Your search found 28609 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 21070-21244:

IESSEIDOS LIBER I 1.
Ille ego, qui Veneto solitâ stagnare Timavo
Euganeâ cecini Phrygii positoris in urbe
Vota fidemque Viri, nec non Venusina coëgi
Barbita Dircaeum carmen resonare patronis
Gratum Caelicolis, Tuscum nunc missus ad

possit virtus, quod compare semper
Multiplica argumento, donec perspexeris omnem
Consumptam numerorum artem. Proh! Quale venustum,
Dulce, suave bonum, mirumque exurgeret inde!
Quo multo minor iste, meo qui clauditur horto
Est decor et gustus. Virgo tamen omnibus istis
Propositis rerum illecebris, quas tanta bonorum
Colligeret moles, procul est ut lumine solo,
Si vetitum divinum inerat, dignata fuisset.

animi inconsulta reliqui.
Quas potero tamen ipse novo stimulatus ab oestro
Ignotae telluris opes et commoda pandam. 10.
Hortus erat, divino unus qui consitus hortus
Ingenio curaque fuit, mirabile tantae
Artis opus. Quo nata recens formataque gazas
Intulerat natura suas hominique paratae
Hic positus propriaque orbis velut arce locatus

diurna redibant
Conciliaturae somnos post otia noctes.
Nulla molestorum nimborum incommoda sensit
Plena voluptatis regio caeloque ruentes
Nescivit pluvias, sed fons Paradison habebat
Qui medium largas, omni de parte fluentes
Suppeditabat aquas: suus unde est floribus humor
Praesensque arboreis aderat radicibus unda.
Lympha haec sive mari, ignotis egressa viarum
Flexibus, in fontem Paradisi

Flexibus, in fontem Paradisi gurgite pleno
Surgebat, seu forte prius suscepta profundo
Telluris gremio, quod sese immanibus intra
Dilatat spatiis et pleno fornice ructat
Quod biberat laticemque aperit, qui postea multis
Effusus crescit spatiosa in flumina rivis.
Scinditur in grandes fluvios fons iste, latentis
Ingens uber aquae, vel mamma undantis abyssi,
Emittens purum posita salsugine rorem.

In fontem manabat honor: nam Gange propinquos
Obiectosque sibi Phoebo post terga cadente
Memnonas exhilarat gemmis pretioque micantis
Natalis terrae gazas testante smaragdi.
Aegyptum Nilo nutrit, qui egressus ab horto,
Ignoto terrae primum sorbetur hiatu,
Atque alios aperit fontes, crudelia contra
Regna, rudes morum populos, ubi murice longo
Saxa procellosum frangunt spumantia pontum,

Par ratio est, neutri debetur gratia. Forsan
Aethereae virtus mentis? Sed et aliger impar
Huic merito est; tantoque minor, quantum ipse Tonante
Est minor offenso: solum Deus alter habere
Par meritum, qui sese humilis submittere, nostra
Tam grandis fieri vellet pro labe rogator.
Et frustra talem visum est sperare salutem,
Nam Deus est unus. Poterat sic tota videri
Conclamata salus: nam quis comprehenderet

Author
Divinus cumulatam opibus vult totius esse
Naturae Dominam Charitumque ingentibus auctam
Divitiis, rutilum componet gratia solem.
Ecquis erit, curvo venerari hanc poplite matrem
Qui renuat? Prout iussa petunt divina, colendae
Aequa favet legis ratio: maiora praeesse,
Inferiora regi. Quis matre excelsior ista
Aliger esse volet? Quo quisque propinquior almo
Authori est animus, tanto

Monstrabat species, quae surrectura malignis
Labis Adameae, sed nescia labis, ab undis
Fecundos caeli Charitum praesagiit imbres.
Haec fuit illa, caput Stygii obtritura draconis
Femina, qui plantae ferus insidiator in ista,
Quae timeat, propria semper cervice probabit,
Principe formidanda pedum vestigia Nympha.
Hanc Solymaea Domus portâ signabat Eoa:
Porta tamen clausis semper non pervia

Ad Stygii obsequium populos, sibi nomina structis
Delubris inimica coli, non convenit hosti
Haec pietas: tumido gravis est ea gloria Diti.
Ni forsan verum esse rear, vi Numinis actos
Daemonas ut pravam sibi qui fallacibus aris
Quaesivere fidem, vel religione monentis
Impulerint Phoebi, vel culta, ut Apollinis arbor,
Afflatusque Orci daret haec responsa Sacerdos:
Ignarusque olim pariturae templa puellae

arbor,
Afflatusque Orci daret haec responsa Sacerdos:
Ignarusque olim pariturae templa puellae
Mandaret Stygius Tripodum pietate minister.
Qua ratione vafer Ditis sibi sacra satelles
Qui fieri divina tulit voluitque severâ
Observare rudes populos sua fana latriâ,
Ponere supremae Delubra parentis honori
Debuit invitus: tantae qui regia Matris
Invidit sceptra, augustae servire polorum

Qua ratione vafer Ditis sibi sacra satelles
Qui fieri divina tulit voluitque severâ
Observare rudes populos sua fana latriâ,
Ponere supremae Delubra parentis honori
Debuit invitus: tantae qui regia Matris
Invidit sceptra, augustae servire polorum
Reginae obnixus, nolenti contigit ipsi
Propria Virgineis vulgare opprobria templis
Invisoque suas cultu spectare ruinas.
Aut dicam

huic primâ superata pericula quercu
Cedere debuerant stellae, cui postea fido
Plurima votorum puppis rea procidit astro. 33.
Isacidum qui culta patrum mysteria Nilo
Adiecêre popae veterumque volumina vatum
Fatidico fuerant quae non ignota Canopo,
Ignaris pariter sua credere gentibus ausi
Arcana, Hebraeis primum signata tabellis,

Apella,
Sol tamen augusto non desinit ore micantes
Eructare faces, quantumvis luminis expers
Perneget has aliquis, rexit quem filia, flammas.
Tot vatum effatis Mariam celebrantibus obstet
Qui velit adversa claras extinguere Phoebi
Credulitate faces: prius axe nigrescere solem
Asserat, augustae rutilos quae Virginis ignes
Fecundaeque Deo solii decus improba Nymphae
Lingua negat vanosque huius

Pauperies mendica latet sub luce metalli.
Quas etiam ingratis tribuit caelum hostibus, illae
Divitiae non sunt, adversi saepe Tonantis
Signa. Sed aeternum menti quod Numen amicae
Donat amans, hic est, ditat qui pectora splendor. 38.
Mortalem nec terra tulit, neque sidera mentes
Corporis immunes, ubi se Deus impete tanto
Effudisset, uti Iesseae Virginis

Cantibus appensasque salix si livida chordas
Detinet, at laeti venient cum carmine vates
Plaudentesque canent, nivei modo vincula colli
Solve, Sionei generis lectissime sanguis:
Advenit nam gratus Hymen, qui vestra iugali
Vincula dissolvat nexu. Colla amplius impos
Stringere maesta chalybs ferrique monile putrescet,
Palladio lignum veluti marcescit olivo.
Sunt rata quae statuit Numen. Si longa futuros

istis
Sedibus indignum temeratae crimine plantae.
Si nunc ergo reis veniae caeleste negetur
Subsidium nolitque Deus pietate nocentem
Erigere Adamum, quae nostris hostibus inde
Gaudia! Qui plausus Erebo qualisque futura
Laetitia! Aligerum exclusae quod ab aethere turbae,
Impediant vacuo cives assurgere caelo.
Palma haec hostis erit, numerare faventia dictae
Si rigor Astraeae poterit suffragia

Vilior est meritique minor natura, laborat
Ingenitae rationis opus factura. Quid ergo
Par dabit illa Deo, quae nec sibi sufficit uni?
Terrenos vero Numen si assumeret artus,
Ut sine personae discrimine, qui Deus esset
Is pariter Deus esset homo, tunc Numine dignum
Obsequium praestaret homo: cui addita carnis
Humanae ruditas, aequo pro labe pacisci
Non impos merito, proprii virtute laboris

Sit persona hominis. Possit tamen ista potestas
Summa Dei; quantum foret hic adversus honori
Divino nexus! Summo componere caenum
Vile Deo, servum Domino? Sinet aequa voluntas
Hoc numquam: proprioque hominem qui crimine lapsus
Interiit, nostrae nullus labor eximet irae.
Hoc tamen ipsa volens tribuo, si forte supremum
Numen homo fieret, nostro data tela furori
Abicerem, nec tanta meo vindicta deinceps

Excepit divina Trias mansueta sororum
Arbitria: Astraeam solum poenalis Averni
Sollicitam et plagis torqueri ultricibus orbem
Urgentem aspexit voto discorde teneri.
Tum Pater, aeterni qui fons splendoris, in uno
Producens Sobolem Verbo, quëis simplice cordis
Igne Deus procedit Amor manantibus ex se
Flaminis et Nati personis talia fatur:
“Vidimus humanae mentis, cui nostra figuram

nasci
Exopto proles poenisque obnoxius infans
Terrenae fieri Matris, fatalis Adami
Planta volo fiat pariter mea funeris arbor.
Et tua me dulcis Genitor, peto, verberet ira,
Ne pereat qui peccat homo: me trade volentem
In mortem, in poenas: et me trabe figat amati
Electique error populi: mea vulnera lapsi
Sint pretium Adami, humanae sit spongia culpae
Fundendus lictore cruor. Votum accipe

Aut non plura animi face conceptura labaret
Integra Virginitas. Subiit quam natus, eandem
Virgineam missus complevit Spiritus umbram.
Hic prior est, horam nostrae signante salutis
Gnomonis in morem, solem qui ostendit in umbra.
His ita dispositis divini ardore senatus,
Carnem assumpturi Matrem decernere Verbi,
Par fuerat, tanto quae essent dignissima fetu
Viscera, Virgineo summi Patris aemula nato.

