Your search found 28609 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 28356-28565:

summa laude atque honore coniunctum me retulisse mihimet ipsi laetabor. RATIO OPERIS AB INTERPRETE REDDITA.

Illyricos inter poetas, qui aevo decimo septimo Ragusae floruere, suisque scriptis claram nominis famam posteritati tradiderunt, unanimi literatorum hominum sententia principem obtinet locum Ioannes Franciscus Gondula Ragusae e nobili patriciorum genere die 8. Januarii 1588 natus. Solerti parentum curâ in patrio

Tribunus cecidit gloriose in Barcinonensi obsidione interfectus; tertius vero supremum diem obiit anno 1682 Ragusinae reipublicae Rector. Vix ubi patriis legibus praescriptam aetatem Gondula attigerat, publicis muneribus fungi coepit, illaque summâ cum dexteritate integerrime explere, utpote qui ingenio pollens in iurisprudentia tantopere praestaret. Et quamvis reipublicae curis, domusque suae negotiis distineretur, naturae tamen motibus obsequens ad studium illyricae linguae, et poeseos adeo ferebatur, ut rara animi alacritate in id incumbens brevi tempore plura suae poeticae virtutis

maxime inter doctos Europae coetus, a quibus latina lingua magnopere colitur, quaeque adhuc apud illos florens in tanta linguarum diversitate habetur una tamquam communis hominum conciliatrix, ac veluti quoddam doctrinae vinculum, exemplo insuper, et aemulatione meorum concivium inductus, qui variis poeticis latinis versionibus clarum sibi nomen peperere, aggressus sum Osmanidem heroico carmine primus interpretari, et post indefessum aliquot annorum studium, favente Deo, ad optatum finem perduxi. Arduum equidem est opus, measque tenues vires exsuperans, mea tamen bona voluntas, et

rediens latinam Osmanidis versionem, quam iuris publici facere constitui, supervacaneum adnotare reor, me fideliter primaevum Ragusinae editionis illyricum textum esse sequutum, ideoque nullam habuisse rationem editionis zagabriensis, et duorum omnino differentium librorum XIV et XV, qui in dicta editione continentur. Quod reliquum, est, mea submissa sententia, his videntur illi anteponendi, qui a praefato Sorgo compositi fuere. Post diuturna studia, et laudatas in poesi illyrica exercitationes, et postquam sibi quodammodo Gondulae stilum, et metrum adscivisset, evasit Sorgus

primaevum Ragusinae editionis illyricum textum esse sequutum, ideoque nullam habuisse rationem editionis zagabriensis, et duorum omnino differentium librorum XIV et XV, qui in dicta editione continentur. Quod reliquum, est, mea submissa sententia, his videntur illi anteponendi, qui a praefato Sorgo compositi fuere. Post diuturna studia, et laudatas in poesi illyrica exercitationes, et postquam sibi quodammodo Gondulae stilum, et metrum adscivisset, evasit Sorgus magis idoneus, quam quivis alius ad Osmanidis lacunas implendum. In hoc arduo, et, uti dicam, improbo labore

7  Assidue in gyrum fortunae volvitur orbis,
8  Arduus evehitur delapsus vertice summo,
9  Et qui sublimis, iacet en detrusus ab alto.
10  Iam nunc regalis pendet super ense corona, 10
11  Iam iam lapsurus regis capiti imminet ensis.

10  Iam nunc regalis pendet super ense corona, 10
11  Iam iam lapsurus regis capiti imminet ensis.
12  Nunc solium scandit, qui ferrea vincula gessit,
13  Captivusque gemit, nuper qui sceptra tenebat.
14  Adversam sequitur sortem fortuna secunda,

11  Iam iam lapsurus regis capiti imminet ensis.
12  Nunc solium scandit, qui ferrea vincula gessit,
13  Captivusque gemit, nuper qui sceptra tenebat.
14  Adversam sequitur sortem fortuna secunda,
15  Sanguine et e fuso trahitur gemmata corona: 15

14  Adversam sequitur sortem fortuna secunda,
15  Sanguine et e fuso trahitur gemmata corona: 15
16  Multos qui terret, multos formidat et ipse:
17  Insidiae, atque doli circumdant undique reges;
18  Improvisa adsunt, meminit quae nulla vetustas.

24  Vestra ope et aggrediens canerem, quonam omine fausto
25  Prima ille AKMETO risit carissima proles, 25
26  Qui post interitum genitoris patruus ipsum
27  Expulit a solio Mustaphas fraude, dolisque,
28  In sedem, eiecto Mustaphâ, OSMANUS avitam

VLADISLAVE, etenim replet tua gloria terras,
36  Nostros ad cantus vultum converte benignum,
37  Dextrae invicta tuae referunt qui gesta potentis,
38  Magnanime o Princeps, tua dum victoria fulsit
39   OSMANI in letho, totum est celebrata per

152  Nos sumus, heu! reges, nos nostrae caussa ruinae.
153  In pretio haud nobis heros, sed mollis ephebus,
154  Qui iam luxurie vitam corrumpit inertem,
155  Bella gerat, petimus, sapiens moderetur et aequus. 155
156  Crescant divitiae, contemnimus omnia iniqui,

183  Atque alacres properent, Caesar quocumque vocaret.
184  Dein iurans statuit sibi plus in honore futurum
185  Illum, belligerâ mage qui virtute niteret, 185
186  Imperii primas velle his et tradere curas,
187  Quos laudem in pugna tantum meruisse videret.

191  Solis ad occasum regnum atque extendere ab ortu.
192  Concilium tacite DILAVERO explicat istud,
193  Magno Veziro (3) qui iam multa agmina lecta
194  Impiger ante annum Eois deduxerat oris,
195  Atque a Sarmatico OSMANUM servaverat hoete. 195

195  Atque a Sarmatico OSMANUM servaverat hoete. 195
196  Hussenum officio Vezirum amovit et ipsi
197  Illum suffecit, pro se qui regna gubernet,
198  Hoggae (4) hoc propositum retegit, primoque Spadoni (5) ,
199  Et pietate suam quaerens praetexere mentem

6  Solvit ceratas, cui Titan igneus alas.
7  Excitus his stimulis cecidit combustus in undas,
8  Ausit qui alipedum Phoebi male flectere habenas,
9  Et satur idcirco famae, toto orbe subacto,
10  Flevit Alexander maius sibi deesse theatrum. 10

55  Munus, meque tuae laudis sincera cupido. 55
56  Edocuit ratio, dirus quâ Sarmata vicit;
57  Qui semel expertus mala praevidisse futura.
58  Quo mea verba petant, optas si noscere, dicam.
59  Unus sol caelis, unus sit Caesar in orbe.

Allicere adspectu, caecare et lumina amantum,
109  Illinit os fuco, donec formosa nitescat.
110  Dacus dux, speciem, qui a blando iudicat ore, 110
111  Illam sponte tuo proavo donavit habendam.
112  Cuncta haec diverso circum rumore feruntur,

121  Haud magna, in plures quae didita flumina rivos.
122  Vezirus tacuit, custos legum addidit ista.
123  Qui regni monui virtute extendere famam,
124  Nunc sociare illam divinis legibus opto.
125  Audi hinc consilium, tibi dat quod rite sacerdos. 125

Nulla etenim sobolem, te decedente, relinquis.
130  Ignosce, o Princeps, audax si forte loquutus. 130
131  Prodere qui refugit, verum non celat, at illud
132  Pandens nil metuit vitae discrimen adire.
133  Propositum ipse tuum, Veziri dictaque laudo,

Connubio et iungas tibi clarâ haud stirpe puellam, 140
141  Quaenam dira tuos torquebit cura nepotes,
142  Natorum et natos, et qui nascentur ab illis.
143  Sic reor illorum questurum quemque dolentem.
144  Sum frustra Othmanidûm claro de sanguine natus,

189  Uxorem hinc lectam, trahit ut tibi corda voluptas,
190  Duc tecum, ut valeat belli mulcere labores, 190
191  Et linque hîc socerum, regni qui flectat habenas.
192  Ipse tibi paries sobolem, nova ditia regna,
193  Te fratres contra teget ille, tuebitur urbem.

