Croatiae auctores Latini: inventa |
domum | qui sumus | textus | auxilia | tolle, lege! | |
Bibliographic criteria: none
(All documents) Search criteria: hac Your search found 3923 occurrences
First 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
Occurrences 2755-2891:2755. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] est), eadem, inquam, inventione hosti quoque conflari odium quo urbs in fide servetur, quod inter actiones publicas iure refertur. Meam itaque de politica opinionem accipe et, si potes, acquiesce: nihil ego eam esse quam quaedam praecepta puto, quae doceant qui in hac aut illa particulari circumstantia prudenter sit agendum. Itaque nihil nisi prudentiam quae doceatur esse. At cum infinita sit singularium differentia, idcirco studium hoc compleri nunquam potest; hactenus vix superficialiter aliqui id tradidere; si enim perficeretur, nihil
2756. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] laboris afferunt. Id unum haud iniuria fors questus videtur quod a prisca illa sinceritate puroque agendi candore prorsus est descitum. Loquar an silentio rem praeteream animi pendeo; nam id ipsum dudum iam me torsit. Prorsus ut defendam, haud unquam fecerim; id hac tamen temporis necessitate laudare necessum. Nunquam ego vel voculam quae intentioni non respondeat proferrem ni necessitas sic secum ferret, nempe perdita mortalium pravitas tegere saepe consilia iubet atque aliquid etiam quod non sentias quandoque proferre. Melior quidem
2757. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] Neque velim vos ita arbitrari quasi simulare tantum aut repulsam verbis officiosis tegere actus sit politicae; immo sinceritatem per se (ut more philosophi loquar) illa ex eventu tantum politica intendit; meministis enim me politicam praecepta dixisse quae doceant qui in hac aut illa circumstantia prudenter sit agendum. Itaque dum res exigit tegere consilium, id ipsum actus est politicae; contra dum aliud fert circumstantia, politicus aliud faciet ut, si sincero quodam dicto ad merendam alicuius, qui sinceritate delectetur, gratiam opus sit, sane
2758. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] clarissimum exemplum Cicero dedit; nempe ille vir alioquin natura gravis, cum insuper philosophiae adiunxisset praesidia, sine ullis artificiorum ambagibus reipublicae recto tramite consultum ivit; Cicero suas temporibus rationes accommodans cum illo consilia mutare, nunc hac nunc illa via reipublicae prodesse in more habuit. Ac tunc quidem quis uberius reipublicae profuerit, eventus docuit; nam Cato (ut Plutarchus testatur) manente adhuc concordia importuni, scissa infelicis consiliarii nomen habuit, dum "per abrupta" (ut ait Tacitus), "sed
2759. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] at in re multa difficultas, in modo vix ullum discrimen adhibeas. Illud tamen hic pro se quisque naviter advertere debet, ne quid invita (quod aiunt) Minerva faciat. Et sua et eius, cum quo agitur, spectanda est indoles: multos prae blando vultu severitas decet, quosdam hac ipsa magis quam omni humanitate devincias. Haec itaque attendenda sunt praeterquam quod foris gravitas, domestica inter affabilitas, et suis cuncta temporibus sint adhibenda; nam "laetitia (ut ait Seneca) iuvenem, frons decet tristis senem."
2760. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] serat, quod ilico futurum sciat si ulla in re eiusmodi coeperit emicare. Itaque talia ut sint in eo omnia contendat qualia ipse in aliis conspicatur. Unde consequitur ipsum ne convivia quidem plus nimio debere detrectare etsi id litterarum causa libenter forsan faceret; nam hac in parte omnino necessitati acquiescendum est. Id autem praesertim in vestibus omni, qua fieri potest, ratione fugiendum est ne quid novitatis appareat; quod cur cavendum sit, ex iis quae supra diximus, cum de gentis moribus tractaremus, apparet. Aliud quod hoc in genere
2761. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] haud unquam adeo caedunt ut quidam nostratum suos colonos. Sed eorum rursus pervicaciam et quod secus in disciplina contineri non posse videantur consideranti dubitare usu venit an non ex necessitate laudari hoc factum debeat. Faciant igitur alii ut aliis placet, ego id mihi hac in re pro norma constitui: ita agere ut neque iustitiae disciplinaeque inferam detrimentum, et cum homine rem mihi esse nunquam sim immemor. Ad uxorem iam filiosque, quia praestantissimam familiae partem, postremo transeamus. Fuerit id multum rationibus eius, qui
2762. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] me vivere, liberum hominem esse, et patriam habere senserim; sextus denique iam labitur annus quo abolito legali supremi comitis magistratu, sublatis liberis comitatuum congregationibus, ruptuque omni, quo princeps cum regnicolis de legum systemate adeo belle nectitur, vinculo hac sede decedere coactus fui. Post longum adeo intervallum, post omnem iam ferme de meliori sorte spem consumptam, ubi patriae libertatem, me patriae, inclitae universitati legalem moderatorem, me vero eidem restitutum esse inopine intellexi, tum primum sensi humanum
2763. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] qua maxime congrua ratione ea omnia, quae inde ab obitu Augustae Theresiae innovata sunt, ad priorem legalem statum reponi possint? Solacii huius magnitudinem sola illa consideratio tantisper diminuit quod videam nostram posterorumque felicitatem sola hac providentia non absolvi, sed eo nobis omni studio conitendum esse ut primum quidem, quidquid illegalitatis in aliquam publicae administrationis partem quandocunque irrepsit, id omne in imminente iam nobis diaeta ita deleatur ut eius nec vestigium quidem severus actionum
2764. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] eadem etiam ad quartam unius saeculi, ut nunc factum est, intermittendi; tanto autem intervallo cum saepe necessitas ipsa exposcat, ut de pluribus, quae secus legislativam potestatem respiciunt, obiectis statim constituatur, debet utique hac ratione potestas executiva se ad usum legum ferendarum collocare. Inde certe evenit ut sub longo quippe 40ta annorum Augustae condam Theresiae regno tres tantum diaetae celebratae, in harum prima de insurrectione, in posterioribus duabus de contributionis
2765. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] avaritia et zelo patriae serviendi absque ambitione libertas et comparari et iam parta tuto retineri potest. Hi sunt privati mei circa perficiendam et ad statum securitatis collocandam in proximis comitiis constitutionem sensus. Hos ego inclitae universitati in postrema hac, quam ante diaetam celebramus, congregatione ea de causa proponendos existimavi ut interea, dum agendorum series obiectum hoc pertractare admiserit, eos expendere, superinde mature deliberare sicque ea, quae hac de re in proxima regni huius
2766. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] constitutionem sensus. Hos ego inclitae universitati in postrema hac, quam ante diaetam celebramus, congregatione ea de causa proponendos existimavi ut interea, dum agendorum series obiectum hoc pertractare admiserit, eos expendere, superinde mature deliberare sicque ea, quae hac de re in proxima regni huius congregatione proponenda esse existimaverit, tanto facilius constituere possit. Nunc recta ordinis ratio exigit ut ante omnia, quae ad reponendam in pristinum statum administrationem publicam pertinent,
2767. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] ut, suppressa per id ipsum aliorum aemulatione, ordo hic scholas et quidquid eo refertur velut privatum diuturna adeo possessione legitimatum peculium suum consideraret. Atque inde factum licet existimare, quod, cum ordo hic, citra aliquam quaesiti juris laesionem, privativa hac praerogativa exui haud potuerit, studia autem ipsa ad eam, sine qua nec floruerunt nec unquam florere poterunt, libertatem haud potuerint revocari. Verum vix ordo hic per varium causarum concursum suppressus fuit, cum Augusta firmum studia in suam asserendi libertatem
2768. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] est, de quo vos monere constitui, ut quoties vestras subiveritis Cathedras, ita semper animo vobiscum reputetis, tamquam sub Augustis Clementissimae Dominae oculis eam decurrere deberetis praelectionem. Vestra, viri clarissimi, memoria id unice saepius revolvite, quod in omni hac re non alia sit Augustae intentio quam ut studia quo majori cum juventutis fructu tradantur, quod illa solenni hoc Magistrorum delectu Se munere Suo plene defunctam existimet, in zelo vero, doctrina el probitate vestra tuta conquiescat, ut adeo tam piam ejusdem intentionem
2769. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [Paragraph | Section] facultatum Deus et natura concessit, id me totum in commune totius Academiae ac in singuli cujusque vestrum commoda laetum alacremque impensurum. Quod reliquum est, impendite vos doctrinam vestram, ego conatus meos intendam, ut res litteraria majora in dies in Academia hac incrementa accipiat hacque, quae sola nobis superest, ratione collocatam in nos omnes Suae Majestatis gratiam devoti promereamur. |
hinc inde oculis absentes observent, tum vero aliqua singulae hebdomadis die relecto publice absentium catalogo exprobratoque absentiarum numero commoneant ne porro deinceps tam negligentes in frequentando esse pergerent discipuli, secus graviora illos manere mala. Quodsi ne hac quidem ratione desiderata obtineri posset emendatio, hoc ipsum Directori Academiae referant qui ipse talem adibit scholam et pro auctoritate sua praesens coram saepius abesse solitos acerbioribus castigabit verbis. Ac tandem si ne hoc quidem profectum quidpiam fuerit modo,
