Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: m Your search found 818 occurrences
1 2 3 4 5 6 7 8 9 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 444-496:444. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] per Tranquillum Sacratissimae Regiae Maiestatis Romanorum etc.
legatum. Anno 1542.
1. Excedens Vienna
445. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] Vestrae Sac. M.tis, magnis itineribus sum aggressus: sol preterea urebat plurimum existens in Leone:
quibus difficultatibus et iter tardabatur et
446. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] eorum, egre domibus expulsos ad bellum, trepidos, inermes, prorsusque ineptos et revera omnes inferiores Thurci vel ipsorum confessione rei bellice non sunt idonei; quidquid virium habent, in finitimis consistit. Hec et alia constripseram ad V.S.M. Sperabam unius Thurci auxilio me posse litteras mittere, beneficiis enim plurimum mihi eum devinxeram. Sed nulla pecunia potuit corrumpi, ut liieras Galatam ad fratrem Antonium deferret. Dicebat, se quoque observari, timere, ne sibi mortem, mihi vero
447. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] 2. [Colloquium cum Solymanno Bassa] Et eodem die quo veni Constantinopolim post audientiam publicam vocatus sum ad Solimanum Bassam. Is est eunuchus, primus consiliarius. Redditisque ei litteris et salutem nomine V.re Sacr. M.tis primum omnium conatus sum, eum reddere benevolum V.re S.M.ti. Dicebam, serenissimum dominum meum audivisse singularem eius prudentiam ac dexteritatem in gubernanda republica et quam strenue atque feliciter Indiam domino suo quesivisset: idciro
448. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] Et eodem die quo veni Constantinopolim post audientiam publicam vocatus sum ad Solimanum Bassam. Is est eunuchus, primus consiliarius. Redditisque ei litteris et salutem nomine V.re Sacr. M.tis primum omnium conatus sum, eum reddere benevolum V.re S.M.ti. Dicebam, serenissimum dominum meum audivisse singularem eius prudentiam ac dexteritatem in gubernanda republica et quam strenue atque feliciter Indiam domino suo quesivisset: idciro esse in summa gratia et authoritate apud suum principem. His de causis
449. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] esse in summa gratia et authoritate apud suum principem. His de causis serenissimum regem meum voluisse commendare illi sua negotia, sperantem illius potissimum favore atque commendatione, quod suis postulatis Imperator annueret; quam benevolentiam Sac.Reg.M.tem esse recognitam et gratiam illi relaturam cumulate. Hic expressi munus, quod V.S.M.tas mandaverat mihi ut illi proponerem, si res optatum finem sortiretur. [Que Solymannus Bassa responderit] Bassa pro se modeste
450. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] voluisse commendare illi sua negotia, sperantem illius potissimum favore atque commendatione, quod suis postulatis Imperator annueret; quam benevolentiam Sac.Reg.M.tem esse recognitam et gratiam illi relaturam cumulate. Hic expressi munus, quod V.S.M.tas mandaverat mihi ut illi proponerem, si res optatum finem sortiretur. [Que Solymannus Bassa responderit] Bassa pro se modeste respondit. Primum sciscitatus est de sanitate V.re Sac.M., deinde inquit, se libenter
451. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [Paragraph | Section] Hic expressi munus, quod V.S.M.tas mandaverat mihi ut illi proponerem, si res optatum finem sortiretur. [Que Solymannus Bassa responderit] Bassa pro se modeste respondit. Primum sciscitatus est de sanitate V.re Sac.M., deinde inquit, se libenter velle tanto principi gratificari, dummodo esset absque damno sui domini et sine detrimento sui honoris. Ad nomen muneris subridens, non esse opus, inquit, sibi cuiusque pecunia, satis opum sibi esse quesitum
452. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] damno sui domini et sine detrimento sui honoris. Ad nomen muneris subridens, non esse opus, inquit, sibi cuiusque pecunia, satis opum sibi esse quesitum liberalitate sui principis; pro consuetudine sua tamen non esse defuturum rebus Regiae M.tis, quatenus commode fieri possit. Hinc cepi de postulatis V.re Sac.M. agere. Sed antequam venirem ad rem ipsam, multo institui loqui de varietate rerum humanarum, quod rerum omnium vicissitudo est, et nunquam fortuna simpliciter ad extremum
453. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] subridens, non esse opus, inquit, sibi cuiusque pecunia, satis opum sibi esse quesitum liberalitate sui principis; pro consuetudine sua tamen non esse defuturum rebus Regiae M.tis, quatenus commode fieri possit. Hinc cepi de postulatis V.re Sac.M. agere. Sed antequam venirem ad rem ipsam, multo institui loqui de varietate rerum humanarum, quod rerum omnium vicissitudo est, et nunquam fortuna simpliciter ad extremum indulget; fuisse priscis temporibus prepotentes reges imperiaque maxima, que tamen uno
454. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] Quum in hanc sententiam multa dixissem, [verba Solymanni] ille inquit, se quoque velle pacem, ac ut ea fiat, authorem et adiutorem esse futurum. Quid autem illud est, quod tuus dominus petit a domino meo, tandem edissere. Existimo, inquam, constare V.re M. dominationi quo iure Hungarie Regnum pertineat ad Sacr.Reg.Ma.; petit igitur atque etiam rogat illud ab Imperatore vestro sibi dari iis conditionibus quibus Joanni dederat. Persuasum est christianis omnibus, quod vester Imperator Hungariam per se non
455. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] Albam Regalem, ut prius regi significatum est. Quo facto statuentur ex utraque parte fines, et sic in perpetuum pace fruemini; alioquin Imperator ad pacem non consentiet. Tamen, dixit, se de his relaturum ad Imperatorem. Adhuc enixe commendavi negocium V.re M.tis et rogavi, pararet mihi aditum ad Imperatorem, licet ille mandasset, ut ipsi basse negocium proponerem. 3. [Colloquium cum Rusthan Bassa] Dehinc ivi ad Rhustan Bassam. Habitis cum eo omnibus iis ceremoniis, que intercesserant
456. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] Imperatorem, licet ille mandasset, ut ipsi basse negocium proponerem. 3. [Colloquium cum Rusthan Bassa] Dehinc ivi ad Rhustan Bassam. Habitis cum eo omnibus iis ceremoniis, que intercesserant cum altero bassa, quum petitionem V.re M.tis aperirem, negocium declararem. Sepe interpellabat me homo vanissimus, nescio equidem arrogantior an impudentior sit an contumeliosior. Solebam interpreti dicere, quum alias irem ad istum bassam, oportet me munire contra convicia. Nec tamen molestum mihi
457. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 23 | Paragraph | Section] nescio equidem arrogantior an impudentior sit an contumeliosior. Solebam interpreti dicere, quum alias irem ad istum bassam, oportet me munire contra convicia. Nec tamen molestum mihi fuit, quod me interdum convitiis impeleret, quam quod de V.M.te impudenter blateraret, accusans eam non servate fidei et preferebat testem fratrem Georgium, vel quod ille in gratiam Thurcorum nonnihil contra V.M. locutus est, vel in ipsum fratrem Georgium adduceret
458. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] mihi fuit, quod me interdum convitiis impeleret, quam quod de V.M.te impudenter blateraret, accusans eam non servate fidei et preferebat testem fratrem Georgium, vel quod ille in gratiam Thurcorum nonnihil contra V.M. locutus est, vel in ipsum fratrem Georgium adduceret in odium V.M.tis. [Verba Rustham Bassa] Venisti, inquit, ad explorandum, ac ut verba nobis dares; quam rem nos intelleximus antequam Vienna
459. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] blateraret, accusans eam non servate fidei et preferebat testem fratrem Georgium, vel quod ille in gratiam Thurcorum nonnihil contra V.M. locutus est, vel in ipsum fratrem Georgium adduceret in odium V.M.tis. [Verba Rustham Bassa] Venisti, inquit, ad explorandum, ac ut verba nobis dares; quam rem nos intelleximus antequam Vienna discessisses, et idcirco providimus rebus nostris. Si sincere venisses ad petendam pacem, nonne
460. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] pax nulla esse potest. Quid est quod nunc denuo Budam petit, de qua unum lapidem sperare non debet? Dixi, me nescivisse quicquam de his. Quommodo, inquit, nescivisti? [Que respondit Tranquillus] Unde, inquam, scirem, si Regia M.tas mihi non dixit? Quod si fuerunt ista significata serenissimo regi meo de reddendis quatuor civitatibus, tamen Regia M.tas adhuc sperat, se impetrare posse, tantam animi magnitudinem et liberalitatem esse, intelligit, in vestro imperatore. Nec
461. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] de his. Quommodo, inquit, nescivisti? [Que respondit Tranquillus] Unde, inquam, scirem, si Regia M.tas mihi non dixit? Quod si fuerunt ista significata serenissimo regi meo de reddendis quatuor civitatibus, tamen Regia M.tas adhuc sperat, se impetrare posse, tantam animi magnitudinem et liberalitatem esse, intelligit, in vestro imperatore. Nec illud debet vos offendere, quod christiani principes et status Imperii decreverint, et nunc in eo sint, ut Budam recuperent ac
462. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] venire? Negavi, tutum fuisse transire per medias predones, et quod ab iis, qui manent in confiniis magnum periculum esset legatis comeantibus, quoniam pacem et eos qui illam procurant exitialiter oderint. Post multa verba promisi ei nomine V.M.tis ea que mihi mandaverat, si negocium V.re M. proficeret, rogavique plurimum, ut rebus V.M.tis faveret, re ipsa esset expecturus optimo et liberalissimo principi se fuisse gratificatum. Deinde reliquos duos bassas, Mechmet et Usrei, adii
463. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] medias predones, et quod ab iis, qui manent in confiniis magnum periculum esset legatis comeantibus, quoniam pacem et eos qui illam procurant exitialiter oderint. Post multa verba promisi ei nomine V.M.tis ea que mihi mandaverat, si negocium V.re M. proficeret, rogavique plurimum, ut rebus V.M.tis faveret, re ipsa esset expecturus optimo et liberalissimo principi se fuisse gratificatum. Deinde reliquos duos bassas, Mechmet et Usrei, adii eisque peticionem V.M.tis ostendi,
464. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] magnum periculum esset legatis comeantibus, quoniam pacem et eos qui illam procurant exitialiter oderint. Post multa verba promisi ei nomine V.M.tis ea que mihi mandaverat, si negocium V.re M. proficeret, rogavique plurimum, ut rebus V.M.tis faveret, re ipsa esset expecturus optimo et liberalissimo principi se fuisse gratificatum. Deinde reliquos duos bassas, Mechmet et Usrei, adii eisque peticionem V.M.tis ostendi, illum modestum, hunc rusticum reperii. Ceterum quoniam
465. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 24 | Paragraph | Section] mandaverat, si negocium V.re M. proficeret, rogavique plurimum, ut rebus V.M.tis faveret, re ipsa esset expecturus optimo et liberalissimo principi se fuisse gratificatum. Deinde reliquos duos bassas, Mechmet et Usrei, adii eisque peticionem V.M.tis ostendi, illum modestum, hunc rusticum reperii. Ceterum quoniam uterque sine authoritate est, postea neutrum adire volui, alioquin et superiores offenderentur, quod omnibus negociis preesse volunt. 4. Tertio die postquam eo veneram, per
466. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section] legatos ad eum mittere, nec ipsum ad christianos. Iam in Galata sparsa fuerat fama, ademptum esse mihi caput. 5. [Secundum colloquium cum Solimanno Bassa.] In prima sequente audientia missus est ad me interpres Imperatoris pro literis quas V. M. scripserat ad ipsum Imperatorem. Eodem die post meridiem vocatus sum ad Solimanum Bassam. Quum consedissemus, quesivit, quo iure pertineret Regnum Hungarie ad V. M. In congressu, inquam, Maximiliani cesaris, Ladislai regis Hungarie et Sigismundi regis Polonie Vienne, quum rex
467. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section] Solimanno Bassa.] In prima sequente audientia missus est ad me interpres Imperatoris pro literis quas V. M. scripserat ad ipsum Imperatorem. Eodem die post meridiem vocatus sum ad Solimanum Bassam. Quum consedissemus, quesivit, quo iure pertineret Regnum Hungarie ad V. M. In congressu, inquam, Maximiliani cesaris, Ladislai regis Hungarie et Sigismundi regis Polonie Vienne, quum rex Ladislaus despondisset filiam suam reginam Annam serenissimo regi meo, firmatum est inter eos, si ita accideret, ut fato prius interiret Ludovicus rex, filius Ladislai regis,
468. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section] Hungariam Joannem, qui in illud regnum nullo iure irrepserat, tamdiuque tenuit integrum consensu totius gentis de more patrie coronatus, donec vires vestre non prevaluissent. Deinde interrogavit de numero gentium: quis eas mitteret, an venirent cum voluntate V.re M.tis? Ego non potui negare, quin cum voluntate V.re M. venirent. Declaravi etiam numerum militum et unde mitterentur. Que omnia confessus est Jonus Beg, se Venetiis audisse. Addidi preterea, christianos principes et status Imperii constituisse, tandiu bellum alere,
469. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section] tamdiuque tenuit integrum consensu totius gentis de more patrie coronatus, donec vires vestre non prevaluissent. Deinde interrogavit de numero gentium: quis eas mitteret, an venirent cum voluntate V.re M.tis? Ego non potui negare, quin cum voluntate V.re M. venirent. Declaravi etiam numerum militum et unde mitterentur. Que omnia confessus est Jonus Beg, se Venetiis audisse. Addidi preterea, christianos principes et status Imperii constituisse, tandiu bellum alere, etiam si per decennium opus esset, donec Budam recuperent.
470. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section] sub meum discessum de Vienna civitatem Jaurinum depredati sunt ac inflamaverunt, non putant se tutos in domibus suis, si Thurci Budam tenuerint. Hic Jonus Beg summissa voce dixit:
471. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 25 | Paragraph | Section] ut Budam V.re M.ti redderent. Hec omnia ad verbum iussit Bassa advocato notario perscribi. Sunt et alia verba inter nos sequuta, sed non alicuius momenti, unum tamen referam: Quum dixissem, quosdam Hungaros (nam de iis mentio facta fuerat) nec esse Regie M.ti nec Imperatori fideles, et nihil aliud agere, nisi ut ipsi dominentur, quum quesivisset, quinam isti essent, ego commemoravi illos, qui Budam tradiderant. Inquit Bassa, iniuriam illis facitis sic loquendo, nam Imperator, quum esset in Hungaria, interrogavit eos, an possent
472. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 26 | Paragraph | Section] contra Alemanos defendere, negaverunt utrumque prestare posse. Eam ob rem Imperator accepit Budam ad manus suas. Poteram obicere, perfidiose fuisse actum cum Hungaris, sed nolui venire ad contentiones inutiles. Iam nulla spes erat adeundi Imperatoris, itaque petitionem V.re M.tis, quam paratam in lingua italica admonitus ad manus Basse tradidi, quam hic subscripsi, premissa consueta salutatione: 6. Molto desiderava el Re mio ser.mo mandar una solemne imbasciaria a Vostra Imperiale Alteza, ma tornando tardi el nuntio dela
473. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 26 | Paragraph | Section] quam paratam in lingua italica admonitus ad manus Basse tradidi, quam hic subscripsi, premissa consueta salutatione: 6. Molto desiderava el Re mio ser.mo mandar una solemne imbasciaria a Vostra Imperiale Alteza, ma tornando tardi el nuntio dela sua Reg. M.tà con la risposta de V. Imperial Alteza, intanto ch'el Re mio ser.mo non sperava più de haver el salvocondutto per poter mandar imbasciatori a questa Felice Porta, e sta constretto che in soi paesi se provedesse per diffenderse, benché molto più voluntieri haria lassato tal impresa, se pur
474. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 26 | Paragraph | Section] e sta constretto che in soi paesi se provedesse per diffenderse, benché molto più voluntieri haria lassato tal impresa, se pur fusse stato qualche speranza de fermar la concordia con V.ra Imp. Alteza, quanto se apertiene al Ragno d'Hungaria. Niente dimeno venuto el salvocondutto, sùbito la M.tà Regia mandò me con presteza a questa Felice Porta, aziò dimostrasse a V. Imperial M.tà el sincero e propenso animo anchor esser al presente del Re mio ser.mo a fare la pace et la concordia con V. Imp Alteza. Già ha possuto haver inteso V. Imp. Alteza quelle rason, le qual
475. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 26 | Paragraph | Section] haria lassato tal impresa, se pur fusse stato qualche speranza de fermar la concordia con V.ra Imp. Alteza, quanto se apertiene al Ragno d'Hungaria. Niente dimeno venuto el salvocondutto, sùbito la M.tà Regia mandò me con presteza a questa Felice Porta, aziò dimostrasse a V. Imperial M.tà el sincero e propenso animo anchor esser al presente del Re mio ser.mo a fare la pace et la concordia con V. Imp Alteza. Già ha possuto haver inteso V. Imp. Alteza quelle rason, le qual el Re mio ser.mo tene al Regno d'Hungaria per la succession hereditaria et per li patti
476. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 26 | Paragraph | Section] esser al presente del Re mio ser.mo a fare la pace et la concordia con V. Imp Alteza. Già ha possuto haver inteso V. Imp. Alteza quelle rason, le qual el Re mio ser.mo tene al Regno d'Hungaria per la succession hereditaria et per li patti fatti con re Zuane et che la sua Regia M.tà è stata consretta far quello che per avanti ha fatto contra quelli rebelli et inobedienti li quali non obediscono né a la Regia M.tà né a V. Imp. Alteza, ma con astucia cercano ingannar l'uno e l'altro, aziò loro possino regnare, et non per contender con V. Imp. Alteza. Perché sempre el
477. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 26 | Paragraph | Section] Imp. Alteza quelle rason, le qual el Re mio ser.mo tene al Regno d'Hungaria per la succession hereditaria et per li patti fatti con re Zuane et che la sua Regia M.tà è stata consretta far quello che per avanti ha fatto contra quelli rebelli et inobedienti li quali non obediscono né a la Regia M.tà né a V. Imp. Alteza, ma con astucia cercano ingannar l'uno e l'altro, aziò loro possino regnare, et non per contender con V. Imp. Alteza. Perché sempre el Re mio ser.mo ha cercato, che de voluntà, consentimento et aiuto de V. Imp. Alteza el ditto Regno d'Hungaria conquistasse et di questo
478. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 26 | Paragraph | Section] anzi lo defendino et recuperino. Ma el Re mio ser.mo per grandissimo rispetto et reverentia che porta a V. Imp. Alteza desidera più tosto de la mano et liberalità di quella che per via de'arme aquistar el ditto Regno d'Hungaria. La fama de la grandeza d'animo et de la liberalità de V.ra Imp. M.tà è sparsa per el mondo, et tutti sanno che V. Imp. Alteza più combatte per gloria che per cupidità di regni, la qual è propria vertù di tanto imperatore. Qual adonque gloria magiore potrà V. Imp. Alteza havere donando el Regno d'Hungaria al Re mio ser.mo, el qual cerca lo ditto regno con
479. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 27 | Paragraph | Section] Alteza haver d'uno re nobilissimo testimonianza de tanta liberalità et grandeza d'animo che a volerlo cazar de lo regno, supportar infinite fatiche et spese con dubio fin di guera. Dio benedetto governa le cose del mondo et lui dà victoria a chi vole. La sacra Regia M.ta piu tosto voria per la commun quiete et per gran reverentia verso V.Imp. Alteza haver pace cum tanto degno e magnanimo principe. Pero et Re mio ser.mo confindandose in tal excelso vertu di V.Imp. Alteza et in la sua laude, che andara per el mondo,
480. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 27 | Paragraph | Section] vertu di V.Imp. Alteza et in la sua laude, che andara per el mondo, sapendo anchora che quella li quali havea scazato del regno li ha ritornati in la signoria, domanda e prega, se degni de sua liberalita relaxar e cederli Buda con el Regno d'Hungaria. Et la sacra Reg.M. promitte in recognitione di questa liberalita et testimonianza dela excelsa gloria et laude di quella ogni anno per un presente dar a V.tmp. Alteza ducati hungaresi cinquanta millia [m/50 ducati ogn'anno]. Havera V.Imp. Alteza el Re mio ser.mo molto a se ubligato et
481. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 27 | Paragraph | Section] de sua liberalita relaxar e cederli Buda con el Regno d'Hungaria. Et la sacra Reg.M. promitte in recognitione di questa liberalita et testimonianza dela excelsa gloria et laude di quella ogni anno per un presente dar a V.tmp. Alteza ducati hungaresi cinquanta millia [m/50 ducati ogn'anno]. Havera V.Imp. Alteza el Re mio ser.mo molto a se ubligato et li mantenira pace sempiterna. Oltra di questo V.Imp. Alteza cognoscera haver conferito beneficio ad uno re gratissimo. Prego omnipotente Dio, metti nel cor di V.Imp. Alteza quello che
482. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 27 | Paragraph | Section] illas quatuor predictas civitates et cum reliquis pacem habeat. Sed iussit, ut tu hic maneas, donec te dimittat. Ego inquam: Igitur vestra porta patet intrantibus, clausa est exire volentibus. Summa celeritate me serenissimus dominus meus misit, ut suae Reg. M.ti quamprimum responsum reportem et non hic heream inaniter. Qua fide sum admissus, eadem reditum mihi patere equum est. His dictis porrexi Basse salvum conductum Imperatoris. Bis eum legit, diuque in eo meditatus est, quum nullum scrupulum invenisset, quo
483. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 28 | Paragraph | Section] rebus venisti, non potest ita cito responderi, nondum fuisti hic uno mense, expecta, ut Imperator iussit. At ego, inquam, protestor, ne postea de serenissimo domino meo aut de me queramini, fideliter enim et sincere agit vobiscum Regia M.tas, non redeunte me nec oratores huc venient, et sacra Reg. M.tas., desperata pace, vereor ne aliquid attentet, quod potius erit belli quam pacis seminarium. Capiat, inquit, Budam, si potest. In presentia nondum excrcitus noster accesserat
484. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 28 | Paragraph | Section] expecta, ut Imperator iussit. At ego, inquam, protestor, ne postea de serenissimo domino meo aut de me queramini, fideliter enim et sincere agit vobiscum Regia M.tas, non redeunte me nec oratores huc venient, et sacra Reg. M.tas., desperata pace, vereor ne aliquid attentet, quod potius erit belli quam pacis seminarium. Capiat, inquit, Budam, si potest. In presentia nondum excrcitus noster accesserat ad Pestam et ignorabatur, in quam partem peteret. Aut, inquam, dimittite me
485. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 28 | Paragraph | Section] ultimam spem cum Usrei Bassa presidio Belgradi et Sirmii mittere, quippe non erat dubium, quin noster exercitus esset expugnaturus Pesthum. Timebant, ne nostra classis victrix decurreret per Danubium et Sirmium occuparet. Chaussi, mei custodes reprehendebant V.M.tem, quod misisset petitum pacem et nihilominus oppugnaret Pestum. Dicebam, bene agere M.tem Reg., postquam de pace nihil renuntiatur, nolle occasioni deesse, satis diu expectavit responsum. Hoc egit Imperator me detinendo. Tunc illi: Si saltem
486. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 28 | Paragraph | Section] exercitus esset expugnaturus Pesthum. Timebant, ne nostra classis victrix decurreret per Danubium et Sirmium occuparet. Chaussi, mei custodes reprehendebant V.M.tem, quod misisset petitum pacem et nihilominus oppugnaret Pestum. Dicebam, bene agere M.tem Reg., postquam de pace nihil renuntiatur, nolle occasioni deesse, satis diu expectavit responsum. Hoc egit Imperator me detinendo. Tunc illi: Si saltem hoc nuntiaret rex tuus Imperatori, tuus sum, omnia impetraret. Omnia, inquam, dicta sunt bassis que
487. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 29 | Paragraph | Section] eum redii, nisi postquam fui dimissus. 9. [Quartum colloquium cum Solymanno Bassa] Postremo exactis duobus mensibus Solimanus Bassa me vocavit ac primo ingressu statim quesivit: Quidnum in causa est, quod Reg. M.tas nihil respondit ad ea que iam ter ei nuntiaverat Imperator de reddendis 4 civitatibus? Dixi, me penitus nescire. Non credebat, donec iureiurando affirmavi, quod nescirem. Dixit: Tamen ea, que contra vos sunt, ais, te ignorare, que autem pro nobis faciunt,
488. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 29 | Paragraph | Section] alioquin se armis repetiturum, dixit. Selimus non solum non restituit, sed exercitum in Siriam contra Aegiptium adduxit, eumque bello vicit ac interfecit; etiam alterum Memphi sultanum suffectum superavit ac vita privavit, eorumque dominio potitus est. Nisi Reg. M.tas sequatur consilium meum, sine dubio Imperator ineunte vere maximis copiis regna eius invadet. Sic a Solimano Bassa cum bona eius gratia, comeatu accepto, profectus sum ad Rhustan Bassam. Multa locutus est contra dignitatem V.re M.tis,
489. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 29 | Paragraph | Section] Nisi Reg. M.tas sequatur consilium meum, sine dubio Imperator ineunte vere maximis copiis regna eius invadet. Sic a Solimano Bassa cum bona eius gratia, comeatu accepto, profectus sum ad Rhustan Bassam. Multa locutus est contra dignitatem V.re M.tis, fidem eius elevando, quod ego graviter et constanter defendi. Dixit: Rex tuus mittat exploratum Samandriam, inveniet 300 maiores bombardas ibi fundi, tribus in locis pontes struemus: unum in Ezek, alterum ad Varadinum Petri, tertium
