Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: quibus Your search found 5513 occurrences
First 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 1181-1454:1181. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] De filiorum educatione familia-que regenda c. 10 De fornicatione uitanda c. 11 De triplici elemosinarum genere c. 12 Quibus danda est elemosina c. 13 Quantum pauperi sit largiendum c. 14 Pro quibus facienda est elemosina c. 15
1182. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] De triplici elemosinarum genere c. 12 Quibus danda est elemosina c. 13 Quantum pauperi sit largiendum c. 14 Pro quibus facienda est elemosina c. 15 De elemosinę utilitate c. 16 De uitio auaritię c. 17 De uana diuitum spe c.
1183. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Sub2Sect | SubSect | Section] sapientię est, falli aut errare nullo modo potest. Eius ergo quo nihil est uerius, nihil sapientius, leges pręcepta-que uiuendi et nobis suscipienda proponimus | et alios ut suscipiant hortamur. Quibus profecto si obtemperare curabimus, non erit ipsa sibi precium uirtus, ut Stoici dixerunt, sed uirtuti merces accedet: pro mortalitate immortalitas, pro corruptione incorruptio, pro miseria beatitudo. Denique Deo ipso frui licebit, cum Dei iussa peregerimus, eius-que
1184. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] gradus fides est.
Credamus Deo,
credamus Dei Filio |
et quicquid Spiritu Sancto instructi diuini homines de iis quę non uidimus, nobis testati sunt, indubitatę credulitatis assensu suscipiamus.
Ut iacto rectę fidei fundamento |
cęteras quibus beata uita comparatur, uirtutes superędificare possimus |
et de nobis dici queat:
1185. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] unus fidei nostrę finis est,
diuino frui conspectu,
consulens nobis ipse Saluator noster ait:
1186. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Talis fides |
iuxta Iacobi apostoli sententiam mortua est.
Mortui sunt ergo illi, qui
quod uerbis credere se aiunt,
factis non probant.
de quibus Dominus ait:
1187. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] illis similes,
qui receptis intra se immundicię spiritibus in profundum maris
pręcipites iere.
Aut auaritię student |
cum Iuda uendentes Dominum |
et cum custodibus accepta pecunia negantes eius resurrectionem.
aut de omnibus dubii atque animo suspensi nihil affirmare audent.
quibus dicitur:
1188. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] affirmare audent.
quibus dicitur:
1189. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Christum in cruce pendentem blasphemabant.
aut iniqui et in omne scelus proni, Sathanę primogeniti,
quibus dicere possis:
Vos ex patre diabolo estis.
aut prorsus in errore ita obdurati,
ut nec ratione | nec autoritate | nec miraculis moueantur,
facti lapides, in quibus semen uerbi Dei arescit,
et spinę in quibus pręfocatur,
et uia in qua conculcatur.
quibus Dominus ait:
1190. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iniqui et in omne scelus proni, Sathanę primogeniti,
quibus dicere possis:
Vos ex patre diabolo estis.
aut prorsus in errore ita obdurati,
ut nec ratione | nec autoritate | nec miraculis moueantur,
facti lapides, in quibus semen uerbi Dei arescit,
et spinę in quibus pręfocatur,
et uia in qua conculcatur.
quibus Dominus ait:
1191. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
quibus dicere possis:
Vos ex patre diabolo estis.
aut prorsus in errore ita obdurati,
ut nec ratione | nec autoritate | nec miraculis moueantur,
facti lapides, in quibus semen uerbi Dei arescit,
et spinę in quibus pręfocatur,
et uia in qua conculcatur.
quibus Dominus ait:
1192. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] loquimur, et quod uidimus testamur, et testamentum nostrum non accipitis. Hi sunt qui lapides cordis sui tollunt, ut his obstinationis telis Christum repellant | et ipse abscondit se, nequando ueritatem agnoscant, qui mendacio iam occalluerunt. quibus si ipse sua uoce dixerit: Ego sum, retrorsum abibunt | et in eodem corruent luto uitiorum, quo tam nequiter infecti sunt. Et quoniam obcęcauit eos ipsa animi malignitas, cum etiam ab aliquo fideli doctore quę uera sunt audierint, non
1193. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] eos ipsa animi malignitas,
cum etiam ab aliquo fideli doctore quę uera sunt audierint,
non satis intelligunt,
et tenebris repleti lucis disciplinam suscipere nequeunt.
In tenebris ergo et in umbra mortis sedent |
et diligunt magis tenebras quam lucem.
quibus ait Dominus:
1194. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] a Deo credunt |
et per quos ea ipse fecerit, ueraces et sanctos fuisse non negant,
dicant quis unquam illorum | se uel Deum | uel Dei filium esse confessus sit?
Et si eum se esse Christus affirmauerit, cur ei non credunt?
cur eius uerbis fidem non pręstant?
cum etiam ipsi homines, quibus
1195. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sit?
Et si eum se esse Christus affirmauerit, cur ei non credunt?
cur eius uerbis fidem non pręstant?
cum etiam ipsi homines, quibus
1196. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] V
Sunt qui signa illa quidem facta fuisse
legunt,
sed an uere facta fuerint, animo suspensi sunt |
ac simile aliquid suis ipsi oculis | intueri spectare-que affectant.
quibus respondens Dominus ait:
1197. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] hominem induimur, qui secundum Christum natus est. In ecclesia peccatorum nobis vincula relaxantur. Hęc est enim stabulum illud, in quod homo a latronibus in uia uulneratus | curandus infertur. In ecclesia laborantium | in cęlo requies est. quibus dicitur: Vos autem contristabimini, sed tristitia uestra vertetur in gaudium. Ecclesia est ergo mulier parturiens, quę (ut in Euangelio scriptum est) tristitiam habet, quia uenit hora eius.
1198. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cantibus tota die operam impendunt |
et ne horam quidem diuinarum in ecclesia recitationum uacare auditionibus queunt.
Transeamus ad eos, quos auditores tantum et non factores uerbi esse
diximus,
de quibus Domini sententia est :
1200. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] operari-que solere.
Quibus qui non adhibuerit fidem,
necesse est, ut Dei omnipotentiam deneget |
fateatur-que quod naturaliter fieri nequit,
id nec diuinitus fieri posse.
Qua in re naturam deum alterum constituere uidentur,
si nihil maius Deo quam naturę tribuendum censent.
Quibus Dei uerbum respondens ait:
1201. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] argutias secuti
nihil credendum putant, quod ipsa hominis ratio nequeat inuestigare,
et suorum ambagibus argumentorum usi, quicquid non
satis intelligunt,
id uerum esse denegant.
A quibus euangelicę ueritatis assertores auersi,
ne in tam duro solo frustra uerbi semen iaciant,
nullam frugem facturum, dicunt:
1202. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] blanditur, mortiferum puta
et illa quę Deo placent, iis indulge.
Si uisus te ad peccandum solicitat,
cęcus es.
1203. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1204. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ac stabilem esse oportet Dei seruum |
nec iniuria lacessitum irasci |
nec laudatum insolenter efferri.
1205. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] secunda arroganter erigunt .
Frustra enim in aduersis uinceret,
si in prosperis per inanis glorie appetentiam superaretur.
Itaque in dignitate constitutus non sibi blanditur,
sed aliis prodesse affectat |
nec tam prępositum se esse meminit |
quam eorum quibus pręest ministrum,
a Domino admonitus dicente:
1206. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Deus refrigerii sempiterni sedem constanter tolerantibus parat
|
pręmii-que magnitudine tanto ampliat magis,
quanto grauius pro amore suo affligimur.
si tamen uindictam in eos qui affligunt, non appetimus,
sed econtrario bene illis facimus
bene-que optamus, a quibus male accipimur.
dicente Domino:
1207. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Diligite inimicos uestros et benefacite iis qui oderunt uos | et orate pro persequentibus uos. Hoc prior pręstitit ipse qui precepit , deinde serui eius, qui suis persecutoribus monstrabant uiam salutis. et a quibus tormenta patiebantur, eis ignosci orabant. Proprium itaque Christianę fortitudinis est | seipsum uincere | et affectibus contra rationem nitentibus imperare | nec carni, sed spiritui obedire | ipsum-que Dominum pro
1208. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ,
aliud in corde occultans.
Qui licet homines fallat,
Deum non potest decipere.
Si modestum,
si pium,
si castum,
si denique iustum se esse finxerit,
cum longe alius sit,
nonne cum illis damnabitur,
quibus dictum est:
1209. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sua |
et magnificant fimbrias.
amant autem primos recubitus in coenis |
et primas cathedras in synagogis |
et salutationes in foro |
et uocari ab hominibus rabbi .
Ergo et inanis glorię cupido arrogantibus dominatur.
de quibus in Euangelio Ioannis dicitur:
1210. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
nunc indagandum occurrit,
quod in Marco scriptum legimus:
1211. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Plerique autem eodem appetendę glorię uitio superati,
tametsi fideles sint,
si tamen ab infidelibus honorantur,
cauent ore confiteri,
quod corde credunt,
et humanam laudem fide ipsa potiorem habent.
Siquidem tales illi erant,
de quibus Ioannes memorat dicens:
1212. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
tolle animam meam!
et Iob:
1213. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] in uulua mortuus sum?
egressus ex utero non statim perii?
et Ionas:
Domine tolle quęso animam meam a me,
quia melior est mihi mors quam uita .
Quod si hi quibus adhuc clausus erat aditus regni cęlestis,
hinc decedere optarunt,
nos timebimus,
quibus per Christum a maladicto iam
liberatis patet paradisus?
quos-que corpore isto exutos protinus excipit cęlestis claritatis habitaculum sempiternum?
1214. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] tecum agitur.
mox enim in ęternum uiuere incipies.
at si tibi tantum,
male profecto rebus tuis consuluisti.
Voluptas quippe omnis quę cum ętate pręterit, pro nihilo est,
peccata autem manent et perdurant
quibus grauatus animus ad inferos ruit,
ibi pro breuibus delitiis poenas luiturus sempiternas.
Quid quod omnium hominum breuissima uita est
super terram?
atque
1215. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Videas enim plerosque delyrare per ętatem | et qui paulo ante sapientes habiti erant, iam ridiculos esse. Cum-que tot mala una senectus afferat, nonne satis apparet | eum qui diu uiuere appetit, non uitam appetere, ut putat, sed morbos? Si quibus autem contingat, quod rarissimum est, ut etiam in senecta integris sensibus uegeto-que corpore et mente illęsa sint, hoc donum Dei est | cęlestis-que gratię fauor, non longęuę ętatis, quę cuncta corrumpere consueuit, beneficium.
1216. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Perfectioris uitę conuiuium est, ad quod inuitat nos Dominus.
multos quidem uocat,
sed non omnes qui uocati sunt ueniunt.
alium retinet corporis uoluptas,
alium cumulandarum opum cupiditas impedit.
de quibus dicitur:
1217. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] contemplationis cęlestibus insererentur. Ex his quę dicta sunt, discere possumus, ut ille perquam raro conuersetur cum hominibus, qui sępe cum Deo esse desyderat. Nunc his qui sacerdotalibus initiari sacramentis uolunt ostendemus, quibus rebus et bonus constet sacerdos | et malus efficiatur, ut discant, quę sibi expetenda quę-que fugienda sint, ut bonorum potius gloriam consequantur | quam in sortem concedant malorum. De bono sacerdote. Caput
1218. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quoque oportere esse sacerdotem et carnalis copulę abstinentem idem Dominus docuit | apostolis imperans ut pręcingant lumbos suos | et lucernas ardentes in manibus habeant. Lucernę in manibus opera iustitię sunt, quorum fundamentum castitatem esse uoluit, dum lumbos prius, in quibus generandi uis est, restringi iubet baltheo castitatis. Veteri uero Lege ideo concessum sacerdotibus fuit matrimonium, quia sola tribus Leui et domus Aaron sacerdotalis erat. nec aliis licebat hoc fungi officio. Ne igitur Leuitarum
1219. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
licet aliena specie uelatus,
offertur .
Quod si etiam priscis dictum sit:
1220. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] omnes, qui sancte innocenter-que uolent uiuere,
suo illuminet exemplo,
suę famę gloria concitet ad uirtutem.
Hic demum de terris ad cęlum translatus
illorum perpetuo fruetur consortio,
illorum perennis beatitatis erit particeps,
quibus in psalmo Spiritus Sanctus loquitur dicens:
1221. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] de templo suo eiicit Dominus dicens:
1222. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] saluti-que opportunum putabit, exequendo. Episcopi tamen proprium est et peculiare | publicos edere ad populum sermones, uitia reprehendere, ad capessendas exhortari uirtutes, transgressores Legis apostolica autoritate castigare, ad poenitentiam conuersos recipere. Quibus in rebus si defecerit, uel per ignorantiam si nesciat | uel per negligentiam si nolit | uel pusillanimitatem si metuat, de fidelium coetu excludetur | et canibus mutis per contumeliam comparabitur. Cur enim episcopus est, si docere nescit?
