Your search found 9884 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 6398-7044:

(Quid de candidatione senserit cancellaria.) Die 12. credentionales suas domino comiti cancellario exhibuerunt ablegati capituli, qui candidationem admittere renuit, tum quod nullo eam firmarent diplomate vel consensu regio, tum quod nec ab aliis regni Hungariae capitulis vel praetenderetur vel practicaretur: instantias tamen supplicantium suscepit non ut candidatorum capituli, sed ut privatim ad Suam Majestatem recurrentium. Relatio tamen Suae Majestati facta non fuerat, ut alias fieri consuevit in

de candidatione senserit cancellaria.) Die 12. credentionales suas domino comiti cancellario exhibuerunt ablegati capituli, qui candidationem admittere renuit, tum quod nullo eam firmarent diplomate vel consensu regio, tum quod nec ab aliis regni Hungariae capitulis vel praetenderetur vel practicaretur: instantias tamen supplicantium suscepit non ut candidatorum capituli, sed ut privatim ad Suam Majestatem recurrentium. Relatio tamen Suae Majestati facta non fuerat, ut alias fieri consuevit in cancellaria, neque eam fieri oportuit. Quoniam.

de candidatione senserit cancellaria.) Die 12. credentionales suas domino comiti cancellario exhibuerunt ablegati capituli, qui candidationem admittere renuit, tum quod nullo eam firmarent diplomate vel consensu regio, tum quod nec ab aliis regni Hungariae capitulis vel praetenderetur vel practicaretur: instantias tamen supplicantium suscepit non ut candidatorum capituli, sed ut privatim ad Suam Majestatem recurrentium. Relatio tamen Suae Majestati facta non fuerat, ut alias fieri consuevit in cancellaria, neque eam fieri oportuit. Quoniam.

Roma veniunt episcopo.) Anno hoc, immo illius initio, tandem Roma bullae dari solitae Viennam ad manus eminentissirni cardinalis a Kollonics Sigismundi appulerunt. Qui cardinalis delegatus fuerat pro juramenti, nomine Sedis Apostolicae, a novo episcopo exceptore, aut eo impedito vel impotente, episcopus Neostadiensis in Austria. Cum tamen mora diuturnior in Transilvania episcopi futura crederetur, supplicatum Romae fuerat pro delegando praeposito Carolinensi, haud obtenta ad illum delegatione, quoniam excellentissimus Zagrabiensis episcopus sub principium Martii ex

beneficio postae per Stiriam, impedimentis omnibus praevie Vienna per subditos Ivanicenses ad hoc obligatos praemissis, sumpto prandio abiit. (Occulte et sine pompa Zagrabiam venit.) Detineri nullibi voluit, neque ullos ingressus sui honores vel pompas admittere, sed ut clam Vienna, sive non promulgato abitus sui tempore, abiit, ita occulte solusque modico stipatus famulitio Zagrabiam, nullo advertente, die 6ta. circa horam noctis decimam appulit. Sequenti die et capituli nomine salutatus et a singulis canonicorum homagium

cauteque juramentum suum ad consuetudinem et usum privilegiorum reducente, quidam ex canonicis mussitare incepit, sub restrictione jurare episcopum et non satisfacere. Qui mussitans, nunquam tamen in publicum prodiens, | prudentis viri cautellam a restrictione vel distinguere noluit vel ignoravit. (Homines camerales et regii absunt.) 4to. Cameralem et regium hominem in installatione episcopi hujus non adfuisse. Cum id ob rubricam caeremonialis necessarium quidam contenderent,

suum ad consuetudinem et usum privilegiorum reducente, quidam ex canonicis mussitare incepit, sub restrictione jurare episcopum et non satisfacere. Qui mussitans, nunquam tamen in publicum prodiens, | prudentis viri cautellam a restrictione vel distinguere noluit vel ignoravit. (Homines camerales et regii absunt.) 4to. Cameralem et regium hominem in installatione episcopi hujus non adfuisse. Cum id ob rubricam caeremonialis necessarium quidam contenderent, prudenter soluta ab

senatum amice requisiverunt, de domibus episcopalibus restituendis, et si praetensionis quidpiam haberent aut juris, de accomodandis amice rebus. Sed non tantum dominos plenipotentiarios nullo responso dignati sunt, sed insuper vetitum sub amissione officii, ne ullus senatorum vel loqueretur cum episcopi plenipotentiariis. Quare judicialiter admoniti, an domum resignare vellent, reposuerunt, se ad illegitimum nihil debere respodere. Quo non intellecto responso exspectanda erat commissio, cui ad Kuttievo itum obviam. Et cum eadem concessum Posegam, dum confiscatio facta

oneribus episcopus teneat et possideat, praecauto eo ne educillum ibidem absque censu conveniendo exercere attentet. Super quibus dominum canonicum Balthasarem Kercselich medio vicejudlium comitatus Petri Malessich admonuerunt. Qui canonicus ad admonitionem respondit: Quod si, cui et quid? Solvere vel aliqua onera portare obligatus legitime et in sua competentia compertus fuerit, id facturus est, quod legum dispositio exiget, consequenter juribus et immunitatibus ecclesiae eatenus insistendo, tum circa hoc, cum etiam circa factam violentam praelibatae domus ex manibus episcopalibus

septem mensibus continuo lecto affixus decumbebat, pro quo et per saeculares conclamatum, utpote scientes eundem Viennam non iturum, et ipse intra reliquos deputatos, nempe dominum comitem Orsich, vicebanum et Magdich, articulariter inscriptus, addita per protonotarium cautella: non obstante unius vel alterius absentia, sciebant enim impotentem dominum Kovachevich non | ascensurum, et pro diurno cuivis ft. 10, dico decem, ex cassa regni ordinati. (Episcopum aggreditur protonotarius.) Occasione hujus tam

3tio. Capitulum disputasse omnia, imo contra nobilibus jura egisse, dum nobiles sessionis unius taxandos proposuit. 4to. Ab ablegatione exmissos esse tanquam interessatos ratione Dubiczae et dicandorum suorum hominum, et regno esse liberum, hunc vel alium deputandi, talemque libertatem, quod iisdem comes Adamus Bathyani Croatiae banus, parens bani praesentis, indulserit, non decere autem neque sperare status ut iilius parentis sui statuta abroget, et si hoc nihil spei relinqui statibus. Intellecto autem ex domino comite bano, canonicum

uti et ad congregationes regni Croatiae per publicatorias, habet sub se vicespanum ex assessoribus, qui plerumque illiteratus est, praeestque montanis ad Dubranecz partibus, notarium, capitaneumque ex assessoribus. Spanus judex omnium est ordinarius, ad hunc instantiae, revisionis summariae vel etiam processualis pertinent, omniaque regiminis. Apellatur ab eo ad sedriam comitatus Zagrabiensis et hinc ad tabulam banalem curiamque regiam. Communitas habet aeque officia, ut fiscalis perceptoris, sylvanorum etc. Aggregant in sui medium exteros potiores potissimum regni,

arguentis eos, qui conferentiam illam 20. Julii factam constituebant. Quod praepotentiae nomen adeo inhaesit audientium menti, ut postea celebre evaserit. (Cleri item.) Clerus praediales suos et decimalistas vigore privilegiorum tuebatur, neque vel taxandos admisit, ut supra libertinorum habita sit ratio, de praedialibus et, decimalistis nil expressum. Hoc vero potissimum ideo, ne praepotentiis Rauch, Naisich, Busan et Raffay, clerus subactus videretur, meritaque allegent sua, quod illi privilegia episcopi et capituli annullassent. Quare

Kulmer in Stiria nubit et antedictis armales exolvit. Thomae demum Chihor sunt publicatae. Ordinatum quoque fuerat, ut banderia atque ad ista spectantes homines conscriberentur. lnconsulte profecto sive quaesita auctio contributionalis fundi consideretur, sive periculum, ne et hi ad confinia vel regulationem trahantur. Quod animadversum, effectu conscriptio caruit. (Vicetavernicus ordinatus sine effectu.) Quia tam liberarum regiarumque civitatum cives, quam et procedentes coram civilibus his magistratibus exposuissent: ex defectu

finem prioris anni more solito Romae a regnante pontifice Benedicto XIV. jubilaeum promulgatum est et per brevia fideles ex universo orbe Romam vocati. Ad lucrandas autem remissiones necessaria fuit confessio delictorum, generalis de consilio, visitatio quatvor basilicarum urbis per continuos vel interpo­latos dies XXX. pro Italis, pro aliis autem nationibus per dies XV., orationes pro orthodoxae fidei exaltatione, principura concordia etc. et tandem communio. Quae postrema cum de praecepto addita sit, novum a pontifice hoc accessit praeceptum, cum sub aliis hactenus

officiales ad normam quae confecta est, sub juramento conscribant omnia, videlicet hospites, animalia, verbo facultates omnes, foenilia, terras, vineas, molas, et haec pure sessionalia, non vero censualistica et montanistica aut decimalistica. Qui autem dominia non haberent, per judlium aliquem vel vicejudlium. Dein pro supremo regni confiniorum commissario dominus colonellus baro Stephanus Patachich, promissis inductus amplissimis, resolutus est. Dominus Busan pro exactore regni electus, et dominus Kussevich pro supremo confiniorum auditore. Dominus item Busan Viennam ordinatus, ut

totius regni conscriptio sic est ordinata, ut Ciscolapiana dominia, officiales habentia, per officiales eosdem coram deputatione, quae easdem conscriptiones excipiet, juramentum de facta per se conscriptione praestituros, se conscribant. Non habentia vero officiales litteratos, tabulae banalis vel judiciariae juratos, aut etiam vicejudlium alicujus comitatus pro libitu assumant. En novi exactoris ad ludendum aulae insigne opus. Ad Transcolapianas vero partes et dominia, non minus etiam maritimas, ob contumaciam eorum et oppositionem per ipsos factam constitutioni statuum superiori anno

magnum hodie contra antecessores nostros canonicos murmur, quod olim Metlicam comparaverint, ut ipsa bonum et dominium est. ego tamen non satis excuso capituli Zagrabiensis commembra, dum oblatam sibi a Teutonico ordine commandam non reluerunt. Et ex re foret, si illam aut capitulum aut episcopus vel unitim emerent, tunc enim et ipsa Metlicensia bona redderentur et decimae rehaberentur, et partes illae episcopatui facilius jungerentur. Nam et nunc a Teutonico ordine parochiae visitantur et ordinis sacerdotes plerumque iis praeficiuntur. Et hoc intendisse anteriores canonicos suspicor, dum

residentia in conventum sive monasterium erigi possit, supplicarunt, regnantis Suae Majestatis producentes diploma, in quo eorum monasteria confirmantur, residentiae ut in conventus erigantur praecipitur, ac tandem prohibetur, ne in ullo loco dehinc sive conventum sive residentiam erigere valeant vel praesumant. Plures tamen subortae erant eatenus considerationes: 1. ratione parochiae, quam ibidem Franciscani administrant. 2. Ratione vicinarum parochiarum, ne graves pro more suo parochis evadant. 3. Ne capellanias in confiniis successive erigant et subesse praetendant a castrensi, uti non

accepimus. In qua ad jubilaei consecutionem haec per expressum praecipiuntur. 1. Confessio vera sincera, generalis autem svadetur. 2. Communio nunc sub praecepto, ut plane hanc in pueris commutare in alia opera opus sit. 3. Visitatio quatvor ecclesiarum ab episcopo praescribendarum per continuos vel interpolatos 15 dies, sive naturales sive ecclesiasticos. Qui tamen has ecclesias processionaliter visitarent, arbitrio episcoporum relinquitur determinare numerum visitationis per processionem. 4. Ad intentionem ecclesiae fundendae in suprascriptis ecclesiis praeces, haecve de praecepto. De

debita relaxatur. 3tio. Absolvendi ab omnibus censuris, peccatis et excessibus quibuscumque, etiam in bulla Coenae aut episcopo reservatis. 4to. Vota etiam jurata (exceptis religionis et castitatis prouti et iis, quorum dispensatio, commutatio vel absolutio fieret cura praejudicio tertii) in alia opera commutandi. 5to. Dispensandi in foro conscientiae super irregularitatibus contractis ex non adimpletione officii et eatenus incursae censurae, nullatenus autem ab aliis ex defectu vel quovis modo

commutatio vel absolutio fieret cura praejudicio tertii) in alia opera commutandi. 5to. Dispensandi in foro conscientiae super irregularitatibus contractis ex non adimpletione officii et eatenus incursae censurae, nullatenus autem ab aliis ex defectu vel quovis modo contractis. | Porro ut exactius universa fierent, dies prima Maji anni currentis pro hujus jubilaei initio constituta est. Ecclesiae designatae sancti Stephani regis cathedralis ecclesia, sancti Marci, patrum Franciscanorum et patrum

jurisdictione et regni avelli poterunt et integre bellico consilio subjici et distinctum | generalem sortiri, ita autem per immediatam ab exactore regni persolutionem facilius ab accipitre omni conservabuntur. 4to. Haec cassae separatio vel utilis vel inutilis militaribus foret. Si inutilis, ratio eam poscendi non est. Si autem utilis, cur utilitas illa in contribuentis plebis beneficium non veniat, atque ita totius regni conservationem, quoniam notum esset, saepe diutius vacare militarium gradus et officia, adeoque et eorum

et regni avelli poterunt et integre bellico consilio subjici et distinctum | generalem sortiri, ita autem per immediatam ab exactore regni persolutionem facilius ab accipitre omni conservabuntur. 4to. Haec cassae separatio vel utilis vel inutilis militaribus foret. Si inutilis, ratio eam poscendi non est. Si autem utilis, cur utilitas illa in contribuentis plebis beneficium non veniat, atque ita totius regni conservationem, quoniam notum esset, saepe diutius vacare militarium gradus et officia, adeoque et eorum jacere

qui nomine provinciae Romam ad electionem generalis pergerent, et quidem pater Wilibaldus Krieger, rector actualis collegii Graecensis, nomine et in locum patris provinciae provincialis, pater Augustinus Hingerle, praepositus domus professae Viennensis, omnes exprovinciales. In horum defectu vel impedimento substituti pater Franciscus Kunich rector Tyrnaviensis et pater Ludovicus Debiel rector Lincensis. (Electio ablegatorum ad diaetam ex parte capituli.) In capitulo Zagrabiensi (quod hactenus nunquam vel auditum) communis erat

In horum defectu vel impedimento substituti pater Franciscus Kunich rector Tyrnaviensis et pater Ludovicus Debiel rector Lincensis. (Electio ablegatorum ad diaetam ex parte capituli.) In capitulo Zagrabiensi (quod hactenus nunquam vel auditum) communis erat ambitio exmissionis ad diaetam. Pars zelantior ambiebat exmittendos dominum Wolffgangum Kukuljevich cum Adamo Patachich. Episcopus vero dominum Kukuljevich cum Balthasare Kercselich. Sed putantibus, quod episcopatus obtinebunt exmittendi, dominus praepositus hac arte usus

et aliorum admirationem. Interim cum diaetae scopus fuisset augendi quanti contributionalis, status autem passim impotentiam summam allegassent, Sua e contra sacratissima Majestate summam necessitatem edocente, dura et trimestri agitata fuit quaestio: an summa impotentia summae necessitati, vel e contra praevaleat. Cumque res haec agitaretur acrius, tuentibus impotentiam domino vicecomite comitatus Zempliniensis | Okolicsani, et domino assessore tabulae judiciariae comitatus Vesprimiensis domino Csusi aliisque quibusdam, clero et magnatibus pro aulae

Khiug ita dicti aliorumque. Theodorus praevie universorum domus pertransiit, animatisque omnibus, constitute die ad quemvis dominorum officialium plurimi schismaticorum comparuerunt, ipsisque, ut statim abeant, praeceperunt, adeoque ex ipsorum compagniis abire omnes coegerunt, quin aliquem vel laederent vel verberarent. Solique laitinantio Ignatio Greguroczi equus casu ab insolenti quodam valacho occisus schlopo est. Hinc officiales ad praesidia sese recepere, regiminis nempe Kostanicensis Kostaniczam, Glinani Glinam, ibidemque constanter permanserunt, vigilias ipsi instar

ita dicti aliorumque. Theodorus praevie universorum domus pertransiit, animatisque omnibus, constitute die ad quemvis dominorum officialium plurimi schismaticorum comparuerunt, ipsisque, ut statim abeant, praeceperunt, adeoque ex ipsorum compagniis abire omnes coegerunt, quin aliquem vel laederent vel verberarent. Solique laitinantio Ignatio Greguroczi equus casu ab insolenti quodam valacho occisus schlopo est. Hinc officiales ad praesidia sese recepere, regiminis nempe Kostanicensis Kostaniczam, Glinani Glinam, ibidemque constanter permanserunt, vigilias ipsi instar gregariorum agendo,

compositionem usque tumultus. Confiniarii autem ad campum penes Komogovinam sese congregarunt, per dies octo ibi permanentes, tum data sponsaque fide, inde casas | repetierunt proprias, hac tamen per expressum lege, ut semper adesse, congregarique eos oporteat, dum vel hoc exigerent circumstantiae vel ipsis a Theodoro mandaretur. Colonellus Kleffeld Kostaniczae mansit ipse, eamque fortificare arcem non destitit, missis ad congregates Komogovinae tumultuantes nunciis, ut causam darent tumultus, quod tamen sincere non praestiterunt. Rem etiam totam significavit

autem ad campum penes Komogovinam sese congregarunt, per dies octo ibi permanentes, tum data sponsaque fide, inde casas | repetierunt proprias, hac tamen per expressum lege, ut semper adesse, congregarique eos oporteat, dum vel hoc exigerent circumstantiae vel ipsis a Theodoro mandaretur. Colonellus Kleffeld Kostaniczae mansit ipse, eamque fortificare arcem non destitit, missis ad congregates Komogovinae tumultuantes nunciis, ut causam darent tumultus, quod tamen sincere non praestiterunt. Rem etiam totam significavit Posonium ad Majestates suas

minus semper habiturus sit ab extero officiali. 8vo. Quod religio popaeque eorum ab officialibus contemnantur, spernantur, nec obtenta hactenus a regiis Majestatibus privilegia curentur. 9no. Quod majora ipsis regulatio inferat damna, expensas, nam pro tot officialibus domus in terris a se emptis vel effusione sanguinis procuratis quando exstruent? quibus? et cur his proprias terras cedere deberent? Et quidem in locis melioribus. Cumque pro officialibus stabula, horti, prata, foenilia exigantur, quanta eorundem tenutorum futura est diminutio. et gratis quidem quis non videt. |

sessione servire debeant sciunt, ita et quid militis servitium, a quo servire debeat terrarum tenutorumque comprehendat, edoceri cupiunt, ut hac ratione, qui plus de terris, pratis, vineis etc. possideret, alteri minus habenti et tamen inservienti monduram a residuitate procuret, vel in eandem contribuat. Haec quoad substantiam fuit tumultuantium expositio. Cumque dominus baro canonicus Adamus Patachich sermone longissimo ipsis reposuisset, plurimum regulationis utilitatem commendando, et ab ipsorum punctis uti numero 10., 9., 8., 7., plane praescidisset, ad alia autem

audita, fuse scripta, ut postea Suae Majestati praesententur. Quod dum praestitum fuisset, fidesque a generalibus data, quod haec Majestati praesentanda forent, tandem sub his conditionibus pax conclusa est. 1mo. Quod generalis audire singulos velit contra officialem vel officiales lamentantes, quod et factum, compertique rei incompedati fuere officiales, et plures eorum capite plecti debuissent, si colonellus Kleffeld eos non adjuvisset, ac expositi defectus comprobati fuissent. 2do. Quod residua, quae mareschallus resolvere non

etiam periverant. 3tio. Indiscretione adulantium novo episcopo plurimae ad inventarium acceptae non sunt, uti stannum, res lineae, quae tamen, ut complanentur omnia, idem archiepiscopalis praefectus dominus Koncsek coram exmissis capituli Chasmensis primo inventarium vel ipsis in natura mobilibus, vel quae accipere noluissent, effectiva persolutione ad precium, per ipsos episcopales positum, die 21. Novembris terminavit, acceptisque desuper testimonialibus capituli Chasmensis, Colociam abiit, inde per Viennam Zagrabiam rediit, causam fructuum prosecuturas. Quae

Indiscretione adulantium novo episcopo plurimae ad inventarium acceptae non sunt, uti stannum, res lineae, quae tamen, ut complanentur omnia, idem archiepiscopalis praefectus dominus Koncsek coram exmissis capituli Chasmensis primo inventarium vel ipsis in natura mobilibus, vel quae accipere noluissent, effectiva persolutione ad precium, per ipsos episcopales positum, die 21. Novembris terminavit, acceptisque desuper testimonialibus capituli Chasmensis, Colociam abiit, inde per Viennam Zagrabiam rediit, causam fructuum prosecuturas. Quae cum terminate anno hoc non

pro 13. Novembris Zagrabiae congregatio, effective etiam fuit celebrata sub praesidio domini comitis locumtenentis, prorogataque ad 29. Novembris. In qua relatio ablegatorum diaetae facta, ipsi diaetales promulgati articuli, cum militaribus satis superque actum, tum causa tumultus, tum vel maxime cassae dividendae, et cum secus esse nequivisset, domino Ladislao Kiraly constituto perceptori regiminum 40 numerata milia, et ab ipso officiales | exsoluti. Atque haec praecipua fuerunt. Dominus quoque electus episcopus Zagrabiensis interfuit, et

clam inimicus effectus, meque etiam Klobusiczkio odiosum et vicissim illum mihi viis omnibus studebat reddere. Sed viri observata astutia sibi ipsi plurimum nocuit. Sciendum 3. Naturali quadam aversione alieno a me esse animo (nec Deum testor superosque, eccur? scire vel fingere possum ipse) dominum majorem praepositum Sigismundum Sinersperg et dominum canonicum Nicolaum Magdich, qui a teneris, dum puer adhuc fuissem, me modo omni semper abominati sunt, neque divina omnipotentia facere talia possem, quibus ipsorum affectum non dicam mereri, sed placere odium

De quibus testari potest etiam dominus episcopus Klimo, et testatus est coram ablegatis capituli ad diaetam dominis Putz et Chegetek, uti ipsi mihi retulerunt. Attamen quamvis res ita sit, ego culpor feriorque. Idem quoque episcopus, cum majores a capitulo summas accepisset mutuas, licet ego neque vel numum levaverim, vel dandum proposuerim, sed canonicus Knkuljevich semper, attamen istud quoque ad me referebant. Sciendum 6. Quod actualem dominum episcopum concernit, quamvis a denegato mihi allodio suo in Nova villa habito (quod attamen mihi se daturum coram ipso episcopo aliisque iu coena

etiam dominus episcopus Klimo, et testatus est coram ablegatis capituli ad diaetam dominis Putz et Chegetek, uti ipsi mihi retulerunt. Attamen quamvis res ita sit, ego culpor feriorque. Idem quoque episcopus, cum majores a capitulo summas accepisset mutuas, licet ego neque vel numum levaverim, vel dandum proposuerim, sed canonicus Knkuljevich semper, attamen istud quoque ad me referebant. Sciendum 6. Quod actualem dominum episcopum concernit, quamvis a denegato mihi allodio suo in Nova villa habito (quod attamen mihi se daturum coram ipso episcopo aliisque iu coena apud episcopum

6. Quod actualem dominum episcopum concernit, quamvis a denegato mihi allodio suo in Nova villa habito (quod attamen mihi se daturum coram ipso episcopo aliisque iu coena apud episcopum promiserat) statim alium, ac ut canonicus fuerat, apparuisset, quod coram Deo scire possem, offensionis causam vel ansam nullam aliam praebuissem, quam quod idem qua Bosnensis episcopus, dum parochias aliquas Sclavonicas ad se pertinere voluisset, eatenusque sua repraesentatio Viennae facta Zagrabiensi episcopo per cancellariam submissa fuisset, demandante mihi episcopo, |

repraesentationi suae satisfactum fuisset. Confiteor, me eandem ad repetita episcopi mei mandata suscepisse, neque secus ac ad suspitionem tollendam, quod partes illas episcopus Bosnensis virtute a me sibi communicatorum cuperet appropriare. Ob quam episcopi suspitionem mihi licitum non fuerat vel domino Bosnensi scribere vel eundem Posonii nisi clam visitare. Hunc autem, mei neglectum, quod aegrius tulerit dominus episcopus Thauszy, adverti omnino, sed episcopi servo contra mandata domini sui agere nec tutum nec expediens erat. Hac sua Bosnensis repraesentatione Zagrabiensem episcopum

fuisset. Confiteor, me eandem ad repetita episcopi mei mandata suscepisse, neque secus ac ad suspitionem tollendam, quod partes illas episcopus Bosnensis virtute a me sibi communicatorum cuperet appropriare. Ob quam episcopi suspitionem mihi licitum non fuerat vel domino Bosnensi scribere vel eundem Posonii nisi clam visitare. Hunc autem, mei neglectum, quod aegrius tulerit dominus episcopus Thauszy, adverti omnino, sed episcopi servo contra mandata domini sui agere nec tutum nec expediens erat. Hac sua Bosnensis repraesentatione Zagrabiensem episcopum Klobusiczky gravissime

Bosnensis episcopus dominus Franciscus Thauszy in Zagrabiensem promoveretur, omnium studium eo conversum est, ut ejusdem forent directores suasque gratias consequerentur, illorum etiam, qui illum ut canonicum | nec pati nec videre poterant, nec mortuo Braniugio vel pro episcopatu candidarunt. Hinc catervatim ad eundem Szlanyam, Varasdinum profecti sunt, milies mille maledicta odia in me proferentes, quae nec omnia scio nec reffere alia possum, nisi quae vel ab ipsis audivi, vel ab aliis, quibus ipsi revelarunt. Videlicet 1. me omnium causam

| nec pati nec videre poterant, nec mortuo Braniugio vel pro episcopatu candidarunt. Hinc catervatim ad eundem Szlanyam, Varasdinum profecti sunt, milies mille maledicta odia in me proferentes, quae nec omnia scio nec reffere alia possum, nisi quae vel ab ipsis audivi, vel ab aliis, quibus ipsi revelarunt. Videlicet 1. me omnium causam esse a Klobusiczkio factorum, 2. arcem a me spoliatam esse, ex eo, quod res meas ex eadem abduxerim et millii modios 100 a me a praefecto episcopali emptos, 3. me Klobusiczkium actualiter protegere, 4. me plura

nec pati nec videre poterant, nec mortuo Braniugio vel pro episcopatu candidarunt. Hinc catervatim ad eundem Szlanyam, Varasdinum profecti sunt, milies mille maledicta odia in me proferentes, quae nec omnia scio nec reffere alia possum, nisi quae vel ab ipsis audivi, vel ab aliis, quibus ipsi revelarunt. Videlicet 1. me omnium causam esse a Klobusiczkio factorum, 2. arcem a me spoliatam esse, ex eo, quod res meas ex eadem abduxerim et millii modios 100 a me a praefecto episcopali emptos, 3. me Klobusiczkium actualiter protegere, 4. me plura contra episcopum

signanter, quod domus mihi ruinosas reliquisset, quod mobilia sua omnia accepisset, vineam neglectam, ubi tamen gratia mea episcopatum consecutus fuisset. Ego alia pluraque non audivi, proinde nec refero. Sed Deum superosque testor, me nec verbum fuisse locutum, minus lamentatum, stultum equidem vel imaginari esset, quod gratia mea episcopatum obtinuisset, cum hoc notorietate publica a gratia dependeat principis, qui jure patronatus fungitur. Sed nec praetendere domus mobilia potui, nec unquam reperietur homo, coram quo fuissem lamentatus, immo armare milii unum dono dedit abiens. At

fecerunt illius in me odium publicum cum assecuratione, quod toto vitae suae tempore nec minimam mei sit habiturus reflexionem. Measque de adepto episcopatu congratulatorias unus retulit et quod vehementer dolebam, legendas offerebat omnibus cum mei prostitutione et risu. ac si nescio quaepiam vel postulassem. Immo hi ipsi aucupatores gratiae, ut a me extorquerent quaepiam, ab electo episcopo redeuntes plurima coram me evomebant, sed quod referent, nihil obtinebant. Quin dum rem similem ipse secretarius Paxi attentasset mecumque in horto obambulans meo colloqueretur, me confiteor

observavique plurima, quod verissima omnia ejusmodi forent spargamenta. Quare ne bilem episcopo moveam, tanquam execratus, ut olim Hieronymus mortuo papa Damaso, sic ego, abeunte Klobusiczkio, secreto neglectimque vivere constitui elegique, eremum mihi domum meam constituens nec cum ullo vel tractare serio volens, quousque assentatorum tempora non mutentur. Jam his praemissis ad historiam. Kukuljevichius, ut superius dictum, vicarius fuerat generalis suaque diuturnior infirmitas Klobusiczkio nota fuerat, hinc in casum eventurae mortis mihi suoque praefecto in mandatis dederat, ut

quae lubet adulantibus ob spes promotionum omnibus. Die 2. Decembris missae ad capitulum donationales et relectae, positaque a domino custode Putz quaestio, utrum vigore harum jus patronatus episcopo competat, quod episcopus petat capituli sententiam. Altissimum tacuere omnes, neque quisquam vel verbum protulit. Hinc cum tacerent singuli, idem dominus Putz Paxio episcopales donationales restituit subjungens: ut intra triduum quadriduumque cogitarent omnes, ac prolata quivis sua sententia, responsum episcopo daretur. In hoc ipso tamen consistorio canonicus Kercselich perlectis

Cum tamen et super isto interrogatus fuisset, uti intellexi, dominus Raffay vicecomes, reposuissetque sciscitantibus, admonitionem non vanam fuisse Kercselichii, episcopo et istud relatum, qui primo reposuit, hac re Kerchelichio nil praejudicari, 2. idem ac synonima esse vel unitam vel possideri solitam. Ergo palam de jure patronatus nil actum est, clancularie autem plurimum. Consultae Jesuitae. Pater Jambressich, theologiae secundarius professor, putans se regale quodpiam habiturum, per dialectica ratiocinia tulit pro electo sententiam. Pater econtra Karina

Cum tamen et super isto interrogatus fuisset, uti intellexi, dominus Raffay vicecomes, reposuissetque sciscitantibus, admonitionem non vanam fuisse Kercselichii, episcopo et istud relatum, qui primo reposuit, hac re Kerchelichio nil praejudicari, 2. idem ac synonima esse vel unitam vel possideri solitam. Ergo palam de jure patronatus nil actum est, clancularie autem plurimum. Consultae Jesuitae. Pater Jambressich, theologiae secundarius professor, putans se regale quodpiam habiturum, per dialectica ratiocinia tulit pro electo sententiam. Pater econtra Karina aliique

factu opus? serio consideratum, praeposito illiusque commensalibus pro electo stantibus hac ratione unica, quod electus in se assumat omnia, aliis omnino tacentibus. tum canonico Kercselich proloquente, quod vi canonicalis obligationis censeret ipse: 1. ut evictio scripto vel saltem coram capitulo Chasmensi detur, 2. quod capitulum exequi nullatenus deberet, neque possit alterutram promotionem, nisi postquam constiterit, qui legitime electi forent. Hoc autem vel probent jus patronatus praetendentes episcopi, vel per eosdem electi, capitulum autem in indifferentia

proloquente, quod vi canonicalis obligationis censeret ipse: 1. ut evictio scripto vel saltem coram capitulo Chasmensi detur, 2. quod capitulum exequi nullatenus deberet, neque possit alterutram promotionem, nisi postquam constiterit, qui legitime electi forent. Hoc autem vel probent jus patronatus praetendentes episcopi, vel per eosdem electi, capitulum autem in indifferentia maneat, hacve ratione et Viennae et Romae, si eorum res devenerit, semper laudandum fore. Placuit multis opinio, | assentirique videbantur. Attamen, cum

censeret ipse: 1. ut evictio scripto vel saltem coram capitulo Chasmensi detur, 2. quod capitulum exequi nullatenus deberet, neque possit alterutram promotionem, nisi postquam constiterit, qui legitime electi forent. Hoc autem vel probent jus patronatus praetendentes episcopi, vel per eosdem electi, capitulum autem in indifferentia maneat, hacve ratione et Viennae et Romae, si eorum res devenerit, semper laudandum fore. Placuit multis opinio, | assentirique videbantur. Attamen, cum declaratio Paxii non fuisset capitularis, ipseque circa

jurisdictione ordinaria gaudentium, ac vicariorum perpetuorum episcopi, ut eorum jurisdictio nec morte episcopi exspiraret) canonicam institutionem vicario capitulari committere dignabatur, per eumque effective ad publicam notitiam fuere instituti non ratione ex alia, quam piissima domina ne vel umbram regaliae praebuisse videatur; cum autem dominus electus episcopus Zagrabiensis, quidquid sit de praetenso per ipsum jure patronatus, jurisdictione prorsus nulla vi suae regiae nominationis gauderet, sed neque secundum canonicas patriasque leges gaudere posset, antequam sua praesentatio a

et 46. 1741. aliorumque profiteri debente ad excludendam | regaliam orthodoxae fidei alienam, quin haereticam, forma omni meliorique quo fieri potest modo solennissime contradico et protestor, congressumque illum diei 14. Decembris nullatenus capitularem fuisse vel pro tali censeri debere, neque me pro tali eundem habere, virtute praesentium declaro, superindeque si opus fuerit authenticam recognitionem mihi a capitulo exhibendam semper omnique tempore peto et reservo. Huic autem episcopo electo exhibitae scripto contradictioni adjeci in pagina alia folii

recognitionem mihi a capitulo exhibendam semper omnique tempore peto et reservo. Huic autem episcopo electo exhibitae scripto contradictioni adjeci in pagina alia folii ejusdem etiam rationes, quae ad hoc me permoverunt. Videlicet 1. Metum regaliae formalis, quae quid sit docent autores et vix vel fingi ratio posset, qua actus iste a regalia posset excusari, cum de praeconizatione minus intronizatione electi nihil constaret. 2. Quia Tridentinum concilium omnesque canones jurisdictionem requirunt in delegante ad hoe ut eam possit delegare, carens enim jurisdictione quomodo alteri eam

Quare si Romae casus innotesceret, nescio quid Roma dictura? Caeterum quia mihi ut canonico cura honoris ecclesiae et capituli incumberet vi juramenti praestiti, Cabassutius autem, Pontas, Gibert, Reifenstuell passimque canonistae docerent, in iis, quae fidem sacrosque complecterentur canones, vel unico canonico contradicente nec actum capitularem esse, neque poenas canonicas, sive ferendae sententiae, etiam alias de capitulo incurrere, hinc pro servando totius capituli singulorumque canonicorum honore contradicere debui, supplicans, ut ante condemnationem urbi et orbi factum meum

alio profecisse fine, ac ob mei promotionem, episcopumque paratiorem esse, ut haereticus sit, quam ut meae promotioni consentiat. Quisquis alter electus fuisset, nec verbum diceret. Quod dum ego objecissem coram episcopo adulantibus, mirabantur, quomodo haec mihi innotuerint. Metuentes, ne Viennam vel Romam recurram, hinc per omnia petiit Gaszparich, ut suum tacerem nomen, ipseque a Paxio fuit eatenus repraehensus. Quare et ex me solicite in sacristia expiscabatur, an Romam scripserim? Reposui: Non. Sed et licet scriberem, quid tum? reposuit idem, quod scirem ipse ex legibus Hungaricis.

etiam beneficiorum minorum, haud refragante articulo 16. 1741. consequenter Majestatis Vestrae sacratissimae competeret. Hocve idem etiam fere ad annum 1668. saltem in Zagrabiensi ecclesia religiosissime observabatur, in qua beneficiorum ecclesiasticorum vel ipse rex collator fuerat vel is, cui a rege per distinctam regiae gratiae medio cancellariae super jure patronatus expeditionem indulgebatur. Hinc saepe Croatiae bani, saepe ipsi Zagrabienses episcopi, quandoque archiepiscopi Colocenses, frequentissime aulae regiae cancellarii, quin sub Mathia

minorum, haud refragante articulo 16. 1741. consequenter Majestatis Vestrae sacratissimae competeret. Hocve idem etiam fere ad annum 1668. saltem in Zagrabiensi ecclesia religiosissime observabatur, in qua beneficiorum ecclesiasticorum vel ipse rex collator fuerat vel is, cui a rege per distinctam regiae gratiae medio cancellariae super jure patronatus expeditionem indulgebatur. Hinc saepe Croatiae bani, saepe ipsi Zagrabienses episcopi, quandoque archiepiscopi Colocenses, frequentissime aulae regiae cancellarii, quin sub Mathia rege Joannes Vitezius, qua

1423. tempore Benedicti Zagrabiensis episcopi accidit, qui aeque in jurisdictionem sese immittens, antequam Romae confirmatus | fuisset, ab episcopatu depositus, capitulum autem biennio suspensum interdictumque exstitit, ita canonicis exposcentibus legibus, vel unico autem ex capitulo contradicente, canonistis suffragantibus ac docentibus, salvari capitulum singulaque ejusdem membra. Quia attamen non obstante mea ut Romano catholici obligatione, qua regaliae assensisse non debebam, neque in vasalistica devotione sacratissimae Majestatis Vestrae

palam publiceque cum nescio quibus minis depraedicaretur, ideo sacratissimae Majestati Vestrae universum factum meum debita sinceritate ac veritate exponere et repraesentare volui, de genu humillime supplicando, ut illud examinare dignetur. Et si sacratissimae Majestatis Vestrae oraculo excessisse vel deliquisse adinventus fuero, exorata venia, omni poenae a Majestate Vestra sacratissima imponendae me subjicio, sin a crimine immunis fuero judicatus, potentissimam Majestatis Vestrae protectionem exorando ac sententiam decisionemque praestolando in vasalistica subjectione emorior. Zagrabiae

Episcopus autem (uti relatum accepi) dominum Busan, quid facere debeat, consuluit. Iste continentias tenoremque mandati regii considerans svasit: ut episcopus a capitulo urgeat quaesiti hujus decisionem, pro quo stat usus et consvetudo? an nempe pro electo vel Klobusiczkio? Si primum, ut suos faciat installari vigore ipsius mandati regii, si alterum, ut absolute praescindat. Mediante secretario suo canonico Paxi proposuit decidendam quaestionem capitulo episcopus, me omnino non praesente, et canonicus Magdich, qui magnopere episcopo adulabatur,

omni sensa mea aperui. Videlicet 1. Aulae constare optime veterem recentioremque usum, quod ex litteris Patachichii erueretur, cui ignota esse non posset canonici Pogledich promotio per Eszterhazium facta. 2. Quid si idem dominus Pogledich mandato regio jussus fuerit, suas expeditiones producere vel veritatem fateri, a quonam fuerit episcoporum promotus. 3. Quid si idem stringetur capitulum sub obligatione fidei dignitatis ad confitendum, a quo Gabriel olim Patachich, Georgius Plepelich et Franciscus Somssich fuerant constituti. 4. Capitulo necessarium non fuisse

ex praemissis aliisque rationibus archidiaconatum Goricensem, mihi interea etiam a Sua Majestate, uti rege meo apostolico, vigore mandati sui regii benignissime collatum, (dummodo juribus apostolici regis mei nullatenus haec resignatio praejudicet, Majestasque Sua sacratissima eandem suscipere vel admittere dignata fuerit) quantum ex parte mea est, resigno et cedo. Zagrabiae in aedibus meis canonicalibus die 31. Decembris 1751. Balthasar Adamus Kercselich. (Litterarum ad dominum comitem cancellarium tenor sequens.) Universo huic

bonificandus veniret. Comes autem cancellarius, uti et baro Patachich, scripserunt iterum, ut archiepiscopum urgerem ad rem hanc a Sua Majestate urgendam. Quod ipsum cum copia litterarum eidem archiepiscopo Colocensi aperui, at is, nescio quo fine, etiam cum Viennae fuisset, dissimulavit, neque vel comiti locutus cancellario, probabilius eidem etiam a comite bano aut domino Kooh, ut dissimulet, svasum, certum autem a Kollerio fuisse rogatum. Tum ne omnibus Hungariae episcopis jus patronatus disputetur, metuebat credibilius, fors et passivum debitum illius, quod capitulo ipsum fecit

se insinuavit, at indifferenter, ne offensum habeat episcopum, a quo custodis officium promissum habebat, vicariatum autem viis omnibus piscabatur. Comes autem locumtenens, ex tam numeroso capitulo duos instare tantum, non pro magno esse honore capituli dicebat, metuebatque objiciendum Viennae, vel negligentes esse vel otiosos. Hinc cum a canonicis Gaal, Gaszparich, Malenich audivisset, metu episcopi instare neminem posse, suum ad me misit secretarium Mathiam Plovanich, item dominum judlium comitatus Zagrabiensis Georgium Petkovich, ut saltem proponi patiar. Fateor, causa

indifferenter, ne offensum habeat episcopum, a quo custodis officium promissum habebat, vicariatum autem viis omnibus piscabatur. Comes autem locumtenens, ex tam numeroso capitulo duos instare tantum, non pro magno esse honore capituli dicebat, metuebatque objiciendum Viennae, vel negligentes esse vel otiosos. Hinc cum a canonicis Gaal, Gaszparich, Malenich audivisset, metu episcopi instare neminem posse, suum ad me misit secretarium Mathiam Plovanich, item dominum judlium comitatus Zagrabiensis Georgium Petkovich, ut saltem proponi patiar. Fateor, causa sumptuum exiguique

accessi comitem, qui episcopi intentiones superioraque mihi sincere proposuit, rogans ut, cum alii omnes ex respectu episcopi instare non fiderent, meam Viennam mitterem instantiam, tum quod ipse in conscientia me idoneum judicaret aptioremque prae reliquis, tum ne capitulo nota inuratur, vel maxime autem ob domini comitis cancellarii vota, quem meum sciret esse patronum. Viro tanto revera roganti negare non potui, dixique me missurum instantiam, hac lege tamen, ut comes locumtenens postremo me loco poneret intra candidatos. Cum haec ego agerem, advenit episcopus ad Jesuitas iturus

Haecve omnia accuratissime observabantur. Dum confessi communicatique fuissent, rursus via antea descripta | secundario visitabant ecclesias, et habita denuo in foro sancti Marci concione revertebantur. Hoc observato, quod si novae venissent processiones, tunc hae vel prandiis ibant, dum priores recesserunt, vel priores mane hora 11. suam secundariam processionem exequebantur. Certum est, persaepe una processione 20 hominum milia comparuisse. Quia autem semel duntaxat remotiores venissent, nec omnes domo venire poterant, ideo ex quacunque dioecesis parte

confessi communicatique fuissent, rursus via antea descripta | secundario visitabant ecclesias, et habita denuo in foro sancti Marci concione revertebantur. Hoc observato, quod si novae venissent processiones, tunc hae vel prandiis ibant, dum priores recesserunt, vel priores mane hora 11. suam secundariam processionem exequebantur. Certum est, persaepe una processione 20 hominum milia comparuisse. Quia autem semel duntaxat remotiores venissent, nec omnes domo venire poterant, ideo ex quacunque dioecesis parte quivis venire poterat ob quotidianas

laici malitia inductum esse, idemque monasterium totum murariorum doctrina et ex professo daemonis pacto infectum esse. Ipsique, si cum laico isto monacho amicus est, ubique omnia bene succedere, ut ignoto licet ubique serviatur, pecunia detur, quantum vellet ipse. E contra, si cum laico eodem vel modicas habeat altercationes, ubique pessime omnia succedere, prouti et ob hanc ipsam confessionem mala sibi Zagrabiae ominatura augurabatur, et effective accidit, nam a capitularibus fuerat interceptus tanquam spihorum quispiam et vicario traditus, ab eodem in domo deficientium inclusus,

jubilaeum per dioecesim.) Quia autem Zagrabiam comparere omnibus fuisset impossibile, duobus postremis mensibus, Septembri videlicet et Octobri, ad parochias omnes jubilaeum missum est, sed sub conscientiae onere pure pro iis, qui Zagrabiam comparere non potuissent vel possent, in quo et confessariorum et non comparentium conscientiae onerabantur, vicariali publico typisque dato ac hic apposito, a canonico Malenich composito et compilato, edicto. Militares jurisdictionem episcopalem non agnoscentes, in praesidiis suis a supremo regiorum exercituum capellano,

| in Dravano trajectu navibus dissolutis ad 300 personae in Dravi medio ad aquas ceciderunt, omnesque evaserint incolumes, prouti Posonium pergens adfui funesto casui. Admirabarque devotionem plebis ad jubilaeum pergentis constanti quasi processione, continuo vel lettanias decantantis vel toto itinere rosarium alternative psallentis. Caeterum, uti publicis praecessionibus initium habuit jubilaeum, sic et finem. Capitularis diebus postremis quinque ducebatur processio, tum aliis quinque superioris civitatis parocho ejusdem

trajectu navibus dissolutis ad 300 personae in Dravi medio ad aquas ceciderunt, omnesque evaserint incolumes, prouti Posonium pergens adfui funesto casui. Admirabarque devotionem plebis ad jubilaeum pergentis constanti quasi processione, continuo vel lettanias decantantis vel toto itinere rosarium alternative psallentis. Caeterum, uti publicis praecessionibus initium habuit jubilaeum, sic et finem. Capitularis diebus postremis quinque ducebatur processio, tum aliis quinque superioris civitatis parocho ejusdem concionante, ac cum Te Deum laudamus et campanarum

et campanarum compulsu die 31. Octobris publicae devotioni huic finis impositus. In Hungaria episcopus Vesprimiensis Martinus Biro (qui librum etiam, severe ab aula vetitum, contra haereticos typis hoc anno dederat) Romam consuluit, an cathedralis ecclesiae visitatio necessaria sit? vel sufficiat, parochiales visitasse ac in iis jubilaeum consequi? Responsum accepit, necessariam esse cathedralis visitationem. Quod ipse occasione diaetae aliis etiam promulgavit episcopis. Sed acceptavit nemo. Zagrabiensis autem ac Jaurinensis laetabantur, quod sine quaesito hoc jam ita

alter jam divisus in parte hic distributus, in parte Klobusiczkio Posonii distribuendus submissus est. A fabris cudi probabantur claves, ex quibus et mihi unus datus, ad perfectionem non venerunt. Caeterum materia calibeo ferrea fuerat et quod mirandum purissima, ut nullam prorsus terram haberet, vel alias quascumque maculas, virtute solis ex vicinis ibidem montibus mineralibus, praecipue montis Ivanschicha, ubi ferrum esse, notorium est, attracta, ac in aere combinatae illae minerales in unam massam particulae globum graviorem fecerunt, qui non secus quam vi ad ima tendens etiam ob majorem

die 4. Novembris pluribusque noctibus visum cum delineatioue ejusdem depraedicabant et distribuebant. Videbatur persona regia foemineam faciem prae se ferens lanceis tormentisque necata prostrataque, infra eandem Calvaria, supra vexilla varia, cum litteris P. C. C. P. T. Sed neque vel publica novalia hujus phaenomenon meminerunt, vel accidisse illud, quamvis per meos amicos et communicantes Lipsienses indagassem comperi. Quare ad anniles fabulas merito rejiciendum, tanto fortius, quod, in litteris ipsi Paulini variassent, neque quomodo visae explicassent. Immo nunc Cracoviae

delineatioue ejusdem depraedicabant et distribuebant. Videbatur persona regia foemineam faciem prae se ferens lanceis tormentisque necata prostrataque, infra eandem Calvaria, supra vexilla varia, cum litteris P. C. C. P. T. Sed neque vel publica novalia hujus phaenomenon meminerunt, vel accidisse illud, quamvis per meos amicos et communicantes Lipsienses indagassem comperi. Quare ad anniles fabulas merito rejiciendum, tanto fortius, quod, in litteris ipsi Paulini variassent, neque quomodo visae explicassent. Immo nunc Cracoviae visum dicebant, nunc in Lituania. Aeque fabulosum

1260 1/2 inclusi sunt, in fumis 973 Majestatem banumque deceperunt. Facto hoc dici nequit, quam fuerint sintque plurimorum bona in contributione sublevata et cumprimis Zagorianae partes ac in officiis constitutorum horumque consangvineis, affinibus, amicis. Fumi constitutivum dicti conscriptores vel ideam revelare nuspiam voluerunt, quia in effectu unius fuit respectus, affectus et Busaniani arbitrii. Hujus coloni annue vix per 36 xg contribuerent, aliqui per 15, cum aliorum in iisdem pagis situati aequalibus pollentes beneficiis etiam per fl. tres contribuerent. Et occasione

Debita regni passiva 17500. 5. Satis a pag. 107. supra clamores innuimus propter resignanda jussu bani 40 millia militari cassae. Ea etiam, quae Busanius in adversum exhibuit, descripsimus. Interim resistentiae politicorum ea potissimum fuit ratio, ne separatione successive cassa ipsa priventur, vel instar Hungaricorum comitatuum applicetur contributio pure ad exsolvendos militares. 6. Dominium Sztenichniak articulo 24. propter hostis viciniam non fumatur, sed taxatur annue in fl. 300. (De nuptiis.) 7. Articulo 29.