Extulit, e cuius regali stemmate proles
Susciperet divina viri sine semine corpus.
Inde legenda fuit Virgo, cui regius esset
Virtutis Regumque alto cum sanguine splendor.
Hanc Pater aeterno qui perficit omnia nutu,
Imperiosa hominum qui condit fata, puellam
Disposuit fortique levans super omnia dextra,
Omnipotens quaecumque eadem molita Tonantis
Est manus et quorum dici vult ipse Creator,

Susciperet divina viri sine semine corpus.
Inde legenda fuit Virgo, cui regius esset
Virtutis Regumque alto cum sanguine splendor.
Hanc Pater aeterno qui perficit omnia nutu,
Imperiosa hominum qui condit fata, puellam
Disposuit fortique levans super omnia dextra,
Omnipotens quaecumque eadem molita Tonantis
Est manus et quorum dici vult ipse Creator,
Virgineo illius vestiri carnis amictu

Ire retro, nubes famulari, panibus aether
Praesto esse, ignotoque silex humore resolvi.
Hinc domiti Reges et quorum robur in armis,
Imbelles timuere tribus. Chananea recepit
Terra peregrinum Iudam, qui gentibus illis
Mox heres, non hospes erat. Sata pinguia caesis
Carpsit Amorhaeis: audax Hevaeus inermem
Horruit Isacidam, hostili quem strage ferocem,
Aegypto profugum sensit gens barbara vernam.

Certa; viri innocuâ texit quoque dedecus umbrâ
Hinc vivo coniux fuerat quae moecha marito,
Occiso regina fuit. Regalis ab undis
Sic etiam petitur murex: Solymaeus eosdem
Fons generat, Tyrio repunt qui litore vermes.
Nec stabili tellure magis solet aequa favere,
Quam liquidis fortuna vadis: sic Caesaris ibat
Undisono sors laeta freto, sic fonte natantem
Regia formosam excepit fortuna maritam.

Bethsabeae fors ista fuit, cui regius undae
Aestivae accessit titulus, nisi dicere malim,
Tincta sibi fuerat quod regia tabe mariti
Purpura, cum coniux fallaci Marte perisset
Uria, qui decorare cruor regalia posset
Ornatura ream thalami velamina nuptam,
Quo vivo id nullus valuisset reddere murex.
Haec tamen illa fuit, caesi post fata iugalis
Regalem pressura thorum, qua coniuge David

O natale solum mihi nubis imagine visae
Augustae matris! Purae vos tecta puellae
Parva quidem salvete, Dei sed grande theatrum
Carnem assumpturi!” Nequit gravis ista loquentem
Ecstasis Eliam: immoto qui corpore forsan,
Sustinuit plures abstracti pectoris horas. 29.
Nazara Carmeli prospectu laeta legebat
Parte Zabulonios

abstracti pectoris horas. 29.
Nazara Carmeli prospectu laeta legebat
Parte Zabulonios 757 Zabulonios: Fabulonios alia, qui vertice surgunt
Non humili colles; alia regione feracem
Graminis et roris guttis Hermona madentem
Obtutu 760 obtutu: obtunc propiore tenet: queis montibus amplam

Virgineum roseoque genas distinxit amoeno.
Iam color accessit fuscus, quem tempore longo
Iugiter ardentes populorum munera, cerae,
Et crebra induxit fumoso lumine lampas.
Hinc color et nato par est, qui dulce sinistra
Augustae matris pondus spectatur in ulna. 32.
Iam tamen hoc vestro, quaeso, concedite vati
Pierides: memorata mihi cum tecta

et veluti sibi respondisset, eidem
Respondet sensusque inopi dat verba figurae.
Accidit ut blandas Annae soror unica voces
Disceret Ismerie, peteretque: “Affaris amanter
Quem sic, Anna soror, nullum qui verba loquentis
Excipiat video.” Siluit tunc Anna, rubore
Fassa animi inter nos depictae Virginis ignes.
Quae tamen auditae quoque respondere sorori
Morigera, “Ismerie soror”, inquit, “imago

Mysta accipiens, cum prolis honore carentem
Agnovisset, ait: “Coniux, procul esto, profane!
His discede aris! Credis te munera grato
Ferre marite Deo, cum sic tua seminis illi
Plectitur improbitas, a te qui forsan iniquam
Se veneraturam non vult descendere prolem?
Hinc volo discedat quivis sine honore maritus,
Qui sine prole venit: iamque est tot prodita lustris
Fama, quod improle serves cum coniuge

grato
Ferre marite Deo, cum sic tua seminis illi
Plectitur improbitas, a te qui forsan iniquam
Se veneraturam non vult descendere prolem?
Hinc volo discedat quivis sine honore maritus,
Qui sine prole venit: iamque est tot prodita lustris
Fama, quod improle serves cum coniuge lectum.
Hinc patet adversum patitur tua taeda Tonantem
Cuius ab improli nullus defluxerit haeres
Connubio, qui ipsum

Qui sine prole venit: iamque est tot prodita lustris
Fama, quod improle serves cum coniuge lectum.
Hinc patet adversum patitur tua taeda Tonantem
Cuius ab improli nullus defluxerit haeres
Connubio, qui ipsum cultor Iudaeus adoret.” 6.
Fortem animi sortita virum nisi acerba fuisset
Lingua, graves poterat probri sentire querelas;
Sed nitidae

inde paterno
Non fuit in pacto: caeli, terraeque potestas
Huic Dominae concessa vetat pro plebe notatis
Legibus involvi, decuitque his esse solutam
Reginam Adami, libertatisque parentem.
Qui dubius facti est, credetne egisse Tonantem
Cum sobolis genetrice suae, quod regia nati
Terreni, minus esse decens pro matre putaret
Conditio? Matris siquidem sic huius honorem
Procurat Deus, ut terreni

Illius ad vultum extremos dum spiret amores,
Expiret Solymaeus olor: cui postea nati
Virginis eiusdem tamen, obnitente senecta,
Accessit caelo hausta fides, meritumque videndi.
Mystarum e numero fuerat qui diceret alter;
Unius ingressi fanum, festivius Arcam
Applausisse viri merito, notumque beatis
Aligeris animi decus, hoc celebrasse strepentis
Prodigio poenae. Fuerat sed certius Annae

operosa calenti
Obsequia; occultum fluxus authoris egentem
Vox laticem Libani non erupisse ferebat.
Illa eademque die siquidem manare negavit
(Non incerta fides) lymphae libanitidis humor,
Qui campos hortosque rigat- fons inde vocatus
Hortorum: a Libano triplici fluit utilis amne;
Quorum uno (Assyrios reliquis lavat eminus agros)
Laeta Zabulonis tellus, quam Nazareth alto
Ornat amoena iugo,

At spectanti Annae celso de sidere lapsae
Portentum flammae, Simeon occurrit, honoris
Iam senii rugis, morum aetatisque verendus
Canitie Simeon: Mystes tribus iste peractis
Postea qui natam lustris haec ipsa prementem
Atria templi aris admisit et expectatum
Iam tremulis senio palmis accepit Iesum.
Mox illi, ut vidit sobolem, mens lumine docta
Aethereo Christum pariturae Virginis

5.
Si necdum cessas insulse requirere, vates:
Dicite, Pontifices, in templo quid facit aurum?
Te fatuum unius dicet sapientia regis,
Te nequam alterius pietas, qui talia faris.
Aurea sunt vestrae quae spumant pocula cenae,
Aurea lanx fumat ventri factura saginam,
Aurea sunt, sonipes brutus quae vincula gestat,
Aurea pectoribus demissa monilia portat,

Esse ministrorum; largus quos ille quotannis,
In sua servato vix lucra triente, fovebat.
Hunc praesul postquam accepit sua poscere Simon
Ora, iubet propriis dignum succedere tectis
Admittique virum, praesens qui tabulis altum
Affatur mystam: “Solymae sanctissime Flamen,
Et templi summe Antistes, me pauca loquentem
Te supplex audire precor: mihi filia nata est,
Et thalami flos illa mei, quam cedere templi

aut genetrix; uni indivisa reservo
Venturo in gremium pupillae spicula Nato.” 24.
Ipse etiam tenerae praesul miracula prolis
Obstupuit Simon; qui dum ludibria lapsae
Componit noctis, somnique ostenta revolvit,
Miratur magis. Autumni diuturnior atros
Noctis, in Auroram promoverat umbra iugales,
Cum placidi Simon detentus imagine somni,

Multa super prolis reditu, Romaque petenda
Disseruit. Pariter Simon huic multa reponit
Et grato sermone tenet. Sua somnia tandem
Pandit et Herodem regni sceptrique paventem
Exterret fatis. Qui dum componit obortos
Corde metus, capit ista socer responsa Sacerdos:
“Novi equidem Simon, nec te nescire putabo,
Quam somni sit vana fides. Concepta sub umbris
Nil lucis figmenta ferunt: coëuntia

felicibus hospes
Auspiciis haec antra peto, docturus in orbem
Advenisse nurum, certis quam destinat aether
Prodigiis matrem, divo Plutonia palmis
Pressuro spelaea Duci, nos Dite solutos
Qui vehet ingenti caeli ad convexa triumpho.
Aerumnis tunc finis erit, nostrisque serenus
Lamentis succedet inops maeroris Olympus.
Divinum vero Virgo paritura Gigantem,
Nata mihi est: illam sterilis complura

Hac etiam sciri voluisse Prophetide Numen.
Hoc afflante eadem didicit, licet illa bis octo
Vixisset properata viri post funera lustris,
Postremi immunem fati fore, donec amato
Thariadae qui notus erat, de sede veniret
Empyrea Princeps; vinctum Israëla daturus
Multa repromissae post saecula libertati.
Hac spe nixa suos numerabat laetior annos
Religiosa nurus, numquam cessante piorum