1223. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] delectantur.
Hi sunt qui (ut Apostolus inquit)
1224. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] , de monte uero descendens prędicauit plebi. Habes in Euangelio et uias planas, per quas incedere cum simplicibus iuuat. habes et montes excelsos, quorum altitudinem si adire nequiueris, mirari proderit. Medicamenta quibus rebus composita sunt, licet ignoret ęgrotus, prosunt tamen ei | eleuant-que languorem. Ita diuina uerba si legantur, etiam non intellecta | uim habent ad animę sanitatem conferendam. Te nunc appello qui diu multum-que in gentilium
1225. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nihil cepimus; in uerbo autem tuo laxabo rete. Et cum hoc inquit euangelista fecissent, concluserunt piscium multitudinem copiosam. Quod si demum in Scripturę sacrę pelago piscari te delectabit, tu quoque implebis pectoris tui nauiculam saluberrimorum pręceptorum copia, quibus et ipse uiuere | et alios docendo poteris sustentare. Tanta est enim diuinorum uirtus uerborum, ut fideliter et incorrupte et contente legentibus intellectum illuminet, animum exhilaret atque illa quę pręcipiuntur, perficiendi facultatem suppeditet.
1226. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] custodiunt illud. Hanc itaque beatitudinem opere magis quam auditione constare ostendit | dum subiungit | et custodiunt illud . Custodiunt autem illud, qui bene beate-que uiuendi rationem edocti peccatis, in quibus hactenus fuisse se recognoscunt, finem statuunt | et ab his per poenitentiam resilientes ad capessendas uirtutes disponuntur | magnam-que capiunt uoluptatem uel legendo diuina uel audiendo. In quo Mariam ad pedes Domini sedentem
1227. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Illos ergo magis ad hanc rem idoneos esse certum est, qui uitę probitate perfectioni euangelicę propius accedunt. Hinc apostolis ipsis datur nosse mysterium regni Dei. Hinc Paulus ad tertium usque rapitur cęlum. Hinc Ioanni futura quibus referta est Apocalypsis reuelantur | et unica sanctę Trinitatis diuinitas in principio sui Euangelii declarata plenissime innotescit. Iccirco Saluator noster illum, quem a demonio liberauerat,
1228. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] mysteriorum uisione perfrui coepit.
1229. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] peccata multa,
quia dilexit multum.
Vtrum hoc de Maria Magdalena dictum |
an de quadam alia incertum est.
1230. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] tollat delictorum. Postremo ita tibi persuadeas uelim | nullum esse omnino genus, nullum numerum, quin utrunque clementia ignoscat diuina his quos peccasse poenitet | et misericordiam implorare non piget, a peccatis quibus Deus offenditur pro uiribus abstinendo, quibus placeatur , iustitię operibus sese exercendo. Solis impoenitentibus et desperatis non est uenię locus. nequius tamen peccant qui desperant | quam qui pręsumunt.
1231. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] Postremo ita tibi persuadeas uelim | nullum esse omnino genus, nullum numerum, quin utrunque clementia ignoscat diuina his quos peccasse poenitet | et misericordiam implorare non piget, a peccatis quibus Deus offenditur pro uiribus abstinendo, quibus placeatur , iustitię operibus sese exercendo. Solis impoenitentibus et desperatis non est uenię locus. nequius tamen peccant qui desperant | quam qui pręsumunt. De utrorunque nunc uitio,
1232. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nos quoque Christi sanctorun-que imagines adoremus, non ad ipsas imagines, ne idolatrię arguamur, sed ad eos quorum ipsę imagines apparent, adorationem dirigimus. Iccirco autem eiusmodi simulacra publice proponi solent, ut quoties conspecta fuerint, ad memoriam res gestas eorum quibus dicata sunt reuocent et ad imitandum fidelium mentes accendant. Secundum. Non assumes nomen Domini Dei tui in uanum. Ne contemnere uideare, quod pręcipue oportet reuereri.
1233. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] facta est die ab operibus uacamus, nec tamen ita superstitiose | ut Iudei sabbato. Nam et mensas paramus | et calices abluimus | et multa huiusmodi agimus. Etenim seruilia opera quę uetantur, peccata potissime, quibus Deus offenditur, intelligimus, a quibus certe tunc magis est abstinendum, cum diuino cultui opera impenditur. Neque aliam ob rem festo die cessare debent manuum exercitia, nisi ut
1234. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] tamen ita superstitiose | ut Iudei sabbato. Nam et mensas paramus | et calices abluimus | et multa huiusmodi agimus. Etenim seruilia opera quę uetantur, peccata potissime, quibus Deus offenditur, intelligimus, a quibus certe tunc magis est abstinendum, cum diuino cultui opera impenditur. Neque aliam ob rem festo die cessare debent manuum exercitia, nisi ut quisque cęteris omnibus curis expeditus diuina
1235. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] marmore sculpenda curauit, nisi quia ęterna esse uoluit? ac ne quando de memoria exeant, palliorum fimbriis assui iussit uittas hyacinthinas, quas quoties aspicerent, toties eorum quę ad comparandas animi uirtutes pręcepta sunt, recordarentur. Nobis uero, quibus non iam littera, sed spiritu uiuere conuenit, uittę istę in corde, non in paliis reponendę sunt et nunquam dimittendę. Quid enim ita ardenter amplecti debemus ut mandatorum memoriam? Quorum obseruatio nos ex corruptibilibus facit incorruptos et ex mortalibus immortales
1236. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ita perfectionis numero, id est, decade censentur. Hęc est itaque frugum decima sanctarum in horreum Dei inferenda multo melius quam illa, quę de terrę foetibus collecta offerri solent. Hę sunt decem conchę a uero Salomone positę, in quibus lauari debent, non pecudum ut olim, sed animarum nostrarum uictimę in holocaustum charitatis Deo consecrandę. Hęc est cithara illa ille-que decacordus , ad quem nos hortatur Dauid dicens: Confitemini Domino in cithara, et psalterio decem
1237. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uictimę in holocaustum charitatis Deo consecrandę. Hęc est cithara illa ille-que decacordus , ad quem nos hortatur Dauid dicens: Confitemini Domino in cithara, et psalterio decem cordarum psallite ei! Hę denique sunt decem plagę illę, quibus pharao, aduersarius noster, percutitur et nos per eas liberati ad Terram usque Promissionis perducimur, terram lacte et melle manantem, id est lucis ęternę candore uisionis-que diuinę dulcedine refertam. Quę non mortuuorum terra, sed uiuentium dicitur, nequis alibi uiuere
1238. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] uel per Patrem uel per Filium uel per Spiritum Sanctum iubentur, unius Dei iussa esse credamus, unius maiestatis imperia. Quędam tamen ad tempus obseruanda, ut illa, quę futurorum figuras continebant, quędam semper, ut hęc ipsa de quibus nunc agitur, quę ad uitę morum-que institutionem spectant. Illa uero, quę perfectionis sunt, id est, ut paupertatem castitatem-que colamus, monasticę uitę modum normam-que sectantes, nostro relicta suunt arbitrio, antequam ea seruandi uoto nos obligemus. Quod si
1239. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dum exercentur,
hoc tibi molestum esse poterit pro lucranda cęlesti gloria?
Nimium delicatus es,
ne dicam stultus,
si tantum boni tibi parare posse speras tota nocte stertendo.
Illis tantum et nocte et die dormire satius esse,
de quibus dicitur:
1240. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ideo peruigilant, ut latrocinentur, ut furentur, ut crapulentur, ut libidini luxurię-que satisfaciant. Minus enim peccarent | dum dormiunt nihil agendo | quam male agendo dum uigilant. Tales uigilię tam fugiendę sunt quam hę, de quibus loquimur, expetendę. His aduersus mortiferę uoluptatis illecebras armamur, his diaboli uires frangimus | et in dies efficimur fortiores. In his orando, legendo, meditando, quam suauis est Dominus gustamus. Per has
1241. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Nam eo quoque tempore inerti ueternoso-que stupore premi uidentur, oscitant, hiatant , languentibus nictant ocellis | se-que elatis lacertis ac prolato pectore distentant | et nisi totam noctem dormierint, somnum a se fugisse lamentantur. Tunc remedia quibus reuocetur disquirunt: iam papauer, iam lactucę parantur, iam titillatio circa digitos uolas-que pedum discurrit, seruis ibi pruritum excitantibus, ut dominus qui usque mane soporem suum continuare nequiuit, eo iam non interrupto ad meridiem duret. atque
1242. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Neque enim diu uiuere queunt,
qui multo somno dediti marcent.
tument uultus lurido colore infecti |
putrescentia-que uiscera repente inuadens ualitudo dissoluere festinat.
Et quoniam nulla his cura fuit sanctis actionibus inuigilare,
quibus nixi in cęlum euolarent,
peccatis pręgrauati ad inferos descendunt.
Quod sibi ualde metuens Propheta orabat cum diceret:
1243. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
De istorum numero etiam illos esse dixerim,
quos uanę somniorum suorum imagines quasi futuri diuinę ita delectant
,
ut quotidie uisa enarrent |
et siquando sequatur euentus,
uera se uidisse iactitent.
ueluti digni quibus cęlestis prouidentię mysteria pandantur.
cum magis illis conueniat in Prouerbiis dictum:
1244. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] filio, cuius somnio cognitum est | ipsum patri matri-que ac fratribus honorabilem futurum, manipulorum et stellarum quę uidit, solis quoque et lunę argumento. Ab his enim per quietem se adoratum dixerat. Idem Ioseph magistri pincernarum pharaonis et pistorum prępositi, cum quibus tunc in carcere erat, somnia interpretatus est, diuersę quidem sortis, sed certissimi euentus | ac nihil prorsus ab interpretationis sententia discrepantis. Pręterea in Iudicum libro Gedeonis uictoria aduersum Madianitas ante per
1245. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] responso,
cum puero Iesu et matre eius uirgine fugit in Aegyptum,
ut ipsum Iesum neci subtraheret,
qua Herodes ipsum solum quęritans aduersus insontem multorum infantiam
erat sęuiturus.
Ad hęc non pauca in sanctorum uitis relata legimus,
quibus credere compellimur |
per quietem sępenumero quę uera sunt reuelari.
cum pręsertim ipse Dominus (ut in Numeris scriptum est) dicat:
1246. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] suspicientem et modo positis genibus orantem; non quod illi nostris humiliationibus opus esset, sed quod nos illius indigeremus exemplo. Porro quoties peccatis, quę a nobis commissa sunt, ignosci petimus, ante illis a quibus iniuriam accepimus ignoscamus. Ipsius enim Domini pręceptum est: Cum stabitis ad orandum, dimittite siquid habetis aduersus aliquem, ut et Pater uester, qui in cęlis est, dimittat uobis peccata uestra. Et Apostolus: Volo, inquit, uos orare in omni loco,
1247. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] omnibus hominibus, pro regibus et omnibus qui in sublimitate constituti sunt, ut quietam et tranquillam uitam agamus in omni pietate et castitate. Denique Dominus noster etiam pro persecutoribus nos orare iussit, et ipsemet pro illis, a quibus probra, maledicta, uerbera et in crucem actus mortiferas plagas patiebatur, orauit Patrem ignosci-que eis postulauit. Quanti autem id meriti sit, primus martyr Stephanus ostendit, qui iis, a quibus lapidabatur, ueniam precaturus uidit cęlos apertos et Iesum stantem a
1248. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] noster etiam pro persecutoribus nos orare iussit, et ipsemet pro illis, a quibus probra, maledicta, uerbera et in crucem actus mortiferas plagas patiebatur, orauit Patrem ignosci-que eis postulauit. Quanti autem id meriti sit, primus martyr Stephanus ostendit, qui iis, a quibus lapidabatur, ueniam precaturus uidit cęlos apertos et Iesum stantem a dextris uirtutis Dei, ab eodem iamiam suscipiendus, cuius in diligendis inimicis mansuetudinem fuerat imitatus. Quo autem facilius ad assequendam beatitudinem uoti
1249. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Deus, quod indigeat, ut hominum opera orationes-que ad se perferantur, sed ut per angelorum officium suam erga pios promptos-que peccatores beniuolentiam testetur. Amare se plurimum eos ostendit, quos talibus uti concedit ministris. Quibus certe si digni fuerimus, hoc est, si, quemadmodum oportet, orauerimus, pręterita peccata condonabuntur, pręsentia repellentur, futura facile uitari poterunt, ipsa animi uirtus roborabitur, caro obediet spiritui et superatis diaboli tentamentis bonorum operum fructus
1250. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] a Domino. Ex his igitur, quę diximus, perspicuum est eos, qui uel de religione quicquam dubitant uel in peccato aliquo perdurant, pro ęterna salute, quam credentibus ac poenitentibus promissam esse constat, orantes non exaudiri. Quibus dicere possis cum Iacobo apostolo: Petitis, et non accipitis, eo quod male petatis. quod quidem et Ecclesia Deo in psalmis loquens confitetur, cum ait: Odientes me disperdidisti. Clamauerunt, nec erat qui saluos faceret; ad Dominum, nec exaudiuit eos.
