Your search found 2195 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1220-1331:

Sulpitius, Quintum Mutium, de Iure interrogasset; respondisse, turpe esse patricio, et Nobili viro, Ius in quo versatur ignorare. Qua reprehensione Sulpitius motus, adeo Iuri operam dedit, ut merito inter Iurisconsultos, palmam assecutus fuerit. Ioannes Franciscus de Pavinis, in praefatione Extravagan. D. Ioannis Papae XXII. Apud Persas autem pueros Ius a Magistris, sicut alibi Grammaticam, didicisse; refert Osorius libro 7. de Institutis Regis.

et Regem nostrum, generaliter fuerunt prorogatae. Ubi Nota, quod Causae Tutelarum, non observationis mandatorum, personalis ammonitionis, divisionis bonorum inter fratres carnales, aut patrueles, in quibus Repulsio subsecuta fuerit: item Dotum, ac paraphernorum, nec non Appellationum, ex recepta iam consuetudine, in omnibus terminis, ad instar Causarum Appellatarum, extra seriem levantur, et adiudicantur: 4. Vlad. art. 16. In

Octava celebratur, pro octavis diebus festorum Sancti Iacobi Apostoli, et Epiphaniarum Domini, in Civitate Zagrabiensi Montis Graecensis dictae Octavae, ab octavo die, praenotatorum festorum, quo inchoati solent, si Iuridicus fuerit. Hic superpondii loco adiiciendum putavi: a multis dubitari, et quaeri solere; cur clausula illa, (tam ante cladem Mohachiensem, quam vero post obitum Serenissimi quondam Ludovici Regis, etc.)

etiam Diaetae Regni, discuti soleat. Et haec indifferenter, per praenarratos iam tres terminos Iuridicos currit, licet interdum extra illos etiam ventilari consueverit, potissimum autem ubi publica constitutione, ita conclusum fuerit: veluti art. 35. anni 1601. Estque propria Fisci Suae Maiestatis Regii, super acquisitione bonorum, deficientium in semine, dominorum duntaxat magnatum, (et non nobilium.) Vel prosecutione casuum

sive Extraordinariarum dicti Fisci Regii? Quoniam de Fisco incidit mentio, et multi in eo haesitant, an hoc nomen certam aliquam personam significet, vel quid aliud: ideo non inconveniens fuerit, paucis declarare, quidnam rei sit, et unde hoc nomen traductum, atque a quibus primum usurpatum extiterit. Fiscus igitur, olim apud Romanos dicebatur proprie pecunia Principis. Constituto enim Principe, Lege Regia, ad

paupertatis suae producant, tam in Curia Regia, quam etiam in Sedibus Comitatuum: in quibus primo sedis die tantum discutiuntur: art. 51. et 52. anni 1563. Et si aliquando, ob vetustatem testimonii, exceptum fuerit contra eos, quod scilicet a tanto tempore, ditescere potuerint, cum poena indebitae exceptionis: petant exmitti ad partes, pro recognoscenda praetensa ditatione; vel adhuc asserenda paupertate, ac ex reportata

dicitur: ac quomodo quoque Processus Iudiciarius intelligitur? Quandoquidem omnis causa, sive lis, ad ius, legem, morem, ac consuetudinem, tanquam formam quandam iudiciariam referatur, et terminetur; operae precium fuerit paucis declarare, quid sint singula. Et primo quidem, De iure dicendum videtur: quod si a iustitia, ut nonnulli volunt, deducatur, pro eoque sumatur, quod est rectum et iustum; erit, ut Tullius

ac quasi pro legibus iam usurpatis. Quae omnia, cum stabilia et perpetuae veritatis esse debent, quamdiu in iudiciis haberi possunt, tamdiu alia consuetudo admitti non debet, (nisi ipsis per talem consuetudinem iam derogatum fuerit,) quia sic, et generales leges, et privilegia, ac iudiciariae sententiae (ad quas, et quae, ut praemissum est, omnis lis terminari debet) innumeris ferme literis,

moribus, placitisque cuiuslibet huiusmodi populi deducitur, ac pro lege statuitur. Quia vero saepe occurrunt ista verba; Ipso iure, Ipso facto, vel De facto, vel Eo facto: ideo non inutile fuerit ea declarare, quid significent. Omnia igitur ista, idem significant, et sunt usitatissima Axiomata, sive Maximae Iuris, denotantes generales quasdam propositiones, veluti in Syllogismo Maiores esse solent, de statuto

significant, et sunt usitatissima Axiomata, sive Maximae Iuris, denotantes generales quasdam propositiones, veluti in Syllogismo Maiores esse solent, de statuto aliquo Iure, vel Lege; ut verbi gratia: quicunque transgressus fuerit edictum Principis tale, taliter puniatur: vel, qui voluntarium homicidium perpetraverit, capite plectatur: aut, qui furatur, suspendatur. Et in hac propositione, non requiritur ullum ministerium Iudicis constituentis

art. 2. Sic etiam, si in Literis Introductoriis, seu Recaptivatoriis, aut Reambulatoriis, vel Admonitoriis, terminus aliquis Octavalis, ad quem Evocatio (ex ratione in iisdem Literis expressa) fieri debeat, denotatus fuerit: tunc ad Octavum usque diem illius festivitatis, cuius Octavae inseruntur, Executio cum illis peragi poterit. Ante festum tamen, et non post festum illud: 1. tit. 33. Neque vero illae Causae, quae sub

imprimis diriguntur, frequentius de Evocatione, quam de Citatione sonare videntur. Et Stylus etiam potius Literas Evocatorias, quam Citatorias continet. Tertio: quod nemo nisi legitime citatus fuerit, cuiquam respondere, et iudicio stare debet: Andrea II. art. 2. 1. Vlad. art. 11. et 12. 1. Tit. 9 Constitutione