Numinis et semper Mariae observata voluntas,
Haec implenda suis statuit sacraria votis.
Hoc mandante Deo Virgo penetrale subibat
Aligero monstrante viam vetitasque sacrati
Recludente fores adyti; qui semper eodem,
Cum medium nox alta silet, perfunctus honoris
Officio, patefacta piae dabat atria Nymphae.
Si vati patuit, quoties opus esset, ad Arcam
Cornigero accessus, mediaque e sede, Cherubis

lucis perpende, quod illius umbram
Augustum radiorum igni formaverit aurum. 16.
Arcae ingressa Domum Virgo oratura Tonantem
Invenit de nocte diem: qui lucis ab illo
Manabat simulacro imber fususque ministri
Aligeri fuit ore nitor, formabat adultum
Supremo Phoebi par stantis in aethere lumen.
Cernua adoravit venturi insignia fati:

Non potuit, cultaeque umbrari aenigmate capsae.
Hac vero Phario servatus flumine Vates
Corniger inclusit, celso quae vertice Sinae
Descripsit duro legum compendia saxo
Non terrena manus. Qui per deserta profectos
Pavit Abramigenas, panem servavit ibidem:
Hic siccam Aronis dantem vernantia virgam
Lilia, venturos posuit signantia casus.
Noverat haec Virgo: tum singula mente revolvens,

Tartareo Dux certature tyranno.
Prodeat in campum et bello tota fulguret hasta,
Quâ saevum Phlegetonta premas trepidetque potestas
Ante tuos inimica pedes. Fortissime surge.
Bellator, femorique, Stygem qui terreat, ensem
Appende et virga, qua nulla est aequior, orbem
Iustitiae aeternâ propera componere famâ.
Terrigenûm caelique decor nostrique futurus
Adsis cordis amor, nostri pax pectoris, adsis!”

Nectaris aeterni pelagus socordia mentis
Expetat humanae labra, invitetque calentem
Terrigenûm replere gulam, quorum improba vexat
Ora sitis, putentis aquae devincta paludi.
Ac veluti qui solem audax Iovis armiger ales
Respicit, ardenti non claudens lumina Phoebo,
Immotâ tanti sidus spectare decoris
Laetatur pupillae acie, poscitque pusillas
Illi etiam volucres frontem committere lucis

Ex reliquis tela una fuit, bis duplice circum
Margine, sed pariter longo, quam fine quaterno
Undique linea par Phrygiae distendit in usum
Artis. Erat pictus variis cum floribus hortus:
Hortus, Adame, tuam qui si nescisset orexim,
Staret adhuc et adhuc insontibus illa colonis
Gauderet tellus, vitali germine praestans,
Spinarum vepriumque expers, ignara sepulchri.
Coeperat hoc scitis linum variare figuris

Segnius aethereos rear id fecisse ministros,
Summa Dei praesto voluit quos esse potestas
Non solitis quëis digna nurus Solymeia curis?
Haud etenim Eliae Phariamve colentis eremum
Tantus erat patris, pectus qui accenderat, ardor
Numinis, ut Mariae sacras ructantia flammas
Aequaret corda, Aligerum transgressa calorem.
His igitur ne cura cibi potiore Tonantis
Abstraheret cultu, certa si prospicit aether

cremari
Ignibus optarem, diris mihi viscera velli
Tormentis cuperem, proprio me sanguine sectis
Destitui venis fusoque incendia toto
Quo caleo, pariter vellem sopire cruore.
Accedat tantum qui Numinis igne tyrannus
Postulet orbari Mariam, qui Numinis hostem
Esse velit, cui sanctarum custodia legum
Sit gravis, Antiocho peior. Deus! O Deus, isto
Munere si dignam reddas, en corporis artus

Tormentis cuperem, proprio me sanguine sectis
Destitui venis fusoque incendia toto
Quo caleo, pariter vellem sopire cruore.
Accedat tantum qui Numinis igne tyrannus
Postulet orbari Mariam, qui Numinis hostem
Esse velit, cui sanctarum custodia legum
Sit gravis, Antiocho peior. Deus! O Deus, isto
Munere si dignam reddas, en corporis artus
Exiguos! neque enim fato meliore beari

Indubita sed morte procul. Te funeris expers
Poena manet, sine morte chalybs: quae verus amator
Numinis extremâ vitae discrimina luctâ
Sustinet, inferiora tuo dabit esse dolori
Disponit qui cuncta Deus: sine sanguine maior
Omnibus his veniet, sed non sine vulnere palma.”
His Virgo Aligeri monitis demissa reponit:
“En humilem ancillam! Quidquid divina voluntas
Immittet, non maesta feram:

His Virgo Aligeri monitis demissa reponit:
“En humilem ancillam! Quidquid divina voluntas
Immittet, non maesta feram: quin alme minister
Numinis hoc opto, veniat mihi durior ensis
Qui pectus, qui membra secet: passura sereno
Mille neces vultu, poenas mea gaudia dicam.
Laeta etiam stabili pro virginitate tuenda
Audivi placitura Deo me vota daturam.
Iam dudum mens fixa mihi est, ut tempore

His Virgo Aligeri monitis demissa reponit:
“En humilem ancillam! Quidquid divina voluntas
Immittet, non maesta feram: quin alme minister
Numinis hoc opto, veniat mihi durior ensis
Qui pectus, qui membra secet: passura sereno
Mille neces vultu, poenas mea gaudia dicam.
Laeta etiam stabili pro virginitate tuenda
Audivi placitura Deo me vota daturam.
Iam dudum mens fixa mihi est, ut tempore nullo

Terrigenas; Solymis hodie tamen aemula tanti
Muneris est Virgo. Qualis, proh, Virgo! Stupete,
Caelestes animae! Nostrûm non contigit ulli
Par virtutis apex, par nulli admensa favoris,
Qui vos, Caelicolae, solus facit esse beatos,
Divini ubertas, par nulli affluxit amoris
Aetherei torrens, quali Solymaea Virago
Aestuat, assiduis cumulans praecordia flammis.
Illa quidem carnis vestitam pondere

terrena maior rumore patebat,
“Numinis hoc,” ait, “est donum” magnumque parari
Hebraeis hac luce decus cognoscere felix
Terrenum hunc solem, de quo decernere caeco
Consilio “frustra est, inquit: qui protulit orbi,
Et templo inclusit, faciet comprendere quales
Hoc Charitum caeleste penu disponat ad usus.
Est generis fatum nostri, spem saepe fugacem
Feminea rediisse manu, virtute stetisse

Signa virum, mirum dictu! Venerisque decorus
Pronubus adverso Veneris foret ales amori,
Et florente suas accendi stipite taedas
Miraretur Hymen. Omnes it iussus in urbes
Rumor Idumaeas, Iudae qui illustre vocaret
Stemma, thori cupidam pubem: manibusque revulsas
A radice diu virgas afferre monebat
Sacra Palaestinae patrum templique potestas.

Reppererat, sed mox pactae connubia nymphae
Fila scidit Lachesis praestoque ingressa puellae
Mors thalamum fato sponsum delusit amantem.
Misit Ioannem Bethel, cui mater Edissa
Iuncta viro forti Sauli, qui castra secutus
Herodis, post multa Arabum certamina felix
Et dives spoliis, patrio consederat arvo.
Et Gedeon non vile genus cui regis in aula,
Mater nobilium non ultima matronarum
Sara

Connubii procul affectu; cui sola calebat
Flamma pudicitiae constans, quam nulla voluptas
Pressit et adversa nullus face perdidit Hymen.
Maior Iosepho Parii casto hospite Nili
Lascivae fugiens lusit qui vota maritae,
Est modo quem canimus, proles Davidis, Ioseph.
Ille quidem turpis flammae, dans pallia, victor,
Sed thalami superavit amor; cui nectere lauros
Debet uterque pudor, soboles est regia

Incrementa thori, probro non simplice maerens
Sustinuit Ioachim, templo quem mysta repulsum
Ex ara cui dona dabat, vel solius ergo
Improlis thalami, longum lugere subegit.
Hoc tamen est citra culpam: qui cetera felix
Coniuge, si thalamum demas: exinde beatus
Et thalamo sobolisque datae laetissimus ortu,
De qua mira canunt. An non maiore notandus
Opprobrio, Iosippe, venis, dum prolis habendae

inops plerumque tuetur
Credulitas. Superat probrum mortale pudoris
Immortalis honos et recti gloria facti.
Si mystam opponis, mystae mandantis ab ara
Cognatum migrare tuum non arguo Zelum;
Qui sacer est, nullus reus est me iudice mystes.
Nec tamen ignoro, Nemesis quod Numinis aequa
Non ferit hunc qui labe caret; sine crimine nulli
Dedecus accedit; male quod morata voluntas
Non regit et ratio quos

Si mystam opponis, mystae mandantis ab ara
Cognatum migrare tuum non arguo Zelum;
Qui sacer est, nullus reus est me iudice mystes.
Nec tamen ignoro, Nemesis quod Numinis aequa
Non ferit hunc qui labe caret; sine crimine nulli
Dedecus accedit; male quod morata voluntas
Non regit et ratio quos vera redarguit actus,
Probri materiam cumulant poenasque lacessunt.
Nec moror, adversus vulgi quod praedicat

Et portentoso Memphim dare vota sepulchro.
Thesbites etiam rutilis superare quadrigis
Sidera, et ignivomos nivei candore pudoris
Astra supergressos fertur meruisse iugales.
Nonne etiam noster Iudae qui vota fatigat
Promissus princeps, pariturae matris honore
Virgineo, puros hausturus ab ubere rores
Fertur et integris fixurus labra papillis?
Matre illibati si de candoris amante
Divinus