1251. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non carnis ęgritudini, sed mentis medetur uitiis. Mens autem post peccatorum purgationem Spiritu Sancto fauente illuminatur uirtutum-que incenditur amore, ita ut ab iis, quę Deo displicent, penitus expiata cogitare incipiat, quę sint illa, quibus ille plurimum oblectatur, cupiens eidem in omnibus obsequi, in omnibus semper fideliter seruire. Hęc est igitur gratia, quę poenitentibus datur, sydus-que illud luculentum, quod magos, cum Regem mundi natum quęrerent, pręcessit.
1252. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Attendant principes terrę ista, et siqua regni dispendia patiuntur, non fortunę imputent, quę nulla est, sed sibi qui Deum offenderunt. Et si in integrum restitui cupiunt, poenitentiam agant, delinquentes corripiant, iustitiam seruent. Deus irasci desinet, si illi quibus nunc irascitur, correcti sanctius uiuere incipient; alioquin penitus delendi, nisi se corrigant. Pharao. Nabuchodo. Id testantur duorum regum diuersi exitus, pharaonis et Nabuchodonosor.
1253. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non uestimenta uestra! Cor autem humiliatum | et intus poenitentię dolore scissum | lachrymę (si fieri potest) foris per ora manantes testentur. Mulieri peccatrici in Euangelio dimittuntur peccata multa, quia dilexit multum. Sed dilectionis huius testes lachrymę erant, quibus pedes Domini rigauit, capilli quibus rigatos tersit, labia quibus tersos osculata est, unguentum quo illos post oscula unxit. moeror, humilitas, amor simul | mixta erant, omnium tamen causa fuerat amor, quo concupiuit cum ipso in gratiam redire, quem offenderat.
1254. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] humiliatum | et intus poenitentię dolore scissum | lachrymę (si fieri potest) foris per ora manantes testentur. Mulieri peccatrici in Euangelio dimittuntur peccata multa, quia dilexit multum. Sed dilectionis huius testes lachrymę erant, quibus pedes Domini rigauit, capilli quibus rigatos tersit, labia quibus tersos osculata est, unguentum quo illos post oscula unxit. moeror, humilitas, amor simul | mixta erant, omnium tamen causa fuerat amor, quo concupiuit cum ipso in gratiam redire, quem offenderat.
1255. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dolore scissum | lachrymę (si fieri potest) foris per ora manantes testentur. Mulieri peccatrici in Euangelio dimittuntur peccata multa, quia dilexit multum. Sed dilectionis huius testes lachrymę erant, quibus pedes Domini rigauit, capilli quibus rigatos tersit, labia quibus tersos osculata est, unguentum quo illos post oscula unxit. moeror, humilitas, amor simul | mixta erant, omnium tamen causa fuerat amor, quo concupiuit cum ipso in gratiam redire, quem offenderat. Petrus quoque
1256. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] abstinentia,
ocium labor,
dolum simplicitas,
odium charitas |
et quicquid culpabile fuerat,
contraria probitas compenset.
Atque ita
1257. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nares ne odorentur, os ne loquatur, manus ne contrectent. A pristinis quoque sodalitiis ac societatibus paulatim te submoue | et iam honestiorum Deum-que timentium hominum lateri adhęrere stude. consortio consiliis-que eorum utere, quibus persuasus | is qui nunc es, esse desines. Nam si iuxta Apostoli sententiam | Mala colloquia corrumpunt mores bonos, consequens est, ut bona colloquia malis
1258. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] in quo et de poena securior esse possis | et de pręmio certior. Noli ergo fieri sicut equus et mulus, in quibus non est intellectus. ratione utens, ad ea quę futura sunt | mentem dirige | et ad salutis portum, dum euadendi naufragii spes est, uela conuerte. Vel si usque adeo inualidus et eneruis es, ut ratem corporis tui regere nequeas,
1259. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] curas errigi? de medico qui omnes in se confidentes in unico uerbo sanat diffidis? Graue est inquis peccatum meum. nunquid grauius quam istorum, quorum modo mentionem fecimus? quibus tamen quod nequiter deliquerant, clementer dimissum constat. Nunquid etiam grauius est peccatum tuum quam cęlum, quam terra quam mare? sed qui potuit creare ista, non poterit sceleris tui pondus eleuare | et ubi abundauit delictum, ibi gratiam abundare facere?
1260. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] XV Tria sunt peccatorum genera: aut enim peccamus cogitatione | aut uerbo | aut opere. per ista mente discurrendo, postquam conscientiam diligenter accurate-que examinauerimus, tam de omnibus quam de singulis, in quibus Deo uel proximo aliqua illata est iniuria, dolentes moesti-que imprimis | et ante sacerdotem ueluti ante Christum reuerenter genibus prouoluti cuncta illi exponamus, occultemus nihil.
1261. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cuncta illi exponamus,
occultemus nihil.
Manifestanda est enim medico ęgritudo,
ut ille adhibitis remediis instauret sanitatem.
Illi autem animarum nostrarum medici sunt,
quibus concessa est soluendi ligandi-que potestas
ab eo qui dixit
:
1262. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ad portum salutis, ne delictorum tempestatibus acti mergamur in profundum. Doleamus quod peccando pręuaricati sumus diuina mandata | et cum certa emendandi | satisfaciendi-que destinatione singula quęque, quibus offendimus, confiteamur. Alioquin ne illa quidem quę benefacimus, proderunt ad beatitudinem consequendam, nisi de malis quę commisimus tristemur | eadem-que sacerdoti indicemus, ut
1263. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] confert beatitudinem, dicente Domino: Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum uidebunt. De sacramento corporis Christi Caput XVII Poenitentes de iis quibus te offendimus Domine, et eadem sacerdoti tuo confessi | atque ab ipso, cui tu soluendi potestatem dedisti, absoluti, ad mensam saluberrimi conuiuii tui accedimus, ut corpori et sanguini tuo communicemus. Indigni quidem, sed tamen abs te inuitati, qui
1264. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quanto magis cum ad impoenitentiam accesserit temeritas indigne communicandi? In eos qvi sacramentvm svmere excvsant. Caput XIX Cęterum non fortasse minus peccant illi, quibus tametsi uereantur polluti accedere, magis libet abstinere | quam operam dare ac moliri | ut digni accedant. Timent scilicet Domino communicare, et eiusdem minas imperterrita aure excipiunt. Ait enim:
1265. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Ieiunium igitur non ab re tam ueteri quam noua Lege commendatur.
1266. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et te quem ad suam similitudinem facere uoluit non pascet? Iacta igitur (ut Propheta ait) cogitatum tuum in Domino, | et ipse te enutriet. Quod si tibi ieiunia placebunt, de quibus nunc loquimur, modicus et tenuis uictus tibi satis erit. sin uero gulę uentri-que seruies, nihil erit satis. Qvale debeat esse ieivnivm et qvanta sit eivs virtvs. Caput XXI
1267. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quod si acescere coeperit, stomacho noxium argumentatur | et frigorificum esse medicorum testimonio probare nititur. Eo interdum impatientię quidam procedunt, ut suis prępositis insultent delicatiora exigentes quam quibus illi contenti sunt. Carebit hoc uitio, qui eorum uitam uictum-que persępe considerabit, quos Deo constat placuisse, memoriter-que tenebit, quid illi in solitudine degentes esitarint | quid-ue potarint.
1268. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] illi contenti sunt.
Carebit hoc uitio,
qui eorum uitam uictum-que persępe considerabit,
quos Deo constat placuisse,
memoriter-que tenebit,
quid illi in solitudine degentes esitarint |
quid-ue potarint.
quibus (
1269. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] prodest corpus tenuare abstinentia,
et prauas cupiditates ab animo non euellere?
si sic ieiunas,
non Christum imitaris,
sed diabolum.
qui certe neque comedit neque bibit,
et tamen nunquam a sua peruersitate resipiscit.
Sicut nec illi,
quibus lamentantibus,
quod ieiunando calamitatem nequirent auertere,
Deus respondit:
1270. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] prandium cum ipso iniit ignoranter-que peccauit, et talia passus est. hi uero cum scientes uolentes-que delinquant, nihil supplicii sibi infligendum arbitrantur? "Cur ergo inquiunt leonis morsibus non laceramur?" quibus respondendum est: "Quia non estis uiri Dei sicut ille, qui leui mortis genere pro reatu satisfecit, ut spiritus saluus fieret. sed estis serui diaboli. atque ideo non syluestribus feris laniandi tradimini, ut postmodum infernalibus bestiis proiecti poenas luatis acriores."
1271. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] perniciosa res sit ebriositas? Noe primus uineam plantauit | uino-que infatuatus pudendis detectis iacuit indecore, ita ut uni ex filiis risum moueret. Loth autem inebriatus incestum commisit | et de filiarum concubitu liberos suscepit, ignarus quęnam essent illę cum quibus concumberet, neque fortasse quid ageret. cum inter dementem et ebrium nullum discrimen sit, nisi quod alter altero facilius curetur. Tutius est autem secretum aliquod committere stulto quam ebrioso. neuter scit arcanum cęlare,
1272. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] in uita talem notam pati, sed longe infelicius uita mox defunctos ad ęterna destinari supplicia. Apostolus enim ad Corinthios scribens affirmat, quod ebriosi regnum Dei non possidebunt. cum damnatis ergo computabuntur. Nam hi soli sunt quibus nulla exeundi de carcere spes est. Iccirco alibi idem hortatur dicens: Nolite inebriari uino in quo est luxuria, hoc est, uino quod gulę blanditur | et impudenter lasciuire compellit. Quamobrem etiam Dominus ita affectos
1273. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
obtrita fuisset.
Plurimi quippe ideo clericatum profitentur |
et ecclesiasticas ambiunt dignitates,
ut ditentur.
et cum ditati fuerint,
ut deliciis uoluptatibus-que fruantur.
quibus in Euangelio respondet Dominus:
1274. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nudi ac debiles ante tribunal Iudicis ingenti timore trepidabunt, illa tunc in Christo exultabit et ridebit, iam certa de pręmio ipso, de quo dicitur: Date ei de fructu manuum suarum, et laudent eam in portis opera eius! Opera utique in quibus perseuerauerit , in ipso paradisi ingressu extollant illam | et spiritibus angelicis beatorum-que coniungant choro. ut quę indesinenter Deo seruiuit, iam indesinenti felicitate perfruatur. Quis est,
1275. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sicut uis! Testis est Barthimeus cęcus, cuius perseuerans clamor oculos ei quos non habebat impetrauit. Increpabatur ut taceret | tanto ille magis clamabat: Fili Dauid miserere mei. ab hac precatione non cessauit, donec uisum recepit. Testes sunt et apostoli, de quibus est scriptum: Omnes erant perseuerantes unanimiter in oratione cum mulieribus et Maria matre Iesu et fratribus eius. Denique, testis est ipse Saluator noster et Dominus, qui ut precibus instare suo nos doceret exemplo, et pernoctasse in oratione dicitur | et factus in
1276. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et pernoctasse in oratione dicitur | et factus in agonia prolixius orasse. Quantum pręterea erumnas labores-que et cuncta seculi huius incommoda ęquo animo semper tolerare iuuat, ipsi idem Christi discipuli nobis documento sunt, quibus ipse dixit: Vos estis qui permansistis mecum in tentationibus meis | et ego dispono uobis, sicut disposuit mihi Pater meus regnum, ut edatis et bibatis super mensam meam in regno meo, et sedeatis super thronos duodecim iudicantes
1277. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] agitata et de nobis dici queat: Vię eorum tenebrę et lubricum. Non est mutatio ista dexterę Excelsi, sed morphosis diaboli. Non ergo simus populus ille, qui (ut Hieremias ait) dilexit mouere pedes suos | et non quieuit, et Domino non placuit; sed simus illi de quibus in psalmo dicitur: Laudate, serui Domini, Dominum, qui statis in domo Domini, in atriis domus Dei nostri! Stare enim iustorum est, mouere autem pedes et huc atque illuc titubantibus uestigiis uacillare proprium peccatorum est. Non simus igitur
1278. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Stupida enim et fatua est,
offendens ad lapidem pedem suum.
