet uolens, non inuitus ad poenitendum accedas, ut humilieris, ut lugeas, ut uitam magis laboriosam uiuas, ut pręterita peccata
518. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] implebitur uino . Et ab Ezechiele: Vocabo frumentum et multiplicabo illud, et non ponam uobis famem. Et ab Osee: Conuertentur sedentes in umbra eius; uiuent tritico | et germinabunt quasi uinea; memoriale eius sicut uinum Libani. Et a Zacharia: Quid enim bonum eius est | et quid pulchrum eius, nisi frumentum electorum et uinum germinans uirgines? Et a Malachia: In omni loco sacrificatur et offertur nomini meo oblatio munda, quia magnum nomen meum in gentibus, dicit Dominus exercituum.
519. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non moriatur. Ego sum panis uiuus qui de cęlo descendi. siquis manducauerit ex hoc pane, uiuet in ęternum. Et panis quem ego dabo, caro mea est pro mundi uita. Nihil est Domine tua ista oblatione melius, nihil pulchrius, nihil dulcius, nihil iocundius. Quid est bonum eius, inquit Zacharias, et quid pulchrum eius, nisi frumentum electorum et uinum germinans uirgines? Bonus et pulcher es, non reprobis sed electis et fidei uirginitatem consecutis, non hereticis a sponsa tua Ecclesia alienatis atque fornicantibus.
520. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ergo aurum luto sordidatum non splendet,
ita nec ieiunium efficax est ad Deum placandum,
si uitia non cessant.
Ob hoc sane ad Hieremiam clamat Dominus:
521. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] takva nesklada, ukazuje na osnovne principe svakoga umjetničkog djela: jedinstvo, cjelovitost, skladnost. Humanistički solidno obrazovan, M. ni u ovakvom djelu ne može bez pokojeg antičkog citata, samo što navodi misao, ali ne i ime autora. Iccirco Apostolus: Bonum facientes inquit non deficiamus! Audi quid pręterea tibi Salomon sapientissimus de muliere forti id est anima constanti et in proposito boni honesti-que firma, in qua cor uiri sui Christi Domini confidit, nobis
522. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Audi quid pręterea tibi Salomon sapientissimus de muliere forti id est anima constanti et in proposito boni honesti-que firma, in qua cor uiri sui Christi Domini confidit, nobis exponat ac prędicet: Reddet inquit ei bonum et non malum. Qui enim Deum timet | qui-que beneficiorum eius est memor, ne ingratitudinis arguatur, pro bono reddit bonum. Et quoniam non est satis uel diu reddidisse, nisi semper reddas, continuo subiunxit: Omnibus diebus uitę suę.
523. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et in proposito boni honesti-que firma, in qua cor uiri sui Christi Domini confidit, nobis exponat ac prędicet: Reddet inquit ei bonum et non malum. Qui enim Deum timet | qui-que beneficiorum eius est memor, ne ingratitudinis arguatur, pro bono reddit bonum. Et quoniam non est satis uel diu reddidisse, nisi semper reddas, continuo subiunxit: Omnibus diebus uitę suę. Vis nosse talis animę quę sit merces? Non extinguetur inquit in nocte lucerna eius| non timebit a frigoribus
524. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Ex pecude tandem in hominem uersus, in his quę Dei sunt assuescere incipies, assuefactus perseuerabis, perseuerans uinces, uictor coronaberis. Talem se Paulus apostolus exibuerat, cum diceret: Bonum certamen certaui, cursum consummaui, fidem seruaui | de reliquo reposita est mihi corona iustitię, quam reddet mihi in illa die iustus Iudex; non solum autem mihi sed et omnibus qui diligunt aduentum eius.
525. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] Simplicitatem custodies, si nihil ad iactantiam, nihil ad inanem gloriam feceris. sed quicquid agas, ad Dei laudem tantum Dei-que gloriam egeris | et pro benefactis ipsi gratiam, sine quo nullum fit bonum, habendam duxeris. Prudens es, si conscientiam tuam quotidie discutis, si quoties a somno exurgis, quid acturus sis cogitas, quoties cubitum redis, quid egeris, quid omiseris, in quo excideris tecum examinas, ut deinceps
526. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] Cant. 11.
Ecce tu pulchra es amica mea |
ecce tu pulchra |
oculi tui columbarum.
Oculi utique simplicis intentionis, non malignę,
et qui quod uident,
quod sentiunt,
non dissimulant |
nec bonum negant esse bonum |
nec malum malum,
ut non simplices modo,
uerum etiam recti sint |
et assequantur,
quod in Prouerbiis Salomon pollicetur dicens:
527. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] Cant. 11.
Ecce tu pulchra es amica mea |
ecce tu pulchra |
oculi tui columbarum.
Oculi utique simplicis intentionis, non malignę,
et qui quod uident,
quod sentiunt,
non dissimulant |
nec bonum negant esse bonum |
nec malum malum,
ut non simplices modo,
uerum etiam recti sint |
et assequantur,
quod in Prouerbiis Salomon pollicetur dicens:
528. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Non cadit uitium in sapiente, cuius propria est uirtus. In hoc fere omnes conueniunt, ut dici sapiens non debeat, nisi qui cunctis pręcellat animi bonis | et tam scientia sit instructus quam probitate. Philosophi Summum itaque bonum expetentibus, quod semper inquirendo philosophi inuenire nunquam potuerunt, opus erit eam discere doctrinam, quę a Deo nobis non ab hominibus tradita sit. cum sola uerissimum ad beatitudinem monstret iter | et eandem certissime polliceatur atque conferat.
529. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sed cęlestem. Nihil uerius, nihil certius esse asserimus | quam quod illa continet. Lignum uitę est iis qui apprehenderint eam, et qui tenuerit eam beatus. Per hanc enim ad summum bonum peruenitur, quod supra cęlum esse ignorauerunt illi, qui sapientem sola uirtute contentum | ideo-que beatum dixerunt. Vbi enim pręmia uerę uirtutis essent nesciebant, per totam noctem humanę scientię laborantes et nihil capientes.
530. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] fecerimus, beati esse non possumus. Neque enim uiam qua ad cęlum itur, nosse, sed cum noueris, per eam ingredi sapientis est. Quin immo, tanto nequius peccat, quanto quis inter bonum malum-que discernere plenius didicit. Sit igitur in te sanctarum scientia Scripturarum, sed ita ut non desint, quas illa commendat uirtutes | et absint uitia quę detestatur. Hoc si pręstiteris, uere te sapientem esse scias | ac
531. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dicentem:
532. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sapientiam exquiret. Ingenita est enim ei ratio, qua et bonum expetat | et a malo declinet. Dabit itaque operam, ut disciplinis instruatur, quę naturam suam perficiant, ne ignarus rerum erret | nec pro bono accipiat malum et bonum pro malo, ac dum sapienter se facere putat, insipientię arguatur. Nam licet affectionem boni habeamus a natura, non tamen et scientiam quę efficit sapientem. Inter doctum autem et indoctum multa distantia existat necesse est, quanta utique inter scire et nescire. Quorum
533. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] apud Deum. Scriptum est enim: Comprehendam sapientes in astutia eorum. Et iterum: Dominus nouit cogitationes sapientium, quoniam uanę sunt. Vani quippe sunt, qui sanctę Trinitatis mysterium non admittunt, qui uerę beatitudinis bonum non percipiunt, quia sibi magis quam Deo credunt. Quamobrem nobis non humana sed diuina doctrina institutis cum Saluatore nostro, Dei Filio, gratię agendę sunt | sic dicente: Confiteor tibi, Pater,
534. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iniurię | quam qui armis hostes superat. Alibi etiam dicitur: Melior est sapientia quam uires, et uir prudens quam fortis. Nam sapientia et prudentia bona animi sunt. fortem autem et robustum esse bonum corporis est. Et illa quidem hominis propria, hoc autem cum bestiis commune. Sapiens tranquille degit, quia perturbationibus temperat, sensuum affectiones ratione frenat | et saniori consilio parere
535. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] errati notam insequentis uirtutis laude compensat. Sapientem semper beatum esse philosophi contendunt, eo quod sola uirtute contentus sit, uirtutem autem sibi ipsam sufficere. Patet quia nihil extra uirtutem, in quo beatitudo esse potuisset nouerant. Ignorabant igitur bonum illud quantum aut quale esset, quod debetur uirtuti | quod-que nostri sapientes uitę innocenter laudabiliter-que actę meritis confidunt se consecuturos | et tunc demum beatos fore, cum illud adepti fuerint. sed quamdiu in expectatione eius sunt, nondum esse beatos constat,
536. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cui negociantur, plurimum lucri accedat. Laxent igitur retia sua in capturam: alios doceant quod ipsi didicerunt, et non sibi solum, sed aliis etiam prodesse studeant | tanto-que accepto beneficio se dignos pręstent. Vt quid enim bonum sapientię tu qui Dei benignitate sapientiam adeptus es, si cum proximis non communicas? si nihil inde tibi deperit, si communicatum etiam augetur et excrescit? Quis est enim qui docet, et docendo non aliquid discat? et quod didicit non confirmet? cum
537. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] tentatione, qui carni simul insidiatur et spiritui. Aperiamus igitur dolos eius tendiculas-que et laqueos, ut deprehensis inimici fallaciis facilius euitetur mortis periculum | et certius uitę ęternę bonum speretur. Diabolus li. 31 notandum Hic est ille teterrimus pharao, qui nos uetat exire de Aegypto | seculi-que uanitatibus renunciare | et Moysen
538. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] unquam sanguinis haustu satiatus. nunc promissis allicit, nunc terret minis, nunc assentatione blanditur, nunc etiam uerberibus compellit. Promissis quidem primos nostros parentes prostrauit | Eritis inquit sicut dii, scientes bonum et malum, et nequaquam moriemini. minis autem grassatus est in martyres pariter et uerberibus, cum idolatras ut in eos desęuirent concitasset. Primi nobis documento sunt, ut neque blandimentis neque pollicitationibus eius ullam
539. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] relinquamus. Quam rem petendo aperte ostendimus | nos quidem ad repugnandum impares esse, nisi ipse adiuuet, qui solus potest omnia. Qui etiam infirmitatem nostram miseratus contra angeli mali uim atque uersutias unicuique nostrum angelum bonum dedit, qui regat, qui custodiat, qui a nequitia auocet | et occultis conscientię stimulis ad uirtutes capessendas impellat. Et, si tanta est Deo cura salutis nostrę, ut suos angelos pędagogos nostros esse uoluerit, haud
540. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sin uero spiritum suum, id est innatum sibi rationis lumen secuta carnis appetitionibus repugnauerit, uicto aduersario mercedem capiet ęternę beatitatis. Quamobrem: Spiritu, inquit, ambulate, et desyderia carnis non perficietis; hoc est, bonum quod ratio suadet, mali cupiditas ne destruat. Qui enim sunt Christi, carnem suam crucifixerunt cum uitiis et concupiscentiis. Quos ergo concupiscentię superant | et quibus caro dominatur, hi non sunt
541. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ac fugere debemus | et eisdem neque oculum intendere | neque manum porrigere, ut neque cogitemus aliquid prauum ac detestabile | neque faciamus. Restat igitur ut et malis pręferantur bona | et bonis meliora si ad summum bonum uolumus peruenire. Cum pręterea continentiam semper oppugnet lasciuia | et liberalitatem auaritia | et humilitatem ambitio | et breuiter probitatem nequitia, assiduum nobis cum uitiis
542. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] delicta tua atque peccata merebantur. Quoties ergo mali aliquid patimur, protinus ad conscientiam scelerum nostrorum recurramus. et cum non immerito id nobis accidere cognouerimus, patienter toleremus | et Domini nostri exemplo pro inimicis etiam nostris oremus, pro malo reddentes bonum, pro iniuria beneficium. Sic nostra nobis remittentur peccata, et patientię uirtus pręmio maiore compensabitur, et mala quę passi sumus in nostrum commodum conuertentur. Iactantia vitanda Sed eorum
543. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] spinas, clauos, fel atque acetum inique passus fuerat, ignosci postulans | et sęuitiam illorum sui ignoratione excusans, ut postea cognita ueritate locum haberent poenitentię | et non perirent. Non est itaque Christi discipulus, qui bonum pro malo nescit reddere | et pro inimicis quoque suis Deum deprecari. Prędicatio Eiusdem Domini exemplo discamus | non nostrę tantum saluti, sed etiam aliorum prospicere, uitę disciplinis eos imbuendo | et exhortationibus
544. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] prędicationis officium imposuit dicens: Euntes docete omnes gentes | seruare omnia quęcunque mandaui uobis. Optimi itaque Christi imitatores illi sunt, qui faciendis ad populum bene beate-que uiuendi sermonibus operam impendunt | et quod alios docent, ipsi pręstant, ne bonum quod uerbo ędificant, morum dissimilitudine destruant. Castitas Cęlebs pręterea et castus sit oportet Christi discipulus. Virgo est | et de Virgine genitus | et a uirgine
545. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Diues pręterea ad inferendam iniuriam promptus est, ad tolerandam impatiens, inanis glorię cupidus, ęqualibus inuidens, humiles despiciens | ac proinde aliorum famę non facile parcens, opulentię ostentator, paupertatis irrisor, ad uitia audax, ad bonum animi tardus. Diuiti quoque multi inuident, plurimi insidiantur | et spoliis eius ditari cupiunt. Sed quanuis nemo insidietur, ille tamen metuit domi fures, foris latrones | et cibus illi pariter suspectus est et somnus. nec minus interdum animi
546. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] suum. Hic nempe seipsum non modo non diligit, sed etiam odit maxime, cum nemo ei capitalior hostis sit | quam ipse sibi, quandiu uitiis malę-que animi libidini seruit. Quid enim magis noxium esse potest homini quam peccatum? per quod et bonum summum amittitur | et ad summum malum peruenitur. Vera est igitur illa charitas, qua tum nosipsos | tum proximos nostros ita amamus, ut et peccata caueantur et colatur uirtus | ac simul iuuetur proximus | et honoretur Deus. Oportet itaque
547. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] amittitur | et ad summum malum peruenitur. Vera est igitur illa charitas, qua tum nosipsos | tum proximos nostros ita amamus, ut et peccata caueantur et colatur uirtus | ac simul iuuetur proximus | et honoretur Deus. Oportet itaque finem esse bonum, quo dirigatur charitas. qui si malus fuerit, quicquid uel sibi uel amico blanditus egeris, non charitas est, sed sub charitatis persona latens exitiale odium. A quo quidem discipulos suos cauere uolens Dominus ait:
548. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Igitur sicut Christus Dominus nos diligit, ita et nos diligamus nosipsos proximos-que nostros, non ad pompam, non ad honores, non ad delicias | neque ad opes cumulandas, sed ad earum rerum exercitationem atque cultum, quibus eternum cęleste-que bonum comparatur. In hoc, inquit, cognoscent omnes, quia discipuli mei estis, si dilectionem habueritis ad inuicem. Non ergo loqui linguis neque prophetare | neque nosse mysteria
549. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] hoc crebrius auditorum auribus inculcamus. Maximam autem charitatem illam esse dixit, quę ne uitę quidem nostrę parcere nos hortatur, dum consultum uolumus proximorum saluti. Et certe pręferendum est cuiusque hominis animę perenne bonum caduco et transitorio uitę nostrę bono. exempli gratia: sęuiente in christianos persecutione aliquis tormentorum necis-que metu uidetur Christum negaturus; tunc tu debes animum eius in spem uitę melioris errigere | nec pati, ut te
550. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] | et correcti saluentur deprecare. Sequitur enim: Vt sitis filii Patris uestri qui in cęlis est, qui solem suum oriri facit super bonos et malos. et pluit super iustos et iniustos. Vide quanta est huiusce dilectionis merces. bonum pro malo reddendo filii Dei efficimur | Deo-que similes reddimur. Ille solis pluuię-que beneficium, hoc est temporalium bonorum usum | tam malis quam bonis communem esse uoluit. ut et tu charitatem tuam sicut cum amicis ita et cum
551. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] animo alliciamur. De malo odii. Caput IIII Opus Dei odit, qui hominem odit. quomodo autem potest Deum diligere, qui id quod ab illo factum est ualde bonum non diligit? Porro Deum nolle diligere, qui prior dilexit nos, quid est aliud | nisi reprobos imitari spiritus | et ab eo a quo conditus es, desciscere atque alienari? Cum ergo is qui homini male optat,
552. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] hominis domestici eius. Itaque multo magis proderit gladius, qui putrida membra a sano corpore separet, quam pax quę morbidas partes fouens totum corpus corrumpi patiatur. Denique bonum est bellum illud quo dirimitur mala pax. Bonum est, inquam, cum uno oculo intrare in regnum cęlorum quam duos oculos habentem mitti in gehennam. Oculus qui scandalizat, quem proiici
553. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] magis proderit gladius, qui putrida membra a sano corpore separet, quam pax quę morbidas partes fouens totum corpus corrumpi patiatur. Denique bonum est bellum illud quo dirimitur mala pax. Bonum est, inquam, cum uno oculo intrare in regnum cęlorum quam duos oculos habentem mitti in gehennam. Oculus qui scandalizat, quem proiici et abiicere iuberis, est amicus uel consanguineus, qui tibi blanditur,
554. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Et hi quidem idem uolunt,
idem nolunt.