Rettulit haec natus: “Frustra dulcissime perdis
Verba, pater. Mihi nec Solymam, nec visere templum
Est animus, nec signa novi spectare mariti.
Cerne, pater, capitis canos utcumque capillos,
Durata qui fronte rigent et lacte madentes
Inter stabo procos? Me dura laboris et artis
Instrumenta meae, serrae pauperque dolabra
Dant inopem flagrem ditemque praeire iuventam
Decrescens et inops!” Pater excipit:

Excessum terrena fides; humana sequuntur
Lumina mortales oculi. Non subditur autem
Hic placitis hominum, sed stat caelestibus Hymen,
Alite Chaldaea et florenti stipite, signis.
Arbiter hic Deus est, mentis qui cuncta gubernans
Lege suae, humani nimis imbecille videntem
Confundit pupillam oculi. Quae stirpis origo
Regia sit nostrae, audisti: gregis anxius infans,
Nec fratrum dignus numerum componere David,

Interdicta subit, sacrae penetralibus Arcae
Oppositus vultum, extrema qua parte remotus
Religioso oculos poterat componere velo.
Iamque aderant alii, quorum convenit eodem
Vestibulo iuvenum numerus, qui stipite sicco
Innixi, ambustus cuius se scipio verno
Flore coronaret, tacito circum ore legebant.
Interea accedunt mystae summusque sacerdos
Non aberat, caesae pecudis legale daturus

mihi, Davidis soboles, mihi nomen Ioseph
Urbe Sepphorea genito.” Cui mysta reponit:
“Te, bone vir, notis Deus ad connubia signis
Praeparat et sacra quae venit in aede, puellae
Esse iubet sponsum; nec te qui flore virescit
Ancipitem stipes, nec avis librata relinquit.
Nec dubitare potes, vera haec a Numine missa
Prodigia: infernae valet hic quae fraudis inesse
Suspicio? Numquam niveae, tibi vertice qualis

23.
Luce fuit circum, qua solem aequabat, amictus;
Labra genasque rosae similis; cui eburnea cervix,
Frons spatiosa nives gutta Sidonide mixtas
Exhibuit. Iuveni, qui formosissimus heres
Regius, aut si quis fortassis pulchrior illo,
Par fuit Aligeri spectato in corpore vultus.
Splendida caesaries lectoque in tenuia molles
Fila pilos imitante auro; quibus addita lucis

Nonnulli poterunt, sed fructum apprendere nulli.”
Dixerat haec visus dictisque evanuit Ales.
Hausta viro facies auditaque verba loquentis
Aligeri somnoque gravis sua somnia clare
Vidit Iosephus. Tanta qui luce potitus
Librat an haec vigili, seu nocte appareat atra
Sopito rerum species; dubioque sopore
Depresso didicit, non has potuisse figuras
Insomni monitusque animo non sensibus haustos.

maritam.
Connubii praecide moras, caelestibus esto
Aequus prodigiis! Signata amplectere taedis
Tempora, divinis frater cave nutibus obsta;
Immo, Dei vultum te respicientis adora.
Horum ego qui suasor tibi sum, nec inutile iungam
Obsequium: cum causa volet, tibi copia semper
Fratris erit rebusque tuis, mihi si qua facultas,
Opportunus ero. Tantum te Virgine dignum
Ne prohibe, ventura Deo germane

Ne prohibe, ventura Deo germane relinque.
Et quoniam sacro, prout te supremus ibidem
Praemonuit mystes, hodie te stare decebit
Vestibulo dextrâque fidem gemmaque pacisci;
Aureus in nullos qui transiit hactenus orbis
Articulos emptoque rubens amethystus in auro,
Iam tuus est, Iosippe. Thori quod iussa iugalis
Non invita dabit, deero nec fidus ituro
In templum comes. Agnati quoque sanguinis

In templum comes. Agnati quoque sanguinis idem
Est animus: venient, festi quos annuus ignis
Excivit Solymam propriis e sedibus ardor.
Hic venerandus adest grata cum coniuge mystes
Melchi Hebronites, qui sanguine tangit Elisam,
Cui eadem nobis, eadem sponsaeque propago!
Quam doleo Solymam non accessisse, mariti
Zachariae amissae luctu prostrata loquelae.
Bis Phaëtonteo sese iam lumine Phoebe

utriusque stupentes
Ad laudem Sponsi; quëis tunc non plura locutis
Pacta probaturum suadent accedere mystam. 32.
Iste Theophilides fuerat, qui lumine sponsos
Adverso sed amicè tuens, divina mariti
Ostensi per signa ingens librabat honoris
Pondus, adorandae nacti connubia nymphae.
Tum Mariae perpendit opes, cui caelica dotis

veri sata semine virtus. 4.
Iamque dies aderat, caeli meliore notandus
Sidere, quo Mariae Iosippique ante professus
Rite pateret Hymen, sponsos qui clauderet uno
Limine. Conveniunt frater lectique tribules
Cognataeque nurus adeuntque patentia templi
Atria, sufficiens Hymenaeo sanguis, utrique
Proximior sponso, festivis vultibus omnes.

nec aeris inops, defuncto coniuge nulli
Nota viro; cuius primus amor septena creârat
Pignora, pars quorum duplex nata, utraque praesens.
At solus fratrum necdum quadruplice lustro
Formosus Simeon aderat, qui postea dictae
Arsit Ephrataeae thalamis illustribus Annae.
Nazareth Alcmena cum coniuge miserat Arnum,
Abramum Sepphora dedit: comes ibat Abelus,
Filius et soboles materni nominis una;

Non improlis erit: fies sine coniuge mater,
Immensique utero flos egredietur honoris.
Huic domui vero tanti quae conscia doni
Et laudis, semper laurus vicina virebit.
Hinc ego divino iussu, qui proxima tangit
Limina, fecundo plantis et fructibus horto,
(Haec eadem materna precum gratissima quondam
Area) quae nunc exhibui viridantia lauri
Immittam folia et veluti pro semine terrae

maneret,
Aeternum posuit moriens fortuna sepulchrum.
Hic oculis vitreas mensus sacer Aliger undas
Lustrataque urbe agnovit de Flumine quondam
Venturum, quem laurus amet Daphneia vatem,
Qui Mariam non segne canat. “Phoebeia,” fatur,
“Non satis est arbor. Faciam et Mariana poëtae
Surgat huic laurus!” Prensumque a pectore triplex,
(Namque sinu divus veniens a Nazareth Ales
Virgineam

Navigiis statione favens quibus obvia arenis
Surgit Dalmaticis obnoxia fluctibus Ancon,
Picenis etiam dignum caput urbibus Ancon.
Picentes populi, nomen gentile quod illis
Picus habere dedit, qui Martia signa secutis
Castrensi fuerat visus considere pilo.
Hic Bromio dites Cererisque novalia colles,
Arvaque Palladio versant praepinguia succo;
Aetheris hos adiit genius laurique feracem

Inde reluctantem tantum quod lancibus aequis
Digni operis pondus nequeant pro labe referre.
Si vero, quod iam summus Dominator Olympi
Constituit, novus Adam mortalisque futurus
Unigena, aequata culpis qui lance rependat
Par pretium, lethale reum mittatur in orbem.
Ille unus nostras, cernis quae pondere distant
Dissimili (quam ferre manu pro more solebat,
Ostendit libram) et quantum gravis una profundum

Promisit iurata fides, factura vetusti
Servitii immunes libertatisque receptae
Munus in obsequium sanctum castumque timorem
Vertet. Inoccidua quem religione colemus,
Et sua nullus erit qui nesciat orgia Phoebus.
Tu vero puer, optatae cui praescia sortis
Mens data, venturi fundes oracula veri
Praesagus vates: te praecursore fragosi
Subsident montes scabro descendere plano

Fatorumque rudes populi spectantque vel ipsos
Responsi dubios templi pendere ministros.
Ancipites tandem tenuit sententia mystas
Iam prope promissum terris hac voce referri
Adventare Ducem, qui necdum notus in altis
Montibus exercet stabili vestigia gressu,
Nec capreis forsan cervisque fugacibus impar
Currere, vel celeres post terga relinquere dammas 217 dammas: daunas .

Montanisque iugis duratum in proelia robur
Adferet et bello victos sevire Tyrannos
Coget et oppressae solium exaltabit Idumae.
Talis erit, talis veniet; sed quando, vel unde,
Ignaros nos fata volunt: qui cursibus aequat
Alipedes, vel spe propior iam creditur heros.”
Haec ita iactabant mystae Solymaeaque Pallas
Ad sua fallaces traxit commenta Pelasgos.
Virgineis vero prolatae oracula vocis

matrem Omnipotens, cui principis aulae
Regia debetur genetrix regnique potestas.
Quid faciam? Sed me pavidam quae somnia terrent?”
Inquit, “An ignoras utero caeleste teneri
Pignus et aetheream sobolem? Qui fecit onustam
Germine divino, laesae sine crimine famae
Et probri vacuam potis est servare parentem.
Ille modum, famae tantos componere fluctus
Inveniet, nostri custos et testis honoris.

tabulas et acerba repudia scribam?
Sed procul hoc: potius nostris illaesa nitescat
Efficiam sua fama malis: peregrinus abibo.
Nec deerit, quae iusta meae fortasse probetur
Causa fugae; nec lege vetor, qui legibus una
Esse vetor: famae hanc teneat, me legis honestas.”
Tum subdit: “Quid ais, Iosippe? Vagusne relinques
Hoc caeli terraeque decus Charitumque profundum
Divinarum aequor superaeque immobile

cohortes
Hunc ego, quantumvis magni Pax exulis arma
Et meritum non grata premit (nam dissona vero
Ni loquimur, praesens Pacis per compita risus
Armati labor est fructus munusque Gradivi.
Qui tamen hanc peperit per tot discrimina constans,
Ingratam genitor probat inter vincula natam.)
Exilio et tenebris tristem corpusque gravantis
Orbibus implicitum ferri, in mea regna reducam,
Ingens imperii

perennes
Inscripsere notas, victuri praemia Martis.
Par laudis famaeque mihi praecordia calcar
Affectumque fodit; summae petit ardua famae
Non socors animus: vilis stupidusque probatur
Qui sanguis pulchri flammis non bullit honoris.
Marte uti me fata volunt, quo numine solo
In decus et nomen claris ascenditur ausis.
Quae modo pax mundi est, blandiri mollibus aptam
Esse satis notum est

“Feta Tonante nurus, praesenti nuntia brumae
Importuna fero: Romanus nomina Caesar
Nostra petit debentque novum data nomina censum
Et proprios coram tribuum distinguere vultus
Postulat Ausonius qui colligit aera minister.
Bethleme est nobis communis utrique petita
A Iesse genitore domus, quae murice regum
Tecta olim, nunc tecti expers. Illa urbe Latinis
Imperiis nos stare decet: tribus altera

Iosippe. Augustus dum scribit nomina Caesar,
Divinum paritura dabo terrena gigantem
Si genetrix, agit ista Deo mandante Latinus
Isacidûm Princeps, numerum ut puer augeat iste
Ingentem nactus scribam; qui talis ut esset,
Hic prius Augustum felicem reddidit infans,
Numinis ignarum tanti, cui ista ferendum
Ad censum properat soboles interque nocentum
Scribi hominum turbam splendor divinus anhelat.

