Your search found 7697 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 4263-4436:

revocaverit, et Provincia ipsa cumulatissimo te comprobationis prosequens testimonio tam cito ereptum sibi atque avulsum doluerit. Quanta deinde de te omnium spes expectatioque fuerit, et quam eidem abunde fit a te satisfactum, illud argumento esse potest, quod cum maximarum rerum administrationes tibi tantae sint commissae, ut singulae virum et non inertem et industrium satis reddere possint occupatum, te nec opprimant nec perturbent universae. Cumque novi tibi quotidie accedant ac cumulentur labores, a te, quasi otiosus antea fueris, ita sustinentur, ut nulli rei desis, nihil non tractes

expectatioque fuerit, et quam eidem abunde fit a te satisfactum, illud argumento esse potest, quod cum maximarum rerum administrationes tibi tantae sint commissae, ut singulae virum et non inertem et industrium satis reddere possint occupatum, te nec opprimant nec perturbent universae. Cumque novi tibi quotidie accedant ac cumulentur labores, a te, quasi otiosus antea fueris, ita sustinentur, ut nulli rei desis, nihil non tractes ita, ut tractandum a te omnes Boni expectant maxime atque exoptant. Neque enim propter incredibilem

ita sustinentur, ut nulli rei desis, nihil non tractes ita, ut tractandum a te omnes Boni expectant maxime atque exoptant. Neque enim propter incredibilem mentis vim ac celeritatem ingenii ad tot nova etiam expedienda negotia tempus tibi deesse vel occupatissimo potest. Litteris quoque inter tot tantasque, quae te diu noctuque distinent cogitationes, nescio quid, aliquid tamen concedis temporis. Vetus illa quidem nonnullorum est opinio, falsa tamen ac contemnenda, otiosorum tantum hominum esse ac vulgarium tractare litteras,

venerandique gratia adiissem, ad reliqua animi ornamenta tantum a te philosophiae studium adjunctum esse comperi, quantum, qui te ignorarent, nunquam in tam occupata impeditaque vita esse posse arbitrarentur. Cum enim philosophari tibi mecum placuisset (quem Philosophum fortasse esse crederes, cum meum de Philosophia tibi librum obtulissem), tam gravibus verbis sententiisque tam apte et composite de obscuritate Naturae rerumque causis disserebas, ut nisi te magis aliae Principe Viro dignae extollerent atque efferrent

adjunctum esse comperi, quantum, qui te ignorarent, nunquam in tam occupata impeditaque vita esse posse arbitrarentur. Cum enim philosophari tibi mecum placuisset (quem Philosophum fortasse esse crederes, cum meum de Philosophia tibi librum obtulissem), tam gravibus verbis sententiisque tam apte et composite de obscuritate Naturae rerumque causis disserebas, ut nisi te magis aliae Principe Viro dignae extollerent atque efferrent Virtutes, inter illustriores aetatis hujusce Philosophos esse te censendum non ambigerem.

atque efferrent Virtutes, inter illustriores aetatis hujusce Philosophos esse te censendum non ambigerem. Mirifice te audiens in opinione confirmabar mea, nemini magis quam publicas res administranti convenire Philosophiam. Hac igitur de causa cum Liber hic meus esset iterum in lucem proditurus, tibi potissimum Eminentissime ac Doctissime Princeps nuncupandum esse duxi. Utinam tanto muneri non omnino imparem, tuoque, cui inscribitur, Nomine non plane indignum Tu ipse Judex optimus existimes; quod profecto facies, si non rem, sed studium voluntatemque meam pro humanitate tua consideres.

CHRISTOPHORUS STAY BENEDICTO FRATRI SALUTEM PHILOSOPHIAE Sex libros tuos quam libenter legerim, BENEDICTE FRATER, facilius tibi significare possum, quam in eo, quod a me postulas, morem gerere: cum enim ita tibi sim conjunctus, ut eadem, quae ad te pertinent, mea quoque intersint, putem oportere me potius aliorum de te judicia expectare, quam affirmare quidpiam. Sed quoniam non me tanti esse novi, ut, si mea me fallat

BENEDICTO FRATRI SALUTEM PHILOSOPHIAE Sex libros tuos quam libenter legerim, BENEDICTE FRATER, facilius tibi significare possum, quam in eo, quod a me postulas, morem gerere: cum enim ita tibi sim conjunctus, ut eadem, quae ad te pertinent, mea quoque intersint, putem oportere me potius aliorum de te judicia expectare, quam affirmare quidpiam. Sed quoniam non me tanti esse novi, ut, si mea me fallat opinio, nimis sit poenitendum, praesertim cum id mea in te benevolentia fiat, malui

considero, cujus aptius quam Cartesii rationem versibus reddendam suscepisses, ex his omnibus video neminem. Nam etsi eorum etiam, qui post illum eamdem excoluerunt, multa egregia quidem ac praeclara sint inventa atque instituta; tamen si haec potius reddere voluisses (quamquam nec interdictum tibi putas, ne horum etiam pleraque desumas, et nonnulla transferas ad ejus rationem, cujus e fontibus praecipue rem hauris) neque ea versibus convenissent, quippe quae calculis ac Geometriae rationibus nimis sunt impedita, neque cum hi fere omnes Philosophiae potius partem aliquam attigerint quam

aperuit viam caeteris, et facem praetulit. Plura de Cartesio libenter dicerem, si aut ulla ejus laudibus per me fieri posset accessio, aut non vererer, ne, si uberius de illo dicerem, viderer idcirco id facere, ut amplior inde pars laudis tanquam cum illo communicatae tibi redundare possit. Nam ego quidem semper duxi non exiguum esse meritum eorum, qui, quae ab aliis sapienter sunt inventae, ita reddere possint, ut in communem usum ea derivent; et si utilitate rem metiamur, eos fere aeque ac doctrinae Auctores ipsos benemereri de bonis artibus. Sed horum

tenentur, si minus rerum ipsarum dignitas atque utilitas, ipsa certe jucunditas trahat: ii vero, qui versari in his doctrinis solent, fortasse a severioribus studiis ad haec hilariora non gravate animum traducent. Quod cum abunde satis, ut auguror, successerint, velim, ut non hanc praeteritorum tibi studiorum mercedem tanquam ac metam constitutam existimes, sed proposito veluti praemio ad novos te cursus excitari putes, et si me auctore ad quidpiam non aegre te conferas, potissimum suadeam, ut quoniam exoratus jam est Apollo, praesentesque sunt Musae, continuo earum favore uti pergens in

tamen imparati ad rem veniant, qui haec legent, atque ut omnium rerum seriem non explicatam (secus enim commentario opus esset) sed indicatam praevideant, Argumenta ad singulos libros tuos scribere volui; ex quo appareat, me, et si valde mea opera te juvare non potuerim, omnino tamen tibi deesse noluisse. Vale. APPROBATIO. Philosophiam a Benedicto Stay Ragusino Versibus

te causae et sua semina rebus
6  Seminibusque suus vigor et vis indita vitae:
7  Tu Dea, tu pulchri Ratio ordinis, omnia nectis
8  Mensuris elementa suis, numerisque revincis.
9  Terra tibi foetus, tibi debent sidera lucem:
10  Tu facis, ut caleant ignes, tu caerula ponti
11  Diffundis, caelumque levi circumtegis aura:
12  Et facis, ut certo volvantur tempora cursu

sua semina rebus
6  Seminibusque suus vigor et vis indita vitae:
7  Tu Dea, tu pulchri Ratio ordinis, omnia nectis
8  Mensuris elementa suis, numerisque revincis.
9  Terra tibi foetus, tibi debent sidera lucem:
10  Tu facis, ut caleant ignes, tu caerula ponti
11  Diffundis, caelumque levi circumtegis aura:
12  Et facis, ut certo volvantur tempora cursu
13  Per motus

ipsam non per simulacra, sed ore,
33  Qualis es, attoniti claro spectabimus ore.
34  Affore tanta equidem speramus gaudia nobis:
35  Sed, te dum rebus longe speculamur in ipsis,
36  Tota tibi quoniam paret, quam pandere versu
37  Aggredior, Natura; tuo mihi Numine praesens,
38  Quo sine nil oritur, neque pulchrum et amabile quidquam est,
39  Adsis; pectus et hoc veris rationibus imple

aliis verbis, quam quae sibi vindicat usus)
70  Versibus illustrare nova atque obscura reperta,
71  Multa ideo possunt attentam exposcere mentem.

72   Et jam, docta Cohors, tibi protinus ipse, quod instat,
73  Cunctarum incipiam rationem evolvere rerum,
74  Principio inquirens, quae sensu et mente videntur
75  Esse in Natura, num sint? tum quodque quid extet?

