Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: ante Your search found 4234 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 901-1000:901. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] pro illis a quibus lapidabatur orauit. Paulus et Paulus de iis qui ipsi infesti erant: Cupio inquit anathema fieri a Domino pro fratribus meis. ICXC Ante istos Dominus noster Iesus Christus eis a quibus ut interimeretur comprehensus fuerat, usque adeo beneficum se pręstitit, ut uni eorum abscissam auriculam statim restituerit sanam-que reddiderit | et discipulum suum, qui eam absciderat increparit.
902. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] iam trita ac peruulgata erat inter Christi discipulos pacis offerendę salutatio.
Quod nostris quoque temporibus obseruari
cernimus |
ab iis qui Christum apostolos-que eius imitantur.
Pręterea in Lege ueteri nomen pacis celeberrimum fuisse apparet,
et res ipsa ante omnia optabilis ac iocunda.
903. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] alium alia uirtute magis excellere | neque necesse esse, ut qui unam habuerit | eum habere omnes. Abel. Enoch. Noe. Abraham. / Isaac. Iacob. Ioseph. Moyse. Iosue. Iob. Dauid. Salomon. prophetę. In Abel ante omnia quę in illo erant, laudatur simplicitas, in Enoch munditia, in Noe longanimitas, in Abraham obedientia, in Isaac pudicicia, in Iacob laboris toleratio, in Ioseph pro iniuria beneficii repensio , in Moyse mansuetudo, in
904. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ueritate uicti eisdem tandem cedunt. atque ita reliquis orthodoxis inferiores inueniuntur. Recte itaque sacerdos lapides in quibus orta est lepra, errui ac proiici iubet | et parietes radi, ut omni prorsus ablata errorum spurcicia nec maculam habeat Christi sponsa | nec rugam. Non ante pullulare coeperunt hęreses | quam disseminatum est Euangelium | nec ante lepra hęc iussa est obseruari caueri-que | quam filii Israhel Terram ingressi fuerunt promissionis. Porro si cui nostra leprarum expositio
905. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] itaque sacerdos lapides in quibus orta est lepra, errui ac proiici iubet | et parietes radi, ut omni prorsus ablata errorum spurcicia nec maculam habeat Christi sponsa | nec rugam. Non ante pullulare coeperunt hęreses | quam disseminatum est Euangelium | nec ante lepra hęc iussa est obseruari caueri-que | quam filii Israhel Terram ingressi fuerunt promissionis. Porro si cui nostra leprarum expositio duriuscula fortasse uidebitur et extorta, sequatur alios, qui in ipsis enodandis magis sibi
906. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cum premere coeperint uitę deprauatę uirum, nisi futurę damnationis illas initium esse | si modo is a peccatis in tempore non resipiscat | flagitiis-que finem statuendo rursum uirtuti exercendę pro uiribus incumbat. Cęterum plurima quidem ante damnationem peccatum consequi solent mala, quę nunc operęprecium erit referre | quo demum constet | pręsentis quoque mali uitandi causa non esse peccandum. Quę dicam, nolo ut mihi credantur, nisi singula
907. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] sua quam operatus est,
in ipsa morietur.
Nec pręterita igitur nec pręsentia benefacta proderunt ei,
qui uel semel aliquid morte dignum commiserit.
Quid ad hęc?
Peccatum sapientię donum corrumpit |
et eum qui ante sapiens erat desipere compellit.
Tales erant de quibus in Hieremia conquęritur Dominus et ait:
908. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ambulamus,
mentimur et ueritatem non facimus.
Idem innuunt Prophetę uerba in psalmo ad Deum dicentis:
909. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] quot scateat sceleribus quis enumeret?
Inde sunt inter fratres odia,
inter amicos dissensiones,
iurgia,
lites,
contentiones,
aleę lusus,
periuria,
fraudes,
furta,
rapinę,
contumelię,
iniurię,
uulnera,
cędes |
et citius adeundę hęreditatis gratia concupitę ante diem parentum mortes.
Quid multa?
nullum prorsus flagitium,
in quo aliquid speratur lucri,
deuitat auaritia.
dicente Apostolo:
910. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] et animo nihil conferat commodi? Quin immo illi etiam qui laudant, si causam largitatis nossent, uituperarent | ut inanis glorię auidum, et non ut pietatis in egenos cultorem. Cum ergo facis elemosinam noli inquit tuba canere ante te, sicut hypocrite faciunt in synagogis et uicis, ut honorificentur ab hominibus. Amen dico uobis receperunt mercedem suam. te autem faciente elemosinam | nesciat sinistra tua quid faciat dextera tua, ut sit elemosina tua in abscondito | et Pater tuus qui
911. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
qui sedentes in foribus ciuitatis aduenas ut ad se diuerterent rogabant.
et qui tam benigne homines acceptauerant |
digni fuere hospites fieri angelorum.
Imitemur Iob,
qui calamitatem suam hospitalitatis ante actę recordatione consolabatur dicens:
912. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] cęlum suspicere genitus, ultro se in ima telluris immergit. nec supra se pendentem metuit molem | nec post se relictum solem quicquam ęstimat; per menses plurimos perpetuam noctem sustinet, ut argentum aurum-que in suam ipse perniciem proferat. si modo quod multis contigit, non ante fuerit oppressus ruina | se-que repente cum opibus quas collegerat sepeliat. Frumenta, uinum, oleum, linum, lanam | cetera-que uitę nostrę necessaria in aperto nobis fruenda obtulerat Deus, cętera tanquam nocitura latere uolebat.
913. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] nullum beneficium ęquare potest auari hominis cupiditatem,
immemores beneficiorum fiunt.
Nabal
914. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
pro scelere puniuntur.
De gratis erga devm in testamento veteri.
Caput II
Abel
915. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] paradiso. Quod si tandem | non ut olim ad inferos animę iustorum descendant, sed in sublime angelorum sedibus inferantur, iocundissimo Domino sui conspectu fruiturę, nonne multo nos causatius quam prisci illi, de quibus paulo ante est dictum, Deo seruire debemus | et soli nauare operam | contemptis-que omnibus ipsum unum, absque quo nihil est beatum, tota mente concupiscere? Merito igitur sequens credentium ętas ad omnia dura atque aspera perferenda coepit
916. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] ipso suscipi et immortalitatis gloria in cęlestibus uestiri. Proponamus nunc ingratorum exempla. ut quos pręmia ad uirtutem parum excitant, saltem poena a uitiis auocet. De ingratis ante dilvvivm. Caput IV Adam et Eua Primi parentes nostri donec beneficiorum memores iussioni diuinę obtemperarunt, paradisi in quo positi erant, bonis fruebantur.
917. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Quis denique explicet tot de hoste uictorias? tot a seruitute liberationes? uel quoties a periculis erruti, a cladibus protecti? Moyse orante (ut ante diximus) uictus est Amalech; buccinis clangentibus Hiericuntis moenia corruerunt; Iosue inimicos persequente lapidibus pluit de cęlo super fugientium ceruices, ac ne noctis interuentu elaberentur, sol et luna motum suum continuerunt. Nulla unquam fuit longior dies | quam ista in
918. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Regnante Hierosolymis Asa innumerabiles Aethiopum copias ad internicionem conciderunt. Regnante Iosaphato cum ingentem Ammonitarum Idumeorum-que exercitum formidarent, inimicos inter se digladiantes conspexerunt | mutuo-que cęsorum tulerunt spolia tam securi | quam paulo ante pauefacti. Regnante Ezechia cum ab Assyriis duce Senacheribo obsiderentur, angeli manu una nocte centum octuaginta quinque milibus hostium cęsis | obsidione soluti sunt. Omitto nunc Machabeos | Iudam,
919. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section] Esdras sacerdos,
cum ad reparandam Hierosolymam ab Artaxerxe dimissus redisset.
Ita enim scriptum de illo legimus:
920. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
921. Marulić, Marko. Evangelistarium, versio electronica [Paragraph | SubSect | Section]
Vbi obseruandum est,
quod non solum tempore apto opus sit,
ut data prosint,
sed etiam mensura,
ut neque plus neque minus dicatur |
quam necesse fuerit.
Accommodatissima autem huic negocio tempora erunt |
ieiuniorum dies,
qui ante festum Dominicę natiuitatis Dominicę-que resurrectionis solennes habentur.
Tunc tempus acceptabile,
tunc dies salutis,
tunc messis tempora sunt,
in quibus plus frugis colligi solet.
Visę sunt supra illos,
qui ad euangelizandum mittendi erant,
igneę linguę,
et ipsi repleti Spiritu Sancto coeperunt loqui (ut Lucas inquit) uariis linguis,
prout Spiritus Sanctus dabat eloqui illis.
Tu quoque o sacerdos,
qui et ante ut disceres quę Dei sunt,
omnem curam operam-que adhibuisti,
et postea ut doceres,
syncero corde feruenti-que in Deum ac proximos charitate pulpitum inscendisti,
si sapienter,
si egregie,
si efficaciter uerba feceris,
nihil tibi arroges,
nihil tuo uel ingenio uel studio
nuptias conuocator multorum atque collector.
Cui hoc fuerit concessum,
dici de illo poterit quod de Ioanne Baptista fuit dictum:
Nuncius Dei angelus est,
nuncii Dei sancti prędicatores sunt.
Vnde sicut de Ioanne Baptista in Malachia dixit Deus:
multitudinem peccatorum.
Quanti autem meriti sit |
peccatorem ad poenitentiam inducere |
et a uitio ad uirtutem reuocare,
ostendit Dominus ad Hieremiam dicens:
plus quam propheta esset,
quod denique inter natos mulierum nemo illo maior surrexisset.
Ille tamen modis omnibus deiicere se et humiliare non destitit,
cum de Christo diceret:
ingredientem uisitabo iusta ultione atque uindicta.
Sunt enim quibus non est satis in foro,
in campis,
in hominum frequentia supinos elatos-que incedere,
sed etiam domum Domini ingressi cum maxime se submittere deberent ante altare cęlestis regis,
eundem uultum seruant,
eandem supercilii elationem,
quasi iam ei ęquales,
cuius non multo post iudicium uelint nolint subituri sunt.
et tunc demum fiet,
quod ad Deum psalmista
Semper autem prius est,
ut in corde superbiat peccator quam in opere.
et hanc reor Salomonis esse sententiam dicentis:
Spernunt etiam superbi eos qui in monasteriis Deo seruiunt,
et quod seculo renunciarint irrident,
ipsi mox ridiculi futuri demoniis.
et minatus est ferro se igni-que cuncta uastaturum,
nisi Iudam et omnes qui ipsum sequebantur sibi traderent.
