Your search found 1343 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1236-1295:

emortuis conjunxit haereditatem patris sui et tunc fortior etiam cum Saracenis concussit ipsisque eripuit Neo‑Castiliense et Toletanum regnum 1109. 10 Sed etiam Ferdinandus divisit provincias inter filios suos. 11 Saraceni defecerunt quam maxime ex eo quod praefecti abusi potestate sua usurpaverint provincias sibi commissas. 12 Divisiones dein provinciarum Saracenicarum inter filios calipharum etiam obfuerant iis, accesserunt ex his enata bella intestina et tumultus; quibus Christiani in rem suam

suspecta fuit, quasi spuria esset; Henricus enim ferebatur esse impotens, proin Pertrandus dela Gueva ferebatur esse genitor Iohannae; et hinc exclusam volebant Iohannam ex regno et Isabellam substitui; rex Henricus favit filiae suae, et hinc etiam cum vicinis regnis contulit rem, maxime cum Alphonso 5‑o rege Portugalliae, affine suo (nam huius soror Iohanna fuit uxor Henrici, et mater Iohannae nothae). 6 Cum tamen semper obessent status, determinarunt reges ut Alphonsus rex Portugalliae ducat Isabellam, filius vero illius Iohannam, ut

dixit se Regem Hispaniae; felix habebant regnum hi principes Isabella et Ferdinandus. 13 Primum Ferdinandi coeptum fuit regnum Granatense agredi et a Saracenorum jugo liberare; cum his Saracenis ingens copia Judaeorum irrepsit in Hispaniam, qui se etiam maxime ad Granatense receperunt regnum; Ferdinandus, Catolicus dictus ingenti flagrabat zaelo religionis, volebat ergo extirpare Judaeismum et Mahomedanismum; maxima vero causa fuit ut jure postliminii reoccuparet Granatense regnum; hinc 1481 anno initium belli factum est, regnante

Carolum et Ferdinandum; haereditas ergo Iohannae spectabat ad Carolum qua seniorem; fuit ergo lis de administratore; adfuit Ferdinandus Catolicus ut pater Iohannae, et Maximilianus imperator, ut pater filii defuncti; res sic agitata est ut Ferdinando deferetur administratio agente maxime cardinali Ximene; administravitque usque mortem suam Ferdinandus. 4 1509. Ferdinandus Catolicus praemonente cardinali Ximene in Africam expeditionem suscepit, partim ut piratas Algeritanos, Tunetanos, et Tripolitanos compescat, partim cum jam 1494.

dedit cum territorio amplo. 17 Eodem modo ergo etiam per manum et Chyli regnum est occupatum. 13.1 Sic ergo Carolus 5‑us ad immensam condescendit auctoritatem, emulationemque et invidiam caeterorum principum Europae excitavit; maxime infensus erat Franciscus rex Franciae, qui invidebat Carolo imperialem coronam et hinc continuo eum bellis vexavit Franciscus, ob has causas potissimum; secunda causa fuit regnum Neapolitanum; scimus etiam reges Galliae aliquot haeredes scriptos esse a Iohanna regina

4 Galli ergo grassantibus Hispanis dein irruperunt in Navarram, inde tamen expulsi sunt; sed 1521‑o errupit formale bellum, quod per 4 annos duravit; Leo enim Decimus pontifex non parum contulit ad prolongationem huius belli, qui Carolum incitavit quam maxime propter ducatum Mediolanensem; politica enim Italiae, quae ex multis parvis debilibus statibus constat, suadet ne potens unus imperans permittatur pedem figere, ne suprimat omnes; hinc omni modo egerunt Itali ut Gallos prohibeant ex Italia; belli his occasione ergo Galli

3 Carolus ergo graviter ferens foedus Clementium in pontifice voluit ulcisci hanc injuriam Romamque usque copias suas misit felicissimeque expugnaverunt urbem Romam eamque diripuerunt, excepto castro S. Angeli, in quo pontifex cum 17 cardinalibus morabatur; maxime cardinalium spoliabant aedes, nisi vexam ingenti summa aeris redimerent; cinxerunt castrum hoc et deditione ceperunt pontificem cum omnibus cardinalibus; juvit etiam Germanos, quod lues circa Neapolim multos Gallorum ipsumque ducem Foxinum eripuerit; Carolus ergo adegit

