Your search found 2771 occurrences

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report

Occurrences 1988-2129:

158   Incubuere omnes operi. Sed plura requirit
159  Cura prior, minus est operosa secunda: potentis
160  Namque aviae egregias laudes ex parte reposcit,
161  Non omnes, ventura prior sub luminis auras
162  Regalis soboles. Non illi gratia blando
163  Ore sedet tantum, Venerem qua vincit et artes

Grahami,
1.42  Aurata aequales dum cuspide dividit horas.
1.43  Angligenum sed primus honos et gloria tanti
1.44  Prima chori longe ante alios Newtonus ibidem
1.45  Emicat atque operis mihi magna in parte refulget.
1.46  Seu referam implexis Phoeben erroribus actam,
1.47  Ille mihi astrorum nexus viresque ministrat,
1.48  Syderei queis sese ignes per mutua turbant;
1.49  Sive deam media sordentem

colore minisque
1.239  Vix aequat stellas tenui jam luce minores.
1.240  Alma 17 Venus nunquam media tibi nocte nec unquam
1.241  Adversa Phoebo coeli de parte nitebit.
1.242  Hesperus (ut sero occiduas cum vespere ad oras
1.243  Effulget, divam Graji dixere vocantes)
1.244  Consequitur Phoebum. Ast eadem consurgit ab undis
1.245  Phosphorus Eois et Phoebi

locorum,
1.376  Ut monui, et positus servant semperque sub isdem
1.377  Syderibus fixis coeloque feruntur eodem.
1.378  Atque age jam, vastis qua lege coercita campis
1.379  Excurrant, varios coeli qua parte meatus
1.380  Instituant renoventque canam. Tu mente canentem
1.381  Sectare et tacito cantum sub pectore versa.
1.382  Principio 24 coeli per dorsum

ultima meta.
1.407  Ipse 25 Aries, fulvo rutilat qui fulgidus auro
1.408  Agmen agens comitum primus bissenaque coelo
1.409  Signa regens, hac ipsa olim de parte coruscum
1.410  Fundebat jubar. At longo jam tempore in ortum
1.411  Post annos bis mille abiit sedemque secundam
1.412  Nunc tenet et spatio Pisces subiere relicto.
1.413  At

torpent in corpore vires.
1.448  Ipse 26 quidem in medio Titan. At qua ampla coruscis
1.449  Fascia se hinc signis atque inde extendit, utraque
1.450  Parte suos ineunt errantia sydera gyros;
1.451  Jamque meant dextra, laeva jam parte feruntur
1.452  Libera, sed certos prohibet transcurrere fines
1.453  Balteus et varios cursus variosque recursus

quidem in medio Titan. At qua ampla coruscis
1.449  Fascia se hinc signis atque inde extendit, utraque
1.450  Parte suos ineunt errantia sydera gyros;
1.451  Jamque meant dextra, laeva jam parte feruntur
1.452  Libera, sed certos prohibet transcurrere fines
1.453  Balteus et varios cursus variosque recursus
1.454  Erroresque vagos arcta intra septa coercet.
1.455   Illa pater

35 quoniam transverso calle feruntur
1.604  Errantesque ignes tristesque edentia fumos
1.605  Sydera et, astriferis ardet qua fascia signis,
1.606  Jam laeva excurrunt, dextra jam parte vagantur,
1.607  Dum mutant latus et Boreae de parte nivalis
1.608  Adversum obliquo declinant tramite in Austrum,
1.609  Seu redeunt contra et glacialia signa revisunt,
1.610  Semper iter medium

feruntur
1.604  Errantesque ignes tristesque edentia fumos
1.605  Sydera et, astriferis ardet qua fascia signis,
1.606  Jam laeva excurrunt, dextra jam parte vagantur,
1.607  Dum mutant latus et Boreae de parte nivalis
1.608  Adversum obliquo declinant tramite in Austrum,
1.609  Seu redeunt contra et glacialia signa revisunt,
1.610  Semper iter medium tranent Phoebique necesse est
1.611  Usque secent

vices mensesque novatos
1.697  Integrat ac solidum alternans discriminat annum.
1.698  Interea ipse etiam Titan delatus Olympo
1.699  Progreditur nec mense soror regressa novato
1.700  Immotum,coeli qua parte reliquerat illa
1.701  Invenit. Inde dies geminos impendit et horas
1.702  Praeterea plures, dum se olli adjungere possit
1.703  Ac progressa iterum coelo procurrere aperto;
1.704  Quosque deae cursus

ter senis dum evolvitur annus ab annis.
1.776  Hinc ubi fraternum transgressa est Cynthia callem
1.777  Progrediens, nodo rursum se diva relicto
1.778  Restituit Phoebique viam transcurrit eadem
1.779  Parte prius, plenum quam cursu absolverit orbem.
1.780  Sic et, qui medium per callem ducitur axis
1.781  Longior atque deam seu vertice tardat in alto,
1.782  Ima humilis celerat contra seu marginis ora

in auras,
1.894  At non et manes lucem transmittere ad imos
1.895  Aversamque licet frontem: nox horrida vultum
1.896  Turpat ibi atque intra nigrantia viscera regnat.
1.897  Sic alii, sic Phoebe etiam, qua parte nitenti
1.898  Objicitur fratri, fulget lucemque remittit,
1.899  Altera luce caret facies et corpus opacum est.
1.900  Nonne 49 vides, positos cum

percellit et ambas
1.949  Ad se acies rapit atque obtutu figit in uno
1.950  Ut subitus Phoebes fulgor mutataque forma.
1.951  Ad laevam vultus converterat: aethere puro
1.952  Tum forte obliquos laeva de parte jugales
1.953  Non nihil inflexo ducebat Cynthia cum.
1.954  Ecce, novo ceu prima solent consurgere mense,
1.955  Aspicit adversae surgentia cornua Lunae.
1.956  Dumque volat, coelo et propior jam

2.148  Si teneant simul, ardentem tum lampada fusco
2.149  Praetexant velo. At primum sub margine Eoo
2.150  Irrumpant limbumque cavent frontemque nitentem
2.151  Occidua demum fugientes parte relinquant.
2.152  Non ita, quae vultus, dum Titan deficit, umbra
2.153  Occulit ardentes sensim involvitque tenebris.
2.154  Illa quidem occidua contra de parte nitentem
2.155  Obducit primum frontem

nitentem
2.151  Occidua demum fugientes parte relinquant.
2.152  Non ita, quae vultus, dum Titan deficit, umbra
2.153  Occulit ardentes sensim involvitque tenebris.
2.154  Illa quidem occidua contra de parte nitentem
2.155  Obducit primum frontem ac discedit, Eous
2.156  Memnonias Phoebi margo qua prospicit oras.
2.157  Praeterea vel se Maja genitrice creatus
2.158  Nos Phoebumque inter vel pulchri mater

per omnes
2.332  Dispergit late inflexum circum undique partes.
2.333  Scilicet hinc longis trans vitrea septa tuborum
2.334  Molibus ardenti horrentes si crine cometas
2.335  Suspicias, nulla nigrescere parte videbis.
2.336  Illa etenim, Phoebum fugiunt qua fronte nitentem
2.337  Aversi, illa etiam fulgent nec nocte nigranti,
2.338  Ut Phoebe, ut Tellus, ut quinque obeuntia Phoebum

non et celare sub umbra
2.342  Nec vitale jubar terris arcere diemque.
2.343  Ergo 19 soror Phoebi, nam sola ex omnibus astris
2.344  Jam superest ac parte nitet, qua suspicit ignem
2.345  Phoebeum, parte aversa nigrescit,et orbis
2.346  Aequat fraterni speciem mensesque per omnes
2.347  Assequitur lentum ac coelo decurrit eodem;
2.348  Sola soror tanti

jubar terris arcere diemque.
2.343  Ergo 19 soror Phoebi, nam sola ex omnibus astris
2.344  Jam superest ac parte nitet, qua suspicit ignem
2.345  Phoebeum, parte aversa nigrescit,et orbis
2.346  Aequat fraterni speciem mensesque per omnes
2.347  Assequitur lentum ac coelo decurrit eodem;
2.348  Sola soror tanti miseris est unica terris
2.349  Causa mali, soror

