Your search found 5963 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 5334-5511:

§. 2. Hungariae clima, solum et divisio in linea commerciali. Hungaria cum adnexis partibus intra 45. et 49. latitudinis, nec non 36. et 44. longitudinis gradum situatur: cum zonam habeat temperatam, non tantum ea, quae hactenus produxit, sed omnia etiam alia, quae zona temperata sustinet producta proferre potest; et quia per 4. latitudinis et 8. longitudinis gradus porrigitur, reffertque circiter 4999 quadrata milliaria,

ferme in eum influentium fluviorum fundum aut zabulosum aut arenosum formavit- parte vero ex alia in plerisque per quae viae hae duci debent locis, aut lapides aut sabulum aut arenam collocavit. In aliquibus tantum Tibiscanis partibus, natura omnia ferme haec viarum subsidia negavit. Verum ipsae illae partes seu vitioso molarum situ, seu irregulari fluviorum cursu, seu priorum temporum iniquitate tantas paludes habent, ut si istae

plura milliaria protensas Croatiae Alpes ad mare perveniri potest. A Septentrione influit quidem Popradus in Vistulam, qui se deinde in mare Balticum effundit. Verum Popradus primo in finibus Regni naves easque minores tantum sustinet; donec ad eum pertingatur aspera perinde per longam montium seriem via confici debet, sicque commercialis exitus hac quoque parte nonnisi per axem patet. Montosa haec meridionalium et

Brunam. Verum ex omnibus his provinciis in Hungariam secundis, inde vero ad illas adversis fluviis navigatur; indeque fit, ut Vienna in Hungariam plurimaeque, ex Hungaria vero Viennam paucaeque tantum naves adveniant: Graecio et Labaco in Hungariam et Croatiam sat copiosa, vicissim vero nulla ferme fit navigatio. §. 8. Tantum versus Orientem secundam in exteras

ex Hungaria vero Viennam paucaeque tantum naves adveniant: Graecio et Labaco in Hungariam et Croatiam sat copiosa, vicissim vero nulla ferme fit navigatio. §. 8. Tantum versus Orientem secundam in exteras provincias habet navigationem. Versus Orientem tantum ex Hungaria in Mare Nigrum secundis fluviis perveniri potest. Cum enim Danubius flexo versus Orientem ad

vicissim vero nulla ferme fit navigatio. §. 8. Tantum versus Orientem secundam in exteras provincias habet navigationem. Versus Orientem tantum ex Hungaria in Mare Nigrum secundis fluviis perveniri potest. Cum enim Danubius flexo versus Orientem ad Almâs cursu mari huic illabatur, antea vero omnes navigabiles regni fluvios

commercio adeo non adversatur, ut illud potius in liberis statibus et primam originem acceperit, et hodiedum vel maxime floreat. Feudale tamen systema, quod praeter principem dominorum tantum et subditorum conditionem agnoscit, omnem commercii progressum natura sua morari debet. Hungaria nunquam habuit strictam feudalis regiminis formam, nunquam in hac viguit illa magnorum vasallorum, horum

regii quidquam emere, vel vendere possit. Sub Colomanno videtur legislatio commercium quaesita opera impedire voluisse cum Lib. 1. Cap. 93. constitutum fuerit, ut qui sustentanda tantum vitae causa aliquid vendit, id est qui commercium ex instituto non profitetur, simplicem, qui vero ut ditescat vendit, qui quaestum reipsa exercet, dupplicem fori censum

donatas fuisse comperimus) Bela IIus ut Regnum citius restauret, systema liberarum villarum coepit propagare. Cum systema libertatis huius in eo situm fuerit, quod incolae eiusmodi villarum non tantum de mobili sua substantia, sed de immobilibus etiam fundis plenam disponendi habuerint libertatem, quod a Teloniorum et Naulorum persolutione immunes fuerint, denique quod in Personalibus et

everterunt, nimirum impetraverant pleraeque finitimae Regni civitates, sub primis 2dae periodi regibus, eiusmodi privilegia ut nulli extero mercatori profundius in regnum intrare liceat, verum ut illi merces suas in has tantum civitates inferre, hae vero interiora Regni cum iis providere debeant. Postea et quidem sub 3ae etiam Epochae Regibus Complures Civitates, quos in Legibus Depositoriales appellantur, Ius

transire potuerit, quin eas per aliquot dies in tali Civitate venui exponat. Buda qua Regni Metropolis tale plane Privilegium sibi comparaverat ut omnes Mercatores quascunque res venales, si per hanc Civitatem vehebantur, tantum ibi vendere, neque ultro promovere audeant e Sigismundi Decr. 2. Art. 11. Omnia quidem haec Monopolia, partim contrario usu postea sublata, partim subsequis Legibus abrogata: Tricesimarum, quarum priora tempora nonnisi

necdum satis agnita eius utilitate continua ferme, quae Regnum exagitabant, qua externa, qua etiam domestica Bella, curas Legislationis ad praesens usque saeculum ita distraxerunt, ut relictum sibi ipsi Commercium, eum tantum quem physicae temporum circumstantiae sponte produxerunt, cursum habuerit. §. 11. Legislatio praesentis saeculi quid praestiterit in commercii incrementum.

possint, Caehas id est Contubernia opificum etiam sufferri posse declaratum fuit 1715. Art. 79. et 1723. Art. 74. Ne illimitatum ius praeemptionis dominorum Terrestrium Commercium moretur, illud ad propriam tantum necessitatem restringebatur, 1723. Art. 75; ne navigatio, praecipuum Commercii Vehiculum, impedita sit, omnes huic noxiae molae sufferendae decernebantur 1751. Art. 14. Fluvialia Telonia nullo

Commercialia Instituta suscipi non possunt, conflandi cura Legislationem iam 1681. art. 13. tenuit. Cum Lex haec effectui mancipata non fuisset, defferebatur Consilio Locumtenentiali 1723. Articulis 115. 116 et 122. ut non tantum Oeconomiae et Fundi Publici, sed et ducendorum Canalium, generaleque stabiliendi Commercii Proiectum elaboret, et in proximis Comitiis referat. Et hucusque processit Hungarica in Linea Commerciali Legislatio. Haec

§.13. Cum quibus Provinciis maiorem cum quibus vero minorem Hungaria habeat Politico-Commercialem relationem. Hungaria si Littorale, et exiguam, quae Dalmatiam Venetam contingit particulam excipias, tantum Haereditario-Germanicis et Turcicis Provinciis concluditur; cum inter Transylvaniam et Hungariam nullae sint Tricesimae, Moldavia et Valachia Hungariam in linea commerciali

et Hungariam nullae sint Tricesimae, Moldavia et Valachia Hungariam in linea commerciali cingere censentur. Germanicae Provinciae ab occidente et septentrione, Turcicae vero tantum ab oriente eam ambiunt, indeque fit ut illa cum Germanicis Provinciis maximum, cum Turcicis minorem, cum exoticis vero Provinciis exiguum adhuc habeat nexum Commercialem;

Provincias. Haereditario-Germanicarum Provinciarum Status, qui eotum formali Comitiorum Iure perinde gaudebant, iam ante Annum 1625. ultra competentem aerario Principis 30-mam valoris mercium partem, dimidium adhuc tantum iisdem imposuerunt, pecculiaremque ex hoc Proventu fundum sibi conflarunt: id quod aequabilem inter has et Hungariam Commercialem relationem primum intercepit. Quare eodem 1625. in Comitiis Hungariae constituebatur,

non secuto Legis illius effectu post Decennium id est 1635. Hungarica etiam Legislatio Articulo 1-o § 5to item 1638. Articulo 6-o constituit ut ultra competentem aerario Principis 30mam valoris mercium partem, dimidium adhuc tantum dependi debeat, ex eodemque Proventu pecculiaris pro Stipendiis veterani Confiniarii Militis Fundus confletur. Ita rediit iterum aequabilis inter Hungariam et Germanicas Provincias relatio Politico-Commercialis, neque

hac ratione ad 5 pro 100. Regium Vectigal Impositionem gravavit, neque Germanicarum mercium Inductionem in Hungariam unquam prohibuit. Status e contra Germanicarum Provinciarum cum formali adhuc Comitiorum Iure gauderent, non tantum Producta Hungarica variis Commercialibus Taxis, vulgo Landstaatliche Auflagen ultra Stabilitum iam 5 a 100. Portorium gravarunt, sed absolutam etiam eorum Prohibitionem saepius procurarunt. Ita vini

ne in exteras quidem Provincias per sui gremium eductionem admittabant, Hungaricis Animalibus cum prorsus carere non possint, Austria quidem ulteriorem eorum in Imperium depulsionem morabatur tantum ut illa seu pro usu proprio, seu pro ulteriori quaestu leviori habere possit. Styria vero et Carniolia cum metuerent ne proprii quos in ditionem Venetam vendere solebant Boves, si Hungarici per

et Turcicas Provincias hanc determinant iam praeexstantes Tractatus Commerciales; per hos enim et in Specie Pacis Paszaroviczensis 3-um, Belgradiensis 11-um, Tractatus item Anni 1783. itidem 3-um Articulos, reciprocum trium tantum procentum florenorum Portorium ab omnibus indiscriminatim mercibus defixum est, idque in ingressu ad respectivum Imperium semel tantum persolvitur. Ipsi tamen hi Tractatus varias subinde per Vectigal acceperunt

