Your search found 6134 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 847-1027:

existimarent. Proinde tanti apud illum fuere, ut potestatem eis daret curandi omnem langorem, mortuos ad uitam reuocandi, mysteria intelligendi, futura diuinandi, demoniis imperandi et, quę nemo hominum facere potest, nisi cum eo Deus fuerit, faciendi. Taceatur igitur opulentissimorum quondam regum potentia fortissimorumque uirorum robur! Plus pauperculi nostri potuerunt. Taceatur philosophorum acumen! Soli ii, qui Deo credidere, ueritatem inuestigarunt. Obmutescat

cum relatu legerint non aliam ob causam quosdam reliquisse monasteria uastasque penetrasse solitudines annosque plurimos feris tantum peruias habitasse terras. Tu igitur, cuius nutu cuncta reguntur fautor mihi adsis, Deus, dictantem inspires, scribentem adiuues, ingenium, uerba, manum, calamum moderare, ut nusquam ab eo, quod tibi placitum fuerit, declinasse argui possim. Tuque, Fili Dei, Deus Christe, mentem animumque eorum, qui hęc

cuius nutu cuncta reguntur fautor mihi adsis, Deus, dictantem inspires, scribentem adiuues, ingenium, uerba, manum, calamum moderare, ut nusquam ab eo, quod tibi placitum fuerit, declinasse argui possim. Tuque, Fili Dei, Deus Christe, mentem animumque eorum, qui hęc legent, tua gratia sic penitus confirmes, ut istos sectatores tuos emulari cupiant, pariter et possint, atque ad tui solius cultum inflammati iisdem tandem uestigiis

uisibiliter illustraretur; adeo ut, et qui aderant ex circumcisione fideles, mirati sint Spiritus Sancti gratiam etiam in nationibus esse effusam et Petrus in ueritate se comperisse dixerit, quia non est personarum acceptor Deus, sed in omni gente, qui timet Deum et operatur iustitiam, acceptus est illi. Eadem quidem de causa et beatum Eustachium tradunt ex gentili Christianum factum, ex Christiano martyrem immortalitatis palmam

Iactent se, qui uolunt, facultates non modicas in pauperum usum impendisse. Ecce qui omnia impenderat, inuenit pręterea, quemadmodum inops factus omnium diuitum elemosinas superaret. Cęterum misericordię remunerator Deus uirum tanta pietate pręditum non est passus diutius iugo premi impiorum. Contulit illi prophetię spiritum; quo afflatus cum prędixisset regem in proximo moriturum diuinationique respondisset euentus, tantę admirationi

decor indumentum eius, et ridebit in die nouissimo. Sed multa dare locupletiorum est, pauca tenuiorum; nec tamen ideo non par meritum, quarum ęqualis affectus. Animum etenim largientis pensat Deus, non donum. Nec quantum oblatum est inspicit, sed de quanto. Vidua paupercula duo ęra minuta misit in gazophylacium, et diuitibus pręfertur. Vidua etiam illa, cui nihil aliud erat pręter pugillum farinę in hydria

diis sacrificare compelleretur, ait sacrificium Deo acceptissimum esse uisitare pupillos et uiduas in tribulatione eorum. Et quia etiam inter tormenta misericordię in egenos comminiscebatur, misericordię semper remunerator Deus effecit, ut, cum ad lupanar traheretur, loco moueri non posset, cum ureretur, illęsa inter flammas maneret, cum iugularetur, morti non cederet, donec ad cęlos itura, uitale uiaticum de manu sacerdotis accepit, corpus

ut duas uirgines filias pro illis stuprandas offerret. Sed perturbatus flagitium flagitio uoluit commutare. Nos in illo fidem hospitii imitemur, non mentis turbationem, ne, dum hospes pręter modum defenditur, offendatur Deus. Denique angeli, ut Loth gratiam referrent, illum de consortio eorum, quos pro scelere ultum aduenerat, cum suis simul incolumem eduxerunt. Cumque euerterent Sodomam et Gomorram sulphure et igne de cęlo misso, pepercerunt

ille sua sponte suscepit, haud ignarus multo maiorem certioremque felicitatem esse seruire Christo quam dominari mundo. Quoniam, ut Esaias inquit: A seculo non audierunt neque auribus perceperunt, oculus non uidit, Deus, absque te, quę pręparasti expectantibus te . Pacomius abbas fratribus morbo applicitis assedit, non dedignatus ministri operam, ut obsequium pręstaret Domino iubenti ac dicenti: Qui maior est

aluearia uictum suppeditabant. Eo accedens quidam Longobardus latro frustraque, ne aliena raparet, monitus sacrilegas apibus intulit manus. Sed sicut Esaias ait: Vę qui prędaris! Nonne et ipse prędaberis? Continuo sceleris ultor Deus raptorem tradidit Sathanę uexarique permisit. Indoluit autem Mennas inimici casum. Sciebat enim et inimicos diligere, ut obediret Christo. Indoluit ergo, ita ut uellet nec apes habuisse. Et cum decretum ei fuisset nihil

quadragesimo usque ad nonagesimum ętatis suę annum. Per fenestram uenientibus pręcepta salutis dabat eisque extrinsecus, ubi commode requiescerent, hospitiolum fecerat. Ipse intus solus (si tamen solus dici potest, cum quo Deus est) morabatur, finem expectans uitę, ut uitam, quę finem non habet, inchoaret. Ea spe lętus forsan etiam decantabat: Singulariter sum ego, donec transeam; transiturus utique ad consortium angelorum, qui se a

Domino quoque Lucas ait: Erat diebus docens in templo, noctibus morabatur in monte, qui uocatur Oliueti. Discamus igitur et Domini et serui exemplo locum tempusque seruare: aliud, quo iuuetur proximus, aliud, quo Deus adoretur. Apollonius abbas, ut ętatis primitias Domino consecraret, quindecim annos natus eremum adiit, in finibus Hermopolis apud Thebaidem. Quadragesimo secessionis suę anno

proponens iudicis Deum hominesque contemnentis, qui uiduę quotidie interpellantis uictus tędio eam ab aduersarii sui calumnia tandem decreuit uindicare: Audite, inquit, quid iudex iniquitati: dicit! Deus autem non faciet uindictam electorum suorum clamantium ad se die ac nocte, et patientiam habebit in illis? Non uindictam intelligas contra inimicos, quo: diligere iubemur, sed contra tentationes, quibus

nihil turbata respondit: Vinum et omne, quod inebriare potest, non bibi, sed effudi animam meam in conspectu Domini. Et tunc quidem homo faciem tantum uidens deceptus est. Sed scrutator cordis et renum Deus conpunctionem consyderauit orantis et misertus, quod rogabatur, concessit, ut, quę propter sterilitatem contemnebatur, propter partum multis matribus honorabilior appareret edito Samuele, sacerdote simul et propheta.

Aaron obtulit thimiama, processit in medium et, cum orasset, flamma substitit, internitio cessauit. Postremo, cum in deserto in Deum murmurantes passim serpentum ictibus sternerentur, supplicante pro eis Moyse Deus placatus ęneum serpentem in ligno suspendi pręcepit, quem percussi dum aspicerent, sanabantur. Percussum quippe erat humanum genus antiqui serpentis mortifera seductione, sed Deo miserante Christum in ligno pendentem

decessurum audisset, facie ad parietem uersa, multis cum lachrymis Deum rogando, et uitę longius spacium et corporis impetrarit sanitatem. Nonne magnum hoc et admirabile, ut poenitentis oratio mutet Dei sententiam et, quem Deus ipse morti iam addixerat, eum rursus ne ęgrotare quidem permittat? Certe non paruam orationis uim et in Asa, rege Iuda, *corr. ex Iudę belli euentus ostendit. Cum exigua

Angelus ad Tobiam: Ego, inquit, obtuli orationem tuam Domino. Et in Apocalypsi dicitur: Ascendit fumus incensorum de orationibus sanctorum de manu angeli coram Deo. Sancti orant, angeli ministrant, Deus dat gratiam, qui facit mirabilia solus et cuius potentiam, sapientiam, bonitatem admirari licet, comprehendere non licet. Caput

abbati Carnotensi, noctu oranti lucernam ter a demonio extinctam fuisse ferunt et ter ab angelo rursum accensam. Non enim passus est Dominus illum deridiculi gratia in tenebris derelinqui, qui orando seruiebat luci. Quoniam Deus lux est, et tenebrę in eo non sunt ullę. Quid tunc solacii, quid gaudii cepisse Launomarum dixerim, cum pro se contra nequitię spiritum stare Dominum uideret? Potuit lętus concinere Dauidicum illud: Quoniam tu

non sunt ullę. Quid tunc solacii, quid gaudii cepisse Launomarum dixerim, cum pro se contra nequitię spiritum stare Dominum uideret? Potuit lętus concinere Dauidicum illud: Quoniam tu illuminas lucernam meam, Domine; Deus meus, illumina tenebras meas. In te erripiar a tentatione, et in Deo meo transgrediar murum. Leonardo, Corbiacensi monacho, oranti serpens a pedibus in sinum usque sursum uersus reptauit.

