Your search found 942 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 204-252:

enim adversitati Evangelicae, si unus commemorat quod alter taceat. Unde etiam atque etiam retinendum est, saepe Christum diversis temporibus et dixisse eadem et fecisse similia. 21 Adverum denique intellectum et conciliationes Scripturae valde prodesset, probe nosse varios casus, motus et conditiones, qui in animo accidunt, sive a nostra propria malitia, aut etiam fragilitate, ut sunt varii pravique adfectus vel cupiditatum vel timiditatis: sive a pravo spiritu nos varie tentante, vibrante et adfligente: tum et a spiritu consolante. de hisce enim potissimum rebus Scriptura

interpretandae allegoriae, quae per sapientiam dicta creditur in Spiritu sancto: utrum a visibilibus anti quioribus ad visibilia recentiora eam perducere sufficiat, an usque adanimae affectiones atque naturam, an usque ad incommutabilem aeternitatem: an aliae significent gesta nisibilia, aliae motus animorum, aliae legem aeternitatis: an ali qua inveniantur, in quibus haec omnia innestiganda sint. Et quae sit stabilis fides, sive historica et temporalis, sive spiritualis et aeterna, ad quam omnis interpretatio autoritatis dirigenda sit: et quid intersit inter allegoriam historiae, et

interpretandae allegoriae, quae per sapientiam dicta creditur in Spiritu sancto, utrum a visibilibus antiquioribus ad visibilia recentiora eam perducere sufficiat: an usque ad animae affectiones atque naturam: an usque ad incommutabilem aeternitatem. An aliae significent gesta visibilia, aliae motus animorum, aliae legem aeternitatis: an aliqua inveniantur, in quibus haec omnia investiganda sint. Et quae sit stabilis fides, sive historica et temporalis, sive spiritualis et aeterna, ad quam omnis interpretatio authoritatis dirigenda sit. Et quid prositad intelligenda et obtinenda aeterna,

vi est, atque incensa. Ipse praeterea Zidkyahu captivus abductus, oculis privatus, filiis prius iugulatis in eius conspectu. Captivitas Babylonica duravit annos septuaginta. Ierem. 25. Dan. 9. Finitis iis annis, Rex Persarum Cores, alias Cyrus, statim regni sui anno primo, motus est divinitus ad populum dimittendum. Eo igitur ipso anno reversi sunt Hierosolymam. Ezrae 1 et 6. Anno secundo coeperunt aedificare templum, Ezrae 2 et 3. In templo aedificando, propter plurima impedimenta intervenientia, fuerunt occupati annos 46. Aggaeus, Zacharias,

11 In omnibus vero bonis scriptoribus sic cum maximo fructu versabere, si tu ipse veluti indueris personam loquentis: teque quasi medio illi negocio, de quo agitur, immiscueris. Nam frigide profecto, minimoque cum profectu in alieno versatur scripto is, qui animi sui sensum ac motus ad scriptoris mentem atque affectiones, quoad eius fieri poterit, non impulerit, attemperaveritque Neque sine causa profecto Psalmi tanta varietate ac vehementia affectuum sunt conscripti sed ut pii eos in suos animos illabi patiantur, suaque corda veluti transforment ac transfigurent in

quae est qualiscunque secundae Tabulae tractatio, dixerit: nos profecto id multo rectius de sanctissima Theologiae sapientia dicere possumus, ac debemus. Praxis vero Theologiae est, ut et animum aut cor, et corpus secundum eam regamus: ut inquam, tum internas noticias, animique omnes motus, tum et actiones ac opera interna simul et externa ad eam attemperemus. Propter nos enim ea, teste Apostolo, scripta est. Dixerunt vero veteres eruditi, aegrotantis animi medicinam esse sermonem: et alii, Philosophiam esse medicinam animi. Quod multo iustius de caelesti hac

adversante natura, nunquam dissidentia coeant, nec diversa consentiant, nec sibi invicem aliena communia sunt. Quae cum ita sint, interrogo inter verum et falsum Deum, quomodo hoc dictum intelligatur: Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram? Verba sensum enunciant, sensus rationis motus, rationis motum veritas incitat. Ex verbis igitur sensum sequamur, et ex sensu rationem intelligamus, et ex ratione veritatem aprehendamus. Idem de synodis adversus Arianos: Fallit enim plerunque et audientes et docentes, brevitas verborum: compendio sermonum aut non intelligi

dicamus: Et Deus erat verbum. Deinde subiungamus: Hoc erat in principio apud Deum. Ex verbis sensum sequamur, ex sensu rationem, et ex ratione veritatem apprehendamus. Hilarius quinto de Trinit.