Belgradiensis 11-um, Tractatus item Anni 1783. itidem 3-um Articulos, reciprocum trium tantum procentum florenorum Portorium ab omnibus indiscriminatim mercibus defixum est, idque in ingressu ad respectivum Imperium semel tantum persolvitur. Ipsi tamen hi Tractatus varias subinde per Vectigal acceperunt modificationes, quae suo loco indicabuntur. Universim Quaestus Turcicus eam 1741. per articulum 27. accepit regulationem, ut Turcicis subditis

habet. §.20. Hungariae Relatio ad Portus Adriatici et Mediteranei Ab Obrovacz usque Fiumanum protensum per 14 Milliaria Littorale Croaticum iam omnes non tantum Adriatici et Mediteranei, verum si Gibraltarii angustiae superentur, totius usque adeo Oceani portus per mare immediate contingit. Inter adsitas tamen his maribus et Hungariam nulla hactenus alia

et a Portu Regio vix horae intervallo distat, pari Liberi Portus Privilegio donavit. Verum nullae adhuc eotum per Croatiam usque Carolinam viae instauratae; necdum Savus et Colapis, quibus adversis usque dissitum duabus tantum a Carolina Postis Carlostadium perveniri potest, repurgati fuerunt. Itaque ipsum etiam Commercium Hungaricum per Pettovium Tergestum inclinare coepit. Circumstantia hac adeo

Pettovium, Tergestum; et tamen seu inveterato iam inter Hungaricos et Pettovienses Mercatores nexu, seu minus adhuc instructae per Hungariam rei Vectoriae deffectu, seu praeindicata etiam Opinione, durat adhuc potior non tantum Inductionis, sed etiam evectionis Hungaricae cursus per Tergestum, urbsque haec eam semper relate ad Flumen Littoraleque Hungaricum habebit Politico-Commercialem relationem, quam duo vicina et Aemula Emporia de Natura

relationem, quam duo vicina et Aemula Emporia de Natura sua habere consveverunt. §.22. Eiusdem Relatio ad Belgium et Lombardiam Austriacam Lombardiam Austriacam tantum mediate, Belgium e contra e Littorali suo per Portum Ostendensem immediate Hungaria contingit. De arctiori inter Ostendam et Littorale tam Germanicum quam et Hungaricum nexu procurando, deque mercium

§.25. Status alimentationis in partibus fertilioribus. Si iuxta naturalem, quem res publica singulae civium classi destinavit scopum res procederet, ruri tantum agricultura, manualibus operis et servitiis oeconomicis, in civitatibus vero opificiis, manufacturis, quaestu, publicis et domesticis servitiis viveretur; verum fluxus et refluxus industriae

§.27. Status alimentationis in civitatibus Relate ad 4-tum cum vix aliqua sit in Hungaria civitas, in qua aliqua ruralis industriae species non vigeat, id tantum nosse interest, in quibus civilis industria ruralem superet? vel vicissim? Universim quae civitates aut constrictum admodum terrenum habent, aut propius ad Germanicas Provincias

hominum ad Naturae Producta et Artefacta referuntur, ita hi iterum iuxta haec duo obiecta dispesci debent. Quoad artefacta alibi opportunius agetur, hic per Producentes eos tantum, qui Vitae alimenta procreant, per Consummentes vero omnes illos, qui haec absummunt intelligimus. Interest quidem singuli Status ne sua aliunde alimenta petere debeat, imo

exteris distrahere possit, dantur tamen Regna et Provinciae quae alimentorum Copia ita laborant, ut ea nec domi consummere nec ad extra efferre queant. Res haec inde consequi solet, quod longe maxima pars Incolarum tantum agriculturam aut rem peccuariam exerceat, ipsas aliquas alimentorum Species negligat: Civili autem Industriae pauciores adhuc, quam oportet se impendant. In hoc rerum situ interest omnino ut Legislatio

copia inferuntur. Adhuc adsitae Danubio Civitates his Vienna magna ex parte providentur. Quoad Oleum Arbori olivae paucorum tantum maritimorum Croatiae locorum Clima propitium est. Huius itaque speciei oleum exoticum semper pro Hungaria Productum manebit. Verum plurima sunt vegetabilia, e quibus oleum deterioris speciei

Verum plurima sunt vegetabilia, e quibus oleum deterioris speciei exprimi potest, velut semen Lini, faginaceae glandes, Heliotropii semen, certa rapparum flori similis Planta pluraque alia: Iam vero oleum non tantum obsoniis deservit, verum etiam Pictoribus, variis praesertim coriaceis Fabricis et Lampadibus, quae postquam iam aliquae Civitates noctu illuminari coeperunt, magnam deterioris olei quantitatem absummunt: e

loco Sz. Kiraly mola erecta est, quae e faginaceis glandibus oleum exprimit, et Viennam pro usu Publicarum lampadum vendit. Iam sub Augusto Iosepho II. obtulerat se homo, qui e Heliotrophio non tantum deterioris speciei, sed optimo etiam olivarum oleo par, se expressurum recepit. Ut eius industriam foveat idem Augustus non tantum decennalem ab oneribus Publicis immunitatem, sed Hospitium etiam et 50

vendit. Iam sub Augusto Iosepho II. obtulerat se homo, qui e Heliotrophio non tantum deterioris speciei, sed optimo etiam olivarum oleo par, se expressurum recepit. Ut eius industriam foveat idem Augustus non tantum decennalem ab oneribus Publicis immunitatem, sed Hospitium etiam et 50 iugerum pro seminando Heliotrophio fundum in Dominio Selye eidem gratis concessit; verum ille post unius alteriusve Anni laborem,

debuit Populatio multas antea ab agriculturae laboribus manus vacuas efficere, donec Industria haec invaluit. Cultura Lini et Canabum hunc etiam in Hungaria Cursum tenuit. Colebatur tantum ad Domesticam necessitatem et in sat mediocri qualitate, donec Populatio Septentrionalium Comitatuum hunc etiam Industriae ramum excitavit: nimirum coeperunt illic, ac praesertim Comitatus Scepusiensis

Caeterum et de Lino et de Canabibus hinc inde per Regnum, ac de Lino quidem potissimum in Septentrionalibus, de Canabibus vero in Sarossiensi, Bihariensi, Bachiensi et inferioris Sclavoniae Comitatibus iam tantum producitur, ut et a proprio producentium usu et a paucarum quas adhuc Regnum numerat Textrinarum necessitate aliquid etiam pro Commercio supersit.

dantur requirat, iamque hoc nomine sit sumptuosus, parte vero ex altera magnum et Laboratorum, qui Ligna cedant et vecturarum, quas illa in Tempore evehant, numerum quotannis exigant, Ordo hic Sylvarum in paucis tantum, quae et paratam et utilem habent Lignorum distractionem, Locis hactenus inductus est. Torfa et Lycanthraces. Ut

id quod Augustus Iosephus 2us 1782 sub 22 Martii benigne renovavit. Torfa et primae speciei Lycanthraces sub utriusque Augusti Regimine reipsa in aliquot Locis detecti sunt, verum eruebantur in talibus tantum Locis, quas alioquin Lignis abundant, et e quibus in partes illas, quas his carent transportus nimis erat Sumptuosus. Quare usus horum parum adhuc propagatus, Lycanthraces autem Secondae Speciei necdum

evenit, ut (si exiguam quae adhuc partim Flumen ad Fabricam Bienenfeldianam, partim per Littorale efferebatur quantitatem excipias) Distractio Tabacae Hungaricae iterum ad domesticum tantum usum et necessitates Viennensis Monopolii Restricta fuerit. Res haec quidem debuit Cultorum numerum, qui antea a proportione externae eius distractionis accreverat, diminuere; poterat tamen tabaca Hungarica

colluctabatur. In hoc decrescentis Culturae huius Statu, Directio Tabacaria Viennensis Depositorium suum Pesthini in ipso manipulationis huius centro collocavit; non Viennensis tantum sed Lembergensis etiam Apaldi cum Hungarica Tabaca provisionem suscepit: hoc non contenta in exteras insuper Provincias Commercium cum illa exercere coepit: et ut hoc lucrosius evadat, evectionem Tabacae

specificos Officialium Depositorii Pesthiensis excessus, prohibitionem evehendae praeter Littorale per alios etiam passus tabacae Hungaricae subinde relaxari procurabat: ut Directio Tabacaria Viennensis tantum ad provisionem Monarchiae restringatur, externum vero cum Tabaca Hungarica Commercium eidem interdicatur, identidem supplicabat: indicabat specificos Culturae Defectus ut hi sufferantur, irremisse adurgebat,

est, indicati toties per Consilium Iurisdictionibus Culturae deffectus in paucis adhuc Locis Correcti sunt: in vicem fermentationis viget adhuc damnosus folia in aere exsiccandi usus, qui non tantum maximam aromatis partem ex iis extrahit, sed et folia fragilia, idest in transportu cum detrimento emptoris facile conteribilia efficit. Denique necdum eo Tabacae Cultores perduci poterant, ut pro diversitate

Syrmiensem, Poseganae vero postremum plane Locum assignat, harumque vel Eductionem disuadet, ne per eas meliorum Specierum Creditum corrumpatur. Verum hoc ille iudicium tantum ex oblatis sibi forte manipulis tulit, constat enim, quod in uno eodemque Loco pro ratione Culturae melior aut deterior tabaca producatur. Constat etiam, quod adhuc ante Bellum Americanum in Campo

plerumque illo, quo ultima eius Classis venire solet, pretio vendatur, ubi alias subtiliores Classes Serici, quas pro delicatioribus laboribus deserviunt, cariori persolvuntur, quam crassius illud sericum, quod tantum pro velis, aliisque sollidioribus materiis idoneum est. Quomodo hanc Augustus Iosephus 2us corrigere conatus sit? Sensit detrimentum hoc