perniciosisque suasionibus seducere mortales non cessat, neutiquam decipere potuit humillimum precatorem Dei serrum Franciscum. Qui cum die quodam prolixius oraret, audiuit calmantem: Francisce, poenitentibus ignoscit Deus, non se tam pertinaci fatigatione conficientibus. Agnouit in uerbis dolos et, sicut coeperat, orando perseuerauit atque etiam ad perferendos pro Christo labores magis exarsit. Sciebat enim inimici consilia semper eo

est gentiles quoque, qui plane immundi errorum inquinatione erant, per fidem euangelicę ueritatis mundandos et Ecclesię gremio excipiendos esse, sicuti et Iudeos. Quoniam non est, inquit, personarum acceptor Deus, sed in omni gente, qui timet eum et operatur iustitiam, acceptus est illi. Paulus apostolus raptus usque ad tertium cęlum, utrum in corpore, an extra corpus, nescit, Deus scit, audiuit

acceptor Deus, sed in omni gente, qui timet eum et operatur iustitiam, acceptus est illi. Paulus apostolus raptus usque ad tertium cęlum, utrum in corpore, an extra corpus, nescit, Deus scit, audiuit arcana uerba, quę non licet homini loqui. Hinc demum in illam prorupit uocem: O altitudo diuitiarum sapientię et scientię Dei! Quam incomprehensibilia sunt iudicia eius et inuestigabiles uię

tantum apprehendisset, nisi, ut apprehenderet, pie prius ac iuste uiuendo dignus euasisset. Vitę sanctitate meritum sibi comparet, qui uult contemplatione proficere. Scriptum est enim: Homini bono in conspectu suo dedit Deus sapientiam, et scientiam, et lętitiam. Qua quidem bonitate pręditus diuus Hieronymus meruit etiam ipse spiritalis contemplationis ingentem et ineffabilem haurire dulcedinem. Post multas,

iustificare posset, misertus nostri expandit pietatis sinum Filiumque suum unigenitum nobis misit, qui non uitulorum aut hircorum, sed proprio sanguine nos redemit et filios fecit lucis, qui fuimus tenebrarum. Erat enim Deus in Christo mundum reconcilians sibi; pro nobis Christus Dominus formam assumpsit serui, Discipulorum pedes lauit, paupertatem inopiamque sustinuit, persecutiones tulit, labores suscepit, omnia aduersa atque aspera

alapis cęditur, conspuitur, irridetur, flagellis uerberatur, spinis coronatur, arundine percutitur, manibus pedibusque cruci affigitur, felle aceto diluto sitiens potatur, lancea uulneratur. Denique occiditur ac sepelitur, Deus pro hominibus, Dominus pro seruis, iustus pro peccatoribus. Quę quidem omnia tam patienter excepit, ut et accusatus taceret et pendens pro crucifixoribus suis oraret. Nos quoque ista tam grauia tamque acerba quotidie

coram Achab rege in monte Carmeli, ut eos, qui auersi erant, reuocaret, ita conuenit, uti duos boues in frusta concisos super geminam lignorum struem separatim componerent offerentes holocausta pro se quisque Deo suo. Et cuius Deus ignem mitteret ad perficiendum sacrificium, is esset omnium Deus, aliis diis repudiatis. Sacerdotibus ergo Baal et prophetis nomen dei sui a mane usque ad meridiem frustra inuocantibus, ubi ad Heliam sors inuocandi

ita conuenit, uti duos boues in frusta concisos super geminam lignorum struem separatim componerent offerentes holocausta pro se quisque Deo suo. Et cuius Deus ignem mitteret ad perficiendum sacrificium, is esset omnium Deus, aliis diis repudiatis. Sacerdotibus ergo Baal et prophetis nomen dei sui a mane usque ad meridiem frustra inuocantibus, ubi ad Heliam sors inuocandi peruenit, struxit altare de lapidibus, fossa circumdedit, ligna cum

tanto errantium periculo apostoli minime cunctandum rati spiritibus in nomine Christi pręceperunt, ut illum dimitterent. Itaque demonum auxilio destitutus pręceps ad terram corruit ac repentino ellisu extinctus, qualis ipse Deus esset, ostendit; dignus certe, qui sic interiret, ne illi, quos maleficis incantationibus deluserat, perniciosa credulitate perirent. Paulus apostolus, cum Paphum applicuisset, Bariesum *corr. ex

negligens atque contemnens, fulmine ictus poenas dedit. Reliqui, ne idem paterentur, catholicę fidei adherentes, ab eodem pontifice in Ecclesiam recepti sunt. Non enim dubitarunt eam religionem esse uerissimam, pro qua Deus ipse sic depugnaret, ut neque imperatoribus aduersus eam niti impune esset. Summus quoque pontifex Agapetus Constantinopolim profectus, cum Iustinianum Augustum adisset, uerbis aliquot ultro citroque habitis deprehendit

non possit, si ille euasit? Niniuitę, cum Iona prophetante urbis excidium imminere didicissent, peccatorum, ob quę id passuri erant, poenitentiam agentes dixerunt: Quis scit, si conuertatur et ignoscat Deus et reuertatur a furore irę suę, et non peribimus. Grandis fiducia, in ipso diuinę ultionis procinctu sperare misericordiam; sed frustra quidem sperassent, nisi uitiis finem statuissent. Quod

peribimus. Grandis fiducia, in ipso diuinę ultionis procinctu sperare misericordiam; sed frustra quidem sperassent, nisi uitiis finem statuissent. Quod sperauerant, poenitendo obtinuerunt dicente Scriptura: Et uidit Deus opera eorum, quia conuersi sunt de uia sua mala; et misertus est Deus super maliciam, quam locutus fuerat, ut faceret eis, et non fecit. Ea igitur spes impetrandę salutis non fallitur, quam uitę correctio

misericordiam; sed frustra quidem sperassent, nisi uitiis finem statuissent. Quod sperauerant, poenitendo obtinuerunt dicente Scriptura: Et uidit Deus opera eorum, quia conuersi sunt de uia sua mala; et misertus est Deus super maliciam, quam locutus fuerat, ut faceret eis, et non fecit. Ea igitur spes impetrandę salutis non fallitur, quam uitę correctio comitatur. Euangelii tempora percurramus! Cuius spem non incitat atque

restituit. Ananias interpretatur donum gratię Domini. Hoc donum tibi manum imponet conferens uirtutem, ut in spe confirmeris et uisum recipias, quem peccando perdidisti; non uisum carnis neque oculorum, sed quo Deus uidetur, mentis et intellectus, ut demum cum ipso Paulo gloriari queas dicens: Gratia Dei sum id, quod sum, et gratia eius in me uacua non fuit, sed gratia eius in me manet semper.

non misereatur filio uteri sui? Et si illa oblita fuerit, ego non obliuiscar tui. Ecce in manibus meis descripsi te. Muri tui coram oculis meis semper. Et per Ezechielem: Nolo mortem morientis, dicit Dominus Deus. Reuertimini et uiuite! Item in Euangelio: Non ueni, inquit, uocare iustos, sed peccatores ad poenitentiam. Et item: Non est uoluntas ante Patrem uestrum, qui in cęlis est, ut pereat unus de

Venit, inquit, Filius hominis quęrere et saluum facere, quod perierat. Et alibi de se testatur et ait: Ego sum pastor bonus. Bonus pastor animam suam dat pro ouibus suis. Hinc apostolus Paulus: Si Deus pro nobis, inquit, quis contra nos? Qui etiam proprio filio suo non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit illum. Hinc idem alibi Patrem misericordiarum et Deum totius consolationis eum appellat. Et

delictum a spe impetrandę uenię decidit et plus se peccasse, quam quod a Deo dimitti possit, existimat; tanquam si ullum sit tam magnum peccatum, tam immane crimen, quod non condonare possit et uelit et soleat Deus poenitenti. LIBER III

ea cęterę nihil sint, neminem ignorare uolumus de ipsa simul tractari, ubicunque de aliqua a nobis tractetur. Quędam tamen, quę illi magis propria censui, conabor hoc loco referre et sanctorum exemplis- primo quatenus Deus diligendus sit, deinde proximus, postremo inimicus- digerendo explicare. Deum toto corde, tota anima, totis uiribus iubemur diligere. Quod utique ita sit, ut sola erga eum dilectio omnes alias superet

II / DE CHARITATE ERGA PROXIMVM Quoniam uero neque Deum diligere probatur, quisquis non dilexerit proximum suum, discamus sanctorum exemplis, ipsi quoque proximi, id est omnes homines - omnium enim unus pater est Deus- quali amore quantoque animi affectu prosequendi sint. Ionathę erga Dauid amicitiam non imminuit Saulis patris indignatio, sed auxit. Pater sępe uitę Dauid insidiatus est; semper filius detexit insidias

sic amavit? Profecto indignus est beneficio redemptionis, qui communis redemptionis aspernatur consortem et inter feras beluas computandus, dum ita exuit humanitatem, ut hominem contemnat, quem iuuare conditio, genus natura, Deus hortantur. Ne malos quidem odisse debemus, sed modis, quibus commodius fieri potest, ut corrigantur, curare. Iaonnes apostolus, cum iuuenem, quem baptizatum peregre proficiscens episcopi cuiusdam fidei commiserat

diligamus uerbo neque lingua, sed opere et ueritate. Charissimi, diligamus nos inuicem, quia charitas ex Deo est. Et omnis qui diligit, ex Deo natus est et cognoscit Deum. Qui non diligit, non nouit Deum, quoniam Deus charitas est. Deus charitas est, et qui manet in charitate, in Deo manet et Deus in eo. Siquis dixerit, quoniam diligo Deum, et fratrem suum oderit, mendax est. Qui enim non diligit fratrem suum, quem uidet,

lingua, sed opere et ueritate. Charissimi, diligamus nos inuicem, quia charitas ex Deo est. Et omnis qui diligit, ex Deo natus est et cognoscit Deum. Qui non diligit, non nouit Deum, quoniam Deus charitas est. Deus charitas est, et qui manet in charitate, in Deo manet et Deus in eo. Siquis dixerit, quoniam diligo Deum, et fratrem suum oderit, mendax est. Qui enim non diligit fratrem suum, quem uidet, Deum, quem non uidet,

inuicem, quia charitas ex Deo est. Et omnis qui diligit, ex Deo natus est et cognoscit Deum. Qui non diligit, non nouit Deum, quoniam Deus charitas est. Deus charitas est, et qui manet in charitate, in Deo manet et Deus in eo. Siquis dixerit, quoniam diligo Deum, et fratrem suum oderit, mendax est. Qui enim non diligit fratrem suum, quem uidet, Deum, quem non uidet, quomodo potest diligere? Et hoc mandatum habemus a Deo, ut,