Occurrit illi Iudas cum trium milium manu tantum |
castra-que eius contriuit |
cecidit Nicanor,
plurimi de suis desyderati sunt |
caput et dextera superbissimi ducis ante portam Hierosolymę urbis suspensa.
ut omnibus pateret |
spes eorum in contrarium uerti qui diuina incessere pręsumunt,
psalmista dicente:
possibilia pręsumat.
Inter ędificandum linguis confusi sunt,
deinde per orbem dispersi,
ita ut |
neque intelligere alter alterum |
neque simul consistere quiuerint.
Senacherib
peruenisset,
a filiis fuit interemptus .
Balthasar
dicetur enim eis:
Ite maledicti in ignem ęternum,
qui paratus est diabolo et angelis eius .
Vt uidelicet superbi homines cum ipsis superbię spiritibus crucientur simul,
omni prorsus quiescendi expectatione sublata.
Plurimi tamen et ante in hoc seculo magnis afficiuntur incommodis atque angustiis,
quo uel ipsorum superbia castigata submittat ceruices |
uel aliorum territa in humilitatem conuertatur.
Hierosolyma
Quem
quam nos Niniuen dicimus.
cuius ambitum trium dierum itinere constitisse Ionę prophetę liber testatur.
quam cum ille subuertendam prędixisset,
Niniuitę poenitentię humilitate ueniam impetrarunt.
Postea uero cum ad pristinas superbię sordes reuerterentur,
quod ante timuerant,
passi sunt a Cyaxare Medorum rege,
regnante Hierosolymis Iosia filio regis Amon a seruis interempti.
De ista Niniuę uastatione prophetauerat Zacharias dicens:
Recte itaque hortatur nos Apostolus et ait:
Christus itaque Dominus noster factus est obediens usque ad mortem,
mortem autem crucis.
propter quod et Deus exaltauit illum.
Si ergo cum Christo exaltari cupimus in gloria,
cum Christo prius prosternamur in humilitate |
Deo ante omnia obediendo,
deinde hominibus illis,
quorum iussa exequentes Domino seruimus.
Illorum uoluntatem nostrę uoluntati semper pręferamus.
De patientia Calumnię.
Caput XIII
nihil commisit,
quo ea calamitas ipsi grauis esse uideretur.
recordabamur ocio tabescentes ac deliciis.
Esaias hoc docet dicens:
In quibus dum laboramus,
cętera conseruantur.
Cum enim pręsentium rerum felicitas
quod in Hieremia dicitur:
extrema subeunda prius |
quam ut Christum desererent |
et cogitare cogebantur |
nequaquam uanum esse,
quod tormentorum patientia uitę-que impendio defendi cernebant |
miraculorum etiam magnitudine,
quę per illos fiebant commoti conuertebantur.
et qui paulo ante in christianos grassati fuerant,
cum christianis necari optabant.
Atque ita auctis ampliatis-que rebus christianitas pręualere coepit,
infidelitas dissolui et euanescere.
crux sancta adorari,
idola uana euerti.
Christus Dominus
cogitabimus.
Immensa enim et ineffabilia sunt illorum bona de quibus in Apocalypsi dicitur:
in Hierusalem paratus sum propter nomen Domini Iesu.
Non est ergo suorum lachrimis motus,
non mortis periculo deterritus,
ut a proposito desisteret |
tanto amore flagrabat Christum omnibus quibus poterat euangelizandi,
decernens non ante a prędicatione eius cessare,
quam in corpore uiuere cessasset:
neque solum Paulus,
qui plus omnibus laborauit,
certum ac deliberatum id habuit,
sed plane omnes illi,
qui supplicia necem-que pati maluerunt |
quam fallacibus diis libamenta offerre.
uitio se submoveat |
et iracundię motum pro uiribus compescere assuescat.
Minoribus igitur delictis obstaculum faciat,
ne ad maiora prorumpat.
quando ne minima quidem hinc decedentium impunita erunt,
nisi ante pro illi poenitudinis opera labore-que satisfactum fuerit.
nonne in rabiem tunc uertetur,
cum paulo deterius lęsus fuerit?
Quanquam eos etiam qui non lęduntur,
ineffrenata impatientia interdum in rabiem agit,
sicut et illos,
de quibus paulo ante locuti sumus,
qui neque fratribus neque liberis |
neque Dei sacerdotibus |
neque foetibus in aluo matrum adhuc latentibus pepercere.
Moabitę
qui irati sanctos maledictis lacessant,
sed cum Dominum eadem oris petulantia non formident,
minus mirum est,
quod etiam seruos eius quomodo possunt offendant.
(!)
de quibus quia satis paulo ante dictum sit,
hoc tantum dicendum restat,
quod nec a sanguine eorum,
quos Deo famulari uident abstineant,
cum indignantur.
Quanuis enim eiusdem religionis sint cum his quos infestant,
diuersis tamen moribus uiuunt |
semper-que melioribus inuident atque aduersantur.
Profecto qui huius benedictionis particeps est,
eius conuersatio in cęlis est,
non in terra.
Proinde nec terrena bona ad eum spectant,
qui his expeditus capere properat cęlestia.
Nos ergo talem ante omnia benedictionem tam proximis nostris quam nobis ipsis impartiri semper optemus et precemur.
qua impetrata |
nec aduersa efficere poterunt,
ut indignemur,
nec prospera ut lasciuiamus.