Regio Stipendio provisum Budam illocavit: Necessarium pro nova hac deglomerationis methodo Aedificium erexit, Machinas comparavit: quove abrogata Solenghiana methodus nova ubique introducatur non tantum Practicantes, sed ipsum Directorem Rei Sericeae Eszekiensem ad eam condiscendam Budam venire iussit. Verum Natura paucos ex his acri illo occulorum iudicio donavit, ut ipsas

consumpserunt tempus condiscere potuerint. Dolebat aliis, qui se hac in re iam Magistros arbitrabantur, iterum Discipulos agere. Pauci licet adhuc quos Regnum numerat serici Fabricantes cum talibus laboribus se tantum occupent, qui crassius sericum requirunt, metuebant, ne si subtilius illud serici genus inducatur, multa serici pars ad exteras Fabricas, quae subtiliores materias elaborant extra Regnum evehatur, sicque

Epocha, qua maxime florebat Interea crescebat tamen sensim in Hungaria Serici productio, iamque Anno 1783. inclusis Confiniis militaribus ad 131 Contenarium assurrexit, ita, ut in Aerario Camerali tantum per redemptionem Galletarum et Serici deglomerati divenditionem obiectum hoc 132 milia florenorum Circulationem eo Anno produxerit. Quodsi insuper spectetur ea Galletarum quantitas, quam producentes pro usu

manufacturorum usus iam adeo communis evasit ut Productum hoc in primam ferme necessitatem transiverit. Clima haud adeo calidum exigere videtur, cum illud in Servia iam longo tempore producatur. E Hungaria pro Crudo tantum hoc materiali 404 621 floreni quotannis iuxta Diametrum ultimi Decennii efferuntur. Mansit tamen peregrinum pro Hungaria Productum hoc usque 1780. privata unius Proprietarii Industria illud in Banatu colere coepit. Verum

Anno eius in Banatu Culturam nonnuli Itali, iamque aliquot ibidem Orisarias excitarunt; ex his aliquae quidem subinde iterum derelictae sunt, perdurat tamen etiamnum in Regione illa haec Cultura. Quanquam cum Hungaria 1780. tantum * * * florenorum valoris Oriza consumpserit, Orisariae vero viciniam insalubrem reddant, dubium adhuc videatur, an Operae pretium sit exiguo huic lucro vel aliquot hominum salutem sacrificare.

Praestitere id aliae quas invalescens Populatio auctaque iam ultra Domesticam procreationem Cerae Consumptio ad id coegit Nationes. In Hungaria cum neutrum adhuc horum evenisset retinebatur ultro relicta fortuito tantum suo Cursui Apum Manipulatio, easdemque enecandi usus ultro perdurabat. Et tamen cera activam in eius Commercio rubricam efficiebat. Augusta Maria Theresia cum iam etiam Hungariae et Populationem, et Cerae Consumptionem

increscere, activumque rubricae huius sensim diminui advertisset, hanc quoque Culturae speciem inducere voluit. Submisit itaque peritos eius homines, hos stipendiis ex Aerario suo providit, Iurisdictionibus vero id tantum imperavit, ut idoneos pro condiscenda hac Manipulatione Iuvenes iis adiungant, eamque per hos ubi illam condidicerint, in respectivis Districtibus propagari curent. Verum seu inveterato Plebis

omnes Novitates odio seu aliquorum ex iis, qui ad docendam hanc manipulationem missi fuerant, inscitia, seu denique minus Zelosa Subalternorum Officialium Cooperatione salutare hoc Institutum paulo post intercidit, radicesque tantum in Septentrionalibus aliquot Comitatibus, Trenchiniensi Arvensi Liptoviensive defixit. §.37. Culturae Maialium et Caprarum

praeter domesticum usum aliquam insuper quantitatem ad vicinas Provincias divendat. Pars tamen longe maxima eorum, qui venduntur, non in Regno educantur, sed e Turcicis Provinciis coemitur. Olim Sylvosi tantum Comitatus, idque illis tantum ferme annis quibus glandes procreabantur, e Maialium Distractione Lucrum habuere, nunc in talibus etiam aliquot Comitatibus, qui Sylvis non abundant, ea Industria invaluit, ut magna Turcici

ad vicinas Provincias divendat. Pars tamen longe maxima eorum, qui venduntur, non in Regno educantur, sed e Turcicis Provinciis coemitur. Olim Sylvosi tantum Comitatus, idque illis tantum ferme annis quibus glandes procreabantur, e Maialium Distractione Lucrum habuere, nunc in talibus etiam aliquot Comitatibus, qui Sylvis non abundant, ea Industria invaluit, ut magna Turcici tritici copia pro alendis

callent. §.38 Cultura Ovium primum in Germanicas tantisper emendata Hungaria inde a primordio ovibus abundavit, sed hae crassam adeo Lanam proferebant, ut eius usus tantum in postremae sortis pannis haberi potuerit, ad Corripendum hunc Naevum coeperunt sic dictae germanicae oves introduci, sed et hae Lanam mediocribus tantum pannis idoneam producebant, subtilior

crassam adeo Lanam proferebant, ut eius usus tantum in postremae sortis pannis haberi potuerit, ad Corripendum hunc Naevum coeperunt sic dictae germanicae oves introduci, sed et hae Lanam mediocribus tantum pannis idoneam producebant, subtilior Lana pro Nobilioribus pannis ex Hispania, Anglia, et aliquibus Italiae Locis, quae hanc Lanae Speciem propriam sibi ferme reddiderant debuit procurari: subinde, et Anglia, et

Consilium iam Anno 1767. susceperit. Norma Instituti huius quae sub Maria Theresia viguit. Principio Industria haec tantum Proprietariis commendabatur; iubebantur tamen Magistratus, ut ad hanc Plebem potissimum exciterit, atque id efficere possint, admittenda proceriori Admissario Caballa a contributione immunis

Publica Equatia erexerunt, alii plures altiores Admissarios procurarunt, hos per Districtus Comitatus diviserunt, vicinorumque Rusticorum Caballas iis admitti procurarunt. Alii denique, potentiores tantum Communitates ad comparandos sibi proceros Admisarios disposuerunt. Omnia tamen haec eum tantum effectum produxerant ut apud melius habentes Incolas aliquos proceriores Hinnuli, procreati sint.

Comitatus diviserunt, vicinorumque Rusticorum Caballas iis admitti procurarunt. Alii denique, potentiores tantum Communitates ad comparandos sibi proceros Admisarios disposuerunt. Omnia tamen haec eum tantum effectum produxerant ut apud melius habentes Incolas aliquos proceriores Hinnuli, procreati sint. Apud alios, quorum longe maximus ex numerus, quominus Institutum hoc effectum produxerit

Opificii? Quid manufacturae? Quid Fabricae nomine venire debeat, usus necdum satis determinavit, et tamen ut actualis Obiectorum horum in Hungaria Status cognoscatur, distincta singuli huius obiecti Idea, etsi arbitrarie tantum, defigi debet. Omnis illa Industria, quae Crudum aliquod Productum non manibus aut obvio aliquo Instrumento, sed ope complicatorum aliquorum Instrumentorum ita praeparat ut deinde materiale hoc pro immediato

eorum quantitatem fine exercendi cum iis Commercii elaboret iam pro manufactura habetur. Ita Typographia Classem Opificiorum subit, donec ad pecculiares tantum privatorum Commissiones, prelum exercet; si magnam Librorum copiam etiam pro Commerciali speculatione imprimat, iam transit in manufacturam. Ita denique si tale Institutum formetur, in quo seu

subsidio egeant, Fabricarum nomine semper designantur. Forte inter Affinia adeo haec duo obiecta illud Discrimen Statui posset, ut pro manufactura id habeatur, ubi elaborata aut tantum minutim, aut et alla minuta et allingrosso venduntur. Pro fabrica vero id reputetur, ubi artefacta tantum all'Ingrosso distrahuntur.

manufactura id habeatur, ubi elaborata aut tantum minutim, aut et alla minuta et allingrosso venduntur. Pro fabrica vero id reputetur, ubi artefacta tantum all'Ingrosso distrahuntur. §.42. Actualis Status Opificiorum. Si praestitae de his Obiectis Iurisdictionum Relationes ad has Ideas exactae

ut tanta Supellectilis imo vestimentorum etiam, quae stricte ad Opificia pertinent quantitas Vienna in Hungariam inferatur; ut Complures Magistri Viennenses Opificia Sua iam in Manufacturas transformaverint, utque ligneroum tantum fabricatorum annua in Regnum inductio 229.361 florenos in Diametro ultimi Decennii efferat. Fit quidem aliquando, ut artefacta eiusmodi e Sola illa opinione illinc procurentur quasi Viennae omnia et cultius et solidius

etiam notitia constet. Ita nulla illic Typographia, nec Budensis Currum Fabrica memoratur: Ferrifusoria in Beregdiensi Comitatu, et Coctura Salis Nittri Posonii una tantum exprimitur, quarum tamen plures in Regno numerari palam notum est. Ita Tinctores tantum tres iique in Comitatu Thurocziensi specificantur, ubi tamen de solo Indigho * * * ut iam dictum est, de Reliquis autem

memoratur: Ferrifusoria in Beregdiensi Comitatu, et Coctura Salis Nittri Posonii una tantum exprimitur, quarum tamen plures in Regno numerari palam notum est. Ita Tinctores tantum tres iique in Comitatu Thurocziensi specificantur, ubi tamen de solo Indigho * * * ut iam dictum est, de Reliquis autem Coloribus * * * annue infertur, haec autem Colorum quantitas, subtracta etiam, ea, quam pictores

Posonii denotant. Pro diversis Laneis et respective Lineis fabricatis iuxta Diametrum ultimi 10nnii 849.824 floreni quotannis evehuntur, in Regno nonnisi sex eiusmodi Fabricae specificantur. Harum duae Pestini, tantum cum materiae Rasih dictae praeparatione se occupant. Duabus aliis una in Comitatu Neogradiensi Possessione Gács, alia in 16. Oppidis in Varallya et flanel et alia Lanea artefacta producunt.