194  Illum nec metuas infidâ mente futurum,
195  Dum tam sublimi se ornatum spectet honore. 195
196  Scilicet Othmanidum qui non est stipite natus,
197  Fulmineum invidi non stringet Caesaris ensem,
198  Diliget at contra natos, quos, Caesar, habebis,

206  Incaute quemquam parce at iugulare, priusquam
207  Te plene efficiat securum mascula proles.
208  Hoc satis est domino, callet qui multa, potenti
209  Significare brevi: eoas si ducere ad oras
210  Agmina, mente sedet primum te reddere ab hoste 210

249  Vivus sit patruus, vivis cum fratribus unâ.
250  Haud sinat Omnipotens mortali vulnere laedam, 250
251  Qui semel hoc, ut ego, solio consedit avito.
252  Ut fuit ille prius, sum nunc evectus in altum,
253  Subditus ille mihi, fueram ceu subditus illi.

11  Moldavus his Princeps socium se milite lecto
12  Addidit, ille vias Millosti nempe gerebat,
13  Qui dubium virtute foret, vel sorte, Liburno
14  Litore prognatus, dudum regnabat ad Istrum.
15  Cura illum stimulans urget componere foedus 15

20  Ardua tollit ubi caput urbs sua moenia ad Hebrum, 20
21  Threicio modulante sonos testudine vate,
22  Attonitus rapidis qui crebro constitit undis,
23  Eius quemque ferunt audito carmine dulci
24  Fontibus e septem undas effudisse liquentes,

35  Totque alii peperere armis regalia sceptra, 35
36  Aeternum ut mereat nomen Kobilius heros
37  Cassoviae in campis qui Muratum ense peremit,
38  Grandibus et coeptis regali nomine clari
39  Marci vivat adhuc insignis gloria parta,

personet alte,
48  Et quocumque volet Scanderbegi inclyta fama,
49  Othmanicae eversor gentis qui fulget ubique.
50  Nec te praeteream Butor Sigmunde, cruento 50
51  Qui saepe Odrysias fudisti marte phalanges.

49  Othmanicae eversor gentis qui fulget ubique.
50  Nec te praeteream Butor Sigmunde, cruento 50
51  Qui saepe Odrysias fudisti marte phalanges.
52  Aut vos non memorem celebrandos semper in aevum
53  Sarmatiae reges, clarant quos grandia coepta.

53  Sarmatiae reges, clarant quos grandia coepta.
54  Te Sigismunde canunt hoc ternum nomine, regem,
55  Prìma in Sarmaticis fulges qui gloria campis, 55
56  Quod tentata prius Germano a Caesare frustra
57  Nunc tibi praecingit frontem data iure corona.

Osmani valeant fato superesse perempti.
75  Deficiunt vires, mihi si tua gratia desit, 75
76  Partibus Arctois Iovis ales qui äera tranas,
77  Adsis mî, facilisque iuves tua gesta canentem;
78  Orpheus nam si iterum vitales carperet auras,

141  Solem et prospectat Nicopolis alta cadentem.
142  Haec procul haud distat Traiano a ponte, coercet
143  Qui lati tumidas Istri centum arcubus undas.
144  Aevo depereunt reges, et nomina regum,
145  Grandia facta manent totum celebrata per orbem. 145

165  Quin vadentem ultra torquet magis anxia cura, 165
166  Proterere ossa suae gentis nam cogitur ipse.
167  Qui potis immanes stimulos mulcere doloris,
168  Odrysias mirans clades, quo lumina flectat?
169  Latâ in planitie Osmani quam exercitus

2  Legatus cupido dedit haec responsa petenti:
3  Audire est miserum, et lamentabile casum,
4  Qui tangat pietate homines, genus omne ferarum,
5  Vicerit Odrysias acies ut nempe Polonus, 5
6  Moesta at quae referam tibi nunc, haec ipsa cruenta

Thracius at Princeps posuit tentoria ad austrum,
77  Ortu Bossenus, Iiusuf nomine dictus,
78  Latum qui pontem super Istri straverat amnem.
79  Quinquaginta virûm ducebat millia in armis.
80  Quoquo ibant turmae, vastabant omnia flammis. 80

82  Epiri laevâ Scanderus stabat at heros:
83  Bis sex mille viros inimico sanguine potos,
84  Qui se iactabant, in bellum strenuus egit.
85  Primus cum sociis aggressus castra Polona, 85
86  Sese queis profugus Millostus iunxerat,

141  Gens adsueta vias populari, et vivere rapto,
142  Cui mos est gladium clavumque, et spicula ferre.
143  Qui Iordanis aquas potant, deguntque Idumeâ,
144   Osmano innumeros equites misere volentes: 145
145  Quisque habilis

146  Pene carens habitu, firmo nec robore praestans,
147  Falso heros, vero sed nomine latro scelestus.
148  Millia multa Arabum, nullâ qui sede morantur,
149  Iuxta aderant, adsueti agros vastare rapinis, 150
150  Et furtim potius, quam vi subducere praedas.

155  Hi laudem soli pepererunt signa sequentes
156  Invidi Dilaveri in certamine diro,
157  Contra aquilam arctoam qui audentior iret in hostes,
158  Coniugis effigiem suspensam ad colla ferebat.
159  Hunc regis nato Persarum victor ademit 160

167  Imperium ut regeret, Caesar mox sustulit illum.
168  Nec procul Armenii densos posuere maniplos,
169  Alipedes ducunt, macro qui corpore praestant; 170
170  Arcus et plenas gestant post terga pharetras,
171  Dextrâ Indos calamos, praefixa et cuspide longos.

178  Agmina belligerum sunt candida signa sequuta.
179  Lumina nunc iacta, primus quâ surgit Eous. 180
180  Sublimem ad montem, latum qui prospicit aequor,
181  Illic tendebat bello metuenda virago,
182   Inclyta Mogolis proles Socolizza

237  Deiectis animis manet auri sacra cupido.
238  Illic Taurorum fixit tentoria Princeps,
239  Qui Scithiae innumeros duxit bellacis alumnos, 240
240  Nocte, dieque errant, loca plana, atque edita lustrant,
241  Vastant, diripiunt, abducunt rapta feroces.

249  Se posuere loco? numeret quis sidera caeli? 250
250  Par erat Oceano Turcarum exercitus ingens,
251  Litora qui nescit, submersum ut devoret orbem,
252  Undique verte oculos circum, quos prospicis, agri
253  Milite lecti olim, siccis nunc ossibus albent.

ARGUMENTUM.
1  Caesaris a misso legato tristia fata
2  Krunoslava audit dilecti coniugis, arte
3  Captus, et insidiis duro qui carcere languet.
4  Solum ad certamen Socolizzam hinc provocat, illum
5  Incolumem ut servet sic libertate receptâ.

55  Tractare haec virgo teneris adsuevit ab annis. 55
56  Laudis amans, semperque premens vestigia patris,
57  Latis qui rapidum terris dominatus ad Istrum,
58  Opposita Odrysiis lecta agmina multa tenebat.
59  Iam sua quum lucis venisset nata sub auras,

76  Filiolae genitor parili virtute maritum
77  Heroem adnuerat Korevskum, clarus ubique
78  Qui laude armorum, maiori et robore posset
79  Subiectas gentes regere, et defendere fines.
80  Moldaviae interea Princeps desciverat alto 80

113  Offendit sonipes, ruit ille effusus in aequor,
114  Tunc ex insidiis erumpens hostis iniquus
115  Aggreditur lapsum, novit qui protinus illum. 115
116  Impavidus valide contra sed nititur heros,
117   Quumque furit, caeditque ruens, ferrumque coruscat,

per, atque armos ardet color aureus illi,
173  Argenti et media signum breve fronte nitescit.
174  In clypeo apparet phoenix, qui exuritur igni, .
175  Solem suspiciens ubi sculpta haec verba leguntur: 175
176  « Igne tuo exustus vivam post fata superstes: »

181  Ut candore nives, cursu sic anteit auras.
182  Caelatumque suo libycum fert aegide barrum,
183  Aethere splendentem lunam qui fronte veretur
184  Hisque notis « solam te coram volvor adorane, »
185  Parte hac Osmanus sectatur lumine amantem, 185