Bona igitur et dicamus omnibus |
et optemus,
deleta est? An non mea, quae Corbauiensis antea nuncupabatur, uastata ea sede a Turcis, per Pium 9. Interiere iamdiu optimi illi imperatores,
persecuquutionibus correxit Glavičić
et angustiis hucusque seruauimus, causam nostram intende, preces admitte! Tibi enim omne cor patet et nullius Te latent latibula uoluntatis. Vidisti, Domine, afflictionem populi Tui et, quod subsistere ante faciem inimicorum non possumus, Tu nosti. Illud denique nullo piaculo praetermittam et plusquam dici possit uereor, Pater sancte, ne pauperes illi nostri aegestate, inopia et desperatione ducti una cum Turcis bellare et caeteros Christianos depopulari cogantur. Cuius rei qui causam dederit,
cognito statim errore indoluit furoreque correptus uirilia, quę commissi causa fuerant, testa Samia sibi amputauit et ita euiratus deę quo ad uixit inseruiuit.
Rebecha
autem hauriens aquam ad puteum extra ciuitatem dedit ei camellisque eius
potum, et ipse non ingratus donauit eam inauribus aureis et armillis.
Frater Rebechę Laban suscepit eum hospitio cum camellis. Is uero non ante
quicquam ibi gustaturum se dixit quam Rebecham pro Isaac impetrasset.
Accepta uxore Isaac consolatus est de obitu matris Sarrę. Prędicitur
Rebeche duos populos esse in eius utero et quod maior minori seruiturus
frumento X. duplam
pecuniam, ratus errore factum, ut illa superior in saccis relicta esset.
Ioseph omnes domi exceptos perquam laute aluit. De pecunia reperta fecit
gratiam. De epulis, quę ante singulos ponebantur, quincuplum positum est
ante Beniamin. Erat enim frater Ioseph uterinus. Bibentes inebriati sunt.
Ille interim impleri saccos frumento iubet et in his ęs pro eo solutum
includi, insuper in sacco
pecuniam, ratus errore factum, ut illa superior in saccis relicta esset.
Ioseph omnes domi exceptos perquam laute aluit. De pecunia reperta fecit
gratiam. De epulis, quę ante singulos ponebantur, quincuplum positum est
ante Beniamin. Erat enim frater Ioseph uterinus. Bibentes inebriati sunt.
Ille interim impleri saccos frumento iubet et in his ęs pro eo solutum
includi, insuper in sacco Beniamin cyphum suum argenteum. Cum abiissent,
Cenezeus, quoniam inter exploratores a Moyse missos uera
retulerat, superuixit illis, qui in solitudine penere, annos XLV, hoc est usque
ad annum ętatis suę quintum et octogesimum. Accepit possessionem a Moyse
promissam montem Hebron, ante dictum Cariatharbe. Adam maximus ibi inter Enachim
situs est. Ciuitates filiorum Iuda CXV. Iebuseum, habitatorem Hierusalem, non
potuerunt filii Iuda delere habitaruntque cum illis usque in pręsentem diem.
Singulis tribubus datę
illa uouisset, si marem pareret, eum se Deo
dedicaturam (unde Samuel
acclamauit populus: Viuat rex! Saul domum suam abiit in Gabaa et, qui Deo chari erant, secuti sunt
illum. Filii autem Belial sequi contempsere. Boues ante se agens uenit in
agrum. Insiluit in eum spiritus Domini. Furens utrumque bouem concidit in
frusta; ea in omnes mittens terminos ait: Sic fiet bobus illius, qui
Saulem secutus non fuerit et Samuelem. Censum egit
rege, accepit materiam ad regiam construendam.
Duxit etiam alias uxores. Palestinos bis superat in Raphidim. Arcam ab eis
redditam secum reduxit. Quam primo deduci iussit in domum Obededon, deinde
in urbem. Et cum duceretur, ante illam lętanter tripudiauit. Quam rem cum ei
uxor Micol exprobraret, sterilitate damnatur. Deliberabat ille Domino
templum ędificare, sed per Nathan prophetam didicit id filio reseruari.
Domuit Palestinos. A Moabitis
eductus de carcere super throno regum collocatur, donantur ei uestes, datur
panis, constituitur annona in diem, toto tempore uitę suę.
SEDECHIAS
SEDECHIAS, qui ante Matthanias, patruus Ioachin, rex Iuda, in Deum impius,
Hieremiam aduersa prophetantem contempsit, a rege Babylonis desciuit. Anno
IX regni eius Nabuchodonosor rex obsedit Hierosolymam et ad XI Sedechię
annum inualuit
olim amissa fuerant,
duplicia. Contigerunt enim ei quatuordecim milia ouium, sex milia
camellorum, mille iuga b[ou]m, mille asinę, sed tamen ut olim septem filii
et tres filię. Gratulati sunt ei amici eius, et quem ante exasperauerant,
eidem nunc blandiuntur. Vixit autem Iob post flagella hęc annis CXL. Mortuus
est senex et plenus dierum.
HELIAS ET HELISEVS
ABDIAS
ABDIAS pauisse fertur centum prophetas in specubus latentes persequente eos
Achab, Samarię rege, et impiissima Iezabele, eius uxore, eo quod non
curuassent genua ante Baal. Et quia prophetas pauerat, meruit gratiam
accipere prophetandi. Prophetauit autem sub Iosaphat rege ipse et Micheas.
Locutus est contra Edom, id est contra populo Israhelitico infestos. Edom
enim dictus est Esau, qui
ut errorem hunc refellat, uaticinatur de aduentu Christi iudicioque futuro.
Prędicit Ioannem Baptistam in primo Domini aduentu uiam pręparaturum atque
ita uenturum illum ad templum suum- Virginis Intactę uterum- ut, qui ante
tempora natus est Deus ex Deo, hic idem in tempore homo nascatur ex homine.
