Your search found 1188 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1029-1099:

nec pro se, nec pro alio. 10 6‑o) Promittat se ducere velle Eleonoram sororem Caroli. 11 7‑o) Duos filios obsides relinquat. 12 8‑o) Omnia haec puncta solenni jure jurando confirmet. 13 Praeter haec imperator ambitiosus non nihil, adjecit etiam hoc ut quoties imperator jusserit eum redire in captivitatem, toties redire cogatur; Franciscus ergo, ut eludat hunc articulum, curavit in Gallia palatium rurale aedificari, eique nomen Madriti indidit, quo se recipere posset

ad res graves natus non fuit; anno ergo 1604. pax confecta est cum Anglis, ubi omnia ad statum priorem restituta sunt, pax cum Iacobo 1‑o confecta est. 6 Cum Belgis quoque libenter pacem composuisset, sed illi nihil de subjectione scire volentes omnia praeter libertatem spreverunt; factae ergo sunt induciae tamquam cum gente libera ad 12 annos ab anno 1596. 28.1 Anno 1609. magnum errorem politicum commisit Phylippus per relegationem multorum millium Moliscorum, seu descendentium Judaicorum et

tulerunt aulae Europeae, praesertim Galli, perpetui aemuli utriusque lineae Austriacae; vi hujus pacti ergo Phylippus suppetias misit Ferdinando contra rebelles Bohemos et Germanos sub duce celebri Ambrosio Spinola, qui subjecto palatinatu inferiori multa fecit pro Ferdinando; praeter haec nil magni a Hispanis gestum est, et Philippus 1621. anno mortuus est. 3 Ei successit Philippus 4‑us filius; hic initio statim adlaboravit ut errores commissos sub patre et languores emendaret, et hinc cardinalem ducem de Lerma, cum omnibus

11‑us pontifex cum clero Hispanico plurimum in hoc fecit; cum morte ergo Caroli Galli statim Phylippum sub nomine 5‑i induxerunt in regnum armata manu, ibique inauguratus est; tandem etiam Sabaudia et Bavaria, Portugallia, Anglia, Hollandia eum recognoverunt; nemo ergo praeter Leopoldum protestatus est, et in ditiones Hispanicas Italiae Eugenium cum 32,000 misit, ad vindicandum jus suum; solus quidem parum effecisset Leopoldus, sed Angli et Hollandi defecerunt a Ludovico, qui eos delusit spe divisionis provinciarum aliquarum Hispanicarum, dein

debuit Alfonsus, independens tamen mansit; in Lamacis comitiis etiam ordo successionis definitus est, regnum indivisibile in posterum declaratum, regni successio haereditaria illata est, et quidem pro utroque sexu; primo ergo succedunt omnes descendentes in linea recta, et praeter hos frater regis; etiam foeminae succedunt, et quidem descendentes filiae excludunt fratres parentium – hic casus modo contigit in Portugallia; foeminae tamen clausula sunt circumscriptae, si peregrino principi non nubant; si ergo nubat, ammittit jus haereditatis, ne sic

in vitae periculum incidit Josephus; cum enim in venatione moraretur, rusticus cultrum vibravit in regem; observans tamen id rex resiluit; factum hoc ex desperatione huius hominis accidit; hic enim rusticus ad summam egestatem deductus vindictam summere voluit de rege; nihil enim praeter asellum unum habuit, quo merces deportando per montes se intertenuit, non valens tributum solvere; collectores etiam hunc assellum ademerunt ei. 3 Circa rem literariam bonas ordinationes effecit Josephus; anno 1777. decessit, postquam solatium haeredum

Philippus de hactenus actis per cursores semper certior factus, videns causam tantorum malorum non ultimam esse severitatem nimiam ducis Albani, hinc eum revocavit ad Hispaniam; sub hoc crudeli belliduce intra aliquot annos plus quam 18,000 Belgarum manu carnificis ceciderunt, praeter eos qui bello occubuerunt; suffecit ei Ludovicum Recesnensis, commendatorem ordinis equestris S. Iacobi, et gubernatorem tunc temporis ducatus Mediolanensis; hic mitioris animi aliquantum res Hispanorum melioravit, in adventu suo quidem tota classis Hispanorum deleta fuit per

difficillimum exarsit; huius belli occasione partibus Belgarum adstitit etiam Leopoldus imperator, infensissimus Ludovici 14. antagonista, qui Vilhelmum primus recognovit legitimum Brittaniae regem; accessit etiam domus Sabaudica. 2 Quod ipsos Belgas attinet, hi praeter damna nihil ex hoc bello retulerunt, multos enim milliones profundere debebant in illud, et naves mercatoriae eorum non parum passae sunt a navibus praedatoriis Gallorum, interim scopum suum feliciter attigerunt, nempe Ludovicum enervare et Anglos ab eius foedere abstrahere,