187  Me sine quo properas, clamans, an nescia forsan,
188   Quum certamen inis, laceres mihi pectore corda?
189  Nam qui te vincet, me captum victor habebit,
190  O mea lux animae, cordis regina, voluptas? 190
191  Parte alia Princeps hac gaudet sorte Polonus,

219  E nube adversâ sol ut fulgentior exit,
220  Sic veluti soles ambae fulsere sub armis. 220
221  Illas qui spectat, trahit et suspiria nulla,
222  Aut numquam exarsit, gelido est aut frigore cretus.
223  Insolita attonitae specie obstupuere catervae,

258  Illius meminit celebrata, et grandia gesta,
259  Atque equitem cursu praestantem mittit ad ipsam.
260  Qui proprium nomen, caussam et quae inducat adire 260
261  Sarmaticum Regem, comis denunciet illi.
262  Progressa hinc celerat bellatrix inclyta, volvens

264  Dein sistens, roseis pandens atque ora labellis
265  Legatum adloquitur leni, vultuque benigno, 265
266  Excipit adsimili illam qui ratione, modoque.
267  Martia bellatrix duxit suspiria corde,
268  Lumina blanda licet, pulchra atque ostenderet ora,

273  Cura meum pectus dudum quae vexet acerba,
274  Namque meus languet captivo compede coniux,
275  Idque est turpe viro, liber qui in luminis auras 275
276  Editus est domini iura exercere vocatus.
277  Collo ferre iugum qui adsuevit, vincula gestet,

275  Idque est turpe viro, liber qui in luminis auras 275
276  Editus est domini iura exercere vocatus.
277  Collo ferre iugum qui adsuevit, vincula gestet,
278  Sarmatiae ducibus libertas carior auro.
279  O dux, hinc oro mihi verum edissere: coniux

18  Si quod me ditem reddit, terra impia condit?
19  Quid mihi, quod gentes teneo ditione potentes,
20  Si tabet captus, qui pectore regnat in isto?
21  Quid mihi sol rutilans, qui litore surgit eoo,
22  Si mea lux tenebris absconditur arcis opacae?

19  Quid mihi, quod gentes teneo ditione potentes,
20  Si tabet captus, qui pectore regnat in isto?
21  Quid mihi sol rutilans, qui litore surgit eoo,
22  Si mea lux tenebris absconditur arcis opacae?
23  Sed quid aio? est iugis lux, quâ sol parte refulget.

91  Proque tuis lacrymis fluat hosticus undique sanguis,
92  Pelle, invade, urge, ferro populare, vel igne.
93  Dextrae qui vigiles, quaenam ardua valla resistent?
94  Tartareas valido superares robore portas.
95  Horrens castus amor saevi discrimina belli 95

162  Nec te cura minor torquet peragratus eoum
163  Lites, et occiduam, quanam nunc parte moretur
164  Nigrans ille spado, primo qui in flore puellas
165  Undique collegit pulchras, et Caesare dignas. 165
166  Virgineum adducens coetum, fletuque sequentem

parere, tumentes
23  Imposito fluctûs immani ponte coercens.
24  Quid linquis demens, humana superbia, inausum?
25  Viribus anne tuis compesces aequoris iram, 25
26  Gurgite qui vasto vorat urbes, lataque regna,
27   Quum tumet unda furens, volvitque ad litora fluctus?
28  Hoc pelago nabat iuvenes pulcherrimus inter
29  Virginis egregiae succensus amore

vocabat,
34  Quos lacrymae haud tangunt, corde et suspiria ducta.
35  Hinc fato cessit spumantibus obrutus undis. 35
36  Interea Tenedos portu dux ille Spadonum
37  Provehitur, Danaûm qui olim, ceu fama, triremes
38  Abdidit, et Troum excubias, irasque fefellit.
39  Hinc Lemnum, Lesbumque legens adlabitur oris
40  Ipse Chios, quae iura dabat sibi libera quondam. 40
41  Mauros

106  Mole at disiectâ cecidisse hinc fulmine stratos.
107  Exemplum hoc memoret demens audacia vulgi,
108  Qui nimis alta petit, ruit alto a culmine ad ima.
109  Verum dum KISLAR secat haec vada salsa carinâ,

128  Fors tua non soboles, magno quae laudis honore
129  Condidit et leges, vitae praeceptaque liquit?
130  Nonne tui heroes nati, qui milite pauco 130
131  Eoas gentes potuere, et subdere regna?
132  Illane tu propriae doctrinae laude superba,

172  Impulit Hesperias gentes quod Caesaris ira,
173  Clari ubi Romulidae strati, victique fuere;
174  Qui sibi tot populos armis tenuere subactos
175  Nulla illos valuit superare potentia terris. 175
176  Caussa ipsis tantum propriae est tribuenda ruinae.

8  Delicii cumulus, cordis ineunda voluptas,
9  Splendida meta oculis, fragrans mel dulcius, ore
10  Quod qui avido libat, non sentit amara venena, 10
11  Blanda animi requies, ubicumque et sola cupido.
12  At si haec forma potens stirpi sit iuncta vetustae,

21  Iam te reginam, sponsamque elegit habendam,
22  Sed tibi dum fauste ridens fortuna propinquat,
23  Adducens niveum solem, qui fulget ab arcto,
24  Ah sine parvus oler, tenui qui palmite ludit
25  Blanda tuo e sylvâ splendori carmina pangat. 25

22  Sed tibi dum fauste ridens fortuna propinquat,
23  Adducens niveum solem, qui fulget ab arcto,
24  Ah sine parvus oler, tenui qui palmite ludit
25  Blanda tuo e sylvâ splendori carmina pangat. 25
26  Sponso haud victrices lauros, sed te invidet unam

hostili Milos, et Lazarus unâ
69  At Ianko, et Lauso dumtaxat vita manebat,
70  Qui miseri fuerant genitoris dulce levamen; 70
71  Et quos plus oculis caros longaevus habebat.
72  Sors adversa brevi rapit illi, et tempore eodem,

in bello, cadat hostis et ense peremptus. 75
76  At fera mors Lausum patriâ prosternit in aede,
77  Qui patrem adpellans patris inter brachia obivit.
78  In lacrymas senior tum solvi caepit amaras,
79  Nec fletu parcens

Lupus, at cognomine Branco.
213  Hoc genitore satus Princeps Gèorgius ille,
214  Mysos qui rexit soceri post fata superstes,
215  Altera Mara fuit cui filia, et uxor Irene. 245
216  Illam deperiit Caesar,

338  Huc celer, huc propera, tibi fors pietate superbam
339  Hanc turbam dabitur, lacrymarum atque imbre movere,
340  Fors qui luce carent oculi, niveique capilli 340
341  Barbaricum excutient illorum corde rigorem.
342  Aut heu nullus adest, dextram qui tendat amicus,

340  Fors qui luce carent oculi, niveique capilli 340
341  Barbaricum excutient illorum corde rigorem.
342  Aut heu nullus adest, dextram qui tendat amicus,
343  Me quoque liquisti, genitor, spes una superstes.
344  Dum sic prosequitur lacrymando virgo querelas,

362  Et belli coepto curas praetexit amoris,
363  Consilium retegens ductor sed callidus unum
364  E fidis mandat, lustret qui pura Polona,
365  Et circum pulchram bellatricem undique quaeret, 365
366  Cum coetu audierat quam illâ regione vagari,

29  Fulmineum lateri Princeps accingitur ensem,
30  Fronte gerit galeam signis, cristisque decoram, 30
31  Acrem flectit equum, qui anteibat cursibus auras.
32  Haud secus adparet, primo quum fulget eoo
33  Auricomus Titan, medium conscendit et axem.

37  Vestibus ornatis, rutilisque effulget in armis.
38  Sit puer ille licet, virtutis lumine claret.
39  Iunior et Stephanus, fratri qui proximus adstat,
40  Antiquum flagrat gestis extendere nomen; 40
41  Dum nivei aeripedis spumantia lora coercet.

