Your search found 3008 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1431-1479:

et altera item reddit. Ideoque apte iudices nostri, de ipsis, in processu iudiciario, scribere consueverunt; coram nobis causantibus, etc. Styl. Verum quia huiusmodi causa, etiam de consuetudine nostra, multipliciter sumitur: idcirco non abs re ratus sum, sequentibus quaestionibus multiplicem eius distinctionem praemittere, quo omni ex parte melius intelligatur.

pro recognoscenda praetensa ditatione; vel adhuc asserenda paupertate, ac ex reportata recognitionis serie, Iudicium recipere debeant. QUAESTIO SEPTIMA. / Verum isti Pauperes, Viduae et Orphani, quales personae esse debent? Miserabiles scilicet, quas naturaliter miseramur, propter sortium iniuriam. Quarum compassionem et condolentiam, cum Ius Canonicum magis nobis ob

sibi subiectas, ibi illud constituebant; ac exinde etiam in dictas provincias, sive colonias derivabant, et deducebant: ob idque absolute positum, proprie, et per excellentiam, solum pro Romanorum Iure accipi consuevit. Verum posteaquam tandem ad alias quoque civitates, provincias, regna et imperia illud deduci, et per alios quoque populos augmentari et ampliari coeptum est; communiter iam Civile, vel etiam cum quadam appositione harum

ad caelos evolasse fertur; ideoque pro Dea habita est, ut Ovidius 1. Metam: cecinit: Ultima caelestum terras Astraea reliquit. Verum omissa huiusmodi gentilitatis fictione (quanquam non omnino repudianda, si res bene consideretur:) de Iustitia hic agimus, prout est virtus moralis, eaque duplex: vel Naturalis, quae est constans et perpetua voluntas, ius

Et Nefasti, quibus non licebat. De quibus Ovidius, 1. Fast. Ille Nefastus erit, per quem Tria verba silentur: Fastus erit, per quem lege licebit agi. Verum hoc piaculum Praetoris, M. Terentius Varro, lib. 5. De lingua Latina, distinguit, dum ait: si imprudens id verbum emisit, et fecit manumittendo, piaculari hostia piatur; si prudens dixit, Quintus Mutius

per Actorem in Actione, vel Iudicialibus suis? Potest, ast non simpliciter, sed remanente perfecto orationis sensu, idque cum onere. Et Paria quoque petenti Reo, Iudicialiter conceduntur. Verum, ubi simplex tantum alicuius in causam attracti fit Exmissio ex Actione, vel Iudicialibus: ea simpliciter sine onere, et paribus concedi solet.

sive literae Adiudicatoriae, in Iudicio contradictorio, per eundem Iudicem, iterum resuscitari debebunt, sine Citatione, aut alio quovis processu, sed solum facta declaratione, sive publicatione resuscitandae Sententiae. Verum, si antiquior fuerit, per Praeceptorias, potissimum coram Iudicibus Pedaneis, melius resuscitari debebit. Et si per Non venit tantum fuit extradata: comparente iam Reo, et Paria eius petente, non ad Executionem

praemissis Lege et Consuetudine Regni, admissis fontibus, sed aliunde, ad subterfugiendum tantum, et protrahendum tempus, ex putridis quibusdam lacunis hauriuntur: verum etiam praedeclaratae; inepte, et non suo loco, ac tempore allatae; non tam ex conscientia Iudicum, quam ordinaria Lege, et antiqua iam Consuetudine Regni ita exposcente, amputandae: art. 49. anni 1563. Et 2.

Actori incumbit proba, (etiam Iure Canonum 6. quaest. 5.) qua ipsi non suffragante, Reus simpliciter absolvi debet. Verum in Negatoria (quae apud nos, non est Actio actoris, sed Responsio Negativa ipsius In causam attracti ad Actionem Actoris facta) non Actor, sed In-causam-attractus debet ipsam probare: sicque rebus existentibus, facilior

suspicio, ipsum tale furtum commisisse. At si postea pecuniam profusius expenderit, nec sciri possit, undenam illam habere potuerit; tanto facilius de ipso praesumi potest, quod ex tali comisso furto, ipsam sibi comparaverit. Verum necdum his plena fides datur: Quia Iudex ex praesumptionibus violentis, et indiciis indubitatis et vehementissimis, non potest devenire ad condemnationem, ac sententiam Definitivam In Causa Capitali, absque