ut illi, qui constanter ad studia stimulati aut nullum aut admodum parvum in sua classe progressum facerent, in eadem classe uno adhuc, immo duobus etiam annis manere cogantur: quod aeque ad nobiles atque plebeios pertinere intelligatur, eo tantum cum discrimine ut plebeii ne hac quidem ad altiora studia progressus retardatione emendati acceptis inhabilitatis ad studia testibus litteris dimittantur in alio vitae genere degendae aetatis remedia quaesituri, nobiles autem tolerentur, praesertim illi qui patrimonialem habent vitae sufficientiam. Qua
ad vivum resecetur, deberet distingui inter desertas, quas alioquin rustica manus excolit, et inter eas, quas ipse Dominus usuabat. Relate ad primas videtur immunitas a Contributione ne pro uno quidem anno concedi posse, ea de causa, quia hanc prior possessor etiam ab hac deserta praestabat, adeoque quotta haec decederet in massa Contributionis, et per alios contribuentes supportari deberet. E converso quoad desertas secundi ordinis, ducto a contrario argumento, posset neo-colono triennalis etiam a Contributione immunitas concedi,
praestabat, adeoque quotta haec decederet in massa Contributionis, et per alios contribuentes supportari deberet. E converso quoad desertas secundi ordinis, ducto a contrario argumento, posset neo-colono triennalis etiam a Contributione immunitas concedi, quia ab hac deserta alioquin antea nihil solvebatur, adeoque publico satis beneficii accedere videtur, si in talem neo-colonum etiam post triennium aliqua et Contributionis et reliquorum publicorum onerum pars recidat. Verum non videtur ratio subesse, quare
omnes professiones aperuerat, produxitque id eum effectum, ut in populosis, quae soli Judaei habitant locis, veluti Vetero-Budae complures eorum diversas professiones re ipsa amplexi sint; id tamen necdum effecit, ut contubernia eos ad tyrocinium admittant. Jam vero hac potissimum via notabilior eorum pars ad statum alimentationis poni potest. Quare Deputatio eatenus lege publica providendum esse existimavit. Forte Contubernia per id instituta sua maculari existimabunt. Verum praejudicii hujus rationem legislatio
admitti debeant. Solius autem musicae exercitium pro fixo alimentationis statu Zingaris non reputetur. Motivum. Primo membro vetus praejudicium magis adhuc quam de Judaeis adversabitur. Verum interest publici ut illud in hac, in qua vivimus, saeculi luce exstirpetur. Alterius membri ratio est, quia plane musicae exercitium plurimam multis Zingaris vagabundam vitam ducendi compluraque hac occasione furta committendi occasionem praebet. Sicut itaque justum est ut hanc festis aut, si per
membro vetus praejudicium magis adhuc quam de Judaeis adversabitur. Verum interest publici ut illud in hac, in qua vivimus, saeculi luce exstirpetur. Alterius membri ratio est, quia plane musicae exercitium plurimam multis Zingaris vagabundam vitam ducendi compluraque hac occasione furta committendi occasionem praebet. Sicut itaque justum est ut hanc festis aut, si per Dominia vocentur, aliis etiam diebus exercere possint, ita necessarium videtur ut praeter hanc aliam adhuc Professionem consectari
Motivum.
Zingari, consueto genti huic vivendi modo educati, adeo proclives sunt ad equorum furta
ut iis etiam, qui agriculturam primi profitebuntur, fidere intutum sit. Proles eorum, si in
laboribus agriculturae educentur, immunes jam esse solent ab hac inclinatione. Et ideo
discrimen hoc constituendum esse videbatur.
Articulus
quae superfluam plane communium pascuorum quantitatem habent, singulo inquilino aliquot jugera. Verum omnia haec ad Jus proprietatis, quod sacrum esse debet, referuntur. Omnia ad privatam proprietariorum providentiam pertinent. Legislationis nullae aliae hac in re partes sunt, quam ut hanc incolarum classem ad aliud vitae institutum dirigat; videtur autem ad militiam et opificia commodissime dirigi posse. Si tyrones potissimum ex inquilinis lecti fuerint, conservabitur populatio familiarum sessionatarum; si ad opificia
proponit. § 20. Clerus junior omnium per legem receptarum religionum cursum oeconomiae practicae absolvat, et obtenta super facto in linea hac profectu testimonia eidem pro commendatione, ad meliora beneficia obtinenda, deserviant. Motivum. Ut scopus perficiendae oeconomiae publicae obtineri possit, summa rei in eo vertitur, ut plebs ad colenda nova etiam
elaboretur: a qua proportione communia pascua, primum inter dominum et communitatem, dein inter communitatem ipsam dividi debeat? Relate ad posterius, quottalitas sessionis clavim paratam praebet: quoad primum praevidit Deputatio difficultates, quae in stabilienda hac clavi se objicient. Cum tamen clavim ejusmodi semel definire vel ratio conservationis silvarum, in quibus rustici cousum habent, exposcat, censebat Deputatio difficultates has per concernentem Deputationem una fidelia superari posse.
in via juris mulctas pecuniarias ad id ipsum stringantur. Motivum. Hanc quoque provisionem ipsum jus proprietatis, seu libera rebus suis utendi facultas exigit, si enim pars una velit, alia nolit cordum educare, una eorum libertate hac semper privari debet; interest proinde ut minor potius quam major pars hoc jure privetur. Si minoritati deferretur, tunc jus reclamandi usque ad unum singularem compossessorem extendi deberet. Jam vero id juri proprietatis prorsus adversatur, ut
vina sub nomine generosi illius promontorii vendi
soleant.
Ne tamen legislatio contra libertatem fundo suo pro lubitu utendi directe
agat, non censebat Deputatio praesentaneam earum abolitionem proponere, maluit
indirecta hac via proprietarios ab earum cultura sensim avocare.
Articulus VIII.
praestandum non tantum concernentem comitatum, sed alios etiam, qui plurimas notitias locales habent, audiendos esse suapte constat. Jam quidem Articulo 118. 1723. adulteratores praestantiorum vinorum in ejus amissione convincendi statuuntur: verum sola hac dispositione malum hoc sufficienter non impeditur. Inter communicata Deputationi acta invenit illa quidem protocollum celebratae ante biennium hoc in merito localis commissionis, quod complures fundatas reflexiones continet; totum
et propagare adlaborent. Motivum. Tecta habana incendio resistunt, adeoque ad diminuendam lignorum aedilium consumtionem non parum conferunt. Qui comitatus necessariis ad illa materialibus destituantur adeoque a cura hac dispensandi sint determinare ad Consilium Locumtenentiale pertinebit. § 30. Si torfam aut lithantraces, id est carbones fossiles, detegi
non cadant, adeoque nec obligationi urburae subsint, sed qua ordinarium fossile ad liberam privatorum industriam referantur. Motivum. Optima tantum lithantracum species liquando metallo idonea est; de hac mota fuit in via politica, sub Augusta Maria Theresia, ut in supra attacto status actualis §-pho dictum est, quaestio: an non illi ad metalla referantur? Et tunc quidem affirmative decisa fuit: verum Augustus Josephus II. melius de re informatus
§ 33. Ut qualitas tabacae unius ex utilissimis Hungariae productis tanto citius perfici possit, liberum sit comitatibus, in quibus cultura hujus producti jam radices fixit, versatum in manipulatione hac individuum conducere, eidemque moderatam e cassa domestica remunerationem tamdiu dependere, donec illud plebem in modo fermentationis tabacae et classificationis foliorum subinstruxerit. Qua occasione ut plebs ad vitandos reliquos
constituti ad illud officiales sui in omnibus occurrentiis tantum ad se recurrere debuerint; illud deinde postulata eorum medio Cancellariae Bohemicae promovebat, haec negotia ejusmodi apud Cancellariam Hungaricam procurare solebat, hac via disponebatur apud Consilium Locumtenentiale, quod tum primum negotium ad primam Instantiam remittebat, sicque per graduales hos canales res iterum usque ad Suam Majestatem redire debebat: quandoque ipsum Abaldo Consilium Locumtenentiale in forma
utraque haec manipulatio et derogat locali jurisdictioni, et in se vitiosa est: derogat locali jurisdictioni, quia procurat influxum extraneo dicasterio in negotia Hungarica, quod in Regno independente, uti Hungaria est, sustineri non potest; deinde hac ratione residentes in Hungaria Abaldi Officiales contra communem non modo Hungariae, sed omnium aliorum etiam Regnorum legem a jurisdictione ordinariorum localium magistratuum eximuntur. Vitiosa autem ideo est, quia hac ratione omne ejusmodi negotium duplicem
uti Hungaria est, sustineri non potest; deinde hac ratione residentes in Hungaria Abaldi Officiales contra communem non modo Hungariae, sed omnium aliorum etiam Regnorum legem a jurisdictione ordinariorum localium magistratuum eximuntur. Vitiosa autem ideo est, quia hac ratione omne ejusmodi negotium duplicem circulum peragere debet. Interest itaque ut res ad naturalem suum cursum reducatur, nempe ut officiales Abaldi negotia sua primis instantiis proponant: ab his res ad Consilium, inde vero, si opus est, ad Suam Majestatem
iis omnem assistentiam praebeant: hortos plantarios pro ratione situs et extensionis suae erigant, plebemque ad alendas moros, et educandas bombices omni meliori ratione disponant. Et ut id facilius effici possit, in scholis paganis et oppidanis juventus in manipulatione hac practice instituatur. Motiva. In Elaborato status actualis §-pho 33. ostensum est, quod languens licet adhuc serici cultura anno 1785. 200,000 florenorum circulationem procuraverit. Si cultura haec debite
nimium militaribus laboribus domestici opifices privatis operam suam exaggerato pretio possint imputare: parte tamen ex alia certum est quod in compluribus civitatibus opifices, potissimum e defectu sufficientis laboris, se agriculturae impendant. Itaque justo hac in re temperamento opus est, quod in eo constitui posse videbatur, ut tales labores, habita tamen ad pretium transportus reflexione, per tales civitates, quarum opifices sufficienti labore destituuntur, justa cum proportione distribuantur.