Conditiones pacis erant hae: Galli omnia ea cedebant Anglis, quae intra hos 24 annos occuparunt Angli, proin mansit Anglis Aquitania, Pictavia, provincia Engoulismensis, Comitatus Ponticus, urbs Caletum (Calais) cum portu, urbs Quina, cum nobilissimo praesidio; Galli praeter haec pro redemptione regis sui coacti sunt 3,000,000 aureorum persolvere, summam pro iis temporibus stupendam; dein coacti sunt pignora securitatis relinquere personas illustres 30, inter quos erat filius regis Ludovicus, et frater regis; et erga omnia haec Eduardus juri suo

25.1 Ad haec tempora Carolus legatum Scoticum, qui occulte delituit in Anglia concitavitque status, incarcerari curavit; hoc factum Scotos rursus ad arma adegit; Carolus ergo suffultus per Chatolicos ipse in persona exercitum deduxit in Scotiam, sed praeter clades nihil retulit fugatusque est; lenioribus ergo mediis uti coactus proposuit Scotis ut tandem litibus finis imponeretur; Scotae ergo Angliae status mediatores proposuerunt in his turbis indutiasque fecerunt cum Carolo; rex ergo 5-tum parlamentum convocavit sub finem

7 episcopos, qui eius voluntati refragarent, incarcerari curavit, et ipsum parlamentum cassavit anno '88-o; ipsum amicitiae vinculum cum Ludovico 14. non parum contulit ad perniciem Jacobi; interim Angli haec omnia adhuc pertulerunt; cum viderent Jacobum destitutum esse prolibus praeter duas filias, quas ex prima uxore suscepit, nempe Mariam, quae nupta fuit Vilhelmo duci Aransionensi, et Annam, quae regi Daniae Georgio nupta fuit, et quae ambae religioni protestantium addictae fuerunt; interim repente hac sua spe delusi sunt, nemine enim opinante rumore

aliis. 5 Effectus huius mutationis fuit quod anno '711. Anna foedus iniverit cum Ludovico 14. contra Hispanos et domum Austriacam; qua aliantia factum est ut pax anno '713. confieri debuerit, et Ludovicus effectuaverit coeptum suum; ipsi quoque Angli praeter Columnas Herculis, insulam Minorcam, Terram novam, et sinum Hudsonis acceperunt a Hispanis portusque Dunquercensis demoliri statutum est; et Ludovicus recognovit Annam legitimam reginam, et ipsum ordinem successionis protestanticum recognovit Hispania et Gallia.

vel subjectis provinciis gubernatores praefiguntur cum diversis titulis; civitates per magistratus suos reguntur una cum oppidis et pagis, quae nempe civitates sub collegio provinciali, oppida vero et pagi foro comitatensi vel districtuali. 37.1 Praeter remedia omnibus civitatibus et gentibus communia ad felicitatem perveniendi, dantur specialia quoque civitatum media, quibus aliae civitates uti non possunt, et hi dicuntur etiam fines secundarii; haec remedia desumenda sunt ex specialibus civitatum circumstantiis et

scatent fluvii eorum, salmones, anguillas et trutas habent copiosas, in maribus salpas et cabeliau. 8.1 In regno vegetabili gaudent fructibus, lignis praecipue abiete (Tannen), siligine, lino, canabibus non destituntur; Scotia septentrionalis nihil praeter avenam profert et ligna; habent cuprum, plumbum album et nigrum; stannum, ferrum, magnetem, cristalla, agat, marmorem, lithantraces; amethistum caeruleum, rubinum, topasum, habent etiam speciem adamantis; aquae minerales, saliferae. 2 Desunt haec:

5 Defectum habet in vino, frumento et sale. 6 Ad Hyberniam pertinent quaedam insulae adhuc. Possident Angli adhuc quasdam insulas in mari Normannico: Gersey, Jersei, Alterney et Sert; promontorium Gibraltar in finibus Hispaniae; possident praeter haec Angli in omnibus partibus orbis provincias tamquam subjectas et colonicales; aurum habent ex coloniis Africanis, magnumque commercium habent cum illis, partim cum nigritis, partim cum gossipio, osse elefantino; ex Asiaticis provinciis habent sacharum, caffee,

et quidem episcopales; ex Scotia tantum 16 eliguntur per ceteros Lords, qui nomine omnium intersunt parlamento. 2 Generatim numerum parium non habentur definitus quia rex pro arbitrio jam pluribus, jam paucioribus confert. 3 Praeter hos adhuc sedem in curia superiori habent 12 iuris periti qui tantum vota informativa, non autem decisiva habent. 4 Caput curiae est cancellarius regni, qui etiam tantum informativo voto gaudet; deciditur pluralitate votorum.