Hunc ipsum fare asseuerat, qui purgabit poenitentes, damnabit obstinatos,
igni inextinguibili torquebit maleficos, adulteros, periuros atque illos
attulit litteras, quibus
iubebatur, me Iudeas oppugnaret neue oppugnantibus auxilium ferret. Hoc idem
imperatum Demetrio, Attalo, Arabę, Arsaci ac cęteris orientis principibus.
Antiochus autem, qui tam benigne Symonem ante appellauerat, cum castra ad
Doram fixisset ibique obsedisset Triphonem, duo auxiliorum milia donaque
plurima sibi a Symone missa repudiauit. Et occasionem indicendi belli
quęrens per Attenobium legatum repetiit ab eo
Videres effusas per domos et templa flammas / ac ingenti fragore tecta corruere: Euersae Christianorum vubes. hinc a complorantibus / illinc a saeuientibus ex sublato clamore vnum horribilem sonum effectum: nonnullis in extremo suorum complexu cohaerentibus / aliis ante aras ac ipsa dei puluinaria iugulatis: hic mater frustra retinere conata infantem: illic virgines in conspectu parentum constupratae. Ruina Christianorum. Dii immortales quanta prophanorum sacrorumque direptio? quantus efferentium praedas repetentiumque discursus?
dirruentes. Alia tunc forma ciuitatis saeuiente igne ac profluentibus riuis sanguinis, vt ipsam quoque diceres lamentari suam suorumque ruinam. Demum quanto cum horrore illa vox
reges eorum impetum sustinere potuerunt: nec ab illo fortissimo Matthia rege Hungariae / Matthia rex Hungariae. qui non Austriae solum / sed erat terror totius orbis / coerciti sunt / quin saepe proelio victores vitae opibusque Hungarorum insultarent: neque paulo ante Sophis rex Persarum Sophis rex Persarum. coacto omni oriente ac populis Caspiis / armis aut vi sine dolo atque fame a Persidis penetralibus Thurcam istum repulisset / Thurcam inquam praecipuum ac memorabile saeuitiae exemplum / Thurca saeuitiae
/ partim frigore / non virtute nostra / poene totus consumptus sit. Thurcarum interitus in Polonia. Expectabitis igitur donec tantus hostis domi vos opprimat? donec machinis quatiat muros vestris agris exercitum eius alentibus? Nunquam Roma natauerat maiori discrimine ante gallicam obsidionem / Roma a Gallis obsessa. Hanibalemque ad tertium ab vrbe lapidem progressum. Hanibal progressus ad vrbem. Numquam sic trepidatum est Carthagine / quemadmodum Marco Attilio Regulo / Scipionibusque sub ipsis vrbis oculis
demum fide Catholica pugnandum est: vnde vos aut victores / aut victos / quod credere nephas est / immortalis gloria comitabitur. Aestimate quam pulchrum erit / quum dicetur / quum passim omnis vox / omnia ora hominum resonabunt / quum aethernis mandabitur monumentis: Germanos immanissimi Thurcam ante hac inuictum repulisse / attriuisse / deleuisse: a Germanis Rempublicam Christianam restitutam et conseruatam: Germanorum virtute Christianos in libertatem a miserrima seruitute assertos. Tunc non vestrae aures / non oculi / nullus denique sensus / ne ipse quidem animus huius laudis dulcedine
superque testatur hodiernus ad me audiendum concursus, ut plane nesciam,
plusne mihi ornamenti, an uerecundiae hoc uestro amplissimo conspectu allatum sit.
Quippe, non solum uestri ornatissimi mores, et exculta elaborataque in optimis
facultatibus ingenia mihi ante oculos obuersantur: uerum etiam non parum me solicitat,
quod hactenus consueuistis huc conuenire, doctissimos atque facundissimos uiros
audituri: quorum magnam partem huc usque florentissimis studiis deditam
quotidiae cernitis, nedum quod eorum
Principia artium et disciplinarum. extiterunt: quae intellecta,
et saepius memoria repetita, longo experimento ac obseruatione, cuiusque rei artem ex
consentientibus preceptis, et ad unum uitae finem utilem ordinatis effecerunt. Ante
Atlantem Atlas primus astrologus. (si
Plinio Plinius. credimus) nemo nouerat
syderum cursus et naturam: is primus omnium ex diuturnis in altissimo monte
detrimenta ex his acciderunt. Diuitiae multis fuerunt damno. Diuitibus et subsessores in
syluis, et Piratae in portubus obstruunt itinera: Diuitum domus, hostibus ciuitatem
occupantibus, primae diripiuntur: hos ante omnia tyranni curant tollere, quibus alienae
opes formidolosae sunt. Nam et Syllana
Sylla. et Mariana Marius.
proscriptione, et post Caesaris necem, a Triumuiris
quas ingens cura / laborque
Auxilium / ammisso pulchro sine lege pudore.
in utero conciperetur.
Iesus interprętatur Saluator. Vt nos ergo saluaret, et nasci uoluit in carne et in paupertate
uiuere et odia impiorum sustinere. Vere autem Saluatorem esse et Symeon senex et Anna uidua de
illo prophetando testati sunt, de quo quidem uenturo tot ante seculis fuerat prophetatum.
Iam primum Herodis persecutionem patitur. Cum enim ille a magis didicisset natum esse regem
Israhel, dubitauit illo saluo se de regni solio deturbatum iri et cęde ipsum tollere decreuit.