92  Extulit auspiciis, et pulsis orbe tenebris
93  Naturae caecam patefecit callidus artem.

94   Hunc Deus, ipse Deus mundo et tibi, Gallia, multum
95  Indulgens plane est illo dare tempore visus,
96  Quo vis caeca hominum stygiis suffusa venenis
97  Tollere de medio Numen, penitusqu receptum
98  Infixumque suo

106   Hujus ego servata legens vestigia longe
107  Principio edico, Naturae in templa serena
108  Si juvat admitti, atque illa gaudere reperta,
109  Omnibus esse tibi dubitantum in limine primo
110  De rebus, quas nosse prius te cumque putabas:
111  Non id propterea, quia rebus nulla vel extent
112  Vera, ea vel possint nulla ratine patere;

131  Constet uti, Veri species quae certa, modoque
132  Quo distet falsis, quid et haec illamque fit inter.

133   Tu, reor, haud aliter facias quoque, si tibi quisquam
134  Aurea multa ferat, quae se debere fatetur,
135  Multa ex argento confecta numismata, quorum
136  Si non pauca minus vel pendere, deteriori
137  Vel retegas longe, quam

quorum
136  Si non pauca minus vel pendere, deteriori
137  Vel retegas longe, quam par, constare metallo,
138  Plurima tum ex cumulo quamvis sincera rearis,
139  Non tamen ante tibi recipis, quam singula libres,
140  Singula quam pura teneas conflata metallo.
141  In nummis igitur si legem hanc exigis aequam;
142  Illis nonne tibi ratio quoque suadet eandem

rearis,
139  Non tamen ante tibi recipis, quam singula libres,
140  Singula quam pura teneas conflata metallo.
141  In nummis igitur si legem hanc exigis aequam;
142  Illis nonne tibi ratio quoque suadet eandem
143  Aequior in rebus, queis mens ditescere possit?
144  Cum minus intersit, flavo ne fallar in auro,
145  Quam ne quid falso mens judicet, incertumque

211  Dum sibi, quam par est, plus arrogat immoderate.
212  Ut si regula certa, potes qua nosceri rectum
213  Quid fit, quid contra curvum, et nil talia praeter,
214  Exoptes etiam, ut tibi pondera mensurasque
215  Demonstret rerum, longe a ratione ferere.
216  Nimirum sic est per foedera naturaï
217  Dispositum, ut rem quaeque suam gerat officiumque
218  Res bene, ut

217  Dispositum, ut rem quaeque suam gerat officiumque
218  Res bene, ut alterius, nisi prave, non metat arvum.
219  Judicio sensus absistant: caetera sume,
220  Quae sua quisque tibi dant ordine convenienti.

221   Et tamen usque adeo primis haesere tenaces
222  Sensibus haud pauci Sapientum, in rebus ut esse
223  Nil usquam, quod non ipsi sensere,

neque tenuius extat;
237  Assimilemque putant igni ventisque citatis,
238  Omnia qui penetrant late loca pervolitantes.
239  Quod quantum a vera avulsum ratione recedat,
240  Perspicuum tibi posterius faciemus, et hanc rem
241  Ipso a principio repetentes expediemus.

242   Nunc locus est quoque in his illud tibi dicere rebus,
243  Mentem saepe suis nimirum

a vera avulsum ratione recedat,
240  Perspicuum tibi posterius faciemus, et hanc rem
241  Ipso a principio repetentes expediemus.

242   Nunc locus est quoque in his illud tibi dicere rebus,
243  Mentem saepe suis nimirum praecipitanter
244  Uti judiciis, metuit dum ignara videri.
245  Idcirco magnis erroribus involvuntur,
246  Qui nescire volunt potius,

metuantque revelli.

268   Jam ne vides igitur, nos quanta pericula fraudum
269  Circumstent? Quantum prope re fallamur in omni?
270  Quo magis est nobis dubitandum. Nec tibi possum
271  Errorum latebras omnes penitusque repostos
272  Insinuare aditus, omnesque ostendere rimas:
273  Nam me alia expectant cunctantem; forsitan et te
274  Jam piget, et

non posse quidem docui, res ipsaque per se
397  Jam patet. Ergo illud, quod clara in mente tuemur,
398  In nullas poterit nos unquam inducere fraudes.
399  Inde tibi elucet, rerum id non posse quod extat
400  Non extare simul; nihili nihil esse; suaque
401  Majus parte, quod est totum, parque omnibus esse.
402  Caetera de genere hoc tibi possim commemorare

399  Inde tibi elucet, rerum id non posse quod extat
400  Non extare simul; nihili nihil esse; suaque
401  Majus parte, quod est totum, parque omnibus esse.
402  Caetera de genere hoc tibi possim commemorare
403  Plurima; sed facile a paucis tibi commemoratis
404  Tutemet agnoscis, quo verum defluat amne.
405  Quare, perspicua in se mens quodcumque receptat

400  Non extare simul; nihili nihil esse; suaque
401  Majus parte, quod est totum, parque omnibus esse.
402  Caetera de genere hoc tibi possim commemorare
403  Plurima; sed facile a paucis tibi commemoratis
404  Tutemet agnoscis, quo verum defluat amne.
405  Quare, perspicua in se mens quodcumque receptat
406  Notitia, vinco verum debere fateri
407  Omnino: nam, si menti

Exsuperent terrae horrorem brumalis et atras
418  Cimmeriis herbas in vallibus: omnia namque
419  Unum consimili forma velamen inumbrat.

420   Haec bene cognita si tibi sunt, ut opinor, et alte
421  Vera recepta animo, sequere ad majora paratum
422  Ferre pedes: certum namque est mihi te comitante
423  Omnis ferre alacrem susceptae dura viaï,

492  Quod non extat enim, nihil est; distantia proinde est
493  A nihilo certe summa infinitaque Summi.
494  Ergo extare Deum debes Numenque fateri.

495   Neu tibi sit fraudi, quod nos Numenque Deumque
496  Dicamus, tu fac subjungas nomen utrumque
497  Uno, quod Summum et Supremum diximus esse:
498  Nam, quod Supremum est et Summum, excellere debet

523  Egrediens; nec habet, quo se deferre, quod ipsum
524  Non sit idem, possit: quare immutabile Summum est.
525  Et pariter debes proinde immortale fateri.

526   Qui tibi possit item Pulchrum Verumque Bonumque
527  Non id, quod Summum est, summa ratione videri,
528  Si quidquam est usquam pulchri verique bonique,
529  Tale quod ex aliqua saltem tibi parte videtur?

526   Qui tibi possit item Pulchrum Verumque Bonumque
527  Non id, quod Summum est, summa ratione videri,
528  Si quidquam est usquam pulchri verique bonique,
529  Tale quod ex aliqua saltem tibi parte videtur?

530   Adde, quod et caelum et terras pelagusque profundum
531  Et quocumque oculos circumfers, numine complet
532  Immenso locus ipse sibi Deus, omniaque

a plebe minuta,
635  Si simul ad Summum collati respiciantur.

636   Haec si pernosces perfunctus carmine nostro,
637  Quod tibi de Summi natura concinui, quo
638  Firmius haerescant animo res, insideantque,
639  Caetera perfacili poteris cognoscere nisu,
640  Nam veluti excelsi qui clivum montis anhelans

diducta locorum
647  Prospicit et pelagi fluctus urbesque lacusque
648  Fluminaque et longo fugientes ordine montes;
649  Nec clivo superest ullus labor exsuperato:
650  Sic postquam tibi, quod multum referre videbis,
651  Constitit esse Deum, Naturaque summa reperta est,
652  Caetera perspicua poteris, quaecumque supersunt,
653  Luce palam cognosse; velis convertere tantum

668   Hinc mihi perspicuum est existere corpora posse:
669  Namque quod extensum est, ulla ratione videri
670  Haudquaquam oppôstum poterit tibi discrepitansque
671  Existentibus a rebus, non possit ut unquam
672  Esse, quod extensum est: igitur dum constitit illud
673  Posse existere, erit revera extare probandum.

illam,
781  Cujus in aëre consistit natura agitato,
782  Verum etiam vocis sub signo nomina rerum,
783  Notitiaeque tuae bene respondentia verba:
784  Tutemet haec eadem quoniam es tibi conscius esse
785  In te mentis opus tantum, fateare necesse est
786  Hac ratione, aliis etiam vivata quod adsit
787  Vis animae, per quam fundant ea verba, quibus res

conscius esse
785  In te mentis opus tantum, fateare necesse est
786  Hac ratione, aliis etiam vivata quod adsit
787  Vis animae, per quam fundant ea verba, quibus res
788  Significent tibi non temere, ut vesania mentem
789  Percussit quibus, aut sopitos somnia ludunt,
790  At ratione animi certa penitusque valente.

791   Sed si sorte putes nihil horum a

a certa lege solutae
810  Temporis, humano voces quae ex ore feruntur,
811  Sint, et quam propria se libertate moventis
812  Causae a principio procedant interiori?
813  Quilibet apta tibi reddet responsa petenti
814  Quidvis, cum libuit; rationem inquirere noscet
815  Deducens alid ex alio, pravisque relictis
816  Esse bonum dicet sectandum praeque ferendum,

relictis
816  Esse bonum dicet sectandum praeque ferendum,
817  Dicet item, quid sit pulchrum, quid consonet illi
818  Veri notitiae, quam nos in mente tenemus.
819  Denique multa tibi regionum, quas peragravit
820  Intervalla vias caelum moresque virosque
821  Narrabit memor; ac queiscumque vacaverit, artes,
822  Scilicet arma tibi ventosque marisque procellas,

mente tenemus.
819  Denique multa tibi regionum, quas peragravit
820  Intervalla vias caelum moresque virosque
821  Narrabit memor; ac queiscumque vacaverit, artes,
822  Scilicet arma tibi ventosque marisque procellas,
823  Astrorum cursus itidem memorabit et alto
824  Mensuris comprensa suis labentia caelo
825  Sidera; nec doctae deerit facundia linguae.
826  I nunc,

Ut sint, velle: igitur nihil est servare creata,
879  Nimirum quam perpetuo semperque creare,
880  Ut sic longa queant durando vincere saecla.