Hanc habere prohibemur |
dicente Propheta:
1279. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] occurrerunt Sponso. Et quoniam oleum bonorum operum, quo sensuum nostrorum lampades illuminantur, non habebant, intrare ad Sponsi nuptias nequiuere. Nemo igitur usque adeo simplex sit, ut ad beatitudinem consequendam aspirans | quibus uitę meritis illam adipisci possit ignoret. Et nemo usque adeo prudens sit | ut carnalia tantum curet | et spiritalia omittat. ne prudentiores appareant filii huius seculi in generatione sua filiis lucis, id est, infideles fidelibus, dum
1280. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iudicans sine simulatione. Omnes itaque uirtutes ista sapientia nobis diuinitus ostensa in se continet | et credentibus atque uolentibus eas impartit. in quibus qui se digne exercuerint, illos ut a Domino remunerentur, de terreno habitaculo ad cęleste regnum feliciter transmittit. Sapientis erit igitur | omni loco, omni tempore, omnibus in rebus diligenter dispicere quid
1281. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] potuerunt ut Christum negarent. Porro hi non sola uirtute contenti erant, quę prope uana esset, si nihil eam post mortem sequeretur, sed per ipsa uirtutis opera Deo iungi cupiebant. quod quia pręcipue martyrii patientia pręstare poterat, cędi occidi-que gaudebant. Illi autem quibus ęterna hominis beatitudo ignota erat, non quomodo oportuit, sed quomodo poterant, beatam uitam diffinierunt. atque ipsam, quoniam longius protendere nescirent, uirtute quę in pręsenti est terminarunt.
1282. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] terra illam constituerent, quęrentes ubi non erat | et ubi esset nescientes. de his psalmista ait: Defecerunt scrutantes scrutinio. His nonnulli quoque ex nostris mihi similes uidentur, quibus non est satis nosse quomodo ueram perfectam-que beatitudinem assequi possint, sed altiora se indagare conantur | et ea quidem quę nisi fides teneat, ratio non explicat, curiosius perscrutari solent. Vnde fit, ut plerunque ab eo etiam quod recte didicerant aberrent |
1283. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et non glorietur diues in diuitiis suis, sed in hoc glorietur qui gloriatur, scire et nosse me, quia ego sum Dominus, qui facio misericordiam et iudicium et iustitiam in terra; misericordiam utique erga sapientes in bono, iudicium et iustitiam aduersus sapientes in malo. de quibus Hieremias ait: Sapientes sunt ut faciant mala, bene autem facere nescierunt. Sapientia ista doli, calliditatis, uersutię, fraudum est plena | ista denique non hominis sed diaboli sapientia est.
1284. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Sapientia ista doli, calliditatis, uersutię, fraudum est plena | ista denique non hominis sed diaboli sapientia est. Hac armatus erat serpens, qui decepit Euam. hanc sequuntur illi, de quibus in Euangelio dicitur: Prudentiores sunt filii seculi filiis lucis in generatione sua. Ab hac certe uir iustus abhorrebit, ut potius secundum Deum quam secundum seculum sapiens sit. ac ne quando et ipse seculi sapientium
1285. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] apostolos suos passus est desidia ocio-que torpere, sed Spiritu Sancto repletos per diuersas orbis partes dimisit, ut errantes docendo in uiam ueritatis reuocarent. atque illos quidem non itineris labor, non persecutionis immanitas ab officio deterruit | et te pigebit illorum saltem, a quibus nihil mali metuis, tuę sapientię medicamenta conferendo | saluti consulere? et multorum animas Domino tuo lucrari? Satis hęc de sapientia. nunc simplicioribus detegamus inimici dolos carnis-que pugnas, ne ab iis
1286. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] inter cęlum terram-que habitantes, donec postremo ad inferna detrudantur. ut tanto eant inferius, quanto altius efferre sese conati sunt. Qui ut ei cuius iudicio ad hęc ima deiecti sunt aduersentur, homini inuident | atque illos maxime infestant, quibus beatitudinem, quam ipsi amiserunt, promissam cognoscunt. Gentilitas demones alios bonos alios malos esse dixit. nos uero sub hoc nomine malos tantum intelligimus. Illos enim spiritus qui boni sunt, Dei angelos
1287. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1288. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Sanguisugę, inquit, duę sunt filię | dicentes: Affer affer. Quę sunt istę filię, quę quantumuis afferas non satiantur , nisi libido et auaritia? quibus qui illaqueatus fuerit, ei diabolus erit uere sanguisuga | exhauriens eius sanguinem per concupiscentiam | et spiritum per concupiscentię adimpletionem, ut corpori simul animę-que noceat. Serpens. Scorpio
1289. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Itaque nisi nostra sponte manum dederimus diabolo | et eius malignę suggestioni consenserimus, oppugnare quidem arcem animę nostrę poterit, expugnare non poterit. Et hęc sane sunt publicę potestatis magis insignia nomina, quibus illum dignum non sua merita, sed hominum peccata fecerunt. ueniamus ad priuata. De nominibvs demonvm privatae conditionis. Caput XIV
1290. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quę sit latitudo et longitudo et profundum et altitudo, hoc est, ut queant intelligere et ista media que in latum longum-que tenduntur, et quę in imum potestates inferas, et quę in sublime | angelicas uirtutes. ut uidelicet pręsentia bene disponant ratione futurorum, in quibus necesse est | aut supplicia pati | aut beatitudine perfrui. Ad hęc pluuiam illam et flumina et uentos in Euangelio, quorum impulsu domus male fundata euertitur, demones esse intelligimus. Qui
1291. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] potestate atque hoc regno priuatus, quid ageret, quo se uerteret, nesciebat. Rursum tamen nouo fraudum genere usus, in illorum qui conuersi erant cordibus (ut supra est dictum) inserere hereses coepit. ut in quibus idolatria iam defecerat, non deesset mendax de uera religione sententia. atque ita non paucos, quibus in credendo mens leuior erat, subuertit. Quos autem firmos ac stabiles in fide uidit, eos perniciosę uoluptatis illecebris ad peccandum prouocare coepit. ut quos fidei
1292. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Rursum tamen nouo fraudum genere usus, in illorum qui conuersi erant cordibus (ut supra est dictum) inserere hereses coepit. ut in quibus idolatria iam defecerat, non deesset mendax de uera religione sententia. atque ita non paucos, quibus in credendo mens leuior erat, subuertit. Quos autem firmos ac stabiles in fide uidit, eos perniciosę uoluptatis illecebris ad peccandum prouocare coepit. ut quos fidei defendit synceritas, mandatorum saltem transgressio condemnet.
1293. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] carnis non perficietis; hoc est, bonum quod ratio suadet, mali cupiditas ne destruat. Qui enim sunt Christi, carnem suam crucifixerunt cum uitiis et concupiscentiis. Quos ergo concupiscentię superant | et quibus caro dominatur, hi non sunt Christi. Neque enim fieri potest, ut aliquis et seruus Christi sit | et uitiorum mancipium. Si spiritu, inquit, uiuimus, spiritu et ambulemus!
1294. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] .
1295. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] De reparatione lapsi. Caput XXII Cęterum siquando uicti superati-que fuerimus, ad poenitentię remedia conuertamur. nec desperemus aduersus uictores uictoriam, si ab iis, quibus manum dedimus, deficere uoluerimus, atque ad illa transfugere, quę insipienter dereliquimus. Tunc enim speciosa deserti quę peccatorum ignis absumpserat, rursum germinare et bonorum operum fructu
1296. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cupidinum titillationes inuictus. Ad ipsum igitur mente conuersus dicas: Benedictus Dominus Deus, qui non dedit nos in captionem dentibus eorum; hoc est, in predam uoluptatum illecebris delinimentis-que uitiorum. Quibus tu impugnabare, ut Domino tuo peccares | et cęli terrę-que conditoris maiestatem offenderes. Ad hęc, quoniam diuinis quoque disciplinis instructus uincere didicisti, ne ingratitudinis arguaris, illud quandoque tecum
1297. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quoque petamus exempla. a parentibus quęsitus respondit: Quid est quod me quęrebatis? nesciebatis quia in his quę Patris mei sunt, oportet me esse? hoc ideo, ut prius obedientiam pręstemus Deo, secundo autem loco parentibus obtemperemus. quibus et ipse se submiserat | teste euangelista, qui subiungens ait: Et descendit cum eis, et uenit Nazareth, et erat subditus illis. Veruntamen siquid iusserint parentes, quod legem offendit diuinam, Deo potius pareas quam illis, uel si non officit legi | et tamen tibi
1298. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Tunc autem et Christum diligimus | et a Deo Patre diligimur, cum ipsum quem peccando offendimus, poenitendo placamus. Porro cum etiam inimicis nos benefacere bene-que optare iuberet, hoc prior ipse pręstitit, illis a quibus conuitia, uincula, flagella, colaphos, uerbera, spinas, clauos, fel atque acetum inique passus fuerat, ignosci postulans | et sęuitiam illorum sui ignoratione excusans, ut postea cognita ueritate locum haberent poenitentię | et non perirent.
1299. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] qui se castrauerunt propter regnum
cęlorum;
hoc est,
qui nubendi libertatem in propositum uerterunt castitatis,
quo purius expeditius-que Deo seruirent |
et cum angelis in cęlo socii essent,
qui angelicam uitam in terra uixissent.
de quibus est dictum:
1300. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] De consortio fvgiendo. Caput XXV Conferet plurimum ad uitę sanctioris cultum nosse, quorum consuetudine uti debeas, quorum non debeas. cum quibus conuiuere, colloqui, conuersari, quos declinare ac fugere oportet. Relinquendi sunt, quorum tibi nota fuerit peruersę mentis pertinacia, id est, qui uel errorem suum deposituri non uidentur | uel a scelere in quo perseuerant
1301. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Siquis uenit ad uos | et hanc doctrinam non affert, nolite recipere eum in domum | nec Aue ei dixeritis. qui enim dicit illi Aue, communicat operibus eius malignis. Quod si salutare quoque illos quibus nulla debetur salus, nefarium sit, quanto magis in consortium recipere? Cauenda est igitur infidelium hominum conuersatio, maxime eorum qui ita auersi sunt, ut nulla supersit spes futurę illorum conuersionis, et hoc apostolorum
1302. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ubi propius assidetur, frequentius uerba miscentur, ubi ridenti arridetur, ubi crebra congressio mutuę quoque tactionis fecit licentiam? de hoc plenius suo loco disseremus. restat uidendum cum ab his discesserimus, ad quos accedere, cum quibus nos frequentes esse nobis proderit. De consortio habendo. Caput XXVI Si forte ille, quo diu familiater usus es, a uia uirtutis declinauit, retrorsum abiit | et sępe
1303. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] utendum est |
ut pomis.
donec recentia et integra permanent,
grata sunt |
et gustui seruantur;
cum autem corrupta et marcida fuerint,
proiiciuntur,
quia neque gustum delectare queunt |
neque odoratum.
Propheta igitur malorum consortio refutato,
quos aditurus,
cum quibus consessurus sit,
continuo declarat dicens:
Lauabo inter innocentes manus meas,
et circumdabo altare tuum, Domine.
Quid est istud?
nisi quod idem pręcipit et ait:
1304. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
quem illi amabant,
ipse uendidit.
et hic quidem de grege Domini egressus faucibus
incidit lupi ac periit.
Ipsos uero concors inter se erga Dominum affectus saluauit.
Quibus ille in Euangelio ait:
1305. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1306. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] In terra eorum nihil possidebitis | nec habebitis partem inter eos | ego pars et hęreditas uestra in medio filiorum Israhel. Possessionem itaque non sunt sortiti sacerdotes, et tantum decimas ac primitias quibus sustentarentur, et loca in quibus habitarent habebant. Nouis uero, id est, Christi discipulis dicitur: Nolite possidere aurum neque argentum neque pecuniam in zonis uestris! Et: Qui non renunciauerit omnibus quę habet, non potest esse meus
1307. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] religione, pro fide, pro iustitia contra infideles decertant. Ecclesię igitur bona pauperum sunt, quorum sacerdos non possessor, pręter uitę necessaria, sed dispensator est. Qui autem dispensat, fideliter dispenset | et audiat Apostolum dicentem: Habentes alimenta et quibus tegimur , his contenti simus. nam qui uolunt diuites fieri, incidunt in tentationem et in laqueum diaboli et desyderia multa inutilia et nociua, quę mergunt homines in interitum et in perditionem. radix enim omnium malorum est cupiditas. quam quidam
1308. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] omnibus Christum sequi uoluerit |
partem-que reseruare in animo habuerit,
audiat ipsum dicentem:
1309. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] adiicietur.
Licet enim et ab illis accipere quos doces,
quia dignus est operarius cibo suo,
et qui altari seruit,
fas est ei uiuere de altari,
id est de his quę templo offeruntur.
Omnis enim rerum utendarum oblatio pauperum census est,
non eorum quibus sua satis sunt.
Cum autem omnia defuerint,
tunc demum manum suam porriget Deus |
et qui mundo quoque seruientes alit,
sibi seruientibus deese non poterit.
1310. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] indicium sit.
Quanto autem usui nobis existat ista charitas,
testis est peccatrix illa,
de qua dictum est:
1311. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dilexi uos. Igitur sicut Christus Dominus nos diligit, ita et nos diligamus nosipsos proximos-que nostros, non ad pompam, non ad honores, non ad delicias | neque ad opes cumulandas, sed ad earum rerum exercitationem atque cultum, quibus eternum cęleste-que bonum comparatur. In hoc, inquit, cognoscent omnes, quia discipuli mei estis, si dilectionem habueritis ad inuicem. Non ergo loqui linguis neque
1312. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] peregrinos,
tegere nudos,
redimere captiuos |
et funerare defunctos.