3 Eodem tempore etiam in Hispania exarsit seditio Moliscorum, seu eorum qui ex Mahomedanis et Judaeis coacti sunt ad sacra Christianorum amplectenda sub prioribus jam regibus; hi ergo recuperandae prioris religionis et libertatis causa rebellarunt contra Filippum, maxime Granatensis regni incolae; hi enim homines ad formam quidem Christiani se distinxerunt vestitu diversisque moribus, quos Philippus ipsis prohibuit; et sic bellum enatum est in quo multa millia hominum caesa sunt, donec fractis viribus eorum dispersit eos per universam

tempore mirum in modum destructum est hoc regnum, plerumque a Hollandis, qui cum Philippo bellum gerentes diripiebat Portugalliam cum eius provinciis. 3 Phylippus ergo se tam potentem videns conabatur cum Elisabetha regina Angliae congredi ad quod bellum quam maxime Romani pontifices foverunt; Henricus enim VIII, rex Angliae, defecit ab ecclesia Chatolica, et a Romani pontificis auctoritate; ab hoc Henrico descendit regnum ad Eduardum Mariam, quae Catolica fuit, ab hac vero ad Elisabetham protestantibus accommodatam; pontifices voluissent

Judaicorum et Turcarum, et sic circiter 900,000 subditorum solum vertere coacti sunt. 2 1616. Philippus hic cum domo Austriaca pactus est, nempe cum Mathia et Ferdinando 2‑o eius successore, quo foedere duae hae aulae mutua auxilia sibi promiserunt; quo maxime linea Germanica indiguit, quae per bellum religionis mire fracta fuit; hanc unionem graviter tulerunt aulae Europeae, praesertim Galli, perpetui aemuli utriusque lineae Austriacae; vi hujus pacti ergo Phylippus suppetias misit Ferdinando

educanda !; in hac sententia permansit Ludovicus usque tempus majorennitatis, nempe 14 annum; cum ergo a tutore suo liberatus fuisset, assumpsit sibi Carolum ducem Borbonium pro ministro primario; jam inter stirpem Burboniensem et Aurelianensem summum intercedebat odium, maxime propter tutoratum; ut ergo Carolus Burbonensis odium suum exserat in defunctum tutorem regis, Aurelianensem, conatus est omnia evertere, quae tutor fecit; hinc etiam haec sponsalia irritare conatus est; exosam reddidit ergo eam apud Ludovicum, et ipsi proposuit Catharinam,

pactum quod si nulli legitimi Ferdinandi adfuerit haeredes, succedant Bavari; sed Maria Theresia fuit legitima proles, ergo etc.; sed Bavari adulterarunt hanc vocem ehelich (legitima) et scripserunt männlich (mascula proles); colludebat Bavarus cum aliis principibus, maxime cum aula Gallica, quae ceteroquin semper fuit aemula Austriacorum; actum fuisset hinc certe de monarchia Theresiae, nisi Hungari, semper fidi et sinceri, ipsi omnibus succurrisset viribus, fractisque Gallis et ejectis bis Bavaris ex ipsa Bavaria sustinuissent coronam Mariae

corripuit contra patrem eumque throno dejicere voluit; inter has turbas anno 1351. decessit, ei successit Petrus I. filius Rigorosus, et juxta alios etiam Crudelis dictus est, ob nimiam severitatem in exercenda justitia; hinc etiam Iustitiarius dictus est. 10 Maxime saevit in eos, qui ansa erant necis uxoris suae. 11 Limites potestatis regiae extendit magis, restringendo ecclesiasticos et status regni; temporibus enim iis plurimum restricta erat potestas principum et regum, ob nimiam cleri et nobilium potestatem et

naturalis Petri Crudelis, naturalis frater Ferdinandi, usque '433. annum regnavit; mortuo Ferdinando gubernavit provincias Eleonora vidua Ferdinandi nomine filiae suae Beatricis et Iohannis mariti eius; interim domi Portugalli protestati sunt contra tractatum defuncti Ferdinandi; maxime se opposuit Iohannes princeps, naturalis Petri Crudelis, qui et dignitate sua conspicuus erat (fuit enim magnus magister, ordinis equestris Anisensis) et populo ob virtutes carissimus; hinc unanimi consilio electus est moderator rerum agendarum et domi et contra Castilianos;