Romanos dicens: Optabam ego ipse anathema esse a Christo pro fratribus meis. Et ad Corinthios: In cordibus nostris estis, ad commoriendum et ad conuiuendum. Et ad Philippenses: Testis mihi est Deus, quomodo cupiam omnes uos esse in uisceribus Iesu Christi. Et ad Thessalonicenses: Facti sumus paruuli in medio uestrum. Tanquam si nutrix foueat filios suos, ita desyderantes uos cupide uolebamus tradere

quisquis etiam laudari contemnit. Hinc etiam Apollonius monachus at martyr, cum in carcere detineretur, et Philemon choraules omnibus eum opprobriis oneraret, suspirans: Fili, inquit, misereatur tui Deus et nihil horum, quę modo in me obloquendo effudisti, reputet ad peccatum. His uerbis ille corde compunctus et fidem, quam persequebatur, accepit et non recusauit martyrium. Vitalis, ** corr. ex Vitalius

eorum, et domui Iacob peccata eorum. Proinde, qui in ecclesia declamant, aperte, perseueranter, audacter suo fungantur officio, ita tamen malefacta omnium detestando, ut semper uenię spem proponant poenitentibus. Quia Deus clemens et misericors est, patiens et multę miserationis, et ignoscens super malicia. Hieremias immaturam ętatem excusans clamat: A, a, a, Domine Deus, ecce nescio loqui, quia puer ego sum. Noli, inquit

detestando, ut semper uenię spem proponant poenitentibus. Quia Deus clemens et misericors est, patiens et multę miserationis, et ignoscens super malicia. Hieremias immaturam ętatem excusans clamat: A, a, a, Domine Deus, ecce nescio loqui, quia puer ego sum. Noli, inquit Dominus, dicere, quia puer sum, quoniam ad omnia, quę mittam te, ibis et uniuersa, quęcunque mandauero tibi, loqueris. Ne timeas a facie eorum, quia

super gentes et regna, ut euellas et destruas et disperdas et dissipes et ędifices et plantes. Siquis igitur ad prędicationis opus diuinitus eligitur, nulli rei diffidat, nihil trepidet; omnia aderunt, cui aderit Deus. Disce tamen omne doctoris studium eo spectare debere, ut euellat et destruat hominum uitia, plantet autem et ędificet uirtutes. Ezechieli etiam Dominus libere uaticinandi pręstitit audaciam dicens: Tu

hominibus placerem, Christi seruus non essem. Alibi quoque ait: Ita loquimur, non quasi hominibus placentes, sed Deo, qui probat corda nostra. Neque enim aliquando fuimus in sermone adulationis, sicut scitis, Deus testis est, nec quęrentes ab hominibus gloriam, neque a uobis, neque ab aliis. Qua in re non est prętermittenda Salomonis sententia dicentis: Qui dicunt impio: Iustus es, maledicent eis * corr. ex

legisperitis, qui oneratis homines oneribus, quę portare non possunt et ipsi uno digito uestro non tangitis sarcinas. Tales quidem etiam indigni, qui legem Dei prędicent, habentur dicente Propheta: Peccatori dixit Deus: Quare tu enarras iustitias meas et assumis testamentum meum per os tuum? Quasi diceret: Nolo te quisquam audiat quanuis bene prędicantem, ne forte sequatur male uiuentem. Sin uero aliqui ex eo tantum, quod

ad allegoriam pertinet. Quantum uero ad tropologicum sensum, uirtutum cunctarum imaginem. Et si anagogen contemplari uoluerit, figuram Christi. In fronte nomen Dei ineffabile sculptum in auro rutilat, quia caput Christi Deus est et caput Ecclesię Christus. Oleo sanctificationis consecrantur, ut eundem significent, de quo et prędictum est: Vnxit te Deus, Deus tuus, oleo lętitię prę consortibus tuis. Et, si tanta pontifici et

Christi. In fronte nomen Dei ineffabile sculptum in auro rutilat, quia caput Christi Deus est et caput Ecclesię Christus. Oleo sanctificationis consecrantur, ut eundem significent, de quo et prędictum est: Vnxit te Deus, Deus tuus, oleo lętitię prę consortibus tuis. Et, si tanta pontifici et sacerdotibus Dei tribuuntur, ut mundum totum uirtutesque omnes contineant et simul mundi uirtutumque Dominum nobis exibeant, quis non eos ante

Christi. In fronte nomen Dei ineffabile sculptum in auro rutilat, quia caput Christi Deus est et caput Ecclesię Christus. Oleo sanctificationis consecrantur, ut eundem significent, de quo et prędictum est: Vnxit te Deus, Deus tuus, oleo lętitię prę consortibus tuis. Et, si tanta pontifici et sacerdotibus Dei tribuuntur, ut mundum totum uirtutesque omnes contineant et simul mundi uirtutumque Dominum nobis exibeant, quis non eos ante

audiunt: Sacerdotes eius induam salutari, et sancti eius exultatione exultabunt. Hęc sunt igitur, quę sanctus propheta Dauid suspiciens et admirans clamat: Mihi autem nimis honorificati sunt amici tui, Deus, nimis confortatus est principatus eorum. Hęc et nos certe mouere debent, ut illos pręcipua et singulari quadam ueneratione afficientes, quicquid honoris, quicquid officii in eos contulerimus, in Deum contulisse

pręter cęteros fragrantem esse oportet sacerdotem, ut ei animo consentiat, cui corpore sic adherere pręsumit. Si enim castitatem illius consyderes, uirgo est et Virginis filius; humilitatem, formam serui accepit, cum esset Deus; si patientiam, opprobria, contumelias, uerbera, necem sustinuit, ut nos saluaret; si puritatem, peccatum non fecit et non est inuentus dolus in ore eius; si sanctitatem, sanctus sanctorum est, gratia et ueritate plenus;

Spiritum Sanctum! Nimirum, ut doceret illum, qui Spiritus Sancti charismata uellet promereri, prius cum proximis suis concordem ęquanimemque esse oportere. Vnde Apostolus: Idem sapite, inquit, pacem habete, et Deus pacis et dilectionis erit uobiscum. Et Dominus ipse ait: Si duo ex uobis consenserint super terram, de omni re quamcunque petierint, fiet illis a Patre meo, qui in cęlis est. Vbi

fideliter pręcessit. Quid est hoc, nisi quia caligat in nobis rectę rationis lumen, quandiu illis iungimur, quos nebulę premunt uitiorum. Tunc nitescit et exoritur, cum his relictis ad quęrendum Deum conuertimur. Quoniam Deus lux est, et tenebrę in eo non sunt ullę. Petrus ipse apostolus, Christi amore inter omnes ardentissimus, tunc quidem refrixit, cum atrium Caiphę ingressus impiorum hominum se implicuit

quieti et modesti spiritus, qui est in conspectu Dei locuples . Alium ergo quam spiritalem cultum atque ornatum quęrentibus, quid Dominus per prophetam minetur, operęprecium est audire. Dixit Dominus Deus, inquit: Pro eo, quod eleuatę sunt filię Syon, et ambulauerunt extento collo, et nutibus oculorum ibant, et plaudebant, et ambulabant, et pedibus suis composito gradu incedebant, decaluabit Dominus

puritate perseuerauit. Quinto Lodouico, Galliarum regi, multo plus contulit interius cilicium quam purpura exterior. Hęc terreni regni insigne erat, illud cęlestis aditum prębuit. Ad cilicii quippe squalorem respiciens Deus, non ad purpurę luxuriam Christianissimo regi et temporale regnum tutatus est et ęternum indulsit. Macharius, Alexandrinus abbas, cum corporis affectibus paulo improbius urgeri se uideret,

quam deuotioni imputabatur; pulsum autem abiisse in solitudinem. Et cum ab eodem abbate nocturnis terrificationibus per uisum agitato reuocandus quęreretur, in cisterna sicca inuentum atque ad monasterium reductum ostendit Deus, quanti talem in illo uitę austeritatem faceret, sine cunctatione disponendo, ut ab his ipsis honoraretur, qui expulerunt. Pater etiam Minorum Franciscus, quam in se durus extiterit, cum sępe aliis

auro textis fulgebat uestibus, interius Christi ancilla cilicio squalebat. Cumque Fescennini concinerentur et musici genesis perstreperent instrumenta, illa tacita uirginitatem ipsi, cui se prius desponderat, Deo, commendabat. Deus igitur per angelum suum eam ita tutatus est, ut integram inuiolatamque seruarit, martyrio coronarit et pro cilicio luce induerit immortalitatis. Sarra, in Scythi uirginum pręposita, cum ad fluminis ripam posito

ieiunus ambulasset, peruenit usque ad montem Dei Oreb atque idem igneo curru sublatus transuectus est in paradisum. Si illic satiari cupimus, hic ieiunemus. Samuelis deprecationes ac simul populi ieiunium respiciens Deus, Philistinorum in Masphat exercitum in ipsos iam irruentem repenti fragore tonitruque perterruit et in fugam conuertit. Si sic stat pro ieiunantibus et orantibus Dominus, quia a tentationibus superatur, nisi qui neutrum

Dominus) nisi ieiunasset. Ieiunauit, et usque ad tertium regni successorem ea familię dilata est clades. Peccauerat Dauid, et peccatum confitens a Nathan propheta audierat: Transtulit a te Deus peccatum tuum . Et post hęc tamen: Infirmata sunt, inquit, a * add. ieiunio genua mea . Sed cuius genua infirma ieiunio erant, eius in Deo spes firma fuit. Vnde ait: In te, Domine,

se efferant, aliis detrahunt nec Apostolum audiunt dicentem: Qui non manducat, manducantem non iudicet. Tu qui es, inquit, qui iudicas alienum seruum? Domino suo stat aut cadit. Stabit autem; potens est enim Deus statuere illum. Sint igitur examinata, sobria, pura, simplicia, humilia ieiunia, non immoderata, non lauta, non animi uitio polluta, non ficta, non suę laudis

Blasium, Sebastę episcopum, cum Diocletiano Ecclesiam uastante ad deserta sine uiatico declinasset, aues aluerunt, donec inuentus in Christi confessione uitam finiuit. Non solum igitur in necessitate seruum suum Deus non deseruit, sed etiam pręrogativa passionis honestavit: esurienti misit cibos, latenti martyrii coronam. Benedicto abbati, cum saxeę rupis olim spelunca clauso panis defecisset, presbyter

eorum dirigemur exemplis, qui Deo placuerunt. Abraham, ut Deo obediret, patriam, domum cognationemque reliquerat, se suosque omnes circumcidi sustinuerat, denique filium unicum uniceque dilectum suis immolasset manibus, si Deus, quod iusserat, impleri uoluisset. Non dixit: In Isaac mihi promissum est semen. Quare nunc puer adhuc occidi mandatur? Non dixit: Quomodo unici filii sanguine infelix pater manus polluam? Tacitus iussa exequi maturat, ut