61  Per te pastor oves secura ad pasqua ducit,
62  Atque viatori quacumque est semita tuta.
63  Qui prius acer equus spumans hinnitibus auras
64  Implebat, patulis efflans e naribus ignem,
65  Mansuetus pratis nunc gramina carpere gaudet, 65

139  Inlustres matres raptas ante ora fuisse,
140  Nec te foemineis illas potuisse lacertis 140
141  Eximere, herois qui laude extolleris altâ.
142  Virginei coetus solemnia festa rapinis
143  Ne sine turbari, celebras quae in sede paternâ.

et memorat, quanam servaverat arte.
269  Tam specie at fulget licet irâ accensa furenti,
270  Ut quemcumque virum rapiat, qui proximus adstat; 270
271  Effugere a divo nec posset lumine Princeps,
272  Ni grave consilium constanti mente sederet,

patrias sedes coetu stipante petivit;
323  Perque viam occurrit Kislari nuncius ater,
324  Frontem qui curvans Turcarum more vetusto
325  Expedit ore brevi Osmani mandata facessens. 325
326  Propositum nempe illi Orientis tendere ad oras,

tendit ad urbem,
3  Grandia coepta canit, laetâ stipante cohorte,
4  Huc simul advenit legatus Caesaris Ali,
5  Aulam qui ingressus Regum simulacro tuetur.
1  At Socolizza gravi iamdudum saucia curâ,
2  Rursus ut Osmani

19  Talibus auditis Princeps festinat ad urbem,
20  Sublimesque in equis socii comitantur euntem. 20
21  Ante illum interea qui vates ibat ephebus,
22  Ut leniret iter, carmen sic promsit ab ore:
23  Ad bellum Osmanus collecto milite surgit

Nicopolis urbe
78  Hinc tua constituant victricia signa, iubeto,
79   Marcus ubi, et Michael, clarent qui grandibus orsis,
80  Carmine grandiloquo celebrantur ubique locorum. 80
81  Cassoviae sublimis equo discurre per arva,

parte: hîc Princeps Gèorgius, almaque Irene,
85  Laevis iactati fatis habuere sepulchrum 85
86  Et sacri manes, qui noctu saepe vagantur,
87  Viso hoc pacati se iungent ossibus ultro.
88  In binas acies densa agmina divide solers;

ferret, lecta, in statione manebat:
140  Ast ubi Kosaceum ductorem sponte datarum 140
141  Percepit vigiles, qui se comitentur euntem,
142  Protinus absque ullo procedens ille timore,
143  Varsoviae ad campum citius devenit apertum.

148  Sarmatiae Rector Sigmundus divite pompâ,
149  Caesaris exciperet legatum scilicet illo
150  Conspicuo in coetu, pacem qui exposcere venit. 150
151  Sic ruit in praeceps, hostem qui despicit audax.
152  Eoas cupiens Osmanus tendere ad oras

149  Caesaris exciperet legatum scilicet illo
150  Conspicuo in coetu, pacem qui exposcere venit. 150
151  Sic ruit in praeceps, hostem qui despicit audax.
152  Eoas cupiens Osmanus tendere ad oras
153  Donis sollicitat, quem spreverat ense minaci,

Arboreae frondes caput illi rite coronant,
209  Ipse etenim e sylvis in rura induxit, et urbes
210  Agrestes populos, Leki qui deinde vocati. 210
211  Hinc Cracus adparet proprio de nomine dictam
212  In manibus gestans urbem, quae clara,

225  Et patriae e caris expellere finibus hostem. 225
226  At quem opifex finxit sparsis per colla capillis,
227  Cui crux in manibus, caelum qui lumine spectat,
228  Hic Micislavus, lustrali fonte superbam
229  Qui prior immersit frontem, Christique professus

227  Cui crux in manibus, caelum qui lumine spectat,
228  Hic Micislavus, lustrali fonte superbam
229  Qui prior immersit frontem, Christique professus
230  Dogmata Christiadum fidei nova regna paravit. 230
231  Illius soboles Boleslavus surgit at

230  Dogmata Christiadum fidei nova regna paravit. 230
231  Illius soboles Boleslavus surgit at inde,
232  Qui solio residet sacro diademate cinctus,
233  Quique habuit primus regale a Caesare nomen,
234  Insculptaeque notae memorant, ut vinceret ille

255  Illustri proprium domuique reliquit habendum, 255
256  Aegide fictus eques, loricâ tectus ahaenâ,
257  Fertur qui rapido dum cursu, torquet acutum
258  Ensem utraque manu, mage diro ut sauciet ictu.
259  It comes huic soboles clari generosa parentis,

261  Odrysiae cladis signum, testisque ruinae.
262  Exprimit effigies spirantem flore iuventae
263  Heroem, qui fertur equo, pinumque coruscat,
264  Desuper atque notae manifestâ in luce refulgent:
265  «Hic Vladislavus Turcarum victor,

in caede paratae.
269  Hinc niveo adparet ductum de marmore signum,
270  Hisque notis sculptum: «Rex hic, qui robore miro 270
271  Germanos vicit, Turcas stravitque timendos»
272  Ficta aquila aspicitur, scuto quae gestat olivam

277  Huic prope consequitur Sigmundus nomine primus,
278  Laurus, oliva ornant regis diadema potentis,
279  Qui pace, et bello meruit sibi praemia laudis.
280  Dacos namque, ducem vicit Moschumque Basilum. 280
281  Alter Sigmundus succedit, fronte

280  Dacos namque, ducem vicit Moschumque Basilum. 280
281  Alter Sigmundus succedit, fronte serenâ,
282  Nomen qui Augusti meruit, quum sceptra tenebat,
283  Ficto equiti in scuto Iovis ales proximus adstat.
284  Victor coniunxit Livones namque

Battor Stephanus, nomen sat discere, vulgat
288  Gloria nam reliquum, terris et fama superstes.
289  Qui circum aggesti armorum tolluntur acervi,
290  Sunt raptae exuviae Russenis, atque Borussis. 290
291  Multa alia extabant regum simulacra, videri

regem sequitur, primosque meretur honores, 300
301  Alterius spatiis proceres utuntur adulti,
302  Cuncta accedentum referunt qui nomina regi.
303  Rex sedet extremâ, legatos excipit illic,
304  Et regni cogit praeclarâ laude senatum.

307  Obvius occurrit regis mandata facessens
308  Illi Sborovskus solerti mente, ducemque
309  Qui caussam adventus totâ vulgaverat urbe,
310  Comiter adloquitur, mediâque moratur in aulâ. 310

60  At stupet attonitus, ducibus praecedere spectans 60
61  Solâ forte virum montana in parte morantem,
62  Hispidus, et villis qui obductus pallida monstrat
63  Ora, genasque, cutem, macie tabetque senili,
64  Nudatisque crucem pedibus gerit ille verendam,

68  In bello a tali iuvet an sperare salutem?
69  Olii subridens Sborovskus reddidit heros.
70  Haud quidquam metuit, summo qui nomine fidit. 70
71  Vir licet illustri cretus sit sanguine, mundi
72  Fastum despexit contentus paupere victu.

80   Quumque alii pugnant, solvit pia vota, precesque: 80
81  Nunc age ductores specta, dum nomina pando,
82  Aspice qui clypei vinctum tenet aere leonem,
83  E viridi galeam praecingit fronde comantem,
84  Thoraci viridem pallam et supponit ahaeno,

83  E viridi galeam praecingit fronde comantem,
84  Thoraci viridem pallam et supponit ahaeno,
85  Par color alipedis, flammas qui naribus efflat. 85
86  Hic Radovilskus, agens qui per loca dissita longe
87  Huc ternas acies Alemano a litore venit,

84  Thoraci viridem pallam et supponit ahaeno,
85  Par color alipedis, flammas qui naribus efflat. 85
86  Hic Radovilskus, agens qui per loca dissita longe
87  Huc ternas acies Alemano a litore venit,
88  Qui pone at subeunt tecti thorace, ferentes

86  Hic Radovilskus, agens qui per loca dissita longe
87  Huc ternas acies Alemano a litore venit,
88  Qui pone at subeunt tecti thorace, ferentes
89  Hastas, sunt equites missi de gente Borussâ.
90  Ignivomam hinc turbam Pomeranos aspice, longos 90

100  Turba sequens arcus, immanes gestat, et hastas, 100
101  Quam Radagostus misit, clarumque Smolencum.
102  Aspice ductorem, torquet qui strenuus hastam,
103  Et gerit aeratâ flavas in casside cristas,
104  Aurea uti vestis, phaleris color aureus, ornant

Et, quo vectus, equum flavae, vittaeque comantes, 105
106  Ille est Samoskus celebratus laude perenni,
107  Errantes Scythiae populos qui robore vicit.
108  Tres agit heroum turmas fulgentibus armis,
109  Diversi adspectus, metuendas hostibus aeque.

