Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: aliqua Your search found 1175 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 854-906:854. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] est, cumque eorum diversa rursus sint genera, de quo potissimum genere sim tractaturus, antea cognoscendum est. De mercenariis et vili opificum grege neque de aliis artificibus, quorum infinita sunt genera (quamquam nos penuriam potius, nescio an non popularium nostrorum aliqua negligentia, hoc quoque in genere patimur) – de his, inquam, omnibus non disseremus. At nec de iis quidem qui in patria educati et patrios mores amplexi populari aura abrepti sunt. Ducat illos trahatque in praeceps suus error, nobis
855. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] ingenia contemnuntur. Adulatio quoque frequens vitium atque ut crebra erga eos, qui praecellunt, et saepe foeda servitus, ita nullus in exigenda ab iis, qui subsunt, modus. Aemulationis vis ingens in plerisque unde, quibuscum de dignitate aliqua iis contentio est, capitales fere reputant inimicos. His tam perditis gentis moribus servire qui recuset, novator ambitiosus, contemptor legum, patriae inimicus habetur, ni suam vivendi rationem sic instituat ut "frons" (quod ait Seneca) "populo conveniat,
856. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] ubi adfueris, severum te praestes; aut ita consilia sunt instituenda ut in omnibus omnino, quoad suscepta te vitae ratio permittit, sis popularis. Multae utriusque difficultates, medium coniectu difficile est; illud si praestes, erit quidem aliqua civium erga te reverentia; at difficilis, morosi, superbi demum famam vix effugias et quod in populare odium facile concedat; postremum si teneas, habebis fortasse aliquam mortalium benevolentiam; at nulla tui observatio, consilia nihil ponderis obtinebunt. Itaque
857. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] ineamus ut nuspiam nimii, erga inferiores nos populares potius, erga superiores autem nec non aequalium ambitiosiores abstractos magis, erga neminem vero, quod aiunt, confidentes nos praestemus. Hunc ego unicum modum puto quo popularium benevolentiae reverentiam in parte aliqua iungere possimus; quod tamen, ut et alia omnia, secundum temporis condicionem est regulandum; nam in civilibus cum nihil (ut ait Aristoteles) certi sit, infinitae sunt rerum differentiae quas omnes concipere impossibile, in re autem prudentia diiudicare oportet.
858. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] fructu tradantur, quod illa solenni hoc Magistrorum delectu Se munere Suo plene defunctam existimet, in zelo vero, doctrina el probitate vestra tuta conquiescat, ut adeo tam piam ejusdem intentionem non dico negligentia (quis enim id vel ominari praesumat?), sed vel levi aliqua remissione fraudare grande omnino piaculum videatur. Habetis praeclarum, quem vobis Augusta praeposuit quemve ego Altissimo ejus nomine talem hic status, ducem, qui vos confirmare dubitantes, fatigatos excitare, ancipites erigere possit et consolari.
859. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] professores per respectivos sic dictos patresfamilias et absentes discipulos et absentiarum numerum notari faciant; quia vero patres quoque familias abesse solerent, ipsi DD. Professores antequam praelegere incipiant, circumlatis hinc inde oculis absentes observent, tum vero aliqua singulae hebdomadis die relecto publice absentium catalogo exprobratoque absentiarum numero commoneant ne porro deinceps tam negligentes in frequentando esse pergerent discipuli, secus graviora illos manere mala. Quodsi ne hac quidem ratione desiderata obtineri posset
860. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] in regno usus viget. In Dominiis Cameralibus ejusmodi neo-colonis quandoque sex etiam annorum immunitas, conniventibus Comitatibus, conceditur. Aliqui Comitatus tantum unius, alii ne hanc quidem immunitatem concedunt. Interest proinde ut hujus etiam intuitu fixa aliqua regula constituatur. Si res plane ad vivum resecetur, deberet distingui inter desertas, quas alioquin rustica manus excolit, et inter eas, quas ipse Dominus usuabat. Relate ad primas videtur immunitas a Contributione ne pro uno quidem anno concedi posse, ea de
861. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] secundi ordinis, ducto a contrario argumento, posset neo-colono triennalis etiam a Contributione immunitas concedi, quia ab hac deserta alioquin antea nihil solvebatur, adeoque publico satis beneficii accedere videtur, si in talem neo-colonum etiam post triennium aliqua et Contributionis et reliquorum publicorum onerum pars recidat. Verum non videtur ratio subesse, quare ille rusticus, qui possessam antea a Domino desertam inpopulat, majori favore gaudere deberet, quam ille, qui tentam antea per rusticum
862. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1098 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] in domo et sessione filius natu major succedat, reliqui migrare et alium subsistendi modum quaerere debeant, hi autem plerumque inquilinariam conditionem amplecti soleant, numerus inquilinorum per ipsum naturalem populationis progressum continuo augebitur, nisi aliqua in obversum provisio constituatur. Posset quidem inconvenientiae huic obveniri, seu per deducendas ex iis in loca adhuc vacua colonias, seu per inpopulandas desertas, seu denique per exscindenda in locis illis, quae superfluam plane communium pascuorum
863. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1098 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] proponit, proponetque alias etiam, ubi identitas rationis idem exposcet. Ut autem recte decennalem immunitatem Deputatio proponat, illud eam permovit, quod terminus hic jam usu roboratus, atque adeo in exteris etiam Provinciis notus sit. Si diminuatur, posset id ipsum aliqua ejusmodi utilia individua a proposito se illocandi revocare: ut autem augeatur, nulla ratio adesse videtur. § 17. Et si quis horum culturam novi ejusmodi producti ante elapsum decennium eo provexerit,
864. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1122 | Paragraph | SubSect | Section] In iis Regni partibus, quae defectu lignorum laborant, magistratus comitatuum et civitatum populum ad plantandam quotannis in idoneis ad id locis quo majorem salicum et mororum quantitatem adstringant. Motivum. Aliqua, quae hoc et subsequis aliquot §§-is adferuntur, in generalitate §-phi 12. continentur quidem, propter nexum tamen cum iis, quae sub generalitatem illam non cadunt, specifice exprimenda videbantur. Hactenus inplantatio salicum, ut in Elaborato
865. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1122 | Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] id efficiendi deteget, tantam
Regno procurabit utilitatem, ut insigne omnino praemium mereatur. Neque enim id pro
impossibili haberi debet, cum sint aliquae Regni partes, quae ad Moscoviticum, aliae quae
ad Italicum clima prope accedunt. Quodsi modum ejusmodi honorata aliqua persona invenerit,
praemium ejusmodi non in pecunia, sed in proportionata honoris accessione consistere
potest.
Articulus XI.
quaestor in
coemenda tabaca Hungarica favore gaudeat.
Motivum.
Plena commercii libertas incrementum ejus vel maxime procurat; si vel privato quaestori
favores aliqui concedantur; jam id eidem noxium est; quod si hos magna aliqua et potens
societas impetret, debet res natura sua in monopolium degenerare, vel exemplum
Viennensis Abaldo id satis remonstrat; ad qualem enim praepotentiae gradum
illud intra exiguum tempus pertigerit, in Elaborato status actualis
proponant:
ab his res ad Consilium, inde vero, si opus est, ad Suam Majestatem reducatur, sicque per
unicam solum graduationem absolvatur.
§ 36.
Si initis jam contractibus contravenerint, aut secus aliqua de illato contribuentibus
damno quaestio emergat, non coram judicio delegato aut mixto,
sed coram ordinario primae instantiae foro conveniantur.
Motivum.
In certa de excessibus officialium
caehae magister, ita ut sine illius scitu neque cistae aliquid imponi, neque inde excipi
possit.
Motivum.
Impositiones facere et mulctas dictare est actus jurisdictionis, quae coetibus his non
competit; jus mulctas exigendi aliqua vetustiora privilegia abusive ingressum est, usum
autem repartitionem intra se faciendi caehae clanculario tantum induxerunt; quare interest,
ut utrumque aboleatur.