filis, Instructio, longissimam Instituto huic moram iniicient. §.46. Status Filatoriorum in Hungaria. Deglomeratio Crudam tantum Serico dat praeparationem. Ut textrinam subire possit, debet praevie per Filatorium elaborari; sicut itaque Lineae, Laneae et Gozypeaceae Fabricae sine Netura, ita

iam anterioribus annis productum fuit, serico defilando suffecit, neque Budense increscentem usque sui erectionem serici productionem simul cum eo, quod annue procreabatur, sustinere potuit. Debuit itaque magna deglomerati tantum Serici Copia pluribus Annis haerere, Sericum autem ni ocyus defiletur, multa in labore defilationis dare solet reiectamenta. Inde factum fuit ut principio anceps fuerit Serici Hungarici

capacia defilandis 122 Centenariis Filatoria: verum in Constructionem Cameralis Budensis, tanti deffectus irrepserunt, ut sub repetitis reparationibus plus ferme vacaverit, quod opus exercuit. Magna etiam adhuc fuit de Serico tantum deglomerato priorum Annorum remanentia. Productio Anni 1785i et forte etiam 1786i et 1787, capacitatem Omnium filatorium multis Centenariis superavit: ipse ille licet exter Mercator, cui Camera residuam a necessitatibus

adeoque neque per Provinciam, uti haec Producta, pro defilaitone distribui potest, sed haec in certis Locis, per machinam filatoriam peragi debet. Postquam Galletarum productio invalescit, pauperrimi tantum Producentes illic in Natura vendunt. Qui tantisper melius habent eas prius deglomerari curare, sicque crudum sericum vendere solent. Quibus maiores sunt facultates (et hi plurimum sericearum materiarum

subtiliora vulgo Sintuch, Bissus seu Holosericum et variae proprie dictae Sericeae et semi Sericeae materiae. Pestini exstat iam insignis velorum crassiorum Fabrica, cum proprio Filatorio, quae non Hungaricas tantum Provincias providet sed notabilem insuper mercis huius Quantitatem in vicinas Provincias divendit, Posonii una Fabrica unice Conficiendis Subtilioribus velis id est Fintuch incumbit, alia, praeter

Elaborandis variis Sericeis et Semi Sericeis materiis Posonii 1. Budae 1. Pestini 4. in Banatu 1. Eszekini 1. et Belovarini in Generalatu Varasdinensi 1, adeoque universim 9. Fabricantes incumbunt. Verum horum plerique unam tantum aliamve Textrinam occupant, solus Budensis pro ratione Circumstantiarum a 5 usque 8 Textrinas exercere solet. Cum sericum in ipsa iam deglomeratione diversas accipiat Classes, quae Technicis terminis

etiam provehi coepit. Verum Species et quantitatem artefactorum horam ex actis Publicis necdam licuit determinare. Si omnium harum Fabricarum situs spectetur, eas ubique ad Filetoriorum Loca Collocatas esse apparebit. Tantum Posonium vicinae Austriae aliquas earum detulit. Si tota, quam illae producunt elaboratorum Summa, in reflexionem summatur, haec adeo exigua est, ut impedire non potuerit, ne Luxus Articulorum horum Inductionem inde ab

privati producunt vix unum Filatorium vix sex, septemve Textrinas poterit occupare. §.48. Actualis Status Fabricarum Coriacearum. In Relationibus Iurisdictionum septem tantum Cerdonariae Fabricae exprimuntur, nimirum in Baranyiensi possessione Sikloss et Nemes Urogh; in 16 oppidis in Bela-Felka, Sancto Georgio, Rusquini et

§.49. Status Actualis Fabricarum metallisticarum. Metallisticae Fabricae ad Ferreas Cupreas, et sic dictas Norimbergenses ferme revocantur. Fornacem ferri Liquatoriam unam tantum in Relationibus memorari plures tamen existere iam supra dictum est. Determinatum tamen earum Numerum tuto statuere non licet. Ferri-Cusorias Officinas id est malleaturas ferri, dictae relationes novem exprimunt, nimirum

in Hungaria adeo parum producitur ut de hoc articulo pro 121.919 florenis quotannis invehatur. Formalis Cupreorum Artefactorum Fabricantis Relationes de Anno 1788. unius tantum Budae meminere, qui variam Turcis familiarem Supellectilem conficiebat, et ideo officinam suam nomine Orientalis Fabricae insignavit. Verum unius tantum Magistri cum uno aliove Sodali Labor

Fabricantis Relationes de Anno 1788. unius tantum Budae meminere, qui variam Turcis familiarem Supellectilem conficiebat, et ideo officinam suam nomine Orientalis Fabricae insignavit. Verum unius tantum Magistri cum uno aliove Sodali Labor titulo Fabricae venire non potest. Imo an non exortum hoc Anno Turcicum Bellum huius etiam Fabricantis industriam interceperit? Ex actis elici non potest, constat tamen ex

Comaromiensi Tovanos. Referunt praeterea Posonii duas minorum Speculorum, Cerussa una, et Acuariam 1. Pestini Telae Ceratae vulgo Wachs-Leinwand 1. Cinerum clavellatorum tantum in Civitate S. Georgii, et Cocturae Salis Nittri Posonii meminerunt. Sed hae pluribus in Locis exerceri palam constat. Fabricantis Tabacae unius tantum in Comitatu Castriferrei, possessione Tarcsa

Wachs-Leinwand 1. Cinerum clavellatorum tantum in Civitate S. Georgii, et Cocturae Salis Nittri Posonii meminerunt. Sed hae pluribus in Locis exerceri palam constat. Fabricantis Tabacae unius tantum in Comitatu Castriferrei, possessione Tarcsa Relationes meminerunt. Constat tamen Complures eorum per Regnum Sparsos esse, qui domesticam consumptionem abunde explent. Unus Budae alter Lendvae

fluctuante admodum Calculo ad 9395 Individua evaluari potest. §.51. Quousque processerit Nationalis Industria in Fabricis? Crescens tamen haec Nationalis Industria eum tantum hactenus sensibilem effectum produxisse observatur, quod vilioris qualitatis pannus Turcicus Aba dictus: communia item Turcica vela coerulea: nec non certum pariter caerulei coloris Laneum fabricatum

tutius credi posse arbitrentur. Quodsi tamen omnia haec Fabricans superet, tum demum cum difficultate elaborata sua vendendi colluctari debet. Ad novam enim fabricam plerumque inexperti tantum Sodales haberi possunt. Hi quaecunque demum Magistri sit, Diligentia nonnisi minus perfecta elaborata producunt, quae Concurrentiam cum perfectionibus Stabilitae iam dudum Fabricae Productis non

emptores sparsa de imperfectione artefactorum eius sinistra opinione avertat, si denique quod effroenis passio quandoque suggerere solet, minus intrinseco valore pretium propriis mercibus pro aliquo tempore statuat tantum ut novellum qui damnum hoc sustinere non potest Fabricantem in ruinam agat. Iam vero sicut se habet novella erga veterem Fabrica si in eadem Provincia sitae sint, ita etiam se habet

veterem Fabrica si in eadem Provincia sitae sint, ita etiam se habet Status Fabricarum relate ad diversas Provincias, si hae in una iam effloruerunt; in alia adhuc in herba versentur. Duo tantum eventus efficere possunt, ut Fabricae in posteriori etiam Provincia rapida capere possint Incrementa, primum si hostilis invasio, aut interni ut nunc in Gallia motus fabricantes maiori numero in hanc

si opulentiores Incolae peccunias suas Fabricantibus, erga longius etiam si opus sit respirium, credere ament, reliqui vero malint Domesticis etiamsi principio imperfectioribus artefactis uti, tantum ut pululantes Domi Fabricae Consistentiam accipiant. Tempus denique ipsum efficere debet, ut aucta in posteriori Provincia Populatione, Sufficientes ab Agriculturae Laboribus vacuae manus adsint:

aeris summa: postea de quotta dependendi Tributi, cum iis transigi coepit: id quod in Turcia relate ad Domesticos (cum exteris enim Quaestoribus Secundum Commerciales Tractatus proceditur) hodiedum usu venit, serius a Curru tantum mercibus onerato et Animalium frustis adinstar Telonii certum Portorium deffigi coepit: tandem adscita fuit illa Norma, ut Mercator 30ma valoris mercium partem dependat: sicque demum Species haec Tributi

determinatum Tricesimae Nomen accepit. In Hungaria Portorium hoc primis Regni Saeculis nomine Tributi a mercibus designabatur, tractabaturque instar Telonii ita, ut curribus tantum et frustis peccorum arbitrarie impositum fuerit; formale Tricesimae Systema videtur Carolus 1us e Regno Naepolitano in Hungariam invexisset: domestici quaestores perinde, atque

Provinciarum Legislatio ut iam §. 14. dictum est, praeter Portorium Regium aliam insuper ad rationem Cassae suae Publicae Taxam mercibus imposuit. Horum exemplo etiam Legislatio Hungarica 1635. Art. 1 et 5. dimidium adhuc tantum, quantum 30ma valoris mercium pars effert, nempe fl 1. a 20. ad rationem conflandae pro Stipendiis veterani Confinii Militis Cassae, a mercibus dependendum esse constituit, sicque demum ennatum est illud tanto postea

5. Systema Vectigalis Hungarici 1754i §.53. Vectigal Tricesimale 1754i Nimirum dupplex olim contraria Opinio viguit, una eorum, qui Aerarium principis procurabant, et hi tantum de proventu Regio decessurum arbitrabantur, quantum alicui mercede consveto 5 a 100 Portorio detractum fuerit: alia Populi, qui Commercium eo magis promovendum esse existimavit, quo minora Portoria fuerint constituta.