Hungaricorum instar, Croatici una convenirent, et unum corpus constituerent. Ipsi destituerentur perceptoribus, sed unus foret perceptor omnium, quem exactorem regni vocarent, nec esset cassa comitatuum, sed regni in Croatia. Eapropter addi non posse unum horum Sclavoniae comitatuum nomine, sed vel cassam horum relinquendam attribuendamque cassae regni Croatiae, vel e singulis comitatibus convocandos, Hungariae ad exemplum. Haec Naisichio et ablegatis fuere insolubilia, et ne cassa e manibus horum abeat, aut Croatica examini consilii locumtenentialis subjaceat, post plures consultationes

Ipsi destituerentur perceptoribus, sed unus foret perceptor omnium, quem exactorem regni vocarent, nec esset cassa comitatuum, sed regni in Croatia. Eapropter addi non posse unum horum Sclavoniae comitatuum nomine, sed vel cassam horum relinquendam attribuendamque cassae regni Croatiae, vel e singulis comitatibus convocandos, Hungariae ad exemplum. Haec Naisichio et ablegatis fuere insolubilia, et ne cassa e manibus horum abeat, aut Croatica examini consilii locumtenentialis subjaceat, post plures consultationes praeeligerunt, ut separatim convocentur comitatus Syrmiensis,

locumtenentialis subjaceat, post plures consultationes praeeligerunt, ut separatim convocentur comitatus Syrmiensis, Poseganus et Verocensis, uti testis est 23. articulus anni 1751., in quo additum salva regni Hungariae et banali jurisdictione . Clausula nescio quid subtilitatis vel opinionis Naisichianae continens, praecipue verbis prioribus salva regni Hungariae jurisdictione , quae attamen per ipsam convocationem firmata haberetur. Neque eo articulo quidpiam est, quod jurisdictioni coronae praejudicaret. (De moderandis

lector, occasionem quaestionis praebuisse dominos Croatiae ablegatus. In dioecesi Zagrabiensi antiquissimus mos est fuitque, ut parochi nobilibus gratis universa sacramenta administrarent, eorumque familiis in curia eorum habitantibus aeque. A morte hospitis parochorum is, qui mortuum sepelivit, vel in cujus parochia mortuus fuit nobilis, equum mortui habebat vel pro eo fl. Rh. juxta bani Eszterhazy Josephi constitutionem fl. 15. Hoc igitur quia grave videbatur, volebant primo, parochos nobilibus gratis administrare debere sacramenta universaque servitia. Quod cum

In dioecesi Zagrabiensi antiquissimus mos est fuitque, ut parochi nobilibus gratis universa sacramenta administrarent, eorumque familiis in curia eorum habitantibus aeque. A morte hospitis parochorum is, qui mortuum sepelivit, vel in cujus parochia mortuus fuit nobilis, equum mortui habebat vel pro eo fl. Rh. juxta bani Eszterhazy Josephi constitutionem fl. 15. Hoc igitur quia grave videbatur, volebant primo, parochos nobilibus gratis administrare debere sacramenta universaque servitia. Quod cum vidissent desperari, ab exemplo nationum omnium suis pastoribus

parochiarum consvetudinem non adesse. Cum vero inauditus convinci nemo posset, probaeque requirerentur ad formandum rite judicium, sponte fluere decisionem fieri nequire. Interim cum videatur quaestio unice esse de solvendis per nobiles stollis, putarique onerosos 15 fl. illos vel equi praestationem per clerum | submitti, ut definiatur, quam nobiles stollam parochis dehinc persolvere oportebit. Et cum per cancellariam mos praxisque Viennensis fuissent proposita et episcopus accessisset, agendum fuit

jurato Rauchii cliente quantumvis ablegato ad hanc diaetam, praeside item ipso domino Balthasare Magdalenich aeque ablegato ad tabulam procerum, sed homine simplici ac Naisichio utente pro oraculo, conditus est 36. articulus, quo ad tenorem 35. 1729. activae et passivae causae contra supremos vel vicecomites in regnis Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae per comitatus et non tabulas judiciarias judicandae statuuntur. Cujus articuli 36. tenores lector cum primus initia perpende: quasi per hoc singularis gratia et affectus fuissent regno exhibita.

locorum exire ob rusticos tutum non esse, admonentur partes, ut securitati dominorum arbitrorum provideant. Neque ultro quidpiam actum est. Post diaetae finem in congregatione regni Zagrabiae die 15. Novembris incoata, articuli diaetales per ablegates relati acceptatique sunt sine examine vel talium interpraetatione, ut olim observabatur. (De diplomate 1750. interpraetando.) Relata sunt quoque cum bano acta, videlicet, cum in suis resolutionibus princeps ad diploma illud a se 1750. expeditum identidem provocavisset,

nempe 1. non satis eodem diplomate exprimi, an non pro casu vacantiae banatus senior confinii officialis consilio bellico tabellas exmittere debeat? Neve officialium vacantiae occasione tali per idem consilium bellicum suppleantur, neque an ad futuri bani resolutionem vacare debeant talia officia vel per quem resolvenda venient. 2. Ne populus confiniarius, vel ut pro defensione patriae contra Turcas potissimum solutus, per eductionem contra alios hostes atteratur. 3. Timere regnum, cum diplomatice imposita 8260 virorum consistentia effective haberetur, ne diminutis aut ne fors penitus

vacantiae banatus senior confinii officialis consilio bellico tabellas exmittere debeat? Neve officialium vacantiae occasione tali per idem consilium bellicum suppleantur, neque an ad futuri bani resolutionem vacare debeant talia officia vel per quem resolvenda venient. 2. Ne populus confiniarius, vel ut pro defensione patriae contra Turcas potissimum solutus, per eductionem contra alios hostes atteratur. 3. Timere regnum, cum diplomatice imposita 8260 virorum consistentia effective haberetur, ne diminutis aut ne fors penitus amittendis confiniis ad statum jurisdictionis etiam politicae

ignoraret. Infirmitatibus continuo vexabatur, praecipue ruptura et defluxionibus in pede utroque. Scientiae fuit mediocris, concionator vulgaris et populi. In capitulo parum aestimatus, quia vir simplicitate catholica plenus. Ob ipsius hospitalitatem credebatur vix vel numum relicturus, quin nec creditoribus satisfacturus, sed moriens mihi, qui haec scribo, (quamvis mihi nulla fuerit cum illo notitia, minus conjunctio), condito coram exmissis capituli Chasmensis testamento, sua concredidit, distractisque suis rebus non solum creditoribus satisfactum est, sed

factusque sublector, volente episcopo, Franciscus Popovich ex parocho Crisiensi. Episcopus autem Bosnensis Josephus Chiolnich haec resciens, apud metropolitam Colocensem lamentatus est, quin et suis litteris ad capitulum scriptis, sed episcopi epistola risu accepta est, nec scio an eidem vel rescriptum sit. Colocensi autem significatum, mutationem praediorum factam fuisse ad requisitionem plenipotentiarii domini electi Bosnensis, coram capitulo constituti, installationem autem eidem succedentium episcopi jussu, ob quam episcopo respondendum esset. |

per bancalitatem pendendis conveniendum, dominus Joannes Rauch vicebanus Viennam ad comitem banum exmittitur, qui etiam die 27. Aprilis in praefatis negotiis Viennam est profectus. Sed nil effecit, neque optatum assecuratorium retulit, tanquam inanis metus, neque cum bancalitate transegit cum vel ipsa 65 fumorum remissio argumento fuisset, ex mero lubitu et beneplacito status Croatiae agere, atque ideo fundamentum majus fecit exigendae ultro conscriptionis. (Nobiles multi recogniti.) Joannis Peczinger, vicecolonelli in generalatu

Priori congregatione, die 10. Aprilis celebrata, resolutio principis fuit promulgata quoad episcopos schismaticos resolutos, et quidem Costaniczae Arsenii Theophanovich et in Plaszko sub titulo et nomine episcopi Carolostadiensis Danielis Jaksich. Episcopus Zagrabiensis neque est protestatus vel ulla usus legali cautione, ne videatur aulae contrariari, sed neque clerus. Hoc anno 1764. die 22. Maji in congregatione regni, Zagrabiae celebrata, est protestatus episcopus Zagrabiensis quoad titulum Carolostadiensis, et hoc plus ab aliis provocatus, quam sponte sua,

2. Quod idem Settwicz occasione commissionis Kheillianae in anno 1751. ad tumultuantes compescendos quaepiam contra Kleffeldium testatus fuisset, illo in Batthyanium, tunc colonellum Glinanum, culpam referre satagente tanquam in juvenem arma ante nunquam tractantem. Istud autem observare vel minime licuit, omnem amicitiam Kleffeld inter et Settwicz a commissionis tempore dissolutam fuisset. 3. Quod Kleffeld palam loqueretur, Batthyanium regiminis incapacem esse. 4. Quod Settwiczium protegeret locumtenens novus et plus se illi fideret quam Kleffeldio. 5. Quod Settwicz asseruisset,

ducendo sex fuere ablegati, qui tribus carpentis descenderunt pro episcopo, ipseque in suo cum iis vectus est via eadem, qua locumtenens heri intraverat, et directe ad | domum regnicolarem progressus est. Ubi colonellum Kleffeld admonere et instruere volens, vel potius repraehendere volens, quod alias illi praesentiam facere debuisset, ille exacerbatus eidem palam intra omnes tam adstantes officiales quam et concurrentes illi respondit: curet sua ecclesiastica, ad militaria se non immittat, quia asinus est. Ex quo dicto juratum in Kleffeldium episcopi

quo dicto juratum in Kleffeldium episcopi odium, satisfactionem ex eodem a generali petiit. Kleffeldius autem caesari et reginae ac ipsi quoque bano rationem sui dicti perscripsit, demonstrans, illam se episcopo praestitisse reverentiam, quae eidem ex militari regulamento debebatur; quam autem is vel in sua habuit idea vel praetendebat, nec scivisse, neque fecisse, nec facere fuisse obligatum. Res igitur silentio transiit. Postquam episcopus ad domum regnicolarem venisset, tunc pro locumtenente iverunt, episcopo eum exspectante (quod rursus ejus ignorantiae attributum, quod commissarius

episcopi odium, satisfactionem ex eodem a generali petiit. Kleffeldius autem caesari et reginae ac ipsi quoque bano rationem sui dicti perscripsit, demonstrans, illam se episcopo praestitisse reverentiam, quae eidem ex militari regulamento debebatur; quam autem is vel in sua habuit idea vel praetendebat, nec scivisse, neque fecisse, nec facere fuisse obligatum. Res igitur silentio transiit. Postquam episcopus ad domum regnicolarem venisset, tunc pro locumtenente iverunt, episcopo eum exspectante (quod rursus ejus ignorantiae attributum, quod commissarius regius eum praestolari non

habuere. Erat autem immanis nec ab hominum memoria his diebus et a medio Junii calor, ut multi militum ob calorem deliquia passi fuerint. Vesperi in campagmento militari ignis artificialis, explosio tormentorum per diem totum. Sed ob calores res tota ingrata. Diebus subsequis eelebrata vel potius continuata congregatio, de ponte Carolostadiensi aedificando noviter actum ac de aliis. Huic congregationi generalis Petazzi aliique multi interfuerunt, advenerant enim undique copiosi. Occasione praemissae introductionis ea quoque inter Kleffeld et episcopnm intercessit exacerbatio,

mansit, sponteque hospitio cessit. Et Viennam abiens, sufflamantibus adulatoribus, qui, ut utrobique gratiam habeant, utrobique audita referebant, effecit pro confiniis multum, ut nempe augerentur officialibus stipendia et gregarius in vigiliis constitutus duos haberet xg, tum et praecedentiae vel potius aequalitatis et rango intra officiales militares et politicos seriem, quae series in generalatibus Carolostadiensi et Varasdinensi item Eszekinensi more illorum publicata exstitit, in regno autem nuspiam, esto et huc advenisset. Erat autem sequens.

ad numerum arithmeticum reductae non nisi 215 jugera effecissent, hospitum vero insertorum numerus 53 milia fuissent, adeoque domino comite cancellario Nadasd exmissis sic ratiocinante: conscripto cuivis hospiti demus unam foeminam ac unum sive servum sive filium, prodibunt hominum 159 milia, quae vel stando super 215 jugeribus eadem exhaurient, unde ergo isti vivent vivuntque homines, atque ipsis respondere nequeuntibus sed admirantibus: potuisse fractiones illas redigi ad numerum) ideo mandabatur, ut novae conscriptionis projectum et modalitas a statibus elaboratum Viennam submitteretur.

extremitates sui ab aula iterum rejectum extitit. Et quia ignorantiae accessisset passio, totum in eo collocatum fuit studium, ut cleri, Erdoediorum opprimatur populus campestris, partes vero montosae et Zagorianae sublevatae maneant. Hic exmissis vineis praetextu eo, quod ab iis jus montanum vel decima praestaretur, in effectu vero quod harum neglectu partes optatae sublevarentur, pro campestribus partibus ad 86 rubricae fuerunt positae. Quin quod jugera inseminarentur tritico, siligine, hordeo etc. per singulas excogitabiles species rubricas multiplicando.

(Statutum novum.) Praeterea quia vicebanus Joannes Rauch contra viduam baronessam Sermage coram Josepho Raffay violentialem suscitavisset processum, ipsa autem per mandatum regium, tum ob praemissam multitudinem officiorum, cum et clientellam Raffaianam, ac vel maxime per epistolam ab eodem Raffay sibi scriptam; quod eandem caeterosque magnates tremere faciet, ipsisque in cunctis processibus ad eorum ruinam esset adlaboraturus, epistola ad aulam in originali submissa eundem Raffay a judicatu amovisset, idem vicebanus coram vicecomite comitatus

supplicationibus indulsit. Flagellationes in concionibus adhibere solitus. Cibum ad vesperam non adhibebat, sed absolutis divinis, tunc alimenta subministrabat et parcissime eaque obvia corpori. Apud neminem etiam parochorum divertere solitus, sed aut in obvio aedificio sive quopiam foenili vel in humili quadam casa requiescens, reliquum diem in templo vel penes consumpsit. Atque hoc de loco in locum progrediendo tota aestate, vere et autumno servabat incredibili hominum undique concursu, ut semper sub divo sive aperto in aere eum concionari oportuerit. Hyeme ad quodpiam religiosorum

adhibere solitus. Cibum ad vesperam non adhibebat, sed absolutis divinis, tunc alimenta subministrabat et parcissime eaque obvia corpori. Apud neminem etiam parochorum divertere solitus, sed aut in obvio aedificio sive quopiam foenili vel in humili quadam casa requiescens, reliquum diem in templo vel penes consumpsit. Atque hoc de loco in locum progrediendo tota aestate, vere et autumno servabat incredibili hominum undique concursu, ut semper sub divo sive aperto in aere eum concionari oportuerit. Hyeme ad quodpiam religiosorum suorum domicilium se recepit, ubi conciones, catecheses festis

populo, gentilibus | et profanis substituit. Populus enim Illyricanus his cantandis asvetus fuerat. Mulih ergo sacras composuit, docuit pro illis gentilium, quas alter ab altero condiscebat. Libellos precatorios diversos composuit lingva vulgari et edidit, tum vel maxime catechismos minores majoresque, uti liber Poszel aposztolszki, duobus tomis, et hoc pro Illyricano populo, ac secundum eorundem pro locorum varietate dialectum, hinc aliter pro Zagrabiensi, aliter pro aliis dioecesibus, videlicet quoad dialectum. Haereticos 300 ad veram

praedicare soli contendebant, prius enim major oeconomiae quam animarum cura fuerat. Munditiem etiam et nitorem per rurales parochias procuravit, fructum denique maximum ubique attulit, ut vere virum Dei et apostolum eum fuisse indubium sit. Fuit autem mitis et humilis corde ac ore, gravis nemini vel molestus. Corpore mediocri et sangvineo, carnosus mediocriter, infirmus tot inter labores et fatigia nunquam, pectore semper forti, non sine singulari Dei gratia et admiratione omnium, qui labores eius et fatigia, parcitatem quoque victus combinabat. Tandem 1753. ex Jaurinensi dioecesi, ubi

susceptis beneficiis) hymnumque Te Deum laudamus cum populo decantasset, ad suum se recepit cubiculum et spasmo stomachi correptus, vitae suae finem intelligens, patres suos vocavit, susceptisque quam devotissime sacramentis et valedicens omnibus, sine doloribus ac infirmitate obiit vel obdormivit in suorum praesentia Zagrabiae- | hora a prandiis media decima. Die altero, prima nempe Januarii, morte ejus divinitus potius patefacta, ineredibilis hominum undique etiam ruralium fuit concursus, videre mortuum omnibus cupientibus oportuitque votis

ingratum odorem nullum spargens. Tandem die 4. Januarii summo undique concursu ad sepulchrum repositus est. Quia autem in labore et fatigiis vixit, ideo sine labore et infirmitatibus in actuali charitatis exercitio de mundo translatus est. Vixit illibate, multumque meruit vivendo, hinc, quod vel deleat patiendo infirmitas vel augeat ad coronam fortis patientia, non indigus, ut sanus vixit in mundo, sic et sanus ad salvatorem transiit. (Tabulae banalis initia. Sermage assessor tabulae. Gomes Joannes Patachich aeque, sed

Tandem die 4. Januarii summo undique concursu ad sepulchrum repositus est. Quia autem in labore et fatigiis vixit, ideo sine labore et infirmitatibus in actuali charitatis exercitio de mundo translatus est. Vixit illibate, multumque meruit vivendo, hinc, quod vel deleat patiendo infirmitas vel augeat ad coronam fortis patientia, non indigus, ut sanus vixit in mundo, sic et sanus ad salvatorem transiit. (Tabulae banalis initia. Sermage assessor tabulae. Gomes Joannes Patachich aeque, sed aggregatus.) Post octavas Epiphaniae pro

poterat, praestitit, per triduum postea expositum relinquens. At hoc communi bonorum offensa, nec ullo nisi complicibus probantibus. Erant autem picturae numero sex, quibus diversa exprimebantur, de inscriptionibus solicitus non eram tanquam juvenilibus. Sed nec ipsa symbola referebant, quae vel debuissent vel voluissent. Proinde non est, ut notentur. Ludi autem videbantur sequentes. (Eorundem allusio.) Primo, introducta libertas in imagine, qua vir cum foeminis luderet, pedes suos intra earum commiscendo, ut viri pes intra

praestitit, per triduum postea expositum relinquens. At hoc communi bonorum offensa, nec ullo nisi complicibus probantibus. Erant autem picturae numero sex, quibus diversa exprimebantur, de inscriptionibus solicitus non eram tanquam juvenilibus. Sed nec ipsa symbola referebant, quae vel debuissent vel voluissent. Proinde non est, ut notentur. Ludi autem videbantur sequentes. (Eorundem allusio.) Primo, introducta libertas in imagine, qua vir cum foeminis luderet, pedes suos intra earum commiscendo, ut viri pes intra foemineos esset, et

publico existente nec comitissae parcebatur [.... numinibus..... concubina haberetur] Toliko se dade pročitati. Nec illam tale mansit fatum, sed et reliquas. Quod verum vel falsum, quod crederem ego, Deus judex futurus. [Celebratissimum autem erat......] | Cijela strana prekrižana i nečitljiva.

Josephi et Franciscae Tompa monialis Zagrabiensis edoctus, sciverim opera, quae integra dantur ad capitulum pro revisione, semper perire, prouti et mea sancti Francisci Salesii Philoteae traductio, quam ut parochus fato praeposito ut tunc vicario dederam, periisset nec visa est unquam amplius vel inventa. Item odio ad publicam notorietatem mei considerato, et vel maxime perpensis prioribus rationibus, tanto fortius, quod praxis aliorum foret eadem, quin ipsum mandatum regium promulgatum acceptatumque in regno, clero non contradicente, libros tantum dogmatis et fidei revisioni episcopali

opera, quae integra dantur ad capitulum pro revisione, semper perire, prouti et mea sancti Francisci Salesii Philoteae traductio, quam ut parochus fato praeposito ut tunc vicario dederam, periisset nec visa est unquam amplius vel inventa. Item odio ad publicam notorietatem mei considerato, et vel maxime perpensis prioribus rationibus, tanto fortius, quod praxis aliorum foret eadem, quin ipsum mandatum regium promulgatum acceptatumque in regno, clero non contradicente, libros tantum dogmatis et fidei revisioni episcopali competere, alios Viennam mittendos. Hinc postquam historiam meam

pontis Carolostadiensis quantocius absolvendi et terminandi. 2. (Sincerizationis mandatum.) Mandatum sincerizationis intra Kleffeld, vicebanum Rauch et Busanium in merito, uti supra lectum. Prohibebatur, ne ullus de his vel loqui audeat, hinc imponebatur silentium. Fuit autem ex eo discordia, quod Rauch narrasset Kleffeldio, Joannem Busan olim cum certis latronitus fuisse complicem et sua opera a patibulo fuisse liberatum. De Busanio autem aliud legebatur plenum laudis et integritatis ejusdem. Quae silentii

31. conditus. 3. (De commissione limitanea.) De commissionis limitaneae adventu fuit significatum cum ordine praecedentiae et honorum, quos intra se servabunt commissarii. Monitum item regnum, ut paratum cum probis sit, quae ex Stiriae vel Carnioliae provincia sibi deberi putant, cum jam a Ferdinando I. diaetarum singula res haec constanter urgeatur, sintque tot et tanti articuli. Quare sub decursu adhuc congregationis ordinati fuere respectivi judlium, qui viderent et referent. Sed dum retulissent, vix aliquid et nullis probis

fuere sequentia. | (Festa dispensata per bullam pontificis Benedicti XIV. et pro dioecesi Zagrabiensi sunt sequentia.) In Januario: Conversionis sancti Pauli. In Februario: sancti Mathiae apostoli. In Aprili vel Martio: feria II. et III. Paschatis et festum sancti Georgii militis et martyris. In Majo: sanctorum Philippi et Jacobi et Inventionis sanctissimae Crucis. In Junio: feria II. et III. Pentecostes. In Julio: Visitationis beatae virginis

sanctae Elisabeth viduae, sanctae Catharinae virginis et sancti Andreae apostoli. In Decembri: sancti Thomae apostoli, sancti Stephani protomartyris, sancti Joannis apostoli et evangelistae, sanctorum innocentium extra Zagrabiam. Praemissis ergo post divina laborare licet, nota excepto loco vel parochia tali, ubi titulus ecclesiae vel loci patronus quispiam ex praemissis non foret, nam ubi esset, in tali loco manet festum non dispensatum. (Festa non dispensata, quibus labores vetiti.) In Januario: Circumcisio domini nostri Jesu

Catharinae virginis et sancti Andreae apostoli. In Decembri: sancti Thomae apostoli, sancti Stephani protomartyris, sancti Joannis apostoli et evangelistae, sanctorum innocentium extra Zagrabiam. Praemissis ergo post divina laborare licet, nota excepto loco vel parochia tali, ubi titulus ecclesiae vel loci patronus quispiam ex praemissis non foret, nam ubi esset, in tali loco manet festum non dispensatum. (Festa non dispensata, quibus labores vetiti.) In Januario: Circumcisio domini nostri Jesu Christi cum magno ecclesiae festo

salarium: 2da circa assummendum ex Hungaria dominum Ladislaum Ballog, consilii regii locumtenentialis secretarium, quem pro directore et norma quasi comes banus epistola sua commendabat, quod is superiore anno in conscriptione simili comitatus Nitriensis fuisset. Postquam ultro citroquo de eodem vel assumendo vel deprecando fuisset clamatum, tam directe quam et indirecte, causa nempe salarii aliorumque tandem res substrata decisioni et voluntati banali circa praefatum dominum Ballog. Conclusumque, ne incoaret conscriptio, antequam responsoriae banales non habeantur, et cum dominus comes

circa assummendum ex Hungaria dominum Ladislaum Ballog, consilii regii locumtenentialis secretarium, quem pro directore et norma quasi comes banus epistola sua commendabat, quod is superiore anno in conscriptione simili comitatus Nitriensis fuisset. Postquam ultro citroquo de eodem vel assumendo vel deprecando fuisset clamatum, tam directe quam et indirecte, causa nempe salarii aliorumque tandem res substrata decisioni et voluntati banali circa praefatum dominum Ballog. Conclusumque, ne incoaret conscriptio, antequam responsoriae banales non habeantur, et cum dominus comes locumtenens

in comitatu Crisiensi ad limites bona habentis terrenum, quod non subintrassent et per columnas impositas magis dubium reddidissent, praecipue ex terreno praetenso, excepto solo domino capitulari Toplicza, ubi terreni praetensi ratio fieri non potuit, quia nullatenus fuere admissi. 4. Ubi terrae vel quid aliud commixtum esset, id specialiter in mappa continebatur, quoniam generalis Petazzi ea fuerat intentio, ut ducta linea et pagis alicubi cambiatis, alicubi cessis ab utraque partium (juribus singulorum in salvo relictis, si quando confinia vel removerentur vel cessarent), pax et quies

quia nullatenus fuere admissi. 4. Ubi terrae vel quid aliud commixtum esset, id specialiter in mappa continebatur, quoniam generalis Petazzi ea fuerat intentio, ut ducta linea et pagis alicubi cambiatis, alicubi cessis ab utraque partium (juribus singulorum in salvo relictis, si quando confinia vel removerentur vel cessarent), pax et quies intra generalatum et regnum fiat, cum haec plerumque ex tuitione limitum turbaretur, uti et sub eodem bis acciderat, semel ad pagum Oszek, semel ad montem Claudium cum vulneratione etiam hominum. (Jubilaeas

fuere admissi. 4. Ubi terrae vel quid aliud commixtum esset, id specialiter in mappa continebatur, quoniam generalis Petazzi ea fuerat intentio, ut ducta linea et pagis alicubi cambiatis, alicubi cessis ab utraque partium (juribus singulorum in salvo relictis, si quando confinia vel removerentur vel cessarent), pax et quies intra generalatum et regnum fiat, cum haec plerumque ex tuitione limitum turbaretur, uti et sub eodem bis acciderat, semel ad pagum Oszek, semel ad montem Claudium cum vulneratione etiam hominum. (Jubilaeas primitias

Gaszparich fabro ejusdem. Quod tamen non substitit, sed ita, uti enarratum est, res fuit absoluta. Quin quoad canonicorum adstantiam contradictio expressa interposita, tum propter consequentiam cum et episcopales suffraganeos. Ad quam protestationem magis roborandam nemo canonicorum ad adstantiam vel quamcunque officiaturam more alias in episcopalibus sacris solito adscriptus est, sed pure admissum, ut, si qui volunt et invitati fuerint, possint eidem praeposito adstare. Adstiteruntque, ad latus dominus lector Stephanus Putz et cathedralis Reess, ad evangelium Gaszparich et Gaal, ad

Scherzer magno suorum dolore. Vir fuit multum affabilis, sed astutus admodum. Amicus ad oculum omnium, sed gravis plurimorum inimicus. | In aula bene visus, magnaeque fidei et nominis. Pro libero murario habebatur passim, et talem se jactabat, vere vel per jocum, nescio. (Generalis comes Petazzi transfertur Carolostadium. Succedit in Varasdinensi comes Gvicciardi.) Statim ac ad aulam delata est mors generalis hujus, comes Benevenutus Petazzi ex generalatu Varasdinensi ad Carolostadiensem

Capronczae, eam primum ex generalis domo pellere voluit, sed, resistente foemina, ab ejus accessu omnes vetuit, quamlibet eidem commitivam prohibuit, quotidie, ut abeat, ursit, quin vecturas abeunti etiam pro precio negavit, aliasque inhumanitates exercuit. Detestabatur omnes, quos Petazzi vel passus est. Et quia generalis Petazzi fuit facilis aditu, svavis, comis, humanus, populum ipse audiens ut lingvae gnarus, Gvicciardi totus oppositus. Nec officiali liber ad eum aditus, gregario nullus, populo autem plane vetitus. Nec ad mensam quemvis adhibuit. Hinc universorum fuit de Petazzio

litteratura firmatis, praecipue repetitam saepius a fide apostasiam. Hinc uti sub Petazzio suam metuebat ruinam Mikassinovich, sic simultates intra Petazzi et Gvicciardi observans his uti cepit seseque ad protectionem Gvicciardii contulit, qui et eamdem suscepit, Liubojevichium detestans nec vel admittens. Hinc continuis ad generalem Kheill scriptitationibus effecit Gvicciardius, ut Mitrovszky a processus continuatione s steretur primo, tum provincia haec Gvicciardio committeretur. Quod animadvertens Liubojevich ac ex Gvicciardii alieno abs se animo desperans, de excitando universali

exmittendam urgebat, ac sese prius comiti palatino scribere debere dicebat, quam ut in hanc rubricam consentiat, ut sua excellentia Hungariae providere sciat, si Croatia absolute praetendit, ut tanta res, ut est sessionis constitutivum, a rudis coloni confessione pendeat. 3. Hoc quoque oggerebat: Vel conscriptio probabitur regno vel non. Si ita, omisso sessionum baptismo nil peccabunt conscriptores; si non, occasio erit regno vel ex hoc defectu evertendae conscriptionis, et sine conscriptorum nota, cum tabellam rubricarum regnum non elaborasset, et conscriptores per Ballog

comiti palatino scribere debere dicebat, quam ut in hanc rubricam consentiat, ut sua excellentia Hungariae providere sciat, si Croatia absolute praetendit, ut tanta res, ut est sessionis constitutivum, a rudis coloni confessione pendeat. 3. Hoc quoque oggerebat: Vel conscriptio probabitur regno vel non. Si ita, omisso sessionum baptismo nil peccabunt conscriptores; si non, occasio erit regno vel ex hoc defectu evertendae conscriptionis, et sine conscriptorum nota, cum tabellam rubricarum regnum non elaborasset, et conscriptores per Ballog submissum sese excusabunt.

Hungariae providere sciat, si Croatia absolute praetendit, ut tanta res, ut est sessionis constitutivum, a rudis coloni confessione pendeat. 3. Hoc quoque oggerebat: Vel conscriptio probabitur regno vel non. Si ita, omisso sessionum baptismo nil peccabunt conscriptores; si non, occasio erit regno vel ex hoc defectu evertendae conscriptionis, et sine conscriptorum nota, cum tabellam rubricarum regnum non elaborasset, et conscriptores per Ballog submissum sese excusabunt. Plurimaque talia. | 4to. Easdem fere

cum jugera sint stabilia, nec rusticus sit eorundem dominus sed usufructuarius, solvaturque a facultatibus contributio. Dein addebat, qualia jugera regnum in suis ideis intelligit. 5to. Classificationem terrarum esse impossibilem, proinde quis ponet, terram A lmae, 2dae vel 3tiae classis esse, et quod fundamentum erit judicii? Si rustici interrogabuntur, nemo dicet, terram suam lmae classis esse. Atque ideo hanc omittendam, cum ex interrogatoriis rusticorum sponte profluet. 6to. Bene vero classificationem opificum, quae in ideis regnicolaribus exmissa erat. 7mo.

absolute detractarunt, sed soli ac unico domino comiti locumtenenti, atque neque illi, nisi tabella rubricalis, quae sequens fuit. | Tabella rubricalis operis conscriptionalis. A1 Possessio N. ad dominum N. vel dominum N. pertinens aut oppidum N. pertinens. Coloni Nomina, cognomina v. g. B1 Personarum numero BA1 Hospites uxorati BB1 Fratres, filii uxorati vel alii in domo BC1 Filii non uxorati superantes annum 15.

operis conscriptionalis. A1 Possessio N. ad dominum N. vel dominum N. pertinens aut oppidum N. pertinens. Coloni Nomina, cognomina v. g. B1 Personarum numero BA1 Hospites uxorati BB1 Fratres, filii uxorati vel alii in domo BC1 Filii non uxorati superantes annum 15. C1 Opifices. Mercatores. Quaestores. Classis CA1 1mae CB1 2dae CC1 3tiae D1 Terrae arabiles ad sessiones pertinentes ad metretas Posonienses

EC1 Exstirpatitia FA1 Vinea ad fossores FB1 Silvae glandiferae ad jugera circiter FC1 Pallisectia ad currus FD1 Boves jugales FE1 Vaccae mulgibiles FF1 Vaccae steriles FG1 Juvenci, juvencae vel hinuli aut hinullae 3. annorum FH1 Equi caballae FI1 Oves et caprae FJ1 Muli et asini FK1 Ahena crematoria FL1 Molae rusticanae FM1 Setigeri et majales anni unius et supra G1 Dominales vel

juvencae vel hinuli aut hinullae 3. annorum FH1 Equi caballae FI1 Oves et caprae FJ1 Muli et asini FK1 Ahena crematoria FL1 Molae rusticanae FM1 Setigeri et majales anni unius et supra G1 Dominales vel praediales sive ex censu aut aliter sed ad tempus et beneplacitum domini possessae GA1 Terrae GB1 Pratae GC1 Vineae GD1 Pallisectia AA2 Simon figet ubi sunt faber cothurnarius etc. AB3 Viduae

eadem possessione pertinens ad dominum N. aut ad priorem: Praediales Libertini Decimalistae Inquilini cum domibus Subinquilini sine domibus Talium viduae Arendatores Censualistae Molitores Servitores ignobiles communitatis vel privatorum Extranei Vinicolae BA2 1. BB2 5. BC2 3. CA2 - CB2 - CC2 3. DA2 8. DB2 4. DC2 6. EA2 6. EB2 3. EC2

non uxorati. Ratio hujus divisionis uxoratorum et non uxoratorum ea fuit, quod uxorati adjutorium vitae haberent et magis dicari solerent ob uxores ipsorum. 5to. Opifices, quaestores, mercatores, quoad classificationem sic considerabantur. Qui talium ex quaestu, mercatura vel opificio duntaxat vixit et uxorem et sodales tenuit, ad classem 1mam referebatur, cum specificatione in observationibus quaesturae, opificii etc. Item locus quoque considerabatur, in quo talia exerceret. Qui in minori loco, et hac duntaxat re non viveret, servos tamen teneret vel

vel opificio duntaxat vixit et uxorem et sodales tenuit, ad classem 1mam referebatur, cum specificatione in observationibus quaesturae, opificii etc. Item locus quoque considerabatur, in quo talia exerceret. Qui in minori loco, et hac duntaxat re non viveret, servos tamen teneret vel sodales, erat 2dae classis. Qui sine sodalibus et servis fuisset. et nec uxoratus, vel si ita in pagis duntaxat ruralibus, 3tiae classis considerabatur.- Lanioni, quot boves annue vel hebdomadatim mactaret et venderet, erat dicendum, quod in observationibus scribebatur; arendatori, quid et a

cum specificatione in observationibus quaesturae, opificii etc. Item locus quoque considerabatur, in quo talia exerceret. Qui in minori loco, et hac duntaxat re non viveret, servos tamen teneret vel sodales, erat 2dae classis. Qui sine sodalibus et servis fuisset. et nec uxoratus, vel si ita in pagis duntaxat ruralibus, 3tiae classis considerabatur.- Lanioni, quot boves annue vel hebdomadatim mactaret et venderet, erat dicendum, quod in observationibus scribebatur; arendatori, quid et a qua re arendas solveret; censualistae aeque, una cum tenutis, quae habuit. Molitores,

considerabatur, in quo talia exerceret. Qui in minori loco, et hac duntaxat re non viveret, servos tamen teneret vel sodales, erat 2dae classis. Qui sine sodalibus et servis fuisset. et nec uxoratus, vel si ita in pagis duntaxat ruralibus, 3tiae classis considerabatur.- Lanioni, quot boves annue vel hebdomadatim mactaret et venderet, erat dicendum, quod in observationibus scribebatur; arendatori, quid et a qua re arendas solveret; censualistae aeque, una cum tenutis, quae habuit. Molitores, quantum ex mola annue perciperent, revelabant, et ubi venderent, tandem in quali fluvio mola esset.

cum expressione officii, v. g. spanus, hortulanus. provisor, praefectus etc. Extranei habebantur montanistae, qui hujus dominii subditi non sunt, sed propter jus montanum, decimam, censum etc. pertinent. Sic hi post colonos et alios in fine ad tale dominium vel bona exprimebantur cum facultatibus, quas tenebant ad tale dominium. 6to. Nomine terrarum populosarum intelliguntur sessionales, interrogando conscribendum, si omnes tales siligine inseminare deberet, quot metretis Posoniensibus eas inseminaret; atque ita de aliis: |

inseminare deberet, quot metretis Posoniensibus eas inseminaret; atque ita de aliis: | desertarum, quas ex desertis sessionibus usuaret, exstirpatitiarum, quae noviter et successive fuissent exstirpatae. Sic de pratis. Vineae sessionales vel montano juri obnoxiae promiscue scribebantur, dum in observationibus istud exprimeretur. Circa alia quoque, quae occurrissent, in iisdem erat notandum. De quibus videlicet. (De observationibus.) In his universa, beneficia et maleficia, pro

(Porro inter beneficia censebatur.) 1. Personarum conditio, videlicet an colonus? praedialis? libertinus? vinicola? inquilinus? censualista? etc. Esset. 2. Qualitas, an nempe opifex, mercator, quaestor, lanio, aut ipse hospes vel ex domo ejus quispiam vel plures aut nullus, idque secundum suprarecensitas classes. An item viduus, uxoratus etc. 3. Terrae et prata sessionalia, an alicui? et quali oneri subjecta? an ab olim vel a quo tempore? 4. A desertis quid penditur vel solvitur? non minus et

inter beneficia censebatur.) 1. Personarum conditio, videlicet an colonus? praedialis? libertinus? vinicola? inquilinus? censualista? etc. Esset. 2. Qualitas, an nempe opifex, mercator, quaestor, lanio, aut ipse hospes vel ex domo ejus quispiam vel plures aut nullus, idque secundum suprarecensitas classes. An item viduus, uxoratus etc. 3. Terrae et prata sessionalia, an alicui? et quali oneri subjecta? an ab olim vel a quo tempore? 4. A desertis quid penditur vel solvitur? non minus et exstirpatitiis. 5. An a sessionalibus

Esset. 2. Qualitas, an nempe opifex, mercator, quaestor, lanio, aut ipse hospes vel ex domo ejus quispiam vel plures aut nullus, idque secundum suprarecensitas classes. An item viduus, uxoratus etc. 3. Terrae et prata sessionalia, an alicui? et quali oneri subjecta? an ab olim vel a quo tempore? 4. A desertis quid penditur vel solvitur? non minus et exstirpatitiis. 5. An a sessionalibus aut praemissis solvatur decima, nona, vel ab his sint liberi? aut certum quantum annuum cum dominiis pactatum vel inductum? Item an in natura vel pecunia et hac fixa vel secundum annualem

quaestor, lanio, aut ipse hospes vel ex domo ejus quispiam vel plures aut nullus, idque secundum suprarecensitas classes. An item viduus, uxoratus etc. 3. Terrae et prata sessionalia, an alicui? et quali oneri subjecta? an ab olim vel a quo tempore? 4. A desertis quid penditur vel solvitur? non minus et exstirpatitiis. 5. An a sessionalibus aut praemissis solvatur decima, nona, vel ab his sint liberi? aut certum quantum annuum cum dominiis pactatum vel inductum? Item an in natura vel pecunia et hac fixa vel secundum annualem conventionem? Verbo, si quid a

suprarecensitas classes. An item viduus, uxoratus etc. 3. Terrae et prata sessionalia, an alicui? et quali oneri subjecta? an ab olim vel a quo tempore? 4. A desertis quid penditur vel solvitur? non minus et exstirpatitiis. 5. An a sessionalibus aut praemissis solvatur decima, nona, vel ab his sint liberi? aut certum quantum annuum cum dominiis pactatum vel inductum? Item an in natura vel pecunia et hac fixa vel secundum annualem conventionem? Verbo, si quid a talibus datur, sit capo, numus aut quid aliud, habita aequali consideratione foenilium sive pratorum, an

Terrae et prata sessionalia, an alicui? et quali oneri subjecta? an ab olim vel a quo tempore? 4. A desertis quid penditur vel solvitur? non minus et exstirpatitiis. 5. An a sessionalibus aut praemissis solvatur decima, nona, vel ab his sint liberi? aut certum quantum annuum cum dominiis pactatum vel inductum? Item an in natura vel pecunia et hac fixa vel secundum annualem conventionem? Verbo, si quid a talibus datur, sit capo, numus aut quid aliud, habita aequali consideratione foenilium sive pratorum, an ab his quid solvatur vel non. 6. Terrae qua frumenti specie inseminari

alicui? et quali oneri subjecta? an ab olim vel a quo tempore? 4. A desertis quid penditur vel solvitur? non minus et exstirpatitiis. 5. An a sessionalibus aut praemissis solvatur decima, nona, vel ab his sint liberi? aut certum quantum annuum cum dominiis pactatum vel inductum? Item an in natura vel pecunia et hac fixa vel secundum annualem conventionem? Verbo, si quid a talibus datur, sit capo, numus aut quid aliud, habita aequali consideratione foenilium sive pratorum, an ab his quid solvatur vel non. 6. Terrae qua frumenti specie inseminari possint, et a potiori

subjecta? an ab olim vel a quo tempore? 4. A desertis quid penditur vel solvitur? non minus et exstirpatitiis. 5. An a sessionalibus aut praemissis solvatur decima, nona, vel ab his sint liberi? aut certum quantum annuum cum dominiis pactatum vel inductum? Item an in natura vel pecunia et hac fixa vel secundum annualem conventionem? Verbo, si quid a talibus datur, sit capo, numus aut quid aliud, habita aequali consideratione foenilium sive pratorum, an ab his quid solvatur vel non. 6. Terrae qua frumenti specie inseminari possint, et a potiori inseminentur? v. g.

aut certum quantum annuum cum dominiis pactatum vel inductum? Item an in natura vel pecunia et hac fixa vel secundum annualem conventionem? Verbo, si quid a talibus datur, sit capo, numus aut quid aliud, habita aequali consideratione foenilium sive pratorum, an ab his quid solvatur vel non. 6. Terrae qua frumenti specie inseminari possint, et a potiori inseminentur? v. g. tritico, siligine, hordeo, pannico, millio, farre, spelta, fabis etc. 7. An item bis vel semel, puta in authumno v. g. hordeo et in aestate pannico, eadem terra soleat

aut quid aliud, habita aequali consideratione foenilium sive pratorum, an ab his quid solvatur vel non. 6. Terrae qua frumenti specie inseminari possint, et a potiori inseminentur? v. g. tritico, siligine, hordeo, pannico, millio, farre, spelta, fabis etc. 7. An item bis vel semel, puta in authumno v. g. hordeo et in aestate pannico, eadem terra soleat inseminari? 8. An terrae non inseminatae falcari valeant vel sint pro pascuis, aut plane pro neutro? 9. Quales illae terrae sint, an videlicet arenosae? saxosae? argillosae? in planitie? monte? valle?

et a potiori inseminentur? v. g. tritico, siligine, hordeo, pannico, millio, farre, spelta, fabis etc. 7. An item bis vel semel, puta in authumno v. g. hordeo et in aestate pannico, eadem terra soleat inseminari? 8. An terrae non inseminatae falcari valeant vel sint pro pascuis, aut plane pro neutro? 9. Quales illae terrae sint, an videlicet arenosae? saxosae? argillosae? in planitie? monte? valle? aquarum exundationibus et stagnationi obnoxiae aut excavaturis per decurrentes aquas vel non? 10. Fimo an indigeant? et quot annis firmiatio durare solet.

terra soleat inseminari? 8. An terrae non inseminatae falcari valeant vel sint pro pascuis, aut plane pro neutro? 9. Quales illae terrae sint, an videlicet arenosae? saxosae? argillosae? in planitie? monte? valle? aquarum exundationibus et stagnationi obnoxiae aut excavaturis per decurrentes aquas vel non? 10. Fimo an indigeant? et quot annis firmiatio durare solet. 11. Quot animalibus subarantur? duobus, tribus, quatvor, sex aut octo? ac quoties pro seminatura, semel, bis, aut ter? 12. Quid anno mediocri reddere soleant, v. g. ab una metreta Posoniensi ineminata quid obtinere

aut ter? 12. Quid anno mediocri reddere soleant, v. g. ab una metreta Posoniensi ineminata quid obtinere soleat fertiliori anno et mediocri, qui mediocris inserebatur. 13. An in supplementum suarum terrarum, pratorum, conscribendus alienas excolere soleat et in quanto? an dominales vel rustici alterius? 14. Prata quo loco sint posita? an quis et qualis census ab illis? aquarum inundationi obnoxia? 15. An bis vel semel falcentur? et quot currus et praejuncturarum qualium a singulo falcatore obtineantur? | 16. Pascuatio in illis estne

anno et mediocri, qui mediocris inserebatur. 13. An in supplementum suarum terrarum, pratorum, conscribendus alienas excolere soleat et in quanto? an dominales vel rustici alterius? 14. Prata quo loco sint posita? an quis et qualis census ab illis? aquarum inundationi obnoxia? 15. An bis vel semel falcentur? et quot currus et praejuncturarum qualium a singulo falcatore obtineantur? | 16. Pascuatio in illis estne libera? et cui? ac quamdiu? 17. Vineae sub quali onere? aut nullo? an onus pendatur a fossore vel vinea? et quale? decimae, juris

inundationi obnoxia? 15. An bis vel semel falcentur? et quot currus et praejuncturarum qualium a singulo falcatore obtineantur? | 16. Pascuatio in illis estne libera? et cui? ac quamdiu? 17. Vineae sub quali onere? aut nullo? an onus pendatur a fossore vel vinea? et quale? decimae, juris montani, census pecuniarii, vel simul omnium aut aliquorum et quorum? et an etiam ultra tale onus? quid aliud detur? 18. Quantum fructificare solet vinea? Ubi iterum ad annum mediocrem relatio erat. Procreatum vinum quanti et ubi vendi ac distrahi soleat? 19.

currus et praejuncturarum qualium a singulo falcatore obtineantur? | 16. Pascuatio in illis estne libera? et cui? ac quamdiu? 17. Vineae sub quali onere? aut nullo? an onus pendatur a fossore vel vinea? et quale? decimae, juris montani, census pecuniarii, vel simul omnium aut aliquorum et quorum? et an etiam ultra tale onus? quid aliud detur? 18. Quantum fructificare solet vinea? Ubi iterum ad annum mediocrem relatio erat. Procreatum vinum quanti et ubi vendi ac distrahi soleat? 19. Lignatio unde et qualis, ac qualiter? Item palli. Sepes sive

solet vinea? Ubi iterum ad annum mediocrem relatio erat. Procreatum vinum quanti et ubi vendi ac distrahi soleat? 19. Lignatio unde et qualis, ac qualiter? Item palli. Sepes sive virgulta aut ne fors pro domibus harris etc. exstruendis aut cincturis? Et num a tali solvatur aliquid vel sit libera? In quanta item distantia a loco posessionis? Quot currus dietim conduci possunt et quot animalibus? 20. Animalia qualia sunt, et cujus valoris circiter? 21. Mola in quali fluvio? cum quot lapidibus? et qualibus? Quantum item annue molitori ex ea obveniat? et num quae alia penes eam

aratra aliaque lignea instrumenta unde procurat et a quibus? et quali loco, si emat? | 33. Num sit terra aliqua pro figulis? aut si figuli sunt, unde terram, cineres, ligna accipiunt? Et si solvunt, cui et, quantum? 34. Quae sit et qualis et an cum vel sine onere piscatio, et qualium, an nempe majorum piscium? 35. Num aucupium vel venatio quaepiam vel per aliquem particularem? 36. Quis sese juvandi subditis modus, praecipue pauperioribus? Et quae ac qualis industria? Num videlicet vecturas exerceant? re quapiam traficent

| 33. Num sit terra aliqua pro figulis? aut si figuli sunt, unde terram, cineres, ligna accipiunt? Et si solvunt, cui et, quantum? 34. Quae sit et qualis et an cum vel sine onere piscatio, et qualium, an nempe majorum piscium? 35. Num aucupium vel venatio quaepiam vel per aliquem particularem? 36. Quis sese juvandi subditis modus, praecipue pauperioribus? Et quae ac qualis industria? Num videlicet vecturas exerceant? re quapiam traficent v. g. pane, cremato, tabacca etc. ac unde talia habeant, ubi distrahant?