Atque hęc fere sunt charitatis pietatis-que officia lucis ęternę mercede compensanda,
nisi forte aliquo inanis iactantię fumo infecta fuerint atque obscurata.
de quibus singulis erit suo loco disserendum.
Interim autem etiam inimicos amare a Domino discamus.
De charitate erga inimicos.
Caput
1313. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] te ne ille tibi noceat, sed propter Deum ne Deus offendatur, et propter proximum ne Domino suo peccando pereat. Dicet aliquis arduum nimis et difficile esse in eos beniuolentiam seruare, a quibus grauiter offensus fueris. Difficile quidem esse fatemur, impossibile negamus. Dauid Hoc fecit Dauid erga Saulem regem | et Absalonem filium: utriusque necem fleuit, cum uterque uitę eius fuisset
1314. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Hoc fecit Dauid erga Saulem regem | et Absalonem filium: utriusque necem fleuit, cum uterque uitę eius fuisset insidiatus | et alter eidem gloriam militarem inuideret, alter regnum. Stephanus Stephanus quoque protomartyr pro illis a quibus lapidabatur orauit. Paulus et Paulus de iis qui ipsi infesti erant: Cupio inquit anathema fieri a Domino pro fratribus meis. ICXC Ante istos Dominus noster Iesus
1315. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] orauit. Paulus et Paulus de iis qui ipsi infesti erant: Cupio inquit anathema fieri a Domino pro fratribus meis. ICXC Ante istos Dominus noster Iesus Christus eis a quibus ut interimeretur comprehensus fuerat, usque adeo beneficum se pręstitit, ut uni eorum abscissam auriculam statim restituerit sanam-que reddiderit | et discipulum suum, qui eam absciderat increparit. denique pro illis a quibus
1316. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] noster Iesus Christus eis a quibus ut interimeretur comprehensus fuerat, usque adeo beneficum se pręstitit, ut uni eorum abscissam auriculam statim restituerit sanam-que reddiderit | et discipulum suum, qui eam absciderat increparit. denique pro illis a quibus uincula, colaphos, flagella, uulnera, fel atque acetum passus fuerat, in cruce pendens ignosci petiit | et errorem excusauit | Pater, inquit, ignosce eis, quia nesciunt quid faciunt. Talem itaque se inimicis suis exhibuit charitatis magister,
1317. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quies est | et nec offensam metuit ciuitas | nec offendere exteros parat, sed multa status sui tranquillitate gaudet | ac rebus quas possidet fruitur perquam iocunde. Cęterum huic tantę ciuium quieti subrepere ocium solet atque ignauia. Exinde luxurię uitia scaturiunt, quibus corrupti multorum animi, dum externam pacem fouent, domesticam perturbant | et inter se dissidere incipiunt, postquam foris hostem diu non senserunt. Quod ne tibi contingat, summopere erit prouidendum. id est,
1318. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1319. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] transmigrare uos feci,
et orate pro ea,
quia in pace illius erit pax uobis.
Alibi etiam est dictum:
1320. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Gustus Gulę etiam impera. et si cibos ganeacos uina-que preciosa tibi concupiscenda proposuerit, tu illi e contrario recole | Ioannis locustas et mel siluestre et sicerę uini-que abstinentiam | et panes ordeaceos apostolorum, quibus Dominus turbam satiauit in deserto. Obiice et multorum qui in solitudine Christo seruierunt, crudas herbas atque radices | uel siluestrium arborum fructus et frigidę aquę pocula. Tactus Si demum ad turpem tactum libidinosa cogitatio te solicitat,
1321. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] |
oppidum-que occupauit.
Eo loci postea octoginta uiros Hierosolymam ad sacrificandum pergentes,
ut ad se in Masphat diuerterent rogauit,
ueluti pro magno habiturus,
si tales hospites habere sibi contigisset.
cum autem uenissent,
rebus uita-que simul spoliauit.
pręter decem,
quibus non pietate sed auaritia ductus pepercit.
quod thesaurum in agro defossum se illi indicaturos dixerant.
Talis pacis non pauca exempla in annalibus quoque habentur Machabeorum.
1322. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1323. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
cum Lex et hoc prohibeat dicens:
Veste quę ex duobus texta est non indueris.
Quanto autem magis Deo inobedientes fuisse conuincentur,
tanto acerbiora inferni supplicia subire cogentur.
hi sunt enim quibus Propheta in psalmo per Spiritum Sanctum stimulatus imprecatur dicens:
1324. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1325. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] fur surripere |
nec tinea potest corrumpere.
Quid quęreris de amissione fluxę atque fragilis rei,
et de ęterni boni possessione mox capienda non lętaris?
Ad illam diu optatam beatitudinem hinc decedens peruenies,
tantum ut uirtutes tibi sint comites cura,
quibus hęc promissa est merces.
Beatus es si cum Propheta dicere poteris Domino:
1326. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] seruum se fecit. Pręterea semetipsum abnegare | et aliorum subdi imperio, consummatę uirtutis est. quia et ipse obediens fuit Patri usque ad mortem crucis. Ad hęc non solum amicos sed etiam inimicos diligere, quia et ipse pro illis a quibus tormenta patiebatur orauit. Repudiatis etiam nuptiarum copulationibus perpetuam seruare castitatem, quoniam et ipse castus fuit, de casta matre genitus, de casto seruo baptizatus. Postremo pro amore Dei nullum laborem recusare, nulla
1327. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Nunc enim uidemus in ęnigmate per speculum, tunc autem facie ad faciem, et sicuti est eum uidebimus. quę sola uisio efficit nos beatos | atque omni uirtute repletos | et iam neque culpę neque tentationi obnoxios. quibus miseriis interim carere non possumus. Danda tamen est opera, immo omni labore conandum, nequando in illa peccata quę ad mortem ducunt incidamus. quod si etiam minima quęque (quantum in nobis est) uitare studuerimus, uel nullus uel
1328. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1329. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] discretio spirituum, alii gratia linguarum, alii interpretatio sermonum. hęc autem omnia operatur unus atque idem Spiritus diuidens singulis prout uult. Ex his autem efficitur corpus Christi. hic nempe manus, ille pes, alius oculus, alius aliud membrum, corpus uero unum. quibus dicitur: Vos estis corpus Christi et membra de membro . Atque membra ista nota quidem Deo sunt, quia fortia et robusta, quia sapientia, quia plurimi ęstimanda. Ea ipsa cognoscere se dicit, quę sua
1330. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] operarii iniquitatis |
nescio uos.
de iustis autem in psalmo est dictum:
1331. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et ad ea persoluenda quę tenemur ociositatem atque ex tedio neglectum, quod uitium accidiam appellant. Ea sane totum hominem possidet, dum mollem penitus et effoeminatum reddit. Munda autem est nisi caro uiua apparuerit, quia uitium istud nec stultis, in quibus ratio mortua est, imputatur | nec mala ualitudine affectis, quorum bona uoluntas morbo impedita est corporis. Auaritia Tertia leprę species | hulcus est in carne natum et sanatum, et in loco hulceris cicatrix alba siue subruffa | et carne reliqua
1332. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] barbę est. Caput et barba gulę contigua sunt. non inepte igitur lepram hanc ad crapulę uitium referemus. Quoties per ingluuiem impotes rationis facti fuerimus et iam nec lingua suum implere officium ualuerit, capitis ac barbę lepra erit. Non capitis et barbę Aaron, in quibus est benedictionis diuine unguentum, sed capitis et barbę eorum quibus manna fastidio est | et Aegyptię carnes uoluptati. Capillus autem flauus, qui meretricibus conuenit, gulosorum impudentiam designat. quorum temeritati nihil obstat, quin semper obscoenum ac turpe aliquid
1333. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] lepram hanc ad crapulę uitium referemus. Quoties per ingluuiem impotes rationis facti fuerimus et iam nec lingua suum implere officium ualuerit, capitis ac barbę lepra erit. Non capitis et barbę Aaron, in quibus est benedictionis diuine unguentum, sed capitis et barbę eorum quibus manna fastidio est | et Aegyptię carnes uoluptati. Capillus autem flauus, qui meretricibus conuenit, gulosorum impudentiam designat. quorum temeritati nihil obstat, quin semper obscoenum ac turpe aliquid dicant aut faciant. Tunc uero extenuatur capillus, cum bona animi
1334. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] dum hęreticorum fallacibus argumentis impugnatur. pallor et rubor in maculis est. quia hi quidem fidelibus inuidendo liuent | atque irascendo inflammantur | sed ueritate uicti eisdem tandem cedunt. atque ita reliquis orthodoxis inferiores inueniuntur. Recte itaque sacerdos lapides in quibus orta est lepra, errui ac proiici iubet | et parietes radi, ut omni prorsus ablata errorum spurcicia nec maculam habeat Christi sponsa | nec rugam. Non ante pullulare coeperunt hęreses | quam disseminatum est Euangelium | nec ante lepra hęc iussa est
1335. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Homo cum in honore esset,
non intellexit |
comparatus est iumentis insipientibus et similis factus est illis .
Cuius ignominię idem uolens nos expertes esse,
hortatur et ait:
1336. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Nec pręterita igitur nec pręsentia benefacta proderunt ei,
qui uel semel aliquid morte dignum commiserit.
Quid ad hęc?
Peccatum sapientię donum corrumpit |
et eum qui ante sapiens erat desipere compellit.
Tales erant de quibus in Hieremia conquęritur Dominus et ait:
1337. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quiescendi spe terribiliter torquet et cruciat.
Quae peccata sunt praecipue damnabilia.
Caput XVII
Quę sunt autem uel qualia crimina,
quibus grauati homines in profundum inferni demergantur,
psalmista explicat ad Deum dicens:
1338. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
in quo aliquid speratur lucri,
deuitat auaritia.
dicente Apostolo:
uobis pharisei qui diligitis primas cathedras in synagogis et salutationes in foro.
Recordare pręterea quam graui onere premuntur qui in dignitate constituti sunt.
primo quod multo magis illis imputatur peccatum quam cęteris,
deinde quod non pro se modo,
uerum etiam pro omnibus quibus pręsunt,
tenentur reddere rationem.
Et si per eorum negligentiam plebs deliquerit,
tam alienę quam suę culpę rei erunt.
Vt postremo diuitias non concupiscas,
Apostoli pręceptum ad mentem reuoca:
quam suę culpę rei erunt.
Vt postremo diuitias non concupiscas,
Apostoli pręceptum ad mentem reuoca:
oculorum irrumpit siue Venereę uoluptatis turpis appetitio
|
siue pompę luxurię-que sectandę cura |
corporis-que ornandi stulta sedulitas.
Auditus
Auribus insidiantur lasciuientium poetarum carmina,
impudici cantus,
tibicinum citharedorum-que soni.
quibus delectatus animus et in mollitiem resolutus iam inimicis
prodere ciuitatem meditatur |
et illos admittere per portam male custoditi auditus.
Odoratus
Olfactum debellare properant unguenta.
quod si odore per nares penetrante intus latens animus captus
imitare sanctissimi Iob continentiam,
qui ait:
cum oculis meis ut ne cogitarem quidem de uirgine.
Conuenerat quippe cum oculis ne aspicerent,
secum ne cogitaret.
Spectaculis quoque illis adesse caue,
in quibus lasciua inhonesta-que aguntur.
Libidinis enim incitamenta sunt.
et in quibus cęde humana grassatur,
ne sęuitię impietati-que assuescas,
cum proximi tui cruore oculos satiaueris.
Ab his auersus prophetam audi dicentem:
accommodes auditum,
nisi contradicendi,
redarguendi |
refellendi-que causa.
Fabulas amatorias,
quę ad turpem libidinem prouocant,
audire noli.
Tendiculas diaboli illa esse crede,
quibus nos irretitos morti tradere molitur mergere-que in profundum.
Ab adulantium quoque et ad gratiam loquentium uerbis aures auerte,
ne falsis laudationibus elatus maius aliquid esse te reputes quam quod
es,
et tibi tribuas,
quod Deo erit
Esaias,
qui proiicit auaritiam ex calumnia |
et excutit manus suas ab omni munere.
Quanta autem mala pariat auaritia postea suo loco dicemus.
Porro illos maxime mundas manus habere decet,
quibus a propheta pręceptum est dicente:
loco dicemus.
Porro illos maxime mundas manus habere decet,
quibus a propheta pręceptum est dicente:
extolli prosperis |
neque deiici aduersis,
sed in utraque fortuna constantem animum esse iubet.