117  Parmas, tela manu gestant, laterique bipennes.
118  Mirare hinc illum, niveae cui in casside plumae
119  Undant, alipede et niveo qui fertur anhaelo.
120  Subdit legatus, quem monstras, nosco, Senanus 120
121  Ille est pol Michael Rector, qui

qui fertur anhaelo.
120  Subdit legatus, quem monstras, nosco, Senanus 120
121  Ille est pol Michael Rector, qui robore miro
122  Primus in arma ruens nos contra praelia inivit.
123  Illius ignitos oculos sic volvit imago,

Carolus est Vilnae dux Kadevikius ille,
163  Quem rex, quem merita distinxit laude senatus,
164  Grandia qui tacita meditari mente videtur.
165   Krunoslava subit Korevski strenua coniux, 165
166  Clarum quae

173  Et vestem induitur roseam, fulgetque sub armis?
174  Subridens retulit ductor, quam cernis, amici
175  Illa est effigies, lateri qui proximus adstat, 175
176  At quinam reliqui? poscit legatus, et alter
177  Subdit, sunt regni proceres, primique dynastae,

huc illuc volvitur heros,
220   Adcumulat strages, fugientibus instat acerbus. 220
221  Dux videt Osmanum, refugas qui ad praelia turmas
222  Impellit, queis nulla fides, quae haud iussa facessunt.
223  Mirari effigies reliquas pudor occupat illum,

238  Quod Rex primaevo dimittit rite ministro.
239  Cuncta fidem monet hoc legati dicta merere,
240  Lumina qui ad Regem tollens sic ore profatur. 240
241  O Rex digne, omnes reges superare timendos,
242  Sis felix, faustusque diu, tibi pareat uni

245  Haudquaquam populos sic fortunata corona. 245
246  Te laus sola manet, tibi debita fama perennis,
247  Othmanidum Caesar, reges qui maximus inter,
248  Et prior adsuevit cuicumque indicere bellum,
249  Quod tibi legatum dimittit poscere pacem.

249  Quod tibi legatum dimittit poscere pacem.
250  Scilicet est mirum nullo umquam tempore visum, 250
251   Quum Caesar, magno qui nunc dominatur in orbe,
252  Exosus bellum, gladium discingere tendat,
253  Posthabitâ et colitur quae terris undique famâ,

LIBER XII. ARGUMENTUM.
1  Byzantum ingreditur legatus Caesaris Ali,
2  Adfert compositae pacis qui foedera secum.
3  Krunoslava viri sequitur perquirere casus,
4  Carceris antra subit, fraude at decepta scelestâ
5  Sese

27  Decepta heu! planxit, pondus nec profuit auri,
28  Nam ducis haud potuit Risvani vincere corda,
29  Qui numquam cessabat inexorabilis, acer
30  Carcere tabentem multo custode tueri. 30
31  Hic propriâ geminas servabat in aede puellas,

datus est custos rugosâ fronte, nigerque
44  Deformisque spado, Bekir cognomine dictus,
45  Tingit purpureo qui pallida labra colore, 45
46  Nigrat iam niveos crines, et laevigat ora,
47  Gemmis, ac baccis onerat candentibus aures;

56  Virginis ast aurum pertentat pectora visum
57   Bekirum hinc poscit, quis sic ditaverit illum,
58  Qui Krunoslavam iuvenis sub tegmine ficto
59  Innuit, atque suo patruo ipsam saepe tulisse
60  Munera Caesarei legati nomine subdit. 60

64  Sit voti compos, gemmis licet expetat illa
65  Donari, adspectu mage pulchro languet, hebescit. 65
66  Quippe fuit sapiens, Veneris qui tempore prisco
67  Auri tela dedit nato, cornu, atque pharetram;
68  Quandoquidem terris nusquam locus abditus extat,

79  Namque aurum, et baccas candentes optat habere,
80  At mage miratur comptos, flavosque capillos, 80
81  Qui nivei, et dentes, conchae velut, ore renident.
82  Illa his corripitur, tacito atque exaestuat igne,
83  Nescia fallaci quidnam sub veste tegatur.

137  Namque fuit captus, famam et iactura peremit;
138  Proditus a sociis, campo non victus ab hoste,
139  Exin dux clarus, qui grandia coepta peregit,
140  Compedibus vinctus tenebroso in carcere languet. 140
141  Credita fida meo patruo est custodia

140  Compedibus vinctus tenebroso in carcere languet. 140
141  Credita fida meo patruo est custodia turris,
142  Laudem qui domini retur feritate mereri,
143  Grati animi officium trux obliviscitur ille.
144  Hinc caeco in barathro poenas, durosque labores,

161  Pulchra spopondisti mihi quae, dilecte, petenti,
162  At mage quod cupio mihi dona cordis amorem,
163  Qui me felicem, qui ditem reddet et unâ.
164  Haec vix effatur, subito ceu turbine raptam
165   Calinkam abduxit genitor,

161  Pulchra spopondisti mihi quae, dilecte, petenti,
162  At mage quod cupio mihi dona cordis amorem,
163  Qui me felicem, qui ditem reddet et unâ.
164  Haec vix effatur, subito ceu turbine raptam
165   Calinkam abduxit genitor, dextrâque

199   Quum decus omne meum, tua et oblivisceris orsa:
200  Belligera ast ubinam mea virtus? parco querelis. 200
201  Qui nequit ulcisci, lacrymas effundit inanes,
202  Quodque meum, haud patior, sibi quisquis vi agroget alter,
203  Unguibus atque sagam

81  Sic VLADISLAVUS Turcarum castra subegit.
82  Et nos devicit SIGISMUNDUS supplice voto.
83  Nos vexare Deus, qui nullo destitit aevo,
84  Aligerûm invadat MICHAEL nos agmine iussit,
85  Et caeli auspiciis, vi vis fuit unde subacta, 85

77  Et me Caesareâ versari cogis in aulâ,
78  Ipse meâ dextrâ, numquam at petieris amore,
79  Qui solum in caro gaudetque, vigetque parente.
80  Virgineo e coetu mage pulchras selige amantes, 80
81  Quae tibi devinctae tibi fidae

88  Ast animi motus virtus supereminet omnes,
89  Caesaris atque manet generoso in pectore victrix.
90  Nempe voluptatem qui vincere nesciat, ille 90
91  Sub propria haud callet populos ditione tenere.
92  Virginis hinc votis indulgens Caesar ab ore

patrem est pietas, retegis quam pectore toto. 100
101  Si quando duros inter nitet illa labores,
102  Aequiparat solem, nigras qui dissipat umbras.
103  Fac illum invenias gaudentem munere vitae,
104  Laetitiâque fremat rursus te sospite visâ.