33. Num sit terra aliqua pro figulis? aut si figuli sunt, unde terram, cineres, ligna accipiunt? Et si solvunt, cui et, quantum? 34. Quae sit et qualis et an cum vel sine onere piscatio, et qualium, an nempe majorum piscium? 35. Num aucupium vel venatio quaepiam vel per aliquem particularem? 36. Quis sese juvandi subditis modus, praecipue pauperioribus? Et quae ac qualis industria? Num videlicet vecturas exerceant? re quapiam traficent v. g. pane, cremato, tabacca etc. ac unde talia habeant, ubi distrahant? 37. Num operas suas

modus, praecipue pauperioribus? Et quae ac qualis industria? Num videlicet vecturas exerceant? re quapiam traficent v. g. pane, cremato, tabacca etc. ac unde talia habeant, ubi distrahant? 37. Num operas suas impendant in laboratoribus et quanti a laboratore aquirant? vel falcando aliis, nendo, metendo, triturando vivant ac se juvare possint? 38. Quibus praecipue rebus debitis passivis satisfaciant? 39. Servi salarium quod et quale accipiunt? 40. Num quae beneficia a fundationibus vel pietate Christianorum obtineant ac in quanto? consequenter unde vestitus

37. Num operas suas impendant in laboratoribus et quanti a laboratore aquirant? vel falcando aliis, nendo, metendo, triturando vivant ac se juvare possint? 38. Quibus praecipue rebus debitis passivis satisfaciant? 39. Servi salarium quod et quale accipiunt? 40. Num quae beneficia a fundationibus vel pietate Christianorum obtineant ac in quanto? consequenter unde vestitus eorum? 41. Arbores fructiferas uti pomorum, cerasorum etc. etc. in quanto habeant? et si ad unum locum collocarentur, quascunque talis possessio habet, spatium illud quot metretarum Posoniensium

eorum? 41. Arbores fructiferas uti pomorum, cerasorum etc. etc. in quanto habeant? et si ad unum locum collocarentur, quascunque talis possessio habet, spatium illud quot metretarum Posoniensium capax foret? et fructus talium arborum quo convertant, an nempe vendant vel iis utantur? 42. Lineta et canabetta num servent et in quali quantitate? 43. Aeque hortos, pomaria, pascetta num servent, habeant, et ad quam capacitatem metretarum Posoniensium? 44. Linum, canabes num vendant, prouti et hortensilia? quo et in quanto? Hinc cauletta quoque exprimenda.- Denique

foret inaequalis, sic et commoda, quare in locis singulis fidelissime indagandum, quae illa sunt media, quibus vivant et sustentantur. Quare et distantia a principalibus locis, ut civitatibus, praesidiis, singularum possessionum exprimenda. Item an locus sit transennae, et viae publicae, contiguus vel remotus? An confiniis et quibus adjacens, aliaque pro prudentia et circumspectione conscriptorum. (Maleficia censentur.) 1. Ex defectibus priorum. 2. Si terrae sin arenosae, argillosae, saxosae et culturae difficilis, fimari quotannis

ne lamentari postea valeant. (Conscriptoribus observanda.) 1. Ut sine respectu agant ubique, neque se partiales exhibeant, sed fideles, memores illius: reddite quae sunt caesaris caesari, et quod Deo daturi sint rationem, si cui eorum facto vel ex respectu fuerit injuria. 2. Ex bonis suis exesse debeant, prouti et ex bonis principalium suorum, si forent plenipotentiarii officiales, item sangvine juncti, affines aut quoquo modo interessati. 3. Cognoscendae veritati omnimode studeant. Mendaces redarguant, puniant. Quae

vicina, num quae absconderint. 5. Ex officialibus dominalibus aliisque licet subarhandis cognoscere studeant, quae loci beneficia et num sincera fuerit indictatio. Et si quis esset scrupulus, 2do et 3tio examinentur. Si major, solidius indagatur vel plane terrenum mensuretur. | 6. Absoluta conscriptione, ad oculatam conscriptarum terrarum, pratorum, vinearum, silvarum exibunt, convocatis officialibus ac rusticis etiam vicinis et audito quid sentiant, quot metretarum ab A ad B locus capax esset

orgiae quadratae 741 metreta una fuerunt inseminatae. 8. Post peractam oculatam summa indicatorum pagi cujuslibet ducenda prouti et oculatarum. In quanto hac superaverint indictationem, illud addendum veniet cum expressione, praemissae possessioni metretae Posoniensis in terris possessionatis, 300 vel N. N., in desertis N., in exstirpatitiis N. ultra indictatas addendum. In pratis falcatores N., in vineis fossores N. N. silvis jugera N., pallisectionum currus N. Ex connumeratione boves etc. N. N., alvearia etc. Si vero ex viri cujuspiam revelatione, id quoque erit

ad pagos non sunt, sed suis distinctae montibus, penes dominia fiat oculuta et montes, atque ideo exprimendum erit, v. g. quia vineae in diversis jacerent montibus ac promiscue, tam ab intraneis quam extraneis possiderentur, ideo ex oculata montium omnibus insimul in hocce dominio vel bonis etc. adduntur fossores N. N. 10. Oculare vineas moraliter quasi est impossibile, praecipue foliosis arboribus vitibus. Ideo ubi sunt magistri montium, illi serio et sub juramento examinandi. 2do. Ex numero vel juris montani vel decimae si resciri

montium omnibus insimul in hocce dominio vel bonis etc. adduntur fossores N. N. 10. Oculare vineas moraliter quasi est impossibile, praecipue foliosis arboribus vitibus. Ideo ubi sunt magistri montium, illi serio et sub juramento examinandi. 2do. Ex numero vel juris montani vel decimae si resciri potest ab officialibus vel subditis metienda proportio vineae. 3tio. Si qua arte obtineri possunt regestra dominalia. 4to. Combinatione indictatorum fossorum, oneris et procreationis. Et in fine ex

insimul in hocce dominio vel bonis etc. adduntur fossores N. N. 10. Oculare vineas moraliter quasi est impossibile, praecipue foliosis arboribus vitibus. Ideo ubi sunt magistri montium, illi serio et sub juramento examinandi. 2do. Ex numero vel juris montani vel decimae si resciri potest ab officialibus vel subditis metienda proportio vineae. 3tio. Si qua arte obtineri possunt regestra dominalia. 4to. Combinatione indictatorum fossorum, oneris et procreationis. Et in fine ex quocunque capite oculata

adduntur fossores N. N. 10. Oculare vineas moraliter quasi est impossibile, praecipue foliosis arboribus vitibus. Ideo ubi sunt magistri montium, illi serio et sub juramento examinandi. 2do. Ex numero vel juris montani vel decimae si resciri potest ab officialibus vel subditis metienda proportio vineae. 3tio. Si qua arte obtineri possunt regestra dominalia. 4to. Combinatione indictatorum fossorum, oneris et procreationis. Et in fine ex quocunque capite oculata est addita, exprimendum. Si vero nullatenus

ex parte alia Deum metuens. Quare abire volebam illico, at alii me rogabant, continebant, quod rem publicam fieri oporteret. Hinc mansi ego, at dominus Raffay praetextu laborum comitatus, reipsa vero ad instillandum in me et conscriptores odium, docendumque, qua arte eludere debeant vel possint, effectus uti haec omnia confirmavit. Szlanjâ die 27. Augusti abiit, adveniente domini comitis locumtenentis paulo post epistola, pro domino Raffay, judlium comitatus Varasdinensis, dominum Georgium Konczer pro conscriptore constitui. 2do. Topliczae dominum

spanum concutere per oculatas in bonis domini Raffay, ipse exire cum domino judlium Konczer, cum illi soli illas credere potuisset. Repetiit quoque illa, quae in Raszinja domino Kercselich oggesserat. Tandem, scire debere comitem, actum hunc primum ac ultimum esse, quem ille nomine publici gerit vel geret. Ad quae magna admiratione omnium a Raffajo oggesta comes Patachich nil aliud reposuit, quam se missum esse ad conscribendum, non ad rixandum. Hinc declarari petiit, an velint admittere conscriptionem aut se eidem opponant, et an assignaturi sint vel non quarteria. Et tunc ad ipsam arcem

esse, quem ille nomine publici gerit vel geret. Ad quae magna admiratione omnium a Raffajo oggesta comes Patachich nil aliud reposuit, quam se missum esse ad conscribendum, non ad rixandum. Hinc declarari petiit, an velint admittere conscriptionem aut se eidem opponant, et an assignaturi sint vel non quarteria. Et tunc ad ipsam arcem admissi. Dies alter, nempe 27. Septembris, in clamore abiit, urgente populo, ut declaretur, quid et quales sint, coloni vel decimalistae. Quod cum officiales noluissent, ne tardetur conscriptio, sub nomine hominum Montis Claudii conscripti sunt.

conscribendum, non ad rixandum. Hinc declarari petiit, an velint admittere conscriptionem aut se eidem opponant, et an assignaturi sint vel non quarteria. Et tunc ad ipsam arcem admissi. Dies alter, nempe 27. Septembris, in clamore abiit, urgente populo, ut declaretur, quid et quales sint, coloni vel decimalistae. Quod cum officiales noluissent, ne tardetur conscriptio, sub nomine hominum Montis Claudii conscripti sunt. Erant autem magna lamenta populi. Et idem ad fallendum instructus, sed quia non bene, ideo summae contradictiones obvenere. Praeterea animalia depraehensa, celata

item quarteriis in quibus moratura, deduceret, si tamen in opere conscriptionali necessarius non esset. Igitur per dominum vicebanum evocatur Petkovich et tum, dum jam furerii Zagrabiae fuissent. Qua re clam per amicos insinuata, Petkovich deprecatus est functionem. 1. Quod sua banalis excellentia vel dominus Raffay, qui domi esset, vel Petkovich proponent. 2. Quod sub conditione, si in opere conscriptionali etc., foret autem necessarius tum propter descriptionem praemissarum quinque possessionum, quae Viennam submitti jubentur, cum conscriptionis continuationem, quia dominus

deduceret, si tamen in opere conscriptionali necessarius non esset. Igitur per dominum vicebanum evocatur Petkovich et tum, dum jam furerii Zagrabiae fuissent. Qua re clam per amicos insinuata, Petkovich deprecatus est functionem. 1. Quod sua banalis excellentia vel dominus Raffay, qui domi esset, vel Petkovich proponent. 2. Quod sub conditione, si in opere conscriptionali etc., foret autem necessarius tum propter descriptionem praemissarum quinque possessionum, quae Viennam submitti jubentur, cum conscriptionis continuationem, quia dominus Konczer abiverat ex Monte Claudio

metiantur, Busanium prae Petkovichio capaciorem esse ad ipsis serviendum. 4. Si et is ivisset, sic operari debuisset uti Busan, nam ab eo accipienda fuisset instructio. 5. Talem esse in regno abusum, ut licet per banum locumtenentem quispiam ordinetur, si tamen ab aliquibus ex regno hoc non fiat vel probetur, mercede laboris carere, uti in se ipso fuisset expertus, dum 1751. ad generalem Kheill jussu suae excellentiae et comitis eotum locumtenentis trimestri integro famulatus fuisset. Laboris tamen sui mercedem nullam accepit, quod dispositus per quosdam non fuisset, licet a comite

de Batthyan Lepoglavam ad exilium missus est. Viennae morte ejus studiose vulgata et funerabilus celebratis ac ad speciem sepultura apud Minoritas, licitatione dein rerum suarum peracta, Lepoglavae idem jam in annum decimum degit. Servat per Europam totam correspondentias. Comitis titulos sibi vel usurpavit, qua exul vel obtinuerit, nescio. Qua exul comitem de Ciociochow ex Polonia se dixit, quin ex familia Konszki descendentem se praetendit, uti sua ad me data epistola evinceret, (quam hic adnectere volui sub AA.)

ad exilium missus est. Viennae morte ejus studiose vulgata et funerabilus celebratis ac ad speciem sepultura apud Minoritas, licitatione dein rerum suarum peracta, Lepoglavae idem jam in annum decimum degit. Servat per Europam totam correspondentias. Comitis titulos sibi vel usurpavit, qua exul vel obtinuerit, nescio. Qua exul comitem de Ciociochow ex Polonia se dixit, quin ex familia Konszki descendentem se praetendit, uti sua ad me data epistola evinceret, (quam hic adnectere volui sub AA.)

secum officialibus convenirent, apud Liubojevich conclusum et per pagos generalatus promulgatum extitit. Propinquiores ad constitutum adfuere diem, remotiores comparebant tardius. Die nihilominus 20. Januarii ignis per generalatum totum arsit, in capiendis videlicet officialibus, quorum plurimi, vel observantes vel privatim de periculo edocti, aufugerant, praecipue autem ii, qui remotiores a Szeverin fuerunt. Ducti attamen plures officialium eo sunt die 22. et 23. Januarii, et quoscunque Liubojevich factionis caput trucidandos voluit, trucidati fuere.

convenirent, apud Liubojevich conclusum et per pagos generalatus promulgatum extitit. Propinquiores ad constitutum adfuere diem, remotiores comparebant tardius. Die nihilominus 20. Januarii ignis per generalatum totum arsit, in capiendis videlicet officialibus, quorum plurimi, vel observantes vel privatim de periculo edocti, aufugerant, praecipue autem ii, qui remotiores a Szeverin fuerunt. Ducti attamen plures officialium eo sunt die 22. et 23. Januarii, et quoscunque Liubojevich factionis caput trucidandos voluit, trucidati fuere.

accusarent, caperent, Kanisam ducerent, immo parens filium, et filius patri talismodi obsequium praestaret. Qua re meruit multum Mikassinovich, quod res sine ullis aulae sumptibus, sine contractione majoris militiae accomodata sit. Sed et populus bonus dictus habitusque est, utpote qui necessario vel per Liubojevich seductus vel per officiales aggravatus exstitit, ut ad tumultum iret. Sedit Kanisae trimestri integro commissio, unice in examinibus morata, et sive pro eruenda veritate sive pro poena minus reis dictabat, plurimos verberibus baculorum afficiendos, plurimisque dati

ducerent, immo parens filium, et filius patri talismodi obsequium praestaret. Qua re meruit multum Mikassinovich, quod res sine ullis aulae sumptibus, sine contractione majoris militiae accomodata sit. Sed et populus bonus dictus habitusque est, utpote qui necessario vel per Liubojevich seductus vel per officiales aggravatus exstitit, ut ad tumultum iret. Sedit Kanisae trimestri integro commissio, unice in examinibus morata, et sive pro eruenda veritate sive pro poena minus reis dictabat, plurimos verberibus baculorum afficiendos, plurimisque dati fuere. Ad monstrandum populo

illas 15 numero oves deseruerit, cum tamen Christus pastorem bonum 99 relinquere dicat, ut unam aquirat perditam. Igitur cum perditarum in generalatu major et potior dicatur numerus, ut perditae illae oves ad ovile Christi reducantur, sicuti laborare deberet, ita eo minus spontanee resignare vel has perditas posset. Insuper reginam non sibi sed apostolicae sedi Marcham resignavisse, cum is qua vicarius apostolicus unitorum rebus consuleret, adeoque resignationem petitam a sede apostolica fieri oportere. Ad quam sedem commissionem etiam relegaret, cum meritoriam apud reginam esse non

dictus datusque, successor. Dicebant ideo interimaliter nominatum, quod omnium generalium foret junior nuperque promotus. Sed ego aliam hujus rei metuo rationem. Video enim eundem generalem Beck Eszekinensi generali Merzio pro brigaderio datum; video novum erigi propinquius Sclavoniae praesidium vel potius locum in Bellovar dictum; reminiscor superius relatorum a patre Octaviano Piarista, suspicorve intentionem aulae eam esse, ut generalatus iste Varasdinensis totus pro Eszekinensi habeatur et evadat fortior, ab adverso banalia, ut vocamus, confinia cum generalatu Carolostadiensi

ad Szeverin personaliter accesserat, sic et cum tumultuantibus rusticis, uti commissioni exhibitae testabantur litterae, in quarum una scripsit, occidendum comitem Joannem Patachich, Kaszner et Raffay, pluraque talia. Cum porro observasset, caute secum ab omnibus, quos visitavit, agi, neque ullum vel conjecturando secum loqui, quid sive de tumultuantibus Valachis sive rusticis futurum sit, Zagrabiamque ad compescendos hos ultimos | factis dispositionibus festinare, tametsi in foro Zagrabiensi verba quaedam ad tumultum concitandum facientia etulisset, ut de

se ludere ipsi viderunt. Consederunt igitur in Biszag pacifice et sine periculo metuque alio quam imaginario, qui augebatur, quod Crisium submissus Hranilovich non rediret, suspicarenturque aut interfectum aut a Valachis detentum Crisii. Haec dum cum 2. geruntur factione, prima illa Kussichii vel sponte dissipata ob continua insomnia et ebrietates est, vel, uti credibilius, sese conjunxit cum tertia et supra memorata loca incendebat. Illam nobiles unius sessionis sub Kalnik ac ibi in vicinia degentes exstinxerunt. Dum enim castello Reka appropinquarent poti rei, contra

et sine periculo metuque alio quam imaginario, qui augebatur, quod Crisium submissus Hranilovich non rediret, suspicarenturque aut interfectum aut a Valachis detentum Crisii. Haec dum cum 2. geruntur factione, prima illa Kussichii vel sponte dissipata ob continua insomnia et ebrietates est, vel, uti credibilius, sese conjunxit cum tertia et supra memorata loca incendebat. Illam nobiles unius sessionis sub Kalnik ac ibi in vicinia degentes exstinxerunt. Dum enim castello Reka appropinquarent poti rei, contra eosdem per nobiles explosum est et cadentibus aliquot alii

His notatis, ad vicebanum digrediamur.- In Biszag supra retulimus illum stitisse, et reducem Crisio Hranilovichium exspectasse. Et quamvis nemo eidem sese opposuisset aut, excepto vicecomite Petkovich et capitaneo Matlekovich, qui in Gay, uti supra, tumultuantes dispulerant, ullus tumultuantes vel vidisset, quia isti, auditis his et visis vicebano | et insurgentibus, ad montes aliaque secura loca sese absconderant et receperant, relictis foeminis et quidem senioribus unice domi, in crudelitates et poenas ac praedas potissimum conversi insurgentes sunt.

gratia vitae donari. Ergo certatum a rusticis pro infami est officio et postremo 4 illorum ad tale munus delecti, qui miseros miserius et crudelius morti dabant. Porro cautus vicecomes Georgius Petkovich fuerat, qui cujusvis rei et judicati sententiam a vicebano ut capite subscriptam voluit, neque vel unicum expediri permisit, antequam vicebanus non subscripsisset, magna, ut eventus docuit, sui felicitate et pro suae prudentiae commendatione. (Depraedatio Erdoedianorum officialium in bonis familiae.) Bona vero Erdoediana, Negovecz

ruke: Hoc serius aliquanto accidit. Comes locumtenens Petrinia Zagrabiam advenit, inde quidem Viennam ad patrum banum scripserat ab eodemque praestolabatur, et quid facere eum oporteat et an confiniarium militem educere in succursum queat. Antea vero Petriniae se detinuit vel maxime ob acceptam repraehensionem (uti suus secretarius mihi aperuerat), quod cum conscriptoribus ea, uti supra descriptum, modalitate agi permiserit. Quare fixum habuit, unice secundum bani ordines dehinc operari. Eapropter in hoc non sine admiratione et murmure tardabat negotio, ne iterum

ob acceptam repraehensionem (uti suus secretarius mihi aperuerat), quod cum conscriptoribus ea, uti supra descriptum, modalitate agi permiserit. Quare fixum habuit, unice secundum bani ordines dehinc operari. Eapropter in hoc non sine admiratione et murmure tardabat negotio, ne iterum damnaretur vel in aulam peccasse subsumatur. Zagrabiam igitur | adveniens, mittit ad vicebanum ordines, ut cum suis Zagrabiam redeat revertaturque, quod ipse capitaneum Gerleczi cum compagnia una ad partes illas Ravenses submittat, prouti etiam in effectu submisit, ad

a provinciali solet, quo me etiam pater Theophilus Tonhauser sub suo provincialatu, atque anno 1752. sub rectoratu patris Stephani Pepen, Carniolo, honoratum voluit, pertinente | vi officii obligatione res societatis dirigere et consilio adesse, praecipue quae vel in foro quopiam tractari necessum est vel in damnum societatis vergerent, neque sine amici consilio rem rectori tutum est agere coram provinciali, neque si cum hujus agat consilio, tametsi causam perderet, damnari potest, cum amici hi soleant a provincialibus confirmari) accedit, dolet,

Theophilus Tonhauser sub suo provincialatu, atque anno 1752. sub rectoratu patris Stephani Pepen, Carniolo, honoratum voluit, pertinente | vi officii obligatione res societatis dirigere et consilio adesse, praecipue quae vel in foro quopiam tractari necessum est vel in damnum societatis vergerent, neque sine amici consilio rem rectori tutum est agere coram provinciali, neque si cum hujus agat consilio, tametsi causam perderet, damnari potest, cum amici hi soleant a provincialibus confirmari) accedit, dolet, lamentatur et, quid agendum, consulat. Exponit,

vicebani probandam, uti in expositione erat, egregie servivit. Hac obtenta, clam per laniones tam porcos, quos levissimo pretio vendebat in Latinorum vico Spoliarich, quam et boves, qui in alodio vicebani erant, taxari aestimarique fecit. Expedivit etiam ad Tkalecz procuratorem, ut damna vel minima, tam curiae quam et rusticis illata, conscribantur et, pretio artificibus deposito, taxentur. Locumtenens etiam et vicebanum revocavit iterum et Gerleczium festinare jussit.- Rediit cum praemissa locumtenentis recognitione et taxatis illis bobus et porcis ad me praefactus rector, et an

hujus nomine collegii rector, pater Joannes Galliuff, exposuit, ipsisque jussu regio provideri postea debuit. Scopus examinis vicecomitibus impositi is esse videbatur, ut prodeat, tumultus causam conscriptionem conscriptoresque fuisse. Neutiquam attamen prodire istud potuit, neque vel unus hoc confessus est, nisi stupas illas, a domina Raffajana datas. De qua attamen causa postea. (Mihaljevich domino Magdalenich succurrit pro defendendo Guscherovecz.) Reorum quidam, uti primae factionis caput Kussich, secundae item,

abfuisset et Varasdinum sese, uti supra, recepisset, sicuti nullis conferentiis Zagrabiensibus adfuit, sic nec lamentandi contra se occasionem praebuit; cum tamen pro commissario nominatum intellexissent, ob hominis cognitam plerisque indolem et cum domino vicebano atque Raffay conjunctionem, vel maxime autem, quod is evertendae conscriptionis et tumultus illius primi contra conscriptores maximus fuisset assertor, ab informationibus et ore ejus ignaros patriae caeteros commissarios omnimode staturos metuebatur. Igitur cum mutari amplius resolutio circa eum regia non posse

et barone Stephano Patachich aequalia audivit suspiria. (Initio commissionis acta.) Zagrabiam appellens commissio atque in arce episcopi hospitium accipiens, offensa primum est, quod nullis caeremoniis sit excepta, neque unicus vel obviam iverit, quin quod ipse abfuisset locumtenens, quem biduo aut triduo praestolari oportuit. Defectum caeremoniarum excusabant, quia publico de commissione non constitit, neque vel conferentialiter publicata fuisset. Ab adventu commissionis altero statim die rector collegii Bohemum illum

atque in arce episcopi hospitium accipiens, offensa primum est, quod nullis caeremoniis sit excepta, neque unicus vel obviam iverit, quin quod ipse abfuisset locumtenens, quem biduo aut triduo praestolari oportuit. Defectum caeremoniarum excusabant, quia publico de commissione non constitit, neque vel conferentialiter publicata fuisset. Ab adventu commissionis altero statim die rector collegii Bohemum illum consiliarium primo accedit et neccessarium esse, ut dominus Jursich commissioni adjungatur, perorat, quam rem ut idem consiliarius cum motivis a se dictis praesidi Althamio enarret

exculpatos procurabant, medio Jursichii et actuarii prodebant plurima, singraphas, litteras, inquisitiones dabant. Uti porro ominabantur haec ad evertendum Raffay facta esse, sic eum accusabant omnes de commissionibus, plenipotentia Erdoediana, iniquioribus judiciis, omniaque prodebant sua, et vel maxime Thomas Schytaroczi, praefectus pupillorum Ludovici olim Erdoedy, ut se eximeret, Raffajum accusabat, quod despoticum in omnes Erdoedianos subditos exerceret imperium, suasque accusationes missilibus epistolis, judiciis dominalibus variis, Raffajanis expeditionibus, rusticorum lamentis

oscula dare solitus. Qua ejus humanitate quamplurimi decepti sunt, ut, quae ferme vellet, eidem dicerent. Fuit etiam non postremum stratagema, quod palam aversionem a vicebano, protonotario, Busanio et Raffajo demonstraret. Qua re visa, undiqne properabatur ad eosdem accusandos, et si quispiam vel verbum proferri audivit a quopiam, ad Althamium deferebatur.- Extradare etiam commissioni oportuit examina illa, quae vicecomites instituerant, nec tamen absolverant, contra reos. Item judicia illa, quae occasione praedarum facta fuêre a vicecomite Petkovich, uti manca et nulla, sic ob

vocatoque populo gravamina ejusdem conscriberet. Inde enim proditura plurima asseverabat | Schytaroczius. Data forspontalis Lukauszkio occasio isque, uti ferebat instructio, in pago Montis Claudii Vidernjak gravamina plebis, quae officiales et Raffajum vel maxime feriebant, conscripsit commissionique exhibuit. (Parochos oportuit cathedraliter citare rusticos ad accusandos suos dominos terrestres. Lamentantur Sztenichniakienses contra vicebanum.) Neque ultro progressus est aut missus, sed a

Zagrabiensis rusticos confrontat cum dominis. Officiales Erdoediani confusi.) Auditis conscriptisque rusticorum lamentis, per locumtenentem serie sua et pro termino citabantur nobiles, neque scientes accusationis capita. At cum colonis suisque subditis confrontabantur et velociter vel absolvebantur vel damnabantur. Grave hoc nobilitati accidit, quod nec legitime citata vel audita fuerit. Sed haec ipsa lamentatio pro crimine est habita, quasi in judicio extraordinario, uti istud erat, principi leges praescribere vellet. Si res bene perpendatur, victores evasere rustici.

rusticos confrontat cum dominis. Officiales Erdoediani confusi.) Auditis conscriptisque rusticorum lamentis, per locumtenentem serie sua et pro termino citabantur nobiles, neque scientes accusationis capita. At cum colonis suisque subditis confrontabantur et velociter vel absolvebantur vel damnabantur. Grave hoc nobilitati accidit, quod nec legitime citata vel audita fuerit. Sed haec ipsa lamentatio pro crimine est habita, quasi in judicio extraordinario, uti istud erat, principi leges praescribere vellet. Si res bene perpendatur, victores evasere rustici. Petebantur urbaria et a

conscriptisque rusticorum lamentis, per locumtenentem serie sua et pro termino citabantur nobiles, neque scientes accusationis capita. At cum colonis suisque subditis confrontabantur et velociter vel absolvebantur vel damnabantur. Grave hoc nobilitati accidit, quod nec legitime citata vel audita fuerit. Sed haec ipsa lamentatio pro crimine est habita, quasi in judicio extraordinario, uti istud erat, principi leges praescribere vellet. Si res bene perpendatur, victores evasere rustici. Petebantur urbaria et a quibusdam producebantur, sed ut nulla rejecta. Hinc de novis cogitari

pure et duntaxat militaria sunt, officiales agant, et auditores majorem non habeant authoritatem, quam et in regulatis regiminibus, ut quaestiones de fiscalitatibus, successionibus, impositionibus, titulo etiam mondurae, ad hoc gubernii forum pertineant, ab exemplo etiam Transylvaniae. Istud porro vel Zagrabiae in meditullio, vel Crisii residere posset. Comitatus manerent ad speciem, quia ad districtuales judlium ac vicejudlmm nil aliud pertinere, quam exsecutio committendorum, et omni quindena relatio de singulis districtibus. et quid in iis corrigendum. Supremus comes, vicecomites duo,

officiales agant, et auditores majorem non habeant authoritatem, quam et in regulatis regiminibus, ut quaestiones de fiscalitatibus, successionibus, impositionibus, titulo etiam mondurae, ad hoc gubernii forum pertineant, ab exemplo etiam Transylvaniae. Istud porro vel Zagrabiae in meditullio, vel Crisii residere posset. Comitatus manerent ad speciem, quia ad districtuales judlium ac vicejudlmm nil aliud pertinere, quam exsecutio committendorum, et omni quindena relatio de singulis districtibus. et quid in iis corrigendum. Supremus comes, vicecomites duo, notarius, et assessores tres

quid extraordinarii occurreret, jussumque speciale esset principis) bis regni celebrari deberet congregatio, in qua jussa promulgarentur principis, et qualiter iisdem satisfactum, diceretur, audirenturque omnium consilia, si quid in commune bonum esset. Ageretur etiam de dica et impositionibus, vel mittendis oratoribus ad principem, diaetam, aut similia. Item instructio talibus ibi elaboraretur et daretur. Verbo quidquid publicum, ut publici est, occurreret. Statuum vota audirentur, et generales ipsi ad talia vocandi censerentur. (Difficultates

certissimo deleret, proinde nec mihi necessum esse cartham gratis onerare. Itaque ut me ab homine expediam, volente plures ubique proponi, hoc etiam dedi pro memoria. (Propositi pro officiis.) In casum gubernii. Ad idem gubernium ex magnatibus vel Joannes Nepomucenus Erdoedy, aut Stephanus Patachich, vel demum Joannes. Ex clero: si non videretur episcoporum quispiam, nempe ex Zagrabiensi, Bosnensi, Syrmiensi et Segniensi, tanquam in regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex

gratis onerare. Itaque ut me ab homine expediam, volente plures ubique proponi, hoc etiam dedi pro memoria. (Propositi pro officiis.) In casum gubernii. Ad idem gubernium ex magnatibus vel Joannes Nepomucenus Erdoedy, aut Stephanus Patachich, vel demum Joannes. Ex clero: si non videretur episcoporum quispiam, nempe ex Zagrabiensi, Bosnensi, Syrmiensi et Segniensi, tanquam in regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate: Adamus Naisich, Franciscus Kussevich, ut rerum notitia

Ad idem gubernium ex magnatibus vel Joannes Nepomucenus Erdoedy, aut Stephanus Patachich, vel demum Joannes. Ex clero: si non videretur episcoporum quispiam, nempe ex Zagrabiensi, Bosnensi, Syrmiensi et Segniensi, tanquam in regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate: Adamus Naisich, Franciscus Kussevich, ut rerum notitia magis praediti; Georgius Pogledich item, aut Joannes Jursich, vel Lucas Novoszel Posegae vicecomes et commissionis Veröcensis membrum, vel demum Josephus Jagussich, sive Georgius Petkovich. Addita cuivis

nempe ex Zagrabiensi, Bosnensi, Syrmiensi et Segniensi, tanquam in regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate: Adamus Naisich, Franciscus Kussevich, ut rerum notitia magis praediti; Georgius Pogledich item, aut Joannes Jursich, vel Lucas Novoszel Posegae vicecomes et commissionis Veröcensis membrum, vel demum Josephus Jagussich, sive Georgius Petkovich. Addita cuivis ratione et gestorum hactenus consideratione. Pro vicebanatu, si pure honoris munus esset et tabulae cujuspiam membrum, vel Adamum Naisich, vel Balthasarem

regno Sclavoniae existentibus, tunc aut Josephus Galliuff, aut ego, vel Balthasar Petkovich. Ex nobilitate: Adamus Naisich, Franciscus Kussevich, ut rerum notitia magis praediti; Georgius Pogledich item, aut Joannes Jursich, vel Lucas Novoszel Posegae vicecomes et commissionis Veröcensis membrum, vel demum Josephus Jagussich, sive Georgius Petkovich. Addita cuivis ratione et gestorum hactenus consideratione. Pro vicebanatu, si pure honoris munus esset et tabulae cujuspiam membrum, vel Adamum Naisich, vel Balthasarem Magdalenich qua aliunde tabulae praesidem, quocum munere aptissime conjungi

Pogledich item, aut Joannes Jursich, vel Lucas Novoszel Posegae vicecomes et commissionis Veröcensis membrum, vel demum Josephus Jagussich, sive Georgius Petkovich. Addita cuivis ratione et gestorum hactenus consideratione. Pro vicebanatu, si pure honoris munus esset et tabulae cujuspiam membrum, vel Adamum Naisich, vel Balthasarem Magdalenich qua aliunde tabulae praesidem, quocum munere aptissime conjungi censeretur vicebani honor, ut, sicuti in Hungaria personalis praeses secundae esset, regiae nempe tabulae, sic vicebanus in Sclavonia tabulae judiciariae, quae banalem sequitur. Et quia

Joannes Jursich, vel Lucas Novoszel Posegae vicecomes et commissionis Veröcensis membrum, vel demum Josephus Jagussich, sive Georgius Petkovich. Addita cuivis ratione et gestorum hactenus consideratione. Pro vicebanatu, si pure honoris munus esset et tabulae cujuspiam membrum, vel Adamum Naisich, vel Balthasarem Magdalenich qua aliunde tabulae praesidem, quocum munere aptissime conjungi censeretur vicebani honor, ut, sicuti in Hungaria personalis praeses secundae esset, regiae nempe tabulae, sic vicebanus in Sclavonia tabulae judiciariae, quae banalem sequitur. Et quia antiquitus vicebani

vicebanus in Sclavonia tabulae judiciariae, quae banalem sequitur. Et quia antiquitus vicebani banos in judiciis supplebant, ut ideo duorum fuerint supremi comites comitatuum, ratione hac in officio et dignitate sua munus vicebani permaneret. Si vero vicebanus in militaribus suppleret banum, tunc vel Georgius Pogledich jam colonellus, vel Gabriel Skerlecz, vel Wolffgangus Jellachich. Pro protonotario vel Joannes Jursich, aut Antonius Bedekovich, vel Petrus Skerlecz, cancellarii Hungariae secretarius. Pro secretario consilii gubernialis Nicolaus Skerlecz, aut Benedictus Krajachich, vel

quae banalem sequitur. Et quia antiquitus vicebani banos in judiciis supplebant, ut ideo duorum fuerint supremi comites comitatuum, ratione hac in officio et dignitate sua munus vicebani permaneret. Si vero vicebanus in militaribus suppleret banum, tunc vel Georgius Pogledich jam colonellus, vel Gabriel Skerlecz, vel Wolffgangus Jellachich. Pro protonotario vel Joannes Jursich, aut Antonius Bedekovich, vel Petrus Skerlecz, cancellarii Hungariae secretarius. Pro secretario consilii gubernialis Nicolaus Skerlecz, aut Benedictus Krajachich, vel Ladislaus Lukauszki, sive Stephanus

Et quia antiquitus vicebani banos in judiciis supplebant, ut ideo duorum fuerint supremi comites comitatuum, ratione hac in officio et dignitate sua munus vicebani permaneret. Si vero vicebanus in militaribus suppleret banum, tunc vel Georgius Pogledich jam colonellus, vel Gabriel Skerlecz, vel Wolffgangus Jellachich. Pro protonotario vel Joannes Jursich, aut Antonius Bedekovich, vel Petrus Skerlecz, cancellarii Hungariae secretarius. Pro secretario consilii gubernialis Nicolaus Skerlecz, aut Benedictus Krajachich, vel Ladislaus Lukauszki, sive Stephanus Markovchich. Pro perceptore

supplebant, ut ideo duorum fuerint supremi comites comitatuum, ratione hac in officio et dignitate sua munus vicebani permaneret. Si vero vicebanus in militaribus suppleret banum, tunc vel Georgius Pogledich jam colonellus, vel Gabriel Skerlecz, vel Wolffgangus Jellachich. Pro protonotario vel Joannes Jursich, aut Antonius Bedekovich, vel Petrus Skerlecz, cancellarii Hungariae secretarius. Pro secretario consilii gubernialis Nicolaus Skerlecz, aut Benedictus Krajachich, vel Ladislaus Lukauszki, sive Stephanus Markovchich. Pro perceptore regni generali tanquam melius possessionati

comites comitatuum, ratione hac in officio et dignitate sua munus vicebani permaneret. Si vero vicebanus in militaribus suppleret banum, tunc vel Georgius Pogledich jam colonellus, vel Gabriel Skerlecz, vel Wolffgangus Jellachich. Pro protonotario vel Joannes Jursich, aut Antonius Bedekovich, vel Petrus Skerlecz, cancellarii Hungariae secretarius. Pro secretario consilii gubernialis Nicolaus Skerlecz, aut Benedictus Krajachich, vel Ladislaus Lukauszki, sive Stephanus Markovchich. Pro perceptore regni generali tanquam melius possessionati Georgius Petkovich, germanicae lingvae gnarus,

tunc vel Georgius Pogledich jam colonellus, vel Gabriel Skerlecz, vel Wolffgangus Jellachich. Pro protonotario vel Joannes Jursich, aut Antonius Bedekovich, vel Petrus Skerlecz, cancellarii Hungariae secretarius. Pro secretario consilii gubernialis Nicolaus Skerlecz, aut Benedictus Krajachich, vel Ladislaus Lukauszki, sive Stephanus Markovchich. Pro perceptore regni generali tanquam melius possessionati Georgius Petkovich, germanicae lingvae gnarus, aut Antonius Bedekovich, vel Ladislaus Lukauszki. Pro advocatis fiscalibus regiis Benedictus Krajachich, Büky, vel Petrus Spissich. Porro

Hungariae secretarius. Pro secretario consilii gubernialis Nicolaus Skerlecz, aut Benedictus Krajachich, vel Ladislaus Lukauszki, sive Stephanus Markovchich. Pro perceptore regni generali tanquam melius possessionati Georgius Petkovich, germanicae lingvae gnarus, aut Antonius Bedekovich, vel Ladislaus Lukauszki. Pro advocatis fiscalibus regiis Benedictus Krajachich, Büky, vel Petrus Spissich. Porro Christophorus Niczki, cum in regno hoc possessionatus haberetur, in casum 2di systematis, regiminis videlicet Hungariae instar, aptissimus videretur pro vicebano et horum comitatuum

aut Benedictus Krajachich, vel Ladislaus Lukauszki, sive Stephanus Markovchich. Pro perceptore regni generali tanquam melius possessionati Georgius Petkovich, germanicae lingvae gnarus, aut Antonius Bedekovich, vel Ladislaus Lukauszki. Pro advocatis fiscalibus regiis Benedictus Krajachich, Büky, vel Petrus Spissich. Porro Christophorus Niczki, cum in regno hoc possessionatus haberetur, in casum 2di systematis, regiminis videlicet Hungariae instar, aptissimus videretur pro vicebano et horum comitatuum supremo comite. Haec a me Althamio data, gratissime et tot inter accepi

suaeque capacitatis testimonium. Itaque me hortatur ad patientiam, et in se omnem evictionem pro futuro accipit, immo bis protonotarium Pecsy hoc in merito relegat ad domum meam, ut fortis manerem. Postulavi scribas illos, aliunde commissionis juratos, adeoque fidefragii reos, poni in carceres vel arestum, sed quia et nobiles essent et major rei exivisset fragor, protonotario tantum eatenus commissarium locutum fuisse, mihi Pecsius retulit. Et haec est sincera rei totius relatio. Caeterum systemata illa, ex tot postea rumoribus, mutandi Croatiae regiminis apparet, reginae ad manus

desuper produxerunt scarthecas et domini Raffay scripturas, Schytaroczi autem quoad Negovecz unum solumque Raffay culpabat cum testibus eatenus exhibitis. Vicebanus litteris se Busanii exculpare potuisset, quas quia non produxit, de quibus plures dicebant Althamio, praepotentiae illius et foederis vel inde arguebatur. Itaque omnes illi, qui in illa vicebani fuere expeditione, examinati quoque sunt. Expeditio illa damnata omnimode, et vel maxime ex his capitibus. 1. Quod stabales creare officiales praesumpserit, taliterque vel regiam sibi arrogaverit authoritatem, vel eidem

exhibitis. Vicebanus litteris se Busanii exculpare potuisset, quas quia non produxit, de quibus plures dicebant Althamio, praepotentiae illius et foederis vel inde arguebatur. Itaque omnes illi, qui in illa vicebani fuere expeditione, examinati quoque sunt. Expeditio illa damnata omnimode, et vel maxime ex his capitibus. 1. Quod stabales creare officiales praesumpserit, taliterque vel regiam sibi arrogaverit authoritatem, vel eidem illuserit. Et quod regnum conferentialiter non fecit, id vicebanus cum Raffay praesumpsit. 2. Quod tam crudeliter in facultates miserorum,

de quibus plures dicebant Althamio, praepotentiae illius et foederis vel inde arguebatur. Itaque omnes illi, qui in illa vicebani fuere expeditione, examinati quoque sunt. Expeditio illa damnata omnimode, et vel maxime ex his capitibus. 1. Quod stabales creare officiales praesumpserit, taliterque vel regiam sibi arrogaverit authoritatem, vel eidem illuserit. Et quod regnum conferentialiter non fecit, id vicebanus cum Raffay praesumpsit. 2. Quod tam crudeliter in facultates miserorum, immo ipsam humanam vitam, et quidem sine defensae mediis saevierit, tumultu rusticorum nec

et foederis vel inde arguebatur. Itaque omnes illi, qui in illa vicebani fuere expeditione, examinati quoque sunt. Expeditio illa damnata omnimode, et vel maxime ex his capitibus. 1. Quod stabales creare officiales praesumpserit, taliterque vel regiam sibi arrogaverit authoritatem, vel eidem illuserit. Et quod regnum conferentialiter non fecit, id vicebanus cum Raffay praesumpsit. 2. Quod tam crudeliter in facultates miserorum, immo ipsam humanam vitam, et quidem sine defensae mediis saevierit, tumultu rusticorum nec viso. 3. Quod ad carnificis plane munus homines delegerit

munus homines delegerit sub spe gratiae et vitae, quam promittere non potuit. 4. Quod avaritiam propriam saturare procuraverit. dum non studuit nec damnificatis per rusticos nec miserorum conservationi, immo a rusticis damnificatos, uti patres Jesuitas, comitem Patachich etc., neque vel praesumptive reos, minus autem citatos auditosque, ultro spoliavit et majores injurias intulit. 5. Quod ab exsecutione judicium incoaverit et post mobilium omnium (quae propria rusticorum essent) acceptionem spoliationemque, adeoque post poenam eosdem barbaro plane modo Zagrabiam examinandos

spoliationemque, adeoque post poenam eosdem barbaro plane modo Zagrabiam examinandos judicandosque submiserit. Ista fuere contra vicebani expeditionem summa capita. 6to. (Accusationes variae. Althamii frater Zagrabiae.) Cum plurimi vel adulatorie vel ex passione vel spe salutis consequendae accusarent alios, ut facile est creditu, singulorum fere mores inclinationesque perspicere ex tantis relationibus valuisset Althamius. De locumtenente audivit plurima et ab officialibus vel maxime. Et quia comitissa ejusdem noctibus

adeoque post poenam eosdem barbaro plane modo Zagrabiam examinandos judicandosque submiserit. Ista fuere contra vicebani expeditionem summa capita. 6to. (Accusationes variae. Althamii frater Zagrabiae.) Cum plurimi vel adulatorie vel ex passione vel spe salutis consequendae accusarent alios, ut facile est creditu, singulorum fere mores inclinationesque perspicere ex tantis relationibus valuisset Althamius. De locumtenente audivit plurima et ab officialibus vel maxime. Et quia comitissa ejusdem noctibus integris in militum

poenam eosdem barbaro plane modo Zagrabiam examinandos judicandosque submiserit. Ista fuere contra vicebani expeditionem summa capita. 6to. (Accusationes variae. Althamii frater Zagrabiae.) Cum plurimi vel adulatorie vel ex passione vel spe salutis consequendae accusarent alios, ut facile est creditu, singulorum fere mores inclinationesque perspicere ex tantis relationibus valuisset Althamius. De locumtenente audivit plurima et ab officialibus vel maxime. Et quia comitissa ejusdem noctibus integris in militum campamento vel