490. Andreis, Franjo... . Commentarius rerum actarum... [page 30 | Paragraph | Section] ipsius regis nuntius precesserat uno die, quatuor magnis itineribus eum sequebantur,
dicebant, missos esse petitum auxilium a Thurco. Nam et per alios, quos habet
Constantinopoli, mirabiliter sollicitat pro classe, ut fecit anno superiore ad impediendam
Cesaream M.tem divertendumque malum a Gallia, vereor, ne Apuliam classe invadant, quod
sperant sibi ex sententia successurum opera exulum. Nam et Murat Beg ex Posega mittitur
Valonam, cum quo (compertum habeo) tractaverunt exules ea de re, ut anno superiore V.re
divertendumque malum a Gallia, vereor, ne Apuliam classe invadant, quod
sperant sibi ex sententia successurum opera exulum. Nam et Murat Beg ex Posega mittitur
Valonam, cum quo (compertum habeo) tractaverunt exules ea de re, ut anno superiore V.re
M.ti declaravi Prage. Vehementer timebam, ne in Bosna me tollerent, in qua multi nuntii
perierunt. Sed preter spem Dei benignitate servatus sum. Ulama Beg sanzacum reperi in
Thesna, tunc commode Buda redierat. Nuntiavit V.re M.ti frustra mitti oratores ad
ut anno superiore V.re
M.ti declaravi Prage. Vehementer timebam, ne in Bosna me tollerent, in qua multi nuntii
perierunt. Sed preter spem Dei benignitate servatus sum. Ulama Beg sanzacum reperi in
Thesna, tunc commode Buda redierat. Nuntiavit V.re M.ti frustra mitti oratores ad
Imperatorem; precidat V.ra M.tas et quid optet ab Imperatore, nuntiet illi: se, inquit,
sperare rem perfecturum, habere enim gratiam et authoritatem apud Imperatorem. Nihil
optare a V.M.te, nec aurum nec
timebam, ne in Bosna me tollerent, in qua multi nuntii
perierunt. Sed preter spem Dei benignitate servatus sum. Ulama Beg sanzacum reperi in
Thesna, tunc commode Buda redierat. Nuntiavit V.re M.ti frustra mitti oratores ad
Imperatorem; precidat V.ra M.tas et quid optet ab Imperatore, nuntiet illi: se, inquit,
sperare rem perfecturum, habere enim gratiam et authoritatem apud Imperatorem. Nihil
optare a V.M.te, nec aurum nec argentum: hoc solum eam ob rem facere, ne et Thurci et
nostri finitimi
Nuntiavit V.re M.ti frustra mitti oratores ad
Imperatorem; precidat V.ra M.tas et quid optet ab Imperatore, nuntiet illi: se, inquit,
sperare rem perfecturum, habere enim gratiam et authoritatem apud Imperatorem. Nihil
optare a V.M.te, nec aurum nec argentum: hoc solum eam ob rem facere, ne et Thurci et
nostri finitimi populi de illo conquerantur. Itaque postridie illius die quo tu veneris ad
Regem, M.tas Regia, inquit, nuntiet mihi suam voluntatem; ego efficiam, ne Imperator huc
habere enim gratiam et authoritatem apud Imperatorem. Nihil
optare a V.M.te, nec aurum nec argentum: hoc solum eam ob rem facere, ne et Thurci et
nostri finitimi populi de illo conquerantur. Itaque postridie illius die quo tu veneris ad
Regem, M.tas Regia, inquit, nuntiet mihi suam voluntatem; ego efficiam, ne Imperator huc
ex Adrianopoli progrediatur.
Credo, sic instructum fuisse ab Rhustan Bassa. Ulama Beg enim ab ipso dependet, est ei
simultas cum Solimano Bassa. Hic etate, honore, opibus,
vellet
honorem, laudem composite pacis ad se trahere. Nam si recta legati mitterentur
Constantinopolim, sine dubio omnis honor ad Solimanum concederet, primarius enim bassa
omnia tractat et expedit. Nisi fortasse hec commenti sunt, ut per eiusmodi spem V.ram M.
falleret, imparatamque aggrederentur. Plurima de industria pretermisi, que non
videbantur magnopere pertinere ad rem. Attigi tamen, que magis digna scitu videbantur.
Tranquillus manu sua fideliter
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.