239  Tu mea cura vetus, posthac et sola manebis,
240  Quod tibi saevities Risvani monstrat aperte, 240
241  Qui me tot poenis numquam pressisset acerbis,
242  Mecum connubio natam si iungere vellet.
243  Quod tamen illa meos doluit miserata

LIBER XV. ARGUMENTUM.
1  Bellantes inter Turcas, aciesque Polonas
2  Nunciat Osmano dux ictae foedera pacis,
3  Qui sibi uti sponsam Socolizzam iungit amatam,
4  Korevskum e vinclis unâ cum coniuge solvit,
5  Et parat eoas cum milite tendere ad oras.

hinc laude, professus
20  Illum vi reliquas, et robore vincere gentes, 20
21  Caesari et adsimilem dumtaxat posse vocari,
22  Qui pace, et bello famâ supereminet omnes.
23  Humanosque modos regis, sanctique senatus
24  Commendat, regis natûm at mage tollit ad astra,

cupidi nomenque decusque
63  Promite, non ficto tegitis quos pectore sensus,
64  An iuvet, an deceat nunc hostem solvere talem?
65  Tunc qui consilio reliquos supereminet omnes 65
66   OSMANO pronus DILAVER subdidit ista.
67  Post noctis tenebras splendet sol aureus

67  Post noctis tenebras splendet sol aureus aeque.
68  Caesaris an nebulam formidet gloria splendens?
69  Sol ille, eois rutilans qui surgit ab oris,
70  Qui niveis totum radiis amplectitur orbem, 70
71  Et licet obscurâ tegat illum nube procella,
72  Deficit haud

sol aureus aeque.
68  Caesaris an nebulam formidet gloria splendens?
69  Sol ille, eois rutilans qui surgit ab oris,
70  Qui niveis totum radiis amplectitur orbem, 70
71  Et licet obscurâ tegat illum nube procella,
72  Deficit haud umquam, mage sed post nubila fulget.

116  Aerea cardinibus revolutis ianua clausit.
117  Ingenium, atque fidem RISVANI laudibus effert
118   OSMANUS, sprevit qui ditia dona, precesque,
119  Officium functus, quod Caesar credidit illi.
120  Hinc iubet educi captivum carcere utrumque, 120
121  Et

124  Caesareum accedens solium sic ora resolvit.
125  Maxime Rex regum, mundi quem regna verentur, 125
126  Diruere in verbo potis es qui obstantia quaeque,
127   KISLARI monitu hîc adsum, tua iussa facessam,
128  Meque impellebat vis imae ut torrida flammae,

149  Horrida et ad caelum flammarum incendia volvit,
150  Virginis adspectu sic percitus ille venusto 150
151  Igni corripitur, pridem qui corde latebat;
152  Et stupet attonitus radiantia lumina vultu,
153  Fulgere, uti eois surgens sol aureus oris.
154  Hinc

degener inclyta proles,
188  Heroum seriem virtute educta recensens.
189  His dictis virgo suffunditur ora pudore,
190  Auget qui speciem vultus, redditque decoram. 190
191  Libertatem unâ, propriumque amittere honorem
192  Haud magis illa timet, vera est nam Caesaris uxor,

formosas credidit esse, · 210
211  Captivas thalami geminas sociavit honori,
212  Iussit et insolito celebrari luxu hymenaeos,
213  Qui decora aequarent dilectae coniugis alta.
214  Caesaris ad nutum RISVANUS iussa capessit;
215  Carceris in barathrum descendens cardine verso, 215

229  Tunc libertatem se nactos esse videntes
230  Callem arctum scandunt, et dulcia gaudia carpunt. 230
231  Compedis aeratae dux qui vestigia servat,
232  Multaque perpessus curis urgetur acerbis,
233  Vix gressum tendit lassus, procedit et ultra.
234  Nunc miser

votis communibus ultro.
308  Claro namque rapit miranda ut lumine virtus,
309  Dulci vi superat sic corda inimica frequenter.
310  Testis qui fueram gestorum, laudibus illa, 310
311  Ceu meruere, canam totum vulganda per orbem.
312  Vivet vestra fides longo memorabilis aevo,

42  Caesarem et incusant scelerato crimine cuncti.
43  Ianicerum senior tunc has dedit ore querelas:
44  Illa ego, qui durae transegi tempora vitae
45  Bella cruenta gerens, quoquo sol lumine splendet, 45
46  Esurie heu! pereo, longis confectus et

48  Praemia quae nostri meruissent ferre labores.
49  Alter Spahiadum questus mox subdidit istos.
50  Ad latus Osmani fueram qui eductus in aulâ, 50
51  Et me praeclaro iactabam munere functum,
52  Nunc me dedecorant ceu servum verbera dira,

71  Cunctandum haud nobis, nos fortior opprimet omnes
72  Vis unita secus, temnens temnatur, acerbe
73  Qui iugulare suos voluit, iuguletur is ante.
74  Surgentes clamant cuncti, mora nulla ruamus,
75  Strictus nos omnes minitatur perdere mucro. 75

112  Caesaris, anne sumus collecti e rure bubulci?
113  Audeat atque aliquis vi sese opponere an illi,
114  Et qui nulla tulit pro claris proemia gestis,
115  Improbus iniustas de Caesare ferre querelas, 115
116  Illi quum vires debentur, vitaque nostra?

143  Nec vis ulla meum posset cohibere furorem,
144  Quin mortem temnens prostrarem morte scelestum,
145  Nam qui servitio natalem vindicat urbem, 145
146  Caedentem, aut caesum manet hunc par gloria facti.
147  Si iuga nos cohibent, nostri quae habuere parentes,

147  Si iuga nos cohibent, nostri quae habuere parentes,
148  Non est libertas quaerenda incognita nobis.
149  Caesaris arbitrio qui obsistit, Caesaris illum
150  Extolli ad solium vi tendere detegit audax. 150
151  Vesanae o facinus mentis, proh dedecus ingens!

Osmanum contra, legit quos ille ministros
170  Consilii auctores, tantum nos odimus istos. 170
171  Te duce non equidem, qui nos moderetur, egemus.
172  Quo vis carpe fugam, nos nostra tuebimur ipsi,
173  Nec longûm effugies, quia te nostra arma

192  Protinus adsurgens se volvit, turbine diro
193  Percitus haudquaquam, nec fractus corda timore,
194  Certus qui fuerat, sua magna potentia plebis
195  Quoscumque insanos valeat compescere motus. 195
196  Illi tunc Iahius demissâ voce loquutus

208  Illi sic Caesar mentemque animumque retexit.
209  Mi proavi imperium pepererunt ense potenti,
210  Et nimium est audax, solio qui Caesaris instat. 210
211  Quo ruitis quondam pedites, equitesque fideles?
212  Retro ferte gradum, iubeo ceu ferre, rebelles!

22  Gratum audire mihi, quid sentiat unus, et alter;
23  Vestris imperium dictis confidit, et orsis.
24  Succumbit, fidens qui sese consulit unum.
25  Hic tacuit Caesar, Dilaver protinus infit: 25
26  Maxime Rex regum, gladio metuende potenti

35  Imperii est solidum fulcrum, columenque recentis. 35
36  Haud aequo Caesar dicendus iure tyrannus,
37  Periuri sceleris poenas qui sumit acerbas.
38  Improba cuncta queunt ignoscere crimina Reges,
39  Laesa at maiestas ignoscit crimina numquam.

66  Iam pridem proceres miscebant cuncta tumultu,
67  Caesarem at adversum nemo tulit arma scelesta,
68  Evectus solio qui iure sedebat avito,
69  Quemque tuebatur proavûmque, atavûmque potestas.
70  At meminisse vices satis est quas vidimus olim, 70

84  Crebro ictu donec radices eruat imas.
85  Et leve sic magnum cursu deducere flumen, 85
86  Rivos avertas si, qui illabuntur in amnem.
87  Hinc mea quam pando sententia certa, rebelles
88  Exortos motus cohibendos vindice poenâ.

tutentur quae non formido, metusque.
93  His fatis tacuit Dilaver, suscipit alter
94   Hussenus dictus, qui talia subdidit ore:
95  O reges inter praeclare, ac maxime Caesar, 95
96  Cuius et imperium totum complectitur orbem,

106  Cuiusque, at notum, sedet haec sententia menti,
107  Ut temet serves, maneatque potentia firma,
108  Qui semel evexit caput, est fas sternere ut hostem.
109  At dubito, an potior pro crimine poena severa,
110  Sit veniae an munus, mitis

166   Obiicies mundi; fundis de rure bubulci
167  Auxilium anne ferent, occasi atque arma retundent?
168  Nocte viatori num qui insidiatur, ut aurum
169  Illi surripiat, terram aut qui scindit aratro,
170  Et genus hoc hominum regnum defendet avitum, 170

167  Auxilium anne ferent, occasi atque arma retundent?
168  Nocte viatori num qui insidiatur, ut aurum
169  Illi surripiat, terram aut qui scindit aratro,
170  Et genus hoc hominum regnum defendet avitum, 170
171  Arboreos gestans vallos, non ferrea tela?