Althamii frater Zagrabiae.) Cum plurimi vel adulatorie vel ex passione vel spe salutis consequendae accusarent alios, ut facile est creditu, singulorum fere mores inclinationesque perspicere ex tantis relationibus valuisset Althamius. De locumtenente audivit plurima et ab officialibus vel maxime. Et quia comitissa ejusdem noctibus integris in militum campamento vel fuisset saltassetque, vel ad illud accederet, Althamius rem hanc tulit aegrius, levitatisque utrumque maritum nempe cum conjuge damnabat, atque, malevolis suggerentibus, (Deo permittamus judicia) optima bonaque domina

vel spe salutis consequendae accusarent alios, ut facile est creditu, singulorum fere mores inclinationesque perspicere ex tantis relationibus valuisset Althamius. De locumtenente audivit plurima et ab officialibus vel maxime. Et quia comitissa ejusdem noctibus integris in militum campamento vel fuisset saltassetque, vel ad illud accederet, Althamius rem hanc tulit aegrius, levitatisque utrumque maritum nempe cum conjuge damnabat, atque, malevolis suggerentibus, (Deo permittamus judicia) optima bonaque domina male audiebat, et baronis capitanei Kulmar mancipium et lupa

accusarent alios, ut facile est creditu, singulorum fere mores inclinationesque perspicere ex tantis relationibus valuisset Althamius. De locumtenente audivit plurima et ab officialibus vel maxime. Et quia comitissa ejusdem noctibus integris in militum campamento vel fuisset saltassetque, vel ad illud accederet, Althamius rem hanc tulit aegrius, levitatisque utrumque maritum nempe cum conjuge damnabat, atque, malevolis suggerentibus, (Deo permittamus judicia) optima bonaque domina male audiebat, et baronis capitanei Kulmar mancipium et lupa dicebatur, rumore facile ad

capitulo et dioecesi Zagrabiensi anno 1733. archidiaconatum Bexin, decimas capitulo dantem, conservavisse, erigendumque episcopatum Sabariensem impedivisse, plurimaque alia sub Carolo VI. ecclesiae praestitisse. Comitem item plus, quam 600 illi fl. sunt, dioecesi, ecclesiae, parochis, vel sub hac commissione facere posse. Qua ex re perspexi, quidquid locutus eram in consistorio, episcopo et comiti revelata fuisse. Hinc comes, cum Viennam irem Augusto mense, promissas commendatorias ut paret litteras, tempus invenire non potuit. Immo episcopo primam illam partem seu |

regulaturum, ut lamenta rusticorum capituli, canonicorum et episcopi non solum nulla evadant, immo pro futuro sic regulentur (quemadmodum et factum fuerat), ut ex his clero alterum tantum obveniat. Hinc in veritate esto apud saecularium subditos excessus magnus sit habitus, non stare antiquis vel contractibus vel usibus vel decisionibus; apud nostros, cleri videlicet, subditos res haec non tenuit, quin contra tractatus, accordas regiis firmatas consensibus, saeculorum praeterea praescriptionem, ad reddendas in natura decimas clero omnes obligari adinventi sunt. Apud saeculares excessus

ut lamenta rusticorum capituli, canonicorum et episcopi non solum nulla evadant, immo pro futuro sic regulentur (quemadmodum et factum fuerat), ut ex his clero alterum tantum obveniat. Hinc in veritate esto apud saecularium subditos excessus magnus sit habitus, non stare antiquis vel contractibus vel usibus vel decisionibus; apud nostros, cleri videlicet, subditos res haec non tenuit, quin contra tractatus, accordas regiis firmatas consensibus, saeculorum praeterea praescriptionem, ad reddendas in natura decimas clero omnes obligari adinventi sunt. Apud saeculares excessus habitus quinque

rusticorum capituli, canonicorum et episcopi non solum nulla evadant, immo pro futuro sic regulentur (quemadmodum et factum fuerat), ut ex his clero alterum tantum obveniat. Hinc in veritate esto apud saecularium subditos excessus magnus sit habitus, non stare antiquis vel contractibus vel usibus vel decisionibus; apud nostros, cleri videlicet, subditos res haec non tenuit, quin contra tractatus, accordas regiis firmatas consensibus, saeculorum praeterea praescriptionem, ad reddendas in natura decimas clero omnes obligari adinventi sunt. Apud saeculares excessus habitus quinque dierum

facta, a quibus praescindo. Mirabar, saeculares ista non advertisse, aut si animadverterunt, semet hinc non defendisse. Immo audivi, pro veritate nihilominus non sustineo, quod praefectus episcopi Josephus Delimanich cum canonico Joanne Paxi regulationem illam, de qua postea, conceperint. Quod vel inde suspectum, quia ad singula puncta clero favet augetque cleri reditus in duplo.- Episcopus igitur, Ressius, Paxius, Putz, Althamio 55 milia pecuniarum enumerari faciunt ex interesse quinque a cento, erga albam cartham, pro residua levanda plenipotentiarium fassus

sicuti a Klobusiczkio Colocensi archiepiscopo illas post abitum exegimus, sic et ab Altham, postquam abiverit. Dicentes, parochos contradicere et nos pontifici accusare velle, et hac via uni et alteri satisfiet, aut vero, elapso uno anno, executionem faciemus neque eam remittemus, quoadusque comes vel pecunias non restituat vel in celebranda denuo obligatoria interesse sex a cento non promittat. Prudenter et bene acclamatum a pluribus. Malenich, qui Dubicza venerat uti novae factionis director futurus (quae infra describetur), svasit rem totam tenendam silentio, ne, si patriotae resciant

archiepiscopo illas post abitum exegimus, sic et ab Altham, postquam abiverit. Dicentes, parochos contradicere et nos pontifici accusare velle, et hac via uni et alteri satisfiet, aut vero, elapso uno anno, executionem faciemus neque eam remittemus, quoadusque comes vel pecunias non restituat vel in celebranda denuo obligatoria interesse sex a cento non promittat. Prudenter et bene acclamatum a pluribus. Malenich, qui Dubicza venerat uti novae factionis director futurus (quae infra describetur), svasit rem totam tenendam silentio, ne, si patriotae resciant Althamio, has summas datas

Althamio, quamvis comes, postquam intellexisset plenipotentiarii sponsionem, non contentaretur, ut iterum assecurari a capitulo voluerit, quinque annis summam ab eo non repetendam. Qua in re Malenich eum maxime tutatus est. A plenipotentiario nihilominus ipso, canonico nempe Thauszy, mutuum hoc vel maxime vulgatum est, quia totam sibi hujus gloriam deberi praetendebat seque in summis Althamii favoribus jactitabat. Mense Decembri anni ejusdem residuum Althamio datum, quin superaddita milia sex, ut plane 66 milibus teneretur. Arenda ei similiter ad votum cessit.

commendatione et utilitate, dum horum exclusio factio reputata est, et praecipue ob superius insinuata de Matlekovich facta, ob quae exclusio ejus pro vindicta est interpretata. Quare patrocinante aulae cancellario, cum Petkovich et Matlekovich in Gay tumultuantes reperissent et repulissent, neque vel unicum ibi trucidassent, aut praedas fecissent quaspiam, de animo praedandi eorum nec suspicionem haberi posse subsumptum est, consequenter absolvi debere. Prouti per mandatum etiam regium mense Novembri submissum, hi duo effective absoluti fuere, imposito solum onere de restituendis iis, quae

subsumptum est, consequenter absolvi debere. Prouti per mandatum etiam regium mense Novembri submissum, hi duo effective absoluti fuere, imposito solum onere de restituendis iis, quae haberent. Quod absolutis his duobus magnam causavit invidiam, neque status ex congregatione sua pro his duobus vel egerunt gratias, sed pro vicebano et Raffajo ex congregatione scripserunt commendatorias, ratione illa, quod nec citati nec auditi fuissent legitime. Quae commendatio factiosa iterum est habita et ex commendatorum culina, quia Petkovichii et Matlekovichii absolutio grata non

et condicta ab omnibus modalitate eadem, comburendi nempe spoliandique, iverunt.- Respondeo 2do. Aeque mihi non videri, tumultum illum in saevitiem dominorum terrestrium trahi potuisse. lmo. Quia dominus comes Ludovicus Patachich prouti neque dominus Antonius Jankovich vel per ipsam commissionem in saevitie convicti sunt, immo nec convinci potuere, tanquam suorum colonorum ad aliorum lamenta in merito satisfactionis sive impensionis conservatores. 2do. Quia singularum factionum spatii sive dominales officiales capita et

sive impensionis conservatores. 2do. Quia singularum factionum spatii sive dominales officiales capita et ductores fuere, hos autem tanquam immunes et liberos vi officialatus ab omnibus praestationibus domini eorundem nec angariant nec angariare solent, immo per hos vel maxime decipiuntur, uti occasione conscriptionis in Kellek, illo 3tiae factionis capite, expertus sum, cujus in Preszeka facultates potiores suo terrestri domino, quoad bona ejus Preszeka, erant. Hinc si angariantur coloni, cum per spanos quoad robotas et alia angariari soleant, ob rationem

quorundam sibi illatis injuriis lamentarentur et quosdam crudelitatis accusarent, taliterque et seipsos et caeteros reos effecissent. Demum commissio Zagrabiensis in confirmanda hac opinione studium omne posuit, dum de his indagavit, neque, ut in tanto negotio communi nobilium respondeatur nomine, vel proposuit, minus vero nobilitas, ut audiretur, fuit solicita, quia tanti momenti rem nemo ut communem et publicam considerabat injuriam, sed quivis ut particularem. Hinc per ipsum nobilitatis silentium confirmari in sua opinione aula videbatur. Regni nomine commendabantur vicebanus, Raffay,

videlicet nomine publico commendatos defensosque fuisse, nobilitatem autem totam, ut status est, neglectam prouti et caeteros nobilium, qui excessisse per commissionem adinventi sunt. Hocve ideo, quia quidam seipsos statum publicum autumarent. Mihi sane persuasum est, si magnates et nobilitas vel a me superius deductas reflexiones ad enervandam opinativam tumultus causam adduxissent et quidem publico nomine, considerationes alias in aula suae repraesentationes habuissent. Si enim auditi sunt rustici, non concipio, quin et status auditi non fuissent. Semperque fuisset gravior nomine

quaerit. Ipseque sub medium Februarii advenit Zagrabiam, me intra reliquos etiam visitando, atque de reductione sermonem faciendo et quod haec a plerisque intelligeret. Subjunxi ego, de aulae intentionibus constare posse Zagrabiae nemini, quia nec Viennae multis constarent, consequenter neminem vel divinare posse, quae sit Augustorum intentio. Tum ille, oportunitatem nunc convertendorum Rascianorum esse, quia illi potius Romana amplectentur sacra, quam ut reducerentur; credere vero se, crimen enorme illorum ob respectum hunc religionis conversionisque ipsorum indulgeri ipsis ab apostolica

solvissent, anno 1754. adigi incepisse sub praetextu facilitandae per confiniarios exsolutionis mondurae, jactatumque fuisse, regnicolares hos vicinos subditos et causae silvarum et terris illis ac vineis privandos simpliciter, aut vero et ab his contributione in cassam militarem solvenda vel servitiis uti caeteri confiniarii onerandos. Hinc quemadmodum causa tumultus Varasdinensium impositio illa per Gvicciardi imposita fuerat, sic et tumultuantium rusticorum facilis fuerit cogitatio, ut semet cum reliquis conjungant confiniariis, et a terris illis caeterisque tenutis in medio

quod res non displicuisset cancellario ob illam Kollerio actorum commissionis fieri jussam a regina resignationem, cum attamen in regno confusa fuerint omnia, egove in persecutiones incidissem, praescidi ab omnibus. In habita nihilominus privata Suae Majestatis audientia de hac tumultus causa fui vel maxime interrogatus, et ego, quemadmodum et a cancellario et Patachichio monitus fueram, eam, quam supradescripsi, attuli et cum praemissis reflexionibus. Regina reposuit mihi, se tamen a tribus commissionibus, Kanisiensi nempe, Zagrabiensi et Veröcensi intelligere, saevitiem et excessus

lmo: et in Biskupecz ad Varasdinum tumultuarunt rustici, qui tamen vicini confiniariis non sunt. Respondeo: isti ab exemplo aliorum et pure ex praeconcepta erga spanum vindicta, quem et occiderunt, aliis eos non secundantibus vicinis, surrexerunt et statim exstincti sunt, neque ivere per incendia vel praedas, sed ad officialium homicidia. Quod quia vicini illi confiniis rustici non fecerunt, quin spanos dominorum suorum pro capitibus habuerunt, ab exemplo Biskupcensium, bene ponderato et combinato, superiora nostra confirmari videntur.- Dices 2do: commissio causas

moliebantur, in limine statim interceptis, ob quod ejus vigilantia laudata est, quod videlicet meditatum malum per captivitatem quorundam restrinxerit.- Profecto ex relationibus generalis Merzi et vicecomitis Frivaisz contra dominia haec inferiors Sclavoniae aula Viennaque tota praejudicium illud vel maxime desumpsisse videtur, terrestres dominos contra proprios excedere subditos hosque praegravare, et particularia ista ad universos extendere etiam superioris Sclavoniae, vulgo Croatiae nuncupatae, fundamento qui maxime eo, quod Antonius Spissich Croata ista Sclavoniae onera vel primus

illud vel maxime desumpsisse videtur, terrestres dominos contra proprios excedere subditos hosque praegravare, et particularia ista ad universos extendere etiam superioris Sclavoniae, vulgo Croatiae nuncupatae, fundamento qui maxime eo, quod Antonius Spissich Croata ista Sclavoniae onera vel primus induxerit, vel sub eo inducta sint. Hinc, sicuti Zagrabiae contra vicebanum ac Raffay lamenta maxima, sic Veröczae contra Antonium Spissich, qui etiam in notabili summa, rusticis et comitatui persolvenda, convictus exstitit, quia contra ejus universa facta actave inquisitum,

desumpsisse videtur, terrestres dominos contra proprios excedere subditos hosque praegravare, et particularia ista ad universos extendere etiam superioris Sclavoniae, vulgo Croatiae nuncupatae, fundamento qui maxime eo, quod Antonius Spissich Croata ista Sclavoniae onera vel primus induxerit, vel sub eo inducta sint. Hinc, sicuti Zagrabiae contra vicebanum ac Raffay lamenta maxima, sic Veröczae contra Antonium Spissich, qui etiam in notabili summa, rusticis et comitatui persolvenda, convictus exstitit, quia contra ejus universa facta actave inquisitum, accusantibus hominem ferme

ad mensulam sedentem, per fenestram scloporum aliquot ictibus occiderent, alios item. Generalis attamen Petazzi providentia ignis hic in limine exstinctus est, et occisores officialium morti dati. Auditus dein populus, et per generalem rebus eorum accomodatis, res tota sopita est, respectu vel maxime generalis, qui plebi et populo multum favens est. Quia vero officialibus fuisset severior, et mores veteres ac consvetudines sublatas voluisset, ex junioribus capitaneis quosdam ad stabum promoveri fecit, non sine seniorum offensa. Immo vicecolonellum Pezzinger et supremum vigiliarum

proponere, et, quae corrigenda essent, scripto exhibuit, Petazzium excusando, quod exiguo hoc, quo in generalatu esset, tempore neque his mederi valuerit, sed neque potis esset ob mandatum caesaris, ut antecessoris sui generalis Scherzzer inhaereat vestigiis, ab illo instituta servet, neque vel in minimo immutare audeat. Hinc quia Petazzius ob respectum mandati talismodi in generalatu illo corrigenda nec proponere auderet, se ob principis servitium et publici boni rationem Scherzzerianas fraudes et deceptiones detegere, necessariumque, ut his medeatur, esse.- |

me infideliter gesserim. Privatis vero suis litteris episcopus commendavit lectorem Putz, qui ei pecunias in adventu illius ex Bosnia dederat mutuas, et, uti audivi, hac occasione restituit obligatoriam, immo, ut etiam a locumtenente commendaretur, obtinuit, eundemque Viennam exmisit, ad Kollerium vel maxime. Comes attamen Altham, commissionis Zagrabiensis praeses, quia optata illa systemata non accepisset, ut collatio differatur, per Kohium obtinuit. Hoc etiam disposuit episcopus canonicos, ut nullus pro vacante praepositura praeter Putz et me instaret. Ego autem et ad aulae

ei retribuere eos dignetur) et ad Batthyanium recurrebam. Iste de sibi facta accusatione et capituli precibus me certiorem reddit litterasque communicat. Vidi invidiam esse, recurrique ad locumtenentem, ut cum jam pluribus in regno foret annis, de inobedientia praetensa fidem faceret, an eandem vel audiverit, prouti etiam de Radichianae substantiae dissipatione. Locumtenens, tam veritate rei quam vel maxime suae conjugis, quae mei semet studiosam demonstrabat, verbis motus, patruo mareschallo plenas in mei laudem dedit litteras, et semet jam a dudum episcopi contra me passionem expertum

precibus me certiorem reddit litterasque communicat. Vidi invidiam esse, recurrique ad locumtenentem, ut cum jam pluribus in regno foret annis, de inobedientia praetensa fidem faceret, an eandem vel audiverit, prouti etiam de Radichianae substantiae dissipatione. Locumtenens, tam veritate rei quam vel maxime suae conjugis, quae mei semet studiosam demonstrabat, verbis motus, patruo mareschallo plenas in mei laudem dedit litteras, et semet jam a dudum episcopi contra me passionem expertum scribit, inobedientiae nec rumorem esse, quam episcopus, si fuisset, vindicare ex sua contra me passione

mihi esse charitatem, qui locumtenenti, saeculari, rem aperui testimoniumque ejus expetii. Reposui ego contra: jus aequumve esse, ut ab actore petatur testimonium. Ex litteris mareschalli vidi, me ab episcopo accusari, prouti etiam a capitulo, qua ergo ratione ab his justitiam petere poteram vel sperare? Ad locumtenentem jure recurri, qui, ut regno praepositus, de ipso testaretur rumore. Sed hic juris viam non esse, reponebat Paxius. Schytaroczi: semet a defuncto accepisse praeposito, nil esse capitulo perniciosius quam juristas, qui et regnum destruxerunt et

damna, unde autore illo Bononiae vetitam jam alumnis esse juris scientiam, et si haec permittatur, capitulum fore ruinandum. Autoritatem seniorum canonicorum sub Lukauszkio lectore, qui juris scientiam habuit, corruisse, clamabat Magdich. Et post talismodi clamores Paxi hoc dilemna mihi proposuit: vel epistolam illam pro capitulari actu habui vel non; si primum, peccavi prodendo capituli arcanum; si non, peccavi, quod prius episcopo et capitulo non detexerim, sed ad locumtenentem iverim. Immo subjungebat Ressius, me in bullam Coenae incurrisse, quod ad saeculare forum, locumtenentem nempe,

esse juris scientiam, et si haec permittatur, capitulum fore ruinandum. Autoritatem seniorum canonicorum sub Lukauszkio lectore, qui juris scientiam habuit, corruisse, clamabat Magdich. Et post talismodi clamores Paxi hoc dilemna mihi proposuit: vel epistolam illam pro capitulari actu habui vel non; si primum, peccavi prodendo capituli arcanum; si non, peccavi, quod prius episcopo et capitulo non detexerim, sed ad locumtenentem iverim. Immo subjungebat Ressius, me in bullam Coenae incurrisse, quod ad saeculare forum, locumtenentem nempe, iverim. Gaszparich ejusdem fuit etiam

si non, peccavi, quod prius episcopo et capitulo non detexerim, sed ad locumtenentem iverim. Immo subjungebat Ressius, me in bullam Coenae incurrisse, quod ad saeculare forum, locumtenentem nempe, iverim. Gaszparich ejusdem fuit etiam opinionis. Dilui Paxii dilemma dilemmate alio, videlicet: vel epistola illa fuit capitularis vel non; si primum, eccur modo etiam pro capitulari non recognoscitur; si non, qua ratione et quo capite sub ratione capituli scribi potuit? Majus est, abuti fidei dignitate capitulari, quam testimonium privatiorum de se ac a privato petere. Si porro capitulum non

et capitulo non detexerim, sed ad locumtenentem iverim. Immo subjungebat Ressius, me in bullam Coenae incurrisse, quod ad saeculare forum, locumtenentem nempe, iverim. Gaszparich ejusdem fuit etiam opinionis. Dilui Paxii dilemma dilemmate alio, videlicet: vel epistola illa fuit capitularis vel non; si primum, eccur modo etiam pro capitulari non recognoscitur; si non, qua ratione et quo capite sub ratione capituli scribi potuit? Majus est, abuti fidei dignitate capitulari, quam testimonium privatiorum de se ac a privato petere. Si porro capitulum non incurrit in bullam Coenae

mihi conferre velit, praeposituram indubie Putzio conferendam, gravius hoc et episcopo accidit et canonicis, promotiones suspirantibus. Unde ad aucupandos illius favores, cum vidissent, plus quam diabolico eum esse in me odio, non solum de praepositura mihi non conferenda laborare ceperunt, sed vel maxime de lectoratu, ne hunc habeam. Ergo autore Paxio Althamio pecunia illa, uti supra descripsi, data mutuataque, in qua mutuanda cum ego meas habuissem reflexiones superius descriptas, Althamii in me odium concitarunt. Actuarius quoque Bisztriczey, cujus frater Georgius

et qua ratione capituli sigillo signata. Lectam fuisse negavi, et, quae 16. Julii acciderant, retuli. Sigillum autem minus in sacristia non conservari, sed apud canonicorum aliquem, exposui, qui tali missiles epistolas, quietantias item summarum obsignat ad simplicem lectoris vel canonici cujuspiam ad se talium obsignandorum exmissionem. Obstupuit ad ista, et semet consiliarius Koller insinuavit, egove abire debui. Eodem vero die, quo ego Viennam, canonicus quoque Goymerecz in rectoratu collegii Croatici, Popovichium mutaturus, comparuit. Iste, uti apud Paxium

Viennam abiisse. Staffetaliter iste, me Viennae esse, perscribit episcopo, ut actio erigatur svadet et lamenta mittantur, quod sine sua facultate Viennam abiverim. Hoc post meum a Batthyanio abitum a Kollerio jam fuerat bene impressum mareschallo, quia is et in secundo ad se adventu istud mihi vel maxime objiciebat, quod sine facultate episcopi Viennam abiissem, cui reposui, nec moris esse petere, nec jura imponere, neque ab inimico et accusatore petenda esse consilia, et vel admisisset vel negasset facultatem episcopus: si admisisset, suspecta fuisset facultas, me nempe eo gratis ire et

a Batthyanio abitum a Kollerio jam fuerat bene impressum mareschallo, quia is et in secundo ad se adventu istud mihi vel maxime objiciebat, quod sine facultate episcopi Viennam abiissem, cui reposui, nec moris esse petere, nec jura imponere, neque ab inimico et accusatore petenda esse consilia, et vel admisisset vel negasset facultatem episcopus: si admisisset, suspecta fuisset facultas, me nempe eo gratis ire et ad sumptus faciendos inutiles, si negasset, ergo defensae media praeclusa habuissem, et de hoc iterum accusare oportuisset. Ad principem ex clementia reginae patere cuivis accessum,

a Kollerio jam fuerat bene impressum mareschallo, quia is et in secundo ad se adventu istud mihi vel maxime objiciebat, quod sine facultate episcopi Viennam abiissem, cui reposui, nec moris esse petere, nec jura imponere, neque ab inimico et accusatore petenda esse consilia, et vel admisisset vel negasset facultatem episcopus: si admisisset, suspecta fuisset facultas, me nempe eo gratis ire et ad sumptus faciendos inutiles, si negasset, ergo defensae media praeclusa habuissem, et de hoc iterum accusare oportuisset. Ad principem ex clementia reginae patere cuivis accessum, meque plebeos

et se non sine dolore observasse, quod audientiam eo inscio acceperim, neque ad eum post illam rediverim. Magis autem semet appraehensurum instantiam hanc meam, quod eo quasi autore res haec videatur exponi acta, atque, ut is videat, de ejusdem fine resolutum foret, ergo ne inquiebat: vel banus evocare debebit Viennam episcopum, capitulum et dominationem vestram, vel ipse deorsum descendere. Ex quo tandem discursu longiori deduxit, ad placandum banum necessarium esse, ut ego praemissae instantiae sincere pandam autorem, sive eum, qui mihi svasit eandem; dicebat enim, videri hoc

neque ad eum post illam rediverim. Magis autem semet appraehensurum instantiam hanc meam, quod eo quasi autore res haec videatur exponi acta, atque, ut is videat, de ejusdem fine resolutum foret, ergo ne inquiebat: vel banus evocare debebit Viennam episcopum, capitulum et dominationem vestram, vel ipse deorsum descendere. Ex quo tandem discursu longiori deduxit, ad placandum banum necessarium esse, ut ego praemissae instantiae sincere pandam autorem, sive eum, qui mihi svasit eandem; dicebat enim, videri hoc necessarium ad comprobandam meam erga banum sinceritatem. Plurimaque rem in hanc

esse, ut ego praemissae instantiae sincere pandam autorem, sive eum, qui mihi svasit eandem; dicebat enim, videri hoc necessarium ad comprobandam meam erga banum sinceritatem. Plurimaque rem in hanc fatus est. Cum vero animadvertissem, nil ex his procurari quam dissensiones intra cancellarium vel banum, aut vero ut mihi ipsemet inimicum facerem cancellarium, sustinui, solam et unicam fuisse necessitatem datae iastantiae, et sine cujuspiam dato consilio mihi aliud non occurrisse quam supplicare, ut talismodi ad aures Suae Majestatis delatus processus jussu quoque regio et

sit. Ejusdem sententiae fuit canonicus omnium senior et archidiaconus Goricensis Pogledich. Paxi, Reess et Malenich perarabant scrupulos salvari omnium, dum nil aliud opus est, quam recognoscere, capituli nomine scriptam fuisse, prouti in veritate fuerat. An autem talis actus capitularis sit vel non, hoc in jure videndum postea. Canonicus quoque Balthasar Petkovich, qui Bononia ex rectoratu diebus illis rediverat, ad subscribendum vocatus, subscribere renuit, quod nec prioribus praesens fuisset neque sciret, quid actum qualiterque sit, proinde nec subscribere posset. Furiebat ad haec

evocer, sine ullis paribus aut legali methodo. Quem etiam ubi interrogassem, haberetne actionis paria, reposuit: non, sed istam, mihi nempe porrectam, semet schedam Zagrabia accepisse. Reposui: quomodo, si vestrae dominationis haec scriptura est, neque ab ullo mortalium subscripta, minus a judice vel notario? Confusus factus, nihil scivit, quod respondeat, at discessit illico. Utinam scartheca illa, Viennae a se scripta et mihi sine dato et subscriptione admanuata, mentitus non fuisset, semet adhuc Zagrabiae mihi existenti talem assignasse, fine enim alio, ut a se scriptam mihi det,

illico. Utinam scartheca illa, Viennae a se scripta et mihi sine dato et subscriptione admanuata, mentitus non fuisset, semet adhuc Zagrabiae mihi existenti talem assignasse, fine enim alio, ut a se scriptam mihi det, concipere non possem. Eheu tanta etiam fuit Viennae inadvertentia, quod vel ex ipso dato, episcopi mendacia et passiones observare valentes, ea non observaverint. Scripserat ille mense adhuc Julio, me inactionatum esse, et tamen nona primum Septembris atque post auditam meam Viennae moram actio scripta est. Testimonia illa quamprimo a capitulo

lectione poenarum, quibus me afficiendum dicebant. Nemo erat, qui de probandis criminibus | fuisset solicitus, sed duntaxat de poenis, quibus excruciandus veniam. Malenich actionem ipsam in mensa tenebat et cuivis legendam dabat, numve sit in orbe terrarum homo, qui vel melius eam facere posset vel partes meas defendere, sciscitabatur, et praecipue ab advocatis, qui ista mihi ipsa retulere. Episcopus, ne advocatum habere possim, totus erat solicitus, hinc cuivis advocatorum, ad se venienti, et magnam bani offensam dicebat, si quispiam patrocinium causae hujus

afficiendum dicebant. Nemo erat, qui de probandis criminibus | fuisset solicitus, sed duntaxat de poenis, quibus excruciandus veniam. Malenich actionem ipsam in mensa tenebat et cuivis legendam dabat, numve sit in orbe terrarum homo, qui vel melius eam facere posset vel partes meas defendere, sciscitabatur, et praecipue ab advocatis, qui ista mihi ipsa retulere. Episcopus, ne advocatum habere possim, totus erat solicitus, hinc cuivis advocatorum, ad se venienti, et magnam bani offensam dicebat, si quispiam patrocinium causae hujus susciperet, et se illi

praeconceperant, firmam non esse, quia, si desperata causa mea esset, comites patrocinia hujus non susciperent. Credibilius et episcopo locutus fuerit, qui Lukauszkium, ut fiscalem suum, vocat et consulit. Iste, adstante Paxio, actionem pessime formatam esse, edicit, quia, cum fiscus procederet, vel in rumore vel fama vel probis, quas in paribus transmittere et adnectere debuisset, fundare actionem debebat; interrogavitque, quas et quales haberent probas. Tacuere ambo. Tum ille: viderent, ne hoc ipsum occasio suae promotionis sit. Paxi audita a Lukauszkio pluribus dixit et plane in

firmam non esse, quia, si desperata causa mea esset, comites patrocinia hujus non susciperent. Credibilius et episcopo locutus fuerit, qui Lukauszkium, ut fiscalem suum, vocat et consulit. Iste, adstante Paxio, actionem pessime formatam esse, edicit, quia, cum fiscus procederet, vel in rumore vel fama vel probis, quas in paribus transmittere et adnectere debuisset, fundare actionem debebat; interrogavitque, quas et quales haberent probas. Tacuere ambo. Tum ille: viderent, ne hoc ipsum occasio suae promotionis sit. Paxi audita a Lukauszkio pluribus dixit et plane in capitulo proposuit.

non esse, quia, si desperata causa mea esset, comites patrocinia hujus non susciperent. Credibilius et episcopo locutus fuerit, qui Lukauszkium, ut fiscalem suum, vocat et consulit. Iste, adstante Paxio, actionem pessime formatam esse, edicit, quia, cum fiscus procederet, vel in rumore vel fama vel probis, quas in paribus transmittere et adnectere debuisset, fundare actionem debebat; interrogavitque, quas et quales haberent probas. Tacuere ambo. Tum ille: viderent, ne hoc ipsum occasio suae promotionis sit. Paxi audita a Lukauszkio pluribus dixit et plane in capitulo proposuit. Malenich,

mirari incepit, quod fiscus probare deberet quidpiam, voluitque, ideo privilegiatum dici, quia probare nunquam deberet, sed alter diluere, et, si non dilueret, pro convicto haberi. Videbatur ejusdem opinionis esset Reess, Paxi contrarium sustinuit, svasitque, ne capitulum ulla ratione hac de re vel scire velit, constitutumque ut, nemo de re hac vel sermonem faciat, et ob lectionem actionis, quam Malenich legendam dabat, plane cum Paxio in contentiones venerunt. Suspicabatur Malenich, Paxium lectoratum ambire, et his viis episcopum, aliunde cujusvis minutae alium et instabilem, a se

voluitque, ideo privilegiatum dici, quia probare nunquam deberet, sed alter diluere, et, si non dilueret, pro convicto haberi. Videbatur ejusdem opinionis esset Reess, Paxi contrarium sustinuit, svasitque, ne capitulum ulla ratione hac de re vel scire velit, constitutumque ut, nemo de re hac vel sermonem faciat, et ob lectionem actionis, quam Malenich legendam dabat, plane cum Paxio in contentiones venerunt. Suspicabatur Malenich, Paxium lectoratum ambire, et his viis episcopum, aliunde cujusvis minutae alium et instabilem, a se amovere adniti; hinc solicitudo Malenichii. Accedit

a se instructo, qua ratione, si opus fuerit, Malenichio succurret, quod etiam qualiter praestitit, anno sequenti dicetur. Episcopus autem verba illa Lukauszkii cordi accipiens, actione hac beneficium mihi potius conferendum, dummodo isto priver, curam et solicitudinem adhibuit. Quare vel positiva sua malitia, vel de aliorum etiam consilio, quod judicet omnipotens, postquam a fratre suo canonico Nicolao Thauszy falso et perjure intellexisset, me res omnes meas e domo movisse et noctu eduxisse, quin ad indagandam rei veritatem in domum misisset visum aspectumque, aut saltem

ratione, si opus fuerit, Malenichio succurret, quod etiam qualiter praestitit, anno sequenti dicetur. Episcopus autem verba illa Lukauszkii cordi accipiens, actione hac beneficium mihi potius conferendum, dummodo isto priver, curam et solicitudinem adhibuit. Quare vel positiva sua malitia, vel de aliorum etiam consilio, quod judicet omnipotens, postquam a fratre suo canonico Nicolao Thauszy falso et perjure intellexisset, me res omnes meas e domo movisse et noctu eduxisse, quin ad indagandam rei veritatem in domum misisset visum aspectumque, aut saltem portarum vigiles examinasset

quia casista tantum Zagrabiensis, dein Graecii theologus duorum annorum pro augendo numero fuerat. Parochus in Martianecz, dein sub Kalnik, demum Crisii, ubi Balthasaris Magdalenich aucupatus favores et episcopo Braniug pro scientiarum compendio depictus et in concionibus Paulo vel Chrisostomo comparatus, ab eodem ad canonicatum promotus exstitit. Sed nec concionator vel ultimis comparandus, minus doctus, vel in aliquo genere qua canonicus apparuit, quin temerarius et rudis. Praepositi tamen Sinersperg gratias habuit, cum ipse talibus semper addictus exstiterit et vel

pro augendo numero fuerat. Parochus in Martianecz, dein sub Kalnik, demum Crisii, ubi Balthasaris Magdalenich aucupatus favores et episcopo Braniug pro scientiarum compendio depictus et in concionibus Paulo vel Chrisostomo comparatus, ab eodem ad canonicatum promotus exstitit. Sed nec concionator vel ultimis comparandus, minus doctus, vel in aliquo genere qua canonicus apparuit, quin temerarius et rudis. Praepositi tamen Sinersperg gratias habuit, cum ipse talibus semper addictus exstiterit et vel nomen doctrinae exhorruerit, ut ab eo plane exsecutor substantiae suae et voluntati ultimae

Martianecz, dein sub Kalnik, demum Crisii, ubi Balthasaris Magdalenich aucupatus favores et episcopo Braniug pro scientiarum compendio depictus et in concionibus Paulo vel Chrisostomo comparatus, ab eodem ad canonicatum promotus exstitit. Sed nec concionator vel ultimis comparandus, minus doctus, vel in aliquo genere qua canonicus apparuit, quin temerarius et rudis. Praepositi tamen Sinersperg gratias habuit, cum ipse talibus semper addictus exstiterit et vel nomen doctrinae exhorruerit, ut ab eo plane exsecutor substantiae suae et voluntati ultimae fuerit constitutus. Hujus ergo morte

Paulo vel Chrisostomo comparatus, ab eodem ad canonicatum promotus exstitit. Sed nec concionator vel ultimis comparandus, minus doctus, vel in aliquo genere qua canonicus apparuit, quin temerarius et rudis. Praepositi tamen Sinersperg gratias habuit, cum ipse talibus semper addictus exstiterit et vel nomen doctrinae exhorruerit, ut ab eo plane exsecutor substantiae suae et voluntati ultimae fuerit constitutus. Hujus ergo morte vacabant iterum beneficia. Supervenit quoque resolutio regia de nominato in praepositum lectore Putz. Dici nequit, quod qualeve gaudium fuit episcopo et ei

aeque capitaneum et locumtenentis Adamo Batthyan adjutantium, ut vocant, sed cum episcopo Segniensi dissentientem, commendant, verum promotionem hujus ad canonicatum Zagrabiensem ob exantlatos tot labores in promovendo Putz exigunt. Quod episcopo servitia remereri ignorante gravissimum accidit, eo vel maxime, quia canonico et custodi Reess promiserat, parochum Petrovinensem Mathiam Reess in locum praepositi successurum, obligandusque qua judicii praeses videbatur. Ergo opera eorum, vacantia nempe beneficia ambientium, concitat capitulum, ut Gerlechichio inimicaretur, neque, cum postularet,

vel maxime, quia canonico et custodi Reess promiserat, parochum Petrovinensem Mathiam Reess in locum praepositi successurum, obligandusque qua judicii praeses videbatur. Ergo opera eorum, vacantia nempe beneficia ambientium, concitat capitulum, ut Gerlechichio inimicaretur, neque, cum postularet, vel nominandum admitteret, et vel maxime ob conciones ac nullum hactenus praestitum in dioecesi servitium. Quo ei promisso existente, respondet rescribitque commendatoribus, se esse pronissimum ad exsequendas eorundem voluntates, et, quia capitulo postulatio competeret, neque in lites cum fratribus

custodi Reess promiserat, parochum Petrovinensem Mathiam Reess in locum praepositi successurum, obligandusque qua judicii praeses videbatur. Ergo opera eorum, vacantia nempe beneficia ambientium, concitat capitulum, ut Gerlechichio inimicaretur, neque, cum postularet, vel nominandum admitteret, et vel maxime ob conciones ac nullum hactenus praestitum in dioecesi servitium. Quo ei promisso existente, respondet rescribitque commendatoribus, se esse pronissimum ad exsequendas eorundem voluntates, et, quia capitulo postulatio competeret, neque in lites cum fratribus suis descendere vellet,

Magdichii praedium accepit Gaali, hujus ego, praedium videlicet Boromgay. Canonicus Malenich commendans erat Dubicensis. Pro officio hoc proponuntur bano Balthasar Petkovich, Antonius Zdenchay et cathedralis Georgius Gaal. Sed canonicus Thauszy ad comitem Altham recurrit, banum item, et antequam vel candidatos accepisset a capitulo, praefatum canonicum Thauszy pro commendante Dubicensi banus resolvit. Quod episcopo insinuans suprafatum Gerlechich iterum episcopo pro canonicatu commendat, scribens una capitulo, ut eundem proponeret neque eidem adversaretur. Episcopus vocat ad se capitulum

curante, domino Karaffa videlicet, diutius. Tum allatis eidem instruments a chirurgo, venam quandam capitis aperuit et emplastrum quodpiam scripsit. Tum a praesente collegii rectore Nicolao Petrichevich, ut reverteretur, rogatus, reposuit, credere semet me restituendum. Abiit, neque postea visus vel inventus est, tametsi diligentissime de eo fuisset inquisitum, ut mercedem acciperet. Ab ejus porro abitu ego restitutus integre, ut surgerem plane et medicus admiraretur, miraculumve esse depraedicaret. Scis autem, domine Deus, quod non mentiar neque fingam, sed mirabilia enarrem tua, ut fors

me comparuerat, Viennae emansit, alter nemo assumere voluit, jam enim quod praepositura collata fuisset, ac episcopus offendendum se et Batthyan depraedicaret, egove praeviderem ipse, in aeternum inimicaturum tali, qui causae meae patronus esset, episcopum, quandoquidem nec sufferet canonicos, qui vel indifferenter pro me loquebantur, et indignaretur Patachichio et comitissae Keglevichianae, quod erga me, non dicam christiani, sed humani fuerint. Ne infelicitate mea quempiam miserum faciam, hoc et subsequis terminis fratrem meum Christophorum adhibui, qui allegationes a me factas processui

potest describi verbis, sufficiat metiri ab effectibus. 1mo. Implacabili odio non tantum in me sed etiam meos consangvineos et affinem est fuitque episcopus, ut nullam injuriam ultam vellet, quin inferret innumeras. 2do. In servos quoque meos, ut vel ideo, quod apud me essent, canonicus Schytaroczi sui ipse manibus obvium sibi ephebum meum euntem ad templum, Schytaroczio autem e templo redeunte, verberare non exhorruerit, accurente plebe et populo eundemque liberante. Episcopus approbavit factum, capitulum attamen, metuens, ne ad aulam

sunt persecuti. 4to. Presbytherum Thomam Fabianich, quod falsum contra me testimonium dare nollet, quin pro me semet testari debere diceret, per satrapas suos ad publicos detrusit carceres, et octiduo summa hieme nec admisso, ut clauderentur fenestrae, minus autem vel aliquo tegumento, torsit, neque confessionem ei admittens, quin dicens: pereas et cum anima, videasque, an veritas tibi magis patrocinari valeat vel ego. Haec ad publicam facta sunt notorietatem. Episcopus tamen postea sub juramento negavit, et dum presbyther ille Colocsam ivisset, episcopus

testari debere diceret, per satrapas suos ad publicos detrusit carceres, et octiduo summa hieme nec admisso, ut clauderentur fenestrae, minus autem vel aliquo tegumento, torsit, neque confessionem ei admittens, quin dicens: pereas et cum anima, videasque, an veritas tibi magis patrocinari valeat vel ego. Haec ad publicam facta sunt notorietatem. Episcopus tamen postea sub juramento negavit, et dum presbyther ille Colocsam ivisset, episcopus (legi, praebente archiepiscopo, litteras suas) negabat factum et ex presbythero se diffamante poscebat satisfactionem. Plurimaque alia suis locis

presbyther ille Colocsam ivisset, episcopus (legi, praebente archiepiscopo, litteras suas) negabat factum et ex presbythero se diffamante poscebat satisfactionem. Plurimaque alia suis locis insinuanda. 5to. In eos, qui ad me accedebant, implacabili est hodiedum odio. Hinc vel amici in manifesta hac persecutione sibi cavebant ab accessu, vel, si accedere voluerunt, noctu et furtivo tempore. 6to. Qui affectus suos mereri voluit, mentiri eum contra me necesse erat. Hinc et quidam Franciscus Bedechich, a prioribus annis provisoratum mercans, eum assequi non valuit, sed

litteras suas) negabat factum et ex presbythero se diffamante poscebat satisfactionem. Plurimaque alia suis locis insinuanda. 5to. In eos, qui ad me accedebant, implacabili est hodiedum odio. Hinc vel amici in manifesta hac persecutione sibi cavebant ab accessu, vel, si accedere voluerunt, noctu et furtivo tempore. 6to. Qui affectus suos mereri voluit, mentiri eum contra me necesse erat. Hinc et quidam Franciscus Bedechich, a prioribus annis provisoratum mercans, eum assequi non valuit, sed hac occasione, nescio quae et qualia, scripto eidem tradidit,

Ac quia titularem, ut vocant, episcopatum primo ambivisset, archiepiscopus ut sese expediat, satis distractus, provinciae consensum requiri aperuit, cum enim titularibus episcopis nulli forent reditus et pro dignitate vivere deberent, provinciae consensum et preces necessarias esse, neque se antea vel aulae propositurum. Institit apud provinciam Jellachich, sed hanc temeritate sua sic offendit, ut ad Caproncense organum eundem promoverent. Institit tamen pro episcopatu Segniensi et Zagrabiensi Jellachich, sic tamen, ut vix credam, instantias ejus ad principem devenisse. Praecipue autem in

nihilominus generali ordinis medio secretarii sui eundem commendavit. Apud quem effecit Jellachich, ut quidam Bosnensis provinciae pater, uni Jankovichio acceptus, exosus reliquis, contra hujus provinciae vota pro commissario, ut illi vocant, provinciae hujus sancti Ladislai, quin haec provincia vel audita eatenus fuisset, nominaretur, pater videlicet Philippus Penich, qui et illud a generali accepit, ut si pater Alexius Jellachich tanquam definitor senior repertus idoneus aptusque fuerit, atque ad vota provinciae ut adlaboret commissarius, hujus si non ad provincialatum saltem aliquam

haec ad vota ambientium nequivere, equidem ab aliis omnibus praemissis, tribus quatvorve exceptis, dum commissarius de Jellachich sciscitaretur, vir imprudens, ambiens et nullius frugis referebatur. Proinde in habita Chaktornyae provincial congregatione, quantumvis commissarius pro Alexio vel maximum poneret studium, generalis vota ediceret, commendationem item episcopi, obtinere tamen nil valuit. Patres enim nec audire voluerunt de Jellachichio, sed patrem Franciscum Rogecz mense Junio in provincialem elegerunt, aliosque. Dum de gvardianis creandis quaestio occurrisset, quos

se tueri debent. Et quemadmodum ab ipsis Franciscanis audivi et horum primoribus, lectores absoluti sunt, immo coram toto conventu Jellachich flexis genibus deprecari eos debuit pro facta coram vicario et episcopo diffamatione, et praecipue patrem Kutnjak, qui occasione nec domi erat nec vel indicio gravabatur, quod vel scivisset de machinatione. Pater vicarius Daniel privatus est. Studentes theologiae duo a studiis amoti, paterque ille primus, qui clamabat phantastam esse Jellachich, ad conventum missus alium. Ad placandum episcopum, qui dicebat, se non ordinaturum studentes

quemadmodum ab ipsis Franciscanis audivi et horum primoribus, lectores absoluti sunt, immo coram toto conventu Jellachich flexis genibus deprecari eos debuit pro facta coram vicario et episcopo diffamatione, et praecipue patrem Kutnjak, qui occasione nec domi erat nec vel indicio gravabatur, quod vel scivisset de machinatione. Pater vicarius Daniel privatus est. Studentes theologiae duo a studiis amoti, paterque ille primus, qui clamabat phantastam esse Jellachich, ad conventum missus alium. Ad placandum episcopum, qui dicebat, se non ordinaturum studentes illos, et faciendam quandam

Quare sic populus gravatus exstitit, ut lamentaretur, agrosque et campos suos negiigeret. Et quia portionum comitum Ladislai et Ludovici homines talibus aedificiis gravati non exstitissent, at duntaxat homines Georgii, ideo non solum intra ipsos Montis Claudii homines dissidia erant, sed vel maxime inter partium singularum officiales. Cum enim terrae aliaque tenuta intra familiam divisa non forent, sed jam collectas congregatasque decimas sic dividerent, ut comes Georgius medietatem acciperet, alia medietas intra Ludovicum et Ladislaum comites divideretur, porro medietas hominum

ut ad interrogata respondeat, hacve occasione gravamina proponat (a nobis praetermittenda, uti et praetermissa sunt, sed ea, quae conscriptionem attingerent, conscribenda), conscribi semet passi sunt. – Sed vix prima audita interrogatione, qualis nempe populus essent, num videlicet coloni, vel decimalistae, aut banderiales, vel praedialistae, sive libertini, clamor integro die non terminatus recruduit. Urgebat enim officiales populus, ut illi respondeant, quia hoc ipsum unice populus scire cuperet. Si enim coloni sunt, ad banderium et pro excipienda regina conscribendi non erant, si

hacve occasione gravamina proponat (a nobis praetermittenda, uti et praetermissa sunt, sed ea, quae conscriptionem attingerent, conscribenda), conscribi semet passi sunt. – Sed vix prima audita interrogatione, qualis nempe populus essent, num videlicet coloni, vel decimalistae, aut banderiales, vel praedialistae, sive libertini, clamor integro die non terminatus recruduit. Urgebat enim officiales populus, ut illi respondeant, quia hoc ipsum unice populus scire cuperet. Si enim coloni sunt, ad banderium et pro excipienda regina conscribendi non erant, si autem banderiales, decimalistae aut

stabiliverit. Qua ex re arguebat Altham et locumtenentis actualis Adami Batthyan facilitatem remissionemque et quorundara praepotentiam, maxime autem vicebani Joannis Rauch, cui qua supremo comiti oppressionem et quidem ob quantum regium contributionale impedire incumbebat, vel negligentiam vel cum Raffay conjunctionem. Et dum de hoc interrogasset, eccur nempe Rauch tametsi supremus comes talia permisisset, quae defunctus locumtenens non permittebat, eccur ad enervandam quanti contributionalis per conscriptionem causam consensit, prouti quisque Rauchio vicebano

Qua ex re arguebat Altham et locumtenentis actualis Adami Batthyan facilitatem remissionemque et quorundara praepotentiam, maxime autem vicebani Joannis Rauch, cui qua supremo comiti oppressionem et quidem ob quantum regium contributionale impedire incumbebat, vel negligentiam vel cum Raffay conjunctionem. Et dum de hoc interrogasset, eccur nempe Rauch tametsi supremus comes talia permisisset, quae defunctus locumtenens non permittebat, eccur ad enervandam quanti contributionalis per conscriptionem causam consensit, prouti quisque Rauchio vicebano affectus erat, sic

quoad robotarum exactiones, excessus omnis solicita vigilantia adhibeatur. Quo taliter stabilito, omnes e contra supernumerarios laboratores ab ordinariis sessionibus, unde nimirum alioquin jam robota aliaque onera dominalia praestare tenentur sub quocunque seu haurigarum seu venationis, neturae vel alio titulo introductos, velut excessum redolentes, simpliciter cassandos et abrogandos praecipimus. Prouti nec dies festos non dispensatos, quos utpote pari modo dominus et subditus colere obligatur, dies item illos, quibus ob pluviam vel aliam aeris intemperiem subditus robotam praestare

sub quocunque seu haurigarum seu venationis, neturae vel alio titulo introductos, velut excessum redolentes, simpliciter cassandos et abrogandos praecipimus. Prouti nec dies festos non dispensatos, quos utpote pari modo dominus et subditus colere obligatur, dies item illos, quibus ob pluviam vel aliam aeris intemperiem subditus robotam praestare aeque ac pro se campestres labores perficere impeditur, idem subditus supplere teneatur. Quoad jugalem autem sive animalisticam robotam clementer statuimus, ut duobus animalibus, equis quippe vel bobus, pro unius, quatvor vero

dies item illos, quibus ob pluviam vel aliam aeris intemperiem subditus robotam praestare aeque ac pro se campestres labores perficere impeditur, idem subditus supplere teneatur. Quoad jugalem autem sive animalisticam robotam clementer statuimus, ut duobus animalibus, equis quippe vel bobus, pro unius, quatvor vero istiusmodi animalibus pro duorum, et sex demum praedictis animalibus praestanda robota pro trium dierum robota computentur. Dum porro subditi ad excutiendum millium, veluti corruptioni, postquam demessum est, nimium obnoxium, nocturno etiam tempore

resolvimus: ut in merito quidem educilli legis dispositione in suo esse permanente, de reliquo decimus grossus, quem subditus ex vino dominali, quod eidem ad educillandum datur, percipit, eidem cedat. Praeterea, dum vinum dominale in cellario subditi absque illius causa corrumpitur, vel alias etiam perit, subditus ad bonificationem damnique, quod dominus ex hinc patitur, resarcitionem haud obligetur. Ad haec decimam ex settigeris, agnis, haedis, et apium alvearibus per dominia terrestralia in natura, non autem illorum pretio, desumi volumus, eo insuper observato, ut

perit, subditus ad bonificationem damnique, quod dominus ex hinc patitur, resarcitionem haud obligetur. Ad haec decimam ex settigeris, agnis, haedis, et apium alvearibus per dominia terrestralia in natura, non autem illorum pretio, desumi volumus, eo insuper observato, ut quod uno anno vel supra vel infra, decimalem nuerum de praedenotatis decimationi obnoxiis naturalium speciebus apud hunc vel illum subditum exstare comperitur, conuotetur, desuperque per officiales dominales scripta recognitio subditis in talismodi supernatantiae aut defectus naturalium decimationi obnoxiorum

subditus ad bonificationem damnique, quod dominus ex hinc patitur, resarcitionem haud obligetur. Ad haec decimam ex settigeris, agnis, haedis, et apium alvearibus per dominia terrestralia in natura, non autem illorum pretio, desumi volumus, eo insuper observato, ut quod uno anno vel supra vel infra, decimalem nuerum de praedenotatis decimationi obnoxiis naturalium speciebus apud hunc vel illum subditum exstare comperitur, conuotetur, desuperque per officiales dominales scripta recognitio subditis in talismodi supernatantiae aut defectus naturalium decimationi obnoxiorum casu gratis