Olympo
2.388  Astrorum facies atque omne volubile coelum
2.389  Ante oculos sensim tibi sistitur, exeret undis
2.390  390 Fulgentem Eois frontem et se ostendet ab axe.
2.391  Obductos igitur coeli qua parte jugales
2.392  Phoebus agit curruque volat velatus in alto,
2.393  Ipsa etiam, ipsa illac cursum contendit et acres
2.394  Urget equos fratremque soror comitatur et una
2.395  395 Progreditur: coelo

visum,
2.439  Deinde brevi occiduo se mersa sub aequore condent.
2.440  Hic loca si pariter certasque notaveris horas,
2.441  Signifero vicinam orbi Phoebique videbis
2.442  Tum quoque vicinam calli, sed parte meantem
2.443  Opposita mutasse latus: si forte rigentem
2.444  Elata in Boream sese ante erexerat, imum,
2.445  Praetergressa viam Phoebi, jam accedet ad Austrum;
2.446  Contra humiles Austri si se

volans praevertit Eoasque
2.579  Ad sedes fugit ac longe progressa relinquit.
2.580  580 Umbra quoque Eoas cursum contendit in oras.
2.581  Ac Phoebi ad medium cum nititur, umbrifer arcus
2.582  Occidua de parte subit limbumque nitentem
2.583  Irrumpens cavat atque Eoo in margine demum
2.584  Erumpit fugiens rutiloque evadit ab orbe.
2.585  585 Dum fratrem 30

2.604  Seu contra occiduas prono se Cynthia ad undas
2.605  Demittat curru, magis alto a vertice coeli
2.606  Credideris distantem ac visi tramitis error
2.607  Hic crescit, decrescit ibi. At dea parte in utraque
2.608  In Zephyri sedes agitur propriumque retracta
2.609  Tardat iter, quoque ad medium sublimior orbem
2.610  Accedit magis, hoc pariter mutatur et error
2.611  Usque magis. Proin et

2.634  Sydera, Saturnum sic gnatus, utrumque Gradivus,
2.635  At Venus et Maja genitus Martemque cruentum
2.636  Satumique Jovisque ignem ac per mutua sese
2.637  Vel penitus, magna possunt vel condere parte
2.638  Suppositoque jubar tegere atque avertere dorso.
2.639  Scilicet ante oculos quidquid se sistat opacum,
2.640  Ulteriora tegit: gremio res ferveat imo
2.641  Usque licet plenoque jubar diffundat

* corr. ex imittit in umbram.
3.38  Quid dubitas? 4 Divae frontem, dum parte nigrescit
3.39  Sordida, parte nitet fraternaque spicula recidit,
3.40  Suspice et umbrai formam, qua limite curvo
3.41  Tenditur, intuitor molemque inde erue et omnem
3.42  Circum oculis tractum

corr. ex imittit in umbram.
3.38  Quid dubitas? 4 Divae frontem, dum parte nigrescit
3.39  Sordida, parte nitet fraternaque spicula recidit,
3.40  Suspice et umbrai formam, qua limite curvo
3.41  Tenditur, intuitor molemque inde erue et omnem
3.42  Circum oculis tractum metire ac mentis acutas
3.43  In

atque rotundo
3.51  Excurrens circum se margine flectet imago.
3.52  Ergo cum plana nobis sub imagine Phoebe
3.53  Exhibeat, quanquam incurvam, nec flectat in ullum
3.54  Inclinata latus frontem, qua parte nigrantis
3.55  Subjicitur coni limbo atque intercipit umbram,
3.56  Ipse aequum illusis se flectere debet in orbem
3.57  Limbus et aequalem praebere tuentibus arcum.
3.58  At flectit sese sinuans

debet in orbem
3.57  Limbus et aequalem praebere tuentibus arcum.
3.58  At flectit sese sinuans formamque rotundam
3.59  Marginis umbriferi spectantibus exhibet ora,
3.60  Quae se cumque ferat, Boreae de parte nivalis
3.61  Sive meet diva, oppositum seu flectat in Austrum
3.62  Alipedes contra, aut medio se tramite in ortum
3.63  Urgeat, occidua et subiens de parte nitentes
3.64  Obducat vultus umbraque

ora,
3.60  Quae se cumque ferat, Boreae de parte nivalis
3.61  Sive meet diva, oppositum seu flectat in Austrum
3.62  Alipedes contra, aut medio se tramite in ortum
3.63  Urgeat, occidua et subiens de parte nitentes
3.64  Obducat vultus umbraque evadat ad Eurum.
3.65  Quid 6 moles? Neque enim divae squalentis in ore
3.66  Umbra coit plenoque arcus conjungitur

umbrifer orbis.
3.308  Nonne vides notas ardere per aethera flammas
3.309  Astrorum et rutilis fulget quae fascia signis?
3.310  310 Illa viam Phoebi signat tibi. Tempore quovis
3.311  Nosti etiam, qua parte meet Titanius ignis
3.312  Quodque adeo opposita punctum respondeat ora,
3.313  Designare tuens poteris. Quod si ardua Phoebe
3.314  Immineat capiti et dorso Telluris ab alto
3.315  315 Illa ipsa

3.347  Praeterea tristi nunquam ipsa nigrescet ab umbra
3.348  Mense latens medio, primo quin mense vel ante,
3.349  Continuo vel post, fratrem vel tempore utroque
3.350  Occulat atque aliqua Terrae pro parte recondat.
3.351  Vix etiam plenus fugere atque evolvier annus
3.352  Vix poterit, bis fulgentem quin lampada condat
3.353  Cynthia bisque suos vultus demergat in umbra,
3.354  Quondam autem ter fratrem

crura receptet.
3.367  Inde autem 25 facili poteris deducere pacto,
3.368  Quod sequitur: medio fraterni a tramite cursus
3.369  Vix mage bissenis quam parte e partibus una
3.370  Disjungi Phoeben spatii, quo diva recedit
3.371  A nodo propiore sibi nexuque tenaci.
3.372  At si eadem 26 minus a Phoebeo

si eadem 26 minus a Phoebeo tramine distet
3.373  Quam tumeat coni simul et simul ipsius orbis
3.374  Dimidius, cono fontem demerget opaco
3.375  Parte aliqua saltem et tristi nigrescet ab umbra.
3.376  Quindecies 27 e bissenis si partibus unam
3.377  Aetherei gyri in quatuor discerperis, illa

tumenti.
3.379  Ter tantum conus distenditur; accipe utrinque
3.380  Dimidium, e tricies bissenis partibus orbis
3.381  Una tibi aetherei obveniet. Qua 28 parte viai
3.382  Fraternae si forte soror minus absit, in oras
3.383  Progressa Eoas pleno cum lumine fulgens
3.384  Assequitur conum adversa e regione tumentem,
3.385  Incurret tenebrisque genas perfundet

adversa e regione tumentem,
3.385  Incurret tenebrisque genas perfundet opacis.
3.386  Ergo minus 29 quam bissenis si partibus illis
3.387  Seu bis quindenis parte una e totius orbis
3.388  A nodo Phoebe distet propiore, nigrantis
3.389  Dum positum assequitur coni, turpata tenebris
3.390  Ardentes merget bijugos currumque nitentem.
3.391  Ast eadem distet si

adhuc nodis, potent praetexere dorso
3.396  Partem aliquam extremis rutila de lampade terris.
3.397  Terrai a medio 31 nam suspectantibus ignem
3.398  Parte aliqua, saltem Phoebeum objecta recondet,
3.399  Ejus si medium fraterno a tramite tantum
3.400  Abfuerit, quantum orbe suo fraterque sororque
3.401  Dimidio late turgent, quantum aetheris abdunt.

nodi nexu vel proxima nodo
3.462  Cynthia per mediamque umbram traducitur, ante
3.463  Mense novo pariterque novo post mense coibit
3.464  Cum fratris cum opposito sat proxima nodo,
3.465  Parte aliqua ardentes ut possit condere vultus.
3.466  Nam nodum si diva tenet contraria Phoebo,
3.467  Nodum itidem huic nodo oppositum regione tenebit
3.468  Phoebus in adversa coeli simul, illa per orbem

utroque
3.476  Tantundem a nodo distant fraterque sororque.
3.477  Nempe minus novies binis quam partibus isdem,
3.478  Queis quando distant, rutilos haec illius ignes
3.479  Occulit atque aliqua Terrae pro parte recondit.
3.480  Cum vero 37 novies binis si Cynthia Phoebo
3.481  Juncta vel hinc illis vel partibus inde recedat
3.482  A nodo, ardentes vultus tegat,

Titan uno dum circuit orbem
3.521  Signiferum gyro et perfectum terminat annum.
3.522  Quin et, cum geminis possit congressibus idem,
3.523  Qui sibi succedant porro, se Phoebus in umbra
3.524  Condere parte sui, veluti memoravimus, ille
3.525  Quarto etiam aut quinto primum si mense recondat
3.526  Bis sese, se rursum anno celabit eodem,
3.527  Cum decimus mensis devenerit undecimusve
3.528  Terque uno