principibus Europae, et in his semper Portugallia, ob situm suum, lacessita fuit a hostibus Phylippi, cum jam nunc pro uno corpore cum Hispania considerata sit; dein plus etiam utilitatis habebant hostes Phylippi ex Portugallia diviti tunc adhuc, quam ex Hispania; Belgae foederati maxime noxii erant Portugallis, hi enim rebellantes contra Phylippum, cum eos armis supprimere non potuisset, conatus est eas egestate et penuria sibi subjugare; harum enim sterilium provinciarum ramus sustentationis fuit piscatio, et navigatio, illi permultum ergo lucrati sunt ex

sub rege hoc languido et aegroto ipsa negotia, quae sub Franciscani pontifice Caspari regimine fiebant, languida erant; decessit 1750; successit ei Iosephus Emanuel filius; hic usque '72. annum regnavit; hic adjecit animo, ad mendanda ea quae male aut languide sub patre gesta sunt, maxime sub ministerio Bombalii; anno '753. cum Hispania se in tractatum immisit propter insulam S. Sacramenti, ob quam multae controversiae prius enatae sunt; cessit nempe eam Hispanis, hi vero partem Paragvariae cedebant Portugallis; excitatae sunt tamen turbae inter commissarios,

animos episcoporum antiquorum, hi ergo negotiis religionis in rem suam usi non parum contulerunt ad exacerbandos animos contra Philippum, qui severitatem suam crescente semper numero haereticorum auxit etiam semper, nihilque de mediis lenioribus cogitavit. 2 Maxime exarsit odium omnium cum reducta inquisitione in Belgium multa milia morti tradidisset post abitum suum in Hispania mortua uxore sua prima anno 1559. 3 Constituit etiam in Belgio consilium ex sacerdotibus et monachis

Philippus finxit ad speciem se consentire in hanc pacificationem, occulte tamen decrevit hoc foedus dilacerandum. 4 Misit ergo Philippus fratrem suum naturalem Iohannem Austriacum cum plena potestate rerum gerendarum, qua gubernatorem; non deerant aliqui, maxime in Hollandia et Zeelandia, qui suadebant non esse fidendum Philippo et eius gubernatori Iohanni, caeterae vero provinciae conjunctae cum Hollandis inclinabant in Iohannem; tandem etiam Hollandi et Zelandi retracti sunt ad partes Iohannis sub ea conditione, ut foedus Gandanense

efflagitavit opem Henrici 4-i regis Galliae et Belgarum contra domum Austriacam; domus vero Neoburgica Hispanos evocavit in auxilium; Henricus cum se accingeret bello contra Matthiam, domi occisus est, bellum tamen continuatum est per Gallos. 11.1 Interim maxime Belgis obfuit quod domi enatae sint lites ob religionis negotia; sic duae sectae inter ipsos enatae sunt. Origo autem horum haec fuit: quidam professor theologiae in Universitate Lugdunensi Iacobus Arminius, laxior in theologia sua, in quibusdam discrepavit a rigosistis, in

fuisse eversorum suorum projectorum. 6 Interim Vilhelmus 3-us minorennitatem egressus egit apud aulas sibi cognatas, nempe Borussum, et alias, ut vicariatus et capitaneatus ei restituatur; agitata est etiam res in conventu statuum, sed sinistro cum successu; maxime se huic plano opposuit Iohannes Vitt, filius Iacobi Vitt, in carceres conjecti per Vilhelmi parentem; hic dignitate eminuit, et libertatis acerrimus erat defensor; erat autem pensionarius, quae dignitas prima est post vicarium; hic ergo eo status perduxit, ut decernerent hanc

fervebat Liga Cameracensis, ex qua dein Liga Sancta enata fuit, huic Ligae Sanctae etiam Henricus 8. adstitit ob socerum suum Ferdinandum Chatolicum, et pontificem Iulium 2-um, nihil tamen memorabilis actum est per hoc bellum, anno dein '513. pacem plane inivit cum Gallis, quod maxime cardinali Volsejo, qui primarius minister Henrici erat et a Gallis obligatus fuit, adscribi debet, indolique Henrici, quae valde mutabilis erat et inconstans. 6 Anno '513. Scotae irruperunt in Angliam, sed repressi sunt anno '14. et '15. accepta clade.