jam praescriptus fuit. § 50. Caehae nullas commembris suis taxas imponere aut mulctas exigere ausint; possint tamen e spontaneis oblatis cassam sibi conflare, sed ab hac unam clavim habeat commissarius, aliam caehae magister, ita ut sine illius scitu neque cistae aliquid imponi, neque inde excipi possit. Motivum. Impositiones facere et mulctas dictare est actus jurisdictionis, quae coetibus
hujus autem planum nonnisi auditis audiendis elaborari potest, id quod
Deputationi praestare integrum non fuit. Exhibuit quidem Deputationi unus Fabricans
ejusmodi projectum, verum illud mancum est et inadaequatum. Caeterum pronum est providere
quod in elaboranda hac politia talia se objicient impedimenta, quae nonnisi lege publica
removeri possint. Et ideo Deputatio planum hoc in comitiis referendum esse demisse
existimavit.
Articulus XIX.
tricesimalem pretium mercium; vel quantitatem aut pondus; vel
utrumque inferre expediat; necessarium itaque videbatur Deputationi, ut
correctio formulae hujus per Consilium Locumtenentiale suscipiatur.
Influxum Camerae ne hac quidem parte necessarium esse Deputatio existimavit, quia ad hanc
res tricesimalis ea solum parte, qua illa proventum principis respicit, pertinere videtur;
hujus autem statum Camera e rationibus tricesimatorum alioquin cognoscere potest. Tabellae
istae unice
sed industria illorum incolarum
producat. Industria enim (si non de particularibus aliquot individuis, sed de integro
populo sermo sit) adeo relativa est ad massam circulantis pecuniae circulationisque
celeritatem, ut hae se mutuo producant, et sicut sine hac nulla industria existere potest:
ita haec vicissim illam adaugeat; et ideo dum unum populum alio industriosiorem dicimus,
per id ipsum jam exprimimus quod apud illum major sit circulantis pecuniae quantitas et
celeritas circulationis.
Apparet
et in judicialibus inducatur. Hungaria nunquam
dependentiam commercii Germanici a suo affectavit, nunquam peculiares et Germanicis
Provinciis noxios vectigalis favores sollicitavit; id unum semper flagitavit, ut aequo cum
illis jure in hac linea habeatur; si Hungaria Germanicarum Provinciarum a dicasteriis suis
independentiam diserte semper recognovit, quo jure illarum dicasteria de vectigali adeoque
de commercio Hungarico possunt arbitrari?
Atque haec sunt motiva, haec momenta, cur Deputatio
diuturnam cum
praefectura confinii hujus habuit concertationem: res tamen in eo demum adhaesit, quod
propter sumtus transportus vinum Croaticum confiniis nimis alto pretio
veniret. Verum non exstabat tunc adhuc via Josephina, complures etiam, quae ex hac in
inferiores confiniii partes postea apertae sunt, collaterales viae non existebant, adeoque
cum nulla fuerit nisi per equos clitellarios communicatio, tam voluminosi, ut vinum est,
articuli transportus expensae debuissent utique vini Croatici pretium notabiliter
ultra ordinariam mediam adhuc tricesima producta Hungarica
gravaverint, peculiaremque ex hoc proventu fundum publicum sibi creaverint.
Quod in diaeta 1625. Status Hungariae una cum Principe novi hujus oneris sublationem
decreverint. Quod lege hac indubie, quia Status Germanicarum Provinciarum eidem non
acquieverunt, in effectum non deducta, in Diaeta 1635. legislatio Hungarica perfectum
reciprocum constituerit, idest et producta Germanica eidem mediae
tricesimae subjecerit, et
vinum adverso licet Danubio promoveatur. Donec
coactio haec quoad vinum Hungaricum durabit, justum est ut legislatio Hungarica
reciprocum constituat; si ab adverso recessum fuerit, ipsa iterum reciproci
ratio exiget ut a parte etiam Hungariae a coactione hac recedatur.
§ 76.
Artefacta Germanica eidem consumtionali portorio in Hungaria subjaceant quod ejusdem
speciei Hungarico fabricato in Germanico vectigali
statione ab iis deponitur.
Motivum.
Juxta genuina vectigalis principia, si exotica merx per unam Haereditariam Provinciam eo
fine transit, ut in alia consumatur, in illa tantum transitus,
in hac vero consumtionale portorium dependere deberet. Vectigal
tamen Germanicum 1775. sub titulo naturalisationis id constituit, ut merces
exoticae, quae per Germanicas Provincias in Hungariam pro consumtione inducuntur, portorium
rationibus totius in concreto Monarchiae conducibilius foret, si
res ab utrinque ad naturalia vectigalis principia reduceretur, et exoticae, quae per
Germanicas Provincias in Hungariam pro consumtione inducuntur, merces, in illis
transituale tantum, in hac vero consumtionale portorium
deponerent, et vicissim. Cum tamen legislatio Hungarica nullam in Germanicas Provincias
activitatem habeat, nisi res via tractatus eo perducatur, Deputatio reciprocum
hoc adoptandum esse existimavit, licet
Quaestori Hungaro liberum sit portorium consumtionale etiam ab exoticis mercibus seu in
limitanea, seu in mediterranea, ubi ejus interest, tricesimali
statione deponere.
Motiva.
Libertate hac quoad haereditarias merces quaestores hactenus etiam
gaudebant, quoad exoticos articulos etiam Germani quaestores per concernens
vectigal ad capitales et respective depositoriales stationes
restringuntur,
quoad haereditarias merces quaestores hactenus etiam
gaudebant, quoad exoticos articulos etiam Germani quaestores per concernens
vectigal ad capitales et respective depositoriales stationes
restringuntur, adeoque hac in re aequalis est Hungari et Germani
quaestoris conditio; interea negari non potest, quod quidquid liberum commercii cursum
impedit, ejus etiam promotionem retardet, et quod necessitas deponendi, in
certis tantum locis
per vectigalis
1788-vi §-um 49. tantum ad habitantes in Capitalibus et
Depositorialibus urbibus mercatores restrictum fuerit. Omnia quidem haec in
Germanico etiam eorundem annorum vectigali constituta fuerunt, adeoque hac quoque in re
eadem est Germani cum Hungaro quaestore conditio. Interea plerique Hungarici quaestores in
submissis Deputationi huic reflexionibus restrictiones has ac praesertim rubrarum
illarum bolletarum usum sufferri enixe exorarunt.
Quare Deputatio haec demisse existimabat, incremento commercii omnino prospectum iri, si
lex haec perferatur.
§ 90.
Aestimatio mercium auditis bonae existimationis mercatoribus Hungaris peragatur, in hac
moderata rerum pretia statuantur, norma vero, juxta quam peragetur, edendo novo vectigali
adjiciatur.
Motiva.
Aestimationem mercium cum defigenda portorii quotta intimum habere nexum jam in Elaborato
status actualis
irrepserint, ut per
has ipsa vectigalis substantia fuerit alterata, adeoque novum iterum vectigal edi debuerit,
id quod ordinata dirigendi commercii ratio certe non exposcit; continuae enim ejusmodi
mutationes debent mercatorum speculationes perturbare, cum illi hac ratione certum de quotta
portorii calculum ducere non possint. Expedit itaque ut nec vectigal novum, nisi
intercedente in substantialibus quoad cursum commercii mutatione, edatur, nec
particularium articulorum portoria, nisi subversante reali commercii
neque tamen sufficiens, quo ordinatio haec obligare
debeat, terminus praefiniatur, id jam complures mercatores, qui sub confidentia prioris
portorii de notabili talis mercis quantitate contractus iniverunt, non tantum affligere,
sed plane prosternere potest. Itaque hac in re, notabilis portorii mutatio cum
prohibitione eandem plane subit considerationem, adeoque sicut relate ad
prohibitionem provisionem hanc necessariam esse §-pho 80. Projecti hujus
ostendimus: ita eam etiam quoad notabilem
in utroque
vectigali adoptentur. Principia vero in §§-phis 69.