Tertia Evocatio, est Utralis: ut si quis ad praeassumptam cautionem expeditoriam, in defensionem alicuius causae, vel ad Literas, vel literalia instrumenta, apud quempiam forsan habita, aut occultata, qualicunque Evocatione fuerit vocatus. Talis Evocatio, semper unico termino (ubi videlicet principalis causa levata fuerit) decidi et finiri consuevit: 2. tit. 18. Dicta Utralis, ex eo, quod utramcunque praemissarum duarum

alicuius causae, vel ad Literas, vel literalia instrumenta, apud quempiam forsan habita, aut occultata, qualicunque Evocatione fuerit vocatus. Talis Evocatio, semper unico termino (ubi videlicet principalis causa levata fuerit) decidi et finiri consuevit: 2. tit. 18. Dicta Utralis, ex eo, quod utramcunque praemissarum duarum Citationum, seu Evocationum sequi velis, licitum sit tibi, cum idem plane Brevis Iuris processus in ea

citandus existit, et medio testimonii eiusdem Capituli, vel Conventus, curet ipsum citari: ac deinde reportata Citationis serie, extrahat exinde literas Relatorias, quas usque ad terminum eorum Iudiciorum, ad quae citatus fuerit, apud se conservet diligenter. Ubi Nota: quod Copia literarum Evocatoriarum, sine literis Praeceptoriis, ex Capitulis, et Conventibus dari debet: art. 58. anni 1550. Licet iam

quopiam notabili signo ibidem facto, et idem referente dicto testimonio in literis Relatoriis; huiusmodi Citationi locus dari solet, quia non per citantem, sed per citandum, ac suos, factum est, quo minus per homines facta fuerit. QUAESTIO UNDECIMA. / Ex quibus causis Citatio, vel Relatio eiusdem condescendere potest? Si debito modo non fuerit facta, non denotando

quo minus per homines facta fuerit. QUAESTIO UNDECIMA. / Ex quibus causis Citatio, vel Relatio eiusdem condescendere potest? Si debito modo non fuerit facta, non denotando scilicet Locum citati, quemadmodum iam dictum est proxime, aut tempus, vel Personam, quando videlicet, ubi, et per quem citatus extiterit. Ubi Nota: quod haec Citatio, sive Evocatio, solum per illos

ab Iudice excipere, cum de facili evanescere, ac pro nihilo haberi neque vero pro rato testimonio in processibus causarum, acceptari consueverint. Quin potius, etsi in iis aliquando responsio ad meritum causae spectans facta fuerit: nihilominus tamen, ipsa modo praemisso praeterita, ad primordia regressus fieri, atque causa condescendere solet. Ut factum est in causa Szamoboriana Magnificae quondam Dom: Comitissae Annae Mariae, Consortis

Possunt maxime, propter tres praecipue causas: primam; si uti praetactum immediate est, deductio Genealogiae motorum causae ab ultimo in praesentem, rite facta non fuerit. Secundam: si similiter Processus causae ultimus, bene non sit specificatus, neque ob id novus suum principium bene sumpserit. Tertiam: si Condescensio eiusdem casuae, ubi potissimum per adeptionem bonorum fieri

sine Inhibitoriis destrui possunt. Post Decem dies autem, Literatorie, hoc est, vigore literarum Inhibitoriarum, per testimonium Capituli, vel Conventus, in cuius processu scilicet Actor extiterit, vel saltem inventus fuerit, inhiberi consueverunt. In quibus, licet Reus sententiam conscriptam ad se, recipit: nihilominus tamen ad primordia regrediendo, Paria Praesentium, et Iudicialium accipit. Tertia autem, praemissis modis, neque destrui,

videntur. Unde cautus esse debet Reus, ut sic petat Paria, et inspiciat productas, quod amplius non sit sibi integrum, eadem vel petere, vel inspicere. Ubi Nota: Quod si unus ex Coincausam attractis mortuus fuerit, vel aliter liti cesserit, ac ob id in ea quoque parte causa in alium superstitem condescensa extiterit; solum quidem, si voluerit, Par super condescensione petere poterit, sed reliqui processus paria, ei non dabuntur,

fori, et Termini, atque etiam Actoris, passim. His addi potest dies Festus, qui et Decretalis dicitur: Lib. 1. S. Ladislai Regis, cap. 38. Ubi Nota: I. Quod si Citatio tantum fuerit facta, tali die Decretali; non condescendit, ast si Deliberatio, sive Adiudicatio celebrata extiterit; talis omnino condescendere solet. Quia Festis diebus, Iudicia fieri et celebrari, tam Iure Canonum, Dist. 2. de

vel Litis motione, vel etiam absque illa, per literas Prohibitorias et Protestatorias, coram aliquibus personis authenticis, vel in locis credibilibus rite et legitime factas, ac postea in Iudicio Contradictorio, cum opus fuerit, productas. Siquidem et Litis motio, Triginta duorum annorum spacium complectitur; et si interim prosecuta non fuerit, expletis illis (beneficio praetactae Prohibitionis) ex novo

ac postea in Iudicio Contradictorio, cum opus fuerit, productas. Siquidem et Litis motio, Triginta duorum annorum spacium complectitur; et si interim prosecuta non fuerit, expletis illis (beneficio praetactae Prohibitionis) ex novo suscitari debet: 1. tit. 79. Et non simpliciter (uti textus innuere videtur) quia sic nunquam Praescriptio incurreret. Quod esset contra naturam

emanatarum; per Actorem, iuramento mediante, allegatione cuiusvis Praescriptionis non obstante, recuperari possunt. Et nec tale iuramentum (A) potest reiicere in (I) quod haec sit hoc in casu specialis lex, neque illud prius fuerit ipsi, per (I) submissum, ex quo reiectio necessario sequi posset. Prouti et in Causa Illustr: Domini Comitis Erdödi, contra Venerabile Capitulum Zagrabiense deliberatum est, Anno 1610. Posonii. At

Quot species Praescriptionis, seu certi temporis Iudiciarii, enumerari possunt? Cum multa in certo tempore, vel a Lege Statuto, vel ab antiqua iam Consuetudine observato, fieri, vel non fieri dicantur; non abs re fuerit, hic aliquot Exempla istius temporis seu Praescriptionis annotare, ut quaeque a quolibet statim cognosci, et intelligi possint. Sunt igitur huius Temporis seu Praescriptionis, quae magis et quasi quotidie occurunt, Una

habebuntur: 1. tit. 33. sed de novo resumi debent, necessario. Ad quam, referri solet Accusatio mariti, contra uxorem adulteram: computando eam a die commissi adulterii, si id ad notitiam mariti delatum fuerit. Qui si uxori tale adulterium, ad primam maculam condonaverit, et ipsi se deinceps commiscuerit; in posterum ipsam, praetextu illius accusare valebit nunquam. 1. tit. 105.