Angeli autem monitu Ioseph cum
Nam cum nullo prorsus tempore male agere fas sit, bene agendi
officium omni tempore hominibus congruere manifestum est.
Quin immo uirtutis exercendę occasionem elabi sinere ignauię crimen habetur ociique
somniculosi.
Postremo hydropico ante se constituto Saluator noster dixit, ut Lucas refert, ad Legis
peritos et phariseos: Si licet sabbato curare? At illi tacuerunt. Si enim
annuerent, contraire Legi timebant, sin uero negarent, pietatis operi aduersari arguerentur.
Ipse igitur non expectato
credentibus fidei periculum; sicuti modo, cum solum
Iesum quęsierunt et in eum credentes nondum infestarent. Alioquin contemnenda est uita, dum
defenditur ueritas, quoties proximus tuus Christum, qui ueritas est, negare compellitur.
Post talia, ut Ioannes testatur, ante sex dies Paschę Iesus uenit Bethaniam. Ibi
fecerunt ei coenam — inquit — et Martha ministrabat. Maria autem, soror eius,
accepit libram unguenti nardi pistici, preciosi, et unxit pedes Iesu, et extersit pedes eius
capillis suis, et domus impleta est ex
nardi pistici, preciosi, et unxit pedes Iesu, et extersit pedes eius
capillis suis, et domus impleta est ex odore unguenti. Idem dicere uidentur Mattheus
et Marcus, Ioannes aliud. Hic enim ait: pedes unguento perfusos, illi:
caput; hic: ante sex dies Paschę, illi: ante biduum;
hic: in domo Marię et Marthę, illi: in domo Symonis leprosi.
Quas ob res non parua inter Euangeliorum interpretes dissensio est. Origenes sensit operis
huius tres mulieres fuisse
Iesu, et extersit pedes eius
capillis suis, et domus impleta est ex odore unguenti. Idem dicere uidentur Mattheus
et Marcus, Ioannes aliud. Hic enim ait: pedes unguento perfusos, illi:
caput; hic: ante sex dies Paschę, illi: ante biduum;
hic: in domo Marię et Marthę, illi: in domo Symonis leprosi.
Quas ob res non parua inter Euangeliorum interpretes dissensio est. Origenes sensit operis
huius tres mulieres fuisse autrices: unam, de qua scripserunt Mattheus et
qua Lucas, aliam, de qua Ioannes. Hieronymus quoque aliam fuisse censet, quę iuxta Mattheum et
Marcum unguento perfudit Domini caput, aliam, quę iuxta Ioannem unxit pedes et capillis
extersit. Ambrosius posse *add.
fieri asserit, ut eadem sit, quę et ante dies sex Paschę in domo Marię et Marthę
pedes unxerit et postea in domo Symonis leprosi ante biduum Paschę perfuderit caput.
Chrysostomus uero eandem mulierin esse putat apud Mattheum, Marcum et Lucam, aliam autem apud
Ioannem, hoc est Lazari et Marthę sororem Mariam.
Marcum unguento perfudit Domini caput, aliam, quę iuxta Ioannem unxit pedes et capillis
extersit. Ambrosius posse *add.
fieri asserit, ut eadem sit, quę et ante dies sex Paschę in domo Marię et Marthę
pedes unxerit et postea in domo Symonis leprosi ante biduum Paschę perfuderit caput.
Chrysostomus uero eandem mulierin esse putat apud Mattheum, Marcum et Lucam, aliam autem apud
Ioannem, hoc est Lazari et Marthę sororem Mariam. Porro Gregorius pontifex eandem arbitratur
fuisse, quam Lucas peccatricem, Ioannes Mariam nominat,
Symones fuisse putat, apud quos conuiuatus est Dominus. Matthei autem et
Marci narrationi ipsam Ioannis copulat, ut prius, sicut hic dixit, integro alabastro pedes
unxerit, deinde fracto perfuderit et caput. Sed hoc plane fieri non potuit, ut eadem hora
utrunque factum sit, si ante dies sex Paschę et in domo Marię et Marthę pedes peruncti sunt et
in domo Symonis caput perfusum, cum post biduum Pascha celebranda esset. Mihi tamen uidetur
ista quoque exponi posse, ut dicamus unam Mariam diuersis locis et temporibus officio isto
erga Christum uiuentem
Mihi tamen uidetur
ista quoque exponi posse, ut dicamus unam Mariam diuersis locis et temporibus officio isto
erga Christum uiuentem non bis, sed ter fuisse functam: semel, quod Lucas memorat, quando
dimissa sunt ei peccata multa, quia dilexit multum; iterum, quod Ioannes tradit ante sex dies
Paschę; tertio, de quo Mattheus et Marcus pariter scribunt.
Et hi quidem unguenti dispendium quosdam ex discipulis indigne tulisse aiunt. Ioannes autem
in solum Iudam id reiecit. Et fortasse alii discipuli a Iuda persuasi bono erga pauperes animo
hoc
ergo misericors Dominus non futurum urbis excidium, sed animarum, quas saluare
uenerat, si in ipsum credere uoluissent, interitum. Quare autem etiam ista, quę nunc uidemus,
patiantur, declarat dicens, eo quod non cognouerit tempus uisitationis suę. Quia uidelicet
ipsum, qui tot ante seculis eis promissus fuerat, missum non susceperunt, cum pręsertim tot
signa, tot miracula ab illo facta uidissent, et hęc quoque, quę prędixerat futura, ueraciter
contigisse non ignorarent.