EXPLICATIO. Verba sensum enunciant, sensus rationis est motus, rationis motum veritas incitat. Hieronymus in Ecclesiastem cap. 1. Non enim, inquit, possumus scire sensum, nisi eum per verba discamus. Magno errote ergo, qui linguarum cognitionem aut negligunt, aut contemnunt, tenentur. Omne quod dicitur in sacris Literis,

voluntatis. Est autem voluntas vis animi inviolata, sive spontanea, secundum quam diversae atque contrariae cogitationes efficiuntur, et opera. Naturalis in nobis ipsa virtus sit, an spontanea? Naturalis est in nobis boni malique communis discretio: spontaneus autem motus in his, quae iam discreta et sequenda sunt. ipsum Lex quidem erudit: gratia autem praeparat, adiuvat, corroborat, coronat. De consequentibus eventum voluntatis. Cap. XXII. Consequentia voluntatis eventus, quatuor sunt. Quaedam enim in hac

aspirante et inspirante, agam. Utile vero praeclarumque esset, indicare naturalem originem sermonis, et partium eius, quod ego hic tantum paucissimis verbis attingam. In rerum natura igitur, aut sunt res ipsae quasi quietae, ac per se sine tempore motuque considerare: aut earum quidam motus, seu actiones et passiones, simul etiam tempus illorum motuum indicantes. Res quidem ipsae nominibus plerunque exprimuntur, sine omni ratione temporis: motus vero illi, actiones aut passiones verbis. Sicut porro in rebus duplices sunt res: aliae per sese subsistentes, quae et

attingam. In rerum natura igitur, aut sunt res ipsae quasi quietae, ac per se sine tempore motuque considerare: aut earum quidam motus, seu actiones et passiones, simul etiam tempus illorum motuum indicantes. Res quidem ipsae nominibus plerunque exprimuntur, sine omni ratione temporis: motus vero illi, actiones aut passiones verbis. Sicut porro in rebus duplices sunt res: aliae per sese subsistentes, quae et substantiae partim vere, partim improprie dici possunt: aliae, quae illis quasi adhaerent, quae accidentia recte nominari solent: ita etiam sunt duplicia nomina,

tantum illud externum accidens, et quasi vestem, sed etiam simul ipsam rem illis quasi vestitam notent: de qua re postea in Nominibus disseretur. Porro, quia res Deus non ociosas, sed operosas esse voluit: ideoque et vires quasdam, aptitudines et inclinationes illis indidit: ideo illi motus rerum aut ab ipsis in alia quaedam transeunt, aut aliunde in eam veniunt, aut denique per se cum rebus ipsis subsistunt. Unde sunt verba alia activa, alia passiva, alia neutra. Atque hae duae sunt maxime naturales, maximeque necessariae partes orationis: harum enim connexione sensa

Res quoque quadam aut separatione, aut connexione, aut quodam respectu et collatione indigent. Inde sunt praepositiones, quae indicant aliud esse vel sine vel cum alio, vel ante vel post, vel supra vel infra illud, vel accedere, vel seiungi ab alio. Deinde sunt etiam quidam quasi motus animi, qui non satis articulate exprimuntur: qui interiectiones vocantur. Participia sunt quasi quaedam nomina, et rem et motum in tempore simul indicantia. Porro, pronomina sunt quasi quidam vicarii nominum: res enim et ipsa notant. Sed hoc forte dicet aliquis alienum esse a

novo Testamento. 6 Sicut autem supra dixi de nominibus, quod saepe non tantum eam rem notent, cui proprie attributa sunt, sed etiam antecedentia, sequentia, et quoquo modo coniuncta: ita et de verbis verissime pronunciatur. Sic omnia verba noticiae, ac etiam sensuum, crebro sequentes motus animi, et etiam externas actiones notant. Pari ratione etiam affectuum verba et voluntatis. de qua Synecdoche aut Metonymia postea prolixius disseretur. 7 Verbum sequentium actionum aut passionum vult antecedentia intelligi. Psal. 27, Sacrificabo in tabernaculo eius