in Iudicio contradictorio, per eundem Iudicem, iterum resuscitari debebunt, sine Citatione, aut alio quovis processu, sed solum facta declaratione, sive publicatione resuscitandae Sententiae. Verum, si antiquior fuerit, per Praeceptorias, potissimum coram Iudicibus Pedaneis, melius resuscitari debebit. Et si per Non venit tantum fuit extradata: comparente iam Reo, et Paria eius petente, non ad Executionem exmittitur, sed in processum

iam Reo, et Paria eius petente, non ad Executionem exmittitur, sed in processum reiicitur. Item, super Violenta Bonorum occupatione, si violentus occupator, intra anni revolutionem, ex illis pari potentia eiectus non fuerit, etiam cum notabili incommodo, 3. tit. 22. tunc elapso anno, Iure mediante, conveniri debebit: 1. tit. 68. Item, Domini novi Praelati, habent annuam Prorogationem in causis Praelaturae suae:

ac Evocationis, infra Decimum quintum diem, diei ipsius Evocationis reportare. Alioquin enim si id facere neglexerit, et Actor Paria huiusmodi literarum Rescriptionalium vigore Praeceptoriarum, pro sui parte extrahere coactus fuerit, sicque expensis tantummodo gravatus extiterit, petieritque contra (I) superinde Iudicium; statim in poena Calumniae ex eo convincetur: Styl. Et non debet per huiusmodi terminum, terminus primitus posthac

huiusmodi Literae super ea extant, vel inveniuntur in Stylo. II. De praedicto exsolvendo Onere, variant inter se multi. Alii enim dicunt, communiter exsolvendum semper Tribus florenis: et Alii, inter quos est Decius, si Actor fuerit, cum Sex florenis; si vero Reus, cum Tribus tantum deponendum esse. Quod colligi videtur, ex tit. 86. par. 2. ubi Reus in iudicio, Trium marcarum; et Actor in

factum est Eperiesini, Anno 1611. cum Francisco Desőfi. De quo vide plura infra, Quaest. 31. cap. 9. II. Respondens ad Principalem Actionem in Iudicio, etiamsi Prohibita usus fuerit, nihilominus tamen ad Exceptionem dilatoriam, vel incompetentiae, postea non poterit regredi; sed bene in Principali causa, omnino diversum quid a priori respondere valebit. Et ideo dici solet: a Responsione reali, non

Repulsione reputaretur; quia sola non admissio, Repulsionem ipsam importat. Quod idem est, atque illud, quod in Tripartito, loco citato exprimitur, Repulsionem esse, si pars triumphans, extra dominium bonorum reobtentorum fuerit. QUAESTIO DECIMA NONA. / Semperne post factam Repulsionem, Repellens est citandus? Non semper. Nam Repulsio bifariam fit. I. Ad Iudiciariam

tunc non est necesse repellentem citare; sed sufficit Executionem impeditam esse. Unde et Iudex Capitulo vel Conventui mandat, ut seriem solum huiusmodi Executionis, ut fuerit expedita, ad decimum quintum diem, ultimi diei ipsius Executionis, legitime perdurando, sibi rescribat. Stylus. Ex quo colligitur, Literas Repulsionales, esse solum Rescriptionales dicti Capituli, vel

cur repulerit, reddat rationem; alioquin Repulsio nulla erit, sed prior sententia manebit; ac debitae Executioni demandari debebit. Sin autem ratio stabit, nullum onus exsolvere tenebitur, etsi depositum quoque iam id fuerit, eidem restitui debebit, nisi ut in proverbio est, mortuum suo loculo repositum referre, piaculum foret.

fuisse dignoscatur, omnes tamen nonnisi unum onus deponere debebunt, in Curia quidem florenos 72. in Comitatu florenos 36. tantum, 2. tit. 73. et 74. Et si pluribus vicibus quoque facta fuerit, pro una tantum reputari debet. Ibidem, sed in una duntaxat Executione. QUAESTIO VIGESIMA PRIMA. / Potestne Repulsionem facere, qui in processu

Repuls. non obstan. sibi dari, et de portione poenae, indebitae actionis satisfactionem fieri et administrari, si, videlicet vicerit. Ast si succubuerit, et sententia definitiva contra ipsum Executioni demandata fuerit; tunc demum extra dominium, Novo, cum gratia uti poterit. Et sic hoc primo processu causa finiri solet, sed ubi communis celebrabitur, aliter procedendum erit, ut iam immediate patebit.

restitui commissa, post Repulsionem ad se pertinere non probans, in facto Maioris potentiae convincitur, art. 12. anni 1536. III. Quod etsi in aliqua causa Repulsio praeclusa fuerit; Nihilominus tamen si pars Incausamattracta per se, vel per Procuratorem suum, ex onere ipsius, portionem suam levaverit, postea illam omnino admittere debebit, quia per

quilibet Exceptiones pro se necessarias, aut de periurio, vel mala testificatione, aut infamia, vel aetate contra eos, quos voluerit, et digne poterit, facere et opponere queat, ne praesertim periurium, si quod commissum fuerit, impunitum praetereat. 2. tit. 29. Ubi Nota, I. Quod Socius criminis, non admittitur in testem contra socium, nec pro socio, neque est idoneus testis, etiam ad formandam Inquisitionem

24. capitis huius. QUAESTIO SEXTA. Quot Status Causarum solent adnumerari? Non fuerit abs re, hoc loco dicere de Statibus; ex quibus causarum probationes deduci solent, Hi itaque quinque universe numerantur. Definitivus, Legalis, Coniecturalis, Testimonii, et Quaestionum, sive Equulei. Quibus omnibus

simul concurrentibus. Primo, si factum contra ipsum, per unum testem probabitur, cum unus testis, ad plenam probam, non sufficiat. Secundo, si minas ad tale factum patrandum dedisse probabitur. Tertio, si vacillet vel varius fuerit, in dicto suo, super tali facto. Quarto, si tam vilis persona fuerit, quod etiam alias iuramento suo, non crederetur. Quinto, si propria eius confessio, de tali facto, per unum testem, contra ipsum probabitur. Sexto, si

probabitur, cum unus testis, ad plenam probam, non sufficiat. Secundo, si minas ad tale factum patrandum dedisse probabitur. Tertio, si vacillet vel varius fuerit, in dicto suo, super tali facto. Quarto, si tam vilis persona fuerit, quod etiam alias iuramento suo, non crederetur. Quinto, si propria eius confessio, de tali facto, per unum testem, contra ipsum probabitur. Sexto, si fama etiam continuata per bonos et non malevolos probabitur, contra

non debet, et non nisi post Probationes Testium Auditas et Publicatas, prout ordo Iuris requirit, et etiam sententia interlocutoria de torquendo subsecuta, ac sic demum si quid confessus fuerit, Iudicio subiici. Verum Hic Nota; diversas confessiones Reorum, diversos etiam fines sortiri solere. Et (I) quidem, Confessionem factam sponte in criminalibus absque tormentis, vel metu tormentorum, etiam nullis indiciis