Mandat, solstitiis quamvis brumalibus, ibo.
Ibo, licet nono gravidam iam Delia cornu
Respiciat partusque meos effaeta videre
Promittat, nil iussa moror, nec principis aequo
Imperio obnitor; Deus est, qui Caesare mundum
In tabulas cogente, iubet Bethlemia rura
Visere: qualiscumque meum divina gubernet
Cura uterum, non maesta feram: dabit illa parenti
Et soboli, quantum ipsius suprema probabit,

aedis
Parte humili, attonitis templi nova reddita mystis
Vox fuit, arcana prorsus de sede, supremo
Ex adyto: “Bethlem gaude, primoribus una
Ex populis tellus: ex te prodire videbis,
Qui Dux augustas premat Israëlis habenas,
Initii gnaro cui non egressus ab aevo.
Ille idem in censum properat numerumque Latinae
Lege potestatis.” Praecepta tribulibus aures
Vox tenuit mentemque pavor

aures
Vox tenuit mentemque pavor sensumque relatae,
Communis tribuum, stat vocis habere cupido.
Fit populi murmur mystes aperire rogantis,
Quid fati vox ista ferat: sed clarus egeret
Qui nullo est praesens, referunt, interprete sermo.
Messiam, dixere, sui documenta parantem
Adventus, misisse istam, ne ignotus adesset,
Isacidis famam. Sed qui magis apta reservat
Indicia, ingenti cum

Quid fati vox ista ferat: sed clarus egeret
Qui nullo est praesens, referunt, interprete sermo.
Messiam, dixere, sui documenta parantem
Adventus, misisse istam, ne ignotus adesset,
Isacidis famam. Sed qui magis apta reservat
Indicia, ingenti cum maiestate verendus,
Augustumque latus Solymo observante senatu,
Stipatus populis et tanto principe dignae
Robore militiae septus regnique toparchis,

Numinis arbitrium sic disponentis adorat.
Non procul urbe ipsa, veteri sublustris hiatu
Iosippo deprensa fuit praesentibus apta
Visa malis statio: speluncae imitata figuram
Et spelunca fuit; qui tunc melioris egenus
Hospitii, reduces Phoebi excipiente quadrigas
Oceano; nullo dignatis hospite, proli
Divinae aptatis (huic servabatur inanis
Illa specus) Boreae flatus vitavit in antris.

8.
Segnis adhuc aberat, noctem quae parte secaret
Hora pari et medio nobis adversa diurnam
Climata respicerent gradientem tramite luce,
Qui nobis vero summae caliginis index
Est Phoebi ascensus, cum membra prementia stratum
Figit humi genibus Virgo, praesaga propinqui
Numinis; reliquas una prece colligit horas.
Nox caeli medium cum iam prope

Hic velut e somno evigilans sibi reddita Virgo
Non aliquo puri partus concussa dolore
(Nam veluti speculum splendor, sic ista parentis
Viscera transivit soboles, vel graminis imber
Innocuus, vel floris odor qui surgit in auras
Inviolata horti specie), sed Numinis ore
Aspecto felix, postquam remorantibus undis
Virginea explevit divinus pectora torrens
Siccatoque ruens lucis stetit impetus alveo,

Per campos vulgare hilares, pastoria primum
Procurant gratos audire mapalia cantus.
Est a turre gregis regio cognomen adepta,
Laeta soli facies, tellus vestita benigno
Cespite, villoso pecori qui dulcia profert
Gramina et intonsa laetum praecingitur herba.
Molle pecus, positis coram grege frondibus, acto
Ad fetum lanâ variare peritus Iacob,
Sudatis socero pactis pro duplice ternis

His dum se cuncti exercent, iam sparserat orbi
Eoas Aurora faces laetusque sereno
Instabat iam sole dies et ovile petebat
Custodem pro more suum, cum providus Aegon
Discessum indixit sociis; qui cedere tecto
Velle videbatur primus, sed lentus abibat.
Hos Virgo et sponsus, postquam data munera grati
Extollunt, divina animis et voce precati,
Ad pecoris curam possessaque rura remittunt.

Gentilis subito vatis meminere, ferentes
Quem longa Isacidum series suspirat avorum,
Hactenus invisam regem protendere flammam.
Prae reliquis ternos, omni ex Oriente, peritos
Excivit nova stella duces, qui grande laboris
Atque viae pretium duxerunt, sideris huius
Indicio, tanto coram procumbere partu. 28.
Sethon Adamiden signatis insuper

famam.
Viderat hanc Anna et coluit rectique tenellam
Observabat anus dantem documenta puellam.
Hanc etiam (supero patuit quod lumine) regis
Esse puerperio, maestam expectatus Idumen
Qui torquet, matrem electam, cum trima subisset
Delubrum: unde sacrae maior reverentia nymphae
Et studium obsequii vehemens accesserat Annae.
Momento, divina sui cum pignore ventris
Quo templum subiit genetrix,

Imperii, visum vario sermone teneri,
Mens non una ligat: vocesque prophetidis alter
Somnia grandaevumque alter Simeona putabat
Delirare senem, puero, cui mater egena
Servilisque pater, qui armis et finibus amplam
Cessuram vili domino balbutit Idumen.
Pars tamen et mystam longae probitate senectae
Et celebrem virtute nurum viduique probatam
Laude thori monitisque parem caelestibus Annam,

requirit
Limina, maternum opperiens ad funera pignus.
Rex etenim auditis viduae mystaeque superbis,
Queis pueri aspecto vultu delubra replerant,
Auspiciis, versuta pecus submittit, amice
Qui Viduam in templo et limen Simeonis adirent
Fatorum cupidi et caeli responsa petentes
Discere et infido demum sermone rogarent,
Infantis qua gente foret, cui pacta marito,
Quave tribu, quave urbe parens.

adeptus
Imperium scelus omne, Stygis quo vipera gaudet,
Opprimat et solum vitio discriminet Orcum.
Haec itaque Herodis natum crudelibus ausis
Pectus, ad infantis suprema pericula versat.
Qui sobolem partesque thori cognataque ferro
Corpora discerpit, quid erat suadere protervo
Ascalidae imbellis fatum complere puelli?
At quia lugebat Furiarum pessima prolem
Virgineam caelo tutam, diffidere

Proculcetque fides? Puerum tua sceptra petentem
Occulit et tacitis hunc regno extollere votis
Plebs infida cupit lumenque orientis adorat?
Perfidiae neque causa deest: Iesseius ille
Creditur, Hebraeum solium qui postulat heres,
Davidis soboles iusteque putatur avitos
Poscere ab externo possessos principe fasces.
Hunc populi suspirat amor, tibi plebis apertum
Est odium! Nisi te ferro tuearis, inane

habet : perdit fortuna paratum
Sanguine, ni pariter servetur sanguine regnum.
Ut regnes, dura efficiet mollisque potestas,
Ut pereas, nec solius te purpura regni
Deseret invitum: solio qui decidit, alte
Praecipitat: gravis haec, extremi funeris expers
Esse ruina nequit. Detracto murice, fatis
Proximus est princeps; augusto vertice frangi
Regalis nescit, fracto nisi vertice, splendor.