77.
80.
91. et 95. veluti Hungariae particularia pro Hungarico tantum
vectigali retineantur.
Fieret hac ratione ut Hungaricum Germanico commercio non subordinetur, sed salva
constitutionali Hungariae independentia justum inter utrumque Monarchiae
membrum commercii aequilibrium inducatur; fieret etiam ut utraque Monarchiae
parte ad naturalem
a labore excipiatur. In aliquibus comitatibus usus hic jam invaluit,
ut duo sint laboris viarum termini, quorum singulus per sex hebdomadas durat. Primus in
Majo et Junio, alter in Augusto et
Septembri. Cum hac ratione singula domus quottam suam in duabus ratis
depurare possit, experientia ipsa docet onus hoc plebi sensibile non evenire, et tamen
notabilem viarum quantitatem cum quotta hac perfici posse.
§ 100.
et Junio, alter in Augusto et
Septembri. Cum hac ratione singula domus quottam suam in duabus ratis
depurare possit, experientia ipsa docet onus hoc plebi sensibile non evenire, et tamen
notabilem viarum quantitatem cum quotta hac perfici posse.
§ 100.
Necessaria in viis non teloniatis pro pontibus ligna adjacentia dominia juxta aequanimem
comitatus repartitionem subministrabunt.
Motivum.
in fluviis his pontem commercii cursus successive requirat. Verum donec horum
seu sumtuosior reparatio, seu etiam nova constructio necessaria sit, fundus etiam publicus
ad talem consistentiam ponendus speratur, ut onus hoc facile supportare possit; interest
autem, ut hac de re interea etiam lege provideatur.
Articulus XXXI.
ut teloniatus pontes, accessum item et
recessum reparare teneatur, quin vel spatium, quod sub categoriam
accessus et recessus cadere debeat, per orgias
determinaverit. Et ideo variae hac de re quaestiones, et frequentes inter jurisdictiones
publicas et teloniorum possessores differentiae, ut in jam provocato Elaborato et
§-pho ostendimus, suboriuntur. Sed et secus provisio haec non praebet justam inter
ipsa teloniata dominia
pons in
loco frequentioris commeatus obvenit. Eandem improportionem majus etiam aut minus lignorum
et materialium locale pretium inducit. Interest itaque ut onus telonii certae potius
proventus quantitati quam fortuito localis situationis casui commensuretur. Fiet hac
ratione ut et quotta oneris determinata evadat, sicque omnes ea de re quaestiones inter
comitatus et teloniata dominia praescindantur, et justa inter ipsos teloniorum possessores
proportio inducatur: ad eruendum justum proventuum diametrum deberent quidem
eruendum justum proventuum diametrum deberent quidem teloniati
sexennales rationes exhibere; verum cum in casu investigationis teloniorum eos lex ad
productionem plane privilegii obstringat, exhibitionem rationum eo minus difficultare
possunt.
Eruta hac ratione justa proventuum quantitate, defalcataque in lucrum proprietarii una
tertia, pronum deinde erit e locali materialium et operarum pretio determinare, an? et si
ita, quantum viae spatium titulo accessus et recessus
proprietario
esse, ut ex illo et viae non teloniales conservari, et necessarii, ac mox proponendi
labores hydraulici perfici possint; omnes vero moderni temporis circumstantiae imperiose
exigere videantur ut plebs, quae nunc sola et vias reparat, et una censum telonialem
dependit, hac adminus onerum publicorum parte proximius relevetur.
Quodsi teloniorum possessores iis sponte decederent, praesertim si generosum eorum
exemplum imitando reliqua etiam nobilitas et civitates suae eatenus immunitati ultro
renunciarent, possent substituenda iis
Proinde cum vectores excessum hunc sub ea plerumque confidentia committant, quod praeter
amissionem residuae adhuc mercedis nulla alia poena eum mansura sit, justum est ut insuper
et refusione damni, si facultates ejus admittunt, sin, poena corporali plectatur. Et cum
hac quoque in re varii culpae gradus intervenire possint, poena his utique gradibus
attemperari debet.
§ 107.
Si vero insuperabile aliquod impedimentum eidem re ipsa se objiciat, tunc illud locali
pagensis, etiamsi scripturae ignarus, id seu medio notarii pagensis, seu
vicinioris alicujus magistratualis personae facile praestare.
§ 108.
Proprietarius accepta hac insinuatione de mercibus suis ocyus disponet, secus damnum, quod
post tempus, a quo de iis disponere potuisset, emerget, sibi imputandum habebit, fatigium
etiam judicis, censum depositorii, et alias, si quae enatae sunt, expensas, mutua
conventione determinandas
per vectorem impedimenti
realitatem aut validitatem, seu circa enascituram tam in promotione, quam in depositione
mercium deteriorationem exorientur, localis jurisdictio summarie decidet, et
sententiam suam statim effectui mancipabit; salva parti, decisione hac non contentae,
praetensionem suam solenni juris via in forma novi prosequendi facultate. Quaestiones tamen,
quae circa causatum proprietario mercium propter has ad stipulatum tempus non advectas
damnum emergent, non summaria, sed ordinaria
Caeterum tota haec provisio ad eos tantum commerciales ductus pertinere potest, ubi
vecturae ad longiores distantias conduci solent, v.gr. Pestino Canisam, inde
vero Pettovium. Viae Carolinae distincta est hoc in genere ratio; in hac enim
vecturae de statione ad stationem plerumque conducuntur, adeoque quaestiones etiam inter
mercatores et vectores de statione ad stationem exoriri solent. Circa modum has decidendi
varius quidem hactenus usus viguit, fluctuatque in praesens etiam hoc objectum.
jam per vectigal
1784-ti reserata sit, licet praeterea Pestino, per Pettovium, Tergestum via quatuor postis
longior, et secus etiam sumtuosior sit, quam Pestino per Canisam, Carlostadium ad
Littorale Hungaricum, vix tamen aliquid Articulorum exoticorum hac adhuc via
Pestinum importetur, sed tota ferme exotica importatio Tergesto per Pettovium
Pestinum hodiedum procedat. Et cum exportatio ad importationem
naturalem habeat relationem, quod major etiam productorum Hungariae pars,
idonei professioni huic favores indulgeri, id quod ad
objectum Codicis maritimi, qui completam nautarum regulationem continere
debet, refertur. Labor autem hic ad Juridicam pertinet Deputationem. Si necdum peractus
est, posset fortasse in simultaneo cum hac Deputatione consessu perfici.
Inducta semel completa nautarum regulatione progressus instituti hujus dirigenti
Dicasterio utique constare debet. Ad hunc autem cognoscendum ipsa matricula non est opus,
sufficit si extractus hujus eidem annue submittatur,
itaque ut non sola nautices, sed omnes una
subsidiariae ejus cathedrae in Littorali Hungarico stabiliantur. Quod qua ratione effici
possit? ad objectum Deputationis litterariae refertur. Forte tamen et hoc
objectum in mixto cum Deputatione hac consessu pertractari deberet.
§ 114.
Omnia ad constructionem maritimarum navium necessaria materialia et fabricata e Regno in
liberos Portus Hungariae absque omni portorio invehi permittantur.
navium
remittatur, erit hoc novus ad excitandam nationalem navigationem stimulus.
Instituto huic id universim objici potest, quod cum in ejusdem speciei merce an illa
domestica navi advecta? vel eadem efferenda sit? discerni non possit, facilis hac ratione
praevaricationibus via aperiretur. Exoticae enim merces, dum portum liberum subeunt, seu
domestica, seu extera navi advehantur, tricesimali manipulationi non subsunt; et saepe idem
mercator ejusdem speciei merces et e domestica et ab extranea navi sibi
aliquam constituere vix
expedit. Exportationem e contra plurium etiam domesticorum articulorum per primas
ejusmodi promovere saepe interest. Augustus Josephus II, ut navigationem per
Mare Nigrum aperiat, pro singula exportandi hac via frumenti metreta duorum
grossorum primam constituerat. Eductioni per Littorale nulla
hactenus prima proposita fuit; indubie quia hanc sibi viam commercium suapte
jam aperuerat. Erant tamen casus quo exportationem
metreta duorum
grossorum primam constituerat. Eductioni per Littorale nulla
hactenus prima proposita fuit; indubie quia hanc sibi viam commercium suapte
jam aperuerat. Erant tamen casus quo exportationem alicujus articuli hac quoque via per
primas ejusmodi promovere expedivisset, et si Fundus Commercialis unquam
invaluerit, id saepius praestare oportebit. In hoc proinde casu poterit novus nationali
navigationi stimulus per id addi, ut pro navi domestica duplicata
relegabatur. Ut tamen et res ipsa magis enucleetur, et Consilium de ipsorum
etiam adjunctorum capacitate existimare possit, interest, ut illud semper per
adjunctum aliquem elaboretur, per directorem vero tantum revideatur. Verum quidem est, quod
hac ratione generalia plana, licet plerumque momentosiora, unicam tantum subibunt
revisionem. Verum hic jam nullus secundae revisionis modus superest, nisi
forte exposcente rei gravitate ipsius directoris opinio cum extero summae hac
in arte
est, quod
hac ratione generalia plana, licet plerumque momentosiora, unicam tantum subibunt
revisionem. Verum hic jam nullus secundae revisionis modus superest, nisi
forte exposcente rei gravitate ipsius directoris opinio cum extero summae hac
in arte existimationis viro communicetur.