quia omnes pariter ad unum finem Deo placendi tendunt.
Non est inter illos "est" et "non",
sed iuxta Domini pręceptum |
"est, est-- non, non".
Concordi mente et corpore Deo seruiunt |
et ad omne opus bonum unanimes concurrunt.
Quid hac pace dulcius?
quid utilius?
quid laudabilius dici queat?
Hanc admirans psalmista exclamat:
555. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] bonum unanimes concurrunt.
Quid hac pace dulcius?
quid utilius?
quid laudabilius dici queat?
Hanc admirans psalmista exclamat:
ab his abhorret,
ne Deo peccet,
consyderans quam sit grande scelus prauę cupidini morem gerere,
qua Deus offenditur,
et a continentię uirtute recedere qua placatur.
Ob hoc quidem exclamat Propheta et ait:
recedere qua placatur.
Ob hoc quidem exclamat Propheta et ait:
radices |
uel siluestrium arborum fructus et frigidę aquę pocula.
Tactus
Si demum ad turpem tactum libidinosa cogitatio te solicitat,
comprime manum,
auerte te ab aspectu foeminę,
refer ab ea pedem,
tolle te de medio,
uim ingere cupidini.
et quod bonum sit mulierem non tangere,
non mihi sed Apostolo crede.
Postremo singula quęque uitia oppositę uirtutis rememoratione exclude
|
et in carnis rebellantis periculo ad illas cogitationes quę spiritus sunt confuge.
Ex his quę diximus satis constat |
animę atque corporis pacem laboriosam admodum esse et inquietam |
et solicitam |
et quę fatigationibus non solum comparetur,
sed etiam retineatur.
Is tamen eius fructus est,
quod possessorem suum ad ęternę pacis bonum feliciter transmittat,
si ipse usque in finem ita ut dictum est egerit.
Caput IX
Et quoniam ex his quę diximus colligitur |
pacem prodesse omnino non posse |
nisi bonis,
nisi honestis,
nisi iustis et uirtuti sanctitati-que deditis,
opportunum uidetur de bonitate ipsa nunc disserere.
Bonum igitur id esse dicimus,
quod iustum ac honestum censetur |
quod-que ut fiat lege diuina iussum est.
sic e contrario id esse malum quod turpe,
quod iniustum |
et a ratione alienum |
quod-que fieri cęlesti interdicto prohibitum apparet.
error,
Deus est.
Diuinis ergo pręceptis institutis-que niti |
et eorum autoritate de omnibus decernere tutissimum erit.
requirat a te:
utique facere iudicium et diligere misericordiam,
et solicitum ambulare cum Deo tuo.
Bonam esse ait iustitiam,
bonam misericordiam,
sed bonorum omnium quę agimus,
finem in Deo constituendum esse docet.
Nam cum omne bonum expetibile sit |
et quo melius,
eo magis expetendum,
nihil autem Deo esse potest melius,
qui solus cuiusque boni fons et origo est.
nihil ergo desyderari,
nihil concupisci supra Deum debet.
Ille itaque naturę rationi-que repugnat |
et diuinę refragatur uoluntati,
qui ea
illi,
qui in uirtute hominis beatitudinem collocant,
cum beatitudo pręmium sit uirtutis, non uirtus,
et qui bona corporis uel fortunę ei adiungunt,
cum omnia caduca fragilia-que sint |
nec per se bona esse queant.
Stabile autem bonum beatitudo est |
et perenne et perpetuum.
cuius adipiscendi gratia etiam aduersa pati bonum esse dicimus |
et prosperis insolescere malum.
Contra uitia pugnare bonum |
illis uero subiici malum.
pręmium sit uirtutis, non uirtus,
et qui bona corporis uel fortunę ei adiungunt,
cum omnia caduca fragilia-que sint |
nec per se bona esse queant.
Stabile autem bonum beatitudo est |
et perenne et perpetuum.
cuius adipiscendi gratia etiam aduersa pati bonum esse dicimus |
et prosperis insolescere malum.
Contra uitia pugnare bonum |
illis uero subiici malum.
Virtutum autem armis opus est ut uincamus |
et cum
sint |
nec per se bona esse queant.
Stabile autem bonum beatitudo est |
et perenne et perpetuum.
cuius adipiscendi gratia etiam aduersa pati bonum esse dicimus |
et prosperis insolescere malum.
Contra uitia pugnare bonum |
illis uero subiici malum.