II. Confessionem factam per Reum in tormentis, Nullis, vel non legitimis indiciis praecedentibus, non valere et reddi nullam, etiamsi millies fuerit ratificata; nec ex ea sequi posse condemnationem illius; Mynsing. obser. 23. cent. 5. III. Confessionem in tormentis factam, si non ratificetur, non inferre condemnationem; verum dare

probationes luce meridiana clariores exigendas, crimina autem non praesumenda esse. Andr. Fachin. lib. 9. cap. 16. Nisi forte Iudex promittat impunitatem delinquenti, et tunc si delictum confessus fuerit, non tenetur promissum servare, sed ex tali confessione, potest ipsum condemnare, et excusatur a non praestita promissione; Quia publici boni magis debet habere rationem, quam privati. Vivius part. 1. opin.

tit. 32. Ubi Nota quod praemissi isti Quinque modi iurandi, observantur tunc tantum, quando sententia aliqua, ex responsionibus partium, ad communem Inquisitionem exmissa, sed nondum satis comprobata fuerit. Paragraphus autem sequens, citati 32. tit. qui incipit. Quod si Actor etc. refertur ad responsiones partium, ex quibus videlicet sententia ad probandum adhuc subsequi debet, ut

litis, talibus literis, nondum exprimi consueverat; prouti neque de praesenti solet, sed solummodo memoria rei peragendae continebatur; unde recte (Memorialis) nuncupari caeptae sunt, vel quod idem illud tunc fuerit, quod nunc (Super eo) appellari solet. III. Meritum causae, super quo iuramentum deponi debet, hac clausula (Super eo) declarari consuevit. Styl. Quod alias

1613. art. 23. Rustica persona contra Nobilem in Quinque casibus, vigesimo se abiurare tenetur, in Minoribus vero tertio se. Si autem uterque tam scilicet Actor, quam Reus Rusticus fuerit, inter quos iudicium administrabitur, tunc modus et ordo Loci ac Patriae, ubi Reus moram trahit observatur. 3. tit. 27. Verum in isto quoque casu communiter iam ex recepta consuetudine, prout in praemissis

omnibus, usus iam magis observari solet, quam scripta forma. 3. tit. 27. Hic tamen Nota, si Actori Nobili, contra Reum rusticum cum pleno rustici homagio, iuramentum ad caput illius, adiudicatum fuerit, an idem Actor illud decimo se Nobilibus tantum, pro quadraginta Rusticis, de debito modo, et sufficienter praestare poterit, nec ne? cum super hoc, nulla expressa lex habeatur, sed tantum

actionem Actoris affirmare; et alterum dictae actionis, seu praetensi contra se facti, cur id fecerit, rationem dare. Atque ideo nisi sufficiens ratio per ipsum data fuerit, ad propriam iam confessionem condemnari poterit. Imo vero, cum nemo sibi satis, vel Iudex, esse possit, 2. Signif. art. 8. neque data facti ratio, soepenumero in Iudicio contradictorio, ipsum salvare

ipsum salvare potest; ideo hac in parte consultius foret ipsi, cautius procedere. II. Quod per huiusmodi Affirmationem, vel Negationem, dicitur lis contestari, quae nisi hoc modo contestata fuerit, directe neque probari, neque diiudicari poterit. Imo vero ob omissam huiusmodi litis contestationem, Iudicium redditur nullum, et sententia quoque exinde secuta nulla, Mynsing. obs. 74. cent. 3. Atque ob id

VIGESIMA TERTIA. An AEque depositorio in facto depositi, sicut in factis mutui et debiti, ipsis (I) solis suis in personis iuramentum decerni deberet? Non aeque, sed maiori cum manu, ita ut si magna summa deposita fuerit, quinquagesimo se, sin minor, cum minori: Sic iudicatum est Posonii, in causa familiae Ghiczii Anno 1612. Ubi Nota, Quod Depositum est omnis res, de cuius absoluto dominio,

dictum est, in qua nulla condemnatio, sed saltem expurgatio necessaria ponitur. Ac sic Priori notatus (si tamen contra ipsum statim et in continenti literali documento, vel humano testimonio sufficientibus, probata fuerit) simpliciter reiici debet. Alias autem reiectio non stabit, et obiiciens in emenda linguae merito convincitur. Quanquam Iure Civili huiusmodi excipiens, non teneretur actione iniuriarum. Andr. Fachin.

plusque fidei Nobilium creditur, quam rusticorum. QUAESTIO QUARTA. Sed posteaquam huiusmodi Oculata Revisio, et Demonstratio in facie facta fuerit, ubinam tandem Attestatio videntium testium, celebrari solet? Plerunque in loco sedis Iudiciariae, sicuti et in communi Inquisitione, et soepenumero in facie iurium possessionariorum litigiosorum et occupatorum, prout

QUAESTIO DECIMA. Quomodo tamen cum demortuorum testium attestationibus procedendum? Sic, ut cum Exponenti, pro, vel contra, proba adiudicata fuerit, atque ideo ad communem celebrandam in partibus attestationem exmittetur, praeassumetque prioribus etiam attestationibus se uti velle, tunc demortuorum quoque testium fassionibus se usurum, tempore reportationis

sentiendum? Non, quia singulos testes Iudex committit accedendos. Ideoque quisque eorum domi suae requirendus; vel per occasionem ubi personaliter reperiri poterit interrogandus, dummodo in eodem Comitatu repertus fuerit, qui in literis Compulsoriis est annotatus; specificarique debebit in Relatoriis, quod talis locus, in quo repertus sit, in huiusmodi Comitatu adiaceat; alias non stabit. Ubi Nota, Quod licet testes istius Attestationis