188  Sedare hunc miti vellem ratione tumultum,
189  Arida cum viridi ne ligna crementur ab igne.
190  Qui mage se fortem minitatur vindice poenâ, 190
191  Incassum retegit damna ob perpessa pudorem.
192  Post haec conticuit, ter circum lumina volvit

210  Pro te mente sedet, ceu vis, occumbere morti. 210
211  Gramina pascit ovis, caecis atque abditur antris.
212  Ille ego, servavi qui temet ab hoste Polono,
213  Aucupor haud laudes, egi prout ipse tenebar,
214  At posthac alios, et me in certamine nosces.

Interea poteris motus sedare rebelles,
220  Si mihi mox adimas Veziri munus, et ipsum 220
221   Husseno credas, tua qui mandata coactis
222   Nunciet hinc turmis, eoas tendere ad oras
223  Haud te velle magis, prior est quod caussa

273  Cognatum haud iactans foedus, sed subdita vincla,
274  Caesaris ut veniam genitori exposceret ipse,
275  Qui Thracum evectus rector fuit inde supremus. 275
276   Olli haec seditio curas excivit iniquas,
277  Caesareae immemori veniae,

286  O te iam partâ Thracum ditione beatum!
287  An tibi scripta dedit Vezirus iussa sequenda,
288  Esse tuus quondam fuerat qui haud dignus agaso,
289  Illaque signavit noctu orgia Caesar an inter?
290  Hoc tamen est nati merces exosa, pudenda, 290

307  Illaque nec pensant fumosae laudis honores.
308  Caesareus gener es, pro Caesare sceptra tenebas,
309  Numquam descendat, solio qui sederat alto.
310  Quo torpes pressus, iam iam expergiscere somno, 310
311  Eia age, tempus adest altrices sumere poenas.

ARGVMENTVM.
1  Dant contra Osmanum legum responso periti,
2  Consilioque iuvant, sceleratâ et mente rebelles,
3  Undique Veziri qui obsidunt edita tecta,
4  Caede ea et horrifica frustra superare laborant,
5  Pulsi unde audaces invadunt Caesaris aulam.

9  Inque vocet thalami partem et ditionis in orbe;
10  Talia cui legum responsa dedere periti. 10
11  Hoc prius evenit numquam, qui forte vetustas
12  Sed leges temnit, Caesar non amplius ille est.
13  Quae vix auditis medius stipante catervâ

25  Quidnam consulitis, coetus quo tendit et iste? 25
26  An puer hic donec nos omnes cuspide perdat?
27  Qui virtute carens, ventorum ut flamina spirant,
28  Volvitur huc illuc, sibimet nec conscius ipsi.
29  Inconsultus agit, legumque oracula spernit,

53  Praereptos luget germanos turba sororum,
54  Et tenerae sponsos sponsae lacrymantur ademptos.
55  Qui mortem effugit, tenebroso carcere languet, 55
56  Hactenus Odrysiae pubis flos ense peremptus
57  Aequore Moldavico iacet esca avibusque, ferisque.

67  An vos incuset, fuerit quod victus ab hoste?
68  Stultitiam culpet propriam, dein arguat illos,
69  Iuratam fregere fidem qui Caesare spreto
70  Sarmaticis ideo Turcarum exercitus arvis 70
71  Collectus timuit nimium protendere castra.

114  Telorum, et lapidum nimbis, ac glandis ahaenae
115  Desuper effusis grando ruit aspera in hostem, 115
116  Qui caput aerati protectus tegmine scuti
117  Instat acervatim murorum ascendere pinnas.
118  At primus celsos tentat qui scandere muros

116  Qui caput aerati protectus tegmine scuti
117  Instat acervatim murorum ascendere pinnas.
118  At primus celsos tentat qui scandere muros
119  Decidit excussus, rursumque invadere nitens
120  Labitur, atque ruens occumbit morte cruentâ, 120

sed lapidum vacuâ sternuntur arenâ. 125
126  Scandentem muros telorum nimbus Elesam
127  Obruit, ex oculis moriens qui fulgura iactat.
128   Muratum atque Abicem clavarum robore portas
129  Dum quatiunt, saxum deiectum

159  Spahiadum ductor stricto se proripit ense
160   Dervis torva tuens, et sic conclamat ab ore. 160
161  Qui non foemineâ cretum sese indole sentit,
162  Nec foeda est comitum sordes, et dedecus ingens,
163  Quâ mea dextra viam sternit, post terga

175  Totque alii pereunt lapidosos inter acervos. 175
176  Arbos celsa velut dirâ stridente procellâ
177  Turbine corripitur, ramos qui frangit opacos,
178  Disperdit frondes, et fructus impete circum.
179  Haud secus irrumpit turba ingens moenia contra,

187  At pulsi cedunt retro, pars magna perempti,
188  Audet nemo alius sectari exempla furentis,
189  Qui solus nullâ perstat formidine pallens,
190  Desilit hinc intra, ferrum sitiensque coruscans 190
191  Ardet in humano se tingere sanguine dirus.

252  In caput atque ruit Veziri, sternat ut illum.
253  Ast alacris retro Dilaver cedit, et ictum
254  Eludit, qui plangit humum, labat ille, caditque.
255  At mox consurgens hostem supereminet ense, 255
256  Detque manus victus clamat, veniamque reposcat.

Caesaris aulam.
40  Nigri illam, hanc nivei vigilant de more spadones, 40
41  Naturae eiusdem quas dux regit, atque coloris.
42  Haec loca qui penetrat, stupet auro cuncta micare,
43  Omnes Caesar ubi legatus excipit orbis:
44  Dulcis amica quies cultis hîc regnat in hortis,

captiva olim, nunc optima coniux,
74  Eois cuius species celebratur in oris.
75  Illam visuri tot reges litore ab Indo, 75
76  Et prope qui Tanaim degunt liquere penates,
77  Atque arctos gelidum, nocturna ubi tempora longa;
78  Lectos demisit proceres orientis ad oras.

virgo foret nudo decernere ferro.
110  Dedecet heroem furtim exercere rapinas 110
111  Illi hinc significat, se coram sistat et inde,
112  Qui palmam referet, potiatur virgine pulchrâ.
113  Reddit Vezirus se Caesaris esse ministrum,
114  Quaesisse haud praedas saevorum more latronum,

celeret iam cuncta parare,
118  Ut libeat, certus se praelia nulla timere,
119  Raptam mane novo campo deducat aperto,
120  Qui pugnâ victor, potiatur virgine divâ. 120
121  Vix roseas aurora fores patefecerat ortu,
122  Et lucem extulerat miseris mortalibus almam,

220  Fracti arcus, clypei resonant, ensesque cruenti 220
221  Armatus clavâ quidnam vir perficit unus?
222  Tempora perrumpit Secio, qui nuper amatae
223  Promisit sponsae devicto ex hoste trophaea.
224  Incassum at reducem formosa virago moratur,
225  Sanguineâ exanimis

235  Vezirum ut caedat, tubus ast exploditur illi, 235
236  Et liquefacta chalibs miserum mactavit Isuphum,
237  Qui procul a laribus pugnatus in urbe Philippi
238  Fortuito infelix perculsus concidit ictu.
239  Evexit moriens oculos, et brachia caelo,

exhalavit anhelus. 240
241  Dux equitum aspiciens caedem, et fera damna suorum
242  Ardet corde pudens, districto clamat et ense.
243  Qui potis unus homo tot brachia vincat, et arma,
244  Atque omnes caedat? o nostrum dedecus ingens!
245  Credet nemo equidem discens tam tristia facta. 245

268  Iam vitae ad finem vergens invictus at heros
269   Brachia, crura, caput Dervisi, pectora tundit,
270  Qui se defendens retro vestigia flectit. 270
271  Arripit at refugum Dilaver, et impete caedit,
272  Ut ruit in praeceps montano flumine torrens,
273  Secum saxa

273  Secum saxa trahens, insano et vortice sylvas.
274  Perfidus interea plebeio e stipite miles
275  Perculit a tergo Veziri colla securi, 275
276  Qui putri exanimis cecidit revolutus arenâ.
277  Accurrunt turbae nudato cuspide, caesum
278   Dervis proculcans corpus sic clamat ab ore:

magne Osmani pedibus modo subdite nostris,
280  Evome tristem animam fumanti sanguine mixtam. 280
281  Audire haud potuit miser haec crudelia dicta,
282  Qui prius oppeterat correptus frigore lethi,
283  Quod dum pennatae vulgatur murmure famae,
284  Veziri arrectas sponsae pervenit ad aures.
285  Perdita amaritie

corda movet iuvenis non foemina pulchra?
303  Sauciat illa hostes, invita et pectora tangit.
304  Moesta diu haud siluit, rumpuntur corda dolore,
305  Prodit qui lacrymis stupefacta per ora volutis. 305
306  Crinibus hinc scissis dilectum terque, quaterque
307   Adpellans nomen dedit has e pectore voces.