§ 51.
Conflatae etiam e
Regni praerogativam constituat.
§ 70.
Portoria consumtionalia exoticorum non prohibitorum articulorum eadem sint in Hungaria
quae in Germanicis Provinciis vigebunt, aut si quoad aliquem articulum peculiaris aliqua
circumstantia seu respectu Germanicarum Provinciarum, seu etiam quoad Hungariam,
diversitatem portorii exposcat, tunc enasciturus exinde favor in alio articulo reciproce
semper compensetur.
enim Hungaria vasta sit, partes illae, quae a Germanicis
Provinciis remotae, exoticis vero propinquiores sunt, si evectio materialium ejusmodi ad extra prohibeatur, eadem in Germanicas Provincias eo
minus educent, quod eorum aliqua nec sumtus transportus sustinere possint, adeoque illa
domi inutiliter dissipari debebunt, id quod iterum totius in complexu sumtae Monarchiae
rationibus adversatur.
§ 82.
Caeterum essituale
et vicissim complures indifferentes
ejusmodi articuli in quorum reciproco portorio nunc quoque haud adeo magnum discrimen
intercedit. Interest tamen, ut hi quoque perfecte exaequentur. Et ad hanc classem pertinent
omnia ferme naturae producta, nisi necessarium pro aliqua fabrica materiale constituant.
Quare quoad haec Deputatio sequentem legem perferendam esse existimavit.
§ 84.
Materialia tamen illa, quibus Hungaricae fabricae egent, graviori tantisper portorio etiam
Motivum.
Ostendimus in Elaborato status actualis §-pho 62. quod bobus
Hungaricis, si per Germanicas Provincias ad exteras oras depellantur, enorme 5 florenorum
30 xrorum transituale portorium in vectigali Gemanico emensum sit. Aliqua etiam exotica
colorum materialia, si per easdem Hungariae invehantur, graviori transituali
portorio subjiciuntur. Exigit proinde stabilita jam superius reciproci ratio,
ut idem in vectigali Hungarico quoad alios
antea publicare possit, quam per intimatum Consilii edoceatur se publicationem hanc per
jurisdictiones instituendam decrevisse.
Motiva.
Commercii cursus varias de tempore in tempus subire solet revolutiones; si mutatio aliqua
in substantialibus intercedat, totum vectigal de novo coordinari, si unum tantum aliumve
articulum particulariter respiciat, horum portoria circumstantiis temporis attemperari
debent. Substantialis in cursu commercii mutatio raro intercedere solet, et tamen a
et cum perductam jam in effectum ordinationem revocare
difficilius sit, justissimae licet Consilii repraesentationes inoperosae plerumque evadent,
nisi illa, quam proposuimus, cautela stabiliatur.
§ 92.
Si notabilis aliqua portorii mutatio decernatur, aut exigendo ejusmodi portorio talis
terminus praefigatur, intra quem mercatores initos jam antea contractus facile explere
possunt, aut si novum portorium ocius in effectum perducere interest, a contractualibus
ejusmodi mercibus vetus
non obligantur.
Motiva.
Hactenus nulla quoad objectum viarum legis provisio exstitit, et ideo negotium hoc per
administrationem publicam tantum pro re nata curabatur. Expedit itaque ut legislatio circa
hoc quoque objectum aliqua principia defigat, juxta quae opus hoc per totum Regnum
aequaliter procuretur.
Quod nulla amplior tantisper regio viis commercialibus carere possit, jam in Elaborato
status actualis §-pho 68. ostendimus. Et vero non potest commercium fortuito
respiciunt, et pro privatis considerantur, quibus nonnisi
postrema series assignari potest.