Deus, cuius nutu et hactenus crevisti, et deinceps quoque crescere poteris. Sed redeamus ad propositum. Sic et in aliis procedendum, in quibus tamen, si huiusmodi series Genealogiae, in aliquo intermedio gradu interrumpta fuerit, neque continuata, ad Primum Truncum qui nullum gradum facit, perducetur; illico ex tali defectu stare non poterit, neque valebit. Tertium, debebit illi, pro rata portione sua, expensas hucusque in causam

quavis ipsius Ingerentis renitentia, et neque amplius in causa ingerens procedere poterit, Actore liti cedente; quia ruente fundamento, ruere necesse est, et superaedificatum. Ast si post latam sententiam concordia subsecuta fuerit, poterit nihilominus etiam is, per se procedere. 2. tit. 85. CAPUT OCTAVUM.

habeatur. Fiunt autem tali modo: Appellatori datur primus annus integer ad causam finiendam; et si iusto impedimento interveniente, aut etiam Iudice appellationis negligente, causa finita non fuerit, etiamsi impedimentum fuerit unius diei, datur ei a lege secundus annus integer; et si tunc in secundo anno, causa non fuerit finita; sive Appellator habuit iustam causam impedimenti, sive non; attamen lex non dat ei

habeatur. Fiunt autem tali modo: Appellatori datur primus annus integer ad causam finiendam; et si iusto impedimento interveniente, aut etiam Iudice appellationis negligente, causa finita non fuerit, etiamsi impedimentum fuerit unius diei, datur ei a lege secundus annus integer; et si tunc in secundo anno, causa non fuerit finita; sive Appellator habuit iustam causam impedimenti, sive non; attamen lex non dat ei ulterius aliquod tempus, sed

et si iusto impedimento interveniente, aut etiam Iudice appellationis negligente, causa finita non fuerit, etiamsi impedimentum fuerit unius diei, datur ei a lege secundus annus integer; et si tunc in secundo anno, causa non fuerit finita; sive Appellator habuit iustam causam impedimenti, sive non; attamen lex non dat ei ulterius aliquod tempus, sed Appellatio est deserta, et sententia a qua fuit appellatum, debet mandari Executioni, ne lites sint

immortales. Verum de aequitate Praetoria, et ex clausula generali (si qua iusta causa etc.) petenteque Appellatore, restitueretur in integrum, solum ad tantum tempus, per quantum probatum fuerit, ipsum habuisse iustum impedimentum. Et sic, si laesio fuerit unius anni, secundi integri, unus annus integer restituetur ei, qui dici poterit, annus tertius. Si vero laesio fuerit tantum de una die, vel de uno mense

generali (si qua iusta causa etc.) petenteque Appellatore, restitueretur in integrum, solum ad tantum tempus, per quantum probatum fuerit, ipsum habuisse iustum impedimentum. Et sic, si laesio fuerit unius anni, secundi integri, unus annus integer restituetur ei, qui dici poterit, annus tertius. Si vero laesio fuerit tantum de una die, vel de uno mense dicti secundi anni, tunc una sola dies, vel unus mensis solum

solum ad tantum tempus, per quantum probatum fuerit, ipsum habuisse iustum impedimentum. Et sic, si laesio fuerit unius anni, secundi integri, unus annus integer restituetur ei, qui dici poterit, annus tertius. Si vero laesio fuerit tantum de una die, vel de uno mense dicti secundi anni, tunc una sola dies, vel unus mensis solum restituetur ei. In duobus tamen casibus, tale tempus fatale, currere non solet; Primo,

solius Actoris iuramento submissa, de sede Comitatuum non transmittitur, 3. tit. 35. II. Causa, in qua alicui parti iuramentum, sola sua in persona deponendum, similiter in sede Iudiciaria Comitatuum adiudicatum fuerit, illa pars a tali adiudicatione non potest appellare, 1. Vlad. art. 72. (In Regno tamen Sclavoniae, ex terminis Octavalibus in causis ibidem motis, ad cuiuslibet partis instantiam, semel conceditur

ita postulante, sine omni onere eiusdem, idque semel tantum, tam per Actorem, quam Reum, cum omni plenitudine Iuridicorum gravaminum, qualitercunque in ea subsequendorum. Ubi Nota, quod si talis Translatio causae facta fuerit in hospitio coram Magistro Protonotario, poterit habere suspirium petens id, transferens in iudicio; at si praecise in ipso Iudicio fiet, tunc absque omni suspirio causa discuti debebit. Ita Iudicatum

Ast Transmissiones Regni Sclavoniae, in utroque termino Iudiciorum revideri possunt, art. 40. Anni 1569. Et ratio est, quia cum transmittatur in Curiam Regiam 3. tit. 3. ubicunque illa fuerit in toto Regno Hungariae, vel Iudicia in ipsa celebrabuntur, recte huiusmodi Appellationes, in ipsa revideri possunt; quandoquidem ad nullum certum locum, sed tantum ad dictam Curiam appellantur. Regni autem Hungariae

QUAESTIO DECIMA QUINTA. / Quotuplex esse potest? Quadruplex. I. Quo in causa succumbens, per nonvenientiam, simul cum inhibitione utitur. 2. tit. 77. imo vero, si non fuerit sententia extradata, poterit etiam absque literis Inhibitionalibus huiusmodi Novi iudicii, tam Iudices ab extradatione literarum sententionalium, quam partem quoque adversam ab extractione earundem; inhibere;

de quadruplici sententia. Sed hic occurrit non levis Quaestio, si enim causa, coram uno Iudice mota, et ad alterum Iudicem. Vigore 7. tit. part. 3. per eundem motorem translata fuerit, idemque motor, coram eodem translatae causae Iudice postea convictus Novum Iudicium cum gratia impetraverit, quaeritur, tale Novum Iudicium, ad quem praemissorum duorum Iudicum

est, extra dominium bonorum, ut communiter dici solet. Aliorum autem priorum, intra dominium bonorum fieri conceditur, ante latam scilicet et pronunciatam definitivam sententiam. Imo vero, etiamsi non fuerit ex allegatis et responsis, sed solum per non venientiam pronunciata sententia, pars convicta Novum poterit petere Iudicium 2. tit. 77. et praecedenti proxime 15. quaest. Ubi Notandum, quod