3.529  Ipsa etiam poterit post senos Cynthia menses
3.530  Frontem iterum tenebris involvere terque in eodem
3.531  Quondam anno ipsa etiam poterit se condere in umbra,
3.532  Si prima et media atque extrema in parte recondat.
3.533  At quoniam brevius nodos circumjacet ipsi
3.534  Infestum Phoebae spatium, quondam accidet olli,
3.535  Occursum fugiat coni nigrantis ut inter
3.536  Oppositus geminos, nodum quo

3.550  Viscera quae occiduis America ostentat ab oris.
3.551  Tum populi aspicient Phoeben Phoebumque nigrantem,
3.552  Opponunt nostris sua qui vestigia plantis.
3.553  Phoebum etiam et nostra Terrai ex parte videbunt
3.554  Deficere hinc variae gentes aut inde; nitebit
3.555  Ille tibi, ut supra monui, exemploque probavi
3.556  Principis, ardentem condit cui purpura Solem,
3.557  Dum famulos feriunt radii;

ad partes motus transferre diurni
3.660  Ne pigeat: partes ipsae dant noscere, quantum
3.661  Is locus in longum abductus mage distet ad Eurum,
3.662  Qui plures horas numerat, dum Cynthia quavis
3.663  Parte sui tristem Terrae subit aut fugit umbram.
3.664  Idcirco et 45 maculis divae turpantibus ora
3.665  (Nam turpant vultum longe lateque per omnem

3.678  Per loca cognorit numerandum certa (labores
3.679  Namque deae multo edocti jam novimus ante,
3.680  Urbibus et certas certis praedicimus horas)
3.681  Quoque natet pelago et pelagi qua parte, latentes
3.682  Quos fugere expediat scopulos, quo vertere proram,
3.683  Novit, ad optatam et victor delabitur oram.
3.684  Praestat idem 47 quae

Phoebes descripti ad tramitis oram
3.711  Quamlibet appellunt simul, his tum Cynthia dorso
3.712  Praetexit medio medium Titana; recedunt
3.713  Quae certis illinc spatiis, sub fronte nitenti
3.714  Certa parte vident Phoebum sordere nigrantem.
3.715  Discimus hic, quo 50 quaeque loco servanda locisque
3.716  Servata *

eruimusque,
3.717  Qua nostri regione globi stent singula. Quin et
3.718  Contingent quaecumque olim post saecula longa,
3.719  Queis Phoebe terris Titanem quaque recondet
3.720  Parte sui, jam nunc quaque hora cuilibet urbi
3.721  Novimus et tanto certi praedicimus ante
3.722  Excutimusque metum monitis causasque latentes
3.723  Pandimus atque animi motus cohibemus inanes.

loca praeteriit flammis infesta per auras.
3.736  Quae faciunt ignes interstingui atque perire.
3.737  Sic 54 alii Phoeben puro dixere nitentem
3.738  Lumine parte cava tantum partique nigrantem
3.739  Convexa et subito hunc terris obvertere coeloque
3.740  Ardentem vultum, subitis cum mergitur umbris.
3.741  Atque 55

quae sydera nocte serena
4.40  Plenius aerios collustrant lumine tractus.
4.41  At nitidus Phoebi obductam circum undique frontem
4.42  Annulus aurata perfusus luce coronat.
4.43  Ille quidem, ardentis qua parte latentia spectat
4.44  Ora dei interior, clarus magis; altior idem
4.45  Qua sese attollit rutilaque a fronte recedit,
4.46  Languescit sensim atque levi minus emicat igne.
4.47  Excipit hunc longo

penetrale per arctam
4.86  Dum radius se rimam infert laevique papyro
4.87  Sistitur, adverso vel parjete. Pendeat ipso
4.88  Si forte in radio filum tenuisve capillus
4.89  Lucis particulis utraque e parte repulsis,
4.90  Illius umbra tibi plus aequo excrescet, at ipsa
4.91  Adductis introrsum aliis, minus atra minusque
4.92  Tristis erit variaque asperget luce tenebras.
4.93  Lamellas

lustres.
4.102  Primum etenim, cultros dum distinet intervallum
4.103  Amplius, in medio radiis perfusa papyrus
4.104  Illaesis contra rimam fùlgebit hiantem.
4.105  Quanquam etiam extremis utraque e parte coactis
4.106  Flectere iter, sese illa nitens via pandit utrinque
4.107  Plus aequo ad latera excurrens et latior exit.
4.108  Ast ubi contractum sensim jam limite certo
4.109  Decrevit spatium, se

quoque 8 subjiciunt oculis: tubus amplior alte
4.120  Erigitur coelo patuloque hiat ore superne.
4.121  Arctior in gremio suspenditur orbis; at ima
4.122  Parte subit laevis citroque ultroque trahendus
4.123  Attactu molli tubulus, cui tenve foramen
4.124  Stat medio et superas prospectum pandit in auras.
4.125  Huc oculum admovisse solent: hinc lampada Solis

sat proximus orbis
4.136  Excrevit rutilaque apparet lampade major,
4.137  Ipse viam Phoebi medius si respicit axis
4.138  Immotusque manet, Phoebus prius integer, inde
4.139  Falcatus magis atque magis jam parte latente
4.140  Aspicitur, donec totum se denique condat.
4.141  Tum vero, ardentem qui lampada condidit, orbis
4.142  Undique detortis radiis in margine summo
4.143  Emicat et puro rutilus nitet

rupesque sub altis
4.308  Montibus atque imis horrent in vallibus umbrae.
4.309  At Lunae in vultu non haec discrimina formae,
4.310  Non jubaris produnt sese: manet una eademque
4.311  Umbrarum facies, dum parte effulget eadem
4.312  Phoebus; nec varii percellunt lumina ductus,
4.313  Ipse,nisi, ardenti dum fervidus imbuit imbre
4.314  Conversam Phoebes frontem, mutentur et atri
4.315  Mutato tractus positu

fontem nituntur in ipsum
4.408  Ac rutilum innati repetunt vi ponderis orbem.
4.409  Quaeque minus gravitate vigent, procul axe recedunt
4.410  410 Ardua, particulis contra quae pinguia crassis
4.411  Parte sedent ima et dorso incubuere nitenti.
4.412  Nubibus haec densis sedes nebulisque serenam
4.413  Quae maculant Phoebi frontem aut caligine tristi
4.414  Obducunt late. Maculis vapor imminet atris

annulus umbra
4.420  Quoque magis coelo erigitur Phoebumque relinquit
4.421  Exterior, puro tanto minus igne coruscat.
4.422  Cur tamen 22 et, rutilam qui parte ab utraque coronam
4.423  Ambit et aethereas longe tenuatus in oras
4.424  Excurrit rhombus, Phoebi exoriatur ab aura;
4.425  Cur aequam fugiat formam oblongusque per axem
4.426  Emicet affusoque

stellas,
4.427  Haud levis evolvisse labor nec digna laboris
4.428  Jam merces speranda venit, quando invia quaeque
4.429  Asperaque intactis Parnassi per juga dumis
4.430  Pervadens, Boreae fulgentem e parte nivalis
4.431  Dum celebrat plectro auroram fidibusque canoris
4.432  Aethereos nuper Nicetas edidit ortus
4.433  Et causas rutili victuro carmine rhombi:
4.434  Musarum decus et nostri clarissima

circum se quaque per oras
4.447  Diffundunt longeque procul Titanis ab orbe
4.448  Excurrit tenuis vapor et spatia inficit ampla.
4.449  Ille quidem, medium dum pondere nititur aequo
4.450  Omni ex parte premens in Solem, flectier aequo
4.451  Orbe etiam formaque studet fulgere rotunda.
4.452  Ipse tamen genitor Phoebus vetat atque suo se
4.453  Circumagens dum contorquet super axe, per altum

premit. At lateri quae proxima utrique
4.492  Vim retinet ferme illaesa gravitate priorem.
4.493  Haec igitur gravior vincit Phoeboque propinquat;
4.494  Illa autem urgenti palmam concedit et omni
4.495  Parte tumens longe superas se attollit in oras;
4.496  Compressam ac Phoebi vapor hinc atque inde figuram
4.497  Induit et vastae fulget sub imagine lentis.
4.498  His demum emersus salebris jam caetera prono

lumine rhombus.
4.508  Hinc rutilam Phoebi frontem fulgentior orbis
4.509  Circuit ac propior; densi genuere vapores:
4.510  Circumstant bini, quos tenvior aura levisque
4.511  Progenuit, vultus utraque ex parte nitentis
4.512  Lucentes tractus. Comptis de more capillis
4.513  Ora dei credas effulgere caesariemque
4.514  Arbitrio facilis Zephyri per eburnea colla
4.515  Ludere perque humeros; haec scilicet

nitet * aurea Phoebi,
4.785  Cur plena obscuris non protinus evolet alis
4.786  Horrida Nox tristique polum late obruat umbra.
4.787  Nunc, licet haud pleno Titan effulgeat ore
4.788  Dimidia plus parte latens, cur clara sereno
4.789  Fulgeat axe dies nec tantam lucis ademptae
4.790  Percipiant jacturam oculi admixtasque tenebras,
4.791  Expediam. Non hic magnum quaerenda per axem
4.792  Causa nec

vix tamen ipsa
4.911  Curvari jubeat magis ac tremor exoriatur
4.912  Fenne idem nisuque animum percellat eodem.
4.913  Adde, 45 quod et frontem media plus parte coruscam
4.914  Cynthia dum tegit et missos intercipit ignes,
4.915  Non eadem ereptae lucis jactura tuenti
4.916  Accidit et media pariter plus parte minutum
4.917  Ingreditur jubar atque acies