Caeterum ordinarie quidem facilis inter advicinantes provincias communicatio in
reciprocum beneficium cedere solet. Sunt tamen casus in quibus via aliqua uni tantum parti
utilis, alteri noxia est. In ejusmodi casu justum non est, ut posterior haec jurisdictio ad
continuandam in sui gremio talem viam cogatur. Recens ejus exemplum est in via Metlicensi;
incolae enim Carnioliae videntes, quod reserata jam per
viarum harum intendendum
esse, in jam provocato Elaborato et §-pho ostendimus. Circa illas etiam, quae ex
adjacentibus Germanicis Provinciis comitatibus in vicina harum emporia ducunt, vias, quas
perinde pro principalibus declaravimus, vix aliqua subversari potest
difficultas; verum quoad collaterales, quae ex aliquo emporio in
capitales ductus vergunt, uti et postales, et
militares, vias, plures jam quaestiones exoriri possunt, veluti an
pauci admodum, et
hi tarde plerumque eo eluctantur. Si theoriam discendi occasio adsit, et
plures, et hi citius ad majores gradus enitentur.
Ante complures annos exstabat Tergesti nautices cathedra, quae subinde cum
aliqua concernentium institutum hoc librorum et instrumentorum collectione Flumen translata
est. Hic illa paucis tantum annis substitit, intra hoc tamen tempus subsidia Cathedrae
hujus, libri nempe et instrumenta, e fundo litterario Fluminensi notabiliter aucta fuerunt,
debet.
Alia ratio est de vino, cujus copia Hungaria perinde laborat. Huic enim via
per Littorale necdum est reserata. Itaque hujus exemtionem ad exteras etiam
naves extendere expedit. Quodsi tamen seu industria mercatorum, seu aliqua commercii
vicissitudo huic quoque producto certum per Littorale exitum aperiat, possunt hujus etiam
intuitu eadem, quae de frumento, principia observari.
Tabaca a proportione pretii sui minus quidem voluminosum
nefors aliquot
extragremialibus laboris hujusmodi magis peritis individuis, directuro opus
geometra, et, si opus fuerit, ejus practicante, sumtus e Fundo Salis suppeditabuntur;
necessarias vero tam currules et manuales operas, quam necessaria fortasse aliqua cruda
materialia locales magistratus in sortem jam defixae gratuitorum laborum quottae
praestabunt.
Motiva.
Si locales comitatus necessarias operas in sortem jam defixae gratuitorum laboratorum
quottae
Fundo Publico praestari debent.
Censebat autem Deputatio omnes ejusmodi sumtus ad Fundum Salis ideo relegandos esse, quia
hic e primaeva sui institutione ad hydraulicos ejusmodi labores destinatus
est.
Caeterum possunt casus evenire, ubi aliqua laboris alicujus magis perita
extragremialia individua accersiri expediet, veluti si rupes infra aquam
disrumpere opus sit. Haec utique parata solvi debebunt.
Intererit etiam aliquando ut pro accelerando labore directuro opus geometrae
quod tunc praecox fortasse adhuc fuit
institutum. Forte ad feliciorem ejus successum id ipsum conferet, quod lege publica
stabiliatur. Negari certe non potest complures utilissimos conatus hactenus in irritum
cecidisse seu quia praemature suscepti fuerunt, seu quia aliqua necessaria ad rerum
promotionem media intermissa fuerant, seu denique quia in legis sanctione non
fundabantur.
§ 125.
Consilium Locumtenentiale, auditis audiendis, elaborabit planum regulationis
aut projectans
particulare tantum suum objectum respexit, singulus ferme distinctam libellationis scalam
adhibuit; unus unius, alter alterius ordinis observationes in medium attulit, ita ut omnia
illa elaborata pro usus generalis plani non sufficiant, et ad summum pro aliqua tantum
inviatione deservire possint.