simplex Novum iudicium, datur tantum cum clausula ista, (ut si forte parti triumphanti, literae Adiudicatoriae sententionales iam extradatae fuissent) easdem primum ab eadem repetant. Postea ubi ex superabundanti datum fuerit, praetexendo causas, quod forsan Iudices pedanei favore partis alterius (ut credi par est) allecti, iustis ac legitimis requisitionibus, et mandatis superiorum

faciant; alioquin coram eodem Iudice, in Curia Regia decimo quinto die, comparere debeant. Ex quo liquido apparet, tale simplex Novum iudicium, recte dici intra dominium fieri debere; etiamsi cum clausula ex superabundanti fuerit, uti iam praemissum est. Styl. QUAESTIO DECIMA OCTAVA. / Sed quibus temporibus quis uti potest, Novo hoc Iudicio, in processu

admittatur, quia quod singillatim in singulis fit, coniunctim quoque in utraque simul fieri debet; similiter et precium literarum sententionalium solvendum erit. Quod intellige, si iis, diversis terminis iudiciorum usus fuerit: Nam si extra terminos Iudiciorum, simul et in continenti, quasi primo sententiae contra se exequendae, Repulsionis velamine obviaverit, ac postea sub id, quo pars repulsa literas Relatorias ex Capitulo vel conventu pro

sententiae contra se exequendae, Repulsionis velamine obviaverit, ac postea sub id, quo pars repulsa literas Relatorias ex Capitulo vel conventu pro se, super huiusmodi facta Repulsione extrahere conabitur, Inhibitione usus fuerit, praetactasque Relatorias extradari inhibuerit, et partem repulsam, contra se evocari fecerit; tum solum Inhibitionis onus deponere, et rationem eiusdem dare inhibens tenebitur; quia totus iam praemissus processus, in

super hac re, in suo Syntagmate nove opinatur de Inhibitione. De quo plura vide supra quaest. 16. capitis huius, et 6. Vlad. art. 14. Hic tamen intellige, hoc Iudicium semel tantum dari solere, quo ad usum; ast si depositum fuerit per impetrantem, vel per Iudicem condescensum, iterum reimpetrari posse. QUAESTIO VIGESIMA NONA. / Unde igitur accidit, quod rarissime, vel potius

causarum reiicitur, cum propria manu eiusdem Protonotarii, dictoque ultimo die, et anno, annotatis. Quod scriptum posteaquam ad priorem Iudicem delatum, et per appellantem demonstratum fuerit, in prima statim sede Iudiciaria Comitatus, tunc pars triumphans, et talem iniuriam patiens, velit nolit, tali testimonio Iudicis reiicientis, contenta esse debebit, videlicet usque ad alium Iudiciorum, vel Diaetae

finem controversiarum, Iudicis pronunciatione accepit; quod vel condemnatione, vel absolutione contingit. Itaque quamvis statim postquam lata est in aliqua causa definitiva sententia; res iudicata dici potest, tamen quamprimum fuerit ab ea appellatum, fingitur non esse iudicata; ac proinde nec dici potest sententiam in rem iudicatam transivisse, a qua appellatum est, nisi Iudex appellatus, eam

QUAESTIO TERTIA. / In processu quotuplex potest esse sententia? Quadruplex. Prima, per non_venit, cui occurri solet Inhibitione cum Novo, 2. tit. 77. si fuerit iam extradata. Ast si adhuc prae manibus Iudiciariis invenietur poterit pars convicta illam ibi, etiam absque literis Inhibitionalibus inhibere, uti iam dictum est supra quaest. 15. cap. 8.

ita videlicet, ut si sententiatus, poenam subierit, bona seu iura possessionaria ipsius, salva manebunt, pro suis haeredibus. Si autem gratiam Regiam meruerit, et executio sententiae nihilominus per adversam partem peracta fuerit; tunc eadem Iura possessionaria filii, vel fratres aut alii legitimi successores, aestimatione communi, in termino per Iudicem ad id praefigendo, ad se redimendi habent authoritatem. II. Causa horum quinque Casuum erat

statim et de facto etiam absque literis sententionalibus, per Iudicem detineri, captivarique et puniri, libertate Nobilitatis non obstante, poterit. 2. tit. 58. Si autem absens fuerit, tunc ubicunque reperiri et deprehendi poterit, vigore literarum sententionalium, non quidem per Actorem, propria sua authoritate, sed per Iudicem suum ordinarium, vel hominem ipsius, post Executionem semper, ante autem

2. tit. 55. et 6. Matth. art. 55. Item 1. Vlad. art. 74. et infra quaest. 29. huius . Secundo, ubi vero solum sententia per non-venientiam et non comparitionem convictus fuerit: tunc ante literarum sententionalium emanationem sigillationemque, et manibus Actoris assignationem, in persona sua detineri nequaquam poterit. 2. tit. 58. Ubi Nota, I. Literas

aestimatione, rediment. Nam si talem terminum transcenderint, hoc est redimere omiserint, talis portio in rem adiudicatam transibit, et apud Iudicem, adversamque partem manebit, donec convicto, de Gratia Regia provisum fuerit, sine qua ipse propria virtute id facere nequaquam poterit. Imo vero filii, vel fratres non fuerint, etiam vicini et commetanei huiusmodi portionem redimere poterunt. 2. tit. 56.

est caput 51. lib. 2. S. Stephani Regis. Et quot ibidem, in margine colligitur; si vel sola intentio, per caepta iam aliqua intermedia, sive externa signa, ad conspirandum contra Regem continuata fuerit, aut sola voluntas conspirandi extremo constiterit actu, etiamsi effectus secutus non fuerit, affectus tamen criminalis est, et tam captivari, quam hac poena puniri possunt; quia de omni Iure et ratione, iniuria privatae

colligitur; si vel sola intentio, per caepta iam aliqua intermedia, sive externa signa, ad conspirandum contra Regem continuata fuerit, aut sola voluntas conspirandi extremo constiterit actu, etiamsi effectus secutus non fuerit, affectus tamen criminalis est, et tam captivari, quam hac poena puniri possunt; quia de omni Iure et ratione, iniuria privatae personae, minoris debet reputari, quam calamitas publici status Cic. Orat. 4. in

ex allegationibus et responsionibus, vel etiam per non-venientiam condemnatus, potest uti Repulsione, Novo Iudicio, et Procuratoris revocatione 2. tit. 75. Sed si in Diaeta primo modo fuerit condemnatus, neque Salvus conductus, neque Novum Iudicium ipsi per Regiam Maiestatem conceditur. Neque vero contradictoria Inhibitione, nec violenta Repulsione admittetur ei uti, sed absolute donatio regia, executioni in