ejus esse incestuosum; proposuit rem statibus et parlamento, et in eandem sententiam abiverunt status; ipse Thomas Cranmer primas regni pertracto in sententiam suam clero Anglicano adhaesit regi; his omnibus perfectis non attenta sententia Pontificis publicavit divortium, cui dein maxime obfuit card. Volseus, quamquam initio favisset sententiae regis-- voluit enim Henrico conciliare sororem Francisci regis Galliae; hoc cum innotuisset Henrico, eum ex gratia sua ejecit, imo tardius capite plecti curasset eum, si in via mortuus non fuisset; anno ergo '32. duxit

consilium, filias declaravit capaces regiminis, cum videret etiam filium imbecilem esse; anno '547. decessit Henricus; ei successit Eduardus, qui sex annis tantum regnavit; regnum sub tutela Ioannis Seymurii avunculi sui gubernavit, qui Protectoris nomine gubernavit regnum; hic maxime curavit, ut projectatae a Henrico nuptiae inter Eduardum et Iacobi, Scotiae regis, filiam Mariam in effectum deducat; interim Galli omnimode conati sunt potentem hanc sponsam pro Francisco coronae herede suo eripere, ut sic Scotiam cum Gallia connectere possint in posteris;

juribus. 2 Etiam norma regendae ecclesiae introducta fuit; exorta enim est lis, num per episcopos vel synodos regi debeat ecclesia; post longas altercationes conventum est in eo ut per episcopos fiat regimen ecclesiae; huic sententiae etiam aula favebat quam maxime, cum caeteroquin episcopi fuerint creaturae aulae; haec constitutio Anglica circa religionem appellata est Ecclesia sublimis vel Episcopalis. 3 Etiam liturgia Anglicana determinata fuit, nempe ritus et ceremoniae ecclesiasticae, convocatus fuit sinodus

erat, qui filius naturalis Caroli erat, et qui in exilium missus est, cum alii supplicio afficerentur. 2 Inter haec non sine suspicione veneni decessit Carolus anno '685-o; cum sine heredibus moreretur Carolus, successit ei frater Jacobus dux Eboracensis, cui maxime favebant episcopi et exercitus Scotensis; habuit ille mox altercationes cum Jacobo duce Montmut filio naturali Caroli, qui exul in Belgio erat, et qui copiosos adhaerentes in Belgia habuit et in Anglia. 3 Hic ergo

jus jurandum Test dictum varios ab episcopali religione alienos et ipsos Chatolicos ad munera publica admovit !; '86. anno Commissionem ecclesiasticam constituit, cui incumberent negotia religionis, cuius membra quam plurima Chatolicae religioni addicta erant; hinc maxime exulceravit animos suorum, quia pro Chatolicis sustulit hoc jus jurandum propria auctoritate; anno '87. legatum Romam misit, ut cum ecclesia et aula Romana reconciliationem constituat; ipse pontifex misit nuntium apostolicum Card. Dada, qui solemniter exceptus est a Jacobo;

in omnibus. 16 Anno '769. enatum est bellum Russos inter et Turcas, felicia Russiae arma attonitos reddebant omnes potentias maritimas, Anglia tamen neutralitatem observavit, excepto eo, quod Russicis navibus portus suos aperuerit, anno tamen '74. agentibus maxime Anglis pax confecta est, pace hac insula Crimea (Chersonesus Taurica) pro independenti declarata est, quam dein ipse chanus huius peninsulae subjecit Chatharinae 2-ae. 17 Anno '73. inter colonias Americanas et populum metropolitanum Anglicum novae

debent; huc schaedae bancales, assignationes, quae in casu necessitatis sint, huc lotteriae majores, ollae fortunae nomine principis erectae. 29.1 Sexto est agricultura, manufacturae et fabricae; constitutio civitatum omnium opibus et divitiis quam maxime nititur; fundamentum vero nationalium divitiarum ante omnia in agricultura, et dein in manufacturis, fabricis, et ex his enato commercio consistit; ipsum ergo territorium respiciendum est, num agriculturae favens sit, num res pecuaria florere possit, et sic artes et opificia