Ostendimus tamen in eodem Elaborato §-pho 74. quod jam anno 1784. generalis
capitalium Regni fluviorum regulationis consilium susceptum, operaturis in necessaria pro
hoc opere mappa geometris
iterum de novo ordiri intersit. Deputatos etiam ante terminatam mappationem legere propter interea facile evenibiles cum denominandis
individuis mutationes praematurum videtur. Caeterum diximus quidem elaborata hactenus plana
ad summum pro inviatione aliqua deservire posse: interest tamen ut et haec Regnicolaris
Deputatio accipiat, et quia dantur indubie plana, quae Cancellariae exhibita, cum Consilio
tamen Locumtenentiali non communicata; vel vero, quae per istud submissa, eidem amplius
remissa non fuerunt,
omnibus his praestitis adhuc notabilem aliquam Regni plagam beneficio
communicationis cum aliquo navigabili fluvio destitui eveniat, an? ubi? et qualiter
ejusmodi communicationis canalem per siccum effodere expediat?
Denique cum hac etiam ratione aliqua emporialia loca extra canales ejusmodi casura sint,
determinari debet ad quas navigationis stationes ex emporialibus ejusmodi locis vias
commerciales instaurare intersit?
Si omnia haec ordinate elaborentur, tum primum generale et systematicum
motivis ad
praesentis Projecti §-phum 97. jam ostendimus. Restant itaque tantum illae viae,
quae ex emporiali quopiam loco ad aliquam navigationis stationem ducunt. Hae naturalem jam
ad planum navigationis relationem habent. Transsectio enim aliqua, vel
aperiendus quispiam communicationis canalis facile efficere potest ut locus
aliquis stationem navigationi praebere desinat, et tunc perderentur omnes, qui in ducentem
ad talem locum viam commercialem impensi sunt, labores:
exigui hujus damni sacrificium zelo boni
publici ultro facturi sunt.
§ 131.
Quodsi tamen tale aliquod opus publicum suscipiatur per quod proprietario, per cujus
fundum illud procedit, realis aliqua utilitas procuratur, sumtus ab hoc requirantur, et si
ille eos recusaverit, opus, si secus utile aut necessarium est, sumtibus publicis
perficiatur quidem, usumfructum tamen meliorandi hac ratione terreni publicum
tamdiu retineat, donec factas in opus
jam allata
sunt.
§ 133.
Si occasione exsiccationis paludum seu per publicum, seu etiam per privatos suscipiendae,
quaestio de metis exoriatur, hanc Vice-Comes summarie revidebit, et nisi aliqua
partium evidentes probas adferat, controversam plagam bifariabit. Salva parti non contentae
in forma novi solenni juris via.
Motiva.
In paludinosis ejusmodi locis metae plerumque incertae esse solent, seu
evidentes probas adferat, controversam plagam bifariabit. Salva parti non contentae
in forma novi solenni juris via.
Motiva.
In paludinosis ejusmodi locis metae plerumque incertae esse solent, seu quod in illis
aliqua signa metalia vix defigi possint, seu quod praeter falcaturam cariceti vix alter
modus sit usum per aliquem proprietatis actum exercendi. Ne proinde per
longam juris viam utilissima saepe opera adhaerere et per id saepe perfectus jam usque ad
etiam aperire,
aut merces sub tuguriolo exponere, qui vulgo Ständler appellantur, absque ulla seu apud
judicem, seu apud magistratum insinuatione singulo civi in propria civitate liberum est.
Quodsi tamen regnicola, sed alterius jurisdictionis incola officinam in aliqua civitate
aperire velit, praevie concivilitatem, quam magistratus eidem recusare non possit, assumere
debet; irritantur proinde omnia illa nonnullarum civitatum statua, per quae seu obligatio
insinuationis in ejusmodi casu imponebatur, seu certus tantum officinarum,
recusare non possit, assumere
debet; irritantur proinde omnia illa nonnullarum civitatum statua, per quae seu obligatio
insinuationis in ejusmodi casu imponebatur, seu certus tantum officinarum, aut mercatorum,
vel etiam opificiorum numerus definiebatur; seu denique aliqua mercatorum merciumque, cum
quibus singulus traficare possit, classificatio constituebatur.
Motiva.
