| Croatiae auctores Latini: inventa |
| domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
|
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: quae Your search found 19388 occurrences
First 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Last Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 1246-1326:1246. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 45 | Paragraph | Section] quam Vestram Reverendissimam Dominationem intelligere aut iam convaluisse, aut certe in dies melius se habere. 2 Quod, ut ita contingat, Deum Optimum Maximum precor, ut Tuam Dominationem Reverendissimam nobis cito incolumem cernere concedat. Nova nulla habemus alia, nisi illa, quae iam puto per totum terrarum orbem divulgata: illustrissimum, immo serenissimum dominum Lodovicum (quod faustum felix totique reipublicae Christianae salutiferum sit) Dominica proxima post Ascensionem Domini, 3 bonis avibus et melioribus auspiciis coronavimus. Ea ipsa coronatio, ut
1247. Brodarić, Stjepan. Epistulae, versio electronica. [page 46 | Paragraph | Section] loquacitati, inelegantiam vero et characterum sordes partim inscitiae, partim occupationibus ascribat. Institueram ego tum ob celebritatem tantae rei, tum etiam ex commissione domini mei Quinqueecclesiensis 14 orationem facere, sed ob infirmitatem regis et etiam quandam aliam ob causam, quae litteris non est committenda, oratio locum non habuit.
Vestram Reverendissimam Dominationem bene valere et cito ad nos incolumem redire cupio.
coronation of Louis II.
et Amici mihi Honorandi.
[1.] Satis constat Vestris Dominationibus et maxime illis, qui ad dominum nostrum
reverendissimum 1 per Vestras Dominationes mitti solent, me in omnibus, in quibus possum, et quae sunt officii mei, libentissime servire eisdem. Id quod ego non propterea facio, quod propter hoc aliquam remunerationem a Vestris Dominationibus exspectem, sed certe magis ex cordis affectione, qua Vestris Dominationibus afficior. [2.] Nihilominus tamen rogo Vestras Dominationes, ut non
oratoris 7 regis nostri, qui tibi praesentes reddet, dare. Ne enim vir tantus perpetuo carie obsitus lateat, decrevi opuscula eius omnino in lucem emitti curare. Idque auxilio ac voluntate domini mei. In quo et ipsi
sibi ullum veteri amore vinctum, qui non idem ei olim novus fuerit. Quare non diffido Tuam quoque Dominationem, quam ut omni in virtute, ita in amicitia quoque colenda plurimum voluptatis ponere, nullum est dubium amico novo et visu forte tantum cognito aliquid tribuituram, quae si dignabitur mihi quoque vicissim quippiam iniungere, faciam, ut quicquid viribus et ope mea confici poterit, id se amico diligentissimo mandasse intelligat, cui me unice commendo. Quae et semper optime valeat.
voluptatis ponere, nullum est dubium amico novo et visu forte tantum cognito aliquid tribuituram, quae si dignabitur mihi quoque vicissim quippiam iniungere, faciam, ut quicquid viribus et ope mea confici poterit, id se amico diligentissimo mandasse intelligat, cui me unice commendo. Quae et semper optime valeat.
történetéből 9., Pécs, 2001, 69–103.
humani generis vulgum gloria et nominis amplitudine antecellere conantur, eorum duo genera esse videmus, aut enim rem militarem sequuntur, aut ab ipso aetatis principio bonarum artium studiis animum dedunt. Quae quidem duae res solae propemodum sunt, quae mirabile dictu est, quantum et ornamenti et emolumenti humano generi asserant, alterum enim, si bello quatimur, ex bello nobis victoriam, ac demum pacem parat, alterum in pace quietos nos ac legibus et iure aequabili viventes continet. Itaque haud
humani generis vulgum gloria et nominis amplitudine antecellere conantur, eorum duo genera esse videmus, aut enim rem militarem sequuntur, aut ab ipso aetatis principio bonarum artium studiis animum dedunt. Quae quidem duae res solae propemodum sunt, quae mirabile dictu est, quantum et ornamenti et emolumenti humano generi asserant, alterum enim, si bello quatimur, ex bello nobis victoriam, ac demum pacem parat, alterum in pace quietos nos ac legibus et iure aequabili viventes continet. Itaque haud temere ullum tam ferum, tam barbarum, tamque
et Dei ipsius Optimi Maximi ac naturae omnium parentis abstrusissima arcana [...] monumentiore eo iam [...] penetratum, quo vim naturare, humanare, penetrare posse nemo unquam credidisset. Litterae igitur sunt et [...] omnium nationum absolutissimam [...] cognitionem tribuunt, litterae denique, quae [...] sempiternam, immensam, ineffabilem, incomprehensibilem [...] Quid igitur [...] elegantius? Quid laudabilius, quam in ea re vel mediocriter excellere, quae tantum rebus humanae omnibus antistiti et tantum divina humanaque omnia [...] Nosque, qui de benignitate ad hoc tam amplum atque
posse nemo unquam credidisset. Litterae igitur sunt et [...] omnium nationum absolutissimam [...] cognitionem tribuunt, litterae denique, quae [...] sempiternam, immensam, ineffabilem, incomprehensibilem [...] Quid igitur [...] elegantius? Quid laudabilius, quam in ea re vel mediocriter excellere, quae tantum rebus humanae omnibus antistiti et tantum divina humanaque omnia [...] Nosque, qui de benignitate ad hoc tam amplum atque excelsum regni fastigium sumus evecti, semper ab initio maximae curae habuimus, ut tam armorum quam litterarum studiosi praecipuis [...] et pari quodammodo atque