Virtutum autem armis opus est ut uincamus |
et cum his nos munierimus,
omnis uincendi spes in Deo collocanda erit.
facta atque cogitata prosint,
charitate fundata sint.
ea absente nulla prodesse poterit uirtus,
nulla iuuare operatio.
et beneficia,
quę proximis pręstamus,
ab illa quam Deo debemus dilectione proficisci debent.
Ista quidem uirum bonum efficiunt.
quem eundem propter futurę beatitudinis expectationem non incertam
beatum appellamus.
et hoc edocti a Domino qui ait:
hominis.
Est enim scriptum:
Opera illorum sequuntur illos.
et in Euangelio non ociosis sed operariis datur denarius.
Vnde Apostolus:
illorum sequuntur illos.
et in Euangelio non ociosis sed operariis datur denarius.
Vnde Apostolus:
cuius benignitatis est perficientibus promissa tribuere.
Quicquid igitur a nobis exigit Dominus,
nihil ex eo ipsi accedit cum pręstatur,
sed nobis duntaxat prodest,
qui pro modico bono quod pręstamus,
bonum illud quod omnem superat taxationem,
ab ipso recipimus.
Quanto igitur benignior atque indulgentior Dominus,
tanto nos ei promptius perfectius-que seruiamus.
Quanquam penitus perfecti esse non
bonitatis ac sanctimonię numeros impleuerimus,
fragilitatis humanę memores semper simus.
dicente Apostolo:
Qui stat uideat ne cadat.
Non enim propriis uiribus confidendum,
sed omnis bene agendi bene-que perseuerandi fiducia in Deo sita sit,
sine quo ne cogitare quidem quod bonum est,
nostra ualet imbecillitas.
Animum autem ita ut exposuimus institutum atque compositum quę commoda sequantur quis ęstimet?
non est tamen silentio prętermittendum,
quod Scriptura docente didicimus.
|
uel cogitando queat comprehendere,
quanta siue qualis iustorum in cęlesti regno sit merces.
Hoc tibi testatur Apostolus dicens:
testatur Apostolus dicens:
sed secundum eum qui uocauit uos sanctum,
ut et ipsi in omni conuersatione sancti
sitis.
Tanti est ergo facienda pie sancte-que uiuendi uirtus,
quanti ipsa uirtutis merces,
quę est summum hominis bonum,
ad quod per hanc quidem uirtutem peruenitur.
Tales igitur simus,
qualibus ista quę dicta sunt,
conferri credimus.
De peccatis principalibus per septem leprę genera significatis
Caput XIIII
illud qualia-que mala sequantur.
Quae mala peccato accedant.
Caput XVI
Bonus Deus bonorum autor, non malorum est.
Cum ergo ille qui cuncta fecit ualde bona,
hominem quoque bonum fecerit,
quis eum ex bono malum reddidit |
nisi uoluntas mala de libero procedens arbitrio?
Itaque idem ipse,
qui ex Deo bonus erat,
ex se factus est malus.
Integrum illi fuit |
naturam bonam,
sicut a Deo acceperat,
ita et conseruare,
sed noluit |
|
intemperantię-que dissolutioris.
Tanto itaque maius merebuntur supplicium,
quanto in pręsentibus uiuendo deliciis uidentur sibi esse feliciores.
Male quidem Lazaro pauperi erat,
bene diuiti epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
itaque maius merebuntur supplicium,
quanto in pręsentibus uiuendo deliciis uidentur sibi esse feliciores.
Male quidem Lazaro pauperi erat,
bene diuiti epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
Quam uere recte-que ista dicantur,
satis
Male quidem Lazaro pauperi erat,
bene diuiti epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
Quam uere recte-que ista dicantur,
satis perspicue diuersus eorum finis probat.
Soluta tandem quęstione,
quę quidem seipsam aperit non
Lazaro pauperi erat,
bene diuiti epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
Quam uere recte-que ista dicantur,
satis perspicue diuersus eorum finis probat.
Soluta tandem quęstione,
quę quidem seipsam aperit non temporalia consyderantibus
epuloni,
sed cito et malum illius in bonum commutatum fuit ęternum |
et huius bonum in ęternum malum.
Debemus ergo etiam malum hoc quod bonis in uita accidere solet,
non malum sed bonum iudicare.
et bonum illud quod malis blanditur,
non bonum sed malum potius arbitrari.
Quam uere recte-que ista dicantur,
satis perspicue diuersus eorum finis probat.
Soluta tandem quęstione,
quę quidem seipsam aperit non temporalia consyderantibus sed ęterna,
consequens est,
ut
est,
quod peccantium multo maior numerus quam non peccantium existat?
multo-que copiosior turba sit |
mundo seruientium |
quam mundi Domino |
et cęli terrę-que Conditori?
ita ut cum Propheta cogamur exclamare:
Interiora si sana fuerint,
ea quę foris sunt pulchre ac probe se habebunt.
De quinque sensibus.
Caput XIX
Et quoniam sensus nostri uię sunt,
per quas illa, quę animę bonum corrumpunt,
intus penetrare solent,
quali custodia muniendi sint,
ne id patiantur,
nunc docere conabor.
Sensuum nostrorum impar numerus est.
Impar autem numerus in Scripturis diuinis mundus habetur,
est qualis fuerit |
qui autem perspexerit in lege perfectę libertatis |
et permanserit in ea,
non auditor obliuiosus factus,
sed factor operis,
hic beatus in facto suo erit.
Bonum ergo auditorem |
non audiendi attentio,
sed agendi probat solicitudo,
postquam quę agenda sibi sint ut Deo placeat,
didicerit.