quam Egbertus in monarchiam convertit; accesserunt dein Dani in Angliam saec. 11--o; Vilhelmus induxit Brittas ex Normannia, hos secuti sunt tardius Belgae, et etiam Galli, qui pressi per religionis persecutionem in Angliam se receperunt; moderni tamen Angli descendunt maxime ex Anglis et Saxonibus, Danis item et Gallis, paucissimi ex Brittis et Romanis. 2 Valliae tamen descendentes quam plurimi descendunt ex Brittis et Romanis. 5.1 Scotiae inferiori maius commercium erat cum Anglis, hinc etiam

libertas tamen haec populi nullum plane influxum habet in onerum publicorum subportationem, ad onera enim publica omnes conferunt. 8.1 Utitur Anglus magna libertate cogitandi, scribendi; hinc Angli a praejudiciis hominum sapiunt, et ratio sana maxime in Anglia dominatur; amor libertatis singularem patriotismum et amorem patriae generat, hinc spretis exteris, spretis omnibus, quae Anglicismum non sapiunt, solummodo carae patriae suae adhaerent; hinc non tam facile sedes alibi figunt; peregrinantur, sed quantocius

Anglis propria est, desiderium summum habent frui et uti rebus novis, paradoxis; antiquas enim res spernunt et rejiciunt. 3 Opibus abundant, hinc huic voluptati satisfacere possunt, et hinc desiderium opum acquirendarum facit ipsos industrios, sedulos, maxime commercio, fabricis et oeconomiae deditos. 4 Divitiae tamen hos saepe eos ad vanitatem, luxum, prodigalitatem et morum corruptionem pronos reddit !. 5 Sunt sinceri, probi, cordati ad audacia usque; in amicitia

11.1 Omnes proceres hi sunt vasalli regis, et homagium regi praestare debent propter bona. 2 Hae dignitates et bona originaliter tantum bene merentibus concedebantur, tardius per abusum etiam pecunia vendebantur; qui abusus quam maxime sub Jacobo primo invaluerunt. 12.1 Archi-officiales gaudent praerogativa honoris cum ipsis proceribus eminentioribus, sed sessionem et votum non habent in Curia nisi prius tales sunt pares; praelati tamen, episcopi, et archiepiscopi ipso

in Anglia non est fides regis sed totius nationis, proin tota natio se obligat pro his debitis, quae omnia in chartis publicis consistunt. § 8 De commercio, industria etc. 1.1 Natio Anglica una ex maxime industriosis est, idque ex desiderio habendarum opum; res rustica maxima contentione exercetur, magna obtinet rei rusticae cultura apud eos; antiquissima est in Anglia societas agraria, quae fundo amplissimo et locupletissimo gaudet, ex

vivebant diutissime, donec sub Carolo rege praevalescente ecclesia praesbiterianorum subprimeretur ecclesia episcopalis; tardius vero rursus opressi sunt, et vix gratiam tolerantiae obtinere poterant, ab omnibus tamen muneribus publicis exclusi erant; hae duae sectae differunt maxime in regimine ecclesiastico se invicem, etiam in quibusdam dogmatibus. 2.1 In Scotia sub initium etiam erat idololatria, tardius per Romanos inducta est Christiana; reformata religio ex Anglia in Scotiam irrupsit; in Scotia tamen paulo

habent eruditas ad imitationem Angliae, Edinburgae eminet societas medica; praeter universitates habentur etiam scolae diffusae per omnia 3--a regna; gymnasia et lycaea non habentur, nam haec in universitatibus habentur. 3.1 Ars oratoria est una cui maxime se dedicant Angli, maximus enim est eius usus in parlamento; ab anno 1660. habentur omnes sermones in parlamento habiti expressi in plurimis tomis. 2 Anglus tamen in sua oratione plus logicus est quam orator, magis soliditatem et vim verborum, quam

ars Anglorum, quam in oratoria. 3 In campo historiarum olim Angli parum desudarunt, posterioribus tamen annis etiam in hac excellere ceperunt; nulla pars philosophiae est, quam Angli negligerent; in mathesi, geometria, physica, ethica et politica maxime eminent per privatam potissimam instructionem, nam in publicis scholis ex praescripto legum docetur philosophia adhuc Aristotelica, multis futilitatibus et ineptiis repleta; mathesis tamen et physica sunt ipsis amoenissimae scientiae. 4