imperpetuum nostrae erga te benevolentiae incrementum ex speciali gratia nostra et de regiae nostrae potestatis plenitudine tibi ac per te Mathiae, fratri tuo carnali, necnon Francisco et Alexio filiis eiusdem Mathiae, et eorum haeredibus et posteritatibus universis ad arma familiae vestrae avita, quae in scuto coelestini coloris hominem armatum ab hostibus insecutum in cymbam transfretatoriam compulsum et in navicula ipsa concitatissimo cursu in aliam fluminis ripam tendentem gestare conspiciebantur, hoc fecimus additamentum: corvum videlicet de sublimi advolantem, coronam lauri semper
compulsum et in navicula ipsa concitatissimo cursu in aliam fluminis ripam tendentem gestare conspiciebantur, hoc fecimus additamentum: corvum videlicet de sublimi advolantem, coronam lauri semper virentis quasi capiti illius bellatoris imponendam, rostro afferentem ad denotanda te familiae tuae, quae non temere, sed ex eventu bellico et ex illo transfretandi casu priora illa insignia sortita fuerat, hoc novum decus addidisse, ut illius sive navigationem, seu potius bellicam virtutem eruditione tua et doctrina ornaveris. Quo enim alio insignii id significari atque
navigationem, seu potius bellicam virtutem eruditione tua et doctrina ornaveris. Quo enim alio insignii id significari atque exprimi aptius potuit, quam corvo laureum sertum gestante, cum et corvus avis sit Phoebo dicata, et lauri ramis doctorum hominum ipsa cingi soleant. Quae quidem arma sive nobilitatis insignia in capite seu principio praesentium litterarum nostrarum suis appropriatis coloribus artificiosa manu depicta tibi ac praefatis fratri nepotibusque tuis ipsorumque haeredibus et posteritatibus universis, animo deliberato et ex certa nostrae maiestatis
mihi satis expensarum daturos, ab eis ne obolum quidem habere possum. Immo derideor ab eis, qui orator Maiestatis Vestrae existens ab eis sumptus mendicem. Iam si Vestra Maiestas ad tot meas supplicationes nihil mihi suppeditat, Deus scit, nescio quid faciam, nisi forte, ut vendam omnia, quae mecum habeo, habitu mutato redeam cum uno famulo ad Vestram Maiestatem incognitus cum extrema ignominia mea et damno non parvo Vestrae Maiestatis. Videt enim Vestra Maiestas totam rerum suarum summam hinc pendere. [4.] Nam quod Maiestas Vestra scribit mihi de legatione Gallica obeunda,
7 Without doubt this is a reference to Francesco Marsupino. 8 Pope Hadrian VI.
meritissimum, quem nos Suae Sanctitati praesentamus. 9 Nam nos alium nequamquam admittere volumus neque possemus contra iura nostra et statuta regni nostri, quae infringi regnicolae nostri nullo modo paterentur, orireturque inde aliqua turba perniciosissima, quae nescimus quo pacto sedari posset. Referemus hanc operam tibi et eius collegae uberrima gratia et favore nostro. Datum.
meritissimum, quem nos Suae Sanctitati praesentamus. 9 Nam nos alium nequamquam admittere volumus neque possemus contra iura nostra et statuta regni nostri, quae infringi regnicolae nostri nullo modo paterentur, orireturque inde aliqua turba perniciosissima, quae nescimus quo pacto sedari posset. Referemus hanc operam tibi et eius collegae uberrima gratia et favore nostro. Datum.
12 István Brodarics to Sigismund I Rome, 1 January 1523
Manuscript used: BN T. 4. fol. 122
[2.] Ego hoc unum etiam litteris meis Vestrae Maiestati notum esse volui, incredibilem esse et admirandum Sanctissimi Domini Nostri in Vestram Maiestatem amorem et de illius clarissimis virtutibus opinionem. Nullus est princeps in tota Christianitate, cui non Vestram Maiestatem rebus omnibus, quae ad excellentissimum regem pertineant, quaeve domi forisque sint magno principi necessariae, non quam longissime anteponat. Deum testor, eo tempore, quo ei litteras Vestrae Maiestatis redderem et cum hae per secretarium eius me audiente legerentur, eum in eam Vestrae Maiestatis laudum
quaeve domi forisque sint magno principi necessariae, non quam longissime anteponat. Deum testor, eo tempore, quo ei litteras Vestrae Maiestatis redderem et cum hae per secretarium eius me audiente legerentur, eum in eam Vestrae Maiestatis laudum praedicationem prorupisse, ut clara voce et quae ab omnibus, qui ibi tum aderant (aderant autem et ex cardinalibus nonnulli et multi archiepiscopi, episcopi et diversorum principum oratores) exaudiretur, diceret, solam Maiestatem Vestram esse, in cuius virtute post Deum sita esset labentis rei Christianae fortuna, solam esse, in qua
line. One of the main purpose of sending Brodarics to Rome as an envoy was to obtain support of the papal court to the campaign to reconquer Nándorfehérvár.
atque excelsi animi omnibus numeris absoluta ac perfecta excellentia traheret me ad omnem servitutem, quae a me praestari posset, illi libentissime impendendam. Me et obsequia mea perpetua in gratiam Vestrae Maiestatis rursus commendo. Quam Deus servet semper incolumem ac victoriosam.