non debet, et non nisi post Probationes Testium Auditas et Publicatas, prout ordo Iuris requirit, et etiam sententia interlocutoria de torquendo subsecuta, ac sic demum si quid confessus fuerit, Iudicio subiici. Verum Hic Nota; diversas confessiones Reorum, diversos etiam fines sortiri solere. Et (I) quidem, Confessionem factam sponte in criminalibus absque tormentis, vel metu tormentorum, etiam nullis indiciis praecedentibus, vel non

millies fuerit ratificata; nec ex ea sequi posse condemnationem illius; Mynsing. obser. 23. cent. 5. III. Confessionem in tormentis factam, si non ratificetur, non inferre condemnationem; verum dare facultatem repetendi tormenta; non tamen ex primis iam captis indiciis, sed ex Novis necessario sumendis, iisque non remotis a facto, si haberi possunt; alioquin ab huiusmodi torturae repetitione,

instructio; secundum quam tamen Iudex neminem Iudicare solet, cum videatur privata illius scientia esse, sed ex allegatis et probatis iudicium et sententiam fert; uti et Prologus continet cap. 15. Verum utri partium iuramentum interdum imponere debeat, utitur ea. Quanquam fur quidam olim Iudici se solanti, ne sibi ab huiusmodi Informationibus timeret, dicebat: Putasne tamen illas mihi sorores fore? Quo in

aut coram eisdem Iudicibus ordinariis Regni, in Conventibus generalibus Dominorum et Nobilium sunt confectae. Ex quo licet appareat aliquo modo, quid fuerint; sed quomodo sit processum cum illis, plane non elucet. Verum qualescunque eae fuerint, et quomodocunque processum sit cum illis, cum iam apud nos in Desuetudinem venerint, et prorsus quantum ad istum modum procedendi cum illis, exoleverint; licet vis et energia illarum, etiamnum in

vero tertio se. Si autem uterque tam scilicet Actor, quam Reus Rusticus fuerit, inter quos iudicium administrabitur, tunc modus et ordo Loci ac Patriae, ubi Reus moram trahit observatur. 3. tit. 27. Verum in isto quoque casu communiter iam ex recepta consuetudine, prout in praemissis Nobilium causis observari solet; quod ubi In-causam-attractus actionem Actoris negaverit, et vel Caput, iuxta Regni

75. et 2. Vlad. art. 3. III. In articularibus causis passim, ubi Regnum de aliquo talem constituit articulum, art. 22. Anni 1600. IV. In deliberato homicidio, art. 38. Anni 1563. Verum de recepta iam olim consuetudine, in omnibus causis criminalibus, vel ad capita tendentibus, ita solet observari, quod scilicet omnes tales personaliter astare debeat. Quod patet ex forma citationis

partium, in causis mutui et debiti iurandum videtur? Tripartitum quidem 2. tit. 32. continet quod, dum per actorem nullum probabile documentum poterit produci, reus sola sua in persona iurabit. Verum in casu quo, potissimum ex personis contrahentibus, tale mutuum vel debitum In-causam-attracta moreretur, et praesumeretur, de uxore vel liberis suis, de ipso illis nihil constare, putant multi non tam ipsis

ita ut, a testando moveri non possit. Coniurator autem, nihil scit plane de re, sed saltem praesupponendo principalem suum iuste iurasse, ipse quoque super id iurat, quod is iuste iuraverit. Quod tamen iuramentum, an verum sit et iustum, soli Deo cognitum est. Nihilominus, tamen huiusmodi principalis, mediante ipso, vel asserit suam causam, vel alienam a se depellit. Et dicitur a Con: et Iuro, quasi simul cum Principali iuret.

et haec propelli deberet, quis omnium mortalium, a maledica et procaci lingua malevolorum, immunis et tutus esse posset. Verumenimvero etsi haec ratio aliquid evincere videtur, non tamen ita simpliciter intelligi deberet; quia verum est, sic neminem uspiam mortalium, ab hominum levium insectatione tutum esse posse, supra quaest. 7. cap. 6. Tertia specie

titulum 36. secundae partis, quia ibi manifeste elucet, satis esse obiectam infamiam in unico termino, literali fulcimento, aut alio probabili documento, sufficienti scilicet humano testimonio comprobare, ipsum verum Nobilem et honestae conditionis hominem esse; et tunc excipiens in homagio reiecti, ipsi soli proveniente convincetur. Denique usus etiam, sic iam obtinuisse videtur, prouti et Posonii, Anno 1612. iudicatum