312  Conscia, quae fuerit tua magna potentia pridem,
313  Ipsa equidem nequeo tam tristia credere facta.
314  Quid misera at fallor? te Princeps, nosco repente,
315  Qui nostro longûm iuvenili in pectore vixti 315
316  At nunc imbre iaces foedus, mersusque cruento.
317  Illa infausta dies, regis quâ prole relictâ
318  Ipsa tibi

328  Dimidium ast animae, patris vice functus amati.
329  Cuncta mihi heu moriens rapuisti commoda, sponse,
330  Iam iamque intereo barathro demersa malorum.
331  At qui Vezirum mersisti funere diro,
332   Osmani fidus quod iussa facesseret ultro,
333  Humano, miserere precor, si sanguine cretus.

et hostes,
342   Foeminam at adversus miseram, veniamque rogantem
343  Dumtaxat pietate vales excellere digne.
344  Haud precor ut vivum reddas, qui mortuus horret.
345  Hoc unum exoro supplex, ne corpus amatum
346  Praeda hîc heu! maneat canibus lanianda, ferisque.
347  Dein tacuit largos in fletus lumina solvens,

357  Te cura haud teneat sponsi, dum vita manebat,
358  Caesar uti alter erat, tumuli et dignetur honore.
359  Audito at motu totam bacchante per urbem;
360  Qui magis, atque magis propius gliscebat in horas,
361  Territus Osmanus se aulae in penetralia condit,
362   Sinani inde ducis longinquos fugit in hortos,

paret iam exercitus omnis. 380
381  His aulam dictis irrumpunt impete facto,
382  Et quaerunt, quânam Mustaphas parte moretur.
383  Alipedi similes, ruptis qui excurrit habenis
384  Hinnitus edens, quoquo rapit impetus illum.
385  Omnes diffugiunt, aulae dumtaxat ephebus 385
386  Obvius occurrit Sebanus mente

393  Conspicienda manent tot clausa ubi saecla ferarum,
394  Undique Caesaribus mittunt quae subdita regna.
395  Ramosa hic pernix extollit cornua cervus, 395
396  Qui fronte arboreâ quavis perterritur umbrâ.
397  Illum pone sequens festinat cerva fidelis,
398  Fons viridi in luco vitreis quâ prosilit undis;

et iustas subiectis ponere leges?
458  Quî potis imperium stabili firmare vigore,
459  Illi humana subest quando dumtaxat imago?
460  Anne hominem adpelles, sobolem qui spernit amatam, 460
461   Foemineumque genus, naturae vota perosus?
462  At sapiens genitor iure haec mihi regna reliquit,

colit, atque veretur?
516  Turba refert, sequimur nobis quae exempla dedisti,
517  Ex quo Mustapham claudebas carcere caeco.
518  Ac in equum his dictis, aderat qui forte paratus,
519   Osmanum iniecit sordentem paupere cultu,
520  Vestibus auratis, queis fulsit, namque carebat,
521  Illum turba furens

12  Insigni clarus famâ, et virtutibus aeque.
13  Lectus Ianicerûm Seban dux, scilicet ille
14  Turbae irrumpenti, captum qui sponte retexit.
15   Kislari munus robusto corpore pollens 15
16  Suscepit iuvenis, cassus sed laude spadonis.

mihi, non fratri a patre relictum.
23  His vix effatis, atque addere plura volentem
24  Adstantes in equum raptum iniecere, propinquus
25  Qui macer, et vetulus, nudusque, atque ulcere sordens 25
26  Fors aderat, lentum et quem traxere rudenti.
27  Sic capite haud tecto, vilique indutus amictu

28   Osmanus captivus uti per compita fertur.
29  Belligeri ast ubinam alipedes, o maxime Caesar,
30  Ante annum ad campos qui te vexere Polonos, 30
31  Quorum et terga premens anteibas cursibus auras?
32  Sericae ubi vestes auro, gemmisque micantes?
33  Mucro

heu varium circum sic volvitur orbem:
38  Siccine quem veritum mundi tot regna colebant,
39  Lex fuerat populis et cuius sola voluntas,
40  Qui iam magnificis princeps radiabat in aulis, 40
41  Cuius erat votis angusta haec machina mundi,
42  Captus uti a servis Caesar raptatur iniquis,

reddebant voces. O dedecus ingens!
54  Sic noster luitur cruor, et violentia passa,
55  Ex isto exemplum nunc Caesare sumite Reges, 55
56  Qui sibi subiectos crudeli morte peremit.
57  Atque est imperio vi, nullo et iure potitus.
58  Dumque hoc arrectas Osmani perculit aures,

65  Quod scelus admisi, trahar ut sic turpe per urbem? 65
66  Me sane haud propter, Kosaccos vindice poena
67  Plecterem ut, Othmanidis qui ingentia damna tulere,
68  Ante annum gessi bellum cum gente Polonâ,
69  Quod primo arrisit faustum, nobisque secundum,
70  Nam vitae

ni miserum stravisset fraude scelestâ. 90
91  Ense Tamerlano Baizetus restitit isto,
92  Orbis ad imperium qui sese extollere avebat.
93  Valla Musulmanus Nicopolis edita propter
94  Agmina Sigmundi delevit cuspide eodem.

126   Quum mihi libertas cuiusque, et subdita vita?
127  Corripit aut quisnam, captivum ducit et audax?
128  Qui nostrae adsertor fuerat, custosque salutis.
129  Sic me iam cuncti liquistis, pectora cara,
130  Fas erit et tacitis haec coepta nefanda tueri? 130

servilis victima dextrae.
158  Ah! misero Omnipotens summo in discrimine vitae
159  Fer, precor, auxilium, tua magna potentia fulgat!
160  Qui mihi succedit, fatis melioribus uti 160
161  Adnue, neve brevi sors aequa obtingat et illi,
162  Ac ruat Othmanidum domus alta a culmine laudis!

morae? mox illi frangite guttur,
165  Textile linteolum, lateri quod fibula nectit, 165
166  Diripiens Mauro deformi corpore iactat,
167  Qui collo Osmani convolvens protinus illud
168  Sternit humi miserum, laevo pede nixus et ipsi
169  Pectus dextro urget, laquei distendit et oras

174  Sic quae se ad caelum humana superbia tollit,
175  Plectitur, exemplum venientibus utile saeclis. 175
176  Disce, insane Macon, legem qui ponis in armis,
177  Usque regi humanos divino numine casus,
178  Incassum et proprio mortales robore niti.
179  Sol ubi non radiat,

iussa suprema facessunt,
197  Caesareo et gaudent si fors iugulentur ab ense.
198  Illum quisque humilis colit, ac veneratur, et illi
199  Qui sacer in vitâ, post mortem templa dicantur,
200  Et magis ut firmo nitatur cardine sceptrum, 200
201  Terrore implevit gentes, et caetera regna.

educat aula,
209  Flore aevi, atque illuc violentia dira coegit,
210  Ad prima evecti sint regni munera celsa, 210
211  Scilicet ut caros qui non novere parentes
212  Caesari uti patri referant benefacta recepta;
213  At nunc evenit sceleratâ fraude Dautis,

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report