881   Illud in his tibi erit minime mirabile habendum,
882  Quod, velut effigies e marmore sive elephanto
883  Aut aere aut ligno multam confecta per artem
884  Stare diu valet, atque aevi contemnere vires,

1035  Semper eodem eadem constans servare tenore.
1036  Quare opus est etiam atque etiam fateare, quod omnis
1037  Haec rerum Summa a suprema Mente regatur.

1038   Hic tibi multa quidem falso conficta feruntur:
1039  Nam, quia dant motus occultis plurima causis,
1040  Hoc genus est herbas de terra exire recentes
1041  Post hiemem, aestivis augeri a Solibus, et jam

ab Uno,
1076  Quod primam dixi modo Causam; namque ita fuêrunt
1077  Dicere; cum certe non prima, sed unica constet.
1078  Quare opus est, caveas, Naturae ne tibi nomen
1079  Sit fraudi, fuit ut multis, qui plurima rerum
1080  Dum fieri in terris pariter caeloque tuentur,
1081  Omnem vim rebus Naturam suppeditare, et
1082  Omnia divino

1115   Haec licet egregie vulgo disposta serantur,
1116  A vera ratione tamen sunt usque remota.
1117  Omnis enim Mundo, quaecumque inopina videtur
1118  Forte tibi res accidere, haud unquam quit oriri,
1119  Rem nisi praecedat sua causa; ideoque necesse est
1120  Nil temere exoriatur, et intereat; licet ipsi
1121  Nec quod principium quimus novisse sit ortus,

exoriatur, et intereat; licet ipsi
1121  Nec quod principium quimus novisse sit ortus,
1122  Nec quae discidium pariat res, dissolüatque.

1123   Illud in his iterumque tibi est iterumque cavendum;
1124  Dum moneo, ne quid Fortunae fortuitisque
1125  Casibus attribuas, ne te in contraria vertas,
1126  Et Fatum in rebus non evitabile Fatum
1127  Protinus

volensve,
1198  Oderit, optet, amet, metuat quoque, gaudeat, atque
1199  Tristetur, semper tamen est, ut cogitet: illo
1200  Tempore quapropter tantum, quo cogitat, extat
1201  Mens tibi, quandoquidem haec Mentis natura reperta.

1202   Sed quaedam tibi forsan in his quaerenda videntur
1203  Rebus, uti penitus, quod dico, agnoscere possis.
1204  Quaeris,

semper tamen est, ut cogitet: illo
1200  Tempore quapropter tantum, quo cogitat, extat
1201  Mens tibi, quandoquidem haec Mentis natura reperta.

1202   Sed quaedam tibi forsan in his quaerenda videntur
1203  Rebus, uti penitus, quod dico, agnoscere possis.
1204  Quaeris, materno num clausus cogitet insana
1205  In gremio, aetheriis aut nuper redditus oris.

sic ut
1263  Corporis atque animi natura sit una eademque.
1264  Quare Mens non est corpus neque corporis ullus
1265  Est modus, ast longe differre ab utroque fatendum.
1266  Hinc tibi perspicuum est, grajo qui nomine Mentem
1267  Harmoniam dicunt, procul usque per avia ferri
1268  Diversos: quid enim est habitus nisi corporis illa,
1269  Partium ubi inter se nexarum consonat ordo?

perire,
1296  Quam si nunc Animam esse volens divina Potestas
1297  Mutetur porro, et ne sit, velit, atque ideo Mens
1298  Concidat in nihilum: sed supra ostendimus esse
1299  Nos tibi quandoquidem per se immutabile Summum,
1300  Certa erit haud unquam verisimile esse putandum
1301  Id summa voluisse Deum virtute creare,
1302  Tempore post parvo quod dein dissolvere vellet.

1438   Quae cum audis, licet in multis male tuta videri
1439  Haec possit ratio atque incerto pondere nutans,
1440  Illa tamen vehementer ob id suspecta necesse est
1441  Sit tibi, quod tanto fuerit quaesita labore
1442  Tam procul, et tantos per flexus ducta per orbes,
1443  Ut se ipsa impediat facile, involvatque tenebris.
1444  Nempe hic ingenium prius admireris et artem,

1523  Percipit idcirco sensu, quaecumque lacessunt.
1524  Nam si mente movens quaedam penitusque revolvens
1525  Magnopere intendas animum, nil cernere eorum,
1526  Quae posita ante oculos tibi erunt, nil tangere circum,
1527  Non audire leves sonitus non murmura vulgi,
1528  Denique nil tibi tum sentire videberis, aures
1529  Quamvis excipiant sonitus, rerumque coloret

1525  Magnopere intendas animum, nil cernere eorum,
1526  Quae posita ante oculos tibi erunt, nil tangere circum,
1527  Non audire leves sonitus non murmura vulgi,
1528  Denique nil tibi tum sentire videberis, aures
1529  Quamvis excipiant sonitus, rerumque coloret
1530  Lux oculos, manibus quamvis obstantia tangas,
1531  Idcirco quia non illis est percita rebus

ratione velimus,
1562  Qua bona sunt; contra, cum quid procul aversamur,
1563  Ad mala respicimus. Sed qui sit denique rectus
1564  Arbitrii circa res isto de genere usus,
1565  Supremo tibi posterius sermone probabo.
1566  Hoc modo dum teneas, Animae quod motus in illud,
1567  Quod summum est plenumque Bonum, sit nostra Voluntas,
1568  Qui veluti cessare nequit, sic velle necesse est

se similem comprendere Mundum
15  Possit, eumque pari hoc exemplar grande secutus
16  In partes ratione suas disponere pergat.
17  Praestat enim longe divinam Numinis artem
18  Scire tibi, quam quid transacti temporis aevo
19  Induperatores magni fecisse ferantur
20  Sive Virûm validis cum millibus atque Elephantis
21  Fluctibus in mediis belli, seu pace vacantes.

sese atque locatae,
43  Ut sic astrorum concursus tempora motus
44  Annorumque vices tempestatumque reduci
45  Ad proprias valeant causas, atque omnia constent,
46  Expediam: tamen ante tibi memorare juvabit
47  Quaedam, quae cunctis praemitti postulat ordo:
48  Nimirum, quoniam naturam corporis esse
49  Diximus extensam, quae restant, percipe porro.

63  In se materiem, semperque intrinsecus aequa
64  Mensura extendi rarum densumve necesse est,
65  Namque eadem ejusdem mensura est materiaï.
66  Id tibi ut exemplo confirmem; spongia multa
67  Plena tumescat aqua; quamvis majoribus illa
68  Extendi tum forte locis videatur eo, quod
69  Lympha recepta intus juncta intervalla relaxat;

intervalla relaxat;
70  At praeter spatium, liquido quod corpore lympha
71  Obtinet, extendi paribus loca, ut ante, videbis,
72  Spongia quae replet, mensuris: proptereaque
73  Non tibi majus erit corpus, cum rarius extat,
74  Nec minus extensum, cum laxa foramina junxit.

75   Corporis et spatii porro nomina quanquam
76  Diverso distincta sono, tamen

ullius non sic potuisse coire
143  Implexas partes inter se, unaque teneri,
144  Quin sint intermixta foramina multa viaeque
145  Exiguae quamvis rerum inter texta relictae.
146  Sponte tibi hoc possum concedere, nec mea proinde
147  Victa labat ratio, supera neque dicta vacillant:
148  Intervalla etenim multo subtilior aura
149  Ingressa est, repletque vias cujusque figurae

supera neque dicta vacillant:
148  Intervalla etenim multo subtilior aura
149  Ingressa est, repletque vias cujusque figurae
150  Multimodis varians: fieri quod posse patebit,
151  Si tibi firmaro, quod non videantur habere
152  Ullum corporibus finem Natura secandis.

153   Nonne, quod extensum est, (ut corporis esse probavi
154  Jam tibi naturam) ratio

151  Si tibi firmaro, quod non videantur habere
152  Ullum corporibus finem Natura secandis.

153   Nonne, quod extensum est, (ut corporis esse probavi
154  Jam tibi naturam) ratio cujusque receptat
155  Posse suas scindi in partes, quas debet habere?
156  Tum quoque eas partes, longe tenuissima quamvis
157  Corpora sint, quis posse secari in bina negabit?

motu dicemus; puppis easdem
297  Quod partes respectat, et aeque distat ab illis.

298   Nec motum per se, quod primo in carmine vera
299  Ostendi ratione, potest tibi corpus habere.
300  Et quem jam Deus, hoc mundi cum conderet Omne,
301  Materiae impressit motum, conservat eadem
302  Mensura in rebus; quidquam non deperit ejus

322  Quas primo in rebus sanxit Deus, edita ut ortus
323  Visere quaeque suos possint, servarier aucta,
324  Possit et in Summa certus consistere ut ordo.