Porro Dominus non solum uaticinio se esse maius aliquid, quam quod
omnibus partem aliquam saluauit. Et nunc quoque trahere non cessat. Vim
ergo ingerit, inquies? Nequaquam, sed bonum illud, quod per nos efficere non possumus, ipso
adiuuante operamur, ipso trahente exequimur.
Hinc iam Domini nostri cum discipulis conuersationem, qua paulo ante, quam ab impiis
supplicium pateretur, uti uoluit, erit nobis operęprecium consyderare.
Ante diem festum Paschę (ut in Ioanne legimus) sciens Iesus, quia uenit
hora eius, ut transeat ex hoc mundo ad Patrem, Pascha cum discipulis
illud, quod per nos efficere non possumus, ipso
adiuuante operamur, ipso trahente exequimur.
Hinc iam Domini nostri cum discipulis conuersationem, qua paulo ante, quam ab impiis
supplicium pateretur, uti uoluit, erit nobis operęprecium consyderare.
Ante diem festum Paschę (ut in Ioanne legimus) sciens Iesus, quia uenit
hora eius, ut transeat ex hoc mundo ad Patrem, Pascha cum discipulis celebraturus hęc
dicit.
Sed quomodo ante diem festum Paschę,
uoluit, erit nobis operęprecium consyderare.
Ante diem festum Paschę (ut in Ioanne legimus) sciens Iesus, quia uenit
hora eius, ut transeat ex hoc mundo ad Patrem, Pascha cum discipulis celebraturus hęc
dicit.
Sed quomodo ante diem festum Paschę,
Quęstio
cum Mattheus dicat: prima die azimorum, et Marcus: primo die
azimorum, quando Pascha immolabant; et Lucas: Venit autem dies azimorum, in qua
necesse erat occidi
est. Non enim sufficit nostra emundatio, id est a peccatis abstinentia; nisi Christi
meritum accesserit, cęleste regnum ingredi non merebimur. Tunc ergo Iesus pedes nostros lauat,
cum per passionis suę gratiam nos de terra sublatos cęlestibus inserit. Quare autem ante
passionem lotione ista utitur? Vt eos ad susceptionem tantę futurę gratię pręparet, quibus
post passionem Spiritum Sanctum missurus erat. Et uos mundi estis — inquit —
sed non omnes. Cur ita? Declarat Euangelista dicens: Sciebat enim,
Nam in
Luca Dominum ad discipulos sic dicentem audimus: Desyderio desyderaui hoc Pascha
manducare uobiscum, antequam patiar. Signanter hoc Pascha inquit, quod ad
salutem omnium credentium instituitur; desyderaui manducare uobiscum, ut ante
mortem meam discatis, quomodo uos idem oporteat aliis ministrare in mei memoria et qualiter
uobis conueniat corporis et sanguinis mei sacrificium offerre Deo pro omnium, qui in me
credunt, salute.
Coenantibus ergo eis accepit Iesus panem et benedixit
Sed ad eos dirigitur sermo, qui perseuerarunt in
tentationibus cum Christo, non ad eos, qui pręuaricati sunt sicut Iudas, cuius locum obtinuit
Barnabas, ut apostolorum duodenus numerus plenus esset et alii apostolici uiri singulis eorum
adherere possent, quorum uirtutem ante fuissent imitati.
Deinde in Mattheo et in Marco ad eos dicentem audimus:
Postquam resurrexero, pręcedam uos in Galileam. Sed in Luca ad Petrum Symonem:
Ecce Sathanas expetiuit uos, ut cribraret sicut triticum. Ego autem rogaui pro te,
nocte hac, priusquam gallus uocem bis dederit, ter me es negaturus.
Quęstionem ita equidem soluendam reor, quod alii
Quęstio
tres Euangelistę attenderunt trinę negationis initium tantum, Marcus autem expressit
et finem. Ante primum enim galli cantum coepta est trina negatio, ante secundum peracta.
Discreuit ergo Marcus ipsas negationes. Alii non diuidendo tres totas in prima incluserunt,
ueluti unum corpus efficientes trinę ipsius negationis. Vnde tunc quoque, cum facta est, totam
explicant ante
negaturus.
Quęstionem ita equidem soluendam reor, quod alii
Quęstio
tres Euangelistę attenderunt trinę negationis initium tantum, Marcus autem expressit
et finem. Ante primum enim galli cantum coepta est trina negatio, ante secundum peracta.
Discreuit ergo Marcus ipsas negationes. Alii non diuidendo tres totas in prima incluserunt,
ueluti unum corpus efficientes trinę ipsius negationis. Vnde tunc quoque, cum facta est, totam
explicant ante galli cantum, licet et post *corr. ex
Ante primum enim galli cantum coepta est trina negatio, ante secundum peracta.
Discreuit ergo Marcus ipsas negationes. Alii non diuidendo tres totas in prima incluserunt,
ueluti unum corpus efficientes trinę ipsius negationis. Vnde tunc quoque, cum facta est, totam
explicant ante galli cantum, licet et post *corr. ex ante primam
gallus cantauerit et iterum post **corr. ex ante secundam et tertiam,
sicut Marcus affirmat.
Et cum Petrus dixisset ne in mortem quidem eunti se defuturum, similiter
ante secundum peracta.