ex praescripto legum docetur philosophia adhuc Aristotelica, multis futilitatibus et ineptiis repleta; mathesis tamen et physica sunt ipsis amoenissimae scientiae. 4 Iurisprudentia etiam per omnes partes suas publice traditur, privatim tamen excolitur quam maxime tam theoretice, quam practice; in partibus philosophicis juris maxima merita habent, nempe jure naturae, jure gentium, et publico universali. 5 In medica aeque excellunt, habent praestantissimos medicos, in observationibus practicis eminent maxime;

quam maxime tam theoretice, quam practice; in partibus philosophicis juris maxima merita habent, nempe jure naturae, jure gentium, et publico universali. 5 In medica aeque excellunt, habent praestantissimos medicos, in observationibus practicis eminent maxime; studium theologiae omnium minime excolitur ab Anglis, vel ex eo, cum philosophia Aristotelica non faveat novationi et collustrationi, quae apud alias gentes circa theologiam jam obvenit; accedit etiam quod theologi

consecuta est, magnam valorum auctoritatem, sed pretio certe exaggerato: per ingentia enim, quae gerere debebant bella; magna enim debita contrahi debebant, quorum census exaggerati totum premit publicum; ratio ergo status suadet, quantum fieri potest, ut debita publica, maxime extera, depurantur, nullaque contrahantur nova debita, hinc bella, quantum fieri potest, evitentur, haec enim sine novis debitis geri non possunt; temere ergo inania bella non gerantur. 2.1 Huc spectat

hinc necesse est ut gentes, quae nocere possent, omnibus arceantur modis a nocendo amicitiaque quantum fieri potest inter illos retineatur; tales potentiae sunt Galli, Belgae, Hispani; ex parte Portugalliae ratio status suadet ut amicitiae vinculum non rumpatur, nam Angliae maxime favorabilis est nexus cum Portugallia, nempe tractatus commercialis qui intercedit inter Angliam et Portugalliam; cum Imperio Romano eiusque principibus amicitiam colere aeque utile erit Angliae; maxime ex eo, cum rex Angliae sit elector Hanoveranus et suas possessiones

ratio status suadet ut amicitiae vinculum non rumpatur, nam Angliae maxime favorabilis est nexus cum Portugallia, nempe tractatus commercialis qui intercedit inter Angliam et Portugalliam; cum Imperio Romano eiusque principibus amicitiam colere aeque utile erit Angliae; maxime ex eo, cum rex Angliae sit elector Hanoveranus et suas possessiones habeat in Germania; saepe dein Anglia opus habet exercitu campestri, quem plerumque ex Germania accipiunt; quod potentias septemtrionales adtinet, cum hae tantum obesse non possint Angliae excepta

cum hae tantum obesse non possint Angliae excepta Russia, interim si foedus inirent, obesse possent, ratio ergo status suadet ut omnia vincula et foedera impediantur foveanturque dissensiones per ministerium. 4.1 Quod adtinet Galliam, certum est hanc maxime obfuisse et obesse posse Angliae; in priori tamen constitutione tantum obesse non poterant Anglis quam possent modo, in solidata moderna constitutione Galliae; interest ergo Angliae [impedire] constitutionem modernam omnibus possibilibus honestis et justis impedire

et coarctationes aquarum maritimarum, quae ipsis instar arcium et praesidiorum sunt, nam apertis cataractis inundare noverunt provincias suas sicque hostes arcere. 5.1 In regno animali habentur pecora cornuta copiosa ob pascua copiosa, maxime in Hollandia, Frisia, Groninga et Transisalana provincia, hinc gaudent lacte, butiro et caseo; habentur greges etiam ovium ex quibus lana non mediocris habetur; ferae sunt exiguae, sed pisces copiosissimos !, aves copiosae habentur in Zeelandia, praesertim

et acumine ingenii gaudent; hae dotes animi aptos reddunt Belgas ad commercium, ad speculationem. 2 Probitas, fidelitas et honestas capitales olim virtutes Belgarum erant, hodie tamen nonnihil hae virtutes deficiunt. 3 Libertatis maxime sunt amantes, hinc etiam aliis libenter succurrunt, qui in periculo sunt eam amittendi; vitia communia Belgarum sunt avaritia et habendi cupido; haec omni ex parte censeri non possunt, hic enim stimulus ipsis originali tempore summe neccesarius fuit. 4