§ 121.
Quodsi tamen circa ordinationem ejusmodi seu per jurisdictionem aliquam, seu per privatum
etiam, cujus
Ostendimus in Elaborato status actualis §-pho 71. quanta pecuniae vis pro
constructis e molli ligno exteris navibus e Regno evehatur. Constat etiam,
quod quercinae naves tres mollium aetates ferant, et quod Regnum
hac specie ligni abunde provisum sit. Interest itaque ut administratio publica eo curas
suas convertat, ut et canalis hic evehendae pecuniae obstruatur, et commercium
durabilioribus navibus provideatur. Id quod ineunda per locales jurisdictiones partim
libellentur, et juxta uniformia operaturis geometris praescribenda hydraulicarum
observationum puncta in mappas referantur.
Motiva.
Hactenus de corrigendo jam in uno, jam in alio loco fluvii alicujus cursu, de ducendo jam
hac, jam illac communicationis canali, de emittenda e vastiori aliquo stagno jam hic, jam
alibi aqua, per partes tantum agebatur. Et ideo frequenter evenit ut aut suscepti labores
nullum ideo successum habuerint, quia alter, qui hunc praecedere debuisset, intermissus
in distinctam mappulam ita conjicere debeant, ut
stante in reliquo mappa mutationes hae per appapandas cartulas in eadem exhiberi possint.
§ 127.
Peracta et proxime secuturae Diaetae reportata hac mappatione denominentur pro elaborando
generali navigationis plano deputati, iisdemque celeberrimum in arte hydraulica, quod haberi
poterit, individuum adjungatur; una vero Deputationi huic exstantia in Archivo Cancellariae
Hungaricae et Consilii laborum ejusmodi
sufficientes
pro toto Regno communicationis canales praebituri sint, an non hos per
Fertöiensia, Balatoniensia, Temessiensia,
Tibiscana, aliaque vasta stagna ideo praeprimis efformare intersit, ut hac
ratione eodem labore et communicatio aperiatur, et ingentes, quae modo vix alicui usui
sunt, plagae in fructifera terrena convertantur? si ita, ubi? et qualiter? canales hi fodi
debeant?
Si vero omnibus his praestitis adhuc notabilem aliquam Regni
Si vero omnibus his praestitis adhuc notabilem aliquam Regni plagam beneficio
communicationis cum aliquo navigabili fluvio destitui eveniat, an? ubi? et qualiter
ejusmodi communicationis canalem per siccum effodere expediat?
Denique cum hac etiam ratione aliqua emporialia loca extra canales ejusmodi casura sint,
determinari debet ad quas navigationis stationes ex emporialibus ejusmodi locis vias
commerciales instaurare intersit?
Si omnia haec ordinate elaborentur, tum primum generale et
per quod proprietario, per cujus
fundum illud procedit, realis aliqua utilitas procuratur, sumtus ab hoc requirantur, et si
ille eos recusaverit, opus, si secus utile aut necessarium est, sumtibus publicis
perficiatur quidem, usumfructum tamen meliorandi hac ratione terreni publicum
tamdiu retineat, donec factas in opus tale expensas sibi compensaverit.
Motiva.
Casus hic evenire potest si collateralis aliquis navigationis canalis per loca
Motiva.
Casus hic evenire potest si collateralis aliquis navigationis canalis per loca paludinosa
efformetur, aut secus etiam vastioris stagni alicujus exsiccatio publicis operis
suscipiatur. Evenit enim plerumque ut per procuratum hac ratione aquae effluxum inutiles
antea paludes in pinguia foeneta convertantur. Tali in casu justum certe non est ut aliquot
tantum privati, quorum tenuta labori tali fortuito adjacent, e sumtibus et laboratoribus
totius publici fructum ferant. Possunt itaque
facultas salva maneat, ad eos, si nolint,
praestandos cogi non possunt. Opus tamen tale ex ipsa justitiae naturalis ratione, invito
etiam proprietario, sumtibus publicis ita perfici potest ut publicum factas in illud
expensas ex usufructu meliorandi hac ratione terreni sibi compenset. Nisi enim
opus hac ratione perfectum fuisset, proprietarius per totum, quo publicum fundi talis
fructum capiet, tempus alioquin nullam ex illo coepisset utilitatem, evoluto vel hoc
tempore reale illi beneficium accedet, quia fundum
cogi non possunt. Opus tamen tale ex ipsa justitiae naturalis ratione, invito
etiam proprietario, sumtibus publicis ita perfici potest ut publicum factas in illud
expensas ex usufructu meliorandi hac ratione terreni sibi compenset. Nisi enim
opus hac ratione perfectum fuisset, proprietarius per totum, quo publicum fundi talis
fructum capiet, tempus alioquin nullam ex illo coepisset utilitatem, evoluto vel hoc
tempore reale illi beneficium accedet, quia fundum fructiferum absque ullis suis impensis,
etsi tardius
ad
controversum locum labor corrumpi debeat, justum videtur ut differentiae ejusmodi per
summariam discussionem promte terminentur. Cum succumbenti ordinaria juris via in forma
novi salva relinquatur, hic eo minus ex eo praejudicii sentiet, quod, si etiam illum in hac
triumphare contingat, interea nonnisi infructuosi alioquin fundi possesorio cariturus sit.
Articulus XXXVII.
monopolia primum locum obtinent. Ac Deputatio quidem ipsa pro
novis et utilibus in tractando aliquo opificio aut manufactura inventis privilegia
exclusiva in certis casibus §-pho projecti hujus 45. proposuit. Verum
distincta est hac in re commercii ratio. In primo enim casu saepe inventor
nullam, nisi eidem privilegium exclusivum concedatur, inventionis suae
utilitatem capere, aut inventum suum ad aliam provinciam transferre potest. E converso, si
quis novum, et
qui deinde publicum pro arbitrio tractare
possint. Ubi tamen si res practice consideretur, majores mercatores suapte et absque ullo
legis praesidio illis praevalere possunt. Certum enim est quod quaestor, qui magnam
alicujus articuli quantitatem habet, illum ipsa hac de causa leviori dare possit, quam
alter, cui nonnisi exigua ejus copia suppetit; quia ille etiamsi in singulo
frusto parum lucretur, in toto tamen notabile lucrum percipit. Hic e contra,
nisi in paucis, quae habet, frustis multum
sibi seorsim
persolvi postulaverit; emtor vero idem jus sibi etiam postea futurum reputans id ultro
praestiterit. Apparet itaque, quod abusus jus quaestus emendi et
vendendi cum restrictione numeri mercatorum adeo arctum nexum habeat ut hac
semel inducta, ille etiam suapte enasci; hac vero sublata, ille quoque necessario
evanescere debent. Proinde cum abolitio restrictionis numeri mercatorum jam priori
§-pho proposita sit, abusus etiam jus quaestus emendi et vendendi
vero idem jus sibi etiam postea futurum reputans id ultro
praestiterit. Apparet itaque, quod abusus jus quaestus emendi et
vendendi cum restrictione numeri mercatorum adeo arctum nexum habeat ut hac
semel inducta, ille etiam suapte enasci; hac vero sublata, ille quoque necessario
evanescere debent. Proinde cum abolitio restrictionis numeri mercatorum jam priori
§-pho proposita sit, abusus etiam jus quaestus emendi et vendendi
naturaliter proponi debuerit.
Si
evanescere debent. Proinde cum abolitio restrictionis numeri mercatorum jam priori
§-pho proposita sit, abusus etiam jus quaestus emendi et vendendi
naturaliter proponi debuerit.
Si restrictio numeri mercatorum, et qui cum hac insuperabiliter nexus est, jus quaestus
emendi et vendendi abusus tolerari posset, eodem, imo potiore jure tolerari etiam deberet
restrictio numeri opificum, et usus jus opificii emendi et vendendi; hoc autem
facto omnia opificia, omnes cujuscunque
ansam praebeat? praeter complura in Archivo Consilii exstantia acta vel
demisse readnexa, quam piae memoriae Rex et Imperator Leopoldus II. ad Deputationem hanc
relegaverat, status mercantilis Pestiensis instantia abunde perhibet. Apparet ex illa quod
in hac Civitate jus quaestus aliis cum, aliis sine facultate illud vendendi
concedatur: id quod in linea mercantili pro monstruoso instituto reputari debet. Vel enim
in hac civitate singulus civis jus quaestum exercendi habet, et tunc inane est facultatem
status mercantilis Pestiensis instantia abunde perhibet. Apparet ex illa quod
in hac Civitate jus quaestus aliis cum, aliis sine facultate illud vendendi
concedatur: id quod in linea mercantili pro monstruoso instituto reputari debet. Vel enim
in hac civitate singulus civis jus quaestum exercendi habet, et tunc inane est facultatem
jus quaestus vendendi concedere; quis enim pro tali jure aliquid dabit, quod
alioquin habet? Vel beneficium quaestus ad certum tantum mercatorum numerum restrictum est;
reflexionibus postularunt. Verum hi per id nonnisi proprium lucrum respexerunt; Deputatio e
contra domalem quaestum et ad libertatem commercii et ad regnicolarum
commoditatem pertinere, adeoque eum non abolendum, sed regulandum tantum esse existimavit.