Discreuit ergo Marcus ipsas negationes. Alii non diuidendo tres totas in prima incluserunt,
ueluti unum corpus efficientes trinę ipsius negationis. Vnde tunc quoque, cum facta est, totam
explicant ante galli cantum, licet et post *corr. ex ante primam
gallus cantauerit et iterum post **corr. ex ante secundam et tertiam,
sicut Marcus affirmat.
Et cum Petrus dixisset ne in mortem quidem eunti se defuturum, similiter omnes dixisse
Mattheus et Marcus aiunt. Veruntamen
tres totas in prima incluserunt,
ueluti unum corpus efficientes trinę ipsius negationis. Vnde tunc quoque, cum facta est, totam
explicant ante galli cantum, licet et post *corr. ex ante primam
gallus cantauerit et iterum post **corr. ex ante secundam et tertiam,
sicut Marcus affirmat.
Et cum Petrus dixisset ne in mortem quidem eunti se defuturum, similiter omnes dixisse
Mattheus et Marcus aiunt. Veruntamen et hi fugerunt et ille negauit, ut noscamus nostram
fragilitatem in tentationibus
insidiantur. Tales sunt et hypocritę, qui se Deo seruire gestu habituque testantur
et magis corpori suo seruiunt, dum sub religiosę uitę uelamento collectas elemosinas
hauriendis uoluptatibus turpiter impendunt. Christum aperte osculantur coram populo
precationibus insistendo, ante sanctorum imagines genua flectendo, uultum modo in terram quasi
humiles demittendo, modo ueluti diuina contemplantes cęlum uersus errigendo. Inde autem semoti
lasciuiunt, tuburcinantur, libidinibus diffluunt et Deum offendere, dum prauę cupidini
indulgent, non dubitant. Et
cupidini
indulgent, non dubitant. Et quoniam aliter quam uideri uolunt uiuendo Iudam emulantur, nisi ad
poenitentiam conuersi sese correxerint, cum illo simul inferno poenas dabunt. Porro impii illi
accepto proditoris signo iniecerunt manus in Iesum et tenuerunt eum, cuius paulo ante uoce
perterriti ceciderant in terram.
Iudę scelus
Sed perpendamus parumper studio diligentiore Iudę scelus, et uidebimus, quam nullo
prorsus malorum hominum immanitas placetur beneficio, nullis leniatur
salutem non parendo. De tua tamen bonitate confisi ad te confugimus, tuam
misericordiam imploramus. Ignosce confitentibus, dimitte supplicantibus et, qui pro peccatis
nostris mortem pati uoluisti, eadem pietate suscipe poenitentes et gratiam facere dignare ante
te humiliatis, fragilitatis humanę memor, quę nisi tua ope sustentetur, labatur et corruat
necesse est.
Sed iam redeat, unde digressa est, oratio!
Mori debet — inquiunt — quia se Filium Dei fecit. O cęcam inuidorum
crucis morte extinguere maturarent. Quid hac iniquitate nequius?
Quid hoc iudicio peruersius? Nullius unquam tam mira opera neque uidisse neque audisse, et
tamen* nulli unquam sic fuisse infestos atque infensos. Quid hoc fuit, nisi quia pontifices
ipsi, scribę et pharisei (ut ante diximus) plus nimio ambitiosi erant? Primas amabant
cathedras in foro, primos recubitus in coenis, et tanto dignitatis suę fastu intumuerant, ut
pati omnino non possent alium ullum in populo ęque ac seipsos honorari. Quem ergo sibi publica
plebis ueneratione uel pręferri
h abet inuidia, quod prius autorem uexat suum quam alteri mali aliquid inferat.
Animum liuentis interior prius exurit cura, quam ad patrandum facinus, quod meditatur,
prorumpat. Intus indignatio, intus irę rixęque sęuiunt, intus odia grassantur, nec ante se
foras premunt, quam cor illud, in quo natę sunt, acriter exederint. Et quoniam non minus
inuidentem solicitat quam inuisum offendit malignus liuor, nulla magis cauenda est animi
pestis, nullum magis fugiendum uenenum. Hac superatus Cayn* fratrem interemit, Esau suum
Kožičić Benja, Šimun [1516], De Corvatiae desolatione, versio electronica (, Roma), verborum 1764, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [begniusscorvatiae].
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], Catulli carminis epitomae, versio electronica (), Verborum 1474, Ed. Bratislav Lučin [genre: prosa oratio - epitome] [word count] [marulmarcatull].
Marulić, Marko (1450-1524) [1517], De Veteris instrumenti uiris illustribus, versio electronica (), Verborum 29840, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - vita] [word count] [marulmarvirill].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio Tranquilli Parthenii Andronici Dalmatae contra Thurcas ad Germanos habita, versio electronica (, Augsburg), 35 versus, verborum 5015, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfthurcgerm].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Oratio de laudibus eloquentiae auctore Tranquillo Parthenio Andronico Dalmata in Gymnasio Lipsensi pronuntiata, versio electronica (, Leipzig), Verborum 4822, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - oratio] [word count] [andreisfeloq].
Andreis, Franjo Trankvil (1490-1571) [1518], Ad Deum Contra Thurcas Oratio Carmine Heroico, versio electronica (, Nürnberg; Ingoldstadt), 326 versus, verborum 2269, Ed. Neven Jovanović [genre: poesis - carmen; poesis - silva] [word count] [andreisfthurcher].
Marulić, Marko (1450-1524) [1519], De humilitate, versio electronica (), Verborum 81625, Ed. Branimir Glavičić [genre: prosa oratio - tractatus] [word count] [marulmarhumil].
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.