325   Prima tibi ante alias esto lex; semper eadem
326  Corpoream naturam omnem ratione necesse est,
327  Qua semel extiterit, perstare; nec excidere illa
328  Per se unquam externis nisi causis victa valebit.

ipsius deperdere, totam alienum
403  Quam non in corpus transmittat; diminui nam
404  Esset opus quid de summa, quae condita primo est.
405  Nec contra incipient tibi protinus ulla moveri
406  Corpora, tantundem quin perdant altera motus;
407  Nam secus illius manifestum est crescere summam.
408  Attamen haec semper, quamvis sit, vera videri

quem
445  Conspicias si forte Virum procul ipse remotus,
446  Non illum Pueris te coram adstantibus ausis
447  Conferre et tenui constantem dicere mole;
448  Quanquam oculi et Pueris tibi mostrant esse minorem.
449  Quare vestiganda tibi est distantia primum,
450  Quae sit ea a nobis ad sidera; quae quia valde
451  Ad Lunam brevis est, neque caetera mole videtur

remotus,
446  Non illum Pueris te coram adstantibus ausis
447  Conferre et tenui constantem dicere mole;
448  Quanquam oculi et Pueris tibi mostrant esse minorem.
449  Quare vestiganda tibi est distantia primum,
450  Quae sit ea a nobis ad sidera; quae quia valde
451  Ad Lunam brevis est, neque caetera mole videtur
452  Luna sua tantum superare, exceditur ipsa

ratione queant; ut tempore eodem
472  Cum tuimur sed non ab eodem littore puppim
473  Per mare labentem, mihi fors respondet ad Austrum,
474  Fors eadem Eoas tibi visa refertur ad oras:
475  Proin notum spatium, quod nos interjacet, illi,
476  Quo ratis a nobis distat, conferre licebit.
477  Verum e disjunctis sed eodem tempore terris

conserre locorum
481  Mensuris spatium, quo scilicet illa recedunt.
482  Ipsum quapropter Terraï corpus ab ortu
483  Littus ad occiduum quam longe extenditur, omne
484  Si tibi sideris procul aspiceretur ab oris,
485  Aut nihil aut tenui puncto par esse videres.
486  Non igitur poteris tam parvo a corpore Terrae
487  Metiri spatium, quo astrorum scena recessit.

putemus,
561  Quandoquidem solida est radiisque impervia Tellus,
562  Ipsa quod et lucem revomat, semperque micantem
563  Clara sit ad Solem, suaque illi dona remittat?
564  Idque tibi ex ipsa caeli ratione valebo
565  Confirmare: prope est Soli cum Luna, suique
566  Plus quam dimidia cum caeca est parte, videbis
567  Illa parte quidem conspersam lumine tenui;

gemina tellus ratione duos se
770  Volvit per motus, dum Solis circuit ignes
771  Alterius vi rapta, suoque in vorticis aestu
772  Dum fertur sese versata volutaque circum.
773  Inde tibi, advertas paulum, constare videbis
774  Sic nos Annorum sic tempora posse Dierum
775  Metiri: sit namque Dies, dum se pila Terrae
776  Toto se circa molis glomeramine volvit;

amicam avertere lucem.
868  Quod si per nodum tum transeat aut prope, Solis
869  Occurret radiis ardentibus officietque,
870  Ne transire queant in Terram, corpore opaco.
871  Propterea tibi Sol dimittere languidus ignes
872  Parte aliqua ardoris lucisque orbisque minutus,
873  Seu plane extincto moerere videbitur orbe;
874  Protinus ut nigram cum multo sidere noctem

eo si nodum tempore, eundem
892  Vel prope versetur, tellus quam projicit, umbram
893  Indicit in longam, quae totam obnubit, ab una
894  Vel parti faciem delibat praetereuntis.
895  Nam tibi tum Solemque inter Lunamque, necesse est,
896  Terra sit; hujus item, quia opaco corpore constat,
897  Parte ex adversa Solis protensa per illam
898  Umbra cadat caeli regionem, qua meat Orbis

caesos ingenti clade diremit.
942  Usque adeo nocuisse potest, ubi pectore fixa est
943  Ignorantia causarum: formidine terret,
944  Insanaque animos conscindit relligione.
945  Inde tibi fortes inde omina diraque menti
946  Auguria; et Lemures apparent Capripedesque
947  Per noctem formaeque Animarum luce carentum.

948   Quod superest, cum Sole minor sit

[Olli nam lucem Terrae rapit umbra] fetendum est
970  Omnibus a Populis aeque debere videri
971  Obscuram, nullumque illo dare tempore lumen.

972   His tibi claratis, quae restant percipe porro.
973  Et quoniam Terrae circa se diximus orbem
974  Volvi, illoque sui noctemque diemque rotatu
975  Efficere, oppositis geminos in partibus ejus

1010   Hinc tempestatum, quas uno cernimus anno.
1011  Tam varia ratione subire, ut frigida Bruma est
1012  Post mitem Autumnum, percoctaque solibus Aestas
1013  Veris post Zephyros, ratio tibi certa patebit.
1014  Nam cum Sol metas per Cancri solstitiales
1015  Visus erit ferri, tum vere concita Tellus
1016  Per signum adversi versabitur Aegocerotis.

Polus alter erit proin nocte et frigore denso
1034  Obsitus, a solis quia se procul igne removit.

1035   At porro medium cum Terra peregerit orbem,
1036  Curvaque jam subter tibi brachia Canceris ibit,
1037  Solemque adverso Capricorni stare sub astro
1038  Aspiciet (quia semper easdem dirigit axem
1039  In Mundi partes sibi constans ), condat, oportet,

axem
1039  In Mundi partes sibi constans ), condat, oportet,
1040  Tunc a Sole Polum, radiis qui exarserat ante,
1041  Atque alia de parte alium convertat ad ignes.
1042  Proin tibi per nostras late dominabitur oras
1043  Tristis hiems: longas cessare per illa videbis,
1044  Tabescente die paulatim, tempore noctes.
1045  Tum glacies constringet aquas, et flumina sternet,

est ut possit credere vera,
1126  Quae genus hoc caelo tuimur; neque videres
1127  Talia de medio, non sic variante peragrant
1128  Sidera quem motu constanti vortice rapta.
1129  Terra tibi, quoniam transfertur Terra, necesse est
1130  Efficiat, videantur ut haec, quae visa profecto
1131  Non fiunt; etenim, cum sit vicinius Astrum
1132  Mercurii Venerisque, opus est brevioribus usque

1181  Suspensae pennis, seseque per aëra librant,
1182  Subtraheretur humus, correptaque turbine Terrae
1183  Cum nidis nemora effugerent, praeterque volarent,
1184  Nonne hoc delirum est? Nihil est tibi namque, quod obstet
1185  Concipere, ejusdem vi turbinis aëra raptum,
1186  Cumque auris volucres, nec proinde amittere nidos.

Triquetrum quoque sidus habes, tergoque superbus
1294  Fulget Erichthonius; nam tergo lucida Mater
1295  Haedorum ternique coruscant ignibus Haedi.

1296   Tum duodena, tibi quae diximus ante, per orbem
1297  Sidera signiferum numerabis. Caetera ad Austrum
1298  A scythicis flectunt Aquilonibus. Occupat amplam
1299  Immani hic caeli regionem corpore Cete:

et australi Triquetrum quoque fulgere caelo
1333  Subjectae aspiciunt Gentes; Apis indica tandem
1334  Haud similis nostrae stellarum fulgurat igne.

1335   Haec tibi nomina sunt, queis caeli sidera dicunt,
1336  Non quia consimili natura consimilique
1337  Cum rebus specie constent, ea nomina quarum
1338  Sunt sortita: etenim quod nos cratera vocamus

astris
1345  Fortunam referunt temere et discrimina morum;
1346  Editus ut si quis Librae sub sidere in auras
1347  Prodeat, aut urens nascentem stella Leonis
1348  Aspiciat; numeris tibi protinus ars ea miris
1349  Proferet, hunc iracundum fore more Leonum,
1350  Ast illum Librae sub amico sidere justum.
1351  Hinc vitam nobis praedicunt divitiasque

cecinisse voluptas.
1397  Esse hunc candorem nil constitit, innumerarum
1398  Ni congesta simul stellarum lumina perquam
1399  Tenuia, quae faciunt oculis albescere caelum.
1400  Idque tibi manifesta palam res indicat, ex quo
1401  Per vitreos caelum omne tubos lustrare repertum est.
1402  Cum tamen hac in re, quae nunc ita constat aperta,
1403  Ante Viri incertis varie rationibus omnes

aliis lucem profert, in nocte relinquit
1451  Tempore eodem alios: quare non plana videri
1452  Debet in Occasum Nabathaeo a littore tellus.

1453   Consimili ratione nequit tibi plana videri,
1454  Qua sese in Boreae regionem extendit ab Austro:
1455  Namque sub Arctoo positas qui sidere terras
1456  Classe petit. Tolli videt Ursae signa minoris

1459  In pelagus sensim ruere, et depressa videntis
1460  Effugere ex oculis tandem, pontumque subire.
1461  Quae fieri non posse putem, si plana sit illa
1462  Tellus parte tibi; quare omni a parte rotunda est.