superior praestat duo juramenta, nempe Test, quod 1664. introductum est, ipsa est professio fidei juxta ecclesiam episcopalem. 7 Secundum est quod 1702. introductum est, quo stirpi Stuard abjuratur omnis fidelitas. 8 Curia inferior praeter haec duo jurat etiam juramentum Alegiancae, quod est homagii praestatio, 1606. inductum; aliud est juramentum Supremaciae, quo regem supremum caput ecclesiae recognoscunt; quod 1534. inductum est. 9 Die sequenti rex per cancellarium praecipit ut

etiam 8 archiofficiales: cancellarius magnus, thesaurarius magnus, sigilli magni conservator et secretarius supremus; dein supremus archivarius, procurator, thesaurarius secundarius, et secretarius secundarius seu tribunalium secretarius. 3.1 Praeter archiofficiales sunt aulae officiales: aulae praefectus Lord Stevard (Oberst-Hofmeister); supremus aulae camerarius; supremus stabuli praefectus; supremus rei bestiariae praefectus; camerarium primus. 2 Dein ceteri camerarii; preter saecularia

est huius ordinis in opere aureo encaustico expressus; geritur ex ligula caerulea lata pendens, quae per sinistrum humerum pendet ad latus dextrum; diebus solemnibus ex catena aurea geritur; articuli catenae referunt rosas albas et rubras, et convectuntur nodis Gordiis; praeter haec gerunt ligulam caeruleam augustiorem, quae in pede sinistro infra genu portatur; huic ligulae insutum est aureo labore nebulo, qui male cogitat; ordinis huius magnus magister est rex, equites sunt 25, differentia nulla est inter omnes; summis personis confertur

Londin et Sudvark habent communem jurisdictionem Londinensem, sed Monasterium est jurisdictionis abbatialis. 6.1 Magistratus Londinensis in festo S. Michaelis eligitur; ei praeest Lord Major, qui 24 Altermänner habet; praeter hos 231 membra sunt in Senatu exteriori; regimen huius senatus habet similitudinem cum monarchia totius regimine; in abbatia abbas Vestmonasteriensis praeest per delegatum magistrum qui constat ex Hikstebard seu praeside, dein Unterstebard, Hocbailiff, quibus 14

legio dragoner per 316; una legio Gardae reginae, cum adnexa cohorte dragoner legione per 422 capita; una legio Gardae pedestris intuitu Angliae, quae 1557 capita habuit, alia intuitu Scotiae per 2000, alia intuitu Hyberniae aeque per 2000; haec militia domestica dicebatur; praeter has gardas rex habet etiam nobilem militiam, quo suis sumptibus alit rex; una pars ex 40 capitibus constat et Gentlemenspensioners dicitur; alia complectitur 100 capita praeter officiales. 2.1 Adsunt

intuitu Scotiae per 2000, alia intuitu Hyberniae aeque per 2000; haec militia domestica dicebatur; praeter has gardas rex habet etiam nobilem militiam, quo suis sumptibus alit rex; una pars ex 40 capitibus constat et Gentlemenspensioners dicitur; alia complectitur 100 capita praeter officiales. 2.1 Adsunt adhuc legiones 4 equitum, et 18 equitum levis armaturae, dein 70 legiones peditum; omnia haec corpora formant superiorum summa 18 857 capitum; belli tempore augetur 30 vel etiam

superiorum summa 18 857 capitum; belli tempore augetur 30 vel etiam 50 milibus capitum exercitus pedestris; societas mercatoria Indiae orientalis etiam aliquot millia statuebat militum; si haec non sufficiant, conducitur militia extera gratia subsidia annua !; praeter stativam militiam habetur etiam militia provincialis, quae tantum tempore belli comparet, de ceterum vero rus coluit; haec pacis domesticae causa introducta est per Elisabetham, ad 200 000 hominum. 3.1 Alia est militia provincialis magis

numerus militiae 400; 4--ae classis 69 naves, tormenta intra 50 et 60 in singulis navibus, numerus militiae 280. 5--ae classis 62; tormenta intra 26 et 40, militia 190; 6--ae classis naves 24, tormenta inter 20 et 24, militia 130. 7 Summa navium ergo 276; praeter has habebantur subsidiariae naves 69, proin 345 naves erant omnes; et hic status est fere etiam modernus Anglicae marinae; tota classis in 3 divisiones dispescitur, quae Geschwader dicuntur, et per vexilla sua differunt; prima habet rubrum vexillum, secunda album,

et largissima habent, et invalidis optime prospectum est; regulatio militiae subest soli regi, hinc omnes leges militares sunt leges regiae. 9 Portus conspicui Angliae sunt: Chatan, Depfort, Volvich, Portus Magnus vel Portus optimum, seu Pocmuthum, Plimut; praeter hos dantur et alii minores portus; in majoribus his portibus classis conservantur, reparatur, et armatur; in singulis portibus habentur domus armamentariae, magazina; generatim naves Anglicae in tota Europa sunt optimae et fortissimae, et etiam velocissimae.

per comitatus in ordine et ideo peregrinantes dicuntur; non autem soli decidunt, sed 12 juratos cives ut assessores adhibent pro decidendis causis; hoc ergo tribunal revidet causas decisas per inferiores judices, alias decidet, et hoc tribunal est aeque criminale ac civile. Praeter haec provincialia fora habentur etiam tria metropolitana tribunalia; quae tribunalia metropolitana aeque per 12 sapientes legum celebrantur in aestate et hyeme. 2 Primum ex his tribunalibus est Konigs Bank; hoc nomine venit tribunal coram quo decurrunt

2 In causis arduis et gravissimis patet adhuc ad curiam superiorem accessus per instantiam; hoc tribunal summum est etiam forum tabulae parium, et omnium delictorum publicorum. 8.1 Praeter haec tribunalia habetur etiam tribunal admiralitatis in quo negotia commercii, navigationis, militiae decernuntur. 2 Aliud est marshallatus tribunal, quod est tribunal haeraldicum, proin lites circa nobilitatem, armales etc.