illo, qui eas e prima directe manu percipit, adeoque nullam Provisionem Solvit, per diminutum in eadem quantitate Portorium ad Aequilibrium ponatur, ne secus totum exoticum Commercium, ad paucos tantum Nummosos Quaestores, restringatur, qui necessariam pro illo paratam peccuniam possidebant. Alterum eiusdem ordinationis Membrum necessarium primi Corollarium esse dicebatur, utpote cum id rationes

exoticas e prima manu sibi procurare vel tentaverit. Hae enim ab exoticis Mercatoribus, nonnisi erga paratam haberi poterant; Hungaria autem nullos adhuc adeo potentes Quaestores numerabat, qui tantum Aeris, quantum notabilior eiusmodi mercium quantitas requirit, in potestate sua habuisset. Ita Consilium Commerciale effectum primi Sui principii reipsa obtinuit, Hungarique quaestores ab immediato

Et Fabricarum in Hungaria ortum impediendo. Ad alterum Principium defigendum Consilium Commerciale necessitas ipsa adegit. Cum enim provecta iam vehementer in Germanicis Provinciis Populatio pauca tantum Producta pro Commercio reliqua fecerit, debuit utique Consilium hoc suas in promotionem artefactorum curas convertere. Verum non latebat illud parte ex una quod Fabricae et Manufacturae absque

nonnisi dimiduo Portorii huius dependat. Ad excludendos ab immediato Commercio exotico dirigebatur. Vel hinc apparet, quod Consilium Commerciale tantum abest ut ab adoptatis antea Hungaros, ab immediato cum exteris mercibus Commercio excludendi, certamque Germanicis artefactis in Hungaria distractionem procurandi, principiis recesserit, ut

ne quidem moderatum illud 20 et respective 10. pro 100 exoticum Portorium, sed quoad plurimos Articulos longe minus deponi debuerit. Ubi tamen si merces hae ex ipsis illis Portubus in Hungariam inducebantur, non tantum elevatum illud 30 a 100 Consummo indiscriminatim; sed insuper Germanicum Exito et Transito persolvere debuerunt, favoresque hi in novo etiam hoc vectigali § 4.

per Vectigal hoc magis adhuc adaucta fuit. Defigebantur nempe certa iam novo Ingressus Commercialis Stationum (vulgo Commercial-Einbruch-Stationen) nomine insignita Loca, statuebaturque: ut non iam tantum exoticae uti antea in Retrosolutionis Instituto sed complures etiam Germanicae merces 13o Vectigalis §o designatae non alia, quam per has Stationes via Hungariae inferri, neque

Dirigebatur etiam ad impediendum Fabricarum in Hungaria Progressum. Quoad Fabricas et manufacturas ea tantum hactenus Consilio Commerciali Cura fuit, ut certam Germanicis Artefactis in Hungaria distractionem procuret. Nunc ea iam illud Sollicitudo incessit, ne erectis forte sensim in Hungaria Fabricis Distractio

Germanicarum incremento obstare possint, Belgica et Lombardica artefacta vectigali hoc pro exoticis declarata sunt, eo solo discrimine, quod haec dimidium tantum eius, quod eiusdem speciei exoticum artefactum portare debet, Portorium Consumptionale dependant, ne vero Fabricae in Hungaria exoriri possint, Artefacta Hungarica ad eandem Cathegoriam sunt collocata, licet

Provincias iacent, adeoque varios mercium suarum exitus habent, onus hoc haud admodum sensere. In Hungaria, quae nonnisi Germanicis et Turcicis Provinciis eotum cingebatur, cum Turca paucorum tantum artefactorum nostrorum usum habeat, haec Portorii et elevatio, et inaequalitas debuit utique Fabricarum ortum impedire. Uti et per varios Germanicis

Civitatibus merces pro Speculatione deponere possint, id est quod non debeant statim declarare: an eas in Hungariam per Consummo, vel vero per eam per Transito tantum devehere velint? Imo postquam iam etiam declararunt, ante absolutam 30-lem manipulationem mutare poterant Consilium, mercesque pro Consummo iam declaratas, in Transitum et

declararunt, ante absolutam 30-lem manipulationem mutare poterant Consilium, mercesque pro Consummo iam declaratas, in Transitum et vicissim permutare. Poterant etiam merces faciendi tantum periculi causa (vulgo Auflöpsung dicebatur) in Hungariam ita inducere, ut si Quaestorem probum, et Sufficientibus facultatibus provisum esse Officio 30mali constitit, aut si is caventem pro se

Germanica Statione deponere debuerit, verum illud primo in redditu ab eo, si quid reipsa vendidit, exigebatur. Cum eadem occasione novum pro Hungaria Vectigal elaboratum non fuerit, omnes hi favores Germanicis tantum Quaestoribus in Beneficium cessere, Hungari stante adhuc veteri de 1754i Vectigali, nullo eatenus reciproco gaudere poterunt. Caeterum illa Cinerum Clavellatorum, Gallarum Quercinarum,

Commercium instaurare potuisset, si piam hanc Augustae Principis Intentionem explere licuisset. Nunc ante omnia impeditum fuit, ne totum Littorale Croaticum Politico Commerciali Hungaricae Iurisdictioni restituatur, sed pars tantum illa, quae Flumine usque Novi extenditur; reliqua, quae inde usque Venetum Obrovacz se extendit, confinio quidem Carlostadiensi incorporata fuit, Directio tamen rei Tricesimalis per

sicque impossibile porro etiam fuerit aliquam exoticam mercem per Flumen in Hungariam inferre. Ita recuperavit quidem Hungaria sed non totum Littorale Croaticum, obtinuit Portum Liberum, sed per quem exitus tantum patebat, Ingressus omnis praecludebatur: recepit denique quod fines suos alluit mare, sed per quod propter interclusum Importationis Commercium, vix aliqua Navigatio vigere potuit.

Commercium, vix aliqua Navigatio vigere potuit. Cum notum sit, quod exportationis Commercium efflorescere non possit, nisi importationis etiam a proportione restauretur, omnia quidem haec tantum usque elaborationem novi Vectigalis Hungarici disponebantur, verum et Commercium et Portus Hungarici Impedimenta haec diu adhuc sustinere debuerunt. Notae 1. In margine scripta pars

sit eiusdem speciei animalium valor, haec in Certas Classes dividi, et secundum has in Portorio etiam distingui debent. Tariffa Anni 1754i Cornuta Animalia plane per 16 Rubricas distinxerat, Tariffa e converso 1784. illa ad 3 tantum Classes, totidemque Portorii rubricas reduxit, Peccudes etiam id est Oves et Capras, vetus Tariffa per quartum, moderna per duas tantum rubricas distinxit, hasque non a Centuria, ut prior sed a frustis taxavit.

Cornuta Animalia plane per 16 Rubricas distinxerat, Tariffa e converso 1784. illa ad 3 tantum Classes, totidemque Portorii rubricas reduxit, Peccudes etiam id est Oves et Capras, vetus Tariffa per quartum, moderna per duas tantum rubricas distinxit, hasque non a Centuria, ut prior sed a frustis taxavit. Illa, equos ad quatuor, haec tantum cum unam rubricam distinxit, denique illa Portorium per denarios,

Peccudes etiam id est Oves et Capras, vetus Tariffa per quartum, moderna per duas tantum rubricas distinxit, hasque non a Centuria, ut prior sed a frustis taxavit. Illa, equos ad quatuor, haec tantum cum unam rubricam distinxit, denique illa Portorium per denarios, haec per cruciferos expressit. Omnia haec uniformitatis cum aliis Provinciis, facilitandaeque Tricesimalis manipulationis causa

Turcae et Poloni quoad Animalia tractentur. Quod Turcas adtinet: nulla Commercialis Tractatus quoad Animalia ratio habetur; articulo enim 39 pacis Paszaroviczensis beneficium defixi illic Portorii tantum mercibus quae seu aqua seu continenti deportantur, concedebatur, sub hanc autem Cathegoriam, animalia non cadere subsecutus statim tractatum illum usus ostendit. Poloni ê contra

non cadere subsecutus statim tractatum illum usus ostendit. Poloni ê contra Beneficio Transitualis Taxae omnino gaudent ita, ut si Polonus Animalia per Galliciam in Hungariam depellat, illic tantum transituale, in Hungaria vero Inductionale, seu Consumptionale Portorium deponat, Beneficium hoc Polonis ea potissimum de Causa Concessum est, quod secus facile aliam, cum detrimento Monarchiae distractionis

Ordinariis finitimis Officiis; quae in Depositorialibus? quae denique nonnisi in Capitalibus Stationibus pertricesimari possunt? Sub A. B. C. designatio tantum quod Omnes hae Consignationes prolixiores sint, ac priores: quod aliqui Articuli ex una ad aliam transpositi, ad Capitales vero Stationes longe plures, quam antea inviati: denique quod

una ad aliam transpositi, ad Capitales vero Stationes longe plures, quam antea inviati: denique quod inducta nunc primum quarta positarum nempe extra quaestum mercium Classis perinde ad Capitales tantum Stationes restricta sit. Aliud quod inter utrumque Vectigal intercedit Discrimen in eo versatur, quod iuxta §.38. Vectigalis 1784. Omnis in Civitatibus et Oppidis imo in pagis

minoribus Mercatoribus pro ulteriori Quaestu distrahere possint. Habitantes vero extra Capitales et Depositoriales Civitates Mercatores prohibentur ne eas aliis pro quaestu, sed privatis tantum pro immediato usu vendere possint. §. 54. Littera D; sed nec habitans in Capitali aut Depositoriali Loco Quaestor merces eiusmodi secus distrahere audet, nisi Tricesimalem schaedam suam in Officio producat,