Adverte, multos soepenumero colonos suos, a praemissa poena sedecim marcarum sublevare velle; eo quod rustici maiorem poenam temporaneam non videantur habere, ultra homagium ipsorum, quod quadraginta tantum florenis completur. Verum distingue legem aliam esse generalem, et aliam specialem; atque ideo in quocunque casu, veluti etiam in hoc praesenti, lex specialis per expressum communiter et indifferenter ponitur,

te (inquit) ipsum, o bone Rex, si quando experrectus animum adverteris. Budaeus in Pandect. Simile quoque Valer. Max. lib. 6. cap. 2. de externa muliere habet. Verum, ut ad propositum redeamus. Nota hic I. Quod huiusmodi appellationes causarum fiunt, tam ex sedibus Iudiciariis, quorumlibet Comitatuum Regni Hungariae, quam etiam ex partibus eidem subiectis, utpote Regnis

habuit iustam causam impedimenti, sive non; attamen lex non dat ei ulterius aliquod tempus, sed Appellatio est deserta, et sententia a qua fuit appellatum, debet mandari Executioni, ne lites sint immortales. Verum de aequitate Praetoria, et ex clausula generali (si qua iusta causa etc.) petenteque Appellatore, restitueretur in integrum, solum ad tantum tempus, per quantum probatum fuerit, ipsum habuisse

dicunt, quod ad primum, quia tit. 11. part. 3. per expressum habetur, quod talem causam per gratiam Novumque iudicium resuscitare debeat, coram eodem Iudice, quo huiusmodi causa primitus mota esse dignoscitur. Verum, prior opinio probabilior esse videtur, ex eo, quod huiusmodi Novum iudicium, dirigi soleat semper ad eundem Iudicem, qui prius convicto, onerosum fecerat iudicium, ut videlicet eandem causam denuo adhuc maturius

homine eius fieri debet: supra citato titulo 79. Ubi Nota, quod quando fit extra sedem, coram aliquo Iudice tantum, tunc onus non deponitur statim, sed tantum promittitur deponendum, tam Iudici quam etiam parti adversae. Styl. Verum cum fit in sede, statim deponitur. QUAESTIO VIGESIMA QUINTA. / Quot modis revocatur; et quod in quinque casibus, non revocatur Procurator?

Iudiciorum celebrationem, dempta duntaxat extrema die ipsarum Octavarum, et hoc quoque si calumniose et fraudulenter agere praetenderet, semper cum minori onere, sex scilicet flor. auri facien. ultimam autem diem praenotatam, verum esse intellige. Si revocans ille calumniose et fraudulenter agere praetenderet, ut videlicet terminum solummodo ipsum Iuridicum, hac cautela revocationis praeteriret, et alteram partem ulteriori processu gravaret: nam

dubio abscissis omnibus Iuridicis remediis, virtute iam praetactae transitionis causae in rem adiudicatam, etiamsi in priori appellata sententia talia remedia praeclusa non extiterint. Haec illi. Verum praemissa omnia, de definitiva sententia potius, quae ultima solet esse causae decisio per Iuridica remedia transiens; quam de intermediante, sive interlocutoria, dicta esse videntur, in qua scilicet nondum talia remedia

mariti privari non debent. Quod videtur intelligendum esse solum in his sententiis, nimirum: Capitali, Emendae capitis et Notae Infidelitatis, in quibus filii, filiae, fratres, aut uxor non cooperantur praemissis patratoribus, Verum in causis debitorum, mutuorum, et depositorum, secus est, ubi scilicet omnes simul talibus debitis, mutuis, et depositis coutuntur; ideoque propter huiusmodi communem usum, satisfacere debent. Aliud item est; quod illae

executam, quo ad huiusmodi bona, contra patrem superstitem, sententiam progeniti, qui tunc in utero materno nondum fuere generati, de bonis paternis, per huiusmodi sententiam amissis, nullam quidem portionem habere possunt, verum ea redimendi facultatem habet, ante omnes alios vicinos, stante adhuc Iure parentelae, quod maius est, quolibet Iure Vicinitatis. 2. tit. 62. et 63.