9.1 Iurisdictionem ecclesiasticam exercent archiepiscopi, episcopi, archidiaconi, diaconi, pro ratione negotiorum; ab archiepiscopo non ad pontificem, sed ad cancellariam regiam apellatur, ubi rex denominat speciale judicium delegatum pro ea causa; saepe praeter spirituales causas etiam profanae referuntur ad tribunal ecclesiasticum, uti causae matrimoniales et testamentorum. 2 Poenae spirituales in Anglia sunt: increpatio, maledictio, poena publica, excommunicatio minor et major; poena tamen corporalis

quam criminalem, et horum bona Baronatus compellantur; paucae sunt tamen tales familiae. 3 In reliquo omnia obtinent sicut in Anglia; habent tria tribunalia, primum est collegium justitiae eminens et apellatorium, gaudet praeside et 14 assessoribus; praeter hos ordinarios habentur etiam extraordinarii aliquando assessores; hoc Edinburgi residet; aliud colegium est pro revidendis causis criminalibus, quae Curia justitiae compellatur, cuius praeses habet 5 judices sibi adjunctos; hi sunt judices peregrinantes, sicut in

fenestrarum; a curribus quoque habetur praestatio et a numero equorum, imo pro ipsis sedibus portatilibus omnes officiales publici ex suo salario certum quantum amittunt titulo onerum publicorum. 3 Hi reditus sunt stati et ordinarii semel pro semel; praeter hos habentur duo extraordinarii reditus, nempe praestatio, quae bonis immobilibus inhaeret et fundis (Grund-Steuer); huic contributioni subsunt etiam aedes, proin a domibus duplex praestatio desumitur; summa seu portio quae solvi debet non est defixa, plerumque juxta

6 per centum. 8.1 Alia est Americana societas, seu Hudsonis, quae jus exclusivum habet cum pellibus commercium exercendi; alia est Hamburgensis, quae cum urbe Hamburgensi, proin tota Germania commercium exercet. 9.1 Praeter has societates dantur etiam 8 assecurationis societates quae omnia possibilia gratia certum praemium assecurant. 2 Banco Londinense aeque commemorari meretur, seu mensa argentaria, quae 1649. regnante Vilhelmo 3--o introducta est; occasione enim

regimen ecclesiasticum aliud est, ibi enim per solos praesbiteros et seniores populi administratur justitia; tota Scotia in 13 synodos divisa est provinciales, quaelibet synodus continet sua praesbiteria 20, 30 etiam; quodvis praesbiterium complectitur 15, 20 etiam parochias; praeter haec habentur enim synodus nationales seu universales, qui sunt complexus omnium 13 synodorum, Edinburgi omni anno habentur; ex quovis praesbiterio mittuntur praesbiteri et seniores pro magnitudine praesbiterii jam plures jam pauciores, et pro ratione urbium etiam in

requiritur necessario praxis juris; Londini 4000 advocatorum vivunt, in tota Anglia 40 000 sunt qui ex praxi juris vivunt. 8 Collegium medicum habet jus inspiciendi farmacopeas et xenodochia. 9 Praeter haec etiam aliae societates eruditae sedem habent Londini; eminet inter has societas regia eruditorum, quae ex proprio et privato se sustinet, et ingentes sumptus in rem litterariam facit, praecipue in historia nationali, mechanica, physica, geographica et astronomia,

facit, praecipue in historia nationali, mechanica, physica, geographica et astronomia, et architectura tam militari quam civili, nec non in re rustica et agricultura; et haec societas excitavit etiam alias gentes ad erigendas tales utilissimas ! societates; praeter hanc habentur multae tam privatae, quam publicae societates, circa diversa objecta litteraria versantes sic, circa antiquitates etc. 2.1 In Scotia 4 habentur universitates: Andreanopolitana, Glasgoviensis, Avergoniensis Novae et

4 habentur universitates: Andreanopolitana, Glasgoviensis, Avergoniensis Novae et Edinburgensis. 2 In Hybernia Dubliniensis habetur, quae suis provisa est colegiis; societates aeque habent eruditas ad imitationem Angliae, Edinburgae eminet societas medica; praeter universitates habentur etiam scolae diffusae per omnia 3--a regna; gymnasia et lycaea non habentur, nam haec in universitatibus habentur. 3.1 Ars oratoria est una cui maxime se dedicant Angli, maximus enim est eius usus in parlamento; ab anno

editiones in tota Europa sunt praestantissimae. § 12 De diversis collegiis. 1.1 Summum collegium in Anglia est Consilium status vel Consilium intimum; praeses huius collegii vocatur Lordpraesidente; praeter praesidem frequenter rex ipse adest, qui tamen non dirigit collegium; habentur varii consiliarii status intimi, quorum aliqui sunt nati, qui ex nativitate aut officio tales sunt, uti princeps Valliae aliique regum filii et agnati, duo archiepiscopi, et archiofficiales,