45 quod et frontem media plus parte coruscam
4.914  Cynthia dum tegit et missos intercipit ignes,
4.915  Non eadem ereptae lucis jactura tuenti
4.916  Accidit et media pariter plus parte minutum
4.917  Ingreditur jubar atque acies defertur ad imas.
4.918  Consuluit natura, oculi et mirabile textum
4.919  Ereptos reparat radios damnoque medetur.
4.920  Forma globi est olli; tunicae

natura, oculi et mirabile textum
4.919  Ereptos reparat radios damnoque medetur.
4.920  Forma globi est olli; tunicae texere cavatos
4.921  Circumquaque sinus densae tenebrosaque condunt
4.922  Viscera; parte tamen media, qua prominet atque
4.923  Candentem obscurus tractum discriminat orbis,
4.924  Exiguus radiis aditus patet atque rotundum
4.925  Transmittit Phoebi rutilantia tela foramen.
4.926  Hoc

ad apricam velut interjecta fenestram
4.929  Lamina ventorumque iras imbresque repellit.
4.930  At rerum admittit species Phoebique sagittas.
4.931  Transmissos aditu radios crystallina,utraque
4.932  Parte tumens, dorso lens excipit inflexosque
4.933  Introrsum fundo concurrere cogit in imo
4.934  Et parva objectas in imagine pingere formas.
4.935  Ipsam igitur mira contexuit arte fenestram
4.936  Et

4.939  Arctior et nimios contracta excluderet ignes.
4.940  Si forte 46 obscura quondam sub nocte per umbram
4.941  Dum tenuis dubiam secreta in parte ministrat
4.942  Cerea fax lucem, vicinum intentus amicum
4.943  Aspicias oculosque oculis defixeris atque
4.944  Contemplere nigram trans cornea septa fenestram,
4.945  Distentos cernes aditus lateque

prima tenebras
4.962  Discutit Aurora ac tetram fugat aurea noctem.
4.963  Ergo etiam 48 medium rapuit cum Cynthia Solem
4.964  Dimidiaque jubar mulctavit parte, fenestra
4.965  Illa eadem sese paulatim tendet et ignis
4.966  Jacturam protractu aditu pensabit adempti.
4.967  Atque 49 utinam seu distentum laxare

nomine docti
5.83  Quaeque notant. Illa, umbroso qua proxima limbo,
5.84  Par umbrae similisque, jubar vix excipit ora
5.85  Solis ab extrema. Tum quo magis inde recedit,
5.86  Clarescit magis et media qua parte nitentis
5.87  Prospectat media ora dei, jam luce potenti
5.88  Emicat et pleno vix quidquam a lumine distat.
5.89  Ipsa 6 autem, objecti qua proxima

sese inter utrumque
5.159  Insererent tereti figentes oscula dorso.
5.160  Tum mediis rectum aspiceres traducier axem
5.161  Orbibus atque ipso tractus concurrere in axe.
5.162  Scilicet externa primi qui parte meabant,
5.163  Terrestris dorsi post oscula pressa coirent
5.164  Et tenui umbriferum finirent cuspide conum;
5.165  Phoebum inter Terramque aliis concursus et ante
5.166  Incurvi contactum orbis, qui

minus procedit. At inde
5.350  Dum rursum egreditur rursumque ad tenvia transit
5.351  Corpora seu quae crassa minus, deflectitur ipsam
5.352  Pronior ad faciem contra atque obliquior exit.
5.353  Nam, qua parte magis trahitur lux incita, coeptum
5.354  Inclinat cursum intorquens massaeque propinquat
5.355  Urgenti nisu majore minusque trahentis
5.356  Corporis a medio velut indignata recedit.
5.357  Hinc

nisu majore minusque trahentis
5.356  Corporis a medio velut indignata recedit.
5.357  Hinc 19 radios Phoebi dum lens crystallina, utraque
5.358  Parte tumens, tergo exceptos circum undique ad axem
5.359  Inflectit spatioque jubet concurrere in arcto,
5.360  Ingentes subito flammas ciet atque nigrantes
5.361  Attollit coelo fumos et tempore parvo

animadversis nil jam mirabere Phoeben
5.550  550 Squalentem in media vix internoscier umbra.
5.551  Flexum etenim aeriis lumen, quod prodit ab auris,
5.552  Jam tenue et tanta mulctatum parte, per amplum
5.553  Plusquam centenis paribus magis, aera primum
5.554  Quam subiens, spatiis distenditur intervallum.
5.555  555 Quid dubitas? Radios aer torquere citatos
5.556  Qui valeat, minus hinc

5.605  Deflexi, puncto radii sistuntur in uno
5.606  Et vincunt caecam collato robore noctem.
5.607  Axe 34 quidem medio circum omni ex parte retortum
5.608  Colligitur lumen. Radios at plurima binos
5.609  Inter se aversis transmissos aeris oris
5.610  Puncta loci excipiunt; aliisque allabitur uno
5.611  Aeris in puncto flexum jubar. Usque

ipsam progressa relinquat
5.663  Ac primi demum septis jam libera coni
5.664  Erumpat penitusque atra se exsolvat ab umbra.
5.665  Ergo dea et spatio graditur, quod lumine tantum
5.666  Aerii tractus una de parte retorto
5.667  Spargitur et geminis flexo quod gaudet ab oris.
5.668  Ac medio in cursu radiis circum undique tortis
5.669  Per gyrum punctoque nitet coeuntibus uno.
5.670  Quin

eosdem.
5.733  Haec tibi 40 , si totus, qua circum flexile dorsum
5.734  Terrae Luna videt, niteat sine nubibus aer,
5.735  Ordine provenient. At si qua parte retortum
5.736  Praeripiant nubesve graves nebulaeve volucres
5.737  Forte jubar. pars illa deae, quae aspergine rapti
5.738  Luminis orba caret, caeca se nocte recondet
5.739  Atque oculos

donis,
5.793  Illa novas primis pingunt dum floribus herbas.
5.794  Ergo locis isdem nebulae quoque, nubila et imbres
5.795  Alternis redeunt abeuntque et Cynthia semper
5.796  Parte aliqua flexum puro jubar aere vultu
5.797  Excipit ac Phoebi pallentia transpicit ora.
5.798  Haec ita 45 proveniunt, si stent immota parentis

Cometae
6.18  Quo fugiant, longo donec post tempore tristem
6.19  Restituant terris vultum crinesque cruentos.
6.20  20 Nosti etiam 5 , coeli cum parte feruntur eadem
6.21  Jupiter et multo genitor jam tardus ab aevo,
6.22  Cur turbent motusque suos comitumque catervas.
6.23  Non illi irarum memores, sed amore novato,
6.24  Quo rursum amplexus, rursum

quieti
6.228  Fontis aqua atque imas pellucida monstrat arenas.
6.229  Usus erit 30 vitreae lentis quoque, quae tibi massa
6.230  E parili tumeat laevissima parte ab utraque
6.231  Ac radios medium compellere possit ad axem;
6.232  Qualem sublimi defixam in vertice coelo
6.233  Erigit, aethereos qui terris admovet ignes
6.234  Nocte tubus tacita vel qualem

locis acies vix quidquam impellet acutas.
6.265  Collectum in medio jubar et densata coibunt
6.266  Multa quidem, at varios miscentia stamina fucos.
6.267  Namque superpositi vicinis orbibus orbes
6.268  Parte sui implexique simul contermina, jungent
6.269  Fucorum genera et variorum fila colorum.
6.270  Ergo adhibent 34 lentem: similes lens vitrea fucos

hoc mage crasso
6.451  Se pandet laxans gremio et pinguescet eundo.
6.452  Nec vero 50 , quacumque libet, quo pandat hiatu
6.453  Parte sui sese, quod vitra interjacet inter,
6.454  Aerii spatium veli et quam crassa patescat
6.455  Lamina, mensuram capias si rite, latebit.
6.456  Nam lentes aequum vitreae curvantur in orbem,
6.457  Cui