Ad haec decimam ex settigeris, agnis, haedis, et apium alvearibus per dominia terrestralia in natura, non autem illorum pretio, desumi volumus, eo insuper observato, ut quod uno anno vel supra vel infra, decimalem nuerum de praedenotatis decimationi obnoxiis naturalium speciebus apud hunc vel illum subditum exstare comperitur, conuotetur, desuperque per officiales dominales scripta recognitio subditis in talismodi supernatantiae aut defectus naturalium decimationi obnoxiorum casu gratis extradetur; et sic demum subsequo anno praemissorum decimatio rite et adaequate adjustetur.-

Decima frugum autem non in granis, verum ante triturationes desumatur in stramine. Obligationes sic dictorum libertinorum in quonam consistere debeant, per praelibatos regni status et ordines specifice elaboretur, elaboratumque ac requisitis documentis instructum opus benignae approbationi vel modificationi nostrae medio fidelitatis vestrae substernatur. Mulctae pecuniarum a subditis, robotam praestare vel plane negligentibus vel tardius sese sistentibus, a Rh. 2 xg. 30 hactenus desumptae, parimodo ac graviores verberationes pro futuro sint prohibitae et interdictae, verum in

in quonam consistere debeant, per praelibatos regni status et ordines specifice elaboretur, elaboratumque ac requisitis documentis instructum opus benignae approbationi vel modificationi nostrae medio fidelitatis vestrae substernatur. Mulctae pecuniarum a subditis, robotam praestare vel plane negligentibus vel tardius sese sistentibus, a Rh. 2 xg. 30 hactenus desumptae, parimodo ac graviores verberationes pro futuro sint prohibitae et interdictae, verum in locum praescriptarum poenalitatum duplum neglectae robotae desumatur. Pro ratione ac diversitate domini terrestres,

debeant, per praelibatos regni status et ordines specifice elaboretur, elaboratumque ac requisitis documentis instructum opus benignae approbationi vel modificationi nostrae medio fidelitatis vestrae substernatur. Mulctae pecuniarum a subditis, robotam praestare vel plane negligentibus vel tardius sese sistentibus, a Rh. 2 xg. 30 hactenus desumptae, parimodo ac graviores verberationes pro futuro sint prohibitae et interdictae, verum in locum praescriptarum poenalitatum duplum neglectae robotae desumatur. Pro ratione ac diversitate domini terrestres, contra quos illorum

fidelitati vestrae benigne hisce eoque fine consignanda duximus: quatenus illa cum saepefatis fidelibus regni statibus et ordinibus fine depromenda super inde demissae opinionis suae, num videlicet secundum praeannexa puncta et qualiter praenotatum stabilis regulationis opus elaborandum veniat, vel an, vel quidnam respectu unius aut alterius in obversum occurrat, communicari noverint. Quibus praeannexis punctis, alia inter etiam regulationem juris montani in se complectentibus, eatenus porro fidelitati vestrae adhuc benigne committendum esse duximus, ut abrogandis quibusvis, passu

vestrae benigne hisce eoque fine consignanda duximus: quatenus illa cum saepefatis fidelibus regni statibus et ordinibus fine depromenda super inde demissae opinionis suae, num videlicet secundum praeannexa puncta et qualiter praenotatum stabilis regulationis opus elaborandum veniat, vel an, vel quidnam respectu unius aut alterius in obversum occurrat, communicari noverint. Quibus praeannexis punctis, alia inter etiam regulationem juris montani in se complectentibus, eatenus porro fidelitati vestrae adhuc benigne committendum esse duximus, ut abrogandis quibusvis, passu in eo

urbario. 1. Praeprimis elaborentur constitutiva sessionum, qualibus pertinentiis provisa esse debeant. Quot videlicet jugera terrarum arabilium, quot falcatorum prata, et in quibus locis promontoria sunt, quot fossorum vineae? Aliive ne fors fundi ad constituendam unam integram, mediam vel quartam sessionem referri debeant. 2. Audito tam domino terrestre quam et colono, investigentur in qualibet possessione fundi et beneficia cujuslibet coloni, quae a domino terrestre habet. Ex quibus tandem, facta etiam ad commoda vel incommoda quaevis reflexione,

unam integram, mediam vel quartam sessionem referri debeant. 2. Audito tam domino terrestre quam et colono, investigentur in qualibet possessione fundi et beneficia cujuslibet coloni, quae a domino terrestre habet. Ex quibus tandem, facta etiam ad commoda vel incommoda quaevis reflexione, eruatur, an colonus sit integrae, mediae, vel quartalis, aut octavalis etiam sessionis. 3. His constitutis, elaboretur, quid colonus integrae, mediae, quartalis, vel octavalis sessionis domino suo terrestri annue in robotis praestandum, quid in aliis datis

2. Audito tam domino terrestre quam et colono, investigentur in qualibet possessione fundi et beneficia cujuslibet coloni, quae a domino terrestre habet. Ex quibus tandem, facta etiam ad commoda vel incommoda quaevis reflexione, eruatur, an colonus sit integrae, mediae, vel quartalis, aut octavalis etiam sessionis. 3. His constitutis, elaboretur, quid colonus integrae, mediae, quartalis, vel octavalis sessionis domino suo terrestri annue in robotis praestandum, quid in aliis datis pendendum habebit; ita ut et dominus terrestris suum habere et colonus

cujuslibet coloni, quae a domino terrestre habet. Ex quibus tandem, facta etiam ad commoda vel incommoda quaevis reflexione, eruatur, an colonus sit integrae, mediae, vel quartalis, aut octavalis etiam sessionis. 3. His constitutis, elaboretur, quid colonus integrae, mediae, quartalis, vel octavalis sessionis domino suo terrestri annue in robotis praestandum, quid in aliis datis pendendum habebit; ita ut et dominus terrestris suum habere et colonus subsistere possit. 4. Qua occasione adducantur etiam motiva, quod intuitu talis in specie praestationis obligatio colonis

quid in aliis datis pendendum habebit; ita ut et dominus terrestris suum habere et colonus subsistere possit. 4. Qua occasione adducantur etiam motiva, quod intuitu talis in specie praestationis obligatio colonis imponenda censetur. 5. Si porro domini terrestres urbaria vel conventiones quaspiam producerent, haec discutiantur, deturque circa singula opinio rationabilis, an pro legalibus admitti atque attendi debeant, vel secus. 6. Non absimiliter inquillinorum etiam obligatio pro diversitate conditionis illorum, quae et qualis sit, elaboretur, prout et

etiam motiva, quod intuitu talis in specie praestationis obligatio colonis imponenda censetur. 5. Si porro domini terrestres urbaria vel conventiones quaspiam producerent, haec discutiantur, deturque circa singula opinio rationabilis, an pro legalibus admitti atque attendi debeant, vel secus. 6. Non absimiliter inquillinorum etiam obligatio pro diversitate conditionis illorum, quae et qualis sit, elaboretur, prout et montanistarum. 7. Elaboretur praeterea, quid ab exstirpaturis domino terrestri, quantum nempe ab uno jugere terrae, duorum aut trium cubulorum

in uno loco hoc modo, alibi vero alio, ejusmodi regulationem regulare oportuit. 15. His tandem observatis, in conficiendo desuper opere exponatur colonus quilibet cum suis, in individuo specificandis, fundis et sessionalibus pertinentiis, cujus sessionis, an integrae, mediae, quartalis, vel etiam octavalis sesionis sit, et quae ipsum obligatio tam robotas quam et datias in specie praestandi maneat; quid praeterea ab exstirpaturis, aeque individualiter annotandis, pendendum habent. Et ita tandem opus supremae caesareo regiae revisioni submittatur. Haec dispositio jussumque

unice totius commissionis regiae scopus fuisse positus conspiceretur. Erat enim reliqua inter: an cum scitu et consensu totius communitatis rustici, qui lamentati sunt in commissione, ad eam exmissi fuerint? An cum praescitu in iis, quibus domini terrestres accusarunt, omnium singulorumque vel fors aliquorum animatione aut alicujus etc., ex quibus sequenti anno, describendus magnus ignis exarsit? Haec autem ut judices indagarent nobilium, fuit impositum, ad requisitionem dominorum terrestrium, singulique proxime futura banali tabula juxta schema Busanianum deputationi

Goritiensis enarratio.) Hoc quoque anno celebris commissio intra Venetos et Austriam quoad limites intra utrosque, hoc demum anno absoluta terminataque in effectu est. Fuit haec ab annis prope 12 anterioribus ab una quaestione et parte ad aliam tracta, et negligentius, vel, potius dicam, ex parte Venetorum astutius protracta. Quam hic nos in tantum notamus, in quantum de illa a diversis personis religiosis et aliis audivimus, consequenter aliud notare non possumus, quam quae referri nobis audivimus. Ut autem cognosci valeat fundatius, rem altius

modo accessione aliarum ad eos provinciarum, uti hodie dictarum Serviae, Dalmatiae, Croatiae, eo creverunt, ut semet, Venetorum existimo opera, Romanis pontificibus subdentes successive proprios etiam reges acceperint, semperque occidentalis imperatoris, utpote eos ad tributa compellere intentis, vel nomen horruerint, maluerintque demum subdi Hungaris quam occidentis imperio. Sed et postquam Hungari ad tributa eos compellere adnixi sunt, ab his etiam recesserunt. Profecto subdivisio illa imperii in duces, comites, marchiones, esto quidem sub specie majoris securitatis imperii et

adnixi sunt, ab his etiam recesserunt. Profecto subdivisio illa imperii in duces, comites, marchiones, esto quidem sub specie majoris securitatis imperii et administrandae justitiae inducta fuisse videatur, in substantia tamen aliud non erat, quam idea evertendi imperii. Equidem hi duces vel affectum obtenturi erant populi, vel non; si primum, a subjectione semet eximendi alas habituri sunt, eo velociores, quod Romanus pontifex Hebraeorum condam pontificum autoritatem usurpasset, creandorum nempe instar Samuelis olim regum et distribuendorum in orbe catholico imperiorum; si

Profecto subdivisio illa imperii in duces, comites, marchiones, esto quidem sub specie majoris securitatis imperii et administrandae justitiae inducta fuisse videatur, in substantia tamen aliud non erat, quam idea evertendi imperii. Equidem hi duces vel affectum obtenturi erant populi, vel non; si primum, a subjectione semet eximendi alas habituri sunt, eo velociores, quod Romanus pontifex Hebraeorum condam pontificum autoritatem usurpasset, creandorum nempe instar Samuelis olim regum et distribuendorum in orbe catholico imperiorum; si alterum, per novorum obtrusiones jurgia

et haeres Caroli VI. Maria Theresia tot bellis fuisset implicita, Venetae occasione hac plus quam in mari piscati sunt. Equidem metu armorum Carolo VII. alleatorum, quae ad Viennam usque excurrerant, vetus totum Bojoariae regnum restaurandum, et insinuabant Venetae et Austria metuebat, et vel maxime, si Venetae semet alleatis illis adjungerent, aut Carolus VII. ea, quae antiqui erant Longobardici regni, Venetis adjiceret. Qua re Austria ipsa, tam metu rei hujus quam et necessitatis pecuniae, Venetis, quoad limites difficultates insinuantibus, semet insinuare et promittere incepit,

aquisitum etiam in terra firma pedem. 5to. Obtentas vias publicas, consequenter 6to. Pedagia aliosque reditus et successive inde facilius emanaturas utilitates pro extensione etiam reipublicae. 7mo. Commerciorum Fluminensium et fabricarum non diu permansuram rationem vel ex ipso artificum defectu, aliasque rationes. Plurimaque talia. Quae porro partium utilius sibi prospexerit, videbit posteritas. Tandem praemissa, uti etiam supra monuimus, a pluribus acta fuere annis et fere ab anno 1744. Verum, quia hoc

loco mittant, statuitur. Joannes Rauch plene autorizatur. Zagrabiae consilium constans sub episcopi praesidio decernitur, cujus directorium esset Joannes Busan, et quos ipse assumere voluerit. Mirere lector, et episcopum in causa simili praesidium assumpsisse, et spreto locumtenente, neque vocato vel consulto, talia ordinata fuisse. (Conferentiae quotidianae celatae.) Quotidianae fuere Zagrabiae expost conferentiae, vicebanus ad has relationes taciebat, suarumque cunctarum actionum encomia. Ordines item homicidiorum,

Zagrabiae die 12. Julii, tempore commissionis regiae, habita. (Juristitium ab aula cassatum.) Ad mandatum regium cursus juris quoad omnes et quaslibet alias causas praecipitur et ordinatur, demptis solis causis postremi tumultus, et ex eo vel per eum tumultum accessoriis, quae commissioni regiae, eatenus ordinatae, et foro extraordinario subjiciuntur. Hinc mense Augusto tabula regni judiciaria post octavas sancti Stephani regis decurrit. Praemissas omnes conferentias dominus Nicolaus Skerlecz, tabulae judiciariae notarius,

Lukauszki contra Raffajum ac alios se persequentes protegatur, et facta denunciatio in litteris suis per status et ordines revideatur in proxime praefigenda regni congregatione. Adjunctum dein per eandem est cancellariam, per comitem banalem locumtenentem regiis mandatis non satisfieri, quin eadem vel seponi vel non curari, adeoque instituendam congregationem tamdiu durare debere, quoadusque omnibus satisfiat mandatis et dispositionibus regiis, nec dissolvi eam posse sine expresso jussu et indultu regio. (Negligi a bano et locumtenente regia

Raffajum ac alios se persequentes protegatur, et facta denunciatio in litteris suis per status et ordines revideatur in proxime praefigenda regni congregatione. Adjunctum dein per eandem est cancellariam, per comitem banalem locumtenentem regiis mandatis non satisfieri, quin eadem vel seponi vel non curari, adeoque instituendam congregationem tamdiu durare debere, quoadusque omnibus satisfiat mandatis et dispositionibus regiis, nec dissolvi eam posse sine expresso jussu et indultu regio. (Negligi a bano et locumtenente regia mandata,

banali locumtenente, negligerentur. Unde cum eatenus quoque expostularent de cancellario, iste quam plurima mandata protulit, de quibus prioribus regni congregationibus nec actum fuisset, uti ex actis congregationum, Viennam submitti solitis, deducebat. Hinc audacter, edici a regina, postulavit, vel banus subditus esset regius vel par principi. Si primum, jussis mandatisque principis obtemperare deberet, consequenter talia seponere non deberet. Si alteram, Sclavonia ergo Croatiaque ab illo ut absoluto regatur principe, et hoc insinuetur regno, ut sic nullus dehinc ad Suam Majestatem

Unde cum eatenus quoque expostularent de cancellario, iste quam plurima mandata protulit, de quibus prioribus regni congregationibus nec actum fuisset, uti ex actis congregationum, Viennam submitti solitis, deducebat. Hinc audacter, edici a regina, postulavit, vel banus subditus esset regius vel par principi. Si primum, jussis mandatisque principis obtemperare deberet, consequenter talia seponere non deberet. Si alteram, Sclavonia ergo Croatiaque ab illo ut absoluto regatur principe, et hoc insinuetur regno, ut sic nullus dehinc ad Suam Majestatem recursum habeat. Gravia haec et

deseruerint, neque ad baal, sive saltum, aut mascheras eo amplius profecti sint, nihilque inconveniens sit auditum, immo | defensores libertatum antea in osores effecti sunt earundem, impleveruntque confessionalia, immo sub ipsa concione lacrymis templum. Neque vel postea ac subsequis annis Zagrabiae visa sunt et audita priora. Benedictus sit Deus, qui haec operatus est in auditorum meorum cordibus. Erat autem petita integra concio a naturalibus rationibus, deducti bene mores singulorum, solutae objectiones, quae in favorem dici possunt, res firmata

laudamus , sed an omnes, nescirem, Te dominum confitemur . Quibus sequi Deum placet, dicant omnino, quibus autem mundum et mundana, ne mendaces rei coram Deo et tot mille hominibus sint, dicerent potius: Te Deum laudamus, mundum autem dominum nostrum confitemur. Me hortari nullum, ut hoc vel illud profiteatur, sed unum hoc ne mendax sit, proinde in libertate omnes relinquere, quod quis vellet, profiteretur. Atque nec dicto: Amen, discessi. Fateor, incredibilis factus ad haec fuit fletus, plurimique tam mihi quam confessariis fassi sunt, se ad contritionem motos fuisse, nam

fuit fletus, plurimique tam mihi quam confessariis fassi sunt, se ad contritionem motos fuisse, nam praesente Deo et coram Venerabili puduit, mendaces apparere et mundum pro domino agnoscere suo, et quod antea agnovissent, poenituisse. Notare haec volui, nam fors prodesse poterunt alicui lectori vel concionatori.- Sub iisdem porro his devotionibus, die videlicet 17. Februarii, item 18., grandior terrae concussio et terraemotus Zagrabiae etiam auditus est, immo ter nocte 18. praecedente. Subsequis quoque diebus, quamvis non ita vehemens. Lues quoque continuabat animalium, praecipue ad

protonotarii Adami Naisich staret consiliis et dominum Rauch ad resignationem disponeret, secus procul dubio deponendum. Martio ferme integro Viennae mansit secretarius in mandatis a bano habens, ne comitem ab Altham quacumque ratione inviseret, aut cum eodem constitueretur. Movit nihilominus vel adminus confirmavit banum in opinione illa, quod necessarium sit, ut Rauch a vicebanatu amoveretur , quia, ut dicebat, jam audivit, qui erant pro protonotarii officio candidandi. Monuitque banum, ex veteri more notarium comitatuum Zagrabensis et Crisiensis candidari debere, quod et

nec offendi potest, dum in via novi ad eundem provocatur. Unde quia comes locumtenens primae instantiae judex non fuisset, neque in via novi respondendum eidem erat, sed legali ordine ad primaevi judicii judicem res erat dirigenda. Quare dominus Raffay, tanquam in judicio publico constitutus, suam vel in quosdam illico testatus est confidentiam, vel demonstravit praepotentiam et commissionis caesareo-regiae contemptum, dum novizare cupiens ad illegalem recurrit judicem, neglectis legum dispositionibus. (Oneratur actoris officio Lukauszki.

Unde quia comes locumtenens primae instantiae judex non fuisset, neque in via novi respondendum eidem erat, sed legali ordine ad primaevi judicii judicem res erat dirigenda. Quare dominus Raffay, tanquam in judicio publico constitutus, suam vel in quosdam illico testatus est confidentiam, vel demonstravit praepotentiam et commissionis caesareo-regiae contemptum, dum novizare cupiens ad illegalem recurrit judicem, neglectis legum dispositionibus. (Oneratur actoris officio Lukauszki. Cancellarius factum regni reprobat.) His auditis

immutare non posset. Resque haec banum inter et cancellarium altius erupit. Re hac detinebat omnes Lukauszkius, de probis solicitus easque congerens. Mirum, quam proruptos omnes habuit. Favit episcopus ut fiscali suo, communicans, ipsam nobilitatem Raffaji in dubium vocari posse. Favit omnium vel maxime Thomas Schytaroczi, qui epistolas, subscriptiones aliaque quamplurima Lukauszkio communicavit, aut edixit probarum modos, inquisitiones quoque colligendas | adjuvit. Homines et officiales Erdoedianos ipsos ad eum duxit et Lukauszkium ac Jursichium

pro descriptione submittebatur, qui dein hic descriptam judicio delegato dabat. Sic actum fuit cum prima Lukauszkii repraesentatione, sic et cum replica ad Raffajanam responsionem exhibita. Krajachich porro Viennae commorans medio Bisztriczeji et comitis Altham reginae quam plurima suggerebat et vel minimos defectus notos fecit, ut gravis ipsi regiae cancellariae, gravior comiti bano effectus fuerit, eundemque Vienna amotum, quin banus plane inarestatum voluerit, at protegebatur a regia Majestate per comitem Altham. (Montis Claudii homines

et modis, quibus contra mandata regia res acta est, quam et regiorum mandatorum neglectu, quae nescio unde per elenchum obtenta numero 16 et suppressa Viennae exhibuit, semet ad cancellariam, quae expedivit, provocando et ad acta regni, quae finitis congregationibus expediri Viennam solent, an vel promulgata sint. Credo ego, Krajachichium medio Bisztriczeji haec Viennae ex ipsa cancellaria obtinuisse. Atque hinc deducebat praepotentiam, addendo etiam ad hanc demonstrandam lamenta illa domini Raffay in regni congregatione publica, quod per commissionem regiam nec citatus nec auditus,

everti procurari subinferebat, addendo puncta illa per dominum Busan concepta et regnotenus distributa, in quibus continebatur: an lamentatum euntes ad commissionem rustici scitu totius communitatis profecti sint, et an ea, quae in actis commissionis continerentur, suo motu detexerint, vel fors aliorum subinstructione, ex quibus, prouti etiam neglectu effectus actorum commissionis, inferebat Lukauszkius, haec ad eandem regiam commissionem evertendam tendere, felicitate ea, qua et conscriptio regni eversa est et commercii promotio plurimaque alia.

absolute manutenere, se plenipotentiarium non fuisse. Respondere fors poterat: sicuti familia Erdoediana in usu esset distincto creandorum per se officialium comitatus, sic et dura comes Georgius se plenipotentiarii nomine expressisset, suum non erat inquirere, an hoc fieri possit, vel ne. Verum uti etiam tali nomine potuisse, quoadusque privilegia comitum, lege sic admittente, discussa fuerint. Intuitu autem praepotentiarum respondissem: hae vel fuere respectu privatorum vel status publici. Si privatorum, illi lamentari debent; si status publici, is respondeat, qui eas, si

comitatus, sic et dura comes Georgius se plenipotentiarii nomine expressisset, suum non erat inquirere, an hoc fieri possit, vel ne. Verum uti etiam tali nomine potuisse, quoadusque privilegia comitum, lege sic admittente, discussa fuerint. Intuitu autem praepotentiarum respondissem: hae vel fuere respectu privatorum vel status publici. Si privatorum, illi lamentari debent; si status publici, is respondeat, qui eas, si advertit, non correxit. Exspoliationem occasione tumultus negare non debuisset, at dixissem ego: teste commissione regia | ,

comes Georgius se plenipotentiarii nomine expressisset, suum non erat inquirere, an hoc fieri possit, vel ne. Verum uti etiam tali nomine potuisse, quoadusque privilegia comitum, lege sic admittente, discussa fuerint. Intuitu autem praepotentiarum respondissem: hae vel fuere respectu privatorum vel status publici. Si privatorum, illi lamentari debent; si status publici, is respondeat, qui eas, si advertit, non correxit. Exspoliationem occasione tumultus negare non debuisset, at dixissem ego: teste commissione regia | , communi reus sum delicto, et

a Schytaroczio divisionem animalium manu Raffajana conscriptam habens et ad acta praedalis hujus deputationis sese provocans, quod ab officialibus restitutum nil fuisset, quin totus numerus in Raffaji depraedationem venisset. Hac tamen super re sicuti et caeteris nil fuit ordinatum vel decisum. Comes tamen generalis Draskovich mihi dixit, interrogatum se super | hac difficultate Viennae fuisse sibique exstitisse objectum, eccur hoc vel non animadvertit vel dissimulavit, ac respondisse, quod coram deputatione sua nemo catenas vel dubium

numerus in Raffaji depraedationem venisset. Hac tamen super re sicuti et caeteris nil fuit ordinatum vel decisum. Comes tamen generalis Draskovich mihi dixit, interrogatum se super | hac difficultate Viennae fuisse sibique exstitisse objectum, eccur hoc vel non animadvertit vel dissimulavit, ac respondisse, quod coram deputatione sua nemo catenas vel dubium fecerit, quid autem privative aut alibi quis exponat vel lamentetur, ad se cominus pertinuisse, quod pro investigando neque illi exmiserint, coram quibus facta fuisset quaerimonia et accusatio.

depraedationem venisset. Hac tamen super re sicuti et caeteris nil fuit ordinatum vel decisum. Comes tamen generalis Draskovich mihi dixit, interrogatum se super | hac difficultate Viennae fuisse sibique exstitisse objectum, eccur hoc vel non animadvertit vel dissimulavit, ac respondisse, quod coram deputatione sua nemo catenas vel dubium fecerit, quid autem privative aut alibi quis exponat vel lamentetur, ad se cominus pertinuisse, quod pro investigando neque illi exmiserint, coram quibus facta fuisset quaerimonia et accusatio. Pecunia illa

ordinatum vel decisum. Comes tamen generalis Draskovich mihi dixit, interrogatum se super | hac difficultate Viennae fuisse sibique exstitisse objectum, eccur hoc vel non animadvertit vel dissimulavit, ac respondisse, quod coram deputatione sua nemo catenas vel dubium fecerit, quid autem privative aut alibi quis exponat vel lamentetur, ad se cominus pertinuisse, quod pro investigando neque illi exmiserint, coram quibus facta fuisset quaerimonia et accusatio. Pecunia illa convictionalis potissimum subditis in Rakovecz domini comitis Patachich,

interrogatum se super | hac difficultate Viennae fuisse sibique exstitisse objectum, eccur hoc vel non animadvertit vel dissimulavit, ac respondisse, quod coram deputatione sua nemo catenas vel dubium fecerit, quid autem privative aut alibi quis exponat vel lamentetur, ad se cominus pertinuisse, quod pro investigando neque illi exmiserint, coram quibus facta fuisset quaerimonia et accusatio. Pecunia illa convictionalis potissimum subditis in Rakovecz domini comitis Patachich, Jesuitarum item in Tkalecz, cessit.

legum, quae quidem docent, quid ad valorem Tassionis, donationis, contractus etc. requiratur, nunquam autem, quid ad urbarium, hinc tametsi disponatur, invigilare debere comitatus, ne urbaria legitima excedant domini, quod nihilominus et quale legitimum urbarium habendum sit, nullibi vel insinuant; immo novellares leges ad contractum omnia et usum referre videntur. 2do. Defectu unius jurisdictionis. Cum enim in regno Sclavoniae diversae haberentur jurisdictiones, videlicet militaris, politica, bancalitatis et commissionis invalidorum, vel pro omnibus

sit, nullibi vel insinuant; immo novellares leges ad contractum omnia et usum referre videntur. 2do. Defectu unius jurisdictionis. Cum enim in regno Sclavoniae diversae haberentur jurisdictiones, videlicet militaris, politica, bancalitatis et commissionis invalidorum, vel pro omnibus generale formandum est urbarium et sic cum scitu et accessu etiam aliarum jurisdictionum, vel duntaxat pro statu regni politico. Si pro his tantum, cum non solum vicini sint, sed plane commixti cum hominibus alienae jurisdictionis, in populo, suis antiquis consvetudinibus, usibus,

Defectu unius jurisdictionis. Cum enim in regno Sclavoniae diversae haberentur jurisdictiones, videlicet militaris, politica, bancalitatis et commissionis invalidorum, vel pro omnibus generale formandum est urbarium et sic cum scitu et accessu etiam aliarum jurisdictionum, vel duntaxat pro statu regni politico. Si pro his tantum, cum non solum vicini sint, sed plane commixti cum hominibus alienae jurisdictionis, in populo, suis antiquis consvetudinibus, usibus, scriptis caece inhaerente, innovari sine periculo cujuspiam motus nil poterit, adeoque sumptus innanes

Si pro his tantum, cum non solum vicini sint, sed plane commixti cum hominibus alienae jurisdictionis, in populo, suis antiquis consvetudinibus, usibus, scriptis caece inhaerente, innovari sine periculo cujuspiam motus nil poterit, adeoque sumptus innanes evadent, labores et fatigia. Immo vel accrescent subditis onera vel diminuentur. Si diminuta fuerint, aes, quod domini terrestres pro bonis et horum obventionibus numerarunt, quis eisdem bonificabit? quis summalistas tutos reddet, quod diminutio proventuum pro deterioratione ipsis non computabitur? Si vero aucta fuerint subditis

non solum vicini sint, sed plane commixti cum hominibus alienae jurisdictionis, in populo, suis antiquis consvetudinibus, usibus, scriptis caece inhaerente, innovari sine periculo cujuspiam motus nil poterit, adeoque sumptus innanes evadent, labores et fatigia. Immo vel accrescent subditis onera vel diminuentur. Si diminuta fuerint, aes, quod domini terrestres pro bonis et horum obventionibus numerarunt, quis eisdem bonificabit? quis summalistas tutos reddet, quod diminutio proventuum pro deterioratione ipsis non computabitur? Si vero aucta fuerint subditis onera, quis lamentis ipsorum

protonotarius factus sessionem accepit. (Magnates offensi modo electionis protonotarii.) Magnates, et praecipue Stephanus Patachich et comes Petrus Sermage, electionem protonotarii pro factione dicebant, quod nec auditi sint neque res haec vel examinata, sed post candidatorum relectionem a judlium Dragovanich et ammanuensibus domini Naisich regni protonotariatum dictum esse, cum tamen intersit, quis regni sit protonotarius. De domini Skerlecz qualitatibus non dubitari, at carere illum regni notitia, usuum ignotum esse, quae uno usu

detentio, foeminarum quarundam Turcis venditio etc., ob quos defectus praecipitur, ut non solum a locumtenente in publico et regio quidem nomine repraehendatur, sed per comitatum criminalis plane eidem processus erigatur. Haec tanquam minus exspectata vel ab ipsis domini Rauch inimicis non probabantur, at compassionem causabant. Sufferenda tamen fuere. (Joannis Rauch descriptio.) Caeterum Joannes Rauch, filius Adami Danielis, aeque olim vicebani, vir capax, perspicax et

scientiam omnem ponit, atque in hac a Jesuitis imbuitur, ea caret etices parte, qua moderari suum sciret animum iramque cohibere. De regno nihilominus est benemeritus. Suorum casuum causae fuere cum domino Szaich jurgia, quae temperare potuisset; facilitas credendi iis, qui eidem adulabantur, vel maxime autem summum quo erat in familiam Batthyan reverentiae studium. Ob hoc offensum sibi fecit 1749. aulae cancellarium, dum ut banatum gerat mareschallus comes Batthyan sustinuit. Ob hoc omnium alienos fecit a se amnios, dum sub locumtenente Adamo Batthyan imperare ipse credebatur, et, quod

bani superat et enervat. Sessionem et locum in tabula accipit.) Graviter resolutionem hanc tulit cancellarius, quod videlicet se neglecto ac per canales alios exiverit. Acerbius autem longe banus, qui promotione hac suas ac locumtenentis sui relationes seponi censuit, Lukauszkiumque vel hac sui promotione triumphavisse non sine sui despectu et censura existimavit. Hacve promotione additos esse pluribus animos, ut se neglecto per canales alios agerent, ac proinde palam bani autoritatem vulneratam esse illiusque, qui in aula et penes principem esset, laesam existimationem. Adeo

At quia innocentes fuere Lukauszkii litterae, neque judicio etiam aliorum, quibus ad censurandum dabantur, illusoriae, regina admonuit banum, ne tam passionato erga Lukauszkium foret animo, et quae nullatenus deduci possent ex epistola, at ille sibi tantum imaginaretur, pro injuria accipiat. Si vel minima illusio comperta fuisset in litteris, condignam certe satisfactionem fuisset impensura, at qua ratione praetendere posset, ut innocentem castiget? (Petrus Skerlecs consiliarius. Jursichii expeditio ad officium supremi comitis comitatus

moveri non possum, quia primo assessoratus judiciariae tabulae res tanta non est, ut eousque Batthyanium perducere potuisset, ut ex hujus appraehensione banatu se abdicet. Et quid Lukauszkium in officio juris tractandi metuere potuit? Numquid efficere impossibile illi erat, ut vel transferatur e regno plane ad quodpiam dicasteriale, uti sunt consilium locumtenentiale aut camera, munus, vel sufferre tantisper, ut pronuncietur reus et obtento assessoratu privetur, praecipue spondente illi Majestate, si reus compertus fuerit Lukauszkius, quod condignam habiturus sit

perducere potuisset, ut ex hujus appraehensione banatu se abdicet. Et quid Lukauszkium in officio juris tractandi metuere potuit? Numquid efficere impossibile illi erat, ut vel transferatur e regno plane ad quodpiam dicasteriale, uti sunt consilium locumtenentiale aut camera, munus, vel sufferre tantisper, ut pronuncietur reus et obtento assessoratu privetur, praecipue spondente illi Majestate, si reus compertus fuerit Lukauszkius, quod condignam habiturus sit satisfactionem banus? Praeterea in aulis principum degentes ad extremitates tales ex appraehensionibus devenire nec

huc eam ad posteritatis notitiam referre dignetur. Jam quid de banatu Caroli Batthyan sentiendum? (Quae opinio fuerit de banatu Caroli Batthyan?) Eo muneri defuncto, ut fieri assolet, varii fuere sermones variaeque crises, prouti videlicet quisque vel penetrat vel affectus fuit. Accusabatur, sub eo amissa esse confinia banalia; tantorum violata privilegia; oneratam fuisse plebem majori contributione et viarum reparationibus; primae fuisse informationis; gubernasse per consiliarium Koller, notitiam patriae non habentem; per commissionem

notitiam referre dignetur. Jam quid de banatu Caroli Batthyan sentiendum? (Quae opinio fuerit de banatu Caroli Batthyan?) Eo muneri defuncto, ut fieri assolet, varii fuere sermones variaeque crises, prouti videlicet quisque vel penetrat vel affectus fuit. Accusabatur, sub eo amissa esse confinia banalia; tantorum violata privilegia; oneratam fuisse plebem majori contributione et viarum reparationibus; primae fuisse informationis; gubernasse per consiliarium Koller, notitiam patriae non habentem; per commissionem superioris anni

Ad testandum summi principis affectum erga Croatas, anno 1748. reduces officiales omnes et singulos, quin et gregarios ipsos remunerari procuraverit. Et alios quoque | e regno tot torque donates vidimus, quod sub nullo ejus antecessore vel auditum. 4to. Regni jurisdictio sub eodem extensa, uti inferioris Sclavoniae comitatuum incorporatio, Petrinae et ejus emolumentorum impetratio, dominiorum bancalitatis ad mare Adriaticum contra contractum plane, anno 1695. cum regimine interioris Austriae regnotenus

banatum a latronibus tutus erat? Dumeta, vepres ubique, metus ubique. Quo progredi sine comitiva tutum erat? Nunc progredimur securi et soli. 8vo. A violentiis requies. Quae erat involandi rapiendique vicinorum generalatuum ante Batthyanii banatum licentia, satis vel ipsae diaetales leges testantur. 9no. Publicorum aggerum munitio, Savi Colapisque ab inferioribus partibus purgatio et facta securitas, ut nunc Syrmio plane beneficio praedictorum fluviorum copiosum adducatur frumentum, taliterque et regno provisum sit, (uti

Qua re factum est, ut pecunia ab exteris nunc quaeratur in Croatia, quae olim nec a domesticis cognoscebatur. Haec aliaque plurima si prudenter perspiciantur et ratio status consideretur felicitatisque publicae, immortalem reddunt banum Batthyan. Commendant vel maxime ejus vicebanum Joannem Rauch, qui sicuti unus ea, quae boni publici sunt, considerare scivit, sic etiam talia ursit, proposuit, sustentavit sui, ut fieri solet, ruina, quia concertandum illi erat cum talibus, qui vel haec non intellexerunt, vel privati potius quam publici rationem

felicitatisque publicae, immortalem reddunt banum Batthyan. Commendant vel maxime ejus vicebanum Joannem Rauch, qui sicuti unus ea, quae boni publici sunt, considerare scivit, sic etiam talia ursit, proposuit, sustentavit sui, ut fieri solet, ruina, quia concertandum illi erat cum talibus, qui vel haec non intellexerunt, vel privati potius quam publici rationem habuerunt. Praeterea quis ignorat, quam permolestum sit, praejudicia tollere hominum, in uno usu sese firmantium? Neque rem optimam illico, sed tempore poni, cognosci. Nec illico nascimur viri nec docti. Quin ipsa Christi fides

immortalem reddunt banum Batthyan. Commendant vel maxime ejus vicebanum Joannem Rauch, qui sicuti unus ea, quae boni publici sunt, considerare scivit, sic etiam talia ursit, proposuit, sustentavit sui, ut fieri solet, ruina, quia concertandum illi erat cum talibus, qui vel haec non intellexerunt, vel privati potius quam publici rationem habuerunt. Praeterea quis ignorat, quam permolestum sit, praejudicia tollere hominum, in uno usu sese firmantium? Neque rem optimam illico, sed tempore poni, cognosci. Nec illico nascimur viri nec docti. Quin ipsa Christi fides suo tempore firmata est. Primi

Nec illico nascimur viri nec docti. Quin ipsa Christi fides suo tempore firmata est. Primi ejus institutores martyrio omnes affecti sunt. (Joannis Rauch laudes.) Erat una solaque bani hujus infelicitas, quod plures Rauch non habuerit. Si enim vel 20 habuisset, res Croatiae non solum elevasset, sed plane etulisset. Erat in homine isto zelus, et verum quidem publici, neque regno et jurisdictioni autoritative publicae praejudicari vel minimum permisit, ob quod cum clero persaepe in contentiones venit, uti erat praetensio ablegationis per

Rauch laudes.) Erat una solaque bani hujus infelicitas, quod plures Rauch non habuerit. Si enim vel 20 habuisset, res Croatiae non solum elevasset, sed plane etulisset. Erat in homine isto zelus, et verum quidem publici, neque regno et jurisdictioni autoritative publicae praejudicari vel minimum permisit, ob quod cum clero persaepe in contentiones venit, uti erat praetensio ablegationis per episcopum e clero denominanda, exemptio ab oneribus publicis et tamen beneficiorum publicorum Dubiczae participatio, etc. etc. Erat honoris bani sui studiosissimus,

non erat, ut miraculi instar sit, tot inter accusationis capita, tot inter contra eundem lamenta, interessentiae notam objectam illi non fuisse, excepto uno domino Szaich, qui exposuit, ideo jurisdictionem comitatus in Szamoboriensibus ab illo defendi, ut a decretis illorum aquireret, quod vel auditum evanescit. Aliis autem omnibus, uti Naisichio, Raffajo, Busanio interessentia probata est et ob hanc loqui non audebant erantque varii. Et quia vitio innodatus non erat, neque tales novit facile, hinc plurimos vitare debuisset, quos fovebat, quia Judas Iscariothes sub osculi specie ex

Tempus vacantiae banatus. (Vicebanus Naisich pro more resignat.) Relectis bani valedictoriis et hujus resignatione promulgata, vicebanus Adamus Naisich eo, quod vacante banatu etiam vicebanatus vacare credatur, cum novus banus jus habeat vel confirmandi prioris vel alterius constituendi, tot exemplis attestantibus, ex veteri more a tabula recessit statuum sedem suam deserendo et ad latus semet transferendo. Suspicabantur plurimi, pensionem illi ideo assignatam ab aula fuisse, quia commissione aulae novus banus alium denominaturus

banatus. (Vicebanus Naisich pro more resignat.) Relectis bani valedictoriis et hujus resignatione promulgata, vicebanus Adamus Naisich eo, quod vacante banatu etiam vicebanatus vacare credatur, cum novus banus jus habeat vel confirmandi prioris vel alterius constituendi, tot exemplis attestantibus, ex veteri more a tabula recessit statuum sedem suam deserendo et ad latus semet transferendo. Suspicabantur plurimi, pensionem illi ideo assignatam ab aula fuisse, quia commissione aulae novus banus alium denominaturus foret vicebanum, et

Vienna redivit. (Generalis Draskovich pergit Viennam.) Comes autem generalis Draskovich praetextu obtinendi ad castra exitus, agendarum item gratiarum pro collato sibi comitatu Crisiensi, Viennam concessit; in veritate autem et reipsa, ut banus vel saltem banalis iocumtenens, si Palffi aut de Nadasd resolveretur, esse valeat. Iste, uti etiam legatus regni Stephanus Patachich, de locumtenente apud mareschallum. Batthyan nil mali dicebant, at coram Hungariae cancellario aliisque pleno contra eum erant ore, uti etiam contra Busan. Raffay et

continuo. Generalem Franciscum Nadasd jam banum in gabinetto et pectore resolutum esse, ob certas tantum considerationes promulgationem ejus differi. (Episcopum sublevat Spissich.) Sed et retulit minutias omnes, et de quibus interrogatus vel per jocum fuisset, aut etiam quae audivisset, non parcens personis, et de quibus et a quibus interrogabatur, neque loco, ubi quaepiam audivisset, ut bilim omnino relatio sua tam diuturnitate quam et inconsideratarum rerum enarratione causaverit. Studiosa nihilominus ad feriendum

post abitum nempe locumtenentis e regno, sic aspexerit, donec resignare cogeretur, Petrum Spissich eidem substituendo. Aequalis relationi Patachichianae fuit expensarum ejus deductio, nempe regalia minima, quae dedisset, ut hortulanorum plane pro oblatis sibi floribus aliisque minutiis, sic vel accuratus esse voluit vel publicum despexit. (Commissio Stephani Patachich in Monte Claudio.) Publicato Patachich Stephani pro sedandis Montis Claudii hominibus commissariatu officialibus Erdoedianis

e regno, sic aspexerit, donec resignare cogeretur, Petrum Spissich eidem substituendo. Aequalis relationi Patachichianae fuit expensarum ejus deductio, nempe regalia minima, quae dedisset, ut hortulanorum plane pro oblatis sibi floribus aliisque minutiis, sic vel accuratus esse voluit vel publicum despexit. (Commissio Stephani Patachich in Monte Claudio.) Publicato Patachich Stephani pro sedandis Montis Claudii hominibus commissariatu officialibus Erdoedianis imperitare coepit. Jussit

tympana, vexilla adesse. Ad arcem Montis Claudii perveniens, (Joanne Paulo Plepelich, capituli cancelista, pro actuario eidem assignato) adducto secum filio suo, officialibus Erdoedianis tales dedit posuitque leges, quae in praesidio obsidione inimici cincto dari obsessis solent. Transire nullus vel ad inferiorem arcis ambitum sine insinuatione et Patachichii venia poterat, nullas vel dare vel recipere litteras, nisi eas prius commendanti huic praesentasset. Quisquis exire vel subintrare arcem voluisset, insinuare et insinuari talem oportuit. Defectus minimos aresto aliisque castigabat

capituli cancelista, pro actuario eidem assignato) adducto secum filio suo, officialibus Erdoedianis tales dedit posuitque leges, quae in praesidio obsidione inimici cincto dari obsessis solent. Transire nullus vel ad inferiorem arcis ambitum sine insinuatione et Patachichii venia poterat, nullas vel dare vel recipere litteras, nisi eas prius commendanti huic praesentasset. Quisquis exire vel subintrare arcem voluisset, insinuare et insinuari talem oportuit. Defectus minimos aresto aliisque castigabat poenis, una potatione dempta, quam profitebantur dietim commendans cum officialibus tam

cancelista, pro actuario eidem assignato) adducto secum filio suo, officialibus Erdoedianis tales dedit posuitque leges, quae in praesidio obsidione inimici cincto dari obsessis solent. Transire nullus vel ad inferiorem arcis ambitum sine insinuatione et Patachichii venia poterat, nullas vel dare vel recipere litteras, nisi eas prius commendanti huic praesentasset. Quisquis exire vel subintrare arcem voluisset, insinuare et insinuari talem oportuit. Defectus minimos aresto aliisque castigabat poenis, una potatione dempta, quam profitebantur dietim commendans cum officialibus tam dominii

tales dedit posuitque leges, quae in praesidio obsidione inimici cincto dari obsessis solent. Transire nullus vel ad inferiorem arcis ambitum sine insinuatione et Patachichii venia poterat, nullas vel dare vel recipere litteras, nisi eas prius commendanti huic praesentasset. Quisquis exire vel subintrare arcem voluisset, insinuare et insinuari talem oportuit. Defectus minimos aresto aliisque castigabat poenis, una potatione dempta, quam profitebantur dietim commendans cum officialibus tam dominii quam et banderiorum. Diebus autem singulis tabellae aliaque exhibebantur commissario. In

autem singulis tabellae aliaque exhibebantur commissario. In militari exercitio compagniae tam pedestris quam et equestris instruebantur, lustrabantur, ut omnino in exercitio hoc compagniae profecisse apparerent, vestitu provisae, nam, si cujus mondurae quid defuit, jussu commissarii statim erat vel corrigendum vel comparandum. Sacrificio missae circa horam 11mam absoluto tria dietim in arce explodebantur mortaria et tympanitriba circumivit cum tympano arcem, commissario interea subsedente, atque homines Montis Claudii ad comparendum citante. Ipsi vero in monticulo capellae

tabellae aliaque exhibebantur commissario. In militari exercitio compagniae tam pedestris quam et equestris instruebantur, lustrabantur, ut omnino in exercitio hoc compagniae profecisse apparerent, vestitu provisae, nam, si cujus mondurae quid defuit, jussu commissarii statim erat vel corrigendum vel comparandum. Sacrificio missae circa horam 11mam absoluto tria dietim in arce explodebantur mortaria et tympanitriba circumivit cum tympano arcem, commissario interea subsedente, atque homines Montis Claudii ad comparendum citante. Ipsi vero in monticulo capellae sancti Georgii

absoluto tria dietim in arce explodebantur mortaria et tympanitriba circumivit cum tympano arcem, commissario interea subsedente, atque homines Montis Claudii ad comparendum citante. Ipsi vero in monticulo capellae sancti Georgii quasi in castris ad ignes plures sedebant pacifici, nullam vel commissario vel alteri molestiam adferentes. Transeuntibus et viatoribus famulabantur, si forte aut animalium deficerent vires in educendo ad monticulum curru aut in lacuna quapiam sisteretur viatorum currus, assurgebant transeuntibus atque ad ignes suos assabant arietes

dietim in arce explodebantur mortaria et tympanitriba circumivit cum tympano arcem, commissario interea subsedente, atque homines Montis Claudii ad comparendum citante. Ipsi vero in monticulo capellae sancti Georgii quasi in castris ad ignes plures sedebant pacifici, nullam vel commissario vel alteri molestiam adferentes. Transeuntibus et viatoribus famulabantur, si forte aut animalium deficerent vires in educendo ad monticulum curru aut in lacuna quapiam sisteretur viatorum currus, assurgebant transeuntibus atque ad ignes suos assabant arietes caeteraque esui

denique familiae Erdoedy essent sed subditi. Haec decorem commissarii commissionisque exigere et necessariam esse caeremomam ac erga commissarium regium respectum, ipsis gratis praedicabatur, equidem Patachichius in adventu corsum suo tres quatvorve subintrantes arcem compraehendi fecerat, quin vel eos in sui conspectum admisisset, audivisset, et post dies primum aliquot examinari permisit per actuarium et officiales Erdoedianos. Cum etiam recreationis causa a prandiis quandoque exire eum accidisset ac penes haec rusticorum castra | transire, rogantibus