Russiam, Daniam et Sveciam; ad meridianam spectat Gallia, Hispania, Portugallia, Italia et Helvetia, nec non Sabaudia. 2 Uterque habet suam cancellariam et subalternos; archivum, sigillumque regni his commissum est; praeter hos a tempore unionis habetur secretarius tertius ex parte Scotiae, qui etiam est consiliarius status; et ex parte coloniarum Americarum habetur 4--tus, qui tamen duo non habent eandem activitatem cum prioribus; negotium tamen

parte Scotiae, qui etiam est consiliarius status; et ex parte coloniarum Americarum habetur 4--tus, qui tamen duo non habent eandem activitatem cum prioribus; negotium tamen coloniale spectat ad Consilium commercialem. 3 Praeter hos ministros rex habet suum principalem ministrum, qualis est hodie Eques Pitt (comitis Schatan junior filius), qui est regis procurator in Curia inferiori. 3.1 Tertium collegium est Cancellaria regia, haec influit in negotia civilia,

Reliquae provinciae subjectae Angliae reguntur ad normam Angliae per suos gubernatores, excepto promontorio Gybraltar, quod Hispanico regitur modo, et excepta Granada, in qua consuetudines et leges Gallicanae retentae sunt, a quibus occupata est. 3 Praeter haec omnia summum et eminentissimum collegium est Parlamentum, seu status et ordines una cum rege. § 13 De ratione status seu interesse status. 1.1 Scimus ex prolegomenis rationis status duo esse axiomata,

per Groningam intelligitur urbs huius nominis cum suo territorio; per Omelandiam intelligitur provincia tota circa urbem et eius territorium; tota ergo provincia nuncupatur Provintz von Stadt und Land. 2 Praeter has provincias conspicuae provinciae pertinent ad Belgium, quas plerumque jure belli a Hispanis possident; provinciae hae nuncupantur provinciae Generalitatis, cum subjectae sint Statibus generalibus; provinciae hae Generalitatis sunt diversae: in Brabantia possidetur urbs

ad Zomam (Berg ob Soom) et Trajectum ad Mosam, et comitatus Froenhowensis; in Linburgensi Ducatu etiam habent Belgae provincias, nempe provinciam Trans Mosam, ex parte comitatus Dalemensis etiam possident plurimum, in provincia hac etiam partem Ducatus Rodiensis habent Belgae; praeter haec vi Tractatus barrier alias ditiones possident Belgae in Flandria in urbe Slusa, quae portu provisa est; item urbs Alexia, quae arce munita gaudet, Bensoa urbs ad Mosam, Stephanoverda, quae duae urbes in Geldria superiore sitae sunt. 3.1

canales, talis est canalis Corbullonis; 2--o) est Mosa, qui ex Lotharingia decurrit et secat Geldriam et Hollandiam et influit in Rhenum; 3--o) Scoldis (Schalde), oritur in Picardia Franciae, format in Belgicis provinciis 2 cornua, et influit in mare. 3 Praeter hos fluvios est sinus maris Süder See, erumpit ex mari Septemtrionali, et Hollandiam, Geldriam, Transisalanam, et ex parte Frisiam lambit, in longitudine habet 15 milliaria et in tota periferia 50; Belgis utilissimus est hic sinus pro

in Hollandia est Lacus Harlamensis, item aquae, quas Ij appellant, et sunt ultra Amsterodamum, formantque lacum; habetur etiam lacus Bisbos, hic anno 1421, 19. novembris enatus est, 72 pagi absorpti sunt cum omnibus incolis. 4 Multos jam exsiccarunt lacus; praeter haec canales factitii copiosi habentur pro commercii et vecturarum facilitate; sed sanitati et aeris salubritati non omni ex parte prosunt; adsunt stupendae cataractae et coarctationes aquarum maritimarum, quae ipsis instar arcium et praesidiorum sunt, nam apertis

et ditissimas reddiderunt provincias suas per unicum commercium et fabricas. 4 In Hollandia florentissimae urbes, horti amoenissimi censentur, imo Hollandi in tota Europa peritissimi sunt hortulani, fabricantes optimi. 6.1 Praeter has possessiones Europeas Belgae possident etiam in aliis mundi partibus amplissima territoria, quae omnia vi armorum sibi subjecerant in omnibus 3 mundi partibus; in America occasione belli Hispanici subegerunt sibi fere totam Brasiliam Portugallicam, quam tamen maxima

ad occidentalem societatem Indiae pertinet; nempe in Ginea littoribus arces munitissimas duas possident De la Minha seu fanum S. Georgii; praesidium dein Moure, seu Nassoviense. 4 In Asia orientali ditissimas habent possessiones Belgae; in continenti praeter innumeras factorias et depositoria in littoribus Malabariae possident Cananor, Cangananor, Cochin, Coilan, quae praesidia nobilissima sunt in regnis eiusdem nominis; cum his regulis Belgae foedus colunt commercii causa; in litoribus Colomandel habent Nagapatnan, aliud