1463   Huc accedit, uti, qui terras puppe relinquunt
1464  In mare progressi, primo navalia portus
1465  Littoraque auferri cernentibus

nomen,
1600  Atque aliae atque aliae cultu ut nomine Gentes
1601  Regna tenent: dives stat Caliphornia ponto
1602  Insula; non est et reliquas ut dicere post hanc
1603  Jam morer; illa tibi par regnis grandibus extat.
1604  Parte alia oppositum Boreae qua vergit in Austrum,
1605  Aurea Castellae regio est, Guianaque late
1606  Porrigitur; non ulla ferax magis altera Tellus

omnem
1665  Quod Terram, Oceani vocitamus nomine; at illud
1666  Pro regione loci varia, quem perluit undis,
1667  Nomina sortitum est pariter variantia; quippe
1668  Aequor Atlanteum tibi Mauri a vertice montis
1669  Nomen habet, quoniam radices montis ad ejus
1670  Franguntur fluctus: Americae ad littora Iberis
1671  Longe a littoribus pelagi hic extenditur aestus.

1675  Occidusque plagas Americae: aestumque vocamus
1676  Praeterea Medium, Libycas qui volvit arenas,
1677  Europaeque Asiaeque allabens exedit oras.
1678  Deinde quid Hyrcani, Rubrique tibi aequora ponti,
1679  Euxinum, Adriacumque, minoraque nomina dicam?
1680  Quid freta Bosphorias fauces syrtesque sinusque
1681  Commemorem? Doctis haec tutemet omnia quibis

et tenuia quaeque
97  Ducet: at interea est mora temporis illius ingens,
98  Singula quo tenui studet ipsa effingere caelo.
99  Sed mage docta manus cui sit, tibi tempore signum
100  Efficiet breviore: potes deducere porro,
101  Artifici si summa sit Ars et summa Potestas,
102  Quo primum inciperet, jam illo confecta videres,
103  (Prorsus ut

Principiorum;
158  Scilicet offensu decussae particularum
159  Dispersaeque scobes, quas Prima Elementa vocamus;
160  Altera volventum dicunt Elementa pilarum.
161  At quae Tertia sunt, tibi post manifesta patebit
162  Esse ea, quae propter molem crassamque figuram
163  Non possunt properanter agi, motuque cieri
164  Perfacili, duo quo jam percipis altera ferri.
165  His

ad rerum Naturam: namque tuamur
172  Convestire sua cum Solem et Sidera luce
173  Omnia, luminibus caelum praebere meatum,
174  Rejicere at lumen Terram Stellasque vagantes;
175  Nonne tibi totidem naturas Principiorum,
176  Unde tria haec constent, reperire opus esse videtur?

177   Praeterea, fractis quod motu particularum
178  Decidit angululis,

178  Decidit angululis, Elementum, ubi copia multis
179  Ejus adaugescit dissecta erasque plagis,
180  Plus quam opus, ut partes inter repleatur inane,
181  Omne, quod hac ratione tibi supereffluet extra,
182  Atque redundabit, cogetur Vorticis axem
183  In medium: nec sponte sua subigente putanda est
184  Id sine vi facere, atque illuc non pulsa coire

220  Mutua; et hac magni fient ratione tumultus
221  Materiae tanta in turba celerique rotatu.
222  Quare, quod superest, ita debent esse locati
223  Inter se, ut gemina medius tibi parte polorum
224  Contingat Vortex alios regionibus illis,
225  Quas geminis utrinque polis distare videmus.

226   Praeterea, quoniam vi turbinis exagitatur

ventisque serenis
263  Deprendi Siculi diros prope gurgitis aestus:
264  Namque ratem misere illa rapax vis corripit undae,
265  Contorquetque aestu, saevoque absorbet hiatu.
266  Sic tibi materies es diro agitata per orbem
267  Protinus offensu circa se turbine magno
268  Volvetur, liquidumque illa ratione fluensque
269  Constituet corpus; debet

300  Actos circuitus aequatis Veris ab horis
301  Ad medium Autumnum proinde enumerabis, ab ipso
302  Quam conta Autumno nimirum ad tempora Veris.
303  Nec tibi propterea est illud mirabile habendum,
304  Quare Terra magis, cum distat longius, igne
305  Usta calet Solis; quoniam aestas tempore tali
306  Rectius a radiis fit descendentibus, atqui

338  Sint Elementa, et qua motus ratione ferantur,
339  Tertia jam illorum quae natura, tuamur.
340  Nec me animi certe fallit, quod tristior esse
341  Haec ratio plerumque videtur, qua tibi motus,
342  Vorticibus rapidis quales sint, edere pergo;
343  Tandem ut turbinibus jam jam lassata teneri
344  Mens facile haud possit nostris in versibus, atque
345  Elabi sibi

404  Sic conjuncta tegent agitatum extrinsecus Astrum,
405  Atque illa maculas tenebrarum parte refundent.

406   Quod genus est maculas tibi claro in Sole tueri
407  Hac ratione; domum, facito, per tenue foramen
408  Ingrediatur in obscuram radiantia Solis
409  Lumina; tum vitreo radiorum ea lumina clausus
410  Excipies

fulsit,
474  Jam lucem maculis obduxit nigra coortis.
475  At, placuere quibus mendacia ludicra, dicunt,
476  Sex Nuptas Divûm in thalamos ivisse Sorores,
477  Septima mortali Merope tibi, Sisyphe, nupsit:
478  Propterea claras inter pudibunda Sorores
479  Delituit caelo. Varia est sententia multis,
480  Nimirum Trojae non funera Trojugenûmque
481  Unam harum

567  Confusis, nec jam suus; atque illabier una
568  Astrum etiam maculis circumtectum undique nigris
569  Usque adeo, ut corpus videtur prorsus opacum.

570   Hinc tibi perfacili poterit ratione patere,
571  Constare unde queant palantia Sidera tellus
572  Lunaque et insueta fulgentes luce Cometae.
573  Sed primo, supera paulo quae dicta, revolve.

579  Post ingens spatium tum demum existere partes
580  Mole pari, ast motus alia ratione cieri,
581  Ocyus extremas, quam quae procul haud ita distant.

582   His tibi suppositis rebus super atque probatis,
583  Concipe, quod rapido sorbetur Vorticis aestu,
584  Multum in se pro mole sua complectier Astrum
585  Materiae, solidique nimis proin corporis auctu

sit motus, uti redeant, abeantque videntum
617  Ex oculis, quin et loca eorum et tempora signet.
618  Non evolvendis aetas his sufficit una.

619   Hoc Astrum, unde tibi dico constare Cometas,
620  Innatat ingressum cum nostro in Vortice, Solis,
621  Quod recipit, lumen reflectit corpore opaco.
622  Tempore propterea tali apparere Cometae
623  Lux

663  Diversa nostras acies ratione lacessit.
664  Sin, hoc ne credas, obstat, quod sidera quaeque
665  Cum longo pariter deberent crine videri,
666  Hoc alio melius rem clarem fors tibi pacto.
667  Astrorum, genus hoc, tali constare putandum est
668  Corpora textura, Phoebeo ut tacta calore
669  Ingentes possint facile exhalare vapores
670  In speciem sumi, flammis

677  Fumida materies visque exhalata vaporum:
678  Nam motu acquirunt levitatem, ut scandere possint
679  Altius, educti liquido velut aëre sumi.
680  Hos tibi praeterea lucem dare posse vapores
681  Credendum eat; quoniam radios reflectere Solis
682  Posse quis inficias est? ut suspensa per auras
683  Nubila reflectunt. Haec nos Caudata vocamus

se nubes aliique vapores
703  Non procul extollunt Terra: cum saepe Cometae
704  Omnia fulgentes ultra vaga Sidera distent:

705   At vehementer in his vitium hoc fuge, quod tibi pacem
706  Delibare animi queat et turbare timore;
707  Nimirum dira ne credas luce Cometas
708  Vertere Regna, famem portendere, certaque Regum
709  Funera pestiferamque luem

902   Caetera quin etiam, genus hoc, quaecumque videntur
903  Per caelum, facili poteris cognoscere nisu,
904  Si positas supera rationes mente revolvis.
905  Idque tibi certo possum promittere, mentis
906  Non a te magnas ullam rem poscere curas,
907  Conque sequi parvo te plurima posse labore;
908  Si tamen institeris vestigia certa viaï.

1078  Si solida haud aeque constent, non praedita eodem
1079  Pondere sunt; sed, quod solidum mage, pendere debet
1080  Plus aliis, queis sunt plura intervalla viaeque
1081  Majores: poterit tibi ab hac ratione patere,
1082  Cur quaedam summas fluitent non mersa per undas;
1083  At deorsum sub aquas contra cur multa ferantur,
1084  Considant fundo labentia donec in imo.

1093  Moles, illud aquis non partes exeret ullas,
1094  Nec fundum contra per se volvetur in imum;
1095  Sed regione loci haerebit quacumque liquentis.

1096   Nunc tibi perfacile est ex his cognoscere causam,
1097  Qua muti possint se a fundo tollere Pisces,
1098  Atque iterum in fundum se immergere ab undis,
1099  Aut media regione liquentum nare viarum.

anchora nisu
1128  Obruta aquis; sed ubi jam proxima pendet in auris
1129  Aëris, obsistit nimio tum pondere, magno
1130  In proram gemitu inducentibus atque labore.
1131  Et tibi jam reji certum proponere pergo
1132  Exemplar: geminis in librae lancibus hinc atque
1133  Hinc paria imponas si pondera, quodlibet horum
1134  Nil tum pendere contra aliud videatur, oportet;

1155   Si libet, hinc poteris, gravitas quae certa liquorum,
1156  Scrutari: si namque pilo suspendis equino
1157  Auri aut argenti pondo, atque immergis in undas,
1158  Ponderis amissi ratio tibi denotat undae
1159  [Sed quae mole pari est] gravitatem: ita nempe valebis
1160  Securos fontem illimem cognoscere in haustus,
1161  Purus qui ante alios longeque levissimus extet.

item, mihi quae properanti praetereundum est.