Cum fuerit decies major mensura secunda,
6.492  Producet spatiis decies se tertia denis.
6.493  Hinc etiam vitris quod sese interserit aurae
6.494  Aeriae velum, quam crassum qualibet extet
6.495  Parte sui, nosces mensuraque certa patebit.
6.496  Quare 53 age jam, puri filum sat tenve coloris
6.497  Excipiens, dorso geminati intercipe vitri.
6.498  Ac

6.566  Admissae lucis tulerant quem fila foramen.
6.567  At nigra se rutilis interseret orbibus umbra
6.568  Et circumductos distinguet fusca colores.
6.569  Quaque sui nitidas transmittent parte corollas
6.570  Hac umbram retro vitra irradiata remittent;
6.571  Qua retro rutilos orbes regione reflectent,
6.572  Transmittent illa tenebras orbesque nigrantes.
6.573  Non ita

pari numero mutant, haec impare, et illa
6.641  Procurrunt potius, retro haec reflexa recurrunt.
6.642  Dividit ac fucos * tenuis lamella coloresque
6.643  Ostentat varios varia de parte tuenti.
6.644  Nec vero 62 , quos transmissu rutilare colores,
6.645  Quos fas lamella in quavis remeare, latebit,
6.646  Si, quae quisque color quaeve

Orbibus orbes
6.658  Nam sese inserti excipiunt pulchrasque corollas
6.659  Alternant, alios et prospectantibus intro
6.660  Transmissos tergo ostentant aliosque repulsos
6.661  Convexa dorsi praebent de parte colores.
6.662  Hinc etiam 63 , quae perspicuo, quae corpora opaco
6.663  Sint gremio, variis varia de parte tuentem
6.664  Quae ludant incerta coloribus

repulsos
6.661  Convexa dorsi praebent de parte colores.
6.662  Hinc etiam 63 , quae perspicuo, quae corpora opaco
6.663  Sint gremio, variis varia de parte tuentem
6.664  Quae ludant incerta coloribus et quibus idem
6.665  Curque aliis alius constet color, omnia ab uno
6.666  Hausit felici cursu manantia fonte.
6.667  Nulla etenim

spatiis, diversae et fragmina massae
6.682  Intermixta simul pariter mage densa minusque
6.683  Et facies scabrae aut incurvae particularum.
6.684  Particulam ingrediens quamvis jubar egrediensve
6.685  Parte sui retro pulsum nam flectitur atque
6.686  Parte alia producit iter. Proin dum nova quaeque
6.687  Pergenti objicitur mage densa ac crassa minusve
6.688  Pars nova detrahitur de lumine progressuro

simul pariter mage densa minusque
6.683  Et facies scabrae aut incurvae particularum.
6.684  Particulam ingrediens quamvis jubar egrediensve
6.685  Parte sui retro pulsum nam flectitur atque
6.686  Parte alia producit iter. Proin dum nova quaeque
6.687  Pergenti objicitur mage densa ac crassa minusve
6.688  Pars nova detrahitur de lumine progressuro
6.689  Oppositamque nihil jam ferme appellit ad oram.

et alto
6.730  Distrahitur lux alma sinu; circum undique contra
6.731  Viribus hic aequis agitur neque flectitur usquam.
6.732  Jam vero 66 varios varia de parte tuenti
6.733  Saepe oculo praebent quaevis pellucida fucos
6.734  Corpora, seu crassa fuerint seu mole minuta,
6.735  Illa quidem incurvis vel frontibus inclinatis
6.736  Si jubar excipiant reddantque

ut memoravimus ante,
6.775  Si spatio minus in denso conclusa minusve
6.776  Materie in pingui jaceat, sua certa repellit
6.777  Filorum genera et certum tibi tota colorem
6.778  Reflexu ostentat, quavis de parte, tuenti.
6.779  Contunde infringens: et si non tenvior inde
6.780  Prodeat, illum ipsum per singula frusta colorem
6.781  Aspicies pariter pariterque in corpore nexis
6.782  Compacto e frustis idem

vicem, quoniam rubeis longissima filis
6.811  Intervalla vices referunt sortemque novatam,
6.812  Ut monui, retinent rubicundo tincta colore
6.813  Stamina, prima globos perrumpunt libera nec jam
6.814  Parte sui emensas retro pelluntur ad oras
6.815  Aut vario hac illac flexu distracta feruntur.
6.816  Caetera adhuc mutantque vices cursumque reflectunt.
6.817  Si moles pergat tenuarier, aurea cursum

6.832  Caeruleus filis oritur coelumque colorat:
6.833  Transmissae contra flavescunt stamina lucis.
6.834  Densatur magis atque magis violaeque nigranti
6.835  Fit color assimilis, Boreae de parte nivalis
6.836  Si gelida errantes adstrinxerit aura vapores
6.837  Et minimae molis globuli dispergere dorso
6.838  Jam violae tantum possint nigrantia fila.
6.839  Praeterea

obliquo tendit quae semita calle,
6.844  Est brevior, medio quam qui traducitur axis.
6.845  At contra medium globulus deducta per axem
6.846  Vix potis est violae qui languida flectere fila,
6.847  Nulla parte sui reliquos inflectere fucos
6.848  Et circum aeriis poterit dispergere campis.
6.849  Corporis hinc 74 radius liquidi per viscera si se
6.850  Tramite

in lumine; contra
6.856  Transmissum lumen sensim flavescet eundo.
6.857  quin et longa satis post intervalla viarum
6.858  Stamina jam violae quondam jamque Indica ferme
6.859  Deficiunt, magna distracta e parte, viretque
6.860  Reflexum jubar ac transmissum sanguine fervet.
6.861  Est alta 75 aequoreas quam mos demittere in undas
6.862  Machina: conclusas

et quae in ellipsibus admodum parum compressis parum distant a centro. Et haec est prima e tribus celeberrimis legibus motuum planetarum a Keplero deprehensis. Porro ita exigua est haec orbitarum compressio, ut axis major in Mercurio, in quo ea est maxima, minorem vix superet quinquagesima sui parte, in Marte quatuor millesimis, in reliquis autem multo minus. 28 Planetae in minore distantia a Sole celerius moventur quam in majore, et motus ipse ob majorem viciniam

quidam, tum in motu annuo facto circa ipsum is e Tellure visus apparebit delatus per totum circulum coelestis eclipticae. Et bini nodi ad eundem planetam pertinentes apparebunt jam coeuntes, jam admodum a se invicem remoti. Superiorum planetarum nodi non possunt spectari e Terra in eadem coeli parte, sed possunt, immo singulis annis debent bis, nodi inferiorum, quando nimirum Terra sita est in ipsa nodorum recta. In iis cometis, quorum alter nodus distat a Sole minus quam Terra et alter magis, quando ipsa Terra est ex parte nodi propioris, nodus uterque apparet in eodem coeli puncto.

planetarum nodi non possunt spectari e Terra in eadem coeli parte, sed possunt, immo singulis annis debent bis, nodi inferiorum, quando nimirum Terra sita est in ipsa nodorum recta. In iis cometis, quorum alter nodus distat a Sole minus quam Terra et alter magis, quando ipsa Terra est ex parte nodi propioris, nodus uterque apparet in eodem coeli puncto. Quando jacet ex parte remotioris, apparent in punctis oppositis. Ex his facile est colligere, quid accidat respectu planetae visi e Terra illo ipso momento temporis, quo per nodum transit, ut illud, quod

immo singulis annis debent bis, nodi inferiorum, quando nimirum Terra sita est in ipsa nodorum recta. In iis cometis, quorum alter nodus distat a Sole minus quam Terra et alter magis, quando ipsa Terra est ex parte nodi propioris, nodus uterque apparet in eodem coeli puncto. Quando jacet ex parte remotioris, apparent in punctis oppositis. Ex his facile est colligere, quid accidat respectu planetae visi e Terra illo ipso momento temporis, quo per nodum transit, ut illud, quod postremo loco hic dicitur; si Terra, planeta et Sol jaceant tum in eadem recta, nodum

orbita est elliptica ut caeterorum planetarum. Hinc aliquando est remotior in apogeo, aliquando propior in perigeo. In illo casu apparet minor, in hoc major. Et dum ascendit ad apogeum, minuitur ejus celeritas; dum descendit, augetur gravitate, quam habet in Terram, in primo casu opposita ex parte aliqua directioni ejus motus, et in secundo conspirante cum eodem. Unde fit, ut in apogeo ejus motus sit lentissimus, in perigeo celerrimus, quod est discrimen physicum ejus celeritatis realis. Sed apparens celeritas variatur adhuc magis ex illusione optica, qua nobis, quae propiora sunt,

majorem partem hemisphaerii Lunae illustrati, ut patet. Sed id quidem debuisset accidere paullatim Luna ad latus sita. Si etiam ascendisset recta Lunam versus, vidisset semper faciem obscuram. Tum perquam exiguo tempore mutationes omnes accidissent, dum eam superaret transeundo aliqua ex parte ad latus. 52(51) Arcadia dicitur celeberrima academia Romae ad poesim potissimum exercendam instituta circa initium hujusce saeculi, quae ab ipsa prima origine plurimum