Termata, Tido, Timo et Bastian sunt etiam insulae in quibus tantum supremum dominium habent Belgae. 8.1 Septem provinciae conjunctae efficiunt territorium metropolitanum et dominans; singulae hae provinciae sunt independentes in negotiis privatis; praeter has habetur etiam alia provincia, Trencia dicta, quae non est foedere juncta cum 7 prioribus, sed omnia jura majestatica ipsa exercet, vivit tamen in statu protectionis respectu totius reipublicae. 2 Provinciae Generalitatis sunt provinciae stricte

provincia aeque nobiles et urbes mittunt sua suffragia; provinciae generalitatis, ut subjectae, non exercent iurisdictionem, sed reguntur. 3 Nobilitas proprie Belgica nulla habetur, sed ab antiquis temporibus, monarchicis videlicet, residui sunt nobiles; praeter hanc nobilitatem antiquam habetur etiam recens sed peregrina, nempe vel Imperii vel Franciae, sed haec nobilitas qua talis nulla privilegia habent !, et ut non--ens considerantur; si tamen fundos suos habeant, considerantur ut possessores fundorum.

legio Vallorum ad 1080 capita; 3 legiones Scotorum ad 2160; 5 legiones Helvetarum ad 3600; una legio militiae marinae ad 720; 1 legio tormentariorum 1800 capita; 4 companiae cunicularii (Minörs) ad 208; ingeneurs ad 97; tota militia ergo 32 825 capita. 3 Praeter hanc militiam in Hollandia sola 10 000 provincialis militia anno '760. inducta est. 4 Tempore belli a Germanicis principibus erga annua subsidia conducunt sibi exercitum. 2.1 Respublica Belgica copiosis praesidiis munita

5.1 Quod subsidia belli et classis intertenendae adtinet, haec potissimum ex telonialibus perceptis habebantur. 2 Florente commercio proventus teloniales ad 5 milliones florenorum aestimabantur, modo vix ad 2 milliones amplius; praeter haec singulae provinciae ratas suas subsidiales conferre debent; urgente vero necessitate camera admiralitatis etiam mutuam contrahere potest. 3 Tota classis Belgica in 5 cameras admiralitatis divisa est; sunt autem hae camerae collegia virorum

Trentia 1 f. 19. S. et 10. D; cum hac tamen clavi non omnes provinciae sunt contentae, hinc specialis commissio determinata fuit quae jam ab aliquot annis laboret in novo clavi conficiendo. 4 Ipsa Amsterodamensis urbs plurimum fert. 5 Praeter istas rubricas ordinarias habentur etiam extraordinariae, nempe omnes ratae, quas societates commerciales solvunt pro privilegiis suis renovandis. 6 In casu necessitatis fiunt etiam spontaneae oblationes societatum; quandoque societates etiam

etiam commerciales tributa imponunt suis subditis; huc pertinent etiam praedae tempora belli factae. 7 Hi reditus omnes Belgii ad 20 milliones pacis tempore computantur; horum redituum curam habet consilium status et camera. 8 Praeter haec quaevis provincia habet suos peculiares reditus fere ex iisdem titulis, nempe partim ex praediis publicis, partim ex monopoliis chartae signatae; praestatio, quae fundis omnibus inhaeret; 40--mus numerus omnium rerum emptarum et venditarum, quo pertinent etiam

illis coemunt vinum, lanam, ferrum et poma citri; vendunt ibi fabricata sua omnis generis. 2 Frequentes sunt Belgicae naves in Portugallia, hic vendunt aeque aromata sua et artefacta omnis generis, emunt vinum et fructus. 3 In Francia praeter pisces et aromata vix aliquid vendunt, emunt vinum, salem, vitra et pro parte papyrum; in Anglia utut portus ingredi non audeant, tamen commercium magnum cum illis habent; Scotiam enim et Hyberniam ingredi audent, emunt lanam, stannum et plumbum; lanae Anglicanae

hi homines habent oportunitatem divitias comparandi; ut ergo etiam alter hoc favore gaudeat, conferunt tantum in 5 annos; dein etiam ne usurpatio fiat dignitatum. 2 Post gubernatorem est director generalis qui summa potestate in negotiis mercaturae gaudet; praeter hunc habentur directores commercii particulares, qui in partibus dirigunt et referre debent ad generalem directorum. 3 Habetur praeter hos consilium status Bataviae residens, quod ex 14 membris constat, quod exsequitur decisa Europae.