ex 1--o et 3--o nulla datur apellatio, sed recursus per modum gratiae. 2 Ex 2--o formalis apellatio habet locum et quidem ad status generales. 3 Processus magnis vitiis laborant, formalitatibusque magnis obsepta est via juris; vel maxime jus criminale vitiis laborat. § 7 De reditibus publicis 1.1 Distingui debent reditus totius reipublicae a reditibus singularum provinciarum. 2 Quod communes reditus adtinet, hi ex his

etiam 200 naves occupabantur ea, hodie aegre 100; haec piscatio est valde pretiosa, 35 000 f. una solum navis constat pro hoc negotio. 4.1 Fabricae, manufacturae, opificia omnis generis apud populum hunc florent; florent fabricae ipsorum quam maxime ob leve manupretium, homines enim nimis parce vivunt, hinc paucissimis sibi provident de rebus necessariis; census exigui sunt, hinc facile pecuniae haberi possunt pro speculatione, hinc etiam minori lucro contenti esse possunt quam

esse possunt quam aliae gentes; hodie tamen fabricae non sunt in eo flore in quo erant prius, potissimum ex eo quod etiam aliae gentes suas fabricas habeant; dein ipse luxus et frugalitas Belgarum maius manupretium produxit pretiumque mercium auxit. 2 Maxime florentes manufacturae sunt Amsterodami et Harlemi, ubi sericeae maximae, byssus praeparatur. 3 Lugduni, Utrajecti florent pannificinae; textura lini omnis generis hodie quoque in maximo flore est; Harlemii habent ingens insolatorium (Bleiche); in

Ius iurisque prudentia plurimum Belgis debet per Grotium, de jure tamen publico suo minime sunt soliciti. 4 In medica magnopere excellunt Belgae lucem praeferente Boeravio, Hallero, Merzio, Zvitten defunctus; maxime tamen inclaruerunt in botania, chimia, et anatomia. 3.1 Speculativis philosophiae partibus non delectantur, sed practicis, uti physica experimentali, philologia (studio linguarum), artem etiam criticam; quod ad artes liberales adtinet, sic in

quae elaborat in evehenda agricultura suffulta ab aula. 2.1 Manufacturae et fabricae celeberrimae habebantur in Hispania tempore Saracenorum, iis exstinctis evanuerunt usque Phylippi 5--i tempora omnes manufacturae. 2 Has maxime Carolus 3. erexit, sic Madritti habetur porcellanae fabrica, ad S. Ildefonsum habetur speculorum fabrica florens, in qua mirae magnitudinis specula conficitur; lanea et linea nec non minores serici fabricae habentur Madritti, in urbe Quadalexara pannificina florens

et medicinae; Seviliae vero fundavit academiam artium liberalium. 3 Valedoleti est geographiae academia; Ferdinandus 2. fundavit picturae, sculpturae et architecturae academiam Madritti. 4 Hispanus ad scientias generatim aptus est, maxime tamen ad poesim sunt proclives, in authorum classicorum lectione et imitatione certe non ultimi sunt; ipse Seneca, Quintilianus, Lucanus etc. Hispani antiqui erant. 5 Philosophia in hanc diem regnat scholastica, quae multum

notam sacrae inquisitionis; in studio medicinae hodie adhuc omnibus gentibus Europeis postponuntur Hispani, utut aevo medio Hispania fuerit sedes celeberrimorum medicorum; Ferdinandus 2. hortum botanicum fundavit celeberrimum Madritti; in iurisprudentia magis eminent Hispani, maxime circa jus Romanum versantur scripta eorum; politicas tamen juris partes et philosophicas plane non excolunt. 6 Theologia prout filosofia realitate destituitur, et in meris ineptis futilitatibus versantur; casuisticam

maxime circa jus Romanum versantur scripta eorum; politicas tamen juris partes et philosophicas plane non excolunt. 6 Theologia prout filosofia realitate destituitur, et in meris ineptis futilitatibus versantur; casuisticam maxime excolunt; tale est opus Sanqueczii de matrimonio; interpretationem scripturae, linguarum studium negligunt, meris nugis obruti. § 12 De collegiis publicis. 1.1 Praecipua hactenus recensita regni Hispanici

prod- et obesse possunt; olim ratio status poscebat ut Romani pontifices colantur, hi enim prius plurimum prodesse et nocere poterant; hodie tamen relate ad aulam Romanam mutata est vehementer ratio status omnium provinciarum, Hispani tamen maxime adhuc aulam Romanam colere debent. 2 Cum Italia quoque maxima mutatio facta est, Hispania enim nihil amplius possidet in Italia; cum tamen principes agnati in Italia possideant, opus est curam Italiae habere, et foedus colere maxime cum Sardinia.