Ne itaque sensuum tuorum perturbationibus cedas temperantia efficiet |
et ad illa quę memorauimus,
comparanda remedia te diriget.
quibus tu usus abiges abs te ocium et desidiam,
et cupiditatem,
et turpes amores,
et omnem luxuriam,
ut amplecti queas laborem,
solicitudinem,
largitatem,
pudiciciam,
frugalitatem.
Et cum uitia quę citra uirtutem in medio
constitutam sunt caueris,
illa
uentorum impetum ferre nequeat.
In omni quippe uitę tenore rationabilis mensurę modus utilissimus est.
Intemperantia uero omnium prorsus nequitiarum et parens et nutrix est.
Quibus illa dominatur,
de sanctorum consortio exierunt,
cum iustis non scribentur.
Ab ipso enim Domino,
quia sanctionibus eius non parent,
reprobati abdicati-que sunt.
cupiunt,
optimum esse non nubere,
sed in castitate perseuerare.
Porro quod hic foeminis pręcipitur,
uiros quoque respicit,
qui castitatem pręferunt matrimonio,
sexagesimum fructum tricesimo,
et Domini cultum uxorię seruituti.
quibus a Saluatore dicitur:
glorientur ,
dum tamen eunuchi nostri melius filiis et filiabus nomen a Domino sibi uendicent |
patribus-que matribus-que apud omnium patrem pluris habeantur.
Restat ut doceamus quibus armis uirtus castitatis ne offendatur,
tuenda sit.
De consortio diuersi sexus uitando.
Caput IV
Castitatis professoribus non sui sexus hominum
secura,
ubi uir et mulier uel eodem usi fuerint contubernio |
uel si locis disseparantur,
congressibus non abstineant?
Siquando tamen necesse erit conuenire |
et utriusque pręsentiam res exegerit,
tales testes arbitri-que adhibeantur,
quibus coram pudor erit uel loqui quod turpe sit,
uel quod non liceat facere.
Secreta enim colloquia tametsi crimine caruerint,
criminis tamen suspicione non carebunt.
Debemus autem prouidere bona non solum coram Deo,
sed etiam ut Apostolus ait |
coram hominibus.
Cuius
abhorret et declinat.
ne forte dum carnali suggestioni assentitur,
Domino suo delinquat.
Luctam istam uincere non poteris,
nisi armis opportunis atque congruis fueris usus.
Arma igitur quibus tibi carnis tuę domanda petulantia est,
ieiunia sunt solito crebriora,
frequentiores preces,
magis intenta diuinorum tractatuum lectio |
et circa facienda opera corporis fatigatio diligentior.
Cum hoc telorum genere qui in pręlium processerit,
eius castitatis arcem |
neque
infunditur gratia,
quoties pie sancte-que uiuendi pręcepta releguntur.
Ibi iustorum pręmia malorum-que poenę
etiam segnes excitant ad colendam animi sanctitatem
nequitiam-que fugiendam.
Legendo itaque Sacras litteras,
quibus talia continentur,
in proposito bonarum actionum solidamur,
non legendo reddimur imbecilliores.
Apostolus ait:
Prior est apud Deum qui foeminam nescit,
deinde qui post cognitam
castitatis uotum suscipit,
postremo ille qui gignendę prolis gratia
matrimonio seruit |
et pudiciciam atque charitatem genitali thoro debitam colit.
Hęc sunt tria illa hominum genera,
de quibus in Euangelio dicitur:
Non solum igitur beatitudinis possessione priuabuntur,
uerum etiam suppliciis nunquam finiendis tradentur.
Hoc quam uerum sit manifesta multorum exempla docent.
Sodoma
In quibus Sodomam et Gomorram libidinibus ardentes ardentior de cęlo pluens flamma consumpsit.
Zambri
Zambri Israhelitę cędes et Madianitidis meretricis,
cui ille se coniunxerat,
Deo populo iratum placauit.
est:
ut uideamini ab eis.
Quo docemur |
non hominum conspectum fugiendum esse,
sed laudis humanę appetitum |
Quem qui sequitur,
cum multa donauerit,
quid aliud pro rebus
dilargitis recipiet |
nisi uanę commendationis uerba,
quibus aures demulceat et animo nihil conferat commodi?
Quin immo illi etiam qui laudant,
si causam largitatis nossent,
uituperarent |
ut inanis glorię auidum,
et non ut pietatis in egenos cultorem.
Cum ergo facis elemosinam noli inquit
quę habes |
et da pauperibus et sequere me!
Et qui habet duas tunicas,
det alteram non habenti.
ad domesticos fidei.
De quibus ipse Dominus ait:
spiritalia seminauimus,
magnum est si carnalia uestra metamus?
et ad Discipulos a Saluatore dicitur:
Qui uos recipit,
me recipit |
quod non modo de religione quam prędicarunt intelligendum reor,
uerum etiam de uitę sustentamentis,
quibus indigebant.
De his igitur pręcipua cura tibi sit.
ut cum erga uitę pręceptorem liberalis munificus-que fueris,
multorum saluti consulas,
qui eius doctrina et institutis erudiuntur ac proficiunt.
Pręterea quoties ciuitas annonę caritate laborat |
aliaue rerum molestia affligitur,
plebi succurrendum esse a potentioribus docent |
Ioseph Aegyptiis distribuens frumenta,
Ezechias et Iosias offerentes pro regno,
pro sanctuario,
pro Iuda tauros,
arietes,
oues,
hircos,
ut eis quibus pręerant miserando,
ipsi a suo pręside Deo misericordiam consequerentur.
Docuit hoc et Saluator noster |
hominum multitudinem pascens in deserto,
nolens dimittere ieiunos,
ne deficiant in uia.
teneretur,
in eos qui secum capti erant,
benignitatem exercuit,
uerbis consolando,
rebus iuuando |
et eos qui diem suum obiissent,
mandando sepulturę.
Dum-que aliorum angustias miseratur,
suas non sentiebat.
Hęc de illis quibus adesse debemus opera atque pecunia |
nunc quantum erit largiendum inopi |
et pro quibus elemosinę faciendę breuiter expediemus.
Qvantvm pavperi sit largiendvm.
Caput XIV
rebus iuuando |
et eos qui diem suum obiissent,
mandando sepulturę.
Dum-que aliorum angustias miseratur,
suas non sentiebat.
Hęc de illis quibus adesse debemus opera atque pecunia |
nunc quantum erit largiendum inopi |
et pro quibus elemosinę faciendę breuiter expediemus.
Qvantvm pavperi sit largiendvm.
Caput XIV
Tantum tribuendum quantum pauperis indigentia postulat.
Tantum
in gaudium Domini tui.
Sin uero talentum tibi ad negociandum traditum in terra defoderis |
nihil aliis impartiens,
sed totum tibi uendicans,
nihil te lucri fecisse argueris.
atque ideo pro ignauię crimine,
pro interioribus tenebris,
quibus obnubilatus animus futura non prospexit,
tenebras patieris exteriores.
ibi erit pro lętitia fletus,
pro crapula et ingluuie dentium stridor.
nunquam inde exies de diuitiis istis exiturus citius quam putas.
ętate iocunde perfrui |
et in pauperum usus quantum debes non contulisse.
Iudicium enim illi sine misericordia fiet,
qui non fecerit misericordiam.
Superest ut uideamus,
pro quibus facienda erit elemosina,
ut postea paulo plenius quam dictum est |
elemosinarum quęstum commoda-que consyderemus.
Pro qvibvs facienda est elemosina.
Caput XV
Pro
Auari hoc foret,
et terrena non cęlestia concupiscentis.
quę non modo non concupiscere,
uerum etiam propter Christum debemus contemnere.
ut illas acquiramus diuitias,
quas nec tinea corrumpere |
nec fur possit auferre.
Pro quibus adipiscendis plerique certe spontaneam subeunt paupertatem.
ut ostendant |
nolle se omnino possidere opes perituras,
sed illas quę perire nequeunt,
in thesauris reconditas
De vitio avaritiae.
Caput XVII
Sed quid de illorum cupiditate dicemus,
qui cumulandis opibus nunquam satiantur |
atque in tantum tenaces sunt,
ut nihil pauperi porrigant?
et quibus magis curę est |
pecuniam quę sibi superat nulli usui recondere |
quam egestati impartire alienę?
Quam male cum illis agitur |
nosse operęprecium erit,
nequis opulentię eorum inuidendo |
mores imitari decernat |
perdat-que Dei gratiam,
prima epistula 3
1371. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] tamen sua non tribuere |
aliena quoque iniuste rapere cogit auaritia |
et ne a pauperum quidem fortunis impias continere manus,
nullo satiabilis congestu,
nulla copia contenta,
immo eo cupidior,
quo plura rapuerit.
Vnde de illis quibus ea dominatur est dictum:
1372. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] habitabit inferni.
Pręsbiter
Hęc sors etiam illorum erit,
qui se Dei seruitio ideo dedicant,
ut mammonę,
non ut Deo seruiant.
Quibus ipse in Euangelio respondens ait:
1373. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cum multa possideas,
plura concupiscis.
nec tam tibi de salute plebis cura est |
quam de exigendis pensionibus,
de decimis oblationibus-que colligendis.
Pro his in ecclesia declamas,
pro his execrationum elogia ualuis ecclesię affigis,
ad cętera mutus |
et illis simillimus quibus dicitur:
1374. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] facultate ab eodem donatus,
sacrę communionis particeps factus,
osculo exceptus |
quia tamen pecunię auidus fuerat,
triginta argenteis illum uendidit,
a quo iam tot beneficia acceperat.
Neminem itaque uere diligunt hi,
quibus habendi cupido dominatur.
Siqua enim lucri spes accesserit,
continuo grassantur in eos,
quos uidebantur diligere.
1375. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nequit fructum facere.
Tunc enim (ut Ecclesiastes ait)
1376. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Ad coloss. 3. Vnde etiam Paulus auaritiam simulachrorum seruitutem appellat. Si enim illorum qui gulę indulgent (iuxta eundem apostolum) Deus uenter est, cur non pecuniam eorum deum esse dixerimus, quibus nihil charius est pecunia? Nam siquando aliquis fidelis disciplinę pręceptor in illicitos contractus, in usuras, in immodicam lucrandi cupiditatem inuectus fuerit, indignantur, reclamant, in furorem uertuntur.
1377. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ciuitate die ac nocte | et non defecit de plateis eius usura et dolus. Pręcipitari eos in infernum petit, non uoto odii, sed pręscientia futuri. Tunc enim et linguę eorum in diuersum diuidentur, cum pręter spem opes illas, in quibus confidebant, repente derelinquere cogentur. Iidem glorię auidi sardonychatas manus et sericas uestes uulgo ostentant, ut honorentur. quibus illa Magonis Vergiliani uerba conueniunt: Est domus ampla, iacent penitus defossa
1378. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Tunc enim et linguę eorum in diuersum diuidentur, cum pręter spem opes illas, in quibus confidebant, repente derelinquere cogentur. Iidem glorię auidi sardonychatas manus et sericas uestes uulgo ostentant, ut honorentur. quibus illa Magonis Vergiliani uerba conueniunt: Est domus ampla, iacent penitus defossa talenta Cęlati argenti, sunt auri pondera facti Infecti-que mihi. Ezechias Qua iactantię uanitate cum Ezechias quoque, qui iustus erat, peccauerit,
1379. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] substantiis suis.
Torquetur cogitans cui illas relinquat?
quis illis post se fruetur?
quas ipse tanto labore quęsiuit,
tanta solicitudine auxit,
tanta parsimonia ne minuerentur sustentauit.
Tum si forte in mentem uenerint usurę,
fraudes,
rapinę,
quibus in acquirendo usus est,
magis nequitię suę conscientia cruciabitur |
de salute desperans |
se-que iusto Dei iudicio mox damnandum uidens.
1380. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] colligationes impietatis,
solue fasciculos deprimentes,
ut pondere auaritię liberatus,
leuis et alacer expansis obseruatę in pauperes benignitatis pennis tollaris in cęlum |
et ab illis in superna tabernacula recipiaris,
quibus hic benefeceris.
et tandem ad Dominum conuersus dicas:
1381. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] pararet locum |
et post se per sua incedentes uestigia clementer susciperet |
omnium-que bonorum,
quę homini tribui decens fuit ,
faceret consortes.
Tot tantis-que beneficiis dignam referre gratiam non est opis humanę.
quibus etiam Propheta se imparem confitetur dicens:
1382. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Ille Paulum non supplicantem immo repugnantem et inuitum ad se conuertit | et de persecutore apostolum suum fecit. Aliis uero supplicantibus et sanitates restituit | et peccata donauit. Idem amicis bona largitur ęterna. pro inimicis a quibus crucifigebatur, orauit. Et Iudę non ingrato solum, sed etiam malum pro beneficio reddenti, sui corporis mysteria obtulit, pedes lauit, osculum non negauit, nulla denique beniuolentię signa subtraxit.