apud pontificem diligentissime pro hoc negotio egisset, responsumque non valde a desiderio Vestrae Maiestatis alienum reportasset, ego suam praeterea reverendissimam dominationem subsecutus et re omni rursus ex integro Sanctissimo Domino Nostro declarata commemoratisque incommodis et incendiis, quae ex hoc
1 Achilles de Grassis (or Achille Grassi) (1456–1523), Cardinal. A high priest of Polish origin. He went on diplomatic missions to several European courts from 1508. Sigismund wrote several letters to him concerning the Płock bishopric in the autumn of 1522, and asked
binas tuas litteras accepimus, 2 quarum alteris refers te ad litteras pontificis, ex quibus nihil pro voto nostro cognovimus, alteris item litteras reverendissimi domini cardinalis protectoris nostri, quas non habuimus, allegas, unde in dies magis in ipso negotio incerti reddimur. Quae res molestior est nobis, quam dici possit, nihilque nobis magis praeter spem accidere potuit, quam cum nos et serenissimus dominus nepos noster unum simus, et illius maiestatis negotia non secus istic Romae, quam nostra propria per oratores nostros curabantur. Nunc istud
poeta, dyplomata, prymas, Gniezno, 2005. [Bibliography 196–203.] 2 Another manuscript: BK 245 fol. 29 r–v
ex Urbe venerat, accepi, ex quibus quam non oblita nostrae veteris consuetudinis, 3 et qua me benevolentia complectatur, abunde cognovi. Quae quidem litterae loco magni cuiuspiam muneris mihi exstiterunt. Fuit enim spectata semper virtus Vestrae Dominationis et consuetudo iucundissima, quam cum per tot annos tantamque locorum intercapedinem video non exstinctam, plurimum mihi gratulor, et Vestrae Dominationi, quas maiores possum,
Only the first third of the letter (Redditum nobis... societatem allicere.) is included in Veress’ documentary compilation.
[1.] Redditum nobis paulo post tuas litteras 3 est breve Apostolicum 4 de summa quinquaginta milium ducatorum, quae nondum accepimus in huius afflicti regni nostri defensionem a Sanctissimo Domino Nostro et ista Sede Apostolica decretorum, designatum quoque legatum amplissimum patrem, Sancti Sixti cardinalem 5 maiore ad nos propediem venturum praesidio intelleximus. Explicas autem non obscure,
indutiis inter principes Sanctitatis Suae auctoritate conciliandis. Nos enim, ut saepe sumus testati, his dissidentibus exiguam admodum aut potius nullam publicae salutis et conservandae reipublicae Christianae spem habemus. Noli existimare nos ita ab extrema spe et praesidiis pendere, ut domi, quae praestare ipsi atque efficere possumus, negligamus. Verum scis, quid inter caesaris potentiam tot annis tam feliciter auctam et nostras vires adeo debilitatas et fractas intersit. Non unius regis aut populi videtur esse, ut tantum tyrannum, tot populorum ac nationum dominum, non dicamus
Ego etiam pro virili mea non defui, idem in posterum quoque facturus in omnibus rebus, in quibus Vestrae Maiestati servire potero et illa servitiis meis uti dignabitur. Quod ut facere velit, meque inter suos postremos servulos numerare, eidem humillime supplico. [2.] Nova hinc nescio, quae Vestrae Maiestati scribam. De pace sive induciis inter principes Christianos adhuc superest aliqua particula spei. His diebus venit novus orator a serenissimo rege Angliae, episcopus Bathonensis, 2 vir insignis et non parvae auctoritatis. Quid de pace attulerit – eius enim rei
dicitur – nondum satis intelligere potui. Dicuntur et oratores Christianissimi regis adventare. Utinam pro salute totius Christianitatis boni aliquid concludi posset! [3.] De subsidio serenissimo nepoti Maiestatis Vestrae, domino meo gratiosissimo, hic a Sede Apostolica subministrando, quae altera fuit pars meae legationis, multa quidem saepius deliberata et decreta, sed nondum aliquid ad effectum deductum. Dies et noctes laboro in pecuniis extricandis et legato, quoniam ita regiae etiam maiestati placuit, expediendo, fortasse iam tandem post tot et tam varias dilationes brevi
Venerant his diebus certa nova ex aula serenissimi nepotis Maiestatis Vestrae, domini mei gratiosissimi ad pontificem scripta Maiestatem Vestram suadere nepoti suo serenissimo, ut cum videat se ab omnibus fere Christianis principibus destitutum, cogitaret de aliquibus induciis cum hoste faciendis. Quae quidem res licet et pontificem et reverendissimos dominos cardinales multum turbaverit, tamen in rei veritate, Serenissime Princeps, ego nihil potuissem audire, quod me inter tot metus magis recreare potuisset et quod existimassem ad praesentem rerum nostrarum statum esse magis accomodatum.