Mercaturam all ingrosso exteris etiam indulgere ipsius publici interest. Si
enim haec ad solos
e contra et alter minutus quaestus est proprium
juris incolatus beneficium, quod in singula civitate nonnisi ejus civibus
competere potest. Et ideo justum est ut si quis ex aliena jurisdictione domesticus
officinam in aliqua civitate aperire velit, praevie concivilitatem assumere debeat. Haec
autem pro conservanda commercii libertate eidem per magistratum negari non possit.
Caeterum necessitas insinuationis non potest cum libertate commercii
conciliari, quia
via Consilii favorabiles fortasse usui huic emanarunt
resolutiones, pro tali, quale lex requirit, obligatorio statuto reputari non
possunt. Emanarunt quippe hae de casu ad casum, in hypothesi subsistentis
ejusmodi usus, lex autem ad hoc, ut aliqua civitatis determinatio vim obligatorii statuti
obtineat, requirit ut illa unanimi Magistratus et Electae Communitatis consensu perferatur,
et tamquam formale statutum Principi submissa, qua tale consueta
in ejusmodi casibus styli
consensu perferatur,
et tamquam formale statutum Principi submissa, qua tale consueta
in ejusmodi casibus styli formalitate confirmetur, id quod de restrictione numeri
mercatorum et facultate jus quaestus vendendi vix aliqua civitas remonstrabit.
Sed etsi id nefors remonstraret, statutum hoc in ipsa sui origine invigorosum fuit, quia
praejudicium tertii involvebat; singulus enim nativus civis per nativitatem,
adjecticius autem per assumtam
et tamen nullae dantur nundinae frumentariae. Ut ut sit, si
restrictio haec quoad articulos primae necessitatis subsistere posset,
potiori adhuc jure introduci quiret quoad reliquas merces, ita ut exempli causa panni
quaestus tantum ad aliqua, lineorum fabricatorum ad alia loca etc. restringatur. Quod cum
ratio ipsa non admittat, interest certe ut Legislatio pecuariarum etiam
nundinarum discrimen sufferat, et sicut omnes alias merces, ita etiam pecora in
hebdomadalibus
civili sed comitatus jurisdictioni subsint. Cum enim civitas
territoriali jurisdictione gaudeat, quicunque in hac aliquid vendit, quoad
ipsum venditionis actum jam ejus jurisdictionem sortitur.
Unica adhuc illa reflexio superest, quod cum saepe aliqua Magistratus Civici membra ipsas
illas, quae sub limitationem cadunt, professiones exerceant, evenire posset ut abusibus
eorum conniveatur. Verum ad id praecavendum alioquin proponitur, ut omnis limitatio cum
interventu electae communitatis et possessionatae
aliae lotteriarum species, quae majores vocantur, et quas
nonnisi melius habentium regnicolarum classes ideo assectari possunt, quia in illis nonnisi
cum notabilioribus summis periculum facere licet. Cum quoad has non eadem ratio subversetur,
quominus harum aliqua species inducatur, et redundaturum ex illa emolumentum pro fundo
publico convertatur, nihil obstare videtur. Nisus enim fortunam tentandi plerisque hominibus
adeo naturalis est ut, si iis omnis hunc domi exercendi occasio impediatur, eam in exteris
provinciis
potuit nancisci. Potest igitur Legislatio, quin vel in proprietatem
alicujus involet, vel judicibus injuriam inferat, antiquatis prioribus ordinationibus, ut in
posterum hae quoque fundo publico inferantur, decernere.
Nihil etiam obstare videtur, quominus aliqua a proportione taxae, quae Regio Aerario
debetur, quotta stabiliatur, quam donationem aut armales impetrans ad rationem fundi publici
dependere debeat, e.c. 10, vel 20 pro 100.
Imo quotta ejusmodi potiori adhuc jure exigi et a proportione duplicari posse
ab omni taxa ideo eximendus censetur,
quia ille ex instituto suo in meritorum remunerationem cedere deberet,
merita autem censui alicui subjicere non convenit.