Illorum est supplicare in arce et gratiam quaerere, suum, quod sibi visum fuerit, facere. Ob haec ergo non erat orator, qui persvadeat castrametantibus arcem petere. Aggredi eosdem nec tutum erat nec audebat commissarius. Hinc dies perdebantur et opera, dum certabatur, an rustici ad commissarium, vel iste ad eos, (uti a regia Majestate submissus fuisset), venire debeat. Erat in medio fonticulus quidam, ex quo et commissarius hausisset aquam et rustici. Ad hunc fontem binas ternasve deposuerant litteras rustici, ut, quemadmodum et factum est, ad manus commissarii cum aqua portarentur. His

regia quoad brachii resolutionem.) Caeterum lamentationes Hudodenianas pro inarestata ejus uxore ejusque ex occupatis bonis ejectione sic ad viam juris relegatas haberi, ut non liceat dehinc nec statibus nec locumtenenti sine venia aulae ulli supplicanti brachio mediante assistere vel eidem tali medio providere. (Processu mediante negotium Montis Claudii agetur.) Negotium hominum Montis Claudii aeque ad delegandum a regno judicium sic rejectum esse, ut, actione praemissa, ipsis etiam assistat quispiam, et res merito

quoad praecedentiam supremi comitis.) Sub cujus defluxu cum post promotionem domini Joannis Jursich ad officium supremi comitis comitatus Zagrabiensis, eo nil promovente sed fors novo vicebano instigante, exorta fuisset quaestio, an pro futuro vicebanus supremum comitem, vel iste illum in publicis sessionibus praecedere debeat, cum vicebanus caput nobilitatis haberetur et magnates pro supremo comite essent, ut post eos primum locum is habeat, Busan cum sibi adhaerentibus vicebani partes tenerent, quaestio ad cancellariam pro resolutione

a me expetiit. cui etiam eandem, in quaestiones aliquot redactam, submisi. Hanc cum legisset, fiscalis comitis, quin et ipse Jursich, fassi sunt: nunquam se negotium hoc ita accepisse, prout in quaestionibus illis contineretur. Dixi autem comiti in opinione illa mea, visis beneque deductis vel ejus documentis, pro oppido stare justitiae praesumptionem, nil obstantibus obnubilativis praetextibus, neque ad medendum causae suae prospicere posse melius, quam si efficiat, ut quaestio illa, Szamobor essetne liberum oppidum, ad diaetam Hungariae, paritate et exemplo tot legum, quas eidem

vitiatarum a se | sententiarum judiciariarum, et quae videbantur, abscissionis odii praeterea sui etc. etc. Nemo comitatensium personarum erat, quae ob diversas in eodem merito testimoniales integra esse videretor. Judlium autem Kesser vel maxime descriptus apparuit accusabaturque ut fur, praedo, falsificator, seductor et mille alia. (Nova deputatio a rege constituta in eodem negotio.) Dispositione regni, ut in comitatu Zagrabiensi ista reviderentur, factum est. Sed cum

qua mediante bona Bellecz teneret, divulgare sibique eam expediri fecisse. Deputationis hujus actuarius dominus Nicolaus Skerlecz opinionem deputationis fortiter sustinuit, nulliusque collusionis reum Szaichium esse defendebat. At quia Naisich diris sese devovisset, si collusio non est, autoritate vel potius praesumptione sua effecit, ut in publico ex ejus sententia damnaretur Szaich, efficere tamen non potuit, ut absolveretur Kesser, aut ne ab officio judlium suspenderetur. Has res, prouti etiam Naisichii super bonis Bellecz fassionem quia Szaich Viennae iterum repraesentasset, jussu regio

Kravarszkensi scribere, quoadusque cum regni vicebano Joanne Rauch non colloqueretur, ipsos interea praestolari posse. Messich ergo ex incumbente sibi officio rem pandit vicebano, vicebanus in congregatione regni statibus, exhibetque interea procuratas et examinatas cujusdam Szarecz armales, quae vel ex cera, insignia imperatoris sive sigillum exhibente, admodum recenti, pictura item, falsitatem sui testabantur. At tacentibus reliquis, res quasi in dissimulationem abiit. Neque eatenus quidquam est constitutum. Ex quo et protonotarium Naisich suspectum volebant aliqui,-

comitatus nullatenus supremis comitibus indulgeri posse ob salvandam autoritatem bani, quae corruitura dicebatur, si supremis comitibus restaurationes fuerint admissae. 2do. Generales aeque comitatus congregationes non admittendae. 3tio. Et vel maxime perceptores comitatuum non inducendi, at cassam penes regni perceptorem remanere necessum foret, tam ob passiva regni hactenus contracta debita, quae impossibile foret per comitatus dividere, quam etiam ob defectum personarum in singulis comitatibus sic possessionatarum, quibus cassa

re fecit repraesentationem deduxitque, et necessitatis esse publicae et servitii regii comitatuum in integrum repositionem. Necessitatem publicam metitus est ex lamentis singulorum improportionis tam fumorum regni, sic voluntate Busanii elaboratorum, ut nec regnum nec princeps nec mortalium ullus vel ideam, quae in publico et importante hoc negotio habita fuisset, vel divinare valeat, quam et contributionalis quanti. Et si ista regnum ad servandum quoque ex justitia a praegravio quemvis cognoscendasque vires proprias, adeoque informandum bene principem, ne tyrannus subditis appareat,

et servitii regii comitatuum in integrum repositionem. Necessitatem publicam metitus est ex lamentis singulorum improportionis tam fumorum regni, sic voluntate Busanii elaboratorum, ut nec regnum nec princeps nec mortalium ullus vel ideam, quae in publico et importante hoc negotio habita fuisset, vel divinare valeat, quam et contributionalis quanti. Et si ista regnum ad servandum quoque ex justitia a praegravio quemvis cognoscendasque vires proprias, adeoque informandum bene principem, ne tyrannus subditis appareat, hactenus non praestitit, quantum vis se eatenus et 1695. et 1720. coram

descendit, descripta deputationis deputatorumque voluntate, et quidem ad primum, parum esse praepotentibus de bani autoritate, sed sub hujus praetextu gestam a se hactenus conservare adniti. Et quae illa hactenus erat bani autoritas? Pro officiis comitatensibus, quos vicebanus vel protonotarius voluit, proponere, sed non denominare, ne denominati bano se obligatos sentiant. Plus esse constituere distribuereque officia, ad regiam utpote autoritatem accedens potestas, quam pro iisdem proponere. Quid utilitatis Nicolao olim Frangepanio ex candidatione profluxit, dum

quam bano? Quid sub banatu Batthyanii, dum locumtenenti, ejus personam bani praesentanti, Naisichius publice | abjecit calamum, scribere nolens, quia, quod scribendum fuisset, suum non fuisset beneplacitum? Busanius quoque, nec banum nec locumtenentem vel cum crucigero disponere posse, licet servitium exigeret principis, ut in casu illo reparandaram publicarum viarum et non perdendarum operarum exigebat. Nemine comitatensium bani autoritatem unquam tenente, ne privaretur officio, sub praetextu banalis autoritatis quaeri, ut ad praepotentum

quod leges municipales ipsae per illum citatae, protocolla quoque regni, perceptores singulorum comitatuum et olim exstitisse, perhibeant. Sed hoc esse cor interessatorum, quia, quid cassa sit, nemo sciret. Cassa nequaquam regni est sed privatorum, quia neque bano pateret, nec vel crucigerum disponere posset. Est ista medium demonstrandae et exercendae praepotentiae, dum, quibus volunt, ordinantur salaria, ut obstetricibus plane; dum diurna sibi ordinant et accipiunt, alios vel debitis | privant. Est dissensionum fomes tum ob diurna, quae

nemo sciret. Cassa nequaquam regni est sed privatorum, quia neque bano pateret, nec vel crucigerum disponere posset. Est ista medium demonstrandae et exercendae praepotentiae, dum, quibus volunt, ordinantur salaria, ut obstetricibus plane; dum diurna sibi ordinant et accipiunt, alios vel debitis | privant. Est dissensionum fomes tum ob diurna, quae assignari solent ex personarum respectu, tum ob largitiones indignis, ut cuidam Gallo medico, ideo mercedem habenti, quod cum protonotario Naisich bene bibisset. Est injuriarum seminarium et vindictae

missus est sub titulo plenipotentiarii regis Hispaniae. Qui Perù adveniens mandatis primum, deinde minis, tandem ecclesiasticis censuris et sacramentorum denegatione populum illum ad deserta illa incolenda impellebat, effectu communis plebei tumultus et insurrectionis. Quo viso, Jesuita aufugit, vel a suis a furore plebis salvatus est, informans Hispanicam aulam, submissione exiguorum militum rem accommodandam iri et rudem silvestremque populum ad deserta pellendum. Igitur ordinantur sex prope Hispani militis milia ad movendum loco populum. Verum | plebs sic

ad societatis bonum diriguntur. Profecto re et institute societatis bene perpenso, institutum hoc illud taleque apparet: in quo Europae principum stat aequilibrium et Romani pontificis saecularis autoritas. Hispaniae attamen, tam ob protoparentem suum Ignatium, quam et parentem Claudium Aquaviva, vel maxime autem ob aurum et thesauros Indiae propensi manent et ejus, post propria, student commodis. Rem hanc, quia instituti nostri non esset, diffusius non scribimus. | Quisquis attamen secretiora status regnorum penetrat, in hanc concedet sententiam.

delevit prope funditus, quoadusque Braunius et hostem credidisset adesse et dispositiones fecisset. Pugnatum est acriter, cedentibus nostris, et nisi generales comes Luchesi et princeps Löwenstein, postquam 3tio jam repressi nostri fuissent, providissent, deletus fuisset vel dissipatus turpiter totus exercitus noster, sed horum providentia sustentatus miles noster, quamvis recessisset, sese sustentavit, ut resistendo hosti abeuntem eadem, qua venerat, via Borussum viderit. Campum ipsum amisere nostri, tormenta item quaepia majoremque militis numerum. Princeps

bellum hoc bellum religionis esse et Ferdinandi II. resuscitari systemata. Sed nec ea est principum cura religionis, ut pro hac bellum gererent, cum in suis ditionibus tolerent protegantque haereticos dicantque, se nullius imperare conscientiis, nec orthodoxa religio armis promoveri petit, vel in humanis situaretur mediis. Et si hoc esset, quis credat, Moscoviam foederi Austriaco-Gallico potius subscripsisse quam Anglico. 3tia. Silesiae ab Austria recuperandae passim est credita. Sed neque ista esse potuit, quia pactis publicis Austria Silesiam Borusso cessit sub evictione

in domum Saxonicam Poloni animo, in Borussicam autem propensissimo, neque iteratis diaetis suis ad coronandum actualis regis filium assensissent, Borussiae vires contundendae videbantur, ut sic Polonorum oculi ad eligendum sibi eum regem adigantur, quem Austria et Moscovia vellet. Cum opinione hac vel maxime conciliabatur praefatum foedus, quia et Gallia Poloniae regi ob delphinam suam adeoque affinitatem affecta esse videretur. In Saxoniam praeterea irruptio, regis in Poloniam relegatio hanc confirmare videbantur opinionem. Verum si res consideretur penitius, Poloni

hanc confirmare videbantur opinionem. Verum si res consideretur penitius, Poloni stringendi erant, cum nihilominus Poloniae quies sit almaque perfuatur pace. 5ta. Virium Borussi enervatio, ne crescendo leges ponat et Europae conturbet aequilibrium. At si istud erat, praestabat Austriae vel Angliam neutralem efficere vel ejus conservare amicitiam. Quare aularum et arcana status vulgus non penetravit. Inquisitum, eccur Austria ab Anglis abiit. Sagaciores examinarunt et illud, quid esse potuit, quod Austria se avelli ab Anglia

opinionem. Verum si res consideretur penitius, Poloni stringendi erant, cum nihilominus Poloniae quies sit almaque perfuatur pace. 5ta. Virium Borussi enervatio, ne crescendo leges ponat et Europae conturbet aequilibrium. At si istud erat, praestabat Austriae vel Angliam neutralem efficere vel ejus conservare amicitiam. Quare aularum et arcana status vulgus non penetravit. Inquisitum, eccur Austria ab Anglis abiit. Sagaciores examinarunt et illud, quid esse potuit, quod Austria se avelli ab Anglia passa sit. Quia primo non satis

continebat milites. Accommodandis rebus suis omne adhibuit studium, uti et cum vicinis Venetis aliisque. Immo foedus praecessit Gallicum, Moscoviae item ad tale accessio, biniqui exercitus, in Bohemiam nempe et Moraviam collocati sunt antea, quam in Saxoniam irruisset Borussus, neque irrupturus vel praevidebatur; qua ergo ratione, praemissis tribus, Borussi in Saxoniam irruptio causam dedisset? Sed et episcopi Vratislaviensis Sauffkacs facta a rege elevatio a Romano pontifice fuit approbata et a capitularibus facta, quamvis fors ob regis in hoc animadversam voluntatem.

regis filio, patris successore. Quae quia effectu caruissent, rex accusabatur Borussiae, et quod Austriae, quod Moscoviae futurum periculum, si Borussus in regem elevaretur Poloniae, his potissimum aulis considerandum proponebatur. Ut autem alliceret omnes, cum destruendum Borussiae regem nemo vel subdubitasset, totius quasi Europae divisionem praefatis principibus projectavit scripsitque, quid habitura esset Austria, quid Saxonia, quid Gallia, quid Hispania, quid demum Moscovia. Et cum pro imperio nil reservasset, imperii rationem destruendam videbatur. Ad haec Brühliana projecta

suis manifestis), ut bellum accenderetur et Moscovia cum 60 milibus in Borussiam irruere debuisset. Verum cum irruendum fuisset, defectum causavit annonae Moscovia, in Croatia quoque enati Austriae sunt tumultus, adeoque res erat | proroganda, praecipue quia Anglia vel foederi subscriptura putabatur, vel neutralis mansura. Postquam autem in aperto Anglia fuisset cum Gallia discrimine, Anglusque Borusso detexisset, quae aliorum forent molimina, ut fors eum socium nanciscatur, aut ex affinitatis aut religionis protestantis amore, profugiente ad Borussum

et Moscovia cum 60 milibus in Borussiam irruere debuisset. Verum cum irruendum fuisset, defectum causavit annonae Moscovia, in Croatia quoque enati Austriae sunt tumultus, adeoque res erat | proroganda, praecipue quia Anglia vel foederi subscriptura putabatur, vel neutralis mansura. Postquam autem in aperto Anglia fuisset cum Gallia discrimine, Anglusque Borusso detexisset, quae aliorum forent molimina, ut fors eum socium nanciscatur, aut ex affinitatis aut religionis protestantis amore, profugiente ad Borussum legationis Austriacae Berolini secretario,

mendacii coram orbe arguere. Et in effectu in praemissorum robur 49 instrumenta publico exhibuit Borussus, contra quae aliud replicatum non exstitit, at quod producta illa eum sensum habere non debeant, prouti Borussus intelligit. Quem nihilominus habere deberent, nemo explicuit vel explanavit. Tyrannidem, eujus Brühlius accusabat Borussum, negavit, vocavitque in Saxoniam et suas ditiones singulos, ut videant, quam humane cum regina aliisque agatur. Et in hujus Brühlianae accusationis poenam domus et castella ejusdem, per Saxoniam habita, rex Borussiae everti mandavit,

Et si regina Bohemiae, esto elector, non peccasset, si eadem ante Borussum in Saxoniam irruisset, hanc in depositum accepisset, neque peccare potuit rex Borussiae, quamvis simul Brandeburgicus elector. Hinc imperatoris edicta contra Borussiae regem lacerabat Borussus, ubi talia promulgata vel publico affixa intelligebat, talesque imperiales civitates qua sibi inimicas considerabat et divexabat. Qua re vel potius hujus rei praetextu ob imperatoris gratiam arma contra Borussum corripuere imperiales, impenetrabili tamen modo, quia profugi alterutrius exercitus in imperio tuti erant, et

depositum accepisset, neque peccare potuit rex Borussiae, quamvis simul Brandeburgicus elector. Hinc imperatoris edicta contra Borussiae regem lacerabat Borussus, ubi talia promulgata vel publico affixa intelligebat, talesque imperiales civitates qua sibi inimicas considerabat et divexabat. Qua re vel potius hujus rei praetextu ob imperatoris gratiam arma contra Borussum corripuere imperiales, impenetrabili tamen modo, quia profugi alterutrius exercitus in imperio tuti erant, et militare sub Borussicis signis imperialibus fuit liberum, plurimaeque civitates, praecipue protestantis

universalis monarchiae cupida, postquam observasset, se crevisse potentia, litteratura, cultu, artibus, ac praecipue navali potentia, ut non jam navim unam collocare in mari valeat, at classes integras, nationum quoque aliarum affectum se habere cum videret, quod lingvam moresque Gallicos ubique vel imitarentur vel sequerentur, in ea se rerum intentionumque suarum felicitate consideravit, quod ad suarum idearum effectum impedimentum vix supersit aliud quam Anglia, protestantis religionis caput, quae cum sibi adhaerentibus maris mediterranei teneret imperium, hocve medio Europae servaret

cupida, postquam observasset, se crevisse potentia, litteratura, cultu, artibus, ac praecipue navali potentia, ut non jam navim unam collocare in mari valeat, at classes integras, nationum quoque aliarum affectum se habere cum videret, quod lingvam moresque Gallicos ubique vel imitarentur vel sequerentur, in ea se rerum intentionumque suarum felicitate consideravit, quod ad suarum idearum effectum impedimentum vix supersit aliud quam Anglia, protestantis religionis caput, quae cum sibi adhaerentibus maris mediterranei teneret imperium, hocve medio Europae servaret

Europae servaret aequilibrium thesauris videlicet suis, quibus Europae succurreret principibus, dum in quapiam constituerentur necessitate, qui propterea adorare deberent Angliam, ac in publicis tractatibus ad ejus consistere beneplacitum. Nam si aerario eos non adjuvat, vel rerum et pecuniae defectu perire alios principes est necessum. Haec, qui in historiis provinciarum, ac praecipue Austriae versatus est, negaturus est neutiquam. Animadvertens ergo Gallia, potentiam totam principis in aerario esse, aerarii autem nervum aquas mariaque haberi, et per mutua

conatibus obvietur. Si enim Protestantium futura nulla est aulae Viennensis necessitas, ipsaque in eam aerarii crescere permittatur potentiam, ut ex hujus respectu permittere nil cogatur Protestantibus et exteris, Protestantes perire, aliunde partium septemtrionalium homines, necessum est, quia ut vel vivant, gratia accedet vicinorum, neque illi, quid agatur, videre poterunt. Si Austriae subditi artes condiscant, domique seipsos panno aliisque provideant, non habebunt inquam Protestantes, quod Americae adferant? quod Asiae? nomenque horum sua sponte cessabit et obsequentes redigentur. Hinc

adeoque pro virium conservatione Protestantium | amoto catholico electore, ne faveat Austriacis, ipsis religione et sangvine conjunctus, nil ultro facere, quam evertere magazzina Austriae, per Bohemiam excurrere, hanc Moraviamque miseram reddere, neque triennio jam vel cogitasse de servandis illis, quae occupasset, at duntaxat de pauperanda Austria. Sane in Hungariam facillime irrumpere potuisset et eandem magno servare damno, uti etiam quae in Bohemia et Moravia occupaverat. Sed his non curatis, unam ejus studium videtur esse divexare Austriam, atque ob

Necdum enim eas esse Austriae aerarii vires perspiciunt Protestantes, ut tot damnis reparandis sufficiat, Galliam ob bellum, quod cum Anglia gerit, succurrere Austriae non posse praevident; Moscovia in eo statu etiam non esset, prouti nec caeterae catholicorum provinciae et regna; hinc supponunt, vel ex hac ipsa Austriae divexatione eo cogendam, ut cogatur arbitrio se demum Protestantium subdere, atque ab his tractatus articulos accipere. Ilia quoque exercitus Borussici corpora, quae Imperialibus, Gallis et Moscovitis opposuit, eundem habere videntur scopum, divexationis scilicet et

aerarii summum, quod habuit, studium, quia nec nepotismum servavit, nec suos facultatibus auxit. Beneficia ecclesiastica diu vacare permisit et ad suam cameram proventus accepit. Cardinalatus ipsos diutissime tenuit. Hispaniae jus conferendorum beneficiorum vendidit, sua promovit vel maxime commercia et res, quae ad haec faciunt. Quia eo vivente aularum, et praecipue Austriae, qui Romae fuissent ministri, in aulas transferebantur alias, sic Migazzi | Madritum, dein et in Gallias; sic Rosemberg in Portugalliam, Venetias, ac demum

servire haereticis pro haeresis stabilimento. | Notandum 3tio: occurrit Sveciae motus. Mortuo Carolo XII., Sveciae rege, uti suppono notum lectori, regni illius subditi a monarchia semet absolvere cogitantes, liberum sibi esse hanc vel illam filiarum praeficere sustinuerunt, taliterque dum secundogenita leges ipsi a regno propositas acceptasset, subinde auctas, dum maritus ejus in regem declararetur, nomen tantummodo regis regi reliquerunt, caetera sibi servarunt. Monarchiam hanc restituere cupiens rex aut ejus assentatores

meminimus. 1., 2., 3., 6., 8. die Martii Bonna, Colonia, Aquisgranum et his finitima loca, 14. autem Aprilis magna pars Italiae terrae motu concussa est. Tempestates item horridae ex Italia describebantur, Paduae praecipue ac locis in vicinis. Reliqua ex provinciarum historiis vide sis, neque enim vel ad nos pervenerunt vel nostri, ut scribamus, sunt instituti. Itaque redeamus ad Sclavoniam. Tempus banatus comitis Francisci de Nadasd. Superius notavimus circumstantias, quae sive in resolutione sive promulgatione bani hujus acciderunt.

6., 8. die Martii Bonna, Colonia, Aquisgranum et his finitima loca, 14. autem Aprilis magna pars Italiae terrae motu concussa est. Tempestates item horridae ex Italia describebantur, Paduae praecipue ac locis in vicinis. Reliqua ex provinciarum historiis vide sis, neque enim vel ad nos pervenerunt vel nostri, ut scribamus, sunt instituti. Itaque redeamus ad Sclavoniam. Tempus banatus comitis Francisci de Nadasd. Superius notavimus circumstantias, quae sive in resolutione sive promulgatione bani hujus acciderunt. Notavimus etiam

juramento spondere debebat. Tenuit admiratio singulos, quod praeter hactenus observatum morem haec juramenti banalis formula statibus fuerit communicata, nec ab eis impugnata, quin acceptata. Credo ego, aulae cancellarium Leopoldum a Nadasd, fratrem bani, hanc submisisse ideo, ut status vel legali formulae insisterent vel eam sic mutandam peterent, ut reginae et Hungariae regibus primo juretur fidelitas, tum caesari qua corregenti; et praecipue | ob banalia confinia, ne in potestatem imperatoris deveniant, quemadmodum generalatus

Tenuit admiratio singulos, quod praeter hactenus observatum morem haec juramenti banalis formula statibus fuerit communicata, nec ab eis impugnata, quin acceptata. Credo ego, aulae cancellarium Leopoldum a Nadasd, fratrem bani, hanc submisisse ideo, ut status vel legali formulae insisterent vel eam sic mutandam peterent, ut reginae et Hungariae regibus primo juretur fidelitas, tum caesari qua corregenti; et praecipue | ob banalia confinia, ne in potestatem imperatoris deveniant, quemadmodum generalatus alii eidem a regina cessi esse

capitaneatus bano collatus. Alteram quoque singulare erat, quod ante ejus introductionem regni capitaneatus ei collatus sit. Antea enim introductionis tempore solebat hoc banis a statibus offerri, in hoc autem bano praecessit. Causam hujus veram ignoramus. Existimabatur hoc vel ideo factum, ut in confiniis bani servetur jurisdictio. Intellexi enim, Neuperghium voluisse, ut consilio subsint illa confinia bellico et generalem habeant commendantem proprium, ad quod enervandum capitaneatus collatio, statibus ex diplomate 1750. dato competens, necessaria erat, vel ne

hoc vel ideo factum, ut in confiniis bani servetur jurisdictio. Intellexi enim, Neuperghium voluisse, ut consilio subsint illa confinia bellico et generalem habeant commendantem proprium, ad quod enervandum capitaneatus collatio, statibus ex diplomate 1750. dato competens, necessaria erat, vel ne status fors locumtenenti priori comiti Adamo Batthyan, ob patrui et palatini respectum, neglecto bano, capitaneatum hunc conferant, exemplis suorum antenatorum, qui quandoque capitaneatum a banatu separarunt; praecipue cum a fratre bani, Hungariae cancellario, minus familiae huic affecti

aula admittente, diuturna illa regni congregatio tandem dissoluta est, factaeque pro bano introducendo dispositiones, banderiales nempe cum suis vexillis, tam equestres quam et pedites, nobiles item unius sessionis ac alii sub ductu vicebani et vexillo regni. De confiniis autem banalibus disponere vel eos ad functionem hanc | ordinare neglexerunt status, illi tamen comparuere, jussu locumtenentis qua generalis commendantis, qui hoc bano negare non poterat, cum ei qua locumtenenti anno 1753. hoc a confiniariis obsequium et majori quidem numero fuerit

Nunc duo quidem milia bano huic pro honorario oblata exstitere, (quae is renuit), at privative per dominum Busan sunt fueruntque oblata. Quod occasionem murmurandi pluribus praebuit ac praecipue baroni Stephano Patachich, qui sustinuit sensitque, Busanium ideo oblationem privative attentasse, ut vel sibi emeret banum vel duobus illis potiretur milibus, quia per articulum regni docebit bano assignatos, quietantiam autem bani producturus non esset, neque praetendi posset, hinc eidem bani honorarium remansurum. Et fraudis hujus intuitu per deputatos semper honorarium offerebatur, perceptore

bano huic pro honorario oblata exstitere, (quae is renuit), at privative per dominum Busan sunt fueruntque oblata. Quod occasionem murmurandi pluribus praebuit ac praecipue baroni Stephano Patachich, qui sustinuit sensitque, Busanium ideo oblationem privative attentasse, ut vel sibi emeret banum vel duobus illis potiretur milibus, quia per articulum regni docebit bano assignatos, quietantiam autem bani producturus non esset, neque praetendi posset, hinc eidem bani honorarium remansurum. Et fraudis hujus intuitu per deputatos semper honorarium offerebatur, perceptore excluso, qui dein ad

sollicitasset, praetendens in instantia, hunc lectoribus capituli Zagrabiensis proprium esse et ab olim conjunctum, episcopus quoque Zagrabiensis pro eodem fuisset Malenich, ut neque Paxi petere hunc ea ratione voluerit, ideo banus me, absentem neque suae introductioni praesentem vel etiam accepta a me reverentia, admonet et requirit, ut pro vacante assessoratu me insinuem. Cui et egi gratias et tales misi litteras, si resolutus fuero, quod ad obsequendum suae excellentiae transire velim ad illum assessoratum; agere proin dignaretur, ut sibi visum foret, et mecum disponere.

eos commissionem exmiserat et informandam simplicitatem eorum, nullatenus autem ad terrendos atque in justo metu confirmandos. Quis autem ille est, qui non metuat, dum plenam videret militibus arcem, dum in campo equitatum, dum tormentorum explosionem, tympanorum sonitum, sociorum suorum, antequam vel videant clementissimae principis commissarium, inarestationem, horum e vinculis non benignum et liberum auditum, sed nec viso commissario examen criminale. Si populus ille ut inimicum tractasset Patachichium, dubium foret, an post ejus agendi modos reus haberi debeat; nunc, dum in pace

criminale. Si populus ille ut inimicum tractasset Patachichium, dubium foret, an post ejus agendi modos reus haberi debeat; nunc, dum in pace quieteque ad capellam sancti Georgii mansit, dum audiri se petiit, qua ratione pro reo haberi debeat? Tandem profectus est, ea, quae sub commissione regia vel ante eam acta sunt ab hominibus Montis Claudii, considerari hic non posse (nisi fors acta commissionis regiae revideantur sintque sub revisorio), quia per commissionem examinata et per subsequam regulationem amnistiata sunt. Igitur ea solum consideranda venit hominum horum protervia, quae post

minis me aggressus est, dixitque, rem meam in talibus esse circumstantiis, quod, si Christus ipse forem, damnari debeo et damnabor. Non deesse pecaniam capitulo et dioecesi, ut mei condemnationem mercetur. Neque me superaturum unquam eorum odia, quae nec Christus superavit. Postea vero vel acturos poenitentiam vel sic morituros. Nam si mihi honor meus cordi est, est et illis ipsorum. Justitiam nomen inane esse, et trahi, quo judices volunt. Sed cum neque his effecisset quidpiam, die 11. Januarii praetensus actor, Georgius videlicet Malenich, mane circa 7mam in eodem ad me venit

est, dixitque, rem meam in talibus esse circumstantiis, quod, si Christus ipse forem, damnari debeo et damnabor. Non deesse pecaniam capitulo et dioecesi, ut mei condemnationem mercetur. Neque me superaturum unquam eorum odia, quae nec Christus superavit. Postea vero vel acturos poenitentiam vel sic morituros. Nam si mihi honor meus cordi est, est et illis ipsorum. Justitiam nomen inane esse, et trahi, quo judices volunt. Sed cum neque his effecisset quidpiam, die 11. Januarii praetensus actor, Georgius videlicet Malenich, mane circa 7mam in eodem ad me venit merito, mihi per omnia

ut singillative respondeam jussus fuerim a Ressio qua judicii praeside, cum istud nihilominus non placuisset Malenichio, Ressius, uti ad pejerandum pronior quam orandum, negavit singullativam responsionem. Dumque jurare voluisset, stiti eundem, admirantibus omnibus, cum parum sit, singillatim vel conjuncte respondeatur. Visis ergo meis responsionibus, ne tempus supersit replicarum, Malenich octo decemque diebus allegata apud se detinuit, mihi vero ultra diem unum non concedebatur replicandi tempus, praecipue postquam, eorum modo procedendi coactus, ultra 200 epistolas

prouti etiam in effectu binas a Putz scriptas et Wolffgangi olim Kukuljevich habuissem, in quibus episcoporum modo spurii et cum foeminis convictus significabantur mihi, fine eo, ut ab episcopatu consequendo amoverentur, quas tamen nec hac occasione nec unquam produxi vel earum usus fui scientia, ideo timore harum arctissimum mihi respondendi concedebatur tempus et ad duas vel tres horas extensum. Immo productas a me litteras quia authenticare noluissent et a me originalia postulassent, quae illico comburenda decreverant meque combustis

cum foeminis convictus significabantur mihi, fine eo, ut ab episcopatu consequendo amoverentur, quas tamen nec hac occasione nec unquam produxi vel earum usus fui scientia, ideo timore harum arctissimum mihi respondendi concedebatur tempus et ad duas vel tres horas extensum. Immo productas a me litteras quia authenticare noluissent et a me originalia postulassent, quae illico comburenda decreverant meque combustis originalibus accusare calumniae, eapropter, consilio hoc mihi detecto exsistente, ego per comitatus duos judlium authenticari petii

judlium Malenich, num revera apud eosdem essent litterae; et respondentibus ita, immo demonstrantibus, quia eas apud se habuere, cur eas assumere velint, interrogavit; et reponente judlium Stephano Cheh, securum esse velle comitatum neque dare media, ut quaestio enascatur, an factum hoc fuerit vel non, taliterque de fidei dignitate comitatus et capituli oriatur quaestio, ideo pro cautela omni mandavisse supremum comitem, ut nec mihi restituantur litterae, si easdem spirituale judicium comportare et authenticare recusaret, adeoque eas nec mihi se daturum, sed servaturum. Observabatur, quo

discordias et is redux in conscriptores conscriptionemque excitasset commune odium, canonicus Gaszparich mihi in Rakovecz conscribenti scribit, ut relicto conscriptoris munio Zagrabiam veniam causa suprascriptae pecuniae. Respondi eidem, me sine aulae indultu haec facere non posse, consequenter vel pecunias, quae apud me sunt, acciperent, vel, quod perceptori numerandum est, numerarent, sicuti id fieri observavi saepe in Sisciensibus atque aliis, dum ad tempus non deponeretur pecunia; praeterea ignorarem, quid ab abitu meo ad decanum sit deportatum. Post haec accepi nullas. Gaszparieh

excitasset commune odium, canonicus Gaszparich mihi in Rakovecz conscribenti scribit, ut relicto conscriptoris munio Zagrabiam veniam causa suprascriptae pecuniae. Respondi eidem, me sine aulae indultu haec facere non posse, consequenter vel pecunias, quae apud me sunt, acciperent, vel, quod perceptori numerandum est, numerarent, sicuti id fieri observavi saepe in Sisciensibus atque aliis, dum ad tempus non deponeretur pecunia; praeterea ignorarem, quid ab abitu meo ad decanum sit deportatum. Post haec accepi nullas. Gaszparieh nihilominus Busanium persolvit et, antequam ego

meis autem divisionibus praefectus summarum piarum totalitatem accipiat. Vidi, quid rei sit sub actuali conscriptionalis operis examine, et tolerare (aliunde occupatus labore dilucidandi conscriptionalis operis) debui sollicitusque esse, ne ad vota tantorum priver diurnis. Neque postea rei hujus vel mentio exstitit. Sed, praeposito majore mortuo, postquam supradescriptae subortae fuissent technae, die 16. Julii a canonico Paxi crimen peculatus mihi objici primo intellexi, hujusque me esse bano accusatum. Facta dein cum Gaszparich ibi in capitulo confrontatione, tametsi

de residuis inactionatus. Quia autem probare crimen contra judicium supradescriptum, contra quietantias possibile non erat, ideo mediis supradescriptis, inductione videlicet persolutorum creditorum ad fatendum, se persolutos non esse, uti eis videbatur, fraude autem et indignitate prodeunte neque vel ullo pejerare volente, ut species sit in processu et apparentia, confinxerunt praefati Goymerecz canonici testimonium, quasi ego in Radichianis rationibus (quas nec dedi nec dari obligabar, dare tamen semper possum) in fl. Rh. 700 convictus fuissem. Superi norint, per quem, coram

vomit, et sua universa merita in eum transtulit. Regina nihilominus Maria Theresia motu proprio episcopum Transylvaniensem Franciscum Xaverium Klobusiczky ad vacantem Zagrabiensem episcopatum transtulit. Hoc Zagrabiae mihi attribuerunt et, me magis optavisse exterum quam domesticum, sunt mentiti, vel maxime autem illi, qui factionis fuere Adami Chegetek. Hinc quia jam Klobusiczky nominatus fuisset, ut ejus aucupentur gratias atque in poenam suo modo suae nominationis, me revocare volebant ex rectoratu illo. Quia vero rationem nullam habuissent, Georgius Delinich, qui ex parocho Kassinensi

sollicitationem ad sodomiam divulgavit. Cum autem haec mihi Viennam perscripta fuissent ab ipsis canonicis omnia, et ego me contra calumniatores agere velle declarassem nec Vienna recessurum, quoadusque calumniae hae probentur, occasione vacantis episcopates enatae, rogare me coeperunt capitulares vel maxime autem lector Chiolnich et Reess, ne clerum prostituam. Hinc | postquam fatus sublector Delinich observasset, me Vienna abire nolle, instantiam dedit ad capitulum petiitque motu proprio, se absolvi a calumnia, quia

quod beneficio canonicali priver proventusque canonicales mei quod penes eosdem remaneant. Et hanc sententiam, praesente fratre meo Christophoro, ex originali Malenichiano describebat canonicus Bisztriczey, et Malenich plura, cum describerentur, correxit. Disputatum postea de appellatione extra vel intra dominium est. Et haec una in mei favorem sub toto hoc processu fuit lata sententia, quod videlicet intra dominium appellationem mihi admiserint. Acta nihilominus processualia extradare mihi nunquam voluerunt, neque extradata sunt, sed episcopus ea describere curans per canonicum

fuit lata sententia, quod videlicet intra dominium appellationem mihi admiserint. Acta nihilominus processualia extradare mihi nunquam voluerunt, neque extradata sunt, sed episcopus ea describere curans per canonicum Bisztriczey submisit ad metropolitanum. An sincere descripseriut, noverit Deus, vel iis usi sunt fraudibus, prouti et in processu Fabianich et parochi Turina. Hoc autem certum est, quod diligentissime inquisiverint et a fratre meo percunctati sint, utrum allegata Malenichiana et processum totum descriptum habeat, qui ad salvandas eorum fraudes sicuti se habere

Galliuff, secundum opinionem votaque tabulae, in assessorem fuit resolutus, et juramento deposito acceptatus. Banus pro me quidem laborasse videbatur, sed a tabula opinionem non accepi, neque eam expectare potui ob processum et vicebani Naisich ac Joannis Busan inimicitiam. Sed neque curavi, vel ob solas expensas, quas Varasdini facere oportuisset. Bano ipso praesidium tenente, stringebantur et procuratores ad allegandum et assessores ad comparendum, ut tot numero causae, ab annis dilatae, sub hoc banalis tabulae decursu determinatae sint, et quidem, uti intellexi, numero 14.

discipulum, existimare et depredicare coeperunt. Tabulae diligentia. Picolomini mortuus. Uti porro ex processibus totum bani studium ac fervor apparuit demonstrandae activitatis suae, et a tot annis neglectarum causarum determinatio, ut, ubi vel sufficienti non fuissent numero assessores vel ob interessentiam judicare nequirent, subrogaret substitueretque alios ob negotii accelerationem, uti Antonium Spissich, emeritum vicecomitem Veröcensem, Antonium Jankovich aliosque, quos habere poterat. Atque ex unica hac, uti observatum est,

Tabulae diligentia. Picolomini mortuus. Uti porro ex processibus totum bani studium ac fervor apparuit demonstrandae activitatis suae, et a tot annis neglectarum causarum determinatio, ut, ubi vel sufficienti non fuissent numero assessores vel ob interessentiam judicare nequirent, subrogaret substitueretque alios ob negotii accelerationem, uti Antonium Spissich, emeritum vicecomitem Veröcensem, Antonium Jankovich aliosque, quos habere poterat. Atque ex unica hac, uti observatum est, ratione, quia tam ipse, quam et frater ejus,

Viennae Szaich non auditur. Delegatorium regium revidendi judicii deputatorum per regnum constitutorum. Joannes Szaich Viennae lamentatus est, quod contra legem nec candidates fuerit, quamvis necdum convictus sit, quod ita constitutus, ut ignoraret, essetne substitutus saltem vicecomes, vel non. Verum mutatis jam circumstantiis, et bani Batthyan banatus temporibus non existentibus, sua primum seposita fuit repraesentatio, quam dum urgeret apud ipsum banum etiam exceptione contra Naisichium, ob obtentam a se fassionem Naisichii super ejus bonis Bellecz, in qua exprimebatur, ab

exstitit, de quo vide, quae supra foliis 376., 377. et 378. scripta sunt. Hinc Expeditio ordinata contra homines Montis Claudii. Tertio negotium quoque hominum Montis Claudii, quod reginam et aulam in arduis his belli circumstantiis premebat vel maxime metu domesticarum incommoditatum, ne bellum Borussicum vel infelicius vel tardius eat, qui maxime bano accommodandum terminandumque videbatur, tanquam res, qua superata et ipse plurimum placeret aulae et ab expeditione ad castra detineri vix posset, immo in locum Picolomini commando fors

sunt. Hinc Expeditio ordinata contra homines Montis Claudii. Tertio negotium quoque hominum Montis Claudii, quod reginam et aulam in arduis his belli circumstantiis premebat vel maxime metu domesticarum incommoditatum, ne bellum Borussicum vel infelicius vel tardius eat, qui maxime bano accommodandum terminandumque videbatur, tanquam res, qua superata et ipse plurimum placeret aulae et ab expeditione ad castra detineri vix posset, immo in locum Picolomini commando fors corporis illius potiri. Ergo postquam iteratis vicibus Montis |

Expeditio ordinata contra homines Montis Claudii. Tertio negotium quoque hominum Montis Claudii, quod reginam et aulam in arduis his belli circumstantiis premebat vel maxime metu domesticarum incommoditatum, ne bellum Borussicum vel infelicius vel tardius eat, qui maxime bano accommodandum terminandumque videbatur, tanquam res, qua superata et ipse plurimum placeret aulae et ab expeditione ad castra detineri vix posset, immo in locum Picolomini commando fors corporis illius potiri. Ergo postquam iteratis vicibus Montis |

aliisque apparatibus bellicis, ex hac autem parte fluvii Chasma, sive eundo hine per Ivanichium ad Montem Claudium, in praedicta conferentia ordinati fuere banderiales, ut intra dies aliquot in constituto propius Ivanichio loco congregarentur, quin significaretur ulli dominio, quo fine vel quorsum profecturi forent. Quod iterum permoleste accidit episcopo, lamentatusque ex Gradecz, ubi hiemabat, est, et quod de suis sine se disponatur hominibus, et quod tot Varasdini celebrentur conferentiae sine sui scitu et vel insinuatione, sed, talibus sepositis, praemissi

quin significaretur ulli dominio, quo fine vel quorsum profecturi forent. Quod iterum permoleste accidit episcopo, lamentatusque ex Gradecz, ubi hiemabat, est, et quod de suis sine se disponatur hominibus, et quod tot Varasdini celebrentur conferentiae sine sui scitu et vel insinuatione, sed, talibus sepositis, praemissi banderiales domino vicecolonello Joanni Habianecz crediti sunt et ducendi ordinati, tum quod, si quid agendum esset, ut vir militaris disponere posset, et ne similes contingant errores, quales in regnicolari expeditione anni 1755. sensimus, tum

et ducendi ordinati, tum quod, si quid agendum esset, ut vir militaris disponere posset, et ne similes contingant errores, quales in regnicolari expeditione anni 1755. sensimus, tum quod idem Joannes Habianecz Ludina, adeoque ex Monte Claudio oriundus esset, perspectaque haberet omnia, tum vero vel maxime, ut suspensa teneretur Sclavonia futurorum eventu, neque lamentorum sit occasio, si vel solus submissus fuisset vicebanus Adamus Naisich, vel plane exmissus. Si enim eundem exmisisset ab hac expeditione banus, eius nullum esse officium omnes judicassent, si autem solus ille fuisset

ne similes contingant errores, quales in regnicolari expeditione anni 1755. sensimus, tum quod idem Joannes Habianecz Ludina, adeoque ex Monte Claudio oriundus esset, perspectaque haberet omnia, tum vero vel maxime, ut suspensa teneretur Sclavonia futurorum eventu, neque lamentorum sit occasio, si vel solus submissus fuisset vicebanus Adamus Naisich, vel plane exmissus. Si enim eundem exmisisset ab hac expeditione banus, eius nullum esse officium omnes judicassent, si autem solus ille fuisset destinatus, banum jam totum esse pro priori regni statu subsumptum fuisset ab aliis; eapropter, ut

anni 1755. sensimus, tum quod idem Joannes Habianecz Ludina, adeoque ex Monte Claudio oriundus esset, perspectaque haberet omnia, tum vero vel maxime, ut suspensa teneretur Sclavonia futurorum eventu, neque lamentorum sit occasio, si vel solus submissus fuisset vicebanus Adamus Naisich, vel plane exmissus. Si enim eundem exmisisset ab hac expeditione banus, eius nullum esse officium omnes judicassent, si autem solus ille fuisset destinatus, banum jam totum esse pro priori regni statu subsumptum fuisset ab aliis; eapropter, ut aequilibrentur hominum opiniones, Joanni Habianecz

oberleitinantii Josephi Dragovich, ex alia vicebani Adami Naisich accedentibus, tandem semet plene subjecerunt subdideruntque, immo et, quos impedimento credebant ex suis, ipsi interceptos vicebano tradiderunt. Qua re per vicebanum bano perscripta, is immane habuit gaudium, et nec exspectatis vel auditis aliis circumstantiis, per cursorem extemplo negotii hujus finem Viennam aperuit, laudes dando summas Adamo Naisich, ut is omnino expeditione hac non solum universas maculas, tot accusationibus habitas, deterserit, sed in summum positus fuerit conceptum, unusque toto in regno habitus, |

superius pag. 421. notata, excerpendo in defensionem eorum objecit. Voluit quoque banus ex universis extractum habere, quem etiam ei dominus Nicolaus Skerlecz confecit magna omnino honestate, nam si affinis sui Josephi Raffaii respectum habuisset, Lukauszkium scribendo, hujus concitationis reum, vel perdere poterat, nam dicebatur ut certum, Majestatem indulsisse cancellario, ut, si reus deprehendatur Lukauszkius, sine Majestatis alia insinuatione ad perpetuos relegetur carceres, vel iterum inter Viennensia dicasteria et Lukauszkii patronos discordias causare. At ille, pro honestate et

nam si affinis sui Josephi Raffaii respectum habuisset, Lukauszkium scribendo, hujus concitationis reum, vel perdere poterat, nam dicebatur ut certum, Majestatem indulsisse cancellario, ut, si reus deprehendatur Lukauszkius, sine Majestatis alia insinuatione ad perpetuos relegetur carceres, vel iterum inter Viennensia dicasteria et Lukauszkii patronos discordias causare. At ille, pro honestate et justitia sua, in annorum priorum confusiones et ipsum statum publicum rem totam rejecit; magna sane providentia, | quia neque ulli nocuit, neque omnes punire

procuratore p. Josepho Perczaich ad executionem Kuttinae exiveram, Ludinae quaedam locutum fuisse, mentitus est. Rem hanc confestim mihi aperuit dominus Nikolaus Skerlecz, et Budae ejus recepi epistolam. Respondique, pro rei veritate et coram Deo ipso, me Ludinae neminem rusticorum vel vidisse, quia summa perveni nocte, et sub diluculum abii. Testes hujus rei totiusque sermonis mei esse et praedictum p. Perczaich (cujus provinciali eatenus confestim scripsi, ut juberet eum, veritatem edicere), et parochum Ludinensem. Revocasse rusticum in judicio falsam priorem

supplicandum est, horumque dispositiones ab hujus arbitrio et beneplacito stabunt. Civitas Zagrabiensis privata fuit tricesima. Cameralem hanc administrationem sensêre civitates ipsae, sentiunt nobiles. Nam civitates ab arbitrio stant camerae vel quoad ipsas restaurationes magistratuales, neque privilegiatis restaurant diebus, sed dum indulget camera. Civitas quoque Zagrabiensis via facti per cameram a tricesima suorum civium colligenda amota est contra civitatis privilegia et usum tot saeculorum ac ipsas judiciarias sententias. Nobiles

commendationis et gloriae illius, quod universa prudenter accommodaverit, segniter admodum tractatum est, et sub idea illius confudendi absorbendique. Hinc dum supremus comes Joannes Jursich examina fassionesque per se intercepti Sunecz Varasdinum bano attulisset, re hac offensus apparuit, neque vel accipere. Prouti etiam submissas quasdam ex Hungaria falsas armales, quas ludimagister in Magierovo cum quodam domini Jankovich in Biszag caupona vendiderant et falsificaverant, seposuit. Qua ex re, uti apparuit, tanti momenti rem ad apparentiam tractandam iri |

miserorum ob non adjudicatum ipsis aes, quas maledictiones judicibus, ut omnino metuam de omnibus, quod Dei poenas non evitabunt, illorumque lacrymae ruina judicum futurae sunt, nam hi damni tanti et tot inter usuriorum reos se fecerunt coram Deo. Sed judicia Dei abissus multa. Curiosum attamen vel post hanc sententiam, quod plures illorum pro nobilibus hodiedum habeantur nec contribuant, quod Lukinich suo restitutus sit praedio ibidemque vivat dives, quod condemnati illi rediverint et pacifice vivant, et vel maxime, quod miseri illi damnificati rustici, quamvis episcopales ac Erdoediani,

reos se fecerunt coram Deo. Sed judicia Dei abissus multa. Curiosum attamen vel post hanc sententiam, quod plures illorum pro nobilibus hodiedum habeantur nec contribuant, quod Lukinich suo restitutus sit praedio ibidemque vivat dives, quod condemnati illi rediverint et pacifice vivant, et vel maxime, quod miseri illi damnificati rustici, quamvis episcopales ac Erdoediani, nullum obtinuerint sive consiliarium sive promotorem, ut pro rehabendis pecuniis remedium flagitarent apud principem, cum nihilominus Draskovichiani Sztenichnakienses et pro capris sibi bonificandis a Joanne Rauch

quamvis episcopales ac Erdoediani, nullum obtinuerint sive consiliarium sive promotorem, ut pro rehabendis pecuniis remedium flagitarent apud principem, cum nihilominus Draskovichiani Sztenichnakienses et pro capris sibi bonificandis a Joanne Rauch sollicitare apud principem sciverint. Hoc sane vel unum est, suspicari quod faciat, aes illud miserorum rusticorum pro armalibus per plurimorum et summorum transivisse manus, multosque esse debuisse venatores, ut res haec tanto sepulta sit silentio; metuo nihilominus prodituram tam ob damnificatorum suspiria, quam occasione indagationis

pro bello et ad illud exitu se providisse. Hinc Septimo. Item cum comite Adamo Batthyan. Fratruelem ejus comitem Adamum Batthyan, antea banalem locumtenentem, omni cum respectu et humanitate tractavit. Universa, quae is egisset, vel de quibus accusabatur, non solum dissimulavit, sed ejus honori studuit, uti nominatim in cassa et computibus cum colonello commissario, officialibus, regni exactore, ut hodiedum ignoretur nec pateat publico, qualiter, quave ratione res haec sit accommodata. Contorali quoque praefati comitis et

haec sit accommodata. Contorali quoque praefati comitis et generalis Batthyan, natae comitissae Theresiae Illeshazy, uti rarae capacitatis formaeque dominae, sic sinceri cordis hilarisque genii, permissa videbantur omnia. Haec ut distincto particularique in patriam gentemque hanc erat affectu, ut vel ad mentionem sui hinc abitus illacrymaretur, ita opportunitate nivium ac atrocioris frigoris usa, genio suo ad extrema ferme satisfacere videbatur. Nunc Varasdini, nunc Zagrabiae, nunc Petrinae, Carolostadii in rhedis fuit, totisque noctibus vacabat genio, saltationes, Iusus,

nunc Petrinae, Carolostadii in rhedis fuit, totisque noctibus vacabat genio, saltationes, Iusus, mascherras, tametsi banus domi suae dare noluisset, in gratiam attamen hujus nec prohibere voluit, hinc, dum Varasdini commoraretur apud comitissam a Preiner in domibus Keglevichianis hospitantem, vel in hujus comitissae hospitio, donio nempe episcopali, haec agebantur. Et quia praefata comitissa continuo ad latus suum habuisset duxissetque capitaneum baronem Ferdinandum Kulmer, et ejusdem inseparabili societate gavisa fuisset, bani adjutantio Dragoni eidem comitissae adversante, ob quosdam