penitus nullum. In tanta igitur rerum omnium desperatione ac principum Christianorum vel discordia vel negligentia, Sedis etiam Apostolicae vel paupertate vel tarditate, quid posset per immortalem Deum Vestra Maiestas melius suo serenissimo nepoti consulere, quam ut iam tandem tentatis omnibus, quae tentari potuerunt, de salute regnorum suorum aliter cogitaret? Si tamen haec consilia non essent iam nimium sera. Vestra Maiestas non me temeritatis accuset. Existimavi officium meum esse ex his, quae hic et in tota Christianitate agi video, Vestram Maiestatem, quae magis pater quam
Maiestas melius suo serenissimo nepoti consulere, quam ut iam tandem tentatis omnibus, quae tentari potuerunt, de salute regnorum suorum aliter cogitaret? Si tamen haec consilia non essent iam nimium sera. Vestra Maiestas non me temeritatis accuset. Existimavi officium meum esse ex his, quae hic et in tota Christianitate agi video, Vestram Maiestatem, quae magis pater quam patruus est serenissimi domini mei, quid sentirem, facere certiorem. Quod si hac aestate salvi permanere possemus, existimarem, Clementissime Princeps, nihil esse salutarius, quam ut Vestra Maiestas mitteret
tandem tentatis omnibus, quae tentari potuerunt, de salute regnorum suorum aliter cogitaret? Si tamen haec consilia non essent iam nimium sera. Vestra Maiestas non me temeritatis accuset. Existimavi officium meum esse ex his, quae hic et in tota Christianitate agi video, Vestram Maiestatem, quae magis pater quam patruus est serenissimi domini mei, quid sentirem, facere certiorem. Quod si hac aestate salvi permanere possemus, existimarem, Clementissime Princeps, nihil esse salutarius, quam ut Vestra Maiestas mitteret quamprimum oratores suos expeditos oratoribus domini mei et
de annata Plocensi. 3 Ante creationem pontificis fieri nihil posse Vestra Maiestas videt, postea dabo omnem operam. Utinam Vestra Maiestas cum ceteris principibus Christianis vel saltem cum serenissimo nepote suo, domino meo gratiosissimo 4 iniret aliquam rationem, ut ista, quae pro Christi religione defendenda instituta fuere, illuc potius converterentur. Sed de his satis, scio enim veritatem scribere quam sit periculosum. Sed nunc sede vacante plura quam alias licent. [3.] Galli adhuc circa Mediolanum haerent, plura damna patientes quam inferentes. Nuntiavit
letter. 4 A reference to the appointment of Bishop of Poznań Piotr Tomicki as Bishop of Cracow. His inauguration, however, took place only in 1524. Biographies count his bishopric from this date.
2 Alexander 1
De rebus nostris Hungaricis, quae a rebus Vestrae Maiestatis disiunctae esse non possunt, ac de subsidio istuc mittendo, si quod impetrari poterit, nihil adhuc actum.
Dominus Scardonensis 5 his diebus in Urbem venit pericula utriusque regni et omnium regnorum Vestrarum Maiestatum coram pontifice et
povijest Filozofskog Fakulteta, Zagreb, 1988, 35–44.)
1
Photocopy in the MOL DF 276058.
Christianorum regnis non amplius hoc tempore cogitare, quam ut relictis praesidiis necessariis ea tantum, quae ab illo sunt parta, in reditum suum defendi ac retineri possent, et haec tanto ingenio et artificio fingebantur, ut eos quoque fallerent, qui secretorum tyranni se non esse ignaros arbitrarentur, qua fraude et simulatione nihil aliud agebatur, quam ut nos securos et imparatos possunt
sent 50,000 by Cardinal Vio.
[4.] Misimus ad te litterarum vice wayvodae 10 ad fidelem nostrum spectabilem et magnificum Ioannem comitem Scepusiensem wayvodam nostrum Transsylvaniensem 11 exempla, accipies insuper, quae ex legatione ad nos utriusque wayvodae sunt exceptae, ex quibus fusius omnia, quae ad conatum caesaris cognoscendum pertinent, intelliges. 12
[4.] Misimus ad te litterarum vice wayvodae 10 ad fidelem nostrum spectabilem et magnificum Ioannem comitem Scepusiensem wayvodam nostrum Transsylvaniensem 11 exempla, accipies insuper, quae ex legatione ad nos utriusque wayvodae sunt exceptae, ex quibus fusius omnia, quae ad conatum caesaris cognoscendum pertinent, intelliges. 12
is forbidden to return home because of his tight financial situation since the Fuggers have been instructed to provide him with the needed money.
money.