quaedam de figuratis locutionibus, idque minus notis Latinis auribus. 3 Requirit sane haec lingua, sicut aliae, ut verbis personalibus praeponatur nominativus eiusdem numeri ac personae: sed contra mira est licentia subito mutandi numeros ac personas: ut eadem vel persona, vel eius motus aut actio, iam in prima, iam in secunda aut tertia persona, iam in singulari, iam in plurali proponantur. Genes. 1, Faciamus hominem. et: Dominentur piscibus maris. Psal. 2, Fremuerunt gentes, Disrumpamus vincula eorum, Rex meus es tu, Praedicabo te instituto. Ubi Gentes cum

sunt gradus rerum uno vocabulo significatarum: ut boni ac mali, iustitiae, perfectionis, sanctificationis, sanctitatis, et similium plurimarum. Quare et voces in illa tanta multitudine et vicinitate graduum, rerum ac circumstantiarum ipsarum, alias aliud significant: ut mox apparebit. Sunt etiam motus, aut partes, vel series in una actione aut re: unde alias voces eius actionis aut rei potentiam, conatum, effectum, principium, progressum, perfectionem, aut contra vulgo notant. Qua de re propria Regula extat. Hinc fit, ut non solum usus, penes quem, ut inquit Horatius, est

vehementiorem et efficaciorem orationem facere. De ECLIPSI et conciso, aut mutilo stylo, alibi dictum est prolixius. Vicina ei est ἀποσιώπησις, reticentia, quae ob affectus accidit. Quale est Vergilianum: Quos ego, sed motus praestat componere fluctus. Exod. 22, Si affligendo afflixeris eum: subintellige, postea ego te affligam. Tales Aposiopoeses reperiuntur etiam in sacris: ut in formulis iuramenti plerunque reticetur pars male imprecans mentienti, forte pietatis et boni ominis gratia.

qui sermonis tropus ad Metonymiam referri solet. Huius species aliquot recensebimus. Nomina ac verba cognitionis aut notitiae persaepe Hebraeis non solum otiosam noticiam significant, sed etiam effectus cognitionem sequentes, alias plures, alias pauciores, ut sunt etiam affectus ac motus animi, complectuntur. Psal. 1, Novit Dominus viam iustorum, id est, amat, tuetur. 2 Tim. 2, Novit Dominus suos. Proverbiorum 12, Novit iustus animas iumentorum suorum. Proverb. 29, Novit iustus causas tenuium. Rom. 11, Non repulit Deus populum, quem antea cognoverat, id

hoc tempore uno fiduciae nomine complectuntur, quos nos libro de voce et re Fidei prolixius et ex instituto explicavimus, totiusque huius vocis naturam plenissime edisseruimus, ut iam necesse non sit eadem illa hic repetere. Sic et verba sensuum non tantum noticiam, sed etiam sequentes motus significant. Sic Videre significat non solum oculis obiecta intueri, sed etiam voluptatem aut dolorem, quae plerunque sensum comitantur, percipere: mox enim viso laeto obiecto gaudemus, et contrario tristamur. Psal. 106, Ut possim videre bona electorum tuorum, et laetari in

et evanescere ratiocinando. De quali ratiocinatione etiam Vel curio in libro de anima eum locum intellexit, ut immeritum me de hoc Synergistae accusent. Non raro vocabula aut sermo de internis animi motibus alicuius sonans magis respicit externam eius speciem, quae tales animi motus praese fert, quam veritatem internarum motionum. quod etiam supra in Metonymia docui. Mar. 6, Apostolis in mari noctu periclitantibus venit IESUS ambulans, ac volebat eos pertransire: sed ipsi postquam eum agnoverunt, receperunt eum in navem: id est, talis fuit eius species et motus

tales animi motus praese fert, quam veritatem internarum motionum. quod etiam supra in Metonymia docui. Mar. 6, Apostolis in mari noctu periclitantibus venit IESUS ambulans, ac volebat eos pertransire: sed ipsi postquam eum agnoverunt, receperunt eum in navem: id est, talis fuit eius species et motus corporis, ac si ipsos insalutatos praeterire vellet. Sic ibidem praedicatur animus Herodis erga Baptistam, quomodo eum libenter audierit et magnifecerit, et postea doluerit, quod ob iuramentum cogeretur eum interficere: cum appareat omnia ea ab illa vulpecula simulata fuisse, et studio