7 Fixas excludit distantia illa ingens, de qua lib. I. num. 6, et quod lumen habent proprium juxta eundem numerum. Nam ob distantiam interponi non possunt. Et cum habeant lumen suum, si forte interponerentur, non deficeret lumen in parte Solis obtecta, supplente earum lumine vices luminis solaris. * corr. ex 49 8 Planetae nec suum habent lumen nec ita distant. Quas ob causas videntur esse apti ad id

ipsos evitat Solem. Possunt igitur tum apparere in Sole, sed plures sunt rationes, ob quas non possunt ipsis tribui eclipses illae vulgo cognitae, de quibus hic agimus, duae hic proferuntur: primo quidem, quod, si hi planetae transeant sub disco Solis, debeant ingredi ex parte ejus orientali et egredi ex occidentali, dum umbra in eclipsibus Solis e contrario incipit ex occidentali et desinit in orientali; secundo, quod ipsorum apparens discus est perquam exiguus respectu disci solaris, cujus idcirco non potest occulere nisi particulam perquam exiguam, nimirum

ad planum eclipticae, quod veluti perforat in binis punctis, quae dicuntur nodi, et diriguntur respectu Terrae ad partes coeli oppositas. Si igitur in ipso novilunio satis distet a nodis, distabit et ab ecliptica hinc vel inde ac effugiet Solem. Quem e contrario omnino teget vel penitus vel ex parte aliqua, si tum fuerit in ipso nodo vel ipsi satis proxima. Non autem semper totum Solem tegit, si in plenilunio sit in ipso nodo. Sed ad id requiritur, ut ejus diameter apparens non sit minor quam diameter apparens Solis et ut jaceant fere in directum centra Solis et

et quibus debet distare ab ecliptica tum, cum aeque distat ab utroque nodo juxta adn. 40** corr. ex 41 lib. I, tum singulis diebus decrescet magis, et magis ad eclipticam accedet. Ac ubi post id novilunium jam crescentem intueri licebit per noctem, observabitur ex opposita eclipticae parte, a qua ita perpetuo recedet, ut circa posteriores illas quadraturas iterum habeat distantiam ab ecliptica illam maximam et oppositam. Dico autem circa. Nam dimidium mensis synodici, quod intercedit inter binas quadraturas, est paullo longius quam dimidia revolutio considerata respectu

dum extat pars aliqua solaris disci, cujus nimia lux oculorum aciem praestringeret. Observant alii imaginem Solis reflexam in aqua, sed ea adhuc lumen habet nimis vividum. Atramentum est ad id aptius. Sed multo aptiora sunt vitra colorata vel fumo illita. Quod fit admovendo ipsa e superiore parte ad flammam lucernae non diu ibi retinendo, ne nimio calore disrumpantur, adeoque pluribus vicibus idem repetendo, ne nimis tenuis sit fuligo, quae adhaeret, et satis retundendis solaribus radiis impar. Ea vitra et telescopiis aptantur ac eorum ope tuto et impune ipsum Solem

vel australem ipsius. 29 Directio motus hic consideratur. Et Luna et Sol, ut vidimus libro I, moventur in orientem, sed Luna celerius adeoque in noviluniis ipsum assequitur ex parte occidentis et in orientem transit. Umbra autem itidem, cum abit per medium Solem, progreditur sub Sole ab occidente in orientem. 30 Accedit hic celeritas. Luna cum diebus

distantia ab horizonte, ac mutatio ipsius parallaxeos eo est major, quo magis Luna distat ab horizonte. In utroque casu oritur ex hac mutatione parallaxeos motus quidam Lunae apparens in occidentem, qui tardat ejus motum in orientem. Nam ipsa parallaxis conspirat cum motu Lunae in orientem ex parte orientali, oponitur ex parte occidentali. Porro tam diminutio parallaxeos promoventis in orientem quam incrementum ejusdem retrahentis in occidentem est quidam motus in occidentem, quo fit, ut Luna lentius in utroque casu appareat promota motu proprio in orientem. Quamobrem, quo

parallaxeos eo est major, quo magis Luna distat ab horizonte. In utroque casu oritur ex hac mutatione parallaxeos motus quidam Lunae apparens in occidentem, qui tardat ejus motum in orientem. Nam ipsa parallaxis conspirat cum motu Lunae in orientem ex parte orientali, oponitur ex parte occidentali. Porro tam diminutio parallaxeos promoventis in orientem quam incrementum ejusdem retrahentis in occidentem est quidam motus in occidentem, quo fit, ut Luna lentius in utroque casu appareat promota motu proprio in orientem. Quamobrem, quo ipsa est horizonti propior, eo lentius

Porro tam diminutio parallaxeos promoventis in orientem quam incrementum ejusdem retrahentis in occidentem est quidam motus in occidentem, quo fit, ut Luna lentius in utroque casu appareat promota motu proprio in orientem. Quamobrem, quo ipsa est horizonti propior, eo lentius accedit ad Solem ex parte altera et ex altera recedit ab ipso. Circa meridianum vero, nobis zonam incolentibus temperatam borealem, apparet propior australi cardini horizontis. Idem autem accidit et umbrae tegenti Solem ac idcirco eclipses Solis eo diutius durant caeteris paribus, quo accidunt

32 Luna et fixas saepe tegit, et planetas non raro, sub ipsis transiens, quod multo manifestius apparet ibi quam in Sole. Tum enim Luna ipsa sub aspectum cadit. Et quidem ante plenilunium solent ea astra immergi sub Lunam ex parte limbi ejus obscuri, et post plenilunium ex parte limbi lucidi. Nam Luna appellit ad ea limbo orientali, qui praecedit in motu proprio Lunae (is enim fit in orientem et est celerior quovis alio motu astri cujusvis). Limbus vero orientalis est obscurus ante plenilunium, et occidentalis post

32 Luna et fixas saepe tegit, et planetas non raro, sub ipsis transiens, quod multo manifestius apparet ibi quam in Sole. Tum enim Luna ipsa sub aspectum cadit. Et quidem ante plenilunium solent ea astra immergi sub Lunam ex parte limbi ejus obscuri, et post plenilunium ex parte limbi lucidi. Nam Luna appellit ad ea limbo orientali, qui praecedit in motu proprio Lunae (is enim fit in orientem et est celerior quovis alio motu astri cujusvis). Limbus vero orientalis est obscurus ante plenilunium, et occidentalis post ipsum. Possunt autem quaecunque astra nobis

ipsum. Possunt autem quaecunque astra nobis inferiora tegere ea, quae sunt superiora. Adeoque fixae possunt tegi ab omnibus planetis, Saturnus a reliquis omnibus, Jupiter a tribus ipso inferioribus, Mars a duobus. Venus autem et Mercurius possunt etiam se mutuo tegere, cum et Mercurius situs in parte superiore suae orbitae possit esse remotior a Terra quam Venus sita in inferiore et jacere in directum cum ipsa. Sed haec mutuae planetarum eclipses vix unquam accidunt ob diametrum apparentem ita exiguam, ut quaevis exigua centrorum apparens distantia occursum impediat.

Porro debet ea lens esse ejusmodi, ut radios ab unico objecti puncto prodeuntes, quos certa lege refringendo detorquet a recto itinere, colligat in unico itidem puncto. Id praestabit, si fuerit vere lens, nimirum utrinque convexa. Verum idem praestaret, si esset etiam ex altera parte plana vel cava et ex altera convexa, sed convexitate habente curvaturam majorem sive radium suae sphaericitatis minorem, quo casu appellari solet meniscus. Sed plerumque fieri solet utrinque convexa, et quidem aeque convexa. Lentes, quae habent diversas curvaturas, et menisci, habent

nimirum post sex novilunia advenerit novum plenilunium, quod a priore illo ecliptico plenilunio distat per sex lunares menses. Deinde illud, nunquam haberi posse eclipsim Lunae in plenilunio, nisi vel in praecedente vel in sequente novilunio vel in utroque habeatur eclipsis Solis pro aliqua parte Terrae. Demum, singulis fere annis debere haberi duas eclipses Solis et duas eclipses Lunae. Habebuntur autem aliquando etiam tres eclipses utriusque eodem anno. 23(II

totius circuli. Nam pars duodecima sunt gradus triginta, quorum pars sexta sunt ipsi gradus 5. 25(II 57) Inde colligitur centrum Lunae distare ab ecliptica paullo plus quam parte duodecima ejus intervalli, quo distat a nodo propiore. Nam in angulo graduum quinque distantia laterum a se invicem est paullo plus quam pars duodecima lateris utriuslibet. Est nimirum quam proxime 1/11 1/2

Sole, quo nimirum respondet e regione centri sectionis coni umbrosi, est minor quam summa binarum semidiametrorum ipsius Lunae et umbrae, debet incurrere in umbram ipsam. Nam duo circuli, quorum centra distant a se invicem minus quam per summam suarum semidiametrorum, debent necessario superponi parte sui. 27(II 59) Videndum nunc, quanta sit summa harum semidiametrorum. Diameter Lunae est circiter dimidii gradus, quae est pars quarta unius e quindecies bissenis. Nam 15 x

non fit nisi prope nodos. Nodi autem in singulis lunationibus regrediuntur ita, ut integrum circulum absolvant post annos circiter 18. Adeoque et loca, in quibus eclipses fiunt, regredientur ita, ut post annos 18 eodem redeant. Quin immo post annos 9 celebrabuntur eclipses in eadem coeli parte, cum post dimidiam periodum motus nodorum alter e nodis eo deveniat, quo prius fuerat alter. Adeoque eclipses ad ipsum pertinentes debeant fieri ibi, ubi fiebant eclipses pertinentes ad nodum praecedentem.