quotannis in fiscum regium paulo ante hanc aetatem vel ipsius Matthiae regis temporibus deferebatur. Integrae erant, et fructuosae Themesiensis, Sirmiensis, Posega, Walko, et inferiores civitatum partes, hostium vero opes, numerus, potentia dimidio, quam sint hodie, minores erant. At nunc ea, quae commemoravimus, loca assiduis Turcarum incursionibus pene in solitudinem sunt redacta, adeo, ut tenues reliquias et paucas, quae adhuc in illis regnis supersunt, arces, maxima parte redituum nostrorum tueri nequeamus. [2.] Nam, ne quid amplius de illis regnorum nostrorum finibus
Themesiensis, Sirmiensis, Posega, Walko, et inferiores civitatum partes, hostium vero opes, numerus, potentia dimidio, quam sint hodie, minores erant. At nunc ea, quae commemoravimus, loca assiduis Turcarum incursionibus pene in solitudinem sunt redacta, adeo, ut tenues reliquias et paucas, quae adhuc in illis regnis supersunt, arces, maxima parte redituum nostrorum tueri nequeamus. [2.] Nam, ne quid amplius de illis regnorum nostrorum finibus dicamus, ad Croatiam pacatis etiam temporibus in banorum stipendium et tenenda locis necessariis praesidia triginta duo milia florenorum
maxima parte redituum nostrorum tueri nequeamus. [2.] Nam, ne quid amplius de illis regnorum nostrorum finibus dicamus, ad Croatiam pacatis etiam temporibus in banorum stipendium et tenenda locis necessariis praesidia triginta duo milia florenorum singulis annis facile absumuntur. Jaycza, quae in mediis hostibus sita est, et quo non, nisi iusto et firmo exercitu importari commeatus solent, non multo minorem exhaurit pecuniam. Arx item Themesiensis et Severinum et hoc triennio Varadinum Petri ac Titulium 4 maximo et incredibili sumptu retinentur. Quae omnia, si quis rerum
facile absumuntur. Jaycza, quae in mediis hostibus sita est, et quo non, nisi iusto et firmo exercitu importari commeatus solent, non multo minorem exhaurit pecuniam. Arx item Themesiensis et Severinum et hoc triennio Varadinum Petri ac Titulium 4 maximo et incredibili sumptu retinentur. Quae omnia, si quis rerum nostrarum non iniquus aestimator diligentius velit considerare, agnoscet, non minima quidem nostra negligentia Ozthrowyczam, et alias arces antea fuisse amissas, sed inopiam et vectigalium nostrorum tenuitatem (de qua tam diu apud Sedem Apostolicam querimur) et
illa perlustrandi ac ad nos fideliter referendi, quomodo sit illud frumentum distributum. Dabimusque operam, ne in hac quoque parte aliquid nostrae negligentiae possit imputari. [4.] Quod autem iudicas propensam erga nos voluntatem Sanctissimi Domini Nostri multo propensiorem futuram, si quae meliora hinc de statu regnorum nostrorum
19 nulla profecto: profecto nulla BAV Ottob. 19 incuria: iniuria BAV Ottob. 10 nullatenus: nullo modo BAV Ottob. 11 reditus: reddita BAV Ottob. 11 Bosnia: Bozna BAV Ottob. 11 proveniebat: praeveniebat BAV Ottob.
diligentissime, si quo modo ad pacem amplectendam posset adduci. [7.] Quod baro Siculus 9 ad nos revertitur, libenter audimus, delectant enim nos eius viri humanitas, virtus et eruditio non vulgaris. De Turcorum conatibus deque pactis cum Sophi indutiis nos eadem intelleximus, quae tu ex Constantinopoli et Dalmatia in Urbem allata scribis esse, 10 id quod ex binis litteris nostris Posonii datis iam pridem te agnovisse arbitramur. Vide igitur, quid tu cum tuo collega 11 et oratore principis Ferdinandi possitis impetrare subsidii,
optasti, una cum praesentibus accipies. 17
Princeps et Domine, Domine mihi Clementissime. Post servitutis meae perpetuae in gratiam Vestrae Maiestatis humillimam commendationem. [1.] Supervenerunt repente nova satis adversa: Bassam illum praefectum Cayri, qui a Turca defecerat, a suis esse obtruncatum. 2 Quae nova venerunt ex Constantinopoli et habentur pro certissimis. Fui hodie, quae est V. Maii, pro hoc cum Sanctissimo Domi
35 Principem Ferdinandum del. suprascr. dominum meum
Persian Shah Ismail Sophi I
perpetuae in gratiam Vestrae Maiestatis humillimam commendationem. [1.] Supervenerunt repente nova satis adversa: Bassam illum praefectum Cayri, qui a Turca defecerat, a suis esse obtruncatum. 2 Quae nova venerunt ex Constantinopoli et habentur pro certissimis. Fui hodie, quae est V. Maii, pro hoc cum Sanctissimo Domi
35 Principem Ferdinandum del. suprascr. dominum meum
Persian Shah Ismail Sophi I (1500–1524) was certainly in contact with Louis II in 1523. His envoy, a Maronite
95.
no Nostro, qui nova haec pro certissimis affirmat et veretur, ne totas suas vires contra Hungariam Turca convertat. Adhibet Sua Sanctitas cum sua sponte, tum meo etiam hortatu ea remedia, quae potest: sollicitat pacem inter principes. Misit super his novis recentibus litteras ad omnes principes exhortans eos, ut velint in commune consulere et regno Hungariae vel ei parti Christianitatis, si qua laborare coeperit, opem ferre. Credo eum de hoc et ad Vestram Maiestatem scripturum.