2 Post gubernatorem est director generalis qui summa potestate in negotiis mercaturae gaudet; praeter hunc habentur directores commercii particulares, qui in partibus dirigunt et referre debent ad generalem directorum. 3 Habetur praeter hos consilium status Bataviae residens, quod ex 14 membris constat, quod exsequitur decisa Europae. 7.1 Habetur etiam collegium justitiae in quo processus revidentur; hoc collegium ex 8 ordinariis constat viris; portus, urbes rursus habent

quoque est de negotiis religionis, decisum quoque est cuique provinciae integrum esse cuique adhaerere religioni, frequentissimi tamen reformatae religioni se addixerunt. 2 Haec res ergo ansam dedit ut statuerent Belgae praeter reformatam nulli religioni liberum exercitium tribui debere; commigrarunt tamen ad Belgium evangelici, Iudaei, anabaptistae, chatolici, Graeci, quae religiones omnes toleratae evaserunt; ab hac tamen sua tolerantia erga advenas desciverunt, cum de reformatis suae

in medio habetur scutum corcurale, quo exhibetur scutum stirpis Antegavensis, nempe 3 lilia in campo caeruleo cum rubra periferia; universum scutum cingit catena aurei velleris cum exuviis agni; telamones sunt duo leones. 5 Hoc ergo est insigne majus; praeter hoc habetur minus, in quo tantum Legionis, Castiliae, et stirpis Antegavensis adest scutum. 7.1 Archiofficiales in effectu quidem cesserunt, eorum tamen supersunt nomina. 2 Cancellarius magnus, penes hunc erat maxima

de Compostella; 2. Calatrava et 3. Alcantara; omnes tres ordines ampla possident bona, praecipue magnus magister ampla bona habet; omnes hi ordines prius subjecti erant pontifici et a regibus exempti erant; Ferdinandus tamen Chatolicus se ipsum fecit magnum magistrum ordinum; praeter magnum magistrum sunt equites alii titulares, qui nulla praedia habent, alii sunt commendatores, qui praedia habent; ordo prius habet 47 commendaturas; 2--us habet 56, 3--us habet 37 commendaturas. 3 Alter est ordo Arragonicus, qui a Iacobo 2--o in

securitatis media 1.1 Pernecessaria est regno huic potentia utraque tam maritima quam campestris. 2 Anno '778. fuit una navis a 112 tormentis, 6 cum 80, 41 navis cum 70 tormentis, 5 cum 64, et 6 cum 60 tormentis; praeter has lineales naves complures aliae; 32 fregattae intra 20 et 32 tormenta; 12 minores intra 12 et 30; 4 tormentariae naves cum 8 tormentis, 3 galleon cum 6 tormentis, 7 semi galleon cum 3 tormentis, 17 huccer cum 12 tormentis. 3 Hispania provisa est

militarium, etiam solvunt ecclesiastici; item praestatio titulo pascui; propter beneficium montium; praestatio titulo hospitiorum militarium pro erectione cassarnarum; praestationes ab officinis noviter obtentis; praestatio nigritis inhaerens. 6 Praeter hos generales titulos redituum habentur speciales hi: 1--o) contributio 24 millionum, rebus fungibilibus inhaerens, vino, oleo, aceto, et piscibus inhaerens, posteriores reges etiam ad sacharum et chartam extenderunt; 2--o) accisa omnibus ceteris fluidis inhaerens;

has vexas diversas; sola Navarra immunis est ab his extraordinariis praestationibus; posteribus ! tamen temporibus accisa invaluit in hac quoque provincia; urbs Madrittensis etiam solvit peculiarem accisam pro invectis rebus. 2.1 Praeter hos reditus dantur tempore belli extraordinaria subsidia potissimum ab ecclesiasticis exactum !. 2 Ad provincias Europeas accedunt etiam reditus ex America; in ea nempe in usu sunt diversae accisae, decimae, sic omnes decimae ex auro,

archiepiscopus Toletanus est caput domesticum, est primas regni, natus ! consiliarius status, cancellariusque Castiliae; hic habet maximam activitatem per totum regnum, habet 8 suos suffraganeos; 5000 praesbiterorum habet, reditus ad 300 000 ducados aestimantur; praeter hunc 7 archiepiscopi habentur, talis est Seviliensis qui 4 sufraganeos habet; 3) S. Iacobi de Compostella 12 sufraganeos; 4) Granatensis 5 suf.; 5) Burgensis habet 4; 6) Daragonensis cum 7 suf.; 7) Caesaraugustanus habet 6; 8) Valentinus cum 3 suf.

hunc 7 archiepiscopi habentur, talis est Seviliensis qui 4 sufraganeos habet; 3) S. Iacobi de Compostella 12 sufraganeos; 4) Granatensis 5 suf.; 5) Burgensis habet 4; 6) Daragonensis cum 7 suf.; 7) Caesaraugustanus habet 6; 8) Valentinus cum 3 suf. 3 Praeter hos adsunt adhuc 2 episcopi exempti, Legionensis et Ovietensis, proin 48 sunt episcopi in Europa. 4 In America aeque copiosus adest clerus, 6 nempe metropolitae: S. Domingo in Mexico, Quadimala, Lima, Carcos, et Santa fee, et 28 suffraganei

ea tamen ex parte prodest hoc tribunal, quod populus in obsequio retineatur, et omnia praecaveantur mala, quae ex turbis religionis in alia regna promanarunt. 3 Clerus in Hispania copiosus et potens est, adsunt facile 3000 monasteriorum in Hispania, praeter capitula infinita; monachorum numerus ad 69 664 capita, monialium ad 38 089 capita collocatur; universim status ecclesiasticus ad 250 000 hominum aestimatur; tanta multitudo non potest non obesse statui. § 11 De educatione et