convivia piorum olim significavit, quia sunt tum causa tum et effectus mutuae dilectionis. Sic Eleemosyna misericordiam proprie notans, beneficentiam crebro denotat metonymice: quia misericordia praestat beneficia proximo. Contrarium huic est, quod saepe per externos gestus ac motus sensuum, membrorum aliquorum, aut etiam totius corporis denotantur interni animi motus: ut per respicere, misericordia, amor, cura, spes in aliquem, aut expectatio. Per abitionem aut aversionem ab aliquo, eius neglectio. Sic oculi alicuius ad aliquem esse dicuntur, in quem scilicet sperat:

dilectionis. Sic Eleemosyna misericordiam proprie notans, beneficentiam crebro denotat metonymice: quia misericordia praestat beneficia proximo. Contrarium huic est, quod saepe per externos gestus ac motus sensuum, membrorum aliquorum, aut etiam totius corporis denotantur interni animi motus: ut per respicere, misericordia, amor, cura, spes in aliquem, aut expectatio. Per abitionem aut aversionem ab aliquo, eius neglectio. Sic oculi alicuius ad aliquem esse dicuntur, in quem scilicet sperat: super aliquem, quem scilicet curat. Sic et Germani, Einem anderen in die hende sehen:

eius neglectio. Sic oculi alicuius ad aliquem esse dicuntur, in quem scilicet sperat: super aliquem, quem scilicet curat. Sic et Germani, Einem anderen in die hende sehen: pro, sperare illius opem. Huc pertinent omnes actiones externorum sensuum, positae pro internis actionibus: item varii motus ac gestus corporis, pro internis. Verum haec omnia supra in Metonymia exposita sunt. Remotiores externaeque causae, pro vicinioribus ac internis ponuntur. Sic oculi dicuntur concupiscere, misereri, parcere, irritari: cum illi tantum nuncient ac monstrent menti obiectum

voluit Apostolus eorum pravum iudicium de Meschia simul complecti: quasi diceret, Vos iudicando IESU esse patibulo quam Meschiae honore dignum, vosmet condemnastis. Addatur sane et haec Regula, licet in praecedentibus ferme iam comprehensa videri queat, quod videlicet verba denotantia motus voluntatis, aut certe quae cum externo opere simul voluntatem includunt, interdum pro solo externo opere ponantur. Prioris exemplum est, Amare, pro benefacere, Dilectio, pro beneficio, et contra Odisse: de quibus alibi dictum est. Sic et alii affectus pro externis operibus ponuntur: ut

vero, ubi nudae narrationes rerum gestarum, ut fit in Commentariis Caesaris, recensentur. At in orationibus, concionibus et epistolis, crebro illis principalibus aut substantialibus sententiis aliae quasi accidentariae, ob varias causas, occasionesque, ut vel declarationis vel subiti alicuius motus aut affectus gratia, vel ornatus, vel amplificationum, vel denique occurrentium obiectionum causa adiiciuntur. In eas ergo aliquando scriptor etiam longius extra illam naturalem genuinorum sensuum connexionem ac linean digreditur. Cumulantur saepe et verba diverso consilio, quibus

operibus considerantur, perspiciuntur, ad hoc, ut sint inexcusabiles: multo esset magis perspicuus sermo, sicut Germanica ibi eam Parenthesin ponit. Copia rerum in uno aliquo necessario aut utiliter dicendorum, auditoris necessitas, aut alioqui aliquis pius affectus, aut etiam motus spiritus, vel zelus quoque, et denique adversariorum importunitas ita nonnunquam vel detinet in uno aliquo, vel ad vicina etiam abripit dicentem, ut non mox adiungat, quae necessario ei statim adiungenda essent, sed serius ponat, vel etiam ea prorsus omittat, neglecta occasione bene