principes. Misit super his novis recentibus litteras ad omnes principes exhortans eos, ut velint in commune consulere et regno Hungariae vel ei parti Christianitatis, si qua laborare coeperit, opem ferre. Credo eum de hoc et ad Vestram Maiestatem scripturum. [2.] Ex Lombardia habemus nova, quae et pontifex et omnes alii pro certissimis affirmant: Gallos ex Italia iam discedere et in discessu huiusmodi per nostros unam partem eorum male mulcatam;3 interfectos esse usque ad mille Gallos, interfectum quendam capitaneum, unum ex principalioribus, 4 vulneratum etiam supremum
in gratiam eiusdem humillimam commendationem. [1.] Miserat me his diebus 1 serenissimus dominus meus, rex Hungariae huc ad reverendissimum dominum cardinalem Campeium 2 Vestrae Sanctitatis legatum, tum officii ac visitationis gratia, tum ut eum de rebus omnibus, quae tam in Hungaria quam in Bohemia agerentur, faceret certiorem. Cum igitur nihil penitus sit, quod cum eius reverendissima dominatione non liberrime ac sinceriter communicaverim, Vestra Sanctitas omnia, quae a me scribi deberent, ex litteris eiusdem intelliget. De quo ipso id vere scribere
Sanctitatis legatum, tum officii ac visitationis gratia, tum ut eum de rebus omnibus, quae tam in Hungaria quam in Bohemia agerentur, faceret certiorem. Cum igitur nihil penitus sit, quod cum eius reverendissima dominatione non liberrime ac sinceriter communicaverim, Vestra Sanctitas omnia, quae a me scribi deberent, ex litteris eiusdem intelliget. De quo ipso id vere scribere possum, Pater Beatissime ac Domine Clementissime, eum cum tanta omnium istorum principum ac nationum satisfactione ac tanto amore versari, ut nihil addi possit. De quo et hodie serenissimus princeps multa mecum
Sum tamen is, qui cum vidua illa et ipse in gazophylacium minuta quanquam aera proicio, 5 et cum omni mentis sinceritate Vestrae Sanctitati ac Sanctae Sedi Apostolicae pro mea exilitate servio. [3.] Dominus baro 6 ita a nostris omnibus amatur, ut eum non in illa Sicilia, quae pars Italiae esse censetur, sed in hac, quae pars Hungariae est, quam et ipsam eodem nomine appellamus, natum esse reputemus et pro vero ac puro Hungaro habeamus. Qui ita, ut mei mihi retulerunt, causam meam iussu Vestrae Sanctitatis egit me absente, ut vel hoc ipso, si nihil unquam
minuta quanquam aera proicio, 5 et cum omni mentis sinceritate Vestrae Sanctitati ac Sanctae Sedi Apostolicae pro mea exilitate servio. [3.] Dominus baro 6 ita a nostris omnibus amatur, ut eum non in illa Sicilia, quae pars Italiae esse censetur, sed in hac, quae pars Hungariae est, quam et ipsam eodem nomine appellamus, natum esse reputemus et pro vero ac puro Hungaro habeamus. Qui ita, ut mei mihi retulerunt, causam meam iussu Vestrae Sanctitatis egit me absente, ut vel hoc ipso, si nihil unquam benignitatis Vestra Sanctitas antea in me contulisset,
natum esse reputemus et pro vero ac puro Hungaro habeamus. Qui ita, ut mei mihi retulerunt, causam meam iussu Vestrae Sanctitatis egit me absente, ut vel hoc ipso, si nihil unquam benignitatis Vestra Sanctitas antea in me contulisset, fatear me ei perpetuo obligatissimum non aliter, quam si omnia, quae petebantur, fuissent impetrata. 7 Me ac meam servitutem ad pedum pulveres Vestrae Sanctitatis humillime commendo, quam Deus felicissimam esse velit. Viennae XXI. Augusti 1524. [4.] Serenissimus princeps Ferdinandus mirabilem devotionem et affectum ostendit in Vestram
ac Vestrae Sanctitatis accomodatius, quam eum post repentinum praesertim serenissimi principis Ferdinandi illinc abitum Viennae desidere. Qua in re perficienda adiuti sumus egregie opera reverendissimi domini Strigoniensis 3 ad omnia mandata Vestrae Sanctitatis implenda et ad omnia, quae ad splendorem ac decus Vestrae Sanctitatis pertinere videntur, facienda proclivissimi. [2.] Ubi cum reverendissimo domino legato praesente etiam domino Strigoniense fuero, statim ad Vestram Sanctitatem advolabo et plura ac certiora de rebus omnibus referam. 4 Ne vero nunc
et serenissimi domini Ludovici Hungariae et Bohemiae regis nepotis nostri carissimi apud nos orator te iterum Romae oratorem agere, quae res sint nobis acceptissima, experti enim sumus tuam erga nos fidem et propensionem, experti diligentiam et curam in obeundis negotiis nostris, quae istic Romae eveniebant. Proindeque et commendavimus iam saepe ipsi serenissimo domino nepoti nostro virtutem et merita tua et commendare in dies magis non desistemus. [2.] Postulamus vero a te impense, ut tibi curae istic sint, ut solebant, nostra subditorumque et procerum nostrorum
Romae eveniebant. Proindeque et commendavimus iam saepe ipsi serenissimo domino nepoti nostro virtutem et merita tua et commendare in dies magis non desistemus. [2.] Postulamus vero a te impense, ut tibi curae istic sint, ut solebant, nostra subditorumque et procerum nostrorum negotia, quae incident, nobisque ea, quae nova emergent, scribere per omnem occasionem non gravare, ut et tua erga nos merita et nostrum vicissim in te favorem reddas in dies cumulatiorem. Datum.
1 The letter can be dated based on Statileo’s legation and the return of
et commendavimus iam saepe ipsi serenissimo domino nepoti nostro virtutem et merita tua et commendare in dies magis non desistemus. [2.] Postulamus vero a te impense, ut tibi curae istic sint, ut solebant, nostra subditorumque et procerum nostrorum negotia, quae incident, nobisque ea, quae nova emergent, scribere per omnem occasionem non gravare, ut et tua erga nos merita et nostrum vicissim in te favorem reddas in dies cumulatiorem. Datum.
1 The letter can be dated based on Statileo’s legation and the return of Brodarics to Rome. Statileo went
Albrecht von Brandenburg, Grand Master of the Teutonic Order, made an oath of allegiance to Polish King Sigismund, and got the land he already had as feud.
framed the state of the Teutonic Knights into a Lutheran secular Grand Duchy. He gave fealty to Polish King Sigismund on 10 April 1525. 5 See Statileo’s letter on 12 April 1525.