1383. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] recte-que collocatis | et amicos tibi compares | et Deum magis demerearis. Vt autem quisque maxime indiget, ita et maxime erit adiuuandus. Qui uero ditiorum delectum facit, quibus beneficia impendat, non amicus est sed foenerator. Vsuram enim cum sorte simul exigere uidetur, qui locupletioribus donat. dignus decipi, quoniam de recipiendo cogitauit cum daret. Cęterum inimicis quoque benefacere iubemur |
1384. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Beneficii obliuisci debet qui dedit,
semper autem memoriter tenere qui accepit.
1385. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] exponamus. De beneficiis accipiendis. Caput XXIV Ab illo accipere beneficia oportebit, cui nos debere delectat. Molesta res est | his quibus nolis esse deuinctum. E contrario autem iocundissimum est | ei quem nullo etiam intercedente beneficio diligeres, accepto obligari | et causam referendę gratię habere. Ab optimo quoque beneficium accipere tam gratum est | quam
1386. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] se pręstabit. Illi uero qui capessendis uirtutibus operam impendunt, non rerum emolumenta sequuntur sed morum. Eis incumbunt officiis, eorum cura studio-que distringuntur, in quibus uersantes | non diuitiis quę improbis etiam communes sunt, sed quod longe beatius est, uitę sanctimonia proficiunt. Quin immo contemptis calcatis-que opibus ad solam uirtutem confugiunt | neque hanc se consequi posse sciunt, nisi illas abiecerint.
1387. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | Section] queunt accepimus, accepturi adhuc meliora, si non ingrati decesserimus. Operęprecium erit huiusce rei proponere aliquot exempla. et primo eorum, quos Dominus gratiam sibi referentes amplexatus est. deinde illorum quibus pro ingratitudine intulit mala. ut cum pręsentia consyderauerimus , de futuris non ambigamus. beatos uidelicet et in cęlo fore, qui sic a Domino diliguntur in terra. e contrario autem in inferno quoque cruciandos esse, si non se correxerint, qui
1388. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non respexit.
Maledixit quoque Cayno Dominus,
quia ille ob hoc ipsum fratri inuidens,
quod sibi pręferretur,
ad se euocatum interfecerat.
Enos
1389. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Domino suo non peccauit.
Perquam digne autem Deo gratia refertur,
cum innocentia per omne uitę curriculum inoffensa seruatur.
Hic igitur bene de Deo meritus cum sementem fecisset,
centuplum collegit,
geminos genuit,
in quibus benedicendis errare non est permissus.
non enim cui uoluit,
sed cui debuit benedixit,
ut Abrahę patris genus in Christum dirigeretur.
Iacob
1390. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] esset et iuuenis impudenter se ingerentis dominę libidini non consensit | maluit-que uitam suam periclitari | quam castitatem pollui, cum ab illa irata tentati adulterii insimularetur. Magnam deinde fratrum in se iniuriam cum ulcisci posset, magnis rependit beneficiis: eos quippe a quibus in seruitutem uenundatus fuerat, in Aegyptum urgente fame profectos benigne suscepit largiter-que aluit. Erat enim secundus a rege, cuius uisa obscuritatibus inuoluta Spiritu Sancto reuelante plana fecerat. Moyses
1391. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] mecum eris in paradiso. Quod si tandem | non ut olim ad inferos animę iustorum descendant, sed in sublime angelorum sedibus inferantur, iocundissimo Domino sui conspectu fruiturę, nonne multo nos causatius quam prisci illi, de quibus paulo ante est dictum, Deo seruire debemus | et soli nauare operam | contemptis-que omnibus ipsum unum, absque quo nihil est beatum, tota mente concupiscere? Merito igitur sequens credentium ętas ad omnia dura atque aspera perferenda
1392. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
omnes denique per tormenta consumi.
Hoc idem propositum fuit reliquorum sanctorum omnium,
necem uidelicet a persecutoribus inferendam subire potius |
quam a Christi fide deficere.
Illos quibus hoc contigit,
Apostolus ad Hebreos scribens pulchre percenset cum ait:
1393. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] (!) Si tamen nosse desyderas, nihil illis prosperius contingere potuit | quam per aduersitatum patientiam ostendere, quali constantia | quanta-que fide Christum diligerent. Adde quod in illos quoque a quibus necem supplicia-que passi sunt uictores fuerint. Pręualuit enim patientium fides impietati persecutorum, et contempto inanium deorum cultu ab omnibus adorari coeptus est Christus. Nequaquam sancti martyres coronati triumpharent in cęlo, nisi in terra
1394. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Nulla unquam fuit longior dies | quam ista in qua quinque regum Cananeorum prostratus est exercitus. Balaam pręterea prophetes asinę loquentis uoce prohibitus est eis maledicere, et pro maledicto induxit super illos benedictionem, benedictos a Deo esse non dubitans, pro quibus mutum animal uocem protulerit humanam. Victi sunt deinde Palestini tonitru et fragore de cęlo territi. Olophernes Caldeorum dux, cum urbes aliorum prouincias-que expugnasset, in Iudea unius foeminę manu uictus occubuit. Regnante
1395. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] erit | de Christo parum pie sentire. Iudas. (!) Quod si tam ingrati sint, qui solo errore delinquunt, quid de te dicam perfide Iuda ? quibus uerbis tuam accusem ingratitudinem? quę maior est quam ut fando exprimi queat. Non solum quę uera recta-que erant, quę salutaria, quę sancta, quę perfecta | a Magistro ac Domino tuo didiceras, uerum etiam in consortium ascitus fueras apostolorum | et tanquam cęteris
1396. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ędificabant, ne aliter agendo destruerent, id etiam ipsi pręstare studuerunt, non minus exemplo docentes quam sermone. Nam impudens admodum pręsumptio est | hoc alios monere, quod ipse non facias, imponere aliis onera grauia, quibus ipse dorsum non supposueris. Aut quomodo potest aliquis alios reprehendere his de rebus, quas facere se non ignorat? Turpissimum est profecto, cum in corripientem culpa retorquetur, cum
1397. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ut uidelicet et ipse de tritura sua pascatur et uiuat se-que sustentet.
Nequid autem ultra quam quod satis est quęras,
ipse doctorum Ecclesię princeps Paulus ait:
1398. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sublimioris disciplinę iam capaces. descendisse autem de monte dicitur, quando cum turba fuit loquendum. Hoc illud est quod in psalmo legimus: Ascendunt montes et descendunt campi in locum quem fundasti eis. Montes erant, quibus dictum est: Vobis datum est nosse mysterium regni Dei. Campi uero descendentes, ad quos dixit Apostolus: Facti estis quibus lacte opus est, non solido cibo. Sicut igitur cuique conuenerit, ita doceatur, ut omnes
1399. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Hoc illud est quod in psalmo legimus: Ascendunt montes et descendunt campi in locum quem fundasti eis. Montes erant, quibus dictum est: Vobis datum est nosse mysterium regni Dei. Campi uero descendentes, ad quos dixit Apostolus: Facti estis quibus lacte opus est, non solido cibo. Sicut igitur cuique conuenerit, ita doceatur, ut omnes salui fiant. Semper tamen cauendum est, ne rudis interpres declamet in ecclesia.
1400. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] autem huic negocio tempora erunt |
ieiuniorum dies,
qui ante festum Dominicę natiuitatis Dominicę-que resurrectionis solennes habentur.
Tunc tempus acceptabile,
tunc dies salutis,
tunc messis tempora sunt,
in quibus plus frugis colligi solet.
1401. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] columnas,
quarum stabilimentum a Domino est,
qui in psalmo de Ecclesia loquens ait:
Ego confirmaui columnas eius.
uis concutit,
nullus procellarum turbo commouet.
de quibus in psalmo dicitur:
pręses est |
et docendi laborem ocio superatus fugit.
Plaudant igitur sibi,
qui aurum argentum-que lucrantur,
qui magnum pecuniarum quęstum faciunt,
qui turres expugnant |
et regna suo subdunt imperio.
uos animas Domino lucramini,
quibus nihil est preciosius,
nihil in natura humana excellentius.
uos ergo melius,
qui muros Hierusalem ędificatis,
qui ad cęlestem patriam exules reuocatis,
ut cum illis,
immo et super illos regnetis.
Vos enim constituet Dominus super familiam suam |
et
sit |
catholicis fidelibus-que pręceptis erudire indoctos |
et uel unum uel alterum Christo lucrari.
Quantę etiam dilectionis argumentum |
omnes docere,
ut omnes uobiscum simul saluentur.
Non sit uobis graue |
urbes,
uicos |
regiones-que percurrere |
et illos imitari de quibus scriptum est:
fiunt sanctorum labore doctorum maius esse credatis,
hoc labore fundata est Christi Ecclesia,
hoc ędificata,
hoc permanet et aduersum hereses inuicta |
et aduersum uitia immobilis.
Nisi enim scripsissent illi,
quibus datum fuit nosse mysterium regni Dei,
quis nunc quę uera sunt disceret?
quis doceret?
A prophetis,
ab apostolis,
a reliquis Ecclesię sanctę magistris didicimus,
quę nunc docemus.
Ipsorum profecto qui discipulus non fuerit,
non poterit esse utilis pręceptor aliorum.
fiunt,
ut quod professus es constantius exequaris.
Etenim sanctorum simulachra siue picta siue ficta si iugiter spectentur,
stimuli sunt desidię fugiendę laboris-que subeundi.
dum ad mentem nobis reuocant,
quibus atribus ipsi sancti ęternam beatitudinem consecuti sint.
Antonius. Hilarius. Serapion. Archebius. Pacomius. Dorotheus
Hanc certe adepti sunt:
Antonius qui sportulas de palmarum foliis texuit;
Hilarion qui
Vnde ipse ad Patrem conuersus:
Confiteor tibi inquit Pater domine cęli et terrę,
quia abscondisti hęc a sapientibus et prudentibus,
et reuelasti ea paruulis.
Paruuli sane atque humiles erant apostoli,
qui primi didicerunt ut alios docerent mysterium Dei.
de quibus in psalmo fuerat prędictum a Propheta ad Deum dicente:
sibi exhiberi honorem usque adeo respuerunt,
ut scissis uestibus mortales se esse clamarent |
et ob hoc quidem missos,
ut falsorum deorum cultoribus ueri Dei notitiam insinuent |
saluti-que eorum qui credituri sunt consulant.
Et hi sane de quibus locuti sumus,
cęteri-que eiusdem ordinis homines,
si nosse uis,
ad quantam gloriam in cęlo exaltati sint,
consydera qualem dum in terra uiuerent gratiam acceperint.
Cęcos illuminare,
leprosos mundare,
mortuos uiuificare nulla
facti glorię Domini nostri,
cuius humilitatem in terra fuerimus imitati.
De hvmilitate vitiosa.
Caput XXV
Sciendum tamen esse alias quasdam humilitates,
ex quibus alię quidem nihil ad hanc pertinent de qua locuti sumus,
alię uero ipsam reddunt uitiosam.
Quid enim ad uirtutem illa humilitas,
qua obscuro loco natos designamus,
humiles appellando demissi generis in plebe uulgari
ex pręteritis aliorum rumoribus,
sed ex conscientia tua presenti iudicaberis.
Cęterum uerę quoque ac sanctę humilitatis ualde studiosis cauendum erit,
ne forte humilitatem putent eos quibus prępositi sunt,
non corripere si deliquerint,
non castigare si perseuerarint |
negligentia est istud non humilitas |
et charitatis quam proximo debes obliuio.
Debes enim curare,
ut eos qui tibi commissi sunt efficias meliores |
docendo,
solicitando,
increpando,
Qui maior est uestrum fiat sicut minor,
et qui pręcessor est sicut ministrator?
Non hoc dicit ut peccantes non arguas,
quos et ipse flagello de tempo expulit,
sed ut in laboribus opere-que seruili cum ipsis quibus pręsides communices |
et in spiritalibus negociis grauiora onera tuis quam aliorum humeris imponas |
necessitatibus-que domesticorum tuorum pro uiribus prospicias |
et tanquam filiis ministres |
indulgentissimi-que patris fungaris officio nihil
1.
1414. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] suorum manu interemptus occubuit.
Hinc plane satis patet,
quam fragiles,
quam nullę sint humanę uires,
si cum Deo contenderint.
Ad hęc superbus post iurgia illos cum quibus iurgatus est,
re atque opere lędere affectat,
ut uim robur-que suum ostentet |
se-que ex illis esse probet,
de quibus Amos propheta ait:
1415. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nullę sint humanę uires,
si cum Deo contenderint.
Ad hęc superbus post iurgia illos cum quibus iurgatus est,
re atque opere lędere affectat,
ut uim robur-que suum ostentet |
se-que ex illis esse probet,
de quibus Amos propheta ait:
1416. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Postea uero humiliatus Deo miserante regnum recepit |
pristinę-que fortunę restitui meruit.
Quamobrem in hoc uno quidem perspicue discimus,
tum quantum displiceat Domino nostra arrogantia,
tum rursum quantum placeat humilitas.
de quibus in Euangelio dicitur:
1417. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] facie Domini |
et in alio psalmo:
Tange montes et fumigabunt.