Nationi Opposita fuerit haecque ab exeuntibus Esituale ab intrantibus vero mercibus consumptionale Germanicum Portorium incassabat, et vicissim; postquam in Vectigali 1788. non tantum exoticae quas alioquin in Germanicis Stationibus Portorium Consumptionale deponere debuerant, sed ipsae etiam pleraeque Germanicae merces a Portorio Consumptionali Hungarico immunes redditae sunt, Tricesimae Hungaricae

Hungarico immunes redditae sunt, Tricesimae Hungaricae quae iam nonnisi Esituale Hungaricum Portorium percipiebant reipsa inutiles ferme evaserunt, hocque nomine easdem Augustus cum Germanicis ita coniunxit, ut hae non tantum Consumptionale Germanicum, sed et Esituale Hungaricum perceperint. Verum institutum hoc eum effectum produxit, ut Camera Hungarica maxima Proventuum Tricesimalium parte privata totum hunc Hungaricum Proventum Bancalis

Tabaca quidem ad eorum sensum referatur; defixo enim quoad hanc Portorio, Turcici subditi perinde obnoxii sunt, hi tamen quoad exitum, eum ultra tenores Tractatum Favorem per Vectigal hoc perceperint, quod Stipulatos 5 a 100 tantum Naturae Producta et artefacta nonnisi ¼ cruciferi a valore unius floreni dependant; nimirum illa Hungaria subministrat haecve Germanicis Provinciis devehuntur. Commercialis

Fabricae dare poterunt, exotica artefacta, imo quaedam etiam Naturae Producta, Vectigali hoc extra quaestum ponuntur, et horum Consignatio sub No 2. adnectitur; ne tamen Libertas Incolarum nimium restringatur, privatis tantum ad proprium usum earum inductio erga passuales concernentis Dicasterii et dependendorum 60 pro 100 Portorium conceditur. §.63. Principia Vectigalis huius quoad Portorium

Nro 3o Ita ut Portoria a 2 1/2 usque 40 pro 100 variantur, prout id ex adnexo sub 3tio Consignatione apparet. Verum tota hac in re non ad Hungaricam sed ad Germanicam tantum industriam reflexum fuisse mox ostendetur. No 4o In Tariffa Vectigalis huius tantum expressis in adnexa sub No 4o consignatione Germanicis

Verum tota hac in re non ad Hungaricam sed ad Germanicam tantum industriam reflexum fuisse mox ostendetur. No 4o In Tariffa Vectigalis huius tantum expressis in adnexa sub No 4o consignatione Germanicis Mercibus Libera ab omni Portorio in Hungariam inductio conceditur. Debuit tamen favor hic per subsequas resolutiones ad omnia Germanica fabricata

6o Sicut Inductionis ita etiam eductionis Portorium maior aut minor seu pro Consumptione seu pro Industria Domestica necessitas regulare debet. Verum in postremo Vectigali etiam huius intuitu Germanicarum tantum Provinciarum ratio habita fuisse videtur; paucis enim tantum sub Numero 6o consignatis Hungaricis mercibus, partim ad Germanicas tantum, partim etiam ad exteras Provincias liber ab omni Portorio exitus

maior aut minor seu pro Consumptione seu pro Industria Domestica necessitas regulare debet. Verum in postremo Vectigali etiam huius intuitu Germanicarum tantum Provinciarum ratio habita fuisse videtur; paucis enim tantum sub Numero 6o consignatis Hungaricis mercibus, partim ad Germanicas tantum, partim etiam ad exteras Provincias liber ab omni Portorio exitus conceditur.

regulare debet. Verum in postremo Vectigali etiam huius intuitu Germanicarum tantum Provinciarum ratio habita fuisse videtur; paucis enim tantum sub Numero 6o consignatis Hungaricis mercibus, partim ad Germanicas tantum, partim etiam ad exteras Provincias liber ab omni Portorio exitus conceditur. No 7o Paucis Ungaricis Articulis quibus

effert, et hi articuli notabile proinde Commercii versus mare obiectum efficere possent, ut adeo si omnes hae tres Consignationes combinentur, facile appareat plurimorum Articulorum Hungaricorum eductionem ideo tantum ad extra aut prohibitam aut gravatam ad Germanicas vero Provincias alleviatam fuisse ut harum Fabricis merces illae, tanto leviori obvenire debeant. Quoad reliquos articulos, qui sub hanc Speculationem

Quoad Portorium Essituale. Quod Essituale Germanicarum dum in Hungariam inducuntur mercium Portorium attinet: has Vectigal Germanicum ab hoc etiam exemit, demptis tantum iis, quarum ipsae Germanicae Provinciae necessitatem habent. No 4 Ubi e contra Hungaricae praeter paucas sub Numero 4 consignatas merces

Statum, transitus impedimenta ponere in mentem venit, qualia evehendo per Austriam in exteras Provincias Vino Hungarico ponuntur. Nam dudum nemini licuit illud per Austriam transvehere, nisi una tantum de Austriaco Vino eduxerit; aggravium hoc subinde quidem cessavit, stat tamen adhuc illa cuius in inductione meminimus pressio, quod illud beneficio Danubii ne quidem in exteras Provincias per Austriam

nonnisi per Hungariam cum iis mercari licet. §.65. Effectus quos haec Vectigalis Inaequalitas relate ad Hungariam produxit. Tantum adhuc est in postremo etiam Vectigali discrimen inter favores illos, quibus Germanicae respectu Hungaricarum mercium gaudent, superest ut Sinistros quos Systema hoc, relate ad Commercium Hungaricum effectus producit

Proventibus, dicasterium exterum influit in internam Regni administrationem, id autem salva, quae postremis etiam Comitiis agnita est Regni independentia admitti non potest. 2o restrictis ad domesticam tantum consumptionem exoticis illis Articulis, qui immediate ab extra in Hungariam invehuntur, pars maxima Beneficii illius, quod per reseratam immediatam exoticam Importationem Hungariae accessit, iam per idipsum

remanere. 5o Cum omnia illa exotica artefacta, quorum Surrogatum Germanicae Fabricae praestare possunt: prohibita sint, Germanica vero absque Portorio in Regnum invehantur, cogitur Hungaria necessariis sibi mercibus se tantum e Germanicis Provinciis providere, e converso 6o cum omnes illi Hungarici Articuli quibus Germanicae Fabricae opus habent vel extra educi prohibeantur, vel certe gravibus Portoriis impediantur, in Germanicas vero

opus habent vel extra educi prohibeantur, vel certe gravibus Portoriis impediantur, in Germanicas vero Provincias aut sine ullo, aut erga exiguum Portorium induci permittantur, cogitur interim Hungaria complura Producta Sua tantum Germanicis Provinciis distrahere, atque ita Regnum alias independens ad formale ferme Coloniarum Systema redactum est, ac Coloniae quidem Legi huic, ne aut Sua alio quam ad Metropolim

Coloniae quidem Legi huic, ne aut Sua alio quam ad Metropolim Producta distrahere, aut aliunde necessariis sibi artificiis se providere audeant, ex pacto subiacent, Hungaria sola indirecta Vectigalis via, per id tantum eo perducta est, quia ab activo in regulationem eius influxu, iam dudum arcetur. 7o Ex ipso Coloniarum Systemate debet Metropolis productorum distractionem Coloniis suis facilitare, ideo ut hae tanto plura

tanto plura Metropolis artefacta possint exportare; Hungariae ipsa Productorum Naturae in Germanicas Provincias distractio impeditur, partim per impositiones Provinciales, partim per vetitam beneficio aquae non tantum invectionem, sed etiam transvectionem, partim denique per constituta nonnullis articulis maiora, quam eiusdem Speciei exoticis Productis defixa sunt Portoria, uti id e Consignatione sub Numero 10. iam apparuit. Et ideo

praeterea mutationes hae quandoque adeo peremptoriê emanarunt ut nec ad notitiam omnium, quoad articulum talem, cuius Portorium mutatum est, interessatorum Quaestorum in tempore pervenerint. Acceserunt pecculiares saepe non tantum Mercatoribus, sed ipsis etiam Dicasteriis Politicis ignotae Tricesimarum Instructiones. Quae omnia et cursum Commercii perturbare et Quaestoribus grave saepe Detrimentum adferre debuerint.

non potest, facilis efficiatur. Primus Capitalis Ductus Vienna et Posonio ad Littorale. Commerciales viae in Capitales et Collaterales dividuntur: Hungaria tres tantum habet Capitales Ductus: primum Posonio ad Littorale Hungaricum, qui exiguo duarum Postarum deflexu, una etiam Viennam ducit sicque Littorale Hungaricum cum ipsa totius Monarchiae Metropoli

in tertium Capitalem ductum incidit. Reliqui qui in Silesiam Moraviam, Styriam et Carnioliam ducunt passus limitaneorum ferme Comitatuum eductioni tantum deserviunt, adeoque cum ea parte minor vigeat communicatio ducentes etiam ad hos passus viae Collateralibus accensendae esse videntur. In hos Capitales Ductus ex Emporialibus Locis

et Iurisdictiones Publicas Controversiae, in Casu quidem illo, ubi privilegiatus nimis multos in Terreno suo pontes habet super eo an omnes? Vel quos reparare debeat? in Casu vero illo, si paucos aut unum tantum et hunc exilem habeat, quid2 per accessum et recessum intelligi oporteat? Quarum quidem differentiarum is plerumque exitus esse solet, ut aut viae in desolato statu persistunt, aut certe ut maxima