Hac autem in re id primum definiendum occurrit: an domalis quaestus cum omnibus vel
aliquibus tantum; et si ita, cum quibus mercibus exerceri possit? Relate ad id communiter
quidem id statui solet, ut quaestus hic ad minutiores tantum articulos restringatur. Verum
id
pro opificio suo materialium provisione quantitatem divendat.
Motiva.
Status mercantilis Pestiensis exposuit quod capillamentarii cum Dintuch aliisque
similibus, sartores cum panno variisque materiis quaestum incipiant exercere, et ex hac
occasione opifices a quaestu diserta lege inhiberi postulavit: verum ut legislatio
commercii libertatem vel hac parte constringat, non expedit. Quid enim publico nocet, si
potentior civis per sodales suos opificium, per se vero aliquam quaestus speciem exerceat?
Pestiensis exposuit quod capillamentarii cum Dintuch aliisque
similibus, sartores cum panno variisque materiis quaestum incipiant exercere, et ex hac
occasione opifices a quaestu diserta lege inhiberi postulavit: verum ut legislatio
commercii libertatem vel hac parte constringat, non expedit. Quid enim publico nocet, si
potentior civis per sodales suos opificium, per se vero aliquam quaestus speciem exerceat?
Id tamen justum est ut in tali casu ab utroque beneficio contribuat. Cum tamen mercatores
Pestienses opificibus
avocet, et in vitio ebriositatis obfirmet. Verum argumentum hoc ad
omnium potius nundinarum sublationem spectare videtur; quam cum ratio moderni temporis non
admittat, interesse potius videtur ut eae quam maxime multiplicentur. Ita enim eveniet ut
nundinae ipsa hac de causa suapte sensim evanescant, quemadmodum id apud eos, quibus nullus
amplius est nundinarum usus, populos factum est.
§ 142.
Sub limitationem nonnisi articuli primae necessitatis cadunt,
tuto quidem statuere non licet: quodsi tamen aliorum temporum
populorumque experientiam consulamus, facile apparebit quod limitationem pro variis status
commercii epochis jam extendere, jam restringere, jam etiam simpliciter abolere intersit.
Nimirum tres epochae hac in re universim defigi possunt. Prima dum tenui
adhuc populatione, nationalis industria et opificia quasi pullulare primo incipiunt, et
tunc, cum nulla adhuc sit venditorum concurrentia, administratio publica vigilare debet, ne
etiam sutorum, cothurnariorum et
pellionum artefacta limitationi subjiciuntur; alibi tantum
ascariorum et murariorum merces, et sebacearum candelarum pretium
ad limitationem revocari solet. Ut hac quoque in re uniformitas inducatur, Deputatio
indicatos tantum articulos ad categoriam primae necessitatis referendos esse,
et hos solos ad casum limitationis devenire posse existimavit, praeter casum illum, quo
opifices cujuscunque demum caehae de
pretia defigantur.
Denique nec ea ratio subsistit quod ad civitates victualia per provinciales homines
comportentur; hi autem non civili sed comitatus jurisdictioni subsint. Cum enim civitas
territoriali jurisdictione gaudeat, quicunque in hac aliquid vendit, quoad
ipsum venditionis actum jam ejus jurisdictionem sortitur.
Unica adhuc illa reflexio superest, quod cum saepe aliqua Magistratus Civici membra ipsas
illas, quae sub limitationem cadunt, professiones exerceant, evenire posset ut
impetrare possint.
Motiva.
Quaestores commercium exportationis exercentes, eandem quam
fabricantes Regno praestant utilitatem; justum proinde est ut paribus etiam
favoribus perfruantur. Hac ratione justa etiam quoad mercatores proportio
pariter stabilitur; prouti enim majus vel minus fuerit ejus commercium exportationis, ita
ab eadem proportione favorum horum fructum capiet.
Interest tamen ut iis, qui majores fabricas erigunt, aut
aut recens illocatus quaestor commercio importationis
se addicat, facilius utique illi erit circumspicere, quibus articulis partes illae,
in quibus degit, opus habeant; hos e maxime opportuno extero loco procurare, aperire
officinam, eosdemque partim in hac, partim per publicas nundinas divendere, quam ipsi
fuisset explorare necessitates exterarum Provinciarum, loca,
tempora, et modos, quibus domesticae merces foris utilissime
distrahi possunt, indagare, omnesque et
ut propositi pro exportatione favores etiam ad
importationem extendantur; si enim illi exteris, qui hanc
exercebunt, concedantur, hi eam commercii partem totam ad se pertrahent, sicque
nationalem industriam hac parte penitus exstinguent. Si
domesticis aut recentius illocatis quaestoribus admittantur, res
haec plerorumque quaestorum studia ad hoc, veluti et minoribus difficultatibus obnoxium et
paucioribus sinistris casibus expositum commercii
alia ratio est; cum enim haec vix
utiliter suscipi possit, nisi vel all ingroso, vel adminus cum majori mercium
quantitate per nundinas exerceatur, aut numerus mercatorum ejusmodi non facile increscet,
aut si id eveniat, vis illa pecuniae, quam aucta hac ratione domesticarum mercium
exportatio Regno invehet, per ipsam sui circulationem facile compensabit illam
contributionis partem, quae per favores hos decedet.
Nunc omnis officinarius, qui exteras merces saepe cum nationalis
unde eruere sufficeret; in posteriori vero jam
analogi pro singula cassarum illarum specie fundi quaeri deberent.
Utcunque demum praeliminares hae de unitate vel diversitate cassarum quaestiones
decidantur, insuper superari debet: an pro hac vel pro his cassis fundus in iis tantum
objectis, quae Legislatio in potestate habet, vel vero in spontaneis etiam
Statuum oblatis quaeri debeat? Nam prout praeliminares illae quaestiones
superatae fuerint, ita determinati etiam fundi proponi
commercialis fundus exstaret, sed per longas primo ambages decidi deberet quotta pars
generalis fundi publici pro usibus
commercii quotannis exscindi debeat.
§ 149.
In hac distincta Commercialis et Eventualis
Cassae hypothesi, cum nullum e submissis seu per jurisdictiones, seu per
privatos projectis aliquod seu inter cassas, idest circa propositorum fundorum applicationem
discrimen faciat, sed
Statuum cautio
sufficiat, quin alia speciali cassa, in cujus realitate creditum earum
fundetur, opus sit. Deputatio e contra haec per simplicem Statuum fidejussionem
schedis his circulationem minime procurandam fore, adeoque sub hac fiducia eas excudere non
tantum inutile, sed plane periculosum esse arbitratur. Cujus
sententiae antequam rationem reddat Deputatio, ipsam instituti schedarum
bancalium theoriam paucis exponendam esse existimavit.
cautio vices ejus supplere valet. Haec enim in casum sinistri eventus longam et
ancipitem juris viam post se traheret; cujus solius metus tantam
in publico diffidentiam produceret, ut nemo sit, qui emissas sub sola hac securitate schedas
sponte acceptare velit; per coactivas autem et poenales leges
talibus schedis cursum procurare esset convellere creditum nationale, suffocare industriam,
exiguum denique illud, quod adhuc viget commercium, perimere.
Ut huic non contra veniatur, expedivisset
articulum 24. Uladislai Decreti VII. ad exteros etiam beneficiatos extendere. Quia tamen
secundum naturalem rerum cursum sperari non potest, ne aliquando exteri beneficiis
ecclesiasticis admoveantur, censet Deputatio, quod ex hac fundamentalis legis contraventione
alia et certiori via fundo publico emolumentum procurari possit; nimirum si constituatur, ut
exteri beneficiis ecclesiasticis admoti tertiam, aut quartam proventuum suorum partem pro
fundo publico dependere debeant.
fundo publico dependere debeant.
Ut eductio domesticorum productorum distinctis impositis
gravetur, id nationali commercio noxium fore Status Regni jam anno 1741, ut in provocato
Elaborato, et loco ostendimus, agnoverunt, et ab hac propositione ultro recesserunt. Verum
nihil obstare censet Deputatio, quominus e converso inductio quorumpiam
luxus articulorum, veluti pretiosorum mobilium, curruum, ac praesertim vini
extranei, cujus surrogato Regnum alioquin redundat,
152.