II). Ratio discriminis est manifesta. Quia nimirum eclipsis Lunae est defectus luminis in ipsa Luna immersa in conum umbrosum Terrae. Quem idcirco omnes simul vident, qui Lunam vident. At eclipsis Solis est defectus luminis emissi a toto disco Solis vel ab aliqua ejus parte, et intercepti a Luna interposita. Quae visa e diversis punctis superficiei terrestris refertur ad diversa loca regionis solaris. Incipitur autem hic a Luna et nominantur initium ac finis eclipseos, et illae, quas appellant phases, nimirum partes disci lunaris

crepusculis, ob quod a nocte ad diem transiretur sensim. Apparent in Luna quotidie lucidissimae quorundam montium cuspides, radicibus et subjecta valle nigerrimis ita, ut nullo modo sub sensum cadant. Apud nos perquam exiguum, potissimum in ipso Solis ortu vel occasu est discrimen luminis in parte montis immediate illustrata a Sole et parte reliqua, quam illuminant radii ab atmosphaera reflexi. 17 Quintum argumentum a constanti forma et lumine partium Lunae in eadem

sensim. Apparent in Luna quotidie lucidissimae quorundam montium cuspides, radicibus et subjecta valle nigerrimis ita, ut nullo modo sub sensum cadant. Apud nos perquam exiguum, potissimum in ipso Solis ortu vel occasu est discrimen luminis in parte montis immediate illustrata a Sole et parte reliqua, quam illuminant radii ab atmosphaera reflexi. 17 Quintum argumentum a constanti forma et lumine partium Lunae in eadem positione ad Solem. Quae a nubibus et nivibus

30 Ex iis, quae dicta sunt, patet, cur et stellae in eclipsi totali appareant. Eae semper lumen emittunt, quod nimio solaris luminis fulgore obruitur interdiu. Si nubes quaepiam Solem tegat, adhuc lumen a reliqua atmosphaera reflexum impedit, ne stellae videantur in parte coeli, quae supersit serena. Verum in eclipsi Sol occultatur etiam proximis atmosphaerae partibus et toti superficiei circumjacenti. Idcirco tum apparent ipsae stellae, saltem eae, quae sunt lucidiores.

quae stella est in ipso Aurigae humero; μ Ursae, quae est in pede ipsius anteriore prope Leonis signum. Quae tum appellebat in ipso vespertino crepusculo, sed quotidie anticipabat, ut reliquae itidem, appulsum suum quatuor circiter minutis ob motum proprium Solis in orientem, quo is ex parte orientis accedit semper magis ad stellarum loca. Quam ob causam sex diebus post eum ipsum diem, quo haec scripsi, debuit et ipsa observari ante Solis occasum. Prioris et tertiae observationes exhibui in opere De litteraria expeditione per pontificiam ditionem, tum

qui auroit rendu l'observation beaucoup plus facile). Regressus in patriam domi suae lineam meridianam duxit ac plura instrumenta comparavit ad observationes instituendas idonea; inter quae horologium oscillatorium, quo ego ibidem sum usus, aptavit in certa suarum aedium parte, in qua meum et sectorem et quadrantem collocavit loco ad ejusmodi observationes satis idoneo. Confluebat autem frequens nobilium virorum turba ad observationes ipsas. Sed multo saepius aderat matrona lectissima, ejus uxor, et filiolus, admirabilis sane ingenii

ultra tercentum millia passuum. Quamobrem in casu maxime adverso et rarissimo, ad centrum umbrae lunaris in eo superficiei Terrae puncto, in quo eclipsis est centralis, haberi potest lux reflexa a remotis montibus positis extra conum adeoque illuminatis ab aliqua saltem parte disci solaris. Debet autem omnino haberi lux reflexa a magna parte crassioris etiam atmosphaerae terrestris inde conspicuae et jacentis extra conum. 38 Accedit lux reflexa ab

in casu maxime adverso et rarissimo, ad centrum umbrae lunaris in eo superficiei Terrae puncto, in quo eclipsis est centralis, haberi potest lux reflexa a remotis montibus positis extra conum adeoque illuminatis ab aliqua saltem parte disci solaris. Debet autem omnino haberi lux reflexa a magna parte crassioris etiam atmosphaerae terrestris inde conspicuae et jacentis extra conum. 38 Accedit lux reflexa ab atmosphaera solari, a qua annulum illum et rhombum, qui tum

oculum, quae extra. Utraque pertinet ad constitutionem organorum, quibus utimur ad percipiendas res extra nos positas. 40 Animae sedem, praecipuam saltem, esse in aliqua cerebri parte multi censent. Et erit admodum probabile, si nomine cerebri intelligatur et cerebellum, quorum utrumque eodem hic nomine complector, ac multo magis, si addatur ejus continuatio per omnium nervorum originem. Quanquam alii potius eam sedem reponendam putant in solidis tunicarum et nervorum

est in observatione, quae hic innuitur, admota per noctem oculo candela, tum remota per vices. Statim enim apparebit alterna contractio et dilatatio pupillae. 47 Ea, saltem ex parte, est ratio phaenomeni, quod saepe omnibus occurrit. Ingressi in locum obscurum e multo lumine, initio quidem nihil discernimus nec ullum agnoscimus ex iis, qui ibi sunt et nos vident ac agnoscunt. Sed paullatim clarescunt omnia et post aliquantulum temporis nos etiam omnia distinguimus.

prostant, possunt horarum intervalla facile dividi in dena vel quina minuta, ut eadem cuspis haec etiam indicet, atque id facilius in Italicis horologiis, in quibus dividi solet circulus horarius in horas tantummodo sex. Et ipso aere campano nunquam exhibentur plures quam sex ictus, cum ex una parte molestum sit numerare decem, undecim, duodecim ictus et ex alia difficile sit sex horis falli in hora indicata. Idcirco posui quater senas et gyro quater intorquetur eodem. Nam reipsa cuspis apud nos in Italia quater gyrat. Ragusii, me adhuc puero, ingens horologium

calculos. Conor tamen praestare, quantum per poesim licet, praecipua attingens capita et calculos crassiores instituens numeris, ut ajunt, rotundis. 14 Lunam ad Solem ex altera parte accedere et ex altera recedere, proxime per intervallum aequale diametro apparenti suo, diximus adn. 30. lib. II. Adeoque idem est ejus motus respectivus respectu coni umbrosi. Qui semper obtinet partem Soli oppositam e diametro, et habet idcirco motum eundem, quem ipse Sol. Cum igitur