multos alios scriptores superant: praestant vero hunc effectum multis modis, quorum aliquos recensebimus, ut eo melius hoc genus sermonis etiam ab imperitis agnoscatur. Primum igitur res abditas in lucem cognitionemque hominum proferunt, cum internas animi qualitates, habitus aut motus externorum effectuum aut gestuum vocibus exprimunt: ut cum amare aut curare aliquem aliquid, per respicere, intueri, accedere, amplecti, ante se habere, fulcire, manuducere significant. Illuminare vultum suum super aliquem, est laeta facie eum intueri: quo declaratur amor ac favor eius erga

ac illustranda, vel etiam sarcienda et explenda sint. Posset et haec sequens regula referri ad Laconismum Scripturae. Scriptura sua quadam simplicitate narrat in historiis externas tantum actiones, idque plaerunque tantum breviter, non exponens exactius internos animorum habitus aut motus, non etiam externos gestus aut sermones dictaque omnia, cum tamen vel inprimis velit ipsius animi cordisve conditionem semper expendi, num timeat aut contemnat Deum, eive credat aut diffidat, timeat aut sit securus, quidve propositi aut consilii habeat: sed vult illum interni hominis, mentis,

et soleant. Quare ut haec mala avertantur, utile fuerit aliquid de eis quoque monere, praesertim cum ea quoque materia ad nostrum hoc institutum recte intelligendi sermonis sacrarum Literarum non parum faciat. Omnipotens ille creator non tantum externas aut etiam internas actiones, motus et opera hominis vult sibi addicta esse: sed plane totum hominem flagitat, praesertim autem nobilissimam rectricemque eius partem, nempe rationalem animam, quam potissimum ad suam imaginem condidit, quamque Scriptura in corde collocat, et cordis nomine notat. Nec solum ita flagitat, ut velit

peccatorum, offensi Dei, et timorem irae Dei, ac poenae imminentis. Est igitur ieiunii causa efficiens plane naturalis, quanquam aliquo modo et voluntas et consuetudo accedant, ut dictum est. Sed difficile est nobis ostendere in his locis, quomodo ex animi affectibus tam diversissimi motus foris existant, et quomodo ista tanta corporis cruciatio ex magna tristicia, et quadam cordis prostratione oriri possit, propterea, quod hîc ista non perinde in usu esse

nos potest. Nam etiam hîc valet aliquo modo regula Aristotelis, quod si non doctrina ac professio ipsa Theologiae, at saltem sermo sacer est sumptus ex istis rebus, et saepe de illis agit: exemplis, quod dixi, illustrari potest. Cognitio aut consideratio saltem caeli utilis est, ut motus solis ac lunae. Nam a sole sumuntur variae similitudines et metaphorae, ut a gloriosa eius specie dicitur 1 Cor. 15, Quod sicut sol fulget prae luna, et ea porro prae stellis: sic alii pii prae aliis sint in resurrectione fulsuri. Alias a strenuo eius cursu, et simul caeteras stellas

et significantiores. In primis vero hominis (ut et prius dixi) cognitio, eiusque partium et virium internarum ac externarum, et praesertim motuum ac effectuum cum suis adiunctis est pernecessaria ad intelligendum sermonem sacrum. Hinc enim apparet, quomodo voces notantes vel potentias vel motus aliquos hominis, simul quoque iam praecedentia, iam sequentia denotent. Nolo hanc amplissimam materiam prolixius persequi tantum exempla quaedam proponam. Ostendi in libello de Fide et priore parte huius Operis, saepissime omnia verba noticiae qualiscunque vel rationalis partis,

Nolo hanc amplissimam materiam prolixius persequi tantum exempla quaedam proponam. Ostendi in libello de Fide et priore parte huius Operis, saepissime omnia verba noticiae qualiscunque vel rationalis partis, vel etiam solius animalis aut sensuum, non tantum noticiam, sed etiam motus eam noticiam naturaliter sequi solitos denotare: ut, Cognoscere et videre, pro curare: credere, pro fidere: quia si cui promittenti opem credimus, mox etiam plerunque fidimus: audire, pro intelligere et obedire. Christus iustitia sui iustificabit multos, Isaiae 53. id est, vera fiducia,

iustificabit multos, Isaiae 53. id est, vera fiducia, quia noticia boni nostri necessario parit aliquam fiduciam. Sic iudicare, pro sententiam ferre, et tum punire sontes, tum liberare insontes. Sic quoque monstravi, verba et nomina affectuum, amare, odisse ira, et alia, non raro etiam sequentes motus et actiones denotare: ut in Metonymia et praedictis vocabulis plenius ostensum est. Saepe etiam contra externi motus aut actiones hominis significant eius internos motus: ut, ridere aut flere, pro bene aut male habere: illuminare faciem, aut levare faciem ac caput, vel contra demittere