Idem Vice-Comes proponit etiam pro fundo publico erigendam in Regno lotteriam
, non determinat tamen, an majorem, vel minorem? Haec quod
gravem morum corruptelam producat, usus ipse satis ostendit. Cum enim in hac exigua etiam
pecunia sors tentari, et notabilia saepe lucra fieri possint, hanc lotteriae speciem ultima
etiam incolarum classis, et saepe cum furore assectatur; quo fit ut pro uno aliove, qui ex
iis conditionem suam meliorem reddit, milleni alii ad incitas
quam et juridicorum dicasteriorum institutione eorum stipendia in mutuo
Principis et Statuum tractatu ex illius temporis auctione salis constituta sint; cum
nativorum Hungarorum viduae vix aliquando fructum cassae illius capiant; denique cum cassa
hac jam alioquin exassignata Principis proventibus nihil decedat, si illa non in modernum,
sed in alium potius finem convertatur, possent Status viduali illi beneficio renunciare, hoc
vero facto, assensum Suae Majestatis sollicitare, ut hic quoque vulgo arhalis
de singulo testamento certo
constare possit. In moderna enim legis provisione executor aut haeres illud, ni sponte
velit, publico pandere non tenetur, et ideo posset fundus publicus legatis suis frustrari,
quemadmodum publicum plurium piorum legatorum jacturam hac de causa reipsa patitur. Ad
obtinendum autem hunc scopum sufficeret statuere ut executor aut haeres, sub sensibili pro
fundo publico applicanda mulcta, testamentum, antequam illud aperiat, concernenti
jurisdictioni praesentare, haec illud mox publicare, par ejus inter
etiam exacte manipulari; et cum minutam et successivam depensionem
inferat, insensibile onus constitueret, notabilem etiam summam facile
proferret. Verum praescindendo etiam ab odiositate instituti, quod omnes regnicolarum
classes in hac depensionis linea exaequaret, illud in pagis, ac praesertim dispersis locis
vix practicabile videtur. Quis enim in his locis protocollum emacillatorum animalium
duceret? In pagis id quodammodo per tesseras; in locis tamen, quae ne contractos quidem
pagos habent, nulla
primus manum admovit, et postquam ille aliquem
documentorum publicorum numerum conquisivisset, constituti sunt, exigui licet adhuc, archivi
hujus regestrantes, quorum stipendia totum ferme residui adhuc capitalis proventum usque
Diaetam 1791. absumebant. In Diaeta hac accessit quidem notabilis e taxis indigenatus summa,
sed haec pro diurnis ordinatarum in iisdem comitiis systematicarum deputationum assignata
est. Apparet itaque quod necessitates cassae hujus hactenus constiterint in reparatione
Domus Regnicolaris, diurnis
praeter indigenatus et extraneorum beneficiatorum taxam, quae jam
hactenus in eam influebant, tantum inventos thesauros, mulctas pecuniarias, et Testamenta,
reliquos vero omnes, tamquam objecto commercii alioquin magis analogos, Commerciali Cassae
adscribendos, et in hac hypothesi sequentes Articulos demisse proponendos esse existimavit.
Articulus
De destinata pro eventualibus Regni necessitatibus, cassa augenda.
§ 1. Taxa indigenatus ad
inferantur: quare singula jurisdictio singulo semestri dictatarum per id tempus mulctarum
consignationem, cum exordio vero novi anni ipsas pecunias Consilio Locumtenentiali suo modo
transponet.
§ 4. Omnis testator, aliquam pro arbitrio suo summam, pro cassa hac sub nullitate
testamenti legare tenebitur, salva, si quid praeterea etiam pro Cassa Commerciali legare
voluerit, libertate. Si quis vero ab intestato decedat, ex acquisitis ejus medium pro cento
ad rationem cassae eventualis desumetur. Ut autem publico tam de factis
sub nullitate
testamenti legare tenebitur, salva, si quid praeterea etiam pro Cassa Commerciali legare
voluerit, libertate. Si quis vero ab intestato decedat, ex acquisitis ejus medium pro cento
ad rationem cassae eventualis desumetur. Ut autem publico tam de factis pro hac cassa, quam
ad alias etiam pias causas legatis tanto certius constare possit, post mortem testatoris
omnia testamenta pro apertura et publicatione concernenti jurisdictioni praesentari debent.
Si executor aut haeres id neglexerit, in sensibili eidem cassae applicanda
debent.
Si executor aut haeres id neglexerit, in sensibili eidem cassae applicanda mulcta
pecuniaria, actore locali fisco, per concernentem judicem convincatur. Singula autem
jurisdictio publicandi testamenti copiam inter acta sua referat, una concernentes seu hac
cassam, seu alia pia aut pro publico facta legata paragraphos, Consilio Locumtenentiali
continuo submittat.
Motiva.
Omnium ferme paragraphorum ratio jam quidem superius reddita est. Interest tamen, ut
aliqua magis
licet minutae, ejusmodi summae si
elocentur, tractu temporis notabilia capitalia producent, quemadmodum id quoad Seminaria et
Xenodochia quibusdam in locis reipsa factum fuisse videmus.
Quoad aperturam et publicationem testamentorum agnoscit Deputatio quod ne hac quidem
ratione legatis piis et pro publico factis satis provideatur, cum haeres aut executor, si
notabilia pro uno aut alio hoc titulo legata in testamento contineri videat, illud, si
coram testibus factum non est, impune supprimere possit. Verum malo huic remedium
ejusmodi lotteriae pro conflando ad semel majori fundo institui
solent. Cum enim in iis nonnisi cum majori summa ludi possit, si quotannis aperirentur,
sufficientes lusores non invenirent. Nihil tamen obstat, quo minus illae per justa
intervalla repetantur, adeoque hac via saepius Commerciali Cassae prospici poterit.
Caeterum major lotteria stante etiam minori, seu sic dicta
Genuensi institui potest, per consequens in insperatum etiam casum illum, quo Sua Majestas
Sacratissima abolitioni hujus non
pensiones consequebantur.
Cum tamen arhae hae longo jam usu stabilitae sint, expedientius videbatur
Deputationi huic destinationem earum quoad nobiliora officia mutare, et eas
Commerciali Cassae applicare, quam simpliciter abolere. In hac autem hypothesi ipsa
rationis identitas exigere videbatur, ut in partem subsidii hujus comitatensia etiam, et
civitatensia officia vocentur.
Quoad alia mechanica officia, uti sunt illa, quae in textu recensentur,
leges nobilitatem
jam fundus ille, qui e spontaneo Statuum Regni oblato
conflandus speratur, specifice inseri debuisset. Cum tamen generositati Statuum limites
praescribere sphaeram Deputationis excedat, Deputatio nonnisi generalem ejus mentionem
facere potuit, debuitque incompletum hac in parte Articulum exhibere, antequam autem circa
modalitatem conflandi ex Statuum oblato fundi, demissam suam opinionem depromat, modum
cassas has administrandi praevie proponendum existimat.
Articulus
habere potest; erectio autem et destinatio harum
cassarum stricte politica est. Objicietur tamen fortasse, quod auctio pretii salis, et
imposita articulis luxus a manipulatione Camerae ideo abstrahi non possint, quia per
homines Camerales incassabuntur; verum ipsi hi hac parte politicorum officialium rationem
subibunt, et totum, quod inde inferri posset, illud est, ut illis admensa proventui,
moderata remuneratio ex ipsis his fundis exscindatur.
An §-phum 2. Legislatio nonnisi in genere designare
videtur.
Et hae sunt leges, quas Deputatio Legislationi pro modernis commercii Hungarici
circumstantiis proponendas existimavit. Ubi opificia, artes et commercium jam effloruerint,
complures ex iis forte supervacaneae evadent; verum commercii distincta est hac in parte ab
omnibus aliis Legislationis objectis ratio. In aliis enim objectis Legislatio futura
prospicere, et leges non tantum moderni, sed futuri etiam temporis rationi
accomodare debet. Quoad commercium vero praesentem tantum statum
modalitate conflandi e spontaneo oblato fundi commercialis.
§ 156.
Antequam submissa sibi in rem hanc projecta Deputatio referat, id praevie disquirendum
existimavit: an propositis pro cassa hac tot fundis adhuc de alio, e spontaneo
oblato conflando, vel deliberare necessum sit? Et vero si praecise
numerus propositorum fundorum spectetur, hi necessitati cassae hujus suffecturi
videri possent. Verum jam nec id constat: an eos omnes
exteros excitarunt exspectationem,
ultro expleturi sint.
Superest ut quoad ultimam etiam, quae circa hoc objectum moveri potest, quaestionem
Deputatio demissum sensum suum aperiat; nimirum: an fundus ejusmodi in Diaeta offerri? vel
vero in hac projectum tantum ejus elaborari illudque seorsivae singulorum comitatuum
determinationi substerni debeat? Non deerunt fortasse, qui posteriorem sententiam tueantur,
eo potissimum nixi fundamento, quod objectum hoc sub exceptionem articuli 8.