A paritate rationis hujus nec impetratio publici officii taxa aliqua
afficienda videtur; qui enim publico servit, jam per id ipsum congruum eidem censum
dependit. Verum invaluit praeter legem usus ille, ut singulo, qui officium regiae
collationis gerit, certa stipendii pars titulo conflandae inde pro viduis ejusmodi
seu hac
cassam, seu alia pia aut pro publico facta legata paragraphos, Consilio Locumtenentiali
continuo submittat.
Motiva.
Omnium ferme paragraphorum ratio jam quidem superius reddita est. Interest tamen, ut
aliqua magis adhuc explanentur.
Ad §-phum 1. Proposita quoad exteros beneficiatos lex propter
incertitudinem proventuum difficilis fortasse executionis quibusdam videbitur; verum quoad
beneficia regiae collationis cum post
proventus cassae huic perinde applicentur.
§ 8. Denique offerenda etiam hunc in finem per Status et Ordines Regni summa cassae huic
inferatur.
Motiva.
Horum quoque ratio superius jam reddita est: juvat tamen etiam ex his aliqua amplius
tantisper explanare. Quare
Ad §-phum 1. Fundus hic basim Commercialis Cassae constituet, infert enim
annue 180 000 florenorum.
Ad §-phum 2.
Articulus
potest.- Hujus itaque determinationes per nullum amplius
discuti, vel in quaestionem vocari queunt. Indubitato huic principio id unum opponi solet
quod, cum ipsum jus leges ferendi a natione proficiscatur, possit haec aliquid sibi ita
reservare, ut in objecto tali aliqua ne per Legislationem quidem mutatio fieri valeat; tale
autem in Hungaria esse illud, ne cui, nisi consentienti nobili, taxa aliqua imponatur. Verum
an limitata ejusmodi Legislatio vel existere possit, disquirere, non est hujus
loci. Quod ipse
id unum opponi solet
quod, cum ipsum jus leges ferendi a natione proficiscatur, possit haec aliquid sibi ita
reservare, ut in objecto tali aliqua ne per Legislationem quidem mutatio fieri valeat; tale
autem in Hungaria esse illud, ne cui, nisi consentienti nobili, taxa aliqua imponatur. Verum
an limitata ejusmodi Legislatio vel existere possit, disquirere, non est hujus
loci. Quod ipse articulus 8. 1741. non de ephemeris ejusmodi et
spontaneis oblatis, sed de formali et
Sed haec omnia ad vivum
resecare in voluminosam degeneraret dissertationem. Usus optimus legum interpres est. Itaque
id tantum indagare juvat: quis hactenus hac in re usus viguerit? Quod, relate ad
substantiam immunitatis, titulus, quo aliqua depensio fit,
nullum discrimen inducat, suapte patet; in re enim ipsa idem est, an quis hoc, vel alio
titulo aliquid dependat. Jam vero inficiari non licet, quod et veteri et
recentiori instituto sub titulo honorarii,
communicationis canales stabiliendi sint; horum enim nec necessitas adest, donec navigatio
per principales canales efflorescat. In systemate autem projecti hujus nullus adesset pro
praeferentialibus ejusmodi laboribus fundus. Quod summum est, necessarios pro commerciali
aliqua speculatione sumtus in totam nationem repartiri nil aliud est, quam illam in
mercantilem cogere societatem; id autem nec naturae Legislationis, nec nationis dignitati
convenire videtur.
beneficium pro modulo suo perinde
redundabit, suas etiam in hunc finem operas tamdiu conferat, donec, ut §-pho 99.
statuimus, cassa publica omnibus commercialibus necessitatibus sufficiat.
Circa ipsum tantum Projecti hujus calculum Deputatio pauca aliqua observanda existimavit.
Nimirum, verum quidem est, quod ultra assumtos per projectantem fundos accedet eorum
fundorum proventus, quos e projectatis per Deputationem hanc §-pho 40. Legislatio
stabiliet, et qui idealiter forte in 100 000 assumi possunt.
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.