Contractus, et Regii consensus in aliquem devolvendorum; et ex Citatione contra violentium huiusmodi bonorum occupatorem. Ubi Nota, quod si hoc in casu dicta Citatio per simplicem Evocationem facta fuerit, neque poenam violentae occupationis, neque damni refusionem Actor acquirere poterit, quia talis acquisitio per Citationem Insinuatione mediante, et non per simplicem Evocationem, fieri solet. Tertio, ex Contradictione

per praefatum defunctum obligata extiterant. Et ratio est huius tertii et primi modi, quod licet Contradictor, ante praemissam admonitionem bonae fidei possessor fuerit; tamen posteaquam super levanda pecunia sua admonitus, eandem non levaverit, malae tandem fidei possessor esse caepit. In secundo autem simpliciter violentus occupator fuit, et nondum praescripserat; ideoque praemissa ei

cadet; nisi forte ordo et aetas causae obstiterit. QUAESTIO DECIMA NONA. / Quae poena Calumniae? Est dum per Reum, in continenti literali documento, probata fuerit, Perpetua amissio causae, et Convictio Actoris in quinquaginta marcis homagialibus, ducentos florenos facientibus, in duabus Iudiciariis, in tertia partibus adversae solvendis 2. tit. 70. Et quia literali

non solum corrumpere, et vim inferre significat, sed et polluere, contaminare, ac probris afficere. Ideoque quando huiusmodi verbum aliquod, vel dictum minus honestum, vel aliquem contaminans, in sede Iudiciaria prolatum fuerit, ipsa propter sui sanctitatem violari, id est contaminari, pollui; et probris affici dicitur: Siquidem loca Iudiciaria, ut sunt dictae sedes Iudiciariae, vel etiam Senatus, publica hominum sanctione, et antiqua iam

autem quatuor modis: Re, ut dum quis se pulsatum, vel verberatum, aut domum suam vi introitam dixerit. Verbis cum alicui convitium fit; veluti si quis fur, latro, vel nequam dictus fuerit, Literis, cum quis carmen, historiam, aut aliud aliquid scriptum, in infamiam alterius scripserit, vel scribi ac confici curaverit. Gestu seu Habitu, ut dum quis praeter

quaest. 12. cap. 4. secus observatum fuisse apud veteres Romanos. Ubi Nota, quod occasione praemissae captivationis Nobilium, alios etiam casus, quibus captivari soleant, non incongruum fuerit huc referre. Et Primo, Factores, et Officiales dominorum Magnatum, aliorumque Nobilium, non reddita sufficienti ratione administrationis, proventuum, nulla obstante

defensae; ideo licet. Tit. 21. et 22. tertiae partis Tripartiti, satis luculenter modum et requisita, huiusmodi defensae pertractent: Nihilominus tamen non abs re fuerit, praesenti quoque occasione, plus adhuc aliquid de ea hic annotare, ut hoc modo quoque plenior eius cognitio haberi possit. Unde scias defensam secundum Legistas teste

quippiam probare, vel vero etiam iurare debeat? Nihil plane, sed ipsi iuxta obiectam contra se Inquisitionem debebunt se expurgare; ita videlicet, ut si levis contra ipsos Inquisitio obiecta fuerit, et ipsi vel caput submiserint, vel ipsam per Magistratum doceri cupiverint, cum medio homagio. At si fortis extiterit, et eam vel simpliciter negaverint, vel etiam sui innocentiam probandam praeassumpserit,

iam definitivae et pronunciatae sententiae sive rei adiudicatae, quae iam Veritas dicitur, finalis impositio, cum usu bonorum Actori acquisitorum, et ademptione eorundem ipsi Reo, poenaque si aliquando ei annexa fuerit, qua peracta, dantur Actori literae Relatoriae, seu Recaptivatoriae dictae, pro perpetuo privilegio. Ubi Nota. Primo, quod finitis huiusmodi causis, seu per sententiam finalem conclusis, omnes Iudices tam saeculares,

aquarum inundationem, vel gravem infirmitatem, vel invincibilem inopiam, vel latrones in via latentes, et similes casus dummodo probabili documento fulciri possint; alioqui nisi onus Iudiciorum, et sententiarum depositum fuerit, Executio ipsa fieri debet, etiam quo ad capitis poenam, non obstante Nobilitatis praerogativa. 2. tit. 59. QUAESTIO QUINTA.

QUAESTIO OCTAVA. Similiter quae poena etiam iis decreta, qui pro homine Regio, aut Palatinali, in huiusmodi literis Executionalibus inscriptus fuerit, et Executionem facere noluerit? Quicunque Nobilis per alium, seu alios quoscunque mediantibus nostris Regiis, vel aliis consuetis literis,

sive Conventus (absentibus, et non praesentibus partibus, ut vult Decius in suo Syntag.) sub iuramento referantur, atque in literis quoque Relatoriis semper specificetur, quod talis Relatio, sub iuramento fuerit facta. Quae constitutio, prioribus Relationibus non derogat, quia constitutiones futura litigant, et non praeterita. 2. tit. 2. Et si Capitulum vel Conventus iuramentum, modo praemisso, exigere neglexerit,

Palatinus, Dominus Iudex Curiae, et Dominus Secretarius Cancellarius, tanquam personalis Regiae Maiestatis praesentia. art. 15. anni 1536. (qui hodie est, Dominus Archiepiscopus Strigoniensis) si praesens fuerit; sin autem non, Locumtenens illius, hoc est, qui sigillum Iudiciale Regiae Maiestatis pro tempore tenet, quem nunc Personalem vocamus. 6. Sigis. art. 1. Item 6. Matth. art. 68. et 1.