1741. cadere
sed de formali et perenni
contributione intelligi debeat, facile esset remonstare. Sed haec omnia ad vivum
resecare in voluminosam degeneraret dissertationem. Usus optimus legum interpres est. Itaque
id tantum indagare juvat: quis hactenus hac in re usus viguerit? Quod, relate ad
substantiam immunitatis, titulus, quo aliqua depensio fit,
nullum discrimen inducat, suapte patet; in re enim ipsa idem est, an quis hoc, vel alio
titulo aliquid dependat. Jam vero
etiam ejusmodi intelligere voluerint, diserta plane lege caverunt, ne haec singillativi
comitatus sub poena infamiae facere ausint. Et ideo Deputatio haec ejus est demissi sensus,
quod oblatum etiam pro Cassa Commerciali nonnisi in Diaeta fieri possit, et in hac hypothesi
suam etiam post recensitos propositos sibi fundos depromet opinionem.
§ 157.
Circa modalitatem conflandi e spontaneo oblato fundi nulla publica jurisdictio sensum suum
hactenus expressit: privati tamen
publico
applicanda projectat. Pro particulari vero singuli comitatus cassa assignat
summam illam, quam aliquis nobilium quotannis in eam sponte conferre voluerit. Ut autem quo
plures ad conferendam quo majorem summam excitentur, statuendum suadet, ut e hac cassa
tantum iis, aut eorum haeredibus, qui pecunias cassae huic illaturi sunt, in casu
necessitatis capitalia erga 4 pro 100 mutuari possint. Futurum hac ratione dicit, ut parte
ex una capitalistae, non habentes amplius, quo pecunias elocent, eas cassae huic
sponte conferre voluerit. Ut autem quo
plures ad conferendam quo majorem summam excitentur, statuendum suadet, ut e hac cassa
tantum iis, aut eorum haeredibus, qui pecunias cassae huic illaturi sunt, in casu
necessitatis capitalia erga 4 pro 100 mutuari possint. Futurum hac ratione dicit, ut parte
ex una capitalistae, non habentes amplius, quo pecunias elocent, eas cassae huic inferre
obligentur; parte vero ex alia, ut particulares hae cassae publicis etiam totius Regni
necessitatibus succurrere possint. Fusius deinde deducit emolumenta
a singulo centenario imponatur. – 5. E proventu hoc sumtus directionis et
reparationis canalis quotannis praevie detrahantur; quod resultaverit, in forma interusurii,
a proportione illatae in cassam hanc summae, inter actionarios dividatur.
Hac ratione actionarii pro illis annis, quibus labor duraturus est, nullum
quidem interusurium capient; utprimum tamen canalis terminatus et telonium stabilitum
fuerit, habebunt perpetuum a ratione frequentioris vel rarioris navigationis interusurium,
quod in
etiam annorum compenset; in pessimo autem casu actionarii nonnisi aliquam interusurii partem
amittent, quod exiguum detrimentum bono publico facile sacrificare possunt.
Certus e contra hydraula facta aerarialium, qui hac via quotannis vehuntur, articulorum
pretii transportus per axem cum pretio navalis transportus
comparatione demonstrare conatur, quod Camera ultra annuum unius millionis lucrum caperet,
si canalis hic effodiatur. Et ideo erectionem canalis
1-mo. Singulus nobilis ex annuo suo proventu quartam ejus, quod mille florenos superat,
partem titulo mutui conferat, et hanc summam quatuor milliones elaturam supponit.
2-do. A capitali tamen hoc eidem nonnisi 1 1/2 pro 100 dependatur.
3-tio. Conflata hac summa, emittantur sub fidejussione Statuum schedae bancales ad vires 8
millionum.
4-to. Operatio haec singulo decennio usque ad quartam vicem repetatur.
Et ita futurum statuit, ut singulus nobilis nonnisi per 40 annos proventus unius anni, qua
dependi deberet, interusurio, et sumtibus
administrationis ad 100 000 computatis juxta ejus calculum resultaret adhuc annue unus
millio et 100 000 florenorum.
Caeterum ipsam intrinsecam fundi hujus manipulationem non definit; insinuat tantum, quod e
cassa hac capitalia erga 5 pro 100 et sufficientem securitatem elocari, sicque in
interusurio 3 1/2 pro 100 lucrum fieri possit. Neque id determinat, an schedae illae
bancales sine, vel cum, et quali interusurio emitti debeant.
Projectum hoc
pro qua nihil ex usuali interusurio
obtingit, cassae huic donat.
Sed etsi purum in septem unius quartae proventuum decimis gratuitum
oblatum assumamus, adhuc non expediret projectatum conflandi hujus oblati modum
adoptare. Pro hac enim proventuum quotta determinanda vel deberet Legislatio clavim aliquam
praescribere, et tunc operatio haec infinitis difficultatibus, longae morae, ac gravibus,
nullo adhuc fundo provisis, sumtibus subjaceret. Vel vero id proprio singuli arbitrio
relinqueretur, et
arbitrio
relinqueretur, et ex hoc summa enasceretur improportio, et exigua indubie summa prodiret. In
utroque casu projectata proventus, qui mille florenos non excedit, ab oblato hoc exemtio
totam adhuc operationem magis implicaret; sed nec sufficiens pro exemtione hac argumentum
adferri posse videtur; siquidem in eos, qui minorem hac summa proventum habent, beneficium
melioris propter auctum commercium productorum suorum distractionis perinde redundaret,
sicut vicissim illis, quorum proventus altius assurgunt, major, quae ipsis ex
et exigua indubie summa prodiret. In
utroque casu projectata proventus, qui mille florenos non excedit, ab oblato hoc exemtio
totam adhuc operationem magis implicaret; sed nec sufficiens pro exemtione hac argumentum
adferri posse videtur; siquidem in eos, qui minorem hac summa proventum habent, beneficium
melioris propter auctum commercium productorum suorum distractionis perinde redundaret,
sicut vicissim illis, quorum proventus altius assurgunt, major, quae ipsis ex aequali etiam
repartitione obveniret quotta, perinde sensibilis
oblatum.
Praemittit ille tres esse conflandi fundi commercialis modos: – 1. Si nobiles aliquam
proventuum suorum urbarialium partem, v.gr. florenum domalem, in hunc finem
cedant. Et hunc praeter alia argumenta ex eo etiam rejicit, quia hac ratione ad praedia,
decimas, aliosque extraseriales ejusmodi proventus, qui multum important,
nullum onus obveniret. – 2. Si classes privilegiatae ad aliquam pro fundo hoc
quotannis praestandam summam se obligent. Et hunc quoque modum
notabili summa et fluviorum, stagnorum, ac viarum commercialium mappa
confici, et generale navigationis planum elaborari, et capitalium adminus fluviorum
regulatio, ac forte unius etiam, alteriusve stagni exsiccatio intra breve tempus absolvi
posset; verum absumpta semel hac summa non remaneret nisi annuus 200 000 et aliquid supra
fundus, e quo restantes adhuc ad effectuationem totius plani labores, utpote collateralium
fluviorum regulatio, canales communicationis, et his similia, penes alias, quas §-pho
155. recensuimus
Retrieve all occurrences (This may take some time to download)
2794. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1146 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2795. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1174 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2796. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1174 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2797. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1174 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2798. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1174 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2799. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1174 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2800. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1206 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2801. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1214 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2802. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1214 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2803. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1214 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2804. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1214 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2805. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1214 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2806. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1214 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2807. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1220 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2808. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1220 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2809. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1220 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2810. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1220 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2811. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1240 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2812. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2813. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2814. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2815. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2816. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2817. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2818. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2819. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2820. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2821. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2822. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1244 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2823. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2824. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2825. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2826. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2827. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2828. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2829. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2830. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1268 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2831. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2832. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2833. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2834. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2835. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2836. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2837. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2838. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2839. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2840. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2841. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2842. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2843. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2844. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2845. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2846. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2847. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1298 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2848. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1332 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2849. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1332 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2850. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1332 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2851. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1332 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2852. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1332 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2853. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2854. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2855. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2856. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2857. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2858. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2859. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2860. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2861. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2862. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2863. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2864. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2865. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2866. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2867. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2868. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2869. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2870. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2871. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2872. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2873. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1350 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2874. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2875. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2876. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
Sub2Sect | SubSect | Section]
2877. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2878. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2879. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2880. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2881. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2882. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2883. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2884. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2885. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2886. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2887. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2888. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2889. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2890. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
2891. Škrlec Lomnički,... . Operum omnium tomus I, versio... [page 1388 |
Paragraph |
SubSect | Section]
Bibliographia locorum inventorum
Škrlec Lomnički, Nikola (1729-1799) [1749], Operum omnium tomus I, versio electronica (), Verborum 68552, Ed. Neven Jovanović [genre: prosa oratio - dialogus] [word count] [skrl1].
First 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
Zbirka Croatiae auctores Latini, rezultat Znanstvenog projekta "Digitalizacija hrvatskih latinista", dostupna je pod licencom Creative Commons Imenovanje-Nekomercijalno-Dijeli pod istim uvjetima 3.0 Hrvatska.
Podatke o projektu vidi na www.ffzg.hr.
Za uporabe koje prelaze okvire ove licence obratite se na http://www.ffzg.unizg.hr/klafil/dokuwiki/doku.php/z:digitalizacija-hrvatskih-latinista.