1214   Nunc age, praeter eam, quam dico, materiaï
1215  Vim, quae tellurem circum versatur in orbem,
1216  Unde tibi exoritur Gravitas, et Pondera rerum
1217  Exoriuntur, uti docui, jam percipe porro
1218  Quod superest, aliud quoque Terrae corpora circum
1219  Materiae genus esse, polo uae transit ab uno

per tenue foramen;
1643  Frigidus ille foras erumpet non aliam rem
1644  Propter, quam recto quia motu concitus exit.
1645  At perturbato cum motu ex ore patente
1646  Mittitur, aura tibi tunc aëris illa calebit.
1647  Illa nos gelidae suemus per frigora brumae
1648  Calfacere extremos digitos palmasque rigentes;
1649  Illa suemus item ceram mollire tenacem.
1650  At

auctum
1723  Majorem concrescat aquae liquor, aerea saepe
1724  Possit uti clausus disrumpere vasa, superque
1725  Extet jam levior, motis atque innatet undis.
1726  Scilicet haec ratio tibi constet vera, plicantes
1727  Quod sese omnimodis se formam prorsus in omnem
1728  Particulae undarum possint inflectere, et omne
1729  Flexu intervallum vario replere locumque.

1809  Corpus, non ullas ullo de corpore guttas
1810  Viribus a magnis unquam stillare videres,
1811   Noc succo digitos contingeret herba prementes,
1812  Nec tibi calcata Bacchi liquor iret ab uva.
1813  Duraque praeterea quae sunt, ut robora ferri
1814  Ut validi silices ut saxa adamantina constant,
1815  Debent immotis et se tangentibus esse

atque arcte conjuncta teneri.
1818  Vis circumpositis nimirum magna premendi
1819  Est auris, ut pressae a sese mutua partes
1820  Avelli nequeant, velut una glutine nexae.
1821  Utque tibi aurarum magnas exponere vires
1822  Ante oculos possim, tali rem percipe pacto.
1823  Laevia si jungas duo corpora lata, sit inter
1824  Ut prope nil spatii, quo confluat aura, relictum,

1853  Posterius referam; satis est modo scire probatum
1854  Duritiem rerum repeti quoque ab aëris auris.
1855  Non tamen aëriis ut non sint dura sine auris
1856  Corpora: namque etiam dixi tibi ab aethere partes
1857  Urgeri circumque premi immotasque teneri.
1858  Motu nempe sua pars e statione recedit,
1859  Ad latus ut nequeat tum parti haerere propinquae.
1860  Ergo

tot denique vitae
2009  Commoda, pro! tanto dudum quaesita labore?
2010  Nam neque divitiis capitur Mors, tardior annis
2011  Ut saltem veniat feris; neque longior usquam
2012  Vita tibi congesto argento venit et auro.
2013  Praeterea quae sunt vitaï commoda demum
2014  Nata ex divitiis? nimirum vestibus uti
2015  Magnificis, mensaque diu discumbere opima,

jam sponte ut otia damnem
42  Impiger, et quemvis optem perferre laborem;
43  Verbaque in obscuras res sufficit, atque perennem
44  Deducit medio ex Helicone in carmina venam;
45  Ut tibi saltem aliqua possim ratione placere.
46  Quare age multarum, quae restant, percipe rerum
47  Naturam et vires, et qua ratione gerantur
48  Plurima, quae coram fieri quoque cernimus ipsi

inter se mutua debet
91  Connecti, et longas effundere flexibilesque
92  Extra particulas: haec sunt primordia Aquaї.
93  Proin facile ipsa fluit, quia laevia principiorum,
94  Ut tibi jam supera quoque dixi, corpora debent
95  Aetheris a motu, dum transmeat, exagitari,
96  Praetereaque potest in crebra foramina rerum
97  Insinuarier ingressu; madefactaque reddit,

salsedinis illum
205  Magnopere imminuit plerumque haec causa saporem.
206  Praeterea inquires, vicibus cur aestuat aequor
207  Alternis, undasque facit quae causa fluentes
208  Quod tibi ut expediam, supra reminiscere dicta:
209  Nimirum circa Tellurem Vorticis uno
210  Caeli materiem correptam volvier aestu.
211  Lunaїque globum magnum cum turbine eodem

extra;
360  Ut jam Rivus aquas serpenti deferat alveo,
361  Et prima tenues effundat origine Fontes.
362  Si tamen haec etiam fundendis Amnibus impar
363  Causa videtur, et ex aliqua tibi parte vacillat;
364  Et quia jam sese vis tanta evolvit aquarum
365  Undique per terras tam multis Fontibus omnes;
366  Scilicet ut raro fornix sub monte cavatus
367  Non posset

pelago vectigal aquarum:
415  Contra qua raros effundit Juppiter imbres,
416  Ut siccis Libyae regionibus, illa, necesse est,
417  Rara fluant tenui per humum serpentia rivo.
418  Mons tibi praeterea (pluviae neque montibus unquam
419  Praecelsis desunt: illorum semper inumbrant
420  Namque supercilium, et nigra caligine cingunt
421  Perpetuae nubes, illuc quas undique venti

ad imas
424  Vel bibula tantum terra vel constat arena,
425  Aut si quem saxum super impenetrabile late
426  Obtegat, ut pluviae nequeat liquor insinuari,
427  Haud ullos valet ex sese tibi reddere Fontes;
428  Extra quandoquidem subito vel defluit omnis
429  Unda, vel inferni penitus sub viscera montis
430  Sorbetur terra. Verum si desuper humor
431  Intus iter

pluvio. Quapropter oportet,
515  Ut caecis Natura viis tellure sub alta
516  Usque ministret aquas Fluviorum, subter et illos
517  Semper perpetuis extantes impleat undis.
518  Sunt tibi deinde Lacus, qui Flumina multa receptant,
519  At nullum emittunt: quo de genere esse videtur
520  Hyrcanum magnis clausum undique montibus aequor;
521  Sulphureusque Lacus, qui dicitur Asphaltites,

vetat id fieri frigus, quod saevit in altis
644  Acre locis; stipat namque ipsos ante vapores,
645  Quam juncti inter se liquidas vertantur in undas.
646  Tunc tibi Nix caelo multa vi decidet alto,
647  Sternet agros, foliisque carentes integet hortos,
648  Confundentque vias; juga montium et undique nuda
649  Canescent nemora, et lassabunt pondera silvas.

linquatur, ut intra
803  Demum aperire novos possit sibi multa meatus
804  Materies, facile haec quibus egrediatur apertis;
805  Amplius haud arcus poterit resilire, sed usque
806  Curva tibi abscisso quoque nervo ea virga manebit.
807  His tibi firmatis rebus, cognoscere causam
808  Tutemet inde potes, quam propter polleat Aër
809  Compressus nisu se protinus evolvendi:

multa meatus
804  Materies, facile haec quibus egrediatur apertis;
805  Amplius haud arcus poterit resilire, sed usque
806  Curva tibi abscisso quoque nervo ea virga manebit.
807  His tibi firmatis rebus, cognoscere causam
808  Tutemet inde potes, quam propter polleat Aër
809  Compressus nisu se protinus evolvendi:
810  Nimirum illius pertenuia fila pilique,

caetera de genere horum
826  Multa, mihi quae mox etiam dicenda supersunt:
827  Attamen idcirco non praetereunda videntur.
828  Nam si cuncta quidem voluissem, cognita constant
829  Quae tibi, non ullo vulgata relinquere versu;
830  Nil equidem numeris potuissem claudere nostris,
831  Nil doctis (quid enim nescis?) mandare camoenis.
832  Quo validas igitur possis cognoscere vires

tractus ab alto
865  Descendit quoties aegre, premiturque deorsum
866  Embolus; ast eadem recludat aperta foramen,
867  Idem cum facili sustollitur impete sursum.
868  Cum constructa tibi haec constabit Machina, ab ipso
869  Educes, intra qui clauditur, Aëra vitro.
870  Namque ubi restantem multa vi traxeris infra
871  Embolum; ut interea nequeat per tenue foramen,

nivali
1098  Sithoniisque plagis; media regione diei
1099  Inter nigra Virûm percoctaque saecla coortus
1100  Cum pluviis contra venit et cum nubibus Auster.
1101  Hos inter totidem tibi sunt, et utrinque recedunt
1102  Ad latera; hiberno furit Euro – Auster ab Ortu
1103  Humidus; huic placidas contrarius asperat undas
1104  Caurus; at a Mauris trux advolat Africus oris,

1186  Aëra, et occiduo contra de littore labens.
1187  Perque diem in terras liquido flat ab aequore Ventus
1188  Propterea, salsis quia Sol attollit ab undis
1189  Multos, unde tibi commota fit aura, vapores:
1190  Terrarum tamen hi congesti montibus altis
1191  In mere prorumpunt noctu; tum frigida in aequor
1192  E terris ferri Ventorum flabra, necesse est.