iudicare, pro sententiam ferre, et tum punire sontes, tum liberare insontes. Sic quoque monstravi, verba et nomina affectuum, amare, odisse ira, et alia, non raro etiam sequentes motus et actiones denotare: ut in Metonymia et praedictis vocabulis plenius ostensum est. Saepe etiam contra externi motus aut actiones hominis significant eius internos motus: ut, ridere aut flere, pro bene aut male habere: illuminare faciem, aut levare faciem ac caput, vel contra demittere itidem, pro laeticia aut tristicia animi ponitur: ut in ira invidiaque Caini et tristicia Annae describitur. Sic per

tum liberare insontes. Sic quoque monstravi, verba et nomina affectuum, amare, odisse ira, et alia, non raro etiam sequentes motus et actiones denotare: ut in Metonymia et praedictis vocabulis plenius ostensum est. Saepe etiam contra externi motus aut actiones hominis significant eius internos motus: ut, ridere aut flere, pro bene aut male habere: illuminare faciem, aut levare faciem ac caput, vel contra demittere itidem, pro laeticia aut tristicia animi ponitur: ut in ira invidiaque Caini et tristicia Annae describitur. Sic per laetari, exultare et gloriari in Domino, creberrime

ut, ridere aut flere, pro bene aut male habere: illuminare faciem, aut levare faciem ac caput, vel contra demittere itidem, pro laeticia aut tristicia animi ponitur: ut in ira invidiaque Caini et tristicia Annae describitur. Sic per laetari, exultare et gloriari in Domino, creberrime antecedentes motus, nempe agnitio et fiducia Domini, declarantur, aut certe simul comprehenduntur. Sic confiteri Domino, et celebrare eum, saepe indicat agnitionem beneficiorum eius, et gratitudinem pro illis. Osculari Meschiam, Psal. 2, significat agnoscere, accipere eum, ac ipsius veram

valde aprica, ubi maior est solis vis: quod item loca fuerunt inaquosa, et rarae in aestate pluviae, vel potius nullae, ut postea dicetur, quibus homines et iumenta ac terra ipsa, restincto calore, recrearetur. Adcrevit quoque molestia caloris ex eo, quod in ascendendo et descendendo motus fuit hominibus et iumentis difficilior. Denique habuerunt propriam quandam calamitatem ventorum orientalium ac meridionalium siccorum, et omnia adurentium, multo magis quam Boreas frigiditate sua solet in Italia, quae ipsa Boreae malitia Germanis minus noxia notaque est. sicut poeta inquit:

incidunt, nisi aliqua lotii vis sit, qualis eorum qui calculos in vesica habet. Nam etiam ex pueri lotio chrysocolla conficitur: in medio quidem lacu, iure huiusmodi res accidit. Ignis enim ac bituminis fons ac multitudo in medio est, quanquam et flatio sit in ordinata: quoniam ignis motus non habet ordinem nobis manifestum, quemadmodum et multum aliorum flatuum. Talia etiam apud Appolloniam Epiroticam eveniunt. Quod autem regio ignea sit, permulta alia signa afferunt. Nam et petras asperas exustas circa Moasada ostendunt, et multis in locis praerupta, et terram cinerulentam,

sane quaedam eius verba negligentiûs expensa hypocritis sonare videntur: sed etiam mentis ac cordis ipsius nativam ac primitivam sanitatem, aut sanctitatem, ac obedientiam, ut scilicet omnia sint sana, integra, ac imaginem Dei in tota sua essentia repraesentantia, omnesque eius inclinationes et motus perpetuo proficiscantur et fiant studio obediendi Deo: idque ex toto corde, tota anima, et omnibus viribus: ut Moses ipse primum praeceptum Deut. 6, et Christus Matth. 5, exponit contra Pharisaeos, verba ipsa Decalogi secundum τὸ ῥητὸν