1772. generalem plane per Suas Sectiones fluvii huius mappam elaboravit: verum particulares illae mappae, nec ad hunc Scopum, nec ad eandem Scalam ellaboratae sunt. Rabiana Commissio praesentanea tantum Navigationis impedimenta removere, non vero Systematicam Danubii regulationem ponere sibi pro Scopo praefixerat, et alioquin ab eo tempore quo Rabiana Commissio processit, ingens in Statu Danubii

debitum velorum Anchorarum usum faciendi, navesque eiusmodi regendi artem condiscant; ut unum aliudve iter in his Navibus per vices faciant, imperavit, omnes tamen hi Conatus profusique in Salutare hoc institutum Sumptus eum tantum effectum produxerunt, quod duae e Ligno quercino ad maiorem modulum constructae velis et anchoris provisae Naves prodierint. Verum harum prima non procul a Carlostadio erecta a postremo Possessore dicta

etiam ulterius demittuntur: eo vero adverso maxima frumenti copia Austriae et Moraviae invehitur, et ideo ille pro principe Navigationis Hungaricae Canali merito reputatur. Cuius quidam rei ratio non tantum in amplitudine fluvii, sed etiam in eo versatur, quod medium plane Regnum praeterfluat, quodve Cursum teneat per Austriam, cui plurima cum Hungaria Commercii Communicatio intercedit; a Moravia

haud nullum discedat. §.73. Capitalis Navigationis Canalis per Tibiscum. Tibiscus Szolnokinum usque ratibus tantum et minoribus navigiis frequentatur. Inde etiam usque Szegedinum Navigatio paucas adhuc maiores Naves occupat. Summa itaque Navigationis Tibiscanae intra hanc Urbem et fluvii huius in Danubium Effluxum Concentratus.

plane stagnare videtur. Praeter exiguum quem fluvius hic habet Cursum, Languorem hunc ingentes eius Gyri producunt, id quod tardam secunda etiam aqua efficit navigationem, saepe enim vix unius diei navigatione tantum Spatii conficias, quantum terrestri itinere unius horae intervallo peragi potest. Ut et itineris compendium et fluvio celerrior tantisper defluxus procuretur, quod gyros hos transectare expediat, suapte apparet; haec de

quidem, quibusdam tamen adhuc Locis attractio per homines perfici debet. Savus usque Rugviczam exiguo supra Siscium intervallo Situm Locum, adeo praecipitem Cursum habet, ut ratibus tantum, minoribusque Navigiis pateat, repulsuales vias propter ripparum instabilitatem, adeoque adversam etiam Navigationem non patiatur, a Rugvicza cursum ita moderatum habet, ut Commodam usque Zemlinum Secunda

adeoque adversam etiam Navigationem non patiatur, a Rugvicza cursum ita moderatum habet, ut Commodam usque Zemlinum Secunda aqua praebeat Navigationem: Ad Ostrilugh tamen in Confinio Slavonico tantum Gyrum facit ut is vix sex horis absolvi possit, ubi tamen punctum, ubi Gyrus hic a Rectilinio discedit a puncto illo, ubi iterum ad eandem Lineam redit, vix 80 Orgias constituit. Huic quoque Gyro transecando, erga

per Tibiscum Szegedino partium illarum Tabacam Articuli adversa aqua usque Carlostadium promovebantur, inde vacuae plerumque Naves redire debuerunt, iam nunc non Mercatores Carlostadienses, quorum nullus tantum adhuc nervum habet, sed Graeci et Macedones maritimas merces, Flumine Carlostadium devehere iis denique reduces Zemlinum naves pro variis seu Danubio seu Tibisco adiacentibus Emporiis onerare coeperunt. Sed si

eius perfectionem momentum adferre possit. §.75um Collaterales Navigationis Canales, qui in Danubium ducunt. Reliqui navigabiles Hungariae fluvii Collaterales tantum Navigationi Canales praestant, tales sunt respectu Danubii Vagus, Granus Raba et Dravus. Vagus iam Rosenberga usque Comaromium ubi Danubio influit, ratibus

modernus Consiliariis Aulicus Valcher confecit, nulla tamen eius, etiam post hanc regulatio subsecuta est. Raba Körmöndino usque Iaurinum ubi se Danubio miscet et moderatum Cursum, et tantum Volumen aquae habet, ut minora Navigia sustinere imo repulsualem etiam viam admittere possit, verum intervallum hoc adeo exiguum est, ut vix aliquod ad internam Communicationem momentum adferre possit. Et ideo ne mappa

ut vix aliquod ad internam Communicationem momentum adferre possit. Et ideo ne mappa quidem eius hactenus exstat. Dravus Zavrihio usque Legradinum adeo praecipiti Cursu currit, adeo fragiles habet rippas, ut ferme ratibus tantum pateat, neque capax sit viae Repulsualis, adeoque nec adversam Navigationem admittat. Ut malo hinc subveniatur, Colonellus Biequin artificialem iuxta Littora eius, per totum hunc tractum Canalem iam dudum

debite instaurare. Caeterum Collateralem huius Dravi Canalem Mura efficit, qui ab Oppido Beltinecz usque Legradinum, ubi se Dravo miscet, Insulam Muraköz alluit. Hic a Lendvensi ponte ita moderate decurrit, et tantum aquae volumen habet, ut et minores Naves sustinere, et viam repulsualem recipere possit. Nunc tamen ratibus tantum fraequentatur, quibus Graecenses Mercatores, quorum moenia fluvius hic praeterfluit, eosdem ferme

usque Legradinum, ubi se Dravo miscet, Insulam Muraköz alluit. Hic a Lendvensi ponte ita moderate decurrit, et tantum aquae volumen habet, ut et minores Naves sustinere, et viam repulsualem recipere possit. Nunc tamen ratibus tantum fraequentatur, quibus Graecenses Mercatores, quorum moenia fluvius hic praeterfluit, eosdem ferme Articulos, quos Pettovienses per Dravum dimittunt, iisdemque adsitos huic Comitatus provident. Quanquam Hungarus Quaestor

fraequentatur, quibus Graecenses Mercatores, quorum moenia fluvius hic praeterfluit, eosdem ferme Articulos, quos Pettovienses per Dravum dimittunt, iisdemque adsitos huic Comitatus provident. Quanquam Hungarus Quaestor exiguo tantum Spatio per fluvium hunc possit navigare, cum tamen in eius effluxu iam Dravanae et Danubianae Navigationis beneficium nanciscatur, eius mentio vel eo nomine iniicienda videbatur, ut appareat, quod et ille et

in eius effluxu iam Dravanae et Danubianae Navigationis beneficium nanciscatur, eius mentio vel eo nomine iniicienda videbatur, ut appareat, quod et ille et Dravus unice ob deffectum viae repulsualis passivum tantum pro Hungaria Canalem praebeat. §.76. Collaterales Navigationis Canales, qui in Tibiscum ducunt. Collaterales Tibisci Canales efficiunt, in partibus Superioribus

Bodroghus Hernandus et Sajo, in inferioribus tres Crisii, Samusius et Marusius. Bodroghus toto suo licet sat longo Cursu ferme ratibus tantum patet, nec adversam recipit Navigationem. Hernandus et Sajio vix a confluxu suo minora Navigia sustinent, et adversae Navigationi perinde minus idonei sunt. Fluviorum horum Navigatio

Hernandus et Sajio vix a confluxu suo minora Navigia sustinent, et adversae Navigationi perinde minus idonei sunt. Fluviorum horum Navigatio exiguam Commercio materiam praebet, ferme enim ligna tantum per eos in inferiores Comitatus demittuntur. Eadem est trium Crisiorum ratio, Samusius iam ad Deecs Transylvaniae Oppidum minores Naves sustinet, sed et huius

in inferiores Comitatus demittuntur. Eadem est trium Crisiorum ratio, Samusius iam ad Deecs Transylvaniae Oppidum minores Naves sustinet, sed et huius Navigatio devehendo tantum Sali et Lignis hactenus subservit. Marusius iam ad Possessionem Lard in Transylvania ratibus sufficit. Postquam Hungariam subivit, minoribus etiam Navibus par est. Hoc quoque Canali

et Lignis hactenus subservit. Marusius iam ad Possessionem Lard in Transylvania ratibus sufficit. Postquam Hungariam subivit, minoribus etiam Navibus par est. Hoc quoque Canali Sal tantum et Ligna in inferiores Comitatus hactenus demittebantur, iam nunc pauca etiam alia Producta devehi coeperunt. Per fluvium hunc ab eius in Tibiscum influxu usque Transylvaniae Limites possent viae

Communicationem per aquam utilitas Commercii exposcit neque adeo Solum reluctatur, ibi artificiales etiam canales duci consveverunt. Videndum itaque restat, quid hactenus in Hungaria hoc in genere factum, quod tantum propositum, neque tamen effectuatum fuit? Quod ut clarius appareat, iuvat ea, quae reipsa Navigationis causa acta sunt ab illis, quae exsiccandarum tantum Palludum gratia suscipiebantur, separare.

itaque restat, quid hactenus in Hungaria hoc in genere factum, quod tantum propositum, neque tamen effectuatum fuit? Quod ut clarius appareat, iuvat ea, quae reipsa Navigationis causa acta sunt ab illis, quae exsiccandarum tantum Palludum gratia suscipiebantur, separare. §.77. Artificiales Hungariae Canales. Ramus ErsekUjvariensis Ramum