Huic enim dicere licebit:
XXIV
Tactus postremo nostri synceritatem seruare poterimus,
si ab iis quę rerum prohibitarum cupiditatem prouocare consueuerunt,
manus continebimus.
infirmis peccandi locus detur:
Vidua inquit eligatur non minus sexaginta annorum,
quę fuerit unius uiri uxor,
in operibus bonis testimonium habens,
si filios educauit,
si hospitio recepit,
si sanctorum pedes lauit,
si tribulationem patientibus subministrauit,
si omne opus bonum subsecuta est.
Adolescentiores autem uiduas deuita.
Cum enim luxuriatę fuerint | in Christo, nubere uolunt,
habentes damnationem,
quia primam fidem irritam fecerunt.
Non ergo ob hoc solum uitandę sunt,
quia earum consortium castitati periculum sit,
uerum etiam quia ipsę
secundum consilium meum.
hoc est,
si in proposito perdurarint castitatis |
et uerę uiduitatis officiis functę fuerint.
Quod ibi etiam et quidem manifestius asseuerat,
ubi ait:
et a muliere iniquitas uiri.
Sicut ergo uestimentis ac panno nihil est magis inimicum quam tinea,
ita nihil magis periculosum castis mentibus quam diuersi sexus coniuncta conuersatio.
Bonum est mulierem non uidere,
quia qui uiderit et concupierit,
iam mechatus est eam in corde suo.
Bonum est mulierem non tangere,
quia qui tangit picem,
inquinabitur ab ea.
Quod si in solitudine degentium mentes
inimicum quam tinea,
ita nihil magis periculosum castis mentibus quam diuersi sexus coniuncta conuersatio.
Bonum est mulierem non uidere,
quia qui uiderit et concupierit,
iam mechatus est eam in corde suo.
Bonum est mulierem non tangere,
quia qui tangit picem,
inquinabitur ab ea.
Quod si in solitudine degentium mentes foedis cogitationibus interdum
solicitentur,
quomodo ibi castitas esse poterit secura,
ubi uir et mulier uel eodem usi fuerint
VII
589. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] integritatis industrię-que dominorum. Super omnia autem omnes domestici, siue liberi sint siue serui, doceantur Deum timere, proximum diligere, neminem odisse, nulli nocere, bene omnibus optare | et cui possunt benefacere, iniurię non meminisse, sed pro malo bonum reddere. Magni profecto meriti apud Deum erit | talem se in educandis liberis regenda-que familia exhibuisse, sicut e contrario pręcipuę indignationis atque odii neglexisse | et patris uel matris familias personam gerendo suum non
590. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] duę de illis dictum sit. Quia uirginum quidem et continentium inter se habilis congrua-que comparatio est. Coniugati autem non his conferuntur, sed incontinentibus potius, iuxta apostolicum illud: Melius est nubere quam uri. Nubere itaque bonum est, quia uri et ad illicitos ardere amplexus malum est. Duo igitur in lecto uno sunt qui matrimonio copulantur, ut sint duo in carne una | et lectulum non diuidant prauo desyderio amoris alieni.
591. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] propriam pudiciciam prostituere | et uim inferre alienę? et nullum omnino obscoenitatibus modum imponere? Mittite ista quęso, qui tam insipienter excidistis, et ad mentem reuersi tandem aliquando cogitate, an tanti sit breuis ac momentanea corporis uoluptas, ut propter illam uel bonum infinitum castitati propositum contemni debeat | uel infinitum malum impudicicię paratum non timeri? Cogitate inquam quę secutura sunt, ut his quę instant libentius abstineatis. Haud facile pręsentibus delinitur, qui quotidie pensitat futura.
592. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] impudico amatori.
Mutuum ergo da non ei,
qui animo male aliquid agendi poscit,
sed qui petit,
quod et sibi prosit |
et nemini noceat.
Quod si nec a male postulantibus auerti uolueris,
admone ut a malis resipiscant |
et ad bonum conuertantur.
et hoc quidem magnum mutuum erit,
si te hortante corrigentur.
593. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
exemplo Apostoli |
qui ait:
594. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
595. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Diuitibus inquit huius seculi pręcipe | non sublime sapere | neque sperare in incerto diuitiarum, sed in Deo uiuo, qui pręstat nobis omnia abunde ad fruendum, bene agere, diuites fieri in bonis operibus, facile tribuere, communicare, thesaurizare sibi fundamentum bonum in futurum. Qui uult ergo in Deum diues esse, non sibi thesaurizet, sed inopię aliorum. In Deum diues est, qui charitatis operibus abundat, non qui rebus opulentus incedit.
596. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] modum locupletantur,
et iniqui et auari sint necesse est.
Quod si tam multa ab aliquo alio sibi relicta possident,
hęredes iniqui sunt.
et si his male utuntur,
ipsi etiam mali sunt.
Ex quo colligitur |
multum diuitem |
bonum esse non posse.
Quę igitur amentia est |
illa concupiscere,
quę non nisi cum uirtutum detrimento queat acquiri?
597. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] fuerit superatus, liquescat ardore charitatis | et simultatem in beniuolentiam conuertat. Ne ingratis quidem subtrahenda sunt beneficia. quanuis enim illi non referant gratiam quam debent, referet ille qui nullum bonum sua fraudat mercede, qui solem suum oriri facit super bonos et malos, et pluit super iustos et iniustos. Qvaliter nos gerere debemvs in dandis beneficiis. Caput XXIII In
598. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] si denique nequam fuerit, nonne uinculis constringetur, stigmate notabitur, furcam ferre cogetur, flagris uerberibus-que cędetur | et uel uenundabitur uel perimetur? Inique talia passum diceremus malum seruum nisi offendisset, sicut bonum non iure remuneratum, nisi aliquid pręstitisset. Cum igitur omnium hominum unus dominus Deus sit | et omnia quę possidemus ab ipso acceperimus, beneficium tamen ei pręstamus, uel uerius reddimus, quoties mandatis eius paremus,
599. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] factus et loculos habens, ut quę omnibus offerebantur, solus dispensares. at tu (proh nefas!) tantorum beneficiorum prorsus immemor et pecunię cupiditate superatus, ut triginta argenteos acciperes, Dominum in mortem tradidisti. Vicisti tuo parricidio Iudeorum ingratitudinem: bonum quod acceperant illi, commune cum aliis erat, tu speciali priuilegio dotatus, tu in ordinem pręcipuorum Christi comitum uocatus, tu singulari quodam honore pręditus, in tantam excidisti dementiam, ut eius proditor fieres, cuius fueras discipulus, ut eum crucifigendum
600. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] calciamenta in pedibus ad pręparationem Euangelii,
ut cum cęlestia prędicaueritis,
terrena non contingatis.
et de uobis dici queat:
601. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] est et perenne. Nullius minas metuet, qui illud consecutus fuerit, nullos casus formidabit semper-que felix ac beatus erit, quem semel Dominus in suum receperit regnum. Et si ad tantum ac tale bonum per sanctorum doctrinam peruenitur, nulli dubium est , quin super omnia conducibile sit | sanctas in ecclesia auscultare prędicationes | et earum institutionibus in uiam dirigi uirtutum. Audisti quantum
602. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] a quo perduci possint ad uitam. Nulla autem maior homini contingere potest pernicies | quam a recti honesti-que tramite deuiare. Tam ergo malum est carere uiuę uocis hortatoribus ad coercenda uitia uirtutes-que capessendas | quam bonum eos habere. Quare uos omnes qui in deserto seculi huius uitam agitis | et terrenarum rerum solicitudinibus occupamini, quęrite pium, quęrite sanctum opportunis temporibus uobis monitorem, quo declamante et modestius discatis uiuere
603. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] manibus debes,
non modo ut necessaria compares |
uel mali tentamenta uincas,
uerum etiam ut habere possis quod aliis impartias.
dicente Apostolo:
604. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quanuis boni nihil operetur. Sed dum in isto tepiditatis proposito insipienter perseuerat, nauseam facit Domino dicenti: Incipiam te euomere de ore meo. Pręcepit enim Dominus non solum discedere a malo, sed etiam facere bonum. Quod si bonum non feceris, licet a malis abstineas, non es executus quod iuberis. Nolle autem obedire Deo malum est. tempus etiam ad bene agendum datum sine fructu elabi sinere malum est. Non potest igitur fieri, ut ociosus mali omnino expers sit, cum etiam ipsum ocium
605. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nihil operetur. Sed dum in isto tepiditatis proposito insipienter perseuerat, nauseam facit Domino dicenti: Incipiam te euomere de ore meo. Pręcepit enim Dominus non solum discedere a malo, sed etiam facere bonum. Quod si bonum non feceris, licet a malis abstineas, non es executus quod iuberis. Nolle autem obedire Deo malum est. tempus etiam ad bene agendum datum sine fructu elabi sinere malum est. Non potest igitur fieri, ut ociosus mali omnino expers sit, cum etiam ipsum ocium malum sit.
606. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] mali omnino expers sit,
cum etiam ipsum ocium malum sit.
Merito itaque et ab Ecclesia propellitur |
et ab ore Domini ueluti mucidus panis expuitur |
atque ad tenebras relegatur,
ut semper patiatur malum,
qui nunquam facere uoluit bonum.
607. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] |
et ab ore Domini ueluti mucidus panis expuitur |
atque ad tenebras relegatur,
ut semper patiatur malum,
qui nunquam facere uoluit bonum.
608. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] in medium, extende manum tuam! Tunc tu ope adiutus diuina protinus exurges qui hactenus iacueras, et in medium stabis | in quo locus uirtutis est. nam extrema uitiosa sunt. dexteram-que diu contractam extendere incipies, ut opereris bonum. Atque ita qui tua culpa inutilis ocii langorem patiebare, diuinę gratię curatione saluus euades. De hvmilitatis
609. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] autore in malo perseuerant.
Incipiet autem et tibi detrimento esse,
si in tua infamia contemnes lapsum proximorum.
Ideo dicitur:
610. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] serra contra eum a quo trahitur? quasi diceret: ista instrumenta non uendicant sibi laudes operis, quę propria opificis est, et uos de bono illo, quod non tam a uobis quam per uos gestum est, totam gloriam uobis usurpatis? Cum omne bonum desursum sit, et omne donum perfectum a Patre luminum descendat in hominibus, ut quod ille iubeat, ipsi possint perficere. Qvod alii dignitate, alii hvmilitate lavdari appetvnt, alii deo qvoqve se avdent comparare. Caput V
611. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] arrogantię uitium sit.
Itaque non erit nefas ei qui iussus est pręsidere,
primam tenere cathedram,
sed hoc affectare inanis glorię gratia |
nefas erit.
Quin immo si etiam in infimo loco sedendo ab aliis commendari concupieris,
humilitatis bonum humanę laudis desyderio corrumpes |
et de uirtute facies uitium.