Patris . Et: Descendi de cęlo, non ut faciam uoluntatem meam, sed uoluntatem eius, qui misit me . Et ad Patrem: Non sicut ego uolo — inquit — sed sicut tu . Dimisit uoluntates hominis et Dei Deus et homo Christus, ut discamus diuinam uoluntatem semper humanę pręferre et carnis affectum spiritus affectui subiugare. Denique Apostolus de illo: Humiliauit — inquit — semetipsum factus obediens usque ad

aduesperascit et inclinata est iam dies. Sed talis hęc Domini erga Discipulos fictio, qualis et illa quondam erga Abraham tentatio. Ille tentatus est, an obediret Deo, isti, an hospitalitatem seruarent; non quis Deus futura nesciat, sed ut nos habeamus virtutum exempla. Huiusce rei causa fingere ac simulare patribus prępositisque proprium atque usitatum, dum iuniorum animos probare student dumque probatos cęteris ad imitandum

occurrens usque adeo reddidit mitem, ut eidem gregi ipsum pręficeret pastorem. Itaque tam modo immanis fera tam tenellas oues, quas laniatum uenerat, mox et ad pascua educere et pastas reducere domum coepit. Voluit autem Deus beluę feritatem uirginis humanitati cedere, ut ostenderet, quanti apud se ponderis esset talis uirtus. Sed earum mansuetudo foeminarum, quę in coenobiis perpetuę seruituti se addixere, ut Deum promererentur, in eo

conspectu inimicorum insidiantium tibi, et sit casus tuus insanabilis in mortem. Hieremias in matris utero sanctificatum se audit, et tamen ait: A, a, a, Domine Deus, ecce nescio loqui, quia puer ego sum. Quomodo ergo illi lingua non delinquant, qui irrequisiti garriunt, si peccare loquendo timuit, quem loqui Deus inuitabat? Qui tunc demum ad prophetandum populo se accinxit, cum

utero sanctificatum se audit, et tamen ait: A, a, a, Domine Deus, ecce nescio loqui, quia puer ego sum. Quomodo ergo illi lingua non delinquant, qui irrequisiti garriunt, si peccare loquendo timuit, quem loqui Deus inuitabat? Qui tunc demum ad prophetandum populo se accinxit, cum Dominus non iam inuitaret, sed imperaret dicens: Noli dicere, quia puer sum, quoniam ad omnia, quę mittam te, ibis et uniuersa, quęcunque

audituro Moyses, immo per Moysen ipse Dominus pręcipit dicens: Estote parati in diem tertium, et ne appropinquetis uxoribus uestris! Et quisnam matrimonium audet ęquare castitati, si coniugatos alloqui noluit Deus, nisi per triduum sere continuissent? Antehac Moysi in monte Oreb de rubo loquens Dominus dixisse scribitur: Non appropies huc; solue calciamentum de pedibus tuis! Locus enim, in quo

quam patientis Iob exemplum in medium adducam. Hic unica uxore contentus, ac monogamus: Pepigi — inquit — foedus cum oculis meis, ut ne cogitarem, quidem, de uirgine. Quam, enim partem, haberet in me Deus desuper et hqreditatem Omnipotens de excelsis? Et paulo post ait: Si deceptum, est cor meum super muliere et si ad ostium amici mei insidiatus sum, scortum, alterius sit uxor mea et super illam,

fides nuptis omnibus documento est, ut mori malint quam consentire corruptori. Melius est mihi — inquit — absque opere incidere in manus hominum quam peccare in conspectu Domini. Propterea quidem nec Deus innocentem cędi permisit nec impune pudicam infamari sustinuit. Hi, qui iam ream iudicauerant, sententiam uerterunt in accusatores; lapidibusque obruti sunt, quos furens et ineffrenata libido ad mendacium egerat et

illo inscio ad monasterium abiens uirginitatis uelum habitumque accepit. Quod si nuptias sustinuisset, nescio, an ei integrum fugere fuisset. Quanuis et ipse indignatus illam exhęredauerit. Sed quam exhęredauit pater, Deus regni sui cęlestis hęredem fecit, et quę nihil acceperat a parente, a Domino accepit, ut ab obsessis demonia pelleret, sicuti de ilia testatus est sanctus Eleutherius abbas. Euphrasiam

uirginitate annos duodecim uixit. Postea uero eius permissu religioni se consecrauit et securiorem quidem in monasterio, sed nunquam domi castiorem uitam duxit. Haud dubium, quin castitatis merito tanta gratia illam donauerat Deus, ut etiam iis, quibus nubebatur, statim continentiam persuaderet. Rarissimum sane exemplum ac nescio, an a condito ęuo alterum tale, ut aliqua et bis maritata sit et semper uirgo. Semper quidem uirgo, sed

ęgrotare sustineret, — sic ei expedire respondit. Didicit uirgo in infirmitate esse fortior et iam nec sana de corporis uoluptate cogitare. Maluitque casta mori quam Flacco consuli (a quo petebatur) nupta uiuere. Exaudiuit Deus deprecantem, et uitę pariter consulisque libidini iam uim parantis ipsam surripuit. Atque eandem, quę hominis uxor esse noluit, sponsam fecit Christi, cęlestibus fruituram nuptiis, quia terrena contempserat.

errare — inquit — neque fornicarii, neque idolis seruientes, neque adulteri, neque molles, neque masculorum concubitores regnum Dei possidebunt. Iterum alibi ait: Fornicatores et adulteros iudicabit Deus, hoc est, damnabit. Et in Apocalypsi legimus: fornicatorum partem cum ueneficis futuram et idolatris et omnibus mendacibus in stagno ardenti igne et sulphure, quod est mors secunda.

Septies in die cadit iustus, ait Scriptura. Et Ioannes apostolus: Si dixerimus — inquit — quia peccatum non habemus, nosipsos seducimus et ueritas in nobis non est. Igitur, quoniam omnia Deus conclusit sub peccato, ut omnium misereatur, omnibus necessaria est poenitentia, quę, quanti fructus sit aut qualiter agi debeat, exemplis patebit. Legimus Israhelitas, quoties Legem sanctam

lugetur, cum iam actorum ratio exigitur. Post annos quadraginta in pace peractos rursum ad impietatem prolapsi a Madianitis deuastantur annos septem. Et cum tandem illos delicti poenituisset, per Gedeonem opitulatus est eis Deus. Qui diuino fretus auxilio, non amplius quam cum trecentis armatis uix innumerabiles copias fudit atque concidit. Oreb et Zeb, principum Madian, capita uictor abscidit. Oreb dicitur tentatio , Zeb lupus ,

personabant, cum illi, quos pertimuerant, in seipsos conuersi mutuis uulneribus concidere. Iosaphat et Iuda diripuerunt spolia et gratias Deo egerunt, quod sic pro ipsis depugnasset. Cor enim contritum et humiliatum Deus non spernit. In tribulatione — inquit — inuocasti me, et liberaui te. Benadab, Syrię rege, Samariam obsidente oppidani fame laborabant, ita ut quędam mulieres a filiorum esu

perfuderat, in secreto domus suę cubiculo cum ancillis clausa morabatur. Et tunc prostrata clamauit ad Dominum, cum tam audax facinus esset aggressura. Huiuscemodi ergo poenitentię afflictionibus atque angustiis conciliatur Deus, reprimitur diabolus, innocentię status reparatur, reparatus conseruatur, conseruatus demum sortem capit ęternitatis. Niniuitę quoque, cum urbem suam post dies quadraginta euertendam audissent,

saccis, rex ipse surrexit de solio, abiecit regia ornamenta et saccum induit seditque in cinere ac iussit, ne homines, iumenta, boues, pecora gustent quicquam usque mane utque unusquisque conuertatur a uia sua mala. Id uidens Deus auertit omnem perniciem illam, quam eis comminatus fuerat se illaturum. Quis ergo dubitet, quin a diebus Ioannis regnum cęlorum, uim patiatur et uiolenti rapiant illud, si etiam ante Ioannem hominum poenitentia mutare

Deo non disputare, sed pugnare uidentur? Et ut sciamus, quale propositum poenitentis esse debeat, meminerimus dictum: Quibus ultra non addam. Nabucohodonosor regis ineffrenatam superbiam contundens Deus regno illum menteque eiecerat, ita ut procul ab hominum consuetudine annos septem cum feris per deserta uagatus sit, foenum quasi bos comederit, ęstus, pluuias, uentos patiens absque tecto. Postquam tamen ille ad se

excutiuntur tantę perfectionis homines, qualiter, quęso, iudicabitur, qui nullo poenitentię genere illa, quę iure exprobrari possunt, destruere curat et poenitendi tempus peccando consumit. De quo dicitur: Dedit ei Deus locum poenitentię, et ipse abutitur eo in superbia. Hinc est, quod sanctis uiris maximę semper curę fuit, ut peccantes traherent ad poenitentiam, quoniam et sine illa infelices et per illam beatos

Deum precatus, membrum, quod mutilatum erat, integrum fecit atque utroque pede ambulans abiit, qui uno uenerat. Profecto, qui sic doluit se patri irrogasse iniuriam, dignus fuit, et pro quo oraret Antonius et cuius misereretur Deus. Nec tamen laudamus poenitentis factum, sed ex facto poenitentiam pensamus, cui, quod simplicite credidit, feliciter cessit. Pacomius quoque abbas, cum aliquem ex fratribus inimici supplantatione in

contemplemur, ut saltem pudeat nos, qui uiri sumus, isto uirtutis genere a foeminis uinci ac superari. Mulier illa de Euangelio peccatrix in aliena domo quęsiuit Saluatorem, quoniam in sua non habebat. Non enim habitat Deus in corpore subdito peccatis. Conscientię ergo stimulis acta, illuc, ubi Iesus accubuerat, irrupit, accessit retro et pedes eius lachrymis rigauit, capillis tersit, osculata est, unguento perfudit. Condonan‑

in perpetuum. Conuertimini, filii, reuertentes, et sanabo auersiones uestras. Laua a malicia cor tuum, Hierusalem, ut salua fias. Vsque quo morabuntur in te cogitationes noxię? Hęc dicit Dominus exercituum, Deus Israhel: Bonas facite uias uestras et studia uestra, et habitabo uobiscum in loco isto. Nunquid, qui cadit, non resurget, et qui auersus est, non conuertatur? Per eundem prophetam ait: Si poenitentiam egerit

iudicium et iustitiam, uita uiuet et non morietur. Omnium iniquitatum eius, quas operatus est, non recordabor. In iustitia sua, quam operatus est, uiuet. Nunquid uoluntatis meę est mors impii, dicit Dominus Deus, et non ut conuertatur a uiis suis et uiuat? Et iterum: Conuertimini — inquit — et agite poenitentiam ab omnibus iniquitatibus uestris, et non erit uobis in ruinam iniquitas. Et rursum:

Dei iram nouerit pertinere. Peropportune igitur de hoc confessionis genere sermonem facere nunc pergemus. Primos homines Adam et Euam, cum deliquissent cibum sibi interdictum comedendo, compulit Deus confiteri peccatum suum: Adam — inquit — ubi es? Hoc est: Quo excidisti, quantum commisisti mali? Et ad mulierem: Quare hoc fecisti? Post confessionem eiecti sunt de paradiso subditique

dictum sit? Vnde apparet non terrenum, sed cęlestem esse cibum, quo aliti homines angelicam uitam uiuere coepere profitentes castitatem. Etenim cibus quoque ipse caro est de Virgine sumpta Deoque ita unita, ut Deus et homo non duo sint, sed unus Christus. Christum ergo in altari sumimus; quo quid unquam dici aut cogitari potest prestantius, magnificentius, sublimius? Igitur haud temere Iuoni missam celebranti, dum sacram hostiam

iactauerant ob uxorem eius, ut ait Scriptura, Aethiopissam. Et quę tam audacis petulantię caput et causa fuerat, in lepram incidit, ut corporis morbo mentis uitium puniretur, quoniam ab homine reprehendi non debuit, quem Deus suis colloquiis suaque familiaritate dignum iudicabat. Hinc discere licet, quanti periculi sit seculo seruientibus, ut quicquam sinistrum indecensue sentiant de seruis Dei. Fit enim plerumque, ut, quod illi reprehendendum

iudicant, apud Deum laudabile sit. Iccirco et Apostolus clamat dicens: Tu quis es, qui iudicas alienum seruum? Domino suo stat aut cadit. Et ne de cadente etiam desperemus, ait: Stabit autem, potens est enim Deus statuere illum. Quod autem ad coniugatos spectat, quandiu adulterii crimen latet, suspicari fortasse licet, credere non licet. Et Veteri quidem Lege mulieris suspectę causam per sacrificium

Usquequo ebria eris - inquit- digere paulisper uinum, quo mades! At ipsa a Domino exaudita sterilitatis opprobrium foecunditate deleuit. Exteriorem corporis gestum notauit Heli et ebrietatis obiecit uitium, sed Deus intima respexit cordis et compotem uoti fecit. Sic enim sępe falli necesse est, qui ex facie hominis animi occulta iudicat. Et quia solius Dei est nosse mortalium cogitationes, quisquis eas in altero coniecturis explicat,

quod, sicut uestimentum suum non urebatur, ita se a libidinis flagitio alienum esse. Illi tamen prorsus increduli, suspensum ab episcopatus officio ui deponunt et alium in locum suum constituunt. Cęterum tam insontis infamiam Deus non ferens, duobus iam successoribus eius paucorum dierum spacio uita defunctis, ipsum in sedem suam per summum pontificem restitui fecit, ne plus potuisse uideretur malorum obstinata suspicio quam iusti manifesta

et adhuc uirginem, uirorum suorum interfectricem ausa est appellare. Quos tamen Deo uolente a demonio pręfocatos tradit Scriptura, ut illa tandem Tobię Deum timenti integra inuiolataque seruaretur. Hanc ergo Deus ita diligebat, ut a prophanis contingi non sit passus. Et eandem ancillę temeritas patricidio pollutam dicere non dubitauit. Pudeat nos uilis ancillulę procacitatem sequi uelle, ut hominum mores ex casibus ponderemus.

agunt. Existimas autem hoc, o homo, qui iudicas eos, qui talia agunt, quia tu effugies iudicium Dei? Et rursum: Is qui manducat, non manducantem non spernat, et qui non manducat, manducantem non iudicet. Deus enim illum assumpsit. Tu quis es, qui iudicas alienum seruum? Quod autem ad Corinthios idem scripserit: Spiritalis iudicat omnia, et ipse a nemine iudicatur - ostendere uoluit, quantum differat

erubescamus. Et cum ipse subsequenter dicat: Qui autem iudicat me, Dominus est - desinamus nosipsos ita iudicare, ut proximos putemus contemnendos, quando quidem et illorum et noster et omnium Iudex et Conditor unus Deus, unus et Redemptor Iesus Christus. Nolite - inquit- ante tempus iudicare, quoad usque ueniat Dominus, qui et illuminabit abscondita tenebrarum et manifestabit consilia cordium; et tunc laus erit

sęuientium fratrum extitisset odium; tanto plus laudis meruit, quanto maiorem iniuriam remisit. Moyses illatam sibi non leuem uerborum contumeliam et fratri Aaron statim ignouit et pro Maria sorore deprecatus est. Quamque Deus leprę morbo pro crimine petulantię corripuerat, ipse, ut sanaretur, orando impetrauit. Idem, cum uituli adorationem ulciscens Deus populum internitione delere pararet: Aut dimitte eis - inquit-

contumeliam et fratri Aaron statim ignouit et pro Maria sorore deprecatus est. Quamque Deus leprę morbo pro crimine petulantię corripuerat, ipse, ut sanaretur, orando impetrauit. Idem, cum uituli adorationem ulciscens Deus populum internitione delere pararet: Aut dimitte eis - inquit- aut dele me de libro tuo, quem scripsisti. Et tamen sibi insultantes in deserto sępe expauerat, ita ut diceret: Adhuc

dicere, quare sic fecit. Ecce filius meus, qui egressus est de utero meo, quęrit animam meam; quanto magis hic filius Gemini maledicet mihi? Dimittite eum, ut maledicat iuxta pręceptum Domini, si forte aspiciat Deus afflictionem meam et reddat mihi Dominus bonum pro maledictione hac hodierna. Quid hac patientia humilius, quid humilitate patientius? Rex erat, et quidem fortissimorum uirorum grandi agmine stipatus, et tamen

est. Sed hic etiam illud quęrendum nobis occurrit: Quare etiam in Noua Lege Christi apostolus Paulus in facie cęsus tam ęgre tulit, ut Ananię sacerdoti, qui ipsum cędi iussit, maledixerit dicens: Percutiet te Deus, paries dealbate! Et cum argueretur iniurię in sacerdotem: Nesciebam - inquit- fratres, quia princeps est sacerdotum. Scriptum est enim: Principi populi tui non maledices. Ignorationem ergo

Vindicaui me, inquit, de inimicis meis. Quomodo me uindicaui? Occidendo in eis errorem, suscitando fidem. Atque inde nos admonens ait: Quando te persequitur homo, noli attendere illam figuram, quam fecit Deus, aut animam illam, quam inspirauit Deus. Non te persequitur, quod fecit Deus, sed malicia, quam fecit homo. In maliciam ergo hominis irasci licet, in hominem non licet. Beatus episcopus Martinus,

meis. Quomodo me uindicaui? Occidendo in eis errorem, suscitando fidem. Atque inde nos admonens ait: Quando te persequitur homo, noli attendere illam figuram, quam fecit Deus, aut animam illam, quam inspirauit Deus. Non te persequitur, quod fecit Deus, sed malicia, quam fecit homo. In maliciam ergo hominis irasci licet, in hominem non licet. Beatus episcopus Martinus, dum asello ueheretur, forte obuiam fit quibusdam

in eis errorem, suscitando fidem. Atque inde nos admonens ait: Quando te persequitur homo, noli attendere illam figuram, quam fecit Deus, aut animam illam, quam inspirauit Deus. Non te persequitur, quod fecit Deus, sed malicia, quam fecit homo. In maliciam ergo hominis irasci licet, in hominem non licet. Beatus episcopus Martinus, dum asello ueheretur, forte obuiam fit quibusdam equitibus. Eo uiso territi

eius. Portas eis reserari iussit. Ingressi autem hostes, recta urbem pertransiere nihil hostiliter agentes, ne respicientes quidem ad quenquam oppidanorum, quasi neminem uidissent. Hanc tantam tutandę ciuitatis gratiam Deus contulit Lupo, ut, qui se dignum flagello confessus fuerat, a flagello liber esset. Benedictus abbas Florentium presbyterum uitę suę insidiantem patientissime tulisse perhibetur. Panem ueneno infectum sibi ab illo

Vnde Cassianus de sene quodam Christiano hac patientię uirtute prędito testatur: Cum apud Alexandriam infidelium turba constipatus maledictis impulsibusque agitaretur et ab eo quęrerent, quid unquam miraculi fecisset Deus eius Christus, ipsum respondisse: ut iis, quas infertis, atque maioribus non mouear neque offendar iniuriis. Recte id quidem. Neque enim uentorum flatu concuti aut fluminum illisu euerti potest domus, quę supra petram

ibidem, unde recesserant, inuenti sunt. Et ipse peccatum confitentibus ignouit. Quia ergo semper in eos, qui se incommodo aliquo afficere tentauerant, mitis et clemens extiterat, ab omni prorsus incommodo tutatus est illum Deus et eundem episcopum primo Nouiensem, deinde Torniacensem fecit, super multa constituens, quia super pauca fidelem fuisse nouerat. Odo, Cluniacensis coenobii pater, ei, qui equum suum noctu abegerat et in eo

erit. Languente enim corpore animi uigor in contemnendis uoluptatibus roboratur, iuxta illud Apostoli dictum: Cum infirmor, tunc fortior sum. Quod si corporeę infirmitati quicquam inesset mali, hanc sanctis suis Deus contingere non permitteret. Permittit autem, ut efficiat sanctiores. Isaac itaque ab illo benedictus et, dum inter alienigenas non sine magno uitę discrimine peregrinaretur, semper protectus, cum senuisset, oculis

agerentur, scierit atque interdum futura prędixerit. Si tot ac tanta cum langore possunt uenire bona, quis illi pręferre audet sanitatem? Quę si pręferenda esset, haud dubium, quin diutissime illa perfrui sanctos suos Deus concederet nec ita frequens apud eos esset ęgrotationi locus. Quantum uero ad seruandum sanctę castitatis propositum, conferre soleat ipse corporis langor atque infirmitas, Petrus apostolus documento est. Qui Tito

commemorabimus, quorum tamen singulorum exempla ad pellendam omnem animi ignauiam timiditatemque propulsandam sufficere possint. Martinus martyr, tenellus adhuc, sed fortissimus Christi miles, in quo, sicut in plurimis, Deus ostendit facile se suos fideles ab omni iniuria tutari posse, si id illis expedisset, Romę Martiani pręfecti iussu bubalis loris flagellatus est, in equuleo extentus, ferreis ungulis laceratus, deinde ad machinam, ut