Savo ad Siscium Ope artificialis Canalis nectendum proposuit, Systematicoque opere, quod in Archivo Consilii exstat, proiectum hoc suum Complexus est, quo Schaema Sumptuum operis huius tantum ad m/200 evaluavit. Colapis intra Carlostadium et Brodium in Canalem reducendus. Proiectatum fuit etiam identidem ut Colapis Carlostadio

montes, exiguum,3 quod fluvii illi vehunt aquae volumen, verbo naturam ipsam adversari. Et haec fuere hactenus ad procurandos Artificiales Navigationis Canales partim acta partim tantum proposita. §.78. Labores pro exsiccandis Paludibus Suscepti. Proiectum exsiccandi Districtus Hanszags, et Stagnorum

Comitatus concurrere debeat? Subinde adhaesit. Princeps tamen Eszterhazÿ ab Eszterház versus Iaurinum sat longum Canalem fodi curavit, sed cum multos transversos Canales duxerit, exiguam adiacentem tantum Terreni partem exsiccavit. Exsiccatio Palludum Alba Regalensium suscepta Exsiccandis e converso per efformandum fluvio Sárviz, qui

intersit? In quo nexu Scopus exsiccationis Paludum cum efformatione artificialium pro Navigatione Canalium obtineri possit? Quale denique generale et fixum totius operis Planum ita construi possit, ut Labores non tantum ex occasione et sparsim uti hactenus suscipiantur, sed hi semper in sequelam Generalis Plani ea ratione quotannis ordinentur, ut grande illud exsiccandarum tam vastarum Palludum, obtinendaeque per

hactenus Pettovium et Tergestum fuit. Iam Spes est quod horum Locum Canisa, Carlostadium et Flumen occupatura sint; si id eveniat, Centrale Hungariae Commercium nullam Styriam versus Scalam habebit, collateralis tantum Graecio et Pettovio in viciniores Comitatus Communicatio vigebit, uti id quoad Carnioliam actu etiam usu venit. In Scalis his solent se Secundarii Mercatores defigere, qui seu a primariis, seu

reponunut, et pro Sequentibus Nundinis reservant. Imo dantur alii etiam Quaestores Germani, qui merces Germanicas praesertim deteriores, seu in ipsis Fabricis seu etiam a Depositoriis illis coemunt, has non tantum per Pesthienses, sed alias etiam Regni Nundinas imo ostiatim plane circumferunt, sicque et primariis et secundariis Quaestoribus Hungaris Lucrum praeripiunt. Eadem est exoticarum Septentrionalium mercium

additus ad illam reseratus fuit. Postquam haec perfecta sunt, primus, qui enascetur eiusmodi Casus ostendet, an Navigatio Danubiana, Tibiscana et Savana stet in proportione cum harum duarum viarum vecturisatione? Id est an tantum per hos fluvios Carlostadium advehi possit, quantum vecturae harum viarum inde versus mare promovere queant? Extra tempus Caristiae in Italia tunc tantum aliqua Tritici quantitas versus Littorale educi potest, quando

stet in proportione cum harum duarum viarum vecturisatione? Id est an tantum per hos fluvios Carlostadium advehi possit, quantum vecturae harum viarum inde versus mare promovere queant? Extra tempus Caristiae in Italia tunc tantum aliqua Tritici quantitas versus Littorale educi potest, quando illud in Banatu et Comitatu Bachiensi vili admodum pretio venit, secus illud transportus pretium sustinere non potest, plenê tamen depuratum semper evehi

novam iterum 30mam in confinio persolvere debet. Ubi e converso merces germanicae si e Hungaria, quia vendi non poterant revehantur, nulli amplius 30mae subsunt. Gallicia etiam tunc tantum Frumento Hungarico exitum praebet, si in eadem penuriam enasci contingat: verum id raro evenire solet, saepius ferme Septentrionales Regni Comitatus uti id 1788. et 1789. factum est, inde providentur. In utroque casu

in adiacentibus Civitati huic Locis ingens Vectorum Copia adsit. §.82. Extera et Stabilia distractionis Frumenti Emporia. Per omnes hos passus ephemera tantum est Hungarici Frumenti evectio, Austria iam stabile etiam extra Casum penuriae educendo frumento emporium praebet, quantitatem tamen maior aut minor Provinciae necessitas determinat. In hanc et axe et per

intermediorum Locorum Nundinas inde devehitur, donec ad Fischament quasi gradatim pertingat. Quaestores Loci huius illud ordinarie in adiacentibus molis Commoliri curare, sicque farinam tantum Viennam promovere solent. Neque enim Viennenses molae Commoliendo tanto, quo Urbs haec eget frumento sufficiunt. Solent tamen Quaestores Frumenti e vicinioribus Austriae Locis illud etiam axe devehere. Postquam distantia

Cremnicziensis et Neozoliensis Populatio a Barsiensi, Strigoniensi, Honthensi, Neogradiensi et in parte Hevessiensi Comitatu providetur. Districtus Szomolnokiensis magnaque non tantum Monticolarum, sed reliqua etiam Comitatuum Gömoriensis, Abaujvariensis et Scepusiensis Populationis Pars, suam a Comitatibus Zempliniensi et Borsodiensi accipit provisionem. Districtui

Dunajecz, per hunc vero in Vistulam demissa, Varsoviam deportantur. In Galliciam exigua eorum quantitas educitur, verum in hanc Agriensia et Budensia inferri coeperunt, idque non tantum pro proprio Provinciae huius usu, sed etiam pro ulteriori in Poloniam transportatione. In ipsa enim Gallicia Austriacorum Vinorum usus invalescere coepit. Infertur quidem etiam Austriae non obstantibus

directum in Imperium Commercium, nullus Quaestor Hungarus cum Bobus exercere possit. Per Littorale ut §.62. vidimus Vectigal depulsionem Boum admodum facillitavit et tamen nulli amplius in Italiam Boves Hungarici intrant. Tantum Americano Bello, postquam ingentes, quibus illud gerebatur Classes pretium Carnis Salitae admodum elevaverant, aliquot eorum Centuriae Flumen depulsae, ibi Carnes eorum Sale conditae sicque pro Classibus venditae

ad Pesthienses et Vaczienses Nundinas promovebant. Ad has Lanii Viennenses Moravi quandoque etiam Bohemi aut in persona, aut per Factores suos comparebant, ibidemque necessarium non tantum pro Provinciarum illarum necessitate sed pro ulteriori etiam in Imperium Quaestu, numerum mercabantur. Postea iidem Lanii ut Boves Leviori habere possint, ad ipsum fontem id est ad Praedia illa proficisci, ibidemque

saepe invendita manet. Maiales qui in Hungarico Commercio girant, perinde non sunt omnes domesticae procreationis. Maximam eorum partem Turcicae Provinciae subministrant. Utriusque Ordinis haec animalia iterum in Germanicas tantum Provincias educuntur. E Croatia quidem et Sclavonia vicinioribusque his Hungaricis Comitatibus per Scalam Soproniensem in Austriam: e mediteraneis Comitatibus, ubi in deffectu Sylvarum Turcico Tritico

solent, per Scalam Posoniensem Viennam. Denique e Superioribus Sylvosis partibus per Comitatum Nittriensem, et passum Leupig in Moraviam. In Styriam et Carnioliam exigua tantum eorum quantitas ex immediate advicinantibus Comitatibus depelli solet. Peccudum id est ovium et agnorum plurima pariter in Austriam est eductio. Neque hunc, neque

haec importatio sensim usu venire solet. Praeter has importantur per hunc passum Gozypi um, Canabes Pelles Raguseae et Charta. Quod exportationem attinet per hunc passum non tantum Hungarica, sed et aliae merces efferuntur, tales sunt: Teba Carniolica et Fluminensia Fabricata, merces hae in censum Hungaricarum venire non possunt, his autem separatis, sub Hungaricam

Hungariam Inductio nonnisi 446.026 florenos etulit, e qua Summa pro uno Anno nonnisi 44.612 in Diametro obveniunt. E contra inductae ex iisdem Provinciis medio Germanorum Quaestorum merces decuplo fere tantum effecerunt. Exercet tamen Hungaria activum cum omnibus advicinantibus Provinciis, praeter Turciam et suum Littorale Commercium: imo si hae etiam in generalem calculum assummantur, adhuc

Denique aequilibrium Circulantis praesertim intra Regna et Provincias eiusdem Monarchiae, peccuniae non a Solo Commercii Beneficio metiri oportet. Multae enim sunt aliae viae per quas saepe non tantum Beneficium hoc absorbetur, sed maior etiam praeterea pecuniae vis effertur: tales sunt respectu Hungariae 1o Omnes illae merces, veluti vestes, Monilia, Clenodia et minoris molis sed magni pretii utensilia, quae Hungari

summae diminui, vel eadem secus in Beneficium trium illorum Comitatuum de iure converti debeat, assensit Benignê Augusta Maria Theresia, ut Summa quoque haec illis m/20 quotannis adiiciatur, et quidem non iam tantum ad beneplacitum suum, sed prout haec Summa recepto per Augustam illam Domesticarum necessitatum Fundo perpetuo inerit, ita eadem in perpetuum etiam Cassae illi m/20 inferatur.

ratione quod tota haec Cassa unice e Contributione trium illorum Comitatuum Conflata sit. Secunda eius Epocha Cum e Cassa hac per Novennium exiguae tantum ad Scopum Fundationis, idest ad Causas pias assignationes factae fuerint, eadem ad notabilem summam excrevit, placuit itaque Augustae Fundatrici sub initium 1780. Destinationem eius ita mutare,

alia pro piis Causis applicetur, et ut m/20 adhuc ad quinquennium, id est usque 1am Maii 1785. Communi huic Cassae, illi vero 3572 florenorum in perpetuum, sed non Communi ast Commerciali tantum Cassae inferantur. Et haec est secunda Fundationis huius epocha. In hac etiam ad pias causas non multum assignabatur, et ideo haec Cassae pars ad maiorem Summam sensim excrevit. Pro Commerciali e converso usu

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report