2
1
quae scheda descripta est ex litteris oratoris 6 serenissimi regis mei, qui pro hac re ad Poloniam missus fuerat. [3.] Vestrae Reverendissimae Dominationi cupio legationem, quae ei est demandata, esse faustam felicemque et pacis publicae, pro qua vadit, impetratricem, cum ingenti
2
1
quae scheda descripta est ex litteris oratoris 6 serenissimi regis mei, qui pro hac re ad Poloniam missus fuerat. [3.] Vestrae Reverendissimae Dominationi cupio legationem, quae ei est demandata, esse faustam felicemque et pacis publicae, pro qua vadit, impetratricem, cum ingenti Vestrae Dominationis Reverendissimae gloria. Puto Vestram Reverendissimam Dominationem intellexisse mentem Sanctissimi Domini Nostri 7 de persona mea cum Vestra Reverendissima
mihi commisit discedenti, ut ei uti servitori ac secretario suo ubique, ubi esset opus, adessem maxime apud Vestram Reverendissimam Dominationem. Idem et regina 11 serenissima iussit. Nunc intelligo oblatam esse occasionem Vestrae Reverendissimae Dominationi ei in ista ecclesia Parmensi, quae est ei patria, de aliquo beneficiolo subveniendi. Supplico Dominationi Vestrae Reverendissimae primum ob respectum maiestatis regiae ac reginalis, deinde meorum etiam servitiorum, quae iampridem penitus Vestrae Reverendissimae Dominationi dicavi, dignetur ei providere. Quod ego non aliter
iussit. Nunc intelligo oblatam esse occasionem Vestrae Reverendissimae Dominationi ei in ista ecclesia Parmensi, quae est ei patria, de aliquo beneficiolo subveniendi. Supplico Dominationi Vestrae Reverendissimae primum ob respectum maiestatis regiae ac reginalis, deinde meorum etiam servitiorum, quae iampridem penitus Vestrae Reverendissimae Dominationi dicavi, dignetur ei providere. Quod ego non aliter conabor apud Vestram Reverendissimam Dominationem promereri, quam si in me ipsum esset collatum. Vestrae Reverendissimae Dominationi servitutem meam humillimam supplex commendo. Quae optime
quae iampridem penitus Vestrae Reverendissimae Dominationi dicavi, dignetur ei providere. Quod ego non aliter conabor apud Vestram Reverendissimam Dominationem promereri, quam si in me ipsum esset collatum. Vestrae Reverendissimae Dominationi servitutem meam humillimam supplex commendo. Quae optime ac felicissime valeat.
consolatur, quam quod mihi cum Vestra Dominatione Reve rendissima eundum esse video. Quam dispeream, si non ex toto corde et amo et observo et veneror. Cupioque illi ex animo servire. [3.] Litteras adhuc ex Hungaria, quas exspectamus, non habuimus. Iam diutius differri non possunt. Ea, quae habuimus, perscripsi in hac scheda praesentibus inclusa. Alia nunc non sunt. Servitutem meam rursus humiliter commendo. Vestram Reveren dissimam Dominationem felicissime cupio valere.
due to the stepping up of the discontent lesser nobility.
2
1
omnia extrema minitantem, sese conventum pro libito suo armatos facturos rebusque regni aliter consulturos. Scribunt decimas, quae praelatis ecclesiarum debebantur, eos suspendisse (hoc enim vocabulo scribitur), atque ad fines a Turca tutandos expensuros. 5 Velle omnino, ut orator caesaris 6 et Venetorum 7 abeat cum omnibus Alemannis, qui in aula regia vel reginali versantur. Factam esse
fol. 343–348. 2 Pope Clement VII. 3 Cardinal Lorenzo Pucci.
Negotium ducatus accepi iam esse in eo statu, ut non sit pro hac magnopere laborandum, admissum esse in possessionem ducatus servitorem Vestrae Maiestatis. Quae si vera sunt, prout mihi pro verissimis sunt relata, non dubito Vestram Maiestatem iam de hoc factam certiorem. Ego tamen sub hoc dubio non omisi tam apud Sanctissimum Dominum Nostrum, quam alibi facere omnia ea, quae hic fieri per me poterant, quaeve mihi a Maiestate Vestra et ab Serenissima
laborandum, admissum esse in possessionem ducatus servitorem Vestrae Maiestatis. Quae si vera sunt, prout mihi pro verissimis sunt relata, non dubito Vestram Maiestatem iam de hoc factam certiorem. Ego tamen sub hoc dubio non omisi tam apud Sanctissimum Dominum Nostrum, quam alibi facere omnia ea, quae hic fieri per me poterant, quaeve mihi a Maiestate Vestra et ab Serenissima et Gratiosissima Domina Mea, Sacratissima Reginali Maiestate fuerunt commissa, et quoniam ipse non sum ad caesarem iturus, egi apud Sanctissimum Dominum Nostrum, ut causam hanc reverendissimo domino, cardinali Salviato
non ita, neque aliam causam affert, nisi litteras et mandata serenissimi et gratiosissimi domini mei regis serius quam oportebat venisse. Si me illuc ire contigisset, nihil mihi optatius certe fuisset, quam Vestrae Maiestati tam in hoc negotio Barensi, si nondum confectum fuisset, quam in aliis, quae mihi commissa fuissent, servire. Pro pace autem et concordia illorum principum, pro liberatione Christianissimi regis (nam et hoc mihi per clementissimum regem meum fuerat commissum) totis viribus elaborassem. Et ego ita certe existimo, Sapientissime et Clementissime Rex, non futuram fuisse
Maiestatem de foedere cum Turca inito habere excusatam, neque miraturum, si rex etiam Hungariae Vestrae Maiestatis exemplum secutus idem faciet. Nam et de hoc dominum etiam meum clementissimum idem tractare pontifex non est nescius. Totam hanc rem, quomodocunque cadat, non Vestris Maiestatibus, quae a tot annis hostes Christianae reipublicae solae sustineretis, sed principibus Christianis, qui nullo modo ad pacem induci possent, esse inputandam.