Serpentibus tamen sęuior Iulianus mamillas illi amputari iubet, linguam pręcidi, ipsam sagittis confici. Tali demum martyrio consumptam cęlum suscepit, sancti honorarunt, angeli laudibus extulerunt, Christus amplexatus est, Deus Pater regni cęlestis hęreditate donauit. Siquidem una puellula a tribus crudelissimis ciuitatis pręsulibus continenter excruciata, uinci nequiuit, hoc est, ut peccaret, compelli nulla ui unquam potuit. Antonino

habitabit super illos. Non esurient neque sitient amplius, neque cadet superillos sol neque ullus ęstus, quoniam Agnus, qui in medio throni est, reget illos et deducet eos ad uitę fontes aquarum, et absterget Deus omnem lachrymam ab oculis eorum. Hi, sicut alibi scriptum est, stabunt in magna constantia aduersus eos, qui se angustiauerunt, et illi uidentes turbabuntur. Denique gementes dicent: Hi sunt, quos

inexpertum dimitteret, multo stipatus comitatu ac maiestatem quandam pręferens ad illam uenit. Et cum ab omnibus, qui circa eum erant, plurimum honoraretur, ipsam quoque, ut se adoraret, iussit. Nolentem uero et, quod unus Deus adorandus esset, dicentem flagellis uerberauit. Cumque illa ne uerberibus quidem cederet, ipse fremens et indignatus abiit, patientia uictus foeminę constantiaque superatus. Postremo, ut saltem uel ad auaritię uel ad

militabimus, uincemus, et donatiuum militię nostrę erit cęlorum regnum, Iacobo apostolo dicente: Beatus uir, qui suffert tentationem, quoniam, cum probatus fuerit, accipiet coronam uitę, quam repromisit Deus diligentibus se. Caput VIII / DE PERSEVERANTIA BENE AGENDI Sed in omni bene beateque agendę uitę instituto,

ut quisque non, quantum ferre potest, sumat, sed perferre. Huiusce rei nunc subiiciemus exempla. Trecentos et sexaginta quinque annos uixit Enoch, et ambulasse cum Deo dicitur atque ob id non apparuisse, quia tulit eum Deus. Dignus quippe uisus est, qui tandiu corpus suum ab immunditia custodierat, ut cum corpore simul transferretur in paradisum. Noe itidem cum Deo ambulasse fertur, iustus perfectusque fuisse gratiamque

summę huius uiuant, in exercendis tamen uirtutibus minus constanter se habent. Abraham centum septuaginta quinque uixit annos, Isaac centum octoginta, Iacob centum quadraginta septem, omnes tam Deo chari gratique, ut eorum Deus dici uoluerit: Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Iacob. Certe, nisi ab ineunte ętate adusque uitę exitum iustitiam pietatemque coluissent, nunquam ad tantę dignationis culmen peruenissent. At nobis iisdem in uirtutibus

minus constanter se habent. Abraham centum septuaginta quinque uixit annos, Isaac centum octoginta, Iacob centum quadraginta septem, omnes tam Deo chari gratique, ut eorum Deus dici uoluerit: Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Iacob. Certe, nisi ab ineunte ętate adusque uitę exitum iustitiam pietatemque coluissent, nunquam ad tantę dignationis culmen peruenissent. At nobis iisdem in uirtutibus perseuerandi facultas

constanter se habent. Abraham centum septuaginta quinque uixit annos, Isaac centum octoginta, Iacob centum quadraginta septem, omnes tam Deo chari gratique, ut eorum Deus dici uoluerit: Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Iacob. Certe, nisi ab ineunte ętate adusque uitę exitum iustitiam pietatemque coluissent, nunquam ad tantę dignationis culmen peruenissent. At nobis iisdem in uirtutibus perseuerandi facultas tanto quidem

habent. Abraham centum septuaginta quinque uixit annos, Isaac centum octoginta, Iacob centum quadraginta septem, omnes tam Deo chari gratique, ut eorum Deus dici uoluerit: Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Iacob. Certe, nisi ab ineunte ętate adusque uitę exitum iustitiam pietatemque coluissent, nunquam ad tantę dignationis culmen peruenissent. At nobis iisdem in uirtutibus perseuerandi facultas tanto quidem datur maior,

primitus pauore perculsi fuerant, ut Domino relicto fugerent, Petrus etiam se illum nosse negaret. Nequis itaque sibi applaudat, quod firmus sit; ipsa perseuerandi firmitudo non a nobis, sed a Deo est. Videt autem Deus boni operis in nobis affectum, exercendi prębet facultatem, exaudit preces et consummandi affert auxilium. Negociari uolentibus commodat talentum, solicite lucrantes beat, ignauiter torpentes damnat. Itaque summopere

non peccarit. Huic respondebimus, quod ne delinquentes quidem irascendo castigandi sunt, sed miserendo. Irę proprium nocere est, castigationis prodesse. In altero uirtus, in altero uitium est. Sed cur, inquiet, in Scripturis Deus irasci dicatur, si ira uitium est? Irasci quidem Deus dicitur, non quod irascatur, sed quia, dum iuste punit, iratus uideatur. Iudici autem ac pręsidi punire conuenit, ut iuuet, non irasci, ne noceat. Quod autem et ille

quidem irascendo castigandi sunt, sed miserendo. Irę proprium nocere est, castigationis prodesse. In altero uirtus, in altero uitium est. Sed cur, inquiet, in Scripturis Deus irasci dicatur, si ira uitium est? Irasci quidem Deus dicitur, non quod irascatur, sed quia, dum iuste punit, iratus uideatur. Iudici autem ac pręsidi punire conuenit, ut iuuet, non irasci, ne noceat. Quod autem et ille iuuetur, qui punitur, hinc patet, quia impunitus plus

perseuerandi ratio est non solum non retro cedere, sed etiam in dies ulterius progredi et, quantum possumus, ad sublimiora semper tendere ac niti. Ibunt de uirtute in uirtutem — inquit Propheta — uidebitur Deus deorum in Syon. Vnde et Apostolus: Quę retro sunt obliuiscens et ad ea, quę priora sunt, se extendens, ad destinatum persequitur brauium supernę uocationis Dei in Christo Iesu. Beati enim, qui

Caput X / DE HORA MORTIS Quam autem beati sint, qui in Domino moriuntur, dici non potest. Ex parte tamen interdum omnipotens Deus signo aliquo ostendere nobis uoluit in exitu illorum, ut eos imitandos magis accenderemur, quorum finem ipse miraculis illustrasset. Itaque, et quid singulis eo potissimum tempore contigerit et qualiter ipsi sese

agamus, precibus instemus, fidem, spem, charitatem nullo modo in nobis labascere patiamur. Quia ex fide uiuit iustus; et: Qui sperat in Domino, subleuabitur; et: Qui manet in charitate, in Deo manet et Deus in eo. Ad hęc sacerdoti, cui ligandi soluendique indulta est potestas, confiteamur delicta nostra. Tum demum peccatorum uinculis expediti, submissius, quam possumus, accedamus ad mensam Domini et salutarem cibum ore

illi, qui ad ęterna supplicia delegandi non sunt, sed potius temporalibus purgandi, ut expurgari eo demum regno digni euadant, in quod nihil intrabit coinquinatum, et in quo intrantes gaudeant et dicant: Probasti nos, Deus, igne nos examinasti, sicut examinatur argentum. Transiuimus per ignem et aquam, et eduxisti nos in refrigerium. Veritas ista ne in obscuro lateret, quorundam defunctorum manifestis apparitionibus illustrata

pręterea, qui in purgatorio est, quod, dum uiueret, non hic potius uoluntaria poenę exactione pro reatu satisfecerit, cum multo leuiore cruciatu id effici potuisset. Etenim debitum, quod sponte redditur, pluris ęstimat Deus, quam quod ab inuito iuste extorquetur. In hoc obseruatio ęquitatis est, in illo remissionis meritum, ut pauca etiam libenter soluenti multa condonentur. His igitur intimis animę angoribus extrinsecos

et supplicia patiendo gaudet magis quam tristatur seque ipsum errigens: Quare — inquit — tristis es, anima mea? Et quare conturbas me? Spera in Deo, quoniam adhuc confitebor illi, salutare uultus mei, et Deus meus. Et ad Dominum conuersus deprecatur: Educ de custodia animam meam ad confitendum nomini tuo. Me expectant iusti, donec retribuas mihi. Nobis ergo imprimis enitendum erit, ut hic potius quęque etiam

perditorum hominum coetu? Quod consortium piis cum infidelibus? Quę bonorum quies esse poterit, ubi improbissimi homines terram cęlumque per licentiam conturbabunt? Sed non multum diu feret tantam nequitiam Deus. Ideo breuiabit dies, ut inuocantibus adsit, et peruersitate malorum irritatus maturabit iudicium suum. Hinc Osee propheta uociferatur et clamat: Audite uerbum Domini, filii Israhel, quia iudicium Domino cum

et lapide precioso rebusque preciosis. Vide hominis dementiam! Demonio supplicat, demonium ueneratur, et se ab hominibus pro Deo uult coli haberique. Quasi uero non seruus diaboli sit, qui ei ancillatur, sed dominus et Deus! Rursum idem propheta impietatem eius audaciamque designans, etiam quandiu regnaturus sit, declarat. Sermones — inquit — contra Excelsum loquetur, et sanctos Altissimi conteret, et putabit, quod possit

sed Antichristus erit. Interea uero, dum dira agetur persecutio, dum Christianorum passim innoxius effundetur cruor, dum uastans omnia prophanorum rabies debachabitur, dum denique Conditor omnium Deus ore sacrilego ubique blasphemabitur, indignabuntur elementa et uerso naturę ordine sol obscurabitur, luna non dabit lumen suum, stellę cadent, terra quassabitur, commotis mare fluctibus rugiet. Et, proh scelus, tam

qui Euangelia scripsere. Esaias: Stellę — inquit — cęli et splendor earum non expandet lumen suum. Obtenebratus est sol in ortu suo, et luna non splendebit in lumine suo. Hieremias ait: Ipse Deus uiuens et Rex sempiternus, ab indignatione eius commouebitur terra, et non sustinebunt gentes comminationem eius. Et Iohel propheta: A facie eius — inquit — contremuit terra, moti sunt cęli,

Dedi ęs, ferrum, plumbum, argentum, electrum, aurum, gemmas. Et ipse pro omnibus his non obediuit tibi.« Arguet illum MARE, arguent flumina, arguent lacus et dicent: »Nos quoque tuum opus sumus, Deus, et te uolente piscibus aluimus hominem hunc et dorso nostro nauigia eius tulimus, potum, salem, lauacrumque ministrauimus, aquas, quibus ab incendio se defenderet et quibus arescentes agros irrigaret, pręstitimus.