Hispania 23 universitates et 3 in America, ex his tamen tantum 3 sunt veri nominis universitates: Madritensis, hanc Phylippus 4. anno '625. fundavit, Carolus vero 3 formavit eam magis anno '770; alia est in urbe Alcala dehenaros; 3. Salamancae; insigniter dotatae sunt omnes 3; praeter has academiae diversae habentur, copiosae gymnasiae, et scholae triviales in omni fere loco; Phylippus 5. Madritti fundavit 3 academias, linguae Hispanicae, historiae et medicinae; Seviliae vero fundavit academiam artium

cedit Hispanicae; sues copiosi habentur; equi non desunt quidem, sed pauci sunt, mulis enim asinis utuntur; ferae bestiae et alatilia ! in copia habentur; pisces copiosissimi omnis generis; examina apum in abundantia. 2 In regno vegetabili, praeter fructus ordinarios, uvas, amigdala, olivas, ficus, poma aurantia et cytri; vina copiosissima habentur, in Algarbia optimum crescit; integra dumeta roris marini, silvae aurantia ! et cytri; procreatur etiam frumentum, siligo, triticum, sed non ea copia ut

3 In regno minerali auri et argenti ferax est, et quidem antiquorum scriptorum testimonio omni in monte et fluvio deprehendebatur aurum, detecta vero America neglexerunt domesticum auri !; cuprum, stannum, ferrum domi habent sed negliguntur fodinae; praeter adamantem Brasiliensem habent domi etiam türcis, amathist, hyacintos; habent etiam cristalla, agat, magnatem, marmorem et lapides molares; in montibus Estrela deprehendit quidam peregrinus ante 35 annos fodinas salis nitri; salem marium copiosum habent.

6.1 Tertius est ordo Christi, hunc fundavit 1319. Dionysius rex ex bonis Templariorum, hic 454 commendaturas numerat, sedes ordinis huius est Thomar. 7.1 Vota horum ordinum praeter communionem bonorum, castitatem et paupertatem fuit ! etiam perpetui belli contra Saracenos; Alexander 6. anno 1496. dispensavit hos equites a voto castitatis et eos saecularisavit. 2 Singuli hi ordines habebant suos magnos magistros,

Ioannes tamen 3. hanc dignitatem propter authoritatem et proventus eorum amplissimos conjunxit cum corona; subinde tamen indulserunt reges, praesertim Hispanici tempore subjectionis, ut alios eligerent magnos magistros, sic anno 1749. est electus alter. 3 Praeter 3 hos ordines etiam Iohannitarum ordo est in Portugallia, qui ordo 29 commendaturas habet, ex quibus eminet prioratus de Crato, qui plerumque principibus obtingit. 8.1 Olim Coimbriae residebant reges, 1383. Ioannes 2. Ulissiponam transtulit

anno '767. 33 cohortes peditum et 26 cohortes equitum, omnes in simul pedites 26 000, equites vero 4000; anno '772. 38 legiones peditum numerabantur cum 821 capite, omnes 31 198 capita; 12 legiones equitum cum 400 capitibus, omnes ergo 4800 capita. 2 Praeter has copias habetur etiam militia provincialis, ex rusticis coalescens, qui certis temporibus exercentur et tempore belli adhibentur ad arces et portis custodiendos et sunt facile 100 000. 3 Munimenta ex parte Hispaniae adsunt copiosae; ex parte

regebant suos; Emmanuel Magnus prius solicitus fuit de collectione sparsarum legum, et ex his consuetudinariis legibus fecit leges positivas; anno '63. Phylippus 3. rex Hispaniae novam compilationem legum adornavit fusiorem et ampliorem et nomine ordonanczas de Portegal venit; praeter has leges etiam Iustinianeus Codex legum Romanorum in usu est; eodem modo jus ecclesiasticum in pleno vigore est in Portugallia. 2 Habentur in Portugallia judices pedanei, item dominales judices, habentur duo appellatoria fora et unum revisorium;

2.1 Haec omnia productis naturae crudis parato aere exsolvunt; vendunt vinum, salem, et oleum, copiam fructuum, lanam, sericum, merces aromaticas, species farmaceuticas, uniones, adamantes crudos, tabaca, ligna Brasiliensia et sacharum. 2 Praeter commercium Brasiliense cum suis coloniis fere nullum est; navigant ad Africa, Indias orientalis, et ad Americam; Africam maximum est, navigant enim ad Congo, Afrorum regnum, et Sanquever, et aurum, ebor et nigritas coemunt. 3 Olim Indiae orientalis

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report