4 5
Johannes Dantiscus. On him see notes for the previous letter. Paulo Emilio
Johannes Dantiscus. On him see notes for the previous letter. Paulo Emilio Cesi (1481–1537), Cardinal of Umbrian origin. 6 Cardinal Lorenzo Pucci.
[4.] De negotio vero Prutenico repetivit illa eadem, quae superioribus diebus dixerat et quae ego ad Vestram Maiestatem perscripseram 7 multa tamen questus de magistro, 8 qui Sede Apostolica inconsulta religionem a sola Sede Apostolica dependentem hoc pacto profanavisset: il*lum il*lum 9 in Sedem Apostolicam gravissime
notes for the previous letter. Paulo Emilio Cesi (1481–1537), Cardinal of Umbrian origin. 6 Cardinal Lorenzo Pucci.
[4.] De negotio vero Prutenico repetivit illa eadem, quae superioribus diebus dixerat et quae ego ad Vestram Maiestatem perscripseram 7 multa tamen questus de magistro, 8 qui Sede Apostolica inconsulta religionem a sola Sede Apostolica dependentem hoc pacto profanavisset: il*lum il*lum 9 in Sedem Apostolicam gravissime deliquisse. Quibus de rebus pontifex
multa tamen questus de magistro, 8 qui Sede Apostolica inconsulta religionem a sola Sede Apostolica dependentem hoc pacto profanavisset: il*lum il*lum 9 in Sedem Apostolicam gravissime deliquisse. Quibus de rebus pontifex et ipse scribit ad Vestram Maiestatem, quae litterae adhuc expediri non potuerunt, mittentur per primam mittendi occasionem. Sed quicquid pontifex ex sacri fortasse collegii inductione, nam cum eis est rem communicaturus, scripserit, illam esse sciat Vestra Maiestas pontificis mentem, quam perscripsi et nullam aliam. Utinam
ac potentissimum regnum sub spe nescio quarum expeditionum amittant. [5.] Novi nihil est, nisi quod de regis Franciae in Hispaniam adventu nihil adhuc habemus, neque scimus, quid speremus aut quid desperemus. Nuper, quod Vestrae Maiestati scripseram, in maximam spem pacis erecti eramus, quae non est illa quidem adhuc penitus sublata sed certe non parum diminuta. Venerunt nova de Constantinopoli, quae Vestra Maiestas intellexisse potuit. Milites prae torianos, quos Ianyczeros vocant, seditione facta, quod augeri sibi stipem annuam postu labant, plures domos et inter ceteras Imbraym
de regis Franciae in Hispaniam adventu nihil adhuc habemus, neque scimus, quid speremus aut quid desperemus. Nuper, quod Vestrae Maiestati scripseram, in maximam spem pacis erecti eramus, quae non est illa quidem adhuc penitus sublata sed certe non parum diminuta. Venerunt nova de Constantinopoli, quae Vestra Maiestas intellexisse potuit. Milites prae torianos, quos Ianyczeros vocant, seditione facta, quod augeri sibi stipem annuam postu labant, plures domos et inter ceteras Imbraym bassae et nonnullorum aliorum diripuisse atque in praedam vertisse, adortos deinde locum, in quo thesaurus
Interpretatio schedae oratoris domini regis Hungariae per cifram scriptae 1 Si Maiestas Vestra habet aliquam bonam occasionem faciendae pacis cum Turca, fortasse non erit malum, non pendere a spe istius pacis inter Christianos, quae parva est, immo nulla, neque credo aliquid secuturum. In causa est, quod rex Angliae ma nam partem Galliae petit, a quo non poterit separari. Caesar, licet his diebus exorti g fuerint quidam contrarii rumores, qui iam rursus non creduntur esse veri, de quibusdam alienationibus mentium inter
In causa est, quod rex Angliae ma nam partem Galliae petit, a quo non poterit separari. Caesar, licet his diebus exorti g fuerint quidam contrarii rumores, qui iam rursus non creduntur esse veri, de quibusdam alienationibus mentium inter caesarem et Anglum et meliori spe pacis, quae omnia credo esse vana. Si Maiestas Vestra faciet pacem, et si non vult extremum excidium nepotis sui et regnorum eius, includendus videtur ipse quoque et regna illius in hanc pacem.
It is not placed with the text of the letter but in a separate
5
beatorum et meae servitutis humillimam commendationem.
[1.] Ego postquam a Vestra Sanctitate discessi XXImo die Budam perveni. Ubi cum maiestatem regiam non reperiissem, quae ad insulam Chepel animi causa secesserat, illic maiestatem suam et serenissimam dominam meam reginam conveni. Benigne ab eis exceptus. Quibus cum mandata Vestrae Sanctitatis exposuissem, gratissimo animo omnia audivere, praesertim Vestrae erga se Sanctitatis tantum ac tam paternum amorem et de
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
|
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.