Theologi varias definitiones peccati originalis proponunt, quod sit amissio cognitionis Dei, et aversio voluntatis, aut inobedientia, aut corruptio, aut pravitas, aut caligo, aut imbecillitas, aut morbus, etc. Quae omnia sunt ferme tantum periphrases vocabulorum. monstrant enim magis motus aut effectus, quam ipsum illud malum principium, fontem et quasi regem et authorem omnium malorum, et praesertim peccatorum actualium. Quo nomine aliqui merito exagitant Aristotelem, quod cum debuisset indicate aliquam certam essentiam, quidnam proprie sit anima, dixerit esse actum aut

principium, fontem et quasi regem et authorem omnium malorum, et praesertim peccatorum actualium. Quo nomine aliqui merito exagitant Aristotelem, quod cum debuisset indicate aliquam certam essentiam, quidnam proprie sit anima, dixerit esse actum aut agitationem, qui est iam effectus quidem, aut motus animae: atque ita nebulam pro Iunone Lectori obiecerit. Sic in istis definitionibus sunt aut actuales voces, aut abstracta quaedam, quibus obscuratur potius ipsa essentia tantae rei, quam declaratur. At Deus non contendit cum abstractis aut ideis (quae revera nihil in rerum natura

adulterium, veneficium, inimicitias, lites, aemulationes, iras, contentiones, dissidia, invidiam, caedes, et similia praeclara opera. Quis enim alius omnia haec facit in homine, nisi ipsamet prava mens, anima rationalis, appetitiva, et cor seu anima ciens affectus? Quod si hasce actiones ac motus mens et anima rationalis non agit, quis tandem ea agit? Manifestissimum igitur hîc est, quod malum aut peccatum originale, quod est omnium aliorum malorum ac peccatorum fons, sit ipsamet prava ac perversa mens et corruptiss. cor. Hanc sane scaturiginem et principium omnis mali, aut regnantem

Non igitur sic originale malum in homine diversum quippiam est, sicut si aliquem noxium cibum aut etiam dirum venenum hausisset, et intra viscera recepisset, quod per totum eius corpus, ossa ac medullas pervasisset, et horribiliter grassaretur, eumque etiam ad externam maniam ac furiosos motus impelleret: aut sicut satan obsessa corpora horribiliter agitat, cum haec tumultuantia et perturbantia hominem sint ab eius essentia diversissima: sed sic, quod ipsamet anima ex imagine Dei in imaginem satanae, et ex filio Dei in filium diaboli, aut angelum tenebrarum penitûs transmutata

nomina externa opera iuvantia aut laedentia complecti 190. nomina aut verba quid significent 330. pessimorum origo 278 adfectibus qui populi magis ardeant. 335. 336. quibus gentes Septentrionales minus moveantur 307 ex Affectibus animi quatenus diversissimi motus existant, cur difficile sit ostendere 307 affirmandi et negandi quae sit natura 232 afflictio dat intellectum 6 afflictiones in Iudaeis quas Deus probet 309 afflictiones piis salutares 196. et ieiunia saepe pro integra

intellexisse dicantur 184. tonitrui filii cur vocentur 283 Apostolorum ieiunium 307 ab Apostolis citata ex veteri Testamento si verbis dissentiant, quo confugiendum 120 apostrophe 178. eius usus ibid. apostrophorum motus 271 apparere quis dicatur 85. 86 appositionis in Scriptura usus 258 appositionum maxima varietas 245 appositionibus qualibus Scriptura utatur 302. 303 Aqua quibus hominibus maxime conveniat 336

Euchitarum error 46 Euclidis propositiones quales 253 Eusebii locus 270. examinatio post institutionem necessaria 11 exaudire 185 exclamatio ab epiphonemate quid differat 177 exclamationum motus 271 excludentes sententiae quam naturam aliquando induant 170 exclusivae particulae quomodo intelligendae. ibid. exclusive vel inclusive cur barbari addere sint soliti 170 exemplum 196 exempla

213. et responsiones in disputando quales esse debeant 412. figuratae cur plurimum ad vigorem sermonis faciant 213. plurimae in sacris cum suis subiectionibus. ib. quaedam in literis S. negationem inferre visae, non intelligendae negativae 108 interrogationum motus 271 interpretatio 175 interpretationes allegoricae quomodo formandae 51. 52. inde interpretes eruditi hoc tempore quam regulam in omnibus scientiis sequantur 167. 168 interpretes S. Scripturae 1 interpretibus

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report