via secta, per angustos exire meatus,
1458  Concitus hoc debet violento denique motu
1459  Accendi, et volucri caeli loca tingere luce.
1460  Hac ratione tibi densa inter nubila fulgit.
1461  Saepe etiam innubi per noctem fulgere caelo
1462  Vidimus aestivam sonitus terrore sine ullo:
1463  Quandoquidem quos sustulerat Sol luce vapores,

pecunia ab igne:
1508  Insinuatur enim per rara foramina lanae
1509  Transcurrens impune; resolvit at omnia vincla
1510  Atque omnes auri nodos tenuissimus ignis.
1511  Edita saepe tibi infesto loca Fulmine fumant,
1512  Hujus et in celsis vestigia montibus extant.
1513  Non Rhodope vel Athos non alta Ceraunia summas
1514  Inseruere eductum alte caput, inque tulere

1582  Discurruntque: tamen sunt raro corpore, namque
1583  Sidera per longas translucent undique virgas.
1584  Auroram Boreae multi dixere: sed illam
1585  Quovis cumque voces tu nomine, dum tibi constet
1586  Ejus, quam referam, ratio; tamen ante refelli
1587  Quaedam, ne veri specie capiaris, oportet.
1588  Multi non alia gigni ratione putarunt
1589  Hunc ignem caeli in

aër
1598  Quo vix esse queat? neque enim reflectitur inde
1599  Noctu Phoebei radiorum luminis ulla
1600  Lux, tenebras quae vel paulum disrumpere possit.
1601  Hinc etiam ratio tibi eorum salsa, necesse est,
1602  Jam pateat, radios qui dicunt Solis ab altis
1603  Nubibus exceptos magnae dare posse coruscam
1604  Flammaї speciem; quoniam est innubilus aër,

Solis ab altis
1603  Nubibus exceptos magnae dare posse coruscam
1604  Flammaї speciem; quoniam est innubilus aër,
1605  Si quis is est, tantum qui se auris tenuibus effert.
1606  His tibi concussis rationibus et labefactis,
1607  Quae superest, verae similem magis accipe, forsan
1608  Et veram, si jam, supera quae dicta, tenaci
1609  Mente geris: quidam nimirum hunc ambiat aër

pectora cura
1654  Complet, ne moles dehinc caelo flammea labens
1655  Urbibus excidium magnis ferat, atque Colonos
1656  Enecet, et silvas lapso convestiat igne.
1657  Hinc ratio tibi terraї quoque Motibus extat.
1658  Terra tremit, clausis cum subter magna cavernis
1659  Vis oritur flammae succensa sulphuris atque
1660  Nitri materia: nam protinus igne necesse est

praestantem caetera, Mundum
44  Undique lustrantes animo peragrare sagaci.
45  Quare age, quidnam Hominis natura, quid intus agatur,
46  Percipe, nec credas istis promittere velle
47  Me tibi, nec porro me posse exsolvere speres
48  (Quae neque, si centum linguae sint, edere possim);
49  Scilicet ut nervos omnes fibrasque minores
50  Et venas atque ossa Virûm firmantia corpus

semen;
90  Vermibus id cernes haud umquam albescere motis.
91  Ergo etiam atque etiam certo de semine fiunt
92  Omnia per terras quaecumque animalia vivunt.
93  Seminaque omnigenûm tibi protinus haec animantum
94  Condita sunt prima jamdudum ab origine Mundi,
95  Inclusa in primae nimirum semine matris:
96  Quod nulla ratione potest pugnare videri;
97  In non

haec animantum
94  Condita sunt prima jamdudum ab origine Mundi,
95  Inclusa in primae nimirum semine matris:
96  Quod nulla ratione potest pugnare videri;
97  In non finitas quoniam tibi corpora partes
98  Ostensum est multis supera jam posse secari.
99  Quapropter multo genitali semine, adhaeret
100  Adfixum certis, intra quod partibus

informat et artus
113  Oraque; completo tum demum tempore donec
114  Reddere se superas tener infans possit in auras.
115  Scilicet humanae sunt haec exordia vitae.
116  Quod superest, tibi dico Animam mentemque locatam
117  In capite, humani velut in regione superna
118  Corporis: hic etenim Mens cogitat, atque sagaci
119  Pollet consilio, dominansque hic omnia sentit;

turba, ministri
140  Efficiunt, de rebus uti bene conscia constet
141  Mens alienigenis, et quali comta figura
142  Corpora circumstent et quali praedita motu.
143  Quoque tibi magis haec pateant, manifestaque constent;
144  Una de parti nervorum extrema, necesse est,
145  Concipias nostris finire in sensibus extra
146  Auribus atque oculis et lingua et naribus ipsis,

775  Perpetuoque fluant fluctu per tempora longa,
776  Nil ut limatum de corpore constet odoro
777  Propterea ad speciem, et vix desit ponderis hilum;
778  Jam super ostensum est quoniam tibi corpora quaevis
779  In non finitas quoque partes posse secari.
780  Sin tibi adhuc ratio quae posse obstare videtur,
781  Parvula ne fluere ex ipsis

ad speciem, et vix desit ponderis hilum;
778  Jam super ostensum est quoniam tibi corpora quaevis
779  In non finitas quoque partes posse secari.
780  Sin tibi adhuc ratio quae posse obstare videtur,
781  Parvula ne fluere ex ipsis corpuscula rebus
782  Credas; hanc alio rem, si libet, accipe pacto.
783  Multa habet, et multis pertusa retortaque formis

agit atque recursus:
919  Propterea gravis a majori corpore prodit;
920  Illum nempe gravem, cum longa est, tibia reddit;
921  Si contra brevior constet, Sonus exit acutus.
922  Hinc tibi multarum tot sunt discrimina vocum,
923  Tot variae species atque intervalla Sonorum;
924  Nomina certa quibus, sed paucis (quis queat omnes
925  Prendere?), qui melicas artes docuere, dederunt.

1011  Partem aliquam illius, vel prorsus sistet eundem
1012  Sic quoque si gemini prope distendantur, eodem
1013  Non apti tamen ad vibrandum tempore, nervi,
1014  Alter pulsato nunquam tibi consonat uno;
1015  Namque cito illius motum, quem scilicet ictus
1016  Primus inire facit, contraria sistit iniquo
1017  Tempore post veniens unda, atque ita praepedit omnem.

1026  Vitra quoque, immittunt quae clausas lumen in aedes
1027  Saepe agitentur, ubi Sonitus quid fundere certos
1028  Auditum: sed non opus haec monstrare videnti est,
1029  Nam modo dicta, tibi cum sint bene cognita, clarant.
1030  Hic equidem a vero non longe absistere quosdam
1031  Credimus, e multis qui partibus aëra dicunt
1032  Constare, ut variae sint vires officiumque,

1080  Puppis: et assimili pacto, cum fulgit in altis
1081  Nubibus, et tonitru post Juppiter infremit acri;
1082  Quantum illae nubes tollantur, scire licebit.
1083  His bene firmatis rebus tibi suppositisque,
1084  Accipe, quo patulas pacto Sonus excitat aures.
1085  Principio motus subit aër anteriorem
1086  Auris, qui conchae cavus extat more,

1128  Deinde recede pedem referens paulisper utrumque,
1129  Illud dum labri latus obtegat, ex oculisque
1130  Eripiat prorsus, tum vas puer impleat unda,
1131  Fac, vacuum; incipiet tibi fulvum protinus aurum
1132  Namque vel argentum nummi (res mira!) videri.
1133  Quod fieri haud alio valeas ostendere pacto;
1134  Quam quia, cum densis radii lux exit ab undis,

qui providus Orbi,
44  Omnia fortuitus sed Casibus edita dicat
45  Constare, atque eadem servari a Casibus isdem.
46  Quod quoniam a vera quantum ratione recedat,
47  Jam supera ostendi tibi primo in carmine, totamque
48  Hanc rerum Summam, quam vasta est quantaque, totam
49  Eductam e nihilo divina a Mente probavi,
50  Quid superest? nisi, non temere et non forte creatos

238  Ut prope desertum totum jam crederet Orbem,
239  Ponte injecto Asiam qui junxerat Europamque,
240  Et pedibus siccis calcaverat Hellespontum, et
241  Velificârat Athon dirum tibi Graecia portans
242  Diluvium armorum? tandem victusque tremensque
243  Vix puppe exigua conspersus caede suorum
244  Fugit, et extremis regni sese abdidit oris.
245  Haeccine

251  Conque teruntur; uti multo parere quietum
252  Sit fatius, velle imperio quam regna tenere.
253  His permulta potes vetera atque recentia rebus
254  Suppeditare tibi (scis namque) exempla probandis;
255  Donec luce palam constet non esse Potentes,
256  Quos penes imperium populorum est. Parte revolve,
257  Si vacat, ex alia quoque rem, et sic inspice mecum.