Nam puerum facilis labor est extinguere, nulla
Funeris invidia. Quod si male provida Bethlem
Prolem scire neget, ferro tunc utere princeps:
Ephrataea omnes fac lugeat ora puellos,
Quos inter tunc iste cadet qui quaeritur infans.
Haec animo par ira tuo; nec fata verere,
Sollicitos nam fata iuvant. Dicenda nec ista est
Saevities, sed fama Ducum qui frontis honorem,
Quando opus est, fas semper habent mucrone

Ephrataea omnes fac lugeat ora puellos,
Quos inter tunc iste cadet qui quaeritur infans.
Haec animo par ira tuo; nec fata verere,
Sollicitos nam fata iuvant. Dicenda nec ista est
Saevities, sed fama Ducum qui frontis honorem,
Quando opus est, fas semper habent mucrone tueri.” 45.
Advertit propriis dare Erinnyn idonea votis
Consilia Herodes, cui

Occidit culter puerumque a lege gementem
Praeputii dolor extinxit; maestaeque remansit
Dorcadi tunc solus spes posteritatis Abelus.
Iam Phaeton bissena anni compleverat astra
Crescenti puero, sed qui ne cresceret ultra,
Obfuit Herodes. Illo mandante satelles
Irruit in matrem pignusque quod ipsa reductâ
Parte domus, conata feras eludere leges,
Abdiderat, proferre iubet. Negat illa recentem

Phoebus et ex ipso melior me culmine Pindi
Umbraret laurus, tantae nec caedis acervos
Dicere, nec nuruum luctus lacrymasque valerem.
Haec si Pelignus mutatis addere formis
Tentasset vates, habuit qui cognita necdum
Naso Tomitanus natorum haec funera, duro
Plurima manasset Niobe Bethlemia saxo. LIBER X. IESSEIDOS

Retro Asphaltiten (ubi adhuc fumantibus undis
Testantur spissae Sodomaea incendia nubes)
Incedunt, dextro lateri, medio aequore Bethlem
Opposita, Solymasque arces regemque caventes.
Qui licet adversi potuissent litore ponti,
Sidoniis Nilum Tyriisque petentibus ingens
Qui ratibus patet, in mollem breviore Canopum
Festinare via, sed quod minor illa pericli
Visa foret caedisque minor, qua

nubes)
Incedunt, dextro lateri, medio aequore Bethlem
Opposita, Solymasque arces regemque caventes.
Qui licet adversi potuissent litore ponti,
Sidoniis Nilum Tyriisque petentibus ingens
Qui ratibus patet, in mollem breviore Canopum
Festinare via, sed quod minor illa pericli
Visa foret caedisque minor, qua regia ludi
Posset saevities; fugientes transtulit Arnon
Monte cadens, amnis dictus par

Et caput innixus dextra compressa quieti
Lumina componit recipitque in membra soporem.
Ut bona pars noctis somno data, cernit eundem
Iosippus caeli genium, divina recentis
Qui tulerat mandata fugae. Cui ille iubentis
Numinis interpres fari sic incipit Ales:
“Non ego te, Iosippe, viae committere dixi,
Ut Pharii tantum regni tutumque Canopi
Aggredereris iter; nec, quod satis

7.
Inde autem Pharium bibituris obvia Nilum
Est via deserti, sitiens et inhospita tellus,
Urbe carens. Cives domuum concordia nectit
Hic nullos, ubi nec steriles qui nectat arenas
Humor adest; Lybicis regio par syrtibus ingens.
Unde suus deesset ne istis quoque Syrtibus Ammon
Iuppiter, Isacidis alius cum cornibus Ammon
Aere stetit fusus populo cultore iuvencus.

Aliger herbas.
Interdum seu luce viam lenire sedendo,
Seu veniente etiam voluissent nocte, reperta
Gaudebant dape, cui mortalis nulla valebat
Commendare loco talem sollertia mensam.
Qui nulli visa regione reponeret escas,
Cassus erat penetrare labor; nec ab axe profectae
Nesciri potuere dapes, nec inhospita tanti
Deserti spatia, adveniens ubi nulla reliquit
Signa pecus, quo nulla animae

Iamque propinquabant saxis, ubi nulla patebat
Dura ad incessi superanda obstacula montis
Semita, proiecto ut poterant advertere vultu;
Cum velut ex antri cuiusdam limine ternos
Aspiciunt prodire viros, qui recta tenentes
Iudaeae ad profugos vestigia, poscere visi
Hos, veluti certam sabulosa per invia metam.
Accedunt propius; peregrino in Numine blandos
Defigunt primum vultus oculosque coruscant

dubito, monstrate viam, quae recta Canopum
Respicit adversasque istas quo tramite rupes
Vincere, quove modo saxa haec superanda, docete.”
Horum unus subito: “Bone vir, cerne, iste petrarum
Porrigitur qui longe ordo, penetrabilis uno
Est solum angusto, quantum suffecerit isti
Iumento, calle (ostendit praesentis aselli
Servitium) peregrina queat quam prodere nulli
Occultam fortuna viam. Quae semita nobis

Tota patet, siquidem summi Nilumque regentis
Induperatoris famuli sumus. Ecce, viator,
Aspice; spectasti qua nos prodire, fidelis
Illuc perge, hospes: reliquis sublimior ille
Bisgeminus, qui se caelo componit acuta
Fronte silex, sero ille suâ te protegat umbrâ.
Ulterius nec perge hospes, sed crastina primos
Cum radios Aurora dabit, securus in imos
Cum puero et genetrice pater te mitte

Cum radios Aurora dabit, securus in imos
Cum puero et genetrice pater te mitte recessus,
Angustae, ut dixi, montis sub rupibus ipsis
Initium visure viae, cui nullus eunti
Obvius occurret, qui te pecudemque moretur.
Ut noscas quam longa via est; petet illa laborem
Unius solis, clarus sed vesper apertam
Planitiem dabit, unde alius fortasse dierum
Quinque resumendus pulvis, vada donec avorum

14.
Hic fixo in terram vultu, mox inde vicissim
Se tacite explorant oculis Iosippus et uxor.
Ille prior sic ore refert: “Submisit egenis
Nunc etiam miro iuvenum, qui gemmea calcant
Astra, ministerio annonam Deus: ecce benigni
Patris quam certa est inopes servare voluntas!”
Cui Virgo: “Ô Iosippe, nimis sua tenuia largum
Servitia oblectat Numen: me propter inanem

Flamen adoravit vultu, cum gloria prolis
Promissae effulsit, sterili ridente marita.
Horum unus fuerat, cui colluctatus Iacob
Victor erat; sumpto Azariae nec nomine ductor
Est alius, qui Tobiam Babylone reversum
Et patrem et sobolem Medus quod reddidit aere
Debitor; et genitorem oculis, natumque puella
Coniuge, non suscepta operum mercede beavit.
Nec Iudae adversas acies vocesque

signi
Roma diu explosit, veneretur inania laudis
Quod portenta, canum amens religione Canopus.
Cum tamen Ausoniis dementia maior in aris
Plauserit: hic febris, meretrix, rubigo pavorque,
Qui – divi! – gravium capiebant thura Quiritum. 24.
Hunc reliquis postquam stratis Aegyptus Anubim
Audit stare deum, pleno petit agmine supplex

verum:
Quae proavis olim, nunc fata nepotibus edo.
Est Numen, verum Numen, cui corporis expers
Est Soboles cum Patre eadem, nec praeter eosdem
Est aliquis Deus, amborum nisi pectore ab uno
Qui procedit Amor. Nostrum Trias iste gubernat
Produxit quod sola, genus, terrasque fretumque
Sideraque caelique faces moderatur et omnes
Quos eadem finxit virtus aeterna labores,
Una regit nullusque sui stat

Tigri, Euphrati, quique alluit Indos
Aurifero Gangi et Nilo; cui prima remansit
Fontis aquae virtus, vincla indignante quotannis
Amne per Aegyptum lympha stagnante refundi.
Solius haec Nili lex est, qui forte propinqui
Atque suum caeco ascensu surgentis in amnem,
Haurit adhuc laticis fluxuram in iugera mammam.
Et licet Euphrati pariter det fama, solutis
Riparum effundi Chaldaeae in gramina vinclis,

Lina feriret acu. Gratus fuit omnibus ille
Virginibus nuptisque labor, servata sonoris
Coptiadum praebens nuruum velamina sistris.
Divinus vero, vultu cui omnis amorum
Ludebat Charitumque chorus, qui denique pulchrae
Filius Aurorae, roseos a matre colores,
Effigiemque trahens (taceo quod lucis habebat
A patre splendorisque nitens intrinsecus aurum)
Religiosa tulit cunctorum corda puellus.

A patre splendorisque nitens intrinsecus aurum)
Religiosa tulit cunctorum corda puellus.
Fecunda hunc matres innuptaque corpora nymphae
Naturae dixere decus; sed summa volentes
Effari, dixere minus, qui Numinis unà
Et decus et lux est caelique aeterna venustas.
Phoebopolis, Memphis, Babylon, Aegyptia, Thebae,
Hermopolis, Tanais clarumque authoris adepta
Nomen Alexandria, puer persaepe penates

Postea praesentem voluistis moenia solem
Visere, quo vestros legeret sciretque labores.
Et vidit legitque tuorum, Iacobe, nepotum
Serviles hac urbe manus tribuumque notavit
Duratos lateres; qui non ingratus amatam
Ut foret in plebem, rediit sua spargere Iudae
Lumin poenalique iugo, manifestior inde
Ut fieret, celso fixus de culmine luxit.

Non magna scrobe, Pellaea tellure latentis
Venam aperit fontis gelidoque humore capaces
Isidis ad potum repleri mandat arenas.
Nec mora, secretus lympharum immania claustra
Permeat hydrophylax, liquidas qui fontibus undas
Distribuit; cui mox melioris originis una
Iussa salire altùm non viso lympha meatu,
Sicca Paraetoniae tetigit vestigia divae.
Crevit et in fontem: quem mox arentibus Isis

Admovit labris, calor unde sitisque soluta est.
Isis opem surgentis aquae mirata, Tonanti
Grata fuit votis numenque precata rogavit,
Funderet ut liquidas fons ille perenniter undas.
Annuit Omnipotens: tunc qui scrobe totus in una
Fons fuit, intumuit subito sulcoque receptus
Funditur et longo fecundat iugera rivo.
Isidis hic fons est gratumque in gentibus illis
Tale habuit nomen palmaeque sub arbore manat.