usus est. Et cum tot ex me commoda colligeret, nunquam animum induxit, ut tibi obtemperando gratiam referret.« Post hęc arguet illum et aere et igne excelsius CAELUM et dicet: »Me etiam, ęterne Deus, ut hunc iuuarem, desuper extendisti. Solem ei lucere feci per diem, lunam et stellas per noctem. Per me cognouit horas, dies, menses, annos, uer, ęstatem, autumnum, brumam; per me distinxit mundi ętates ętatumque

sit, paulo angelis minoratus, in paradiso positus; ut etiam, cum inde per inobedientię crimen eiectus exularet, tua tandem pietate reuertendi potestatem acceperit ad patriam multo feliciorem quam illa fuerit, quam amisit. Tu, Deus, homo factus ludibria, uincula, sputa, alapas, flagella, spinas, clauos, crucem, fel, acetum, hastam in tuo corpore pertulisti, ut pro hominis peccato hostiam pacificam te offerres Deo Patri. Mori uoluisti, ut ipsum

et ecce mouebantur; et omnes colles conturbati sunt. Intuitus sum, et (ecce) *om. non erat homo; et omne uolatile cęli recessit. Recte ergo ab Apostolo dicitur: Deus noster ignis consumens est. Caput VI / DE RESVRRECTIONE MORTVORVM Post hęc autem iussu Domini angelica uox intonabit mundum concutiens et

centesimum fructum reddit, aliud sexagesimum, aliud tricesimum. Quam diuersitatem Paulus edisserens ait: Alia claritas solis, alia claritas lunę, alia claritas stellarum. Imparia quidem merita, sed in omnibus idem Deus. Et, quia Deus charitas est, mutuus inter illos amor efficiet, ut beatitudo singulorum beatitudo simul omnium sit. Quod si quis sadduceorum heresim secutus negare uoluerit futuram resurrectionem,

reddit, aliud sexagesimum, aliud tricesimum. Quam diuersitatem Paulus edisserens ait: Alia claritas solis, alia claritas lunę, alia claritas stellarum. Imparia quidem merita, sed in omnibus idem Deus. Et, quia Deus charitas est, mutuus inter illos amor efficiet, ut beatitudo singulorum beatitudo simul omnium sit. Quod si quis sadduceorum heresim secutus negare uoluerit futuram resurrectionem, respondebimus ei, quod illis responsum

fieri debere probarem, si plus apud me argumenta ualerent quam sanctarum autoritas Scripturarum et si nostri nunc propositi esset incredulis fidem suadere et non magis credentes ad uirtutem exhortari, apud quos nihil est, quod Deus ęternus facere non possit; quippe qui in cęlo et in terra omnia, quęcunque uoluit, fecit, qui dicit, et facta sunt, mandauit, et creata sunt, denique, per quem omnia facta sunt et sine quo factum est nihil. Nos itaque,

cum tuba et uoce magna, et congregabunt electos eius a quatuor uentis, a summis cęlorum usque ad terminos eorum; hoc est, omnes, qui ubicunque erunt, ad se conuocari iubebit. Quod Propheta etiam pręuidens ait: Deus deorum, Dominus, locutus est, et uocauit terram a solis ortu usque ad occasum. Ex Syon species decoris eius. Deus manifeste ueniet, Deus noster, et non silebit. Postea infert: Et annunciabunt cęli

hoc est, omnes, qui ubicunque erunt, ad se conuocari iubebit. Quod Propheta etiam pręuidens ait: Deus deorum, Dominus, locutus est, et uocauit terram a solis ortu usque ad occasum. Ex Syon species decoris eius. Deus manifeste ueniet, Deus noster, et non silebit. Postea infert: Et annunciabunt cęli iustitiam eius, quoniam Deus iudex est.

ubicunque erunt, ad se conuocari iubebit. Quod Propheta etiam pręuidens ait: Deus deorum, Dominus, locutus est, et uocauit terram a solis ortu usque ad occasum. Ex Syon species decoris eius. Deus manifeste ueniet, Deus noster, et non silebit. Postea infert: Et annunciabunt cęli iustitiam eius, quoniam Deus iudex est.

locutus est, et uocauit terram a solis ortu usque ad occasum. Ex Syon species decoris eius. Deus manifeste ueniet, Deus noster, et non silebit. Postea infert: Et annunciabunt cęli iustitiam eius, quoniam Deus iudex est. Caput VII / DE DOMINI DESCENSV AD IVDICANDVM VIVOS ET MORTVOS Descendens igitur Maiestatis dominus cum

magis terreat scissus, quam teruisset consumptus. Quid autem innuet scissura tam horribilis et uehemens nisi discretionem illorum statim futuram, qui iudicandi erunt. Et ueniet — inquit — Dominus, Deus meus omnesque sancti cum eo. Et erit in die illa: non lux, sed frigus et gelu. Non enim erit illis lux, quos iam ęternę noctis timor occupabit, in quibus charitatis flamma refrixit et amoris diuini ardor malicię

Caput IX / DE SENTENTIA APOSTOLORVM ADVERSVS PECCATORES Primus igitur omnium ipse apostolorum princeps Petrus in illos insurgens exclamabit et dicet: Nouit Deus pios de tentatione erripere, iniquos uero in diem *corr. ex die Iudicii reseruare cruciandos. Deinde ad Simonem magum conuersus, omnes in eo simoniacos execrabitur dicens: Pecunia tua tecum

aut immundus, aut auarus, quod est idolorum seruitus, non habet hęreditatem in regno Christi et Dei. Et iterum: Fornicatores — inquiet — et adulteros iudicabit, id est damnabit, Deus. Et rursum: Caro et sanguis regnum Dei possidere non possunt; neque corruptio incoruptelam possidebit. Quod alibi distinguens atque exponens ait: Manifesta sunt autem opera carnis, quę sunt:

iniustitiam cogitauit lingua tua; sicut nouacula acuta fecisti dolum. Dilexisti maliciam super benignitatem, iniquitatem magis quam loqui ęquitatem. Dilexisti omnia uerba pręcipitationis, lingua dolosa. Propterea Deus destruet te in finem; euellet te et emigrabit de tabernaculo tuo et radicem tuam de terra uiuentium. Contra superbos: Exalta te, qui iudicas terram; redde retributionem superbis! Et iterum:

quam iustitiam faciunt, dicet: Principes tui infideles, socii furum; omnes diligunt munera, sequuntur retributiones, pupillo non iudicant, et causa uiduę non ingreditur ad illos. Propter hoc, ait Dominus, Deus exercituum, fortis Israhel: En ego consolabor super hostibus meis, et uindicabor de inimicis meis. Deinde aduersus mulieres, quę plus operę ponunt in corporis decore quam in pudicicię cultu, uociferabitur et

domum latam et coenacula spaciosa; qui aperit sibi fenestras et facit laquearia cedrina pingitque synopside. De prępositis autem Ecclesię, qui minus gnauiter suo funguntur officio, dicet: Hęc dicit Dominus, Deus Israhel, ad pastores, qui pascunt populum meum: Vos dispersistis gregem meum, et eiecistis eos, et non uisitastis eos. Ecce ego uisitabo super uos maliciam studiorum uestrorum, ait Dominus. Et hypocritas

uisitabo super uos maliciam studiorum uestrorum, ait Dominus. Et hypocritas execrabitur dicens: Maledictus, qui facit opus Domini fraudulenter! Ad superbos inquiet: Ecce ego ad te, superbe! Dicit Dominus, Deus exercituum, quia uenit dies tuus, tempus uisitationis tuę. Et cadet superbus, et corruet, et non erit, qui suscitet eum. Et succendam ignem in urbibus eius, et deuorabit omnia in circuitu eius. Voluptariis

proiicietur, et aurum eo rum in sterquilinium erit; argentum eorum et aurum eorum non ualebit liberare eos in die furoris Domini. Idem aduersus diuinos et ariolos loquetur dicens: Hęc dicit Dominus Deus: Vę prophetis insipientibus, qui sequuntur spiritum suum, et nihil uident! Quia locuti estis uana et uidistis mendacium. Ideo ecce ego ad uos, ait Dominus Deus. Et erit manus mea super

dicens: Hęc dicit Dominus Deus: Vę prophetis insipientibus, qui sequuntur spiritum suum, et nihil uident! Quia locuti estis uana et uidistis mendacium. Ideo ecce ego ad uos, ait Dominus Deus. Et erit manus mea super prophetas, qui uident uana et diuinant mendacium. In concilio populi mei non erunt, et in scriptura domus Israhel non scribentur, nec in terram Israhel ingredientur. Et scietis, quia

manus mea super prophetas, qui uident uana et diuinant mendacium. In concilio populi mei non erunt, et in scriptura domus Israhel non scribentur, nec in terram Israhel ingredientur. Et scietis, quia ego Dominus Deus. Tum quoque ad pontifices episcoposque conuersus, qui relicta Ecclesię gubernandę cura in uoluptatibus et deliciis contabuerunt, dicet: Hęc dicit Dominus (Deus) *add. : Vę

ingredientur. Et scietis, quia ego Dominus Deus. Tum quoque ad pontifices episcoposque conuersus, qui relicta Ecclesię gubernandę cura in uoluptatibus et deliciis contabuerunt, dicet: Hęc dicit Dominus (Deus) *add. : Vę pastoribus Israhel, qui pascebant semetipsos! Nonne greges a pastoribus pascuntur? Lac comedebatis, et lanis operiebamini, et quod crassum erat, occidebatis; gregem

malum. Et in Veteri instrumento de scelesto homine scriptum est: Reuelabunt cęli iniquitatem eius, et terra consurget aduersus eum. Et ad eundem per Naum prophetam dicitur: Ecce ego ad te, dicit Dominus, Deus exercituum! Et reuelabo pudenda tua in facie tua, et ostendam (in) *om. gentibus nuditatem tuam et regnis ignominiam tuam. Quot ergo furta, quot adulteria, quot ueneficia, homicidia,

scabellum pedum suorum, et tunc demum credere incipient, cum credere nihil proderit. Videbunt ipsum et gentiles et dicent: »Vbi sunt dii, quos coluimus? Ecce Crucifixus, quem contempsimus, ipse est Deus. Ecce illi, quos eum confitentes occidimus, nostri nunc iudices sunt. Cernebamus in illis miracula, et putabamus maleficia. Illi pro ueritate moriendo uicerunt, nos eos persequendo perimendoque defecimus. Et, quia

Cherinte, et Hebion, et Martion, et Paule Samosatane, et Photine, quem purum hominem putabatis, supra omnes angelos et sanctos eminet et mundum sibi subditum ipse iudicat! Nunquid homo tantum hic, et non etiam Deus? Nunquid non ideo uenit, ut a uobis infidelitatis poenas exigeret? At tu, Manichee, et tu, Valentine, ecce ille, quem non ex Virgine genitum, sed alter in phantasmate apparuisse, alter e celo

in secula seculorum. Amen. Et iterum ait: Et audiui quasi uocem turbę magnę, et sicut uocem aquarum multarum, et sicut uocem tonitruorum magnorum dicentium: Alleluya; quoniam regnauit Dominus, Deus noster omnipotens. Gaudeamus, et exultemus, et demus gloriam ei, quia uenerunt nuptię Agni, et uxor eius pręparauit se, id est Ecclesia. Et datum est illi, ut cooperiat se byssino