Hispani tamen maxime adhuc aulam Romanam colere debent. 2 Cum Italia quoque maxima mutatio facta est, Hispania enim nihil amplius possidet in Italia; cum tamen principes agnati in Italia possideant, opus est curam Italiae habere, et foedus colere maxime cum Sardinia. 3 Cum Romano Imperio Germanico hodie non est tantus nexus Hispaniae, quam fuit olim, hodie ergo utcumque indifferentes sunt; cum Dania, Svecia, Russia utut hae gentes per distantiam tantum obesse non possint, tamen in foedere haec regna

sunt, ob tributum Romanis pontificibus solvi tunc debitum; solummodo ergo per praeconisationem et homagii praestationem coronantur. 2.1 Regiminis forma olim restricta fuit vehementer, hodie tamen est monarchia absoluta; ultima haec familia Bragantina maxime restricta fuit in persona Ioannis 4--i, sed omnia jam sunt abolita per sequentes reges, praesertim per Iosephum 1. et eius ministrum Bombal; hodie omnia a regnum arbitrio dependent excepta contributione, quae per deputatos statum administrabantur.

possunt ex suo auro; universim defectus magnus est in re monetaria. § 10 De religionis negotiis 1.1 In Portugallia aeque ac Hispania unica religio catholica viget; sunt aeque zelotae in negotiis religionis; maxime Mahometani et Judaei ipsis odio sunt, Judaeorum tamen latentium ingens est copia. 2 In cultu sanctorum plane excedunt; beatam Virginem, sanctum Antonium de Padua et Franciscus Sarefia maxime reverentur. 3 Clerus in maxima

catholica viget; sunt aeque zelotae in negotiis religionis; maxime Mahometani et Judaei ipsis odio sunt, Judaeorum tamen latentium ingens est copia. 2 In cultu sanctorum plane excedunt; beatam Virginem, sanctum Antonium de Padua et Franciscus Sarefia maxime reverentur. 3 Clerus in maxima existimatione est; ritus externos maximi habent, cum saepissime essentialia ignorant. 4 Olim ecclesia tota per 3, hodie per 4 archiepiscopos regebatur: per Ulissiponensem, Bragensem, Eborensem; hoc

interim tamen diversae bullae pontificum subpressae sunt. 9 Tribunal ecclesiasticorum habetur Lissabonae, quod nunciatura dicitur, in quo nomine pontificis causae spirituales deciduntur, et amplos reditus percipit aula Romana; haec jura ampla pontificum maxime a temporibus Alfonsi originem repetunt, qui tributarium fecit regnum suum subjecitque pontifici, quae subjectio tardius quidem multis controversiis et tricis inter reges et pontifices ansam dedit, in quibus plerumque pontifices per copiosum clerum suffulti triumfarunt.

omnibus Hispanicae inquisitioni aequalis; in urbe Goa etiam habetur inquisitionis tribunal; in Brasilia nullum unquam exstitit; processus severior et occultior adhuc est in Portugallia quam Hispania, regesque irrito conatu cogitarunt de hoc tribunali restringendo; proceditur maxime contra novos Christianos, generatim delicta eadem sunt quae in Hispania; haec tamen tantum de domesticis, exteros tamen tolerant. 2 Bona confiscata dividebantur inter cameram et tribunal ipsum, Iosephus

5. fundavit societatem eruditam historiae Portugallicae Ulissiponae; anno '21. societatem problematicorum; societatem generalem anno '52. Tomari fundavit Iosephus. 5 Habetur etiam artis poeticae et rhetoricae societates sub diversis nominibus; in poesi maxime excellunt, cuius studium ipsis etiam carissimum est; reliquae scientiae segniter pertractantur, et theologiae instar multis futilitatibus et ineptiis repletae sunt; postremis tamen annis censurae rigor mitigatus est, libri Romae prohibiti licite invecti et venditi sunt.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report