Superborum quippe gloria in fumo uanitatis laborat,
humiles autem in luce resplendent ueritatis,
cum exaltantur.
uolucres
1418. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non egit gratias Deo, sed laudem illam totam sibi uendicauit, quod Deo conferendus uideretur. ob hoc ab angelo percussus uermibus scaturire coepit | ac tam infelici exitu is qui sibi felicissimus uidebatur, uitam obiit, adhuc deterius ab immortali uerme in inferno carpendus quam a quibus consumptus est. C. Cęsar Gaius Cęsar (ut Iosephus refert) cultum sibi tanquam Deo exhiberi iussit, statuam in Capitolio posuit | se Ioui parem dictitans | deinde in senatu interemptus Deus esse desiit, ita ut ne hominis quidem in eo
1419. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [page 129r | Paragraph | SubSect | Section] inuentus est eorum amplius in cęlo |
et proiectus est draco ille magnus,
serpens antiquus,
qui uocatur diabolus et Sathanas,
qui seducit uniuersum orbem |
et proiectus est in terram,
et angeli eius cum illo missi sunt.
de quibus in Iob dicitur:
1420. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nisi florum gloria,
mane florens,
uesperi arescens ac defluens |
et omnem penitus amittens decorem?
Nullum terrę regnum perpetuum |
neque diuitię stabiles |
neque honor firmus.
Cuncta caduca,
fragilia,
uaria atque mutabilia.
in quibus hominum superbia dum caput attollere nititur,
dum se stare putat,
corruit.
1421. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sed nos illius indigemus imperio. qui ideo imperat aliquid, ut bona conferat obedientibus. Quę autem his qui obediunt conferenda sunt, obedire nolentes mereri non poterunt. Qualia uero et quanta sint obedientium bona docebo, si prius quibus post Deum obediendum sit uiderimus. Qvorvm imperio parendvm sit. Caput X Omnibus illis qui nobis iure pręsunt, obedire nos oportet, dummodo id
1422. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] corpus, animam autem non possunt occidere | sed eum potius timete, qui potest corpus et animam perdere in gehennam. Quid nocuit sanctis tyrannorum impietas deos eorum contemnentibus? Quibus illi uitam hanc breuem | et caducam abstulerunt, iis Deus dedit stabilem et ęternam. Quos illi suppliciis affecerunt, eos Deus perennis glorię immensi-que gaudii corona insigniuit. Igitur sicut recta
1423. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] terra.
Deinde ab illo ut nostro conuentui pręsint constitutis.
omnibus denique qui ex eius autoritate ius habent quod uolunt nobis imperandi,
ut deo erit obediendum |
semper tamen habita superiorum ratione,
ne forte dum minoribus obedimus,
eos quibus et ipsi obedire debent offendamus.
Deinde parentibus nostris obedire nos et natura suadet |
et diuina lex iubet.
Vnde Apostolus:
1424. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Post hęc in eodem propheta Dominus ait ad domum Iacob:
1425. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
1426. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
et non peribunt in ęternum,
et non rapiet eas quisquam de manu mea.
Cauillabitur aliquis et dicet:
Deo et Christo obedientibus talia promittuntur,
non his qui episcopis uel pręfectis parent.
Audiant ergo ipsum Dominum ad illos quibus Ecclesiam commendabat dicentem:
1427. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] erit terrę Sodomorum et Gomorreorum in die Iudicii quam illi ciuitati.
Hi quippe qui prędicationes audierunt,
miracula uiderunt,
religionem receperunt,
si carni magis quam spiritui obsequentes fuerint,
grauius punientur |
quam illi quibus non est prędicatum.
Prophetis etiam uel doctoribus probatis ac sanctis,
qui nos recte atque fideliter instruunt,
nolle obedire damnabile est.
1428. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] imperia?
nisi quia per internuncios ab illo uocata uenire contempsit.
et hoc quidem egit ille sapientum consilium secutus,
ut omnes mulieres discant deferre honorem uiris |
et non minus obedientiam quam fidem pręstare.
Quod si omnium de quibus locuti sumus,
iussioni ac mandatis nos parere atque obsequi diuina lex iubet,
profecto qui illis non obedierit,
ne Deo quidem obedisse conuincetur.
et cum dictum sit:
Si uis ad uitam ingredi serua mandata, nonne obedientiam minus seruans ingredietur ad
Quid est enim quod psalmista in feruore spiritus Dominum affatur |
et ait:
Quid est autem quo ille offendi queat,
pręter peccatum?
Solum ergo peccatum cauendum nobis erit,
quia malum est.
Cętera quęcunque contigerint,
ęquo animo ferenda,
quia nec bona |
nec mala sunt,
sed inter bonum malum-que media.
Quibus si applicueris uirtutem,
bona erunt.
sin uitium,
mala quidem.
Veluti aquę potus cum uinum additur sapit,
cum uenenum interimit.
Ita sane aduersis rebus quoties animi patientiam
uos mentientes propter me |
gaudete et exultate,
quoniam merces uestra copiosa est in cęlis .
moyses
odia hominum non uindicando sed sustinendo.
De patientia ingratitvdinis, percvssionis | et bonorvm ablationis.
Caput XV
Sed ab illis inquies,
quibus imprimis obsecutus sum,
in quos beneficia plurima contuli patior iniuriam,
et quos mihi semper amicissimos fore sperabam,
eorum odia sustineo |
magis-que me angit ipsorum ingratitudo quam offensa.
At etiam Christus Dominus tuus quos
iniuriam,
et quos mihi semper amicissimos fore sperabam,
eorum odia sustineo |
magis-que me angit ipsorum ingratitudo quam offensa.
At etiam Christus Dominus tuus quos uenerat saluare,
ab iis passus est necem.
Christi quoque apostoli,
quibus uiam ueritatis monstrabant,
ut credendo beatitudinem consequerentur,
ab illis ludibria,
uerbera,
mortem sustinuere.
Vis tu non amittere bonum quod feceris?
ęquo animo feras et ingratos.
magis-que tibi proderit patientia tua |
pha
Tunc autem et uirtute magis proficimus,
cum contra casus aduersos luctamur.
Hic enim solus campus est constantię,
fortitudinis,
humilitatis exercendę.
In quibus dum laboramus,
cętera conseruantur.
Cum enim pręsentium rerum felicitas
tanto ista fidelis patientię uirtus omni ui humana potentior extitit atque ualidior.
O pręstantissimam pro Christo patientium uirtutem.
Inuictos uicerunt.
totius orbis dominatoribus imperare coeperunt,
dum pro Christi nomine nihil non sustinendum iudicant,
dum illis quoque a quibus uulnera patiuntur,
mederi desyderant,
dum denique in tenebris errantibus lumen ostendere ueritatis cupiunt.
Qui enim calicem Domini per patientiam bibebant,
inebriati sunt uino charitatis.
ita ut pro illis quoque orarent a quibus cędebantur,
illis uiam salutis aperirent,
nihil non sustinendum iudicant,
dum illis quoque a quibus uulnera patiuntur,
mederi desyderant,
dum denique in tenebris errantibus lumen ostendere ueritatis cupiunt.
Qui enim calicem Domini per patientiam bibebant,
inebriati sunt uino charitatis.
ita ut pro illis quoque orarent a quibus cędebantur,
illis uiam salutis aperirent,
quorum immanitate ipsi trucidabantur.
Magis eis dolori erat |
persecutores suos errore interire |
quam se illorum sęuitia excruciari morte-que affici.
Omnibus itaque aduersariorum
mercedem si alta mente consyderabimus,
terrena omnia facile contemnemus.
neque omnino quicquam toleratu graue uidebitur,
quoties bona,
quę pro malorum perlatione compensanda sunt cogitabimus.
Immensa enim et ineffabilia sunt illorum bona de quibus in Apocalypsi dicitur:
ego autem non solum alligari,
sed et mori in Hierusalem paratus sum propter nomen Domini Iesu.
Non est ergo suorum lachrimis motus,
non mortis periculo deterritus,
ut a proposito desisteret |
tanto amore flagrabat Christum omnibus quibus poterat euangelizandi,
decernens non ante a prędicatione eius cessare,
quam in corpore uiuere cessasset:
neque solum Paulus,
qui plus omnibus laborauit,
certum ac deliberatum id habuit,
sed plane omnes illi,
qui supplicia necem-que pati maluerunt |
quam fallacibus diis
Salomon in Prouerbiis ait:
feret?
nonne in rabiem tunc uertetur,
cum paulo deterius lęsus fuerit?
Quanquam eos etiam qui non lęduntur,
ineffrenata impatientia interdum in rabiem agit,
sicut et illos,
de quibus paulo ante locuti sumus,
qui neque fratribus neque liberis |
neque Dei sacerdotibus |
neque foetibus in aluo matrum adhuc latentibus pepercere.
Moabitę
et morietur in sonitu Moab,
in clangore tubę |
et disperdam iudicem de medio eius |
et omnes principes eius interficiam cum eo dicit Dominus.
Quod si ita infidelium impatientiam punit interdum Dominus,
quanto magis credentium,
quibus leges dedit et pręcepta et notitiam sui?
Iure igitur ac merito Salomon dum perpenderet impatientis furentem iracundiam:
Iccirco impatientia ipsa,
quia charitati contraria est,
Deo etiam qui charitas est aduersatur et repugnat,
animum a cęlestium contemplatione auertit |
et ęterni boni reddit negligentem.
Impatientia enim tota de rebus terrenis est.
a quibus certe quanto secedimus longius,
tanto proximiores Deo efficimur.
Cui quidem si iungi uolumus,
humilitate opus est |
et patientia et omni mansuetudine,
non supercilio,
non indignatione neque ira,
quę Deus odit et execratur.
Sunt pręterea qui irati sanctos maledictis lacessant,
sed cum Dominum eadem oris petulantia non formident,
minus mirum est,
quod etiam seruos eius quomodo possunt offendant.
(!)
de quibus quia satis paulo ante dictum sit,
hoc tantum dicendum restat,
quod nec a sanguine eorum,
quos Deo famulari uident abstineant,
cum indignantur.
Quanuis enim eiusdem religionis sint cum his quos infestant,
diuersis tamen moribus uiuunt |
semper-que melioribus inuident
pro omnibus sacrificia offerunt |
Deum-que nobis propiciare totis uiribus contendunt.
nobis baptismum,
nobis peccatorum remissionem subministrant,
ęgrotantibus assistunt,
mortuos efferunt,
pro elatis Deo supplicant?
nunquid redditur pro bono malum,
ut his infensi simus,
quibus pro beneficio parem gratiam referre non possumus?
Quod autem ne illis quidem qui tecum seculo seruiunt hostiliter irasci debeas,
audi ueritatis Magistrum in Euangelio
Porro ira hęc tantum ab ea quę prohibetur differt,
quantum ratio ab insania,
quantum uerum ab errore,
quantum denique iuuandi appetitio a cupiditate nocendi.
Hanc sequamur,
si nobis,
si aliis quibus pręsidemus consultum uolumus.
Illam uero brutam et irrationalem declinemus |
tanquam et nobis et omnibus qui ea utuntur,
noxiam atque perniciosam.
Phinee
Denique adeo magnum uitium est maledicentia,
ut probis honestis-que uiris interdicta sit cum maledico consuetudo.
dicente in Prouerbiis Salomone:
4
1450. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] religionis aduersantur, quia Deo iniuriam faciunt, sub anathemate censentur. utpote diuersi ab Ecclesia | et non Christi sed Sathanę membra facti. pro quibus tamen oramus, ut Domino miserante errorem suum agnoscant | et conuertantur et salui fiant. Atque ita eis etiam quorum impietatem maledicimus, benedicere solemus, dum illos ab ignorantię tenebris ad lucem ueritatis reuocari cupimus et
1451. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] non ingressuros,
nisi ad poenitentiam conuersi sese correxerint.
De isto hominum genere psalmista ait:
1452. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et non sit qui erripiat.
et paulo post:
Deus conteret inquit dentes eorum in ore eorum; molas leonum confringet Dominus.
Quorum dentes?
quorum leonum molas?
Illorum utique de quibus alibi ait:
1453. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Dilexisti omnia uerba pręcipitationis lingua dolosa |
propterea Deus destruet te in finem,
euellet te |
et emigrabit te de tabernaculo tuo,
et radicem tuam de terra uiuentium.
Sunt pręterea qui assidue contentionibus seruiunt,
litigant,
iurgantur.
de quibus Salomon ait:
1454. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] extinguit maliciam. Tacitus et sensatus honorabitur.
Recordatus est Iob |
duo quędam se fando emisisse,
quę emissa nollet,
et ait:
Bibliographia locorum inventorumMarulić, Marko (1450-1524) [1516], Evangelistarium, versio electronica (), Verborum 155872, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmareuang].
First 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.