Batthyanios. Batthyan abit e regno. Et quia diutius comes Adamus Batthyan causa accommodandarum suarum rerum in regno emansisset, suspicabantur plerique, hunc bani futurum locumtenentem, at istud inanis quorundam; fuit suspicio. Neque enim vel Nadasdius poterat hunc proponere, cum sciverit, reginam ejus regimine contentam non fuisse, neque vel Batthyani permisissent, ut existimetur, sub meliori esse magistro Nadasdio, quam fuerit patruo suo, aulae ministro et mareschallo. Praeterea, ut mereatur de principe aliquid, et potissimum ob

diutius comes Adamus Batthyan causa accommodandarum suarum rerum in regno emansisset, suspicabantur plerique, hunc bani futurum locumtenentem, at istud inanis quorundam; fuit suspicio. Neque enim vel Nadasdius poterat hunc proponere, cum sciverit, reginam ejus regimine contentam non fuisse, neque vel Batthyani permisissent, ut existimetur, sub meliori esse magistro Nadasdio, quam fuerit patruo suo, aulae ministro et mareschallo. Praeterea, ut mereatur de principe aliquid, et potissimum ob regimen, quod acceperat priori anno, ad castra mittendus erat, prouti etiam exmissus est. Quare rebus

non videbatur, ne potius se relinquant. Baro Stephanus Patachich affectum regnicolarum non habere observabatur, metuebatque banus, ne confusiones faciat et sic bano ignominiam et ejus e castris revocationem. In regno nullus existimabatur idoneus. Igitur Vienna projectati fuere generales Ghilani vel Baranai, sed et contra hos exceptiones fuere variae, praecipue quod e statu magnatum non essent. Comes Adamus senior Batthyan, in Croatia possessionatus et privatim in bonis vivens, tanquam Nadasdiis, praecipue cancellario minus affectus, negligendus potius erat. Quare dum Martio ferme

Franciscus Thauzi pro locumtenente est cum regio mandato resolutus. Accipit directorium. Quia vero debilior fuisset judicatus et regendi incapax, judicatumque, ne, sicut cum clero suo in discordiis viveret, ita et cum saecularibus eas foveat vel in easdem incidat, ideo, ut talibus firmetur provideaturque subjectis, quae locumtenentem hunc regant et ex quorum arbitrio is omnia facere debeat nomenque pure portare locumtenentis, bano providendum erat. Ergo in militaribus colonellus a Settwicz talis erat episcopi

actualitate autem capitanei. Secundo. Regi Galliae insidiae struuntur. Anni hujus quarto die Januarii quidam dictus Damienus Gallus, nulla provocatus injuria a rege, quia homo aliunde simplex et qui famulitio simplici apud diversos vixisset, ad aulam accedens regiam nemine vel suspicante, cum rex Galliarum Ludovicus XV. currum conscendere pararet, ferrum quadrifariam scindens in pectus regis defodere attentavit. Comprehensus illico varieque tortus aliud fassus non est ac dolere se, quod injecta plaga regi mortem non attulerit; quare condignis affectus suppliciis

dominus Joannes Habianecz voto bani ipsius, capitaneus quoque Gerleczi ex banalibus confiniis assumptus, titulo supremi vigiliarum praefecti, eidem ab aula confirmato. Caeteri officiales ex ephebis adolescentibusque lecti, ut, dempto Emerico Matlekovich, nemo alter ex capitaneis esset, qui vel arma unquam tractarit, fuerintque praestantiores gregarii prae officialibus. Citissimeque congregati circa medium Julii ad castra profecti sunt. Quod pecuniam attinet, episcopus spe victoriae contra me Balthasarem Kercselich, quae ei promittebatur, prouti etiam capitulum dederunt, ille quidem

sit, omnesque sensimus et sentimus, quantum amisimus fatali illa Austriacis die quinta Decembris. Viennae exquisitum satis indagatumque de tantae ruinae causa. Princeps Carolus, supremus belli dux, victoriarum gloriam habuit, infortunia ut principi et imperatoris fratri adscribi non poterant, vel debebant. Daunio culpam ademit uxor sua, quia in reginae gratiis atque cum ipsa educata, filia nempe celebris dominae comitissae olim Faxin, reginae educatricis. Ad Nadasdium igitur devolvebatur culpa, quod cornu suum primum arripuisset fugam; iste dispositiones causavit

5 florenorum milia, episcopus sex, capitulum quatvor, status 12 milia in communi, praeter particulares, obtulerunt. Judlium ac vicejudlium constituti mendicantes, qui per singulorum magnatum, nobilium, viduarum, orphanorum, parochorum circumirent domos, eleemosynam quasi pro regina petentes, neque vel grossum oblatum respueutes. Numeraturis promittebantur reginae favores, singulorumque nomina eidem submittenda, praedicabatur. Petebatur mutuo danda pecunia. Quin ad civitates ipsas rescripta venere camerae pro oblatione pecuniaria, succursu, mutuis faciendis et congregandis

quempiam sive vicebanum sive protonotarium. Tertio: inani quaestione apperuisse illum viam quaerendi illegalis in eligendo vicecomitis hactenus practicati modi, et Czinderios, hactenus datos pro vicecomitibus, vix amplius eligendos. Quarto: semet nequaquam usum allegare, sed quaestionare, an usus vel abusus anteriora sint. Horum similiumque auditu, et verbo facta fusiori explicatione tam a me quam et domino Nicolao Skerlecz, Czinderius sequenti statim die sese cum domino Bedekovich conjunxit, illi qua seniori praecedentiam et praesidium cedens, ne, ut dicebat, se autore dissensiones in

illico atque per partes etiam, nec tamen secutum fuisset, murmur erat contra banum apertius, censebaturque, ut mereri in aula possit perditosque ad Vratislaviam substituere homines, suum de reclutis inventum esse, tum ob Hungariam, ad quam de his tardius scriptum et post resolutos in Croatia, cum vel maxime ob tam diuturnam moram et reclutarum neglectum, bano murmur publicum resciente, et nescio | quae submetuente, per sibi affectos tardidatem excusante, ac jam in defectum mondurae ac panni hanc submissionis reclutarum moram rejiciente, jam in defectum

intra cives ipsos fuit acerbior quaestio. Qui intra muros atque moenia Montis Graecensis Zagrabiae degunt, allegabant, in usu neutiquam fuisse, ut gravarentur hospitiis. Suburbani contra morem et exemplum aliarum civitatum urgebant, transeuntium militum hospitia continua, denique impotentiam, ac vel maxime, quod maritimi hi ob Turopolienses et Viennâ ordines diutius remansuri praeviderentur Zagrabiae, hinc ob securitatem etiam hospitari eos intra muros moeniaque debere subsumebant. Szale Ladislaus, civitatis judex et arbiter, suburbanis emolumenta distractionis proponebat, sed, his a

modo imperatoris, per datum duci ad latus consiliarium Germetlen. Ex tavernico 1740. cancellarius et agazonum regalium magister factus est. Consiliarios cancellariae diligentes fecit, nam ad suum breveque tempus referre debebant ad se missa, ipse universa antea legit, nec passus est, Croatas vel Hungaros Viennae expendere et praestolari resolutiones, aut per alienas vias quaerere quidpiam Tueri Hungariam scivit, potuit, voluit, gravis saepe aliis, et quem metuebant plurimi Germanorum. Amovit ex cancellaria hungarica Germanos consiliarios, laborum diligentia, fuitque ultimus

loca servari deberent Protestantes; en rationem objecti tumultus. Si subditi sunt, terrere Majestatem non debent. | Et Majestas Vestra vires habet ad resistendum Turcis, metuet a sibi subjectis lutheranis. Hac eorum pecunia regimina duo vel tria exsolvi poterunt, quae ab ausu eos coerceant . His regina convicta Nadasdio permisit, nec passa fuit a quopiam sibi vel ideo loqui. In Marchensi superius attacto religionis negotio qualem se exhibuit, supra est declaratum. Cum ad eum pro prandio invitatus semel venissem, ex mixta, ut

non debent. | Et Majestas Vestra vires habet ad resistendum Turcis, metuet a sibi subjectis lutheranis. Hac eorum pecunia regimina duo vel tria exsolvi poterunt, quae ab ausu eos coerceant . His regina convicta Nadasdio permisit, nec passa fuit a quopiam sibi vel ideo loqui. In Marchensi superius attacto religionis negotio qualem se exhibuit, supra est declaratum. Cum ad eum pro prandio invitatus semel venissem, ex mixta, ut vocant, commissione reversus turbatusque totus, me eum interpellate ac amovere volente: Rogo-subjunxit-cogitet, qua ratione a

tandem abduxit. Sed sive indiscretione confiniaristarum, sive ob separationem a suis, ex potu, sive ex defectu motus ob tam diuturnos quinque mensium carceres ultra 100 ad arcem usque Szussed corruerunt, ad stationem autem sanctorum Trium Regum totidem. Quos corruentes illico sepeliebant, vel ad Savum aut Krapinam fiumina, vel denique ad lacunas projiciebant, plerisque dicentibus, vivos multos sic fuisse necatos, plebe horrorem status militaris, bani et reginae exsecrante, ac diris devovente inclamanteque vindicem Deum. Mense Julio colonellus Antonius Settwicz cum

confiniaristarum, sive ob separationem a suis, ex potu, sive ex defectu motus ob tam diuturnos quinque mensium carceres ultra 100 ad arcem usque Szussed corruerunt, ad stationem autem sanctorum Trium Regum totidem. Quos corruentes illico sepeliebant, vel ad Savum aut Krapinam fiumina, vel denique ad lacunas projiciebant, plerisque dicentibus, vivos multos sic fuisse necatos, plebe horrorem status militaris, bani et reginae exsecrante, ac diris devovente inclamanteque vindicem Deum. Mense Julio colonellus Antonius Settwicz cum vicecolonello domino Paulo Rauch 2200 homines

observarent, praecipua benevolentia complecterentur et singularibus etiam, ubi res ferret, benefices exornarent. Ejusmodi est florentissimum Hungariae regnum, quod tu, carissima in Christo filia nostra, haereditarium accepisti, quodque ad christianae ditionis et gloriae terminos proferendos, vel propter bellicosissimae gentis fortitudinem omnium aptissimum, vel propter locorum naturam opportunissimum adhuc quidem semper habitum est et fuit. Neque vero quisquam ignorat, quam multa et quam egregia facinora pro tuenda propagandaque Jesu Christi religione gessit nobilissima Hungarorum

etiam, ubi res ferret, benefices exornarent. Ejusmodi est florentissimum Hungariae regnum, quod tu, carissima in Christo filia nostra, haereditarium accepisti, quodque ad christianae ditionis et gloriae terminos proferendos, vel propter bellicosissimae gentis fortitudinem omnium aptissimum, vel propter locorum naturam opportunissimum adhuc quidem semper habitum est et fuit. Neque vero quisquam ignorat, quam multa et quam egregia facinora pro tuenda propagandaque Jesu Christi religione gessit nobilissima Hungarorum natio, quam saepe manus conseruit cum teterrimis hostibus, iisdemque ad

prope aureis sibi mutuo extradatis sua loquacitate decepit. Tandem 1762., nescirem, a quo Viennae detectus, Varasdini interceptus aulae jussu, Viennam mandatus in compedibus, et ibidem statim in adventu ad carceres positus; quem exitum habuit, ignoro. Warle Graecium excurrerat, ibique ducta uxore vel concubina, nescio, postquam intellexisset abductum Viennam alteram, illum impostorem ubique praedicabat, rebus interea suis fataeque suae foeminae divenditis, videri Samoborini desiit, noctu profugiens. De Lastorres vero qua bani adjutantius

qua bani adjutantius et capitaneus ab omnibus honorabatur, acceptoque ex infradicendis reclutis lucro et congregata pecunia, postquam 1760. ad castra ordinatus fuisset, Viennam veniens, nec ad castra proficisci volens, arcularii cujusdam filiam in uxorem duxit, ac demum etiam, disparens vel captus, videri desiit; compagnia illius collata alteri existente. Episcopus unitorum Gabriel Palkovich mortuus. Successor ejus Bosichkovich. Hoc anno 1759. Carolostadii, quo ad sese ex hydrope curandum accesserat, episcopus unitorum

status nomine Majestati suae oblata, benevolis subsidiis iterum requisitis ac ferme ad milia septem inferentibus. Laetus hac statuum resolutione comes banus pro homonymo archiducis Josephi die Viennam pergit, sese eidem ingerente canonico Thauszy, Dubiczae vicecolonello. Verum, ut sperabat vel credidit, cum 19 illis milibus non contentabantur; quin negatas prima congregatione reclutas, bano tribuebatur, episcopo admissas fuisse in altera, atque a Kollerio profecta ideo sunt, quod banus visitare eum nolnisset; quin aulico illo privatur banus stipendio, resignat ipse, nec acceptatur a

et quidem tam respectu Krajachichii, si is calumniatus fuisset, quam et contra judicem atque magistratuales, si vera esset Krajachichii denunciatio. Krajachich semet ista probaturum edixit, subsumente fratre meo: ergo delatorem agit , petenteque resolutionem a Krajachich, num delator vel denunciator esset, ut ediceret. Praetendente judice, hoc idem esse, fratre meo negante eatenusque clamantibus, cum Krajachich nil responderet, judex ejulando ad senatores: ecce hic effectum protocolli, ecce revisionis archivi, cogitandum de remedio , et surgens sessionem dissolvit.

violatae sedis, quam et alio adulterii est convictus, ordinataque illi executio. Sane hoc actu Jursichius apud omnes, cumprimis comitem banum, a praeconcepta de se amoris justitiae et cujusvis passionis nota cecidit, amplissimeque descriptus aulae exstitit, quem promovisset; credebantque multi vel deponendum, vel debilitati suae per administratorem providendum, reddendumque officium supremi comitis vicebano. Ast res haec ab aula silentio est omissa et Krajachichius in banali tabula anni hujus 1759. a contumacia absolutus, appellante ad tabulam regiam fiscali comitatus, sed neutiquam

quam et alio adulterii est convictus, ordinataque illi executio. Sane hoc actu Jursichius apud omnes, cumprimis comitem banum, a praeconcepta de se amoris justitiae et cujusvis passionis nota cecidit, amplissimeque descriptus aulae exstitit, quem promovisset; credebantque multi vel deponendum, vel debilitati suae per administratorem providendum, reddendumque officium supremi comitis vicebano. Ast res haec ab aula silentio est omissa et Krajachichius in banali tabula anni hujus 1759. a contumacia absolutus, appellante ad tabulam regiam fiscali comitatus, sed neutiquam prosequente. Haec,

dixit. Communitas tota est protestata doluitque, Szalle ipsemet, resignationem non posse acceptare magistratum, pronunciavit. Tandem cum resignans nec comparere voluisset ad magistratum, petitum fuit, ut suae resignationis motiva scripto daret. Reposuit ille, se, dum et quando sive a comite bano vel regno, sive camera vel suo principe jussus fuerit, sincere ac fuse jubenti daturum; magistratiii sufficere, semet cogi non posse, et in tantis confusionibus expertaque hominum plus admiranda quam imitanda procedura, suae existimationi et famae obligatum prospicere. Itaque habito responso, judex

est protestata doluitque, Szalle ipsemet, resignationem non posse acceptare magistratum, pronunciavit. Tandem cum resignans nec comparere voluisset ad magistratum, petitum fuit, ut suae resignationis motiva scripto daret. Reposuit ille, se, dum et quando sive a comite bano vel regno, sive camera vel suo principe jussus fuerit, sincere ac fuse jubenti daturum; magistratiii sufficere, semet cogi non posse, et in tantis confusionibus expertaque hominum plus admiranda quam imitanda procedura, suae existimationi et famae obligatum prospicere. Itaque habito responso, judex Szalle acquievit, et

in fl. 100.; pharmaca vendebat, conficiebat pro lubitu, histrio insignis; intra annos aliquot congregavit Zagrabiae ad 1500 florenos. Voluit primus, ut more gallico Zagrabiae sepeliretur, id est linteo uni insuto cadavere, quod admirabundos fecit Zagrabienses dubiosque, utrum is vel truncus aliquis sepultus exstitisset; statim enim exhalata anima insutus fuit, cum hic moris sit mortuos pomposius vestire, videndos exponere et tum deferre ad tumulum. Meus quoque frater Christophorus Kerchelich apud me ex calidis febribus die 21. Decembris sancta et sanctorum morte

viduae Sermage semet conjunxit et validitatem testamenti sustinuit, ipsam enim timebat magis quam fiscum, cum illa a medico Carlegg, chirurgis aliisque praeclaris viris attestationes juratas collegisset, tum, dum testamentum scriberetur a Naisichio, defunctum comitem extra sensus fuisse, neque vel commisisse scribendum testamentum, vel sibi praelectum ratificavisse, immo, dum manus per alium arrepta et ducta est, jam fuisse mortuum. His igitur testimoniis territus Naisichius eo facilius movit foeminam, ut contra suorum amicorum opinionem de transigendo quoad substantiam mobilem cum fisco

testamenti sustinuit, ipsam enim timebat magis quam fiscum, cum illa a medico Carlegg, chirurgis aliisque praeclaris viris attestationes juratas collegisset, tum, dum testamentum scriberetur a Naisichio, defunctum comitem extra sensus fuisse, neque vel commisisse scribendum testamentum, vel sibi praelectum ratificavisse, immo, dum manus per alium arrepta et ducta est, jam fuisse mortuum. His igitur testimoniis territus Naisichius eo facilius movit foeminam, ut contra suorum amicorum opinionem de transigendo quoad substantiam mobilem cum fisco regio non ageret praedictaque

sententiam competere reposuit, tum statuto Paulinis et judicio libro quodam patris Malechich Paulinorum quondam generalis ex eodem monstravit: monachum omnem, quidquid aquirit, non sibi sed monachis aquirere, atque in hoc salvari paupertatis votum, posseque jurare semper, nil se possidere vel aquirere aut habere, cum nil sibi aquirat; neque monachorum valere testimonia sine superiorum consensu, quia, cum mundo videantur mortui, pro mortuis imputantur. Pluraque similia: ac demum in casum litis respondere obligari provincialem cum definitorio dominium repraesentantes et neutiquam

nisi per interessatos monachos variisque sophismatibus et restrictionibus asvetos, ideo actoratum suum stabiliri petiit, et provincialem cum definitorio ad juramenti depositionem stringi; qui suos examinent, videant judicentque monachos, si vivunt, ut volunt, si mortui sunt qua successores vel potius aquisitores, cum monachus nil sibi sed provinciae aquirat. In effectu per sententiam ad corporale juramentum praestandum erga formulam judicialiter elaboratam satisque restrictionibus obviantem convicti provincialis cum definitorio.

Quare cum dominus his opus habeat, qui nempe creavit omnia, in servis sociisque suis Jesuitis ipsi jurabunt libere, sylvarum illarum partem ad Jesuitas pertinere, praecipue cum dubium sit, civitatis videlicet, an collegii essent, in dubio autem determinare se Iiceat juxta prudens arbitrium, vel etiam in favorem partis, igitur ipsi jurabunt securissime in hoc dubio, favebuntque Jesuitis ob eorundem zelum, scholas aliaque similia. Facta ista et revocationes testium authentice civitas obtinendo, contra Jesuitas beneficio novi procedit coram vicecomite Nicolao Bedekovich, eosdemque

confrontari deberent cum revocantibus, quae res et ipsis difficilis accideret, et societati praejudicare posset; evolutis autem praesentibus circumstantiis intra 32 annos, seu praescriptionis legalis tempus novizare poterunt. Nescio, an meo aquieverint consilio Jesuitae, vel alios etiam interrogaverint; in effectu nihilominus per contumaciam sunt convicti. Quoniam die praefixi termini Varasdinensis rector ab ingressu omnem cohibuit, ut nec ipsum vicecomitem nec ejus scribas admitteret ingredi collegium, postea et subsecuta executione, protestationem aliquam coram

per variorum patvarias in jure profecit, causas egit ac fiscalem familiae Erdoedianae, ob suam subjectionem et mansvetudinem opera comitis Georgii Erdoedy, tum camerae Posoniensis praesidis, causarum regalium director factus. adjutus facultatibus primo ductae uxoris Bajtayanae, ac vel maxime per commissionem neoaquisticam, quae sub suo directoratu viguit, auctis facultatibus, bonis ac divitiis, personalis praesentiae regiae in judiciis locumtenens evasit; ferente pecunias officio crevit in immensum divitiis, atque viduus Klobusiczkianam, defuncti archiepiscopi sororem,

rumor, tumultuavisse plebem ipsosque conscriptores insolentius tractavisse. Hunc banus, nescio a quo informatus, confestim Viennam perscribit, ac mandato regio a conscriptione cessatum. Reduces conscriptores mirabantur, cum nihil similis accidisset, neque de attentato tumultu vel audivissent, quoadusque reversi non sunt. Comitatus ob honorem comitis bani, rumores vanos pro re certa ad aulam scribentis, falsitatem repraesentationis edocere neglexerunt, jussu contenti regio. Suspitio ingens fuit, rumorem hunc a Naisich et Busanio promanasse, ne iniquitas eorum contra

Quem petii, ut rogaret principem Migazzi, ut aliquando finiat, cum gratis insumere mihi molestum foret, dum autem a me requireretur, nil responderet. Decimo quarto. (Agriensis episcopus seminaria accipit Jesuitis.) Sub finem Aprilis vel Maji initium, nescio, quid episcopo Agriensi domino Francisco Barkoczi cum Jesuitis Cassoviensibus intercessit. Hoc certum est, episcopum Jesuitas ex seminario clericorum amovisse, et quidem per suos haidones eduxisse; qualiter autem eorsum devenerint, rescire nequivi. Jesuitae per Viennensem

viro fieri a concivibus injuriam. Ille primo bona Svarcha et Dubovecz obtinere nitebatur, obtinuissetque, nisi alto illa precio, ducentis videlicet milibus, quibus carebat Kussevich, taxata exstitissent. Secundo, quaerebat, an erecta abs se Zagrabiae juxta s. Xaverium pannificina vel sublevari, vel eliberari posset: eliberari ejusdem venditione, sublevari sive per consocios, sive ejusdem progressum. Ad secundum hoc videbatur sibi necessarium, de mondura sive militum vestitu procurando facilius agere. Facta igitur deductione et quidem, ut dicimus, ad oculum demonstravit, se

a concivibus injuriam. Ille primo bona Svarcha et Dubovecz obtinere nitebatur, obtinuissetque, nisi alto illa precio, ducentis videlicet milibus, quibus carebat Kussevich, taxata exstitissent. Secundo, quaerebat, an erecta abs se Zagrabiae juxta s. Xaverium pannificina vel sublevari, vel eliberari posset: eliberari ejusdem venditione, sublevari sive per consocios, sive ejusdem progressum. Ad secundum hoc videbatur sibi necessarium, de mondura sive militum vestitu procurando facilius agere. Facta igitur deductione et quidem, ut dicimus, ad oculum demonstravit, se vestitum

Adidit vecturarum onus, quod cassae remaneret regiae, nec subditi gravarentur, pecuniae in Croatia conservationem, quam nunc efferre necessum est, filiorum patriae in pannificinis culturam, militarium provisionem, quia nunc, dum per Judaeos submitterentur vestitus, vix alicui applicari potest, ut vel novum emere cogatur, submissum attamen persolvere debeat, vel receptum sibi applicare. Augendam per hoc contributionem regiam, dum sartores, nodifices aliarumque artium mechanici labores sunt habituri. Plurimaque | alia, ut emolumenti supra millionem unum

gravarentur, pecuniae in Croatia conservationem, quam nunc efferre necessum est, filiorum patriae in pannificinis culturam, militarium provisionem, quia nunc, dum per Judaeos submitterentur vestitus, vix alicui applicari potest, ut vel novum emere cogatur, submissum attamen persolvere debeat, vel receptum sibi applicare. Augendam per hoc contributionem regiam, dum sartores, nodifices aliarumque artium mechanici labores sunt habituri. Plurimaque | alia, ut emolumenti supra millionem unum deduxerit; sed ipsa haec evidentia fuit nocumento. Perpetuis

corii, sellae etc. continuam distractionem habeant, recipiantque illico pecunias, magazinum regium Viennae excogitarunt erexeruntque. Huc illi sua promovent, ex hoc qua regio elevatiore precio pro regiminibus accipi cuncta necessum est. Qua ratione lucratur imperator, ipsi, Judaei, vel arendantes, colonelli ac tot tantique, nec ipsis est, quo precio detur militi, sitne accommodata vestis, sed quid tot tantique lucrentur. Ut hoc cedat privato Kussevichio, nunquam efficiet, sed ducetur ludeturque, ut tandem pertaesus relinquat, oneratus sumptibus. Adidere, Transylvaniam totam,

Subitoque mihi occurrit, quod adolescenti olim accidit. Fluctuabam videlicet multum, quem statum sequi debeam; ignoransque, quod eligebam, ac judicio carens, dum ex suppeditatis ascetis eremiticam vitam detestarer ideo, quod sibi solis vivere viderentur, ac inter activam de sacerdotali statu vel jesuitico amplectendo haererem dubius, accidit, ut in somniis inhaerentibus speciebus somnii mihi videretur, ut depictum in templis vidi Xaverium, Xaverii species ac idea, ac intra eum sacerdotes, saeculares, presbytheri multi, qui me veste clericali indutum mire cruciabant, perforatis

quam et politici salaria aulae habentes exsolverentur; de quibus schedis sequenti anno diffusius. Redivimus itaque sub initium Julii Zagrabiam. Episcopus, nescio qua de causa, negat mihi conspectum suum ac ad se aditum, nuncians, sese denunciaturum tum, dum sibi commodum merit mecum loqui vel constitui. Stallum itaque chorumque ingressus sum. Post dies ferme 12 me accersit, ubi reperi praepositum majorem Stephanum Putcz et custodem ac vicarium Georgium Reess, ingressus salutato eo subjunxi, si et quando eundem offendissem qualitercumque, me deprecari orareque veniam, cum hoc boni

districtus Berdovicensis, vocato, et satis misere, gratiaque vicinorum atque Berdovicensis olim parochi. Mikulich vocati, plurimum gratia, qua ex conversatione suspicione ac obloquiis non caruit. Generalis Carolostadiensis olim Josephi Rabatta secretario Josepho Sermage, qui se baronem dixit vel per uxorem baronessam talis evasit. nupsit, viro omnino capaci, bene educato, multarumque lingvarum gnaro, et successive banalis tabulae assessore. Hacve ratione familia haec Sermage in Croatiam venit Croatique innotuit. Ex hoc copiosam suscepit pro lem, ac nisi fallor, 16 plane, quae demortuae

ad singulum venirent oppidum, Borussis etiam mille existentibus; Labacum vero totamque Carnioliam cohors una ex Carolostadiensibus. Sub horum itaque Croatarum praesidio tutos se vivere Carnioli Stirique arbitrabantur. Borussi vero iisdem fuere utiles, quoniam laboribus pro victu vel levi stipendio, item artibus suis non tantum servabant militarem mercedem diurnam, sed pecunias etiam sunt promeriti. Inita etiam cum petulantibus ac procacibus Stiriae Carnioliaeque foeminis, (ut natura ad libidinem sunt faciles istae foeminae, educatione item) familiaritate et consvetudine,

70 milia fl. Privative singuli canonici episcopo offerre quidpiam debuere. Prodivit notabilis magnaque summa; superi noverint, an verificatis praesumptionibus, episcopum non modo de suo nil dedisse, sed et multa milia revervavisse, parochorum praecipue, cum illi nullum interesse vel acceperint vel accipiant, aut quaslibet assecuratorias regias, neque pro his sciscitari audeant, sive suis sive ecclesiarum. Politicus reipublicae status gravem habuit praedictum congressum et pro separatione status eeclesiastici a reliquo corpore istud accepit, potuisseque prospici

fl. Privative singuli canonici episcopo offerre quidpiam debuere. Prodivit notabilis magnaque summa; superi noverint, an verificatis praesumptionibus, episcopum non modo de suo nil dedisse, sed et multa milia revervavisse, parochorum praecipue, cum illi nullum interesse vel acceperint vel accipiant, aut quaslibet assecuratorias regias, neque pro his sciscitari audeant, sive suis sive ecclesiarum. Politicus reipublicae status gravem habuit praedictum congressum et pro separatione status eeclesiastici a reliquo corpore istud accepit, potuisseque prospici melius, bene

Hungaricae ingrata omnino exstitit. Servavit primas assessoratum in septemvirali tabula, statimque a regina arcem Strigoniensem obtinuit, eamdemque reparare incepit: fundamenta etiam jaciens basilicae, canonicos etiam Strigonio restituturus eosdemqne Tyrnavia ad legum praescripta translaturus, vel potius Strigonio redditurus. Tyrnaviensia clericorum seminaria a Jesuitis sustulit, videlicet Rubritarum s. Stephani ac Adalberti, et Jesuitas regentes ad collegia ipsorum misit, substituto clero, qui praesit regatque clericos, quos ad eandem vestitus reduxit tesseram,

reduxit tesseram, Tyrnaviae eousque mansuros, donec Strigonii amplissimum aedificet semmarium atque universitatem. Vir magnus, in limine statim monstravit se maximum, studens surreptum a Jesuitis clero honorem restituere. Parochias Piaristis Pesthini, aliisque in locis, quas administrabant monachi vel Jesuitae, clero: cui competunt, restituit. Deus diu servet tantum virum et primatem ecclesiae Hungaricae. Successit eidem in episcopatu Agriensi comes Carolus Eszterhazy, e Vaciensi sede translatus per regem apostolicum. Episcopatus autem Vaciensis titulo administratoris eadem regia authoritate

depressionem. (Congregatio Zagrabiae.) Zagrabiae praesente episcopo repetita fuit congregatio de assumenda per regnum fidejussione levandorum 10 milionum. Quae demum sic admissa fuit, ut nullatenus Croatiae regnum tale debitum sub ulla ratione vel praetextu afficere valeat, aut onus eorundem exsolvendorum etiam in parte minima suffere unquam regnum vel privati debeant. Qua nihilominus apparente formalitate videbatur aula esse contenta. (Capti occasione belli ad captivitatem redire

episcopo repetita fuit congregatio de assumenda per regnum fidejussione levandorum 10 milionum. Quae demum sic admissa fuit, ut nullatenus Croatiae regnum tale debitum sub ulla ratione vel praetextu afficere valeat, aut onus eorundem exsolvendorum etiam in parte minima suffere unquam regnum vel privati debeant. Qua nihilominus apparente formalitate videbatur aula esse contenta. (Capti occasione belli ad captivitatem redire jubentur.) Mandata venere strictissima, ut dimissi per regem Borussiae captivi sese quam citissime ad

deportanda, praemissae insuper in monetis fraudes; et demum pecuniarum fuisse defectum, quin ad 500 miliones fl. rh., has mutuo ab aliis regnis levatas fuisse, fama ferebat. Ista ut publica in subditis amorem aulae plane exstinxerant, et quemvis avarum esse oportuit, vel ditissimum simulare paupertatem. Incredibile est, quibus viis et artibus quaerebantur pecuniae. Officia et honores vendebantur, neque fuit quaestio meritorum, sed pecuniae; immo adauctis ubique taxis ad alteram tantum, uti priores fuere, vel invitis dabantur honores et tituli fine tantum eo, ut

plane exstinxerant, et quemvis avarum esse oportuit, vel ditissimum simulare paupertatem. Incredibile est, quibus viis et artibus quaerebantur pecuniae. Officia et honores vendebantur, neque fuit quaestio meritorum, sed pecuniae; immo adauctis ubique taxis ad alteram tantum, uti priores fuere, vel invitis dabantur honores et tituli fine tantum eo, ut exsolvantur taxae. Per Stiriam Carnioliamque amplius bismille juniores foeminae collectae et ex rumore permisso, ducendas in Hispaniam ibidemque maritandas, cum reipsa barbaris precio sint venditae. Quis describat omnia? Justicia nulla,

fecisset pro eisdem ejiciendis, cum expressione in facta admonitione terminorum intollerabilium, ut ingrata nobilitas aliorumque. Quod factum attamen occasione introductionis domini comitis Antonii Erdoedy insciis comitibus factum evenit, ut Spissich ob istud gratia exciderit, neque vel comitatus fiscalis remanserit, quin fiscalis familiae officio exciderit, deprehensus fine saturandae suae interessentiae amovendaeque a se paupertatis istud fecisse, ut videlicet remanere in bonis voloentes secum pro summa paciscerentur, vel subintrare volentes sibique numerantes

ut Spissich ob istud gratia exciderit, neque vel comitatus fiscalis remanserit, quin fiscalis familiae officio exciderit, deprehensus fine saturandae suae interessentiae amovendaeque a se paupertatis istud fecisse, ut videlicet remanere in bonis voloentes secum pro summa paciscerentur, vel subintrare volentes sibique numerantes bona haberent, ipseque sibi, quae vellet, exscinderet. Sic orphanos Michaëlis Habianecz ex bonis Trebarjevo ejecit, his Josepho Arbanasz vitrico et tutori attributis, comite Antonio ratificare nolente Spissichianum factum. Ob haec et praemissa displicebat

vicecomitis comitatus Zagrabiensis notitia.) Petrus Spissich, factus vicecomes, in limine statim quaedam bona, quaedam mala exhibuit. Inter bona sunt: primo, ordinata taxandorum conscriptio, puta opificum, artificum, arendatorum ac possessionatorum ignobilium vel extraneorum; quos inter, quia cives etiam liberarum regiarumque civitatum fuissent, exemplo tam Hungariae quam vigore diplomatis 1750. regii, postquam Vienna eatenus venisset rescriptum, conscripti fuere. Verum civibus Viennam profectis atque immolantibus, anterius statibiis regni exmissum

filiique petendi baronatus causam hanc unam allegari, quod a morte sua vilissimis muniis applicaretur, ut vicejudlium etc., quam rem utriusque arrogantia non ferebat, aut nullis plane, ut despicandus relinqueretur, parens primo efficere nitebatur, ut intra assessores tabulae banalis vel judiciariae aggregaretur. Filius, officia ista pro se vilia credens statimque sibi conferenda jactitans, cum supplicuisset, rejectus est, sparso rumore, banum sibi obstitisse. Itaque intellecto e castris reditu comitis generalis Draskovich celebrandaque per eum Bukoviczii restauratione, agebant

Viennam submissione. (Dicasteria Viennensia mutuata.) Anni hujus initio dicasteriorum Viennensium ingens admirandaque mutatio. Ministeriale conferentiarum consilium sub praesidio augustissimi imperatoris vel apostolicae Majestatis aut serenissimi coronae principis Josephi effecerunt ministri status: 1. comes Corficius de Ulfeld, 2. comes Rudolphus de Colloredo, 3. comes Joannes Josephus Khevenhüller, 4. comes Carolus de Batthyan, 5. comes de Kaunitz Rittberg. Consilium status, sub iisdem

moniales, Laurentianas vocatas, si nempe ista emere velint cum horto in suburbio Leopoldstadt vocato. Episcopus adhaesit illico, decemque florenorum milia se numeraturum spondet pro Pazmaniani collegii emptione. In capitulo variabant opinionibus. Pars major, sive episcopi metu sive adulatione, vel nil loquendo probare videbantur. Tres quatvorve oggerebant, majorem esse commoditatem in croatico collegio quam Pazmaniano, neque sollicitos nos esse oportere de ampliando fundo, verum rationabilius de augendis alumnis; fundationales pro alumnis pecunias vix tute converti posse in muros vacuos,

Paxio gratulatorias, meque ab eo commendari petii episcopo pro conferendo mihi archidiaconatu. Dominus quoque consiliarius Paulus Fesztetich orare episcopum non cessavit. Ast ille reposuit, scire se ob odium, quod erga me gereret, damnandum in aeternum, malleque se aeternum damnari, quam ut mihi vel meis quomodocunque vel minimum boni praestaret, sibique ipsi maledicens precabatur, ut tum per diabolos omnes una cum corpore abripiatur in inferum, si mihi meisque omnibus viribus omnibus per omne nefas non restiterit, ut vivens nulla unquam polleam accommodatione. Qua audita hominis

meque ab eo commendari petii episcopo pro conferendo mihi archidiaconatu. Dominus quoque consiliarius Paulus Fesztetich orare episcopum non cessavit. Ast ille reposuit, scire se ob odium, quod erga me gereret, damnandum in aeternum, malleque se aeternum damnari, quam ut mihi vel meis quomodocunque vel minimum boni praestaret, sibique ipsi maledicens precabatur, ut tum per diabolos omnes una cum corpore abripiatur in inferum, si mihi meisque omnibus viribus omnibus per omne nefas non restiterit, ut vivens nulla unquam polleam accommodatione. Qua audita hominis blasphemia vel delirio

meis quomodocunque vel minimum boni praestaret, sibique ipsi maledicens precabatur, ut tum per diabolos omnes una cum corpore abripiatur in inferum, si mihi meisque omnibus viribus omnibus per omne nefas non restiterit, ut vivens nulla unquam polleam accommodatione. Qua audita hominis blasphemia vel delirio tacuerunt. Hoc mihi retulit Paxius, hoc vicecomes Balthasar Zaverszki, rem eandem occasione alia se ab episcopo fante intellexisse, hoc plures alii, notumque canonicis omnibus. Deus reducat hominem, misereaturque episcopo. Paxius, cum Viennae moraretur,

se Zagrabiensi episcopo successurum. Quo vulgato ac pro certitudine habito, non solum universa acta factave Paxii sunt probata, sed ei perpetuo, quoties Viennam iret, gratuitum in collegio illo hospitium per decretum capituli, a Paxio receptum, est attributum. Episcopus autem Zagrabiensis negabat, vel se reparationes ordinasse, vel constituisse, ut Dumbovich transiret ad illud Pazmanianum collegium cum alumnis; hinc pro poena voluit, ut ex rectoratu revocetur, suique loco mittatur Michaël Margetich; quod factum etiam 1763., isteque Viennam est progressus et Dumbovichium commutavit. Haec

Quo vulgato ac pro certitudine habito, non solum universa acta factave Paxii sunt probata, sed ei perpetuo, quoties Viennam iret, gratuitum in collegio illo hospitium per decretum capituli, a Paxio receptum, est attributum. Episcopus autem Zagrabiensis negabat, vel se reparationes ordinasse, vel constituisse, ut Dumbovich transiret ad illud Pazmanianum collegium cum alumnis; hinc pro poena voluit, ut ex rectoratu revocetur, suique loco mittatur Michaël Margetich; quod factum etiam 1763., isteque Viennam est progressus et Dumbovichium commutavit. Haec postrema ad annum sequentem

ara s. Xaverii ad sacellum eorundem penes Zagrabiam situm, qui ei ut adularentur, eandem sub nomine s. Margarethae depingi fecerant, et ad aram collocarunt prototypon Magdichianae. Alios 2000 fl. acceperunt pro domus hospitio penes collegium, Gothalianae olim vel melius Prassinszkianae. Plnrima quoque alia ipsis emit et largita est, quin sic fuit a Jesuitis persvasa, ut filias momales efficeret, reliquum daret Jesuitis, ab iis habitura intertentionem vita comite. Patres Paulini aeque attenti adorare eam non cessabant, Jesuitarum fraudes exaggerando,

et rectore collegii inconsulto 500 fl. Paulinis numeravisset; quare certabant Paulini cum Jesuitis, quae securior tutiorque esset meritorum ordinis participatio. Quia attamen foemina, gulae mancipium formaque superbiens ac divitiis, carnis stimulis premeretur, disponi non potuit, ut vel Jesuitis vel Paulinis traderet universa et ex eorum nutu vel gratia viveret, praecipue cum a plerisque adoraretur et expeteretur pro uxore; sed respuit omnes, a vetulis suis garrulisque foeminis delusa, a protonotario Petro Skerlecz semet ambiri. Hunc itaque praestolando domusque suas fratri

collegii inconsulto 500 fl. Paulinis numeravisset; quare certabant Paulini cum Jesuitis, quae securior tutiorque esset meritorum ordinis participatio. Quia attamen foemina, gulae mancipium formaque superbiens ac divitiis, carnis stimulis premeretur, disponi non potuit, ut vel Jesuitis vel Paulinis traderet universa et ex eorum nutu vel gratia viveret, praecipue cum a plerisque adoraretur et expeteretur pro uxore; sed respuit omnes, a vetulis suis garrulisque foeminis delusa, a protonotario Petro Skerlecz semet ambiri. Hunc itaque praestolando domusque suas fratri illius Nicolao

numeravisset; quare certabant Paulini cum Jesuitis, quae securior tutiorque esset meritorum ordinis participatio. Quia attamen foemina, gulae mancipium formaque superbiens ac divitiis, carnis stimulis premeretur, disponi non potuit, ut vel Jesuitis vel Paulinis traderet universa et ex eorum nutu vel gratia viveret, praecipue cum a plerisque adoraretur et expeteretur pro uxore; sed respuit omnes, a vetulis suis garrulisque foeminis delusa, a protonotario Petro Skerlecz semet ambiri. Hunc itaque praestolando domusque suas fratri illius Nicolao vendendo postquam vidisset, protonotarium filiam

turcici, quod, ut supra dixi, Thauszy vulgaverat. Reposuit protonotarius, videret banus, quo praeside ob impotentiam regni deprecati sunt status decem millionum mutuo levandorum preces principis, qua nunc ratione atque intra anni decursum duos milliones numeraturi sunt, atque hos ubi accepturi vel mutuaturi atque ad quem fundum pro erigendis optatis praesidiis. A Venetis mutuari posse, responderat; at interrogatus, num praesidia ipsa adeoque confinia banalia cum generalatu Carolostadiensi possint sine aulae consensu inhypothecari Venetis, neque ad ista respondens pro eo die sessionem

substrata, archiepiscopus cessit, fuitque ad inquisitionem ordinatus | ob viciniam episcopus Zagrabiensis. Quo ex sinistra valetudine deprecante atque canonicos Reess, Paxi, Malenich proponente, quamvis idem Segniensis episcopum Belgradiensem dominum Pucz, aut me, vel canonicum Petrovich submitti orasset; Malenich ideo, episcopo Zagrabiensi scribente, ad durissimum munus est electus, quod abbatiam possesionatam s. Jacobi de Silisio haberet, adeoque nunciaturam molestaturus pro exspensis non esset. Malenichius ad hoc munus nominatus, cum Julio

dierum videlicet carceres, tyrannidis post mortem ab uxore damnatus, interim competente imperatoribus funere delatus ad tumulum. Praemissa | mense Julio acta sunt, magnum relinquunt exemplum regibus magnumque maritis. Dein Catharina Moschae est coronata, regnatque vel potius regitur ab asvetis imperio foemineo Moscovitis. Secundo. Ex metu conjunctionis Moscoviae cum Borusso, cum hi ad Sakolczam excurrerent, veredariis equis atque currubus 500 pedites ex banalibus confiniis ad Jablunczam, partesque illas Hungariam a Silesia separantes, eodem mense

Majo concesserat, obiit Pudentiana Barbara, baronessa nata nuptave Nicolao olim Patachich, aetatis annorum 74. Latinam loquebatur commode, scribebatque latinas epistolas; delitiae olim illi arma, equi, venatio animusque plus virilis, quam foemineus; in partus suos fuit crudelis passimque creditum, vel fuisse androgynam vel clytoridem. Quin a pluribus praeclaris nobilibusque foeminis, quibus fingere opus non fuerat, relatum mihi est, dum dormire eas cum Pudentiana contigit sive in via, sive domi ejus ad succumbendum sibi fuisse provocatas, et quandoque oppressas, ut harum

Pudentiana Barbara, baronessa nata nuptave Nicolao olim Patachich, aetatis annorum 74. Latinam loquebatur commode, scribebatque latinas epistolas; delitiae olim illi arma, equi, venatio animusque plus virilis, quam foemineus; in partus suos fuit crudelis passimque creditum, vel fuisse androgynam vel clytoridem. Quin a pluribus praeclaris nobilibusque foeminis, quibus fingere opus non fuerat, relatum mihi est, dum dormire eas cum Pudentiana contigit sive in via, sive domi ejus ad succumbendum sibi fuisse provocatas, et quandoque oppressas, ut harum quaedam a me consilium

ad annum ferme 1759., sed a morte fratris sui cancellarii ferre posse virum non videbatur. Unde istud, fateor, assequi nequivi nec ullus revelare scivit. Ea, quae dicebantur, bani gravitati repugnant, neque fuere defuncti genio convenientia. Hinc ex innanibus suspicionibus vel adulatorum mendaciis bani fuit ab eo aversio. Ex uxore sua Barbara Gerlechich, 1758. copulata, reliquit filiam atque filium Adamum, superiore anno mense Decembri die 12. natum. Provisus munitusque sacramentis, die secunda Aprilis in sepulchro majorum suorum Odrae in parochiali habito est

vitam, abiere. Remansit constans penes Jellachichianam Rosalia. Praedictus comes Josephus Keglevich, postquam cognatam suam Catharinam Keglevich comitis Petri olim filiam, quam praecabatur, non obtinuisset, praeeligente illa baronem Franciscum, filium Stephani colonelli Patachich, ex desperatione vel potius innata illi levitate ex educationis defectu, dum bacchanalisticis feriis in Glogovecz Zagoriae apud viduam Suvichianam hujus filiam Catharinam nubere anhelantem et elegantis formae atque corporis puellam conspexisset, ejus amore accensus, inscia etiam matre, at uno fratre puellae