»Non ex operibus iustitię, quę fecistis uos, sed secundum suam misericordiam piissimus Dominus saluos uos fecit. Neque enim condignę erant passiones seculi tanta ac tali gloria, sed omnium bonorum largitor Deus, diues in omnibus, nouit dare magna pro modicis, pro breuibus sempiterna. Modica sane imperata sunt, sed magna promissa sunt. Hęc accepistis, quia illa obsequenter soliciteque implestis. Credidistis in Deum; nunc perpetuo

Ne tamen de se suspitionem generaret, si tam solenni festo missę non interesset perrexit non cum modico diuinę uindictę timore. Sed diei illius impunitas reliquorum securitatem suppeditauit. Quasi uero malorum obliuiscatur Deus, si non ita cito castiget! Die igitur septimo post commissum flagitium, cum sanus ambularet, repente concidit mortuus. Cumque sepelissent eum, flamma de tumulo erumpens ardere non desiit, donec cadauer simul cum

hac sane illorum claritate prophetabat Baruch dicens: Stellę dederunt lumen in custodiis suis, et lętatę sunt. Vocatę sunt, et dixerunt: Adsumus. Et luxerunt ei cum iocunditate, qui fecit illas. Hic est Deus noster. Et Daniel: Fulgebunt — inquit — quasi splendor firmamenti, et quasi stellę in perpetuas ęternitates. Hoc idem testatus est ipse Dominus, et ait: Tunc iusti fulgebunt sicut sol in

Scriptum est enim: Sicut sagittę in manu potentis, ita filii excussorum. Cuius quidem doni spe atque expectatione exhilaratus Abacuch propheta ait: Ego autem in Domino gaudebo, et exultabo in Deo, Iesu meo. Deus Dominus fortitudo mea. Et ponet pedes meos quasi ceruorum. Et super excelsa mea deducet me uictor in psalmis canentem. Hoc idem Esaias prophetando promittit dicens: Qui sperant in Domino, mutabunt

scriptum est: Non esurient, neque sitient amplius, neque cadet super illos sol, neque ullus ęstus: quoniam Agnus, qui in medio throni est, reget illos et ducet eos ad uitę fontes aquarum. Et absterget Deus omnem lachrymam ab oculis eorum. Et mors ultra non erit, neque luctus, neque clamor, neque dolor erit ultra, quia *corr. ex quę prima abierunt. Et dixit, qui sedebat in

habet, sicut me uidetis habere. Itaque post resurrectionem eiusdem naturę corpora sanctorum erunt, cuius fuit corpus Christi, ut membra sua capiti suo conueniant et digna sint, quę in Deo maneant et in quibus habitet Deus. Post hanc corporum pręrogatiuam cumulabitur gratia gaudiumque perpetuum ex loci pręstantia, iustorum consortio, angelorum societate, malorum euacuatione repletioneque bonorum Deique conspectu. Locus

in loco, qui cuncta supereminet elementa, qui cuncta sibi subiecta et quasi sub pedibus posita despicere uidetur et sua sublimitate se omnium nobilissimum profiteri, quem summus et immortalis opifex fabricauit atque ornauit Deus, ut esset angelorum sedes hominumque beatorum domicilium sempiternum. Videmus ista etiam, quę sub cęlo sunt, solem, lunam, sydera, cuncta terrena corpora luce sua formositateque superare; nec dubitamus ea, quę supra

contenderimus, bonis eius perfruemur. Cuius quidem pulchritudinem Propheta admiratus dicebat: Domine, dilexi decorem domus tuę et locum habitationis glorię tuę. Et: Quam dilecta tabernacula tua, Domine, Deus uirtutum! Concupiscit et deficit anima mea in atria Domini. Et: Beati, qui habitant in domo tua, Domine! In secula seculorum laudabunt te. Postremo, si loca ipsa ex iis, qui in iis manent,

genuit, per quem ipsa facta fuit, immo, per quem facta sunt omnia. Hęc est uirga de radice Iesse, de qua flos ascendit Christus. Hęc terra, quę germinauit mundi Saluatorem. Hęc porta clausa, per quam non apertam Dominus, Deus Israhel, ingressus est. Huius uirtus, huius gloria talis est in cęlo, ut ordinatę castrorum aciei comparatur. Quod sane partim ad ipsam, partim ad comitatum ipsius apte accomodateque referre possumus. Ad ipsam, quia

Quę quidem dicta sic accipienda sunt, ut uel ad maiestatis eius immensitatem referantur, quam nemo comprehendere potest, nisi qui immensus est, uel ad eam formam, quę corporis oculis cerni nequit, quia Deus spiritus est. Et sicut in spiritu eum adorare oportet, ita et spiritu aspicere, ut, qui carneis oculis inuisibilis est, mentibus beatis uisibilis sit, et hoc quidem uere aperteque, sed modo mirabili atque inaudito, et qui

quod mundus non potest accipere, et uidet et scit, quę tu neque uidere neque scire potes. Tu cum pompis et deliciis mox deficies, ille cum suis semper erit. Delicię tuę — terra — tecum simul transibit. Delicię suę — Deus — stabit in ęternum, cum illo permanebit, et in illo erit. Nihil ei unquam ad beatitudinem deesse poterit, cui semper tam pręsens propiciusque aderit omnium bonorum omnisque perfectę felicitatis largitor Deus.

suę — Deus — stabit in ęternum, cum illo permanebit, et in illo erit. Nihil ei unquam ad beatitudinem deesse poterit, cui semper tam pręsens propiciusque aderit omnium bonorum omnisque perfectę felicitatis largitor Deus. Gloria et diuitię in domo eius, et iustitia eius manet in seculum seculi. Beati ergo, non qui terrenum et caducum regnum obtinebunt, sed qui cęleste et ęternum! Hi quippe uidendo illum,

illuminatione cordisque lętitia sempiterna beatitudineque perfecta. In lumine uidebunt lumen, in Deo Dei Verbum et ab utroque procedentem Spiritum. Intelligent, quomodo Pater et Filius et Spiritus sanctus sint unus Deus, discreti in personis, unum in substantia. Aperientur eis mysteriorum libri, et secreta cęlestis arcani pandentur, ut, quod nunc fide tenent, tunc, sicuti est, uidendo intelligendoque agnoscant. Audient arcana illa uerba,

pręparatum est iustis, quod fidelibus repositum est in thesauris ęternitatis. Cui apostolicę sententię astipulatur Esaias propheta dicens: A seculo non audierunt, neque auribus perceperunt; oculus non uidit, Deus, absque te, quę pręparasti expectantibus te. Caput XVI / DE REVELATIONIBVS CAELESTIS BEATITVDINIS

fuisset assecutus. Moysi Dominum in flamma rubi apparuisse legimus atque ad se accedenti dixisse: Non appropies huc! Solue calciamentum de pedibus tuis! Locus enim, in quo stas, terra sancta est, et ego sum Deus patris tui, Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Iacob. Expauit ille tanti nominis horrore perculsus nec iam aspicere flammam audebat, ad quam ausus fuerat accedere. Quam magna igitur cęlicolarum

assecutus. Moysi Dominum in flamma rubi apparuisse legimus atque ad se accedenti dixisse: Non appropies huc! Solue calciamentum de pedibus tuis! Locus enim, in quo stas, terra sancta est, et ego sum Deus patris tui, Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Iacob. Expauit ille tanti nominis horrore perculsus nec iam aspicere flammam audebat, ad quam ausus fuerat accedere. Quam magna igitur cęlicolarum felicitas, quibus

Dominum in flamma rubi apparuisse legimus atque ad se accedenti dixisse: Non appropies huc! Solue calciamentum de pedibus tuis! Locus enim, in quo stas, terra sancta est, et ego sum Deus patris tui, Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Iacob. Expauit ille tanti nominis horrore perculsus nec iam aspicere flammam audebat, ad quam ausus fuerat accedere. Quam magna igitur cęlicolarum felicitas, quibus nec accessus

flamma rubi apparuisse legimus atque ad se accedenti dixisse: Non appropies huc! Solue calciamentum de pedibus tuis! Locus enim, in quo stas, terra sancta est, et ego sum Deus patris tui, Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Iacob. Expauit ille tanti nominis horrore perculsus nec iam aspicere flammam audebat, ad quam ausus fuerat accedere. Quam magna igitur cęlicolarum felicitas, quibus nec accessus denegatur nec

tanquam sponsam ornatam uiro suo Christo. In qua neque luctus neque clamor neque dolor neque mors erat, sed gaudium, pax, quies uitaque sempiterna. Cuius muri ex lapide precioso, ipsa aurum mundum, templum eius Deus omnipotens et Agnus. Claritas Dei illuminat illam, et lucerna eius est Agnus. Non intrabit in eam aliquid coinquinatum aut abominationem fadens et mendacium. Vidit fluuium aquę uiuę procedentem de

uitę reddens fructum et folia ad sanitatem eorum, qui seruient Deo et faciem eius intuebuntur et nomen eius frontibus incriptum gerent. Non egebunt — inquit — lumine lucernę neque lumine solis, quoniam Dominus Deus illuminabit illos, et regnabunt in secula seculorum. Quam pręclare apostolus reuelatam sibi supernę glorię descripsit dignitatem! Audimus quidem uerba consyderamusque mysteria et miramur. Sed ubi sunt, quęso,

ut etiam iste adoptiuus filius carne et spiritu sanctificatus sanctam sequeretur matrem et integer eo perueniret, quo ipsa, cui commendatus fuerat, integra abiit. En, quanto largior Noui quam Veteris Testamenti gratia! Tulit Deus cum corpore Enoch, tulit Heliam, sed ut differret mortem eorum, non ut auferret. Ioannes uero ita sublatus est, ut amplius mori non posset. Illi futuram in fine corporum resurrectionem expectant, hic multo ante pręuenit,

quo et sedile erat, tam opere quam materia imprimis insigne atque ita coruscans, ut solis radios uincere uideretur; audisse autem ea Nicolao puero pręparata et in cęlesti reposita regno. Pręscius quippe futurę uitę eius Deus pręmium ei decreuerat ante pugnam, coronam ante uictoriam. Thomę quoque, Cantuariensi archiepiscopo, adhuc uiuo sedem contiguam sedibus apostolorum a Deo concessam se uidisse dixit quidam, qui

mercedis immensitas ęternitasque pensetur. Nunc, quoniam tandem ad instituti operis finem peruentum est et sexto iam peracto uolumine sabbatum instat quiescendi, tibi, cęli terręque conditor ac moderator Deus, gratias ago, manipulos offerens de plenioribus ecclesiastici agri spicis uarie consertos, ut, quos tuis auspiciis tuoque auxilio collegerim, tuo etiam nomini consecrentur. Tu da, ut horum semina in terra cordis nostri

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report