Nabuchodonosor
612. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] est, deinde aliis propter Deum. Nemini autem in eo gerendus est mos, in quo offenditur Deus. Omnia extrema prius perpetienda sunt | quam contra Dei iussa, mandata, leges aliquid agendum. Nec unquam dubitandum, quin illud bonum ęquum-que sit, quod iussum a Deo atque constitutum fuerit. Cuius unius sapientia nunquam errat | et bonitas a sui perfectione deflectitur. Cuicunque igitur ita ut
613. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] apostolus ad Titum scribens non satis habuit dicere:
614. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] illos principibus et potestatibus subditos esse, dicto obedire, sed subiunxit: ad omne opus bonum paratos esse. Cum itaque potestas aliquid iusserit, subditi mens mature perpendat, utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum
615. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] subditos esse, dicto obedire, sed subiunxit: ad omne opus bonum paratos esse. Cum itaque potestas aliquid iusserit, subditi mens mature perpendat, utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum autem etiam si iussum non fuerit, agere
616. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Cum itaque potestas aliquid iusserit, subditi mens mature perpendat, utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum autem etiam si iussum non fuerit, agere expediens erit. Bene enim agendo mala iubentem poteris contemnere. Vis inquit non timere potestatem? bene fac.
617. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Cum itaque potestas aliquid iusserit, subditi mens mature perpendat, utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum autem etiam si iussum non fuerit, agere expediens erit. Bene enim agendo mala iubentem poteris contemnere. Vis inquit non timere potestatem? bene fac.
618. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] utrum bonum an malum sit quod iubetur. si bonum fuerit pareat, si malum, parere caueat, ne Deum offendat. Quod si nec bonum nec malum uidebitur, perinde ac si bonum esset obtemperet. Satis est enim si malum non est quod iubetur. Bonum autem etiam si iussum non fuerit, agere expediens erit. Bene enim agendo mala iubentem poteris contemnere. Vis inquit non timere potestatem? bene fac. Fieri quidem potest, ut potestas male officio suo fungens aduersus
619. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 134r | Paragraph | SubSect | Section] Quid est autem quo ille offendi queat, pręter peccatum? Solum ergo peccatum cauendum nobis erit, quia malum est. Cętera quęcunque contigerint, ęquo animo ferenda, quia nec bona | nec mala sunt, sed inter bonum malum-que media. Quibus si applicueris uirtutem, bona erunt. sin uitium, mala quidem. Veluti aquę potus cum uinum additur sapit, cum uenenum interimit. Ita sane aduersis rebus quoties
620. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dauid.
Imitemur et Dauidis humilitatem,
qui Semeim non modo maledictis,
uerum etiam lapidum ictu se prouocantem lędi uetuit |
atque inoffensum dimisit.
Cum enim filii Absalonis premeretur seditione:
Forte inquit respiciet Dominus afflictionem meam,
et reddet mihi bonum pro maledictione hac .
621. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Dominus tuus quos uenerat saluare, ab iis passus est necem. Christi quoque apostoli, quibus uiam ueritatis monstrabant, ut credendo beatitudinem consequerentur, ab illis ludibria, uerbera, mortem sustinuere. Vis tu non amittere bonum quod feceris? ęquo animo feras et ingratos. magis-que tibi proderit patientia tua | quam nocebit illorum perfidia. Ad hęc si etiam uerberibus afficeris, si opibus exueris, si torqueris et ad mortem posceris, talia sancti martyres
622. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
si opibus exueris,
si torqueris et ad mortem posceris,
talia sancti martyres perpessi sunt,
talia pro nobis Dominus et Saluator noster non inuitus tolerauit.
Denique nullus unquam sanctorum uindictam appetiit,
sed omnes pro malo bonum reddere semper conati sunt.
pha
623. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Ad hęc in tribulationibus ardentius ad supplicandum accedimus,
promptius ad exercenda pietatis studia exurgimus,
perseuerantius de cęlestibus cogitamus.
Hoc testatur Dauid dicens:
624. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ingeret supplicia. Amando inimicos, non ulciscendo ad martyrii gloriam peruenitur. et is cum Christo regnat, qui cum Christo pati mauult mala quam reddere. Martyr es, si bonum reddis pro malo. sin uero malum malo rependis, Christi aduersarius es, qui iubet et inimicos diligere. Hic nempe gloriosissimus fuit martyrum triumphus: pati iniuriam | et pro iniuria referre beneficium, uitam impendere | et
625. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non est ut teipsum prodas. Cum autem aliquis eorum titubare coeperit | et suppliciis uictus cędere, palam eum exhortari ad patientiam debes | et in periculo animę alienę uitam propriam contemnere. Plus enim debemus diligere bonum animę, non nostrę modo, uerum etiam alienę | quam bonum corporis nostri. hoc enim temporale est, illud ęternum, hoc carnale, illud spiritale. pręferenda autem sunt carnalibus spiritalia | et temporalibus ęterna | et mortalibus nunquam moritura.
626. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] | et suppliciis uictus cędere, palam eum exhortari ad patientiam debes | et in periculo animę alienę uitam propriam contemnere. Plus enim debemus diligere bonum animę, non nostrę modo, uerum etiam alienę | quam bonum corporis nostri. hoc enim temporale est, illud ęternum, hoc carnale, illud spiritale. pręferenda autem sunt carnalibus spiritalia | et temporalibus ęterna | et mortalibus nunquam moritura. Quod si te quoque in hoc pietatis
627. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Ex quo apparet quam graue peccatum sit detractio,
quę talem meretur animaduersionem.
Quod si
quę pessimum quenque manent,
qui a malis mentem animum-que non auerterit |
et odii sermonibus non abstinuerit.
Vnde rursum Salomon ait:
ut det gratiam audientibus.
Audi | et Prophetam dicentem:
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.