Caede tot infantum desperatique parentum
Fletibus et populi lacrymis. Vix caede peracta
Infelicem animam carnique haerere negantem,
Consumptae innumeris a vermibus, exhalavit.
Aequa Dei virtus! Tanta qui strage virilem
Saeviit in sexum, qua vir fuit ille, severam
Est magis expertus Nemesim, perpessus edaces
In sexu, coesi sexus pro crimine vermes.
Verme perit modico, numerum cui copia fecit

cui felix cura, Tonanti
Committente viae, Nilum Iessea reliquit
Progenies patriamque redux petit exul Idumen. 41.
Quartus erat mundi hanc lucem qui viderat annus,
Astra quaterque suo duodena repleverat igne
Delius, aeternum postquam splendescere lumen
Aspexit summisque rotis pharetrata premebat
Aemonii iam terga senis, cum Virginis infans

summisque rotis pharetrata premebat
Aemonii iam terga senis, cum Virginis infans
Figere divinis poterat vestigia plantis.
Visque inerat maior quam annis membrisque pusillae
Par foret aetati: profugae qui dulce parentis
Portabatur onus, rediens hoc pondere matrem
Solverat et refugas pedibus versabat arenas.
Iam poterat parvus terram calcare viator
Materna ducente manu, quo saepe relicto

Opposita tellure latet; pro cardine nulla
Invidia est, cui sol numquam sua lumina celat.
Sic Mariam et Iosippum inter dum pergit amoris
Flammeus hic Titan, reliquis sua lumina stellis,
Saepius abscondit (qui iugiter arserit igne
Numinis aethereo, non est, velut ista calebat
Coniuga virginitas). Phoebum qui sustinet axis
Quique polus medium librat, Titanide numquam
Desertum se luce dolet: numquam occidit

Mariam et Iosippum inter dum pergit amoris
Flammeus hic Titan, reliquis sua lumina stellis,
Saepius abscondit (qui iugiter arserit igne
Numinis aethereo, non est, velut ista calebat
Coniuga virginitas). Phoebum qui sustinet axis
Quique polus medium librat, Titanide numquam
Desertum se luce dolet: numquam occidit istud
Invisumque latet sponsis librantibus astrum.

dextro
Iudaea et Solyma; ursisset si Nazara, laevus
Aequus erat pulvis. Sponsis certabat uterque
Iudaeae et Galilaeae ardor: Iudaea vocabat
Ad templum, at puerum regni ne perderet heres,
Qui patris evasit gladium veritosque paterno
Successisse odio, qui successisset et ostro
Et quod idem nocte apparens sub luce corusca
Ancipiti sponso vetuisset Numinis Ales,
Tuta metu infantis flexit Galilaea

Aequus erat pulvis. Sponsis certabat uterque
Iudaeae et Galilaeae ardor: Iudaea vocabat
Ad templum, at puerum regni ne perderet heres,
Qui patris evasit gladium veritosque paterno
Successisse odio, qui successisset et ostro
Et quod idem nocte apparens sub luce corusca
Ancipiti sponso vetuisset Numinis Ales,
Tuta metu infantis flexit Galilaea viaeque
Ambiguum laeva recte pro parte diremit.

Dispergi hospitiis, visa de prole requirunt.
Accepit quod patrum aliqui docuere: propinquis
Urbe migrare suis iunctum vidisse, parentum
Verba auscultantem iuvenem et pia multa ferentem;
Qui tamen ignaro comitatu avulsus et ultra
Non visus; quo versa solo vestigia pressit,
Nil erat, unde parens poterat turbata doceri.
Sic ignari omnes respondent omnia votis
Dissona maternis: quo se converteret

“Exorere ô citius, nove sol” aiebat, “et ortu
Fac alium reperire tuo, materna secantem
Amissumque mihi lacerantem pectora solem.
Fortunati ignes, felicia lumina, stellae,
Quae numquam rutilum qui vestra est vita, doletis
Occubitu Titana premi. Sublime vagantes
Non maerent hac sorte faces; amissa reliquit
Nos tamen augusti facies clarissima Phoebi.
Ah tanti, vacuam stellae quae pingitis aethram,

Regibus obsequium; nec erat descendere caelo
Difficile aut durum terraeque propinqua secare
Climata, Memnonidas donec famulare sequentes
Lumen, Ephrataeum deduxissetis in antrum,
Natus ubi noster, qui nos modo separat, infans
Gentibus indulsit primos praesepis amores.
Sic nobis signate viam certoque docete
Lumine, queis habitat noster regionibus ardor.
Ibimus has omni posito terrore per umbras,

Suppositâ ad somnum sustentat lumina dextrâ.
Tunc etiam tristis nimium languentia fabri
Membra sopor tenuit; medio quem corpore nixum
Ligneus excepit paries lectumque profusis
Terra dabat pedibus iunctis qui pectore palmis
Compositus tristem perflabat corpore somnum.
Hos demum absentis sobolis maerore levari
Omnipotens voluit, terras invisere misso
Aligero. Qui iussa sequens, neglecta mapalis

Terra dabat pedibus iunctis qui pectore palmis
Compositus tristem perflabat corpore somnum.
Hos demum absentis sobolis maerore levari
Omnipotens voluit, terras invisere misso
Aligero. Qui iussa sequens, neglecta mapalis
Tigna subit, sopito adhibens haec verba marito:
“Mane redi Solymam, faciet quaesitus ibidem
Se reperire puer, vestrum cui limen adepto
Semper erit constans sponsis parere

Occupat hic aptum supra duo lustra biennis
Progenies divina locum et data tempora fandi
Nactus, inops veluti studii petit ante doceri
Doctrinae totius apex legemque reposcit
Scire dator legis. Qui seu responsa rogaret,
Sive daret, puero attonitos dicente disertos
Verba stupere dabant plusquam terrena magistros.
Materies sermonis erat promissus Apellis
Messias; tempusque illius adesse relatis

et actor,
Cui Mariae et prolis caluit castissimus ardor.
Immortalis amor certae tulit omina mortis
Deliquium lethale minans, succumbere iussâ
Naturâ nimio quem non dabat ipsa, calori.
Qui fieri potuit, summos Iosippus ut inter
Divinorum aestus animorum algente moratus
Connubio, tantos non exarsisset in ignes?
Virginei pudor et virtus excelsa mariti,
Assiduos inter Mariae sobolique

alumni?
Tutorisne pii merito te suscipit aequus
In sua regna Pater, servo devincta fideli?
Hoc poterat decuisse quidem rectumque putari,
Sed tamen aeterni certus fati obstitit ordo,
Qui caeli clausos immoto cardine postes
Vectibus et centum aeratis connexa tenebat
Ostia, nullo hominum merito superanda, priusquam
Clausa triumphanti prostrato Dite pateret
Ianua Victori, annorum per milia

fatur:
“Hactenus intacti, qualis mihi contigit uni
Mirabar fortunam uteri, nec hypostasin ultra
Plus posse aeternam iuncta sibi carne, putabam.
Nunc ultra processit amor, mortalibus unus
Qui datus est cunctis natusque est omnibus, idem
Servator voluit cunctis quoque pectore nasci,
Arida terrigenûm replens praecordia IEsus.
Utque magis pateat donum, pars singula totum
Possidet authorem doni,

explevit, matrum maestissima Virgo. 27.
Hortus erat, quem saepe patrem oraturus adibat
Servator, crebris hortus fecundus olivis,
Mons ubi qui simili deducit ab arbore nomen,
In longam sese facilemque extendit aratri
Planitiem. Quem tunc etiam, postquam ultima morti
Orgia praemisit, sua fata sequentibus intrat
Discipulis patremque solum complexus

Id iubeat, summus quamvis me funeris huius
Horror habet, placitis mentem compono paternis.”
Talia sopitis ter vota precantia fudit
Discipulis multoque solum sudore rigavit:
Sudor erat sanguis, trepido qui corpore manans
Tingebat roseis tellurem et gramina guttis.
Divini verò fuerat vis tanta cruoris,
Ut iacto veluti terrae de semine natus
Flos novus et toti species mirabilis orbi

auras
Posteritas tua fata canet caeloque beandus
Adami sanguis, dulcem te morte perempta
Authorem vitae servatoremque sonabit!”
Dixerat haec Ales floresque e sanguine natos
Respiciens, qui praesentem cumulare timorem
Poenarum visi effigie; telluris ab imo
Evulsos omnes et adhuc radice cruentos
Colligit atque alio plantandos orbe reservat,
Sic fatus: “Grati flores et lilia summo

Verticis et quanto venalis proditor auro
Innocuam invasit sobolem, ceu cuspide pectus
Fixa, altum siluit pressoque obmutuit ore:
Hunc contra nil visa loqui, quem pectore forti
Sustinuit, materna scidit qui viscera mucro:
Non aliter, grandem quam siqua sorte molarem
Altior excipiat Ganges: iacet ille profundâ
Mersus aquâ labensque super non fluctuat unda,
Sed silet immissumque tegit sine murmure pondus.

Subtracto aut veluti solari lumine Phoebe,
Postquam interpositae nimio telluris opaco,
Tot velata umbris maeret fraterna negari
Ora sibi, pro more volat, tantumque nigrello
Est dolor in vultu, sed qui praecesserat, idem
Est vigor in motu: genetrix augusta gemebat
Prole quidem capta, ast eadem permansit in illa
Vis animi, semper iustis sua vota Tonantis
Arbitriis librare tenax nutuque moveri.