Dominorum Assessorum, et Consiliariorum suorum, ad conservandum confert, 6. Vlad. art. 4. et 7. eiusdem art. 55. unus ex Dominis Praelatis, sive is Episcopalis dignitatis fuerit, sive alterius alicuius minoris, unus ex Dominis Baronibus, non tamen ordinarie Consiliariis suae Maiestatis, praefati duo Vice-gerentes, quatuor Magistri Protonotarii, quatuor Nobiles iurati, sive Assessores dicti,

QUAESTIO DECIMA SEPTIMA. Quae poena, si quis ad haec, Officia Praelaturae, Baronatus, et Assessoratus electus, in se levare suscipereque nollet? Si fuerit Praelatus, in Praelaturae suae, si vero Baro, vel Nobilis, in bonorum suorum amissione, condemnatur. 6. Vlad. art. 4. Vel si assumpserit, sed non advenerit, et Octavis in eisdem interesse recusaverit, nisi

forma? Debent maxime iurare, 1. Vlad. art. 33. et 3. eiusdem art. 4. Non quidem in posteriori hoc citato loco denominata forma de Rakos, de qua, ubinam contineatur, et qualis fuerit, non satis constat; neque vero forma illa, qua veteres Iudices adiurabantur, fol. 747. Maioris decreti; sed alia iam usitata, quae habetur 6. Sigis. art. 1. Item 6. Matth. art. 73.

facultas, etiamsi aliquando propositum finem non consequatur, ut proxime dicetur. Ubi Nota, pluribus nominibus eos denotari, qui quoquo modo aliorum causas agunt, atque ob id non abs re fuerit, eosdem paucis declarare. Advocatus igitur dicitur, non solum qui alterius causam agit, exponendo amici desiderium, et alterius desiderio contradicendo, ut Patronus; sed quicunque alteri praesenti adest in causa, officii

causae meritum postulabit, ad agendum accedet, art. 34. anni 1575. quia alias in Emenda linguae convincetur; veluti et Franciscus Pinkoczi Eperiessini, Anno 1611. Et si pro Actore fuerit, causam amittet, ipsumque principalem suum, in Iudicio Regali convinci faciet, et In-causam-attractum absolvet. 2. tit. 86. Si autem pro Reo egerit, ipsius quoque causam amittet: ergo cautus sit, tam pro

probationes dissimulat, falsas vero Rei excusationes admittit, ut ab impetitione Actoris absolvatur. Et Iure Canonico, punitur extra ordinem; nostro autem illi poena Aucariorum, si Iuramento calumniae astrictus fuerit, irrogatur; art. 27. anni 1567. Si autem non fuerit iuratus, poterit conveniri, vel in causam Facti honoris, ratione dictae et expositae causae, ad secretas aures, fol. 738. Maioris decreti,

impetitione Actoris absolvatur. Et Iure Canonico, punitur extra ordinem; nostro autem illi poena Aucariorum, si Iuramento calumniae astrictus fuerit, irrogatur; art. 27. anni 1567. Si autem non fuerit iuratus, poterit conveniri, vel in causam Facti honoris, ratione dictae et expositae causae, ad secretas aures, fol. 738. Maioris decreti, et 6. Matth. art. 18. Item 1. Vlad. art. 37.

agit. Unde recte dicitur a Re, quod alicui huiusmodi rei obnoxius sit, vel saltem esse praetenditur. In-causam-attractus autem dicitur ex eo, quod in Causam attrahitur. Ubi Nota, quod si (I) mutus, vel surdus fuerit, quomodo respondere videbitur? Dicendum, quod ubi non voce, sed praesentia opus est, mutus si intellectum habet, potest videri respondere. Sic et in surdo observandum, de antiqui Iuris regula.

primitus celebrandam, more solito cites, et evoces, rationem de praemissis redditurum efficacem, superindeque iustitiam et iudicium recepturum. Et tandem huiusmodi Citationis, et Evocationis tuae seriem, ut fuerit expedita, in dicta sede, suo modo referre debeas et tenearis. Secus non facturus. Datum in oppido Raiika feria tertia proxima, post festum T. anno T. Debet claudi sigillo

documenta testium, ad rem probandam non sufficiunt, in supplementum attestationis alterutri partium iuramentum decerni solet. Saepe fiunt exceptiones contra Coniuratores, si videlicet Coniurator fuerit periurus, infamis, vel ignobilis (penes et contra Nobilem, non valet iuramentum ignobilis) uti in Attestationibus quoque. Si exceptio rationabilem causam sortita fuerit, causa solet subverti ab imo.

contra Coniuratores, si videlicet Coniurator fuerit periurus, infamis, vel ignobilis (penes et contra Nobilem, non valet iuramentum ignobilis) uti in Attestationibus quoque. Si exceptio rationabilem causam sortita fuerit, causa solet subverti ab imo. Hinc post latum iudicium, et pronunciatam sententiam appellatur causa soepe in Curiam Regiam; ibi petenti conceditur Novum, si antea non fuerat impetratum. Penes novum Iudicium, causa

his omnibus sic praemissis, a Vicario Diocoesano, fit Appellatio, ad Vicarium Metropolitanum, ac ab inde denique ad Nuncium Apostolicum, qui tunc temporis circa Curiam Regiam, ex delegatione Summi Pontificis constitutus fuerit, aut omnino in Curiam Romanam, uti iam dictum est, quaest. 1. (quanquam de facto iam ad Rotam non soleat transmitti Appellatio, ut multi dicent.) Ad haec vero omnia clarius intelligenda, non abs re

fuerit, aut omnino in Curiam Romanam, uti iam dictum est, quaest. 1. (quanquam de facto iam ad Rotam non soleat transmitti Appellatio, ut multi dicent.) Ad haec vero omnia clarius intelligenda, non abs re fuerit omnes literas Causales huius fori, cum tenoribus subiicere, quarum in processu mentio fieri solet, quales sunt hae infra annotatae.
LITERAE.

et alterum in Sedibus Spiritualibus, observari solitos) non quidem verborum floribus convestitam, neque orationum pigmentis delibutam, sed simplici, ac trito, et quotidiano sermonis filo, contextam. Quippe quod mihi animus non fuerit lepores sermonis sectari, vel orationum ornamenta venari, sed res ipsas potius, quae nobis magna usui esse debebant, undequaque conquirere, et in hunc ordinem selectas componere. Neque vero novas leges, aut Iura, vel adinveni, vel

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report