Catharina, rogat eandem, ut ad condictam festi diem non adveniat; scripturum se, dum adesse debeat possitque, causamque hujus sincere puellae detegit, indictam nempe sibi esse die eo executionem a capitulo. Komaromi postquam variis objectis desperatum fecisset juvenem levemque comitem, svadet, vel orandum capitulum esse pro suspendenda executione, vel ducendam uxorem, quae media praeberet solvendorum debitorum. Adveniunt Zagrabiam. Comes apud canonicum Joannem KukuIjevich, suum Viennae rectorem, dum convictorem ageret collegii croatici, capit hospitium. Iste, ut favores mereatur

non adveniat; scripturum se, dum adesse debeat possitque, causamque hujus sincere puellae detegit, indictam nempe sibi esse die eo executionem a capitulo. Komaromi postquam variis objectis desperatum fecisset juvenem levemque comitem, svadet, vel orandum capitulum esse pro suspendenda executione, vel ducendam uxorem, quae media praeberet solvendorum debitorum. Adveniunt Zagrabiam. Comes apud canonicum Joannem KukuIjevich, suum Viennae rectorem, dum convictorem ageret collegii croatici, capit hospitium. Iste, ut favores mereatur episcopi, cui ante invisus fuerat, praedictam proponit

relictis familiae Keglevichianae superstiti ex fratre Julio aliisque in bonis successuris duobus praedeclaratis milibus, residua 18 eidem Posegano seminario obvenire debeant. Comes contra Rosaliae suae lege praescriptam dotem inscripsit. Sane a Komaromi concinnatus sic contractus est, ut vel eum episcopus non intellexit, vel studiose sensum alium vulgaverit, fatusque sit videlicet, 4 milia futura comitis, 16 seminarii Posegani, et a quibus a morte episcopi legale interesse seminario solvendum veniret. His peractis die 4 Maji privatae nuptiae gestae, sponsa mane apud Vojkovich

superstiti ex fratre Julio aliisque in bonis successuris duobus praedeclaratis milibus, residua 18 eidem Posegano seminario obvenire debeant. Comes contra Rosaliae suae lege praescriptam dotem inscripsit. Sane a Komaromi concinnatus sic contractus est, ut vel eum episcopus non intellexit, vel studiose sensum alium vulgaverit, fatusque sit videlicet, 4 milia futura comitis, 16 seminarii Posegani, et a quibus a morte episcopi legale interesse seminario solvendum veniret. His peractis die 4 Maji privatae nuptiae gestae, sponsa mane apud Vojkovich Sigismundi conthoralem vestita et

pluraque alia conjugibus his fecit beneficia. Felix Keglevich, ut, quod industria, educatio, natura sibi negassent, titulo solo comitis sit assecutus, restitutaque majoribus suis in eo taxa, quam olim pro honore comitis numeravissent, mater Rosaliae, mendicabulum episcopalis arcis, comissa vel intueri comitem filiam non fuit; quin huic vetitum, ne eam pro matre sua recognoscat, habeat, tractet. Quod Rosalia ex fastu fortunae suae egregie observat, alias deformis et morum pessimorum. (Consecratur episcopus Syrmiensis

est electus. Displicuit haec promotio episcopo caeteroque, paucis demptis, clero, quod Joanne Kukuljevich authore apertus hostis cleri scientiarumque arrogans diceretur. Audivi ipse narrantem Kukuljevich, dominum Skerlecz arrogare sibi scientiam juris, cum nihilominus illam a Krajachich vel Kanotay condiscendam haberet. Est Joannes Kukuljevich temerarius adeo, ut a se praeconceptis adversari, suaque dicta vocare in dubium, aut iis ut oraculis non assentiri, se offensum injuriatumque existimet, cum hoc sibi blandiatur, etiam eas, quas ignorat, scientias se perfectissime possidere.

esse, ut sibi crediti alumni et convictores pro sua | quivis vocatione excolantur; Kukuljevichio laesionem pro corporis detrimento accipiente, et abinde actionem injuriarum desumente, protestari incepit, nunquam se dixisse, quod a Skerlecz fuisset percussus vel caesus baculis. Malenich et ego risimus, Popovich autem eloquitur, se in sedriis observavisse, saepe provocationes fieri ad tabularia praejudicia, saepe ex his ferri sententias, consequenter cum ego tabularista sim, ex tabularibus me fuisse locutum praejudiciis; et dum dissoluti progrederemur

etiam ex Zvonimiro descendere, de quibus quidquid sit, cum legitime haec probari non posse adinvenerim, Belae IV. regis de 1224 exhibitum mihi fuit privilegium per tot reges subsequos confirmatum, modificatum, in quo generatio de Klokoch ex jobagionibus sancti regis exprimuntur, an Stephanum vel Ladislaum intellexerit Bela, nil statuo. Ideo attamen nec praetensa firmatur descendentia, nec applicatio ad hanc familiam, cum in Klokoch tota generatio nobilitetur per Belam, atque integer populus et communitas uti in campo Turopolja, ac ex ipsis communicatis diplomatibus quam plurimi de

Nicolaus 1497. protonotarius, Joannes aliique; alia Vojkovich Bosnensibus regibus parens, ab arce agnomine. Haec familia initio ac radicaliter fueritque una, eruere non valui; sub Bela IV. comperi dictos Voik, sed praemissi Voikffy et Vojkovich an ab eodem Voik descendant, fundate non comperi, ut vel asserere possim. Cui defendere placet, sustineat istud libere, dicatque eos, qui in obsequio Hungariae regum manserunt, consveta nomenclatura Hungarorum in ffy Voikffy fuisse dictos, indicareqae filios Voik; illos | vero, qui Vojkovich

deleta per tabulam plurima fuere. Tabularis sententia quamvis in banali foro Busanii favore fuisset reformata, in curia tamen regia sententia primi fori approbata existente. Voikovich beneficio novi processit, relinquens inscriptionis titulum, verum ob confusos tenores instrumenti donationis, vel liquidi speciem in novo probare voluit, Sed Helena, jam Habianeczio nupta, cum per sententiam tabulae recepisset, evocandos esse fiscum regium et successores omnes Gotthalianos, interea Regina Rauch Petrinae decedente et Hrasztoviczae sepulta, ab ulterioribus processibus et praetensionibus est

Rauch Petrinae decedente et Hrasztoviczae sepulta, ab ulterioribus processibus et praetensionibus est praescissum ab utraque partium. A morte Reginae, Rauch, secundae conjugis Sigismundi Voikovich, ipse dives felixque antedictis connubiis de tertia habenda conjuge fuit solicitus ipse vel solicitatus, nescio, post exiguum viduitatis tempus cum virgine Elisabetha Malatinszki contrahit, hancve pauperem atque una forma corporis ac adolescentia superbientem a latere dominae comitis Sermage, natae Draskovich, secum copulat. Ex qua etiam filium

Skerlecz tot annorum servitiis atque meritis insisteret, lis haec ita salvata est, ut Gabriel Skerlecz in generalem majorem, ut vocant, resolveretur cum pensione annua 800 fl, Sigismundus autem Vojkovich colonellus remanserit. Sic nempe principi per interessatos evenit, ut eorum interesse vel praecipitatas resolutiones princeps solvere debeat aerarii sui damno et subditorum contribuentium aggravio. Christophorus autem Voikovich, Sigismundi frater, filia Joannis Rauch vicebani in uxorem ducta, Anna nomine, 1750 occasione regulationis confiniorum

mutarunt, et comites Voikffy de Voikovich et Klokoch se amodo nuncupari fecerunt, per diploma usumque subscriptionum suarum, a tempore resolutionis in magnates. Quare posteritas, si legeris invenerisque sive in actis publicis sive privatis, praefatorum expeditionibus vel subscriptionibus, Sigismundum vel Christophorum Voikovich, item Voikffy scriptos, non existimes, diversam fuisse aut esse familiam, verum eosdem esse noveris, et qui ad annum praesentem 1763. mensis Junii Voikovich dicti, scripti habitique sunt, donec videlicet de statu fuissent equestri.

de Voikovich et Klokoch se amodo nuncupari fecerunt, per diploma usumque subscriptionum suarum, a tempore resolutionis in magnates. Quare posteritas, si legeris invenerisque sive in actis publicis sive privatis, praefatorum expeditionibus vel subscriptionibus, Sigismundum vel Christophorum Voikovich, item Voikffy scriptos, non existimes, diversam fuisse aut esse familiam, verum eosdem esse noveris, et qui ad annum praesentem 1763. mensis Junii Voikovich dicti, scripti habitique sunt, donec videlicet de statu fuissent equestri. Postquam autem ad statum magnatum sive

supremus vigiliarum magister dominus Antonius Gerlechich Fluminensis, vulgo dictus Gerleczi, item aggregatus paris tituli dominus Emericus Vinkovich. His, ut fieri assolet tessera, vulgo mondura mutata, nam vestem superiorem germanicam officiales induerunt coloris cerulei cum tessera vel charactere ex aureis filis contextae atque vesti ab humero manus sinistrae consitae et pendentis. Generalis dominus Antonius Setwitz, de quo superius identidem, quamvis minoris crucis Theresianae eques, in accomodationibus generalium tot tantisque neglectus, post secutam sui ex

Qua re quantus in plebe defectus et firmamentum ignorantiae stabilitum, quivis videt. De divitiis congregandis solliciti anteferebantur studiosis salutis animarum. Hinc administrationis sacramentorum tantus inolevit neglectus, ut pastores animarum testarentur opere, sacramenta nil esse, vel si sunt, sunt media habendae pecuniae. Referre pudet, singularia exempta, tot specificorum casuum.... ½ redka prekrižano. Hinc atque ex praemissis fontibus anno hoc publici

vulgari lingva domina Catharina Petkovich, nata Lukanszki edidit; ubi cum vigore Tridentini docuissem: Deo uni, non autem Petro, Paulo, Barbarae, Annae etc. oferri debere sacrificium; item missas illas perpetuas, vulgo altarias vocatas, nec recte offerri pro redemptione animae vel animarum, ut passim in testamentis exprimere solerent; minus autem recte eas restringi ad certos gradus vel personas, ita ut talia sacrificia nullius sint valoris, si prodesse iis nequeunt, ad quos restricta sunt, quod in quorundam canonicorum testamentis legi; damnavissem porro omnes, qui

Deo uni, non autem Petro, Paulo, Barbarae, Annae etc. oferri debere sacrificium; item missas illas perpetuas, vulgo altarias vocatas, nec recte offerri pro redemptione animae vel animarum, ut passim in testamentis exprimere solerent; minus autem recte eas restringi ad certos gradus vel personas, ita ut talia sacrificia nullius sint valoris, si prodesse iis nequeunt, ad quos restricta sunt, quod in quorundam canonicorum testamentis legi; damnavissem porro omnes, qui tales altarias conderent ex vana gloria fineque illicito, ut habendae per campanas memoriae christianitatis

non prodesset. Decimo quarto. (Restauratio comitatus Crisiensis.) Ivanichii die 7. Septembris e captivitate sua liber comes generalis Josephus Draskovieh, comitatum Crisiensem per se regendum suscepit, restaurationem instituens, vel maxime ob tot defectus et lamenta contra Ignatium Kassner, omnia agentem pro pecuniis. Josephus Arbanasz exoratis suffragiis in officio est confirmatus, substituti vicecomitis munus fuit oblatum Benedicto Krajachich, sessionemque accepit, ut spectabilis titulum a sede reciperet; statimque

quod interimalem anteriorem Voikovich non produxerit, quae tamen ut intra partes assecuratoria, seseque ad subsequam authenticam referens atque hujus obligatoria, ex ea regula juris ad casum hunc inapplicabili fuit seposita, quod referens sine relato nil probaret, adeoque vicit comes, antequam vel ad praetensam in actione quaestionem devenisset. Comitissa Pesthini aeque felix effecit praesentia sua, ut ejusmodi sententia per curiam approbaretur. In executione opponit se Voikovich eatenusque in processu appositionali succumbens, canonicus Galliuff qua assessor banalis tabulae ad

se Voikovich eatenusque in processu appositionali succumbens, canonicus Galliuff qua assessor banalis tabulae ad exequendorum executionem exmittitur et 16. Maji ad Boszilievo appellens, cum ad arcem venisset, seseque praedicta domicella Depoczi, qua contrahens attamen in jure non stans, aut vel citata hactenus, opposuisset, idem assessor Galliuff extemplo agit judicem, rejectave domicellae oppositione, arcem totam cum dominio cunctisque appertinentiis plenopotentiario domini comitis ab Orsich Petro Gojmerecz, alias judlium ejusdem districtus, resignat, idemque vigilias ad portam arcis

muro, super inductove fornice recondatur, quod haud secus viduae permissum est, quam numeratis pro facultate fl. rh. 30, expensis solutis in fl. rh. 80, ac demum obligatione erigendae ibi arae, pro qua etiam 300 fl. dedit; haec autem ideo, ut territi alii vel imitari defunctum negligerent in sepulturae modo, vel haberent exemplum, | quo precio, quibusve modis abusus iste redimi debeat, neve populus a cryptis solvendis recedat. Abusus iste salvatur eleemosynae titulo, item exemplo tot maximorum virorum in bello

secus viduae permissum est, quam numeratis pro facultate fl. rh. 30, expensis solutis in fl. rh. 80, ac demum obligatione erigendae ibi arae, pro qua etiam 300 fl. dedit; haec autem ideo, ut territi alii vel imitari defunctum negligerent in sepulturae modo, vel haberent exemplum, | quo precio, quibusve modis abusus iste redimi debeat, neve populus a cryptis solvendis recedat. Abusus iste salvatur eleemosynae titulo, item exemplo tot maximorum virorum in bello pereuntium, quorum ossa projici solent.

cavente pro sumptibus vicecolonello; Viennae apud ejus consanguineos descendit, ab eisdem vestita provisaque omnibus. Generali, relato existente ejus Varasdinum abitu, ea fuit suspicio, quod ipsa ad sibi junctam sangvine Kauczingerianam ivisset, de Vienna nil suspicatus, credens, ignotum puellae vel nomen Viennae esse. Interim praedictae Kauczingerianae perscribi curat, de placanda puella disponendaque ad connubium secretarii sui. Interim Theresia ad Caroli VI. imperatoris deducta praesentiam, eidem audacter et sincere pandit omnia, furta nempe a se visa occasione conscriptionis, carceres,

ignotum, cum sententiam non viderim. Plura quoque vulgabantur, ut mors veneno data, a praebente viaticum ea interrogatio, num sit innocens; aliaque, quae ut incerta (o)missa facio. Vigesimo primo. (Praesidiorum erectio.) Reparabantur vel potius erigebantur magno miserae plebis incommodo et fatigiis umbrae praesidiorum Pedell et ad Costaniczam Ded arces, ut fumus aliquis foret propositionum bani. Vigesimo secundo. (Congregatio regni.) In congregatione Decembri mense Zagrabiae

servitia praestita, cumprimis vero ob principis coronae Josephi, cujus aulae praefectus esset, secuturam coronationem; in qua cum ex caeremoniis ante principes imperii praecedentiam, qua aulae praefectus habere deberet, ne quaepiam eveniat turbatio, ipse princeps resolutus est potius, quam ut vel officio defungatur, vel disgustus sit principibus, si eos comes in tam solenni et publica coronationis functione praecederet, et facto tali testaretur aula, se principes non censere comitibus majores. Et quia ab anno 1760. die 28. Aprilis esset viduus, viduam comitis Nicolai Erdoedy gynecaei

cumprimis vero ob principis coronae Josephi, cujus aulae praefectus esset, secuturam coronationem; in qua cum ex caeremoniis ante principes imperii praecedentiam, qua aulae praefectus habere deberet, ne quaepiam eveniat turbatio, ipse princeps resolutus est potius, quam ut vel officio defungatur, vel disgustus sit principibus, si eos comes in tam solenni et publica coronationis functione praecederet, et facto tali testaretur aula, se principes non censere comitibus majores. Et quia ab anno 1760. die 28. Aprilis esset viduus, viduam comitis Nicolai Erdoedy gynecaei defunctae principis

1695. remissum illis militiae onus, ut annuo certo tributo tale reluerent. Motibus dein tam Turcicis quam Rakoczianis subsequentibus, ad militandum iterum inducti fuere, taliterque | utrumque onus ipsis remansit, supplicare millies postea non cessarunt, sed vel spebus more aulico vel circumstantiis teraporum amoti portabant onus. Dein auctis ibi et excrescentibus contributionibus, plane ut contribuentes haberi coeperunt, ac insuper a militandi onere non eliberabantur. Boucovius ad certum numerum militiae eos regulare voluit et contributionis partem

illis militiae onus, ut annuo certo tributo tale reluerent. Motibus dein tam Turcicis quam Rakoczianis subsequentibus, ad militandum iterum inducti fuere, taliterque | utrumque onus ipsis remansit, supplicare millies postea non cessarunt, sed vel spebus more aulico vel circumstantiis teraporum amoti portabant onus. Dein auctis ibi et excrescentibus contributionibus, plane ut contribuentes haberi coeperunt, ac insuper a militandi onere non eliberabantur. Boucovius ad certum numerum militiae eos regulare voluit et contributionis partem tertiam pendere. His

majores sunt secutae. Siskovich cum caeteris commissionis membris profugit, aulae eos accusans de laesa commissione caeterisque in favorem sui. Ac quia dixissent, se habere arma (quae illi, privilegia eorum esse, seseque intellexisse, dicunt probantque, quod nullus eorum, qui primo caesi sunt vel minimum armorum genus habuisset, et repertum sit), Siskovich factum illud suum defendebat. Hinc praesentes profluxisse motus, ex domino Josepho Molnar Siculo, cum nuper fuisset Zagrabiae, intellexi, nec plura notare scio. Siskovic unice, ut fit, studuit privatis suis commodis; sciens enim,

capitaneo Brevenhuber mihi relatum est: sibi fuisse a Beckio dictum, quod cum politicus regni Croatiae status militari jurisdictioni ac territorio perpetuo adversaretur, suasque contributiones exageret, in his aulae circumstantiis totque evoluto bello contractis debitis, ne idem militaris status vel reducatur plane, vel coarctetur territorio, non solum ad firmandam militarem jurisdictionem se intendere, ast effectu demonstrare conari, hunc prae politico longe esse utiliorem; adeoque ab aula praeferendum dilatandumque, utpote cum ex suis dispositionibus post triennium tantum in pecuniis

mihi relatum est: sibi fuisse a Beckio dictum, quod cum politicus regni Croatiae status militari jurisdictioni ac territorio perpetuo adversaretur, suasque contributiones exageret, in his aulae circumstantiis totque evoluto bello contractis debitis, ne idem militaris status vel reducatur plane, vel coarctetur territorio, non solum ad firmandam militarem jurisdictionem se intendere, ast effectu demonstrare conari, hunc prae politico longe esse utiliorem; adeoque ab aula praeferendum dilatandumque, utpote cum ex suis dispositionibus post triennium tantum in pecuniis aulae allaturus esset,

quodpiam, ad papam pertinere non solum confirmationem sed nominationem ipsam; qua de re Vienna 1749. constitutus occasione ea, dum episcopus Klein suum resignavisset Romae episcopatum, ego quoque summa approbatione scribere jussus fueram, evictumque, legem eam extra Italiam non obligare, ac vel maxime in Hungaria. Nunc an haec iterum inter aulam Viennensem et Romam curiam quaestio eruperit; aut qualiter sit determinata, ad me non pervenit. Dicebatur Zagrabiae, Clementem XIII. reginae scripsisse, quod, esto sui esset muneris nominare Segniensium episcopum, cum Romae vacare episcopatum

ob tot pecunias aulae datas, licet iniquissimo modo ac titulo exactas per vim, crudelitatem in subditos, ecclesiae spolia, testamentorum pro lubitu invalidationes; neque audiuntur tot tantorumque lamentantium lacrymae, dissimulantur illatae per eum injuriae, spoliationes, damna, quia dum monetur vel ad se de accusationibus perscribitur, pecuniarum Viennam submission enervat omnia. Quemadmodum porro credebatur ab omnibus, ordinem hunc pro solis futurum Hungaris huicque aggregandos vicecomites aliosque nobilium, ut consequendae cujuspiam crucis affectu desiderarent plurimi, ad diaetam

Antonium Bedekovich, cassae regni perceptorem et assessorem banalis tabulae, ordinarios vicecomites Crisiensis et Verocensis comitatus, adeoque dominum Josephum Arbanasz et Joannem Adamovich horumque comitatuum notarios pro actuariis; et quamvis omni instructione caruerint neque sciverint, quid vel quomodo agere eos oporteat, attamen generalis Draskovich, postquam 10 officiales a Beckio nominatos assessores intellexisset, quos inter generalis Kengell, Riese, vicecolonellus Mallordi, capitanei Fabriczi, Horvatinovich etc., die 15. Maji in oppido Czirqueno terminum locumve

esse abjecta quasi cum inscriptione sequenti: cista privilegiorum regni. Miserebat me patriae, totque articulorum, quae in juris corpore legi, latorum per incuriam eorum, quos regni deos a senioribus percipiebam, eorundemque desiderium superesse observabam, licet ignavissimi fuerint indignique vel nomine alio quam spoliatorum patriae. Naisichio atque Busanio anno adhuc 1749. detexeram, quo loco essent monumenta illa, sed his negligentibus, tandem actualis protonotarius dominus Nicolaus Skerlecz rem prudenter instituens, de erigendo regni archivo cogitavit, ac ut perceptor locum erexit,

uxor esset. Hactenus vicebanus, nunquam perhibentibus actis publicis ad diaetam fuit ablegatus, primum nunc in Busanio est exemplum, quod evenit ideo, quia homo iste, nescio qua persvasione, apud ruri habitantes nobiles ea polleret autoritate talique praejudicio, ut quamvis in omnibus, a se vel per se actis ex delegatione publici, sit infelicissimus, tamquam meris subtilitatibus laborans, nullum quod sit, quod felix regno evenisset, attamen quidquid ab eo agitur, fieri aliter nequivisse existimatur et res divine acta creditur. Et cum Busanius assoleat, universa ea damnare, quae per

exercitam factionem 1751. nec cum Rauch, nec Naisich conveniebat, rejectus ideo. Fatum Busan a bano proponi curavit, ut in casum emergendorum quorumpiam regno et nobilitati vulnerum, haec tollerentur ex praejudicio erga Busanium, quod is defensor et salus patriae esset, neque sit, qui murmuret, vel adversetur soluta diaeta, ageret denique ipse pro recuperandis avulsis vicebanali officio. His ergo electis regni ablegatis, pro compilanda instructione die altera et subsequis in domo regnicolari sub bani praesidio actum est, haec vero ideo, ut clerum et episcopum laterent praecipua. Ad

excerpenda, proponenda, urgenda, efficienda putaverint, agerent libere; quod haud evenisset, si Busanius ablegatus non fuisset. Studiose autem haec sic facta sunt, ut hac rationе sequentia valeant obtineri: primo, judicatus ille cleri intuitu subditorum suorum sine appellationis beneficio tolli, vel saltem regulari ad recti, justi aequive rationem, consequenter judicia pro lubitu tolli; secundo, banderiorum bano et regno procurari subjectio; tertio, episcopalium et capitularium tolli jurisdictio, qui in suis territoriis publias regni constitutiones non reciperent, nisi in favorabilibus,

possessionatus effectus est. Malekoczi liberi barones fuere, neque mireris, tricesimatori obtigisse uxorem baronessam, illa enim aetate tricesimatorum summa fuit aestimatio, facileque ob dona et pecunias, quas volebant, obtinebant; suntque hodie multae fueruntque illustres familiae ex provisoribus vel tricesimatoribus originem trahentes. Ille, ut de Neeck venerat, sic praedicatum de Neeck servavit servarentque hodie ejus descendentes. Filios habuit: Sigismundum, qui in masculo defecit; filiae fuere: Regina, nupta Volkovich Sigismundi uti supra, et Anna sub nomine Leopoldinae monialis

emerit, egregie decipiendo capitulum. Quarto, quia Paxius eodem tempore, quo opus illud vulgari describique incepit, Posonio abiit, ut de illo qua absente haberi non possit suspicio, hinc neque purgatorio juramento gravatus est. Quaedam imperite et hiulce ex legibus applicata eo opere sunt, vel ipse Paxius talia congessit, vel cum Sigismundo Komaromi ad latus suum continuo. Quinto, quisquis stylum Paxianum perspectum habet ejusque cogitandi vim, arguet opus illud Paxianum esse. Interim certo istud affirmare nequeo, cum auctor latuerit. De diaetali in reliquo

capitulum. Quarto, quia Paxius eodem tempore, quo opus illud vulgari describique incepit, Posonio abiit, ut de illo qua absente haberi non possit suspicio, hinc neque purgatorio juramento gravatus est. Quaedam imperite et hiulce ex legibus applicata eo opere sunt, vel ipse Paxius talia congessit, vel cum Sigismundo Komaromi ad latus suum continuo. Quinto, quisquis stylum Paxianum perspectum habet ejusque cogitandi vim, arguet opus illud Paxianum esse. Interim certo istud affirmare nequeo, cum auctor latuerit. De diaetali in reliquo progressu videnda diaetae acta. Post

ex actis et articulis diaetalibus videnda. (Initium causae intra clerum et comitatum Zagrabiensem.) Quod Sclavoniam nostram attinet, exigua obtenta sunt diplomatis anno 1750. elargiti, cupiebant diaetalem confirmationem, neque tamen vel propositum. In anno 1751. facillimum fuisset negotium, at tum a regni protonotario fuit declaratum, diploma illud regium a statibus nunquam fuisse promulgatum. Cupiebant etiam, ut ex banali tabula directe ad septemviralem provocaretur, sed neque istud effectum. De consiliariatu in cancellaria

Samoborini, ubi cupri boni ab olim fodinae haberentur, ferri etiam sunt detectae et colli incoatae anno sequente. (Lectoris Malenich memoria.) Posonio scriptum, ablegatum capituli Georgium Malenich disseruisse palam de augenda contributione vel maxime vero, quod nobis volupe charumque sit, dum subditi nostri, ad nos venientes, nobis ferunt anseres, anatras, capones, et dum videmus pendere quidpiam ex eorem manibus, eos audimus et benigne accipimus, si vero nil adferentes intuemur, repellimus; certe, ut indigna haec fuere diaetali

haud facile abolendam memoriam Posonii ac per Hungariam reliquit. Credebat ille, sua loquacitate se meriturum favores aulae et Stephanei ordinis parvam crucem, pro qua supplex erat, et dein episcopatum; sed videns, quam in aquam anser garrulus cum anseribus et anatris sit submersus vel praecipitatus, ex apraehensione die 25. Decembris ibidem Posonii sacrum incoans, apoplexia tactus est, cujus sibi cura fait diuturnior. Denique et lues pecorum fuit in partibus multis et authumnus a 14 fere Septembris continuo scatens pluviis, aquarum exundationibus, ut authumnalia

obtentis tabulae banalis habenis manifeste magnates et clerum sibi subjugare intendere. Quarto, gravissime etiam habitum est: nec fuisse admissas instantias, sed quasi omnes regnicolae etiam nobilium reputati fuissent inhabiles, ex impetu bani ad protonotarii vota assessoratus distributus est; et vel maxime. Quinto, promotionem Petri Spissich clerus Rukopis ima coerus: što je očevidno lapsus calami caeterique nobilium accepere aegerrime, fuitque habitum et persvasum omnibus,

nam ut antea fuerat pomposus et splendidus, ita qua primas mediocritatem servavit. | Ordinis Stephanei 1764. dte 6. Maji instituti primus ipse magnae crucis eques fuit; ejus anni diaeta fatalis sibi fuit, tum ex orationibus ad Majestates dictis, cum vel maxime ob infame: "Vexatio dat intellectum" per se vulgatum, ob quod cum videret gratia se regia cecidisse, negatamque sibi audientiam, ex rei hujus apprehensione infirmatus et Viennae diutius curatus, Posonium rediit, nec valens restitui, testata palam resignatione in divinam

assumpto ducatu Hetruriae a Leopoldo Petro qua magno Hetruriae duce. Harum nuptiarum gaudiique solennitas in luctum et dolorem mutata est, quoniam imperator Franciscus I. Oeniponti die 18. mensis Augusti, dum recreari in theatre vellet, nulla praecedente imfirmitate alia vel signo ejusdem, ibi in theatro male habere coepit, et recedens, apoplexia tactus, repentine obiit. A multis creditum, veneno extinctum, quod ipsi Deo notum est. Augusta conjux obruta dolore in monasterium se recepit. Filius Josephus jam antea rex Romanorum, imperator evasit. Corpus defuncti

actorum et viatica a parte amplius certum 30 milibus fl. diurna liberalissima absumpsere et quidem omni destituta effectu. (Congregatio Varasdini.) Tum sub fata congregatione clamores ingentes excitati sunt in quaestione judicatus vel rectius appellationis ex foro cleri intra comitatum et clerum. Spes erat, ex superficie apprehenminum; sylva Sutticza utrique parti communis, Lusecz autem praecise pro Ivaniczensis praesidii et Ivaniczensis episcopalis arcis aedificio usufructuetur; sylva Chrett et sic dicta Preko

banum a Genuensibus 300 (milibus) fl. rh., quibus debita exsolverentur et a commitissa facta admonitione, de levandis capitalibus ad novum annum, nisi mutatis obligatoriis ad interesse quinque a cento descendere velint creditores, plurimi sunt territi mutaruntque obligatorias, quin vel unicus fuisset exsolutus; credebatur ab omnibus, comitissam majorem aeris summam sibi congregasse, quia vita mariti alodialia quaevis pro se vendebat, diversis traficabat et modos omnes aquirendi....

in locum domini Niczkii dominus Petrus Vegh, causarum regalium director, agnatus vicecancellarii et gener domini Stephani Nagy, consiliarii ad cameram aulicam, fuit resolutus. Vacabat etiam consiliariatus pro domino personali illustrissimo Jacobo Szvetich, eratque dubium, num ex Croatis aliquis vel ex clero sit substituendus; | et quia Josephus Galliuff, de protonotario non nominando, egisset omnia, comitissa de Loss comiti Joanni Patachich hac lege offert officium, si is sibi olim mutuata 7000 fl. rh. Alexandro Patachich patruo suo restituere

vos, non vobis melificatis apes , eveniat. Ad vicecomitis Sztolnekovich magnas preces tandem a fumo singulo Cis- Colapianorum duo laboratores admissi lege ea, ut per commerciales exsolvantur, ne iterum sudoribus misesorum adulatorum aliquis mercedem eripiat. Certe genius nationis hujus est, vel omnes vel nullum praemiari. (Commissionis executio.) Idem Spissich ad effectum adnexae superius resolutionis regiae cum vicecomite Crisiensi fuit per banum relegatus initio Septembris, inde plane etiam in Sclavoniam tam ad effectum fatae

vobis melificatis apes , eveniat. Ad vicecomitis Sztolnekovich magnas preces tandem a fumo singulo Cis- Colapianorum duo laboratores admissi lege ea, ut per commerciales exsolvantur, ne iterum sudoribus misesorum adulatorum aliquis mercedem eripiat. Certe genius nationis hujus est, vel omnes vel nullum praemiari. (Commissionis executio.) Idem Spissich ad effectum adnexae superius resolutionis regiae cum vicecomite Crisiensi fuit per banum relegatus initio Septembris, inde plane etiam in Sclavoniam tam ad effectum fatae

quidam pontes in jurisdictione regnicolari, vi exacta ab iis ad militarem cassam tributa innumeraque similia alia, quae ab aula (esto repraesentata cum exaggerationibus majoribus, malleque status Turcam habere vicinum ac officialium in generalatibus administrationem) tamen vel non credebantur, vel sepeliebantur. Generali Beckio posteaquam etiam inferioris Sclavoniae confinia subjecta evasissent, is ad horum regulationem, suis rebus mobilibus Carolostadii divenditis, in Sclavoniam est profectus et primo Petrovaradinum atque Sirmium. Generalis mareschallus Merzzi

regnicolari, vi exacta ab iis ad militarem cassam tributa innumeraque similia alia, quae ab aula (esto repraesentata cum exaggerationibus majoribus, malleque status Turcam habere vicinum ac officialium in generalatibus administrationem) tamen vel non credebantur, vel sepeliebantur. Generali Beckio posteaquam etiam inferioris Sclavoniae confinia subjecta evasissent, is ad horum regulationem, suis rebus mobilibus Carolostadii divenditis, in Sclavoniam est profectus et primo Petrovaradinum atque Sirmium. Generalis mareschallus Merzzi Essekini commendans eidem

post preces arbitrorum, cum a 50 ictibus recedere nollent studiosi, praepositus ipse ad preces devenit, flectere paratus, et ictum quemvis aureo deposito pro Blasio suo reluit. Depositis itaque 50 aureis, amnistia scripta est, data per studiosos Blasio securitas, et ipse demum e claustro ad haerum vel potius mancipium suum rediit. Secundo. (Praetensa apparitio animae purgatorum.) Nobili Alexandro Jellachich murata est domus in Harmicza, suburbio capellae s. Salvatoris proxima. Fuit illi uxor prima nata

manus foemineae cum digitis quinque et, ut in manu esse solet, venis et nervis expressam. Examinavi quaevis, certe opus calcographi non esse judicavi, tum quod nemo artem intelligeret, tum ob inustionem, et praecipue cum pars illa indusii lacera fuerit, ut si arte et fraude commissum quid fuisset, vel fila lacerari vel comburi necessum fuisset, quod tamen non accidit. Lavi tum signum illud, sed post lotionem nigrius aparuit. Deliberare nescius, cum Christinam probae vitae et a fraudibus alienam testimonio civitatis intellexissem, ut taceret, admonui, nec monstraret, nisi fors ab episcopo aut

digitis quinque et, ut in manu esse solet, venis et nervis expressam. Examinavi quaevis, certe opus calcographi non esse judicavi, tum quod nemo artem intelligeret, tum ob inustionem, et praecipue cum pars illa indusii lacera fuerit, ut si arte et fraude commissum quid fuisset, vel fila lacerari vel comburi necessum fuisset, quod tamen non accidit. Lavi tum signum illud, sed post lotionem nigrius aparuit. Deliberare nescius, cum Christinam probae vitae et a fraudibus alienam testimonio civitatis intellexissem, ut taceret, admonui, nec monstraret, nisi fors ab episcopo aut ejus vicario

tamen non accidit. Lavi tum signum illud, sed post lotionem nigrius aparuit. Deliberare nescius, cum Christinam probae vitae et a fraudibus alienam testimonio civitatis intellexissem, ut taceret, admonui, nec monstraret, nisi fors ab episcopo aut ejus vicario jussa, ne videlicet in vanam gloriam vel ent(h)usiasmum deveniat, aut cadat; sed altero die Capucini, genus hominum simplex et rude, indusium illud accepêre, ut provincialis ipsorum pridie adveniens videre possit; abeunte provinciali domino Alexandro Jellachich cum epistola exmisserunt indusium; qui ad vota illa exsolvenda ipsam

| sacrificio vidisse, Constantiae animam ad coelos evolavisse. Tum ivêre ad Mariam Cellensem, ubi aeque idem obtinuêre testimonium, quae diversitas fecit dubium et erogatum aes a Christina repetere voluit Jellachich; sed cum foeminae nil dedisset, neque ipsa ideo vel obolum accepisset, impetere illam desiit. Haec, ut acta sunt, descripsi, soli deo horum patet cognitio. (Diabolus Gorensis.) In Gore praepositi Zagrabiensis dominio sequens longe celebrior casus accidit. Omnium celebratum sermonibus isthic,

rerum omnium incredulos, dum ad domum comparuissent, rustici verberavisse, pluraque similia, pro referentis peritia fingendi. Parochus Gorensis Mathias Koosz in persona venit Zagrabiam, racensuit de daemone isto quamplurima episcopo, praeposito et capitularibus, ut videretur haereticum de re ista vel subdubitare. Plurima, ut fieri amat, divinae providentiae motiva praedicabantur, communis fuit ad coercendos confiniorum officiales, qui licentiacius viverent, et lectione allatorum ex Saxonia librorum infecti atheistae essent. Intellecto hoc officialium, quidam pecuniis arcanum rumpendum

Kukuljevich adversus opinionem Delinichii quaedam excepit, estque deventum clamoribus eo, ut uterque scripto se obligaret, resignaturum beneficiis suis, si Romae opinio sua non probaretur. Vicarius postea et ab illa sententia episcopum removit, quod videlicet Habianecz non esset indigena et vel maxime ob diaetam, si eidem quaestio substerneretur. Ergo confirmatur Habianecz, debuit tamen sub episcopi mensa concionari, cui episcopus assignavit pro tessera: sinite parvulos ad me venire, talium est enim regnum coelorum ; sed parochus ex salute omnium legem illam ad omnes extendi

sunt Szallio et praeter diaetae diurna fl. rh. tres dietim efferentia notabilem summam, praeter expensas itineris aliaque is fl. rh. mille fuit remuneratus; at abeunte Szallio jussit camera elocare decem milia fl., residuis 4tvor vel debita passiva exsolvere, vel in civitatis ornatum convertere. Cives miseri onus in perpetuum sentient exsolutione totalis tricesimae, et quia sequenti anno camera pecunias deposuisset ideo, quae residua sunt, illic narrabuntur. (Motus

praeter diaetae diurna fl. rh. tres dietim efferentia notabilem summam, praeter expensas itineris aliaque is fl. rh. mille fuit remuneratus; at abeunte Szallio jussit camera elocare decem milia fl., residuis 4tvor vel debita passiva exsolvere, vel in civitatis ornatum convertere. Cives miseri onus in perpetuum sentient exsolutione totalis tricesimae, et quia sequenti anno camera pecunias deposuisset ideo, quae residua sunt, illic narrabuntur. (Motus rusticani.) Vix finem diaeta

Quid ipse scit diabolum in illa confusione, nec scivit, quid scripsit, nec a quo dictabatur; est haec factio Ressii, quod vicariatu eum privaverim , ― qui de re hac nec scivit, a capitulo se abstrahens ― et Kerchelichii, (qui aeque decumbebam, neque quid agatur, vel scivi); tunc me diabolus aufferat, quando ipsis bonum optabo . Respondente promoto, neutrum horum fuisse praesentem, replicuit: Scio ego hoc, at illi suis viis et modis haec fecêre; Galliuff et Zlatarich illi sunt in capitulo, qui rebus meis unice student et si meam vaccam fecissem

permissus, superiore adhuc anno ridiculam memorandamque dixit in cathedrali basilica adversus foeminas concionem, eo quod ab ipsis nominatim comitissa Sermage et Voikffy fuisset episcopo delatus, quod eis incommodus esset et oscularetur. Hinc eo sermone omne illud, quod quis vel joco vel ex bili scripsit adversus foemineum sexum, id ipse totum declamavit. Celebris erat haec concio, sed quia a delirante dicta, sexui nil nocuit, ad vexandas servivit foeminas. Dominica passionis ex textu: quis ex vobis arguet me de peccato , denuo clamavit contra foeminas et mores

superiore adhuc anno ridiculam memorandamque dixit in cathedrali basilica adversus foeminas concionem, eo quod ab ipsis nominatim comitissa Sermage et Voikffy fuisset episcopo delatus, quod eis incommodus esset et oscularetur. Hinc eo sermone omne illud, quod quis vel joco vel ex bili scripsit adversus foemineum sexum, id ipse totum declamavit. Celebris erat haec concio, sed quia a delirante dicta, sexui nil nocuit, ad vexandas servivit foeminas. Dominica passionis ex textu: quis ex vobis arguet me de peccato , denuo clamavit contra foeminas et mores illarum

hos docuit iterum gravibus sententiis. In causam horum inquirendam descendit constituitque Jesuitarum doctrinam, qui essent flumen verborum praetereaque nihil, cum probabilismo suo, animarum indignitate, honoribus et aere, potentiorum adulatores et praecipitatores ad infernum, vereque esse, vel apocalipsis bestiam vel diabotum, qui circumit, quaerens quem devoret. Rogabat eos, ne decipiant populum, sed vel sequantur, dicant doceantque in scholis veritatem, vel sociorum Jesu nomen deponant. Tum ne injurius videatur fuisse canonicis, suam vitam recensuit et peccata provocans ad

gravibus sententiis. In causam horum inquirendam descendit constituitque Jesuitarum doctrinam, qui essent flumen verborum praetereaque nihil, cum probabilismo suo, animarum indignitate, honoribus et aere, potentiorum adulatores et praecipitatores ad infernum, vereque esse, vel apocalipsis bestiam vel diabotum, qui circumit, quaerens quem devoret. Rogabat eos, ne decipiant populum, sed vel sequantur, dicant doceantque in scholis veritatem, vel sociorum Jesu nomen deponant. Tum ne injurius videatur fuisse canonicis, suam vitam recensuit et peccata provocans ad Augustini imitationem, cum facta

qui essent flumen verborum praetereaque nihil, cum probabilismo suo, animarum indignitate, honoribus et aere, potentiorum adulatores et praecipitatores ad infernum, vereque esse, vel apocalipsis bestiam vel diabotum, qui circumit, quaerens quem devoret. Rogabat eos, ne decipiant populum, sed vel sequantur, dicant doceantque in scholis veritatem, vel sociorum Jesu nomen deponant. Tum ne injurius videatur fuisse canonicis, suam vitam recensuit et peccata provocans ad Augustini imitationem, cum facta omnes repraehenderent; tandem cur istam dixisset concionem, motum se fuisse charitate et

probabilismo suo, animarum indignitate, honoribus et aere, potentiorum adulatores et praecipitatores ad infernum, vereque esse, vel apocalipsis bestiam vel diabotum, qui circumit, quaerens quem devoret. Rogabat eos, ne decipiant populum, sed vel sequantur, dicant doceantque in scholis veritatem, vel sociorum Jesu nomen deponant. Tum ne injurius videatur fuisse canonicis, suam vitam recensuit et peccata provocans ad Augustini imitationem, cum facta omnes repraehenderent; tandem cur istam dixisset concionem, motum se fuisse charitate et zelo salvandi animas majorum; repraehensionibus usum

Dissolutis ad domus canonicis, Bisztriczei quoque domum appulit, cantor vero ad episcopum properavit petens, ut quemadmodum cantoratum sibi contulisset, sic in eodem sese protegeret, quia a Bisztriczajo persequeretur. Episcopus castellano accersito imponit; ut invigilaret, si ad ecclesiam vel arcem pergeret, ut illico compraehensum in subterraneum carcerem, vulgo Nebojan, conjiciat, pro genio episcopi macerandum. Media 12-ma ante meridiem valedicturus episcopo Bisztriczei ad arcem properat, et ut primam ingressus est portam, compraehenditur, ante fores

canonicum Petrovich convenêre scripseruntque supplicem pro forma episcopo, ut carcerati misereretur; sed rejecit instantiam. Saeculares nobiles murmurabant admodum, quod jura plane gentium episcopus violasset, ab executione incoando judicium inauditum, et nec vel citatum, neque in ullo crimine depraehensum abbatem infulatum tanta crudelitate et scandalo tractando. Hinc quidam disputabant, quis eorum majori laboret insania, quidam alia. Comes Voikffy Vugram accedens haec episcopo exaggerat, pararique a nobilitate accusationem. Itaque post quintum diem

non potuit, inhaesit unice, si novem domus Croatiae et dominio Chabar restituendae ex catastro expungi poterunt, cur non et caetera. Itaque ducto protocollo partium tandem est, rem a Majestatis decisione praestolari. Laudem summam promeruit vicecomes tum ob destructas commissiones priores, tum vel maxime ob allata fundamenta et in archivum reposita, quibus semper doceri poterit, partes illas ad Croatiam pertinere, praecipue in casu secuturi aliquando regis, qui Carnioliae dux non esset. Justas laudes et fatigii mercedem jure expectabat vicecomes; sed ob zelum hunc invidi eo plane

1mo rusticorum per Hungariam trans Dravum situatorum usque ad Danubium crevit erga dominia inobedientia et contemptus, aula incommoda ista dissimulante. Erant ubi vis dominales sedes et in comitatibus revisiones. Miles, si alicubi objiciebatur illis, habuit ordines, ne vel in minimo iisdem noceret, quae a rusticis observata, ipsos audaciores reddebant. Vicecomitem comitatus Simeghiensis insecuti sunt, ut is vix Szigettum profugerit; dominum nempe Ludovicum Fesztetich, principem Nicolaum Eszterhazy coegerunt, ad subscribenda, quae volebant; ejus autem

jubebantur cavere a malo et damnis usque ad ulteriorem resolutionem. Interea ut commissarius regius exinittitur dominus Antonius Brunczvik, consiliarius et referendarius cancellariae Hungaricae aulicae Viennensis, qui circumiens Nemeth Ujvarinidemum consedit; sed ob discrepantes relationes, vel ut consilio regio locumtenentiali servetur auctoritas, successive ei additus est dominus Ladislaus Balogh locumtenentialis consilii consiliarius, qui nunc etiam hoc in merito laborarent. Labor omnis tam locumtenentialis consilii quam et cancellariae Hungaricae in hoc

domino Francisco Györi, consilii locumtenentialis consiliario et Joanne Bacho superiori isthic commissario, qui ibidem nunc etiam essent. Tertio. (Vampiriorum ingens rumor) fuerat per Hungariam, praecipue ad Tybiscum. An fabula sit, vel veritas; cum medicis quibusdam ad videndum indagandumque exmissus fuerat dominus Ladislaus Batta, secretarius cancellariae Hungaricae et consiliarius; quid adinvenerint, rescire necdum valui. Sunt autem vampirii cadaverum sive demortuorum, infestatio nocturna, foeminas et proles infestantium,

intuenturque, carere cothurno vampirium, cui vena secta dedit sangvinem. Demum consveto usi fuêre remedio occisionis videlicet pluribus scloporum ictibus. Quidam autem caput praescindere solent, quo facto, ejusmodi vampirios esse cessare ajunt. Quarto. Januario mense ob causas active vel passive fiscales tandem in causarum regalium directorem resolutus fuit dominus Paulus Szlavi, antea praesentiae regiae protonotarius; succedente sibi in protonotariatu domino Ostavio

et re negotioque examinato, compertum fuit, vigore diplomatis 1750. civitates contributioni regno exsolvendae assignatas esse, proinde ad eruendam intra cives proportionem, terrenum a mensuratione impediri non posse; praetermissa quaestione, nomine cujus fieret mensuratio, an nempe regni vel camerae, ut sic onus solutionis mensurantem, ad quem cadere debeat, cognosceretur. Quod vero novum onus civibus, ut metuebant, imponendum concerneret, tale nec per regem imponi posse sine processu, in quo sua proponendi civibus erit occasio; hinc a via facti cives abstinere debere, quo sic

huic episcopo et parochis ejus exsolveret; qua re offensus Zagrabiensis non solum scripsit adversus episcopum, sed Sillersburg negavit esse sub sacrae coronae jurisdictione, testimonio capituli corroborans. Contra praefatum Bosichkovich scripsit cum capitulari etiam voto et sigillo et vel maxime adversari videbatur omnibus. Hoc tamen non obstante 4000 fl. rh. pro seminarii reparatione resoluta accepit episcopus unitorum, pro reliquis observata episcopi Zagrabiensis varietate ad dominum Komaromi ut fiscalem est pro opinione remissum. Contra Balthasarem

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report