27 Sponte jam hic patet applicatio eorum, quae huc usque sunt dicta, ad radios, qui transeuntes per atmosphaeram abeunt in Lunam in umbra positam. Qui nimirum, cum admodum ingentem atmosphaerae tractum percurrant, maxima eorum parte intercepta ad summam tenuitatem rediguntur. 28 Hic jam exponitur secunda illa ratio petita a distractione luminis ob inaequalem refractionem. Invenitur tanta ea distractio,

qui neglectus atmosphaeram ipsam exhibet aliquanto elevatiorem justo, invenitur calculo trigonometrico altitudo atmosphaerae eorum milliariorum quamproxime 40. Sed si illud lumen devenit ad nostros oculos per duplicem reflexionem ita, ut illa pars atmosphaerae a nobis visa illustretur ab alia parte, quam immediate illustrat Sol, illa altitudo provenit quadruplo minor, sive eorum milliariorum proxime 10. Hoc posterius ego quidem probabilius censeo ob aliud etiam argumentum, quod exposui in mea dissertatione, cui titulus Nova methodus adhibendi phases in

ea restincti vel per reflexionem distracti, et quia magis divaricantur ob majorem differentiam inflexionis ortae a refractione. Prima autem ratio duplex adhuc habet caput. Nam radii, qui transeunt per partem inferiorem atmosphaerae et habent iter longius intra ipsam, et hoc iter habent in ejus parte magis densa et crassis vaporibus obscura adeoque minus diaphana. Deinde radii prope axem e contrario addensantur idcirco, quod ibi coadunantur intra spatium multo arctius radii inflexi introrsum circumquaque a tota fasciola circulari terrestris atmosphaerae ambiente

priores binos conus, per quod distrahitur, uti diximus, lumen in atmosphaera nostra refractum. Jam vero ex hisce binis partibus hujusce spatii illa, quae remaneat infra superficiem coni tertii Terram versus, habebit lumen simplex delatum ex altera tantummodo atmosphaerae parte. Pars reliqua, quae extat supra eandem superficiem versus apicem, habebit in omnibus suis punctis lumen geminatum proveniens e binis partibus oppositis atmosphaerae terrestris. Ad quaevis autem puncta axis deferetur lumen collectum ex omnibus punctis circuli integri atmosphaerae.

distantiam 37, quae est pars tertia numeri 111. Distantia autem Lunae est diametrorum 30, media inter 22 et 37. Quare si Luna recta tendat * ad axem communem conis omnibus, quod accidit in eclipsibus centralibus, primo quidem ingreditur illud spatium, quod habet lumen simplex ex unica parte, donec nimirum versatur inter superficiem coni primi et tertii. Tum ultra hujusce tertii superficiem incedit per spatium habens lumen e binis partibus oppositis, donec ex eo tertio cono egressa deveniat iterum ad spatium, quod habet lumen simplex, et inde egrediatur ad lucem plenam.

37 Hic affirmatur viam Lunae intra primum conum dividi in tres partes fere aequales a cono illo tertio inverso adeoque binos ejus viae trientes remanere hinc et inde in illo spatio, quod habet lumen ex unica parte, et trientem medium in illo spatio, quod id habet ex binis partibus oppositis. Revera si iidem numeri retineantur, pars illa intermedia invenitur multo major reliquis binis. At ubi Luna versatur in perigeo * corr. ex tendant et Sol in apogeo, eadem est illis minor. Idcirco aliquando est

ea olim concludebatur, adhuc passim supererant. Verum alicubi, erutis iis etiam limitibus, in ipso viae loco, lapidibus aratro summotis, messis succreverat. Ex utroque latere fere perpetua adhuc visitur duplex ingentium ruderum series, e veteribus sepulchris omni ornamento spoliatis et magna ex parte dirutis, quae apud veteres Romanos plerumque secus publicas vias erigebantur. Plura in proximo aderant pastorum mapalia, a quorum canibus in quanto periculo quodam die fuerim constitutus, exposui in eodem primo opusculo Expeditionis litterariae num. 109. ut et aliud multo gravius vitae

virium, quae pro varia distantia, positione et numero eorundem punctorum varia esse debet), alius in aliis particulis generaretur motus novus componendus cum priore adeoque alia in aliis mutatio directionis motus compositi. (23)* Hic non definio, utra sit discriminis causa. Verum in secunda parte meae disertationis de lumine puto me demonstrasse id non pendere a sola diversa celeritate, sed et illud facile demonstratur velocitatem post quamvis diversam refractionem fore diversam, etiam si ante eam aequalis fuisset. Hinc est admodum probabile haberi utrumque simul etiam

violacei distrahantur omnium maxime et dispergantur per spatium omnium maximum, rubei vero omnium minime. Ascendendo a Tellure per axem coni umbrosi primo quidem haberetur umbra totalis sine ullis radiis. Tum primi occurrerent soli radii violacei, superata jam quinta axis parte; deinde violacei et indici simul commixti, tum superius violacei, indici et caerulei; tum ii terni et virides; deinde ii quaterni et flavi, tum ii quini et aurei, ac demum omnes simul. Is autem locus omnium simul adhuc est inferior eo loco axis, ad quem Luna appellit. Et quoniam adhuc

combinata curvatura binorum vitrorum pro ratione accuratius determinata distractionis debitae illis ipsis vitrorum frustis, quae adhibentur. Quod ingenti olim astronomorum commodo cedet. Fieri posset, ut distractio, quam atmosphaera inducit, sit adhuc major illa 1/27 parte, quam diximus. Et tunc haec etiam causa majorem haberet partem in efficiendo illo phaenomeno. Verum adhuc arbitror secundae, quam statim subjicio, multo magis tribuendum esse phaenomenum quam primae. Porro haec secunda causa pendet ab illa proprietate vicium facilioris

paullatim moveantur in latus. Pars ejus fili reflexa in prima et secunda superficie primi vitri regredietur retro. De hac hic nullam mentionem facio, sed considero tantummodo illam partem, quae ingreditur lamellam tenuem aeris inclusi inter vitra. Porro de hac ejus fili parte constabit initio quidem ipsam, ubi excipitur prope contactum, transire ultra lamellam aeris et ingredi secundum vitrum. Deinde in certa quadam distantia a contactu incipiet reflecti et redire retro per lamellam ipsam ac ingredi iterum per superficiem secundam primi vitri. Id aliquandiu

in medio habebitur circellus, vel potius exigua ellipsis obscurior. In hoc casu et circelli obscuri et macula in medio non erunt penitus nigri; deveniet enim eo aliqua pars luminis reflexi a superficiebus primi vitri, sed erunt obscuriores orbibus, ad quos deveniet lumen reflexum a posteriore parte lamellae inclusae. Adeoque apparebit alternatio orbium eorundem. 59 Diximus, quae accidant, ubi adveniat radius purus coloris certi cujuslibet. Hic autem proponitur id, quod

colorum nascentes in summo vertice, ubi cutis est tenuissima, et prout determinatae tenuitatis cujuslibet locus descendit, descendentes itidem, aliis exortis in vertice, qui majori tenuitati debentur. Ibidem autem observatur et illud, quod theoria requirit, orbem, qui per reflexionem factam in parte superficiei citeriore exhibet unum colorem, dum continuatur ad partem ulteriorem, quae transpicitur intra globum et ex qua radii ad oculum deveniunt transmissi, non exhibere eundem colorem, sed illum, quem requirunt radii residui eorum, qui priorem exhibebant.

67 Alterum genus colorum variabilium est illud, quod apparet in collo columbae, in cauda pavonis et aliis pluribus corporibus, quae pro varia sui positione ad oculum diversos in eadem sui parte colores exhibent, dum alia corpora permanenter eundem semper colorem servant. Id vero pendet a mole et textu particularum. Si adsit lamella tenuis, vacua vel constans materia minus densa vel pinguis inclusa in materia densiore vel pinguiore, color est variabilis; si densior vel pinguior in

70 Aeque facile in eadem theoria percipitur, qui fiat, ut quaedam corpora progressu temporis colorem mutent. Id fiet vel admissa nova materia, qua particulae fiant crassiores vel pinguiores, ut ubi poma vel flores maturitatem et colores acquirunt, vel amissa parte veteris materiae, ut ubi liquore per expirationem amisso siccantur folia, quae saepe colorem viridem mutant in rubeum, tum etiam in nigrum. Ac Newtonus definivit etiam ex hujusmodi successione colorum, ad quam e seriebus computatis pro diversa tenuium lamellarum crassitudine pertineant

Atmosphaera est referta vaporibus, qui, si satis intumescant ob aliquam e rationibus hic propositis, aucta jam mole reflectunt, uti de crassis laminis diximus adn. 60, omne colorum genus. Hinc ipsi atmosphaerae tollitur pelluciditas vel penitus, ut per nubes, vel magna ex parte, ut per nebulam. Ubi moles vaporum satis imminuitur, incipiunt libere transire primi omnium radii rubei, caeteris adhuc per reflexionem distractis; tum et aurei, et flavi, et reliqui ex ordine ac postremi omnium, imminuta jam plurimum vaporum mole, violacei

77 Patet jam hinc causa rubei coloris Lunae. Radii, qui in Lunam incurrunt, sunt ii, qui longissimo tractu per atmosphaeram transmittuntur. Intra quam primo descendunt Terram versus, tum ab ea ascendunt praetervolantes. Hinc, si satis vaporosum sit coelum in ea Terrae parte, per quam radii transeunt, debet omnino Lunae iis radiis illustratae idem accidere, quod nubibus illustratis a Sole delitescente infra horizontem, atque id ipsum multo magis.

Bibliographia locorum inventorum

Retrieve all occurrences (This may take some time to download)

Click here for a KWIC Report