Acre dolentem animo suspexit filius: uno
Intuitu quorum dulci se nectare replet
Vasta cupido animi, tunc his sibi versa referre
Lumina maeror erat; sed nulla referre nequivit
Amborum communis amor, qui luce petitas
Alterius numerabat uti sua vulnera poenas.
Gnara fuit genetrix se corde micare beatis
Exundante opibus. Vetiti se germinis illa
Immunem aspexit scelerisque tyrannide prima

immite furenti
Imperat, audacem frenis torquentibus aestum. 35.
Nec sola haec maestae, nati sub morte potestas
Accessit matri: est alius qui hoc funere crevit
Matris honor; tacita moriens quem voce parenti
Exposuit soboles, patris memorabile donum.
“Tu siquidem”, extremis proles huic vocibus infit,
“Fida meae mortis comes atque invicta

Elapsi spatiumque emensi immane profundae
Telluris; magnae altricis nihil ossibus ausis
Marmoreis contra obniti liquidamque secantes
Ceu auram duros silices, stringentia vastos
Marmora regnorumque tractus; qui temporis uno
Exigui puncto, caeli convexa tuentes
Regnatam 103 regnatam: regnaram externis Solymam videre Latinis.
Hinc montis poenale iugum guttisque rubentes

his prognata, referret origine viva,
Divinas, documenta ortus et symbola, plagas.
Cuncta stupent sanctorum animae: mirantur honorem
Corporis; humanae quae lux, quae gratia formae
Ardentesque notant oculos; qui spiritus illi,
Qui vultus vocisque sonus, qui gressus eunti.
Quaeque prius refuga fuerant pallentia vitâ
Ora, referre rosas cernunt; sed Cypria tinxit
Non quas Diva rosas; alius color arsit in illis

Divinas, documenta ortus et symbola, plagas.
Cuncta stupent sanctorum animae: mirantur honorem
Corporis; humanae quae lux, quae gratia formae
Ardentesque notant oculos; qui spiritus illi,
Qui vultus vocisque sonus, qui gressus eunti.
Quaeque prius refuga fuerant pallentia vitâ
Ora, referre rosas cernunt; sed Cypria tinxit
Non quas Diva rosas; alius color arsit in illis
Decolor hortorum quibus

documenta ortus et symbola, plagas.
Cuncta stupent sanctorum animae: mirantur honorem
Corporis; humanae quae lux, quae gratia formae
Ardentesque notant oculos; qui spiritus illi,
Qui vultus vocisque sonus, qui gressus eunti.
Quaeque prius refuga fuerant pallentia vitâ
Ora, referre rosas cernunt; sed Cypria tinxit
Non quas Diva rosas; alius color arsit in illis
Decolor hortorum quibus est terrena venustas.

Corporibus nexas, maestae ad spectanda parentis
Ora vocat; primo certus relevare dolentem
Intuitu matrem pupillarumque madentes
A lacrymis revocare suis splendoribus orbes.
Hanc omnes spectare avidi, qui aut morte subacti
Non longa, vidêre nurum, vel qui ante vetusto
Funere prostrati, divinum lumen adepti
Fatidicis cecinere sonis miracula summae
Virginis, optabant caelestem cominus Arcam,

Ora vocat; primo certus relevare dolentem
Intuitu matrem pupillarumque madentes
A lacrymis revocare suis splendoribus orbes.
Hanc omnes spectare avidi, qui aut morte subacti
Non longa, vidêre nurum, vel qui ante vetusto
Funere prostrati, divinum lumen adepti
Fatidicis cecinere sonis miracula summae
Virginis, optabant caelestem cominus Arcam,
Quem prius aflatis animis novere, tueri.

simulacra modis componere miris
Quaeque valet) MARIAE, ne sit mortalibus impar
Luminibus, spectandus adest, humilisque potentem
Fatorum Dominam, genua incurvatus adorat.
Atque ait: “Ille ego sum, mater, qui fata nocentum,
Solibus ante tribus, damnatus lege subivi,
Poenarum nati socius. Meque inter et ipsum
Te mediam aspexi, et quamvis mihi nulla caleret
Credulitas Dominique mei regisque Deique,

Hic didici, divina, tua prece, mater, acerbam
Effugisse Stygem; stantemque in limine Ditis,
Me tua quod tristi pietas revocabit ab Orco.
Gratus nunc venio et qualem tua magna potestas
Ferre valet, qui primus opem tantumque recepi
Auxilium (ah quale auxilium! cui tota beati,
Qua felix modo sum, se gloria debeat aevi)
A me prima huius veniat, volo, gratia doni.
Te mihi propitiam quod mors extremaque

Virgineae fidei vero, quo deinde nitorem
Primae etiam peterent veri de lampade stellae.
Luna velut claro solis perfusa sereno,
Astrorum decus est et Phoebo absente videtur
Esse alius Titan, noctis qui dissipat umbras,
Stellarumque choros potis est damnare pusilli
Luminis, obscura modicum distantis ab aethra –
Sic genetrix divina suo splendore minores
Eiusdem fidei lucisque excesserat ignes.

per omnem
Intonuit Solymam; doctis praeconibus ipsa
Officium fidae praestare valente Magistrae.
Lux eadem summum, MARIA suadente litantem
Vidit Discipulum Cepham; sibi credita primum
Qui tunc supremae retulit mysteria cenae:
Quae matri et reliquis positam cingentibus aram,
Facta est partitio communis victima pane. 22.
Author

et opis secura potestas. 24.
Hoc avidi videre omnes quod fama ferebat,
Sed maius rumore ipso caeleste parentis
Prodigium; cupidusque illam qui dictus ab igne
Mysta (urbis, tulit Antiochi quae nomina regis)
Aspexit, quando populos transivit et oras
Terra Syrissa tuas; cum perrexisset in urbem,
Dilecto sobolis peregre sociata sodali

Suave daret vitii posita lethale prementis
Libertate iugum, explorant materna fideles
Consilia heroes securaque lumina poscunt.
Illa sciens Nati imperium, superare iubentis
Discipulos totum, qui circumfunditur orbe,
Oceanum solisque vias Lunaeque meatus
Voce sequi; vastosque iacens procul insula ponto
Audiat hoc clamore Deum noscatque potentem
Cunctorum authorem scelerisque piamina discat;

Voce sequi; vastosque iacens procul insula ponto
Audiat hoc clamore Deum noscatque potentem
Cunctorum authorem scelerisque piamina discat;
“Ite viri,” dixit, “populoque inferte salutem
Qui procul est caeloque graves praedicite messes!”
Nec mora, conveniunt patres et sorte feroces
Partiti populos, sua quisque beante calescit
Regna replere fide convellere saxea Ditis
Obsequia ignotoque orbem

Huic etenim oranti fluvialis margine ripae,
Quam Tartessiacis implens fecundat Iberus
Dives aquis, alto vestigia figere saxo
Visa parens (sed quo caeli sub climate caesum
Marmor, adhuc nescit, qui illud caeleste fateri
Gaudet Iber) teretem divinus praeco columnam
Stare videt tollitque oculos saxumque prementem
Calce, stupet MARIAM, geniis cingentibus almam
Caelicolis matrem, cui circumfusus, Eois

Dein sobolis charum sic est affata sodalem:
“En Iacobe mei, Solymis prout ante ferebam,
Polliciti completa fides: potiore novatam
Tellurem cum messe coles, tibi nostra daturum
Lumina promisi: qui te modo sustinet, hic est
Plus reliquis fecundus ager fideique receptae
Virtutisque ferax, mea quem materna fovendum
Suscipiet pietas aderitque ad vota potestas.
Quare age, in hoc ipso, quo me tua lumina

Aegeas Lytiasque gravi sub merce procellas
Sulcantes servare potens, implere paratas
Assyrios Austri primo sub flamine portus.
Hinc Solymam reditura parens augusta per altum
Ire parat; quam puppe sequi, qui stipite fixae
Successit soboli natus, non degener unquam
Materni lateris comes et collega calebat.
Virginis haec proles, proprio quam funere Phoenix
Aethereus matri moriens ardensque reliquit.

Quos 1015 Quos: Quas Asiae vero gentes Ephesusque superba
Sortitique fidem populi, pro matre deinceps
Mortali numquam spectanda lumine, luctus,
Quos gemitus fudere, volet qui discere, matris
Ponderet excelsae dotes, concessit amoris
Cui simul augustum natura et gratia sceptrum.
Haec Solymae iam visa redux, velut aethere lapsum
Suscipitur sidus, cuius splendore subactae

Apta lues: neque enim laedi materna probabat,
In sua caelestis vertit quae viscera, Natus.
Nullam intemperiem morbi sentire decebat
Membra, mali istius radice carentia, culpâ.
Divinos meruit verti qui sanguis in artus,
Quae ratio livore petet purumque cruoris
Virginei subiget quae lex tabescere florem?
Nec sua tergeminas lassabant licia divas
Nullaque Virgineis inerant fastidia filis.

plura loqui matrique audire calenti
Quisque suas, almae quas prolis in horrea messes
Intulit, effari: sacro quae regina lavacro
Abluit, ut gemino, quo sol oriturque caditque
Litore, utroque velut, superum qui sustinet orbem,
Cardine, divini pateant praeconia veri,
Exurgatque datum caeli cum faenore semen.
“Immansuetae” aiunt, “posuere ferocia gentes
Corda volente Deo princepsque propago quietum

quoque materno lux accessura triumpho
Laeta adsit caramque sequens petat astra patronam.”
Nec mora; flammivomo genii captiva profundo
Agmina deducunt vacuantque gementibus antrum
Terrigenis, rutili actutum qui luce beata,
Aeternas grates, facti pro laude rependunt. 43.
Interea laeto matris nil triste profati
Occubitu socii, cui nil lugubre

sacros spirantis amores
Corporis exundans fulgor mirandaque vultus
Nativa Charitum residens in sede venustas. 44.
Palladiae frondis gaudet qui nomine collis,
Molliter acclivi radice extendit aprico
Se Solymam versus spatio, quo stabat avitum
Exanimo cineri et MARIAE pro funere marmor.
Constituunt illo matrem componere saxo

patresque ipsi dare colla beatis
Artibus exoptant; quorum tot plena triumphis
Canities, palmis fidei laurisque superba
Tempora, maternum certant producere funus.
Qui mox fronte sitis tot lauri umbrata corallis,
Virgineo subdunt Victores colla feretro.
Dicite quae tanto splendore elata potestas,
Maiestasque fuit? Portare cadavera regum,
Par ubi vel virtus, vel apex

Ut sibi supremis placidum sit habere Tonantem
In fatis: tua si numquam mortalibus anceps
Est pietas, crepero non sit sub agone potestas
Mollior, extremae sit vis tua laurea luctae.
Hoc voveo, et voti qui et vitae terminus esto. Ad omnipotentis Dei et purissimae Virginis Matris MARIAE, numquam satis laudatae, honorem. FINIS.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report