feriuntur, neque captivantur, sed pro capitis redemptione homagium, hoc est, precium ipsius solvunt, puta Praelatus et Baro florenos quadringentos, Nobilis autem florenos duntaxat ducentos. Verum bona (rebus mobilibus, per Iudicem, et partem adversam libere distributis, atque in usum suum conversis) uti in capitali modo redemptibili amittunt, in duabus Iudiciariis, in tertia parti adversae dividenda, proprietate

negante, 2. tit. 75. Ubi Nota, quod causae bonorum, quae sub praetextu Notae infidelitatis sunt apprehensa, possunt quidem discuti in Comitatibus, quo ad ipsam apprehensionem bonorum; verum de Nota infidelitatis ipse Rex cognoscit et pronunciat, et Nemo Alter art. 43. anni 1559. QUAESTIO DECIMA SEXTA. / Quid est Calumnia, et

simpliciter violentus occupator fuit, et nondum praescripserat; ideoque praemissa ei allegare, nihil prodest. De quo vide supra, quaest. 23. cap. 4. Verum hic quaestio occurrit. Cum causa ex praemissa contradictione statutionis, sit longissimi processus, an eodem modo Actor, quo et Contradictor, si scilicet Actor penes Evocationem ad reddendam rationem Contradictionis,

floreno uno deponitur, sed totaliter, et integre persolvi debet, licet in sede Comitatuum possit appellari, et tempore Executionis etiam illius, rebus mobilibus, iuxta verum earundem valorem, de ea satisfactio fieri soleat. 2. tit. 69. et 6. Matth. art. 58. et 1. Vlad. art. 77. Dicta violatio, a verbo violo, quod non solum

honore, et humanitate interpositis, verbo vel scripto factis, non stetissent, aut alterum contra suum salvum conductum defraudassent, vel secreta, ad secretas aures concredita propalassent. 1. Vlad. art. 37. Verum cum omnes fere in hunc unum de honore coincidant, ab hoc tanquam potiori et principaliori, omnes alii, causa facti honoris vocitari consueverunt. Ubi Nota, quod alterum laedens contra salvum conductum Regiae

Quarto, ex periurio, quod est mendacium iuramento firmatum, in fraudem et periclitationem Iurium cuiuspiam, malitiose commissum. Vel est mendacium cum intentione fallendi, et decipiendi alterum, verum ei negando, et falsum asserendo iureiurando interposito (quanquam periurium et aliter sumatur, ut patet lib. 3. Officior. Ciceronis, et prima significatione eiusdem, 2. tit. 39. ) Cuius poena

in rixa, et percuteret, occideretque aggressorem, ex proposito et deliberate; tunc nihilominus non posset puniri poena mortis, sed mitiori. Haec Legistae citato loco. Verum secundum Deum, et conscientiam aggressus secedere potius, quam facto sese defendere: vel vero Iure vindicare, quam propria authoritate ulcisci deberet: Sicque Ius nostrum salubrius esse videtur, cui et Nemesis

novella constitutione anni 1618. art. 66. iuxta proxime praescriptum articulum. Inquisitio de iis, per Vice-Comitem cuiuslibet Comitatus, fieri quidem debet: Verum non nisi post reportatam huiusmodi Inquisitionem, et penes eam facta legitima Citatione, ad instantiam praefati Vice-comitis, servatisque de Iure servandis, si culpabiles reperiuntur, puniri consueverunt, passim

Nobilium, in quorum praesentiam rursus causa remissa est, cum praetactis literis Iudicis remittentis, requirere, petereque ut sibi infra quindecim dies Executionem faciant, 1. Vlad. art. 73. et 75. Verum quia Vice- Comites post constitutionem sequentem. 2. Vlad. art. 16. et 17. nullam Executionem ipsi soli, et propria authoritate, seu

et 1. Vlad. art. 43. Ex quo tales personae Capitulares, seu Conventuales, Fidedignitates quoque vocantur; ut proxime praecedenti quaest. dictum est. Verum iam nova lege et statuto sic constitutum est; ut imposterum semper Relationes ipsae, quarumcunque Executionum, per Ipsos Regium vel Palatinalem homines, et testimonium Capituli, sive Conventus (absentibus, et non

et 3. Vlad. art. 4. et 2. tit. 22. Secundo, neque praeiudicare debent litigantibus; sed tenentur partium allegationes, et responsiones, sufficienter exaudire, exauditisque et diligentes discussis, ex merito illarum, verum et iustum iudicium, et non aliquale praeiudicium pronunciare. Dicitur autem praeiudicium, quasi prius iudicatum, et sumitur tripliciter. I. Pro causae alicuius ex allegatis