humanae est Rationi inimica Voluptas.
371  Te facere hanc igitur felicem posse rearis?
372  Denique te in quamvis, age, partem verte bonorum,
373  Suppeditare tibi quaecumque haec vita videtur;
374  Haud unquam summa votorum in fine quiesces;
375  Semper erit, quod deficiat, semperque quod optes.
376  Vis ea nimirum, qua nos impellit agitque

et recto siste viaï
462  Tramite te, certumque in caelum luce sub illa
463  Perge iter, ut simmae tandem felicia pacis
464  Littora contingas. Auras, age, posce faventes.
465  Nunc tibi cum summi jam meta novissima Finis
466  Constet, ad hanc omnes cum mens quoque debeat actus
467  Dirigere, illorum naturam ostendere par est,
468  Qui sint; quae porro sit eorum regula, summum

se discrimine distent
589  Prava aliis. Ex hoc igitur cognoscimus omnes
590  Indocti doctique (docet Natura superna
591  Nunquam luce carens) fugienda petendaque quae sint.
592  Prima tibi aeternae Praescriptaque Scitaque Legis
593  Sunt ea, quae memori fac pressa in pectore semper
594  Fixaque sint, tota vi mentis et impete cordis
595  Atque animo ex omni nimirum Numinis, omne

cujusviscumque profecto
638  Ille quidem causa esse et meta novissima debet,
639  Qui tantum se propter amandus: id ultima namque
640  Exposcit summi Finis natura Bonique.
641  Hunc tibi propterea rebus praeferre Voluntas
642  Ultro debet, eae quaecumque existere possunt,
643  Famae et divitiis et honoribus illecebrisque,
644  Nec non et caris

Formam vertisset ad Aequi
768  Vel caligantes oculos, atque Ordinis ipsam
769  Vidisset speciem; tum denique scîsset Honesti
770  Naturam, et contra quid pugnet, deficiatque.
771  Est tibi praeterea Lex immutabilis omnis
772  Naturae; quoniam supremi convenit Aequi
773  Legibus, et nullis non temporibusque locisque
774  Convenit: ipsa prius nam si convenerat illic,

806  Semper proinde Bonis hinc gaudia suppeditantur;
807  Opprimit at contra malus impia pectora moeror,
808  Conscinduntque Animum Furiarum Acheruntia Monstra.
809  Utque canis levisomna solent tibi pectora fidi
810  Ante fores agere excubias: si namque ferentem
811  Fors videat tacito leviter vestigia gressu
812  Furem in tecta; fero consurgens protinus ore
813  Adlatrat,

clam solus id audet
885  Tantum, quod fieri coram quoque Judice possit.
886  Nunc age, tam varii in nobis jam deinde quid ipsos
887  Ad mores faciant Affectus, inspiciendum est.
888  Hi tibi sunt animae Motus, ut diximus ante,
889  Concita queis sequitur, quidquid se percipit intra
890  Esse bonum, vitatque malum, quodcumque videtur.
891  Protinus hic vultu se Stoica Turba severo

rerum si nos haeremus in illis
943  Toti admirantes, tum concita protinus acri
944  Mens desiderio ferviscit, funditus ipsam
945  Rem, novitate sua quae perculit, inspiciendi.
946  Inde tibi multae manârunt utilitates,
947  Queis vita certe expertes essemus in omni
948  Nil admirando: tamen hic quoque saepe cavendum,
949  Ne desiderium Ratio non temperet: illa

1061  Exulat illa eadem procul, aut sopita quiescit.
1062  Ne tamen et semper fugiendo vincere speres;
1063  Scilicet in nostro latet hostis corpore, non est
1064  Quem fugere infestum, nisi tute tibi obvius obstes:
1065  Non facile est siquidem sedare, vel omnia tentes,
1066  Magnos, cum libuit, motus: namque impete tanto
1067  Concitat interdum sese cruor, atque vapores

omni
1109  Non sine pernicie! quod si in caelestia motam
1110  Corripiant Mentem, Ratio indulgebit, et omnes
1111  Effundens, nam recta via est, laxabit habenas,
1112  Et sic innocuo tibi cursu vita feretur,
1113  Pulchraque tranquillo regnabit pectore Virtus.
1114  Ipsa mihi Virtus porro quid constet, ad ipsum
1115  Denique quid faciat Finem, quo tendimus omnes,

1113  Pulchraque tranquillo regnabit pectore Virtus.
1114  Ipsa mihi Virtus porro quid constet, ad ipsum
1115  Denique quid faciat Finem, quo tendimus omnes,
1116  Dicendum, quanquam tibi non ignota profecto est:
1117  Ejus qunadoquidem praclara laude refulges:
1118  Non ideo nostros tamen aspernabere versus:
1119  Nam si non aliud, saltem laetabere tanto

summum nobis quod Finem prosit, ab illis,
1187  Quaecumque implicitos contra nos inque peditos
1188  Extremo valeant prohibere a Fine Bonorum.
1189  Hae tibi sunt arcto sese inter foedere junctae
1190  Virtutes adeo, nimirum ut nulla suarum
1191   Spča choro Comitum possit divellier unquam:
1192  Namque Amor aeterni pariter

1199  Temperat in votis ignava et iniqua: quod ipsum
1200  Dicere de reliquis possis Virtutibus: ergo
1201  Nulla deficiens de parti plenaque Virtus
1202  Denique si non est, Virtus tibi non erit unquam.
1203  Hujus, quod superest, varias age percipe formas.
1204  Et primo (siquidem Virtutes anteit omnes
1205  Princeps Duxque chori, lumenque ministrat et effert)

ex Helicone petitum,
1499  Si queat; haec superat vires sin gloria nostras,
1500  Ex animo certe, quodcumque est, illud habento.
1501  Ut primum lucem educti venere sub almam,
1502  Hi tibi tum nostri non displicuere Labores,
1503  FRANCHINE, o magnum Nomen mihi, grandia cujus
1504  Nulla dies memori benefacta e pectore demet:
1505  Absentem atque tibi me ignotum caetera ad Urbem,

sub almam,
1502  Hi tibi tum nostri non displicuere Labores,
1503  FRANCHINE, o magnum Nomen mihi, grandia cujus
1504  Nulla dies memori benefacta e pectore demet:
1505  Absentem atque tibi me ignotum caetera ad Urbem,
1506  Qua nihil in terris majus meliusque, vocâsti;
1507  Nam tu agis hac magni Legatum Caesaris Aula
1508  Curans res Patriae (Te vere in publica natum

Legatum Caesaris Aula
1508  Curans res Patriae (Te vere in publica natum
1509  Munera res magnas belli pacisque secantem
1510  Gallia consilio Juvenem mirata sagaci est
1511  Jamdudum; tibi tunc annis Prudentia major,
1512  Omnigena quam cum Doctrinae dote jugâsti).
1513  Adveniens quantum laetatus ego Hospite tanto!
1514  Exinde et nostrae laus addita quanta Camoenae!

ego Hospite tanto!
1514  Exinde et nostrae laus addita quanta Camoenae!
1515  Et jam si queat ipsa, sibi quod posse videtur
1516  Te laudante, quid ad decus immortale requiram?
1517  Me tibi Posteritas acceptum nosceret omnis,
1518  Longaque me gratum perhiberent saecula Vatem.
1519  Nec patiar, te praeteritum indictumque relinqui,
1520  (Quanquam exinde tuis quid possit laudibus addi?)

1542  Atque ubi non sit opus, Ratio suadebit: egere
1543  Namque Homines, constant queis prodiga corda, necesse est:
1544  Cum vitanda prius (Ratio sic suadet) egestas
1545  Sit propria, alterius quam sit tibi vita levanda.
1546  Et quoniam exhaurit fontem quoque Prodigus ipsum,
1547  Et facit, ulterius ne possit; saepe liberet
1548  Quod facere; idcirco sese praestare benignum
1549  Plus

suspensum hinc inde quod aequo
1596  Pondere libratur, neque lanx superinsilit ulla,
1597  Nec premitur deorsum, medioque immota tenetur
1598  Utraque, Diva tibi Rectum pronunciat illud:
1599  Quod si quid magna sursum levitate feratur;
1600  Vel contra nimii momento ponderis ipso
1601  Peccet; ut excedat nimirum, deficiatve
1602  Justitiae

victor dirosque repulset
1634  Incursus animo; vel si non illa repelli
1635  Vis queat, immites tum saltem fortiter ictus
1636  Perferat, atque animo nunquam succumbat inerti.
1637  Est tibi proin medius, Fortem quem dicimus, inter
1638  Audacem timidumque; quia audacemque necesse est
1639  Temperet audita Ratione animumque timentem.
1640  Et quoniam Virtus subeundis ista perîclis

victor.
1703  Cor magnum est igitur, quaerit quod Numen, et ipsum
1704  Omne Bonum votis exardens omnibus optat.
1705  Proptereaque, quod hoc minus est, haud aestimat hili.
1706  Ille tibi triplici Virtutis robore tectum
1707  Pectus habet circum, quem nec praevisa, nec ipsa
1708  (Hoc opus hic labor est) nimirum inopina manenti
1709  Concutiunt animo; magno Virtutis ab usu

paventem.
1747  Virtuti oppositum est, Fortem quae reddit, utrumque
1748  Hoc vitium; excessu nimirum Audacia magno
1749  Tollitur hinc, humilique Timor pede claudicat illinc.
1750  En tibi jam complet numerum, clauditque coronã
1751  Ultima Virtutum, nimias quae temperat omnes
1752  Corporis illecebras, praesertim rebus in illis,
1753  Omnia quas pariter sectantur saecla ferarum;

capiuntque lepore;
1785  Sic lepor est quidam vitae morumque venustas;
1786  Ordine quae constat factorum convenienti
1787  Dictorumque modo; proin ipsa probetur, oportet.
1788  Haec tibi multarum constat natura reperta
1789  Virtutum; hic animi Mens collustrata renidet,
1790  Pulchraque dote sua gemmas super astraque fulget:
1791  Nam neque gemmarum nitor astrorumque nec ullus

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report