interesse debent; Item et Domini Praelatus, et Baro, in tabula suae Maiestatis Regia, in singulos dies per florenos duos. Assessores autem sedis Iudiciariae, non solum tempore ordinariorum Iudiciorum; verum etiam dum revisioni aliorum diversorum, a Sua Maiestate, Domino Locumtenenti iniunctorum negociorum necessarii adhibentur, in singulos dies, per denarios octuaginta habere solent, ex antiqua iam

fol. 747. Maioris decreti; sed alia iam usitata, quae habetur 6. Sigis. art. 1. Item 6. Matth. art. 73. et dicto 1. Vlad. art. 33. Verum hic non leves occurrunt obiectiones. Prima, si Iudex, secundum Deum, et Iustitiam eius, ac suum posse, ut praescripta forma continet, iudicabit, videbitur a legibus Regni exorbitare, et eae quoque ob hoc superfluae, et

interpretatur intentionem Iurantis alteri considerare debet. Quod verba debeant deservire intentioni, et non intentio verbis, 22. quaest. 5. Atque ita de occultis, etiam per Signa externa, non statim verum Iudicium ferri potest. Quarta, sed an Iudex Pedaneus potissimum, iudicabit ex bono et aequo, quod dici solet? Non sane, nisi partibus sic omnino volentibus, seque submittentibus, ac omnibus ordinariis Iuribus et

Iuribus Regni statuta invenitur contra eos, qui Iudices Regni ordinarios, aut eorundem Magistros Protonotarios, vel etiam Assessores diffamarent, verberarent, vulnerarent, et interimerent? Diffamantibus eos, quod scilicet, verum et Iustum Iudicium non fecissent; vetus lex habetur, 6. Matth. art. 54. et 1. Vlad. art. 70. qua tales diffamatores, nisi praetactam diffamationem probare potuissent, in poena talionis convinci solebant.

ex multorum traditionibus, requiri videntur? Hae quinque. Primo, ut sit Sapiens, id est, vel naturali quadam prudentia, vel literali scientia praeditus, qua leges intelligat, et sciat verum a falso, et falsum a vero discernere. Secundo, ut sit timens Deum, semperque in omnibus Actionibus suis, ante et supra omnes leges, Deum prae oculis habeat, ne quid huiusmodi committat, quod contra Deum foret. Tertio, ut

6. Matth. art. 69. ob certas necessario causas ibi enumeratas, non nisi quatuordecim personarum causis intendere deberent; tamen quia ipsi, isti legi, non solum diuturno usu, et consuetudine, iam praescripserunt; verum etiam Regnum, ipsam in dubio reliquit art. 49. anni 1563. ideo non obligari ipsos, ad servandam illam, cum bono tamen moderamine, inculpatae actionis. Similiter, et iuramentum Calumniae ipsis

mancipantur, citato proxime loco. Imo vero neque in Civitatibus ipsis, in quibus sedes Ecclesiasticae celebrari solent, permittuntur manere, ne saltem consilium dare possent; art. 41. anni 1569. Verum iam omnia haec, in desuetudinem abeunt. Ubi Nota quod si cognoscere lubet, quid sint Calumniator, Praevaricator, et Tergiversator, ac quomodo quilibet puniendus,

animo calumniandi causam movisse; prout et Quadr. 3. tit. 24. habet. Ego N. iuro ad fidem meam, Deo debitam, fidelitatemque Principi nostro observandam, per Deum vivum ac verum, etc. Quod ego hanc causam, quam contra Nobilem N. movi, et prosequi volo, non movi animo vexandi ipsum, seu calumniandi iniuste; sed credo, et iudico me bonam et iustam causam contra eum habere;

fuisse, ne scilicet levi aliqua de causa, Actio ipsa, coram huiusmodi bene conscientioso Iudice, statim condescendat, Actorque ipse, vel eo magis, quod huiusmodi, litium ignarus sit, omnem impensam ludat, et damnum patiatur. Verum postquam iam in abusum devenire coeperunt; dum scilicet Actor non contentus primaria sua actione, alia adhuc et alia ei adiungere satagebat, in disputationem attractae sunt a Dominis Regnicolis, adeo ut omnino easdem

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report